DOCSLIB.ORG

Transport of Biogenes in the Szeszupa Fluvial-Limnic System in the Suwalski Landscape Park

Total Page：16

File Type：pdf, Size：1020Kb

Download full-text PDF Read full-text
Transport of Biogenes in the Szeszupa Fluvial-Limnic System in the Suwalski Landscape Park LimnologicalTransport Review of biogenes(2013) 13, in 1: the 31-42 Szeszupa fluvial-limnic system in the Suwalski Landscape Park 31 DOI 10.2478/limre-2013-0004 Transport of biogenes in the Szeszupa fluvial-limnic system in the Suwalski Landscape Park Elżbieta Jekatierynczuk-Rudczyk Department of Hydrobiology, Institute of Biology, University of Białystok, Świerkowa 20B, 15-950 Białystok, Poland, e-mail: [email protected] Abstract: Transport of biogenic matter along the course of the Szeszupa River in the Suwalski Landscape Park (SLP) occurs in accordance with the river continuum concept. Only TP concentration decreases along the river’s course. TP and TOC concentrations classify the Szeszupa River to the moderate ecological state. The ecological state of three lakes (Linówek, Pogorzałek, and Perty) in the Szeszupa River catchment was estimated as very good. The remaining lakes, due to high TP concentrations, belong to the moderate state. The management of the catchment affects the amount of biogenic matter supplied to the Szeszupa River. The highest proportion of forests in the Jaczniówka River catchment clearly results in a decrease in the amount of biogenes in the river. The remaining partial catchments, with a higher proportion of arable land, meadows, and pastures, provide higher amounts of bioelements. The loads of bioelements stored in lakes in the summer period are determined by the size of the lakes (surface area of a lake and volume of water accumulated in the lake basin). This directly suggests a lack of anthropogenic activity in the catchments or the very slight effect of it on the lakes’ ecological and trophic state. Key words: water quality, biophilic elements, ecological state, trophic index Introduction • to analyse the concentrations and loads of biogenes in the Szeszupa fluvial-limnic system, Biophilic elements (nutrients, bioelements, • to evidence the effect of the catchment manage- biogenes) are necessary for life, and their content ment on the concentration and loads of biogenes in the environment can limit the biological activity in waters of the Szeszupa River and its tributaries, of ecosystems. In surface waters, bioelements affect • to determine the role of lakes in the accumulation processes such as primary production, microbiologi- of biogene elements. cal decomposition of organic matter, and stimulation of growth of autotrophic organisms. Transport of Methods biogenes in fluvial-limnic systems is a very complex process. A number of authors evidenced the accumu- The hydrological and hydrochemical study in the lative role of lakes in relation to biogenes (Hillbricht- catchment of the Upper Szeszupa River in the Suwal- Ilkowska 1999, 2005; Lossow et al. 2006; Bogdanowicz ski Landscape Park was conducted in July and August and Cysewski 2008; Maślanka and Jańczak 2010). In 2009-2010. Changes in the transport of biogenes along the hydrometeorological conditions of the temperate the course of the Szeszupa River were estimated based zone, the role is variable throughout the year. In the on 9 sites distributed along the course of the river (Fig. summer period, when the shoreline of lakes is over- 1). In July 2009, the hydrochemical assessment of lakes grown with macrophytes, the load of biogenes can be in the Szeszupa River catchment was conducted (Fig. accumulated in plants and bottom sediments of the 1). Lake water for analyses was sampled from the epi-, littoral zone. The objective of the hydrological-hydro- meta-, and hypolimnion by means of the Bernatowicz’s chemical study on the Szeszupa River catchment in apparatus. In the field, the Secchi visibility, water reac- the Suwalski Landscape Park (SLP) was as follows: tion (pH), water temperature, electrolytic conductivity 32 Elżbieta Jekatierynczuk-Rudczyk Fig. 1. Study area: 1-9 – sampling points (rivers), I–XVII - sampling points (lakes) - (EC), and saturation of water with oxygen were meas- nitrate nitrogen (N-NO3 ) – by means of the reduction ured with the application of the Hach Lange sonde. method with z naphthylethylenediamine; nitrite nitro- - The discharge rate of the Szeszupa River and its tribu- gen (N-NO2 ) – by the reduction method with naphth- taries was measured by means of an electromagnetic ylethylenediamine; soluble reactive phosphorus (SRP) sensor by OTT. Measurements of the discharge rate of – by means of the molybdate method; dissolved phos- the Szeszupa River were conducted at the sites of sam- phorus (DP) and total phosphorus (TP) by means of pling water for chemical analyses. The discharge rate the molybdate method after previous mineralisation of the Szurpiłówka River was determined below Lake with UV radiation; total organic carbon (TOC) and Udziejek, and that of the Jaczniówka River below Lake dissolved organic carbon (DOC) – by means of a Schi- Kamenduł (Fig.1, Table 1). madzu TOC – 5050 apparatus, following methods pro- At the laboratory of the Department of Hydro- posed by Hermanowicz et al. 1999. The concentrations biology of the University of Białystok, the following of the remaining forms of biogene elements were cal- concentrations were determined: Kiejdahl nitrogen – culated based on the previous analyses: mineral nitro- + - - by means of an analyser by Tecator; ammonia nitro- gen (TMN) = (N-NH4 )+(N-NO3 )+(N-NO2 ), organic + + gen (N-NH4 ) – by means of the indophenol method; nitrogen (TON) = (Kiejdahl nitrogen – N-NH4 ), total Table 1. Morphometric parameters of the rivers in the Szeszupa catchment in SLP Length of the river Average rate of flow Tortuosity Slope of the river River [km] [dm3 s –1] [‰] Szeszupa River (below Lake Postawelek) 13.95 208 1.4 3.7 Szurpiłówka River (below Lake Udziejek) 6.00 78 3.0 5.1 Jaczniówka River (below Lake Kamenduł) 5.00 55 3.1 1.6 Transport of biogenes in the Szeszupa fluvial-limnic system in the Suwalski Landscape Park 33 nitrogen (TN) = (TMN+TON), and particle organic Szurpiły, Jeglówek, and Jeglóweczek. The Jaczniówka carbon (POC) = TOC–DOC. River, a left-bank tributary of the Szeszupa River with Mean concentration of biogenes in lakes was a length of 5 km, drains an area of 19.64 km2 (Table calculated based on samples from the epi-, meta-, and 1) and flows through Lakes Jaczno and Kamenduł hypolimnion. If more than one study site was located (Bajkiewicz-Grabowska 1994). within a lake, the mean was calculated from all the The discharge rate during the study period sites. Mean concentration of biogenes in rivers was along the course of the Szeszupa River varied from calculated based on measurements conducted in July 18.6 l s–1 in the source section to 402.8 l s–1 along the 14 and August 2009-2010. The Trophic Status Index (TSI) km course of the river. The Szurpiłówka River was dis- was calculated for the lakes studied following Carlson tinguished by a higher mean discharge rate (78 l s–1) (Carlson 1977). and higher inclination (5.1‰) than the Jaczniówka The analysis of transport of biogenes in the River (Table 1). The river development indices in the Szeszupa fluvial-limnic system was conducted based Szurpiłówka and Jaczniówka Rivers are similar, and on distinguishing four partial catchments: the source exceed the development index of the Szeszupa River catchment of the Szeszupa River with an area of 15.9 more than twice (Table 1). km2 closed at the mouth of the Szurpiłówka River, the The largest lake in the Szeszupa River catch- Jaczniówka River catchment with an area of 16.6 km2, ment in the SLP is Lake Szurpiły with an area of 80.9 the Szurpiłówka River catchment of 16.1 km2, and ha (Table 2). Almost half of the lakes in the area dis- the direct catchment of the Szeszupa River below the cussed are small lakes of less than 10 ha. The highest mouth of the Szurpiłówka River. The surface area of located lake is Lake Linówek – 199.7 m a.s.l.; the low- the partial catchments was calculated based on the est lake is Lake Postawelek – 145.7 m a.s.l. The lowest watersheds marked on topographic maps at the scale volume of water is accumulated in Lakes Jeglóweczek 1:25 000. and Linówek: 0.061 hm3 and 0.070 hm3, respectively. The statistical analysis was conducted with the Lakes Szurpiły (8.2 hm3) and Jaczno (4.8 hm3) have application of Statgraphics 5.0 software. the highest volume. According to the fishery classifi- cation, only Lake Linówek is a very shallow lake. The Study area group of shallow lakes includes 8 lakes. The remain- ing lakes are deep and very deep (Table 2). The lowest The Szeszupa River is a left-bank tributary of proportion of forests (<20%) occurs in the catchments the Neman River. It flows through territories of three of Lakes Gulbin, Okrągłe, Krajwelek, Postawelek, Ko- countries: Poland, Russia, and Lithuania. Its length pane, Udziejek, and Szurpiły. In the catchments of amounts to 298 km, whereas the “Polish” section has Lakes Pogorzałek, Jaczno, Kameduł, and Jeglóweczek, a length of 27 km. The length of the fragment subject the forest cover exceeds 50%, and reaches 74% in the to the study, flowing through the Suwalski Landscape direct catchment of Lake Pogorzałek. The source part Park, amounts to 13.95 km. The springs of the Szes- of the Szeszupa River catchment is dominated by cul- zupa River are located in riparian forests near Turtul. tivated land. Forests occupy only 30% of the area (Fig. From there, the river flows in the NE direction in an 2). In the Szurpiłówka River catchment, forests con- extensive depression called the Szeszupa River De- stitute approximately 20% of the area. The Jaczniówka pression (Bajkiewicz-Grabowska 1994). In the SLP, River catchment drains an agricultural-forest area tributaries of the Szeszupa River are the Jaczniówka dominated by forests (approximately 65% of the area). and Szurpiłówka Rivers (Table 1). In physical-geo- The direct catchment of the Szeszupa River below graphical terms, the Szeszupa River catchment be- the mouth of the Szurpiłówka River is agricultural- longs to the Lithuanian Lakeland Macroregion, East forest in character.
Load more

Recommended publications
  • 9. Warunki Życia
    STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY JELENIEWO Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A Rozdział 9. U W A R U N K O W A N I A WYNIKAJCE Z WARUNKÓW I JAKO ŚCI ŻYCIA MIESZKA ŃCÓW W TYM OCHRONY ICH ZDROWIA 1. Portret statystyczny gminy 2012-2014. 2. Dane Urz ędu Gminy Jeleniewo z 2016r. 3. Zestawienie obiektów o światowych. 4. Zestawienie zarejestrowanych działalno ści gospodarczych. 5. Zestawienie zasobów mieszkaniowych. 6. Zestawienie gospodarstw rolnych. 7. Zestawienie gospodarstw agroturystycznych. 8. Zestawienie gminnych obiektów kultury, sportu i rekreacji. 9. Zestawienie obiektów ochrony zdrowia. 10. Zestawienie obiektów administracji i bezpiecze ństwa. 1 STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY JELENIEWO Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A 1. Portret statystyczny gminy 2012-2014. Statystyczne Vademecum Samorz ądowca 2015 Źródło: Urz ąd Statystyczny w Białymstoku 2 STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY JELENIEWO Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A 3 STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY JELENIEWO Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A 4 STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY JELENIEWO Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A 5 STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY JELENIEWO Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A 2. Dane Urz ędu Gminy Jeleniewo z 2016r.
    [Show full text]
  • Wystąpienie Pokontrolne
    LBI-4101-10-08/2013 P/13/136 WYSTĄPIENIE POKONTROLNE I. Dane identyfikacyjne kontroli Numer i tytuł kontroli P/13/ 136 – Lokalizacja inwestycji na obszarach objętych ochroną przyrody w województwie podlaskim Jednostka Najwyższa Izba Kontroli Delegatura w Białymstoku przeprowadzająca kontrolę Kontroler Paweł Tołwiński – starszy inspektor kontroli państwowej, upoważnienie do kontroli nr 87259 z dnia 25 września 2013 r. [Dowód: akta kontroli, str. 1-2] Jednostka Urząd Gminy Jeleniewo , ul. Słoneczna 3 , 16 -404 Jeleniewo (dalej zwany „ Urzędem ”) kontrolowana Kierownik jednostki Kazimierz Urynowicz - Wójt Gminy Jeleniewo 1 [Dowód: akta kontroli, s tr. 3-4] kontrolowanej II. Ocena kontrolowanej działalności 2 Ocena ogólna Najwyższa Izba Kontroli ocenia negatywnie działalność organów Gminy Jeleniewo w zakresie zapewnienia ładu przestrzennego oraz przestrzegania wymagań ochrony przyrody w studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy Jeleniewo 3 i w obowiązujących miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego. Uzasadnienie Ocena negatywna wynika z: oceny ogólnej − objęcia stosunkowo niewielkiej części obszarów Gminy Jeleniewo (7,73%) ustaleniami miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego, − nieprzeprowadzania analizy zmian w zagospodarowaniu przestrzennym Gminy Jeleniewo, nieoceniania postępów w opracowywaniu planów miejscowych i nieopracowywania wieloletnich programów ich sporządzania, co skutkowało brakiem oceny aktualności studium i planów miejscowych, − nieuwzględnienia w studium 3 (z 8) obszarów objętych
    [Show full text]
  • Stu Jeleniewo
    STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY JELENEIEWO Cz ęść 4. U Z A S A D N I E N I E Cz ęść 4. U Z A S A D N I E N I E STRATEGIA ROZWOJU GMINY JELENIEWO DO 2030 ROKU, przyj ęta Uchwał ą Nr XIV.79.2016 Rady Gminy Jeleniewo z dnia 15 marca 2016r. okre śliła wizj ę, misj ę i cele strategiczne rozwoju gminy. Przyj ęto nast ępuj ącą WIZJ Ę GMINY JELENIEWO: „GMINA PRZYJAZNA MIESZKA ŃCOWM, PRZEDSI ĘBIORCOM I TURYSTOM, JAKO MIEJSCE ZAMIESZKALNIA, ODPOCZYNKU, PRACY I WSZEHSTRONNEGO ROZWOJU” Przyj ęto nast ępuj ącą MISJ Ę GMINY JELENIEWO: „OTWARTA, AKTYWNA I NOWOCZESNA GMINA EFEKTYWNIE WYKORZYSTUJ ĄCA LOKALNY POTENCJAŁ W CELU ZAPEWNIENAI WIELOFUNKCYJNEGO I ZRÓWNOWA ŻONEGO ROZWOJU GOSPODARCZEGO I SPOŁECZNEGO” Misja odnosi si ę do lokalnego potencjału gminy, który obejmuje mi ędzy innymi nieprzeci ętne walory środowiska naturalnego, którego wykorzystanie w sposób zrównowa żony pozwoli na podniesienie atrakcyjno ści terenu gmin przyjaznej mieszka ńcom, przedsi ębiorcom i turystom, jako miejsce zamieszkania, odpoczynku, pracy i wszechstronnego rozwoju. Tak sformułowan ą wizj ę i misj ę uznano za trafne. Interpretacj ę przestrzenn ą wizji i misji sformułowano w KIERUNKACH ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY JELENIEWO. UZASADNIENIE I OBJA ŚNIENIA PRZYJ ĘTYCH ROZWI ĄZA Ń Realizacja przyj ętych ustale ń w Studium kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy, ma umo żliwi ć osi ągni ęcie celu strategicznego rozwoju gminy Jeleniewo : Gmina Jeleniewo - gmina bezpieczna, zapewniaj ąca rozwój lokalnego rynku pracy, o środek turystyczny, społeczno ść rozwijaj ąca si ę w oparciu i w harmonii z naturalnymi walorami turystyczno - krajobrazowymi z wykorzystaniem warunków stworzonych przez poło żenie gminy i stosunkowo dobrze rozwini ętą infrastruktur ę techniczn ą.
    [Show full text]
  • Arkusz JELENIEWO (72)
    P A Ń STWOWY INSTYTUT GEOLOGICZNY P A Ń STWOWY INSTYTUT BADAWCZY OPRACOWANIE ZAMÓWIONE PRZEZ MINISTRA Ś R O D O W I S K A OBJA ŚNIENIA DO MAPY GEO ŚRODOWISKOWEJ POLSKI 1:50 000 Arkusz JELENIEWO (72) Warszawa 2012 r. Autorzy: Barbara Radwanek-Bąk*, Marta Chwistek*, Izabela Laskowicz*, Izabela Bojakowska*, Paweł Kwecko*, Hanna Tomassi-Morawiec*, Gra Ŝyna Hrybowicz** Główny koordynator MG śP: Małgorzata Sikorska-Maykowska* Redaktor regionalny planszy A: Albin Zdanowski* Redaktor regionalny planszy B: Joanna Szyborska-Kaszycka* Redaktor tekstu: Sylwia Tarwid-Maciejowska* * Pa ństwowy Instytut Geologiczny – Pa ństwowy Instytut Badawczy, ul. Rakowiecka 4, 00-975 Warszawa ** Przedsi ębiorstwo Geologiczne „POLGEOL” SA, ul. Berezy ńska 39, 003-908 Warszawa ISBN Copyright by PIG–PIB and M Ś, Warszawa, 2012 Spis tre ści I. Wst ęp – B. Radwanek-Bąk......................................................................................... 3 II. Charakterystyka geograficzna i gospodarcza – B. Radwanek-Bąk ............................ 4 III. Budowa geologiczna – B. Radwanek-Bąk.................................................................. 6 IV. Zło Ŝa kopalin – M. Chwistek, B., Radwanek-Bąk .................................................... 11 V. Górnictwo i przetwórstwo kopalin – B. Radwanek-Bąk .......................................... 15 VI. Perspektywy i prognozy wyst ępowania kopalin – B. Radwanek-Bąk ..................... 16 VII. Warunki wodne – B. Radwanek-Bąk, I. Laskowicz .................................................. 18 1. Wody powierzchniowe........................................................................................
    [Show full text]
  • Jeleniewo Orlik Krzykliwy Żubry Miodokwiat Krzyżowy Silvarium
    Bagno Wizna PLB200005 Dolina Górnej Rospudy PLH200022 Murawy w Haćkach PLH200015 Ostoja Biebrzańska PLB200006 Puszcza Augustowska PLB200002 Puszcza Białowieska PLC200004 Puszcza Knyszyńska PLB200003 Ostoja Suwalska PLH200003 Bagno Wizna, fot. Janusz Porowski Dolina Górnej Rospudy, fot. Beata Matowicka Murawy w Haćkach, fot. Dan Wołkowycki Ostoja Biebrzańska, uśpiona pychówka o wschodzi słońca, fot. Łukasz Łukasik Jezioro humotroficzne, fot. Andrzej Kamocki Puszcza Białowieska, fot. Mateusz Szymura Puszcza Kuyszyńska, fot. Paweł Strenkowski Jezioro Hańcza, fot. Wojciech Misiukiewicz Obszar stanowi rozległe, szerokie na 10 km, płaskie i w większości silnie zatorfione obniżenie tere­ Dolina Górnej Rospudy obejmuje górny odcinek doliny rzeki Rospuda, o bardzo dużych walo­ Jeden z najmniejszych obszarów Natura 2000 w woj. podlaskim – obejmuje zaledwie 157 ha. Utwo­ To jeden z największych obszarów Natura 2000 w Polsce – zajmuje powierzchnię ponad 140 tys. Obszar Natura 2000, który obejmuje zwarty kompleks Puszczy Augustowskiej i stanowi część jed­ Puszcza Białowieska to jedyny w woj. podlaskim obszar Natura 2000, którego granice w całości Puszcza Knyszyńska to młodsza siostra Puszczy Białowieskiej. Równie niepowtarzalna chociaż od­ Ostoja Suwalska obejmuje teren najstarszego w Polsce Suwalskiego Parku Krajobrazowego. Naj­ nu, którego północnymi obrzeżami płynie Narew. Torfowiska zajmują ok. 70% powierzchni obsza­ rach przyrodniczych i krajobrazowych, rozciągający się od granicy z województwem warmińsko­ rzony został przede wszystkim do ochrony muraw kserotermicznych i gatunków roślin ciepłolubnych. ha. To również największy bagienny obszar w Polsce i jeden z największych w Europie Środkowej. nego z największych zwartych kompleksów leśnych Europy. Na terenie Puszczy stwierdzono wystę­ przebiegają wspólnie dla dyrektywy ptasiej i siedliskowej. Wyjątkowy kompleks leśny w skali nie mienna w swym przyrodniczym bogactwie. Walorem tego rozległego obszaru o powierzchni prawie większą wartością tego obszaru jest unikalny polodowcowy krajobraz, obfitujący w różnorodne for­ ru.
    [Show full text]
  • Wykaz Dróg Powiatowych Z Rozbiciem Na Gminy
    Wykaz dróg powiatowych z rozbiciem na gminy Kilometraż Dł. odc. Nr i nazwa drogi od do (km) 1. 2. 3. 4. 1. GMINA BAKAŁARZEWO - razem 56,880 1096B Przerośl - Olszanka - Kruszki - Nowa Pawłówka - Morgi - Czarnakowizna - 20+765 22+190 1,425 Taciewo - Stara Chmielówka 1109B Filipów - Bakałarzewo 0+000 5+450 5,450 1111B Filipów - Olszanka - Chachłuszki - Stara Chmielówka 10+740 12+840 2,100 1117B Bakałarzewo -Zdręby - Stara Chmielówka - Kuków -Mały Bród 0+000 11+200 11,200 1118B Kamionka Poprzeczna - Maryna - Aleksandrowo - Żyliny - do drogi 653 0+000 7+200 7,200 1119B Orłowo - Podwysokie - Żubrynek - do drogi 655 0+000 1+630 1,630 1120B Bakałarzewo - Raczki 0+000 7+675 7,675 1121B Bakałarzewo - Sadłowizna - Konopki 0+000 7+210 7,210 1122B Bakałarzewo - Karasiewo - Konopki - Urbanki 0+000 6+950 6,950 1123B Karasiewo - Nieszki- Szczodruchy – Wierciochy - Małe Raczki - Raczki 0+000 5+100 5,100 1124B Granica województwa - Nieszki 0+000 0+940 0,940 2. GMINA FILIPÓW - razem 75,230 1092B Filipów -Przerośl - granica województwa 0+000 6+325 6,325 1097B Olszanka - Łanowicze- do drogi 652 5+030 5+830 0,800 1098B Przerośl - Zusenko - Jemieliste 8+800 9+500 0,700 1099B Przerośl - Motule 4+610 7+235 2,625 1102B od drogi 1104B - do drogi 1103B 0+000 1+920 1,920 1103B Czostków - Huta 0+000 9+170 9,170 1104B Granica województwa - Supienie - Wólka - Filipów 0+000 11+580 11,580 1105B Garbas - granica województwa 0+000 3+550 3,550 1106B Granica województwa - Garbas - Mieruniszki 0+000 6+820 6,820 1107B Mieruniszki - granica województwa (Sedranki) 0+000 1+300 1,300 1108B Mieruniszki - granica województwa (Plewki) 0+000 2+890 2,890 1109B Filipów - Bakałarzewo 5+450 10+220 4,770 1110B Garbas - Szafranki 0+000 0+900 0,900 1111B Filipów - Olszanka - Chachłuszki - Stara Chmielówka 0+000 10+740 10,740 1112B od drogi 1111B – Zusno - Stara Dębszczyzna - Jemieliste 0+000 10+465 10,465 1115B Nowa Pawłówka - Milanowizna 3+565 4+240 0,675 3.
    [Show full text]
  • GO Nr 2-3 OSTATECZNE Druk.Indd
    GÓRNICTWO ODKRYWKOWE MEZOPROTEROZOICZNE ZŁOŻE RUD TYTANOMAGNETYTOWYCH W SUWALSKIM MASYWIE ANORTOZYTOWYM I JEGO ŚRODOWISKO GEOLOGICZNE A MESOPROTEROZOIC TITANOMAGNETITE ORE DEPOSIT IN THE SUWALKI ANORTHOSITE MASSIF AND ITS GEOLOGICAL ENVIRONMENT Janina Wiszniewska, Zdzisław Petecki - Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy, Warszawa Rudonośny suwalski masyw anortozytowy (SAM) razem z anortozytowym masywem Kętrzyna i norytową intruzją Sejn, występują w obrębie 200 km długości magmowego terranu zwanego kompleksem mazurskim (NE Polska). Rozciągający się pasmowo w kierunku W-E proterozoiczny kompleks mazurski jest zbudowany z różnorodnych skał o składzie od kwaśnych przez pośrednie do zasadowych. Kwarcowe monzonity i granodioryty są najbardziej rozpowszechnionym typem skał w obrębie facji. Kompleks mazurski przecina kilka kompleksów metamorficznej facji granulitowej i amfibolitowej np. kompleks pomorski, do- brzyński, ciechanowski i mazowiecki. Złoża rud Fe-Ti-(V) w anortozytowym masywie suwalskim zostały odkryte we wczesnych latach 60-tych XX wieku, pod miąższym nadkładem fanerozoicznych skał osadowych w obrębie małych dodatnich anomalii magnetycznych, w rejonie Krze- mianki, Udryna, Jeleniewa i Jeziora Okrągłego. Złoża te zostały udokumentowane przy pomocy ok. 100 głębokich otworów wiertniczych, do głębokości 2300 m, a zasoby oszacowane w kat. C1 i C2 na ok. 1,5 mld ton rudy tytanomagnetytowej z wanadem, głównie w polu rudnym Krzemianka i Udryn. Słowa kluczowe: suwalski masyw anortozytowy, rudy Fe-Ti-V, geochronologia Re-Os The ore-bearing Suwałki Anorthosite Massif (SAM) together with the Kętrzyn Anorthosite Massif and Sejny norite intrusion are located within 200 km long magmatic terrane called Mazury Complex (NE Poland). The beltiform Proterozoic Mazury Com- plex is made up of a variety of rocks from felsic and intermidiate to the basic ones.
    [Show full text]
  • U C H W a Ł a N R X I I / 6 4 / 2 0 1 1 Z D N I a 3 0 G R U D N I a 2 0 1 1
    DZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA PODLASKIEGO ——————————————————————————————————————————— Białystok, dnia 8 lutego 2012 r. Poz. 596 UCHWAŁA NR XII/64/2011 RADY GMINY JELENIEWO z dnia 30 grudnia 2011 r. w sprawie uchwalenia budżetu Gminy Jeleniewo na rok 2012 Na podstawie art. 18 ust. 2 pkt 4, pkt 9 lit. „d” oraz lit. „i” ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 z późn. zm.) oraz art. 211, art. 212, art. 214, art. 215, art. 222, art. 235, art. 236, art. 237, art. 242, art. 258 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. Nr 157, poz. 1240) Rada Gminy uchwala, co następuje: § 1. Dochody budżetu w wysokości 9 794 417 zł, z tego: - bieżące w wysokości 8 134 944 zł, - majątkowe w wysokości 1 659 473 zł, zgodnie z Załącznikiem nr 1. § 2. Wydatki budżetu w wysokości 10 405 425 zł, z tego: - bieżące w wysokości 7 448 816 zł, - majątkowe w wysokości 2 956 609 zł, zgodnie z Załącznikiem nr 2. § 3. W budżecie tworzy się rezerwy: 1) ogólną w wysokości - 20 100 zł, 2) celową w wysokości - 19 900 zł, z przeznaczeniem na realizację zadań własnych z zakresu zarządzania kryzysowego. § 4. 1) Wykaz wydatków na zadania inwestycyjne realizowane w roku 2012 zgodnie z Załącznikiem nr 3 2) Wydatki na programy i projekty realizowane ze środków pochodzących z funduszy strukturalnych i Funduszu Spójności zgodnie z Załącznikiem nr 4. § 5. 1. Deficyt budżetu w wysokości 611 008 zł, który zostanie pokryty przychodami pochodzącymi z zaciąganych kredytów i pożyczek.
    [Show full text]
  • European Bisons, Elks, Birds and Insects
    european bisons, Podlaskie – European bisons, elks, birds and insects Family-friendly Podlaskie elks, birds Active leisure in Podlaskie and insects Slow leisure in Podlaskie Water leisure in Podlaskie Podlaskie – a melting pot of cultures Marshal’s Office of the Podlaskie Region ul. Kardynała Stefana Wyszyńskiego 1, 15-888 Białystok phone +48 85 6654171 www.wrotapodlasia.pl [email protected] PODLASKIE BOLCIE 164KM SUWAŁKI Góra Cisowa KM 130 Łopuchów Erratic Boulders Gaciska hanging valley Bachanowo Erratic Boulders AUGUSTÓW 2:00 6:30 6:30 Czarna Hańcza Valley path Rutka Reserve Sejny Hills Cycling Trail KM 90 H H Museum of Wigry 8:30 2:30 1:30 4:40 Krzywe Stary Folwark Natural and ethnographic exhibitions at the seat of the Wigry National Park Forest educational path Suchary natural path H H H H OSOWIEC TWIERDZA 58KM 3:00 0:50 SUPRAŚL H H 16KM NOWOGRÓD H Red Swamp Reserve 5:15 Tsar’s Route H Kapice Brichwood 4:30 H Dunes path KM Honczarów Causeway 94 1:20 H 1:40 KRUSZYNIANY Goniądz 4:30 H Osowiec-Twierdza Viewing terrace Forts of the Osowiec Fortress Bialy Grąd path BIAŁYSTOK 1:40 H 50KM Ławki Swamp The Trail of the January Uprising Biebrza Haymaking Footbridge in Krzemianka Reserve 4 Bathing resort Poczopek 1:30 H Viewing tower Kopna Góra Silvarium forest garden Arboretum of the Insurgents of 1863 H Cemetery of the soldiers of the November Uprising H H 4:00 Natural Museum Broken Bridge – 1:40 1:40 4:30 4:30 Drozdowo viewing point Svantovit Trail 1:20 Kruszewo Drozodowo Sanctuary BIAŁYSTOK BIAŁOWIEŻA Śliwno – Waniewo Footbridge CIECHANOWIEC H H Footbridge in the Marshland 83KM 92KM ŚW.
    [Show full text]
  • Żubry, Łosie, Ptaki I Robaki Podlaskie Z Rodziną Ptaki I Robaki Podlaskie Aktywnie Podlaskie Bez Pośpiechu Podlaskie Na Wodzie Podlaskie W Kulturowym Tyglu
    żubry, łosie, Podlaskie – żubry, łosie, ptaki i robaki ptaki i robaki Podlaskie z rodziną Podlaskie aktywnie Podlaskie bez pośpiechu Podlaskie na wodzie Podlaskie w kulturowym tyglu Urząd Marszałkowski Województwa Podlaskiego ul. Kardynała Stefana Wyszyńskiego 1, 15-888 Białystok tel. +48 85 6654171 www.wrotapodlasia.pl [email protected] PODLASKIE BOLCIE 164KM SUWAŁKI Góra Cisowa KM 130 Rezerwat Głazowisko Łopuchowskie Wisząca dolina „Gaciska” Rezerwat Głazowisko Bachanowo AUGUSTÓW 2:00 6:30 6:30 Ścieżka Doliną Czarnej Hańczy Rezerwat Rutka Szlak rowerowy „Po Pagórkach Sejneńskich” KM 90 H H Muzeum Wigier 8:30 2:30 1:30 4:40 Krzywe Stary Folwark Wystawy przyrodnicze i etnograficzne w siedzibie WPN Ścieżka edukacyjna Las Ścieżka przyrodnicza Suchary H H H H OSOWIEC TWIERDZA 58KM 3:00 0:50 SUPRAŚL H H 16KM NOWOGRÓD H Rezerwat Czerwone Bagno 5:15 Carska Droga H Brzeziny Kapickie 4:30 H Śieżka Wydmy KM Grobla Honczarowska 94 1:20 H 1:40 KRUSZYNIANY Goniądz 4:30 H Osowiec-Twierdza Taras widokowy Forty Twierdzy Osowiec Ścieżka Biały Grąd BIAŁYSTOK 1:40 H 50KM Bagno Ławki Szlak Powstania Styczniowego Biebrzańskie Sianokosy Kładka w rezerwacie Krzemianka 4 Wieża widokowa Poczopek 1:30 H Kopna Góra Ogród leśny Silvarium Arboretum im. Powstańców 1863 r. H Cmentarz żołnierzy powstania listopadowego H H 4:00 Muzeum Przyrody Zerwany Most – 1:40 1:40 4:30 4:30 Drozdowo punkt widokowy Szlak Światowida 1:20 Kruszewo Ostoja Drozdowska BIAŁYSTOK BIAŁOWIEŻA Kładka Śliwno-Waniewo CIECHANOWIEC H H Kładka wśród bagien 83KM 92KM ŚW. GÓRA GRABARKA Wokół Uroczyska Głuszec Szlak Dębów Królewskich i Książąt Litewskich Tropem Carska Tropina Żubra KM 100 Kładka Żebra Żubra Wilczy Szlak Białowieża Miejsce mocy Teksty: Emilia Zajczyk, Anna Androsiuk Rezerwat Pokazowy Żubrów Koordynacja projektu: Teresa Karkowska (Amistad Sp.
    [Show full text]
  • UCHWAŁA NR XXII.122.2017.Pdf
    UCHWAŁA NR XXII.122.2017 RADY GMINY JELENIEWO z dnia 24 lutego 2017 r. w sprawie projektu dostosowania sieci szkół podstawowych i gimnazjów mających siedzibę na obszarze Gminy Jeleniewo do nowego ustroju szkolnego Na podstawie art. 18 ust. 2 pkt 15 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz.U. z 2016 r. poz. 446, 1579) oraz art. 206 ust. l-4 ustawy z dnia l4 grudnia 20l6 r. przepisy wprowadzające ustawę - Prawo oświatowe (Dz. U. z 2017 r. poz. 60) Rada Gminy Jeleniewo uchwala, co następuje: § 1. Ustala się plan sieci publicznych szkół podstawowych prowadzonych przez Gminę Jeleniewo, a także granice obwodów publicznych szkół podstawowych prowadzonych przez Gminę Jeleniewo, a także inne organy, na okres od dnia 1 września 2017 r. do dnia 3l sierpnia 2019 r., stanowiący załącznik nr 1 do niniejszej uchwały. § 2. Ustala się plan sieci prowadzonych przez Gminę Jeleniewo klas dotychczasowych publicznych gimnazjów prowadzonych w szkołach podstawowych na okres od dnia 1 września 2017 r. do dnia 3l sierpnia 2019 r., stanowiący załącznik nr 2 do niniejszej uchwały. § 3. Ustala się plan sieci publicznych ośmioletnich szkół podstawowych prowadzonych przez Gminę Jeleniewo, a także granice obwodów publicznych ośmioletnich szkół podstawowych prowadzonych przez Gminę Jeleniewo, oraz inne organy, od dnia 1 września 2019 r., stanowiący załącznik nr 3 do niniejszej uchwały. § 4. Wykonanie uchwały powierza się Wójtowi Gminy Jeleniewo. § 5. Uchwałę podaje się do publicznej wiadomości poprzez umieszczenie na stronie Biuletynu Informacji Publicznej Gminy Jeleniewo i na tablicy ogłoszeń Urzędu Gminy Jeleniewo. § 6. Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia. PRZEWODNICZĄCY RADY GMINY JELENIEWO Jan Bielecki Załącznik nr 1 do uchwały Nr XXII.122.2017 Rady Gminy Jeleniewo z dnia 24 lutego 2017 r.
    [Show full text]
  • Posterunek Policji W Słobódce 16-411 Szypliszki Słobódka 18A
    KMP SUWAŁKI https://suwalki.policja.gov.pl/po3/dzielnicowi/pp-w/66750,PP-w-Slobodce.html 2021-10-03, 16:30 POSTERUNEK POLICJI W SŁOBÓDCE 16-411 SZYPLISZKI SŁOBÓDKA 18A Imię i Nazwisko aspirant sztabowy Artur Kordowski e-mail: [email protected] telefon 47 714 71 30 Pokój i telefon Kierownika Posterunku Policji telefon komórkowy 696 471 345 Dyżur kierownika posterunku Policji Przyjmuje interesantów: poniedziałek 10:00 - 14:00 Rejon XXIV Imię i Nazwisko aspirant Maria Jedynasty telefon 885 997 260 e-mail: [email protected] Działania priorytetowe: Zagrożenie: Popełnianie wykroczeń przez pieszych ( przechodzenie przez jezdnię w miejscach niewyznaczonych) oraz kierujących (nieprawidłowe parkowanie ) w m. Szypliszki ul. Suwalska od 21 do 23– odcinek drogi krajowej nr 8 na wysokości stacji paliw w Słobódce 48. Zjawisko to zauważane jest przez całą dobę i powoduje zagrożenia bezpieczeństwa i utrudnienia w ruchu drogowym. Źródło informacji o zagrożeniu: Zagrożenie zostało zdiagnozowane na podstawie informacji przekazywanych przez mieszkańców miejscowości Szypliszki i Słobódka oraz informacji z Krajowej Mapy Bezpieczeństwa potwierdzonych rozpoznaniem dzielnicowego. Okres obowiązywania planu: 18.09.2021r.-18.03.2022r. Zaplanowane działania: - okresowe sporządzanie Kart Działania Doraźnego przez cały okres trwania planu priorytetowego – celem regularnej kontroli w/w miejsca i bezwzględne reagowanie na ujawnione wykroczenie przez służby patrolowe, ruchu drogowego oraz dzielnicowego. - wrzesień - październik 2021 r.- konsultacje z mieszkańcami (spotkania z niewielką liczbą uczestników z zachowaniem niezbędnych środków bezpieczeństwa), indywidualne rozmowy z mieszkańcami w ramach obchodu, oraz kontakty telefoniczne mające na celu przekazywanie informacji na temat prowadzonych działań mieszkańcom, propagowanie korzystania z KMZB jak również telefonicznego powiadamiania Policji na temat występujących zagrożeń, nawiązanie kontaktu z Urzędem Gminy w Szypliszkach.
    [Show full text]