Nr. 2 29.01.2011

Wilt u uw mening geven? U kunt een brief van maximaal 200 woorden mailen naar [email protected]. De redactie behoudt zich het recht voor om inzendingen niet te plaatsen of in te korten. Brieven

Schooltijden In Schooljournaal 1 wordt in het bericht Trationele schooltijden­ op de schop gesteld dat de meeste ouders van basisschool- leerlingen andere tijden willen (onderzoek Zwijsenouders.nl). Uit een onderzoek (najaar 2010) op onze school (De Oversteek, Liempde, 550 leerlingen) blijkt het tegenovergestelde: ruim 85 procent heeft geen behoefte aan andere schooltijden. sjaal te tooien. Dit omwille van een Bovendien: voordat eventueel wordt overgestapt naar een onderwijsbelang, waar ik me 32 jaar continurooster, moet mijns insziens onderzocht worden wat voor ingespannen heb en dat ik nu het effect is op het leergedrag van kinderen. door mijn overheid als ‘geklungel’ A. van Sprang, Haaren benoemd zie worden. Simon van der Zee, Landsmeer

Aantrekkelijk Ik ben 81 en lees Schooljournaal nog Solidariteit heid en familieomstandigheden altijd met belangstelling. Als je al Het is verheugend dat heel veel vallen er gaten. De assistentie, die twintig jaar met pensioen bent, mag gepensioneerden lid blijven van CNV gevraagd wordt, vergt niet meer dan je van geluk spreken en blij zijn met Onderwijs. Wat drijft hen? Te denken een paar uurtjes per maand. Wie kan elke dag. Het blad bevalt me heel valt aan het begrip solidariteit. en wil ons daarbij assisteren? Het erg goed qua layout, keuze van arti- Solidair zijn met de werkenden staat voortbestaan van het Rayon Twente kelen en allerhande mededelingen. bij velen hoog in het vaandel. loopt gevaar. De kleuren en de lettergrootte zijn Daarnaast kan blijvend een beroep Wim Velders, Hengelo (Ov.), prima, het blad ziet er aantrekkelijk worden gedaan op het CNV (juri- tel. (O74) 291 O3 O8 uit, oftewel in het oogspringend. Ik dische bijstand, hulp bij de belas- lees Schooljournaal om meer op de tingopgave, enzovoort). Dat het CNV hoogte te blijven van de hedendaag- ook nog bij verschillende instan- Dwaas petje se ontwikkelingen in het onderwijs. ties korting heeft bedongen is een Hartelijk dank voor de uitstekende Als gepensioneerde kun je ruim prettige bijkomstigheid. In Twente redactie van het Actiejournaal (tegen terugblikken, maar of elke verande- hebben we in december zestien de bezuiniging op passend onder- ring een verbetering is laat ik in het jonge gepensioneerden mogen wijs). midden. Voor wat het blad betreft begroeten. Het Rayon Twente heeft Op woensdag 9 februari zal dit lid, zou ik zeggen: ga zo door! voor verschillende taken dringend annex (voormalig) schoolleider in W. de Bont, Zegge behoefte aan assistentie. De huidige het speciaal onderwijs zich zeker bestuursleden en rayoncontactper- bij de actievoerenden te Utrecht sonen vervullen deze taken al ruim aansluiten. Ik ben zelfs bereid om twaalf jaar. In verband met gezond- me met een dwaas petje of dito

colofon Schooljournaal is een uitgave van CNV Onderwijs Oplage: 53.000 exemplaren Redactieadres Postbus 2510, 3500 GM Utrecht, tel. E-mail [email protected] Hoofdredacteur Michel Rog Redactie Edwin van Baarle, Ciska de Graaff (eindred.), (030) 751 10 03 Lisette Jongerius, Peter Magnée (eindred.), Hanneke Reijnders (stagiaire) Secretariaat Jobien Goldberg Medewerkers Joost Blankenspoor, Maaike de Bruijn, Manon de Groot, Marloes Oelen, Mijke Pelgrim, Pierre Wind Omslagfoto Mirjam van der Hoek Basisontwerp en opmaak FIZZ reclame + communicatie,Liesbeth Meppel Hermans, Druk Ten Brink, Meppel Abonnementen € 150,– per jaar. Personeelsadvertenties opgeven en informatie bij Nina Smit, (030) 751 17 78, ma. t/m woe. 8.30-17 uur óf (06) 12 78 71 54. Info: www.cnvo.nl/adverteren. E-mail: [email protected]. Advertenties kunnen worden opgegeven tot uiterlijk woensdag 14.30 uur (gegarandeerde plaatsing wanneer gemeld dinsdag voor 16.30 uur). Prijzen vanaf € 105,– incl BTW Zakenadvertenties Bureau Van Vliet BV, Ernst Henneke, e-mail: [email protected], Postbus 20, 2040 AA Zandvoort. Tel. (023) 571 47 45, fax (023) 571 76 80. ISSN 1386-3266.

Schooljournaal 2 inhoud 8

4 Manifestatie 9 februari tegen onderwijs­ bezuinigingen Bond roept leden op om te protesteren tegen kabinetsplannen

5 Alle 2-jarigen naar school? Proef om achterstanden peuters tegen te gaan

6 NOT in beeld Highlights grootste onderwijsvakbeurs van Europa

8 Groot protest bezuinigingen hoger onderwijs Studenten én hoogleraren eensgezind de straat op 1O

10 Alle ogen op de meester? Hoe veilig voelen mannelijke leerkrachten zich nog?

14 Educatieve filmtipsJubilerend Filmfestival Rotterdam van start

16 Staan, zitten of knielen tijdens een mis? Nieuw naslagwerk voor scholen over katholieke wortels

18 Afvalrekenen, afvalgym en afvaltaal Op stap met Koos de Vuilnisman

24 ‘Je wilt de wereld van de kinderen vergroten’ Profijtklas spijkert leerlingen met achterstand bij 18 34 ‘We moeten NU in actie komen’ Gevolgen bezui- nigingen passend onderwijs geen ver-van-je-bed-show

Rubrieken 22 Cursussen 2 Brieven 23 Column Pierre Wind 7 Wat was! 28 Webbedingetjes 24 8 Column Michel Rog 29 Column Liesbeth Hermans 9 Column Jack Biskop 3O Berichten 13 Column Mijke Pelgrim 32 Agenda 2O Werk & Recht 38 Contactgegevens CNV Onderwijs 21 Vraag/Antwoord 39 Jouw Partner

Schooljournaal 3 Muis zoekt een huis van de Tsjechische auteur en illustrator Petr Horácek werd vorige week woensdag door tal van prominenten voorgelezen tijdens het Nationale Voorleesontbijt, traditioneel de start van de Nationale Voorleesdagen. Leerlingen van basisschool Lutje Til in het Groningse Tjuchem hingen aan de lippen van voetballegende Jan Mulder en zijn zoon Youri. DvhN\DuncanFoto Wijting

Manifestatie 9 februari tegen onderwijsbezuinigingen ‘Je staat niet in je 1-tje’, staat op de achterkant van dit School- Rutte (zie pagina 6). De actie is voor vakbonden, werkgevers, journaal. CNV Onderwijs en 21 andere organisaties komen op ouder- en onderwijsorganisaties een opmaat naar de landelijke voor het onderwijspersoneel en maken zich hard tegen de voor- manifestatie tegen de bezuinigingen op passend onderwijs, op genomen bezuinigingen van het kabinet Rutte. Minister Van Bijs- woensdag 9 februari in Nieuwegein. Het Nieuwegeins Business terveldt wil onder meer een nullijn voor het salaris van het on- Center (NBC) is dan het decor van een landelijke actiemanifesta- derwijspersoneel gaan invoeren. Voor dertigplussers wordt het tie waaraan alle betrokken partijen deelnemen. Hiermee moet er dankzij de voorgenomen plannen straks financieel onaantrekkelijk een overtuigend signaal worden afgegeven richting politiek Den om een mbo-opleiding te volgen. Een van de grootste zorgen van Haag: korten op dit deel van de onderwijssector heeft verstrek- CNV Onderwijs is het plan om 300 miljoen te korten op passend kende negatieve gevolgen voor iedereen in het onderwijs. CNV onderwijs. Grotere klassen, hogere werkdruk, minder begeleiding Onderwijs roept iedereen op die het niet eens is met de en slechtere kwaliteit: bezuinigen op passend onderwijs heeft ge- miljoenenbezuiniging die dag naar Nieuwegein te komen. volgen voor iederéén. Tijdens de NOT in de Jaarbeurs in Utrecht Ook wordt gevraagd om een petitie te teke- werd afgelopen woensdag al op ludieke wijze aftrap gegeven nen op http://passendonderwijs.petities. voor de acties. Door middel van een zogenaamde flashmob lie- nl/. Voor meer informatie over de acties en ten bezoekers van de onderwijsbeurs en leden van vakbonden de gevolgen van het bezuinigingen op pas- zien het absoluut niet eens te zijn met de plannen van het kabinet send onderwijs, zie pagina 34-35. LJ

Schooljournaal 4 Peuters bijlessen op de basisschool Je kunt er niet vroeg genoeg mee beginnen, moet minister Van wijs. De focus ligt hierbij op het wegwerken van achterstanden Bijsterveldt van Onderwijs hebben gedacht. De bewindsvrouwe bij kinderen vanaf 2,5 jaar oud. De peutergroepen die meedoen maakte deze week bekend dat deze zomer een landelijke proef aan het ‘startgroep-experiment’, zullen begeleid worden door wordt gestart waarbij peuters met een leerachterstand worden ‘bij- zowel mbo’ers als hbo’ers. Voor het experiment stelt het kabinet geschoold’ op een basisschool. Hiermee moeten de prestaties van dit jaar ruim 1 miljoen euro beschikbaar. jonge leerlingen met een (taal)achterstand vroegtijdig en op speel- Rotterdam begint zeer binnenkort al met het professioneler bege- se wijze verbeterd worden, zodat deze ‘startgroepkinderen’ een leiden van twee- en driejarige kinderen met een taalachterstand. vliegende start kunnen maken op het moment dat ze daadwer- Dit gebeurt door een ‘groep nul’ te koppelen aan de basisschool. kelijk naar de basisschool gaan. Vorig jaar bracht de Onderwijs- Verschil met de huidige voor- en vroegschoolse educatie (vve) raad het advies Naar een nieuwe kleuterperiode in de basisschool is dat voor deze nieuwe groep nul minimaal één leerkracht op uit. Hierin wordt gesteld dat basisscholen een divers aanbod voor hbo-niveau komt te staan, in plaats van louter mbo-geschool- 3-jarigen zouden moeten verzorgen gedurende vijf ochtenden per den. Daarnaast gaan kinderen minimaal vijf dagdelen naar groep week. Ook werd gesuggereerd dat meer hbo-opgeleide leerkrach- nul, in plaats van vier. Ook ouders worden volop bij deze proef ten zich voor deze specifieke groep in moeten zetten. betrokken. Zij krijgen een training aangeboden die hen helpt om Geïnspireerd door dit advies, heeft de minister besloten om een de taalontwikkeling van hun kinderen te stimuleren. Onderzocht landelijk experiment te starten voor peuters in het basisonder- wordt of deelname verplicht kan worden gesteld. LJ

Schooljournaal 5 Schoolnieuws

NOT in beeld Mensen uit het onderwijs bewegen zich van station Utrecht Centraal richting Jaarbeurs. Eenmaal binnen worden alle zakken gevuld, collega’s en stands bekeken en actie gevoerd op de Nationale Onderwijs Tentoonstelling (NOT). Een sfeerimpressie van afgelopen woensdag.

9.30 uur: Happyscan In anderhalve dag is de happyscan, oftewel de tevredenheidsenquête van CNV Onderwijs al bijna 2.000 keer ingevuld. Wat blijkt? Maar liefst 89 procent van de beursbezoekers heeft plezier in het onderwijs. Slechts een magere 1 procent zegt dit niet te hebben. Op een zogenaamde plezier- boom die op de stand staat, kunnen mensen hun tip geven voor meer plezier in het werk. ‘Doe waar je goed in bent’ of ‘Ga iedere dag met een lach aan de slag’ en ‘Geniet van de leerlingen’ doen het goed.

10.45 uur: Bezoek van de staatssecretaris Staatssecretaris Halbe Zijlstra van Onderwijs vereert de stand van CNV Onderwijs met een bezoekje. Vice-voorzitter Patrick Banis van de bond verwelkomt de man die de afgelopen tijd geconfronteerd werd met prangende vragen over de bezuinigingen in het hoger onderwijs. Zijlstra mag een kleurige postbodetas en een badeendje in ontvangst nemen. ‘Ah dat is leuk, mijn schoonvader spaart badeendjes’, lacht Zijlstra. ‘Dan sturen we er nog eentje na’, aldus CNV Onderwijsbestuurder Willem Jelle Berg

12 uur: Flashmob tegen bezuinigingen Gedurende de hele ochtend zijn bezoekers op de hoogte gesteld van een ludieke actie tegen bezuinigingen op het passend onderwijs: een zogenaamde flashmob. Ruim tweehonderd mensen uit het onderwijs hebben zich verzameld en wapperen met hun handen en creëren een oorverdovend geluid met fluitjes. Dit allemaal om aandacht te krijgen voor de bezuinigingen. De flashmob eindigt met een oproep om woensdag 9 februari deel te nemen aan de landelijke actiedag in Nieuwegein.

14 uur: Meet&Greet met Pierre Tv-kok en Schooljournaal-columnist Pierre Wind installeert zich rond de klok van twee in de stand van de vakbond voor een meet& greet met lezers. Wind heeft zijn favoriete speeltje, een Ipad, meegenomen. ‘Zo handig, je hebt alles bij de hand en veel fijne applicaties. Ik heb hem meegenomen omdat ik er in een van mijn columns over schreef en er veel reacties op kreeg.’ Basisschoolleerlinge Francine (12) zit op een Montes- sorischool en heeft genoeg om over te praten met de BN’er. Hanneke Reijnders Foto’s: Sijmen Hendriks Foto’s:

Schooljournaal 6 Wat was! Boek over Nederlandse

werelddocenten 13 januari: SGP-voorman Kees van der Staaij is Staatssecretaris Halbe Zijlstra van Onderwijs ontving boos over het ontbreken van christelijke feest- woensdag op de NOT het eerste exemplaar van het boekje dagen op een scholierenagenda van de Euro- Elke dag een werelddocent. Het vat de belevenissen samen pese Commissie. Scholen ontvangen daarom van 91 Nederlandse docenten, die de afgelopen twee jaar een losse bijlage met alle religieuze feestdagen werkzaam waren in India, Kenia, Burundi, Uganda en Ma- en vakanties. (Bron: Nos Nieuws) lawi. De docenten waren daar in het kader van een project 14 januari: Een op de vier middelbare scholen van ontwikkelingsorganisatie Edukans, verzekeraar Loyalis loopt het gevaar blootgesteld te worden aan en de onderwijsbonden. Doel was het werken aan beter on- asbest. Uit onderzoek van tv-programma derwijs met lokale collega’s. Ondanks de overvolle klassen Zembla blijkt dat veel scholen niet weten waar en het tekort aan lesmateriaal, boekten de werelddocenten het spul zit. (Bron: ANP) resultaat. Leerlingen werken nu in groepjes en krijgen de 17 januari: De gemeente Almere gaat de strijd kans om vragen te stellen. Dankzij de nieuwe lesmethodes aan met het hoge aantal zwakke scholen in staan leerkrachten veel gemotiveerder voor de klas. Een de stad. Dit ligt op ruim dertig procent, tegen- docent vertelt in het boek geraakt te zijn door het vermogen over zeven procent landelijk. Wethouder René van zijn Afrikaanse collega’s om van alles wat voorhanden is Peeters wil het aantal zwakke scholen binnen een leermiddel te maken. Hij denkt nu zelf ook meer in mo- vier jaar terugbrengen naar nul. gelijkheden dan in belemmeringen. Door hun deelname aan (Bron: De Telegraaf) het project ontdekten de docenten weer waarom zij ooit 19 januari: Een 18-jarige scholiere brengt in voor het onderwijs hadden gekozen. Het boek is gratis te het Brabantse Chaam een onbemande bus met bestellen via www.edukans.nl/werelddocent. Hier kunnen 25 scholieren veilig tot stilstand. De buschauf- onderwijsprofessionals die mee willen doen met Wereld­ feur controleert op dat moment de deuren van docent 2011 zich ook nog tot en met 6 februari aanmelden. de bus die steeds open en dicht gingen. Het voertuig belandt uiteindelijk tegen een boom, niemand raakt gewond. (Bron: Novum Nieuws) 21 januari: Een leraar Engels van het Wellant- college in Klaaswaal wordt op non-actief gesteld nadat leerlingen hem in een pornofilm zagen Oproep: Wat vindt u spelen. Het schoolbestuur vindt dat de voor- van beeldfunctie van de docent door zijn vroegere ‘acteercarrière’ in het geding komt. (Bron: ANP) Schooljournaal? 26 januari: Het aantal leerlingen dat voortij- Het is een jaar geleden dat Schooljournaal veranderde van dig stopt met school is opnieuw gedaald, laat een weekblad naar een tweewekelijks magazine. De aan- minister Van Bijsterveldt weten. Vorig jaar ver- passing van de frequentie werd aangegrepen om het blad in lieten 3.000 minder jongeren hun school dan in een geheel nieuw jasje te steken. Nieuwe rubrieken, nieuwe het jaar daarvoor. Vanaf 2012 mag de jaarlijkse onderwerpen en een nieuwe lay-out moesten er voor zor- uitval niet meer dan 35.000 leerlingen zijn. Om gen dat Schooljournaal (nóg) beter werd. Nu we precies een dit te bereiken, worden scholen die nalaten jaar verder zijn, is de redactie erg benieuwd wat de lezers spijbelaars te melden binnenkort op de bon daadwerkelijk vinden van deze gedaanteverandering. Vindt geslingerd. (Bron: Novum Nieuws) u de nieuwe vormgeving een verademing of verlangt u juist • Het kabinet gaat geld terugvorderen van mbo- terug naar het oude blad? Leest u Schooljournaal nu vaker en hbo-instellingen die hun bestuurders meer en zorgvuldiger dan voorheen? En wat vindt u van de nieuwe dan het afgesproken maximum van € 233.666 rubrieken en columnisten? We horen graag uw mening op betalen. De top moet volgens minister Van www.cnvo.nl/lezersonderzoek. Deelnemers maken kans op Bijsterveldt solidair zijn met leraren, die op de mooie prijzen. nullijn zijn gezet. (Bron: Novum Nieuws)

Schooljournaal 7 Schoolnieuws

Vertraging bij Studentenprotest ledenadministratie Naar schatting tussen de 11.000 en 15.000 studenten demonstreerden vorige week in Den Haag op het Malieveld CNV Onderwijs tegen de bezuinigingen op het hoger onderwijs. Vooral het Door het grote aantal mutaties naar plan van het kabinet Rutte om een financiële limiet te stellen aanleiding van de nieuwe ledenpas aan de studieduur, schoot de studenten in het verkeerde keel- is de afdeling ledenadministratie van gat. Ook vele hoogleraren en docenten van universiteiten en CNV Onderwijs veel tijd kwijt met hbo-instellingen sloten zich die dag aan bij het massprotest. het verwerken van deze berichten van de leden. Hierdoor is er een achter- stand opgelopen voor de overige ad- ministratieve zaken. Zodoende duurt het helaas wat langer voordat uw brieven en e-mails over bijvoorbeeld verhuizingen, opzeggingen en derge- lijke worden afgehandeld. We vragen hiervoor uw begrip en doen ons best de achterstand zo snel mogelijk weg te werken. Foto: Henriëtte Guest Foto: rog versus

Geachte heer Biskop, werkgelegenheid van zo’n 3.000 arbeidsplaatsen in het mbo, beste Jack, maar tegelijkertijd zal het te- kort aan personeel in de zorg Recent in het nieuws veel aandacht snel met duizenden toenemen. voor de sterke groei van het aantal Nu al is dertig procent van de dertigplussers in het mbo. Sinds instromers in de zorg ouder 2005 groeide die groep met bijna een dan 30 jaar. Of ziekenhuizen en derde tot 61.000. Een succesverhaal verpleeg- en verzorgingshuizen de zou ik zeggen, dat door dit kabinet opleidingskosten kunnen overnemen niet alleen moet worden toegejuicht, is zeer onwaarschijnlijk. Ook zij-in- maar ook actief gestimuleerd moet zing in de toekomst alleen maar stromers en herintreders zullen zich worden. Mannen kiezen voornamelijk groter zal worden. De keuze van het wel twee keer bedenken alvorens technische opleidingen en vrouwen kabinet om het aantal mensen werk- zo’n € 7.000,- te investeren. Kortom, kiezen overwegend voor een op- zaam in de zorg met 12.000 te laten in plaats van het eigen beleid te sti- leiding in de zorg. Twee sectoren toenemen sluit hier naadloos op muleren, wordt dit door de bezuini- waarin de vraag naar personeel aan en verdient dus lof. Maar dan de gingsdrift alleen maar tegengewerkt. nu al groot is en door de vergrij- realiteit. In plaats van het stimuleren Juist dit kabinet zou toch beter moe- van deze ontwikkelingen, heeft dit ten weten; veel bewindslieden zijn kabinet besloten dat dertigplussers de jongste niet meer! Namens CNV ‘In plaats van het eigen hun studie zelf moeten gaan beta- Onderwijs wil ik u vragen: Tweede beleid te stimuleren, len. Verwachte opbrengst jaarlijks Kamer doe iets aan deze contrapro- werkt de overheid € 170 miljoen: gevolgen rampzalig! ductieve bezuinigingsmaatregel!

zichzelf tegen’ Niet alleen dreigt er een verlies aan Michel Rog is voorzitter van CNV onderwijs Foto: Erik Kottier Foto:

Schooljournaal 8 Schoolnieuws

In memoriam Wil Huysmans Foto: Peter Drent Peter Foto:

‘Van hem wordt gedacht dat hij introvert is, omdat hij niet was hij jarenlang het gezicht van de in de KOV altijd aan het woord is. Wie zoiets van hem zegt heeft nooit opgegane Bond Buitengewoon Onderwijs (later goed geluisterd, waarschijnlijk vanwege de rust die hijzelf Speciaal Onderwijs) – was hij verantwoordelijk voor veroorzaakt.’ Dat schreef toenmalig eindredacteur van de individuele belangenbehartiging in de regio’s die het Katholiek Schoolblad, Bert Hendriks, in 1989 bij het vielen onder het aartsbisdom Utrecht en het bisdom afscheid van Wil Huysmans als bestuurder van de KOV Groningen. (één van de rechtsvoorgangers van CNV Onderwijs). Op Huysmans werkte onder meer op een lagere school donderdag 13 januari overleed de geboren Raaltenaar, in Broekland en op een school voor speciaal onder- die volgens Hendriks aan dikdoenerij en verbale pugilistiek wijs in Raalte. Want vooral aan kinderen die speciale meer dan een broertje dood had, op 76-jarige leeftijd. In hulp nodig hadden, had hij zijn hart verpand. de vijftien jaar als lid van het dagelijks bestuur – daarvoor PM Biskop

Geachte heer Rog, gaan. Onze deel van de beroepsopleidingen van fractie- dertigplussers gewoon via particu- beste Michel, voorzit- liere opleidingscentra gaan, omdat ter Van werkgevers graag over goed opgeleid Goed dat je aan- Haersma personeel beschikken. En laten we dacht vraagt voor Buma ook constateren dat het bij de der- de dertigplussers die heeft deze tigplussers niet alleen maar gaat om een beroepsopleiding kwestie herintreders en zij-instromers. Nogal (gaan) volgen. De maat- dan ook aan wat bedrijven schrijven hun werkne- regel in het regeerakkoord de orde gesteld mers in voor een bbl-traject om hun is vooral bedoeld om het onnodig bij het debat over werknemers bij te scholen op kosten op de samenleving afwentelen van de regeringsverklaring, net als een van de overheid, met premie toe. Dus opleidingskosten tegen te gaan, maar paar andere fractievoorzitters. En het ik ondersteun graag je pleidooi voor heeft onbedoelde neveneffecten voor mooie is, dat de dertigplus-maatregel opleidingskansen voor dertigplus- zij-instromers. Overigens, niet alleen de enige is waarvan premier Rutte sers. Maar dat betekent niet dat de een probleem in de zorgsector, maar tijdens dat debat heeft gezegd, dat hij overheid voor al die opleidingen de net zo goed in de sector techniek. En nog eens wil kijken naar die onbe- betalende partij moet zijn. We hebben dat is de CDA-fractie ook niet ont- doelde neveneffecten. Daar wordt tenslotte die beroepskrachten niet dus op dit moment aan gewerkt en alleen hard nodig in zorg en techniek, ik verwacht in de beleidsagenda maar het betekent ook kansen voor beroepsonderwijs 2011-2015, die mensen. Ontwikkelen van talent voor ‘De overheid mag niet de betalende partij zijn eind volgende maand verschijnt, een nu en straks! antwoord. Maar laten we ook eerlijk voor allen’ Jack Biskop is lid van de Tweede Kamer en zijn en constateren dat het overgrote woordvoerder Onderwijs namens de CDA-fractie Foto: Hans Kouwenhoven Foto:

Schooljournaal 9 Alle ogen op de meester?

De laatste weken staan de kranten bol van de berichten over vermeend misbruik op kinderdagverblijven en basisscholen en het bezit van kinderporno door onderwijspersoneel. Wat betekent

dit voor de gewone meester in de klas? Wordt hij ‘Scholen vinden door ouders met argusogen bekeken omdat hij seksualiteit vaak een moeilijk een man is? Durft hij nog na schooltijd alleen met onderwerp om te die leerling te praten? Of laten de meesters van bespreken. Maar het mag niet zo tegenwoordig zich niet zo snel gek maken? zijn dat iedere leerkracht zelf uit moet zoeken hoe hij of zij met dat onderwerp omgaat.’ Piet Koonen, jurist Amsterdamse Stichtingen voor Katholiek Onderwijs (ASKO) ‘Op de 31 scholen die onder ons bestuur vallen, is de feminisering van het onderwijs duidelijk te zien. Stefan van der Kamp (20), In de onderbouw werken alleen maar vrouwen. Als vierdejaars student Fontys Pabo een kleuter moet worden verschoond, is dat geen in Tilburg probleem. En als het in groep 3 of 4 is en het een man- ‘Je gaat er bewuster mee om. Ik loop niet zomaar een nelijke leerkracht betreft, zijn er altijd wel juffen of kleedkamer binnen, want een verkeerd verhaal is zo de ouders in de buurt die het kunnen doen. Onze scholen wereld in geholpen. Dat kun je oplossen door duide- hebben allemaal een duidelijk veiligheidsbeleid voor lijke regels te maken. Bijvoorbeeld op de deur kloppen leerlingen en leerkrachten. Gelukkig hebben we nog zodat iedereen de kans krijgt zijn kleren aan te doen. nooit te maken gehad met dergelijke incidenten of ver- Maar je moet het niet vermijden, want je moet toch moedens van misbruik of zoiets. Of mannen die bij ons het overzicht houden, óók in de kleedkamer. Ik denk op school werken zich nu onveiliger voelen? Volgens dat vooral openheid heel belangrijk is richting ouders. mij niet. Natuurlijk is het wel zeer regelmatig onder- Als je bespreekt waarom je bepaalde keuzes maakt, dan werp van gesprek in menig personeelskamer, maar ik zijn zij al snel gerustgesteld. Op school wordt onderling heb geen signalen gehoord dat meesters zich nu niet veel gepraat over het onderwerp, maar in de lessen zien zo prettig meer voelen. Daar ben ik blij mee, want het we dit niet terug. Als je voorlichting geeft of discussies zou heel erg zijn als door de berichten van de laatste organiseert over seksualiteit en gedragsregels moet je tijd nu opeens iedere mannelijke leerkracht verdacht hier vroeg in de opleiding mee beginnen. Aan de andere is. Vertrouwen is een heilig goed en moet de basis zijn kant: er zijn geen vaste regels over op te stellen, want op een school. Als dat er niet is, ben je nergens.’ iedere situatie is anders.’

Schooljournaal 10 dubieus. Datvind ikjammer.’ meer kunt zeggendat jevanhetwerken metkinderenhoudt,datisgelijk ernstig vind,isdatjealsman in hetonderwijstegenwoordighaastniet gekeken of wehetgoeddoengeziendehuidigegebeurtenissen.Wat ik jaar bijelkaar, ikvermoeddatdevolgendekeer nogwel eensextra wordt beleid werktprima.HetnetwerkKlachtenrechtkomt meerderemalenper ken. Maarextra besprekingenofdergelijke vindikonnodig, hethuidige schreef gaat,merkikweldathetindewandelgangenveel wordt bespro vastgelegd. Nuallerleiberichtenopduiken datonderwijspersoneel overde zitten. Hetisbeteralserdannogiemandbijis.Datsoortzaken zijntoen Hetzelfde geldtvoornaschooltijdalleenmeteenleerlingin eenlokaal avonds een sms’je sturen om te vragen of ze al beter is, kan natuurlijk niet. mag jebestnogwatrekensommetjes mailen.Maar zondagomhalfelf‘s netwerk Klachtenrechtomherhalingtevoorkomen. Alseenkindziekis, dent. Toen hebben weduidelijke regelseneenprotocolopgezetmethet te nemen.Eenaantaljarengeledenhaddenwemaken meteeninci- ‘De huidigeberichtenzijnvooronsgeenaanleidingomextra maatregelen schoolbestuur Frank Jankowski,bovenschoolsdirecteur De Oude Vrijheid. Hilvarenbeek - te troosten, dat hoort gewoon bij je vak.’ te troosten,dathoortgewoon bijjevak.’ huilt, neemikhemofhaarop schootom ben. Enalseenkindverdriet heeft en hier nietinremmenomdatik eenman zichtbaar vooranderen.Maar iklaatme wc-hokje, maarindegang. Zowasik verschoond, maarbewustnietíneen natte kleren rondlopen. Ik heb haar toen een halfuur, ofnoglanger, instinkende, woordelijkheid. Iklaateenmeisjeniet leerkracht hebjeeenbepaaldeverant wat verstandigisomtedoen.Maarals geplast. Dandenkjeerweloverna en toenhadeenmeisjeinhaarbroek ‘Vorig jaarliepikstageindeonderbouw Tilburg aan deFontysPaboin vierdejaars student Joost Henskens(20), Schooljournaal -

Foto: Susi Bikle 11 Channah Zwiep, pedagoog en auteur van Doktertje spelen en zo ‘Ik merk dat er op scholen en kinderdagverblijven veel onrust is ont- staan door alle berichten van de laatste tijd. Er was al in bepaalde mate wantrouwen richting meesters, omdat het mannen zijn die met kleine kinderen werken. Die argwaan groeit nu bij sommige ouders. Maar angst is een slechte raadgever. Met 99,9 procent van het man- nelijk onderwijspersoneel is niks aan de hand, dat zijn bevlogen en betrouwbare professionals. Incidenten zijn echter onoverkomelijk. Vergelijk het met een verkeersongeval. Als een meisje overlijdt door een auto-ongeluk, worden de kinderen ook niet allemaal binnen gehouden. We leren kinderen wel van jongs af aan zo goed mogelijk Roy Franssen (23), met het verkeer omgaan. Die lijn kun je doortrekken naar seksuali- eerstejaars student teit. Het is immers een belangrijk onderdeel van het leven. Fontys Pabo in Tilburg ‘Ik vind het verschrikkelijk om die Weerbaarder berichten in de krant te lezen, maar ik Seksualiteit in de breedste zin van het woord moet veel beter én bre- denk dat de media er een te groot cir- der worden ingebed in het schoolbeleid en de identiteit van scholen. cus van maken. Er wordt enorme angst Scholen vinden het vaak een heel gevoelig en moeilijk onderwerp gezaaid. Angstige mensen reageren om binnen het team en met leerlingen te bespreken. Maar het mag vaak op dit soort incidenten met de niet zo zijn dat iedere individuele leerkracht zelf uit moet zoeken hoe vraag: “Maar waarom stond er dan ook hij of zij met seksualiteit omgaat. Het moet breed worden gedragen een man voor de klas?” Zo wordt het binnen een school. Als je seksualiteit vanuit een positieve insteek voor de mannen in het basisonderwijs, benadert, maak je het ook bespreekbaar. En dan kun je ook de kwets- voornamelijk in de onderbouw, erg las- baarheid ervan bespreken en elkaar ondersteunen. Wat doe je als een tig. Het moet niet zo zijn dat ze bewust kleuter tegen je been aanrijdt? Of als een meisje in haar broek heeft mannelijke onderwijzers gaan weren. geplast? Geef aan dat je als man daar misschien meer moeite mee Ik loop op dit moment stage in groep hebt dan een vrouw. Verder vind ik voorlichting met een positieve 4, een bewuste keuze. Ik wil ervaring insteek aan álle leerlingen van de basisschool essentieel. Als je kinde- opdoen in zoveel mogelijk groepen ren op een vanzelfsprekende manier kennis laat maken met seksuali- om mijn beroep zo goed mogelijk uit teit en hen er al vroeg en regelmatig over voorlicht of seksueel getint kunnen oefenen. In het voortgezet gedrag “bijstuurt”, worden ze weerbaarder en mondiger. onderwijs heb je een Verklaring van Goed Gedrag nodig. Toen ik daar op Zichtbaar mijn school naar vroeg, lachten ze me Een open communicatie met ouders is uiteraard ook erg belangrijk. uit. Terwijl ik juist denk: begin daar Op een ouderavond kun je bijvoorbeeld praten over wat de school dan eens mee. Ik denk wel dat ik iets doet aan educatie over seksualiteit en hoe daar tegenaan wordt ge- voorzichtiger ben geworden en meer keken. Nu worden er over het algemeen pas speciale avonden geor- nadenk voordat ik iets doe. Maar als ganiseerd als er sprake is van seksueel misbruik. Dan is het te laat om leerkracht heb je bepaalde taken, je het nog in positieve zin over seksualiteit te hebben en overheerst bij kunt niet overal over nadenken. Als ouders vanzelfsprekend de angst dat ook hun kind slachtoffer is ge- een kind bijvoorbeeld dreigt te vallen worden. Wat ik mannen nog zou willen meegeven: maak een duide- tijdens een gymles, dan pak ik hem of lijke scheiding tussen werk en privé. Een kind na schooltijd mee naar haar gewoon vast. Er zijn situaties waar huis nemen om daar nog wat taaloefeningen te doen; dan begeef je je je gewoon moet hándelen, waar je op glad ijs. Zorg dat je altijd zichtbaar bent als je alleen met een leer- geen tijd hebt om er uitgebreid bij stil ling bent, laat de deur bijvoorbeeld open staan. Aan de andere kant te staan. Daar moet je ook niet moei- moeten we niet doorschieten en moet je natuurlijk gewoon je werk lijk over doen, dat belemmert je alleen kunnen blijven doen. Niemand zit te wachten op Amerikaanse prak- maar in je werk.’ tijken met camera’s in lokalen en onderwijspersoneel dat niet eens meer een kind op schoot mag nemen.’

Voor meer informatie: www.kind-enzo.nl en Doktertje spelen en zo: Lisette Jongerius omgaan met lichamelijkheid, intimiteit en seksualiteit (ISBN: 9O35231813). Hanneke Reijnders

Schooljournaal 12 column Mijke Pelgrim

‘Afwijkend gedrag is niet meteen problematisch gedrag’

Mijke Pelgrim (32) is docent Engels

in het voortgezet onderwijs. Henriëtte Guest Foto: Verlegen

Ik vertel vriendin Merel het oude verhaal van Kasper Ik luister naar Merels verhaal en vind het een lastige die zo moest huilen in de klas omdat zijn hamster was kwestie. Uit ervaring weet ik hoe naar het is om een overleden. ‘Wat is dat mama, overleden?’ vraagt Jona leerling in de klas te hebben waar overduidelijk iets van vier. ‘Dat betekent hetzelfde als dood.’ zegt Merel. mee aan de hand is en waar ouders bij horen die dat ‘O,’ zegt Jona. Hij glijdt van haar schoot af en rent binnen niet willen zien. Zo’n situatie kan zwaar drukken op de de kortste keren weer gillend van de pret door de kamer klas waar zo’n kind in zit, de leerkracht die voor die met zijn zusje Lieve en hun vriendje Yannick. klas staat en niet te vergeten de leerling zelf.

Jona zit sinds september op de basisschool en het Aan de andere kant: een verlegen kind is niet meteen gaat best goed. ‘Hij durft alleen nog niet te praten in de een autist, net zoals een drukke leerling niet meteen kring,’ vertelt Merel. ‘En hij vindt dat de juf zo’n harde ADHD heeft. Afwijkend gedrag is niet meteen proble- stem heeft.’ Merel en haar man maakten zich daar niet matisch gedrag. En het is toch wel flink vervelend als zo’n zorgen over, want Jona is nu eenmaal een kat-uit- je je kleine man op een school aflevert en hij terecht de-boom-kijkertje. Op het kinderdagverblijf had hij in komt bij een juf die, vast met de beste bedoelingen, het begin ook een stille periode en daar is hij inmiddels een stempeltje op zijn hoofd wil zien. Die dingen zegt helemaal ingeburgerd. waar je je kind maar gedeeltelijk tot totaal niet in herkent en die wel impact heeft op zijn verdere school- De juf denkt er anders over. Zij heeft aangegeven Jona carrière. een bijzonder kind te vinden, dat bijzondere aandacht verdient. Merel en haar man herkennen zich niet in Terwijl ik naar Merel luister, heb ik het gevoel dat ik dat beeld. Ze vertellen de juf over de ervaringen op het in een spiegel kijk. Een spiegel die me laat zien dat ik kinderdagverblijf, de vele vriendjes die Jona al in de klas heel secuur moet zijn in mijn oordeel over leerlingen. gemaakt heeft en dat hij met zoveel plezier naar school Merel vertelt dat zij en haar man volgende week een gaat. ‘O, is dat zo?’ zegt de juf. ‘Wat jammer dat ik daar gesprek hebben met de juf en de ib’er. En Jona? Die dan niets van zie.’ doet een tijger na en jaagt op zijn zusje en zijn vriendje.

Schooljournaal 13 Verjongingskuur voor jubilerend filmfestival Rotterdam

Het (IFFR) viert de komende week haar veertigste verjaardag met een speels en educatief initiatief: Not Kidding. Tot en met zaterdag 5 februari kunnen festivalbezoekers in YourSpace aan de Kruiskade zelf experimenteren met nieuwe manieren van omgaan met beeldcultuur. Tijdens het festival zijn meerdere onderwijsgerelateerde films te zien. En uiteraard zijn er ook dit jaar weer schoolvoorstellingen waarvoor educatief materiaal ontwikkeld is.

Bambi

Foto’s: IFFR Foto’s: Onder de noemer Kitchen Secrets ver- zorgen filmmakers en mediakunstenaars Fragment uit Bleak night. iedere dag na schooltijd gratis toegan- kelijke workshops. Enkele highlights: wie heeft er nooit van gedroomd om als Avontuurlijk Bambi zelf vrolijk door het woud te dar- Het Internationaal Filmfestival Rotterdam staat bekend om telen, over omgevallen bomen te sprin- haar bijzondere, avontuurlijke programmering, waarbij cinema gen of uit te pakken met het imposante een breed begrip is. Met Not Kidding gaat het festival terug gewei? Dit kan op zondag 30 januari in naar de jeugd van de cinema en de wortels die het heeft in de het multiplayer online game The Endless goochelaarskunst, vaudeville en het circus. Dit programma is Forest. Zwerf door een woud en kijk bedoeld als een verjongingskuur, gericht op het publiek van wat er gebeurt. Je bent een hert en de de toekomst. Dat zelfde geldt voor Whiteboard Jungle, waarbij andere spelers zijn het ook. De setting elke dag op digitale schoolborden geanimeerde dia’s, websites, is idyllisch, de atmosfeer vredig. Je com- kunstwerken, fotoreportages en korte films voorbijkomen, die municeert via lichaamstaal. Maar let op toelichten, vermaken en uitnodigen tot interactie. voor vallende rotsen en onverwachtse buien!

Schooljournaal 14 Filmtips Bleak night – regisseur Yoon Sung-Hyun Het kwam al eerder aan bod in de Koreaanse cinema: de onderdrukte agressie en explosieve verhoudingen onder oudere scholie- ren in het veelal strenge, repressieve schoolsysteem. Maar zelden zullen de duistere complexiteiten van macht, pikorde, vriendschap, loyaliteit en fysieke drift zo diep in de ogen zijn gekeken als in deze film uit Zuid-Korea.

Fragment uit Simon Werner a dispuru. Imagine, the sky – regisseur Brigitta Uttar Kornetzky Filosofisch en observerend documentair portret van de leerlingen op de Milton Margai-school voor blinden in Freetown, Sierra Leone. Een geïmproviseerde rechtbank in de school vormt het hart van de film. Een impulsieve Vrijheid blinde rechter ondervraagt de tieners van de school over Hoe regisseer je oprechtheid? Hoe kun je manipuleren met de hun vermeende misdaden. camera? Theatergroep Max begeleidt maandag 31 januari de workshop presenteren en acteren voor de camera. Deelnemers Simon Werner a disparu – regisseur Fabrice Gobert presenteren zich eerst als zichzelf, zo naturel mogelijk. Daarna Simon Werner, scholier op een lyceum nabij Parijs, komt krijgen ze theatrale opdrachten waarin ze bepaalde emoties op een dag niet opdagen voor de les. Het is dan maart oefenen. Ze gaan acteren (liegen) en daarbij zijn alle hulpmidde- 1992. Zijn medescholieren vinden bloedvlekken in hun len toegestaan, zoals een tranenstick. Na deze ervaring presen- klaslokaal en de geruchten en theorieën vliegen al snel in teren de deelnemers zich nogmaals. Dit in de hoop dat het vrije het rond. Is hij vermoord? Weggelopen? Ontvoerd? acteren ook de vrijheid in hun eigen presentatie heeft vergroot. Iedereen lijkt verdacht. Dan verdwijnt ook een tweede scholier spoorloos. Vanuit het perspectief van vier perso- nages wordt het mysterie langzaam ontrafeld. Ondertus- sen gaat ook het verwarrende tienerleven gewoon door, Keukengeheimen vol getreiter, alternatieve rockmuziek, verraad en ro- De Japanse kunstenaar Maki Ueda geeft op donderdag 3 febru- mances. Fabrice Goberts speelfilmdebuut scheert langs ari een aantal keukengeheimen prijs over het i3DG-apparaat verschillende filmgenres en vertoont in zijn vorm overeen- dat zowel voor iPod, iPad en een 30’’-scherm werd ontwikkeld komsten met Gus Van Sants middelbareschooldrama en dat een virtuele animatie-wereld oproept. Elephant, met een vergelijkbare gefragmenteerde struc- tuur en veelvuldig gebruik van langgerekte steadicamshots.

Poppetjes Op vrijdag 4 februari tovert het Amsterdamse duo Armand Meer informatie: www.filmfestivalrotterdam.com/ Verspeek & Marcel van der Drift overweldigende beelden nl/educatie tevoorschijn met de simpelste middelen: water, olie, zeepsop en uitgeknipte poppetjes. Frans Bijma

Kinderopvang Lesbrieven Na schooltijd en tijdens de weekenden biedt het Net als voorgaande jaren zijn er op doordeweekse dagen school- festival aan cinefiele ouders de mogelijkheid om voorstellingen waarvoor lesbrieven voor leerlingen en leraren hun kinderen onder te brengen bij een heel speciale zijn ontwikkeld. De schoolvoorstellingen zelf zijn inmiddels kinderopvang. Kinderen van 4-7 en 8-12 jaar zijn volgeboekt. Het lesmateriaal (ook van voorgaande festivals) welkom in een speelse en filmische omgeving. is gratis te downloaden.

Schooljournaal 15 Terug naar de wortels van de school

Het idee voor een boek ontstond op haar eigen school, vertelt auteur Martha Hoffenkamp: ‘Tijdens een kerstviering hadden leerlingen een sketch voorbereid, met daarin een quiz. De docenten moesten vragen beantwoorden. Een van de vragen was welke geschenken de drie wijzen uit het oosten meenamen voor het kindje Jezus. De docent aan wie die vraag werd gesteld, wist het antwoord daarop niet. Dat verbaasde me ontzettend. Ik dacht: dat zal toch niet waar zijn, op een katholieke school? Het gaat hier niet alleen om geloofsgoed, maar ook om cultuur- Wanneer moet je tijdens een mis staan, goed. Kennelijk was dat niet meer bij iedereen aanwezig.’ zitten of knielen? Wat is de achtergrond van De 54-jarige Hoffenkamp is sinds vijf jaar verbonden aan het het bijzondere getal zeven? Waar komen de Sint-Laurenscollege te Rotterdam. Een van haar taken daar is feestdagen vandaan? Kennis die halverwege het mede vormgeven van de katholieke identiteit van de school. ‘Na die kerstviering heb ik eens rondgevraagd en kreeg ik duide- de vorige eeuw nog vanzelfsprekend was voor lijk de indruk dat vooral jonge docenten weinig kennis hadden katholieke leraren. Nu zijn nog weinig jonge van hun katholieke achtergrond. Het niveau verschilde weinig leerkrachten op de hoogte. Gelukkig is er nu van de bovenbouwleerlingen. En daarbij zeg ik niet dat ze niet religieus zijn. Want dat zijn ze wèl! Vaak zijn ze op zoek naar het boek Mijn school is katholiek!, een handig geloof en zingeving van het leven. Toen dacht ik: zou het niet naslagwerk voor iedereen die meer wil weten goed zijn om een boek te maken dat uitnodigt om door te blade- over de katholieke wortels. ren en uitleg geeft over de katholieke gebruiken en tradities?’

Martha Hoffenkamp: ‘Vroeger was religie veel meer aanwezig in het dagelijks leven. Gezin, school en kerk: ieder deed een stukje aan de opvoeding. Wat de een niet deed, pikte de andere wel op. Nu zit iedereen in een soort verlegenheid naar elkaar te kijken.’ Foto: Annemiek Mommers Foto:

Schooljournaal 16 Terug naar de wortels van de school

of er al iets dergelijks bestond, maar ik vond vooral lesboeken. Op dat moment besloot ik om het dan maar zelf te gaan schrijven. Ik koos heel bewust om geen moderne vormen op te nemen. Ik schreef bijvoorbeeld niet over de dialoog met de islam, omdat het boek daar heel breed van zou worden. Bovendien zouden veel lezers het dan niet meer begrijpen. Ik wil gewoon uitleggen waar die katholieke wortels van- daan komen. Het draait in het boek om de traditionele vorm.’ Op de vraag wat katholieke scholen anno nu zouden moeten meegeven aan hun leerlingen, antwoordt Hoffenkamp: ‘Dat de medemens het mooiste geschenk is wat de mens gekregen heeft. En dat je niet zomaar wordt geboren, maar dat ieders leven een doel heeft. Ga daar naar zoeken.’ Edwin van Baarle

Honger Patrick Banis, vicevoorzitter van CNV Onderwijs, Verlegenheid vertelt over de totstandkoming van het boek: ‘Jonge Het bijzonder onderwijs is nog altijd onverminderd populair. leraren staan meer open voor religie dan een aantal Maar wat betekent het nu eigenlijk als je school katholiek is? jaren geleden, maar missen kennis over bijvoorbeeld Waar komt die achtergrond vandaan? De publicatie Mijn school het katholieke geloof. Er is een soort honger naar is katholiek!, geeft antwoord op vragen als deze en andere. Het achtergrondinformatie ontstaan. Als belangenbe- boek is bedoeld voor het primair en voortgezet onderwijs en hartiger van onderwijspersoneel op onder andere maakt deel uit van een samenwerkingsproject tussen CNV katholieke scholen vroegen we ons af of we niet iets Onderwijs en Adveniat Geloofseducatie. Hoffenkamp: ‘Vroeger met die behoefte moesten doen. Op datzelfde mo- was religie veel meer aanwezig in het dagelijks leven. Gezin, ment kwam ik in contact met Martha Hoffenkamp, die school en kerk: ieder deed een stukje aan de opvoeding, wat destijds werkte aan haar manuscript. Via wederzijdse de een niet deed, pikte de ander wel op. Nu zit iedereen in een contacten met de Katholieke Bijbelstichting (KBS, nu soort verlegenheid naar elkaar te kijken. Terwijl ik denk: je Adveniat, EvB), ontstond tussen deze drie partijen een moet gewoon ergens beginnen.’ samenwerkingsverband om onder meer dit boek uit te geven. Kaderleden van CNV Onderwijs hebben naar Schatkamer de teksten gekeken en er is voor gezorgd dat het In eerste instantie schreef Hoffenkamp het boek alleen voor boek ook geschikt is voor het primair onderwijs. Via haar eigen school. Rectoren van andere scholen in Rotterdam verschillende fondsen is deze uitgave uiteindelijk tot kregen enige hoofdstukken onder ogen en vroegen zich af of stand gekomen.’ het niet leuk was om het boek voor een groter publiek te schrij- ven. Via het samenwerkingsverband van CNV Onderwijs en Adveniat is het nu dan uitgegeven voor een breed publiek. Leden van CNV Onderwijs kunnen het boek ‘Mijn school is ‘Met dit boek wil ik de deur naar onze schatkamer openen, € katholiek!’ tegen een gereduceerde prijs ( 12,5O, exclusief zodat lezers daar nieuwsgierig van worden. Want ik denk dat je verzendkosten) bestellen via de webshop: daar heel gelukkig van kunt worden. Natuurlijk heb ik gekeken www.cnvo.nl/mijnschooliskatholiek

Schooljournaal 17 Nog nooit was troep zo leuk

‘Vandaag gaan we afvalrekenen en doen we aan afvalgym en afvaltaal’, roept Koos de Vuilnisman. De kinderen van groep 7 van basisschool De Neerhof in Zevenbergen lachen en kunnen van enthousiasme niet stil blijven zitten op hun stoel. Theodoor Braaksma, biologiedocent en acteur, gaat schuil achter dit initiatief en komt de kinderen eens flink aan de tand voelen over de rotzooi die ze produceren. Verschillende gemeenten geven Braaksma de opdracht langs te gaan op scholen. In de eerste maand van het nieuwe jaar is hij voornamelijk te vinden in

Samen met Pim, de gemeente Moerdijk. die omgetoverd is tot assistent- vuilnisman, wordt de vuilnisbak omgekeerd. Met de hele klas wordt het afval onderzocht. De grootste boosdoener is het drinkpakje. Samen met de kinderen rekent Koos uit hoeveel pakjes de kinderen per schooljaar verslinden. Voor deze klas, die Koos de Vuilnis- 17 pakjes per dag meeneemt, zijn man in de klas? dit maar liefst Kijk op www. 3.060 pakjes per natuuravontuur. jaar. ‘En dit is com voor meer nog maar één groep’, benadrukt informatie. de gedreven vuilnisman.

Schooljournaal 18 ‘En nu zijn jullie allemaal bomen’, roept Koos. ‘Voor al die drinkpakjes en jullie schriftjes moeten veel bomen gekapt worden. En wie produceert de zuurstof die wij nodig hebben om te ademen?’ ‘De bomen’, antwoorden de kinderen.

Van andere landen valt nog veel te leren, volgens Koos. Hij heeft gerecycled afval meegenomen. Een toilettas gemaakt van oude sappakjes, speelgoed van oude blikjes en een etui van oude autobanden.

Onder het mom van ‘elk kapot apparaat met een draad, gaat naar de milieustraat’ mogen de kinderen oude spullen slopen. Een videorecorder, een kleine spelcomputer en een printer worden ontleed. Alle resten worden gescheiden verzameld.

Foto’s: Erald van der Aa Tekst: Hanneke Reinders

Schooljournaal 19 in ‘t zonnetje WerkXx Recht &

Dekkingsgraad ABP weer rendementen. Ook dat verhoogt de kostprijs van de boven de 100 procent pensioenregeling en maakt het lastiger om de ambitie ABP loopt weer voor op het herstelplan. Eind 2010 lag van een welvaartsvast pensioen te realiseren. Als deze de dekkingsgraad – de verhouding tussen het vermo- structurele problemenFoto: xxx niet worden aangepakt kan er gen en de verplichtingen – van ABP op (een dikke) nog jarenlang niet (volledig) geïndexeerd worden. De Ook iemand in ‘t zonnetje zetten? Mail naar 105 procent. ABP zit daarmee net boven de grens van indexatieachterstand bij ABP bedraagt nu al bijna [email protected] het dekkingstekort (104,3 procent). Het vermogen 8 procent. van ABP is groter dan ooit. Dit is te danken aan de prima rendementen die in 2009 en 2010 zijn behaald. Nieuw pensioencontract De sinds september 2010 stijgende rente drukt nu Het in juni afgesloten pensioenakkoord maakt het eindelijk de verplichtingen van ABP weer wat omlaag. gelukkig mogelijk tot structurele oplossingen te komen De betere financiële positie van het pensioenfonds en de pensioenregeling van ABP weer helemaal toe- eind vorig jaar betekent dat er in elk geval tot april komstbestendig te maken. Dat kan door de pensioen- 2013 niet gekort hoeft te worden op de pensioenen leeftijd te koppelen aan de stijgende levensverwach- en pensioenaanspraken. In de dekkingsgraad van ul- ting en door over te stappen op een nieuw pensioen- timo 2010 zijn de jongste prognoses van de stijgende contract. Het huidige contract gaat uit van nominale levensverwachting,Rou die inv decemberoet door het Centraal rechten, die in het uiterste gevalv tocher gekort kunnensu s Bureau voor de Statistiek openbaar werden gemaakt, worden en zonder enige zekerheid over het volgen van al verwerkt. Zonder het effect van de verder gestegen de loon- en prijsontwikkeling. Het biedt in feite niet levensverwachting zou de dekkingsgraad nog 1,4 pro- meer dan schijnzekerheid. Een nieuw contract zou veel centpunt hoger zijn uitgekomen. Eind 2009 daalde de meer gericht moeten zijn op het behalen van een reële, dekkingsgraad van ABP door de stijgende levensver- welvaartsvaste ambitie. Aan de uitwerking van het wachting al met 5,5 procentpunt. pensioenakkoord wordt hard gewerkt. De komende maanden zal er (meer) duidelijkheid komen over wat ABP nog niet uit de zorgen dit precies voor (de deelnemers van) ABP betekent. Met een dekkingsgraad van 105 procent is ABP na- Uiteraard zullen de leden van CNV Onderwijs zich tuurlijk nog niet waar het moet zijn. ABP kampt, net kunnen uitspreken over de onderhandelingsresultaten. als de andere pensioenfondsen in Nederland, met een aantal structurele problemen waardoor de ambitie om een welvaartsvast pensioen te bieden al drie jaar niet meer kan worden waargemaakt. Zo maakt de Arbeidsvoorwaardenbeleid CNV snel stijgende levensverwachting de pensioenregeling Onderwijs: 7 prioriteiten veel duurder. Dat raakt ook de ingegane pensioenen Het Verenigingsbestuur heeft de Arbeidsvoor- en de al opgebouwde pensioenaanspraken, waarvoor waardennota voor 2011 vastgesteld. CNV On- in het verleden door werkgevers en werknemers derwijs kiest het komende jaar voor 7 prioriteiten: feitelijk onvoldoende premie is betaald. Omdat de salarisverbeteringen, verlaging van de werkdruk, pensioenregeling ‘harde’ nominale rechten biedt, moet levensfasegericht personeelsbeleid, werkplekken ABP de verplichtingen uitrekenen met de risicovrije voor Wajongeren, vergroting van de professionele marktrente. Die is, ondanks de stijging van de laatste ruimte, minder onbevoegden en verbete- maanden, nog steeds erg laag. Dat ABP in werkelijk- ring van de positie van de school- heid een veel hoger rendement haalt, telt daarbij niet. leiders in het primair onderwijs. De meeste economen verwachten bovendien dat er een lange periode aanbreekt met gemiddeld lagere

Schooljournaal 20 vraag: Schoolnieuws Kantitel ikvet nog met fpu?titellight titel light Intro xx ANTwoord: Xx

In deze rubriek verschijnen komende tijd een aan- 1 april 1947 en 1 januari tal artikelen die gaan over pensioenen. De eerste 1950 62 jaar en 3 maanden. aflevering gaat over de fpu. Hoofdregel is dat de fpu Elke maand dat de fpu later ingaat is afgeschaft in 2006, maar voor de werknemers die wordt de uitkering hoger. Deze kan door- vóór 1950 geboren zijn, is in het VPL-akkoord (vut, groeien tot 100 procent. De meeste mensen prepensioen en levensloop, red.) in 2006 een uit- bereiken dit rond de leeftijd van 63 jaar. Wie niet zondering gemaakt, waardoor zij nog wel vervroegd eerder wil stoppen met werken, kan gewoon door- uit kunnen treden. Om gebruik te kunnen maken gaan tot zijn 65ste. Doorwerken tot die leeftijd kan van deze mogelijkheid moeten zij nog wel aan een zelfs een verhoging van het ouderdomspensioen paar voorwaarden voldoen. Allereerst moet men op tot gevolg hebben, dankzij de ‘motie Vendrik’ uit 1 april 1997 actief deelnemer zijn geweest in de 2002. Deze regeling houdt in dat werknemers die pensioenregeling van ABP. Dat betekent dat men recht hebben op fpu, maar daar geen gebruik van op dat moment een actief dienstverband moest maken, het hierdoor bespaarde geld kunnen toe- hebben bij een werkgever die aangesloten was voegen aan het ouderdompspensioen. Het enige bij ABP. Een tweede voorwaarde is dat men op dat men hiervoor hoeft te doen is een maand ge- het moment dat de fpu ingaat minimaal tien jaar bruik maken van de fpu. Dat kan door met 64 jaar onafgebroken diensttijd moet hebben. Daarnaast en 11 maanden met fpu te gaan. Een voorbeeld: rois fpug alleen mogelijk vanuit een actieve dienst- meneer Smit wordt 65 jaar op 6 april 2011. Hij wil betrekking. Wie een uitkering geniet, komt hier gebruik maken van de Vendrik-regeling. Hij moet helaas niet meer voor in aanmerking. Wie aan deze dan op 1 april 2011 met fpu gaan (de eerste van drie voorwaarden voldoet, mag met fpu. Dit houdt de maand waarin hij 65 jaar wordt). Overigens dat men (voor een gedeelte) kan stoppen met wer- kan men ook eerder met fpu gaan en toch gebruik ken tegen een percentage van het laatst verdiende maken van deze regeling. Uiteraard is het wel zo loon. De vuistregel hierbij is een uitkering van dat het effect groter wordt naarmate later voor fpu ongeveer 70 procent op de spilleeftijd. Die is voor wordt gekozen. Op het ABP-pensioenoverzicht werknemers die zijn geboren voor 1 april 1947 61 valt precies te zien hoeveel het aan ouderdoms- jaar en 3 maanden en voor wie geboren is tussen pensioen scheelt als de fpu later ingaat.  RECHTSPOSITIE Overzicht regiospreekuren Januari, Leden van CNV Onderwijs kunnen voor rechts­ februari en maart 2011 positionele vragen mailen met belangenbehartiging@ maandag 31 januari Utrecht cnvo.nl of bellen met (030) 751 10 03. donderdag 3 februari Rotterdam Zij kunnen (uitsluitend op afspraak) ook gebruikxxxx maken dinsdag 8 februari Roermond van de regionale spreekuren. Aanmelding en toezending donderdag 10 februari ‘s-Hertogenbosch van noodzakelijke stukken kan tot vijf werkdagen dinsdag 15 februari Assen voorafgaand aan het spreekuur via bovenstaand mailadres donderdag 17 februari Apeldoorn of per telefoon (030) 751 18 20. dinsdag 22 februari Roermond Als de stukken niet tijdig zijn ontvangen of als er slechts donderdag 3 maart Rotterdam één aanmelding is kan een andere afspraak worden maandag 7 maart Utrecht gemaakt. dinsdag 8 maart Assen

Schooljournaal 21 BezoekCursussen het MR Proeflokaal

Voor de derde keer organiseert CNV Onderwijs Academie een MR Proeflokaal op woensdag-middag 23 maart in Eindhoven. Leden van MR en GMR kunnen hier gratis proeven van de deskundigheid van CNV Onderwijs Academie, in de vorm van workshops.

Ook is er gelegenheid om te net- Rob Overmars, trainer bij CNV werken met collega (G)MR-leden Onderwijs Academie, is aanwezig en u kunt ter plaatse met al uw bij het MR Proeflokaal in Eindho- MR-vragen terecht bij de trainers ven. ‘Bezoekers zullen op de mid- en adviseurs van CNV Onderwijs dag informatie krijgen over onder Academie. En natuurlijk wordt ook andere het MR Partnerschap. het culinaire proeven niet vergeten. Via twee korte workshops geven we aan waar we voor staan Praktische informatie en krijgen ze een voorproefje Tijdstip: woensdag 23 maart, van welke kennis CNV Onder- 15 tot 18 uur wijs Academie in huis heeft. Locatie: Basisschool Onder de Daarnaast is de bijeenkomst ook Wieken, Mainelaan 114, Eindhoven bedoeld om MR- en GMR-leden met elkaar in con- Toegang is gratis. tact te laten komen. Zodoende leren ze niet alleen van de trainers van CNV Onderwijs Academie, maar ook van elkaar. In de twee Meer weten of aanmelden? workshops behandelen we onderwerpen die op dat moment actu- Kijk voor meer informatie op eel zijn. Zo hebben we de vorige keer gesproken over bezuinigin- www.cnvo.nl/academie. Vragen of gen en financieel beleid. Bij onze voorlichtingen willen we vooral direct aanmelden? Neem contact benadrukken dat MR- en GMR-leden bij ons een professioneel op met CNV Onderwijs Academie: luisterend oor vinden en met hun vragen terecht kunnen. Wij zijn (030) 751 1747 of [email protected]. de partner in het MR-werk. Tijdens de middag lopen er ook en- kele trainers rond die bij de high tea en de borrel na afloop vragen van bezoekers beantwoorden. Bovendien is de bijeenkomst gratis, dus geef uw MR snel op!’

Jouw partner in training en advies

Schooljournaal 22 column Pierre Wind ‘In elke klas voelde ik: hier wordt met passie les gegeven ’

Pierre Wind (45) is televisiekok, auteur en docent op onder andere Roc Mondriaan Horeca in Den Haag. Foto: Henriette Guest Foto: Prachtig onderwijs Vandaag heb ik iets moois meegemaakt, dat ik u niet wil merken. Altijd haarscherp, zelfs wanneer er een zonnetje onthouden. In al mijn vezels beleefde ik weer eens het in de klas schijnt. Ook de kantine was geweldig. Met een fijne gevoel dat onderwijs in Nederland ook heel mooi kan heuse menukaart, die door de leerlingen elke dag wordt zijn. Als ik de Haagse politiek aanhoor ervaar ik meestal verzorgd. Van een daghap en tosti tot soep. Voor gebral, waardoor ik bijna de hoop in het onderwijs begint 75 cent kun je twee belegde boterhammen met iets te te verliezen. Nee, de werkelijkheid vandaag maakte me drinken bestellen. Geweldig! Natuurlijk voel ik aan mijn blij. water dat deze school ook wel het budget had om zoiets Ik was onlangs op de Koetsveldschool in Den Haag voor moois neer te zetten. Maar toch, het staat er maar mooi. een locatiebezoek, omdat ik binnenkort het nieuwe schoolpand mag openen. Deze school is er voor kinderen Ja, dit is alleen maar materiaal. Onderwijs is daar mee die moeilijk leren en daardoor speciale onderwijsbehoef- gebaat, maar het gaat toch vooral om hoe de lesstof ten nodig hebben. Oftewel: voor de intellectuele onderkant wordt gegeven? Ik had de eer om in de kleine sfeervolle van de samenleving, met een IQ lager dan vijfenvijftig. klasjes een kijkje te mogen nemen. In elk lokaal voelde Bij de ingang van de deur is de ‘eerste steen’ van het pand ik: hier wordt met passie les gegeven. Ik zag het aan gemetseld, waarin de woorden Gebouw met Talent staan de ogen van de docenten en vooral aan de nonverbale gegrift. Tjonge, wat een mooie symbolische tekst. Waarom bewegingen van de leerlingen. Iedere leraar weet dat staat deze tekst niet op elke school in Nederland? Als lesgeven überhaupt niet makkelijk is, en dat elk niveau- bezoeker kreeg ik direct vertrouwen in de school. Het gaat tje minder, extra werkdruk met zich meebrengt. Des te hierom de leerling, dat had ik al heel snel door. knapper is het wanneer je deze kinderen toch enigszins verder kunt helpen in de maatschappij. Nu zou ik een fout Deze school is wonderschoon gebouwd. Geweldige kleu- grapje kunnen maken, dat ze het zelfs qua niveau kunnen ren, fantastische routing en perfecte lokalen. Helemaal schoppen tot de huidige Haagse politiek, maar dat wil ik van mijn stoel viel ik toen ik het nieuwste van het nieuwste niet. De waardering komt recht uit mijn hart: chapeâu. onder de smartboards zag. Niet zo een als nu gangbaar is, Megacomplimenten ook aan al het onderwijspersoneel maar met een mega, mega, mega groot touchscreen. Een op soortgelijke scholen. U verzet heldenwerk. Nederland hd-scherm van Samsung met daarin alle smartboardken- mag trots op u zijn.

Schooljournaal 23 Profijtklas spijkert leerlingen met achterstand bij

‘We benadrukken dat de leerlingen talentvol zijn, ze zijn bijzonder’

In de profijtklas werken leerlingen wekelijks twee uur in hun vrije tijd aan talentontwikkeling. Naast extra taal- en rekenlessen ligt de nadruk

Iedere maandagmiddag zit een groepje op de ontplooiing van de leerling. ‘Je wilt de leerlingen van de Parkschool in Utrecht wereld van de kinderen vergroten en ze wat na schooltijd, van kwart over drie tot extra zelfvertrouwen geven.’ kwart over vijf, in de schoolbanken. Het is geen huiswerkklas en ze hoeven ook niet na te blijven. Het zijn de leerlingen een havoklas, maar konden het niveau na een aantal jaren toch van de profijtklas: elf talentvolle leer- niet bijbenen. Door een taal- en rekenachterstand bleef het lingen uit de groepen zeven en acht die talent van deze kinderen onbenut’, vertelt Zeki Arslan, onder- extra lessen krijgen. ‘Onze profijtklas is wijskundige van Forum. ‘Om ze beter te laten presteren en hun bedoeld om de leerlingen bij te spijkeren kansen in het vervolgonderwijs te vergroten, ontwikkelden wij in vakken als studievaardigheden en de profijtklas. Hierin creëren we extra leertijd, waarin taal- en begrijpend lezen. Ook leren we ze over rekenachterstanden worden ingehaald.’ cultuur en wetenschap’, vertelt leer- kracht Astrid Meyer. ‘De leerlingen in Extra lestijd onze profijtklas hebben vaak een alloch- Het project startte vorig schooljaar en inmiddels zijn er onge- tone achtergrond of komen uit minder veer dertig profijtklassen in Nederland. Deze moeten voldoen welvarende gezinnen. Ze krijgen van huis aan een aantal voorwaarden. Zo moet er minimaal tachtig uur uit niet altijd voldoende kennis mee, lestijd buiten school beschikbaar zijn en mag de groep maxi- terwijl ze wel talent hebben. We willen maal uit vijftien leerlingen van de groepen zes, zeven of acht de wereld van de leerlingen vergroten. bestaan. Ook moet er een leerkracht zijn die de leerlingen Dus naast de lessen bezoeken we ook wel begeleidt (dus geen ouder of vrijwilliger), mogen de leerlingen eens een museum of theater.’ niet zomaar verzuimen en moet het taal- en rekenonderwijs Het doel van de profijtklas is het uitda- centraal staan. ‘De scholen worden door onze stichting bena- gen en inspireren van leerlingen en ze derd, ze staan vaak in sociaaleconomische achterstandswijken. tegelijk extra taal- en rekenvaardigheid Dit zijn zowel de zogenaamde zwarte als witte scholen’, zegt bijbrengen. Het is een initiatief van Arslan. Hoe de leerlingen voor de klas worden geselecteerd, is kennisinstituut Forum en de Stichting aan de school, zelf zolang er maar aan de voorwaarden wordt Kinderpostzegels. Zij concludeerden uit voldaan. Op de Parkschool is er gekeken naar werkhouding en verscheidene onderzoeken dat bepaalde de scores van het Cito-leerlingvolgsysteem, die gemiddeld C leerlingen in het voortgezet onderwijs moest zijn. Vervolgens is er een gesprek met ouders en leerlin- vastliepen. ‘Deze leerlingen begonnen in gen over de motivatie. ‘De ouders zijn een belangrijke factor in

Schooljournaal 24 de profijtklas’, vertelt Meyer. ‘Wij wil- lingen. Tijdens de les moesten ze zelf bedenken en opschrijven wat zij len ze actief betrekken bij de profijtklas. wilden worden en hoe ze dat wilden bereiken. Zo leren ze om na te Daarom hebben ze een speciaal contract denken over de toekomst.’ ondertekend, waarmee ze aangeven dat ze achter het project staan en hun kind Zelfvertrouwen ook vanuit thuis stimuleren.’ De leerkracht heeft naast taken als lessen plannen, instructies geven en begeleiden ook de belangrijke opdracht om de leerlingen uit te dagen Struikelblok en te inspireren. ‘Veel van de leerlingen hebben te maken met achter- In de indeling van de lessen hebben standen, daar worden ze onzeker van’, zegt Arslan. ‘De leerkracht moet de leerkrachten van de profijtklassen laten zien dat de leerlingen mogelijkheden hebben. Ze moeten meer de vrije hand. ‘Als de school het eens zelfvertrouwen krijgen.’ Meyers doet dit door haar lessen op te vrolij- is met onze visie, is het verder aan hen ken. ‘Ik heb er veel bewondering voor dat de leerlingen tot kwart over zelf hoe de lestijd wordt ingevuld’, zegt vijf op school zitten, daarom maak ik het gezellig. We drinken thee of Arslan. Op de Parkschool worden de limonade, er zijn lekkere koekjes en dan gaan we hard aan de slag. Ik lessen vooral gevuld met taalonderwijs. benadruk voortdurend dat de kinderen er zijn om hun talent te ontwik- ‘Dit was het grootste struikelblok. We kelen en niet om hun achterstand in te halen. En dat werkt, want de hebben een nieuwe methode begrijpend groep is erg gemotiveerd. De leerlingen zijn erg enthousiast, ze hebben lezen aangeschaft, zodat we de leerlingen in de gaten dat het een bijzonder project is.’ extra lesstof kunnen bieden’, legt Meyer uit. De overige tijd wordt ingedeeld met Toekomst lessen over studievaardigheden, cul- De profijtklassen worden financieel ondersteund door Stichting Kin- tuur en wetenschap. Ook maakt de klas derpostzegels voor een periode van vier jaar. Hoe het daarna verder gebruik van een kinderkrant zodat ze op gaat, is afwachten. Op de Parkschool wordt er wel nagedacht over de hoogte blijven van de actualiteiten. manieren om de profijtklas te behouden omdat leerlingen het zo goed Meyer nodigt regelmatig gastdocenten oppakken, maar concrete plannen zijn er nog niet. Arslan hoopt dat uit uit, die in de klas komen vertellen over onderzoek zal blijken dat de aanpak van de profijtklas en de verruiming hun beroep. ‘Onlangs hebben we een van de leertijd werkt om achterstanden van leerlingen in te halen en Marokkaanse jongen uitgenodigd die hun talenten te laten opbloeien. ‘Dan wordt het voor de overheid ook kwam vertellen over zijn beroep, hij is interessant om de profijtklas op te nemen in hun beleid. Zo kunnen we een erg succesvolle gameontwikkelaar. het op meerdere scholen realiseren.’ Hij is een soort rolmodel voor de leer- Marloes Oelen

’De leer- kracht moet laten zien dat de leerlingen mogelijkhe- den hebben. Ze moeten meer zelf- vertrouwen krijgen.’ Foto: Sijmen Hendriks Foto:

Schooljournaal 25 PAASCONGRES 2O11 Hoe God verandert in de polder

Donderdag 14 april 2011 Aan het einde van de vorige eeuw dachten veel Leerhotel Het Klooster, Daam Fockemalaan 10 Amersfoort mensen dat religie op termijn zou verdampen. Tegenwoordig is een veelgehoord geluid dat godsdienst niet verdwijnt maar wel verandert. Inleidingen door De betekenis van de institutionele religie in Prof. Dr. Bert Roebben, hoogleraar godsdienstpedagogiek ons land neemt af, terwijl de betekenis van spiritualiteit juist toeneemt. Mensen zijn minder aan het Instituut voor Katholieke Theologie van de Technische kerkelijk, maar daarmee niet per se minder Universiteit Dortmund religieus. In plaats van kerkelijke betrokkenheid en verbinden mensen zich steeds meer met een ongebonden vorm van spiritualiteit als Cocky Fortuin-Van der Spek, managing consultant bij leefstijl. Als uitwerking hiervan ontstaan er CPS en begeleidster van visie- en identiteitsbegeleiding van nieuwe vormen, nieuwe riten. De processie scholen lijkt getransformeerd tot een stille tocht en sommigen dopen het vak levensbeschouwing om tot gelukskunde. Ook is er een verschuiving Viering en diverse workshops waarneembaar in de instituties met een levensbeschouwelijke basis. De rol van de kerk neemt af, terwijl op sommige plaatsen zichtbaar Afsluitend optreden van theatermaker Kees van der Zwaard wordt dat scholen vitaliserende initiatieven nemen als het gaat om vieringen, stiltecentra Kosten: € 125,- per persoon en het geven van ruimte voor ervaringen van € 100,- per persoon per twee deelnemers per instelling verlies, zoals dood en ziekte. Kunnen we € 80,- per persoon per drie deelnemers per instelling daadwerkelijk spreken van een transformatie? Hoe ziet deze eruit? En wat betekent dit voor Voor aanmelding en meer informatie: www.bondkbvo.nl/paascongres2011 confessionele scholen? Deze vragen staan òf Irma Verbeek, tel.: (0348) 74 41 07, e-mail: [email protected] centraal op het Paascongres.

Het Paascongres wordt georganiseerd door een aantal samenwerkende organisaties: Besturenraad, Bond KBVO, CNV Onderwijs, KVSC, AOb/St. Bonaventura, CVHO en VDLG. Schooljournaal 26 De leerkracht als moreel leider Als leerkracht kun je leerlingen echt iets meegeven. Daar speelt je persoonlijkheid een zeer belangrijke rol bij, verklaarde hoogleraar ‘De leerkracht is een professional die relatief autonoom vorm geeft aan zijn vak. Er is een bepaalde stof die je moet overbren- levensbeschouwelijke vorming Cok Bakker gen, doelen die je wilt bereiken bij de kinderen. Maar hóe je dat tijdens het drukbezochte CNV Onderwijscongres doet, dat is aan jou.’ Identiteit als professionele kwaliteit op 19 januari. ‘Stel: een leerling komt ’s ochtends binnen met de mededeling dat zijn opa is overleden. Zeer waarschijnlijk roept de dood van zijn opa levensbeschouwelijke vragen op bij de leerling. Wat Vervolgens moet er ruimte en waarde- voor bagage heb je dan om dit op te vangen en te begeleiden? ring zijn voor reflectie op de wortels van Besluit je het onderwerp “de dood” bespreekbaar te maken in moreel leiderschap, zowel individueel als de klas en een kringgesprek te houden? Of ga je na een aai over collectief. Onderwijs is nooit neutraal, zijn bol over tot de orde van de dag? Het zijn heel persoonlijke elke school heeft zijn eigen kleur. Daar besluiten. In een reeks van subjectieve keuzes die vervolgens op spelen leerkrachten een onmiskenbare gang komen, ontstaat vervolgens een beeld van “goede leraar”, grote rol in.’ hoe anderen jou zien. Jouw persoonlijkheid beïnvloedt altijd, Lisette Jongerius weliswaar in meer of mindere mate, de manier en kwaliteit van lesgeven. Daarom ben je als leerkracht altijd een moreel leider voor leerlingen, of je nu wilt of niet.’ Persoonlijkheid Op een school zijn regels te volgen en doelen te behalen. Maar in de praktijk geldt vaak dat je in een fractie van seconden moet handelen, zeker als het crisissituaties betreft. Dan komt Sijmen Hendriks Foto: het aan op je persoonlijkheid, je eigen keuzes. Om leerkracht te worden is het essentieel dat je goed wordt opgeleid, maar alleen daarmee red je het niet. De kwaliteit van de beroepsuitoefening valt of staat met je persoonlijkheid. Weten wie je bent en hoe je je presenteert, is dan ook zeer belangrijk. Leerkrachten zijn allemaal morele leiders, maar de context waarbinnen zij dat zijn, is gewijzigd. Het verzuilde onderwijssysteem is immers veranderd, dat is lastig. Nadenken over identiteit wordt vaak als beknellend ervaren, maar het is essentieel. Als een school sociaal-emotionele vaardigheden belangrijk vindt, moet dat ook blijken uit de identiteit.’ Kleur ‘Ik daag iedereen uit om op een authentieke manier de identi- teit van een school vorm te geven. Allereerst pleit ik voor rust en ruimte om een deconstructie te doen van het klassiek ver- zuild en het voorbije confessioneel denken. Binnen veel scholen is er een enorme diversiteit aan levensopvattingen. Ik vind het belangrijk dat een school weet waar ze voor staat als men zegt Cok Bakker: ‘De persoonlijkheid van een leraar beïnvloedt altijd de manier en kwaliteit van lesgeven.’ dat het een christelijke onderwijsinstelling is.

Schooljournaal 27 webbedingetjes

Stelling: Apenstaartjes @ Benieuwd wat de achtergronden zijn van het schoolplein Er moet een landelijk programma anno 2011? Neem dan eens een kijkje op www.blog. tegen pesten komen youngworks.nl. Hier vind je dagelijks nieuwe informatie over jongeren en hun cultuur. Eens 52% @ @ @ @ @ @ @ @ @ Oneens 48% @ @ @ @ @ Aantal reacties: 121

De webredactie van CNV Onderwijs plaatst regelmatig een poll op www.cnvo.nl. Hierboven de uitslag op de stelling die de afgelopen week op de site stond. De komende week vragen we uw mening @ De winkels beginnen alweer vol te stromen met Valentijns- over de uitspraak: verkoopwaar. Je zou het misschien niet denken, maar ook Er wordt door de studenten terecht geprotesteerd in het onderwijs kun je op diverse manieren aandacht be- steden aan de dag van de liefde. Kijk voor lesideeën op www.internetwijzer-bao.nl/valentijn Website onder de loep

@ Deze maand wordt de Februaristaking uit 1941 voor de zeventigste keer herdacht. Op www.februaristaking.nl is onder meer informatie te vinden over het lespakket dat rond de historische gebeurtenis is ontwikkeld.

Samen met andere organisaties voert CNV Onderwijs actie tegen de voorgenomen bezuinigingen op passend onderwijs. Het hoe en waarom van de acties, een over- zicht van veelgestelde vragen en het laatste nieuws is te Getwitterd vinden op www.cnvo.nl/passendonderwijs. Ook staat op deze actiepagina een nieuwsbrief over het onderwerp en een link om de petitie te tekenen tegen de bezuini- Jesse Klaver (onderwijswoordvoerder gingen. Daarnaast kunnen bezoekers hier alles lezen GroenLinks Tweede Kamer): over het zogenaamde Zevenpuntenplan, de noodzake- lijke randvoorwaarden om van passend onderwijs een Mooie dag om het Malieveld te vullen en te succes te maken. strijden voor goed onderwijs (21 januari, 9:53u)

Volg Jesse Klaver op twitter.com/jesseklaver

Schooljournaal 28 column Liesbeth Hermans ’Is het eigenlijk niet merkwaardig dat wij aan alle leerlingen van groep 8 dezelfde toetsstof voorleggen?’ Henriëtte Guest Foto:

Liesbeth Hermans (49) is leerkracht groep 7/8 op een Daltonschool in Steenwijk. Appels en peren ‘Ha, juf, de Citotoets. Dan mogen we kauwgom mee, hè? het vier jaar geleden dat een kind bij haar in de klas zat. Heeft u zelf gezegd, dat is goed voor onze hersenen!’ Acht jaar lang probeer je als team aan te sluiten bij de Inderdaad, ik heb eens verteld dat je je hersenen gym- uitgangssituatie van elke leerling. Je hebt nu eenmaal te nastiek kunt geven. Zorg voor frisse lucht en ontspan je maken met, om maar eens iets te noemen, enorm uit- af en toe. Voor dat laatste kun je bijvoorbeeld kauwgom eenlopende niveaus van intelligentie. De IQ-ondergrens kauwen, liet ik me in mijn onnozelheid ontvallen. Nou, dát in de reguliere basisschool schat ik op ongeveer 70. hebben ze onthouden, reken maar! Maar kinderen met een score van 140 kun je ook zomaar Nu is de toetsdag daar. Heel wat leerlingen komen goed in je klas aantreffen. Hetzelfde verhaal geldt voor de voorbereid naar school, hun broekzakken zitten vol. En verschillen in interesse en motivatie. Om over de gezins- hun neuzen en wangen ook. Wie kan de dikste bubbel achtergronden maar te zwijgen. blazen? Die test doen ze vol overgave. De andere, die Is het dan eigenlijk niet een beetje merkwaardig dat komen gaat, die van het Cito, die doet hen niet veel. Ze wij aan alle leerlingen van groep 8 dezelfde toetsstof zijn er totaal niet nerveus voor, snaterend en schaterend voorleggen? Zelfs ongeacht de vraag of ze elf, twaalf of crossen ze over het plein. Nee, van zenuwen geen last. dertien jaar oud zijn? Zou dat komen doordat ze ons advies voor hun school- keuze al kennen? Mijn duo en ik geven dat altijd vóór de Aan het eind van de rit moeten we ineens doen of alle eindtoets, heel bewust. Onze collega’s hebben toch niet 150.000 schoolverlaters in heel Nederland hetzelfde voor niets jaar na jaar gegevens verzameld? Op die basis basispakket hebben gehad. Plotseling hoeven we ons he- kunnen wij echt wel een betrouwbare uitspraak doen lemaal niet meer te bekommeren om passend onderwijs! over vervolgonderwijs, hoor! Want ‘zij van boven’ hebben een onbedwingbare behoefte om te onderzoeken hoe de vlag erbij hangt. De vlag van In de week van de uitslag spelen wij altijd een raadspelle- de kinderen, maar vooral: de vlag van óns. tje in de lerarenkamer. Ervaren en betrokken vakmensen Was de Citotoets dáárvoor bedoeld? Om scholen en leer- onder elkaar: ‘Doe eens een gooi, welke score heeft Jan- krachten langs de meetlat te leggen? Dus appels met tje? En Pietje?’ Eén collega is daar verbazingwekkend goed peren te vergelijken? Groot met klein? Wit met zwart? in, die weet het soms tot op de punt nauwkeurig. Ook al is Stads met dorps? Rijk met arm?

Schooljournaal 29 De kracht van klagende ouders In het onderwijs kun je niet om ouders heen. Maar wat te doen met klagende vaders en moeders? Boek over onderwijs en Zij kunnen het je soms erg lastig maken, zeker als burgerschap de klachten irreëel lijken. Door de onredelijkheid De Alliantie Scholenpanels Burgerschap heeft bijna van die problemen lukt het veel leraren niet om constructief te communiceren. Wat kun je doen om vier jaar onderzoek verricht en ontwikkelwerk uitge- klagende ouders weer tot bondgenoten te maken? voerd op en met een dertigtal scholen voor primair en Hoe voorkom je dat klagers je humeur beïnvloeden? voortgezet onderwijs. De resultaten zijn opgenomen in En hoe kun je zelf invloed nemen, om de klager te een boek Scholen voor burgerschap; naar een kennis- verleiden om samen te werken aan een oplossing? Het komt allemaal aan bod tijdens het middagsym- basis voor burgerschapsonderwijs. Het boek gaat in op posium De kracht van klagende ouders op dinsdag de vraag wat scholen jongeren aan burgerschap wil- 12 april in Vught. Deelname kost € 135,-, inclusief len leren, welk beleid ze daartoeAdvertentie ontwikkelen, welke een broodje bij aankomst, een drankje na afloop en pedagogisch-didactische strategieën ze hanteren en het boek De kracht van klagende ouders van Ivo Mijland. Inschrijven kan via www.congrescontent.nl. wat in de praktijk effectief is gebleken. Niet eerder Op www.orthoconsult.nl/klagen kan een enquête wor- verscheen in Nederland een publicatie waarin de den ingevuld. Inzenders maken hierbij kans op gratis stand van zaken omtrent burgerschap in het onder- toegangskaarten en praktijkboeken. wijs en op een specifieke groep scholen zo uitvoerig en empirisch is beschreven. Scholen voor burger- schap, naar kennis voor burgerschapsonderwijs (ISBN: 9789044127027) is geschreven door J. Peschar, H. Hooghoff, A.B. Dijkstra en G.T.M. ten Dam. Het boek is te bestellen via www.maklu.be.

Vaststellingscommissie Rekentoets

Minister Van Bijsterveldt heeft besloten dat vanaf 2013 alle leerlingen van het voortgezet onderwijs een reken- en taaltoets afleggen in de bovenbouw/ het examenjaar van hun schoolloopbaan. Deze rekentoets telt mee in de uitslagregeling. Daarvoor zal, in opdracht van het CvE (College voor Examens, voorheen CEVO) door het Cito centrale toetsen worden ontwikkeld. Er wordt eerst gewerkt aan een pilot rekentoetsen. Deze beslaan alle domeinen van het betreffende referentiekader. De precieze in- vulling van de randvoorwaarden is nog niet bekend. Toch worden voor de vaststelling van die toetsen al leden voor de vaststellingscommissie gezocht: docenten die aantoonbaar expert zijn op het gebied van rekenen en het onderwijs daarin. Gedacht wordt aan een docent wiskunde of economie die ervaring heeft met het rekenonderwijs in de examenklassen, die het referentieniveau kent en ideeën heeft over de (ontwikkeling van) rekentoetsen. In samenwerking met de Algemene Onderwijsbond (AOb) zoeken we zowel een docent uit vmbo-boven- bouw als een docent uit havo/vwo-bovenbouw. Eisen: exepertise op het gebied van rekenonderwijs, u geeft onderwijs aan de leerlingen die de rekentoets afleggen en u bent niet betrokken bij leerboeken en ook anderszins onafhankelijk. Rechtspositie en honorering: u wordt gedetacheerd voor (dit jaar maximaal) 0,1 fte vanuit school bij het CvE. De school ontvangt hiervoor de overeenkomende loonkosten. Denkt u deze uitdaging aan te willen gaan, stuur dan een sollicitatie met onderbouwing van uw ge- schiktheid voor de gevraagde eisen plus een beknopte c.v., vóór 1 februari naar [email protected]. Daar kunt u ook de nodige inlichtingen verkrijgen. Lidmaatschap van de vakbond is vereist.

Schooljournaal 30 Vacatures vaksecties CvE Elk jaar worden er door vaksecties van het College voor Examens (CvE, voorheen CEVO) examens ge- maakt. De vaksecties zijn belangrijke schakels bij de totstandkoming van de examens in het voortgezet onderwijs. Ze formuleren de eisen waaraan de examens moeten voldoen (constructieopdracht aan Cito), beoordelen de concepten van examens die door Cito worden aangeleverd en ze stellen de examens vast en adviseren over de normering. Deze vaksecties bestaan uit enkele personen. CNV Onderwijs kan in samenwerking met de Algemene Onderwijsbond (AOb) een voordracht doen voor één plaats in elke vaksectie. Voor het komende schooljaar zoeken wij daarvoor naar bevoegde collega’s die ruime ervaring hebben, al een aantal jaren lesgeven (recent) in de examenklassen in het betreffende vak en onderwijs- type, beschikken over een goede vakkennis en interesse/ deskundigheid hebben in alles wat met toetsing te maken heeft en geen auteur zijn of lid van een team van auteurs van een leermethode. Verder mag men geen lid zijn van de constructiegroep van Cito. Voor deze examenwerkzaamheden is een taakver- goeding beschikbaar in de vorm van een vrijgstelling van schoolwerk. Die vrijstelling varieert van 150 tot 250 klokuren per jaar, afhankelijk van het vak en het aantal te maken examens. Lidmaatschap van de vakorganisatie is vereist.Op dit moment zijnAdvertentie in de volgende vaksecties vacatures: • Duits vmbo (ervaring in kaderberoepsgerichte leerweg vereist en voorkeur voor een vrouw, i.v.m. de samenstelling van de vaksectie) • Economie vmbo (bij voorkeur ervaring met digitale examens) • Engels vmbo (ervaring in basisberoepsgerichte en/of kaderberoepsgerichte leerweg vereist) • Frans vmbo (ervaring in basisberoepsgerichte en/of kaderberoepsgerichte leerweg vereist en voorkeur voor een man i.v.m. de samenstelling van de vaksectie) • Natuurkunde havo • Natuurkunde vwo • Arabisch vwo/ havo/ vmbo (een 1e graads onderwijsbevoegdheid van een Nederlandse lerarenopleiding en een gedegen kennis van het Modern Standaard Arabisch vereist) • Installatietechniek vmbo

Geïnteresseerden kunnen zich met een beknopt c.v. melden bij het CNV-Onderwijs bestuurslid sectorraad voortgezet onderwijs: C. Keuten- van Spijk, [email protected]. Ook vragen betref- Als een leerling niet meer beter fende deze vacature kunnen aan dit mailadres worden gericht. wordt We zien uw sollicitatie graag vóór 1 februari tegemoet. De Vereniging Ouders Kinderen en Kanker (VOKK) heeft een nieuwe leskoffer voor scholen. Naast de leskoffers over kanker en pesten is er nu ook de koffer Als een leerling niet Effectieve didactiek van de meer beter wordt. Als een leerling terminaal ziek is, wil hij of rekenles zij vaak graag zo lang het kan naar school. Hoe vang je als Hoe geef je een goede rekenles zodat elk kind leerkracht de vragen en emoties van (mede)leerlingen en krijgt wat het nodig heeft? Tijdens de training ouders op? Hoe ga je om met je leerling(en), waarover kun Effectieve didactiek van de rekenles wordt inzicht je praten en hoe doe je dat? En hoe bereid je de klasge- gegeven in hoe een goede rekenles is opge- nootjes voor op het naderende afscheid? Het basispakket, bouwd, gebaseerd op de didactiek van het realis- dat onder meer bestaat uit een handleiding, een boekenlijst tisch rekenen. Na de training bent je in staat om en het boek Wat nu? Mijn leerling wordt niet meer beter! van de verschillende lesfasen te onderkennen en te Tanja van Roosmalen. Dit pakket hoeft niet te worden terug- onderscheiden wat effectief is. Je leert het eigen gestuurd. Vervolgens kunt u de verdiepingskoffer lenen. rekenonderwijs te analyseren en te bepalen wat Deze bevat eveneens een handleiding en het draaiboek effectief is. Tijdens de training wordt besproken Rouw & Verlies van REC Rivierenland. In de koffer zitten wat volgens onderzoek goed werkt en hoe je dit verder de boeken die staan genoemd op de boekenlijst van in de les vormgeeft. De training vindt plaats op het basispakket. Het pakket kost €25,-. Het lenen van de woensdag 20 april van 10 tot 16 uur in Amersfoort verdiepingskoffer is daarna gratis, u betaalt alleen eventu- bij CPS. De koste bedragen € 390,- per deelne- ele verzendkosten. Beiden zijn te bestellen via de website mer, inclusief catering en materiaal. Voor meer van de VOKK: www.vokk.nl. Voor meer informatie: informatie: (033) 453 43 03 of [email protected]. (030) 24 22 944 of [email protected]

Schooljournaal 31 Vereniging

RGEPENSayon IJssel-VechtIONEERDEN / Flevoland Zaterdag 12 februari, 9.45 uur, De Schakel, Dinsdag 1 maart, 13.30 uur, kerkelijk cen- Nijkerk. Jaarlijkse bijeenkomst voor (oud-) trum De Overkant, Dalfsen. Jaarvergade- organisatoren van de vrouwennetwerkbijeen­ ring/ledenbijeenkomst, uitreiking speldjes, komsten. Over ‘oplossingsgericht werken’ door informatieve presentatie over CNV Rechts- José van Loo en Van Goed naar Goud door hulp Plus. Info: B. van Drongelen, Jean Lamaison. Info: Koos Wijkhuijs, (0321) 31 24 55, [email protected]. [email protected].

Rayon Utrecht Overijssel Woensdag 16 maart, 14 uur, jaarvergade- Woensdag 2 maart, 16 uur, Hogeschool Edith ring, Jeruëlkapel, Ivoordreef 2, Utrecht. AdvertentieStein Hengelo. Over oplossingsgerichte gespreks­ Huishoudelijk gedeelte + aansluitend technieken door Ella de Jong (adviesbureau Uil). spreker. Info: Pieter Hansum, Info: Froukje van Beuzekom, [email protected], (035) 54 17 025. [email protected].

Rayon Noord-Holland Noord Noord Holland Dinsdag 22 maart, 10.30 uur, ledenverga- Woensdag 9 maart, 16 uur, ’t Trefpunt, Alkmaar. dering, Open Huis Heiloo (boven winkel- Over hoog sensitiviteit in het onderwijs door Mieke centrum ’t Loo; ingang tegenover Het Witte Vijn, schrijfster/trainer. Info: Tineke Gootjes, Kerkje). Onder andere huldiging jubilaris- [email protected]. sen, financiën, lunch (niet incl.), film reis Suriname door Nico Mantel. Aanmelden Groningen voor 11 maart via secr. G. Waagemans. Woensdag 16 maart, 16 uur, Gomarus College, Groningen. Over NLP in het onderwijs door Rayon Groene Hart, Haaglanden en Petra Wienen (SOTOG). Info: Fets Hoekstra, Rivierendelta [email protected]. Woensdag 6 april, 09.30 uur, Jaarlijkse ontmoetingsdag met boottocht Rotterdam- Gelderland Kinderdijk. Opgave uiterlijk 25 maart. Woensdag 16 maart, 15.45 uur, Bethelkerk, Info: Nel van Rutten, (015) 256 68 83, Ede. Over straatcultuur door Gerard Weide. [email protected]. Vanwege de overwel- Info: Ada Brouwer, [email protected]. digende belangstelling kunnen geen nieuwe aanmeldingen meer plaatsvinden. VanSCH 26OO tot LL30 januariEIDERS wordt er in samenwerking VROUWEN met het Algemeen Pedagogisch Studiecentrum

Overijssel a g e n da (APS) een studiereis naar Berlijn georganiseerd: a g e n da Woensdag 9 februari, 16 uur, Greijdanus Leadership for an inclusive and susstainable world. Scholengemeenschap Zwolle. Over mind- Sprekers als de Amerikaanse professoren Shapiro fulness door Adrion de Wit en Ellen Schaap, en Hopkins staan op het programma. Inschrijven regioadviseurs Vervangingsfonds/ via [email protected]. Kosten bedragen € 1.800,-, dit is Participatiefonds. Info: Petra Wienen, inclusief de vliegreis vanaf Schiphol en logies met [email protected]. ontbijt, diners en schoolbezoeken. Voor het com- plete programma: www.cnvs.nl.

In de agenda staan activiteiten van CNV Onderwijs. Bijeenkomsten worden maximaal twee keer vermeld. Aanleveren agendapunten uiterlijk 9 dagen voor verschijning via [email protected]. Voor een uitgebreide versie van de agenda: www.cnvo.nl/agenda.

Schooljournaal 32 Bond roept leden op om naar manifestatie te komen ‘Bezuinigingen passend onderwijs geen ver-van-mijn-bed-show’

Wie denkt dat de voorgenomen bezuiniging van 300 miljoen euro op passend onderwijs een ver-van-mijn-bed-show is voor de ‘gewone Actiejournaal. Want actie, dat gaat flink gevoerd worden (zie leerkracht’, heeft het mis. ‘Het is juist ontzettend kader onder). De plannen van het kabinet Rutte om een nullijn dichtbij. Dit treft álle leerlingen en leraren’, meent te hanteren en flink te snoeien op het budget van passend on- Sandra Koot, voorzitter van de stuurgroep derwijs zijn de bond – en 21 andere onderwijsorganisaties – een Passend Onderwijs van CNV Onderwijs. doorn in het oog. Patrick Banis, bestuurder bij CNV Onderwijs, noemde in het Actiejournaal de bezuiniging op passend onder- De noodzaak dat het gehele onderwijs in opstand wijs een ‘kaalslag’. Banis: ‘Onder het vorige kabinet hadden we komt tegen de maatregelen van minister Van ons gecommitteerd aan de lijn van voormalig staatssecretaris Bijsterveldt, is volgens Koot dan ook hoog. ‘Er Dijksma, waarbij onder andere was afgesproken dat er zou wor- den geïnvesteerd in leraren. Wat er nu gebeurt, is dat het hui- moet NU actie worden ondernomen. We moeten dige kabinet overal een streep doorhaalt door ruim 300 miljoen een duidelijk signaal geven dat dit écht niet kan!’ euro te korten. Wij zijn woest!’

Een bijzondere extra versie van School- Geen extra handen journaal werd twee weken geleden naar Door de voorgenomen miljoenenbezuinigingen zullen er in het de leden van CNV Onderwijs gestuurd: speciaal onderwijs minder extra middelen aanwezig zijn en het

Door de miljoenen- bezuiniging op passend onderwijs, komen veel reguliere scholen in een lastig parket. Foto: Wilbert van Woensel Wilbert Foto:

Schooljournaal 34 ‘Bezuinigingen passend onderwijs geen ver-van-mijn-bed-show’

aantal leerlingen per klas toenemen, meent Sandra Koot, voorzitter van de * Debat over passend onderwijs in Nieuwspoort, Den Haag stuurgroep Passend Onderwijs van CNV Op dinsdag 8 februari gaan vertegenwoordigers van bonden en de PO- Onderwijs. ‘Maar het heeft niet alleen Raad in gesprek met schoolleiders, leraren, ouders en ambulant begelei- zijn weerslag op het speciaal basis- en ders over de gevolgen van de bezuinigingen op passend onderwijs. Ka- voortgezet onderwijs en de ambulante merleden en andere politici reageren op deze verhalen uit de praktijk. Het begeleiding, maar ook op het regulier ba- debat is live te volgen via www.nieuwspoort.nl. sis- en voortgezet onderwijs’, verklaart ze. * Landelijke actiebijeenkomst ‘Scholen krijgen namelijk een zorgplicht, Op woensdag 9 februari om 14 uur vindt er een landelijke actiebijeen- moeten voor passend onderwijs zorgen op komst plaats in Utrecht, georganiseerd en ondersteund door CNV Onder- hun instelling of elders in de regio. Maar wijs en 21 andere organisaties. Door deze bijeenkomst zal het kabinet wel zonder extra handen in de klas.’ duidelijk worden gemaakt dat het onderwijs in Nederland zich massaal verzet tegen de voorgenomen bezuinigingen op passend onderwijs. Kwetsbare situatie * Manifestatie tegen de nullijn Als de plannen van minister Van Bijs- Op donderdag 17 februari 2011 wordt een manifestatie georganiseerd te- terveldt worden doorgezet, ontstaat er gen de nullijn op salarissen van onderwijs- en ander overheidspersoneel. volgens Koot een heel ‘kwetsbare situ- Deze manifestatie vindt plaats op het Lange Voorhout in Den Haag. atie’ op de basisscholen. ‘De verwijzing Voor tijden, locaties en overige informatie over onze acties: www.cnvo.nl. van leerlingen van het regulier naar speciaal onderwijs wordt immers een stuk moeilijker. Veel jongens en meisjes die dat je kinderen met eigen leerlijnen, die dus meer hulp nodig hebben, extra ondersteuning nodig hebben, zijn bijna niet kunt bedienen. Zij hebben immers extra aandacht nodig. Uit genoodzaakt om in het regulier onderwijs veldonderzoek, blijkt dat gedragsproblematiek als meest lastig wordt te blijven, waardoor er dus meer op het ervaren, gevolgd door differentiatie in de klas. Er wordt door passend bordje van de “gewone” scholen komt. onderwijs veel van de leerkracht verwacht, maar is de kennis en kunde En dat met minder geld en minder mid- daar ook naar? Op de pabo is daar nog onvoldoende aandacht voor. Met delen.’ Volgens Koot zorgt dit voor veel als gevolg dat leraren onvoldoende bagage hebben om de toenemende onzekerheid. ‘Ik kan me voorstellen dat zorgleerlingen goed te begeleiden, maar óók de reguliere leerling. Want vragen als “hoe gaan we dit doen?” en de tijd moet verdeeld worden over verschillende handelingsplannen en “kan ik dit wel?” straks gaan overheersen álle onderwijsbehoeften. Dat wordt goochelen met de tijd die je hebt.’ onder het onderwijspersoneel. Ben je als leraar capabel genoeg om een volle en Signaal afgeven vooral diverse klas met uiteenlopende Volgens Koot kan de 300 miljoen euro beter ergens anders worden be- problemen zonder extra begeleiding goed zuinigd. ‘Door de schoolboeken in het voortgezet onderwijs niet meer les te geven? Dat is een pittige uitdaging.’ gratis te maken of door af te zien van prestatiebeloning. Maar níet op passend onderwijs, dat ten koste gaat van álle kinderen. We moeten Goochelen NU in actie komen, anders worden de plannen van de minister gewoon Koot vervolgt haar betoog: ‘Tachtig doorgezet. Ik roep dan ook met klem alle mensen van de werkvloer op procent van de reguliere basisscholen in om op woensdag 9 februari deel te nemen aan de manifestatie in Nieu- Nederland werkt met het leerstofjaar- wegein. Het onderwijspersoneel moet het heft in eigen handen nemen, klassenssysteem. Dat betekent dat het een duidelijk signaal afgeven dat dit écht niet kan.’ differentiatiesysteem zodanig beperkt is, Lisette Jongerius

Schooljournaal 35 Adres en telefoonnummers CNV Onderwijs

Adres CNV Onderwijs • Zorgverzekeraar VGZ Tiberdreef 4, 3561 GG Utrecht tel.: (0900) 07 50, coll. nr. 5008500 Postbus 2510, 3500 GM Utrecht stuurgroepen [email protected], www.cnvo.nl personeelsadvertenties Nina Smit verzorgt personeelsadvertenties voor Telefoonnummers en Schooljournaal. Ook geeft zij informatie over CNV SCHOOLLEIDERS e-mailadressen verzekeringen in relatie tot het lidmaatschap. Dhr. R.J. Bovee • CNV Onderwijs (algemeen nummer) Zij is bereikbaar op: (020) 647 68 43 (030) 751 10 03 tel.: (030) 751 17 78, ma. t/m woe. 8.30 - 17 uur [email protected] • CNV Schoolleiders óf (06) 12 78 71 54 (030) 751 10 04 [email protected] e-mail:Advertentie [email protected] • CNV Onderwijs MR-advies adres: Postbus 2510, 3500 GM Utrecht (030) 751 10 05 [email protected] (Op werkdagen van 12.30 tot 17.30 uur) BESTUUR • CNV Onderwijs Starters&Studentenlijn Voor vragen over de vereniging of de nieuwe ONDERWIJSONDERSTEUNERS (030) 751 10 06 verenigingsstructuur: Dhr. J.M. van den Groenendal Cees Kuiper, algemeen secretaris [email protected] (06) 29 08 94 11 • CNV Onderwijs Academie CNV Onderwijs, tel.: (030) 751 17 10 [email protected] (030) 751 17 47 e-mail: [email protected] [email protected] • CNV Onderwijs Ledenadministratie Sociaal fonds CNV Onderwijs [email protected] Voor hulp en ondersteuning aan leden en hun (030) 751 10 03 gezinnen met financiële problemen: • CNV Onderwijs Individuele secretaris-penningmeester H.M. Holslag, Belangenbehartiging Hinkelenoord 6, 4617 NC Bergen op Zoom. PASSEND ONDERWIJS [email protected] tel.: (0164) 24 90 38 Dhr. F.J.H.M. Bulthuis (030) 751 10 03 fax: (0164) 24 90 23, (0541) 53 49 34 e-mail: [email protected] B.g.g. voor [email protected] Ledenvoordeel dringende zaken (0412) 64 05 50 Leden van CNV Onderwijs kunnen profi­ teren van lagere premies en kortingen door CNV collectieve contracten met verzekeringsmaat CNV Onderwijs is aangesloten bij het schappijen en andere organisaties (zie voor Christelijk Nationaal Vakverbond (CNV). meer informatie: www.cnvo.nl): Voor vragen over belastinghulp, rechtshulp, AGRARISCH ONDERWIJS • Dennenheuvel cursussen, regionale CNV-activiteiten, Dhr. A.E.G.M. Mutsaers tel.: (035) 646 04 64 CNV Internationaal. (013) 468 46 66 • FBTO Achmea schade tel.: (030) 751 10 01, e-mail: [email protected]. [email protected] tel.: (058) 234 58 85, coll. nr. T16 Voor 65-plus kan contact worden opgenomen • OHRA-zorg en schade via tel.: (030) 751 10 02 of e-mail: tel.: (026) 400 40 40, coll. nr. 3725 [email protected].

VROUWENGROEP sectorraden Mevr. M. Janssen-Stol PRIMAIR ONDERWIJS HOGER ONDERWIJS (010) 420 50 51 Dhr. J.N.A. de Vries Dhr. M. Haanstra [email protected] (073) 521 75 12 (0513) 41 91 98 [email protected] [email protected] VOORTGEZET ONDERWIJS ONDERWIJSDIENSTVERLENING Mevr. C.D.H.E. Keuten-Van Spijk Dhr. F.J.H.M. Bulthuis (0492) 38 12 00 (0541) 53 49 34 ANDERS ACTIEVEN [email protected] [email protected] Dhr. H. Verlaan MIDDELBAAR BEROEPSONDERWIJS GEPENSIONEERDEN (043) 347 52 17 Dhr. T.P.E. Opgenoord Dhr. W. Stoop [email protected] (046) 449 34 21 (023) 537 85 56 [email protected] [email protected]

Schooljournaal 38 Jouw partner in de school Foto: Antionette Borchert Foto:

afdeling schoolleiders en is de vakbond groot, dus Afieneke Buter (31): kunnen zij meer voor mij betekenen dan een kleinere organisatie.’ Voorheen werkte Buter tien jaar lang als ‘Ik kan altijd leerkracht in voornamelijk groep 5 en 6. Ook was ze actief als bovenbouwcoördinator. Vanuit deze functie om advies vragen’ rolde ze in een management- en ontwikkelingstra- ject. ‘Direct na mijn zwangerschapsverlof begon ik als directeur. Het was dubbel beginnen; als moeder en als Als beginnend hoofd van een basisschool kan Afieneke directeur. Maar het bevalt goed, ik doe mijn werk met Buter soms wel wat advies gebruiken. Sinds een jaar is veel plezier.’ Met haar baan én de zorg van de tweeling ze directeur van gereformeerde basisschool Het Baken Frederique en Christelle heeft ze haar handen vol. Toch in Delfzijl. ‘Op dit moment denk ik na over nieuwe mag Buter in haar vrije uurtjes graag haar hoofd leeg onderwijsconcepten. Hiervoor kan ik een beroep doen maken tijdens een ritje op de motor. ‘Eerst maakte ik op CNV Onderwijs.’ Niet alleen advies is belangrijk voor vaak samen met mijn man ritjes, maar nu we kinderen haar. ‘De vakbond heeft een christelijk karakter en dat hebben gaan we vaker apart.’ vind ik een prettig idee. Daarnaast is er een speciale HR

Schooljournaal 39 CNVO poster nij1tje_CNVO Poster NOT 17-01-11 20:28 Pagina 1

Je staat niet in je 1-tje

NEE tegen bezuinigingen wijs JA voor onder

Doe mee! Kom naar de manifestatie, 9 februari Nieuwegein Jouw stemt telt, teken de petitie! Ga naar www.cnvo.nl