Wetenschappelljke Raad Voor Het Regerlngsbeleld

Total Page:16

File Type:pdf, Size:1020Kb

Wetenschappelljke Raad Voor Het Regerlngsbeleld Wetenschappelljke Raad voor het Regerlngsbeleld W53 The Future of Industrial Relations in Europe Conference Documents WJ. Dercksen (ed.) Exemplaren van deze uitgave zljn te bestellen bij het Dlstrlbutlecentrum OverheMspubllkatles, Postbus 20014, 2500 EA 's-Gmvenhage, door wennakfng van f 10,- op glro 751 dan we1 schriftelljk of telefonisch (070-3789880) onder vennelding van titel en ISBN-nummer en het aantal gewenste exemplaren. This Working Document can be ordered at 'Dlstrlbutlecentrum Overheidspublikaties', P.O. Box 20014, 2500 EA The Hague, by paying f 10,- on giro 751 or by letter or telephone (0703789880) in mentioning title and ISBN-number and the number of copies you want to have. ISBN 90 346 2421 8 Publikatle van de Wetenschappelljke Raad voor het RegerlngsbeleM (WRR), Postbus 20004, 2500 EA 's-Gravenhage (tel. 0704564600). (Publication of the Scientific Council for Government Policy). CONTENTS Introduction by W.J. Dercksen I THE SWEDISH MODEL 1. M. Bruyn-Hundt, The Swedish model for woman's economic independence 2. L. Delsen and T. van Veen, The Swedish model: partially relevant for other European countries II TRllATERALlSM IN EUROPE 3. H. Slomp, The future of tripartism in Europe 4. J. Goetschy-Hingel, 1992 and the social dimension 5. D. Corbey, European integration and the survival of triiateralism 6. A. Steen, The new Europe; boundless liberalism against cross-national trade union solidarity 111 OTHER CONTRIBUTIONS 7. C.J. Lwnstra and T.J.J.B. Wotters, Conflict management and comparative industrial relations: towards a unrfying research strategy 8. H.W.J. Moerel, L Douwes Dekker, T. Akkermans, The system of industrial relations in South Africa, Hungary and the Netherlands 9. P.J.G.M. van Rens, European industrial relations: an urgent challange 10. 8. Reinalda, How international is our vision on labour relations in the process of European integration? 11. J.G. Murcia, Social bargaining in Spain: evolution and current importance 12. M. Santerna, Apprenticeship and vocational education W.J. Dercksen To mark the 65th birthday of Professor W. Albeda an international conference on the Future of Industrial Relations in Europe was held on 7 and 8 June 1990. At that time Albeda was President of the Netherlands Scientific Council for Government Policy (WRR) and Professor at the Faculty of Economics and Business Administration of the University of Limburg (EF/RL). These institutions, in coopeiation with the Dutch Public Sector Advisory and Arbitration Committee (AAC) and the Netherlands Association of lndustrial Relations (NVA), took the initiative for the conference. A group of academics and experts of international renown participated in the conference. In this volume the revised texts of a selection of the communicatlons submitted to the conference are brought together. The revised texts of the lectures at the plenary meetings and the parallel sessions of the conference are published in a seperate volume.' That volume also contains brief impressions of the leading topics which emerged in the discussions in the parallel sessions. The contributions to this volume are arranged in three parts. Part one contains two contributions related to The Swedish Model, the theme of one of the parallel sessions of the conference. Bruyn-Hundt investigates the relevance of the Swedish model for the labour market participation and economic independence of women. Delsen and van Veen argue that the Swedish model is partially relevant for other European countries. Part two contains four contributions related to the future of trilateralism in Europe, a theme of another parallel session. Slomp investigates the British, the French and the German model of industrial relations. In his analysis the extension of trilateralism on the level of the European Community depends on the the degree of success of trilateralism in the member states. Goetschy- Hlngel's paper is based on a "state of the art report" which she wrote for the French Ministry of Research and Technology. Corbey analyzes the European Integration process and concludes that European policy integration might be a precondition to the survival of national trilateralism. Steen analyzes the consequences of the process of European integration for the Norwegian system of industrial relations. Part three contains six other contributions to the theme of the conference. Loonstra and Wotters address the subject of conflict management, and especially third party intervention. Moerel, Douwes Dekker and Akkennans give an impression of the systems of industrial relations in South Africa, Hungary and the Netherlands. Van Rens describes the point of view of the Netherlands Trade Union Confederation (FNV) regarding European industrial relatlons: "an urgent challenge". Reinalda addresses the question: "how international is our vision on labour relations in the process of European integration?" Murcia gives an impression of .the industrial relations in Spain, social ' W.J. Dercksen (e.d.), The Future of Industrial Relations in Euro~e;Preliminary and background studies of the Netherlands Scientfflc Council for Government Policy, V71, The Hague, 1990. bargaining being one of its most outstanding characteristics. Finally, Santema argues for the need of "model projectsuin vocational education and apprenticeship aiming at a better tit of educational innovation and the needs of the regional labour market. I THE SWEDISH MODEL 1. THE SWEDISH MODEL FOR WOMEN'S ECONOMIC INDEPENDENCE M. Bruyn-Hundt 1.1 Introduction Labour market participation rates of Swedish women are nearly equal to men's. Although labour market participation rates of Dutch women are rising fast, their rates are still one of the lowest in the industrialized world. Why is this so? Can demographical or educational factors explain this difference in the economic position of women or does the institutional environment in both countries account for it? Does the high labour market participation of Swedish women imply that the income position of Swedish women is the same as the income position of Swedish men? In section 2 we look at the demographical and educational background of women in both countries. In section 3 we present data about women's labour market participation, women's share in unemployment and unemployment and the differences in the income position between men and women. in sections 4 and 5 we look at emancipation policies in both countries and labour market programs. In section 6 we make some concluding remarks. 1.2 Demographical and educational background In both countries one can perceive that the number of marriaaes per 1000 of the population is declining in the second hatf of the sixties, although the marriage rate was and is still is higher in the Netherlands. For example: in 1970 the marriage rate in Sweden was 5,4 per 1000, in Holland 95 In 1988 Sweden counted 5,2 marriages per 1000, Holland 6,0.' The divorce rate in both countries changed dramatically in the seventies and eighties. Before the new divorce act came into being in Sweden in 1974 the divorce rate in 1973 was 83 divorces per 1000 married women. Before the new divorce act in Holland was introduced in 1971 the divorce rate was 33. After the change of the divorce act the divorce rate in both countries rose. The divorce rate in Sweden was highest in 1982 and 1983: 12 divorces per 1000 of married women. in Holland the highest divorce rate was 9,8 in 1984 and 1985. In both countries the divorce rate is declining In recent years? The divorce rate does not tell us everything about the way people are living, because in both countries a rising number of men and women are lMng together unmarried. In Sweden the percentage of not married mothers of newborn children rose from 11,2 % in 1960 to 48,4 in 1986. In 1960 only 1,3% of all new born Dutch children did have an unmarried mother, in 1988 10,2 of all new born children had an unmarried mother. So the rate of children born out of wedlock now in ' SOS Befoikningsforandringar del 3. Hela riket lanen mm.(Popuiation changes), Statistics Sweden; Centraai Bureau voor de Statistiek: 90 jaar statistiek van Nederland. SOS Bdoikningsforandrlngar de1.3. Hela riket lanen mm.(Population changes) Statistics Sweden; Centraal Bureau voor de Statis'tiek: Statistisch Zakboek. Holland is nearly as high as in Sweden in the si~ties.~However 90% of all children 0-3 years old in 1987 lived with both their biological parents. The parents are living together in non-marital consensual unions.= In the sixties the fertilitv rate in Holland was higher than in Sweden, but in the seventies the fertility rate in Sweden rose and became a little bit higher than the rate in Holland. In the eighties the Swedish fertility rate was slightly over 1,6, in Holland it was 13-1,6.' The aae of the mother at the birth of the first child does not differ much: in 1986 the average age of the mother was 26,6 years in Sweden and 26,8 in Holland.' One has the impression that marriage is more unpopular in Sweden: the marriage rate was and is lower in Sweden, the divorce rate higher. A revealing sign of the unpopularity of marriage in Sweden is that, although the fertility rate is higher than in Holland, more than four times as many children are born out of wedlock in Sweden. One can interpret the different attitude towards marriage as a sign of greater independence of Swedish women. In Sweden as well as in Holland separate secondarv schools for aids were developed in the second half of the 19th century. Training in humanities was considered to be more important for girls than training in mathematics and natural sciences. In the 20th century girls got the same chances for education in both countries and the separate schools for girls disappeared.' In the eighties one can find in Swedish as well as Dutch literature data informing the reader that boys and girls have the same amount of education.
Recommended publications
  • De Liberale Opmars
    ANDRÉ VERMEULEN Boom DE LIBERALE OPMARS André Vermeulen DE LIBERALE OPMARS 65 jaar v v d in de Tweede Kamer Boom Amsterdam De uitgever heeft getracht alle rechthebbenden van de illustraties te ach­ terhalen. Mocht u desondanks menen dat uw rechten niet zijn gehonoreerd, dan kunt u contact opnemen met Uitgeverij Boom. Behoudens de in of krachtens de Auteurswet van 1912 gestelde uitzonde­ ringen mag niets uit deze uitgave worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch door fotokopieën, opnamen of enig andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. No part ofthis book may be reproduced in any way whatsoever without the writtetj permission of the publisher. © 2013 André Vermeulen Omslag: Robin Stam Binnenwerk: Zeno isbn 978 90 895 3264 o nur 680 www. uitgeverij boom .nl INHOUD Vooraf 7 Het begin: 1948-1963 9 2 Groei en bloei: 1963-1982 55 3 Trammelant en terugval: 1982-1990 139 4 De gouden jaren: 1990-2002 209 5 Met vallen en opstaan terug naar de top: 2002-2013 De fractievoorzitters 319 Gesproken bronnen 321 Geraadpleegde literatuur 325 Namenregister 327 VOORAF e meeste mensen vinden politiek saai. De geschiedenis van een politieke partij moet dan wel helemaal slaapverwekkend zijn. Wie de politiek een beetje volgt, weet wel beter. Toch zijn veel boeken die politiek als onderwerp hebben inderdaad saai om te lezen. Uitgangspunt bij het boek dat u nu in handen hebt, was om de geschiedenis van de WD-fractie in de Tweede Kamer zodanig op te schrijven, dat het trekjes van een politieke thriller krijgt.
    [Show full text]
  • The Conservative Embrace of Progressive Values Oudenampsen, Merijn
    Tilburg University The conservative embrace of progressive values Oudenampsen, Merijn Publication date: 2018 Document Version Publisher's PDF, also known as Version of record Link to publication in Tilburg University Research Portal Citation for published version (APA): Oudenampsen, M. (2018). The conservative embrace of progressive values: On the intellectual origins of the swing to the right in Dutch politics. [s.n.]. General rights Copyright and moral rights for the publications made accessible in the public portal are retained by the authors and/or other copyright owners and it is a condition of accessing publications that users recognise and abide by the legal requirements associated with these rights. • Users may download and print one copy of any publication from the public portal for the purpose of private study or research. • You may not further distribute the material or use it for any profit-making activity or commercial gain • You may freely distribute the URL identifying the publication in the public portal Take down policy If you believe that this document breaches copyright please contact us providing details, and we will remove access to the work immediately and investigate your claim. Download date: 25. sep. 2021 The conservative embrace of progressive values On the intellectual origins of the swing to the right in Dutch politics The conservative embrace of progressive values On the intellectual origins of the swing to the right in Dutch politics PROEFSCHRIFT ter verkrijging van de graad van doctor aan Tilburg University op gezag van de rector magnificus, prof. dr. E.H.L. Aarts, in het openbaar te verdedigen ten overstaan van een door het college voor promoties aangewezen commissie in de aula van de Universiteit op vrijdag 12 januari 2018 om 10.00 uur door Merijn Oudenampsen geboren op 1 december 1979 te Amsterdam Promotor: Prof.
    [Show full text]
  • Juiste Looneis Verbindt Werknemers Juiste Looneis
    Zeggenschap 1-2017 Omslag.qxd 16-3-2017 13:06 Pagina 1 JuisteJuiste looneislooneis verbindtverbindt werknemerswerknemers 28STE JAARGANG • NUMMER 1-2017 MAAK JE COLLEGA LID! EN ONTVANG ZELF 10 EURO JA, IK WORD LID VAN FNV! NU DE EERSTE 4 MAANDEN 25 EURO. VOOR REGULIERE CONTRIBUTIEBEDRAGEN PERSOONSGEGEVENS KIJK OP FNV.NL/CONTRIBUTIE Achternaam en voorletters: m/v Voornaam: Adres: NIEUW LID AANGEMELD DOOR Postcode en woonplaats: Achternaam en voorletters: Land: Telefoonnummer: Geboortedatum: Lidmaatschapsnummer: E-mailadres: Ik ontvang een werverspremie van € 10,- (WERK)SITUATIE op IBAN-nummer: In dienst bij werkgever Niet werkzaam Student / Scholier Zelfstandige / Zzp’er Gepensioneerd Naam bedrijf: OPSTUREN Adres: Stuur deze bon in een envelop (postzegel niet Postcode en plaats: nodig) naar: FNV t.a.v. contactcenter, Functie: Antwoordnummer 101, 3500 ZA Utrecht BETALINGSGEGEVENS Ik geef toestemming aan FNV om door middel van automatische incasso de maandelijkse contributie af te schrijven. IBAN-nummer: Op het lidmaatschap zijn de algemene voorwaarden van toepassing. Kijk op fnv.nl/algemenevoorwaarden Ik betaal per acceptgiro (leden die per automatische incasso betalen krijgen € 1,- korting). voor de actuele versie. We gebruiken je persoons- gegevens om uitvoering te kunnen geven aan het Datum: Handtekening: lidmaatschap en je belangen te kunnen behartigen. LWLLM Zeggenschap 1-2017.qxd 16-3-2017 9:15 Pagina 1 INHOUD Artikelen Een te hoge looneis is ook niet goed 14 4Vakbondsmensen in de politiek Floor van Gelder Vakbonden stellen elk jaar een looneis. Maar waar is die op gebaseerd en 10 Solidariteit pensioenen hoe hoog moet die zijn? Hierover boog zich een aantal vertegenwoordigers onder druk van werkgevers, vakbonden en wetenschap in een rondetafelgesprek onder Jan Ilsink leiding van Paul de Beer, directeur van het Wetenschappelijk Bureau voor de Vakbeweging.
    [Show full text]
  • 'Holland's Single Most Important Weapon'
    ‘Holland’s single most important weapon’ A CPE-inspired Common Sense Analysis of the Consensus on Wage Restraint in the Netherlands Tom van de Haar 10379029 09-07-18 De Deken Abstract Although wage restraint is often used as an explanans for the Dutch ‘miracle’, it is rarely viewed as an explanandum: that which needs to be explained. This thesis investigates how wage restraint became the ‘go-to’ solution during economic downturns in the Netherlands. Despite the occasional reluctance of trade unions to accept lower wage increases, the consensus of the social partners on wage restraint and its apparent benefits throughout the last few decades has been remarkable. To understand why trade unions have subscribed to a logic that not necessarily seems beneficial for its members it is necessary to adopt a CPE-inspired common sense framework. With the help of this framework, this thesis argues that the consensus of the government and the social partners on wage restraint has been underpinned and shaped by a competitiveness discourse, which over time has been incorporated into common sense. This competitiveness discourse has been propagating an unequivocal positive link between wage restraint and employment. The incorporation of the logic of the competitiveness discourse into the common sense of a variety of actors opened up space for a synthesis of the different perspectives, and subsequently fostered a broad-based consensus on wage restraint. 2 Table of contents 0: Abstract 2 0: Introduction 4 1: Theoretical Framework 7 1.1: The wage restraint-employment
    [Show full text]
  • Master Thesis
    Inhoudsopgave Inleiding…………………………………………………………………………..3 Hoofdstuk 1: De jaren vijftig: “Usefull Allies” Participatie als Amerikaanse uitvinding of Nederlandse traditie….………….16 Hoofdstuk 2: De jaren zeventig: “Het VAD is een vod geworden” Poging tot institutionalisering van financiële werknemersparticipatie ……...36 Hoofdstuk 3: De jaren negentig: “The Days of the Social Partners are over” De-institutionalisering van financiële werknemersparticipatie ………………57 Hoofdstuk 4: Conclusie...……………………………………………………….81 Literatuurlijst……………………………………………………………………..87 2 Inleiding “Ik kan niet inzien, waarom op economisch gebied plotseling alleen het woord zou moeten zijn aan ondernemers en kapitaalverschaffers. Het bedrijfsleven wordt gedragen door het kapitaal, de leidinggevende arbeid en de uitvoerende arbeid.”1 Deze wens voor een betere verdeling van winst en zeggenschap binnen bedrijven werd in 1947 uitgesproken door Wilhelm de Gaay Fortman (1911- 1997). Als hoogleraar privaat- en arbeidsrecht was hij vurig bepleiter van financiële werknemersparticipatie. Bovendien was hij minister van Binnenlandse Zaken en vicepremier in het kabinet-Den Uyl (1973-1977), welke het invoeren van landelijke financiële werknemersparticipatie tot een van de kerndoelen had gesteld. Toch is het zo’n zeventig jaar na deze uitspraak in Nederland nog steeds zeldzaam om de winst uit de onderneming met de medewerkers te delen. Minder dan 4% van de bedrijven in Nederland kende in 2009 een vorm van financiële werknemersparticipatie.23 Dit gebrek aan financiële werknemersparticipatie
    [Show full text]
  • Den Uyl, Lay-Out
    UvA-DARE (Digital Academic Repository) Joop den Uyl 1919-1987 : dromer en doordouwer Bleich, A. Publication date 2008 Link to publication Citation for published version (APA): Bleich, A. (2008). Joop den Uyl 1919-1987 : dromer en doordouwer. Uitgeverij Balans. General rights It is not permitted to download or to forward/distribute the text or part of it without the consent of the author(s) and/or copyright holder(s), other than for strictly personal, individual use, unless the work is under an open content license (like Creative Commons). Disclaimer/Complaints regulations If you believe that digital publication of certain material infringes any of your rights or (privacy) interests, please let the Library know, stating your reasons. In case of a legitimate complaint, the Library will make the material inaccessible and/or remove it from the website. Please Ask the Library: https://uba.uva.nl/en/contact, or a letter to: Library of the University of Amsterdam, Secretariat, Singel 425, 1012 WP Amsterdam, The Netherlands. You will be contacted as soon as possible. UvA-DARE is a service provided by the library of the University of Amsterdam (https://dare.uva.nl) Download date:01 Oct 2021 Den Uyl-revisie 18-01-2008 10:08 Pagina 266 Hoofdstuk 11 Rood met een witte rand Eind 1972 waren er verkiezingen voor deTweede Kamer.Het vijfpartijen- kabinet onder de Antirevolutionaire premier Barend Biesheuvel was ten onder gegaan aan een conflict van liberalen en confessionelen met de partij van de jonge Drees. De ds’70-ministers wilden de bezuinigingen waar ze vóór waren niet zelf voor hun rekening nemen.
    [Show full text]
  • Aan De Goede Kant
    Aan de goede kant Roeland Muskens Aan de goede kant Biografie van de Nederlandse anti-apartheidsbeweging 1960-1990 Aspekt Aan de goede kant © 2014 Uitgeverij ASPEKT © Roeland Muskens Amersfoortsestraat 27, 3769 AD Soesterberg, Nederland [email protected] - http://www.uitgeverijaspekt.nl Ontwerp affiche omslag: Victor Levie Foto omslag: Joost Guntenaar Foto achterzijde omslag: Abeer Noechi Omslagontwerp: Mark Heuveling Binnenwerk: Thomas Wunderink ISBN: 9789461534743 NUR: 600 Alle rechten voorbehouden. Niets van deze uitgave mag worden verveelvoudigd, op- geslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen of enig andere manier, zonder voorafgaande toestemming van de uitgever. Voorzover het maken van kopieën uit deze uitgave is toegestaan op grond van artikel 16B Auteurswet 1912 jº het Besluit van 20 juni 1974, St.b. 351, zoals gewijzigd bij het Besluit van 23 augustus 1985, St.b. 471 en artikel 17 Auteurswet 1912, dient men de daarvoor wettelijk verschuldigde vergoedingen te voldoen aan de Stichting Reprorecht (postbus 882, 1180 AW, Amstelveen). Voor het overnemen van gedeelte(n) van deze uitgave in bloemlezingen, readers, en andere compilatiewerken (artikel 16 Auteurswet 1912), dient men zich tot de uitgever te wenden. INHOUD Voorwoord 11 Inleiding 17 1. De aanloop 27 Hollanders in de Kaap 27 Vroege apartheid en vroege anti-apartheid 28 Gevoelige betrekkingen 35 Belangen 39 Beleid van niet-inmenging 43 2. Comité Zuid-Afrika 47 Inleiding 47 Opmaat naar de roerige jaren zestig 49 Sharpeville, 21 maart 1960 54 Het CZA na Sharpeville 61 Steun voor Zuid-Afrika 69 Het CZA mist de boot 72 De ton van Luns 84 Een ton d’r op 89 Defence and Aid Fund Nederland 91 Onderzeeboten 97 3.
    [Show full text]
  • De Nederlandse Eurocommissarissen De Nederlandse Eurocommissarissen
    en Carla van Baalen Baalen van Carla en Braak den van Bert Voerman, Gerrit In februari 2010 is de nieuwe Europese Commissie aangetreden. Zij heeft als ‘dagelijks bestuur van Europa’ verregaande invloed op de Nederlandse samenleving. Samen met de Europese Raad en het Europees Parlement bepaalt de Europese Commissie het beleid van de Europese Unie. Voor ons land neemt Neelie Kroes opnieuw zitting. (red.) Wie waren vanaf het begin van de jaren vijftig de Nederlandse leden van de Europese Commissie en van zijn voorloper, de Hoge Autori- Nederlandse De teit van de Europese Gemeenschap voor Kolen en Staal (EGKS)? Wat deden zij in Brussel? Dit boek geeft antwoord op die vragen en biedt daarmee een goed inzicht in de rol die Nederland speelde in de kleurrijke Europese geschiedenis. Deze bundel bestaat uit portretten van de Nederlandse leden van de Hoge Autoriteit en de Europese Commissie: Frans Andriessen Frits Bolkestein Hans van den Broek Neelie Kroes Pierre Lardinois eurocommissarissen Hans Linthorst Homan Sicco Mansholt Maan Sassen Dirk Spierenburg Gerrit Voerman, Henk Vredeling Bert van den Braak en Carla van Baalen (red.) De Nederlandse eurocommissarissen De Nederlandse eurocommissarissen Gerrit Voerman, Bert van den Braak en Carla van Baalen (red.) De Nederlandse eurocommissarissen Boom / Amsterdam Het Montesquieu Instituut (www.montesquieu-instituut.nl) is een multifunctioneel onderzoeks- en onderwijsinstituut voor vergelijkende parlementaire geschiedenis en constitutionele ontwikkeling in Europa. Het bundelt de krachten van een viertal universiteiten en streeft er naar om de beschikbare kennis op dit terrein via publicaties en een elektronisch kennisuitwisselingsnetwerk – waar nodig – tijdig en hanteerbaar onder handbereik van ambtenaren, bestuurders, journalisten, politici, wetenschappers èn belangstellende burgers te brengen.
    [Show full text]
  • Jaarboek Parlementaire Geschiedenis 2005 God in De Nederlandse Politiek
    Jaarboek Parlementaire Geschiedenis 2005 God in de Nederlandse politiek Jaarboek Parlementaire Geschiedenis 2005 God in de Nederlandse politiek R edactie: C.C. van Baaien A .S. B os W. Breedveld P.B. van der Heiden J.J.M. Ramakers W.P. Secker Centrum voor Parlementaire Geschiedenis, N ijm egen Sdu Uitgevers, Den Haag Foto omslag: Hollandse Hoogte, Peter Hilz Vormgeving omslag: Wim Zaat, Moerkapelle Zetwerk: Wil van Dam, Utrecht Druk en afwerking: De Groot, Goudriaan Meer informatie over deze en andere uitgaven kunt u verkrijgen bij: Sdu Klantenservice Postbus 20014 2500 EA Den Haag tel.: (070) 378 98 80 fax: (070) 378 97 83 www.sdu.nl © 2005, Centrum voor Parlementaire Geschiedenis, Nijmegen Alle rechten voorbehouden. Alle auteursrechten en databankrechten ten aanzien van deze uitgave worden uitdruk­ kelijk voorbehouden. Deze rechten berusten bij de auteurs. Behoudens de in of krachtens de Auteurswet 1912 gestelde uitzonderingen, mag niets uit deze uitgave worden ver­ veelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar gemaakt in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen of enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. Voorzover het maken van reprografische verveelvoudigingen uit deze uitgave is toegestaan op grond van artikel 16 h Auteurswet 1912, dient men de daarvoor wettelijk verschuldigde vergoedingen te voldoen aan de Stichting Reprorecht (postbus 3060, 2130 KB Hoofddorp, www.reprorecht.nl). Voor het overnemen van gedeelte(n) uit deze uitgave in bloemlezingen, readers en andere compilatiewerken (artikel 16 Auteurswet 1912) dient men zich te wenden tot de Stichting PRO (Stichting Publicatie- en Reproductierechten Organisatie, postbus 3060, 2130 KB Hoofddorp, www.cedar.nl/pro).
    [Show full text]
  • Jaarboek Parlementaire Geschiedenis 2014
    Jaarboek Parlementaire Geschiedenis 2014 Het geld regeert Jaarboek Parlementaire Geschiedenis 2014 Het geld regeert Redactie: Carla van Baalen Hans Goslinga Alexander van Kessel Jan Ramakers Hilde Reiding Jouke Turpijn Centrum voor Parlementaire Geschiedenis Nijmegen Boom – Amsterdam Foto omslag: Minister van Financiën, Jeroen Dijsselbloem, op weg van het ministerie van Algemene Zaken om de begroting aan te bieden aan de Tweede Kamer, 17 september 2013. [Foto: anp/Evert-Jan Daniëls] Vormgeving: Boekhorst design, Culemborg © 2014 Centrum voor Parlementaire Geschiedenis, Nijmegen Behoudens de in of krachtens de Auteurswet van 1912 gestelde uitzonderingen mag niets uit deze uitgave worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch door fotokopieën, opnamen of enig andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. No part of this book may be reproduced in any way whatsoever without the written permission of the publisher. isbn 978 90 8953 374 6 nur 680 www.uitgeverijboom.nl Inhoud Ten geleide 7 Artikelen Arjo Klamer en Paul Teule, Van kwantiteit naar kwaliteit. Hoe één enkel cijfer zo 13 machtig werd en wat de politiek daaraan moet doen Peter van Griensven en Johan van Merriënboer, De vinger aan de pols. Parlement en 23 begrotingsrecht 1814-2014 Christianne Smit, Van ‘de hatelijkste aller belastingen’ tot een ‘daad van 35 rechtvaardigheid’. De strijd om een inkomstenbelasting in Nederland, 1842-1893 Eric Janse de Jonge, Het budgetrecht in de Verenigde Staten, Engeland en Nederland. 45 Betekenis en actuele stand van zaken Hilde Reiding, Compromis en confrontatie. Over de ontwikkeling en het gebruik van 55 de begrotingsrechten van het Europees Parlement Tom Schuringa, ‘Dus alweer een raad…’ Het politieke belang van de Economische 69 Raad (1933-1950) als adviescollege Ronald Kroeze, Corruptie in de Nederlandse politieke geschiedenis.
    [Show full text]
  • B BOOM099 Parlementaire Geschiedenis 2014 Binnenwerk.Indd
    Carla van Baalen e.a. (red.), Het geld regeert. Jaarboek Parlementaire Geschiedenis 2014, pp. 159-162 Peetvader van de overlegeconomie Wil Albeda (1925-2014) Wie balancerend op de grens van waarnemer en participant betrokken wilde zijn bij de ont- wikkeling van de Nederlandse overlegeconomie kon nauwelijks een beter geboortejaar kiezen dan 1925. Wil Albeda was zo gelukkig. Met een Friese vader die actief was in de Christelijke Bond van Belastingambtenaren kreeg hij het engagement met de paplepel ingegoten. Dat verhinderde overigens niet dat de letters sdap in het gezagsgetrouwe gereformeerde milieu waarin hij opgroeide, stonden voor ‘Soort Dat Altijd Pruttelt’. Het laatste halfjaar van de oorlog bracht hij door in Duitsland in het kader van de Arbeitsein- satz – iets waarvoor hij zich later ten onrechte wat schaamde. Desondanks verhaalt hij in zijn bio- grafie niet alleen over de harde maar ook over plezierige kanten van dat verblijf en over de betrek- kelijk humane behandeling die hij en zijn lotgenoten ondervonden van hun Duitse bewakers. Hoewel hij voor die biografie de afgrijselijke titel Ik en de verzorgingsstaat koos, lag Albe- da’s grote liefde niet bij dat onderwerp. In het debat over de opbouw en uitbouw van de sociale zekerheid heeft hij nauwelijks een rol gespeeld. Ook als minister liet hij de verant- woordelijkheid ervoor graag over aan zijn staatssecretaris Louw de Graaf. Des te intenser was zijn betrokkenheid bij de overlegstructuren die in de naoorlogse periode werden opgetuigd. Al tijdens zijn economiestudie toonde Albeda belangstelling voor de vormgeving van de Publiekrechtelijke Bedrijfsorganisatie (pbo). In zijn afstudeerscriptie zette hij zich af tegen de opvatting van cnv-voorzitter Marinus Ruppert dat de overheid moest bepalen hoe die eruit zou komen te zien.
    [Show full text]
  • De Zure Appel in Tijden Van Economische Crisis
    Carla van Baalen e.a. (red.) Jaarboek Parlementaire Geschiedenis 2009, pp. 59-71 www.ru.nl/cpg De zure appel in tijden van economische crisis Peter van Griensven Het leek een ver-van-ons-bedshow, de huizencrisis die de Verenigde Staten in 2007 trof. Maar de huizencrisis mondde uit in een bankencrisis. Als dominosteentjes dreigde de ene na de andere bank om te vallen, en de getroffen banken stonden niet langer alleen aan de andere kant van de Atlantische Oceaan. De crisis in het bankwezen had al snel haar weerslag op alle andere economische sectoren. Ook in Nederland kwamen bedrijven in moeilijkheden. De werkloosheidscijfers sprongen omhoog. De economische crisis was een feit. In tijden van plotselinge economische malaise wordt van de overheid onmiddellijk actie verwacht: beleidsaanpassingen en herberekeningen, geënt op het nieuwe, zwarte scenario van de economie. In de kern draait de politieke discussie dan altijd uit op de vraag: meer of minder overheid, meer of minder markt. Het antwoord is, zoals we zullen zien, onder meer afhankelijk van de heersende economische opvattingen, het maatschappelijke draagvlak voor veranderingen en de politieke machtsverhoudingen van het moment. Het politieke besluitvormingsproces speelt zich daarbij deels af in de openbaarheid, deels achter gesloten deuren. Het is achter die gesloten deuren dat ambtenaren hun werk doen. Hun rol en hun invloed blijft over het algemeen verborgen. Ambtelijke rapporten verschijnen, als het goed is, niet in de openbaarheid. Bij de huidige crisis echter kwamen de bevindingen van de ambtelijke commissie-Gerritse door lekken voortijdig op straat te liggen. Dat biedt ons een aardig inkijkje in het besluitvormingsproces van het kabinet-Balkenende iv.
    [Show full text]