Structuurvisie Bennekom
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
1 Een dorpsvisie 2 Culturele identiteit en ruimtelijke structuur 3 Bestaande kwaliteiten en opgaven 4 Koers voor 2030 5 Uitvoering Voorwoord 2.1 Dorpsontwikkeling Ede Bennekom is als ‘systeem’ ontrafeld om actuele kansen en pro- Food, gezondheid en duurzaamheid De bestaande kwaliteiten en vraagstukken vormen de opgaven Om de ambities nader vorm te geven of daadwerkelijk Voor u ligt de dorpsvisie voor Bennekom, ofwel Struc- De ruimtelijke karakteristiek en culturele identiteit van Ben- blemen te overzien in drie die elk op een Bennekomse vraagstukken rond duurzaamheid, gezondheid en voor de toekomst waar deze visie - op de andere zijde - een in- te realiseren, zijn vervolgstappen nodig. De gemeente tuurvisie Bennekom 2030. Een visie die bovenal wil nekom geven aanknopingspunten voor toekomstige transfor- andere manier en in een ander tempo aan verandering onder- ‘food’ zijn terug te vinden in onderstaande thema’s: aanpas- tegraal antwoord op formuleert. De koers voor 2030 is samen en haar partners denken het beleid uit deze structuurvi- uitdagen en inspireren. Een visie die de bewoners van maties. Deze aanknopingspunten zijn ontdekt en op waarde Hoekelum hevig zijn; en . Bestaand ge- sing aan klimaatverandering van bodem, natuur en gebouwde te vatten in drie hoofdthema’s: sie te realiseren volgens de onderstaande tabel. Hierin Bennekom, marktpartijen en maatschappelijke instel- geschat door onderzoek naar de ruimtelijke vorm en opbouw meentelijk beleid en de belangrijkste lokale doelstellingen van omgeving bij het thema ondergrond, duurzame energie, mobi- • Een buitengewone positie voor Bennekom in de regio zijn de belangrijkste ambities en keuzes opgenomen. lingen uitnodigt om gezamenlijk aan een toekomst- van Bennekom en veranderingen hierin in de tijd. Onderstaan- (Middeleeuwse) buurtgrens de provincie Gelderland, waterschap Vallei en Veluwe en no- liteit en luchtkwaliteit bij het thema netwerken, en duurzaam • Bennekom: een sterke kern in balans Er wordt onderscheid gemaakt in uitvoeringsstrategie perspectief voor het dorp te werken. Als Dorpsraad en de beschrijving geeft inzicht in de wijze waarop Bennekom en ta’s op rijksniveau zijn hierin opgenomen. De meest relevante ruimtegebruik, innovatieve productie en consumptie en maat- • Een aangenaam en gezond Bennekom door middel van voorgenomen onderzoek, communi- wethouder van Ede zijn we trots op het resultaat en wij haar omgeving in de tijd is ontstaan. Hoekelumse functionele vraagstukken zijn weergegeven in het kaartbeeld. schappelijk ondernemen onder het thema gebruik. Deze thema’s zijn uitgewerkt in 20 ambities waar de gemeente catie en procesafspraken met als doel initiatieven van brink bieden wij u deze visie met veel enthousiasme aan. Voormalige Ede en het dorp de komende 10 tot 15 jaar gezamenlijk aan derden te stimuleren. Daarnaast het voornemen om Düppelstellung De vorming van het landschap werken. De horizon van 2030 is voor sommige vraagstukken te beleid nader uit te werken om de hoofdlijnen en strate- Zo’n 200.000 jaar geleden was het gebied rond Bennekom Waardenkaart | 3 Functionele kwaliteiten en vraagstukken kort, denk bijvoorbeeld aan de klimaatproblematiek. Ondanks gische keuzes uit de structuurvisie te operationaliseren, een winderige riviervlakte. Uit die tijd zijn sporen van rond- Aanknopingspunten voor ontwikkeling vanuit actuele kansen en problemen de grotere onzekerheid is daarom hier en daar een doorkijk of door het financieren van een concrete ontwikkeling trekkende rendierjagers aangetroffen in de stuwwallen; oude Halderbrink gegeven naar het langere termijn perspectief, naar 2050. in een ruimtelijk project of programma. rivierafzettingen die circa 50.000 jaar later door ijsgletsjers De Kraats Harselo tot de Utrechtse heuvelrug en Veluwehoogten werden opge- stuwd. In de 100.000 jaar daarna werd het zand van de vlakten De Born Strategie Toelichting Ambitie(s) Partners Grondslag die de smeltende gletsjers achterlieten tegen de hellingen van de oostelijke stuwwal opgeblazen. Zo ontstonden de hoge Onderzoek Verkeersveiligheids-/doorstromingsonderzoek 3 en 19 Nader te bepalen GVVP paraboolvormige , die bij Bennekom als vingers Algemene Nergena Bewonersparticipatie CRK 8 Dorpsraad westelijk de vallei in wijzen tot voorbij De Kraats. Het waren middelen jagers en verzamelaars die zich hier zo’n 10.000 jaar geleden Boekelo als eersten vestigden, op de overgang van hoog (droog) naar Woningbehoefteonderzoek 9 en 10 Derden IPM laag (nat). Omstreeks 5.000 v. Chr. kwam de landbouw op. Samenwerking bedrijven (o.a. gebiedsinrichting) 11 Ondernemersvereniging Retailvisie Uit deze periode dateren de eerste gehuchten en de grafheu- Renkum/Arnhem vels ten oosten van de dorpskern. Rond het begin van onze Programma Onderzoek afkoppeling gasnetwerk 6 Liander, Provincie Gelderland Wethouder Willemien Vreugdenhil en de Dorpsraad jaartelling groeide de bevolking snel. Kleine akkers, Celtic fields Duurzaamheid Ondernemersvereniging, Pr. Duurzaamheid/ Bennekom | April 2017 genaamd, zijn de zichtbare resten uit deze tijd. In de Romeinse Agenderen/onderzoeken mobiliteitstransitie 20 tijd concentreerde de bewoning zich meer rond het huidige derden subsidies derden Dorpsraad, SME en Afdeling Beheer/ Een visie voor Bennekom dorp op de oostrand van de dekzandruggen (bijv. rond de Hof Waardenkaart | 1 Historische ruimtelijke structuren (Natuur)begraafplaats 18 Bosbeheergroep Pr. Buitengebied Deze geeft allereerst de achtergronden van St. Pieter en Baron van Wassenaerpark). Een belangrijke Aanknopingspunten voor ontwikkeling vanuit Bennekoms verleden Wageningen Cofinanciering en onderbouwing van ambities en toont vervolgens de prehistorische doorgaande noord-zuidroute vanaf de Rijn bij Groenadoptie 15 Bewoners(organisaties) subsidies/derden koers voor 2030 om tot een toekomstbestendig Benne- Wageningen via Bennekom naar Meulunteren en Barneveld Kenmerkend is de informele stedenbouwkundige structuur: Revitalisering kom te komen met . De gewenste was de Diedenweg, die oude nederzettingen langs de stuw- Restanten eerste nederze�ngen Communicatie Entreezone Kaardebol opwaarderen 1 Bedrijven Kaardebol bestaande veldwegen werden omgevormd tot woonstraten en bedrijventerreinen ruimtelijke ontwikkeling van het dorp wordt beschre- walflank verbond. Gra�euvels en (restanten) Cel�c Fields binnen dit stelsel werden verbindingswegen aangelegd. Daar Pr. Duurzaamheid/ ven, met aandacht voor voldoende flexibiliteit die past Prehistorische route Diedenweg Buurtaanpak energiebesparing/Zonnecentrales 6 Particulieren en agrariërs waar oud en nieuw samenkwamen waren plantsoentjes voor- Buitengebied bij het langere termijnperspectief. De visie gaat over Agrarische bewoningsconcentraties Nederze�ng uit Romeinse �jd Gemeentelijk zien of bijzondere bebouwing. Parken ontbraken omdat parti- Afkoppeling (particuliere) daken 13 Particulieren doelstellingen en acties voor de komende 10 tot 15 jaar In de Middeleeuwen groeiden op de dekzandruggen ten wes- RioleringsPlan culiere beplanting en open bebouwing het landelijke karakter Agrarische bewoningsconcentra�es en anticipeert op de langere termijn. Zij biedt de Ben- ten van de kern akkertjes en eenmanskampjes aan elkaar tot Algemene middel- voldoende waarborgden. In de loop der tijd is het bebouwings- Halder-, Hoekelumse, Bennekomse brink Behoud biodiversiteit inrichting tuinen 14 Particulieren nekommers inhoudelijk ruimte voor ondernemerschap, de uitgestrekte aaneengesloten akkercomplexen zoals we die en/subsidies patroon langs straten verder verdicht en zijn de terreinen tus- Buurtschap De Kraats en burgerinitiatief. De gemeente stelt nu kennen; de engen. Verder de Vallei in was er minder plaats GRP/cofinancier- sen de woningen ingevuld met diverse voorzieningen. Operatie Steenbreek 14 Particulieren voorwaarden, biedt ondersteuning en werkt samen. voor landbouw. Hier ontwikkelde zich een kleinschaliger, Dorpskern Bennekom in 1832 ing particulieren onregelmatig landschap dat ook wel kampenlandschap wordt Landgoed of buitenplaats Dorpsraad, SME, Bosbeheer- Programma Zonering bosgebied 17 Deze visie is het resultaat van een samenwerking van genoemd. Vanaf hier werden ook de lager gelegen gebieden 3 Gefragmenteerde westelijke uitbreidingen (Hoofd)wegenstructuur ca. 1850 groep en Staatsbosbeheer Buitengebied Door de groei van de werkgelegenheid en de aanleg van de (Voorgenomen) Reguliere (meer- de Dorpsraad Bennekom en de gemeente Ede. De ge- westelijk in de vallei ontgonnen: de moerassige broek- en Kerkepaden en dubbele lanen 3.1 Ondergrond energiebesparing (o.a. via de gemeentelijke duurzaamheidslening). Het reste- Beleidsuitwerking verdichting in Edese dorpen 7, 8 en 9 Nader te bepalen veengebieden. Tot de 12e eeuw werden er door de feodale Rijksweg 12 en provinciale weg N781 (Dr. W. Dreeslaan) rond rende energiegebruik moet uit hernieuwbare bronnen komen (20% in 2020 en beleidsvorming jaren) begroting meenteraad heeft een wezenlijk aandeel gehad in het Engen- en kampenlandschap Bodem(archief), water en klimaatverandering 1955 ontwikkelde het dorp zich verder richting het zuiden en 100% in 2050). In de nabije toekomst wordt afscheid genomen van aardgas. Reguliere (meer- formuleren van vraagstukken ten aanzien van onder heren gesticht met eigen, aanzienlijke engen die Beleidsvorming ontwikkeling/beeldkwaliteit 1 Nader te bepalen westen. De hoge kosten van de agrarische grond en de enorme Broek- en veenontginningslandschap Rijkdom aan reliëf (hoogtelijnen) De belangrijkste potentiële duurzame bronnen zijn zonne-energie, windener- jaren) begroting meer de groei