DOCSLIB.ORG

CYWILIZACYJNE PRZEMIANY W POSZUKIWANIU ŁADU Z Wielkim Żalem Przyjęliśmy Wiadomość, Że 12 Czerwca 2021 R

Total Page：16

File Type：pdf, Size：1020Kb

Download full-text PDF Read full-text
CYWILIZACYJNE PRZEMIANY W POSZUKIWANIU ŁADU Z Wielkim Żalem Przyjęliśmy Wiadomość, Że 12 Czerwca 2021 R NR 2(93) 2021 ISSN 1507‑1383 CYWILIZACYJNE PRZEMIANY W POSZUKIWANIU ŁADU Z wielkim żalem przyjęliśmy wiadomość, że 12 czerwca 2021 r. zmarł prof. dr hab. Witold KIEŻUN naukowiec, wykładowca, doctor honoris causa Akademii Leona Koźmińskiego oraz Uniwersytetu Jagiellońskiego i Akademii Obrony Narodowej. Wielki patriota i bohater. Brał udział w powstaniu warszawskim. Został odznaczony Orderem Virtuti Militari. Profesor pozostawił po sobie bogaty dorobek naukowy. Za życia dzielił się nim, jako świetny wykładowca i nauczyciel. Polskie Towarzystwo Ekonomiczne również korzystało z wiedzy Profesora, jako wybitnego uczestnika seminariów i konferencji naukowych organizowanych przez nasze Towarzystwo. Żegnamy serdecznego Przyjaciela i Człowieka o wielkiej dobroci. Pozostanie w naszej wdzięcznej pamięci. Rodzinie zmarłego przekazujemy wyrazy głębokiego współczucia Prezes, Zarząd Krajowy, Rada Naukowa Polskiego Towarzystwa Ekonomicznego BIULETYN POLSKIEGO TOWARZYSTWA EKONOMICZNEGO kwartalnik bezpłatny – ukazuje się od 1990 r. WYDAWCA: PRZYGOTOWAŁ ZESPÓŁ W SKŁADZIE: ZARZĄD KRAJOWY mgr PAWEŁ ADAMCZYK POLSKIEGO TOWARZYSTWA EKONOMICZNEGO prof. dr hab. BOGUSŁAW FIEDOR ul. Nowy Świat 49, 00‑042 Warszawa prof. dr hab. MARIAN GORYNIA tel. 22 551 54 01, faks 22 551 54 44, e‑mail: [email protected] mgr ANNA KUCHARCZYK – redaktor prowadząca PREZES PTE: dr hab. BEATA MAJECKA, prof. UG prof. dr hab. ELŻBIETA MĄCZYŃSKA dr hab. ZBIGNIEW MATKOWSKI prof. dr hab. STANISŁAW RUDOLF RECENZENCI NAUKOWI: mgr RADOSŁAW ŚLUSARCZYK prof. dr hab. ANDRZEJ PRUSEK prof. dr hab. BOGDAN ŚLUSARZ dr hab. MARIA URBANIEC, prof. UEK REDAKTOR NAUKOWY: ZDJĘCIA: prof. dr hab. ELŻBIETA MĄCZYŃSKA Archiwa Oddziałów PTE i ZK PTE KOREKTA JĘZYKOWA: SKŁAD I PROJEKT OKŁADKI: GEMMA mgr DANUTA JASTRZĘBSKA DRUK I OPRAWA: NAKŁAD: Wszystkie „Biuletyny PTE” dostępne są w wersji elektronicznej na stronie internetowej pte.pl w dziale Czasopisma. 2 Biuletyn PTE nr 2(93). Czerwiec 2021 SPIS TREŚCI Biuletyn PTE Nr 2(93) Czerwiec 2021 CYWILIZACYJNE PRZEMIANY W POSZUKIWANIU ŁADU Spis treści Anna Kucharczyk Słowo wstępne ........................................................................... 7 JOHN M. KEYNES, EKONOMICZNE PERSPEKTYWY DLA NASZYCH WNUKÓW (1930 R.) – KOMENTARZE Elżbieta Mączyńska Czy Keynes się mylił? ...................................................................... 8 Komentarze ze środowisKa nauKowego Wojciech W. Gasparski, Akademia Leona Koźmińskiego ....................................... 11 Andrzej Jakubowicz, Rada Naukowa PTE .................................................... 14 Andrzej H. Jasiński, Uniwersytet Warszawski . 17 Leszek Jerzy Jasiński, Politechnika Warszawska .............................................. 19 Katarzyna Kamińska, Szkoła Główna Handlowa w Warszawie .................................. 20 Piotr Pysz, Wyższa Szkoła Finansów i Zarządzania w Białymstoku, Hochschule für Wirtschaft und Technik Vechta‑Diepholz .............................................................. 21 Marek Ratajczak, Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu ...................................... 23 Jacek Tomkiewicz, Akademia Leona Koźmińskiego ........................................... 26 Komentarze ze środowisKa studentów i doKtorantów Anna Halewska, Szkoła Główna Handlowa w Warszawie, Uniwersytet Warszawski ............... 27 Dorota Walentek, Politechnika Częstochowska .............................................. 28 inne wizje Artykuł z 1923 r. Jak będzie wyglądał świat w roku 2022 ....................................... 29 ARTYKUŁY Jerzy Kleer Mechanizmy przejścia z jednej cywilizacji do kolejnej . 30 Lesław Pietrewicz Finansjalizacja w trzeciej dekadzie XXI wieku ................................................. 36 Elżbieta Mączyńska Zniewolony konsument na wolnym rynku. Destrukcyjne następstwa i możliwości przeciwdziałania ..... 39 MISCELLANEA Beata Majecka, Andrzej Letkiewicz Samoregulacyjne kształtowanie zachowań rynkowych przedsiębiorstw (fragment) .................. 49 Inicjatywa nadania Uniwersytetowi Łódzkiemu imienia prof. Tadeusza Kotarbińskiego ............... 55 Wojciech Gasparski Filozofia praktyczności. Traktat o filozofii Tadeusza Kotarbińskiego oraz similaria (fragment) .......... 55 Biuletyn PTE nr 2(93). Czerwiec 2021 3 Wielcy polscy ekonomiści w TVP Szczecin .................................................... 57 Deklaracja Odpowiedzialnej Sprzedaży ...................................................... 57 ECHA X KONGRESU EKONOMISTÓW POLSKICH Pokongresowa seria wydawnicza: EKONOMIŚCI DLA ROZWOJU ................................ 58 FORUM MYŚLI STRATEGICZNEJ Forum Myśli Strategicznej (fragment Memorandum) ............................................ 59 Forum Myśli Strategicznej: debata nt. Konkurencyjność (czyli ucieczka do przodu) i jej skutki dla Polski – wykluczenie czy partycypacja? – Wybrane fragmenty stenogramu debaty .................................................... 60 – Uwagi prof. Jana Napoleona Saykiewicza ................................................... 62 Forum Myśli Strategicznej: debata nt. Wyzwania edukacyjne – jaki model edukacji? – Wybrane fragmenty stenogramu debaty .................................................... 63 NOMINACJE, NAGRODY Finał XXXIV Olimpiady Wiedzy Ekonomicznej ................................................. 66 Dr Eugeniusz Żuber Honorowym Obywatelem Koszalina ........................................ 66 Prof. Grzegorz W. Kołodko Zagranicznym Członkiem Narodowej Akademii Nauk Ukrainy ............. 66 ZAPOWIEDZI, PATRONATY WYDAWNICZE PTE ORAZ PUBLIKACJE NADESŁANE wydawnictwo Pte Kolejna monografia PTE nt. Społecznej Gospodarki Rynkowej .................................... 67 Ewa Frąckiewicz, Barbara Kryk (redakcja naukowa) Srebrna gospodarka. Ujęcie społeczno-ekonomiczne (fragment) .................................. 68 Inne publikacje Oddziałów PTE . 70 Patronaty wydawnicze Pte Mariana Mazzucato Wartość wszystkiego. Wytwarzanie i zawłaszczanie w globalnej gospodarce (fragment) .............. 71 Kate Raworth Ekonomia obwarzanka. Siedem sposobów myślenia o ekonomii XXI wieku. Kompas na XXI wiek (fragment) ............................................................................... 74 nadesłane KsiążKi ....................................................................... 75 Grzegorz W. Kołodko The Quest for Development Success: Bridging Theoretical Reasoning with Economic Practice ......... 81 Zbigniew Matkowski Moja młodość (fragment) .................................................................. 82 Andrzej H. Jasiński Współczesna scena innowacji. Wyzwania dla przedsiębiorców i menedżerów ....................... 86 inne nadesłane PubliKacje ................................................................. 86 Piotr Banaszyk, Przemysław Deszczyński, Marian Gorynia, Krzysztof Malaga Przesłanki modyfikacji wybranych koncepcji ekonomicznych na skutek pandemii COVID-19, w: „Gospodarka Narodowa” (fragment) ....................................................... 88 Andrzej H. Jasiński Czy mamy stagnację innowacji w polskim przemyśle? w: „Gospodarka Narodowa” (fragment) .......... 90 Andrzej Jakubowicz Urok zapomnianych lektur... Marcin R. Wyczałkowski, Życie człowieka kontrowersyjnego, w: „Gazeta SGH” ......................................................................... 92 Waldemar Budner, Marian Gorynia Czy pandemia zmieni nam miasta i regiony?, w: „Obserwator Finansowy” (fragment) ................. 93 Wiesław Sztumski Naukowiec – ideał czy parias?, w: „Sprawy Nauki” (fragment) .................................... 94 4 Biuletyn PTE nr 2(93). Czerwiec 2021 SPIS TREŚCI Michał Kleiber Świat czeka na czasowe złagodzenie praw własności intelektualnej do szczepionek na COVID-19, w: „Wszystko co Najważniejsze” (fragment) ................................................... 94 Ladislau Dowbor Inclusion and Austerity in Brazil (fragment) ................................................... 95 Paulina Dudek Pierwszy taki hotel otworzył król. A potem turyści zaczęli przyjeżdżać do Hiszpanii tylko po to, by zatrzymać się w paradorze, w: „weekend.gazeta.pl” (fragment) ................................... 95 KONFERENCJE, SEMINARIA, DEBATY Barbara Kryk Seminarium pt. Srebrna gospodarka. Perspektywa interdyscyplinarna (25 marca 2021 r.) ............ 96 Ewa Barlik Jubileusz Profesora Andrzeja K. Koźmińskiego. Konferencja pt. „Czy wiemy, dokąd zmierzamy?” (1 kwietnia 2021 r.) ....................................................................... 96 Peter Bofinger Koniec historii czy koniec kapitalizmu? Kierunki i granice ewolucji kapitalizmu (21 kwietnia 2021 r.) ... 99 Debaty ................................................................................. 101 PTE – INFORMACJE ZJAZDOWE I INNE XV Zjazd Oddziału Wojewódzkiego w Rzeszowie Polskiego Towarzystwa Ekonomicznego ............. 103 Prezes Oddziału PTE w Rzeszowie – Krzysztof Kaszuba ......................................... 103 Członkowie Zarządu Oddziału Wojewódzkiego w Rzeszowie PTE ................................. 104 Akademia kwalifikacji ..................................................................... 104 Notatka z warsztatów: „Transport i mobilność w badaniach naukowych i dydaktyce” (23 lutego 2021 r.) 105 Sondaż nt. samotności .................................................................... 105 WSPOMNIENIA Polska straciła wielkiego człowieka, wspaniałego ekonomistę Profesora Witolda Kieżuna ............ 106 Wojciech W. Gasparski WITOLD KIEŻUN (1922–2021) – CZŁOWIEK NIEZWYKŁY ..................................... 107 Z KART HISTORII Alojzy Czech Ekonomiści w walce
Load more

Recommended publications
  • Janusz Jędrzejewicz
    2 Zbigniew Osi ński Janusz J ędrzejewicz – piłsudczyk i reformator edukacji (1885 – 1951) Wydanie drugie, poprawione i uzupełnione. Lublin 2008 Wydanie pierwsze ukazało si ę w 2007 r. nakładem Wydawnictwa UMCS w Lublinie. ISBN 978-83-227-2704-1 Recenzent dr hab. Zenon Jasi ński Spis tre ści SPIS TRE ŚCI ........................................................................................................................................................ 3 WST ĘP................................................................................................................................................................... 6 ROZDZIAŁ I: DZIECI ŃSTWO I MŁODO ŚĆ 1885 – 1914........................................................................... 16 OKRES UKRAI ŃSKI 1885 – 1904 ........................................................................................................................ 16 STUDIA WY śSZE I PIERWSZA PRACA 1904 – 1914.............................................................................................. 25 ROZDZIAŁ II: W OKOPACH PIERWSZEJ WOJNY ŚWIATOWEJ 1914 – 1918................................... 34 W POLSKIEJ ORGANIZACJI WOJSKOWEJ I W LEGIONACH 1914 – 1916.............................................................. 34 W KONSPIRACJI W WARSZAWIE 1916 – 1918.................................................................................................... 43 ROZDZIAŁ III: PIERWSZE LATA NIEPODLEGŁEJ POLSKI 1918 – 1926 ........................................... 60 śOŁNIERZ WOJSKA POLSKIEGO 1918 – 1923
    [Show full text]
  • Organy Polskiej Administracji Państwowej W Królestwie Polskim 1916–1918 : Struktura I Gabinety
    Jacek Goclon Organy polskiej administracji państwowej w Królestwie Polskim 1916–1918 : struktura i gabinety Folia Iuridica Wratislaviensis 3/2, 41-92 2014 Folia Iuridica Wratislaviensis 2014, vol. 3 (2), 41–92 Jacek Goclon Uniwersytet Wrocławski Organy polskiej administracji państwowej w Królestwie Polskim 1916–1918. Struktura i gabinety Polish Administrative Goverment in the Kingdom of Poland 1916–1918. Departments and structure Abstract: The rebirth of the Polish state during World War I was mainly connected with acquisition of fresh recruit soldiers for the armies of Germany and the Habsburg Empire. The goverments in Berlin and Vienna turned their attention to the Polish nation living in the former territories of tsarist Russia, lost to Germany and Austria in 1915 during the war. The only way to convince the Polish nation to cooper- ate was a clear promise of the rebirth of Polish goverment in these territories and of full independence of the new Polish state after the war. The first step, as a proxy solution, was the Temoporary Civil Council, next the State Council, created in 1916. Soon the members of the council (including Józef Piłsudski) have decided to stop their activity, because the German and Austian goverments failed to keep their promises. The next step was a joint announcement of two emperoros, German and Austrian, which on 5 November 1917 proclamed the Kingdom of Poland, with Regency Council as a goverment. During one year of its activity, the Regency Council created three cabinets with the following three Prime Ministers: Jan Kucharzewski, Jan Steczkowski and Józef Świeżyński. The scope of activity and real power of this cabinets were very limited, but they constituted a beginning of the process of crea- tion and rebirth of the Polish independent state and of education of the future administrative team for the first central independent Polish State.
    [Show full text]
  • WA303 83582 II11310 Wolsza.Pdf
    ISBN 83-88909-29-0 9788388 909290 http://rcin.org.pl http://rcin.org.pl http://rcin.org.pl Redakcja i korekta Barbara Janicka Indeks zestawi³ Tadeusz Wolsza Opracowanie graficzne i projekt ok³adki Dariusz Górski © Copyright by Tadeusz Wolsza © Copyright by Instytut Historii PAN ISBN 83–88909–29–0 Wydawca Instytut Historii PAN Rynek Starego Miasta 29/31, 00–272 Warszawa tel. 831–02–61 w. 44 e-mail: [email protected] www.ihpan.edu.pl Wydanie I – Warszawa 2005 Objętość 19,5 arkuszy wydawniczych Nak³ad 500 egzamplarzy Druk i oprawa Sowa – Druk na życzenie www.sowadruk.pl, tel. 022 431–81–40 http://rcin.org.pl Wstêp W latach dziewięćdziesiątych XX w. i na początku XXI stulecia świa- t³o dzienne ujrza³o kilkanaście prac z zakresu myśli politycznej polskiej emigracji w Wielkiej Brytanii po zakoñczeniu II wojny światowej. Listê najwa¿niejszych publikacji otwieraj¹ pionierskie rozprawy Mariana S. Wo- lañskiego1. Wroc³awski badacz jest ponadto autorem kilkunastu niezwy- kle wa¿nych artykułów, dotycz¹cych głównie tematyki niemieckiej i za- gadnieñ wschodnioeuropejskich2. Wskazane prace, niekiedy wprawdzie dyskusyjne, lokują go wśród czołowych badaczy w kraju, zajmuj¹cych siê tematyk¹ emigracyjn¹. Z innych historyków badających zagadnienia emi- gracyjnej myśli politycznej oraz podejmuj¹cych problematykê polityki za- granicznej władz RP na obczyźnie w okresie powojennym wskaza³bym w tym miejscu na trzech historyków warszawskich: Andrzeja Friszke, Paw³a Machcewicza i Rafała Habielskiego, autorów głośnej, trzytomowej pracy Druga wielka emigracja 1945–19903 oraz kilku innych wa¿nych studiów 1 M.S. Wolañski, Środowiska emigracyjne w Londynie i Pary¿u a kwestia stosunków polsko-niemieckich (1949–1972), Wroc³aw 1992; idem, Europa Środkowo-Wschodnia w myśli politycznej emigracji polskiej 1945–1975, Wroc³aw 1996.
    [Show full text]
  • Gabinety Królestwa Polskiego 1917–1918. Skład, Funkcjonowanie I Działalność
    Krakowskie Studia z Historii Państwa i Prawa 2013; 6 (2), s. 149–178 doi:10.4467/20844131KS.13.011.1466 JACEK GOCLON (Uniwersytet Wrocławski) Gabinety Królestwa Polskiego 1917–1918. Skład, funkcjonowanie i działalność Abstract The Governments of the Kingdom of Poland (1917–1918). Members and Modes of Functioning The process of restoration of the Kingdom of Poland was started by the Act of 5th November 1916, is- sued by the governments of Germany and Austria-Hungary (after pushing out the Russian army from Polish territory and establishing the Regency Council). The foundations of Polish state administra- tion were laid by the Regency Council through establishing Polish governments with Prime Ministers. The competencies of the government were delineated by the Act of 3rd January 1918 “about the tempo- rary organization of the head authorities in the Kingdom of Poland”. The act differentiated the execu- tive power into the Prime Minister, the Council of Ministry and the Ministers themselves. The scope of Prime Minister’s duties was defi ned the Patent of 12th September 1917 and the act of 3th January 1918. Neither of the documents made it clear, however, what authority, and according to what procedure, should appoint the Prime Minister. The new government was approved by the Regency Council only as requested by the already appointed Prime Minister. For sure it highlighted the independency of the “Ministers’ President” from the rest of the government, whose work he supervised. During the time of the Regency Council fi ve cabinets were established, including two provisional governments. Evaluating the cabinets, it should be highlighted that the cabinet of Jan Kucharzewski was the one which actively sought practical experience in managing the Council of Ministry, which later was used by their successors.
    [Show full text]
  • Wydawnictwa Drugiego Obiegu W Zbiorach Biblioteki Uniwersyteckiej W Toruniu
    Wydawnictwa drugiego obiegu w zbiorach Biblioteki Uniwersyteckiej w Toruniu Lista druków zwartych, wydanych w latach 1976-1990 poza kontrolą władz cenzorskich PRL dostępnych w Bibliotece Uniwersyteckiej w Toruniu. Podstawę księgozbioru stanowiły trzy biblioteki niezależnych instytucji: Toruńskiej Oficyny, Toruńskiego Klubu Książki Nieocenzurowanej oraz Niezależnej Biblioteki i Archiwum w Toruniu. Zostały one uzupełnione o liczne dary krajowych instytucji naukowych, a przede wszystkim książki od osób prywatnych, często związanych z działalnością opozycyjną lat 1981-1989. Kolekcja obejmuje całokształt polskiej niezależnej produkcji wydawniczej poza kontrolą władz PRL. Dokumentuje zarówno dzieje podziemnego ruchu wydawniczego po 1976 roku, jak również reprezentuje całą gamę tematyczną ówczesnego niezależnego życia intelektualnego kraju. Wydawnictwa drugiego obiegu wydawniczego udostępniane są na miejscu w Czytelni Głównej. Stan na 21.11.2018 roku. 11 listopada 1918-1988. [Wrocław] : Wolni i Solidarni : Solidarność Walcząca, [1988]. (Wrocław 1. : druk: Agencja Informacyjna Solidarności Walczącej). 11 Listopada 1918. Wkład Chełmszczyzny w dzieło Niepodległości. Śpiewnik pieśni patriotycznej i legionowej / Komisja Zakładowa Pracowników Oświaty i Wychowania NSZZ 2. "Solidarność" Regionu Chełmskiego. Chełm : Komitet Organizacyjny Obchodów Święta Niepodległości, 1981. 11 listopada : śpiewniczek pieśni patriotycznej. [Warszawa : Biblioteka Historyczna i 3. Literacka], 1979. 11 listopada : śpiewniczek pieśni patriotycznych. Warszawa ; Gdańsk : Biblioteka Historyczno- 4. Literacka, 1981. 11 listopada : śpiewniczek pieśni patriotycznych. Warszawa ; Gdańsk : Biblioteka Historyczno- 5. Literacka, 1981. 6. 12 lat katorgi / Adolf Popławski. [Toruń] : Kwadrat, 1988. 13. Brygada Armii Krajowej Okręgu Wileńskiego / Adam Walczak ps. "Nietoperz". [S.l. : 7. s.l., ca 1985]. 8. 13 dni nadziei / Sandor Kopacsi. [S.l. : s. n., 1981]. 13 dni nadziei : Węgry 1956 / Sandor Kopăcsi. [Warszawa] : Oficyna Wydawnicza Post 9. Scriptum, [1983]. 13 dni nadziei : Węgry 1956 / Sandor Kopăcsi.
    [Show full text]
  • Alfred Erich Senn
    THE NATIONALITIES FACTOR IN THE ACTIVITIES OF INTELLIGENCE AGENCIES IN SWITZERLAND DURING THE FIRST WORLD WAR Alfred Erich Senn Abstract In the course of the First World War, ‘the nationalities question’ exploded in Eastern Europe. By the fall of 1918, the Eastern Europe of the three empires had collapsed, and national states were rising. During the war, the nationalities question as perceived in Switzerland, a neutral country, had developed from an initial concern about the loyalty of the minorities in the bor- 99 derlands of the three East European empires into a battle royal for recognition as individual states. The article focuses on the activities of the German ambassador in Bern who was the most active force in the development, and he gave special support for the nationalities on Russia’s western border. Poland’s future quickly became the major issue but this threatened Germany’s own ambitions in Eastern Europe. The Lithuanians and the Ukrainians particularly opposed Polish dreams of establishing a large state. The Germans, however, considered the future of Ukraine to lie mostly in the hands of the Austrian Empire, and therefore Lithuania appeared to be the more promising force to limit any new Polish state. Key words: First World War, intelligence, Switzerland, Polish Question, national minorities. Anotacija Per Pirmąjį pasaulinį karą Rytų Europoje smarkiai suaktualėjo „nacionalinis klausimas“. Iki 1918 m. pabaigos žlugo trys Rytų Europos imperijos ir susikūrė nacionalinės valstybės. Karo metais neutralioje Šveicarijoje nacionalinio klausimo suvokimas kito nuo susirūpinimo tautinių mažumų lojalumu trijų Rytų Europos imperijų pasienio teritorijose iki aštrių nesutarimų dėl paskirų valstybių pripažinimo.
    [Show full text]
  • Pierwszy Rząd Królestwa Polskiego 1917-1918 : Ustrój, Skład Osobowy I Działalność
    Jacek Goclon Gabinet Jana Kucharzewskiego - pierwszy rząd Królestwa Polskiego 1917-1918 : ustrój, skład osobowy i działalność Studia Prawnoustrojowe nr 22, 143-157 2013 UWM Studia Prawnoustrojowe 22 2013 Jacek Goclon Uniwersytet Wrocławski GaBinet Jana Kucharzewskiego - pierwszy rząd Królestwa Polskiego 1917-1918. Ustrój, skład osoBowy i działalność Odrodzenie polskiej państwowości kojarzone jest powszechnie z powro­ tem do Polski w dniu 10 listopada 1918 r. komendanta Józefa Piłsudskiego, przywódcy konspiracyjnej Polskiej Organizacji Wojskowej. Tymczasem zręby polskiej państwowości zaczęły powstawać dwa lata wcześniej. Punktem zwrotnym było ogłoszenie 5 listopada 1916 r. przez dwóch cesarzy: Niemiec i Austro-Węgier restauracji Królestwa Polskiego i powołanie trzyosobowej Rady Regencyjnej (pełniącej rolę regenta). Przyczyną tej pozornej „wielko­ duszności” była słabnąca pozycja militarna państw centralnych (Niemiec, Austro-Węgier, Bułgarii i Turcji) oraz pogłębiający się brak rekrutów. Wów­ czas władze w Berlinie i Wiedniu zrozumiały, że do wygrania prowadzonej na dwa fronty wojny konieczne będzie przeprowadzenie nowego, przynajmniej milionowego zaciągu, co było możliwe głównie na ziemiach polskich odebra­ nych Rosji w 1915 r. Oczywiście ceną za zrealizowanie tej koncepcji musiała być obietnica odzyskania niepodległości lub przynajmniej nadania szerokiej autonomii polskiemu społeczeństwu. Ośrodkiem decydującym był rząd w Berlinie, ponieważ Austro-Węgry po początkowo zwycięskiej ofensywie Aleksieja Brusiłowa straciły możliwość utworzenia trialistycznej monarchii austriacko-węgiersko-polskiej. Po wielu naradach zwołano konferencję mini­ strów spraw zagranicznych obydwóch państw niemieckich, która odbyła się 11 i 12 sierpnia 1916 r. w Wiedniu, a jej ustalenia doprowadziły ostatecznie do proklamowania 5 listopada 1916 r. Królestwa Polskiego. Polscy działacze polityczni stojący po stronie państw centralnych mogli zatem przystąpić do organizowania zębów polskiej administracji, czego pierwszym przejawem było utworzenie w 1916 r.
    [Show full text]
  • Polonia Restituta
    Redakcja: Grzegorz Górski Copyright by © Grzegorz Górski Opracowanie graficzne: Beata Króliczak-Zajko Machina Druku Korekta: Bartłomiej Kuczkowski Skład i łamanie: Mariusz Syguła Wydawca: Jagiellońskie Wydawnictwo Naukowe ul. Szosa Bydgoska 50 87-100 Toruń tel. 56 651 97 80 ISBN 978-83-65824-14-1 Druk: Machina Druku www.machinadruku.pl Spis treści Wstęp 5 Część I Odrodzenie Państwa Polskiego 13 1. „Sprawa polska” w początkach wojny 14 2. Akt 5 listopada – Restytucja Królestwa Polskiego? 23 3. Odbudowa polskich instytucji państwowych 34 4. Odzyskanie niepodległości 43 Część II Kształtowanie ustroju II Rzeczypospolitej 50 1. Mała Konstytucja 1919 r. 51 2. Projekty ustroju II RP 57 Część III Pod rządami Konstytucji marcowej 65 1. Konstytucja 1921 r. 66 2. Praktyka konstytucyjna w latach 1922–1926 76 3. Nowela sierpniowa – pierwszy etap przebudowy ustroju państwa 82 Część IV Uchwalenie Konstytucji kwietniowej i jej obowiązywanie do wybuchu wojny 87 1. Spory wokół uchwalenia nowej konstytucji 88 2. Konstytucja kwietniowa 94 3. Praktyka konstytucyjna lat 1935–1939 104 Część V Państwo Polskie w czasie II wojny światowej 112 1. Konstytucja kwietniowa w czasie wojny 113 2. Polskie Państwo Podziemne 118 3. Komunistyczny ruch oporu a Państwo Polskie 128 Część VI „Polska ludowa” 1944–1947 138 Część VII Władze II RP na uchodźstwie 1945–1990 154 Część VIII Powstanie PRL i ewolucja jego ustroju 163 1. Okres Małej Konstytucji 1947–1952 164 2. Konstytucja 1952 r. 174 3. Od „demokracji ludowej” do „państwa socjalistycznego” (1952–1980) 184 4. Okres „socjalistycznego modernizmu” (1980–1988) 190 Część IX Powstanie III RP i przemiany ustrojowe 1990–1997 196 1.
    [Show full text]
  • SR January 2011
    THE SARMATIAN REVIEW Vol. XXXI, No. 1 January 2011 Sovereignty Then and Now Józef Piłsudski arrives at Warsaw’s Central Railway Station on 11 November 1918. Piłsudski had just been freed from German captivity, and his arrival in Warsaw marked the founding of the Second Polish Republic. On16 November a provisional government was formed in Polish lands, and the first parliamentary election was set up for 26 January 1919. 1544 THE SARMATIAN REVIEW January 2011 The Sarmatian Review (ISSN 1059- In this issue: committing oneself to any program 5872) is a triannual publication of the Polish Sarmatian Review Data . 1545 or views. Institute of Houston. The journal deals with With less than half the eligible Polish, Central, and Eastern European affairs, Richard J. Hunter, Jr. and Leo V. and it explores their implications for the United Ryan, C.S.V., Polish Election 2010: voters participating, there were no States. We specialize in the translation of Possible Political and Economic surprises. Overall, the Civic documents. Sarmatian Review is indexed in the Implications . .1547 American Bibliography of Slavic and East Platform (PO) won with 32 percent European Studies, EBSCO, and P.A.I.S. Joanna Rostropowicz Clark, The Two of the vote; Law and Justice (PiS) International Database. Since September 1997, Lives of Ludwik Gumplowicz (review) got 23 percent. For reasons that files in PDF format are available at the Central . .1549 remain unclear, a large percentage and Eastern European Online Library Agnieszka Gutthy, The Intelligentsia, (www.ceeol.com). of the ballots (3 million) were Empire, and Civilization in the Subscription price is $21.00 per year for invalidated.
    [Show full text]
  • Beginnings of the Józef Piłsudski Institute in New York (1943-1956)
    Studies into the History of Russia and Central-Eastern Europe ■ XLVII Krzysztof Langowski Beginnings of the Józef Piłsudski Institute in New York (1943-1956) Summary: Józef Piłsudski Institute was founded in New York, July 4, 1943. The main aim was to maintain constant and independent scientific research facility dealing not only with collecting and organizing historical documents, but also with popularizing unadulterated knowledge about Poland and its recent history. From its earliest days the Institute was based on financial support granted by Polish activists and on membership fees, as well as on larger donations from some members. Since the late forties, when KNAPP activity slowly began to fade, actions and state- ments of people associated with the Institute were regarded as guidelines for independence envi- ronments. These people formed very cohesive environment, being faithful to Piłsudski heritage, negated any compromises with regard to Polish independence. It was strongly anticommunist rejecting all contacts with PRL institutions. Thanks to the energetic work of people connected with the facility rapidly grew both archival and library collections. In 1949 the collection in the library had grown to 2500 books, periodicals reached up to 800 titles. To the library came valuable Polish diplomatic archives, collections of different personalities, as well as documents showing the huge effort of organizations of Poles, who after the end of the war were on the territory of West Germany. Keywords: Józef Piłsudski Institute in New York, KNAPP, National Committee of Americans of Polish Descent Part I (1943-1950) The first plans connected with organizing the Józef Piłsudski Institute in the United States of America dated back to 1942.
    [Show full text]
  • Beginnings of the Józef Piłsudski Institute in New York (1943-1956)
    Studies into the History of Russia and Central-Eastern Europe ■ XLVII Krzysztof Langowski Beginnings of the Józef Piłsudski Institute in New York (1943-1956) Summary: Józef Piłsudski Institute was founded in New York, July 4, 1943. The main aim was to maintain constant and independent scientific research facility dealing not only with collecting and organizing historical documents, but also with popularizing unadulterated knowledge about Poland and its recent history. From its earliest days the Institute was based on financial support granted by Polish activists and on membership fees, as well as on larger donations from some members. Since the late forties, when KNAPP activity slowly began to fade, actions and state- ments of people associated with the Institute were regarded as guidelines for independence envi- ronments. These people formed very cohesive environment, being faithful to Piłsudski heritage, negated any compromises with regard to Polish independence. It was strongly anticommunist rejecting all contacts with PRL institutions. Thanks to the energetic work of people connected with the facility rapidly grew both archival and library collections. In 1949 the collection in the library had grown to 2500 books, periodicals reached up to 800 titles. To the library came valuable Polish diplomatic archives, collections of different personalities, as well as documents showing the huge effort of organizations of Poles, who after the end of the war were on the territory of West Germany. Keywords: Józef Piłsudski Institute in New York, KNAPP, National Committee of Americans of Polish Descent Part I (1943-1950) The first plans connected with organizing the Józef Piłsudski Institute in the United States of America dated back to 1942.
    [Show full text]
  • Political Murder and the Victory of Ethnic Nationalism in Interwar Poland
    POLITICAL MURDER AND THE VICTORY OF ETHNIC NATIONALISM IN INTERWAR POLAND by Paul Brykczynski A dissertation submitted in partial fulfillment of the requirements for the degree of Doctor of Philosophy (History) in the University of Michigan 2013 Doctoral Committee: Professor Brian Porter-Szűcs, Chair Professor Ronald G. Suny Professor Geneviéve Zubrzycki Professor Robert Blobaum, University of West Virginia DEDICATION In memory of my Grandfather, Andrzej Pieczyński, who never talked about patriotism but whose life bore witness to its most beautiful traditions and who, among many other things, taught me both to love the modern history of Poland and to think about it critically. ii ACKNOWLEDGEMENTS In a project such as this, there are innumerable people to thank. While I know that this list will never be comprehensive, I will nevertheless do my best to acknowledge at least some of those without whom this work would not have been possible. Most important, there will never be a way to adequately thank my wife and best friend, Andrea, for standing by me 150% through this long and often difficult journey. Working on a PhD certainly has its ups and downs and, without Andrea, I would not have made it through the latter. Her faith in my work and in the path I had chosen never wavered, even when mine occasionally did. With that kind of support, one can accomplish anything one set one’s mind to. An enormous thank you must go to my parents, Mikołaj and Ewa Brykczyński. Despite being uprooted from their culture by the travails of political emigration, they somehow found the strength to raise me with the traditions of the Central European Intelligentsia—that is to say in an environment where books were read, ideas were discussed, and intellectual curiosity was valued and encouraged.
    [Show full text]