Μ ¯ÚÓ • ≤∞∞Π ¯Ú·ÓÚÂÂÀ‡ • Wwwælublinæorgæil • Ú¢˘˙ Ô¢Á • ¥Μ
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
˙ˆÂÙ˙ È„ Ôȇ Ô‡ χ¯˘È Ôȇ ¯Ú+ÈÏ·ÂÏ È„ ÔÂÙ Ú·‡‚Òȇ ÚÎÚϯÚÈ _ Ï¢ÂÁ·Â χ¯˘È· Ìȇ+ÈÏ·Âω È+‚¯‡ ÔÂ˙+˘ ¥µ ¯ÚÓÂ+ ≤∞∞π ¯Ú·ÓÚÂÂÀ‡+ www Ælublin Æorg Æil Ú¢˘˙ Ô¢Á ¥µ ßÒÓ @:=26=693?5A6?K F:H Lublin ghetto summer Photo: Max Kirnberger/DHM NN ¯Ë‡È˙ – ‰˜Ê„¯‚ ‰Ó¯· ÊÎ¯Ó 9=15A:1@<6K5 ·¢‰¯‡· Ìȇ+ÈÏ·ÂÏ ˘ÙÁÓ IC;4633?H0>41G/3I4;8ACGF2B@48 ËÈϘ‰Ï ÌÏˆÏ ¨ÔÈȇ¯Ï È„Î <8AHII020:48 ̉È˙Â+¯ÎÈÊ ˙‡ A428/;>A=?I40FA08541/3=A? Contact ∫ ∫˙¯˘˜˙‰Ï ˙·Â˙Î 3F?4G:4/ 38=4I8;>4G:5I2AE0>8;04;0GA4?8?0 Tomasz Czajkowski <82438<82;8;HI4=H>8;788E>4G3/ 9A;GA2?8FAH8288>4C>A=A?>8;788E>4G3/ Ośrodek „Brama Grodzka – Teatr NN” I8?;4C<8=4I83I40FA0>4G:5I2AE8F@;04;G88G4F Ul. Grodzka 21, Lublin 20-112 I424/;AI40H6=GF2B@48 Tel.: 0048 81 532 58 67 3=6;=38?C;>8;04;0<82438<8G801>=7:/B@48 E-mail: [email protected] >8;04;0483I4;0H4;HH8CF47H242 I8IG064I8?48E3183?=)3F@?8 50423;0G280/8F@G8=478 5A7? 3G42= <82;83>4A=4I482438<8H?>41G/8F@04F88 EH=4I ËÈȘ+Êȇ ˜˘ ‰Â‡ >8;04;0 2?40 3I183?=)/G8CH3;0>=E;53H= >8;04;02?40 02?40 /G280/A7? ‰È„È„È Ï˘ ÌÓÂÏ˘· ˙˘¯Â„ 7G4C@4I40GI;H<;4A8=/3/E= 2?40 0G8/=I82438 >8;04;0<I48=3DGC;8I80/0/3=;H Ìȇ+ÈÏ·Âω 784GF2;8H1G0@;2?=3;0I8?48G47@833G280/8F@G8=478 5A7? ‰·ÂË ‰+˘ ÌÏÂÎÏ ˙ÏÁ‡Ó 3=6;=3>=50>8;04;=<80I:=$I800A=H?3=$9=4;H3= >=GF/36=H386/;/>=GF/386=0I:=903?/82 Șҷ˜ÈÈ߈ ˘ÓÂ˙ ˙ίÚÓÏ ‡È·‰ ‰È˙Âί· ˙‡ IG:5=;2A;1)<H=<80I:=>GF;2G18I4G 3G424I46/;/G1?85>I?=<80I:=G1?8538?4/; 384;13DG3?88G>=@4G13035 Uª >8;04;471=I4?4=I)G1G0?G8F@F=B@4/ 3=6;=38?C;=BC4F3?6;H3886)3GC@/;43G02/;/83BC4F3;4H ¨©§¢¨© 3/4H3G6/;HG4238G43G3=>=@;2?38=I ø˙·Â˙Î ˙È+È˘ øÏÈÈÓ≠ȇ ÍÏ ˘È $3=;3=;>=@;2?33H= øÔÂÙÏË ¯ÙÒÓ ˙ÙÏÁ‰ <886 D=4/=386/>=@;2?33H= <8G8H8?H@40G/<8G= Â+˙‡ ÔÎ„Ú ¨‡+‡ I4=4GII=8HG uxr{wux~z|l¨¤ <8G7C?G:5; {yu|vg¶q{«£lµ ¨ÔÈÏ·ÂÏ Ô‚¯‡ Zehava Grossman Reinherz "e Postcard from Lublin ¥µ Æ Neta Avidar Letters from Lublin during the War ita @walla com Photos documenting life in the Lublin Ghetto Max Kirnberger collection Bella Mandelsberg Schildkraut ¢ÔÈÏ·ÂÏ Ï˜¢ Building of the Icchak Lejbusz Perec Jewish Cultural Ï¢ÂÁ·Â ı¯‡· ÌȇÈÏ·Âω È‚¯‡ ÔÂ˙˘ Center ∫ÚȈ˜Ã‡„Ú¯ ≠ ˙ίÚÓ‰ Bela Shapiro ¯˜„ ÛÒÂÈ ¨¯„È·‡ ˜ÈÏÂÓ˘ ¨¯„È·‡≠ȘүÈÓÂËÈßÊ ÚË Bela Dobrzinska ˘ÈÙ˜Âˢ „„ ∫Ô¢‡¯‰ ͯÂډ „ÒÈÈÓ‰ Lublin s "ree Belas ™ Joseph Dakar Open Letter to Gazeta Wyborcza ∞≥≠∂∏∏±∑≤∑ ßÏË ¨·È·‡≠Ï˙ ¨ÈÂÏ ‰ÓÏ˘ ÒÂÙ„ Tomasz Czajkowski Po raz trzeci w Izraelu… szukając wspomnień o Lublinie i Lubelszczyźnie ¨¢ÔÈÏ·ÂÏ Ï˜¢ ≠ ˙ίÚÓ‰ ˙·Â˙Î Tomasz Czajkowski "e project Lubliners looking for Lublin in USA {yu|v¥r¨¶q{«£lµ Joseph Dakar Chairman s comments uxr{wux~z|l¨¤ "Kol Lublin", 6 Sderot Chen, Tel-Aviv 64071, Israel ¯˜„ ÛÒÂÈ „¢ÂÚ ª¤ ©¨ª¢¤a©¨a©¨ ‰Ï‚È ‰Ïȉ˜‰ ȯ·Á Ï˘ ¯˙ÂÈ ·¯ ¯ÙÒÓ ÈÎ ‡È‰ Â+˙˜˙ ˙ÂÏÈÚÙ‰ ˙„‡ ÏÚ Ìȯ·ÁÏ ÁÂÂ„Ï „·Î˙Ó È+‡ ‰+˘ È„ÓÎ ÆÌÈÈ˙+˘‰ ÌÈÚ¯ȇ‰ Ì˙‡· ˙ÂÁÎÂ+ Ϙ¢ Ï˘ ¯Â‡Ï Â˙‡ˆÂ‰ Ê‡Ó˘ ‰Ù˜˙· Ô‚¯‡‰ Ï˘ Ǣ˜‰ ¢ÔÈÏ·ÂÏ ÌÈ„ÁÂÈÓ ÌÈÚ¯ȇ NÆNÆ ¯Ë‡È˙ ˙ÙË¢‰ ˙ÂÏÈÚÙ‰ ‰˘ÈÓÁ Ìȯ˘Ú Ï˘ ‰ˆÂ·˜ ‰ˆ¯‡ ‰ÚÈ‚‰ ËÒ‚‡ ÛÂÒ· Æ≤∑Ʊ±Æ≤∞∞∏≠· ‰ÓÈȘ˙‰ Ô‚¯‡‰ Ï˘ ˙È˙+˘‰ ‰ÙÒ‡‰ ¯˘‡Â ÔÈÏ·ÂÏ· Ô΢‰ Ô‚¯‡© NÆNÆ ¯Ë‡È˙Ó ÌÈ˘+‡ ˙Â+ÂÓ˙ ÌÈÚ·˘ ˙‚ˆ‰ ‰˙Èȉ ˘‚ÙÓ‰ Ï˘ ˙¯˙ÂΉ ˙Ï‚ ¯+ÈÓÒÏ ®ÔÈÏ·ÂÏ È„Â‰È Ï˘ ˙˘¯ÂÓ‰ ¯ÂÓÈ˘· ¯˜ÈÚ· ˜ÒÂÚ ¨±π¥± ˙+˘ Ï˘ ıȘ·Â ·È·‡· ÔÈÏ·ÂÏ· ÂË‚‰ ÍÂ˙· ÂÓψ˘ ÆßÌ˘Â „Èß È„È ÏÚ Ô‚¯Â‡˘ ˙Â+ÂÓ˙‰ ÆÂË‚‰ Ï˘ ÂÏÂÒÈÁ È+ÙÏ ‰+˘Ó ˙ÂÁÙ Â+Èȉ„ ˙„Ȅȉ Ô‚¯‡ ÌÚ „ÁÈ Ô‚¯‡Ï È„Î ¢˙Â+ӄʉ‰ ˙‡ Â+ψÈ+¢ Ìψ ®‰ÓÁÏÓ‰ ȯÁ‡© ÌÈÓÈÏ ¨È+Ó¯‚ ÏÈÈÁ È„È· ÂÓψ ‰Ê‰ ˘‚ÙÓ‰ ÆÔÈÏÂÙÓ ÌÈÁ¯Â‡‰ ÌÚ ˘‚ÙÓ ÔÈÏÂÙ≠χ¯˘È ‰Ï‡ ‰‡¯+‰ ÏÎΠ¨˙ÂÈ+ÂÚ·ˆ ÂÏω ˙Â+ÂÓ˙‰ ÆÌÒ¯ÂÙÓ Æ·È·‡≠Ï˙· ÏË+ÓÂÏ· ‰ÈˆÈÏÙ Ìχ· ÌÈȘ˙‰ ÆÔÈÏ·ÂÏ· ÌÚ٠ȇ ÂÓψ˘ ˙Â+¢‡¯‰ Ú·ˆ‰ ˙Â+ÂÓ˙ ‰Ë¯„+‡‰ „ÈÏ ‰‡Â˘‰ ÌÂÈ· ‰¯Îʇ ‰Î¯Ú+ ‰+˘ È„ÓÎ ÔÂȈÏ≠Ô¢‡¯ – ˙ÂÓ‡˙ ÌÈ¯Ú ˜¯‡Ù Â+‡ ƘÁˆÈ ˙ÏÁ+ ÔÈÓÏÚ‰ ˙È·· ˜+„ÈÈÓ ÔÈÏ·ÂÏ È˘Â„˜Ï ‰Ó‡˙ ¯ÈÚ ¨ÔÂȈÏ≠Ô¢‡¯· Í+Á+ ≤∞∞π È+ÂÈ· ‰Ú·¯‡· ÌÈÈ˙Â+Ó‡ ÌÈÚ˘ ÂÏ ÌÈÙÈÒÂÓ Ҙˉ ˙‡ Á˙ÙÏ ÌÈÒ+Ó ÌÈ+˜˙Ó ˘È ˜¯‡Ù· Æ˙ÂÓ‡˙ ÌÈ¯Ú ˜¯‡Ù ¨ÔÈÏ·ÂÏÏ Æ‰+È‚+ ÈÚ˘ ‰˙¯Î ÔÂȈÏ≠Ô¢‡¯ ¯˘‡ Ìȯډ ÏÎ ˙‡ ÔÈÈÙ‡Ï Ìȇ·˘ ÆÌ˙‡¯˜Ï ˙Ó„˜ÂÓ‰ ‰+Ή‰ ‰¯ÎÈ+ ÌÈҘˉ È+˘· Æ˙ÂÓ‡˙ ÌÈ¯Ú ˙ȯ· ÔÓœÚ È˘+‡ Ï˘ ̯ÎÊ ˙‡ ˙„·ÎÓ Ì‰· ‰¯¯˘ ¯˘‡ ‰¯È‡‰ ˙ÁÏ˘Ó‰ ÆÔÈÏ·ÂÏÓ ˙ÁÏ˘Ó ‰ÚÈ‚‰ ‰ÁÈ˙Ù‰ Ò˜Ë „·ÎÏ ÆÌ˙˘¯ÂÓ ˙‡Â ‰‡Â˘· ÂÙÒ+˘ ‰Ïȉ˜‰ ∂¥∞∑± ·È·‡≠Ï˙ ¨∂ ÔÁ ß„˘ ™ χ¯˘È· ÔÈÏ·ÂÏ È‡ˆÂÈ Ô‚¯‡ Ô‚¯‡‰ ȯ·Á Ï˘ È˙˘‰ ÒÂÈΉ v}xu ®µ ¨Ú¢˘˙ ÂÏÒη ßË ¨ w{svvswuu~q¥µ¥ª£©¡¥ ÌÈȘ˙È ®‰È¯ÂÓ ÔÈÏËÈȈ ¯ÙÒ‰ È˙· ÔÈ·© ¥r¨¶qww«¥¨¤¥¥²l£´ ¨Ë„¯· Êίӷ ∫˙ÈÎÂ˙· ∫˙‚ˆÓ % Ìȯ·Á ˙˘È‚Ù % ‰ÓÁÏÓ‰ ÈÙÏ ÔÈÏ·ÂÏ· ¯Ú ÌÈ„ÏÈ ‰¯Îʇ % ¯˜„ ÛÒÂÈ ¯Ó Ô‚¯‡‰ ¯¢ÂÈ È¯·„ % Ɖ·È·Ò· ÌÈÂÈÁ‰ ¯‡˘·Â ˆÈ ˙È· ÔÂÈÁ· ‡ÂˆÓÏ Ô˙È ‰ÈÁ™ ¨ÌÈ+˘ ÛÏ‡Î Í˘Ó· ÔÈÏÂÙ ˙Ó„‡ ÏÚ ‰˙‰˘ ÔÈÏÂÙ ˙„‰È ˙‡ ªıÈÙ ·ÏÒÈ+ËÒ ßÙ¯٠¨¯ÈÚ‰ ˘‡¯ Ô‚Ò ˙‡ ‰ÏÏÎ „¯ÙÒ ˘Â¯È‚ ȯÁ‡ ÆÔÈÏÂÙ ˙+È„Ó ˙Â+˘Î ËÚÓÎ ‰È˙Â+˘Â ª˜ÂÈ+ÂÙ‰ ‰Â‡ ˙¯·‚‰ ¨¯ÈÚ‰ ˘‡¯ Ï˘ ‰Î˘Ï‰ ˙ω+Ó ‰Î ˘¯Â˘ ‰· ÂΉ ÌȄ‰ȉ˘ ‰Ù¯ȇ· ‰+È„Ó ‰˙Èȉ ‡Ï Ï˘ ıÂÁ‰ ÈÒÁÈ ˙˜ÏÁÓ· χ¯˘È ˜È˙· ˜ÈÊÁÓ‰ ˙‡Â ‰‡ÏÙÂÓ ˙·¯˙ ÔÈÏÂÙ· ¯ˆÈ ÌȄ‰ȉ ÆÔÈÏÂÙ· ÂÓÎ ˜ÂÓÚ Æ˜ӯ ÂÂȇ ¨‰ÈȯÈÚ‰ ¨Ô¯ˇÈ˙‰ ¨˙¯ÙÒ‰ ÈÓÂÁ˙· ԉ ‰Îω‰ ÌÂÁ˙· Ô‰ – ·Â˘Á ÔÂȈÏ≠Ô¢‡¯Ï ÔÈÏ·ÂÏ ¯ÈÚ‰ ÔÈ· ¯˘˜‰ ͢Ӊ Ɖ˜ÈÊÂӉ ˙ÂÈËÒÏÙ‰ ˙ÂÈÂ+Ó‡‰ ˙È+ÏÂÙ‰ ÔÈÏ·ÂÏ Ï˘ ‰˙˜ÈÊ ˙‡ ˜ÊÁÓ ‡Â‰ ÈÎ ¨Â+Ï Ì‚ ˙ÓÁÏÓÏ „Ú „¯ÙÒ ˘Â¯È‚ Ê‡Ó ¨ÌÈ+˘ ˙‡Ó≠˘ÓÁΠ͢ӷ ÆȄ‰ȉ ‰¯·ÚÏ χ¯˘ÈÏ Ï˘ ‰¯„˘‰ „ÂÓÚ ÔÈÏÂÙ ˙„‰È ‰˙Èȉ ¨‰ÈÈ+˘‰ ÌÏÂÚ‰ ¨‰·ÂÁ‰ Â+ÈÏÚ ˙ÏËÂÓ Û‡Â ¨˙ÂÎÊ Â+Ï ˘È ÆÌÏÂÚ‰ ˙„‰È Șҷ˜ÈÈ߈ ˘ÓÂ˙ Ï˘ „ÂÚÈ˙‰ ˙ÏÂÚÙ ÆÂÊ ˙·¯˙ ¯Ó˘Ï ˙ÂÒ+Ï NÆNÆ ¯Ë‡È˙Ó ÌÈÁ¯Â‡‰ „Á‡ ¨È˜Ò·Â˜ÈÈ߈ ˘ÓÂ˙ ˙Îω ÔÈÏÂÙ È„Â‰È ˙·¯˙ χ¯˘È ˙+È„Ó· ¨Â+¯ÚˆÏ ͢ӷ ı¯‡· ¯‡˘+ ¨ßÌ˘Â „Èß ÌÚËÓ ¯+ÈÓÒ· ÂÁÎ+˘ ÆÂ+È˘¯Â˘Â Â+˙Â‰Ê ÒÈÒ·· ˙„ÓÂÚ ÂÊ ˙·¯˙ Æ˙Á΢+ ˙‡ „Ú˙Ï ‰˙Èȉ ¯˜ȷ ˙¯ËÓ ÆÌÈÙÒÂ+ ˙ÂÚ·˘ ‰˘ÂÏ˘ ‰˙‡ ¯ÂÓÈ˘Ï ¢ÛÁ„¢Â Ô·¯„Ó Ì¯Â‚ ‰È‰+ Â+‡ ÈÎ ·Â˘Á ¯˜ÈÚ· ¨Â+È+È· ÌÈÈÁ‰ Ô¢‡¯‰ ¯Â„‰ È+· Ï˘ ̉ȯÂÙÈÒ Æ‰‡Â˘‰ ÌÚ ‰˙Ï΢ ‰‡ÏÙÂÓ‰ ˙·¯˙‰ ÆÔÈÏ·ÂÏ È+· ‰Ê Í¯ÂˆÏ ı¯‡· Șҷ˜ÈÈ߈ ‰‰˘ ÌÈ+˘ ˘ÂÏ˘Î È+ÙÏ ‰·ÈÒ‰ ¨˙ÙÒÂ+ ‰·ÈÒ Ï˘ ‰˙ÂÙ˜˙ ˙‡ ÔÂÁ·Ï ÌÂ˜Ó ˘È ˙„Â·Ú ˙‡ ÍÈ˘Ó‰ ‡Â‰ ÌÚÙ‰ Æ ÌÈ˘„ÂÁ ‰˘ÂÏ˘Î Í˘Ó· ÌȇÏÈ‚· ̉ ÌÈ+¢‰ ˙¯„‰ È+· ÏÏΠͯ„· Æ˙È˙¯·Á‰ ÆÌÈÙÒÂ+ ÌÈ·¯ ÌÈ˘+‡ ÔÈȇ¯Â „ÂÚÈ˙‰ ˙‡ Âχ ¯ÈΉ ˙ÂÁÙ˘Ó‰Ó ˜ÏÁ ƉÓ„ Ú˜¯ ÈÏÚ·Â ÌÈÓ„ ¨‚¯·˘ÈÙ ‰Ëȇ ¨¯„È·‡ ÚË+ ¨Ú+¯· ‰¯˘Ï ˙Â„Â‰Ï È‡¯‰ ÔÓ ÌȈ¯ Ìȯ·Á‰ ̇ ˜Â„·Ï ÌÂ˜Ó ˘È ÆÔÈÏ·ÂÏ· „ÂÚ Âχ Șҷ˜ÈÈßˆÏ Ì˙¯ÊÚ ÏÚ Ï˜+Èٯ‚ ·˜ÚÈ ÔÂÓÂÏÒ ‰ÊÈÏÚ ˙‡ ÚÂÓ˘Ï ÁÓ˘‡ Æ˙È˙¯·Á‰ ˙ÂÏÈÚÙ‰ ˙‡ ˜ÈÓÚ‰Ï Æ‰·Â˘Á‰ Â˙„·ڷ Æ‰Ê ‡˘Â+· Ìȯ·Á‰ ˙„ÓÚ Â+ÓÂȘ ÌÚË ˙ÂÈÂÏÈÚÙ·Â ÌÈÒÂ+Èη ‰Ïȉ˜‰ È+· Ï˘ ‰ÏÈÚÙ‰ ˙ÂÁÎÂ+‰ ÆÔ‚¯‡‰ Ï˘ ÂÓÂȘ ÌÚË ‰Ó ÔÂÁ·Ï ÌÂ˜Ó ˘È ˙ÚÏ ˙ÚÓ È„„‰ „„ÈÚÏ ‡È·‰Ï È„Î ‰· ˘È Ɖ·Â˘Á ‡È‰ Ô‚¯‡‰ Ï˘ ∫ÂÓÂÈ˜Ï ˙Âȯ˜ÈÚ ˙·ÈÒ ˘ÂÏ˘ Ô+˘È È„È„Ï ˙ÂÏÈÚÙ˘ ˘È‚„‰Ï Â+Ï ·Â˘Á ƉÏȉ˜‰ È+· ÔÈ· ‰¯ÙÓ ¯˘˜Ï ̇ ƉÏȉ˜‰ È+·Ï ‰+¢‡¯·Â ˘‡¯· ‰·Â˘Á ‰Ïȉ˜‰ ÆȇÏÈË¯Ú ‚˘ÂÓ Â++ȇ ¢‰‡Â˘‰ ˙Â+·¯˜¢ Á+ÂÓ‰ Â+¯Â·Ú ˙Â·È˘Á ‰· ˘È˘ ÔÎ˙ÈÈ ¨‰Ïȉ˜‰ È+·Ï ‰·Â˘Á ˙ÂÏÈÚÙ‰ Ï˘ ÌÈ„ÏÈ ÌÈ˘+ ¨ÌÈÏÚ·· Ì‚ ÌÈÓÚÙÏ Ìȯ‰· ¯·Â„Ó ˘È ˙ÂÏÈÚÙ·Â ˙ÂÁÎÂ+· ÍÎÈÙÏ Æ‰Ïȉ˜‰ ¢¯„‚¢Ï ¯·ÚÓ Ì‚ ¨Â+È˙Â·Ò ¨Â+ÈÕ·Ò ÌȇˆÓ+ ˙Â+·¯˜‰ ÔÈ· ÆÔ¢‡¯‰ ¯Â„‰ È+· ¯˘‡ ÌÈ„Úȉ ÏÚ ¯ÂÓ˘Ï Â+ÏÂÎ ˙‡ „„ÂÚÏ ÛÂÁ„Ï È„Î È¯·Á ¯‡˘Â ÌÈ+΢‰ ¨Ìȯ·Á‰ ¨Â+ȯ‰ Ï˘ ˙„„ ÌȄ„ ÆÂʉ ‰ÓÈ˘¯· Â+¯Îʉ ÆÌ˙Ïȉ˜ È+ÙÏ ÂÏ ÏÁÈÈÏ ÌÈÏÂÎÈ Âȉ ˙Â+·¯˜‰ Ì˙‡˘ È„ÈÁȉ ¯·„‰ ÆÈ˙+˘‰ ÒÂ+Èη Û˙˙˘‰Ï ‡Â·Ï ‰Ïȉ˜‰ È+·Ï ‡¯Â˜ È+‡ ÌÈί„· ÈÂËÈ· ‡ˆÓ ‰Ê Ôˆ¯ ÆÌ˙‡ ¯ÂÎÊ+˘ ‰È‰ Ì˙ÂÓ Ë„Â¯· Êίӷ ±∏∫≥∞ ‰Ú˘· ≤∂Ʊ±Æ∞π≠· ÌÈȘ˙È ÒÂ+ÈΉ ÆÌ˙ÂÓ Ï‡ ÂÎω˘ Âχ Ï˘ ̉ȯ·„· ˙Â+¢ Æ·È·‡≠Ï˙· ≤≤ ÔÈÏËÈȈ ·ÂÁ¯·˘ ‰·ÂÁ‰ ÈÂÏÈÓ ‰+¢‡¯·Â ˘‡¯· ‡È‰ Ô‚¯‡‰ ˙ÂÏÈÚÙ ‰Ïȉ˜‰ È+· ˙‡Â Â+Ï˘ ‰ÁÙ˘Ó‰ È+· ˙‡ ¯ÂÎÊÏ ˙È˘Â+‡‰ ÆÂ+Ï˘ ≤∞∞π ¯·Â˘‡ ÆȄ‰ȉ ÌÚ‰ ˙„ÏÂ˙· Ô+ÂÎÓ Ú¯ȇ ‡È‰ ‰ÓˆÚ ‰‡Â˘‰ Ì˙Âȉ·© Ô¢‡¯‰ ¯Â„‰ È+· ÏÚ ˙„ÁÂÈÓ ˙ÂȯÁ‡ ˙ÏËÂÓ ¯˙ÂÈ· Ìȷ¯˜‰ Ì˙Âȉ·© È+˘‰ ¯Â„‰ È+· ÏÚ ®˙Â„Ú È˘+‡ ÆÔ¯ÎÈʉ Ò+ ˙‡ ˙‡˘Ï ®Ô¢‡¯‰ ¯Â„‰ È+·Ï ¯ÂÎÊÏ ‰Ò+Ó Â++‚¯‡ ®¢ÔÈÏ·ÂÏ Ï˜¢© ‰Ê ÔÂ˙+˘ ˙ÂÚˆÓ‡· ‰Ïȉ˜Ï Ô˙È+ ˘‚„‰˘ Ô·ÂÓ ÆÏÈÚÙ Ô¯ÎÈÊ ‰‡Â˘‰ ˙‡ ÆÔÈÏ·ÂÏ ¯ÈÚ‰ ȇˆÂÈ ˙Ïȉ˜ ‡È‰ ‡Âω ¨Â+·ÏÏ ‰·Â¯˜‰ 3/4H3<48)F6E8I;6?>8=;A3I80)>8;04;8H42F;I8I?H33G:5/3 ;F?8CG410FA8<;8E RNW^__FHFPJN ¨Â+˙¯È˜È „·ÎÂÈ ÆÔÈÏ·ÂÏ È‡ˆÂÈ Ï˘ ÍωӉ Ô¯ÎÈʉ ‡È‰ „·ÎÂÈ °Â+˙ί· ȇ˘ ¨¯ˆÁ· ‰˙œ‡ ‰˜ÁÈ˘˘ ÈÏ˘ ‰„„‰ ˙‡ ‰¯ÈΉ ‡È‰ ˙·¯ ÌÈ+˘ „ÂÚ ¨‰ÈÒ+ÓÈ‚· ‰˙œ‡ ‰„ÓÏ˘ ÈÒÂÈ Ï˘ ‡Ó‡ ˙‡ ‰¯ÈΉ ‡È‰Â ˙‡¯Ï ÌȈ¯ Â+‡ ¨·˜ÚÈ ‰·‰Ê Ï˘ ˙„„‰ ˙‡ ‰¯ÈΉ Æ˙¯ȇӉ ÍÈÈ+ÈÚ ‚ÂÊ ˙‡ Ɖ¯ÈΉ ‰¯ÈΉ ¨‰¯ÈΉ ˙·¯ ÌÈ+˘ „ÂÚ ˘„Á ¯·Á Ô‚¯‡Ï ‡·˘Î ˙Â+‰ÈÏ ÌȈ¯ Â+‡ ¨Â˙ÁÙ˘Ó ˙„‡ ÏÚ Ï‡Â˘Â ¨‡ÏÙÂÓ‰ Í+¯ÎÈÊÓ – ÂÈÏ‡Ó Ô·ÂÓ ‰Ï‡˘ ÏÎÏ ¯˘‡ ÆÂ˙‡ ÁÏ˘+ „·ÎÂÈÏ Æ‰·Â˘˙ ÂÏ ˘È ¨È+˘‰ ¯Â„‰ Ï˘ ‰Ï„‚‰ ̇‰ ‡È‰ „·ÎÂÈ – È˘Î ¯È˘‰ ˙‡ ÈÏ·˜ ÆÈ˘ÈÏ˘‰ ¯Â„‰ Ï˘ ‡˙·Ò ˙ÂÈ‰Ï ‰ˆÂ¯˘ ¨Â+ÏÂÎ ÁÓ˘+ ¨˙Ï‡Â˘ „ÈÓ˙ ‡È‰ È˘ÈÏ˘ ¯Â„ ÏÚ °ÈÁÏ ‰Î Æ˙ÏÁÈÈÓ ‡È‰ Â˙‡¯Ï ˙ÂÎÊÏ ÚË+ Â+„ˆÓ ÏÁ‡+ ‰Ó øÂ+˙¯È˜È „·ÎÂÈÏ GF?=4;C288GC20:48; 4?8I4:G0078= Our best wishes to Yocheved Fryde Flumenker ÈÊ‚‡ ‰ÓÚ+ בעקבות נמען לא ידוע: סיפור על ילד מלובלין 8541/3=A?;<8?85/= >G4/ GC@3I80828=;I Pupils at Oren School listen to Naama Egozi È¯Â·Ú ‰˙Èȉ ÔÈÏ·ÂÏ ¯ÈÚ‰ ÂÈ+‰ Ï˘ Â˙ÂÓ„ ˙·˜Ú· ÚÒÓ‰ È÷¯˜ ¨‰‡Â˘‰ ‡˘Â+· ˜ÂÒÈÚÏ ˘„˜ÂÓ È+ÓÊ ·Â¯˘ ÔÂÂÈÎ ‰¯˜Ó· Ƙ+„ÈÈÓÏ Í¯„· ¯·ÚÓ ¯ÈÚ ¯˘‡Ó ¯˙ÂÈ ‰·¯‰ ‡Ï ˘È ‡˘Â+· ˙˜ÒÂÚ‰ ‰ÚÈ„È Â‡ ‰·˙Î Ï΢ ÌÈÚ„ÂÈ ÈAÈ„È ¢ÔÈÏ·ÂÏ ÈÓÎÁ ˙·È˘È¢· ‰ˆˆ‰Ï ‰· ÈU˜ȷ ¢„˜Â‰ ·Âˉ „¯ÂÈ ‡Ï ‰‡Â˘‰ ‡˘Â+˘ ¯Á‡Ó ÆÈÏ ¯È·Ú‰Ï ¯ÂÓ˘Ï ¨¯ÂÊ‚Ï ÆÍÎÏ ¯·ÚÓ ¯˙ÂÈ ‰·¯‰ ‡Ï ͇ ¨˜È˙Ú‰ ÔÈÓÏÚ‰ ˙È··Â ¯·ÂÚ˘ ÌÂÈ Ôȇ ¨ÈÓÏÂډ Ȅ‰ȉ ¨Èχ¯˘È‰ ÌÂȉ ¯„ÒÓ ıȘ· È˙ÚÒ+ ‰+ÂÓ˙‰ ˙ÓÏ˘‰Â ÌÈËÂÁ‰ ˙ÈÈÂÂË È„Î ÍÂ˙ Æȉ˘ÏÎ ‰ÚÈ„È ÈAÈÏ ÚÈ‚˙˘ ÈÏ·Ó Í˘Ó· ͯÚ+ ‰Ê‰ ¯+ÈÓÒ‰ ÆßÌ˘Â „Èß ÌÚËÓ ¯+ÈÓÒÏ ¯·Ú˘ ‰˙Èȉ ÆÔÂ˙ÈÚ ˙ÒÈÙ È+ÁÏ¢ ÏÚ ‰Á+‰ ȈÁ ‰+˘Î È+ÙÏ ÌÈÁ¯Â‡ Âȉ · ÌÈÙ˙˙˘Ó‰Â ¨ÔÈÏ·ÂÏ ¯ÈÚ· ÌÈÈÚ·˘ ∫‰˙¯˙ÂΠßı¯‡‰ß· ‰ÚÈÙ‰˘ ȯÂÏ ‰·È·‡ Ï˘ ‰·˙Î ÂÊ ¯ÈÎ‰Ï È˙„ÓÏ ¯+ÈÓÒ‰ Íωӷ Æß NN ¯Ë‡È˙ß È˘+‡ Ï˘ ˙‡ ‰¯ˆ˜· ‰¯ÙÈÒ ‰·˙Ή Æ¢˙Ó È„Â‰È „ÏÈÏ ÌÈ·˙ÎÓ¢ ÏÚ ÌÈȄ‰ȉ ÌÈÈ+ÏÂÙ‰ ‰È¯˙‡ ÏÚ ¨¯ÈÚ‰ ˙‡ ·Ëȉ ˜+„ÈÈÓ· ‰ÙÒ+˘ ȘүÈÓÂËÈßÊ ÂÈ+‰ „Ïȉ Ï˘ ¯ÂÙÈÒ Ì˙‡· Æ·¯‰ È˙Â+Ó‡≠È˙·¯˙‰ ‰¯˘ÂÚ ¯‡ÂÙÓ‰ ‰¯·Ú Â˙Áˆ+‰ ¯ÂÙÈÒ ˙‡ ‰·Á¯‰· ‰¯‡È˙ ڢ˙ Ô· Â˙Âȉ· ÂÈ+‰ ÈÈÁ· ÔÂȈ ˙„˜+ ¯ÃÁ‡ ·Â¯˜Ó È˙ȘÁ˙‰ ÌÈÈÚ·˘ ¯Ë‡È˙ß È˘+‡ ¨ÌÈ+ÏÂÙ ÌȯÈÚˆ ˙ˆÂ·˜ È„È· È¢ÎÚ‰ È˙ÙÒ‡ ¨È˙ÓÏȈ ¨È˙˘ÙÈÁ ¨È˙¯˜Á˙ ¨È˙χ˘ ÆÂ˙ÁÙ˘Ó Æß NN ¨ÌȯÓÂÁ „Â‡Ó ‰·¯‰ È˙Á˙Ó‡·Â ‰˙È·‰ È˙·˘ ÆÈ˙„ÚÈ˙ ‰˜ÂÓÚ ‰˜ÊÁ ‰˘ÂÁ˙ È˙˘‚¯‰ ‰+¢‡¯ ‰‡È¯˜· ¯·Î ÌÚÙ Ïη Ê‡Ó Æ̘Ӊ χ ˜Â„‰Â ÌÁ ¯˘˜ ¯˜ÈÚ· ͇ È·Ï ˙‡ ‰·˘ ¯ÂÙÈÒ‰ ƯˆÂ‡ ‰ÏÈ‚˘ ÈÓ ˘Á˘ ÂÊÏ ‰Ó„‰ ˙Ò+Î+ È+‡˘Î Ɖ˜ÊÂÁ· ÌÚÂÙ ·Ï‰ ¨¯ÈÚÏ ˙·¯˜˙Ó È+‡˘ ˙˜˙¯Ó Ïʇ٠˙·Î¯‰ ˙·ÏÓ· ˜ÂÒÈÚÏ È˙‡ ¢·‡˘¢Â Æ˙¢‚¯˙‰ ‡ÏÓ˙Ó ·Á¯˙Ó ·Ï‰ ¨‰Èχ ÆÌȯˆ˜‰ ÂÈÈÁ ˙·˜Ú·Â „Ïȉ Â˙‡ ˙·˜Ú· ‰·ÂÁ‰ ÏÚ ÛÒÂ+˘ È˙˘Á ¯ÂÙÈÒ‰ ˙‡ È˙ÓÏ˘‰