Archiwum Emigracji
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
ARCHIWUM EMIGRACJI W poprzednich zeszytach m.in.: Czesław Miłosz, Bieliński i jednorożec Jan K. Kapera, Od Guggenheim Museum do Currier Gallery. Jan Lebenstein — Kronika Amery- kańska Ryszard Löw, Literatura polska w przekładach hebrajskich Czesław Miłosz, Wielkie pokuszenie. Dramat intelektualistów w krajach demokracji ludowej Lajos Pálfalvi, Recepcja Józefa Mackiewicza na Węgrzech Tymoteusz Karpowicz, Władca wyspy czystej świadomości. O poezji Zdzisława Marka Stanisław Szukalski, Niemy śpiewak. Rozdział z autobiografii Krzysztof Cieszkowski, The Tate Gallery and Poland Karolina Famulska-Ciesielska, „Alija Gomułkowska”. Obraz odwilży w oczach Żydów — pisarzy polskich, którzy wyemigrowali z Izraela w latach 1957–1958 Wacław Lewandowski, Donosy na Józefa Mackiewicza Paweł Bem, Światopogląd Konstantego Jeleńskiego. Próba rekonstrukcji Adam F. Kola, „obdarowuje Pan nas tutaj ciągle...”. Manfreda Kridla pomoc dla Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu Arkadiusz Kierys, Paweł Jasienica versus Józef Mackiewicz. Czyja droga donikąd? Artystki polskie w środowisku paryskim: wokół Alicji Halickiej Ewa Dryglas-Komorowska, Czesław Miłosz wobec malarstwa Edgara Degasa Roselyne Chenu, Journal polonais. Novembre 1978 Krzysztof Tarka, SPK w Wielkiej Brytanii kontra „Tygodnik Polski” (1948–1949) Listy A. Bobkowskiego i K. A. Jeleńskiego do M. Grydzewskiego, J. Kosińskiego do J. Chałasiń- skiego, M. Wertenstein do K. Kott, J. Stempowskiego do J. i W. Kościałkowskich, W. Gom- browicza do T. Terleckiego, Mariana Bohusza-Szyszko do Józefa Jaremy oraz korespondencja M. Chmielowca z H. Elzenbergiem, listy różnych osób do M. Modzelewskiej, korespondencja Kazimierza i Haliny Wierzyńskich z Ludwikiem Krzyżanowskim, Adama Ciołkosza i Stefanii Sigaliny-Liebermanowej Rozmowy z Z. Michałowskim, S. Frenklem, J. Czapskim, W. Gombrowiczem, J. Nowakiem- -Jeziorańskim, Cz. Miłoszem, B. Taborskim, J. Giedroyciem, W. Iwaniukiem i K. Wierzyń- skim, J. Baranowską, A. Kossowskim Wspomnienia m.in. o: T. Karren-Zagórskiej, T. Nowakowskim, J. Kowalewskim, T. Wittlinie, R. Kowalewskiej, S. Kotwiczu, A. Bogusławskiej, J. Kotcie, P. Łabużku (Baro), E. Neusteinie, J. Eichlerze, Ł. Gliksman, A. Tomaszewskim, R. Chwolesie, J. Eichlerze, N. Grossie, J. Kościał- kowskiej, M. Paszkiewiczu, O. Scherer, W. Leitgeberze, T. Żenczykowskim, B. Czaykowskim, A. Pomianie, A. Pospieszalskim, W. Żeleńskim, G. Boruckim, J. Pietrkiewiczu, Z. Romanowiczo- wej, K. Romanowiczu, Idzie Fink, Aleksandrze Wernerze, Krystynie Eichler, Filipie Isnterze Artykuły przeznaczone do kolejnych zeszytów pisma powinny być przesyłane w for- mie elektronicznej (WORD, RTF) wraz z krótkim streszczeniem w języku angielskim: [email protected] Informacje dla autorów oraz zasady recenzowania artykułów: http://www.bu.umk.pl/Archiwum_Emigracji/gazeta/autorzy-artykuly.html ADRES REDAKCJI: Archiwum Emigracji, Biblioteka Uniwersytecka, ul. Gagarina 13, 87-100 Toruń tel. (48-56) 611 43 91 Redakcja informuje, że prezentowana wersja czasopisma (papierowa) jest wersją pier- wotną (referencyjną). ARCHIWUM EMIGRACJI STUDIA * SZKICE * DOKUMENTY _____________________________________________ ROK 2013 ZESZYT (2) 19 BIBLIOTEKA UNIWERSYTECKA UNIWERSYTET MIKOŁAJA KOPERNIKA TORUŃ 2014 ARCHIWUM EMIGRACJI ŹRÓDŁA I MATERIAŁY DO DZIEJÓW EMIGRACJI POLSKIEJ PO 1939 ROKU LVI Pod redakcją Stefanii Kossowskiej i Mirosława A. Supruniuka REDAKCJA: Ewa Bobrowska (redaktor-korespondent, Paryż), Beata Dorosz, Zbigniew Girzyński, Adam F. Kola, Jarosław Koźmiński (redaktor-korespondent, Londyn), Joanna Krasnodębska (sekretarz redakcji), Gabriela Lewandowska (red. językowy), Wacław Lewandowski (z-ca red. naczelnego; historia literatury), Rafał Moczkodan (sekretarz redakcji), Jan W. Sienkiewicz (historia sztuki), Anna Supruniuk (źródła i dokumenty), Mirosław A. Supruniuk (red. naczelny), Mariusz Wołos (historia) NAUKOWA RADA REDAKCYJNA: Egidijus Aleksandravičius (Litwa), Alice-Catherine Carls (USA), Swietłana Czerwonnaja (Rosja), Anna Frajlich (USA), Douglas Hall (Wielka Brytania), Jerzy R. Krzyżanowski (USA), Wojciech Ligęza, Alicja Moskalowa (Wielka Brytania), Józef Olejniczak, Krzysztof Pomian (Francja), Do- brochna Ratajczakowa, Władysław Stępniak, Aleksej Wasiliew (Rosja), Maria Zadencka KOLEGIUM DORADCZE: Zofia Bobowicz (Francja), Maja E. Cybulska (Anglia), Ryszard Löw (Izrael), Krzysztof Muszkowski (Anglia), Lech Paszkowski (Australia) Rysunek na okładce: Stanisław Frenkiel © Copyright by Uniwersytet Mikołaja Kopernika, Toruń 2014 ISSN 2084-3550 ISSN (seria) 2084-0993 Tłumaczenie streszczeń: Klaudyna Longinus Korekta: Joanna Krasnodębska Czasopismo jest wydawane na zasadach licencji niewyłącznej Creative Commons i dystrybuowane w wersji elektronicznej Open Access poprzez Platformę Czasopism UMK UNIWERSYTET MIKOŁAJA KOPERNIKA Wydawca (Publisher): ul. Gagarina 11, 87-100 Toruń, Polska www.wydawnictwoumk.pl Dystrybucja (Subscription information): ul. Reja 25, 87-100 Toruń Ewa Fot (contact person) tel./fax +48 56 611 42 38, e-mail: [email protected], www.kopernikanska.pl/ Nakład: 300 egz. SPIS TREŚCI HISTORIA LITERATURY Beata Dorosz, Orwell według Lechonia (polska premiera) ..................................... 7 HISTORIA Krzysztof Kloc, Michał Sokolnicki — współpracownik londyńskich „Wiadomości” Redaktora Grydzewskiego 1946–1963................................... 29 Krzysztof Tarka, Tazab, Haskoba, Fregata: emigracyjny biznes w Wielkiej Brytanii i wywiad PRL (lata 50. i 60. XX wieku)........................... 48 Krzysztof Tarka, Niedoszła wystawa prac Feliksa Topolskiego w Muzeum Narodowym w 1956 roku .............................................................. 64 HISTORIA SZTUKI Ewa Bobrowska, „Polski artysta — artysta z Polski?” Problem tożsamości narodowej w badaniach nad sztuką artystów z Polski we Francji na przełomie XIX i XX wieku na przykładzie Simona Mondzaina........................ 75 Joanna Tomalska, Simon Segal — przyczynek do biografii artysty ....................... 86 Marta Banaszak, Mirosław A. Supruniuk, Jan Lebenstein i Galerie Lambert w 1959 roku. Okoliczności pierwszej wystawy.............................................. 101 Agnieszka Chwiałkowska, Sophie Postolska — zapomniana „Polka Rodina”.. 120 KORESPONDENCJE — DOKUMENTY — ROZMOWY Z Taśmoteki Rozgłośni Polskiej RWE. Rozmowa Konrada Tatarowskiego z Józefem Garlińskim.................................................................................... 135 Jeśli wspaniałomyślnie napiszesz list... — listy córki Ireny do Władysława Pobóg-Malinowskiego, oprac. Przemysław Marcin Żukowski ..................... 142 „Autentyczny, naturalny, czarujący…” — listy Wacława Jędrzejewicza do Anny Frajlich............................................................................................ 170 WSPOMNIENIA — BIOGRAFIE Anna Nasiłowska, Miariam Akavia (1927–2015)................................................ 177 Marek Walicki, Pożegnanie ze Stryjem Juliuszem. Juliusz Poniatowski (1886–1975) .................................................................................................. 183 Lista recenzentów ................................................................................................ 193 CONTENTS HISTORY OF LITERATURE Beata Dorosz, Orwell according to Lechoń ............................................................. 7 HISTORY Krzysztof Kloc, Michał Sokolnicki—contributor to London’s Wiadomości by editor Grydzewski 1946–1963 .................................................................... 29 Krzysztof Tarka, Tazab, Haskoba, Fregata: The business of immigrants in Great Britain and The Polish People’s Republic Intelligence (the 50’s and 60’s of the 20th century)........................................................................... 48 Krzysztof Tarka, The would-be exhibition of Feliks Topolski in The National Museum in 1956 .............................................................................................. 64 HISTORY OF ART Ewa Bobrowska, “Polish artist—artist from Poland”. The problem of national identity in researching the art by Polish artists in France during the turn of the XIX and XX century on the example of Simon Modzain........................ 75 Joanna Tomalska, Simon Segal: a contribution to the artist’s biography.............. 86 Marta Banaszak, Mirosław A. Supruniuk, Jan Lebenstein and Galerie Lambert in 1959. The circumstances of the first exhibition......................................... 101 Agnieszka Chwiałkowska, Sophie Postolska—forgotten „Rodin’s Polish Woman” ........................................................................................................ 120 SOURCES / MATERIALS From the tape collection of the Polish Section of Radio Free Europe. Konrad Tatarowski’s interview with Józef Garliński................................................. 135 ”If you will generously write a letter...”—the letters to Władysław Pobóg- -Malinowski by his daughter Irena................................................................ 142 “Authentic, natural, charming...”—the letters from Wacław Jędrzejewicz to Anna Frajlich............................................................................................. 170 MEMOIRS / BIOGRAPHIES Anna Nasiłowska, Miriam Akavia (1927–2015).................................................. 177 Marek Walicki, Goodbye to Uncle Juliusz. Juliusz Poniatowski (1886–1975).... 183 Reviewers............................................................................................................. 193 ARCHIWUM EMIGRACJI Studia – Szkice – Dokumenty http://dx.doi.org/10.12775/AE.2013.016