DOCSLIB.ORG

Gizarte Zientziak

Total Page：16

File Type：pdf, Size：1020Kb

Download full-text PDF Read full-text
Gizarte Zientziak HEMEN FUNTSEZKOA LANGAI Gizarte 6 LEHEN HEZKUNTZA Zientziak Lehen Hezkuntzarako 6. mailarako Funtsezkoa Zubia Editoriala, S. L.ren eta Santillana Educación, S. L.ren Hezkuntza Argitalpenetarako Sailean Joseba Santxo Uriarteren eta Teresa Grence Ruizen zuzendaritzapean sortu, diseinatu eta gauzaturiko talde-lana da. Liburu honen prestatze- eta argitaratze-lanean honako talde honek esku hartu du: TESTUA ETA EDIZIOA Nerea Atxega Zubikarai Álvaro Bellón Mena Aurora Moral Santa Olalla Rosa López Pérez IRUDIAK Alademosca il·lustració Paul Coulbois Digitalartis Chema Fernández Quino Marín EDIZIOA Aurora Moral Santa Olalla PROIEKTUAREN ZUZENDARITZA Ainhoa Basterretxea LLona Lourdes Etxebarria Orella LEHEN HEZKUNTZAKO EDIZIO ZUZENDARITZA ETA KOORDINAZIOA Joseba Santxo Uriarte Maite López-Sáez Rodríguez-Piñero Zer da Funtsezkoa? Iristear da 6. mailako ikasturtearen amaiera, eta horrekin batera, baita Lehen Hezkuntzaren amaiera ere. Azken sei urte hauetan asko ikasi duzu, eta oso urrun daude Lehen Hezkuntzako lehen urteak: idazten, problema matematikoak ebazten, natura ezagutzen, mapak interpretatzen, historiara gerturatzen... hasi zireneko urte haiek. Orain, beste urrats txiki bat besterik ez den arren, oso une garrantzitsu bat heldu da. Oporretatik itzulitakoan, Derrigorrezko Bigarren Hezkuntza (DBH) hasiko duzu: erronka berria, bai zuretzat, bai eta zure ikaskideentzat ere. Heldu egin zarela sentituko duzu, desberdin sentituko zara. Liburu honen orrialdeetan, ikasketa- eta ikaskuntza-urte hauetan landutako eduki garrantzitsuena aurkituko duzu, ezinbestekoena: Jakin behar duzuna eta Egiten jakin behar duzuna. Liburu honetara jo dezakezu ikasitakoa berrikusteko edota trebatu eta prestatzeko. Gainera, edukiak laburtuta daudenez, oso erraza egingo zaizu funtsezkoa gogoratzea. Egin proba eta ikusiko duzu! Ez galdu zure aukera! Eta, noski, gogoratu aurrera zoazela zeure gaitasunak garatzeko bidean. Aurkibidea Gure mundua JAKIN BEHAR DUZUNA Lurra eta unibertsoa 6 Lurraren irudikapena 8 Atmosfera. Eguraldia eta klima 10 Hidrosfera 12 Geosfera 14 Paisaiak 16 Ingurumena 18 Euskadiko klima eta paisaiak 20 Euskadiko erliebea eta isurialdeak 22 EGITEN JAKIN BEHAR DUZUNA Mapekin eta planoekin lan egitea 24 Espainiako eta Euskadiko erliebea aztertzea 26 Espainiako klimak lantzea 28 Espainiako isurialdeak aztertzea 30 AUTOEBALUAZIOA 32 4 Gizartean bizitzea Denboraren aztarnak JAKIN BEHAR DUZUNA JAKIN BEHAR DUZUNA Euskadi: lurraldea eta Historiaren azterketa 54 antolamendu politikoa 34 Historiaurrea 56 Espainia: lurraldea eta Antzinaroa 58 antolamendu politikoa 36 Erdi Aroa 60 Europar Batasuna 38 Aro Modernoa 62 Biztanleria 40 Aro Garaikidea 64 Jarduera ekonomikoak 42 Euskadiren historia 66 EGITEN JAKIN BEHAR DUZUNA EGITEN JAKIN BEHAR DUZUNA Lurraldea aztertzea 44 Gertaerak ordenatzea 68 Grafikoak aztertzea 46 Gertaera historikoak identifikatu eta alderatzea 70 Informazio demografikoa aztertzea 48 Iturri historikoak aztertzea 72 Informazio ekonomikoa aztertzea 50 AUTOEBALUAZIOA 52 AUTOEBALUAZIOA 74 GLOSARIOA 77 JAKIN BEHAR DUZUNA Lurra eta unibertsoa Unibertsoa Unibertsoa duela milioika urte sortu zen, big-bang izeneko leherketa handiaren on- dorioz. Ordutik, unibertsoko materia hedatzen ari da. Astroek, haien artean dagoen espazioak eta haiek mugiarazten dituen energiak osatzen dute unibertsoa. Galaxia: milioika izarrek Izarrak: energia Planetak: berezko eta haien astroek nahiz argi eta bero argirik ez duten astro gasek osaturiko gisa igortzen esferikoak, izar baten multzoa; galaxia duten gas-esfera inguruan higituz orbita kiribilak, eliptikoak eta handiak. bat osatzen dutenak. irregularrak daude. Sateliteak: berezko Kometak: harriz, gasez Asteroideak: izar baten argirik ez duten eta eta izotzez osaturiko inguruan biratzen diren planeten inguruan gorputzak, orbita gorputz solido eta biratzen diren astroak. obalatua dutenak. irregularrak. Eguzki-sistema Eguzki izeneko izarrak Eguzkia eta haren inguruan Artizarra Merkurio Neptuno biratzen diren satelite, asteroide, kometa eta planetek osaturiko Saturno Marte Lurra Jupiter planeta-sistema da. Esne Bidea izeneko Urano galaxiaren besoetako batean dago. Ilargia Ilargia Lurraren satelite bakarra da. Ilargiak 24 ordu behar ditu bere ar- datzaren inguruan bira bat egiteko, eta 28 egun, Lurraren inguruan bira bat egiteko. Egun horietan, forma desberdina izaten du. Forma horiek ilberria ilgora ilbetea ilbehera Ilargiaren faseak dira: ilberria, ilgora, ilbetea eta ilbehera. 6 GURE MUNDUA errotazio-ardatza Errotazio-mugimendua Lurrak bere ardatzaren inguruan Ipar poloa egiten duen mugimenduari errotazio esaten zaio. Lurrak 24 ordutik behin egiten du bira osoa gaua translazio- bere ardatzaren inguruan. planoa Errotazio-mugimenduak egunak eguna eta gauak eragiten ditu. errotazioaren noranzkoa Hego poloa udazkena uda Translazio-mugimendua Lurrak Eguzkiaren inguruan egiten duen mugimenduari translazio deritzo. Lurrak 365 egun behar ditu Eguzkiaren negua inguruan bira osoa egiteko. Translazio-mugimenduak udaberria urtaroak eragiten ditu. Lurraren geruzak Atmosfera. Lurra inguratzen duen gas-geruza. Airea du atmosferak, Biosfera. Izaki bizitzeko bizidunek eta ezinbestekoa. haiek bizi diren Horrez gain, inguruneak Lurraren gainazala osatzen dute. babesten du. Hidrosfera. Lurraren ur-geruza. Geosfera. Hidrosferak ur Lurraren zati solido gazia du itsaso eta harritsua. Hiru eta ozeanoetan, zati bereizten dira: eta ur geza lurrazala, mantua kontinenteetan. eta nukleoa. 7 JAKIN BEHAR DUZUNA Geosfera lurrazala mantua Geosfera Lurraren zati solidoa da. Hiru geruza bereizten dira: Lurrazala geosferaren kanpo- geruza da. Harriz osatuta dago. Mantua geosferaren tarteko geruza da. Oso tenperatura altua du; horregatik, zenbait harri urtuta daude. Horiek magma osatzen dute. 6.378 km 5.100 km Nukleoa barnealdeko geruza da. Mantuarena baino tenperatura 2.900 km altuagoa du. Barneko nukleoa burdinaz osatuta dago. Alderik kanpoko barneko 0 km kanpokoena likido-egoeran dago. nukleoa nukleoa Harriak eta mineralak Harriak mineralez osatuta daude. Mineralak harriei ezaugarri bereizgarriak ematen dizkieten osagai naturalak dira. Ezaugarri hauek, besteak beste: kanpoko itxura, gogorrak edo bigunak izatea, eta mineral bakarra edo gehiago izatea. Mineralek propietate hauek dituzte: distira, gogortasuna, kolorea eta forma. Jatorriaren arabera, harri mota hauek bereizten dira: Magmatikoak. Lurraren barruko magmatik sortzen dira. Batzuk Lurraren barruan eratzen dira; adibidez, granitoa. Beste batzuk, berriz, sumendietako laba granitoa basaltoa hoztean sortzen dira; basaltoa, esaterako. Metamorfikoak. Harri batzuk presioaren edo tenperaturaren eraginez eraldatzean sortzen dira; adibidez, kuartzita eta kuartzita arbela arbela. Sedimentarioak. Beste harri batzuen hondarretatik eratzen dira; esate baterako, kareharria eta buztina. kareharria buztina 14 GURE MUNDUA Erliebea Lurrazaleko formei erliebe esaten zaie. Erliebea aldatu egiten da etengabe, haizearen, tenperatura-aldaketen eta uraren eraginez. Erliebearen etengabeko aldaketa horri modelaketa deritzo, eta hiru fase ditu: 1 Higadura. Haizeak 3 Sedimentazioa. Haizeak materialak erauzten ditu. indarra galtzen duenean, jalki egiten ditu materialak. Material horiek pilatu egiten 2 Garraioa. Erauzitako dira pixkanaka, eta dunak materialak batetik bestera eratzen dira. eramaten ditu haizeak. Erliebearen formak, kontinenteetan non dauden kontuan hartuta, barnealdekoak izan daitezke (mendikoak edo ordokikoak) edo kostakoak: M mendilerroa mendia e B n A d i harana R a urtegia N k E A O goi-ordokia L r landazabala d D o ibaia ibarra E k A i a k K badia golkoa O S lurmuturra T uhartea A penintsula 15 JAKIN BEHAR DUZUNA Euskadiko klima eta paisaiak Euskadiko klima Euskadiren azalera ez da oso handia baina hiru klima mota ditugu: klima ozeanikoa, trantsizioko klima eta klima mediterraneoa. Klima ozeanikoa. Bizkaia eta Gipuzkoa osoko eta Arabako iparraldeko berezko klima da. Epela eta hezea da, eta horrenbestez, berdea. Tenperaturak gozoak izaten dira urte osoan, itsasoa hurbil baitago. Gaueko eta eguneko nahiz udako eta neguko tenperaturen arteko oszilazioak ez dira izaten nabarmenak: udak freskoak izaten dira, eta neguak, epelak. Urteko batezbesteko tenperatura 13-14 °C-koa izaten da. Prezipitazioak ugariak eta erregularrak izaten dira, urtaro guztietan izaten baitira. Trantsizioko klima. Arabako lurraldearen zati handi bateko berezko klima da, eta klima ozeanikoaren eta klima mediterraneoaren arteko trantsizio-klima da. Nolanahi ere, klima ozeanikoaren ezaugarriak dira nagusi, ez baitago uda lehorrik. Tenperaturak ez dira aldatzen klima mediterraneoko zonetan adina. Udak lehorrak eta beroak izaten dira, baina neguak, hotz eta luzeagoak. Prezipitazioak urriak izaten dira, baina ugariagoak isurialde mediterraneokoak baino. Barnealdeko klima mediterraneoa. Euskadiko hegoaldeko berezko klima da, Ara- bako Errioxakoa. Uda beroa izaten da, eta negua, hotza. Tenperaturei dagokienez, udak lehor eta beroak izaten dira, eta neguak, hotzak eta prezipitazio urrikoak. Oszilazio nabarmenak izaten dira udako eta neguko tenperaturen artean: udan, 22 °C-tik gorakoak izaten dira, eta neguan, askoz baxuagoak, izotza eta lainoa izaten baita. Prezipitazioei dagokienez, urriak izaten dira udan, eta hileko batezbestekoak ere eskasak izaten dira ia beti. 20 GURE MUNDUA Euskadiko paisaiak Kostaldeko paisaia Euskadiko iparraldean dago. Paisaiak oso eraldatuta egon ohi dira, elementu gizatiartuak maiz ikusten dira, industria eta hiri asko bertan kontzentratzen baitira. Erliebea: garaia eta harritsua da. Itsaslabar ugari ditu,
Load more

Recommended publications
  • Euskararen Erabilpena
    GAIAK Gipuzkoako azterketa soziolinguistikoa Euskararen erabilpena Siadeco Sarrera Gipuzkoako Foru Diputazioak Siadeco taldeari cskaturiko Azterkcta Soziolinguistikoaren Lchcn Zatiaren laburpen cta kon- klusioak aurkcztcn ditugu hcmcn, halako ikuspcgi orokor bat es- kainiz . Hcmen bildu ditugun datuak, hiru atalctan zehatzago aztcrtu ditugunak bcrak dira. Atal horick honcla banatzen dira: 1. Euskararen presentzia leku publikoetan (Enparantza, Ka- le, Pasealeku ctab.etan). 2. Euskararen presentzia udal-erakundeetan (Udal-Batzor- dea eta Udal-Administrazioan). 3. Euskararcn prcsentzia gizarte—zerbitzuetan (Komertzio— -Zerbitzuetatik hasi eta Diru—etxe, Garraio eta Zerbitzu Pcrtsonal cta Profesionalak). Atal bakoitzaren xehetasunak eta emaitzak azaltzen hasi baino lehen, lan hau nolabait bcrria eta orain arte egindakoen ezberdina '•'• Hona lan osoaren lltxa bibliografikoa: SIADECO: (Hf)uzkoako l.unaldean eus- ktmmn m>imali-<i^iurakii plangintzartR le/mi urratsak. 2. fasea: tvskararen erabilptna Itku fiu- blikoetan. udal-erakundeetnii eta giz(tfte~ztTbitzuetan, Gipuzkoako Foru Aklundia. Aben- tlua. 1983. 122 Atal bakoitzaren xehetasunak eta emaitzak azaltzen hasi baino lehen, lan hau nolabait berria eta orain arte egindakoen ezberdina dela esan beharra dago. Berria, bai gaiaren aldetik eta bai metodo- aren aldetik. Gaiaren aldetik, aztertu nahi dena euskararen erabilpen erreala edo efektiboa delako. Orain arteko lanetan (biztanleen zentsua, in- kestak, etab.etan), jendearen erantzunak jasotzen dira, jendcak esandakoa, alegia. Oraingo honetan, berriz, jendearen jokaera edo konportamendu errealak jaso nahi izan ditugu. Ez jendeak esaten duena, jendeak egiten duena baizik. Metodoaren aldetik ere ezberdina da. Lehen aipaturiko lane- tan, jendeari galderak egiten zaizkio hizkuntzaren ezagupideaz eta erabilpenaz, hizkuntzarekiko eritziaz eta jarreraz erantzunak eska- tuz. Oraingo honetan jendeari zerbait galdetzen bazaio ere, jen- deak zer egiten duen obserbatu eta kontutan hartu egitcn da, batez ere.
    [Show full text]
  • Orden De 3 De Agosto De 1979 Que Desarrolla El Real Decreto 1049
    Orden de 3 de agosto de 1979 que desarrolla el Real Decreto 1049/1979, de 20 de abril, por el que se regula la incorporación de la Lengua Vasca al sistema de enseñanza en el País Vasco. Organo Emisor: Ministerio de Educación Tipo de Norma: Orden Fecha: 1979-08-03 12:00:00 Fecha de Publicacion en el BOE: 1979-08-22 12:00:00 Marginal: 69384472 TEXTO COMPLETO : Orden de 3 de agosto de 1979 que desarrolla el Real Decreto 1049/1979, de 20 de abril, por el que se regula la incorporación de la Lengua Vasca al sistema de enseñanza en el País Vasco.Introducción EL REAL DECRETO 1049/1979, DE 20 DE ABRIL,POR EL QUE SE REGULA LA INCORPORACION DE LA LENGUA VASCA AL SISTEMA DE ENSEÑANZA EN EL PAIS VASCO, AUTORIZO EN SU DISPOSICION FINAL SEGUNDA AL MINISTERIO DE EDUCACION PARA DESARROLLAR LO ESTABLECIDO EN EL MENCIONADO REAL DECRETO Y PARA REGULAR SUS EFECTOS ACADEMICOS Y TERRITORIALES Y ARBITRAR, DURANTE LA ACTUAL SITUACION TRANSITORIA, LOS CAUCES DE COLABORACION CON EL CONSEJO GENERAL VASCO PARA LA MEJOR REALIZACION DE LOS FINES DE SU ARTICULADO. EN SU VIRTUD, ESTE MINISTERIO, PREVIA CONSULTA CON EL CONSEJO GENERAL VASCO, HA TENIDO A BIEN DISPONER: 1. LA INCORPORACION DE LA LENGUA VASCA A LOS PLANES DE ESTUDIO DE EDUCACION PREESCOLAR, EDUCACION GENERAL BASICA, FORMACION PROFESIONAL DE PRIMER GRADO Y BACHILLERATO EN EL CURSO 1979/80 SE HARA DE ACUERDO CON LO DISPUESTO EN LA PRESENTE ORDEN. 2. LA ENSEÑANZA DE LA LENGUA VASCA O EL DESARROLLO DE PROGRAMAS ESCOLARES EN LA MISMA NO SUPONDRAN EN NINGUN CASO DISMINUCION DE LOS NIVELES QUE LOS ALUMNOS DEBAN ALCANZAR, DE ACUERDO CON LOS PROGRAMAS VIGENTES EN EL DOMINIO ORAL Y ESCRITO DEL CASTELLANO, LENGUA OFICIAL DESL ESTADO.
    [Show full text]
  • Euskal Hedabideen Etxea Tokikoen Ikuspegitik
    EUSKAL HEDABIDEEN ETXEA, tokikoen ikuspegitik Gogoeta taldea ❖ 2013ko udazkena Laguntzailea Babesleak EUSKAL HEDABIDEEN ETXEA, tokikoen ikuspegitik ATARIKOA XXI. mendean komunikazioa da komunitategile nagusia. Hain da hau horrela, komunikazio-egitura propiorik eraikitzen ez duen komunitateak kolokan duela biziraupena. Bidegurutzean da euskararen komunitatea ere. Ez da bidean galdu, baina ez du etorkizuna ziur. Mundu berrian ezinbestekoa du informazioa landuko duen komunikazio-egitura sendo bat eraikitzea. Baditu horretarako osagai batzuk: hizkuntza garatua, herri ekimenez sortutako hedabideak, erakunde ahalmendunak, teknologiaren ezagutza... Orain behar ditu behintzat beste bi: norabide argia eta eragileen arteko lankidetza. Bigarrena abian da, horren lekuko dira TOKIKOMen sorrera toki hedabideen azpisektorea ardazteko eta HEKIMENena, euskal hedabideen sektorean dinamika bateratuak sustatzeko. Lehen osagaia –norabidea argitzea- izan da gogoeta honen helburua. ❖ Abiapuntuan badago konbentzimendu bat: komunikabideen ordua da. Euskararen erabileran eragiteko modurik eranginkorrena eta errentagarriena delako, hizkuntza bera biziagotzen eta hiztunak ahalmentzen dituzten heinean. Eta aukera handia dagoelako euskal hedabideak egitura funtzionalean antolatzeko eta Euskal Herrian legokeen komunikazio talderik handiena sortzeko. ❖ 2012ko martxoan eratu zenean TOKIKOMi eman zitzaion egiteko potolo bat: bere bazkideen integrazioa lantzea. Eztabaida abiatzeko zirriborroa prestatu eta Jardunaldia egin zen ekainean, sektoreko 100 lagun bilduta. Ondoren
    [Show full text]
  • Libro De Estilo De Eitb Informativos Y Actualidad Libro Deestilo Informativo De
    LIBRO DE ESTILO_gaztelera3_inpr.pdf 1 12/7/16 12:54 El libro de estilo de EITB identifica los temas de actualidad y las cuestiones deontológicas que Libro de estilo con frecuencia suscitan dudas y debates en las redacciones del País Vasco. Los aborda, y trata de fijar posición sobre ellos atendiendo a su responsabilidad social como medio público: de EiTB para qué actuamos y cómo actuamos. Informativos y Actualidad Un equipo profesional multidisciplinar, en un trabajo de colaboración entre UPV/EHU y EITB, 3ª EDICIÓN ha fijado pautas de tratamiento informativo y y Actualidad Informativos de práctica profesional para promover un periodismo de calidad. Esta es una obra para los profesionales de la comunicación, para el mundo académico y universitario que forma a futuros comunicadores EiTB y, también, para los ciudadanos interesados en C la calidad de la información. M Y CM MY CY CMY K Libro de estilo 2 Libro de estilo de EITB Informativos y Actualidad Han colaborado en esta obra UPV/EHU y EITB EITB Libro de estilo de EITB: información y actualidad / Rosa M. Martín Sabarís, María José Cantalapiedra, Begoña Zalbidea Bengoa ; editor, Andoni Aranburu Iturbe.— 3ª ed.— Bilbao : EITB, 2020 236 p.— 28 cm Anexos.— Bibliogr. ISBN 978-84-09-24798-1 1. Euskal Irrati Telebista 2. Periodismo audiovisual—Manuales de estilo 3. Euskera—Manuales de estilo 4. Lengua espa- ñola—Manuales de estilo I. Martín Sabarís Rosa M. II. Cantalapiedra González, María José III. Zalbidea Bengoa, Begoña IV. Aranburu Iturbe, Andoni, ed. 654.19 : 070.431.1 Queda rigurosamente prohibida, sin la autorización escrita de la Dirección de EITB, la reproducción total o par- cial de esta obra por cualquier medio o procedimiento, incluidos la reprografía y el tratamiento informático.
    [Show full text]
  • 2020Ko Ekainaren 5Eko KN
    KONTSEILU NAGUSIA UDALBILTZAKO PARTZUERGOAREN OHIKO KONTSEILU NAGUSIA. 2020ko EKAINAren 5ean EGINDAKO BILERAREN AKTA 0. LABURPENA 1. Aurreko Kontseilu Nagusiko aktaren onarpena. 2. Lehendakariaren ebazpenen berri eman (atxikita doa zerrenda). 3. 2019ko urtearen balorazio orokorra. 4. 2019ko urtearen kitapenak: Partzuergokoa eta Euskal Garapen eta Kohesio Fondoko kontuen onarpena (atxikita doaz kontu-hartzailearen txostenak). 5. 2020ko aurrekontuak: Partzuergoa eta Euskal Garapen eta Kohesio Fondoa 6. 2020ko proiektuak 7. Urteko lan egutegiaren onarpena 8. Partzuergokide berrien onarpena: Legorretako udala. 9. Soldata igoeren onarpena. 10. Galderak eta iradokizunak. Bilera Udalbiltzaren bideokonferentzia sistemaren bitartez burutu zen, bi mila eta hogeiko ekainaren 5ean, arratsaldeko 17:30etan, bigarren deialdian eta parte hartu zuten azpian zerrendatuko diren udalerrietako ordezkariak. UDALA 1 Aduna 2 Aizarnazabal 3 Ajangiz 4 Alegia 5 Altzo 6 Amoroto 7 Antzuola 8 Arakaldo 9 Asteasu 10 Astigarraga 11 Ataun Doneztebe plaza, 1. 20180, OIARTZUN | Tel. 943 544 023| E-mail. [email protected] | udalbiltza.eus 1 | 13 12 Aulesti 13 Barrundia 14 Bera 15 Berastegi 16 Berriatua 17 Ea 18 Errigoiti 19 Etxarri-Aranaz 20 Etxauri 21 Gatika 22 Getaria 23 Hernani 24 Lizartza 25 Munitibar 26 Muxika 27 Oiartzun 28 Ondarroa 29 Orexa 30 Segura 31 Usurbil 32 Zaldibia 33 Zestoa Ez zuten parte hartu udalerri hauek: Anoeta, Araitz, Aramaio, Arantza, Arbizu, Areso, Arratzu, Artea, Bakaiku, Basaburua, Elduain, Etxalar, Ezkio, Goizueta, Ibarra, Ikaztegieta, Irura, Itsasondo, Iturmendi, Lakuntza, Larrabetzu, Leaburu-Txarama, Legutio, Leitza, Lezo, Mañaria, Meñaka, Olazti, Oñati, Orendain, Otxandio, Uharte- Arakil, Urdiain, Zerain, Ziordia, Ziortza Bolibar, Zizurkil. Jabier Asurmendi Udalbiltza Partzuergoaren lehendakari eta zuzendari jaunak zuzendu du bilkura. Udalbiltzako teknikari hauek hitzarekin baina botoa emateko eskubiderik gabe parte hartu dute: Ainara Iraeta andereak eta Arkaitz Almortza zein Inhar Iraizotz jaunek.
    [Show full text]
  • Euskal Herriko Udalerrien Zerrenda Alfabetikoa
    Euskal Herriko udalerrien zerrenda alfabetikoa Noiz eguneratua: 2017-12-26 Euskal Herriko udalerrien zerrenda alfabetikoa Noiz eguneratua: 2017-12-26 Udalerria Eskualdea Lurraldea Herritarra Abadiño Durangaldea (-a) Bizkaia (-a) abadiñar Abaigar Egaibar Nafarroa abaigartar Abaltzisketa Tolosaldea (-a) Gipuzkoa abaltzisketar Abanto Ezkerraldea (-a) Bizkaia (-a) abantar Abartzuza Deierri Nafarroa abartzuzar Abaurregaina (-a) Aezkoa Nafarroa abaurrear, abaurregaindar Abaurrepea (-a) Aezkoa Nafarroa abaurrepetar Aberin Iguzkitzaibar Nafarroa aberindar Ablitas Tuterako merindadea (- Nafarroa ablitastar a) Adios Izarbeibar Nafarroa adiostar Aduna Tolosaldea (-a) Gipuzkoa adunar Agoitz Lizoainibar Nafarroa agoiztar, agoizko Aguilar Kodes Aguilar Nafarroa aguilartar Agurain Arabako Lautada Araba aguraindar Ahatsa-Altzieta-Bazkazane Garazi Nafarroa Beherea ahatsar, altzietar, bazkazandar (-a) Ahetze Lapurdi Erdialdea (-a) Lapurdi aheztar Ahurti Lapurdi Ekialdea (-a) Lapurdi ahurtiar Aia Urola Kosta Gipuzkoa aiar Aiara Aiaraldea (-a) Araba aiarar Aiegi Iguzkitzaibar Nafarroa aiegiar Aiherra Arberoa Nafarroa Beherea aihertar (-a) Ainharbe Pettarra (-a) Zuberoa ainharbear Ainhize-Monjolose Garazi Nafarroa Beherea ainhiztar, monjolostar (-a) Ainhoa Lapurdi Garaia (-a) Lapurdi ainhoar Aintzila Garazi Nafarroa Beherea aintzildar (-a) Aizarnazabal Urola Kosta Gipuzkoa aizarnazabaldar Aiziritze-Gamue-Zohazti Amikuze Nafarroa Beherea (-a) Ajangiz Busturialdea (-a) Bizkaia (-a) ajangiztar Akamarre Agaramont Nafarroa Beherea akamartar (-a) Albiztur Tolosaldea
    [Show full text]
  • EBAZPENA, 2020Ko Uztailaren 3Koa, Lanbide-Euskal Enplegu Zerbitzuko Zuzendari Nagusia-Rena, Zeinaren Bidez Ebazpen Honen Huts
    EUSKAL HERRIKO AGINTARITZAREN ALDIZKARIA 134. zk. 2020ko uztailaren 9a, osteguna BESTELAKO XEDAPENAK ENPLEGUKO ETA GIZARTE POLITIKETAKO SAILA 2694 EBAZPENA, 2020ko uztailaren 3koa, Lanbide-Euskal Enplegu Zerbitzuko zuzendari nagusia- rena, zeinaren bidez ebazpen honen huts-zuzenketa egiten baita: Ebazpena, 2020ko ekainaren 24koa, Lanbide-Euskal Enplegu Zerbitzuko zuzendari nagusiarena. Honen bidez, argitara ema- ten da enplegua sustatzeko toki-ekintzetarako 2020ko dirulaguntzen deialdia. Euskal Herriko Agintaritzaren Aldizkaria arautzen duen abenduaren 23ko 217/2008 Dekretuak 18.2.c) artikuluan xedatzen duenez, aldizkarian egindako hutsak edo omisioak maila bereko xeda- pen edo ekintza batez zuzenduko dira, baldin eta nabarmenak ez badira eta, horiek zuzentzearen ondorioz, agiriaren edukia edo esanahia benetan edo itxuraz aldatzen bada. Horrelako akatsak ikusi dira Lanbide-Euskal Enplegu Zerbitzuko zuzendari nagusiaren 2020ko ekainaren 24ko Ebazpenean (ebazpen horren bidez, argitara ematen da enplegua sustatzeko toki-ekintzetarako 2020ko dirulaguntzen deialdia). Ebazpena 2020ko ekainaren 30eko Euskal Herriko Agintaritzaren Aldizkarian argitaratu zen, 127. zenbakian. Eta jarraian zuzendu egiten dira akatsak: – 3.2 artikuluan, 2020/2554 (53/10) orrialdean, a), b), c) eta d) ataletako zenbait alderdi zuzen- tzen dira, beraz: Honela dio: «Zenbateko hori honela banatuko da diruz lagunduko diren proiektuen artean: a) 15.500.000 euro, aurreko artikuluan adierazitako 1. eta 2. motetako jarduketak finantzatzeko; eskualde eta udalerri guztien artean banatuko da diru hori, 2020ko maiatzean haietan dagoen biz- tanleria langabearen arabera, eta, gutxienez, 75.000 euro emango dira erakundeko. b) 5.500.000 euro, langabeziak bereziki ukitutako eskualde eta udalerrietara zuzendutako 1. eta 2. motako jarduketetarako. c) 18.888.890 euro, aurreko artikuluan aurreikusitako 1. eta 2. motetako jarduketak finantza- tzeko. Lehentasunezko jarduketa-eremutzat jotako eskualde eta udalerri guztien artean banatuko dira, 2020ko maiatzean langabeen arabera.
    [Show full text]
  • Bestelako Xedapenak
    EUSKAL HERRIKO AGINTARITZAREN ALDIZKARIA 168. zk. 2012ko abuztuaren 29a, asteazkena BESTELAKO XEDAPENAK ENPLEGU ETA GIZARTE GAIETAKO SAILA 3908 EBAZPENA, 2012ko uztailaren 26koa, Lanbide-Euskal Enplegu Zerbitzuko zuzendari nagusiarena, garapen ekonomikorako eta tokiko esparruan enplegua sortzeko proiektuak sustatzeko laguntzen deialdia argitaratzen duena. Proiektu horiek eskualdeetako enplegu-planetan sortutakoak izango dira, eta plan horiek, aldi berean, honako arau honen arabera gauzatutakoak izango dira: Enplegu eta Gizarte Gaietako sailburuaren 2012ko maiatzaren 9ko Aginduaren arabera, eskualdeetako enplegu-planak dinamizatzeko laguntzak deitzen dituenaren arabera, alegia. Lanbideren Administrazio Kontseiluak akordio bidez onartu zuen agindu hori 2012ko uztailaren 16ko bileran. Lanbide-Euskal Enplegu Zerbitzuaren Administrazio Kontseiluak, 2012ko uztailaren 26ko Ebazpenaren bidez, garapen ekonomikorako eta tokiko esparruan enplegua sortzeko proiektuak sustatzeko laguntzen deialdia onartu du. Proiektu horiek eskualdeetako enplegu-planetan sortutakoak izango dira, eta plan horiek, aldi berean, honako arau honen arabera gauzatutakoak izango dira: Enplegu eta Gizarte Gaietako sailburuaren 2012ko maiatzaren 9ko Aginduaren arabera, eskualdeetako enplegu-planak dinamizatzeko laguntzak deitzen dituenaren arabera, alegia. Bestalde, Lanbideren Estatutuen, maiatzaren 22ko 82/2012 Dekretuaren bidez onartutakoen, 10.2 artikuluaren p) idatzi-zatian xedatutakoari jarraikiz, erakunde autonomo horren zuzendari nagusiari dagokio deialdi hori argitaratzea.
    [Show full text]
  • SENDERO TALAIA.Indd 1 24/11/10 17:48
    ARGORRI Xaxiarri TALAIA BIDEA Amuaitz uhartea Kornabe Islako sarpidea Higer lurmuturra Gipuzkoako natur eremuetako ibilbideak Bajaluzea Erdiko Punta Donibane Lohizune Asturiaga Uxando Kapelaundi A Aizporandi San Telmo A Ziburu Esteko Baxuko badia O badia Talaia B Kai Berria I K HendaiaHe Urruña Z L HondarribiaHHoondarda ribia Errotasain Ateputzua Kapelauta O a Lekeito K A G Txugur HHIIGEER I K O LAPURDI Argorri Errek Azkaine Artzuportu o Lamiarri Ispaster a Errek Biriatu apelutak San Telmo PasaiaPasaia o K Mendexa DONOSTIA Artzu Azpi ka Mendizorrotz DONOSTIADDONOSNOSTIATIA 6 re Gizaburuaga GI-636 IrunIrun Marla Tartakegieta r LezoLeezo GI-636GI-63 E AP-1/AP-8 o AP-1/AP-8 endizorrotzek 3361 Artzuko uk M Ondarroa Kapelu tz GI- errota r N-121-A Amoroto Errenteria A GI-20 ErrenteriaErrrerentntern eria GI-20 OIARO IARI A R T ZUALDEALDEAALDA E A BIOSNAR Portomoko Lasinenea Mutriku Getaria JAIZKIBELGO LABARRAK Sanbuio Arregiko Gaina Oiartzun Berriatua OiaOiartzunartzunu Txurtxipi Tunbo Kaskoa Hondarribiako Hondartza Zarautz AP-1/AP-8AP-1/AP-8 Biosnar Deba IGER ALDE Zumaia Orio Bera Txotxipi Arkautz N-634 Usurbilbilil AstigarrAstigarragaaga ARTZU a BIZKAIA Hernani Sisurko/ A-8 Laondoko portua Errek a a Lesaka ek Markina-Xemein Lasarte-Oria a Antzon Legia Aizarnazabal rrain Err Erantzintxiki u Errek Sokorro errek Garaikoetxea Laondo It Etxebarria Mendaro Urnieta Etxalar do ko Gornutz Ziortza-Bolibar o Gobernuko Kaskoa Arria DONOSTIA-BETERRI zon DONOSTIA-BETERR I 121 t a Justiz Zestoa Justiz An DEBABARRENA urtxipik DEBABARRENA Aia Tx Igantzi Erantzintxabaleta
    [Show full text]
  • Eitbren Estilo Liburua Informazioa Eta Aktualitatea Estilo
    LIBRO DE ESTILO_euskara3_inpr.pdf 1 12/7/16 13:07 EITBren estilo liburuak banan-banan heltzen die Euskal Herriko erredakzioetan maiz zalantzak EiTBren eta debateak eragiten dituzten aktualitateko gaiei eta arazo deontologikoei. Gai eta arazook aztertu, eta horien gainean jarrera finkatzeko saio bat egiten du, hedabide publikoa den aldetik estilo liburua dagokion erantzukizuna aintzat hartuta: zerta- rako ari garen, eta zelan ari garen. Informazioa eta Aktualitatea UPV/EHUk eta EITBk elkarlanean eraman duten 3. EDIZIOA asmo honetan, diziplinarteko talde profesional batek finkatu ditu tratamendu informatiboaren eta Aktualitatea Informazioa eta jardunbide profesionalaren jarraibideak, kalitatezko kazetaritza bultzatzeko helburuz. Obra hau komunikazioaren profesionalei zuzen- duta dago, bai eta komunikatzaileak prestatzen dituen irakaskuntzako eta unibertsitateko C munduari ere; halaber, informazioaren kalitateaz M kezkatuta dauden herritarrei. Y CM MY CY CMY ren estilo liburua K EiTB 2 EITBren estilo liburua Informazioa eta Aktualitatea UPV/EHUk eta EITBk elkarlanean sorturiko obra EITB EITBren estilo liburua: informazioa eta aktualitatea / Rosa M. Martín Sabarís, María José Cantalapiedra, Begoña Zalbi- dea Bengoa ; editorea, Andoni Aranburu Iturbe ; [euskarazko bertsioa, Asier Larrinaga Larrazabal].— 3. argit.— Bilbo: EITB, 2020 236 or.— 28 cm Eranskinak.— Bibliogr. ISBN 978-84-09-24799-8 1. Euskal Irrati Telebista 2. Ikus-entzunezko kazetaritza—Estilo eskuliburuak 3. Euskara—Estilo eskuliburuak 4. Gaz- telania—Estilo eskuliburuak I. Martín Sabarís, Rosa M. II. Cantalapiedra González, María José III. Zalbidea Bengoa, Begoña IV. Aranburu Iturbe, Andoni, ed. 654.19:070.431.1 Erabat debekatuta dago, EITBren Zuzendaritzaren baimen idatzia izan ezean, obra hau osorik zein zatika erre- produzitzea edozein baliabidez eta edozein prozeduraz, erreprografia eta tratamendu informatikoa barne. UPV/EHUk eta EITBk elkarlanean sorturiko obra Jatorrizko izenburua: EITBren Estilo Liburua – Informazioa eta Aktualitatea Testuen egileak: 1., 2., 3., 4.
    [Show full text]
  • Conflicto Linoüistico En Euskadi
    EUSKALTZAINDIA REAL ACADEMIA DE LA LENGUA VASCA CONFLICTO LINOÜISTICO EN EUSKADI Informe SIADECO. Resumen elaborado por Martln de Ugalde Este libro está basado en el estudio sociolingüistico del Euskara PROMOCIONADO por la Real Academia de la Lengua Vasca (Euskaltzaindia) REALIZADO por SIADECO FINANCIADO por la Caja Laboral Popular INDICE Pág. Introducción ,'" ............. ...................... ........... ........... 13 OBJETIVOS DEL ESTUDIO 13 DEFINICIONES FUNDAMENTALES 15 l. Areas lingüísticas........................................................... 15 2. V~~cop~rlante y no-vascoparlante 16 3. Bilmgmsmo.................................................................. 17 EQUIPO REALIZADOR. ....... .... ................... ......................... 19 PARTE 1 PROCESO DE SUSTITUCION DEL EUSKARA POR EL CASTELLANO Capitulo l.-LAS AREAS CASTELLANIZADAS.......................... 23 EL PASADO MAS LEJANO 25 En Vizcaya 26 En Alava :......................................................... 26 En Navarra...................................................................... 27 En Euskadi-Norte. .............................................................. 28 Conclusiones socio-lingüisticas 29 LOS FACTORES QUE INTERVIENEN EN LA REGRESION............ 29 La creación de las villas ".. 31 La comunicación con el exterior............................................. 32 Vinculación de la nobleza vasca a Castilla.. .. .. ... .. .. .. .. .. .. ... .. ... ... 32 Las autoridades: los oficiales reales........................................ 34 LAS ETAPAS
    [Show full text]
  • Herri Galdeketak
    BERRIA b Larunbata, 2016ko azaroaren 26a Harian 11 Gaurkoa 1155 1144 5 1100 9 2 8 1 1199 6 1166 4 2255 7 2233 3 1122 Denera 1177 2211 Udalerriak 1133 2244 149 (%21) 1188 2266 Biztanleak 1111 649.948 (%20) 2200 2222 Herri galdeketak Orain artekoak Bihar 2017an Udalerriak Biztanleak Udalerriak Biztanleak Udalerriak Biztanleak 36 128.438 2 1.735 111 519.775 Galderak Galderak Martxoak 19 Udaberria Uda 22Etxarri Aranatz (2014) 22 Bakaiku 1 Astigarraga-Hernani 4 Arrigorriaga 14 Uribe Butroe 18 Basaburua* 21 Nafarroa Euskal Herri independenteaz Euskal estatu independenteaz 2 Oiartzualdea 5 Busturialdea Arrieta Aizarotz Mendialdea 16 Azpeitia (2016) 23 Dima Errenteria Bermeo Bakio Arrarats Araitz 24 Debagoiena-Aramaio (2016) Euskal estatu burujabeaz Lezo Busturia Gamiz-Fika Beramendi Arano Euskal estatu independenteaz Oiartzun Gernika-Lumo Gatika Beruete Areso 25 Arrankudiaga (2014) Pasaia Nabarniz Maruri-Jatabe Erbiti Betelu 26 Goierri (2016) 10 Ispaster (2016) 3 Tolosaldea Kanala (Sukarrieta) Meñaka Gartzaron Goizueta Euskal estatu burujabeaz Abaltzisketa 6 Debabarrena Mungia Igoa Larraun Aduna Deba 15 Uribe Kosta Ihaben Leitza Emaitzak Protokoloa Albiztur Eibar Barrika Itsaso Lekunberri Herri galdeketa guztiek protokolo Alegia Elgoibar Berango Jauntsarats 22 Sakana % 95,12 Parte hartzea juridiko-tekniko bat betetzen % 29,77 Alkiza Mendaro Gorliz Orokieta-Ola Altsasu dute. Helburuak: parte hartzeko bideak erraztea, zilegitasun Altzo Mutriku Lemoiz Udabe Arbizu Zuria demokratikoa bermatzea, eta Villabona Soraluze Plentzia 19 Bortziriak Arruazu % 0,57 prozesuaren eta emaitzen Amezketa 7 Durangaldea Sopela Arantza Iturmendi bidezkotasuna ziurtatzea. Baliogabea Anoeta Abadiño Urduliz Bera Irurtzun % 0,59 Asteasu Durango 16 Urola Kosta Lesaka Lakuntza Bozkalekuak Baliarrain Elorrio Aizarnazabal Igantzi Olazti Jabetza pribatukoak izaten dira.
    [Show full text]