Commissie Van De Europese Gemeenschappen
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
COMMISSIE VAN DE EUROPESE GEMEENSCHAPPEN C0M(91) 52 def. Brussel, 22 februari 1991 ¥§£SLAG_yAN_DE_ÇOMMISSIE over de betrekkingen met niet-gouvernementele organisaties (NGO's) die zich bezighouden met ontwikkelingswerk, inzon derheid op het gebied van de cofinancering van projecten (begrotingsjaar 1989) TOELICHTINC 1. Tijdens zijn vergadering van 28 november 1977 hechtte de Raad van Ministers (ontwikkeling) zijn goedkeuring aan de procedure voor de besteding van de kredieten van artikel 941 van de begroting van de Gemeenschap, die bestemd zijn voor medefinancieringen met de NGO's (*) Deze procedure bepaalt met name dat de Gemeenschap elk jaar de Raad een verslag moet voorleggen over het gebruik van de tijdens het vooraf gaande begrotingsjaar toegekende kredieten. Conform aan deze procedure dient de Commissie het onderhavige verslag in voor het begrotingsjaar 1989. 2. Ofschoon de toestemming van de Raad van Ministers alleen betrekking heeft op de kredieten van artikel 941 behandelt dit verslag tevens andere belang rijke gebieden van de samenwerking met de NGO's, met name de voedselhulp, de spoedhulp, de speciale programma's en de coördinatie tussen de NGO's. (*) Zie document van de Raad R/207/78(GCD) van 26 januari 1978 1 nlxuul Biz. I. Inleiding 1 II. De samenwerking met de NGO's in 1989 4 1. Mfdfl Iiwuuiei lug Viin «Mil w l kkr I I IIVJ.Ü.IC I I»''* *-*•> '» voorlichtingscampagnes voor het publiek (begrotingsartikel 941) 1.1. Medefinanciering van ontwikkelingsacties in 6 de Derde Wereld 1.2. Medefinanciering van voorlichtingscampagnes voor 9 het publiek 1.3. Het medefinancieringsprogramma van L976 tot 1989 11 2. Door de NGO's aangevoerde voedselhulp (hoofdstuk 92 van de begroting) 12 3. Aankoop van voedingsmiddelen door de NGO's 16 (begrotingsartikel 951) 4. Door de NGO's aangevoerde spoedhulp (hoofdstuk 95 van de begroting, Overeenkomst van Lomé en besluit LGO's) 17 5. Bijstand met het oog op de zelfvoorziening van vluchtelingen en ontheemden en hulp voor re patriëring in Azië en Latijns-Amerika (begro tingsartikel 936) 17 6. Bijstand aan de in Chili werkzame NGO's (begro tingsartikel 992) 19 7. Programma van acties voor Noord-Zuid-snmenwer- king op het gebied van de strijd tegen drugs (begrotingsartikel 949) 19 8. Speciaal programma voor steun aan de slachtof fers van de apartheid (begrotingspost 9530) 20 9. Steun voor de frontlijnstaten en de Lid-Staten van de SADCC (begrotingspost 9531) 21 10. Financiële steun voor de gebieden van Cis- Jordanië en Gaza (begrotingsartikel 966) 22 III. EURONAID - een voorbeeld van samenwerking tussen de Gemeenschappen en de NGO's 23 IV. Conclusies en vooruitzichten 26 Tabellen I. Recapitulatie per ontvangend land van de door de EG gecofinancierde ontwikkelingsmaatregelen van 1976 tot en met 1989 28 II. Recapitulatie per Lid-Staat van de toegekende 32 Gemeenschapsgelden van 1976 tot en met 1989 III. Verdeling per Lid-Staat van de in 1989 toege 33 kende Gemeenschapsgelden IV. Lijst van de in 1989 gecofinancierde ontwikke- 34 lingsmaatregelen in de Derde Wereld V. Lijst van de in 1989 gecofinancierde voorlich tingscampagnes voor het Europese publiek. 243 VI. Communautaire voedselhulp die in 1989 via de NGO's is verstrekt : verdeling per regio 258 VII. NGO voedselhulp 1989 ACS-landen 259 263 VIII. NGO voedselhulp 1989 landen van de Maghreb IX. NGO voedselhulp 1989 landen van de Masjrek 264 X. NGO voedselhulp 1989 Midden-Amerika 265 XI. NGO voedselhulp 1989 Zuid-Amerika 266 XII. NGO voedselhulp 1989 Caribisch gebied 267 XIII. NGO voedselhulp 1989 Azië 268 XIV. In 1989 met de NGO's gefinancierde maatregelen ten behoeve van vluchtelingen en ontheemden. 269 ******************** - 1 - I . I NI.KIDINC; 1. In 1989 was de gemeenschappelijke actie van de niet-gouvernementele organisa ties (NGO's) en de Europese Gemeenschap in de ontwikkelingslanden amper 15 jaar oud. Vergeleken met de totale ontwikkelingshulp die de Gemeenschap sinds haar oprichting meer dan dertig jaar geleden heeft verstrekt is deze samenwer king dus nog maar recent en neemt zij een bescheiden plaats in, waar zij bruist van vitaliteit en houdt grote beloften in voor de toekomst. In het begin beperkte de gemeenschappelijke actie zich tot drie gebieden : spoedhulp en voedselhulp aan bevolkingsgroepen in nood, alsmede de uitvoering van ontwikkelingsprojecten aan de basis samen met de partners ter plaatsen. Ondertussen is zij uitgebreid tot een groot aantal andere programma's op de meest uiteenlopende terreinen. Vandaag bereikt de Gemeenschapsbijdrage tot het werk van de NGO's op de voor naamste actiegebieden een bedrag van ongeveer 280 miljoen ecu per jaar, dat is ongeveer 10 % van alle verbintenissen van de Gemeenschap voor ontwikkelings samenwerking. Meer dan een kwart van dit bedrag gaat naar projecten voor ont wikkeling aan de basis. De samen met de NGO's uitgevoerde maatregelen zijn gericht op de bevolking van de ontwikkelingslanden in de gehele wereld en in het bijzonder op de meest be hoeftige of noodlijdende groepen. Voor het grootste deel worden zij gefinan cierd uit de begroting van de Gemeenschap en voor een klein deel uit de midde len van het Europese Ontwikkelingsfonds (EOF). 2. Bij de eerste spoed- en voedselhulpmaatregelen die de Gemeenschap aan de NGO's had toevertrouwd bleek reeds dat deze in staat waren er voor te zorgen dat deze hulp de doelgroepen zeer snel en met minimale onkosten en verliezen bereikt. Dank zij de traditionele solidariteit van de NGO's met mensen in nood, hun ver mogen om in noodsituaties talrijke betrokken vrijwilligers en deskundigen te mobiliseren en de talrijke banden die zij sinds lange tijd met plaatselijke verenigingen en persoonlijkheden in de Derde Wereld hebben kunnen aanknopen wordt deze hulp niet op anonieme en marginale wijze verstrekt, maar wordt zij zoveel mogelijk afgestemd op de situatie van de slachtoffers en op hun werke lijke behoeften en wordt zij uiteraard begeleid met de vereiste humanitaire bijstand. Deze kwaliteiten hebben in het bijzonder hun nut bewezen bij de grote hongersnoden in Afrika, waar de NGO's door hun ingrijpen honderdduizen den vrouwen, mannen en kinderen hebben kunnen redden. 3. De solidariteit van de NGO's blijft echter niet beperkt tot reddingsacties. Door hun hechte, constante betrekkingen met partners ter plaatse kennen zij de realiteiten van de ontwikkelingswereld door en door en dit heeft hen al geruime tijd aangezet tot bezinning op en actie voor een andere ontwikkeling. Omdat zij de levensomstandigheden en de behoeften van de basisgemeenschappen kennen, hun projecten uitvoeren voor en door deze gemeenschappen, en genood zaakt zijn hun beperkte middelen met zo groot mogelijk doeltreffendheid en effect te besteden, hebben de NGO's veel van de verkeerde opvattingen en fou ten die zich bij de openbare ontwikkelingssamenwerking hebben voorgedaan kunnen vermijden. - •) De aspiraties van de NGO's en hun partners zijn dan ook niet gericht op de ontwikkeling of het onderhoud van macro-economische structuren of modernisering op grote schaal met omvangrijke technische en financiële middelen, waarbij de nationale elite en buitenlandse deskundigen worden ingeschakeld, maar veeleer het geduldig en voorzichtig opbouwen van de omstandigheden en de elementaire structuren die op de lange duur de enige zijn die de autonome ontwikkeling van de volkeren in de Derde Wereld kunnen bevorderen. 4. Alle deskundigen zijn het erover eens dat deze aanpak van de ontwikkeling, die specifiek is voor de NGO's, zeer positieve resultaten heeft opgeleverd. Zou het dan niet logisch zijn deze benadering ook aan te bevelen aan de grote openbare instanties voor ontwikkelingssamenwerking zoals de Europese Gemeenschap en haar Lid-Staten ? Helaas, deze instellingen kunnen zich bij de maatregelen wel laten inspireren door de inzichten van de NGO's? maar op zeer grote schaal is het niet mogelijk deze getrouw na te bootsen. Om deze reden hebben de Gemeenschap en haar Lid-Staten zich met de NGO's geassocieerd - terwijl zij tegelijk trachten de conclusies uit de NGO-aanpak te trekken voor grotere samenwerkingsmaatregelen, op de gebieden waar zij kunnen worden toegepast - om hun acties aan de basis te versterken en zo de ontwikkelingseffecten voor de ontvangende bevolking te ver ruimen. In het kader van deze samenwerking beperkt de Gemeenschap zich normaliter tot het verstrekken van een financiële bijdrage voor de door de NGO's voorgestelde maatregelen. Door deze methode blijft het initiatief voorbehouden aan de NGO's en zijn zij verplicht hun mensen en financiële middelen actief in te zetten voor de voorbereiding en uitvoering van hun projecten. 5. Dit samenwerkingsverband heeft het mogelijk gemaakt tot dusverre ongeveer 3.500 projecten te verwezenlijken met 450 NGO's in 120 ontwikkelingslanden. Het to tale bedrag van de gezamenlijke investering van de NGO's en de Gemeenschap van 1976 tot 1989 was ongeveer 928,3 miljoen ecu, met een financiële bijdrage van de Gemeenschap van circa 413 miljoen ecu. Het multiplicatie-effeet van deze bijdrage was dus 2,2 d.w.z. dat voor elke twee ecu die door de Gemeenschap is uitgegeven, de NGO's en hun plaatselijke partners in de regel drie ecu hebben kunnen opbrengen op een totale investering van vijf ecu. De inhoud van deze maatregelen is uiterst gevarieerd, maar er zijn drie grote zwaartepunten : plattelandsontwikkeling, scholing en gezondheidszorg. Voor het merendeel horen de maatregelen echter in verscheiden sectoren tegelijk thuis, volgens de geïntegreerde aanpak die het kenmerk is van de actie van de NGO's. 6. In de loop van deze samenwerking zijn de betrekkingen tussen de NGO's en de Gemeenschap hecht en betrouwbaar geworden. Zo zijn de gemeenschappelijke acties in de afgelopen jaren uitgebreid tot veel meer gebieden dan die waarmee men aanvankelijk was gestart, namelijk voedselhulp, spoedhulp en de medefinanciering van kleine otnwikkelingspro- jecten. Tegenwoordig zijn de NGO's betrokken bij een dertigtal communautaire programma's voor samenwerking met de ontwikkelingslanden, die voor het meren deel gefinancierd worden uit de begroting van de Gemeenschap, maar ook uit het Europese Ontwikkelingsfonds (EOF) in het kader van de Overeenkomst van Lomé .