İNSAN HAKLARI DERNEĞİ 15. OLAĞAN GENEL KURULU

6 KASIM 2010

KASIM 2008 / KASIM 2010 DÖNEMİ ÇALIŞMA RAPORU

İNSAN HAKLARI DERNEĞİ HUMAN RIGHTS ASSOCIATION Necatibey Caddesi No:82/11-12 (6. kat) Demirtepe/Ankara Tel/Faks: 0 (312) 230 35 67-68 / 0 (312) 230 17 07 E-mail: [email protected] - [email protected] Web: http//www.ihd.org.tr Yitirdiğimiz Kurucu Üyelerimiz

Emil Galip Sandalcı, Gülizar Çağlayan, Didar Şensoy, Mahmut Tali Öngören, Mehmet Ali Aybar, Niyazi Ağırnaslı, İbrahim Tezcan, Ahmet Tahtakılıç, Aziz Nesin, Hamdi Konur, İsmet Pekdemir, Nusret Fişek, Haldunİnsan Hakları Özen, Recep Mücadelesinde Cüre, Cahit Talas…Öldürülen Yönetici ve Üyelerimiz

Vedat Aydın, Sıddık Tan, İdris Özçelik, Kemal Kılıç, Orhan Karaağar, Cemal Akar, Şevket Epözdemir, Muhsin Melik, İkram Mihyas, Tacettin Aşçı, Abuzer Öner, Ahmet Aydın, M. Şirin Polat, Medeni Göktepe, Şükrü Fırat, Yahya Orhan, Eyüp Gökoğlu, Cengiz Altun, Habib Kılıç, Mehmet Sincar, Metin Can, Hasan Kaya, Sedat Özevin, Sadi Özdemir, SalihEkim Özdemir 2008- Ekim … 2010 Döneminde Yitirdiğimiz Yöneticilerimiz

İki yıllık çalışma dönemimiz boyunca SabriOnlar, Kahraman, hayatlarıyla Rıdvan derneğimize Kızgın. güç katıyorlardı. Saygı ve sevgiyle anıyoruz. emekleri ile yönetim kurulumuza güç katan tüm şube yöneticilerimize ve çalışanlarımıza teşekkür ederiz… Mustafa Birtane Adile Erkan Ali Mutlu DENETLEME KURULU ASIL ÜYELER Nusret Doğruak Lütfü Demirkapı Reyhan Yalçındağ Baydemir Yüksel Mutlu Eren Keskin ONUR KURULU ASILÜYELER Tacim Coşgun(MYKÜyesi) Bölge Temsilcisi) Ali Akıncı(Doğuve Güney DoğuAnadolu Rıza Dalkılç(Marmara Bölge Temsilcisi) Beyhan Günyeli (Akdeniz Bölge Temsilcisi) H. NeclaŞengül(EGE Bölge Temsilcisi) Cüneyt Caniş(İstifa) (MYKÜyesi) Cihan Güçlük(MYKÜyesi) Harun Çakmak(MYKÜyesi) Sinem Coşkun (GenelSayman) Hasan Anlar(GenelSekreter Yardımcısı) dımcısı) Emrah Şeyhanlıoğlu (GenelSekreter Yar Emrah Öner(GenelSekreter Yardımcısı) Sevim Salihoğlu(GenelSekreter) İsmail Boyraz (GenelBaşkan Yardımcısı) Muharrem Erbey (GenelBaşkan Yardımcısı) Ragıp Zarakolu (GenelBaşkan Yardımcısı) Öztürk Türkdoğan (GenelBaşkan) ASIL ÜYELER MERKEZ YÖNETİM KURULU - Muazzez Araç (İstifa) Özgür Kan Haşim Uslu DENETLEME KURULU YEDEK ÜYELER İsmet Aras Hanifi Yalçınkaya Güneş Kırmızıgül Mehmet Işıktaş Mehmet Elbistan ONUR KURULU YEDEKÜYELER Faruk Eroğlu (MYKÜyesi) Ömer Ayaz (MYKÜyesi) Ali İhsanYaka (MYKÜyesi) Osman Süzen (MYKÜyesi) Avni Kalkan (MYKÜyesi) M. Nafiz Koç (MYKÜyesi) (MYKÜyesi)Adnan Eryılmaz Rahşan Bataray Saman(MYKÜyesi) Mehmet Güven (MYKÜyesi) Filiz Kalaycı (MYKÜyesi) Haşim CemÇelik(MYKÜyesi) Vetha Aydın (MYKÜyesi) Canan Uçar (MYKÜyesi) Kenan Döner(MYKÜyesi) Şenel Karataş (MYKÜyesi) Aygül Demirtaş (MYKÜyesi) YEDEK ÜYELER MERKEZ YÖNETİM KURULU 2009 TÜRKİYE İNSAN HAKLARI İHLALLERİBİLÂNÇOSU...... İHD’YE VEİNSAN HAKLARISAVUNUCULARINA YÖNELİK BASKILAR. DİĞER ETKİNLİKLER PROJESİ TÜRKİYE’DE İNSAN HAKLARISAVUNUCULARININ KORUNMASI GÜÇLENDİRİLMESİ PROJESİ...... TOPLUM ÖRGÜTLERİNİN YARGI ÜZERİNDEKİGÖZETİM KAPASİTESİNİN KADINLARA KARŞI ŞİDDETİNORTADAN KALDIRILMASI İÇİNSİVİL KİŞİLERİN HAKLARININETKİNKORUMASI PROJESİ MÜLTECİ, SIĞINMACI VEULUSLARARASI KORUNMAYA MUHTAÇ DİĞER GERÇEK ve ADALET İNSİYATİFİ...... KAYIPLAR OTURMA EYLEMLERİ İNSAN HAKLARIAKADEMİSİ CEZAEVLERİ ULUSLARARASI CEZAMAHKEMESİKOALİSYONU...... İNSAN HAKLARIORTAK PLATFORMU (İHOP)...... AVRUPA-AKDENİZ İNSAN HAKLARIAĞI (EMHRN)İLEİLİŞKİLER FIDH İLEİLİŞKİLER...... YEREL İLİŞKİLER ULUSLARARASI İLİŞKİLER İHD ÜYEİLİŞKİLERİve ÖRGÜTLENME ÇALIŞMALARI...... BASIN YAYIN VEDOKÜMANTASYON...... MERKEZ YÖNETİM KURULU KARARLARI İHD EKİM2008–EKİM2010DÖNEMİÇALIŞMAPROGRAMI GİRİŞ...... İÇİNDEKİLER ...... 19 ...... 147 141 137 133 127 121 119 105 123 95 91 85 83 69 61 35 79 59 57 7

İçindekiler | İnsan Hakları Derneği 5 15. Olağan Genelkurul Çalışma Raporu 6 ARAŞTIRMA, İNCELEMEVEGEZİRAPORLARI İHD ETKİNLİKRESİMLERİ İHD YAYINLARI...... 10. TÜRKİYEİNSAN HAKLARIHAREKETİKONFERANSI...... BASIN AÇIKLAMALARI...... 159 175 171 161 185 açısından tasfiye edilme riskiyle baş başa bırakmıştır.başa kapsamda baş riskiyleBu tasfiye edilme açısından Kürtler alanını siyasetsivil etmiş, tercihyöntem bir yanlış nusunda ko- çözümü iktidar,siyasisorunun eden kabul edilmiştir.Sorunu le Adliyeyehava ve- adeta sorunu Kürt dönüşerek, BirlikProjesine” Beraberlik “Milli ardından Açılım”a, “Demokratik sonra daha süreç başlayan ile açılımı Kürt birlikte ile 2009 Mayıs anlamıştır. liliğini gerek ulaşılması çözüme bir konuda bu etmiş, kabul resmen nunu soru- Kürt defa ilk devletetkisiyle de dinamiklerin dış sıra yanı nın sonuçları- zorlamıştır.Yerelatmayaseçim adım konusunda sorunu Kürtdevleti sonuçları, yerelseçim yapılanayında Mart yılının 2009 olmuştur. yıllar olduğu artma belirgin ihlallerde yaşanan ilgili özgürlüklerle yoğundaha tartışmaların ilgili yaşandığı, rağmenbuna vetemelhak çözümüyle temelde barışçıl ve demokatik sorununun Kürt özellikle yapıldığı, konusu eleştiri fazla en uygulamalarınınyargı tartışıldığı, 2008 yılı sonu, 2009 ve 2010 yılları ağırlıklı olarak çeşitli açılımların için bugenelkurulu onlara ithafediyoruz. saygıüzmüştür.değerlerine veyaşatmak anılarını Arkadaşlarımızın ve etkilemiş derinden hepimizi yitirmeleri yaşamlarını saldırıda lı mayın- Özdemir’in Salih ve Özdemir Sadi Özevin, Sedat ticilerinden ğında kansere yenik düşmesi, Batman Şubemiz eski başkan ve yöne- yataRıdvan- hasta Kızğın’ınbaşkanımız şube eski Bingöl dönem Bu vam edeceğimizbir genelkurul olacaktır. de- yolumuza kararlaşmalarla yeni giderilerek eksiklerimizin göre nel kurulda iki yıllık çalışma pratiğimizin değerlendirileceği ve buna ge- sergilemiştir.Bu pratik bir eden uygulamayagayretprogramını çalışma olduğu hazırlamış MYK’mız Kurul’dan başlayan çalışmalarına Genel sonra Olağan 14. yapılan tarihlerinde 2008 Kasım 1-2 GİRİŞ -

Giriş | İnsan Hakları Derneği 7 15. Olağan Genelkurul Çalışma Raporu 8 ıtyaı e üky-reitn rtklei lutr Alevilerin olmuştur. Protokolleri Türkiye-Ermenistan ve lıştayları sürecindeaçılım Alevidönemki konuşulanise Ça- Bu hususlar diğer önemlisi Kürt sorunununvarlığının resmen en kabul edilmesiolmuştur. ki Tabii gelişmelerdir. olumlu atılmış alanda bu mesi getiril- imkânlarının konuşma Kürtçe olsa da sınırlı cezaevlerinde kaldırılması, engellerin önündeki yapması yayın Kürtçe nallarının ka- televizyon özel başlaması, yayına Kürtçe TRT’nin dönemde, Bu muştur. Bualanda yapılan tümeylem ve etkinliklere katılmıştır. sun- katkı çalışmalarına barış birlikte ile Meclisi Barış Tükiye İHD noktasında çözümü temelde barışçıl ve demokratik sorunun Kürt miştir. çıkmıştır.yüzüne yargıAncak, yoluyla uygulamalarıbaskı devam et- su da haksızlıklar yapılan İHD’ye edilmesiyle kabul resmen nunun soru- Kürt dönem aktarmıştır.çevrelereBu ilgili üzere olmak başta kurumlararası uluslar veçevreleri diplomasi gerekenleriyapılması olarak ilgili sorunla bu iHD,iletmiştir. doğrudan hükümete rilerini öne- ve görüş sürecinde kurulması kurumların ilgili ile hakları san in- belirttiği yasalaşacağını Bakanı’nın İçişleri katılmış, toplantısına Ağustos 15 yapılan hükümetle paylaşmış, kamuoyuyla görüşlerini KürtTemmuzolarakDerneği, ilgili Hakları ile İnsan sorunu 2009’da lebilir. Bununiçinkapsamlı bir anayasa yapılması değişikliği şarttır. yollardançözü- göstermektedir.demokratikve barışçıl sorunu Kürt de basiretsizliğini iktidarın siyasal olması öngörülememiş nuçların so- tehlikeli yaratacağı durumun Bu çalışılmaktadır. uygulanmaya siyaseti tasfiye ve tanıma yerine siyaseti imha ve inkar dönem, Bu çalışılmaktadır. çözülmeye yoluyla bürokrasi sivil ve askeri cihiyle ter bilinçli siyasaliktidarın sorunu Kürt getirmemiş, yerine luğunu sorumlu- tarihsel göstermiştir.TBMM çıkmadığını dışına kapısının tutuklanmıştır. Açılan ve devam eden kişi davalar, 1600 Kürt sorununun adliye yaklaşık olduğu sendikacıların ve savuncuuların hakları da içerisinde eski ve yeni belediye başkanları ve siyasetçilerin, insan devam etmiş, 14 Nisan 2009’da başlayan KCK operasyonu kapsamın- hale getiren BDP’nin çok sayıda üye görünür ve yöneticisi faaliyetleriniüzerindeki baskılar sonra kapatıldıktan DTP tutuklanmış, üyesi veyönetici sayıda çok DTP’nin vermeyezorlanmış, ifadekemelerde DTP kapatılmış, DTP’li milletvekilleri hukuka aykırı bir şekilde mah- - Hükümet sadece kendisine yönelik olan teşebbüsleri soruşturma ko- tırılmaması bu alandaki sınırlı ve dar bakış açısını ortaya koymuştur. araş- akıbetlerinin kaybedileninsanların zorla yıllarda 90’lı ve 80’li memesi, binlerce faili meçhul cinayet dosyasının üzerine gitmemesi, iste- yüzleşmek geçmişle yakın kaçması, hesaplaşmaktan ile Eylül azaltan çeşitli gelişmelerin yaşanmış olmasıdır. Ancak hükümetin 12 uygulamalarınıvesayet askeri ve açılması önünün yargılanmasının yargıda sivil askerlerin açılması, davalar çeşitli ve soruşturulması teşebbüslerinindarbe de birisi gelişmelerinden önemli dönemin Bu katkılar sunacaktır. deklere ettikleri metin sivil toplum ilişkilerinin gelişmesinde önemli örgütlerinin Nisan ayında Erivan’da yaptıkları ortak toplantı sonucu Türkiye’deki insan hakları örgütleri ile Ermenistan’daki sivil toplum sunmuştur. katkı önemli tartışılmasında lehine mağdurlar oyunda şanan büyük felaketle ilgili yapmış olduğu faaliyetler sorunun kamu- ya1915’te- Şubesi’nin İstanbul veMerkezi Genel İHD dönemde, Bu göstermiştir.görüldüğünü olarak malzemesi bağlanması politika dış bir olayın ilişkilerine Ermenistan-Azerbaycan sürecinin lanma onay TBMM’de Protokollerin Ancak anlamda olmuştur. gelişme bir tarihsel önemli yapılması Protokollerinin Türkiye-Ermenistan rine destek olmaya devam edecektir. başlıkları temelinde gündeme getirmeye ve bu konuda alevi örgütle- hak sorunları olduğu yaşamış Alevilerin Derneği, Hakları tir.İnsan göstermiş- da olduğunu politika bir “İslam-Türk”geçerli sentezinin açısından iktidar siyasal dönüştürülmemesi müzeye Madımak’ın sı, mevlerinin ibadet ve kültür merkezi olarak statülerinin tanınmama- kuk devleti ilkesine bağlı olamadığını da göstermiştir. hu- Bu süreçte, iktidarın Ce- siyasal uygulanmaması olarak bütün bir kararlarının yargı verilen içinde Türkiye sonra karardan bu ve kararının AİHM ilgili hususla bu ki, Kaldı göstermiştir. samimiyetsizliğini iktidarın siyasal kaldırılmaması dersinin din zorunlu olan arasında talepleri öncelikli Alevilerin ettirmiştir.devam politikasını çözümsüzlük rip göste- gibi çözüyormuş sorunları Hükümet göstermiştir. yanı yasi si- açısındaki bakış özgürlüklere ve hak temel hükümetin rülmesi, dönüştü- oyalamaya bir adeta sürecin bu Çalıştaylarla gerekirken, çözülmesi alınıp ele çerçevesinde Özgürlüğü” Vicdan ve Müca- dele”,“Din “Ayrımcılıkla ihlallerinin, hak kaldığı maruz ve karşılaştığı -

Giriş | İnsan Hakları Derneği 9 10 15. Olağan Genelkurul Çalışma Raporu ratik bir anayasa için iyi bir zemin oluşturduğu tespitini yapmıştır.tespitini oluşturduğu zemin bir iyi için anayasa bir ratik vereferandumyenivedemok zisyonunabürünmemiş sonuçlarının tarafpo- bir herhangioynamış,rol süreçteyapıcı bir bu Derneğimiz göstermektedir. olduğunu çalışma çok gereken yapması daha için sivilolması, anayascılık hareketinin müştereklerdeasgari buluşmak takınamamış tutum bir ortak kesimlerin anayasabulunan talebinde anayasacılık hareketinin zaaflarını da ortaya koymuştur. Demokratik sivil gelişmeler yaşanan sürecinde yasalaşması açıklanıp muoyuna lardır. Ancak, 2010 yılında AKP’nin Anayasa Değişiklik Paketinin ka- temiyeniiçin edebilmesi inşa Anayasabir ihtiyacını ortaya koymuş - sis- bir dayalı özgürlüklere ve hak temel ve demokratikleşebilmesi anlamda gerçek Türkiye’nin gerçekleştirmiş, Konferansı” Anayasa “Demokratik gelerek araya bir gazeteciler ve yazar aydın,partiler, siyasal sendikalar, örgütleri, meslek örgütü, kitle demokratik top- lum, sivil defa ilk sonra yıllardan uzun yılında 2009 dönemde, Bu ğimiz ABilerleme sürecini yakından takipetmeye devam edecektir. olmamıştır.Derne- değişiklik bir tutumunda nötr eden devam beri muştur.yılından üyekonusundaki2005 AB’yetam Hükümetinolma yakınol- pozisyonlarıbirbirine AB’nin gereksede hükümetinGerek korumuştur. durağanlığı süreci ilerleme AB yılında, 2010 ve 2009 yolda önemlikatkılar sunacaktır. giden sürecine İnsiyatifi”,yüzleşme Adalet bir veTürkiye’degerçek “Gerçek oluşturduğumuz sürecinde dava ve soruşturma Ergenekon çalışmalar yapılmaya devam edilecektir. lül döneminde mağdur olan kişilerin haklarını aramaları için gerekli sürecibu Derneğimiz çalıştık. yakındançok etmektedir.takip Ey12 anlatmayakamuoyuna işlemeyeceğini aşımını zaman için suçlar bu ve yargılanabileceğini altında başlığı suçlar karşı insanlığa suçların Eylül 2010 günü yapmış olduğumuz suç duyurunda o dönem işlenen 13 kolaylaştırmıştır. çıkarılmasını önüne yargı darbecilerin yapan Darbesini Eylül 12 kaldırılması Maddenin 15. geçici anayasanın len alıncayadevamedecektir.kadarsonuç leri Referandumlaedi- kabul faillerin yargılanması amacıyla başlatmış olduğumuz oturma eylem- çıkarılarak ortaya akibetlerinin kaybedilenlerin zorla dönemde, Bu kaydedilebilir.olarakrılmayada gelişme verici bir umut başlanması ve Temizöz davaları) halka yönelik suç işleyenlerin yargı önüne çıka- yaptırmıştır.nusu davalardabazı çeşitli Ancak (Diyarbakır’da JİTEM - - lu halegelmiştir. Kürt sorununun çözümünde Köy Koruculuğunun kaldırılması zorun- rulmamış olması önemli bir eksikliğin itirafı anlamına da gelmektedir. oluştu kadar bugüne mekanizmasının denetim jandarma ve polis ği Hükümetin Kürt sorununda demokratik açılım sürecinde, dile getirdi da göstermektedir. Hükümet buhusustadahiçbiradımatmamıştır. yısının artması yapılan değişikliğin ne kadar hukuka aykırı olduğunu sa- kişilerin ölen ğidir.yargısızinfazlardasonra değiştiktenyasa Bu hususlardanyapılanolan yılında neden 2007 de biri PSVK değişikli- ihlallerine hakkı Yaşamdurmaktadır. ortada olarak çelişki bir maz anlaşıl- benimsemesi politikalarını tasfiye yerine uygulamak lerini Fransa,Kürtçözümünde nın, sorunununİspanya veİngiltere örnek Başbaka- Sayın diyen Ağlamasın” “Analar olmamalıdır. yurttaşımız hiçbir kaybedecek artık ki; göstermektedir politikası çözümsüzlük Kürtsorunundakiolan Yaşam yaşanmasınaneden ihlallerinin hakkı Bilge Köyü katliamı ilebirlikte gerçek yüzünügöstermiştir. vakaları öldürme yitirmiştir.kaynaklıyaşamını korucularındanKöy keri mühimmat patlaması sonucu 8’i çocuk olmak üzere topla 22 kişi olmak üzere toplam 141 kişi yaşamını yitirmiştir. Kara mayını ve as- Devam eden silahlı çatışmalarda 50’si güvenlik görevlisi, 91’i militan 6’sı gözaltı merkezlerinde 36’sı ise cezaevlerinde meydana gelmiştir. bulmuştur.Bunlardan42’yi ölümler gelen meydananedeniyle mesi engellen- tedavinin ve intihar,kavga şüpheli merkezlerinde gözaltı nitelendirdiğimiz şekilde 36 kişi yaşamını yitirmiş, cezaevlerinde ve diye infaz yargısız sonucu açmaları ateş rastgele sonucu, ihtarı dur cinayet,güçlerininkolluk meçhul faili 18 yılında; 2009 göre rilerine YAŞAMetmiştir.devam İHLALLERİ etmiştir.devamHAKKI ve - İHD aratarak devam ettiğinibelirtmekgerekir. veyanahürriyetlerdekihak bu duğumuzda, yılından 2005 ihlallerin koyortaya iddialarını ihlal yaşanan başlıklarında hak çeşitli Ancak bulunmaktadır. husus çok pek daha söylenebilecek için dönem Bu göstermektedir. yol bize konuda bu belgeler temel ilgili özgürlüklerle ve Temelhak yapacaktır. çalışmaları olacak müdahil sürecine yapılması anayasa kesimleriyletüm toplumun da kapsamda birlikteBu demokratikbir - - - - 11 Giriş | İnsan Hakları Derneği 12 15. Olağan Genelkurul Çalışma Raporu rilmeyen önemlieksiklikleri arasında yer almıştır. rettin tanınmaması bu dönemin önemli sözü edilen ama yerine geti- vicdani giderilmemesi, sorununun başörtüsü getirilmemesi, yerine taleplerinin Alevilerin açılmaması, Okulu’nun Ruhban Heybeliada olan biri taleplerinden önemli yurttaşlarımızın olmayan Müslüman DİN VEVİCDAN ÖZGÜRLÜĞÜ mete verilmiş olmasınakarşın, hala somutbir adımatılmamıştır. Hükü- taslağı yasa Kurulu Eşitlik ve Mücadele Ayrımcılıkla dığımız hazırla- olmuştur.taslağını bünyesindebirisi İHOP eksikliklerinden önemli getirilmeyen yerine ama edilen sözü dönem bu olması mış çıkarılma - yasanın bir özel yasaklayan ayrımcılığı ve bulunmaması kurumunun eşitlik bir dır.edecek mücadele Türkiye’deayrımcılıkla ayrımcılıkuygulamalarınınetmediğinden dayanağını oluşturmakta- kabul farklılıkları nedeniylekarakteri ideolojik AnayasamızMevcut AYRIMCILIK YASAĞI irade eksikliği olarak karşımıza çıkmıştır. bir büyük çok onaylanmaması bunun olmuştur.Ancak önemli mesi sözleşmeye ek seçmeli protokolü onaylanmak için TBMM’ye gönder işkenceyeiçin karşıindirmek aza en iddialarını vekötümuamele ce yaratmıştır. Hükümetin cezasızlık kültürü ile mücadele etmek, işken- politikasının sürmektedir. etkinliği Bupolitika bircezasızlıkkültürü cezasızlık konusunda mücadele ile muamele kötü ve işkence tedir; etmek ifade şunu rakamlar Bu açılmıştır. davası Mukavemet 76,9 karşılık,davasınaeziyet ve işkence adet 1 her göre rakamlarına yılı yargılanmıştır.2008 olarak sanık dava kişi 18859 11256 davalarda bu açılmış, yılında 2008 suçundan Mukavemet 265. yani TCK maddeden, düzenleyen suçunun direnme için yaptırmamak görevi karşın buna göstermektedir.Ancak ettiğini devam şekilde bir ciddi 403 olaraksanık kişi yargılanmıştır. açılmış, rakamlarBu işkencebile ve davaeziyetin 153 suçlarından eziyet ve işkence yılında 2008 göre, istatistiklerine resmi Bakanlığı’nın Adalet etmektedir.devam sorunlar ilgili ile muamele kötü veyapılmıştır. İşkence iddiası ihlal 1835 gerekçesiyle gördüğü muamele kötü ve işkence yılında 2009 İŞKENCE VEKÖTÜ MUAMELE - - mak üzeremak toplantı229 kitlesel ve gösteride yaralanma,356 ölüm, 6 ol- TekelAnkara’daişçilerine Aralıkta İstanbul’da, Mayıs’ta 1 üzere olmak başta bölgesi Anadolu güneydoğu ve Doğu yılında, 2009 tır. kuvvetlerinin yaptığı müdahaleler sonrasında ağır ihlaller yaşanmış güvenlik- gösterilere ve Toplantı artmıştır. giderek ihlaller nındaki ala- hak bu gibi değiştirilmediği kanun sayılı 2911 de dönemde Bu TOPLANTI VEGÖSTERİ YÜRÜYÜŞÜ HAKKI deniyle halatutukluçocuklar bulunmaktadır. güvenlik eksenli olduğunu göstermiştir. Yeni yasanın eksiklikleri ne- açısının bakış özgürlüklereve hak temel getirmeyeçalışması haline konusu pazarlık siyasi bile konuyu önemli çok bu ilgili çocuklarla iktidarın siyasi Ancak değerlendirilmelidir. olarak başarısı bir nin Girişimcileri- Adalet İçin Çocuklar ve Çağırıcıları Adalet için cuklar ço- geçmesi TBMM’den olsa de yetersiz değişikliğinin kanun ilgili hususla etmiştir.Bu devam kadar ortasına yılı 2010 yılından 2006 olarak ihlal bir ağır yargılanması Mahkemelerinde Kanununa Ceza Ağır Mücadele göre Terörle çocukların bilinen olarak çocuklar” mağduru “TMK yargılanmıştır.Kamuoyunda Mahkemelerinde Ceza Bu dömemde yaklaşık 4000’e yakın çocuk, özel yetkili ve görevli Ağır KANUNLA İHTİLAFA DÜŞENÇOCUKLAR larına direnen yargı yapısı devam etmiştir. içtihat- AİHM’in geçmiştir.de tarihe dönemde olarak Bu yıl bir kara edilmektedir.açısındanözgürlüğü ifadeve basın düşünce, yılı; 2009 ifade binlerle soruşturmalar karşılaştıkları nedeniyle görevleri nın getirilmiştir.engeli mensupları- erişim Basın sitesine internet 4662 ve toplatılmış kitap 11 durdurulmuş, defalarca yayını derginin ve gazete 17 etmiş, devam yargılanmaya şekilde bir tutuklu gazeteci 36kişiye davaaçılmış, 853 kapsamında özgürlüğü ifadeve düşünce yılında 2009 göre; Tespitlerimize bulunmaktadır. düzenlemeler li önem- çok sınırlayan alanını hak bu veKanunu’nda Koruma Atatürk’ü Kanunu Dernekler Kanunu, Sendikalar Kanunu, Partiler Siyasi Kanun, Sayılı 2911 Kanunu, Kabahatler Kanunu, Mücadele Terörle 8, ve 220/6,7 222, 277, 285, 218, 288, 300, 301, 305, 314/3, 318 217, ve 341. maddelerinde; 216, 215, 214, 134, Yasası’nın Ceza Türk DÜŞÜNCE, İFADE VEBASIN ÖZGÜRLÜĞÜ 13 Giriş | İnsan Hakları Derneği 14 15. Olağan Genelkurul Çalışma Raporu i dooi ttma, uuu ütnüü leie yu br yargı bir uygun ilkesine üstünlüğü hukukun tutumlar, ideolojik ki Yüksekkonumu,Yargıda barındırıyorkemeleriniHSYK’nın olması, - devamıkendiDGM’lerin nın içinde Görevli Özel olan Mah- Ceza Ağır Anayasada askeri ve sivil yargı sisteminin mevcut olması, sivil yargı- ADİL YARGILANMA HAKKI güvenliğini tehdit eden önemli bir sorun olarak ortada durmaktadır. kişi açısından yurttaşlar tüm olması sergileniyor kolaylıkla lerinin kalmışvezorunda mak ev42 ve işyeri görmüştür.hasar pratikLinç miş, 43 kişi yaralanmış, 13 kişi memleketlerine geri dönme kararı al - 2009 yılında linç girişimleri sonucunda toplam 4 kişi yaşamını yitir incelenme isteği 2009yılındadayerine getirilmemiştir. numunu korumuştur. Bu cezaevinin sivil toplum örgütleri tarafından ko - mevcut olarak sebebi artmasının gerginliğin toplumsal Cezaevi yaşanmayaolarakyoğun ihlalleri devamhak etmiştir. lerinde İmralı olmuştur.Cezaev göstergesi bir uygulandığının politikasının baskı dönem bu kadar yüksek bir orana ulaşmıştır. Bu durum yargı yolu ile ağır olduğunu ortaya koymuştur. Tutuklu yargılama oranı ilk defa bu kadar ne rejiminin tutuklama yüksekliği oranının yargılamalarının Tutuklu hükümlüdür. 60.029’u tutuklu, hükmen 21.055’i tutuklu, 38.310’u Bunlardan tutulmaktadır.cezaevlerinde kişi 119,394 lam yaklaşmıştır.itibariyle100’e sayıtop- sonu ayı bu Ağustos yılı 2010 yılında 2010 iken, bulunmakta mahpus 45 hasta ağır gereken leri tahliyeiçin tedavi- veedilmeleri cezaevlerindetutulan yılında 2009 KİŞİ GÜVENLİĞİVEÖZGÜRLÜĞÜ İLEMAHPUSHAKLARI darın yargı vesayetini sürdürmesinde etkiliolmuştur. ikti- siyasi olması değiştirilmemiş rejiminin partiler siyasalyasakçı özellikle, yılında 2009 düzenlenmiştir. baskın kere 227 güçlerince güvenlik binalarına kurumların çeşitli üzere olmak partiler Başta düzenlenmiştir. saldırılar kişilerce belirsiz kimliği binalarına parti kapatılması bu hak alanındaki ağır ihlali ortaya koymuştur. 140 kere 2009 yılında,10kuruluşla ilgilikapatma davası sürmüştür. DTP’nin ÖRGÜTLENME ÖZGÜRLÜĞÜ yapma hakkı2009yılındaağırbirbiçimdeihlaledilmiştir. gerçekleşmiştir.tutuklama 732 veToplantı gözaltı gösterive12976 - - - 2009 yılında tespit edebildiğimiz namus cinayeti sayısı 31’dir. Kadın tecavüzyoluylavakalarıdevamveetmiştir. öldürme taciz şiddet, da alan- toplumsal ve içi ev yönelik çocuğa ve kadına de dönemde Bu KADINA VEÇOCUĞA YÖNELİK TACİZ VEŞİDDET rı kurumuna kavuşamamıştır. tergesi olmuştur. Türkiye tarafsız ve bağımsız bir ulusal insan hakla- gös- somut sürdürüldüğünün olarak eksenli güvenlik yaklaşımının hakları insan hükümetin artırılması baskıların uygulamadarağmen Genelgesine sayılı 2004/139 Bakanlığı’nın İçişleri işletilmemiştir. fiilen Bildirgesi Korunması Savunucuları’nın Hakları İnsan edilen kabul Kurulu’nca Genel BM olduğu taraf Türkiye’ningöstermiştir. kında soruşturma ve davalar açılması baskının dozunun artırıldığını sayıdaçok gibi çıkması dışına yurt cunda YöneticiİHD ve Üyesi hak sonu- verilmesi ceza sayıda Açıkalın’açok Ethem Başkanı Şube eski Adana tutuklanması, 2010’da Mart Aydın’ınVetha16 başkanı Şube üyesi Yüksel MUTLU’nun 2009 yılında kurulu6 ay tutuklu kalması, Onur İHD Siirt İHD yargılanması, tutuklu fazla aydan 8 yılında 2009 24 Aralık 2009’da tutuklanması, İHD MYK üyesi Av. Filiz KALAYCI’nın YardımcısıAv.ERBEY’in Başkan Muharrem Genel İHD artırılmıştır. giderek baskılar yönelik savunucularına hakları insan dönemde Bu İNSAN HAKLARISAVUNUCULARINA YÖNELİK BASKILAR yasa taslakları üzerindeçalışmalarınısürdürmektedir. hazırlanan yeni Koordinasyonu Mülteci oluşturulan tarafından güt olmayaneden devam etmektedir. ör- 7 olduğu de İHD’nin İçerisinde sorunlara ciddi uygulaması harcı ikamet yüksek alınan macılardan olmamıştır.Sığın- ilerleme somut hiçbir alanda bu de dömemde Bu MÜLTECİ VESIĞINMACI HAKLARI çimde ihlalineyol açmıştır. bi- ağır de Hürriyeti’nin Haberleşme verilmesi izin takiplere teknik Yargıkararlarıyla hukukavetelefonaykırı dinelmelerine şekilde bir ettirecektir. devam çalışmalarını için kaldırılması mahkemelerinin ceza ağır görevli özel İHD, getirmemiştir. çözüm sorununa gılama yar özel değişikliği Anayasa gelmiştir. gündeme tartışılması fazla çok yargının dönemde, Bu göstermektedir. olmadığını yapılanması - - 15 Giriş | İnsan Hakları Derneği 16 15. Olağan Genelkurul Çalışma Raporu insan hakları alanında çeşitli konulardabilimselyapmasınınüretim çeşitli alanında hakları insan aktivistlerin üzere olmak yöneticileri ve üye İHD başta giderilmiş, eksiklik bir önemli açılarakAkademisi Hakları İnsan İHD dönem Bu ması-toplantıları yapılmıştır. açıkla- basın ortak örgütleriyle hakları insan diğer kez 57 yapılmış, açıklaması basın kez 99 tarafından merkez genel içersinde Dönem lanmıştır. yayın - sitemizde internet tümü Raporların açıklanmıştır. muoyuna ka- ve hazırlanmış raporu inceleme araştırma- 38 konularda Çeşitli çıkarılmıştır. olarak düzenli raporları ihlal hak yıllık dönemde Bu değerlendirilmesi gerekmektedir. arada bir hususun sağlamıştır.avantajlariki önemli Bu bakımından yereldetarafrındanseçilmesi bir yaşananetme sorunlara müdahale dört yurdun üyelerinin MYK yandan, gerekmektedir.Öte pılanması en az 15 günde bir düzenli toplanacak ve karar alabilecek şekilde ya- sorun olmuştur. Bu nedenle bu genel kurulda oluşacak yeni MYK’nın yapması toplantı düzenli aralıklarla sık gelerek birarayayöneticini yedek 17 ve asıl 17 satında ülke olmuştur.Tüm MYK ve leştirilmiş bir organ iki bu ise, vardı.Şimdi organı yürütme bir toplanan hafta tadır. Önceden ayda veya iki ayda birtoplanana GYK ve neredeyse her birarayasık veyapmagelme çalışma konusundayaşamak sıkıntılar daha yapısı MYK yeni oluşturulan sonra değişikliğinden tüzük İHD MYK ÇALIŞMALARI rumundadır. du- yapmak çalışma görünür ve fazla daha altında başlık bu dönem olmuştur.önümüzdeki İHD,gidiş bir doğru devletineyardım sosyal ral politikaları sonucu sosyal devlet uygulamalarından uzaklaşılarak zirveyılında yapmıştır. Yoksulluk giderek artmıştır. Hükümetin libe- 2009 rakamları işsizlik resmi yaşanmıştır.Gayrı veve Resmidilmiş hisse- fazla oldukça de Türkiye’de krizi ekonomik dünya yılı 2009 EKONOMİK VESOSYAL HAKLAR siyet eşitliğialanındaherhangi biradımatılamamıştır. devametmektedir.olarakda kültürel sorun bir ciddi Toplumsal cin- bedeni üzerinden gerçekleştirilen bu cinayetlerin durdurulamaması - - kür ederiz. üzere şube yönetimlerine, genel merkez ve şube çalışanlarına teşek Bu dönem çalışmalarımızda katılan ve destek olan başta MYK olmak mücadelesini sürdürecektir. bütün bu baskı politikalarına karşın, temel hak ve özgürlüklerle ilgili savunucuları hakları İnsan yapılmıştır. uygulamaları baskı yoluyla Bu dönem, yoğun bir biçimde yönetici arkadaşlarımıza yönelik yargı malarını çeşitlendirerek devam edecektir. çalış- bazlı proje dönük arttırılmasına kapasitesinin derneğimizin Merkezimizyapılmaktadır. Genel projesi koruması etkin haklarının birlikte mülteci,vesığınmacı uluslararası korunmaya kişilerindiğer muhtaç THIV’le ve proje yönelik korunmasına savunucularının rı hakla- insan 2009’da Aralık proje, gözlem yönelik arttırmaya üzerindeki kapasitesini yargı örgütlerinin toplum sivil için kaldırmak ortadan şiddeti yönelik kadınlara ayında 2010 Nisan dönemde, Bu nu kurulmuştur. koordinasyoamacıylamülteci sorunlarıylailgilenmek - ğınmacıların sı- ve mülteci örgütleriylebirlikte hakları insan diğer dönemde, Bu etmektedir. devamtemsiliyetimiz kurulundaki yönetim EUROMED’teki ve FIDH miş olup,buyılyeni birkonferans dahayapılacaktır. gerçekleştirilKonferansı’- Hareketi Hakları ‘Türkiyeİnsan sonunda yürütülmektedir.yılı çizgide 2008 birliktegayetbir ile olmulu THIV tür. TIHV’le ilgili ilişkilerimizi yapıcı bir tarzda işbirliği çreçevesinde yürütümüş- çalışmalarını sözcüğülünde Başkanımızın Genel ve miş güçlen- üyelerle yeni Koalisyonu Mahkemesi Ceza Uluslararasıtür. yürütülmüş- olarak uygun programafaaliyetler bünyesindeki İHOP çalışmalar planlandığı şekildeyürütülmüşve yürütülmeye devam edecektir. ilgili ihlalleriyle hak yaşanan cezaevlerinde dönem Bu temellere oturtulması yoluna gidilmiştir. İHD MERKEZYÖNETİM KURULU - 17 Giriş | İnsan Hakları Derneği nen, uygulanan bir sistematik uygulama haline gelmiştir. Bu ülkelerde rilmiştir.Filistin’deveAfganistanalevleIrak, - yakınzamanda İşkence bir yasak olan işkencenin tavsiye edilir hale geldiği bir sürecin içine gi- hakları mekanizmalarının askıya alınması, işlevsizleştirilmesi, mutlak uluslararasıinsan ile hukuk tur.insancıl ve hakları Uluslararasıinsan olmuş- kaynağı esin bir adeta için güçler uluslararasıisteyenvermek kadar devam eden olağan üstü yönetim modeli, dünyaya yeni bir şekil bugüne ve ulaşan doruğa süreciyle Eylül ratılmasıdır.12 Türkiye’nin nuçlarından birisi evrensel insan hakları değerlerlerinin erozyona uğ- so önemli en eğilimin karsıyadır.Bu karsı ile sonuçları eğilimin bir dünyada“güvenlik-özgürlük” “güvenlik”geliştirentartışmasını lehine ve başlayan süreciyle Eylül 11 bugün, (İHH), Hareketi Hakları İnsan A. DÜNYADA İNSAN HAKLARININDURUMU Programı”nın temeli oluşturulmuştur. Çalışma “2008–2010 temelde bu ve sunulmuş önerileri çözüm lecek de ve açıklıkla tartışıldığı bu toplantıda, sorunların üstesinden gelebi- Örgütünherhangikoymadansorunlarının çekince bir samimiyet için- Programı”na ilişkinbirtartışmazeminioluşturmuştur. Çalışma Dönemi “2008–2010 ve gerçekleştirmiş toplantı bir geldiği araya bir başkanlarının şube ve üyeleri MYK tarihinde; 2008 Kasım 28 amacıyla kılmak yerleşik mücadelesini hakları insan bir tematik sis ve etkili daha taşımak, dönemlere önümüzdeki birikimi, edindiği mücadelesinde hakları insan yıllık 22 (İHD), Derneği Hakları İnsan Sunuş İHD EKİM2008–EKİM2010DÖNEMİÇALIŞMA PROGRAMI - - 19 İhd Ekim 2008–Ekim 2010 Dönemi Çalışma Programı | İnsan Hakları Derneği 20 15. Olağan Genelkurul Çalışma Raporu Türkiye’de de durum, global düzeydeki gelişmelerden farklı değildir.farklı gelişmelerden düzeydeki global durum, de Türkiye’de B. TÜRKİYE’DEİNSAN HAKLARI laştırmaktadır. meşru nevi bir durumu bulunduğu içinde dünyanın kalması, etkisiz ve güçsüz hareketinin hakları insan karşı tehditlere ve hareketlerine işgal gerçekleştirilen altında sloganları demokrasi ve hakları İnsan yönelmektedirler. giderek zemine, bir içselleştiren tezini alınamaz’ kezli insan hakları örgütleri ‘güvenlik olmadan özgürlükler güvenceye mer Amerika vefarklılaşmadır.Avrupa fikri Özellikle oluşan lerinde örgüt hakları arasında,insan nedenleri önemli oluşturulamamasının ortak bir mücadele alanı oluşturulamamıştır. Ortak bir mücadele hattı ve kalmış konumda güçsüz hareketi hakları insan uluslararası karşı eğilimlere bu eden tehdit özgürlüklerini ve hak insan Küreselölçekte sahip olmahakları,görmezdengelinmeye başlanmıştır. standardına yaşam bir yeterli sendikalaşma, güvenlik, sosyal sağlık, eğitim, hakkı, barınma hakkı, çalışma olan kazanımı önemli sanlığın in- sonucunda, politikalar aykırı haklarına insan uygulananDünyada insan haklarına aykırı koşullarda göçmenler, yaşamlarını sürdürmeye çalışmaktadır. yaşayan yerlerinde barınma ve kampları mülteci olmayantrajik vakalar yaşamaktadır. ülkelerdealan göç Yine bulunan doğru hızla artmıştır. Göçmenler, insan tacirlerinin eliyle, sonucu belli ülkelere zengin ülkelerden yoksul hareketleri göç uluslararası dolayı sebeplerden ekonomik ve siyasal dünyada, ile gelmesi hale görünür düzeyinin gelişmişlik bölgesel özellikle yıllarda yaratılmıştır.Son ya dün- bir yönetilir merkezden tek de eksende iktisadi değil, lirlendiği be- eksenin politik yalnızca artmış, uçurum arasındakiyoksulülkeler ile ülkeler varsıl artmış, dünyadayoksulluk ile politikalar Neo-liberal hareketinin etkinliğiniazaltıcıve güçsüzleştiricibiretkisiolmaktadır. hakları insan küreselanlamda gelişmelerin, bu eden tehdit doğrudan gımızı arttıran önemli bir neden olmaktadır. Medeni ve siyasal hakları dikkatealmayan yaklaşımlar, kayihlallerinde hakları gelecekteinsan haklarını İnsan alınamamıştır. sonuç ama yapılmış, etkinlikler karsı dünyada,karşı olmasına güçlü olarakgörünür hakkı güçlünün etmek, işgal ülkelerikalmaktadır. Başka sessiz dinamikler diğer haricinde ri uygulanan baskı, şiddet ve işkencelere, dünyada insan hakları örgütle - - - - - lerinin görüşünü alıp, yeni bir sivil ve demokratik anayasa oluşturma- saygılı bir yönetim modeli oluşturabilmesi için tüm sivil toplum örgüt alınmaya başlanmıştır. Türkiye’nin tam demokratik ve insan haklarına dele Yasası (TMY) ve Polis Vazife Salahiyetleri Kanunu (PVSK) ile geri yeniTürkkısmı, (TCK),çıkarılanTerörlebir Kanunu ların Ceza Müca kazanım- kısıtlı edilen elde hatta durmuş, yana bu yılından lar,2005 adım- reformsaleksenli (AB) AvrupaBirliği gerçekleştirilen arasında 2000–2004 alanında, hakları başlanmıştır.İnsan edilmeye ihlal fazla daha hakkı, yargılanma adil artmış, giderek oluşturma baskı ile yolu yargı olarak, sonucu yapılmamasının reformunun yargı Türkiye’de vermektedir. bu eksende yaklaşan tutum, insan hakları hareketinin gelişimine zarar devametmektedir.savunucularınayaklaşımıve senli haklarına İnsan ek güvenlik açısındaki bakış haklarına insan hükümetin Türkiye’de, rumuna düşülmüştür. du- hükümetlerin diğer getirilmemiş, yerine tarafından hükümetleri sı isteği, ellerinde fırsat ve imkan olmasına rağmen, 58. 59. ve 60. AKP Toplumun en önemli beklentisi olan demokratik bir anayasa yapılma sorunlar bulunmaktadır. ciddi Türkiye’ninsisteminde açısından, ilkeleri katılımcılık ve açıklık çoğulculuk, Demokrasinin edememiştir. tesis demokrasiyi rememiş, geçi- yaşama özgürlükleri ve hak alan yer belgelerde bu karşın, sına Oysa Türkiye, pek çok ulusalüstü insan hakları belgesinin tarafı olma rinin tamkatılımına dayandığı’ rejimin adıdır. veözgürceistencininifadekendiedilmesine yönleyaşamlarının tüm - için, belirlemek sistemlerini kültürel ve hukuksal sosyal, ekonomik, siyasal,kendi ‘Halkın gibi, vurgulandığı de maddesinde 8. Belgesi’nin Demokrasi, Birleşmiş Milletler Dünya İnsan Hakları Konferansı Viyana ları ve demokrasi sorunudur. hak insan sorunu, temel değişmeyen yıllardırmektedir. Türkiye’nin sergileyebil- davranış bir meşrulaştırıcı politikaları mevcut zaman, zaman gösterememekte, tavır yeterince sorununda başörtüsü hatta ve sorunu azınlıklar sorunu, Ermeni ile, ihlaller kaldığı maruz vilerin Ale- üzere, olmak başta sorunu Kürtkalarak, etkisinde açısının bakış Türkiye’ningüvenlikliküreseldüzeydegeliştirilen güçleri, demokrasi ------21 İhd Ekim 2008–Ekim 2010 Dönemi Çalışma Programı | İnsan Hakları Derneği 22 15. Olağan Genelkurul Çalışma Raporu Türkiye’de nüfusun % 24’ü günde 4,30 ABD Doları’ndan daha az bir az daha Doları’ndan ABD 4,30 günde 24’ü % nüfusun Türkiye’de insan yurttaşına onuruna uygun asgari yaşam standardı garantisi sunan devlettir. devlet, Oysa Sosyal büyümektedir. sürekli adaletsizliği dağılımı gelir arasındaki bölgeler ve tabakalar sosyalSınıflar, kedir: ül bir olan sorunları ciddi da açısından ilkesi adalet sosyalTürkiye, internet sitesine erişimyasağı getirilmiştir. 38 vedavaolarak açılmış ilgili kitapla 47 verilmiş,kararıtoplatma ve ayında11 kezgazetetoplam44 27 ilk yayınhakkında lının durdurma İletişim özgürlüğü alanında da ciddi sorunlar bulunmaktadır. 2008 yı- duğunu söylemek olası değildir. vehak insan da, özgürlüklerininyeterince yargısal koruma ol- altında durumdur.bir dolayınedenlerdenkarşılaşılan sıkça vermesi,bu Tüm yönelimlerevedayalıkararbireyselolarak zihniyeteilgi hatta vekim yapısalvardır.sorunlar Yargıçların, ilkesiadalet uyarınca ha- de, değil açısından ilkesiyapıya sahiptir.tarafsızlığı vebir Yargı bağımsızlığı li Yargı, yargı birliği ilkesine aykırı olarak, sivil ve askeri yargı olarak iki- gibi sivil toplum örgütleri hakkındadakapatma davaları açılmıştır. Halkevleri Derneği, Özgürlükler ve Haklar TemelGenç-Sen, İstanbul, Lambda GÖÇ-DER, KAÖ-DER, içinde yılı 2008 sıra yanı davaların lan açı- yönünde kapatılması partilerin Siyasaletmektedir. devam maya çoğal katlanarak sorunlar yaşanan alanında özgürlüğü Örgütlenme rın yargılandığı, tutuklandığıbirülke olmaktankurtulmalıdır. insanla için bulunmaktadır.açıkladığı Türkiye,madde düşüncelerini beş on az, en kullanılabilecek yerine birbiri kısıtlayan, özgürlüğünü ifadeve düşünce sahiptir.TCK’da, niteliğe bir Sadece kısıtlayıcı ğünü özgürlü ifade ve düşünce olarak bütün bir mevzuatı, hukuk Mevcut mektedir. işletileme mekanizmaları denetim demokratik yönelik icraatlarına Askeriyenin siyasal ve toplumsal yaşam üzerindeki vesayeti sürmekte, yükseltilememiştir.seviyesine ülkeler demokratik ilişkisi, Sivil-asker sı, halabuülkede enkolay ve olağan biruygulamadır. bulunmaktadır.barajlarkaldıranyüksek kapatılmaSiyasalpartilerin ortadan olanağını temsil de hem yasakları dil hem yasalarında, çim SiyasaldevamYasası’nda,yasaklarıPartilerediyor. dil ve düşünce Se- sı gereklidir. ------ouu lrk ieedrli v eooi, oyl klüe, siyasal, kültürel, sosyal, ekonomik, ve nitelendirilmiş olarak sorunu asayiş ve terör kadar bugüne sorun, Bu sorunudur.Kürt ise halkası önemli en sorununun genel demokrasi ve hakları insan Türkiye’nin sorulmalıdır. Gladiotürüörgütlenmeler açığa çıkarılmalıdır. hesap işletilerek süreçlerhukuksal çetelerden,yerleşmiş içine Devlet cezalandırılmalıdır. sorumluları aydınlatılmalı, cinayetler tolerans meçhul Faili güçlerine göstermemelidir. güvenlik öldüren insanları kullanarak silah dışı lir. Yargı ve yürütme organları, yurttaşlara işkence yapan, keyfi ve yasa aşılabi sorun vererek,bu son politikasına cezasızlık özendiren eden, bir ülke olmaktan çıkarılmalıdır. Bu mümkündür. edildiği Hak ihlallerini teşvikinfaz yargısız insanların diye uymadı’ ihtarına ‘dur Türkiye, kurtulmalıdır. olmaktan ülke bir öldürüldüğü insanların ile işkence hapishanede karakolda,yaptığı,sokakta,işkence insanlara güçlerinin güvenlik Türkiye, Artık yaralanmıştır. ise kişi 12 yitirmiş, yaşamını kişi 9 gerekçesiyleuymadıklarısonucu ateş açtığı güvenlikgüçlerinin ihtarına yitirmiştir.yaşamını“Dur” cezaevinde ise kişi 36 gözaltında, kişi 8 kadar tarihine 2008 Aralıkolmuştur. 1 ihlalleri hakkı yaşam ğı açtı- yol bunun ve şiddeti artan güçlerinin güvenlik ise, nokta çıkan öne en açısından görünümü hakları insan Türkiye’nin yılında 2008 kalabilmektedir. engellidir. Engelliler, sosyal dışlanma yaşamakta ve ayrımcılığa maruz milyoninsan, Türkiye’de8 bin ifadeile 500 bir başka %13’ü, nüfusun den alınmaktadır. ellerin- hakları yaşam nedeniyleçalışanların hastalıkları meslek ve rı Türkiye’de iş ve çalışma ortamının güvenliği yeterli değildir. İş kazala işten çıkarıldığı düşünülürsebufarkın dahadaartacağıaçıktır. kişinin bin 100 ayda iki son etkisiyle krizin Küreselbulunmaktadır. Doğu Marmara’da rakam, (Kocaeli,dolara bin 15 yakındır.Bursa) bu Arada katfarküç iken doları ABD 4600 yıllık gelir, ortalama başına çekicidir.kişi Güneydoğuvebölgesinde Doğu rakamlarınagöre, 2007 dikkat de adaletsizliği dağılımı gelir gelmektedir.arasındaki Bölgeler lirayakarşılık 200 aydayaklaşık koşullarda, bugünkü gelir ettiği elde koymaktadır.ortayakesimin bulunduğunu Bu kesimin bir yoksul kın aş- milyonu 16 yaklaşıkTürkiye’de durum, etmektedir.Bu elde gelir - - 23 İhd Ekim 2008–Ekim 2010 Dönemi Çalışma Programı | İnsan Hakları Derneği 24 15. Olağan Genelkurul Çalışma Raporu geliştirmesi gerekir. araçlarını mücadele yeniverecek ihtiyaçlarınayanıt dönemin yenive değerlendirmesi yeniden yaklaşımla bir yeni birikimi olduğu karsısında, sahip eğilimler belirtilen yukarıda İHD’nin olan sahip kimine biri- mücadele bir yıllık 22 zorundadır.sürdürmek olarak kesintisiz mücadelesini, olma belirleyici daha böylece ve tutarlı daha üretken, daha güçlü, daha çabasında uygulanması koşullarda gelişti- somut ve rilmesi, korunması haklarının insan dönemde, önümüzdeki İHD C. İHD’NİNİNSAN HAKLARIMÜCADELESINDE ALMASI GEREKEN Hakları Çocuk ilgili, nen yaşam ve eğitimhakkısorunlarıilemücadele,devam edecektir. ile hakları belirle- hatları ana çerçevesinde maddeleri 29. ve 28. Sözleşmesi’nin eğitim çocukların Türkiye’de yaşamın heralanındasağlanması mücadelesidevam edecektir. sonra kendilerine “güle güle” denilmektedir. Kadın ve erkek eşitliğinin da olan kadınlar, şans yakalayıp bir sığınmaevine gönderilse dahi 3 ay ki sığınmaevi sayısı 15 olup son derece yetersizdir ve ölüm riski altın da idari ve adli mekanizmalar, kadını korumaktan uzaktır. Türkiye’de Koruma Yasası ve TCK’da son yıllarda pozitif düzenlemeler yapılmışsa hissettirmektedir.kendisini da mekanlardayaşadığıAile arada Başta, bir erkeğin ve kadının kültürü, şiddet yarattığı aygıtının devlet men yetler, adeta kadın katliamlarına dönüşmüştür. Militarist ve erkek ege- cina- işlenen adına” “namus etmekte, devamkaybetmeden şey hiçbir hızından şiddet, fiziksel/cinsel/ekonomik/duygusal yönelik Kadına için, şiddeti,ayrımcılığı reddeden birdililekonuya yaklaşılmalıdır. topluluklar gibi- kardeşçe, bundan sonra da bir arada yaşayabilmeleri etnisiteden kültürden, dinden, dilden, başka yaşayan yıldır binlerce coğrafyasında -Anadolu Kürtlerin ve mümkündür.Türklerin çözmek tarzda bir vedemokratikbarışçıl alaraktemel değerlerini hakları san in- ve akılla kültürle, bilimle, değil; cinayetlerle meçhul faili ve derek köy boşaltarak ve yakarak, yıkarak değil; daha fazla gözaltında kaybefazla- daha değil; tüfekle top, tank, gözyaşı, kan, fazla daha Yanidür. bu sorunu, insan hak ve özgürlüklerini temel alarak çözmek mümkün- istenmiştir.koparılmak Oysabağ arasındaki sorunu mokratikleşmesi Türkiye’ninde ile sorun edilmiştir.Bu ihmal hep boyutları hukuksal KONUM - - - bireyleri bu programlara katarak, derneğimize kazandırılması süreci kazandırılması derneğimize katarak,programlara bu bireyleri olabilecek gönüllüsü mücadelesi hakları insan de hem geliştirmeli, ni kendileri hem ile nanmalıdır.yöneticiler,programlarıMevcut eğitim Her İHD yöneticisi teorik ve felsefik olarak insan hakları bilinci ile do cak, biryaklaşımı benimsemelidir. mücadeleyekata bu da olmayanfarkındauğradığınıninsanları yada mağdurların hareketi olmaktan çıkarıp, henüz hak ihlaline uğramamış sadece mücadelesini, hakları insan açıdan Bu geliştirmelidir. da ları erişecek ve insan hakları kültürünü yaygınlaştıracak yaklaşım ve araç- kitlelere geniş birlikte, yönüyle bu mücadelenin sonra, aşamadan bu sürmelidir.Ancak şekilde bir kesintisiz zaman her yönüyle bu cadele sağlamıştır.Mü tartışılmasını ve tanınmasını oluşumunu, ğerlerinin Türkiye’dede hakları insan mücadelesi, sürenhakları yıldır insan 22 cak birsüreci örebilmeyi becermelidir. bıraka- geride alışkanlıklarını olumsuz taşıyacak,ama geleceğe lerini olmayıbaşarabilmelidir.İHD,açık değişime birikim- değerli Geçmişin temel alansiyasetin tamdamerkezinde yer alır. onurunu insan açısından tetikleme siyaseti ve etkileme siyaseti keti, hare- hakları insan tersine tam gelmez, anlamına olduğu hareket bir yalıtılmış soyutlanmış, siyasetten hareketinin hakları insan durum, güncellemektedir.bu kendiniihtiyaçlara göreAncak, toplumsal ğişen de üslup, ve dil bu yarattığı sonucunda mücadele ve deneyim hareketininuzun hakları İnsan vardır. farklar arasında etmek tarif veya açıklamak kullanarak dilini siyasetin açıklamak, ile dili hareketinin hakları vakayı,insan bireysel veya toplumsal bir hangi ratmıştır.Her yaliteratür- bir özgü itibariylekendine dil hareketi,kullandığı haklar lenir. Diğer alanlardan ve özellikle siyasetten bu yönüyle ayrılan insan üst- rol“siyasetin” bir yine mühendisliğinden”vefarklırolünden lum işlevlerigöstermegibi yoktur. hareketihakları İnsan yönüylebu “top - yolu!” “doğru ona şekillendirme, toplumu hareketinin hakları İnsan olmak durumundadır. tespit ederek, kendini güncelleyen ve taleplerini yenileyen bir hareket ihtiyaçları çıkan ortaya göre yapılara toplumsal bu değişen reketleri, ha- hakları insan için, oldukları dinamik derece son açıdan kültürel ko- merkezine harekettir.bir siyasalvesosyal,yan ekonomik, Toplumsal ise; yapıları yapılar toplumsal ve insanı hareketi, hakları İnsan ------25 İhd Ekim 2008–Ekim 2010 Dönemi Çalışma Programı | İnsan Hakları Derneği 26 15. Olağan Genelkurul Çalışma Raporu risi de, İnsan Hakları Derneği’dir.Hakları İnsan de, risi süreçtenbu de, İHD Ancak gerektiği aleyhinesüreçlerdengelişen kendini fazlaen koruyan örgütlerden bi- siyelinesahiptir. Dünyada veTürkiye’deki vedemokrasihakları insan potan olma birisi dinamiklerinden önemli en güçlendirilmesinin ve Türkiye’deDerneği, Hakları İnsan hareketininhakları insan gelişmesi D.1. Örgütsel Yapının Güçlendirilmesi 4. 3. 2. 1. terecektir: vebirbiriilgili ile çerçevesindetemelbirbirinifaaliyetdört güçlendirici alanda gös- Programı Çalışma 2008–2010 Derneği, Hakları İnsan D. ÇALIŞMAALANLARI “otorite”lere karsı aynı kararlılıkla yürütülmelidir. ve odağı” “iktidar okuldaki işyerindeki, evdeki, sokaktaki, yani lara iktidar- bütün içindeki toplum değil, karşı devletlere sadece cadelesi gerekir.mü- etmememiz hakları kabulolarak insan ihlali nedenle; Bu hakları insan ihlalleri kalacakları maruz işçilerin çalışan şirketlerde şiddeti insan hakları ihlali olarak kabul etmememiz gerekir. Ya da, özel doğrudur,dar yaklaşımı olaylaraile bakılmalıdır. Aksitakdirde içi aile ihlali, “iktidar odağı” veya “otorite” tarafından yapılır anlayışı da o ka- hak ise, doğru kadar ne gerçeği, yapılır tarafından devlet ihlali, Hak narak söylem ve eylemlikler gerçekleştirilmelidir. alı dikkate da hususu siyasalolduğu değişik müteşekkilinanışlardan nin, insan hakları alanı diliyle birebir çakışmadığı bilinmeli, toplumun desteği daralttığıgerçeği gözardı edilmemelidir.siyasetÖzellikle, dili- ve ilgi toplumsal gibi, zedelediği bütünlüğü kurumsal geliştirmeleri, söylem dışında dili ve kavramları hakları insan temsilcilerinin Örgüt lar ve olaylar karsısında kullandığı dili, örgüt içinde ortaklaştırmalıdır. İHD bu güne kadar savunduğu hiçbir değerden taviz vermeden, sorun hızlı birşekildeetkinleştirmelidir. ması Artırıl- Kapasitesinin Savunuculuk ve Raporlama İzleme, İHD’nin Türkiye’de İnsan Hakları ve Demokrasi Zemininin Güçlendirilmesi Kültürününİnsan Hakları Geliştirilmesi Örgütsel Yapının Güçlendirilmesi - - - • • • • • • • • • • • mek içinaşağıdakialanlarda çalışmalargerçekleştirilecektir: günlendir- yapısını örgütsel İHD’nin döneminde çalışma 2008–2010 geride bırakacak birsüreci örebilmeyi başarabilmelidir. alışkanlıklarını taşıyacak,olumsuz geleceğe ama birikimlerini değerli Geçmişin başarabilmelidir. olmayı açık değişime İHD, dönemdir. bir gereken olmamız hazır değişime biçimde bir açık yapımızda örgütsel ve önlemeye kaybını kan olduğumuz yasamakta dönem, bu müzdeki örgütlere kıyasla daha az kan kaybederek çıkmaya çalışmaktadır. Önü gibi güçlenerek veya büyüyerek çıkmayı başaramamıştır, sadece diğer arasında eğitim amaçlı toplantı, seminer vs. yapılacaktır.vs. seminer toplantı, amaçlı arasındaeğitim hak İnsan yöneticileri şube ve merkez genel amacıyla paylaşılması yimlerin sağlanacaktır.ortamları yakalamaAynıdilini ve dene hakları insan paylaşmave buluşma düzenli ile yöneticileri şube vemerkez Genel Genel merkeze bağlı teknik destek birimleri oluşturulacaktır. Her şubenin bir web sitesine sahip olması sağlanmaya çalışılacaktır. meye olanaksağlayacak mekanizmalar geliştirilecektir. geliştir- yöntemleri eylem farklı etkinleştirecek katılımını Üyelerin lu toplantısı, ayda birdefa dagenelüye toplantısı yapılacaktır. Katılımcılığı arttırmak için düzenli olarak haftada bir yönetim kuru- Eylem planları,şubeleringörüşüneaçılacaktır. dahilinde dönemselolarak şubelere ziyaretler gerçekleştirilecektir. imkanlar amacıyla paylaşımı deneyimlerin arasında şubeleri İHD üye toplantısı yapılarak aktifhalegetirilmesisağlanacaktır. lerce uygulanmasına özen gösterilecektir. Etkin olamayan şubelerde şube- eylemlerin bu örgütlenen örgütlenecek, eylemler etkin daha getirilecek, hale mobil daha göre dönemlere önceki merkez, Genel basın açıklamaları ve raporları düzenli takip edilmesi sağlanacaktır. vedil yayınları,ortak eylemdeİHD’nin Şubelerin için buluşabilmesi Üye eylem planı,Nisan2009sonunakadar gerçekleştirilecektir. üyelerin aktifhalegetirilmesi yönünde deçalışmayürütülecektir. katmayan çalışmalara kendini zamanda aynı gidilmemeli şümüne dü- üye sadece değişmeli, şubelerde tüm anlayışı planı eylem Üye - - - 27 İhd Ekim 2008–Ekim 2010 Dönemi Çalışma Programı | İnsan Hakları Derneği 28 15. Olağan Genelkurul Çalışma Raporu • • • • • • • • • • • İHD’nin içerisinde bulunduğu mali sorunları aşması için her şube- her için aşması sorunları mali bulunduğu içerisinde İHD’nin çalışmalar yoğunlaştırılacaktır. nuda, yapılacak araştırmalar sonucunda, belirlenen pilot bölgelerde ko- Bu çalışılacaktır. oluşturulmasına temsilciliklerin ve şube Yeni tülecektir. (Hibekabul edilmelidir.) Genel merkez için “Mülk edinme kampanyası”, bu dönemde de yürü - daha işlevli ve aktifhalegetirilmesisağlanacaktır. Şubelerde ve genel merkezde var olan komisyonların çalışmalarının için düzenlibilgilendirmeleryapılacaktır. anlaşılması ve tanınması fazla daha arenada uluslararası İHD’nin yönünde de dahafazla çabasarf edilecektir. geliştirilmesi ilişkilerin kurulmuş hâlihazırda kurulacak, ilişki lerle Uluslararası alanda insan hakları mücadelesini yürüten diğer örgüt kullanmış olduğumuzdilinönemigözardı edilmeyecektir. ziyaretleryapılacaktır. bu Yapılanyazışmalardabirlikte ile yönetici kendimizi anlatma konusunda eksiklik yaşamamak için bir ya da iki olacak, programlı ve düzenli olabildiğince ilişki, kurumlarla Resmi şube çalışmalarınaivme dekatacaktır. zamanda aynıziyaretler alınacaktır. Bu esas yöntemidiyalog sinde giderilme- sorunların edecek, ziyaret şubeleri periyotlarla MYK üyeleri, için kaldırmak iletişimsizliği arasındaki merkez Şube-genel İHD’nin özgünyapısı ortaya konulacaktır. mutlaka çalışmalarda benzeri ve girişim platform, tüm sağlanacak katılım için gelir.Bunun hale bir an- programlı ve düzeyli iyi latmalarıyla çok kendilerini ancak, ilişkileri örgütlerle diğer Şubelerin ilişkin birönçalışmayapılacaktır. sorunlarına onların için, sağlayabilmek gelmesini İHD’ye Gençliğin sağlayacak mekanizmalar geliştirilecektir. oluşturma ve etkileme çalışmalarına etkin bir biçimde katılmalarını kamuoyu yapılacak çapında ülke ve yerel görülecek, olarak bütün bir açısından kaynakları insan yöneticileri, şube ve merkez Genel larında eğitimeihtiyaç olduğugözlemlenmektedir. konuveyönetimi,tekniği)raporlama(yöntem - dernek kültürü, ları - • • • • • • • liliği ortaya çıkmıştır. insanları bu mücadeleye katacak bir yaklaşımın benimsenmesi gerek rıp, henüz hak ihlaline uğramamış ya da uğradığının farkında olmayan çıka- hareketiolmaktan bir mağdurların sadece mücadelesini hakları vegeliştirmelidir.kullanmalıyaklaşımı veda araçları insan açıdan Bu yaygınlaştıracak kültürünü hakları insan ve erişecek kitlelere geniş birlikte, yönüyle bu mücadelenin sonra aşamadan bu melidir.Ancak sür şekilde bir kesintisiz zaman her yönüyle bu mücadelesi hakları ğerlerinin oluşumunu, tanınmasını ve tartışılmasını sağlamıştır. İnsan Türkiye’dede hakları insan mücadelesi, sürenhakları yıldır insan 22 D.2. İnsanHaklarıKültürünün Geliştirilmesi • caktır. - sonuçlandırıla ettirilip devam çalışmaları oluşturma arşiv İHD’nin Medya iledahaetkilibirilişkikurma çabasınagirilecektir. yapılacaktır. çalışmaları tanıtım okullarda hazırlanıp dokümanlar görsel ve zılı ya- amacıyla, buluşturmak ile kavramları hakları insan Öğrencileri lerinde tanınırlığını artıracak faaliyetler yürütecektir. çalışmasıylaşubeler,yerleşimalan yer köyvegibi mahalle İHD’nin yapılacaktır.çalışması alan için yerleşmesiBu bilincinin arama Hak çalışmalarını tanıtmalarıiçinBülten çıkarma imkânı sunulacaktır. yapılacaktır.da çalışmaları kendiAyrıca yuvarlakşubelere,masa tı, Çalışmalar yalnızca bültenle sınırlanmayacak, aynı zamanda toplan ma konusunda elkitabıhazırlanacaktır. raporla ve örgütlenme faydalanacağı, aktivistlerinin hakları İnsan dönemsel eğitimçalışmalarıyapılacaktır. yönelik güçlendirilmesine mücadelesinin hakları insan ve porlama ra- izleme, yönelik aktivistlerine hakları insan ve yöneticileri Şube si içinşubelere yetki verilmesi sağlanacaktır. kilde bölgeleri yeniden belirlenmesi ve buralarda da üye yapabilme - şe kapsayacak illeri civar dışında, il bulundukları şubelerinin İHD YTL göndermesisağlanacaktır. 100,00 merkeze genel mahsuben payına merkez genel ay her nin ------29 İhd Ekim 2008–Ekim 2010 Dönemi Çalışma Programı | İnsan Hakları Derneği 30 15. Olağan Genelkurul Çalışma Raporu recektir. günlendi - çalışmalarını temelinde strateji bu geliştirecek, stratejisini temelli hak konusunda hakları insan kadının Derneği, Hakları İnsan bırakılması içingerekli girişimlersürdürülmelidir. dayanışmapuslarla devam serbestetkinliklerine ve edilmeli bunların mah- hasta başlattığı, İHD’nin oluşturulacaktır.koalisyonu” “cezaevi bir edecek mücadele ile ihlalleri hak cezaevlerinde ve ilgilenecek de gerekli girişimlerde bulunulacaktır. Cezaevi sorunları ile daimi düzey lerden merkeze bildirilip rapor haline getirilmesi ile, merkezi düzeyde şube- ihlallerin, yaşanan cezaevlerinde aracılığıyla, komisyon Bu tır. mamasına yönelik merkezi düzeyde bir cezaevi komisyonu kurulacak yaşanmaktadır. Cezaevlerinde hak ihlallerinin azaltılmasına ve yaşan- ihlalleri hak ciddi yaşamında çalışma ve cezaevlerinde dönemde Son mesini uzunerimlibirhedefolarak benimseyecektir. değiştiril- yasalarının vezihniyeti Eylül 12 için bunun düzenlenmesi, özgürlüklerini kısıtlayan maddelerin özgürlükçü bir anlayışla yeniden ve hak insan yasalardaki ve anayasa için, devleti hukuk demokratik edileceği kabul Ret’in Vicdani ve edebileceği ifade kendisini herkesin kucaklayacak,yapısınıkültürel ve etnik çoğulcu Türkiyetoplumunun Barış Meclisii’nin toplumsal Türkiye barış için yaptığı çalışmalara katkı yapılacaktır. edilecek, sarf çaba için geçirilmesi aldığı hayata Konferansı’nın kararların Arıyor Barışını Türkiye alarak yer içinde ları çalışma- barış olan başlatılmış yılında 2006 temelde, yapmalıdır.Bu çalışmalar yönde bu ve odaklanmalı etmeye var hayatı toplumsal ğı kaldırıldı- ortadan koşullarının ve önlendiği milita şekilde bir etkin söylemlerin, rizmin alan temel düşmanlığı ayrımcılığın, çeperinde tüm alanın kamusal savunucuları, hakları olmalıdır.İnsan ekseninde mücadelesinin hakları insan mücadele, karşı militarizme nedenle, Bu ve beslendiğibirdönemehızlaçekilmeye çalışılmaktadır. güçlendirildiği politikaların yanlısı şiddet ve milliyetçi ırkçı,Türkiye, D.3.Türkiye’de İnsanHaklarıve Demokrasi Zemininin • geçirecektir. hayata Kütüphanesini ve Akademisi Hakları İnsan dönem bu İHD, Güçlendirilmesi - - - mücadele birikimine sahip olan İHD’nin yukarıda belirtilen eğilimler belirtilen yukarıda İHD’nin olan sahip birikimine bir mücadele yıllık 22 zorundadır. olma sürdürmek belirleyici olarak kesintisiz daha mücadelesini böylece ve tutarlı daha üretken, daha güçlü, daha uygulanmasıkoşullardaçabasında somut geliştirilmesi, ve ması İnsan Hakları Derneği, önümüzdeki dönemde insan haklarının korun- D.4. İHD’ninİzlemeve Savunuculuk Kapasitesinin Artırılması sancıl hukuk gibikonularda proje karşılığı çalışmalaryapacaktır. in- mayınları, kara UCM, kütüphane), (akademive eğitimi hakları san in- hakları, insan genel engelli, mülteci, çocuk, kadın, dönem bu İHD, için gereken çabayı sarf edecektir. kaldırılması dersinin din zorunlu hareketedecek, noktadan bir gören taleplerini örgütlerin Alevi kapsamında özgürlüğü inanç ve din İHD, şiddetle mücadeledeçalışmalarınıdevam ettirecektir. ve istismar yönelik çocuğa tutuklama, haksız yönelik çocuklara İHD, teci koalisyonu”nun kurulmasına aktif çabasarfedecektir. “mül mücadelesinde çözümü sorunların alandaki bu edecek, devam çalışmalarına giderilmesi ihlallerinin hak yaşadığı mültecilerin İHD, recektir. sürdü- de dönem bu mücadelesini için ihlalleri özgürlüğü ifade İHD, İHD, kimlikve kültürel haklarileilgiliçalışmalarda bulunacaktır. sinde öncürolünü oynayacaktır. gelme- araya bir muhalefetin toplumsal sürecinde çıkarılması açığa hakikatlerin ve yüzleşme olacak, müdahil sürecine Ergenekon İHD, ri (STÖ) ve sendikalarla ortakmücadeleyürütülmelidir. gibi yasalarla ile ilgili olarak, meslek odaları, demokratik kitle örgütle Yasası SSGSS kazandırılmalı, işlerlik komisyonlarına yaşamı Çalışma alanda dahertürlü imkân kullanılarak çalışmalaryapılacaktır. uluslararası birlikte, İHOP’la düzeyde ulusal için giderilmesi kıların bas- üzerindeki savunucuları hakları insan özellikle ettirilecek, vam faaliyetlerimizde içerisindeki (İHOP) Platformu Ortak Hakları İnsan çalışmalarımız devam ettirilecektir. TürkiyeUCM Koalisyonuiçindeki oluşturulan 2006’da için olması raf Türkiye’nin, Uluslararası Ceza Mahkemesi (UCM) Roma Statüsü’ne ta - - - - 31 İhd Ekim 2008–Ekim 2010 Dönemi Çalışma Programı | İnsan Hakları Derneği 32 15. Olağan Genelkurul Çalışma Raporu • • • kilerin gerçekleştirilmesi gerekir. İHD’nin izleme ve belgeleme çalışmalarını güçlendirmesi için aşağıda- kından izleyecek ve raporlayacaktır. ya- ise başlıklarını hak diğer olacak, müdahil İHD başlıklara öncelikli belirlenen genelinde ülke nedenle Bu beklenemez. göstermesi mansı gibi hususlar dikkate alındığında bugün hak başlıklarında aynı perfor durumu mali düzeyi, örgütlenmeve nitelik gücü, kadroDerneğimizin dirme çalışmasıiçinbirprogram oluşturulacaktır. güçlen bu arasında, şubeler ve merkez konuda olacaktır.Bu dirmek insan haklarını izleme, belgeleme ve savunuculuk kapasitesini güçlen İHD’nin birisi,hedeflerinden öncelikli döneminin 2008–2010 çalışma değildir. olanaklı söylemek getirdiğini yerine başarıyla sürecini leme iz ihlallerini hakları insan İHD’nin bakıldığında, çerçeveden Bu dir. düşünmekte- içerdiğini da savunuculuğunun vefaaliyetinin takip bir uzun izlemeyi, tanımlamamakta, olarak raporlaştırmak ve toplamak ihlallereİHD,sadece bilgi izlenmesini ilişkin ihlallerinin hakları insan cılığı iledeihlaliddiatespitinde bulunmaktadır. raporlarhazırlayıp sunmaktır. yanıBunun sıra, gazete taramaları ara - ilişkin, heyetler aracılığı ile yerinde bilgi toplamak ve kamuoyuna açık lerini ortaya çıkarmakta kullanılan bir diğer yöntemi ise, bazı ihlallere bel kemiğini mağdur başvuruları oluşturmaktadır. İnsan hakları ihlal çalışmalarının belgeleme ve birisidir.izleme örgütten İHD’nin üç pan ya- belgelemesini ve izleme ihlallerini hakları insan Türkiye’de İHD, araçlarını geliştirmesigerekir. lendirmesi ve yeni dönemin ihtiyaçlarına yanıt verecek yeni mücadele değer yeniden yaklaşımla bir yeni birikimi olduğu sahip karşısında, sunulmasına ilişkin temel altyapı geliştirilecek, şubeler ile birlikte ile şubeler geliştirilecek, altyapı temel ilişkin sunulmasına uluslararasıilgili raporlarınınvekuruluşlarahazırlanmasıbunların Gölge Türkiye temelinde, sözleşmeleri hakları insan Uluslararası lışma yöntemleri geliştirilecektir. merkezGenel dokümantasyonve geçirilecek yenigözden ça- birimi la sürekli eğitimolanaklarıyaratılacaktır. merkez düzeyinde oluşturulacak bir “teknik destek ekibi” aracılığıy genel oluşturulacak, birimi izleme kişilik iki şubede alınarakher ne önü- göz sıkıntılar ilgili ile takip ve belgeleme izleme, Şubelerdeki ------• • • • İHD, bualandagerekli proje karşılığı çalışmalarıdayapacaktır. öne çıkarabilecektir. her şube yerelde kendi özgün durumuna göre kendi önceliklerini de listesi yapacak, ülke genelinde bu öncelikler dikkate alınacak, ancak İHD, hak başlıkları açısından genel merkez düzeyinde bir öncelikler şubelere biryazı ilebildirilecektir. kaybedilmedenüyesiyetkiliyse,zaman MYK hangi merkezde Genel sağlayacaktır.çabucak akışını veri olup diyalogiçinde merkezle nel şube her kendi ilgili içinde bir birim kuracak, bu birimden davalarlayetkili olan yönetici, ge- açılan üyelere ve yönetici başkanı, Şube tarafından yapılması sağlanmaya çalışılacaktır. bunlar takibin hukuksal sağlanıp görüşme örgütleriyle hakları san in- diğer çalışan alanda aynıyerelde ayrıca sağlanacak, ortaklaşma konusunda takibi ihlali geçilerekdiyaloga ile baro bulunan yerelde yaşanıyorsa; problemi hukukçu konusunda takibi ihlallerinin Hak genel merkezin alternatif rapor hazırlama becerisigeliştirilecektir. 33 İhd Ekim 2008–Ekim 2010 Dönemi Çalışma Programı | İnsan Hakları Derneği 2. 1. 15.11.2008 2. 1. daki görev dağılımınıyapmıştır. aşağı- toplanarak binasında dernek Üyeleri; Kurulu Yürütme Merkez seçilen Kurul’da Genel 14. Olağan İHD tarihinde 2008 Kasım 01–02 05.11.2008 nin bildirilmesine, oy birliği ile dernek binasında toplanan merkez görevlendirildiği - Salihoğlu’nun Sevim de müdürlüğüne işler sorumlu yazı Türkdoğan, Öztürk sahibi adına İHD müdürlüğüne, ler dernek savcılığıve basın için, yapılabilmesi çalışmaların bu ması, dağıtıl ve basılması dokümanların gibi bildirge evrensel ve şürü bro- tanıtım sayı, özel rozet, afiş, bülten, haftasında, hakları İnsan konulu ekinlikleryapılmasına, hakkı” “yaşam günü Çarşamba 2008 Aralık 17 katılımıyla lerinin aile- kişilerin yaralanan öldürülen, aşılarak yetkisi kullanma Silah belgesi çıkartılmasına, karar verilmiştir. yetki Müdürlüğünden İl Dernekler adına ve toplamasına gelir de merkezin dernek dolaşmaksızın ayrıcaCoşkun’un Sinem sayman genel azile ve vermeye vekâlet adına dernek Kişilere 3. tırmaya, hesaplar açmaya kapatmaya, YTL ve yabancı paraları, adına çekmeye, ya- dernek PTT’lerde ve tüzel Banka etmek, ve temsil gerçeknezdinde kişiler derneği toplamak, bağış ve aidat adına Dernek seçilmiştir. Coşkun Sinem da Saymanlığa Genel Salihoğlu, Sevim Sekreterliğe Genel Boyraz, İsmail ve Erbey Muharrem Zarakolu, Ragıp larına, Yardımcılık Başkan Genel Türkdoğan, Öztürk Başkanlığa Genel MERKEZ YÖNETİM KURULU KARARLARI - - - - 35 Merkez Yönetim Kurulu Kararları | İnsan Hakları Derneği 36 15. Olağan Genelkurul Çalışma Raporu 27.12.2008 tarihinde dernek binasında toplanan yönetim kurulu üye- 27.12.2008 ne karar verilmiştir. sorumlu yazı işleri müdürlüğüne de Emrah Öner’in görevlendirilmesi “İnsan Hakları Bülteninin İHD adına sahibi olarak Öztürk Türkdoğan’ın savcılığına basın Üyeleri,Kurulu Yönetim toplanan binasında Dernek 12.12.2008 5. 4. 3. 2. 1. aşağıdaki kararları almıştır. merkezindegenel dernek 29.11.2008 tarihinde toplananüyeleri MYK 29.11.2008 1. 16.11.2008 na” oybirliği ilekarar verildi. sekreterkoordinesindeGenel komisyonu“projeler oluşturulması Av. FilizKalaycıdan oluşmasına; tur. Komisyon, Av. Ömer Ayaz, Av. Osman Süzen, Av. Emrah Öner ve nünde girişimlerde bulunulması amacıyla bir komisyon kurulmuş- ri bulunmayan İHD yönetici ve üyelerinin faillerinin bulunması yö - Ergenekon davasının izlenmesi, takip edilmesi, öldürülen ve faille yedek üye Faruk Eroğlu’ndan oluşanbirkomisyon kurulmasına; ri, Ali Akıncı, Necla Şengül, Beyhan Günyeli ve Rıza Dalkılıç ile MYK Çalışma Programının hazırlanmasına, bunun için, bölge temsilcile - getirilmesine; liğine, Rıza Dalkılıç, ve Ege Bölge Temsilciliğine de Necla Şengül’ün niz Bölge Temsilciliğine, Beyhan Günyeli, Marmara Bölge Temsilci- Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölge Temsilciliğine, Ali Akıncı, Akde ve Emrah Öner’ingetirilmesine; Genel sekreter yardımcılıklarına, Hasan Anlar, Emrah Şeyhanlıoğlu İl DerneklerMüdürlüğüne bildirilmesinekarar verilmiştir. Rize ve kabulune Taşgın’ıniçin Emrullah temsilcilikve Erol açılan Salih Ömer karafazıl, Günay ve açılmasına temsilcilik İlinde Rize yürütme kurulu üyeleri kabul etmiştir. - - - - 3. 2. 1. Dernek binasındatoplanan Yönetim Kurulu Üyeleri; 02.01.2009 6. 5. 4. 3. 2. 1. leri aşağıdakikararları almıştır. İHD Genel MerkezGenel İHD Tunalıhilmiadına adresinde104/4 Caddesi do ve yeni adrese elektrikve suaboneliğininyapılmasına; kapatılmasına aboneliklerin adresindeki lıdere/Çankaya/Ankara nakletmeye nakil olmuyorsa Tunalıhilmi Caddesi No:104/4 Kavak bey Caddesi No:82/11-12 Necatibey/Demirtepe/Ankaraadresine Necati - aboneliklerinin su elektrik ait Merkezine Genel İHD deki Kavaklıdere/Çankaya/Ankara104/4 caddesi Tunalıhilmi adresin cağımız adreste yeni aboneliklerinyapılmasına; - taşına yeni kapatılarak aboneliklerin adresteki bu yapılamıyorsa deki telefon, fax ve internetyapmaya, naklini aboneliklerinin nakil adresin Kavaklıdere/Çankaya/Ankara No:104/4 Caddesi lıhilmi faxveTuna bağlatmayainternet bulunduğumuz halen için bunun telefon işyerlerine adresindeki Demirtepe/Ankara 82/11-12 No: Merkezi’ninİHD Genel kiracıolarak Necatibeybulunacağı Caddesi Sinem Coşkun yetkilendirilmesine karar verilmiştir. sih ve tasfiye işlemlerinin yapılmasına ve bu konuda Genel Sayman fekapatılarak,gerekli- işletmesinin iktisadi Derneği Hakları İnsan Ankara’da MYKüyelerin bulunan haftadabirtoplantı yapmasına, ve bugörevin genelsekreterliğe verilmesini, hazırlanmasına rapor bir yapılarak tespitlerin gerekli ilgili ile leri 2008 yılında İHD üye ve yöneticilerinin maruz kaldıkları hak ihlal ayı başındayapılacak MYK’da karar alınmasına, bitirereksinde sonrakiMYK’yavebir konudaŞubat sunmasına bu içeri ayının Ocak çalışmalarını komisyonunun programı Çalışma Bataray Rehşan lışmanın yapılmasına, ve Kalkan Avni Saman’danyayınoluşan vekurulununoluşturulmasına gerekli ça- Boyraz, İsmail Öner, Emrah platform veya koalisyon oluşturmak için çalışmaların yapılmasına, bir oluşan örgütlerinden meslek diğer ilgili alanla bu ile örgütler çalışan temelli hak edecek mücadele ile ihlalleri hak Cezaevindeki ------37 Merkez Yönetim Kurulu Kararları | İnsan Hakları Derneği 38 15. Olağan Genelkurul Çalışma Raporu 3. 2. 1. rulu Üyeleri, KuYönetim- toplanan binasında dernek tarihinde 2009 Şubat 07–08 07.02.2009 masına oy birliği ilekarar verilmiştir. taşın- Demirtepe/Ankara”adresine No:82/11-12 Caddesi “Necatibey itibarıyla tarihi 10.01.2009 adresinde, Kavaklıdere/Ankara” 104/4 Caddesi “Tunalıhilmi kullanılan olarak merkezi genel dernek Halen leri, 16.01.2009 tarihinde dernek binasında toplanan Yönetim Kurulu Üye- 16.01.2009 Yukarıda belirtilenkonularda Yönetim Kurulunca karar almıştır. kılınmıştır. yetkili İşçi Osman almaya adrese yeni abonelikleri yürütüp işlemler ya, para iadeleri olmaya, yeni ödemeler ve harcamalar yapmaya, resmi yapma abonelikler yeni nakletmeyekapatmaya, abonelikleri gerekli yapmak, işlemleri gerekli doğrultusunda karar 3 belirtilen Yukarıda ler dekullanılmasına (afiş,fotoğraf, sinevizyon vb.) yöntemfarklıyerelgörekoşularına - şubelerin ayrıcayapılmasına, etkinliklerinin ve eylem oturma yargılansın” failler bulunsun, lar “kayıp- saat:12.00’de gün cumartesi her olan) belirlenecek olarak MerkezGenel İHD ve Şubeleriyle birlikte, (süresi gelişmelere bağlı şimlerde bulunulmasıiçinçalışmalarınbaşlatılmasına, giri nezdinde kuruluşlaruluslararası ve ulusal görevlendirilmesi, Yaka’nın İhsan Ali ve Açıkalın Ethem Güçlük, Cihan Kalaycı, Filiz Erbey,Muharrem konuda, bu gönderilmesine; merkeze genel rin verile tüm cezalandırma) tutukluluk, gözaltı, (işkence, ilgili lerle ihlal yönelik çocuklara bulunan ellerinde da ya topladıkları, den yerler- olmayan şube ve yerlerde bulundukları şubelerden, Tüm bulüne, ka- düşümünün üyeüyelerin, düşürdüğü gereği maddesi 10. ve 8 tüzüğümüzün üyesinindokuz) altmış (yüz 169 şubemizin Mardin ğalgaz aboneliğininkapatılmasına; - - - - 1. leri; 17.02.2009 tarihinde dernek binasında toplanan Yönetim Kurulu Üye- 17.02.2009 2. 1. 11.02.2009 7. 6. 5. 4. yapmak için Yavuz Güçtürk’e yetki verilmiştir. işlemleri gerekli ve almak hat AVEA’dansayıda yeterliadına İHD yetki verilmesine karar verilmiştir. Salihoğlu’na Sevim Sekreter Genel için vermesi vekaletname nel Kimlik Nolu Hasan Anlar ve ……TC Kimlik No’lu Filiz Kalaycı’ya ge- TacimNo’lu…….TC Coşkun.Kimlik ……TC Coşkun, Sinem No’lu lik İHD tüzel kişiliği adına, Ankara Barosu avukatlarından …… TC kim- karar verilmiştir. gerektiğine bulunulması duyurusunda suç ilgili tehditle bu ve ile) imzası (TİT gönderildiği e-maili tehdit üzerinden internet ğimize adresiylederne [email protected] tarihinde 2009 Şubat 05 verilmiştir. kararile oy birliği girişimlerde bulunulmasına, nezdinde nizmalar meka- uluslararası ve ulusal başlatılmasına, çalışma ve araştırma olarak ilgili ile konu ayrıca hazırlanmasına, rapor bir kapsamlı li ilgi- ile cenazeleri” gerillalarının PKK “verilmeyen belirlediği dan başvuruların- aile ve ettiği tespit bölgede Şubemizin, Diyarbakır masına (DerneklerKanununun’da öngördüğü platform) başlatıl çalışmalarının kurulması koalisyonu cezaevi bir birlikte Örgütleriyle Meslek ve Sendika Örgütleri, Toplum Sivil amacıyla etmek mücadele ile ihlalleri hak yaşanan cezaevlerinde Türkiye yapılmasına (Genel Merkez ve BölgeŞubeYöneticileri ilebirlikte) açıklaması basın amacıyla önünde kuyuları yargılanması BOTAŞ Silopi’de faillerinin bulunması kayıpların yıplar, ka- alınamayan haber halen kendilerinden kapsamında, etkinliği Yargılansın” Failler Bulunsun “Kayıplar tarihinde 2009 Şubat 23 Can’ın anmaetkinliğininyapılmasına, Metin veKaya Hasan Üyemiz veYönetici öldürülen Elazığ’da cağı, katıla Yöneticilerininde Merkez Genel tarihinde 2009 Şubat 22 - - - 39 Merkez Yönetim Kurulu Kararları | İnsan Hakları Derneği 40 15. Olağan Genelkurul Çalışma Raporu 3. 2. 1. daki kararları almıştır. aşağı- üyeleri MYK toplanan binasında dernek tarihinde 12.04.2009 12.04.2009 üyeliğinin düşümüneMYKoy birliği ilekarar vermiştir. Bayram’ın Nagehan görülerek uygun karar aldığı şubemizin İstanbul 1. daki kararı almıştır. aşağı- üyeleri MYK toplanan binasında dernek tarihinde 27.03.2009 27.03.2009 Oybirliği ilekarar verilmiştir. 4. 3. 2. 1. leri aşağıdakikararları oy birliği ilealmıştır. 28.02.2009 tarihinde dernek binasında toplanan Yönetim Kurulu Üye- 28.02.2009 Üç toplantıya (MYK) katılmayan merkez yönetim kurulu üyeleri kurulu yönetim merkez katılmayan (MYK) toplantıya Üç Başkanımız ve Üyemiz HüsnüÖndül’ün görevlendirilmesine, genel eski için çalışmalar bu ve başlanmasına çalışmalarına misi) Daha önce kararı alınmış olan “Akademi”nin (İnsan Hakları Akade- gül, HasanAnlarve FilizKalaycı’nın görevlendirilmesine, komisyonolarakkomisyonaŞen- veek bu kurulmasınaNecla rına kara - koalisyonu”kurulması “cezaevi alınan tarihinde 08.02.2009 üyeliğini düşürmekararı alınmıştır. kararıylaNo’lu (7) ve gün 18.03.2009 gereği maddesi 8/a müzün tüzüğü Bayram’ın, Nagehan üyesi No’lu 1096 Şubemiz, İstanbul sının kabulune, Merkez YönetimKurulu Yedek Üyelerinden SeherPejmen’inistifa - bulüne; Denetleme Kurulu Yedek Üyelerden Muazzez Araç’ın istifasının ka- düşümünün kabulune; leri, tüzüğümüzün 10/C maddesi gereği düşürülen üyelerin, üyelik üyelik ile kararı gün No’lu 2 ve 17.02.2009 Şubemizin Adıyaman doğdu, Av. Alpay Yıldız ve Ercan Karakoç’un atanmasına, TemsilciliğiİHD İlinde Kars temsilciliğe,Av. açılmasına, Gün- Onur - - - leri, aşağıdaki kararları almıştır; 13.07.2009 tarihinde dernek binasında toplanan Yönetim Kurulu Üye- 13.07.2009 3. 2. 1. 13.06.2009 3. 2. 1. aşağıdaki kararları almıştır: Y.Ktoplanan Merkezi’ndeüyeleri Genel Dernek tarihinde 20.05.2009 20.05.2009 1. leri; 28.04.2009 tarihinde dernek binasında toplanan Yönetim Kurulu Üye- 28.04.2009 Şengül’e yollamaları için yazılmasına oy birliği ile karar verilmiştir. nı raporlanması için Genel Merkez Cezaevi Komisyonu üyesi Necla başvuruları - cezaevi yapılankendilerinebütün Tüm şubelerimize, Merkez MYKkararı iledeuygun görülmüştür. kararı ile sekiz yüz elli kurulu dört (854) kişi yönetimüyelikten düşürmüş sayılıve Genel 11 ve 10.06.2009 Şubemizin İstanbul İHD Yönetim Kurulu Üyeleri aşağıdaki kararları almıştır; toplanan binasında dernek tarihinde 2009 Haziran 13 rar verilmiştir. yazışmayapılmasınaka- eylemlerihakkında şube Kayıplarlailgili, (48 TL)kırk sekizTLkarar verilmiştir. İHD üyelerinin yıllık aidatları değiştirilmeden devam ettirilmesine erdirilen altmışdört(64) üyenin, üyeliklerinin düşürülmesine, üyeliklerisona göre maddelerine C ve B Maddesinin 10. ğümüzün tüzü- ile kararıNo’lu 14 ve gün 15.05.2009 şubemizin, Hatay İHD tılanların oybirliği ilekarar verilmiştir. Müdürlüğüne gönderilmesine (doğru ve tam beyan) İl toplantıya ka- Dernekler düzenlenerek Formu”nun Beyan “Dernek yılı 2008 ile karar verilmiştir. mizin (Asıl-Yedek) yazılı olarak uyarılmasına, katılanların oy birliği 41 Merkez Yönetim Kurulu Kararları | İnsan Hakları Derneği 42 15. Olağan Genelkurul Çalışma Raporu 2. 1. ğıdaki kararları almıştır. aşa- üyeleri MYK toplanan binasında dernek tarihinde 2009 03.Ekim 03.10.2009 1. daki kararları almıştır; aşağı- üyeleri MYK toplanan binasında dernek tarihinde 11.09.2009 11.09.2009 3. 2. leri aşağıdakikarar/kararları almıştır; 13.08.2009 tarihinde dernek binasında toplanan Yönetim Kurulu üye- 13.08.2009 1. şürülmüştür, kabulüne, dü- üyeliklerigereğince Maddeleri 10. ve 8. tüzüğün üyenin naltı) (sekse 86 ile yazısı Sayılı ve Gün 15.09.2009/4 Şubemizin Elazığ Çakmak, NeclaŞengülve Emrah Şeyhanlıoğlu’ndan oluşmasına, Harun Salihoğlu, Sevim komisyonun, olmasına, yetkili tespitlere yerinde komisyonun bu ve oluşturulmasına komisyon bir rinden yöneticile- merkez genel için tespiti sorunlarının şubelerinin İHD Merkezimiz adınayetki verilmesine) karar verilmiştir. (Genel verilmesine yetki nedeniyle dava açtığı Başkanlığı’na rulu zük değişikliğinin iptali hakkında İHD İstanbul Şubesi Yönetim Ku - tü tarihli 15.06.2009 ve sayılı 2009/15092 Kurulu’nun Bakanlar karar verilmiştir. (ekonomik, MYK üyesi) yerinde araştırma yapılmasına oy birliği ile takdirde sağlandığı olanak için tespiti sorunlarının Şubelerimizin “Üye Eylem hızlandırılmasına, Planı”çalışmalarının ile karar verilmiştir. Genel Başkanımız Öztürk Türkdoğan’a yetki verilmesine oy biriliği için bulunmak duyurusunda suç birlikte ile Birdal Akın Bir hakkında Çevik olan sebep bulunulmasına iftiralarda ve hakaret mize yöneticileri- ve derneğimize uğraması, Akın saldırıya Başkanımız silahlı Birdal’ın Genel binasından dernek gösterilmesi, hedef Başkanımız Genel eski ve derneğimizin ile Belgesi” “Andıç lanan hazır tarafından Başkanı 2. Kurmay Genel tarihinde Nisan 1998 - - - 1. Kurulu üyeleri aşağıdakikararları almıştır. MerkezYönetimtoplanan binasında dernek tarihinde 2009 Aralık 08 08.12.2009 4. 3. 2. 1. aşağıdaki kararlar alınmıştır. 08 Kasım 2009 tarihinde dernek binasında yapılan MYK toplantısında 08.11.2009 7. 6. 5. 4. 3. Trabzon Şubemizin düşürdüğü 36 üyenin, üyelik düşümünün ka- düşümünün üyelik üyenin, 36 düşürdüğü Şubemizin Trabzon kadar devam ettirmesineoybirliği ilekarar verildi. kurullarına genel şube çalışmalarını komisyonunun Örgütlenme yürütülmesine, çalışma için yapılması film vekısa saniyelik 30 çıkarılmasına, bülten afiş işlenmesine, temasının “Barış” Haftasında Hakları İnsan ve yetkililere mektupgönderme eylemlerinin yapılmasına, rın” durumlarına dikkat çekmek ve salıverilmeleri için mahpuslara mahpusla hasta “ağır cezaevlerindeki birlikte şubelerimizle Tüm Adalet” konulu konferans yapılmasına, ile birlikte İstanbul’da Aralık ayında “Zorla Kaybedilenler ve Geçici Federasyon(FEMED) Karşı Kaybedilenlere Akdeniz-AvrupaZorla na, katılanların oy birliği ilekarar verilmiştir. yapılması tarihinde 2009 Kasım 8 toplantısının MYK sonraki Bir na, hatırlatılması- şubelere tüm olduğunun duruşmasının Mutlu’nun ğer MYK üyelerimizin, 19 Kasım 2009 tarihinde de İzmir’de Yüksel Ankara’datarihinde 2009 Kasım 9 üyemizMYK KalaycıFiliz ve di manda) yapılmasına, Hasta tutuklu ve hükümlülerle ilgili eylem etkinliklerin (en kısa za- labilecek kısabirfilmve afişyapılmasına, Savaşın tahribatı ve barışa ihtiyacın nedenlerini anlatan, yayınlatı açıklama yapmak içingirişimlerde bulunulmasına, ortak konusunda uğramamasısekteye sürecininAçılım” mokratik “De- bulunduğumuz içinde gelerek araya bir ile STÖ temelli Hak - - - - 43 Merkez Yönetim Kurulu Kararları | İnsan Hakları Derneği 44 15. Olağan Genelkurul Çalışma Raporu 25.01.2010 2. 1. ki kararları almıştır; 04 Ocak 2010 günü dernek binasından toplanan MYK üyeleri aşağıda- 04.01.2010 1. leri, aşağıdakikararı almıştır; 24.12.2009 tarihinde dernek binasında toplanan Yönetim Kurulu üye- 24.12.2010 1. daki kararı almıştır; aşağı- üyeleri MYK toplanan binasında dernek tarihinde 09.12.2009 09.12.2009 2. rilmiştir. konulubarış Odası)’da çalıştayı tartışma bir yapılmasına karar ve - Mühendisleri (İnşaat İMO Cad. Necatibey tarihinde, 2010 Ocak 17 sinde birkonferans düzenlenmesine, mizde” konulu, Sürmeli Otel Cihan Sok. No.6 Sıhhiye/Ankara adre- Elleri- Çözüm İçin Barış Değil, Geç “Henüz tarihinde 2010 Ocak 16 kanı Öztürk Türkdoğan’ın yetkilendirilmesine karar verilmiştir. Baş- Genel dernek konusundayapılması kontratının hibe ile yonu Güçlendirme” TürkiyeKomisyonuDelegas- Avrupaçerçevesinde projesi Kapasitesini başlıklı İzleme Üzerindeki Yargı gütlerinin, Ör- Toplum Sivil bağlamında Şiddet Karşı “Kadına Derneğimizin, kilendirilmesine oy birliği ilekarar verilmiştir. ması konusunda derneğin Genel Başkanı Öztürk Türkdoğan’ın yet- yapıl kontratı hibe ile Büyükelçiliği Hollanda çerçevesinde başlıklı proje Korunması” Savunucularının Hakları İnsan “Türkiye’de revlendirilmesine karar verilmiştir. gö- Çakmak’ın BoyrazHarun veİsmail konuda bu vehazırlanması rapor bir için, bilgilendirmek kamuoyunu olarak genel ve amaçlı çıkarılması açığa suçların önemli yönelik halka vermek, bilgi ilgili zöz-Atak davaları üzerine inceleme yapmak, dava konusu olaylarla TemiŞemdinli, Ergenekon,Jitem, bulunan gündeminde - Kamuoyu bulüne, - 3. 2. 1. MYK üyeleri aşağıdakikararları almıştır. toplanan binasında şube Diyarbakır tarihinde 13-14.02.2010 13-14 Şubat2010 1. ğıdaki kararı almıştır; 29.01.2010 tarihinde Genel Merkezimizde toplanan MYKüyeleri, aşa- 29.01.2010 3. 2. 1. leri, aşağıdakikararı almıştır; 25.01.2010 tarihinde dernek binasında toplanan Yönetim Kurulu üye- eaıı klııms ynne uallk lşumk amacıyla oluşturmak duyarlılık yönünde kaldırılması cezasının idam gibi) Arabistan Suudi Çin, üzere olmak başta (İran lerdeki uygulayanülkecezası - idam biçimde bir yoğun Türkiyedışındaki, alarak şubegenelkurullarından önceyöneltmeliği çıkarmasına, görüş şubelerden MYK’nın hazırlayarakbildirilmesine, MYK’yade verilmesine,ki komisyonun içerisin gün 15 yönetmeliktaslağının neyt Caniş, Cihan Güçlük ve Emrah Önerden oluşan komisyona Cü- yet - Uslu, Haşim için, hazırlanması yönetmeliğinin Temsilcilikler 60 TL)olarak belirlenmesine, İHD üyelerinin ödemesi gereken aidat miktarının aylık 5 TL, (yıllık aylık ödemesiyapılacaktır. birleştirilerek ayı Ocak maaşının koordinatör gereken ödenmesi Sevim tarihinde 2009 olan Aralık ve ödenen koordinatörü Korun - bütçesinden proje Salihoğlu’na projenin Savunucularının kapsamında Hakları Projesi” ması “İnsan Merkezimizin Genel Harun Çakmak)karar verilmiştir. Öner,Emrah Coşkun, Sinem Salihoğlu, Sevim Türkdoğan, (Öztürk na katılacak MYK Yöneticilerinin yol masraflarının karşılanmasına toplantısı- MYK yapılacak Diyarbakır’da tarihlerinde Şubat 13-14 liklerinin düşümününkabulüne karar verilmiştir. üye - gereğince maddeleri ilgili tüzüğümüzün Şubemizin Trabzon kabulüne, düşümünün üyelik üyenin, (9) dokuz düşürdüğü üyeliğini mında kapsa- fıkrası (C) Maddesinin 10. tüzüğünün Şubemizin Balıkesir - 45 Merkez Yönetim Kurulu Kararları | İnsan Hakları Derneği 46 15. Olağan Genelkurul Çalışma Raporu 9. 8. 7. 6. 5. 4. cezaevi komisyonlarıyla iletişim kurarak çeşitli sivil itaatsizlik ey itaatsizlik sivil kurarakkomisyonlarıylaçeşitli cezaeviiletişim Coşkun’dan oluşan komisyona yetki verilmesine, komisyonun şube Sinem ve Karataş Şenel Şengül, Necla konuda bu yapılmasına, lar - çalışma yönelik giderilmesine sorunların birlikte ile açıklaması raporunun yılı 2009 ilgili ile ihlalleri hak yaşanan Cezaevlerinde bir uluslararası kampanya yürütülmesine, etkili üzerinden savunucuları hakları insan konusunda özgürlüğü ifade yapılmasına, çalışma tarafından MYK konularında yapılması savunma bir etkin yaratılması,duyarlılık kamuoyunda yabancı ve üzere insan hakları savunucularıyla ilgili davaların izlenmesi, yerli olmak dahil davayargılanacağı Erbey’in Muharrem yollanmasına, kart ve mektup birlikte açıklamalarıyla basın tarafından şubeler tüm için dayanışmakyöneticilerimizle tutuklu bitirmesine, içinde Güçlük ve Filiz Kalaycı’dan oluşan komisyonun çalışmalarını bir ay Cihan Günyeli, Beyhan Türkdoğan, Öztürk için, hazırlamak rapor bir özel konusunda baskılar yönelik savunucularına hakları İnsan belirlenecek) oluşankomisyonun çalışmayapmasına, isim (sonradan arkadaştan bir Diyarbakırşubeden ve Paşa raktar Bay Nezahat Kalaycı, Filiz Günyeli, Beyhan gözeterek, lışmalarda ça- yapılan kadar güne bu olarak ilgili çocuklarla mağduru TMK sına ve bukomisyonun buçalışmayı biray içerisinde yapmasına, komisyonkurulma- oluşan Kuzu’dan Erdal ve Caniş Cüneyit Akıncı, Baturay,Dinsever,Rahşan Ali Ali Salihoğlu, Sevim Güçlük, Cihan re, üze- yapmak çalışma olarak ilgili ile araştırılması Toplumezarların masına ve bukonuda bölgetemsilcilerine biray süre verilmesine, yapıl üzerinde temsilcileri bölge paylaşımının veri arası şubeler mimizin şubelerce devam ettirilmesine, zorla kaybedilenlerle ilgili “Kayıplar Bulunsun Failler Yargılansın” temalı kayıplarla ilgili eyle- bir ay içerisindeyapılmasına, çalışmanın bu verilmesine, yetki komisyona oluşan Öner’den rah Em- ve Anlar Dinsever,Hasan Ali Günyeli,Beyhan için, zırlanması bir iç çalıştay yapılmasına, mevzuatın gözden geçirilerek rapor ha- Kürt sorununda demokratik açılım süreci ile ilgili olarak kurum içi masına, konferansyapıl bir üzere belirlemek sonra daha Ankara’datarihi - - - - 1. leri, aşağıdakikararı almıştır; 01.04.2010 tarihinde dernek binasında toplanan Yönetim Kurulu üye- 01.04.2010 2. 1. 25.03.2010 3. 2. 1. leri aşağıdakikararları almıştır. 26.02.2010 tarihinde dernek binasında toplanan yönetim kurulu üye- 26.02.2010 10. ret Sicil Memurluğu’ndan kaydının silinmesine ve diğer her türlü her diğer ve silinmesine kaydının Memurluğu’ndan Sicil ret kapatılmasına, vergi dairesindeki kaydının terkin edilmesine, Tica- kurumsal - anlamda ihtiyaç kalmadığından 10.04.2010 tarihi işletmesine itibariyle iktisadi unvanlı İşletmesi” İktisadi Yayın “Basın bulunan kurulmuş tarihinde 06.05.2000 olarakbağlı Derneğimize mesine oy birliği ilekarar verilmiştir. 31.03.2009 tarihinde 19 sayılı Yönetim Kurulu kararının iptal edil- 25.03.2010 günve 37sayılı MYKkararı ilekabul edilmiştir. almış oldukları 30 (otuz) üyenin düşürülmesi talebi (tüzük gereği) ile kararı kurulu yönetim sayılı 230 ve gün 17.02.2010 Şubenizin verilmiştir. üyeliklerini düşürdüğü (16) onaltı üyenin, gereği üyelik düşümlerinin kabulüne karar maddesi 10/C tüzüğümüzün şubemizin Siirt düşürdüğü (7)yedi üyenin, üyelik düşümününkabulüne, üyeliğini gereği maddesi 10/C tüzüğümüzün şubenin Adıyaman bu görevden istifasının kabulüne, projesikapsamında,proje koordinatörü Sevimolan Salihoğlu’nun, Korunması” Savunucularının Hakları “İnsan Merkezimizin Genel miştir. veril - karar ile birliği oy tutulmasına tabi eğitimine uyum günlük Haziranveyarinin Temmuz aylarındatarafından Akademisi2 İHD re Hüsnü Öndül’e yetki verilmesine, yeni seçilecek şube yöneticile- üze- programınıyapmak çalışma Akademisinin Hakları İnsan İHD medyada yer bulmasıiçinçalışmayürütülmesine, görsel veyazılı sorunun bulunmasına, öneride konusunda lemleri 47 Merkez Yönetim Kurulu Kararları | İnsan Hakları Derneği 48 15. Olağan Genelkurul Çalışma Raporu Ankara= Ankara, Eskişehir, Afyon, Konya, Aksaray,Konya,Eskişehir,Nevşehir,Afyon, Kayseri,Ankara, Ankara= Adıyaman= Adıyaman, Adana= Adana, Osmaniye, örgütlenebileceği iller aşağıdakigibibelirlenmiştir. belirlenereküyeliklerin görebuna yapılması gerektiğinden, şubelerin Son Genel Kurul kararı uyarınca şubelerin coğrafik olarak bölgelerinin daki kararı almıştır. aşağı- üyeleri MYK toplanan binasında dernek tarihinde 18.04.2010 18.04.2010 2. 1. leri aşağıdakikararları almışlardır; 17.04.2010 tarihinde dernek binasında toplanan Yönetim Kurulu üye- 17.04.2010 1. leri; 16.04.2010 tarihinde dernek binasında toplanan Yönetim Kurulu üye- 16.04.2010 dahilinde olmalarınakarar verilmiştir. Bayraktar, Zeynep Boztoprak, Ömer Ayaz, Gülseren Yoleri’nin proje Paşa Nezahat Anlar,Bataray,TacimRehşanCoşgun, Hasan Çelebi, SerdarYalçındağ,Öner, ReyhanEmrah Şeyhanlıoğlu, Emrah laycı, katlık Hizmetleri içinde Öztürk Türkdoğan, Sinem Coşkun, Filiz Ka Avu- Salihoğlu, Sevim üzere yapmak işleri diğer ve koordinasyon “Türkiye’de İnsan Hakları Savunucularının Korunması Projesi” için len onyedi (17)kişininüye düşümlerininkabulüne, Yönetim01 tarihinde Kurulu01.01.2010 kararıüyeliği ile düşürü- miştir. veril- karar ile birliği oy gönderilmesine Müdürlüğü’ne İl nekler Der düzenlenip, olarak tam Formu”nunBeyan “Dernek yılı 2009 tir. verilmiş- karargörevlendirilmesine Salihoğlu’nun Sevim Sekreter Genel için işlemler yapılmasına, bildirim ve bilgi gerekli ruluşlara ku- ve kurum resmi yapılmasına, işlemlerin ve iş ilgili kapanışla - - Ordu, Samsun, Trabzon=Giresun,Trabzon,Gümüşhane, Bayburt,Sinop, Rize, Artvin, Tarsus= Tarsus, Şanlıurfa= Şanlıurfa, Bitlis, Siirt= Siirt, Sakarya= Bolu,Düzce,Zonguldak, Kastamonu,Bartın,Karabük, Muş= Muş, Muğla= Muğla, Burdur, Antalya, Isparta, Mersin= Mersin,Karaman Mardin= Mardin, Şırnak, Malatya= Malatya, Sivas İzmir= Manisa,Uşak,İzmir İstanbul= İstanbul,Tekirdağ, Edirne, Kırklareli, Kocaeli, İskenderun= İskenderun, Hatay= Hatay, Hakkâri= Hakkâri Gaziantep= Gaziantep, Kahramanmaraş, Elazığ= Elazığ,Tunceli; Erzincan, Diyarbakır= Diyarbakır, Çanakkale= Çanakkale, Bursa= Yalova, Bilecik,Kütahya, Bursa, Bingöl= Bingöl,Erzurum, Batman= Batman, Balıkesir= Balıkesir, Aydın= Denizli,Aydın Kırşehir, Yozgat, Kırıkkale, Çorum,Çankırı,Amasya, Tokat, Niğde, 49 Merkez Yönetim Kurulu Kararları | İnsan Hakları Derneği 50 15. Olağan Genelkurul Çalışma Raporu 3. 2. 1. üyeleri aşağıdakikararları almıştır. MYK toplanan İzmir/Gümüldür’de tarihinde 2010 Haziran 25-26-27 27.06.2010 3. 2. 1. 06.05.2010 1. 25.04.2010 Van= Van, Ağrı,Iğdır, Kars,Ardahan, Valiliğine (İlDerneklerMüdürlüğüne) bildirilmesine, Ağrı kararının kapatılma ve kapatılmasına Temsilciliğimizin Ağrı liği (İlDerneklerMüdürlüğü)ne bildirilmesine, ValiBitlis vegörevlendirilmelerine,Kocaeli Çağtay’ın Bahattin ve dirilmesine, Bitlis İlinde ise Hasan Ceylan, Mehmet Bakır Gülseven görevlenKarahanveBudak’ın HüseyinAhmet Adıgüzel, - Azize de, Kocaeli ve Bitlis İllerinde temsilcilik (İHD) açılmasına, Kocaeli İlin akademinin açılmasına, tarihinde 2010 Temmuz 17 konulmasına, yürürlüğe edilip kabul yönetmeliğinin” Hakları İnsan “İHD ile belgesi kuruluş akademi atanmasına, Öndül’ün Hüsnü başkanlığına akademi kurucu sına, açılma içerisinde bünyesi İHD Akademisinin Hakları İnsan İHD, sına yetki verilmiştir. İHD adına Genel Başkan Öztürk Türkdoğan’ın AİHM’e başvurulma larla ortak1günlükdeğerlendirme toplantısı yapılmasına, nucularının Korunması Projesi” çerçevesinde görev alacak avukat Savu- Hakları “İnsan ayrıca olmasına, biçiminde çalışması eğitim bir toplantının bu yapılmasına, toplantısı ortak Başkanlarını Şube ve MYK İzmir/Gümüldür’de günlerinde 2010 Haziran 25/26/27 nin düşmesinekarar verilmiştir. üyelikleriüyesinin- (39) dokuz otuz Şubemizin Muğla çekleştiren ger üyedüşümü alarakkararları KurulYönetim tarihlerde Çeşitli on (910)üyenin üyeliklerinin düşürülmesinekarar verilmiştir. yüz dokuz düşürülen kararıyla Gün/Sayılı 11.04.2010/104 mizin Şube- Ankara yollanan, Merkezde Genel tarihinde 2010 Nisan 22 ------söyleyegelmiş, sorunun çözülebilmesi için mutlaka silahların susma- silahların mutlaka için çözülebilmesi sorunun söyleyegelmiş, olduğunu gösterici yol çözümünde sorunun bu sözleşmelerin arası uluslar edilen kabul nezdinde Konseyi Avrupa de gerekse nezdinde BM gerek gerektiğini, gösterilmesi yaklaşım bir dayalı haklarına san in- çözülemeyeceğini,mutlaka şiddetle Kürtsorununun yıldır 20 İHD sus yerine getirilmediğindensüreç tıkanmış ve bunoktaya gelmiştir. hu- birçok sıralayabileceğimiz gibi gelinmesi görmezden hususların ilgilendiren sorununu Kürt değişikliğinde Anayasa tutuklanması, de lerinin kaldırılmaması, barış grubu üyelerinin hukuka aykırı bir şekil- mahkeme- ceza ağır yetkilivegörevli özel çözülmemesi, olarak kalıcı yasaların çıkarılmaması, kanunla itilafa düşen çocukların sorunlarının yapılmasıvehakları insan kurumlarıdüşünülen hakları ilgili insan ile sürecinde açılım açıklamaması, olarak net haritasını yol litikasındaki po- açılım hükümetin olması, dolu sınırlamalarla ve yasak açısından mevzuatının başta ifade özgürlüğü olmak üzere siyasal çalışma yapma yılında yerel seçim sonuçlarının siyasal açıdan kabul edilmemesi, ceza olmuştur.2009 birisi sebeplerden önemli en girmemesindeki recine karşısında çözümü için gerekli adımları atmaması sorunun çözüm sü- Devletin 2009 yılında Kürt sorununu resmen kabul etmesi ve tanıması yapılmıştır.daha kez bir tespiti olduğu zorunlu çözülmesinin yollarla lişme olarak değerlendirilmiş ve sorunun artık barışçıl ve demokratik ge- bir verici kaygı ciddi çok olması başlamış çatışmaların silahlı rar Ülkemizin en önemli sorunu olmaya devam eden Kürt sorununda tek cunda aşağıdakisonuçbildirgesini kabul etmiştir. yapmışsonu- vetoplantıtoplantı bir ortak tarihlerinde Haziran2010 25-26-27 Gümüldür’de İzmir başkanlarıylaşube üyelerive MYK İHD, SONUÇ BİLDİRGESİ 11.07.2010 4. basın ve kamuoyu ilepaylaşılmasına karar verilmiştir. verilmiştir.bildirgesininkarar yapılarak sonuç Ayrıcavurgu mine getirilmesine ve tüm şubelere yollanmasına, alınan kararların öne- haline bildirgesi sonuç toplantı tarafından Şenel Ayaz Ömer ve Otlu, Karataş Gökçe Şeyhanlıoğlu, Emrah Salihoğlu, Sevim doğan, ToplantıdanTürkÖztürk(değerlendirme-öneri) sonuçların çıkan - - 51 Merkez Yönetim Kurulu Kararları | İnsan Hakları Derneği 52 15. Olağan Genelkurul Çalışma Raporu konularda çalışmalaryürütme kararı almıştır. aşağıdaki dönem önümüzdeki ışığında değerlendirmeler bu İHD,tüm sanların salıverilmesi konusunda çalışmalarına devam ettirecektir. in- tutuklanan nedenlerle siyasal edilmesi, mücadele aktif için ması kaldırıl- cezanın bu edilmesi, teşhir ülkelerinuygulayan cezası ölüm bölgemizdeki doğrultusunda kararla alınan kongresinde FİDH İHD, nük çalışmalaryapılacaktır. dö alınmasına desteğininkamuoyu gerekli için edilmesi takip olarak davalarınınkitlesel savunucularının hakları insan üzere olmak Erbey mıştır. yapyardımcımızbaşkan- genel Muharrem başta olan tutuklu Halen tespitini gerektiği olması sahip içeriğe bir alan altına güvence özgürlükleriolarak bütün ortayabir terinimevzuatının koymak, ceza karak artan yönelik insanlara seçilmiş ve siyasetçilere gazetecilere, kasını teşhir etmek, bu politikanın toplumsal muhalefete ve aydınlara, politi - baskı ile yolu yargı yönelik savunucularına hakları insan İHD, çıkmıştır. vedemokratikanayasadan kaçamayacağıortaya şekilde bir açık daha yeni Türkiye’nin olup, karalaştırılmış olacağımız içerisinde çaba için yapılmasıgerektiği, sivil anayasacılık hareketinin güçlenmesi da daha mutlaka Anayasanın bir demokratik gö- ve yeni çerçevesinde rüşlerimiz paylaştığımız kamuoyuyla sırasında teklifi değişiklik Anayasal edilmiştir. ifade gerektiği yürütülmesi kararlılıkla çalışmaların çerçevesinde tif inisiya- bu ve oluşturmamız inisiyatifini adalet ve gerçek kapsamda bilinmelidir.de devamartarakedeceği çabalarımızın ilgili Bu ile ması olun müdahil sürece bu ve edilmesi tasfiye çetelerin içindeki devlet çıkarılması, önüne yargı bulunanların sorumluluğu ve çıkarılması ğa açı- suçların işlenen karşı kesimlere belirli ve halklara yıldır 30 Son değişikliği gündeminealmasıgerekmektedir. Anayasal çözümünde sorununun Kürt geçirerek gözden yaklaşımını etmiştir.ifadeDevletin sıklıkla gerektiğini gidermesi önce an bir ğini eksikli- irade siyasi hükümetin karşısında yapılmaması gerekenlerin yapılması ancak desteklemiş politikasını açılım hükümetin zümünde çö- sorunun bu yıldır bir son etmiştir.İHD,ifade olduğunu şart sının - - - 7- 6- 5- 4- 3- 2- 1- a- lı kampanya yürütülecek, bukampanyada; le edilecek, bu kapsamda “Herkese ve Her Kesime Özgürlük” tema- kesimlerineyönelik yargı yolu politikasınabaskı ile karşı mücade- siyasetçiler,insanlar,seçilmiş vesendikacılarmuhalefet toplumsal Başta insan hakları savunucuları olmak üzere aydınlar, gazeteciler, tülecektir. yürü- çalışmalar ilgili ile salıverilmesi bunların taşınacak, demine gün- kamuoyu sık edilecek, sık durumları mahpusların takip hasta ağır özellikle olarak özel ihlalleri hak yaşanan Cezaevlerinde yapılacaktır. çalışma bir özel olarak ilgili ile intiharları Polis ve Asker Şüpheli uygun çalışmalarsürdürülecektir. bildirisine sonuç buluşması gerçek yaptığı Ankara’da günlerinde edecektir.vam 2010 HaziranİnisiyatifininAdalet ve19-20 Gerçek de eylemleri oturma temalı Yargılansın”Failler Bulunsun yıplar “Ka ettirdiğimiz devam kapsamda Bu kararlaştırılmıştır. etmesi devam çalışmaların kadar getirinceye yerine yükümlülüklerini sı ara- uluslar Türkiye’ninkonuda bu ve etmesi devam malarımızın bulunması ve sorumlularının yargı önüne çıkarılması ile ilgili çalış- akıbetinin kayıpların çıkarılması, açılarakönüne yargı bulunup dosyalarınfaillerinin meçhul faili sağlanması, açılmasının tarzda gelen uygunbir veetiğe hukukamezarların meydanatopluolarak, ilgili ölümlerle olarak kaynaklı çatışmalardan sorununda Kürt barış ortamının sağlanması içineylem ve etkinlikler yapılacaktır. 1 Eylül 2010 dünya barış gününe yönelik olarak ülkemizde kalıcı bir mesi içinçağrıyapılacaktır. bilgilendir toplumu sivil Hükümetin hareketle olduğundan mızın lenebilmesi için süreç hakkında daha fazla bilgi sahibi olma hakkı Süreçte sivil ve demokratik toplum kesimlerinin daha fazla rol üst - gerektiği çağrısıyapılacaktır. etmesi tesis ortamının çatışmasızlık için bunun susması, lahların si- öncelikle için çözümü demokratik ve barışçıl sorununun Kürt dirgesine uyulması içinçalışmalaryapılacak, Bil Korunması Savunucularının Hakları İnsan Türkiye’ninBM - - - - - 53 Merkez Yönetim Kurulu Kararları | İnsan Hakları Derneği 54 15. Olağan Genelkurul Çalışma Raporu 2. 1. 23.09.2010 tarihindedernekbinasındatoplanan MYKüyeleri, 23.09.2010 1. 13.09.2010 1. 20 Ağustos 2010 tarihindedernekbinasındatoplanan MYKÜyeleri; 20.08.2010 Boyraz’ın görevlendirilmesine, oy birliği ilekarar verilmiştir. İsmail yardımcısı başkan genel üzere yapmak soruşturma gereği Maddesi 9. tüzüğümüzün ilgili ile başvurusuErcan’ınŞükriye pan ya- başvuru ile dilekçe merkezimize genel tarihinde 22.09.2010 kararının uygun olduğuna, düşürülme üyeliğinin kişinin (11) düşürülen üyeliği Maddesi 10. tüzüğümüzün ile kararı 2010/16 gün 20.07.2010 şubemizin Siirt Öztürk Türkdoğan’ı bukonuda yetkili kılmaya karar vermiştir. gerekçesiyledikleri duyurusundabulunmayaBaşkan suç veGenel gün saat 11.30’da 12 Eylül darbecileri hakkında, insanlık suçu işle- bu üyeleri MYK toplanan binasında dernek tarihinde 13.09.2010 rilmesine karar verilmiştir. temsilcilik açılması kararı Ağrı Valiliği (il dernekler masası) gönde- Önder,BurçveSalman’ınMustafaAkif görevlendirilmesine, ayrıca Doğubayazıtİli Ağrı Temsilcilik(İHD) İlçesinde, Şaziyeaçılmasına, 8- e- d- c- b- kısı ilegerekli tedbirlerin alınmasısağlanacaktır. bas- kamuoyuyapılarak etkinlikler ve eylem karşı tecavüzeve taciz veüzerecinsel Kadına olmak Çocuğayönelik başta şiddet malar yürütülecektir. uyarlanmasımevzuatasisteminin Adaletçalış- Ceza için Çocuk ma yürütülecek, çalış- dönük kaldırılmasına ortadan rejiminin tutuklama Ağır talep edilecek, kaldırılması Mahkemelerinin Ceza Ağır görevli ve yetkili Özel ve konuda özelbirrapor hazırlanacak, istenecek değiştirilmesi mevzuatının ceza için özgürlüğü İfade - 1. 08.10.2010 2- 10. 9. 8. 7. 6. 5. 4. 3. 2. 1. GÜNDEM 1- 07.10.2010 tarihindedernekbinasındatoplanan MYKüyeleri; 07.10.2010 Ankara Şube üyelerinden İlyas Gümüş’ün kendisine yönelik kaba yönelik kendisine Gümüş’ün İlyas üyelerinden Şube Ankara İHD Ercan, üyeleri Şükriye başvuran MYK derneğimize tarihinde toplanan 22.09.2010 binasında dernek tarihinde 08.10.2010 kabulüne oy birliği ilekarar verilmiştir. gereğince Maddesi ikiyüzüyenin,(282) seksenikitenen üyeliklerinin düşürülmesinin 10. tüzüğümüzün 17.05.2010 gün ve 50 sayılı kararı ile üyeliklerinin düşürülmesi Şubemizin is- Bursa İHD Kapanış Seçimler Genel Kurulda AlınacakKararlar Tahmini Bütçeninve Sunumu İbrası Raporunun İbrası Kurulu Denetleme Rapor, Mali Raporu, Çalışma Kurulu Yönetim Raporunun sunumuve Tartışılması. Kurulu Denetleme Rapor, Mali Raporu, Çalışma Kurulu Yönetim KonuklarınKonuşması Genel Başkanın Konuşması Divanın Oluşturulması Açılış ve Saygı Duruşu resinde yapılmasına, Caddesi No:57 Demirtepe/Ankara Necatibey(İnşaat Mühendisleri Odası) ad- saat:10.00’da tarihinde 2010 Kasım 6 gündemle aynı toplantı ikinci halinde sağlanamaması çoğunluk tarihtetır. Anılan toplanacak gündemle aşağıdaki adresinde Demirtepe/Ankara 12 No:82/11- Caddesi Necatibey saat:10.00’da tarihinde 2010 Ekim 29 Kurulu Genel Olağan 15. Merkez Genel Derneği Hakları İnsan - 55 Merkez Yönetim Kurulu Kararları | İnsan Hakları Derneği 56 15. Olağan Genelkurul Çalışma Raporu MYK tarafından uygun görülmüştür. 9. Maddeleri gereğince değerlendirilmiş olup Onur Kurulu’na sevki MYK’yaBoyrazİsmail tarafından verilen rapor Ve8. tüzüğümüzün dirmiş, İsmail Boyraz raporunu bu gün itibariyle MYK’ya iletmiştir. tarihinde soruşturma yapmak üzere MYK İsmail Boyraz’ı görevlen- etmiştir.talep mesini Tüzüğümüzün gereğiMaddesi 23.08.2010 9. ve ağır davranışlarının olduğu ve üyeliği konusunda disipline veril - tirilmiştir: gerçekleş- çalışmalar aşağıdaki döneminde 2010 Ekim - 2008 Ekim tarafından Birimi Dökümantasyon Yayın Basın Merekezi Genel İHD • • • • • • • • • • • • • • • • • • ve Farsça 2 adet broşür, 3 adet bilbord afişi ve 1 adet afiş bastırıldı. Türkçe kapsamında, Projesi” Koruması Etkin Haklarının Kişilerin tülen “Mülteci, Sığınmacı ve Uluslararası Korunmaya Muhtaç Diğer yürü- ortaklaşa tarafından TİHV ile İHD vebaşlayan yılında 2010 lar Raporu” yayınlandı. Çocuk Düşen İhtilafa Kanunla yılı “2008 tarihinde 2009 Mayıs 26 İlişkin ÖzelRapor” özelrapor yayınlandı. İhlallerine Hakları İnsan Gerçekleştirilen Tarafından Korucuları Köy Döneminde 2009 Mart – 1990 “Ocak tarihinde 2009 Mayıs 8 niyle 1adetafişbastırıldı. nede Haftası” Hakları İnsan Aralık “10-17 ayındaAralık yılı 2009 yayınlandı. Yılı“2009 tarihinde 2010 Nisan Raporu”29 İhlalleri Hakları İnsan 2009 yılındaİHD’ninweb sitesi yenilendi. yayınlandı. tarihinde 2009 Mart 20 Raporu” İhlalleri Hakları Yılıİnsan “2008 nedeniyle özel sayı yayınlandı. Günü” Kadınlar Dünya Mart “8 ayında Mart yılı 2009 Bildirgesi broşür olarak basıldı. Evrensel Hakları İnsan ayrıca, tarihte Bu yayınlandı. Sayısı” Özel Haftası Hakları “İnsan tarihte bu Yine bastırıldı. afiş adet 2 niyle nede Haftası” Hakları İnsan Aralık “10-17 ayındaAralık yılı 2008 BASIN YAYIN VE DOKÜMANTASYON - - - 57 Basın Yayın ve Dökümantasyon | İnsan Hakları Derneği 58 15. Olağan Genelkurul Çalışma Raporu • • • • dönemde bukonuya dahaözenliyaklaşmamız gerekmektedir. önümüzdeki olup, eksiklik bir çıkarılamaması, kitap bir herhangi ve yayınlanamaması Bülteni’nin Hakları İnsan dönemde, yıllık İki nulmuştur. İHOP bünyesinde çıkarılan “Diyalog” dergisine bu dönem katkı su- kendi bölgelerinde birdizitoplantı gerçekleştirdi. temsilcileri, temsilcileri Bölge yapıldı. toplantılar veziyaretler bölge gerekli tarafından ve sekreterlik genel öncesi, kurulları genel Şube kampanyaları üyeyapmalıdır. yeni sonra bundan ancak ve oluşturmalı ortamı diyalog bir sürekli üyeleriyle üzrinden bunun sonra, kavuştuktan na yapısıüye- gerçek İHD,kampanyalarıyapılmadı.üye yeni hedeflendi, ulaşma üyeye mevcut ile, çalışmaları güncellemeleri üye dönem, Bu tedr. Ankara şubesindeki çalışmalar güncelleme çalışmaları devam etmek İHD üyeşubelerdetüm çalışmaları güncelleme gerçekleştirilmiş olup, na gelindi.Budönemde,Ağrıtemsilciliği kapatıldı. aşaması - açılması şube sonucunda, çalışmalar yapılan temsilciliğinde Bu dönem ayrıca, Bitlis ve Doğu Bayazıt’ta temsilcilikler açıldı. Dersim nucunda ,önceRize’de,ardından Kocaeli’de temsilcilikler açıldı. so çalışmalar yapılan doğrultusunda kararlar alınan Kurul’da Genel seri ve Düzce şubelerinin kapatılmasıyla ilgili işlemler gerçekleştirildi. 14. Olağan Genel Kurul’da alınan kararlar uyarınca; Rize, Kocaeli, Kay İHD ÜYEİLİŞKİLERİve ÖRGÜTLENME ÇALIŞMALARI - - - 59 İHD Üye İlişkileri ve Örgütlenme Çalışmaları | İnsan Hakları Derneği tesi aşağıdadır. lis- görüşmelerin yapılançerçevededönemde anılan bu ile, yetkilileri Dernek başvurulmaktadır. görüşlerine olarak ilgili ile hakları insan edilerek ziyaret sık sık da tarafından diplomatları Türkiye’deki lerin ülke- bu ve yetkilileri ülkelerin Türkiye’yeyabancı Derneğimiz, gelen Dernek Yetkililerinin Görüşmeleri 11 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1 Sayı 17 Aralık 08 10 Aralık 08 3 Aralık 08 1 Aralık 08 28 Kasım 08 27 Kasım 08 26 Kasım 08 20 Kasım 08 17 Kasım 08 14 Kasım 08 5 Kasım 08 Tarih ULUSLARARASI İLİŞKİLER görüşme. (Ö. Türkdoğan) ve Walter Jayawardene (İnsanhaklarisavunucusu) ile KHRP’den NicholasStewart (İnsanhaklarihukukçusu) Muhamed Shafi ile görüşme. (MYK’dan SinemCoşkun) Norveç Büyükelçiliği’nden kültürişleri sorumluataşesi ile toplantı. (Ö. Türkdoğan) İnsan HaklarıİzlemeÖrgütü İdariYöneticisi Kenneth Roth masa toplantısı. (Ö. Türkdoğan) Bernard Deflesselles ve Jean-LouisBıanco ileyuvarlak izleme grubundanmilletvekilleri MarieLouiseFort, Meclisi’nden Türkiye’nin ABileüyelik müzakerelerini Fransa Büyükelçisi Bernard Emıe,Fransa Ulusal Bucwholz ilegörüşme. (Ö.Türkdoğan) Almanya Büyükelçiliği’nden İnsanHaklarıGörevlisi Katrin yuvarlak masatoplantısı. (Ö. Türkdoğan) Avrupa BirliğiTürkiye Delegasyonunun düzenlediği (Ö.Türkdoğan) Komitesi toplantısı vesilesiyle verilen resepsiyon. Türkiye ziyareti ve AB-Türkiye Parlamenterler Karma Avrupa Parlamentosu İnsanHaklarıAlt-Komisyonu’nun görüşme. (Ö. Türkdoğan) Kanada Büyükelçiliği’nden 2.Kâtip Tikathy Mackey ile AB Delegasyonunun düzenlediği toplantı. (Ö.Türkdoğan) görüşme. (Ö.Türkdoğan) ABD Büyükelçiliği Politika BölümündenJeffrey S.Collinsile görüşme. (GenelBaşkan Öztürk Türkdoğan) Japonya Büyükelçiliği’nden 3.Kâtip AkifumiFukvoka ile Görüşme 61 Uluslararası İlişkiler | İnsan Hakları Derneği 62 15. Olağan Genelkurul Çalışma Raporu 28 27 26 25 24 23 22 21 20 19 18 17 16 15 14 13 12 26 Şubat 09 26 Şubat 09 24 Şubat 09 18 Şubat 09 13 Şubat 09 13 Şubat 09 9 Şubat 09 5 Şubat 09 5 Şubat 09 2 Şubat 09 27 Ocak 09 18 Ocak 09 14 Ocak 09 12 Ocak 09 30 Aralık 08 30 Aralık 08 19 Aralık 08 Türkdoğan) Almanya Büyükelçiliği’nden gelen heyet ilegörüşme. (Ö. ve GenelBaşkan Yardımcısı Muharrem Erbey) Sekreterliği’nin düzenlediği Taiex Seminer. (Ö.Türkdoğan 26–27 Şubat 2009tarihleri arasında ABGenel (Ö. Türkdoğan) Kanada Büyükelçiliği’nden Timothy Mackey ilegörüşme. (Ö.Türkdoğan) ABD Büyükelçiliği’nin düzenlediği resepsiyon. (E. Şeyhanlıoğlu) 13-15 Şubat 2009tarihlerinde EMRHN’nin MYKtoplantısı. (Ö. Türkdoğan) AB Türkiye delegasyonundan Aycan Akdeniz ilegörüşme. (Ö. Türkdoğan) İsveç Büyükelçiliği’nden 2.Katip CeciliaBijgen ile görüşme. Bayan Katrin Buchholzilegörüşme. (Ö.Türkdoğan) Almanya Büyükelçiliği’nden siyasi işler sorumlusu Başkâtip görüşme. (Ö. Türkdoğan) Uluslararası AfÖrgütü’nden Jenny Vanderlinden ile Cecilim Bişgen Janssonilegörüşme. (Ö. Türkdoğan) İsveç Büyükelçiliği’nden Başkâtip HelenaStorm ve 2.Katip konuşmacı olarak katılım. (Ö. Türkdoğan) Parlamentosu’nun düzenlediği Kürt Konferansı’na 27 Ocak–2 Şubat 2009tarihleri arasında Avrupa Yardımcısı HasanAnlar) destek olmakamacıylaverilen seminer. (GenelSekreter faaliyetlerini dahaetkin birbiçimdeyürütebilmelerine çalışmalar yürüten siviltoplum örgütlerinin savunuculuk tarafından, Türkiye’de sosyal, politik ve ekonomik alanda National Democratic İnstitute Türkiye ofisi(NDI), Mısır Büyükelçisi ilegörüşme. (Ö.Türkdoğan) Ayrımcılığı Konferansı” (Ö. Türkdoğan) ABD Büyükelçisi düzenlediği JamesJeffrey’in “Irk MYK’dan Emrah Şeyhanlıoğlu) Bürosu’ndan SelmaCeylan ilegörüşme. (Ö.Türkdoğan ve Frankfurt İnsanHaklarıMülteciler Sığınmacılar öğretim görevlisi S.Ilgu Özler ile görüşme. (Ö. Türkdoğan) New York Eyalet Üniversitesi Siyaset Bilimleribölümünde (Ö. Türkdoğan) ABD Büyükelçiliği’nin düzenlediği toplantılı öğle yemeği. 47 46 45 44 43 42 41 40 39 38 37 36 35 34 33 32 31 30 29 1 Temmuz 09 25 Haziran 09 19 Haziran 09 18 Haziran 09 18 Haziran 09 18 Mayıs 09 30 Nisan09 29 Nisan09 29 Nisan09 23 Nisan09 22 Nisan09 21 Nisan09 14 Nisan09 6 Nisan09 27 Mart09 25 Mart09 20 Mart09 16 Mart09 Türkdoğan) İsveç Büyükelçiliği’nin verdiği akşam yemeği. (Ö. İsviçre Büyükelçisi ileyemekli toplantı. (Ö.Türkdoğan) AB Büyükelçisi Marc Pierinilegörüşme. (Ö.Türkdoğan) yöneticileri) (Ö.Türkdoğan, S.Salihoğlu,E.Şeyhanlıoğlu ve EMHRN Başbakanlık İnsanHakları Başkanı ilegörüşme. E.Şeyhanlıoğlu) ile kahvaltılı toplantı. (Ö.Türkdoğan, S.Salihoğlu ve EMHRN yöneticileri ve sivil toplum örgütleri temsilcileri (Ö.Türkdoğan) Hollanda Büyükelçiliği’nden AnneBrulsilegörüşme. Taouati ile görüşme. (Ö.Türkdoğan) Hollanda DışişleriBakanlığı Türkiye Masası’ndan Nabil BMMYK ve TİHViletoplantı. (Emrah Şeyhanlıoğlu) İsveç Büyükelçisi ilegörüşme. (Ö.Türkdoğan ve S.Salihoğlu) (Ö. Türkdoğan) Kanada Büyükelçiliği’nden Timothy Mackey ilegörüşme. görüşme. (E.Şeyhanlıoğlu) BatıCezayir’in Sahra yetkilisi MuhammedBehssiat ile (Ö. Türkdoğan) insan haklarısorunlarınınkonuşulduğu yemekli toplantı. İsviçre Büyükelçisi RaimundKunz’ın verdiği, Türkiye’deki Mücadele” konulu toplantı. (Yavuz Güçtürk) Komisyonu tarafından gerçekleştirilen “Ayrımcılıkla 14–17 Nisan2009tarihleri arasında Brüksel’de Avrupa (Ö.Türkdoğan) TBMM’de yaptığı konuşmaya dinleyici olarak katılım. ABD Başkanı Barak H.Obama’nın Türkiye’yi ziyaretinde, ve S.Salihoğlu) Uluslararası gözlemci bir heyet ile görüşme. (Ö. Türkdoğan (Ö.Türkdoğan ve GenelSekreter Sevim Salihoğlu) Yunanistan Büyükelçiliği’nin düzenlediği resepsiyon. (Ö.Türkdoğan, E.Şeyhanlıoğlu) Hollanda Büyükelçiliği’nin düzenlediği resepsiyon. (Ö. Türkdoğan) Avusturya Büyükelçisinin düzenlediği kahvaltılı toplantı. 63 Uluslararası İlişkiler | İnsan Hakları Derneği 64 15. Olağan Genelkurul Çalışma Raporu 64 63 62 61 60 59 58 57 56 55 54 53 52 51 50 49 48 26 Ekim09 24 Ekim09 21 Ekim09 12 Ekim09 9 Ekim09 7 Ekim09 2 Ekim09 1 Ekim09 29 Eylül 09 29 Eylül 09 16 Eylül 09 15 Eylül 09 10 Eylül 09 31 Ağustos 09 3 Ağustos 09 09 27 Temmuz 2 Temmuz 09 Flautre başkanlığında yuvarlak masatoplantısı. AB Parlamento Komisyonu heyetinden bayan Helene tarafından verilen konferans ve öğle yemeği. (S.Salihoğlu) Oxford Üniversitesi öğretim üyesi NazilaGhanea toplantısı (Ö.Türkdoğan) Başkanı Müsteşar Diego Mellado, ileyuvarlak masa Avrupa Komisyonu Türkiye Delegasyonu Siyasi Bölüm Salihoğlu) İspanya Büyükelçiliği’nin düzenlediği resepsiyon. (S. (Ö.Türkdoğan) 2. Türkiye Avrupa Demokrasi Forumu’na katılım. ile görüşme. (Ö. Türkdoğan) ECRI (Irkçılığa ve Hoşgörüsüzlüğe Karşı Avrupa Komisyonu) Salihoğlu) Almanya Büyükelçiliği’nin düzenlediği resepsiyon. (S. ataşeleriyle görüşme. (Ö. Türkdoğan) büyükelçiliğindeki Mülteci Birimi,Vize ve Kültür Norveç’ten gelen birheyet ve buülkenin (Ö.Türkdoğan Almanya Büyükelçiliği’nden Katrin Buholzilegörüşme. Türkdoğan) Libya Büyükelçiliği’nin düzenlediği resepsiyon. (Ö. öğlen yemeği. (Ö. Türkdoğan) özgürlükler bölümündenbayan Amy Lillisve JaleErsoy ile ABD Büyükelçiliği’nden Başkâtip Av. Rodney Hunter, dini görüşme. (Ö. Türkdoğan) Dietmar Petring ve hukuk bölümündenSeldaOrmancıile Eberhard Sehultze, siyasi bölümdenbaşkâtip bayan Almanya Büyükelçiliği’nin konsolos başkanı Thomas (Ö.Türkdoğan) İlişkiler bölümünden2.Kâtip Patrycja Özcan ile görüşme. Polonya Büyükelçiliği’nin Siyasi İşlerKültür ve Basınla (Ö.Türkdoğan) Avusturya Büyükelçiliği’nden İrisWrana ilegörüşme. görüşme. (S.Salihoğlu) Uluslararası AfÖrgütü GenelSekreteri Jrene Khanile Pernilla Heedilegörüşme. (Ö. Türkdoğan) Hammarberg ilegörüşme. (Ö.Türkdoğan ve S.Salihoğlu) Avrupa Konseyi, İnsanHaklarıKomiseri Thomas 82 81 80 79 78 77 76 75 74 73 72 71 70 69 68 67 66 65 5 Şubat 10 5 Şubat 10 2 Şubat 10 29 Ocak 10 27 Ocak 10 26 Ocak 10 23 Ocak 10 20 Ocak 10 6 Ocak 10 29 Aralık 09 16 Aralık 09 16 Aralık 09 16 Aralık 09 14 Aralık 09 11 Aralık 09 24 Kasım 09 23 Kasım 09 11 Kasım 09 Fernando Villarreal ile görüşme. (Öztürk Türkdoğan) Rasmussen ilegörüşme. (Ö.Türkdoğan) AB Komisyonu GenişlemedenSorumluüyesi Lars Boyraz) Türkdoğan ve GenelBaşkan Yardımcısı İsmail İsmail Almanya Sosyalist Parti milletvekilleri ile görüşme. (Ö. ile görüşme. (Ö.Türkdoğan) ABD Büyükelçiliği’nden Siyasi İşlerMüsteşarı DanOgrady görüşme. (Ö. Türkdoğan) Avrupa işlerindensorumluBakan Frans Timmermansile ile görüşme. (Ö.Türkdoğan) AB GenişlemeDairesi Türkiye Masası’ndan Heike Gerstbre (Rıza Dalkılıç) Heinrich BöllStiftugn Vakfı’nın düzenlediği birdizi etkinlik. Türkdoğan) Fransa Büyükelçiliği’nin düzenlediği resepsiyon. (Ö Türkdoğan) ABD Kongre üyesi AlceeLHastingc ile görüşme. (Ö. incelemelerine ilişkintoplantı. (Ö.Türkdoğan) Dışişleri Bakanlığı’nın düzenlediği, Türkiye’deki UPR’in Salihoğlu, E.Şeyhanlıoğlu ve FEMEDüyeleri) ve Dışilişkilersorumlusu AsenaTopçubaşı ilegörüşme. (S. Başbakanlık İnsanHaklarıBaşkan Vekili İsmailİnceoğlu Salihoğlu, E.Şeyhanlıoğlu ve FEMEDüyeleri) Müdürlüğü’nden Başkan Yonca Özçeri ilegörüşme. (S. Dışişleri Bakanlığı Avrupa Konseyi ve İnsanHaklarıGenel E. Şeyhanlıoğlu ve FEMED üyeleri) Müdür Yardımcısı BilalÇalışkan ilegörüşme. (S.Salihoğlu, Adalet Bakanlığı Uluslararası Hukuk ve DışilişkilerGenel (Ö.Türkdoğan) ABD Büyükelçiliği’nden başkâtip ile görüşme. Başkan Yardımcısı Ragıp Zarakolu, E.Şeyhanlıoğlu) konuluve GeçiciAdalet” konferans. (M.Erbey, Genel FEMED ve İHD’nin ortak düzenlediği “Zorla Kaybedilenler (Ö.Türkdoğan) İngiltere Büyükelçiliği’nin düzenlediği resepsiyon. Lydia Strachan ilegörüşme. (Ö. Türkdoğan) İngiltere Büyükelçiliği’nden 2.Katip PihilippaSaunders ve (Ö. Türkdoğan, S.Salihoğlu,S.Coşkun ve H.Anlar) Uluslararası Demokrasi Enstitüsü yöneticileri ile görüşme. 65 Uluslararası İlişkiler | İnsan Hakları Derneği 66 15. Olağan Genelkurul Çalışma Raporu 101 100 99 98 97 96 95 94 93 92 91 90 89 88 87 86 85 84 83 3 Mayıs 10 5 Mayıs 10 25 Nisan10 16 Nisan10 12 Nisan10 2 Nisan10 2-10 Nisan10 31 Mart10 30 Mart10 30 Mart10 25 Mart10 17 Mart10 16 Mart10 15 Mart10 25 Şubat 10 24 Şubat 10 11 Şubat 10 9 Şubat 10 8 Şubat 10 AB Türkiye Komisyonu iletoplantı. (Ö. Türkdoğan) Türkdoğan) Polonya Büyükelçiliği’nin düzenlediği resepsiyon. (Ö. görüşme. (Ö. Türkdoğan) Nevzat Güney ve Almanya’dan gelen 26kişilik heyet ile görüşme. (Ö. Türkdoğan) Almanya Büyükelçiliği’nden Başkatip Katrin Buchholzile Altunterim ilegörüşme. (Ö.Türkdoğan) NOVA HollandaTVAktüalite programından Selami görüşme. (S. Salihoğlu) Almanya Yeşiller Partisi GenelBaşkanı Klodia Rot ile Türkdoğan ve Y. Alataş) Erivan’da düzenlenen FIDHGenelKurulu’na katılım. (Ö. (Ö. Türkdoğan) Üniversitesi gazetecilik bölümüöğrencileri ilegörüşme. Kram Bromonder ve Emmylou Tuvhog, İsveç Gotherburg toplantı. (Ö. Türkdoğan) Kurumlar DepartmanıDirektörü Anuçar Chovdhhuary ile İngiltere Büyükelçisi Mr. David Reddaway ve Uluslararası ABD Büyükelçiliği’nin düzenlediği yemek. (Ö. Türkdoğan) Gardner ilegörüşme. (Ö. Türkdoğan) Uluslararası AfÖrgütü’nün Türkiye Araştırmacısı Andrew Türkdoğan) İrlanda Büyükelçiliği’n düzenlediği resepsiyon. (Ö. yemeği. (Ö. Türkdoğan) işlerinden sorumluçalışma grubuonurunaverilen akşam Hıristiyan Sosyal Birliği(CSV) Partisi federal ve Avrupa Almanya Büyükelçisi Dr. Eckart Cuntz, Bavyera Eyaleti Füle ileyuvarlak masatoplantısı. (Ö. Türkdoğan) Avrupa Komisyonu GenişlemedenSorumluÜye Stefan Ersoy ilegörüşme. (Ö. Türkdoğan) ABD Büyükelçiliği’nden Başkatip Rodney Hunter ve Jale (Ö. Türkdoğan ve S.Salihoğlu) AB Türkiye Temsilciliği’nden NalanÖzdemir ilegörüşme. Direktörü Alerandra Cascadre ilegörüşme. (Ö. Türkdoğan) Avrupa Komisyonu GenişlemedensorumluTürkiye (H. Anlar, S.Coşkun) İngiltere Büyükelçiliği’nden Patrick Twomey ile toplantı. toplantı. (Ö. Türkdoğan) Avrupa Konseyi GenelSekreteri TharbjomJaglandile 120 119 118 117 116 115 114 113 112 111 110 109 108 107 106 105 104 103 102 12 Ekim10 12 Ekim10 5 Ekim10 30 Eylül 10 30 Eylül 10 29 Eylül 10 3 Eylül 10 17 Ağustos 10 10 Ağustos 10 4 Ağustos 10 10 29 Temmuz 10 21 Temmuz 24 Haziran 10 18 Haziran 10 17 Haziran 10 27 Mayıs 10 25 Mayıs 10 11 Mayıs 10 11 Mayıs 10 Michael Millerile görüşme. (Ö. Türkdoğan) AB Türkiye Delegasyonu Siyasi Bölüm Başkanı Müsteşar Şeyhanlıoğlu) Bremen Üniversitesi öğrencisi Sezin Dereci ilegörüşme. (E. Şeyhanlıoğlu) BBC temsilcisi LucyBailey ilegörüşme. (Ö. Türkdoğan, E. Türkdoğan) İsviçre Büyükelçisi RaimundKunz ilegörüşme. (Ö. AB Delegasyonu iletoplantı. (Ö. Türkdoğan) Eiriknestas Mathisen ilegörüşme. (Ö. Türkdoğan) Norveç Büyükelçisi CecilieLandsverk ve 1.Kâtip Salihoğlu) Eiriknestas Mathisen ilegörüşme. (Ö. Türkdoğan ve S. Norveç Büyükelçisi CecilieLandsverk ve 1.Kâtip Buchholz ilegörüşme. (İ.Boyraz) Almanya Büyükelçiliği’nden Siyasi Başkâtip Katrin Türkdoğan) Belçika DışişleriBakanı Steven Vanackere ilegörüşme. (Ö. görüşme. (Ö. Türkdoğan) Kanada Büyükelçiliği’nden 2.Kâtip Timothy Mackey ile görüşme. (Ö. Türkdoğan) İnsan haklarındansorumluDiplomat Rodney Honter ile Miller Flowers ilegörüşme. (S.Salihoğlu,E.Şeyhanlıoğlu) Açık Toplum Enstitüsü’nden, EmilyMartinez veMary (Ö. Türkdoğan) Yeşiller’in insanhaklarısözcüsü Volker Beckiilegörüşme. Almanya Yeşiller Partisi’nden Federal Parlamento üyesi ve görüşme. (Ö. Türkdoğan) Belçika Büyükelçiliği!nden Başkâtip Olga Cogen ile düzenlediği toplantı. (MYKüyesi Filiz Kalaycı) Hollanda Büyükelçiliği’nin siviltoplum kuruluşlarıyla Türkdoğan) Kenan Hajdareviz ve MihagloKostovski ilegörüşme. (Ö. Tansen, SongülArslan, SibelRedjeb, BorisBlazekovic, LIBSEEN (Liberal SouthEast European Network) Maartie Thomas Hammerberg iletoplantı. (Ö. Türkdoğan) bir heyet ilegörüşme. (Ö.Türkdoğan, S.Salihoğlu) Avrupa Konseyi yerel ve bölgesel otoriteler Meclisi’nden (Öztürk Türkdoğan) Prof Dr. GaziÇağlave 12Almanöğrenci ilegörüşme. 67 Uluslararası İlişkiler | İnsan Hakları Derneği 68 15. Olağan Genelkurul Çalışma Raporu 133 132 131 130 129 128 127 126 125 124 123 122 121 5 Kasım 10 1-2 Kasım 10 2 Kasım 10 25 Ekim10 22 Ekim2010 22 Ekim2010 21 Ekim10 20 Ekim10 20 Ekim10 20 Ekim10 19 Ekim10 19 Ekim10 13 Ekim10 ile görüşme. (Ö. Türkdoğan) ABD UlusalGüvenlik Konseyi Türkiye Direktörü Jeff Collins (Ö. Türkdoğan) KonuluAB İlişkileri” konferansa konuşmacı olarak katılım. AB Yeşiller Grubu’nun İsstanbul’da düzenlediği “Türkiye- Sigmar Gabrielileöğleyemeği. (Ö. Türkdoğan) Almanya Sosyal Demokrat Partisi (SPD)GenelBaşkanı görüşme. (Öztürk Türkdoğan) Norveç Entegrasyon Departman’ından gelen heyet ile Türkdoğan) Ankara’da AlmanSDPmilletvekili heyeti ile görüşme. (Ö. (Ragıp Zarakolu) İngiltere Avrupa Bakanı David Lidington ilegörüşme. Pomeon) Avukat MartinPradel ve Observatory Başkanı Alexandra Türkdoğan, FİDHGenelBaşkanı Souhayr Benhassen, Yargıtay Başkanı HasanGerçekler ilegörüşme (Ö. Pradel ve Observatory Başkanı Alexandra Pomeon) FİDH GenelBaşkanı Souhayr Benhassen,Avukat Martin Adalet Bakanı SadullahErgin ilegörüşme (Ö. Türkdoğan, Alexandra Pomeon) Benhassen, Avukat MartinPradel ve Observatory Başkanı görüşme (Ö. Türkdoğan, FİDHGenelBaşkanı Souhayr Anayasa Mahkemesi GenelSekreteri OğuzKaya ile Alexandra Pomeon) Benhassen, Avukat MartinPradel ve Observatory Başkanı görüşme (Ö.Türkdoğan, FİDHGenelBaşkanı Souhayr TBMM İnsanHaklarıKomisyonu Başkanı Zafer Üskülile Pomeon) Avukat MartinPradel ve Observatory Başkanı Alexandra (Ö. Türkdoğan, FİDHGenelBaşkanı Souhayr Benhassen, Devlet Bakanı/Baş müzakereci Egemen Bağışilegörüşme Programı Başkanı Alexandra Pomeon) ve İnsanHakları Savunucularının Korunması içinGözlem Genel Başkanı Souhayr Benhassen,Avukat MartinPradel sorumlu Kaan Esenerilegörüşme. (Ö. Türkdoğan, FİDH Dışişleri Bakanlığı Avrupa Konseyi ve İnsanHaklarından Türkdoğan) ve Büyükelçilik yetkilisi Radney Hunter ilegörüşme. (Ö. sorumlusu Bakan Yardımcısı DanielBoer, Laura Carey ABD DışişleriBakanlığı Demokrasi ve İnsanHaklarıBölümü melerin listesi aşağıdadır. görüş yaptığı ile örgütleri toplum sivil Türkiye’dekidiğer rihlerinde ta 2010 Kasım – 2008 Kasım üyelerinin MYK Derneği Hakları İnsan 13 12 11 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1 Sayı 8 Ocak 09 08 25 Aralık 08 23 Aralık 08 20 Aralık 08 20 Aralık 08 19 Aralık 08 17 Aralık 08 17 Aralık 08 16 Aralık 08 28 Kasım 08 23 Kasım 08 21 Kasım 8 Kasım 08 Tarih Şanar Yurdatapan ilegörüşme. (Öztürk Türkdoğan) ÇHD Yöneticileri ile görüşme. (MYK Üyeleri) Özden ile görüşme. (Öztürk Türkdoğan) TBMM ortak çalışma grubuformu OÇG Ankara girişimcisiOya düzenlediği dayanışaMazlumder’in gecesi. (İsmailBoyraz) Yemeği. (Öztürk Türkdoğan) İHD İskenderun ŞubeninPaneli ve Tarsus ŞubeninDayanışma Türkdoğan) ODTÜ-Ankara İnsan Hakları Çalışma Grubu ile toplantı. (Öztürk Salihoğlu) İHD MuşŞubesi'ninDayanışma Yemeği'ne katılım. (Sevim Koğacıoğlu ilegörüşme. (Öztürk Türkdoğan) Sabancı Üniversitesi Öğretim Üyesi Yardımcı Doç.Dr. Dicle grama katılım. (Öztürk Türkdoğan ve Filiz Kalaycı) İmaj Radyo’da, “60.Yılında İnsanHaklarıGünü”ileilgilipro- Mazlumder yöneticileri ile görüşme. (MYKÜyeleri) Emek Partisinin 5.Genel Kurulu'na katılım. (İsmail Boyraz) Hasan Anlar) Konferansı'na katılım. (Öztürk Türkdoğan, SinemCoşkun ve 21–22–23 Kasım 200810.Türkiye İnsanHaklarıHareketi TİHV Yöneticileri ile toplantı. (MYK Üyeleri) YEREL İLİŞKİLER Görüşme - - 69 Yerel İlişkiler | İnsan Hakları Derneği 70 15. Olağan Genelkurul Çalışma Raporu 33 32 31 30 29 28 27 26 25 24 23 22 21 20 19 18 17 16 15 14 6 Mart09 09 28 Şubat 09 18 Şubat 09 13 Şubat 09 11 Şubat 09 11 Şubat 3 Şubat 09 2 Şubat 09 2 Şubat 09 30 Ocak 09 29 Ocak 09 29 Ocak 09 28 Ocak 09 23 Ocak 09 23 Ocak 09 22 Ocak 09 22 Ocak 09 22 Ocak 09 20 Ocak 09 20 Ocak 09 ile toplantı. (Öztürk Türkdoğan) Birliği Üyelik sürecine katkıda bulunacak Sivil Toplum Örgütleri Devlet ve Başmüzakereci Egemen Bağış’ın düzenlediği Avrupa Ankara Forum OÇG’nin düzenlediği toplantı. (Sevim Salihoğlu) (Harun Çakmak) Halkevlerinin 77.Kuruluş Yıldönümü Kokteyli'ne katılım. Ankara Şubeyöneticileri ile görüşme. (MYKÜyeleri) TİHV Yöneticileri ile görüşme. (MYKÜyeleri) ile görüşme. (Öztürk Türkdoğan ve Sevim Salihoğlu) TBMM İnsanHaklarıİncelemeKomisyonu Başkanı Zafer Üskül Tacim Coşkun) Ayrımcılığı” konulu toplantıya katılım. (Ragıp Zarakolu ve UNdüzenlediği3–4 Şubat 2009tarihlerinde “Irk İHOP’ Türkdoğan, İsmailBoyraz ve HarunÇakmak) TMMOB Başkanı Mehmet Soğancı ilegörüşme. (Öztürk Türkdoğan, İsmailBoyraz ve HarunÇakmak) KESK GenelBaşkanı SamiEvren ilegörüşme. (Öztürk Çakmak) EMEK Partisi Yöneticileri ile görüşme.(İsmail Boyraz veHarun SDP Yöneticileri ile görüşme (İsmailBoyraz ve HarunÇakmak) Çakmak ve FilizKalaycı) DTP EşBaşkan EmineAyna ilegörüşme. (HasanAnlar, Harun Çakmak) Sosyalist Partisi Yöneticileri ile görüşme.(İsmail Boyraz, Harun Harun Çakmak) Barış Meclisiilegörüşme. (Öztürk Türkdoğan, İsmailBoyraz ve Boyraz ve HarunÇakmak) Mazlumder Yöneticileri ile görüşme. (Öztürk Türkdoğan, İsmail Barış Alenilegörüşme. (Öztürk Türkdoğan) (Öztürk Türkdoğan, İsmailBoyraz ve HarunÇakmak) Alevi Bektaşi Federasyonu Başkanı AliBalkızilegörüşme. Türkdoğan ve HarunÇakmak) ÇHD GenelBaşkanı Kazım Bayraktar ilegörüşme. (Öztürk katılım. (HarunÇakmak) İmaj radyonun, Hrant Dinkileilgilidüzenlediği programa Türkdoğan) Halkevleri GenelMerkez Yöneticileri ile görüşme. (Öztürk 51 50 49 48 47 46 45 44 43 42 41 40 39 38 37 36 35 34 09 5 Haziran 09 5 Haziran 09 5 Haziran 09 5 Haziran 09 31 Mayıs 09 22 Mayıs 8 Mayıs 09 09 27 Nisan 09 25 Nisan 09 23 Nisan 09 18 Nisan 09 11 Nisan 09 11 Nisan 7 Nisan09 7 Nisan09 27 Mart09 27 Mart09 20 Mart09 Yüksel Alagöz ilegörüşme. (Öztürk Türkdoğan) Türkdoğan İsmailBoyraz ve Sevim Salihoğlu) Başbakanlık İnsanHaklarıBaşkanı ilegörüşme. (Öztürk görüşme. (Öztürk Türkdoğan İsmailBoyraz ve Sevim Salihoğlu) İnsan HaklarıAraştırmaları DerneğiBaşkanı Selahattin Öneşile Türkdoğan ve S.Salihoğlu) Yeşiller Partisi sözcüsü Bilge Contepe ile görüşme. (Ö. 9.GenelKurulu'na katılım. (Öztürk Mazlumder’in Türkdoğan) (Sevim Salihoğlu) yetler İtifakı: Uluslararası İnsanHakları Konferansı'na katılım. Başbakanlık İnsanHakları Başkanlığının düzenlediği “Medeni başlıklı panelekatılım. (Öztürk Türkdoğan) “İnsanlığa Karşı Suçlarve Uluslararası Ceza Mahkemesi” Ankara Barosu İnsanHaklarıMerkezi’nin düzenlediği düzenlenen toplantıya katılım. (Yavuz Güçtürk) kuruluşlarına yönelik fon olanaklarınıtanıtmak amacıyla Marshall Fonu’nun çalışma alanlarıve siviltoplum başlıklı panelekatılım. (Öztürk Türkdoğan) 78’liler Girişiminindüzenlediği “Ergenekon’unu Neresindeyiz” resepsiyon katılım. (Öztürk Türkdoğan) TBMM’nin 89’uncu AçılışYıldönümü Münasebetiyle verilen Türkdoğan ve HarunÇakmak) Ergenekon davası ileilgilibasınaçıklamasınakatılım. (Öztürk ledikleri toplantıya katılım. (HasanAnlar) Ekonomik Politikaları Araştırma Vakfı’nın (TEPAV) ortak düzen- Forum Ortak ÇalışmaGrubu11Nisan2009tarihinde Türkiye toplantısına katılım. (MYK Üyeleri) 7.Dönem20.Olağan GenelKurucularTİHV’in Kurulu katılım. (Yavuz Güçtürk) Derneği) tarafından “Anadilde Eğitim” konuluseminere ÖZGEDER (Özgürlüğünden Yoksun GençlerleDayanışma Coşgun) AKP GrupBaşkan vekili Nihat Ergün ilegörüşme. (Tacim görüşme. (Öztürk Türkdoğan, Sevim Salihoğluve FilizKalaycı) Başbakanlık İnsanHaklarıBaşkanı HasanTahsin Fendoğlu ile görüşme. (Öztürk Türkdoğan, Sevim Salihoğluve FilizKalaycı) Ceza ve Tevkifevleri GenelMüdürüNizamettin Kalamanile Salihoğlu) Hayat düzenlediği TV’nin akşam yemeğine katılım. (Sevim - 71 Yerel İlişkiler | İnsan Hakları Derneği 72 15. Olağan Genelkurul Çalışma Raporu 73 72 71 70 69 68 67 66 65 64 63 62 61 60 59 58 57 56 55 54 53 52 9 Ekim09 5 Ekim09 4 Ekim09 30 Eylül 09 10 Eylül 09 9 Eylül 09 5 Eylül 09 4 Eylül 09 3 Eylül 09 1 Eylül 09 09 28 Ağustos 09 15 Ağustos 09 16 Temmuz 09 10 Temmuz 09 4 Temmuz 09 26 Haziran 09 18 Haziran 09 16 Haziran 09 15 Haziran 09 11 Haziran 09 7 Haziran 09 6 Haziran Demokrasi Forumu'na katılım. (Öztürk Türkdoğan) 9–10 Ekim2009tarihlerinde düzenlenen 2.Türkiye Avrupa Üyeleri) Halkevleri GenelMerkez Yöneticileri ile görüşme. (MYK DTP 3.Olağan Üstü BüyükKongresi'ne katılım. (MYKÜyeleri) katılım. (Öztürk Türkdoğan) Devlet Bakanı Faruk düzenlediği Çelik’in “Alevi Çalıştayı”na DTP GenelBaşkanı ve Milletvekilleri ilegörüşme. Düzenlediği iftar yemeğine Mazlumder’in katılım. Türkdoğan) PSAKD’nin düzenlediği oturmaeylemine destek. (Öztürk UCMK toplantısına katılım. (Öztürk Türkdoğan) Ömür Kurt (ODTÜ) ilegörüşme. (Öztürk Türkdoğan) 1 Eylül BarışMitingi.(MYKÜyeleri) Ayhan bilgen ve Seydi Fırat ilegörüşme. (Öztürk Türkdoğan) toplantıya katılım. (Ö.Türkdoğan veS.Salihoğlu) İçişleri Bakanı'nın “Kürt Sorunu”na ilişkindüzenlediği yemekli Sema Akboğa ilegörüşme. (Öztürk Türkdoğan) türk Türkdoğan) Başbakanlık İnsanHaklarıDairesi Başkanlığı iletoplantı. (Öz- onu toplantısına katılım. (SinemCoşkun) düzenlediğiTİHV’nın İşkence ileAktif Mücadele Koordinasy Türkdoğan) TTB’nin 58.Olağan BüyükKongresi'ne katılım. (Öztürk toplantıya katılım. (SinemCoşkun) Devlet Bakanı ve Başmüzakereci Egemen Bağış'ındüzenlediği Türkdoğan ve İsmailBoyraz) Mazlumder GenelBaşkanı Faruk Ünsalilegörüşme. (Öztürk Türkdoğan) SP GenelBaşkan Yardımcısı Şeref Malkoç ilegörüşme. (Öztürk Barış Meclisiilegörüşme. (Sevim Salihoğlu) 2.OlağanüstüSHP’nin Kurulu'na katılım. (İsmailBoyraz) Türkdoğan) ÇHD’nin 10.Olağan GenelKurulu'na katılım. (Öztürk - 91 90 89 88 87 86 85 84 83 82 81 80 79 78 77 76 75 74 09 15 Aralık 09 12 Aralık 09 12 Aralık 09 12 Aralık 09 11 Aralık 5 Aralık 09 2 Aralık 09 09 15 Kasım 09 11 Kasım 7 Kasım 09 29 Ekim09 26 Ekim09 26 Ekim09 23 Ekim09 22 Ekim09 19 Ekim09 16 Ekim09 10 Ekim09 Türkdoğan) İmaj Radyo’nun düzenlediği programa katılım. (Öztürk Ankara Sanat Tiyatronun basıngalasına katılım. (İsmailBoyraz) (Harun Çakmak) Düzenlediği İnsanHaklarıgecesine katılım.Mazlumder’in Çakmak) Devrimci 78’lilerinGenelKurulu. (SinemCoşkun, Harun Emrah Öner, AliİhsanYaka, Rıza Dalkılıçve Vetha Aydın) Konferansı”na katılım. (Öztürk Türkdoğan, Sevim Salihoğlu, düzenlediği “UluslararasıTİHV’in Travma ve Rehabilitasyon katılım. (HasanAnlar) TBMM Ortak ÇalışmaGrubu’nun düzenlediği toplantıya Türkdoğan, Sevim Salihoğluve HarunÇakmak) DTP GenelBaşkanı Ahmet Türk ilegörüşme. (Öztürk Türkdoğan) Karşıtı Koalisyon toplantısına Girişimi” katılım. (Öztürk Alevi Enstitüsünün düzenlediği “Ağ Oluşturma ve Ayrımcılık Anlar) (Öztürk Türkdoğan, Sevim Salihoğlu,SinemCoşkun ve Hasan Uluslararası Demokrasi Enstitüsü yöneticileri ile görüşme. etkinliğine katılım. (HarınÇakmak) Emek ve Özgürlüğün düzenlediği, EkimDevrimi’nin yıldönümü Türkdoğan) Çankaya Köşkü’ndeki 29EkimResepsiyonu'na katılım. (Öztürk Türkdoğan) SHP GenelBaşkan Yardımcısı DenizÇakırilegörüşme. (Öztürk toplantıya katılım. (Sevim Salihoğlu) "Türkiye’de ÇocukAdalet Sisteminin Güçlendirilmesi"konulu Zarakolu) Tarih Vakfı'nın düzenlediği diyalog toplantısına katılım. (Ragıp ve Sevim Salihoğlu) Merkezi'nin düzenlediği çalıştaya katılım. (Öztürk Türkdoğan Ankara Üniversitesi Siyasal BilgilerFakültesi İnsanHakları görüşme. (Sevim Salihoğlu) Başbakanlık İnsanHaklarıBaşkanlığından CahitSönmez ile STGM’de 15kişilikbirheyet ilegörüşme. (Öztürk Türkdoğan) Üyeleri) İçin Kollektif Oluşturabilmek” konferansına katılım. (MYK Barış Meclisi'nindüzenlediği, “Sivilve Demokratik BirAnayasa 73 Yerel İlişkiler | İnsan Hakları Derneği 74 15. Olağan Genelkurul Çalışma Raporu 110 109 108 107 106 105 104 103 102 101 100 99 98 97 96 95 94 93 92 10 24 Şubat 10 23 Şubat 10 19 Şubat 10 18 Şubat 10 17 Şubat 10 12 Şubat 6 Şubat 10 4 Şubat 10 2 Şubat 10 1 Şubat 10 29 Ocak 10 20 Ocak 10 16 Ocak 10 15 Ocak 10 14 Ocak 10 12 Ocak 10 09 29 Aralık 09 25 Aralık 09 19 Aralık BDP Başkanı Selahattin Demirtaş ile görüşme.(MYK Üyeleri) Türkdoğan) yet gösteren siviltoplum temsilcileri ilebuluşma.(Öztürk STG’nin düzenlediği Diyarbakır’da ve Türkiye çapında faali Yılmaz ilegörüşme. (Öztürk Türkdoğan) Boğaziçi Üniversitesi Yardımcı Doç. Dr. Ayşen Candaş ve Volkan Türkdoğan) Hakları Kurumsallaşması” konulu toplantıya katılım. (Öztürk Başbakanlık İnsanHaklarıBaşkanlığın düzenlediği “İnsan BDP ilegörüşme. (HarunÇakmak) (Öztürk Türkdoğan) Diyarbakır Baro Başkanı Mehmet EminAktar ilegörüşme. Öner) Ortak ÇalışmaGrubun düzenlediği toplantıya katılım. (Emrah ve Sevim Salihoğlu) İHOP Yönetim Kurulu toplantısına katılım. (Öztürk Türkdoğan Yard. DoçHüseyin Yıldız ilegörüşme. (Öztürk Türkdoğan) Tunceli Üniversitesi Alevilik Uygulama ve Araştırma Merkezi katılım. (Öztürk Türkdoğan) Barış Demokrasi Partisi'nin 1.Olağanüstü Büyük Kongresi'ne (Öztürk Türkdoğan) TRT’nin düzenlediği “Zorunlu Hayat” belgeseli galasına katılım. Emrah Öner) Merkezinde toplantı. (Sevim Salihoğlu, SinemCoşkun ve Ankara Üniversitesi Siyasal BilgilerFakültesi İnsanHakları Üyeleri) Barış Meclisi'nindüzenlediği konferansına katılım. (MYK toplantısına katılım. (Öztürk Türkdoğan) düzenlediğiTESEV’in “Anayasa” konulu yuvarlak masa Kurumsallaşması” konulu görüşme. (Öztürk Türkdoğan) İçişleri Bakanı BeşirAtalay ile“Açılım Sürecinde İnsanHakları Bülent Arınçilegörüşme. (Öztürk Türkdoğan) ilişkin toplantı. (Öztürk Türkdoğan) Dışişleri Bakanlığı’nın düzenlediği UPRTürkiye incelemesine Tarih Vakfı'nın düzenlediği toplantıya katılım. (Rıza Dalkılıç) İHAD’ın düzenlediği toplantıya katılım. (HarunÇakmak) - 128 127 126 125 124 123 122 121 120 119 118 117 116 115 114 113 112 111 10 15 Nisan 10 14 Nisan 6 Nisan10 3 Nisan10 30 Mart10 30 Mart10 29 Mart10 25 Mart10 25 Mart10 24 Mart10 19 Mart10 17 Mart10 12 Mart10 11 Mart10 10 Mart 6 Mart10 4 Mart10 10 25 Şubat Aylin Özet ilegörüşme. (Öztürk Türkdoğan) resepsiyonuna katılım. (Öztürk Türkdoğan) TBMM Yasama Sürecinin GüçlendirilmesiProjesi'nin açılış toplantıya katılım. (Ragıp Zarakolu) Özgür Üniversite'de düzenlenen "ErmeniSorunu"konulu Emrah Öner) TkMM’nin düzenlediği toplantıya katılım. (HasanAnlar ve (Öztürk Türkdoğan) Gündem ÇocukDerneği'nindüzenlediği toplantıya katılım. Kalaycı) konuluönerileri” toplantıya katılım. (NeclaŞengül veFiliz Hükümlü-Tutuklular ve çalışanlar açısındasorunlarve çözüm “F TipiYüksek Güvenlikli Ceza İnfaz Kurumlarında Yaşam: Ceza İnfaz Sisteminde SivilToplum derneğinindüzenlediği, Türkdoğan) Siirt Belediye Başkanı SelimSadakilegörüşme. (Öztürk katılım. (MYKÜyeleri) TİHV 7.Dönem21.Olağan Kurucular Kurulu Kokteyli'ne TkMM çalıştay toplantısına katılım. (Emrah Öner) Selim Akan ilegörüşme. (İsmailBoyraz) Boğaziçi Üniversitesi Siyasal Bilimi ve Uluslararası Bölümünden Türkdoğan) TBMM İnsanHaklarıKomisyonu ilegörüşme. (Öztürk türk Türkdoğan) Adalet Komisyonu Başkanı Ahmet İyimaya ilegörüşme. (Öz- Durul ilegörüşme. (Öztürk Türkdoğan) Yeditepe Üniversitesi İnsanHaklarıEğitimBölümünden Ferzan (Rıza Dalkılıç) Eğitim Reformu Girişimi'nindüzenlediği toplantıya katılım. ( Öztürk Türkdoğan) TBMM Anayasa Komisyonu’nun düzenlediği toplantıya katılım. (Hasan Anlarve Emrah Öner) Ortak ÇalışmaGrubu'nundüzenlediği toplantıya katılım. Türkdoğan) Kurumu Kanun Tasarısı” hakkındagörüşme. (Öztürk Anayasa Komisyonu Başkanı BurhanKuzu ile“İnsan Hakları Türkdoğan) BDP GrupBaşkanvekili BengiYıldız ilegörüşme. (Öztürk 75 Yerel İlişkiler | İnsan Hakları Derneği 76 15. Olağan Genelkurul Çalışma Raporu 146 145 144 143 142 141 140 139 138 137 136 135 134 133 132 131 130 129 10 29 Mayıs 10 26 Mayıs 10 15 Mayıs 10 14 Mayıs 10 13 Mayıs 10 13 Mayıs 10 13 Mayıs 10 13 Mayıs 10 13 Mayıs 10 12 Mayıs 10 11 Mayıs 10 11 Mayıs 7 Mayıs 10 5 Mayıs 10 5 Mayıs 10 10 28 Nisan 10 27 Nisan 10 16 Nisan Türkdoğan ve Sinem Coşkun) İHAD’ın düzenlediği müzakereli toplantıya katılım. (Öztürk seminerine katılım. (Sevim Salihoğlu) faaliyet gösteren TAIEX (Teknik Destek ve BilgiDeğişimOfisi) komisyonu GenişlemeGenelMüdürlüğünebağlıolarak İçişleri Bakanlığı DerneklerDairesi Başkanlığı ve Avrupa Şeyhanlıoğlu) Van ofisininaçılışına katılım. (Sevim Salihoğlu veEmrah İTHV ve İHDtarafından yürütülenMülteci Projesi'nin Osman Canilegörüşme. (Öztürk Türkdoğan) İMO ilegörüşme. (Öztürk Türkdoğan ve HarunÇakmak) Mazlumder yöneticileri ile görüşme. (HarunÇakmak) ÖDP ilegörüşme. (HarunÇakmak) EMEP ilegörüşme. (HarunÇakmak) EDP ilegörüşme. (HarunÇakmak) BDP ilegörüşme. (MYKÜyesi) ProfTTB Dr. Feride Aksu Tanık ilegörüşme. (HarunÇakmak) Türkdoğan) Prof. Dr. GaziÇağlave 12Almanöğrenci ilegörüşme. (Öztürk Türkdoğan) Eskişehir Emniyet MüdürüHanefi Avcı ile görüşme. (Öztürk çalıştaya katılım. (Öztürk Türkdoğan) Stratejik düşünceEnstitüsü (SDE)bünyesinde düzenlenen Türkdoğan) Bilkent Üniversitesinden Samet Dönmez ilegörüşme. (Öztürk (Sinem Coşkun) Kadın Dayanışma Vakfının düzenlediği toplantıya katılım. Türkdoğan) Dokuz Eylül Üniversitesi ElifUzgören ilegörüşme. (Öztürk BES’in 5.Olağan GenelKurulu'na katılım. (İsmailBoyraz) 166 165 164 163 162 161 160 159 158 157 156 155 154 153 152 151 150 149 148 147 18 Ekim10 18 Ekim10 13 Ekim10 11 Ekim10 6 Ekim10 2 Ekim10 1 Ekim10 1 Ekim10 1 Eylül 10 23 Eylül 10 17 Eylül 10 13 Eylül 10 10 25 Ağustos 10 21 Ağustos 10 26 Nisan 10 29 Haziran 10 25 Haziran 10 25 Haziran 10 5 Haziran 10 30 Mayıs Alexandra Pomeon) Benhassen, Avukat Martin Pradel ve Observatory Başkanı Salihoğlu ve Ö. Türkdoğan, FİDHGenelBaşkanı Souhayr Diyarbakır Vali Yardımcısı MemduhTura ilegörüşme. (Sevim Türkdoğan, RagıpZarakol ve Sevim Salihoğlu) Diyarbakır’daki “KCK Davası” duruşmalarınıntakibi. (Öztürk Emrah Önerve Harun Çakmak) Milletvekili Sebahat Tuncel ilegörüşme. (Öztürk Türkdoğan, BDP Eşbaşkanları Selahattin Demirtaş, Gülten Kışanak ve katılım. (Sevim Salihoğlu ve AliAkıncı) Van, Elazığve MuşŞubelerindegerçekleşen toplantılara Alefi Bektaş Federasyonu ile görüşme. (Öztürk Türkdoğan) Çakmak) Ankara Küçük Millet Meclisitoplantısına katılım. (Harun Türkdoğan) Hakkari Belediye Başkanı ve Hakkari Valisi ilegörüşme. (Ö. Hakkari İliGeçitli(Peyanis) köyü heyet ziyareti. (Ö. Türkdoğan) Türkdoğan) Hakkâri Valisi MuammerTürker ilegörüşme. ((Öztürk Doğa Derneğiilegörüşme. (Öztürk Türkdoğan) (Öztürk Türkdoğan) TİHV Dışdeğerlendirme uzmanıUfukSezgin ilegörüşme. (Öztürk Türkdoğan) Ankara Üniversitesi SBFEğitimAçılış Konferansı'na katılım. (Emrah Şeyhanlıoğlu) Çankaya Kaymakamlığı'nın düzenlediği iftar yemeğine katılım. nuculuk Çalıştayı"na katılım. (Emrah Öner) Alevi Kültür Derneği'nindüzenlediği "Araştırma Temelli Savu- katılım. (Öztürk Türkdoğan) Dersim Alevilik İnançve Kültür Akademisi Derneği'ninaçılışına Alevi Bektaşi Federasyonu ilegörüşme. (Öztürk Türkdoğan) konulu konferansa katılım. (Ragıp Zarakolu) Boğaziçi Üniversitesinin düzenlediği “Eşitlikve Anayasa” MYK ve ŞubeBaşkanları toplantısı. Türkdoğan) ÇHD’nin 11.Olağan GenelKurulu'na katılım. (Öztürk SDP 4.Olağan Kongresi. (Öztürk Türkdoğan) 77 Yerel İlişkiler | İnsan Hakları Derneği 78 15. Olağan Genelkurul Çalışma Raporu 182 181 180 179 178 177 176 175 174 173 172 171 170 169 168 167 29 Ekim10 26 Ekim10 25 Ekim10 25 Ekim10 25 Ekim10 22 Ekim10 22 Ekim10 22 Ekim10 21 Ekim10 20 Ekim10 20 Ekim10 19 Ekim10 19 Ekim10 19 Ekim10 19 Ekim10 19 Ekim10 Türkdoğan) Çankaya Köşkü’ndeki 29EkimResepsiyonu'na katılım. (Öztürk görüşme. (İsmail Boyraz, Sevim Salihoğluve HarunÇakmak) Halkevleri GenelBaşkan Yardımcısı SamutKarabulut ile Harun Çakmak) Tüm Bel-Senilegörüşme. (İsmailBoyraz, Sevim Saliholuve Çakmak) ESP ilegörüşme. (İsmailBoyraz, Sevim Salihoğluve Harun Sevim Salihoğlu ve HarunÇakmak) BDP Partisinden Tuncer Bakırhanile görüşme. (İsmailBoyraz, Salihoğlu ve SinemCoşkun) TİHV GenelSekreteri Metin Bakkalıcı ile görüşme. (Sevim 78’liler Girişimiilegörüşme. (İsmailBoyraz ve SinemCoşkun) (Sevim Salihoğlu,HasanAnlarve Emrah Öner) BES Yönetiminden Döndü Taka Çınar ve MYKile görüşme. Harun Çakmak) EMEK Partisinden SelmaGülkan ile görüşme. (İsmailBoyraz ve mak) SDP Hüseyin Taka ilegörüşme. (İsmailBoyraz ve HarunÇak Boyraz, Sevim Salihoğluve HarunÇakmak) Eğitim-Sen GenelBaşkanı Zübeyde Kılıç ile görüşme. (İsmail Anlar, SinemCoşkun ve Emrah Öner) BaşkanıTTB ErişBilaloğluilegörüşme. (İsmailBoyraz, Hasan Emrah Öner) PSAKD MYKilegörüşme. (HasanAnlar, SinemCoşkun ve görüşme. (HasanAnlar, SinemCoşkun ve Emrah Öner) Alevi Bektaşi Federasyonu GenelSekreter Mustafa Özarslan ile Sinem Coşkun ve Emrah Öner) TMMOB Başkanı Mehmet Soğancı ilegörüşme. (HasanAnlar, ve SinemCoşkun) EDP GenelSekreteri Dr. Recai Ersoy ilegörüşme. (HasanAnlar - 1. Karar Önerileri önerdiği aşağıdakikarar tasarıları dakabul edilmiştir. edilmiştir.kabul Ayrıca,İHD’nin tasarısı karar için, bırakılmaları best ser belirtilerek isimleri savuucularının hakları insan tutuklu yadaki Yardımcılığı’naBaşkan KuruldaTürkiyeGenel seçildi. dün- tüm dahil, Genel Kurul 4 gün sürdü. Yapılan seçimler sonucu, Yusuf Alataş tekrar kanı GagikHarutyunyan gibiisimlerdekatıldı. Baş- MahkemesiAnayasa Ermenistan Ebadi, Şirin sahibi Ödülü Barış Üyesi Nobel Diouf, SekreteriStefanFrancophanieAbdouFule, Genel örgütü Sorumlu Genişlemeden AB (Arjantin), Moreno-Ocampo Luis Başsavcısı Mahkemesi Ceza Uluslararası yargıçlar, Mahkemesi’nden Hakları İnsan Avrupa konferanslara Kurul’daki Genel katılmışlardır. Önen Yavuzbaşkanı eski TİHV olarak üye gözlemci Türkdoğan, türk Öz Başkanı Genel İHD Alataş, Yusuf Yardımcısı Başkan Genel FIDH Kurul’a Genel tartışılmıştır. konferanslarla uluslararası konusu, let” ada- “uluslararası olarak tema genel ve Erivan’datoplanmış başkenti Ermenistan’ın tarihinde 2010 Nisan 6-10 kurulu genel son FIDH’in iki dönemdir FIDH Genel Başkan Yardımcılığı görevini yürütmektedir. yinde temsil edilmektedir. Eski Genel Başkanımız Avukat Yusuf Alataş YönetimFIDH YardımcısıKurulu’ndaBaşkanDerneğimiz Genel düze lunduğu 164insanhaklarıkuruluşu FIDH’inüyesidir. bu de derneğimizin aralarında kıtalarından, bütün dünyanın de len kurulmuşuluslararasıyılında ilk 1922 kuruluşudur.hakları insan Ha- Federasyonu(FIDH) Hakları İnsan Uluslararası olan Paris’te Merkezi Suriye, Ermenistan, Gürcistan, Azerbeycan) FIDH’e üye olan ya da ya üyeolan FIDH’e Azerbeycan) Gürcistan, Suriye,Ermenistan, Türkiye(Yunanistan,ülkelerindeİran,komşuIrak,ve Bulgaristan, FIDH İLEİLİŞKİLER - - - - 79 FIDH ile İlişkiler | İnsan Hakları Derneği 80 15. Olağan Genelkurul Çalışma Raporu ilgili Diyarbakır’da basın toplantısı yapmış, belediye başkanı, demok başkanı,belediye yapmış, toplantısı Diyarbakır’dabasın ilgili izlemiştir.savunucularınınile korunması hakları insan Başkanı, FIDH rının da bulunduğu çok sayıda siyasetçi aleyhine açılan “KCK Davası”nı Başkanla Belediyeve yöneticilerimizErbey, harremşube Diyarbakır sında Türkiye’ye gelerek, aralarında İHD Genel başkan Yardımcısı Mu ara- tarihleri Ekim 22 – 16 (Tunus) Belhassen Souhayr Başkanı FIDH yapılmıştır. eylemi protesto bir kitlesel birlikte ile yöneticileri Derneği Gündemi kiyeVakfı, Hakları İnsan HukukçularÇağdaş veDerneği Hakları İnsan cezasının Yardımcısı,Başkan Genel FIDH için kaldırılması yöneticileri,İHD Tür - ölüm ve bırakılması serbest önünde tutukluların büyükelçiliği siyasi İran İran’daki da Ankara’da gibi olduğu dünyada tüm uyarınca, karar aldığı FIDH’in tarihinde 2010 Haziran 10 lanmıştır. sağ- katılım olarak düzenli toplantılarına FIDH dönemde yıllık iki Bu 6. 5. 4. 3. 2. yoruz. isti- girişimlerdeülkelerininbulunulmasını hükümetlerinezninde bölge için işletilmesi şiddete mekanizmasının tedbir idari yönelik bir etkin karşı kadına Kafkaslarda ve Ortadoğu dahil Türkiye hükümetler neznindegirişimlerde bulunulmasınıöneriyoruz. infazlarınınrının yapılmaması ve kaldırılmasıcezanın ilgili bu için İran, Irak, Çin ve ABD olmak üzere idam cezası verilenlerin cezala- kampanya yürütmesiniöneriyoruz. bir uluslararası FIDH’in için verilmesi son baskılara yönelik rına savunucula hakları insan Kafkaslarda ve Ortadoğu dahil Türkiye için FIDH’inçağrıdabulunmasınıöneriyoruz. verilmesi son politikasına baskı uygulanan başkanlarına belediye Türkiye’desiyasetçelerineçözülmesi, yöntemlerleKürtve barışçıl önemli sorunları arasında yer alan Kürt Sorunu’nun demokratik ve Türkiye’nin en önemli sorunu olan aynı zamanda Ortadoğu’nun da için FIDHGenelKurulu’nun çağrıdabulunmasonoöneriyoruz. girmesi yürürlüğe onaylanıp parlemantolarında ülke iki her nin protokolleri- işbirliği imzalanan arasında Ermenistan ile Türkiye işbirliği içerisinde olması ile ilgili bir proje yapılmasını öneriyoruz. yakın ve tanıması birbirlerini örgütlerinin hakları insan olmayan - - - - Hükümette olsun, muhalefette olsun, Türkiyebü Ermenistan’dakiveolsun, muhalefette olsun, Hükümette lamaların kaldırılması içinçaba sarfetmeye çağırırız. yasabütün üzere,veteşkileden olmak ifade engel özgürlüğüneuygu - da diyaloğun tesisine kısıtlama getiren TCK’nın 301. maddesi de dahil arasın- Türkler ile Ermeniler ve edilmesine riayet özgürlüğüne ifade olan göstergesi önemli en saygının haklarına insan ülkelerde Bütün ya çağırırız. süreci oluşturmaya ve uluslararası insan hakları standartlarına uyma- olmak üzere, olumsuz sonuçlarının giderilmesi için gereken ortamı ve dahil da ayrımcılıkdayalıkökene , vs.. dini, etnik, ihlallerinin, hakları ülkeyibirleştirmeyeİki ve güçlerini toplumlarını, ve insan geçmişteki teminat altınaalınmasındatemel birkonu olduğunainanıyoruz. onurunun ve refahınıngüvenliğinin, halklarının bölge korunmasının, haklarının Kafkasya’daTürkiyesürecinde,Güneyinsan vetesisi rinin ilişkile- komşuluk iyi ve uzlaşmanın barışın, arasında ülkeleri Bölge oyuna açıklamışlardır. mışlar ve bu toplantı sonucunda ortak bir deklarasyon metnini kamu yap- toplantısı masa yuvarlak bir ortak tarihinde 2010 Nisan 3 likte bir- ile örgütleri toplum sivil temsilciler,Ermenistan’daki adına neği YurttaşlarTİHV,Der İHD,Helsinki ve önce Kurulu’ndan Mazlum-Der Genel FIDH yapılanErivan’da başkenti Ermenistan’ın 2010’da Nisan katkı yapmaktadır. ruluşlardakihazırlıkve olmasına sahibi çalışmalardanbilgi doğrudan ku- önemli gibi Mahkemesi Ceza Uluslararası ve AİHM AB, Konseyi, Milletler,Avrupa Birleşmiş başta ve izlemesine yakından gelişmeleri dünyadaki buluşmasına, kolay daha ile hareketleri hakları insan rası uluslara- İHD’nin olması, ediliyor temsil yönetimde ve üyeliği FIDH davası içingözlemcibirheyeti Türkiye’ye göndermişti. Dink Hırant de, önce daha yapmıştır.FIDH toplantılar ile temsilcileri meler yapmıştır. Ankara’da da, resmi makamlar ve sivil toplum örgütü görüş vesivilile örgütleritemsilcileriörgütüratik diğertoplum kitle Ermenistan ve Türkiye’deki FIDHÜyesi Örgütlerin Ortak Bildirisi - - - - 81 FIDH ile İlişkiler | İnsan Hakları Derneği -

tün siyasi partileri, iki toplumun arasındaki ilişkilerin normalleştiril mesi için gerekli bütün tedbirleri alma görevlerini yerine getirmeye- çağırırız. Bu tedbir, diplomatik ilişkilerin normalleşmesine dair ikili protokollerin uygulamaya konulmasını da içerir. Bu yöndeki ilerleme ler ve Türkiye’deki demokratikleşme süreci, hazin Ermeni soykırımı AVRUPA-AKDENİZ İNSAN HAKLARI AĞI (EMHRN) İLE sorununun tartışılması için elverişli bir ortam oluşturacaktır. İLİŞKİLER Bölge ulusları arasında askeri yapı ve amaçlarla beslenen her türlü - düşmanlığı reddederiz. - 82 - 83 İki tarafın hükümetlerini, Türkiye ile Ermenistan arasında sürdürüle - 30 ülkede 60’dan fazla insan hakları örgütünün üye olduğu Avrupa Ak bilir bir barışın tesisi ve gelecekte, her türlü karşılıklı husumetin ön deniz İnsan Hakları Ağı’na (Euro-Mediterranean Human Rights Net lenmesi için UCK’nın Roma Statüsünü imzalamaya davet ederiz. work- EMHRN) kurulduğu 1997 yılında katılan İnsan Hakları Derneği,- İki ülkeyi, iki toplum arasında köprü oluşturacak kapsamlı politikalar EMHRN’in 2008 yılının Aralık ayında yapılan 8. Genel Kurulu’nda, Ağ uygulamaya ve bütün alanlardaki dışlayıcı yaklaşımları terk etmeye- ile ilişkilerin güçlendirilmesi ve Ağ’ın Türkiye ile ilgili yaptığı çalışma- çağırırız. İki ülkenin hükümetlerini ve sivil toplumları, basın, yönetim, ların geliştirilmesi amacıyla, yönetiminde yer almaya karar vermiş ve adalet ve kamu hayatının diğer bütün alanlarında eşitlikçi ve adil dav İHD adına MYK üyemiz Emrah Şeyhanlıoğlu aday olmuştur. Şeyhanlı - ranmaya çağırırız. oğlu, yapılan seçimler neticesinde Ağ’ın yönetiminde yer almıştır.

15. Olağan Genelkurul Çalışma Raporu Çalışma 15. Olağan Genelkurul EMHRN ile doğrudan temas kurulması neticesinde, yapılan her yö netim kurulunun ardından uluslararası kamuoyuna açıkladığı sonuç bildirgelerinde derneğimiz, yönetici ve üyelerimiz üzerindeki baskılar- kınanmış ve bu baskıların son bulması için çağrılar yapılmıştır. Yine derneğimiz, üye ve yöneticilerimiz üzerinde kurulan her türlü baskı da, gözaltı ve tutuklamalarda EMHRN, ayrıca açıklamalar yapmış ve kınama mesajları yayınlamıştır. - EMHRN’in bir yönetim kurulu toplantısının, 2009 yılının Haziran ayın da Türkiye’de yapılması sağlanmıştır. Toplantı öncesi Ankara’ya gelen, | İnsan Hakları Derneği (EMHRN) İle İlişkiler İnsan Haklaı Ağı Avrupa-Akdeniz EMHRN Başkan Yardımcısı ve Genel Direktörü’yle birlikte sivil toplum kuruluşlarıyla, bazı kamu kurumlarıyla toplantılar yapılmış ve Meclis İnsan Hakları Komisyonu ziyaret edilmiştir. Yapılan tüm toplantılarda- EMHRN’in Avrupa-Akdeniz bölgesindeki etkin konumu anlatılmış ve Türkiye’de diğer sivil toplum kuruluşları ile Ağ arasındaki ilişkiler ge liştirilmeye çalışılmıştır.

rilmektedir: tadır. Bu çerçevede aşağıdaki faaliyetler sistematik olarak gerçekleşti- almak yer geliştirmek ortamları vesağlayacak olanakları etmesini le yeriçinde sivildiğer alan toplumkuruluşlarının gelişmelere müdaha- hareketi hakları insan ve üyelerinin kurucu IHOP’un izlemek, meleri geliş- ilişkin haklarına insan arasında faaliyetleri önemli en İHOP’un İnsan HaklarınıİzlemeFaaliyetleri eski Genelbaşkanımız HüsnüÖndülbulunmaktadır. ve Salihoğlu Sevim Sekreter Genel Türkdoğan, Öztürk başkan Genel rılmasıyla üye sayısı 3’e düşen İHOP’un Yönetim Kurulunda İHD adına ay Mazlumderin yılında 2009 gelmektedir.araya bir olarak düzenli Kurulu Yönetim oluşan temsilcisinden ikişer örgütlerinin üye İHOP malarını 2009-2010yılıiçindesürdürmeye devam etti. ğinin kuruculuğunu yaptığı İnsan Hakları Ortak Platformu (İHOP) çalış- Derne- Hakları İnsan Türkiyebirlikte Örgütü ile Af arasıŞubesi Uluslar TürkiyeVakfı,Hakları İnsan YurttaşlarHelsinki ve Mazlumder Derneği, amacıylayılında güçlendirmek 2005 zeminlerini çalışma mayıveortak dayanışarasındaki- örgütlerin faaliyetgösteren alanında hakları İnsan • • • • • • İNSAN HAKLARIORTAK PLATFORMU (İHOP) hareketini bilgilendirme Düzenli olarak hükümetin faaliyetlerini izleme ve insan hakları faaliyetlerini izlemeve müdahaleetme hükümet olarak yönelik kurumsallaşmasına haklarının İnsan performansının ölçülmesi(araştırma) getirme yerine yükümlülüklerini kapsamında Sözlşemesi lar Türkiye’nin Irk Ayrımcılığı Sözlşemesi ve Kişisel ve Siyasal Hak - - - 85 İnsan Hakları Ortak Platformu (İHOP) | İnsan Hakları Derneği 86 15. Olağan Genelkurul Çalışma Raporu destek verilmiştir: çalışmalara aşağıdaki yılında 2010 ve 2009 çerçevede Bu maktadır. oluştur - güçlendirilmesi pratiğinin mücadele ortak ve duygusunun alan örgütler arasındaki etkileşimin çoğaltılması ve alanda dayanışma hareketiyarhakları içinde insan birsini hedeflerinden temel İHOP’un Ortamlarının Güçlendirilmesi İnsan HaklarıHareketi İçinde Dayanışma ve Paylaşma vam etmektedir. de hazırlıkları Yayıntamamlanmıştır. yılında 2010 Çalışma müştür. yürüt- çalışma bir bilimsel konusunda ayrımcılığı ırk medyada likte bir- ile akademisyenleri Fakültesi İletişim Üniversitesi İHOP,Ankara Medyada Irk Ayrımcılığı Çalışması nın hazırlanması içinçeşitlilobifaaliyetleri gerçekleştirilmiştir. yasatasarısı- bir doğrultuda bvebu sunulmuş birimlerine ilgili metin hükü- taslağı, yasa hazırlanan alınarak görüşleri kuruluşlarının lum top - sivil ilgili ve yürütülen bünyesinde İHOP döneminde 2008-2009 Ayrımcılık Yasa Taslağının Oluşturulması tasarısınıngeri çekilmesiniistemişlerdir. savurakayasaolduğunu uyumsuz ile PrensipleriParis BM tasarısının yasa ve bildirmişler görüş komisyona alt ayrı ayrı hem birlikte hem örgütler üyesi İHOP ilişkin tasarıya bulunan Komisyonunda Adalet TBMM Halen çalışılmıştır. edilmeye müdahale tasarısına yasa lanan hazır tarafından başkanlığı hakları İnsan çerçevede bu döneminde 2010 – 2009 ve arayagetirilmiş bir görüşler oluşturduğu sonucunda HOP üye örgütlerinin tek tek 2008 yılında yaptığı tartışma toplantıları Insan HaklarıUlusalKurumunun Oluşturulması leştirmiştir: gerçek çalışmaları aşağıdaki olarak somut Platformu Ortak Hakları İnsan yılında 2009-2010 açısından alanları faaliyet sayılan Yukarıda • • yacak araçları geliştirme sağla olmasını hareketiningörünür hakları görüşlerinin İnsan : - - - - örgütleri arasında hak temelli çalışmayı yaygınlaştırmak, öte yandan öteyaygınlaştırmak, çalışmayı temelli hak arasında örgütleri engelli yandan bir hedefi nihai çalışmaların Bu başlatmıştır. çalışma İHOP, Mersin ve Diyarbakır’da amacıyla engelli platformları ile 2010 yılında bir yaratmak birliği güç kaldırılmasında ortadan ayrımcılığın yönelikengellilere ve sağlamak hayatageçirilmesini Sözleşmesinin rı hakla Engelli milletler onayladığıBirleşmiş Türkiye’ninyılında 2009 - Engelli Hakları yönelik bir çalışmanın geliştirilmesiiçinhazırlıkları da başlatılmıştır. kapsamlı ve çocuklara bakış açısında paradigma değişikliği yaratmaya daha başlığında üst Adalet” için “Çocuklar arasında örgütleri hakları insan veüyesi örgütlerPlatformu hakları Çocuk Ankaraardından nın çalışma- Bu sunmuştur. desteği türlü her Girişime konusunda ması yaratıl kamuoyu ve zorlanması yapılmasının değişikliklerinin yasa lehine çocukların mağdur götürülmesi, Komitesine Hakları Çocuk ler Millet girişimler,Birleşmiş yönelikdesteklemeyekonunun çocukları mağdur süreçlerindedava toplanması, mıştır.çerçevede,verilerin Bu Girişimi Adalet savunucularının hakları insan ve hakları çocuk cıyla veyaalan almayan) ama dikkat‘çocukçekmek olduğuna çocukların, ’ (ceza sonlanan veyasüren yargılaması alınan, gözaltına sırasında ler İHOP, 2008 yılında Doğu ve Güneydoğu Anadolu’da toplumsal gösteri - Çocuklar Hakları larını desteklemekte ve sekreterya hizmetisunmaktadır. çalışma- savunuculuk nezdindeki idaresifaaliyetlerini kamu vetirme geliş- kapasite iç toplantılarını, kurulunun yürütme Koordinasyonun IHOP,dönüştürmüştür. oluşumuna ağ bir altında adı ordinasyonu” Ko- Hakları “Mülteci iradelerini çalışma birlikte yılında 2009 ğında Mülteci-Der,Derneği, Gündemi Hakları İnsan kolaylaştırıcılıİHOP’un - gütü Türkiye Şubesi, Mazlumder, İnsan Hakları Araştırmaları Derneği, İnsan Hakları Derneği, Helsinki Yurttaşlar Derneği, Uluslararası Af Ör- oluşturulmuştur.ortam sağlayacak göstermelerini faaliyet birlikte ve gelme araya bir üzere güçlendirmek da daha faaliyetlerini nuculuk savu- örgütlerinin temelli hak ve hakları insan çalışan olarak yönelik korunmasına haklarının mülteci ve sığınmacı yana bu yılından 2009 - Sığınmacı ve Mülteci Hakları: (ÇİAG), adı altında bir araya gelmelerini kolaylaştıraraya bir gelmelerini - altında adı (ÇİAG), oulr İçin Çocuklar - - - - - 87 İnsan Hakları Ortak Platformu (İHOP) | İnsan Hakları Derneği 88 15. Olağan Genelkurul Çalışma Raporu Birbiriyle iç içe geçmiş bir dizi toplantı/buluşma/atölye çalışması üze- bilmeyi amaçlıyor. (www.ayrimcilikaglari.org) buluna katkıda olmalarına seferber için dönüşüm bir olumlu larında vekesimleringeniş konudadaha bu hassasiyet kazanarak kendi alan ayrımcılıkfarkındalıktoplumsalpratiklerineyaratmayılabilecek dair karşılaşı- çerçevede yasal / kurumsal de hem hayatta gündelik hem alanında, her yaşamın toplumsal ile çalışmamız yürütülen tarafından grubu çalışma bir oluşturduğu Örgütünün Af arası Uluslar ve lumder Maz İHD, Derneği, Yurttaşlar hakları Helsinki gerçekleştirdiği, insan örgütlerinin gösteren faaliyet bölgesinde Çukurova ve Van İzmir, için yeni kapılar açmaktadır. geliştirebilmeleri stratejiler etkin daha mücadelelerinde ayrımcılıkla savunucularına hakları insan sayede bu ve sermekte önüne gözler ni birbirleriylekuruluşlarınetkileşimleri ve kişi kilit vakalarda alan rol bu haritalar, her bir ayrımcılık vakasının görsel bir özetini sunarak bu Hazırlanan amaçlamaktadır. çıkartılmasını “haritası” vakasının cılık ayrım bir on/on temellerdeki çeşitli çok gibi engel fiziksel/zihinsel vetercihler cinsel dil, aidiyet, dini kimlik, faaliyette,etnik bu eden kil teş örnek yaratıcıuygulamalarınabir alanındaki hakları insan minin yönte- analizi Ağ amaçlamaktadır. edilmesini teşhir ve teşhis analiz, çalışarak arada bir örgütlerinin hakları insan çalışan yerelde lerinin Türkiye’dekiçalışması, ayrımcılıkuygulamalarınınçeşitli vedinamik İHOP çatısı altında yürütülen “Türkiye’de Ayrımcılığın Haritalanması” - Ayrımcılık Ağları 2010 yılındabaşlatılmıştır. faaliyetleryönelikgeliştirmeye ortamını çalışma birlikte arasında lar baro - ve örgütleri hakları kadın örgütleri, hakları insan kentlerde bu ve güçlendirme yönelik komisyonlarına hakları kadın Barosu Ş.Urfa ve Vanamacıyla bulunmak katkıda güçlendirilmesine haklarının dın vevekaldırılmasıkaKadınlarayönelikayrımcılığın - şiddetin ortadan - Kadın hakları gelli örgütleri ilebirlikte çalışmaortamınıgeliştirmektir. en- savunulmasında haklarının engelli örgütlerinin hakları insan da ------leştirilmiştir. Seminer programının bütünü kitap haline dönüştürme haline kitap bütünü programının Seminer leştirilmiştir. gerçek altında başlığı Hakları” İnsan ve “Hakikat arasında tarihleri Eylül 13-18 üçüncüsü programının seminer gerçekleştirilemeyen da yılın- düzenlemektedir.2009 programları seminer günlük 10 olarak savunucularayönelik çalışan alanda ile Merkezi Hakları İnsan kültesi Fa - Bilgiler Siyasal Üniversitesi Ankara yana bu yılından İHOP,2007 - İnsanHaklarıSeminerleri sinde yayınlanmaktadır. (www.ihop.org.tr). Yapılan çeviriler, internet aracılığıyla duyurulmakta ve İHOP web site- Türkçeyeçevrilmiştir.belgeleri geliştirilen tarafından mekanizmaları hakları insan Konseyi’ninAvrupa ve Milletler Birleşmiş başta çevede çer Bu ettirilmiştir. devam faaliyetleri tercüme başlatılan amacıyla sağlamak erişimini bireylertarafındanve örgütler yapan vunuculuğu Uluslararası insan hakları standartlarının Türkiye’de insan hakları sa- - İnsanhaklarıileilgilibelgelerin çevirisi Çeviriler-Yayınlar düzenlemiştir. atelyeleri çalışma karşıtı ayrımcılık günlük ikişer olarak yönelik rine nakkale, Mersin, Ankara, Van ve Trabzon kentlerinin yerel yönetimle- Ça- kapsamında programı mücadele ayrımcılıkla yılında IHOP,2009 Yerel Yönetimlere Yönelik Ayrımcılık Karşıtı Çalışma Toplantıları toplantıları iledevam edecektir. masa yuvarlak analizler görsel ve analizleri vaka ayrıntılı aylarında son yılının 2010 ayrıldı. yazılmasına kişilerce ilgili makalelerin çıkan yola vakalardan somut ve hazırlanmasına diyagramların görsel ise süre arasındaki ayı Ekim ayıyla Haziran belirlendi. içeriği reçlerinin sü- araştırma derinlemesine ilişkin vakalara seçilen ve ğerlendirildi de vakalarının’ ‘ayrımcılık oluşturan konusunu çalışmalarının saha buluşmayla kapsamlı geniş gerçekleştirilen Antakya’da tarihlerinde 2010 Mart 12–14 Ardından başlatıldı. ile safhası derleme ve tarama vakaları yerel ardından seminerinin çalışma gerçekleştirilen Şile’de rinden ilerleyen çalışmanın ilk ayağı 30 Ekim–1 Kasım 2009 tarihinde - - - 89 İnsan Hakları Ortak Platformu (İHOP) | İnsan Hakları Derneği -çalışmaları İnsan Hakları sürdürülmektedir. İçin Diyalog Dergisi

- İnsan Hakları İçin Diyalog dergisi, İnsan Hakları Ortak Platformu (İHOP) tarafından çıkarılmasına karar verilen iki aylık süreli bir ya- ULUSLARARASI CEZA MAHKEMESİ KOALİSYONU yındır. İnsan Hakları İçin Diyalog dergisinin temel amacı, insan hakları- alanında doğrudan ya da dolaylı çalışan bireylerin, uzmanların, üni - versitelerin ve sivil toplum örgütlerinin, hem kendi aralarındaki ileti - şimi, paylaşımı, işbirliğini ve dayanışmayı hem de bu aktörlerin kamu 90 - Uluslararası Ceza Mahkemesi Koalisyo’nun kurucusu olan İnsan Hak- 91 idaresi ile iletişimini güçlendirmektir. İnsan Hakları İçin Diyalog’un, ları Derneği, 2009-2010 yıllarında üyeliğe devam etmiş ve Koalisyo insan hakları hareketini oluşturan unsurlar arasında iletişim ve pay nun Sözcülüğü görevini yürütmüştür. Bu döneme ait yapılan çalışma laşımı, dolayısıyla da işbirliği ve dayanışmayı güçlendirmesi ve karar- Genellar aşağıda Üyeler özetlenmiştir. ve Yürütme Kurulu için Değerlendirme ve alma süreçlerine daha etkili müdahalede bulunmalarını sağlaması Planlama Toplantıları beklenmekte, bilim dünyasıyla insan hakları hareketi arasındaki ileti şimi de güçlendirmesi umulmaktadır. - 2009 yılında yayın hayatına başlayan derginin yayımı sürmektedir. Üye örgütlerin 2008 yılı genel üye toplantısında aldıkları karar uya -Şimdiye İzlem Elektronik kadar 6 sayı Bülten yayınlanmıştır. rınca, UCMK genel kurulunu Şubat 2009’da gerçekleştirmiştir ve 15. Olağan Genelkurul Çalışma Raporu Çalışma 15. Olağan Genelkurul 2010 yılını planlamak amacıyla 2. genel kurulunu 14 Kasım 2009’da Ankara’da gerçekleştirilmiştir. - İnsan hakları çerçevesinde yasama, yürütme ve yargının faaliyelerini- Genel Kurul dışında tüm üye örgütlerin karar ve faaliyetlere katılımı ve AİHM kararlarını izlemeye yönelik olarak IHOP Sekreteryası tara ve bilgilendirmesi ucm-turkiye-koalisyonu-kurucular@googlegroups. fından hazırlanan İZLEM dergisi 2010 yılı başından itibaren çıkarıl Yayınlanan Araştırmalar: com e-posta grubu üzerinden sağlanmaktadır. Eposta grubuna tüm maya başlanmıştır. Şimdiye kadar 11 sayı yayınlanmıştır. üye örgütlerin temsilcileri, üye örgütlerin kurumsal eposta adresleri | İnsan Hakları Derneği Koalisyonu Mahkemesi Ceza Uluslararası - İnternet: Girilmesi Tehlikeli ve Yasaktır “Türkiye’de İn- ternet İçerik Düzenlemesi ve Sansüre İşkin Eleştirel Bir ve koordinatör kayıtlıdır. Değerlendirme”, GKda 2009 yılı faaliyetleri değerlendirmesi yapılmış, yeni Yürütme araştırma Kurulu seçilmiş ve 2010 yılı için planlama yapılmıştır. Koalisyon genel Dr. Yaman Akdeniz ve Dr. Kerem Altıparmak - Avrupa Birliği Ülkelerinde Ayrımcılık Yasağı ve Eşitlik Ku- üye toplantıları yapılacak faaliyetleri planlamak üzere her yıl Kasım tarafından hazırlanan rumları: - ayında yapılmaya devam edecektir.

İstanbul Bilgi Üniversitesi’nden Ulaş Karan tarafın Genel Kurul sonrasında Başkent Kadın Platformu, Diyarbakır Barosu, - İnsan Hakları Ulusal Kurumları: Farklı Coğrafyalar, Başka dan hazırlanan araştırma İnsan Hakları Derneği Deneyimler - - “ İnsan Hakları Gündemi Derneği, Yüzleşme Derneği yürütme kurulu ” Helsinki Yurttaşlar Derneği’nden Veysel Eşsiz ta üyeliklerine seçilmiş ve Yürütme Kurulu sözcü olarak İHD genel baş rafından hazırlanan araştırma kanı Öztürk Türkdoğan’ı seçmiştir. Mağdur Hakları Tanıtım ve Bilgilendirme Toplantıları

çevrilerek koalisyon web sitesinde yayımlanmıştır. Ayrıca kurula ilk - kez katılan ADB’nin de yapmış olduğu konuşma Türkçe’ye çevrilerek Koalisyon, 2009 ve 2010 yılında mağdur hakları üzerine yoğunlaşan - Basınwebsitesinde Açıklamaları yayımlanmıştır. bir çalışma yürütmüş ve “UCM ve Mağdur Hakları El Kitabını” oluş turmuştur. Bir çalışma grubu aracılığıyla yürütülen çalışmanın sonu - cunda Hazirab 2010’da kitap basılmış ve 3 Temmuz 2010 tarihinde Diyarbakır’da, 10 Temmuz 2010 tarihinde Van’da ve 17 Temmuz 2010 Bu kapsamda 17 Temmuz 2009’da ve 17 Temmuz 2010 da tüm ör gütlerin ortak imzası ile birer basın açıklaması yapılmış ve açıklama tarihinde Ankara’da sivil toplum kuruluşlarına ve Koalisyon üyelerine- yönelik bilgilendirme toplantıları gerçekleştirilmiştir. Ayrıca UCM ve Elbasına Beşir ve Türkiye kamuoyuna Ziyareti duyurulmuştur. Akabinde Gerçekleştirilen Faaliyetler 92 Kadın hakları ile “UCM ve Çocuk Hakları” konulu iki broşür yayınlan 93 Rapormıştır. Hazırlanması - El Beşir’in Türkiye’ye yapacağı ziyaret programı konusunda - 04.111.2009 Çarşamba günü sabah Sudan Reuters tarafından koor 2009 yılında UCMnin tamamlayıcılık ilkesi gereğince, mevcut iç hu dinatörün aranması ve haberin hemen yapılacağı belirtilerek görüş kuk düzenlemelerinin Roma Statüsü kapsamında gözden geçirilmesi alınması talebi ile haberdar olundu. Bu görüşmenin kısa alıntısı tüm ve taramasının yapılarak bir rapor halinde yayımlanması hedeflenmiş dünya yazılı ve görsel basınında haber oldu. ve gerçekleştirilmiştir. Dr. Murat Önok tarafından hazırlanan ve UCMK- Tüm üye örgütlere ve uluslararası koalisyona konuyla ilgili düzenli liklerisekreteryası tespit etmektedir.tarafından gözden geçirilen Rapor, Ulusal mevzuat, Roma bilgi verildi. Taslak bir basın açıklaması hazırlandı ve onay için tüm 15. Olağan Genelkurul Çalışma Raporu Çalışma 15. Olağan Genelkurul Statüsüne uyum açısından detaylı bir biçimde incelemekte ve eksik örgütlere gönderildi. Gelen değişiklik önerileri de dikkate alınarak 6 Lobi Ziyaretleri Kasım 2009 Cuma sabahı açıklama Türkçe ve İngilizce olarak basın ve kamuoyu ile paylaşıldı. Ulusal ve uluslararası basın ve televizyonlarda yer alan basın açıklaması oldukça etkili oldu. Lobi ziyaretleri tüm yıl süresince devam etmiştir. Ayrıca Uganda’nın Koalsiyonun çalışmaları önümüzdeki dönem de devam edecektir. Başkenti Kampala’da yapılan UCM Gözden Geçirme Konferansı’nda | İnsan Hakları Derneği Koalisyonu Mahkemesi Ceza Uluslararası UCM Koalisyonunu temsilen İnsan hakları Gündemi derneği Genel Sekreteri ve UCMK Yürütme Kurulu üyesi Günal Kurşun katılmıştır. - Uluslararası Koalisyonla yapılan görüşme neticesinde Türkiye Kasım 2009 için yeniden hedef ülke olarak belirlenmiştir. Uluslararası kamu oyu tarafından da bu konuda bir kampanya yürütülmüştür. - Kasım 2009 yılında gerçekleştirilen UCM Taraf Devletler Kurulu 8.- oturumunu Türkiye’nin Taraf Devletler Kurulunu yakından ve üst dü zey bir katılımla takip etmesi için Dışişleri Bakanlığı’na UCM Koalis yonu imzalı bir çağrı mektubu gönderilmiştir. Türkiye, Taraf Devletler Kurulu’na katılmış ve ilk kez genel kurul’da bir konuşma yapmıştır. Konuşma metni Dışişleri Bakanlığı’ndan talep edilmiş ve Türkçe’ye Bu dönemde İstanbul şubemizin 05.02.2009 tarihinde İstanbul’dan İstanbul’dan tarihinde 05.02.2009 şubemizin İstanbul dönemde Bu başkanı Erzurum HtipiCezaevine gitmiştir. Komisyonsonuçta yapılmış, görüşmeler Komisyonuile Hakları İnsan Meclis üzerine rapor özel Bu paylaşmıştır. ile kamuoyu sonuçlarını inceleme ve araştırma olduğu yapmış gnü 2008 Aralık 24 zaevinde Ce Tipi H Erzurum heyetimiz Merkez Genel tarihinde, 2009 ocak 6 sağlık sorunlarınıyetkili makamlara iletmiştir. yanışma kartları göndermeye devam etmiştir. Ağır hasta mahpusların da- ve açıklamaları basın ortak şubelerimizle Aksoy’a Hediye ve lebi Çe M.Ali Kapçak Kaplan,AygülYusufAyaz, İsmet Güneş, Halil Turan, İzzet Çelik, Samet A. İnayetMete, Kılıç, Menduh Dağ, Gazi AynurEpli, rın sorunlarını kamuoyuna taşımak amaçlı Erol Zavar, Afyon Korkmaz, hasta mahpusla olduğumuz hasta ve mektupları dayanışmaolarak dönük başlatmış mahpuslara de dönem geçmiş dönemizde Çalışma tematik olarak yıllıkraporlar çıkarmış ve kamuoyuna açıklamıştır. sis dönük ihlallerine hak yaşanancezaevlerindeve düzenlemiş yalar eylemlilikler,kampan ortak yapmış, toplantılar ile üyelerikomisyon gelen şubelerden Komisyonuolmuştur.Merkez içinde gayreti yapma ve bu komisyon üyeleri şube cezaevi komisyonları ile ortak çalışmalar oluşturmuş komisyon bir adına yürütmek çalışmaları gerekli alanda bu cezaevlerindevede dönemde saptanması yaşananbu ihlallerinin hak özellikle Kurulumuz Yürütme Merkez durmaktadır. karşımızda hala olarak yöntemi cezalandırma bir ikinci cezaevleri Tipi L Tipi, D Tipi, F düşmeyen gündemimizden Yıllardır uygulanmamaktadır. ler ile bağdaşmayan uygulamalar devam etmekte, temel hak ve özgürlük onuru insan alanıdır.Cezaevlerinde sorun bir bekleyen çözüm halen ve alan hal vahimbir da daha yenigenelgelerle gün- gün her kalan, demde sürekli kadar bugüne gibi, olduğu tanesi bir amaçlarından luş v sorunu Cezaevi e cezaevlerinde yaşanan hak ihlalleri İHD’nin kuru- İHD’nin ihlalleri hak yaşanan cezaevlerinde e CEZAEVLERİ ------95 Cezaevleri | İnsan Hakları Derneği 96 15. Olağan Genelkurul Çalışma Raporu sivil toplum örgütlerinin katıldığı Çalışma Toplantısına katılınmış, İHD İHD katılınmış, Toplantısına Çalışma katıldığı örgütlerinin toplum sivil Koruma Baş Memuru, Cezaevi Psikoloğu, öğretmen ve sosyal çalışmacı ve YardımcısıMüdür Genel Müdür,CezaeviKulaç HüseyinTipi F ve14 İnfaz Tevkifevlerive Ceza Kalaman, Nizamettin Müdürü TevkifevleriveGenel Ceza konulu Önerileri” Çözüm ve Sorunlar Açısından Çalışanlar ve lular “F YüksekTipi Güvenlikli KurumlarındaİnfazCeza Yaşam: Hükümlü-Tutuk olduğu düzenlemiş Derneği’nin Toplum Sivil Sisteminde İnfaz Ceza me açıklamasıyapılmıştır. değerlendir bir ortak üzerine KurumuTıp Adlİ birlikte ile Sendikası SES ve Derneği Uzmanlar Tıp Adli TTB, ÇHD, İHD,TİHV, İstanbul’da günü, 2009 Temmuz bulunmuşlardır.23 duyurusunda suç hakkında KurumuTıp Adli şubelerimiz ve yapılmış açıklamalar ortak lerimizle şube- dolayı olduğundan aykırı haklarına insan temel en bırakılamaz.durum Bu insafına kurumun politik bir böylesi hakları yaşam ve sağlık etmektedir. Mahpusların hareket saiklerle Siyasaldeğildir. rul ku- bir bilimsel haliyle bu Kurumu Tıp açıklanmıştır.Adli tarafından Başkanı Kurum bizzat verildiği karar göre hassasiyetine” simlerinin ke- toplum “farklı kalınmayıp, da olmaktadır.Bununla neden ilerle- mesine hastalığın cezaevlerinde ve uzatmakta süresini verme rapor olarak kasıtlı Kurumu Tıp Adli gibi görüldüğü örneğinde Zere Güler merkezimiz tarafından dağıtımıgerçekleştirildi. veşube tüm edilerekmahpuslaraithaf kadın bulunan cezaevinde yısı sa- özel Bülteni Hakları İnsan Günü’nde DünyaKadınlar 2009 Mart 8 miz aynı saatte ortakolarak sokak etkinlikleriyapılmıştır. Mete, Hasan Kert, Beşir Özer, Recep Gurbet Çelik ve İsmet Ablak için Elçi, şubeleri- El Mustafa yitiren yaşamını cezaevlerinde yılında 2009 paylaşılmıştır. ile kamuoyu günü 22.03.2010 raporumuzda cezaevi yılı mıştır.2009 Komisyonu Başkanı ve Cezaevleri İnceleme Genel Müdürü ile görüşmeler yapıl Haklarının İnsan TBMM olarak ilgili raporla Bu lanmıştır. açık kamuoyuna tarihinde 06.02.2010 raporumuz cezaevi yılı 2008 evleri sorunumeclisetaşınmıştır. mesinden dolayı, BDP il milletvekilleri tarafından kabul edilerek ceza- AynırandevuyaistediğimizBakanlığı’ndan Adalet gün cevap verilme bulmuştur.son ile açıklaması basın yaptığımız önünde TBMM narak karşıla - tarafındanüyeleri Ankara’daMYK tarihinde 06.02.2009 müz yürüyüşü- son” baskılara tecrite, ölüme, “hapishanelerdeki başlattığı - - - - - yazılı başvurulardan da bu genelgenin uygulanmadığını anlamaktayız. uygulanmadığını genelgenin bu da başvurulardan yazılı yaptığı derneğimize hükümlülerin ve tutuklu de gerekse vurularından, söylemesineveavukatrağmen,İHD’yebaş- yapılanlandığını aile gerek engel olunduğu, Adalet Bakanlığının ısrarla 45/1 nolu genelgenin uygu- genelgeler,gerekçelerlebulunmalarına, lerdeyetersizliği,gibi personel rin diğertutukluve hükümlülerle biraraya gelmelerine, çeşitliaktivite- cezaevlerinden aldığımız başvurularda özellikle, tutuklu ve hükümlüle- durmaktadır.karsımızdaTürkiye’nin çeşitli hala olarak yöntemi dırma Yıllardır gündemimizden düşmeyen F Tipi cezaevleri ikinci bir cezalan- lerine atılmışlarsorunlarıyerinde tespit etmişlerdir. komisyon üyemiz Muharrem Erbey, Filiz Kalaycı tutuklanarak cezaev altında kalmıştır. Cezaevlerindeki sorunların tespitini dışardan yapan baskılar yoğun üyelerimizde komisyon merkezi dönemizde Çalışma rusu alınanlarve basınyoluyla tespit edilenler… başvu- sadece Vebunlar raporu) ihlal cezaevleri yılı 2009 (İHD ihlal. keyfi uygulamalar ve benzeri ihlallerle bu yılın bilançosu toplam 2640 soruşturmaları, disiplin dışında Bunların Yaşanan105, sunda İhlaller ma ve Fiziki Koşulardan Doğan İhlaller 236, Sevk Uygulamaları Konu- Muamele Maruz Kalanlar 397, Sağlık Hakkı İhlali 554, Beslenme, Isın- olduğumuz ana ihlal başlıkları şöyledir. Cezaevlerinde İşkence ve Kötü almış cezaevlerinden özellikle içinde yılı 2009 dönemimizde Çalışma vurmuşlardır. baş- Bakanlığı’na Adalet için yapmak inceleme Cezaevinde Tipi F likli bulunmuşlardır. İHD, Mazlumderve TİHV İmralı Adası Yüksek Güven- TİHV, TTB ve TBMM İnsan Hakları İnceleme Komisyonu’na başvuruda MAZLUMDER,İHD, avukatları dair bozulduğuna derecede ciddi ğının sağlı- ve olarak kötüleştiği koşullarının cezaevi Öcalan’ın, hükümlüAbdullah bulunan Cezaevi’nde Tipi F Güvenlikli Yüksek Adası İmralı lum örgütleri ileortakbasınaçıklamalarıyapılmıştır. topsivilyönündedurdurulması- cezalarının idam vebırakılması best ser mahpusların bulunan cezaevlerinde İran dönemimizde Çalışma Cezaevi’negidilmiş ve heyet raporumuz kamuoyu ilepaylaşılmıştır. Kalkandere Rize oluşturularak heyet bir tarafından miz merkezi amacıyla etmek tespit yerinde ihlallerini hak artan birlikte başlamasıyla sürgünlerin cezaevlerine açılan bölgesinde Karadeniz raporu sunulmuşve cezaevlerindeki hakihlalleranlatılmıştır. - - - 97 Cezaevleri | İnsan Hakları Derneği 98 15. Olağan Genelkurul Çalışma Raporu terilmeli ve BM Minimum Cezaevleri Standartları’nda belirlenen ilke- belirlenen CezaevleriStandartları’nda Minimum BM veterilmeli avukatlarıyla ve genel olarak dış dünya ile iletişim haklarına saygıve gös- aileleri beslenme, eğitim, sağlık, kalmama, maruz sa- şiddete vunma, hükümlülerin, ve tutuklu Cezaevlerinde sağlanmalıdır. lenmesi yenidendüzen vekuruldaakademisyenlerdenÖrgütleri bir olaşacak Yasası’nınİnfaz Ceza Hakları İnsan kuruluşları,ivedilikle meslek ilgili içerdiğinden, madde birçok aykırı haklarına insan malıdırlar..Temel çarptırıl - cezalara ettikleri hak failler bağlanarak sonuca önce an bir ve öldüren kamu görevlileri hakkında davalar açılmalı, açılmış davalar onlaraişkenceeden, yapan, veihlal yaralayanhükümlülerinhaklarını tutulmamalıdır.Tutuklu koşullarında izolasyon ve tecrit hükümlü ve ve hükümlüler için insan onuruna saygı gösterilmelidir. Hiçbir tutuklu izlemeyeaçılmasıdır. veyaAdli tutuklu siyasi yapmadanbütün ayrımı sivil cezaevlerinin arasında önerileri için sorunlar bu çalışmayaedeceği devam ve çalıştığı üzerinde yıldır 24 İHD’nin edilmelidir. ilan af genel için çözümü nihai sorunun ve daha bakmalı yaklaşımla sorununa bir insancıl cezaevleri Bakanlığı’nın, Adalet için, nitelendiği ve tanımlandığı olarak suç mevzuatında iç Türkiye’nin ve belgelerinde hakları insan üstü ulusal muameleler, kırıcı onur ve işkence lasyon, Sonuç olarak İHD yıllardır söylediğini tekrar söylemekte ve tecrit, izo hijyen sorunlarıyaşamaktadırlar. Cezaevlerinde mevcutların artmasıyla, mahpuslar nöbetleşeuyumakta, cezası olarak karşılarına çıkmakta aylarca ailelerini görememektedirler. iletişim men, alandan sosyal görüş, varanaylarayıllara mahpusların rı mayan aramalara maruz kalmış hakarete uğramışlardır. Disiplin cezala- ziyarete giden mahpus yakınları üst aramalarında insan onuruna yakış- yakınlarını Cezaevlerindeki kalmıştır. seyirci ölümüne ile mantığı gel yarın git bugün bile hastalara ölümcül Kurumu Tıp Adli sonuçlanmış, ölümlerle sorunları sağlık ciddi ve kanser görülen mahpuslarda yatan yıllar uzun Cezaevlerinde dönmektedir. geri kararlarıyla lehine lileri görev ve cezaevleri tamamen savcılıklarının cezaevi da ya kalmakta ilişkinde Adalet Bakanlığı’na defalarca yaptığımız başvurular karşılıksız konuyasorunlara bu diğer vesürmekte, sorunları sağlık ki zaevlerinde ce- hükümlülerin ve tutuklu gözlenmiştir.Ayrıca artış yasaklamalarda kitaplardaki ve mektup Kürtçe değişmiş şekli ihlalinin hak rağmen na kaldırılması - olarak kısmi engel konuşmasındaki Kürtçeziyaretçilerin gellenmektedir. Adalet Bakanlığı’nın çıkarmış olduğu genelgeye rağmen en- görüşmeleri hükümlülerin ve tutuklu ailelerle etmekte, devam rak konusuiletişim ola- anadilde sorun olan da temelbirisi En haklarından - - - öü v çck apsaı srnaı ouud ytri kalmış yetersiz özel birçalışmayapamamıştır. konusunda sorunları mahpusların çocuk ve dönük gerçekleştirememiştir.Kadınmahpuslara etkinlikleri planladığı mayı tır. Özelikle adli mahpusların hak arama bilincini geliştirmek için yap- miştir. Yine genelgelerin iptali konusunda açacağı davaları açamamış- için aydın, sanatçıların katılımıyla yapacağı etkinliği gerçekleştireme- vetanbul Diyarbakır’da sorunları cezaevlerindeki mahpusların hasta İs- yaşamıştır. eksiklikler yaratmada duyarlılığı kamuoyunda mada, ulaş hedeflere istenilen döneminde çalışma komisyonumuz Cezaevi na gelebilecek yeni ölümleri durduracak sorumlulukta davranmalıdır. meyda- getirmeli; yerine sorumluluklarını Bakanlığı Adalet ve kümet koruma alındığı altına bir bakış acısıyla yeniden düzenlenmelidir. Hü- hakların temel zedelenmediği, onurunun insan Cezaevleri, Çocuk ve Kadın yaşandığından, da sorunlar özgün Daha edilmelidir. kabul ler sizlik, kişinin özgürlüğünden yoksun bırakılmasının, insan hakları ih- hakları insan yoksunbırakılmasının,özgürlüğünden kişinin sizlik, denge Bu doğurmaktadır. dengesizliği güç bir ciddi ilişkisinde kişi) bırakılan yoksun (özgürlüğünden mahpus ile otorite kısıtlayan lüğü özgür durum, Bu kılmaktadır. olası da kısıtlanmasını biçimde keyfi başkainisiyatifindebir kişinin nımının aynıbunların olması zamanda kullanabilmektedir.kulla ancak Hakların ile aracılığı yetkililer lunan bu yerlerde tutuldukları kullanamamakta, doğrudan düzenlemeleri dukça gelişmiş standartlar olmasına karşın mahpuslar ilgili hakları ve Uluslararası insan hakları hukukunda, mahpusların hakları ile ilgili ol- önlemleri almaklayükümlüdür. korunması ve yerine getirilmesi için gerekli düzenlemeleri yapmak ve haklarının merciler,mahpusların Ulusal olmamalıdır. tabi nırlamaya sı bir herhangi dışında sınırlamalar kaynaklanan doğasından kendi alıkonulma,üzere belirtildiği tır.da uluslararasıstandartlarda Ancak, yaratacak sınırlama bir olarak doğal özgürlüklerinde ve haklarında hali”,bırakılmayoksun “özgürlüğündenkişinin alıkonulandeyişle, ka baş- bir mahpusluk, olarak biçimi cezalandırma da bilir.ya tedbir Bir taşıya - de özelliği karşılığı suçun hükmedilmiş işlediğine kişinin gibi taşıyabildiği özelliği tedbir bir eylemi kapatma Bu kapatılmaktadır. cezaevlerine da ya tutukevi birliktekararıyla mahkûmiyet verilen da sonucun- yargılama da ya kararı tutuklama verilen tarafından yargıç bir haklarında kovuşturması/soruşturmasısonucunda suç bir Kişiler 2008 YILICEZAEVLERİİHLALRAPORU ------99 Cezaevleri | İnsan Hakları Derneği 100 15. Olağan Genelkurul Çalışma Raporu tarafından yazılı, vetutuklu hükümlülerin aileleri ve yakınlarının şifai hükümlü ve tutuklu sayıda çok itibaren başından yılının 2008 besine şu- 29 ve Merkezi’ne Genel İHD cezaevlerinden, bulunan Ülkemizde varlığını gerektirir. objektif olarak tespiti ile çözüm önerileri geliştirecek mekanizmaların ve tam sorunların yaşanan şeydenönce her ise atılabilmesi adım için çözüm ve iyileştirilebilmesi göre ölçütlerine hakları insan evrensel alanlarının uygulama ve rejiminin infaz korumaktadırlar.Ceza lardır lallerinin yoğun olarak yaşandığı kurumlar olma gerçekliğini uzun yıl- ih- hakları insan cezaevleri vetutukevleri ki mektedir.nedenledir Bu yönelik gereksinimlere yanıt vermekten oldukça uzak kaldırılmasına oldukları görül- engellerin önündeki özgürlüklerinin ve hak pusların denetimi, koşulların iyileştirilmesi, hak ihlallerinin önlenmesi ve mah - yerlerininalıkonulmaüzere olmak dâhil de cezaevleritutukevive da, - bakıldığın uygulamalarakoydukları ortaya ve yöntemlerine çalışma esaslarına, kuruluş mekanizmaların konusu değilldir.Söz uygun rine Protokol’deise nizmaları vebağımsızlık öngörülen tarafsızlık ölçütle meka- denetim Verilibulunmamaktadır. çabası bir herhangi yönelik ziyaret oluşturulmasına mekanizmasınınbir vedenetim bağımsız len öngörü- Protokol’de ve onaylanması Protokol’ün Hükümetin, mıştır. Protokol’ü 16 Eylül 2005 tarihinde imzalamış ise de henüz onaylama Türkiye,öngörmektedir. denetimini ve ziyaretini sistemli tarafından kurulları izleme bağımsız yerinin alıkonulma türlü her üzere olmak dâhil de cezaevleri ve tutukevleri Protokol, bulmuştur. Protokol) yansımasını (Seçmeli Protokol’de Ek Sözleşme’ye Millet Karşı Birleşmiş İşkenceye giren ler yürürlüğe yılında 2006 olarak son çaba Bu müller geliştirmeçabasıiçindedir. for yeni için iyileştirilmesi koşullarının yerlerinin tutulma ve ması yoksunbırakılankorunması,kullanımının sağlankişilerin haklarının özgürlüğünden üzere olmak dâhil da mahpuslar hukuk, Uluslararası rüş alanınındışındatutulmasındankaynaklanmaktadır. yerler olması, özgürlüğünden yoksun bırakılan kişilerin toplumun gö- kapalı gereği tanımı yerlerinin alıkonulma kısıtlanmasından, larının ğünden yoksun bırakılan kişilerin kendi kaderlerini belirleme olanak özgürlü gelmesinden, hale bağlı görevlilerine kamu veya yetkililere tamamıyla varoluşunun ve hakları korunması, kişinin alıkonulan le, zorlayıcı fiil olmasından, özgürlüğün kısıtlanması veya kaybedilmesiy bir ciddi gerçekleştirilen tarafından evlet ve barındırması riskini lali ------ihlal rinde cezaevle- Türkiye’deki döneminde 2008 Ocak-Eylül göre Raporu”na “Cezaevleri hazırlanan sonucu taranması basının ile başvurular lan yapı- şubesine İHD 29 ve Merkezi’ne Genel İHD cezaevlerinden bulu nan Türkiye’de arasında tarihleri 2008 Eylül 30 ile 2008 Ocak 01 Ocak-Eylül 2008Cezaevleri Hakİhlalleri Bilançosu İmralı Cezaevi raporu daayrı birbaşlıktaelealınmıştır. tutulan uygulamaya tabi özel gerekmektedir. mevzuatla zülmesi Özel çö- soruların yapılarak soruşturmaların gerekli gönderilerek tişlerin müfet- buralara ve belirlenmesi kaynaklandığının neden ve kimden sorunların yatırılarak masaya derhal uygulamaların Cezaevlerindeki alınmaktadır.şikayetler yönünde olduğu uygulamaların dışı insanlık inanılmaz başvurularda, yoğun gelen cezaevlerinden Bu sayabiliriz. Manisa-Turgutluve Cezaevi Adana-Karataş Cezaevi, Cezaevi’ni bistan El cezaevleri, tipi F Kırıkkale veKocaeli Cezaevi, Mardin cezaevi, tipi Vancezaevleri,tipi F Bakırköy, cezaevleri,Bandırma Metris, Midyat M Cezaevi,cezaevleri,latyaŞanlıurfavetipi HakkariKapalı E tipi, E Siirt Ma tipi, H Antep ve Erzurum tipi, D ve DiyarbakırE tipi, E Bitlis Tip, M tipi, Aydın ve Adıyaman E tipi cezaevleri, Batman M tipi, Bingöl Özel ler, İzmir Kırıklar 1 ve 2.Nolu F Tipi cezaevleri, Buca Cezaevi, Bergama dağ 1 ve 2.Nolu, Kandıra F tipi cezaevleri, Gebze M tipi, Adana Kürkçü- Tekir- kapatıldı), dönemde hazırlandığı (Rapor Cezaevi Bayrampaşa İstanbul cezaevleri, tipi F Kırıkkale ve Bolu tipi, F Nolu 2 ve 1 Sincan cezaevi, kadın Sincan Ankara olarak cezaevleri yaşandığı sorunların aktarılmaktadır.sorunlar cezaevlerinden,ufaklıreirili bütün fazlaEn üze- olmak cezaevleri Tipi F başta şubelerine ve merkezi genel İHD fından buraporun hazırlanması ihtiyacı doğmuştur. komisyonumuzmerkezialınarak,cezaevi tarabaz - tutanakları rüşme gö- yöneticilerimizinavukat alan görevkademelerinde yönetim lerle, hükümlü ve tutuklu değerlendiren başvuruları Yapılanoluşmuştur. kanı bir dair yapıldığına ihlallerinin hak ciddi çok cezaevlerinde da,, sonucun- değerlendirilmesi başvuruların olmaktadır.Bu başvuruları yapıldığı tespit edilmiştir. 26 26 kişi yaşamını , yitirmiş değişik kategorilerde İHLAL KATEGORİLERİ toplam 2.110 - - - - 101 Cezaevleri | İnsan Hakları Derneği 102 15. Olağan Genelkurul Çalışma Raporu mu yaratmaktadır. hak ihlali ve yüksek tutuklu oranı, başlı başına çok ağır bir ihlal duru- oranlı yüksek Cezaevlerindeki ç 245 ise sayısı çocuk hükümlü 2.544, sayısı tutuklu çocuk bulunmaktadır.Bunlardan, tutuklu) kişi 60.598 hükümlü, kişi (58.331 kişi 118.929 ile, itibarı sonu 2010 Şubat rinde, cezaevle - göre verilerine Bakanlığı Adalet günlerde açıklandığı yuna kamuo- raporun bu civarındaolmuş, kişi 118.000 rakam bu sonunda yılı 2009 hükümlü), kişi 45.207 tutuklu, kişi (58.028 bulunurken kişi 103.235 cezaevlerinde sonunda yılı 2008 saptanmıştır. geldiği dana mey artış oranda önemli oldukça iddialarda, konusundaki engelleri ler, 45/1 nolu genelgenin uygulanmamama ihlali, üst arama ve ziyaret ihlal yaşanan uygulamalarında sevk ihlaller, kaynaklanan şullardan ko- fiziki ve barınma beslenme, ihlali, hakkı sağlık muamele, kötü ve işkence göre yıla önceki bir olup, salıverilmemiş halde olduğu hasta ağır kişi 49 yitirmiş, yaşamını kişi 24 cezaevlerinde göre, Raporu”na İhlal CezaevleriYılı “2009 hazırlanan, sonucu taranması basının rek, rular ile, bir ihlalin mükerrer şekilde yer almamasına özen gösterile başvu- yapılan şubesine İHD 28 ve Merkezi’ne Genel İHD evlerinden ceza- Türkiye’dekiarasında tarihleri 2009 Aralık 31 ile 2009 Ocak 1 2009 YILICEZAEVLERİİHLALRAPORU 9 8 7 6 5 4 3 2 1 Diğer İhlaller 45/1 Numaralı Genelge ve Uygulaması (Tecrit) lar) Keyfi Uygulamalar (Kitap, Mektup vb. Yasaklama- Sevk Uygulamaları Konusunda Yaşanan İhlaller Kürtçe Konuşma ve HaberleşmeÖnündekiEngeller Disiplin Soruşturmaları NedeniyleYaşanan İhlaller Beslenme, Isınmave FizikiKoşullardan Doğan İhlaller Sağlık Hakkıİhlali lanlar Cezaevlerindeİşkence ve Kötü Muameleye KaMaruz - TOPLAM 2.110 başvuru 112 46 181 30 171 918 44 370 238 - - - Kürtçenin kullanılabilmesine sınırlı daolsaizinverilmesidir. değiştirilerek, tüzüğün ilgili nedeni, olmuştur. azalma göreda Bunun yıla önceki bir konusunda engellemeleri ve yasağı konuşma Kürtçe önemli birgelişmeolarak kaydedilmelidir. olması, gidebilecek cezaevlerine hakiminin infaz ve olması yapılacak duruşmalı itirazının cezalarının disiplin yapılarak, değişiklik yasada ilgili ile hakimliği infaz tasarısında, yasa ilgili çocuklar”la düşen tilafa yine de oldukça fazladır. TBMM’de görüşülmeyi bekleyen “kanunla ih- iddiaları ihlal alandaki bu çıkmaktadır.Ancak, sonucu olabileceği ler tedbir aldığı idarenin karşısında artması oranda ciddi başvuruların bir yapılan konusundaAİHM’e olarak nedeni vardır.Bunun azalma uygulamalar göre yıla önceki keyfi ve uygulamaları cezası Disiplin lamasından vazgeçmesi gerekmektedir. uygu- başvurması raporuna KurumuTıp Adli kullanırkenyetkisini af tır. Ayrıca, sayın Cumhurbaşkanının yasal bağlayıcılığı olmadığı halde, sağlıyacak katkı önemli çözümüne sorunun verilmesi, hastanalerine Eğitim-Araştırma bağlı Bakanlığı’na Sağlık ve başkanlıklarına limdalı Anabi Tıp Adli üniversitelerin yetkilerin, verilen ilgili mahpuslarla hasta ağır TıpKurumu’na,Adli CMK’da gerek Kanunu’nda, İnfaz Ceza uygulamalarıdır.aykırıGerek hukuka Kurumu’nun Tıp Adli sebebi, li salıverilmemesininCezaevlerindekimahpusların hasta ağır önem - en Üst Arama Ve Ziyaret Engelleri 45/1 No’luGenelge İleİlgiliİhlaller Kitap –Mektup Yasaklamaları dilenler Dahil) Sevk Uygulamaları İhlalleri(Sürgün ve Sevk İstemleri Redde- Kürtçe Konuşma Yasağı ve Haberleşmeİhlalleri Beslenme, Isınmave FizikiKoşullardan Doğan İhlaller Disiplin Cezaları ve GörüşYasağı Sağlık Hakkıİhlalive Tedavisi Yapılmayanlar İşkence ve Kötü Muamele 2009 Yılı Cezaevleri İhlalBilançosu 98 162 (107 kişi) 201 doküman 105 173 236 586 554 kişi 397 kişi - - - 103 Cezaevleri | İnsan Hakları Derneği Diğer (Sınav, Kurs, İnfaz Yakma, Mahkemeye Çıkarılmama 128 vb.)

2.640 ihlal TOPLAM başvurusu

İNSAN HAKLARI AKADEMİSİ

- 104 23 Şubat 2008 tarihinde İHD Merkez Yönetim Kurulu’nun Diyarbakır’da 105 yaptığı toplantıda, kurulmasına karar verilen İHD İnsan Hakları Aka- demisi, iki yılı aşkın bir süre içinde gerçekleştirilen bir dizi toplantıda, kuruluş belgesinin hazırlanması, faaliyet alanlarının ve ilkelerinin be lirlenmesi amacıyla, insan hakları savunucuları, akademisyen-yazar, İHD ve TİHV kurucu ve eski yöneticileri arasında yapılan tartışma ve öneriler sonucunda, İHD’nin 24. kuruluş yıldönümü olan 17 Temmuz 2010 tarihinde açıldı. İHD Genel Başkanı Öztürk Türkdoğan ve İHD- İnsan Hakları Akademisi Başkanı Hüsnü Öndül tarafından İHD Genel- Merkezi’nde yapılan açılış sonrası, aynı gün Best Otel’de “İnsan Hak 15. Olağan Genelkurul Çalışma Raporu Çalışma 15. Olağan Genelkurul ları Akademisi’ne Giden Yol” başlıklı bir konferans düzenlendi. Kon feranstan sonra aynı yerde, Akademi’nin, “İnsan Hakları Kavramı ve

Sorunları” konulu ilk dersi, Prof. İoanna Kuçuradi tarafından verildi. İnsan Hakları Akademisi | İnsan Hakları Derneği Yapılan çalışmalar sonrası ise, İnsan Hakları Akademisi’nin kuruluş İNSANbelgesi, HAKLARIprogramı ve AKADEMİSİ yönetmeliği oluşturuldu. KURULUŞ BELGESİ

Kuruluş -

İnsan Hakları Derneği, amacını ve ilkelerini tüzük hükmü olarak aşa ğıdaki şekilde belirlemiştir. “Madde 2- Derneğin Amaç ve İlkeleri: A) Derneğin Amacı Derneğin tek ve belirli amacı, “insan hak ve özgürlükleri” konusunda çalışmalar yapmaktır. B) Derneğin İlkeleri İnsan Hakları Derneği, 1. Hükümet dışı, gönüllü bir insan hakları kuruluşudur. - hakları eğitimi programları hazırlar ve yürütür. - güttür. 2. Devletlerden, hükümetlerden ve siyasi partilerden bağımsız bir ör İnsan hak ve özgürlükleri ile ilgili, eğitici kurslar, konferanslar, sem- pozyumlar, açıkoturumlar düzenlemeyi, demokratik değerler bilincini güçlendirmeyi, çatışma yerine demokratik uzlaşma kültürünü yaygın 3. İnsan haklarının evrenselliğini ve bölünmezliğini savunmaktadır. - laştırmayı, empati yapma ve alternatifler etiği oluşturabilme yeteneği- 4. Irk, dil, din, renk, cinsiyet, siyasi görüş ve benzeri nedenlerle yapılan kazandıracak farklılıklara saygıyı benimsetmek ve insan hakları ihlal her türlü ayrımcılığa karşı mücadele eder. lerine son vermek için eylemde bulunma gerekliliği bilincini sağlama yı amaç edinen eğitim programları hazırlar. - 5. Her koşulda ve dünyanın her yerinde ölüm cezasına karşıdır. Haklara ve özgürlüklere sahip yurttaşlık bilincinin geniş bir toplum 106 6. Her yerde ve her koşulda, kime yapılırsa yapılsın işkenceye karşı 107 sal tabana yayılması, sivil toplum hayatının geliştirilmesi, demokrasi çıkar. - ve hukuk uygulamalarının insan hakları temelinde gerçekleştirilmesi 7. Herkes için, her yerde ve koşulda adil yargılanma ve savunma hak ve güçlendirilmesine bilimsel, özgürlükçü ve demokratik bir anlayışla - kını savunur. katkıdaİlkeler bulunmak amacıyla çalışmalar yürütür. 8. Her zaman ve her koşulda savaşa ve militarizme karşıdır; barış hak Akademi: kını savunur. 9. İfade özgürlüğünü koşulsuz ve sınırsız olarak savunur. - - İnsan Hakları Derneği’nin bünyesinde, işlevsel olarak bağımsızlığı 10. Düşünce ve inanç özgürlüğünü dokunulmaz bir hak olarak görür. olan, çoğulcu ve özerk bir yapıdır. İHD’den ayrı bir tüzel kişiliği bu 15. Olağan Genelkurul Çalışma Raporu Çalışma 15. Olağan Genelkurul Koşulsuz ve sınırsız bir şekilde savunur. lunmamaktadır. -

11. Örgütlenme özgürlüğünü savunur. - Akademik çalışmalarında tam bir bağımsızlığa ve özgürlüğe sahip İnsan Hakları Akademisi | İnsan Hakları Derneği 12. Ezilen birey, cins, sınıf, halkın/ulusun hakları için mücadele eder. tir. İHD yönetiminin ihtiyaç duyduğu konularda yönetime danışsal nitelikte-bilimsel görüş bildirir. 13. Ulusların kendi kaderini tayin etme hakkını savunur. - Tüm faaliyetlerinde İHD’nin yönetici organları ile tam bir eşgüdüm 14. İnsancıl hukuku savunur. ve iletişim halinde çalışır. - İnsan Hakları Derneği, kişisel, siyasal, ekonomik, sosyal ve kültürel - Temel işi insan hakları eğitimidir. Eğitim programlarına katılanlar - haklar ile dayanışma haklarını bir bütün olarak benimser ve savunur.” dan ücret alınmaz. - - - Dernek, yukarıda yer alan amacı ve ilkeleri doğrultusunda “eğitim, öğ - Akademinin mali ihtiyaçları İHD bütçesi tarafından karşılanır. Büt- retim ve bilgilendirme çalışmaları” yapmak üzere, 23 Şubat 2008 ta çe dönemlerinde akademinin kurulları Akademi’nin tahmini büt rihli Genel Yönetim Kurulu kararıyla İnsan Hakları Akademisi kurma çesini İHD yönetimine bildirir. Yönetim genel bütçe imkânları öl İnsan Hakları Akademisi’nin Amacı kararı almıştır. çüsünde tahmini bütçeye genel bütçede yer verir. Akademinin tüm Akademi; mali işlemleri İHD tüzel kişiliği üzerinden gerçekleşir. - - Projeye dayalı çalışmalarda proje uygulama birimi oluşturulur ve- proje o birim tarafından yönetilir. Oluşturulacak birimde mutlaka İnsan hakları savunucularının, insan hak ve özgürlüklerinin tanın İHD yönetimi ile akademi görevlileri temsil edilir. Eğitim projele ması, kullanılması, korunması ve geliştirilmesi konusunda verdikleri rinin salt mali nedenlere dayalı olarak aksatılması, geciktirilmesi mücadelenin daha etkin gerçekleştirilmesiini sağlamaya dönük insan kabul edilemez. Eğitim projelerinin gerçekleştirilmesi kesin ilkedir ve istisnası bulunmamaktadır. - rına, gerçek ve tüzel kişilere görüşler içeren raporlar sunar. - - - Demokratik değerler bilincinin hakim olduğu, insan haklarına da Bu amaçla yürürlükte bulunan yasaları ve düzenleyici işlemleri,- yalı bir yaşam ortamını oluşturma sürecini, sürecin tüm unsurla tasarı veya taslak halinde bulunan düzenlemeleri inceler. Bu mev rının ( gerçek ve tüzel kişiler, gruplar, kamu kurum ve kuruluşları, zuatın ulusalüstü insan hakları belgeleriyle uyumlu olmasını sağla özel sektör, sendikalar, meslek örgütleri, üniversiteler, sivil toplum yacak görüşler bildirir ve bu amaçla gerektiğinde yeni kanunların- kuruluşları) birbirini oluşturmaya yönelik dinamik ve yapıcı bir- hazırlanmasını, yürürlükteki kanunların değiştirilmesini ve yeni ilişkisi olarak tanımlar ve çalışmalarını hiçbir otoriteye, söyleme idari önlemler alınmasını sağlamak amacıyla görüş açıklar ve giri ve kesime eklemlenmeden, bu dinamik etkileşim içerisinde ger şimlerde bulunur. - çekleştirmeyi amaçlar. - - 108 2. Demokrasi ve hukuk uygulamalarının insan hakları temelinde ge 109 - Faaliyetlerinin bireysel ya da grupsal, sivil ya da resmi çıkarlar adı liştirilmesi ve insan haklarının gerçekleştirilmesini talep ettiği ko- - na araçsallaştırılmasına hiçbir şekilde onay vermez. şulların toplumda her birey için yaratılması, demokratik değerler- bilincinin, karşılıklı saygının, uzlaşma kültürünün toplumda yay - Kamu kurum ve kuruluşları, özel sektör, sendikalar, meslek örgüt gınlaştırılması amacıyla; insan haklarının korunmasının kendile leri, üniversiteler, aynı amaç ve ilkelere sahip başta insan hakları ri için gerektirdikleri farklı olan grupların oluşturduğu bireylerin örgütleri olmak üzere sivil toplum örgütleri ve uluslararası kurum (kadınlar, çocuklar, göç eden ve zorla göçe tabi tutulmuş aileler, ve kuruluşlarla bilgi ve deneyim paylaşımını önemser, diyalogu göçmen işçiler, sığınmacılar, fiziksel ve zihinsel engelliler, yaşlılar, gözetir. Ortak bir yarar temelinde birlikte hareket etme bilinci ile - şiddet mağdurları, eşcinseller, farklı dinsel ve etnik kökene sahip çalışır. Bu amaçla işbirliği politikaları geliştirir. - - - olan bireyler ve gruplar v.b) bu haklarını kullanabilme olanakla 15. Olağan Genelkurul Çalışma Raporu Çalışma 15. Olağan Genelkurul - Çalışanları ve gönüllüleri arasında kolektif bir çalışma ve eylem bi rının yaratılması, sosyal ve ekonomik değişimin izlenmesi ve top lincinin oluşturulmasına öncelik verir. Akademide görev alan her lumda adalet ilkesine uygun insan hakları temelli ekonomik ve

kesi tartışmalara katar. Kararlar ortaklaşa alınır. Karar süreçleri sosyal kalkınmanın gerçekleştirilmesi, ırkçılık ve başta cinsiyete İnsan Hakları Akademisi | İnsan Hakları Derneği açık ve saydamdır. dayalı ayrımcılık olmak üzere her türlü ayrımcılıkla mücadele, göç- ve mülteci hakları, korunmaya muhtaç gruplar, eğitim, ekolojik bir - İlke ve amaçları doğrultusunda; tutarlı, katılımcı ve demokratik bir- anlayışı esas alarak kendi çalışma biçimini üretir. Kendi kendini çevrede yaşam vb. konularda projeler oluşturur, oluşturulan proje leri yürütür, denetler ve bunların sonuçlarını kamuoyu ile paylaşır.- değerlendiren, esnek, pratik ihtiyaçlara en hızlı şekilde cevap vere- cek etkin yöntemleri oluşturur ve uygular. Gerektiğinde uzmanları 3. İnsan hakları, hukuk ve demokrasi uygulamaları alanında yaşa- arasında çalışma grupları oluşturur ve çalışmalarına yardımcı ola nan sorunların kaynaklarının doğru teşhis edilmesi ve çözümlerin cak yerel, bölgesel gruplar kurar. doğru oluşturulması amacıyla; yalnızca yasama tekniklerini, yü -Çalışma Faaliyetlerini Alanları yıllık raporlar şeklinde yayınlar. rürlükte bulunan yasaları ve düzenleyici işlemleri değil, toplumun- tarih, edebiyat, çocuk yetiştirme yöntemleri ve ahlak anlayışlarını, - toplumsal sınıflar arası ilişkileri de irdelemeyi temel alan interdi sipliner araştırmalar yapar. - 1. Türkiye’de insan hakları, demokrasi ve hukuk uygulamaları alanın- da yaşanan ve gelecekte yaşanması olası sorunlara, ulaşılan çağdaş 4. Türkiye’de insan hakları, hukuk ve demokrasi alanında yapılma standartlar ve insan değeri anlayışına uygun çözümler oluşturul sını zorunlu olan değişikliklere ilişkin araştırma ve bilgilendirme ması ve bu çözümlerin uygulanmasının sağlanması için gerekli çalışmaları yürütür. düşünsel, davranışsal, yapısal, işlevsel ve kurumsal dönüşümün- - gerçekleştirilmesi, toplumun bu yöndeki kapasitenin geliştirilmesi 5. Mevzuata uygun olarak kendi çalışma alanında; her türlü süreli- amacıyla hükümet dahil yetkili makamlara, sivil toplum kuruluşla süresiz, yazılı, görsel yayın yapar. Raporlar, bültenler, projeler, ki -

taplar hazırlar ve bunları Türkçe ve diğer dillerde yayınlar. Bilgi ze etmek; insan hakları alanında çalışan ve insan hakları eğitimi yapan- lendirici ve kalıcı etki yaratıcı kısa film, belgesel ve dialar hazırlar ulusal ve uluslararası örgüt, kurum ve kuruluşlarla işbirliği yapmak; ve yayınlar. - tek başına veya yurt içi ve yurt dışı benzeri kuruluşlarla projeler ge liştirmek ve uygulamak; amacı ile ilgili diğer çalışma ve etkinliklerde 6. Uluslararası insan hakları hareketinin deneyiminden yararlanma bulunmak. - İNSANyı ve HAKLARI paylaşmayı AKADEMİSİ kolaylaştırıcı etkinliklerYÖNETMELİĞİ düzenler. Dernek Merkez Yönetim Kurulunun kararına bağlı olarak Dernek bün Kuruluş ve Tanım yesinde bulunan kütüphane hizmetleri ile arşiv ve dokümantasyon çalışmalarındaAkademinin Organları bulunmak.

110 111 Madde 1 - Madde 5 İnsan Hakları Derneği (İHD) tarafından İnsan Hakları Akademisi kurulmuştur. İnsan Hakları Akademisi, İHD bünyesinde, işlevsel ba- Merkezin organları şunlardır: ğımsızlığı olan, çoğulcu ve özerk bir yapıdır. Akademinin İHD’den ayrı a) Akademi Başkanı bir tüzel kişiliği bulunmamaktadır. Akademinin tüm çalışma ve işlem lerinden kurucusu ve bünyesinde faaliyette bulunduğu İnsan Hakları b)Yürütme Kurulu Akademinin Merkezi Derneği sorumludur. c) Bilim Kurulu d)AkademiYürütme Kurulu Genel Kurulu

15. Olağan Genelkurul Çalışma Raporu Çalışma 15. Olağan Genelkurul Madde 2 - Akademinin merkezi Ankara’dır. Dernek merkez yönetim kurulunun Madde 6 İnsan Hakları Akademisi | İnsan Hakları Derneği önerisi Akademi yürütme kurulunun onayı ile uygun görülen yerlerde birimlerAkademinin açılabilir. Amacı Yürütme Kurulu, Akademinin icra organıdır. Yürütme Kurulu, üye lerinin kendi içinden seçeceği 2(iki) Bilim Kurulu üyesi, biri dernek saymanı olmak üzere 2 (iki) Dernek Merkez Yönetim Kurulu üyesi ile Madde 3 Akademi Genel Kurulu’nca seçilen 3(üç) olmak üzere 9 kişiden oluşur. Yürütme Kurulu düzenli olarak en az ayda bir kez toplanır. Yürütme- Akademinin amacı, İnsan hak ve özgürlükleri konusunda çalışmalar- Kurulu, kararlarını mevcut üye tam sayısının salt çoğunluğu ile alır. yapmak şeklinde belirlenen Derneğin amacı doğrultusunda; insan- Herhangi bir sebeple boşalan Yürütme Kurulu üyeliği, kalan süreyi ta haklarının tanınması, korunması, uygulanması ve geliştirilmesine yö mamlamakYürütme Kurulunun üzere aynı Görevusulle belirlenecekve Yetkileri yeni üye ile doldurulur. nelik eğitim, öğretim ve bilgilendirme çalışma ve araştırmaları yap maktır.Akademinin Görevleri Madde 7

Madde 4 Yürütme Kurulunun görevleri şunlardır: Akademinin görevleri şunlardır: - a) Akademinin amaç ve hedefleri doğrultusunda Akademinin yıllık - bütçe, araştırma ve faaliyet programını hazırlamak, Belirlenen amaçlarına ulaşabilmek için, eğitim programları planla- mak ve gerçekleştirmek; inceleme, araştırma ve yayınlar yapmak, se b) Akademik Kurul ve Danışma Kurulu toplantılarını düzenlemek, miner, konferans, panel ve sempozyum ve benzeri faaliyetleri organi çağrı yapmak, gündem belirlemek, -

c)Akademinin amacına ulaşması için gerekli tüm çalışmaları yönet- lamak ve projelendirmek; Yönetim Kurulu ile birlikte uygulanmasını mek, her tür girişimde bulunmak, ulusal ve uluslararası örgüt, kurum sağlamak, - ve kuruluşlarla yapılacak işbirliğinin esaslarını belirlemek, protokol b) Akademi tarafından gerçekleştirilecek çalışma ve araştırma konu larıAkademi hazırlamak. Başkanı larını belirlemek, projelerin üretilmesine katkıda bulunmak; ileriye yönelik kısa, orta ve uzun vadeli strateji planları yapmak, - Madde 8 c)Akademi Yürütme Kurulunda iki yıllığına yer alacak 2(iki) Bilim Ku rulu üyesini seçmek, Akademi Başkanı, Akademinin Yürütme Kurulu başkanıdır. Akademi- Yürütme Kurulu üyelerince, kurulun Dernek Merkez Yönetim Kurulu d)Gerektiğinde, Akademi Yürütme Kurulunun onayıyla, araştırma ve 112 üyesi olmayan 5(beş) üyesi arasından iki yıllığına seçilir. Başkan, Yü çalışma grupları kurmak, 113 rütmeAkademi Kurulu Başkanının üyeleri arasından Görev ve bir Yetkileri başkan vekili atar. e)Akademinin mali durumunu şeffaflık ve hesap verilebilirlik ilkeleri ışığındaAkademi yakından Genel Kurulu izlemek, bu bağlamda öneriler ve çözümler sunmak. Madde 9 a)Akademiyi temsil etmek, - Madde 12 - b) Akademi Yürütme Kurulunu toplantıya çağırmak, toplantıya baş Akademi Genel Kurulu, Akademinin bütün kurul üyeleri ile Akademi kanlık etmek, alınan kararları uygulamak, - üyelerinden oluşur. En az 40(kırk), en çok 100 (yüz) üyeden meyda na gelir. Üye sayısı Dernek Merkez Yönetim Kurulunun veya Akademi 15. Olağan Genelkurul Çalışma Raporu Çalışma 15. Olağan Genelkurul c)Akademinin idari işlerini yönetmek, gerekli koordinasyon ve dene Yürütme Kurulunun önerisi ve Bilim Kurulunun kararıyla artırılabilir. timiBilim sağlamak. Kurulu Aynı yöntemle yeni üye alınabilir. İnsan Hakları Akademisi | İnsan Hakları Derneği Kurul, üye tam sayısının salt çoğunluğuyla karar verir. - Madde 10 - - Akademi Genel Kurulu üyeleri; insan hakları savunucuları, insan hak Bilim Kurulu, bilim insanları ile insan hakları alanında bilimsel çalış- ları alanında çalışan bilim insanları, sivil toplum örgütleri ile sendika ma ve yayınları ile tanınan, insan haklarının korunması ve geliştiril üye ve yöneticileri; yazar, gazeteci, hukukçu vb. arasından seçilir. mesi mücadelesinde etkin ve uzun soluklu katkılarıyla bilinen kişiler Akademi Genel Kurulu yılda en az bir kez toplanır; kararlarını mevcut den oluşur. Bilim Kurulunun üye sayısı 12 (on iki) dir. - üyelerinAkademi salt Genel çoğunluğu Kurulunun ile alır. Görevleri Bilim Kurulu, üç ayda bir olağan olarak toplanır. İlk toplantısında ku rul üyelerinden birini, Bilim Kurulu Başkanı olarak seçer. Kararlarını toplantıda bulunan üyelerin salt çoğunluğu ile alır. - Madde 13 - Boşalan üyelerin yerine ilk paragrafta belirtilen nitelikleri taşıyan ki a) Akademi çalışmalarını dönemsel olarak değerlendirmek, Akademi şiler arasından Dernek Merkez Yönetim Kurulu ile Akademi Genel Ku Yürütme Kurulu ile Bilim Kurulunun çalışmalarını değerlendirmek, rulununBilim Kurulunun önerisi ile GörevBilim Kurulu ve Yetkileri tarafından yeni üyeler seçilir. kısa ve uzun vadeli politikalar belirlemek, - c) Yıllık mali raporlar ışığında Akademinin mali yapısını gözden geçi rerek, ilgili organlara konu ile ilgili önerilerde bulunmak, - Madde 11 - b) Akademi tarafından gerçekleştirilecek eğitim ve araştırma konula a) Akademi tarafından gerçekleştirilecek eğitim programlarını plan -

rının belirlenmesi, çalışmaların yürütülmesi ve projelerin planlama benimsenerek onanmasıyla Akademi’nin kuruluşu gerçekleşmiş olur. sında Yürütme ve Bilim kurulularına tavsiyelerde bulunmak, Yönetmelik, ilgili diğer belgelerle birlikte Derneğin ilk olağan genel kurulunun onayına sunularak tüm taraflar için bağlayıcı hale gelmiş c)Akademi Yürütme Kurulu ile Bilim Kurulunun ihtiyaç duyduğu ve - olur.Geçici Organlar talepte bulunduğu diğer durumlarda öneri ve tavsiyelerde bulunmak, Akademi amaç ve ilkelerinin gerçekleştirilmesine etkin olarak katıl mak, - Madde 17 - d)Yürütme Kurulunda iki yıllığına yer alacak 3(üç) Genel Kurul üyesi - Akademinin ilk üyeleri ve kurulların geçici üyeleri, İHD Merkez Yöne niÜyeliklerin seçmek. Düşürülmesi tim Kurulunca, kuruluş çalışmalarına katılanların görüşleri de alın 114 makİNSAN suretiyle HAKLARI belirlenir. AKADEMİSİ TARAFINDAN YÜRÜTÜLECEK 115 Madde 14 “İNSAN HAKLARI EĞİTİMİ PROGRAMINA” İLİŞKİN ÖNERİLER Akademi üyeleri, Akademi çalışmalarında Dernek ve Akademinin amaç ve ilkelerini esas alacaklarını kabul etmiş sayılırlar. Bu ilkelere 1. Giriş uygun davranmayan üyelerin üyelikleri Akademi Yürütme Kurulunun kararıyla re’sen düşürülür. - Ayrıca bir faaliyet dönemi içerisinde geçerli mazeret ve gerekçe belirt İnsan haklarının etkin korunması ve yaşama geçirilmesi, hukukun ve meksizin üç kurul toplantısına katılmayanın Bilim ve Yürütme Kurulu ulusal-uluslararası koruma mekanizmalarının yanı sıra; insan hakları

15. Olağan Genelkurul Çalışma Raporu Çalışma 15. Olağan Genelkurul Akademinin Gelir ve Giderleri üyelerinin üyeliği aynı şekilde düşürülür. bilgisi ve bilincinin yaygınlaşmasına, bu hakların benimsenmesine ve- kişilerin bu hakların talep ettikleri şekilde davranışlarda bulunmayı

istemelerine bağlı olduğu bilinen bir gerçektir. Bunu gerçekleştirme- İnsan Hakları Akademisi | İnsan Hakları Derneği Madde 15 nin yolu, kişilerin bu hakların farkında olmalarını, bu hakların neden korunması gerektiğinin bilincine varmalarını, onları korumayı içten Akademinin gelir ve giderleri, Derneğin her yıl hazırlanan tahmini likle istemelerini ve elbette neyin nasıl korunabileceğini bilmelerini bütçesinde Akademiye ayrılan ödenekten karşılanır. - sağlayacak bir eğitimdir. Harcamalar, İHD tüzüğünde yazılı esaslar dahilinde denetlenir. Aka Unesco belgelerinde de vurgulandığı gibi; - deminin yürüttüğü projeler Bilim Kurulundan iki ve Dernek Merkez Yönetim Kurulundan bir üye olmak üzere üç kişilik bir komisyon “ İnsan hakları eğitimi, evrensel insan hakları kültürünün oluşturul aracılığıyla ayrıca denetlenir. Komisyon üç aylık dönemler halinde masını amaçlayan eğitim, öğretim ve bilgilendirme çalışmaları olarak- mali raporlar hazırlayarak Dernek Merkez Yönetim Kurulu, Akademi tanımlanabilir. Kapsamlı bir insan hakları eğitimi hem insan haklarına Yürütme Kurulu ve Bilim Kuruluna sunar. Ayrıca yıllık mali raporlar ve bu hakların korunmasına dair bilgi verir hem de insan haklarını gün- hazırlayarak sözü edilen kurullarla birlikte Akademi Genel Kuruluna lük yaşamda geliştirmeyi, savunmayı ve uygulamayı sağlayan becerileri sunar. Raporların hazırlanarak ilgili kurullara sunulma işlemi hiçbir kazandırır. İnsan hakları eğitimi, toplumun tüm üyelerinin insan hakla şekildeYürürlük ertelenemez. rının korunması için ihtiyaç duyulan tutum ve davranışları teşvik eder.” - İnsan Hakları Akademisi’nin, İnsan Hakları Derneği’nin yönetici ve- üyelerine yönelik yapacağı bir insan hakları eğitimi programının başa Madde 16 rılı olması, her şeyden önce program amacının ve içeriğinin hedef kit İşbu yönetmeliğin İnsan Hakları Derneği Merkez Yönetim Kurulunda lenin ihtiyaçları ve özellikleri temelinde doğru saptanmasına bağlıdır. 2. Eğitimin Amacı 4.Eğitimin İçeriğinin Belirlenmesi

- Birleşmiş Milletler Dünya İnsan Hakları Konferansı’nda (Viyana,- İnsan Hakları Akademisi; insan hakları alanında çalışan kişilerden bir 1993) dile getirildiği biçimiyle insan hakları eğitiminin amacı; “bir Danışma Kurulu (grubu) oluşturmalı; Kurul/Grup önerileri doğrul bilinç uyandırmak”, yani “dünyanın her yanında yaşanan insan hak tusunda şubelerin insan hakları eğitimi ile ilgili ihtiyaçlarını, öncelik ları ihlallerine son vermek için eylemde bulunma gerekliliği bilincini- ve önerilerini saptamaya yönelik bir anket formu hazırlamalı ve tüm arttırmak” olarak ifade edilmektedir. Bu amaç eğitim alanlarda; “insan- şubelerine göndermelidir. Gelen sonuçları değerlendirip tasnif etmeli,- hakları ihlal edilenlerle dayanışma ihtiyacına ilişkin bilinci uyandır Danışma Kurulu/grubu ve eğitimde görev alacak uzmanlarla birlikte mak” şeklinde de ifade edilmektedir. Yani eğitim; “eğitilende ihlalle eğitim programında yer alması istenen konuları tespit etmeli, prog rin sonuçlarını giderici tarzda eylemde bulunma bilincini oluşturmayı ramın alt yapısını hazırlamalı ve buna göre bir uygulama planı ortaya 116 amaç edinmelidir.” denilmektedir. koymalıdır. - 117 - İnsan hakları ihlal edilmeden önce, bu haklar ihlal edilmeyecek tarzda- Eğitim programı hazırlanırken, insan haklarının evrenselliği, bölün eylemde bulunma bilinci veya istemi yaratılarak kişinin belirli tek tek- mezliği ve bütünselliği dikkate alınmalı; eğitim, medeni, siyasal, ekono durumlarda kendisinin doğrudan veya dolaylı olarak bu ihlallerin ne mik,5.Eğitimde sosyal, kültürelİzlenecek ve dayanışmaYöntem ve haklarının Araçlar tümüyle ilgili olmalıdır. deni olmaması ya da bu hakların gerçekleşmesi ve korunmasına kat - kıda bulunabilmesi sağlanabilir. - Yürütülecek eğitim programı; eğitim alanlara/katılımcılara yalnızca Programın yürütülmesinde; eğitim programına katılanlara bilgi ka- kendi haklarını değil, insan haklarını korumayı içtenlikle istemeyi; in zandırmanın yanı sıra, insan haklarının korunup uygulanmasıyla ilgili san haklarının özünde neyi talep ettiklerinin bilgisini kazandırmayı düşünce ve davranışları kazandırma, asıl amaç olmalıdır. Bu neden 15. Olağan Genelkurul Çalışma Raporu Çalışma 15. Olağan Genelkurul - le inter aktif, katılımcı bir yöntem esas alınmalı, olabildiğince örnek ve yaşarken karşılaştıkları belirli durumlarda insan hakları ihlallerini- önlemek için, insan haklarının talep ettiklerini kararlarıyla ve yaptık olay, grup tartışmaları gibi teknikler uygulanmalıdır. - İnsan Hakları Akademisi | İnsan Hakları Derneği larıyla yerine getirmeyi ve bunun için yapılması gerekenleri bulabil- Konular planlanan süreye uygun olarak yayılmış ders saatleri şeklinde- meyi ve elbette yaşanan insan hakları ihlallerine son vermek için ey aktarılmalıdır. Bu husus özellikle dernek yöneticilerinin eğitiminde lemde bulunma gerekliliği bilincini sağlamayı amaç edinmelidir. Bü önemlidir. Araçlar konunun özelliğine göre belirlenmelidir. Eğitim ça- tün bunları kazanabilmek; eğitim alanlarda/katılımcılarda insan olma lışmaları bir izleme birimi tarafından izlenmeli, eğitimin etkinliği ve bilincini ya da insan onuru denen şeyi paylaşma bilincini uyandıran sonuçları verilere dayalı olarak belirli periyotlarla değerlendirilme 3. Eğitilecek Hedef Gruplarının Belirlenmesi bir eğitimi gerektirir. lidir. Konuyla ilgili olarak 2006-2008 döneminde İHD, Mazlum-Der,- - Uluslararası Af Örgütü Türkiye Şubesi ve Hollanda Helsinki Komitesi - tarafından ortaklaşa gerçekleştirilen “Türkiye’de İnsan hakları Savu leDernek belirlenebilir. yöneticileri ile dernek üyelerinin katılacakları eğitim prog nucuları: İnsan hakları Örgütlerinin yerel Şubelerini Güçlendirme” ramlarında uygulanacak program içerikleri aşağıda önerilen yöntem projesi çerçevesinde eğitimciler ve eğitim alanlara yönelik üretilen - eğitim materyali; proje nedeniyle oluşan birikim ve deneyimler yol gösterici6.Eğitim olabilir.Programının İçeriğine İlişkin Öneri Taslağı Dernek, kendi yöneticilerinden uygun gördüğü gönüllüleri, insan hak ları eğiticisi olarak sürekli görevlendirmek üzere eğitmeli ve sertifika- vermelidir. Bu eğiticiler; eğitici olabilecek yeni kişileri insan hakları konusunda eğitmeli ve Dernek Yönetimi ile birlikte kararlaştırılan ör 1. İnsan Hakları: Kavramı ve Temelleri güt içi eğitim programlarını ve bunların araç gereçlerini (slaytlar, CD, 2. İnsan hakları ile temel kavramların anlam bilgisi kısa filmler, ders kitapçıkları vs.) hazırlamalı ve uygulamalıdır. - “Hak”, “onur“ insan”, “insanlık”, “insan hakları” kavramlarının 118 15. Olağan Genelkurul Çalışma Raporu üzerinde düşünmek gerekir. 10. 9. 8. İnsan haklarıihlallerininönlenmesindeyeni mücadeleyöntemleri. Mevzuat Genel durum. runlar. so temel karşılaşılan korunmasında haklarının insan Türkiye’de 7. 6. 5. 4. 3. rımcılık yasağı, azınlıkhakları,kültürel haklarve benzerikonular ay altında ayrıbaşlık hakları, engelli hakları, çocuk hakları, Kadın sair disiplinlerden katkılar. ve hukuk basın, görsel ve yazılı dalları, sanat ve kültür sosyoloji, psikoloji, tıp, nedeniyle özelliği mültidisipliner haklarının İnsan Olgu ve olay tartışmaları rolü ve sivil itaatsizlikkavramı. örgütlerin dışı hükümet işlevselleştirilmesinde haklarının İnsan - nuyla ilgilibelgelerve konuyla ilgilikurumlar ko- hukuku) çatışma Silahlı da ya hukuku (Savaş Hukuk İnsancıl nizmaları. meka- korumauluslararası ve belgeleri hakları insan Uluslararası ulusaldüzeydeİnsan haklarının korunması. savunmaİnsan haklarını ve hakkı insanhaklarısavunucuları korunmasıİnsan haklarının terimi ve içeriği. Korunmasıİnsan Haklarının ile ilgilitemel ilkeler. ları içingerektirdikleri. Etik ilkeler olarak insan hakları ilkelerinin insan hakları savunucu - - - Uluslararası CezaMahkemesi ve belgeleri kavramı ve bukavramların insanhaklarıkavramı ileilgisi hukuku hakları insan üstünlüğü, hukukun demokrasi, Devlet, insanhaklarıdır?Neden? Hangi haklar ilkelerininİnsan hakları özellikleri eklenebilir). da kavramları barış özgürlük, eşitlik, kavramlara (Bu anlamı. - - - hareket geçirmek amacıyla her hafta özellikle Diyarbakır, İstanbul, An- duyarlılıkKamuoyundayaratmakyetkilileri ve katıldı. orandabüyük Kayıp yakınlarıyla birlikte oturmaeyleminebaşlattığımız şubelerimiz oturma eylemleri halen Galatasaray Lisesi önündedevam etmektedir. edinen yer bir ciddi çapında yurt olarak Anneleri Cumartesi lemişti. kenet- birbirine da yakınlarını kayıpyaratırken, duyarlılık bir büyük kamuoyunda eylem, eden devam boyu Yıllar gerçekleşmişti. önünde GalatasarayLisesi İstanbul önce başladılar.eylemlerinedaha Benzeri sun Hesap Sorulsun” sloganıyla bir oturma eylemi dizisi kararı alarak, “KayıplarBulun olarak zamanlı eş Cumartesigünü her riyle birlikte İHD MYK üyeleri 7 Şubat 2010 tarihinde İHD Genel Merkez ve Şubele yakınları, kayıplarının birgünçıkıpgeleceğigünübekliyor. mayan yüzlerce kayıp olduğunu artık tüm kamuoyu biliyor. Kayıpların ulaşıla dahi kemiklerine Fakatbirkaçıydı. bunlardın Ergül Hasan ve Ailesi Ulumaskan Ailesi, Örhan Ailesi, Bulut ulaşıldı. sonucunda leri girişim derneğimizin sonucunda tanıklıkları tanıklarının görgüveya retti. Kayıpların bir bölümünün kemiklerine, bazı itirafçıların itirafları umuduylayaşadılar.gelecek iba- haber umuttan bir sadece bu, Ancak bir kayıplarından an Her ya- yitirmedi. hiç umutlarını boyu yıllar kayıp kınları, de bilinse dönemeyeceği sağ birinin kaçırılan tarafından güçler farklıveya JİTEM kadar ne yakınlarıydı.Her kayıp ki şüphesiz ise yaşayanlar içten en yarayı, derin bu Ancak geldi. düzeye bir cak yaratatravma bölgemizde durum Bu geldik. duyarhale vakasıkayıp yaşanmayaveyaşekilde failimeçhul neredeysebir ki, gün başladı her Cinayetleröylesinevedönem Kayıplar Bir Gözaltında idi. pervasız bir Meçhul Faili de biri sorunlardan önemli en gelen haline yarasınayan Ülkemizde çatışmalı sürecin yoğun yaşandığı 90’lı yıllarda ülkenin ka- KAYIPLAR OTURMA EYLEMLERİ - - - - - 119 Kayıplar Oturma Eylemleri | İnsan Hakları Derneği 120 15. Olağan Genelkurul Çalışma Raporu rumluluk ve çalışmaolduğunusöyleyebiliriz. so bir büyük etmenin öncülük eyleme bir böylesiolarak İHD hisseti. birbirlerine sarıldıkça, birbirlerine yaslandıkça acılarının hafiflediğini yakınları Kayıp dönüştü. ümidine gelir” çıkar gün bir “Belki yanında hüznün yarattığı hikayesi, kaybın Her oldu. umut bir için onlar lemi riylepaylaşmanınferahlığını olsa de nebze bir yaşadı.ey oturma Her birbi- hafta her acılarını gömdükleri içlerine boyu yıllar da yakınları kayıp Yine bulundu. da açıklamalarda çeken dikkat konulara güncel ayrı bir kayıp hikayesinin işlendiği eylemde, ayrıca binlerin sesi olarak şubelerimizide de olanakları ölçüsünde yapılmaya başlandı. Her hafta kara ve Batman şubelerimizde Cumartesi günleri düzenli olarak, diğer - - muz halinegelmişti. zorunluluğu de hem sorumluluğumuz, hem olmak, müdahil biçimde ifadeyle aklamaya soyunmuştu. Tam da bu nedenlerle sürece etkili bir dönüştürülmüş, işlenen suçlarda devletin rolünü gizlemeye, bir başka kavgasınınhaline arenasıiktidar iç bir tercihleYargılama, bir bilinçli hiç suçlar geçilmişti. es yönelikkatliamlargüçlere muhalif alınmamış, gündeme işlenen karşı halkına Kürt doğusunda Fırat’ın tutulmuş, dışı yargılama öncesi 1999 görüyordu. işlevi örtlmesi üstünün çok, yargılamaktan çıkarıp açığa suçları işlenen karşı halklarına Türkiye yargılamaları, Ergenekon Ayrıca üstlenmişlerdi. rolünü avukat ve cı siyasalaktörler,olan ortağı düzeydesav bu da ya şu suçların işlenen karşın yönelimine olamayan karşılık sürece muhalefetin Toplumsal yetersizdi. ve parçalı oldukça birlikte olmakla var çabalar birtakım ilişkin Sürece getirmişti. hale zorunlu çalışmayı bir gerçekler,böyle Özellikle Ergenekon sürecinde (sınırlı da olsa) deşifre edilen birtakım hedefliyordu.oluşturmayı zeminini yüzleşmenin bir tarihsel birlikte, ile yaratanlarınyargılanması iklimi suç ve suç çıkarılması, açığa ların katılımıyla,rın Türkiye suç- devletkarşıtarafındanişlenen halklarına iletişim sorunları nedeniyle yeterince ilişkilenilememiştir) ve aydınla- Federasyonuliler Göç-Der,çekilmiş. çalışmadan Yakay-Der ile veÖDP EHP,tisi, 78 Devrimcisüreçte sonrakiYeşiller Daha Limter-İş. Partisi, Yakay-Der. Meya-Der. BDP, EMEP, ÖDP, SDP, ESP, İşçilerin TİHV,SosyalistİHD, Mazlum-Der,Göç-Der,Girişimi, ParBarosu,- Diyarbakır 78’liler Alevi TTB, Federasyonu,Bektaşi ÇHD, Halkevleri, KESK, Federasyonu,Devrimci78’liler şunlardır: örgütler (Katılan örgüt 23 veren yanıt olumlu çağrıyaYapılan oluşturuldu. sonucunda çağrı yapılan dınlara ay ve güçlerine muhalefet toplumsal bütün amacıyla müdahele cine süre - Ergenekon tarafından Derneğimiz İnisiyatifi, Adalet ve Gerçek GERÇEK ve ADALET İNSİYATİFİ - - - 121 Gerçek ve Adalet İnisiyatifi| İnsan Hakları Derneği - - Bu değerlendirmeler ışığında başlattığımız ve dernek olarak sekre taryasını yürüttüğümüz inisiyatif, 18 Nisan 2009 da İstanbul’da Gala- tasaray meydanında, katılan kurumların genel başkanlarıyla birlikte- kuruluş deklarasyonunu açıklayarak çalışmalarına başladı. Hemen ar kasından, Fırat’ın doğusunda işlenen suçlara dikkat çekmek amacıy- MÜLTECİ, SIĞINMACI VE ULUSLARARASI KORUNMAYA la, 30 Mayıs 2009 tarihinde eş zamanlı olarak tüm ülkede “Fırat Suyu MUHTAÇ DİĞER KİŞİLERİN HAKLARININ ETKİN Kan Akıyor. Baksana” şiarıyla insan zinciri oluşturma etkinliği gerçek KORUMASI PROJESİ leştirildi. Zincir, eş zamanlı olarak 21 yerleşim biriminde gerçekleşti. Türkiye halklarına karşı işlenmiş suçların mağdur ve tanıkları 18-20 122 123 Haziran 2010 da Ankara’da bir araya getirilmiş ve işlenen suçlar açığa- çıkarılıp failler yargılanmadan, devletin rolü ve sorumluluğu ortaya Türkiye İnsan Hakları Vakfı’nın İHD Genel Merkezi ile ortaklığıyla konmadan hiç bir adım atılamayacağı mesajını güçlü bir biçimde ver başlattığı ve Avrupa Birliği’nin “Demokrasi ve İnsan Hakları Avrupa miştir. - Girişimi Mali Programı” tarafından desteklenen Mülteci, Sığınmacı ve- İnsan Hakları Derneği

İnisiyatif, hakikatleri araştırma komisyonu olmadığı gibi, böyle bir Uluslararası Korunmaya Muhtaç Diğer Kişilerin Haklarının Etkin Ko | amacı da yoktur. Esasen bileşimi ve hedefleri itibariyle bu mümkün runması Projesi, 1 Şubat 2010 tarihinde başlamıştır. Projenin uygula de değildir. Gerçeğin bütün çıplaklığıyla ortaya konması ve adaletin Projeninma süresi Amacı:toplam 18 aydır. gerçekleşmesini hedeflemektedir. - 15. Olağan Genelkurul Çalışma Raporu Çalışma 15. Olağan Genelkurul Bütün eksiklerine ve yetersizliklerine rağmen önemli ve kalıcı bir etki yaratan bu çalışmanın önümüzdeki süreçlerde de etkin bir biçimde Uluslararası korunmaya muhtaç kişiler (özellikle sığınmacılar ve mül- sürdürülmesi yararlı olacaktır. teciler) konusunda uluslararası normların ülkemizde uygulanmasına katkıda bulunarak bu kişilerin haklarının etkin korunmasının sağlan Projeninması, Hedefi: •

Mülteci ve sığınmacıların haklarının korunması ve bu haklara • erişim sağlanması, - Mülteci ve sığınmacılarla ilişkisi olan kişi ve kurumların bilin • cinin artırılması, - Kamuoyunun mülteci ve sığınmacıların problemlerine duyar • lılığın artırılması, Cenevre Sözleşmesi’nin ulusal mevzuatda etkin bir şekilde Projeninuygulanmasıdır. Faaliyetleri: 1. Van’da sığınmacı ve mülteciler için bir Danışma ve Destek Merkezi’nin Mülteci, Sığınmacı ve Uluslararası Korunmaya muhtaç Diğer Kişilerin Haklarının Etkin Korunması Projesi Korunması Diğer muhtaç Kişilerin Haklarının Etkin Korunmaya Uluslararası Sığınmacı ve Mülteci, kurulması - - bakanlıklarına bağlı ilgili birimler dahil olmak üzere kamu ku - rumlarına, barolara, tabip odalarına, ilgili diğer meslek örgütle Danışma ve Destek Merkezi, öncelikle Van’da bulunan uluslararası rine, ağ bileşenlerine, network dışında kalabilecek ilgili kişi ve korunmaya ihtiyacı olan kişilerle ilgilenecek, ancak diğer bölgeler • STK’lara, kamuoyu liderlerine ve medyaya dağıtılacaktır. - deki kişilere de iltica prosedürüne başvuru konusunda telefonla - destek sağlayacaktır. Proje kapsamında yaklaşık olarak 1300 kişiye Sığınmacı ve mülteci hakları ile ilgili kamuoyuna yönelik Türk 2. danışmaEğitim çalışmaları: ve destek sağlanması amaçlanmaktadır. çe, Farsça, Kürtçe ve Arapça dillerinde broşürler hazırlanacak • - • - tır. lenecektir. - 20 Haziran Dünya Mülteciler Gününde çeşitli etkinlikler düzen Eğitici Eğitimi, Türkiye genelinde sığınmacı ve mülteciler konu 124 5. Parlamento üyelerine ve hükümete yönelik lobi faaliyetleri 125 suyla ilgilenen avukatlar, insan hakları savunucuları, sağlık çalı şanları ve bu alanda çalışan diğer kişiler arasından belirlenecek • - • 10 kişiye verilecektir Yüzyüze toplantı, birden fazla heyet toplantıları ve İçişleri, Ada- Yerel Eğitim, Van ilinde sığınmacı/mülteci alanında çalışan sivil- let ve Dışişleri bakanlıklarının genel sekreterleri ve üst düzey toplum kuruluşları (STK), avukat, insan hakları savunucuları, yöneticilerinin ve Meclisteki bütün parti temsilcilerinin katıl İnsan Hakları Derneği | kurum ve kuruluşlardan gelecek temsilcilerden oluşacak 20 ki • dığı sunumlar Sığınmacışiye verilecektir. ve Mültecilerin Alıkonulma Yerlerinin İzlenmesi” Rehbe- rinin hazırlanması Meclisteki bu sorunun farkındalığını artırmak için, hükümet 3. “ Gerçekleştirilenyetkililerine Etkinlikler: sunmak üzere soru önergeleri hazırlanacaktır.

15. Olağan Genelkurul Çalışma Raporu Çalışma 15. Olağan Genelkurul • -

Uluslararası korumaya muhtaç sığınmacı ve mültecilerin gö 1- Van ilinde sığınmacı ve mülteciler için bir “Danışma ve Destek zaltında tutuldukları yerler olan jandarma ve polis karakolları Ofisi” kuruldu. Ofis; bir danışman, bir tercüman ve bir direktör ile ve merkezleri ile yine İçişleri Bakanlığı’na bağlı misafirhaneler - Mart ayından beri faaliyet göstermektedir. hakkında yazılı her türlü materyal (rapor, makale, haber, vs.),- - lecektir.buralarla yakından ilgilenen kişi ve kurumların ellerindeki bil 2- 29 Mart 2010 tarihinde, Van Sığınmacı Ofisi çalışanlarına gi, istatistik ya da olgu kayıtları toplanacaktır ve değerlendiri Türkiye’de sığınmacı ve mülteci mevzuatı konusunda BMMYK ta • rafından eğitim verildi. İkinci aşamada, daha önce TİHV tarafından özellikle cezaevleri 3- 15 Mayıs 2010 tarihinde, Van Danışma ve Destek Ofisi, bir kokteyle - ve gözaltı yerleri için hazırlanıp yayınlanan ‘Gözaltı Yerlerini ve- tanıtıldı. Cezaevi İzleme Rahberi’ güncellenecektir. Rehber sığınmacı ve 4- 29-30 Mayıs 2010 tarihinde, Van Danışma ve Destek ofisi çalışan mültecilerin alıkonulma yerlerinin nasıl izleneceği, izlem sıra larına yönelik ikincil travmatizasyon eğitimi verildi. sında bu yerlerle ilgili hangi durum ve koşulların incelenmesi - 4. Kamuoyugerektiği duyarlılığının konularını arttırılmasıiçerecektir. 5- Van Sığınmacı ve Mülteci Ofisi konusunda mülteci ve sığınmacıları • - bilgilendirmek üzere Türkçe ve Farsça dillerinde broşür hazırlan dı. Van’da kurulacak Danışma ve Destek Merkezi’ne yapılan başvu

6- “İnsan Hakları Sınırlandırılamaz” başlıklı bir afiş hazırlandı. Projesi Korunması Diğer muhtaç Kişilerin Haklarının Etkin Korunmaya Uluslararası Sığınmacı ve Mülteci, rularda karşılaşılan sorunlar tek tek olgu olarak ya da belirli bir konu üzerinde kısa raporlar halinde İçişleri, Adalet ve Dışişleri 7- 19 Haziran 2010 tarihinde Van ilinde, 20 Haziran Dünya Mülteciler Günü çerçevesinde, mülteci ve sığınmacıların sorunlarına ilişkin basın açıklaması, resim sergisi, film gösterimi ve imza kampanyası gibi aktiviteleri içeren çeşitli etkinlikleri düzenlendi. -

8- Dünya Mülteciler Günü için “İltica Bir İnsan Hakkıdır Ayrım Yapıla- maz”, “İltica Bir İnsan Hakkıdır Satın Alınamaz” ve “İltica Bir İnsan KADINLARA KARŞI ŞİDDETİN ORTADAN Hakkıdır Mahrum Bırakılamaz” başlıklı üç farklı billboard hazır KALDIRILMASI İÇİN SİVİL TOPLUM ÖRGÜTLERİNİN - landı. YARGI ÜZERİNDEKİ GÖZETİM KAPASİTESİNİN 9- 26-27 Haziran 2010 tarihlerinde Van ilinde, yerel eğitim çerçeve GÜÇLENDİRİLMESİ PROJESİ 126 sinde, “Ruhsal Travma ve İkincil Travmatizasyon” başlıklı eğitim 127 çalışması gerçekleştirildi. Eğitime, Van ve çevre illerden toplam 22 - kişi katıldı. - İHD Genel Merkezi’nin, Kapasite Geliştirme Derneği ortaklığıyla baş lattığı ve Avrupa Birliği’nin “Demokrasi ve İnsan Hakları Avrupa Giri- İnsan Hakları Derneği şimi Mali Programı” tarafından desteklenen “Kadınlara Karşı Şiddetin | Ortadan Kaldırılmasında STKların Yargı Üzerindeki Gözetim Kapasi- tesinin Güçlendirilmesi” projemiz, 1 Nisan 2010 tarihinde başlamıştır. Projenin toplam süresi 18 ay olup, Ankara, Diyarbakır, Trabzon, Mer 15. Olağan Genelkurul Çalışma Raporu Çalışma 15. Olağan Genelkurul Projeninsin, Adana, Amacı: Van ve Muğla’da yürütülecektir. -

İnsan hakları örgütleri, kadın örgütleri ve baroların sivil gözetim ka pasitesini geliştirerek kadına yönelik şiddetin bitirilmesinde yargının rolünün geliştirilmesine katkı sunmaktır. Projenin öncelikli amaçları; 1. Yargı tarafından uygulanan kanunlar ve tedbirlerin seviyesini tespit etmek, 2. Cinsiyete dayalı şiddetin faillerinin cezasızlığına karşı mücadele eden STK’ları, beraber çalışabilmeleri için geliştirmek, 3. STK’lar ve yerel kamu idareleri arasında cinsiyete dayalı şiddetin Projeninortadan Genel kaldırılması Hedefi: için bir diyalog platformu oluşturmak, - - Yargının, kadınlara karşı şiddetin ortadan kaldırılmasında sahip ol dukları yükümlülüğü yerine getirmesine katkıda bulunmaktır. Bu çer Güçlendirilmesi Projesi Kapasitesinin Gözetim Üzerindeki Yargı Örgütlerinin Karşı Kadınlara ŞiddetinToplum Ortadan Sivil Kaldırılması İçin -

çevede Proje kapsamında aşağıdaki somut hedeflerin gerçekleştiril hai yararlanıcılar için hukuki ve sosyal yardım için ön metinleri içerip, mesi öngörülmektedir: - aynı zamanda projenin hedef gruplarını da projenin gidişatı hakkında - bilgilendirecektir. Web sitesi, aşağıdaki alt başlıkları içerecektir: a. Yargının kadına yönelik şiddet davalarında takındığı tutum ve al dığı kararların uluslararası standartlarla uyumunun ve var ise böl • Toplanan davaları içeren veritabanı - gesel farklılıkların ortaya çıkarılması, - - • Kadına yönelik şiddet bağlamında hukuksal koruma mekanizmaları b. Savcıların ve yargıçların aldıkları kararlarda Anayasa’nın 90. Mad • Belediyelere düşen görevleri ve bugüne kadar yapılanları açıkla desi yoluyla CEDAW ve diğer uluslararası insan hakları sözleşme yan dökümanlar - lerine referans verme eğilimlerinin tespiti, 128 - • Şiddet mağduru kadınların yararlanabilecekleri sosyal destek me 129 c. Baroların, insan hakları örgütlerinin ve kadın hakları örgütlerinin kanizmalarını anlatan metinler - “kadınlara karşı şiddetin ortadan kaldırılması” hedefi doğrultu sunda ,“yargının sivil gözetimi” alanında ortak çalışma alanlarının • Bugüne kadar kadına yönelik şiddet konusunda oluşturulan ku Projeningeliştirilmesi, Hedef Grupları: rumsal mekanizmalar ve işleyişleri (sığınmaevleri vb) İnsan Hakları Derneği

• Kadına yönelik şiddet konusunda uluslararası ve ulusal yasa ve | II. mevzuatlar Söz konusu 7 ilde bulunan yargı mensupları (hakim ve savcılar) ve bu Projenin uygulanacağı 7 şehirde cinsiyete dayalı şiddete karşı yerel illerdeki tabip odaları, kadın örgütleri, insan hakları örgütleri, barolar, - koalisyonların oluşturulması: - TBMM İnsan Hakları Komisyonu, TBMM Kadın Erkek Fırsat Eşitliği 15. Olağan Genelkurul Çalışma Raporu Çalışma 15. Olağan Genelkurul Komisyonu ve Başbakanlık Kadının Statüsü Genel Müdürlüğü, proje Proje koordinatörü, proje illerindeki İnsan Hakları Derneği şubele- Projeninnin hedef Nihaigruplarıdır. Yararlanıcıları: rinin yardımıyla barolarla ve eğer mevcut ise, kadın komisyonlarıyla -ögütleriyle, tabip odalarıyla ve diğer insan hakları örgütleriyle görü - şerek proje hakkında ve projenin faaliyet alanı hakkında bilgilendirme- Projenin uygulanacağı 7 şehirdeki şiddet mağduru kadınlar nihai ya yapacak ve bu organizasyonları yerel koalisyonun bir parçası olması- Projeninrarlanıcılardır. Ana Faaliyetleri: için davet edecek. İHD’nin şubeleri yerel koalizasyonlarının kurulma sında muhatap olacaktır. Yerel koalisyonlar kendi şehirlerinde kadın I. - lara karşı şiddetin önlenmesinde sorumlu yerel otoriteler kadar ana muhatap olacaktır. Uluslararası ve ulusal insan hakları standartları temelinde yargı ka rarları ve korunma tedbirlerinin analizi: Yerel koalisyonların gözlem kapasitelerinin güçlendirilmesi için bir takım kapasite geliştirme aktiviteleri olacaktır. Yukarıda sayılan illerde aile mahkemeleri, asliye ceza mahkemeleri ve- ceza mahkemelerinde son beş yıl içinde görülmüş toplam 600 dava 1. Dava Gözlemlemeleri Çalıştayı (3 gün) dosyasının incelenmesinin ve analizinin yapılmasının yanı sıra, bu il - 2. Diyalog Oluşturma Çalıştayları (1 gün) lerde mevcut bulunan baro, insan hakları örgütleri ve kadın hakları- örgütleri arasında kalıcılığı mümkün olan yargı üzerindeki sivil göze 3. Gözlemleme ve değerlendirme Belirleyicileriyle Beraber Çalışma timi hedefleyen işbirliği ağlarının oluşmasına yönelik birlikte öğren Çalıştayı (2 gün) - me, paylaşma ve hareket etme olanakları güçlendirilecektir. 4. Kadınlara Karşı Şiddeti Ortadan Kaldırmak için Güvenlik/Yargı Kadınlara Karşı Şiddetin Ortadan Kaldırılması İçin Sivil Toplum Örgütlerinin Yargı Üzerindeki Gözetim Kapasitesinin Güçlendirilmesi Projesi Güçlendirilmesi Projesi Kapasitesinin Gözetim Üzerindeki Yargı Örgütlerinin Karşı Kadınlara ŞiddetinToplum Ortadan Sivil Kaldırılması İçin Bunun yanısıra, proje için bir web sitesi kurulacaktır. Web sitesi, ni Sektörü Üzerindeki Sivil Gözetim Araçları Üzerine Çalıştay (2 Gün) - Bu çalıştaylar yerel koalisyonlarla beraber yapılacaktır. Yerel ve ulusal- - Kadına yönelik şiddetle ilgili mahkeme kararlarını gözlemlemek uzamanlar eğitim çalışmalarında yer alacaktır. Bu çalıştaylar kadının için yerel ve genel veri tabanlarının kurulması ve internet ortamın insan hakları performansının değerlendirilmesi, gözlemlenmesi ve iz da çalışır hale gelmesi. lenmesinin önemini arttırmaya yöenliktir. Bunlar ayrıca yedi ildeki - Kadına yönelik şiddete ilişkin yargı kararlarıyla ilgili 7 ilde ulusal bütün koalisyon ekiplerini biraraya getirilmesini hedefliyor ve bunlar - ve yerel uzmanlarca yürütülecek bir çalışma. tecrübelerin paylaşımı için ana platformu oluşturuyor. Bu toplantılar beraber öğrenerek farklı organizyonların arasındaki sinerjinin arttı - Yargının gözetimiyle ilgili STK’ların kapasitesine ilişkin ulusal ve rılmasınıIII. amaçlıyor. yerel uzmanlarca yürütülecek bir araştırma: mevcut deneyimler, zorluklar, kapasiteler ve yeni olanaklar. 130 Kamu idaresi ile diyalog oluşturulması faaliyeti: 131 - - Belirtilen 7 ilde duruşmaların izlenmesi ve mahkeme kararlarının Yerel Koalisyonlar alakalı kamu otoriteleriyle düzenli bilgi paylaşımını belgelenmesi için insan hakları örgütleri, kadın hakları örgütleri ve sağlayan toplantılar oluşturmak için çaba sarf edecekler. Bu toplantı - barolar arasında yerel koalisyonlar. - lar kadınlara yönelik şiddettin ortadan kaldırıması için gerekli olan kamu otoritelerinin sorumluluklarını yerine getirmelerini gözlemle - Kadına yönelik şiddet alanıyla ilgili spesifik davaların gözlemlen İnsan Hakları Derneği me açısından büyük rol oynamaktadır. Araştırma raporlarının basımı mesi için belirlenecek uzmanlar tarafından (ulusal ve uluslararası) | ardından, Proje Koordinasyon Ekibi Uzman Paneli ve Yerel Koalisyon geliştirilecek bir kılavuz. Ekiplerinin yardımıyla oluşturacağı Yapılacaklar Listesi yuvarlak - Dava izlemeyle ilgili belirtilen 7 ilde en az üçer eğitim. masa toplantılarıyla Adalet Bakanlığı’na, Meclis’e ve Kadının Statüsü - 15. Olağan Genelkurul Çalışma Raporu Çalışma 15. Olağan Genelkurul Genel Müdürlüğü’yle paylaşılacaktır. Şiddet görmüş kadınları ve yargı- - 7 ilin her birinde gözlemlenecek ve belgelenecek en az beş dava. ve kamu otorilerini cesaretlendirmek için, yerel ve ulusal ortamalrda- - Yargının etkililiği ve kadınlar için daha iyi korunmanın sağlanması bir takım görünürlük eylemleri planlanmaktadır. Bu basın açıklamala na yönelik ilgili yetkililerle iki istişare toplantısı. rıyla, köşe yazarlarıyla görüşmelerde bulunarak, web sitesiyle, elekt Uygulananronik bültenlerle Etkinlikler ve oturumlarla olacaktır. - Kadına yönelik şiddetin bitirilmesi konusunda Dava İzleme’nin rolü üzerine uluslararası bir konferans.

1. 21 Nisan 2010 tarihinde, Proje Koordinasyon Ekibi kuruldu. 2. 28 Nisan 2010 tarihinde, Sevim Salihoğlu ve Sinem Kara, Diyarbakır İHD Şubesi’ni ziyaret ederek, projeyi tanıttı ve olası yerel koalisyon ekibi üyeleri tartışıldı. - 3. 14 Mayıs, 11 Haziran ve 15 Eylül 2010 günleri, projenini önemli bir ayağı olan dava araştırmasının içeriğini ve kıstaslarını belirlemek üze re üç kez uzman paneli oluşturuldu. Üçüncü uzman paneli sonunda, bir ‘checklist’ oluşturularak, araştırmanın kıstasları belirlendi. Projede4. 4 Ekim Beklenilen 2010 günü ProjeSonuçlar: Koordinasyon Ekibi toplantısı yapıldı. Kadınlara Karşı Şiddetin Ortadan Kaldırılması İçin Sivil Toplum Örgütlerinin Yargı Üzerindeki Gözetim Kapasitesinin Güçlendirilmesi Projesi Güçlendirilmesi Projesi Kapasitesinin Gözetim Üzerindeki Yargı Örgütlerinin Karşı Kadınlara ŞiddetinToplum Ortadan Sivil Kaldırılması İçin leri şunlardır: Yukarıda söz edilen problemlerin ışığında, bu projenin spesifik hedef nucularının haklarınıgüçlendirmektir. Projenin Amacı: Projenin genel amacı Türkiye’de insan hakları savu- illerinde yürütülecek. İzmir ve İstanbul Adana, Ankara, üzere, olmak başta Bölgeleri dolu GüneydoğuveAna- Doğu projen olan bitecek tarihinde 2011 Haziran 1 başladı. tarihinde 2009 Aralık 1 Projesi” Korunması vunucularının Sa- MATRA“Türkiye’deçerçevesindeHakları Projesiyürüttüğü İnsan desteklenen tarafından Hükümeti Hollanda Merkezi’nin, Genel İHD TÜRKİYE’DE İNSAN HAKLARISAVUNUCULARININ • • • • • egemen anlayışı değiştirmek. etkileyen uygulayıcıları yasa ve koyucuları yasa Siyasetçileri, mak, farkındalığı arttırmak ve toplumsal tartışmalara katkıda bulun Kamuoyunda insan hakları savunucularının hakları konusunda mek içinalınanönlemlerinuygulanmasına yardım etmek. önle- edilmesini ihlal haklarının savunucularının hakları İnsan kaldırmak ortadan mekanizmasını oto-sansür üzere, olmak gruplar şan çalı- yaymaya özgürlükleri gibi akademisyenler ve gazeteciler yazarlar,savunucuları, hakları insan de özellikle Toplumdaki, ihlallerin kapsamını belirlemek, kaldığı maruz savunucularının hakları insan kadar yılına 2009 KORUNMASI PROJESİ - - 133 Türkiye’de İnsan Hakları Savunucularının Koorunması Projesi | İnsan Hakları Derneği 134 15. Olağan Genelkurul Çalışma Raporu nacak web sayfası sürekli olarak güncellenecek. hazırla için ulaşışabilmesi herkesinmateryallere hazırlanan vesinde çerçe- Proje dağıtılacak. amacıyla değiştirmek tutumunu muoyunun ka- karşı savunucularına hakları insan Türkiye’de ve basılacak adet Yukarıda bahsedilen “Faaliyet 1”e ilişkin olarak hazırlanan rapor 1000 adet olarak bacılacakve dağıtılacak. 5000 broşür bir hazırlanacak üzerine aktivizmi Hakları İnsan Faaliyet 3.-Kamuoyunda Farkındalık Yaratma ve Bilgilendirme lanacak. Hukukiyardım avukatlargönüllü mümkünolduğunca tarafından sağ- sunulacak Haklarında dava açılan 10 insan hakları savunucusuna hukuki yardım Faaliyet 2.b.- Hukuki Destek raporlar ve acileylem çağrılarıhazırlanacak. özel online detaylı hakkında süreci dava ve soruşturma için bilmek davalara karşı ulusal ve uluslararası ve kampanyalar düzenleyerek mücadele ede soruşturmalar açılan karşı savunuculara hakları İnsan geliştirilmesi. Faaliyet 2.a.-İnsanhaklarıSavunucularının korunmasının kılarıyla hazırlanacaktır. içerecek.önerileri de için düzeltilmesi Raporkat uzmanların gönüllü bir incelemeyi, bireysel vakaların detaylı incelemesini ve bu durumun için gerçekleştirilecek. Rapor, ihlallerin altında yatan nedenlere ilişkin türlerini belirlemek ve bu konuda kamuoyunda farkındalığı arttırmak içerecek. Bu rapor, insan hakları savunucularının haklarına ilişkin ihlal insan hakları savunucularının hakları için uluslararası korunmaları da raporbir ilişkin hazırlanacak.Rapor, Türkçeye edilmesine çevirisi yapılacak olan, ihlal haklarının savunucularının hakları insan kiye’deki Yaşam hakkı, ifade özgürlüğü ve örgütlenme özgürlüğü açısından Tür- İlişkin Sistematik GözdenGeçirmeve İzleme Faaliyet 1:İnsanHaklarıSavunucularının HaklarınınDurumuna Proje Faaliyetleri: - - - yürüttükleri insan hakları ihlallerine karşı mücadelelerinin meşrulu- mücadelelerinin karşı ihlallerine hakları insan yürüttükleri İnsan hakları savunucularının hakları konunda farkındalığı arttırmak, onların yanında yer almasıiçinolumluörnekleryaratacaktır. artık insanların alamayan cesaret kadar yeteri kadar bugüne ancak isteyen almak yer yanında savunucularının hakları insan paylaşmak, bilgiyi bu ve belgelemek geçmişini acı savunucularının hakları İnsan lerans” politikası gibiinsanhaklarısöylemleri ileçelişmektedir. gelişmeler kaygı vericidir ve iktidar partisi AKP’nin “işkenceye sıfır to- son edilen durumundadır.söz hedefi bölümünde Gerekçedevletinve milliyetçiler aşırı beri darbesinden askeri 1980 Eylül 12 nedenle bu ve öncüleridir yaşamın siyasi Türkiye’deki savunucuları hakları san in- bulunan arayışlarda için yaratmak kanallar demokratik Katılımcı kanal yok. bir tanımlanmış olarak resmi da ya yeterli konusunda katılım meye kültüründe olumlu bir anlam içermektedir ancak birçok hayati görüş siyasiTürkiye kavramı katılım süreçlerine verme söylenebilir.Karar rahatlıklaveTürkiye’ninbulunduğu içerisinde noktasında dönüm bir dönüşüm bir halen siyaset demokratik ve toplum sivil Türkiye’deki Proje sivil toplum yapısını nasılgüçlendirecek? STK’lar ileilişkilerkuracağız ya damevcut ilişkilerigüçlendireceğiz. uluslararası ve ulusal yürüten çalışma spesifik ilişkin haklarına rının arasında bir ağ kurulacaktır. Aynı zamanda, insan hakları savunucula kurumlar ve STK’lar için güçlendirmek mücadelesini savunma larını hak savunucularının hakları insan aşamasında, başlangıç Projenin Faaliyet 5-AğKurma amacıyla bire birgerçekleştirilecek toplantılara davet edilecek. yanı bilgilendirme sıratoplantılarınve konukamuoyunaüzerine açık düzenlenecek amacıyla çekmek dikkat Yasakoyucular,karşı ihlallere için öneriler desunacağız. düzenlemeler yasal Milletvekillerine paylaşılacak. yasakoyucularla ilgili için bulunmak katkıda sunmalarına önergeleri soru toda “Faaliyet” sırasında oluşturulan tüm materyaller ve bilgiler, parlamen Faaliyet 4-Yasal Düzenlemeler İçinKarar Vericilerle İşbirliği - - - - 135 Türkiye’de İnsan Hakları Savunucularının Koorunması Projesi | İnsan Hakları Derneği 136 15. Olağan Genelkurul Çalışma Raporu Yararlanıcılar: sun ihlallere maruzkalan insanlar. ol- olursa nedenle Hangi şunlardır: yararlanıcıları nihani Çalışmanın hakları savunucusu ilediğerinsanhakları savunucuları ile örgütleri Faaliyetinşunlardır;grupları hedef korunma gereksinimi insan 10 olan Projenin HedefGrubu: liğini ve dolayısıyla sivil toplum kültürünü degüçlendirecektir. Bu durum aynı zamanda, STK’lar ve devlet kurumları arasındaki işbir güçlendirecektir. ve geliştirecek mekanizmalarını korunma sundaki konu- güvenliği savunucularının hakları insan sağlamak, çekmesini dikkat kamuoyunun ihlallere vasıtasıylayayınları ve ağları STK’ların edecek ve sivil toplumun yapısı dahaçokgüçlenecek. tır.Dolayısıyla, veİHD STK’larvediğer etkili daha tesirlidaha hareket yanı sıra, bu proje vasıtasıyla STK’lar arasında bir ağ kurulmuş olacak sağlayacaktır.Bunun artmasını bilgilerinin ve büyümesini sitelerinin kapa tarafların yararlanacak faaliyetler, çalışmalardan edilen Sözü sına katkıda bulunacaktır. geçirmeler ve düzenlemeler için kamuoyunda bir tartışma başlatılma gözden yasal ilişkin haklarına savunucularının hakları insan manda, edecektir.za- teşvikaynı onları durum konusunda göstermeBu ğunu • • • • • Yerel halk parlamentonun ilgilikomisyonları), ve komisyonu hakları insan parlamentonun üyeleri, hükümet bakanlar,ilgili milletvekili, (550 Yasakoyucular,partiler siyasi Gazeteciler ve medya kurumları, Meslek odaları(barolar, tabipodaları), İnsan haklarıalanındafaaliyet gösteren STK’lar - - - - zaafını daortya çıkarmıştır. hareketininanayasacılık sivil katılmaması kurumların olan şünceleri dü- özgü kendine ile kurumlar çeşitli düşünen paralelde aynı ile AKP anaysaAKP’nin değişiklikteklifinin kamuyounayansımasından sonra katılmamıştır.tamamı kurumların yeraldığı içersinde çağırıcıların ge mitin- yapılmıştır.bu mitingi AnayasaAncak, demokratik Kadıköy’de kurumçeşitli temsilcilerigörev almıştır. İstanbul günü 2010 Nisan 10 için yapılabilmesi mitingin benimsenmiştir.Bu fikri yapılması miting için Anayasa” Bir Demokratik ve “Sivil İstanbul’da tarihlerinde 2010 Nisan 10 da ya 3 da olarakbelirtilmiştir.eylem gerektiği bir sı Somut hazırlayacağıdeklarasyonortak bir hazırlanmaönce an bir metninin akademisyenlerin gibi kararlaştırıldığı önceden daha toplantıda Bu BDP,katılmışlardır.EMEP,Derneği, temsilcileri ÖDP,Der, Kafkas LDP lantıya KESK, Hak-İş, Barış Meclisi, Pir Sultan Abdal KD, İHD, Mazlum- yapılmıştır.Toptoplantı - bir Merkezi’nde Genel İHD Ankara’da günü 2010 Mart 3 sonucunda çalışmalar olduğu yapmış grubun miştir.Bu yürütülmesi amacıyla bir çalışma grubu oluşturulması fikri benimsen- toplantı yapılmıştır. Toplantıdan sonra, ileriki dönemdeki faaliyetlerin katılımıylakişilerin çeşitli ile temsilcileri örgütü kitle demokratik ğer di ve çağırıcıları konferans İstanbul’da tarihinde 2010 Ocak 10 mış, yapıl toplantıları değerlendirme illerde çeşitli sonra Daha tırılmıştı. kararlaş- ettirmesi devam çalışmalarını girişimin bu ve yapmış lantı top- ortak bir çağırıcılar bitiminde Konferansyapılmıştır. konferans için Anayasa bir demokratik ve sivil Ankara’da tarihinde 2009 Ekim İçerisinde İHD Genel Başkanının da olduğu çağrıcılar tarafından 10-11 Etkinlikler 1. Demokratik Anayasa Yapılması Çerçevesindeki DİĞER ETKİNLİKLER - - - 137 Diğer Etkinlikleri | İnsan Hakları Derneği 138 15. Olağan Genelkurul Çalışma Raporu 2009’da siyasal2009’da yapmıştır.veiktidarakamuyounaçapğrı bri Eğitimde Ekim ettirmiştir.14 devam çalışmalarına dönem kurulmuştur.Bu da yılın- 2008 grubu çalışma bulunmaktadır.Bu Şubesi Türkiye Örgütü Af Uluslararaı ve Vakfı Gönüllüleri Toplum Vakfı, Tarih Üniversitesi, Bilgi İstanbul Derneği, Hakları İnsan Derneği, Yurttaşlar Helsinki ği, Derne Zumanları Sağlığı Halk Derneği, Çocuk Gündem Girişimi, mu ReforÜniversitesi,YaşamığaziçiEğitim Çağdaş Derneği, Destekleme ‘Eğitimde haklarımız var’ çalışma grubu içersinde Anakra Barosu, Bo- Faaliyetlerimiz 3. ‘EğitimdeHaklarımızVar’ ÇalışmaGrubuyla İlgili şitli eylem ve etkinlikleryapılarak barıştaleplerimizdilegetirilmiştir. sağlandı, tüm şubeleimizle birlikte 1 Eylül Dünya Barış günlerinde çe- katılım etkinliklerine ve çalışma meclisi Barış alındı. kararları lışma ça- sistemli daha amaçlı dönüştürme talebe toplumsal talebini barış landığı gerçeği günümüzde de yaşıyor. Buihtiyaçlardan yola çıkılarak kısıt- azından en alındığı, altına baskı özgürlüklerinin ve hak bireyin ülkedebir savaş, savaş,iç işgalyadevletlerarası da savaş varsa; orada yokur.yerde, hakkımız Bir ve şansımız kısma sesimizi vazgeçme, ten yaşam standartları istemek demektir. Bedeli ne olursa olsun bu talep insanca istemek, ekmek etmektir.için Türkiyetalep insanı bulmasını son ağıtlarının acılarının, kadınlarının etmek, talep gelecek bir larına madığını vurgulamıştır. Bugün, Türkiye için barışı talep etmek, çocuk ol- çözüm bir şiddetin ve silahın yıllardır savunucuları hakları İnsan 2. BarışÇalışmalarıİleİlgiliFaaliyetlerimiz önümüzdeki dönemsomutbirtalephalinegetirilecektir. bu tutumu ilgili yapılmasıylaanayasa bir demorktik ve yeni görmüştür.İHD’nin kabul genel olarak tutum bir doğru belirtmememiz rüş gö- bir herhangi oylamayadönük olarak İHD sürecindeReferandum Başkanlığı’na yağmış olduğumuz çağrı önemli bir adımı teşkil etmiştir. TBMM veAnyasaMahkemsi’ne olarak derneğiyle örgütleri hakları insan birlikte yargı demokrat sürecinde açılması dava Mahkemesi’ne anyasa sonra geçtikten TBMM’den paketinin Referandum şılmıştır. payla ile kamuoyu görüşlerimiz ile teklifi değişiklik anaysa AKP’nin - - - - - fından açıkbirşekildeifade edilmiştir. Çalışmalardevam etmektedir. tara- Başkanı İHD toplantısında basın 2009’daki Ekim 14 durum, Bu faydalıgörülmüştür.kalınması içersinde çalışma olduğunda hususlar gereken getirlmesi yerişne mutlaka hususlar savunulan diğer Ancak, çıkarılamamıştır. öne şekilde bir görünür talebi kaldırılması lerinin ders din zorunlu olarak uygun özgürlüğüne vicdan ve din ve hakkı nimsendiğinden özellikle İHD’nin savunduğu anadilde eğitim-öğretim be- ilkesi olunması arada müştereklerdebir asgari grubunda çalışma haklarla ilgili hazırlanmış olduğu raporu kamuoyuyla paylaşmıştır. Bu - 139 Diğer Etkinlikleri | İnsan Hakları Derneği eden birer unsur olarak da kimi kurumlarca algılanmaya devam et- devam algılanmaya kurumlarca kimi da olarak unsur birer eden tehdit güvenliği savunucuları hakları insan için yaklaşıldığı açısıyla da olduğu gibi Türkiye’de de insan haklarına güvenlik karakterli bakış süreciyledeğişmeyebaşlamıştır.birliktedünyaAB süreci tüm - Ancak algılama Bu algılamıştır. olarak düşman iç birer tehlikeli zaman her devlet politikası İHD gibi insan hakları örgütlerini ve savunucuları için getirmiştir.Militarist haline hedef İHD’yi mücadele olduğu vermiş şı kar - ihlallerine hak ve yaklaşımı gören olarak İHD’nin bütün sürdürmektedir. haklarını insan mücadelesini için olması cumhuriyet bir dayalı haklarına insan ve demokratikkoymuştur. Türkiye’ninortaya san hakları sorunu olduğunu ifade etmiştir, bunu bütün çalışmalarıyla etmiştir. İHD, kurulduğu günden bugüne Türkiye’nin demokrasi ve in- yenianayasavekadardemokratik bir Kurulduğubugüne talep yıldan kurulmuştur. yılında 1986 Temmuz 17 (İHD) Derneği Hakları İnsan için çokfazla çabasarfetmekgerekir. etmek baş almıştır.kültürle haline Bu kültürTürkiye’de politikasıbir Cezasızlık kaldıramamıştır. ortadan olarak tam politikasını zasızlık ce- çabaları, Demokratikleşme benimsemiştir. politikasını cezasızlık olarak bütün bir anayasa, anayasadır.Bu bir hazırlanmış sonucu be dar- askeri yapılan 1980’de Eylül 12 AnayasasıCumhuriyeti Türkiye reç olmuştur. sü- bir ödenen bedeller ağır çok savunucularıaçısından hakları insan tirmeyeçalışmaktadır. Cumhuriyetinçabaları, demokratikleştirilmesi demokratikleş kendisini rehberliğinde kriterlerininsiyasi Kopenhag sürecinde üyelik tam AB devlet, sahiptir.Bu yapısına devlet ulus bir Türkiye Cumhuriyeti Devleti, insan haklarına dayalı olmayan ideolojik İHD’YE VEİNSAN HAKLARISAVUNUCULARINA YÖNELİK BASKILAR - 141 İHD’ye ve İnsan Hakları Savunucularına Yönelik Baskılari | İnsan Hakları Derneği 142 15. Olağan Genelkurul Çalışma Raporu ie u öed, H’e öei bsıa e üt üed YargıtayCumhuriyet Başsavcısı düzeydesergilenmiştir.tarafından kapatılmasıDTP’nin üst en baskılar yönelik İHD’ye dönemde, bu Yine gelişme gözlemlenmemiştir. bir olumlu açısından bakış savuncularına hakları insan dürlüklerinin mü- emniyetkalmıştır.Dolayısıyla tutuklu ay 8 yaklaşık Kalaycı Filiz davada Bu açılmıştır. şekilde bu dava eden devam hakkında Vargün lar, Avukat Filiz Kalaycı, Avukat Halil İbrahim Vargün ve Avukat Murat An- Hasan Avukat yöneticileri İHD tertibiyle ve zorlaması Şubesi’nin Mücadele Terörle Müdürlüğü Emniyet Ankara açılmaktadır. şekilde veyasaklanmasıkısıtlanması gürlüğünün nedeniyle davalar açılan bu öz ifade hakkında savuncusu hakları insan sayıda Çok maktadırlar. aç- dava kişilere fezlekeyle bu da savcılar iletilmekte, savcılıklarına cumhuriyet ile fezleke bir soruşturmalar hazıırlanan tarafından leri müdürlük Emnyiyet yapmaktadır. müdürlükleri emniyet görevi olmadığından bu kolluk adli Türkiye’de direnmektedir. politikalarına savunmadaideolojisini direnç göstermektedir. Hükümetlerin değişim devlet Resmigüçlüdür. oldukça bürokrasi sivil ve askeri hala riyette kaynaklanmatadır.Cumhu- karakterinden oligarşik cumhuriyetin da Bu getirmemektedir. yerine gereğini uygulamada ancak da tanımak belgeleri uluslararası Hükümet, olmadık. tanık uygulandığına genin bildir- bu değin bugüne Ancak bildirmiştir. müdürlüklerine emniyet il tüm ile genelge bir ve etmiş kabul yılında 2004 Bildirgesi’ni ması da bakmak gerekir. Türkiye, BM İnsan Hakları Savunucularının Korun- Cezasızlık politikasının yanı sıra, hükümetin insan hakları politikasına kası devam etmektedir. politi- cezasızlık ilgili işleyenlerle suç karşı savunucularıan haklarına işlem yapılmadığından konu AİHM’e taşınmıştır. Görüldüğü gibi, insan bir herhangi ancak duyurundabulunulmuş, yenidensuç yılında 2009 uğramıştır. Andıç Belgesi ve Güçlü Eylem Planı belgeleriyle ilgili olarak getirilmiş ve 12 Mayıs 1998’de İHD Genel Merkezi’nde silahlı saldırıya miştir. Bu belge nedeniyle, edil- İHD Genel Başkanı Akın kabul Birdal hedef haline resmen tarafından Kurmay Genel yılında 2000 belge Bu koymuştur.ortaya olduğunu unsuru düşman iç bir gereken patılması ka- İHD’nin EylemPlanı veGüçlü Belgesi Andıç hazırlanantarafından mektedir. 1998 yılında, Türkiye Cumhuriyeti Genel Kurmay Başkanlığı - - İHD Adana Şubesi eski yöneticisi Mustafa Bağçiçek haklarında açılan haklarında Bağçiçek Mustafa yöneticisi eski Şubesi Adana İHD ve Açıkalın Ethem üyesi MYK eski ve başkanı eski Şubesi Adana İHD lar verilmesi nedeniyle başka ülkelere sığınmak zorunda kalmışlardır. İnsan hakları savunucuları sık sık dava açılması ve bu davalarda ceza- tutuklu kalmasına yetebilmiştir. gün 410 Gençağa’nın yere haksız alınabilmişti, dahil kapsamına çete Yöneticisi Gençağa Karafazlı’nın gazetecilik ve savunuculık faaliyetleri Eski Şube Rize İHD de, örnekte başka yapılabilmiştir.Bir konusu ma suçla çalışmalar olduğu yapmış adına Meclisi Barış Türkiye ve İHD Mutlu’nun YükselÜyesiKurulu Onur mişlerdir.olayda,İHD başka Bir Savucunucularının Korunması Bildirgesi gibi belgeleri görmezden gel- Başta, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi olmak üzere, BM İnsan Hakları algılanmışlardır.olarak suç bir biçimde ‘Türkiye’ninşikayetedilmesi’ getirmelerini dile üyeülkelerdeAB’yeTürkiye’deki ihlalleri cularının savunu- hakları insan hakimler ve savcı yetkili özel davada Bu liriz. verebi- örnek kapsamda bu davayı açılan karşı Özdemir’e Arslan de, AydeRosa yöneticilerimiz VethaŞube Aydın,DiyarbakırBaşkanımız Şube Siirt İHD Erbey, Muharrem Avukat Yardımcımız Başkan Genel etmektedir.devam mahkemelerinde ceza ağır yetkili özel ve açılmış ve davaların büyük çoğunluğu bu tip özel yetkili savcılıklar tarafından tadır. Nitekim, savunucularına insanhaklarına karşı açılan soruştuma kullanılmak sık sık için almak altına baskı davrananda siviltoplumu dışında tutumlarınınn resmidevletinyargılama sistemleri özel tip bu gerekir,olmaması devletlerinde hukuk demokratik biçimleri gılanan yar- özel tip ayrılmıştır.ikiyeBu nedeniyle bulunması savcılıklarının vemahkemeleri ceza görevliağır veyetkili Türkiye’deözel yargısivil kaynaklanmaktadır.Ayrıca, olmamasından bağımsız ve tarafsız sının yargıTürkiye- durum, uygulanmamaktadır.Bu tarafından savcılıklar Türkiye’deki kural dair uygulanacağına öncelikle sözleşmelerinin sı uluslarara- halinde çelişmesi kanunlarla ilgili sözleşmelerin özgürlüklerle uluslararası ve hak temel uyarınca Maddesi 90. Anayasanın yaratılmak istenen provakasyon ortamınazeminhazırlanmamıştır. muştur. Bu konu, MYK’mız tarafından özellikle gündeme getirilmemiş, miştir.dosyasunul bir Anayasakonuda Başkanlığı’naMahkemesi Bu olarakgösterilhedef davasındaiHD - halde veolmadığı ilgi alakası hiç - - - - 143 İHD’ye ve İnsan Hakları Savunucularına Yönelik Baskılari | İnsan Hakları Derneği 144 15. Olağan Genelkurul Çalışma Raporu yargılanma Yargıtay’da devam etmektedir. Bu dönemde, vicdani red vicdani dönemde, Bu etmektedir.devam Yargıtay’da yargılanma reddedilmiştir.vetalep sonuçlanmış savcılıktemyizAncak ettiğinden tarihinde 2009 Şubat 26 Davaaçılmıştır. davası kapatma tarafından da İHD Mersin Şubesi’ne 2007 yılında Mersin Cumhuriyet Başsavcılığı dolayı göstermekten faaliyet aykırı Yasası’na Dernekler etmektedir. Yargıtay’dadevamertelenmiştir. Dava cezalar bu verilmiş, cezası pis niyle açılan davada 2911 Sayılı Kanuna muhalefetten bir yıl altı ay ha- nede yapmaları etkinliği Günü Barış Dünya Çanakkale’de tarihinde 2007 Eylül 1 hakkında Pişkin Hayrettin ve Döner Kenan yöneticileri Şube Çanakkale İHD Örneğin, açılmaktadır.davalar de muhalefetten Kanuna Sayılı 2911 savunucularına hakları insan sıra yanı Bunların leri eylemli bir şekilde dile getirmeleri nedeniyle davalar açılmaktadır. düşünce- farklı dolayı maddelerden bu savunucularına hakları insan nedenle, aranmamaktadır.Bu kriteri başvurmama başvurup şiddete üyesi gibi cezalandırılacağına dair hükümler getirilmiştir. Bu suçlarda örgüt yasadışı bulunanların eylemlerde uygun amacına örgütün dışı yasa- halde üyesiolmadığı örgüt yasadışı Maddesinde 2. Kanunu’nun Mücadele Terörle değiştirilen yılında 2006 ve Fıkrası 314/3. ile ları Fıkra- 7. ve 220/6 Kanunu’nun Ceza uyguTürk- yeni koyulan birlikteyeni lamaya ile yılı 2005 bulunmaktadır. hükümler cezalandırıcı ve yasaklayıcı önemli çok Kanunu’nda Koruma Atatürk’ü ve Kanunu Dernekler Kanunu, Sendikalar Kanunu, Partiler Siyasi Kanunu, lefet Muha Yürüyüşlerin Gösteri ve Toplantı Sayılı 2911 Kanunu, hatler Kaba TerörleKanunu, Maddeleri, Mücadele 341. ve 318 314/3, 305, 134, 214, 215, 216, 217, 218, 220/6-7-8, 222, 277, 285, 288, 300, 301, etme özgürlüğü kısıtlanmış ve sınırlandırılmıştır. Türk Ceza Kanunu’n arasında herhangi bir ayrım yapmamıştır. Bu nedenle, düşünceyi ifade Türkiye Cumhuriyet Ceza Mevzuatı şiddete başvuran ile başvurmayan re yakalanmasaydı, odayurtdışına çıkmakzorundakalacaktı. infaz edilemeden hastanede yaşamını yitirmiştir. Rıdvan Kızğın kanse - cezası ikinci ancak görmüş tedavisi kanser yıl bir yaklaşık öğrenmiş, yıl hapis yatmıştır. Cezaevinden çıktıktan sonra kansere yakalandığını bir önce davada ayrı 2 kesinleşen açılmış, dava sayıda çok hakkında nedeniyle çalışmları savunuculuğu hakları insan Kızğın Rıdvanüyesi MYK eski ve başkanı şube kalmışlardır.eski zorunda Bingöl mak İHD sığın- devletine İsviçre nedeniyle cezalar verilen ve dava sayıda çok - - - temelinde yürütülmektedir. gönüllülük çalışmalar Bütün yapılamamaktadır. takibi dava Düzenli yetersizdir. kapasiteleri konusunda sağlama yardım hukuksal ve etkili düzenli savunucularına hakları insan örgütlerinin hakları İnsan kanlarıyla görüşülememektedir. ba devleti CumhuriyetiTürkiye savunucuları hakları insan görüşen rahatlıkla yetkililileriyle AB güçleştirmektedir. korunmasını larının savunucu hakları insan zayıflık diyalogtaki olan örgütleriyle hakları insan hükmetin ve idaresinin Kamu yapamamıştır. toplantı bir hala örgütleri hakları insan bakanla sorumlu haklarından insan görevli te İdaresi diyaloğu yeterince etkili değildir. 2007 yılından beri hükümet- Kamu – STK korunmasında savunucularının hakları Türkiye’deinsan nın tipikbirörneğidir. mi insan hakları savunucuları açısından yargı yolu ile baskı politikası- bulunmaktadırlar.biçi- olarakyargılama Tutuklu tutuklu yöneticisi 2 RosaAydede, Özdemir,Aslan AbdülkadirÇoğatay ve Aydın Şubemizin Aydın, Vetha Erbey, Muharrem olarak tutuklu cezaevilerinde Halen geçirmişlerdir.cezaevinde olarak tutuklu çoğunluğunu büyük yılının 2009 Özdemir Aslan AydedeveRosa Karafazlı, Gençağa Kalaycı, Filiz Mutlu, tutuklanabilmektedirler.Yüksel rahatlıkla savucunucuları ları lanmalarını sağlayıcı hükümler bulunmaktadır. Bu nedenle insan hak yargıtutuklu - rahatlıkla kişilerin Maddesi’nde 100. Kanunu’nun mesi özgürlüğü hakkına aykırı düzenlemeler bulunmaktadır. Ceza Muhake- Türkiye Ceza Mevzuatı’nda ve Ceza Usul Yasası’nda da kişi güvenliği ve şı olandirencini degöstermiştir. Otlu Sevimli’ye hapis cezası verilmesi, yargının AİHM kararlarına kar- Gökçe Başkanımız Şube Ankara katılan açıklamasına basın birlikte le redciler çerçevesinde,vicdani çalışmalar olduğumuz yapmış ilgili ile - - - - 145 İHD’ye ve İnsan Hakları Savunucularına Yönelik Baskılari | İnsan Hakları Derneği iii öüü e aaams grelşitr 20 ylna sadece yılında 2009 gerçekleşmiştir. yaralanması ve ölümü sivilin sayıda çok sonucu patlaması bomba sahipsiz ve mayın yılında 2009 lerle mücadelede faydalı olacaktır. ihlal merkezlerindeki gözaltı ve cezaevleri da yapılması önce an bir düzenlemenin bulunan gündeminde hükümetin ilgili ile denetimi nın Mekanizması’nın kurulması gerekmektedir. Ayrıca Polis ve Jandarma- Önleme Ulusal önce an Protokol’ünbir onaylanmasıveSeçmeli Ek ye Sözleşme Karşı Raporu’ndaİşkenceye acilen alınarak dikkate Özel hususlar belirtilen Cezaevi yılı 2009 İHD’nin olarak ilgili hususla Bu etmektedir. devam ölümler merkezlerinde gözaltı ve Cezaevlerinde neklerinden birisiolmuştur. ör acımasız ve tipik en bunun Katliamı Köyüedecektir. Bilge devam ki korkarız artış olaylarındakiöldürme koruculardankaynaklanan ce sürekaldırılmadığı- Koruculuk sistemi gibi belirtildiği da Raporu’nda den birisidir. 2009 yılında İnsan Hakları Derneği Özel Köy Koruculuğu sebeplerin- önemli en artışın yaşanan ihlallerde bu kolaylaştırılması yetkisinin kullanma silah kuvvetlerinin güvenlik değişiklikle yapılan miz ihlallerin artarak devam ettiğini görüyoruz. 2007 yılında PSVK’da nitelendirdiği olarak infaz yargısız ve kaynaklanan kuvvetlerinden irdelediğimizde;güvenlikhalinde Yaşam başlıklar alt ihlallerini hakkı YAŞAM HAKKIİHLALLERİ ihlallerin artarak devam ettiğinibelirtmekisteriz. başlıklarında hak olmadığını, diğer hariç yitirenler yaşamını farklı çatışmalarda silahlı pek yılından 2008 ihlallerin bu lendirdiğimizde; değer iddialarını ihlal yaşanan başlıklarında hak çeşitli yılında 2009 2009 TÜRKİYEİNSAN HAKLARIİHLALLERİ BİLÂNÇOSU - - - - - 147 2009 Türkiye İnsan Hakları İhlalleri Bilançosu | İnsan Hakları Derneği 148 15. Olağan Genelkurul Çalışma Raporu olarak yargılanmıştır. 2008 yılı rakamlarına göre her bir adet işkence adet yargılanmıştır.olarakbir her görerakamlarına yılı 2008 davalardasanık davabu 11256 kişi açılmış, 18859 yılında 2008 karşı (karşıkoyma) diye adlandırdığımız TCK vatandaşlaramaddeden 265. mukavemetkuvvetlerine güvenlik karşın yargılanmıştır.Buna olarak sanık kişi 403 açılmış, dava 153 suçlarında eziyet ve işkence yılında bir mücadele yürütülememiştir. Adalet Bakanlığı verilerine göre 2008 etkin ile işkence kalmış, sözde maalesef söylemi tolerans” sıfır ceye lenmesinin mümkün olmadığını belirtmek gerekir. Hükümetin “işken - bek azalma bir iddialarında muamele kötü ve işkence sürece mediği politikabir kültür almıştır. halini Cezasızlık kültürümücadele edil- ile bu zamanla sağlamış, oluşumunu politikasının cezasızlık Türkiye’de ortamı çatışma silahlı devamındaki ve rejimi Eylül 12 lunmaktadır. bu artış iddialarında ihlal cezalandırmalarda ve davranış düşürücü küçükve kırıcı onur muamele, kötüveişkence maalesef yılında 2009 İŞKENCE VEKÖTÜ MUAMELE edilebilecek konular olarak gözükmektedir. mücadele ortamda bir edilebilecek baş ile kültürü şiddet ve tamında or çatışmasızlık intiharları çocuk ve kadın cinayetleri, Namus tadır. azalmamak maalesef ihlalleri hakkı yaşamyönelik çocuğa ve Kadına belirgin birşekildeartışasebepolmaktadır. da intiharlarında askerve polis oluşması, kültürünün şiddet maması, Silahlı çatışmaların uzun yıllar devam etmesi ve bir türlü sonlandırıla- ve belkidetamamenminimumseviyeye inmesinevesile olacaktır. azalmaya ihlallerinde hakkı yaşam adımlar atılacak ilgili ile çözümü barışçıl ve demokratik sorununun Kürt ki; göstermiştir İstatistikler olmuştur.azalmayaneden bir olarak sayısal açısından yitirenler mını çatışmalardayaşabeyanlarsilahlı dair - bile çözüleceğine edilip kabul sorununun Kürt yılında başlamıştır.2009 tekrar çatışmalar silahlı te birlik ile yılı 2010 sonucu yapmaması düzenleme yasal ve Anayasal Kürt sorununun demokratik ve barışçıl çözümü için hükümetin hiçbir rağmen etmesine kabul resmen sorununu Kürtdevletin yılında 2009 mizlenmesi ileilgilihiçbirtedbir alınmamıştır. te- sahaların mayınlı içindeki ülke yaratan sorun asıl ancak yapılmış düzenleme yasal ilgili ile temizlenmesi mayınların sınırındaki Suriye - - - - - 2009 yılında 10 siyasi parti, dernek ve vakıfla ilgili kapatma davası kapatma ilgili vakıfla ve dernek parti, siyasi 10 yılında 2009 ÖRGÜTLENME ÖZGÜRLÜĞÜ edilmiştir. tir. Toplantı ve gösteri yapma hakkı 2009 yılında ağır bir biçimde ihlal gerçekleşmiş- tutuklama 1923 ve gözaltı 7718 yaralanma, 356 ölüm, 6 müdahalelerde bu edilmiş, müdahale kitle gösteriye ve toplantı 229 üzere sel olmak işçilerine Tekel Ankara’da Aralıkta Mayıs’ta 1 İstanbul’da, üzere olmak başta bölgesi Anadolu güneydoğu ve Doğu yaşanmıştır. ihlaller ağır sonrasında müdahaleler yaptığı vetlerinin kuv güvenlik gösterilere ve Toplantı artmıştır. giderek ihlaller daki 2009 yılında da 2911 sayılı kanun değiştirilmediği gibi bu hak alanın TOPLANTI VEGÖSTERİ YÜRÜYÜŞÜ HAKKI yaşandığı biryılolmuştur. kötüyegidişin açısından özgürlüğü basın ve olmuştur. ifade düşünce, yılı; 2009 sebep suçlanmasına dışılıkla” “yasa başkanının belediye ve öğrenci savunucusu, hakları insan sendikacı, siyasetçi, sayıda çok yasakları özgürlüğü edilmektedir.İfade ifade karşılaştıkları yüzlerle soruşturmalar nedeniyle görevleri mensuplarının Basın tirilmiştir. ge- engeli erişim sitesine web 167 kapatılmış, sitesi web 2601 kadar 2009’a Mayıs 11 göre verilerine TİB ve toplatılmış kitap sayıda çok yasaklanmış, etkinlik 23 durdurulmuş, yayınları televizyon ve dergi gazete, kez 44 etmiş, devamyargılanmaya tutuklu gazeteci 36 almış, ceza kişi 569 kapsamında özgürlüğü ifade ve düşünce içerisinde yılı 2009 yapılmamıştır.göre;Tespitlerimize değişiklik hiçbir tarafından hükümet ilgili düzenlemelerle bu yılında bulunmaktadır.2009 meler düzenle- önemli çok sınırlayan alanını hak bu Kanunu’nda Koruma Atatürk’ü ve Kanunu Dernekler Kanunu, Sendikalar Kanunu, Partiler rörle Mücadele Kanunu, Kabahatler Kanunu, 2911 Sayılı Kanun, Siyasi Te - maddelerinde; 341. ve 318 314/3, 305, 301, 300, 288, 285, 277, 222, 8, ve 220/6,7 218, 217, 216, 215, Yasası’nınTürk214, Ceza 134, DÜŞÜNCE, İFADE VEBASIN ÖZGÜRLÜĞÜ rakamlar cezasızlıkkültürünün devam ettiğinigöstermektedir. Bu açılmaktadır. davası mukavemet 76,9 karşılık davasına eziyet ve - - - 149 2009 Türkiye İnsan Hakları İhlalleri Bilançosu | İnsan Hakları Derneği 150 15. Olağan Genelkurul Çalışma Raporu ğınmacılardan 33’ü yaşamını yitirmiştir. sı ve göçmen alınmış, gözaltına sığınmacı ve göçmen 23014 yılında olmaya devam etmiştir. Türkiye bir geçiş ülkesi olması nedeniyle 2009 neden sorunlara ciddi uygulaması harcı ikamet yüksek alınan lardan olmamıştır.Sığınmacı - ilerleme somut hiçbir alanda bu yılında 2009 MÜLTECİ VESIĞINMACI HAKLARI güvenliğini tehdit edenönemlibirsorunolarak ortadadurmaktadır. kişi açısından yurttaşlar tüm olması sergileniyorkolaylıkla tiklerinin pra - görmüştür.Linç hasar işyeri ve ev 42 ve kararı kalmış dönme zorunda almak geri memleketlerine kişi 13 yaralanmış, kişi 43 miş, yitir yaşamını kişi 4 toplam sonucunda girişimleri linç yılında 2009 Sözleşmesi’ni çokağırbirbiçimdeihlaletmiştir. Hakları Çocuk Türkiye yılında 2009 göstermiştir. ceza olduğunu sistemi bir baskıcı ve antidemokratikliğini uygulamalarının kemeleri ması eski DGM’lerin devamı olan Özel görevli ve yetkili ağır ceza mah- ol- yüksek kadar bu oranının tutuklama tutulmuştur.ilgili Çocuklarla hükümlü çocuk 245 tutuklu, çocuk 2544 cezaevlerinde yılında 2009 dan incelenmeisteği 2009yılındadayerine getirilmemiştir. tarafın- örgütleri toplum sivil cezaevinin korumuştur.Bu konumunu İmralı Cezaevi toplumsal gerginliğin artmasının sebebi olarak mevcut etmiştir.devam yaşanmaya olarak yoğun ihlalleri hak Cezaevlerinde Tutuklu yargılama oranı ilk defa bu kadar yüksek bir orana ulaşmıştır. sekliği tutuklama rejiminin ne kadar ağır olduğunu ortaya koymuştur. tutuklu, 58331’i hükümlüdür. Tutuklu yargılamalarının oranının yük tutulmuştur.cezaevlerinde kişi 60598’i Bunlardan118.000 toplam le gerekenbulunmaktadır.mahpus 49 hasta ağır itibariysonu yılı 2009 2009 yılında cezaevlerinde tutulan ve tedavi edilmeleri için tahliyeleri KİŞİ GÜVENLİĞİVEÖZGÜRLÜĞÜ İLEMAHPUS HAKLARI sayetini sürdürmesinde etkiliolmuştur. rejiminin değiştirilmemiş olması, siyasi iktidarın bu alandaki yargı ve - partiler siyasal özellikle, düzenlenmiştir.yılında saldırılar 2009 lerce kişi- belirsiz kimliği binalarına dernek ve parti kere koymuştur.227 ortaya ihlali ağır alanındaki hak bu kapatılması DTP’nin sürmüştür. - - - - larda ilerleme olmadığıgibikötüye gidişigösteren durumlaryaşanmıştır. belirtilen başlık alt diğer hariç yitirenleryaşamını çatışmalarda yukarıdasilahlı başlıklarda açısından hakları insan yılında 2009 olarak Sonuç TBMM Anayasa Komisyonu’nda beklemektedir. tasarısı yasa belirttiği gerektiğini çekilmesi geri örgütlerinin hakları İnsan ilgili kavuşamamıştır.Bununla kurumuna hakları insan ulusal bir olmuştur.göstergesibağımsız Türkiyevesomut tarafsız düğünün sürdürül - olarak eksenli güvenlik yaklaşımının hakları insan metin hükü- artırılması baskıların uygulamada rağmen Genelgesine sayılı 2004/139 Bakanlığı’nın İçişleri işletilmemiştir. fiilen Bildirgesi ması KorunSavunucuları’nın- Hakları İnsan edilen Kurulu’ncakabul Genel dava ve soruşturmalar göstermektedir ki; Türkiye’nin taraf olduğu BM Korur Fincancı hakkında soruşturma ve davalar devam etmektedir. Bu Şebnem Başkanı Genel TİHV ve hakkında Üyesi ve Yönetici İHD yıda nedeniylerilmesi Türkiye’yi kalmışlardır.zorunda etmek terk sa- Çok ve- ceza ve davaaçılması sayıda çok haklarında yöneticisive Başkanı tutukludur.Şube Rize’de eski Adanaberi İHD 2009’da rafazlıHaziran 2009’da serbest bırakılmış,İHD Rize eskişubeyöneticisi Gençağa Ka Kasım sonra ay 6 yaklaşık tutuklanmış tarafından mahkemesi İzmir üyesi2009’da YükselMayıskuruluMUTLU Onur İHD bırakılmış, best ser 2010’da Ocak sonra ay 8 tutuklanmış, Ankara’da 2009’da Mayıs KALAYCI’Av.Filiz üyesi MYK İHD tutuklanmış, Diyarbakır’da ayında Aralık YardımcısıAv.ERBEY Başkan Muharrem Genel tırılmıştır.İHD 2009 yılında insan hakları savunucularına yönelik baskılar giderek ar- İNSAN HAKLARISAVUNUCULARINA YÖNELİK BASKILAR - - - 151 2009 Türkiye İnsan Hakları İhlalleri Bilançosu | İnsan Hakları Derneği 152 15. Olağan Genelkurul Çalışma Raporu YAŞAM HAKKIİHLALLERİ 2009 TÜRKİYE İNSAN HAKLARI İHLALLERİ BİLÂNÇOSU ve Yaralananlar ve SilahKullanma Yet Güvenlik Güçleri Tarafından Öldürülen Dur İhtarına UymadıklarıGerekçesiyle YARGISIZ İNFAZ kisinin İhlali GÖZALTINDA ÖLÜMLER CEZAEVLERİNDE ÖLENLER FAİLİ MEÇHUL SALDIRILAR ve Yaralananlar Köy Korucuları Tarafından Öldürülen Öldürülen ve Yaralananlar Özel Güvenlik Görevlileri Tarafından Yaralananlar ve Ölen Sonucu İhmal ve Hata Resmi RESMİ HATA VEİHMAL şebbüsleri Te- / İntihar İntiharları Asker ve Polis SALDIRIYA UĞRAYANLAR Toplam Toplam Toplam Çocuk Kadın Erkek - 36 kişi 97 ölü 6 kişi ÖLÜ 61 14 36 18 42 34 76 3 1 - 1 118 yaralı YARALI 46 29 71 37 30 30 5 3 1 - VİLLER YARALANANSİ ve ÖLEN PATLAMASISONUCU BOMBA SAHİPSİZ VE MAYIN YARALANMALAR YASADIŞI ÖRGÜT CİNAYETLERİ ve dahildir. rakama bu de asker yaralı 38 ile asker 21 ölen sonucu patlaması Mayın Not: SİLAHLI ÇATIŞMALAR KUŞKULU ÖLÜMLER Siyasi Parti, Sendika ve Dernek Yöneti- Öğretmen /Öğretim Üyesi Güvenlik Görevlisi Silahlı Militan Yerel Yönetici cisi /Üyesi Gazeteci Öğrenci Toplam Toplam Toplam Çocuk Çocuk Kadın Kadın Erkek Erkek Diğer İşçi 2 141 ölü 22 ölü 36 ölü 6 ölü 14 11 18 91 12 27 50 8 3 2 4 - - - - 106 yaralı 562 yaralı 41 yaralı 7 yaralı 249 105 111 152 30 10 32 9 1 2 5 3 - - - - 153 2009 Türkiye İnsan Hakları İhlalleri Bilançosu | İnsan Hakları Derneği 154 15. Olağan Genelkurul Çalışma Raporu İŞKENCE, KÖTÜ MUAMELE, ONURKIRICIve KÜÇÜK DÜŞÜRÜCÜ KADINLARIN YAŞAM HAKLARINA YÖNELİK İHLALLER Cezaevlerinde İşkence ve Kötü Muamele Köy Korucuları Tarafından Yapılan İşkence ve Kötü Muamele Gözaltı Yerleri Dışındaİşkence ve Kötü Muamele Gözaltında İşkence ve Kötü Muamele Kolluk GüçleriTarafından Tehdit Edilenler NAMUS CİNAYETLERİ ÇOCUKLARIN YAŞAM HAKLARINAYÖNELİK İHLALLER Toplumsal AlandaÇocuğa Yönelik Şid Toplumsal AlandaKadına Yönelik Şid Ev İçiŞiddete Uğrayan Çocuklar Ev İçiŞiddete Uğrayan Kadınlar Fuhuşa Zorlanan Çocuklar Fuhuşa Zorlanan Kadınlar det, Tecavüz ve Taciz det, Tecavüz ve Taciz DAVRANIŞ ve CEZALANDIRMA Çocuk İntiharları Kadın İntiharları Toplam Toplam Çocuk Kadın Erkek - - 3 64 intihar 41 intihar 41 kişi 14 ölü 20 ölü 46 ölü 31 ölü 36 ölü 25 5 1 kaldı, 34çocuk tecavü- kadın tecavüze uğradı. 6 çocuk şiddete maruz şiddete maruzkaldı, 8 12 kadın yaralama ve ze veya tacize uğradı. 1 çocuk 7 kadın 16 intihar teşebbüsü 21 intihar teşebbüsü 12 yaralı 14 yaralı 2 yaralı 1 1 - 358 305 397 34 51 1 Yayın Organları Cezası Uygulanan Yasaklanan ve Para Toplatılan, Etkinlikler Yasaklanan Yaşamını Yitiren Sığınmacı ve Göçmenler Gözaltına AlınanSığınmacı ve Göçmenler Tutuklananlar Gözaltına Alınanlar Okulda Şiddet Maruz Kalanlar Özel Güvenlik Görevlileri Tarafından İşkence ve Kötü Muameleye Dövülen ve Yaralananlar Toplumsal Gösterilerde Güvenlik GüçlerininMüdahalesiSonucu kapsamında yaşanan ihlaller gözaltılar ile keyfi olarak değerlendirilmektedir. Bu bölümdeki gözaltı ve tutuklamalar, ifade, örgütlenme ve seyahat özgürlüğü KİŞİ GÜVENLİĞİve ÖZGÜRLÜĞÜNE YÖNELİK İHLALLER İFADE ÖZGÜRLÜĞÜNE YÖNELİK İHLALLER milyon TLvergi cezası kesildi. 581 milyar 4 toplam tarafından Bakanlığı Maliye rında ayla- Eylül ve Şubat yılı 2009 Grubu’na Medya Doğan saklandı veya toplatıldı. ya- çıkartma 1 ve kitapçık 1 pankart, 5 afiş, 6 kitap, 11 1 televizyonun yayını 2kez durduruldu. latıldı. kezgazete15 10 toplamtopkez, ise dergi27 toplam 7 mevlid, 1fotoğraf sergisi, 1konser ve 1yürüyüş) 1 3 gösteri, festival, 4 oyunu, tiyatro 5 kutlama, 23(7 Toplam 33 ölü/30yaralı 23.014 kişi 1923 kişi 7718 kişi 1835 kişi 115 565 10 1 - 155 2009 Türkiye İnsan Hakları İhlalleri Bilançosu | İnsan Hakları Derneği 156 15. Olağan Genelkurul Çalışma Raporu İnternet Siteleri Engellenen Organları Gazete ve Yayın Baskına Uğrayan 2009 YILINDA AÇI- kişihakkında 2009 yılında LAN DAVALAR dava açıldı. 2009 Yılında açılansoruşturma sayısı 853 166 2009 YILINDA AÇILAN SORUŞTURMALAR 2009′dan beriistatistikleri yayımlanmıyor. Mayıs olarak resmi ve bildirdi, yayımlamayacağını rini istatistikle- engelleme erişim TİB sonra istatistiklerden yayınlanan2009’da Mayıs 11 vermedi. dökümünü bir ayrıntılı bu kararların TİB ancak engellendi tarafından gerekçelerlemahkemelerkalan dışında kapsamıKanun kapatıldı. şime Kanunçerçevesinde”İlgili Suçlarla eri- İşlenen Aleyhine Atatürk sayılı “5816 tarafından (TİB) Başkanlığı İletişim kararıyla, mahkeme ka- 2009’a dar Mayıs 11 itibaren girmesinden yürürlüğe Suçlarla İşlenen 2007’de Kasım Kanun’un YoluylaHakkında Edilmesi Mücadele Yayınlar bu ve zenlenmesi Dü Yayınların Yapılan Ortamında İnternet Sayılı 5651 16 (11gazete bürosu, 3televizyon kanalı ve 2radyo) yargılanan kişi sayısı eden dava sayısı 2009 yılındadevam DEVAM EDEN 2009 YILINDA 2601 DAVALAR 657 web sitesi kapatıldı. Bu web sitelerinin web Bu kapatıldı. sitesi web web sitesine erişim ise 5651 Sayılı 5651 ise erişim sitesine web 167 86, s sts ie Telekomünikasyon ise sitesi 2’si 569 kişi 164.896 TLpara cezasına çarp- Yargılanan gılandığı tırıldı. 2009 YILINDA SONUÇLANAN 2009 yılında dava düştü. 88, kişisayısı okuma cezası verildi. 4 kişihakkındaaçılan 1078 yıl10ay hapis 202 DAVALAR 110 kişiberaat etti. dava sonuçlandı. 55 kişiye 3kitap 741 kişininyar 516. ’ü 54’ü ve 5 - - 2009 Yılında SonuçlananDavalar Devam Eden Davalar 2009 Yılı veya ÖncesiAçılanve 2009 Yılında AçılanDavalar 2009 Yılında AçılanSoruşturmalar Gösteriler Müdahale Edilen Toplantı ve Güvenlik GüçleriTarafından TOPLANTI ve GÖSTERİ ÖZGÜRLÜĞÜNE YÖNELİK İHLALLER etti. YTL para cezası verildi. 22kişiberaat toplam 263yıl7 ay hapisve 25.200 Sonuçlanan 19davada 172kişiye kişinin yargılanmasına devam ediliyor. 2009 veya ÖncesiAçılan7davada 79 açıldı. 2009 Yılında 205kişihakkında18dava soruşturma açıldı. 2009 Yılında 340kişihakkında12 1 imza standı) yürüyüş, 8basınaçıklaması,6şölenve 229 (113gösteri 101 ve miting, 157 2009 Türkiye İnsan Hakları İhlalleri Bilançosu | İnsan Hakları Derneği 158 15. Olağan Genelkurul Çalışma Raporu Dernekler İstenen Siyasi Partiler ve Kapatılan / Kapatılmak ve Dernekler Uğrayan Siyasi Parti, Sendika Baskına veya Saldırıya Araştırma Komisyonlarının raporları, yerel ve ulusalbasın ve yayın organlarında yer alanhaberler, diğersivil toplum örgütlerinin raporları ve resmi kurumların verilerinden İHD şubelerininoluşturduğu İnsanHaklarıİnceleme ve ÖRGÜTLENME ÖZGÜRLÜĞÜNE YÖNELİK İHLALLER İHD GENELMERKEZİDOKÜMANTASYON BİRİMİ İHD şubelerineyapılan bireysel başvurular, Bu bilançoda yer alanbilgiler, tarafından hazırlanmıştır. derlenerek, ği Konfederasyonukaları 10 (Demokratik Toplum Partisi, Çiftçi Sendi 3 belediye binası,2seçimkonvoyu ve 2vakıf) merkezi, 5kültür aracı, parti 7 sendika, 227 açılan kapatmadavalarıreddedildi. açılan Derneği Hakları Eğitim ve Üçgenbe LGBTT Derneği davası Partisi Komünist Vakfı malar Araştır Kültürel ve İlmi etti. devam kapatma davası açılan öncesi yılı 2009 hakkında açıldı. davası ma kapatıldVakfı,Birliği 68’liler ı. Siyah Pem (143 parti temsilciliği, 51 dernek, 14 dernek, 51 temsilciliği, parti (143 düştü.) ve Lambdaistanbul Öğrenci Gençlik Sendikası Gençlik Öğrenci akna çln kapatma açılan hakkında ve ve GüldünyaDerne akna kapat hakkında Özgür Düşünce hakkında

Türkiye - - - - - ları aşağıdayer almaktadır. ma, inceleme ve gezi raporu düzenlenmiştir. Raporların tarih ve konu- YönetimKurulu’muzun döneminde toplamçalışma yıllık 2 araştır38 - üstlenen görev Kurul’da Genel 14. yapılan tarihinde 2008 Kasım 1-2 16 15 14 13 12 11 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1 Sayı Patlamasına İlişkinAraştırma Ve İnceleme Raporu Mardin İli Kızıltepe İlçesi DamlalıKöyünde Meydana Gelen Mayın İnsan Hakları, Kürt SorunuVe Türkiye Mardin E Tipi Ve MTipiKapalı Cezaevleri Raporu Mardin’de TMK Mağduru ÇocuklarHalaHapiste! Olayını Araştırma Ve İnceleme Raporu Şırnak İliBeytüşebap İlçesi AndaçKöyünden İki Kişinin Öldürülmesi Tarihinde Yaşanan Patlamayla İlgiliAraştırma İnceleme Raporu Siirt İliEruhİlçesiGürendoruk (Memiran) Köyünde 07.07.2009 Yapılan (Yenilenen)Yerel Seçimlere İlişkinGözlem Raporu Mardin İliNusaybin İlçesiGirmeli Beldesinde 07.06.2009Tarihinde Gerçekleştirilen Katliamla İlgiliAraştırma -İnceleme Raporu Bilge (Zangırt) Köyünde 04.05.2009Tarihinde Korucular Tarafından 2008 Yılı Kanunla İhtilafa Düşen Çocuklar Raporu Katliama İlişkinAraştırma –İnceleme Raporu Mardin’in MazıdağıİlçesiZangirt (Bilge) Köyü’nde Yaşanan İlişkin Özel Rapor Kürtçe’nin Kamusal AlandaKullanılması Önündeki Yasal Engellere Gerçekleştirilen İnsan Hakları İhlallerineİlişkin Özel Rapor Ocak 1990–Mart2009Döneminde Köy Korucuları Tarafından Yitiren Murat Yılmaz’a İlişkinAraştırma-İnceleme Raporu Başkale İlçesiKoçdağı Köyünde Meydana Gelen Olayda Yaşamını İhlalleri Raporu 2009 Yılı Ocak, Şubat ve MartAylarında Adana’da Yaşanan Hak 2008 Cezaevleri HakİhlalleriRaporuve Bilançosu Erzurum HTipiCezaevinde Yaşanan Hakİhlalleri Raporu Raporun Başlığı ARAŞTIRMA, İNCELEMEVEGEZİRAPORLARI 02 Eylül 2009 01 Eylül 2009 15 Ağustos 2009 08 Ağustos 2009 31 Temmuz 2009 11 Temmuz 2009 12 Haziran 2009 01 Haziran 2009 26 Mayıs 2009 21 Mayıs 2009 20 Mayıs 2009 08 Mayıs 2009 25 Nisan2009 08 Nisan2009 06 Şubat 2009 06 Ocak 2009 Tarihi 159 Araştırma, İnceleme ve Gezi Raporları | İnsan Hakları Derneği 160 15. Olağan Genelkurul Çalışma Raporu 38 37 36 35 34 33 32 31 30 29 28 27 26 25 24 23 22 21 20 19 18 17 Araştırma ve İnceleme Raporu Ocağı İşletmesinin Çevreye ve Köylülere Verdiği Zararlara İlişkin Siirt İliŞirvan İlçesi Maden Köyü’nde Faaliyet Gösteren Maden İHD İstanbul Şubesi-Irkçılık Ve Ayrımcılığa Karşı Komisyon Raporu Rapor Gerçekleşen CenazeSiirt’te Töreninde Yaşananlar İle İlgiliÖzel Linç Olayları Raporu İHD İstanbul Şubesi2005-2010 Yılları Arasında Gerçekleşen Etnik Raporu Rize-Kalkandere LTipiKapalı Cezaevi Araştırma Ve İnceleme Araştırma İnceleme Raporu Hatay’ın Dörtyol İlçesi’nde Meydana Gelen Olaylara İlişkin Bursa İnegöl Linç Girişimleriİnceleme Ve Araştırma Raporu Ölmesi İle İlgiliAraştırma -İnceleme Raporu Tutuklu Erkan Gümüştaş’ın Cezaevinde Kendini Yakması Sonucu & İnceleme Raporu Mezrasına AitArazi Ve OrmanlıkAlanınYakılması İle İlgiliAraştırma Misêfra (Çırpılı), Akdiken (Salpane) Köyleri İleKoha (Koxa) Araştırma &İnceleme Raporu Meydana GelenYaşam HakkıİhlaliVe Yaralama Olayı İleİlgili Diyarbakır İliLiceİlçesiAhmet (GomaAhmet) Mezrasında İnceleme Raporu Köylere AitArazi Ve Ormanlık AlanınYakılmasıyla İlgiliAraştırma& Keçeli (Bızınka), Palamut (Xirbekûr), Güneşli(Şemsê) Köyleri İle Raporu Türk SilahlıKuvvetleri’nde Meydana Gelen ŞüpheliAsker Ölümleri Buluşması SonuçBildirgesi” Gerçek Ve Adalet İnisiyatifi “19-20Haziran 2010Ankara Gerçek Mardin ETipiCezaevi Raporu İnceleme Raporu Nuri Tandoğan’ın ÖldürülmesiOlayına İlişkinAraştırma Ve Van İliÇaldıran İlçesi Hangediği Köyünde Yaşamını Yitiren Mehmet 2009 Yılı Cezaevleri İhlalRaporu Saldırı Ve LinçGirişimlerini İnceleme Ve Araştırma Raporu 27 Aralık 2009-09Ocak 2010Tarihleri Arasında, Edirne’de Yaşanan Kırıklar 1Nolu FTipiCezaevi’ne İlişkinÖzel Rapor Ve Sonrasındaki Olaylara İlişkin İnceleme Ve Araştırma Raporu Manisa Selendi İlçesindeRoman Vatandaşlara Yönelik Linç Girişimi Yaralanması Olayını Araştırma İnceleme Raporu Muş İliBulanıkİlçesi’nde 2Kişinin Öldürülmesi Ve 7Kişinin Ailelere Yapılan Saldırıİle İlgiliİnceleme Araştırma Raporu Çanakkale İliBayramiç İlçeMerkezinde 25.11.2009Tarihinde Kürt İle İlgiliYapılan Araştırma İnceleme Raporu Diyarbakır İliLiceİlçesiŞenlikKöyü Yaşamını Yitiren Ceylan Önkol 12 Ekim2010 13 Eylül 2010 26 Ağustos 2010 23 Ağustos 2010 12 Ağustos 2010 05 Ağustos 2010 04 Ağustos 2010 28 Temmuz 2010 20 Temmuz 2010 06 Temmuz 2010 29 Haziran 2010 28 Haziran 2010 21 Haziran 2010 02 Haziran 2010 21 Nisan2010 22 Mart2010 11 Şubat 2010 29 Ocak 2010 15 Ocak 2010 16 Aralık 2009 05 Aralık 2009 05 Ekim2009 12 11 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1 Sayı -Diğer STK’larla ortakolarak ise56basınaçıklamasıyapılmıştır) 19 Aralık: İnsanOnurunu Cezaevlerinde deKorumak Yaşam HakkıKutsaldır, Yaşam HakkınaDokunma! Barış Mesajları Miting: Krizin BedeliniÖdemeyeceğiz Temel CanGüvenliği Demirer’in Kadına Yönelik Şiddet BirİnsanlıkSuçudur! Çocuk Haklarının AdıVar AmaKendi Yok zeteciler Başbakanlık Haberlerini İzlemeleri Engellenen Ga- lerin İsteklerine Saygı Gösterilmelidir Eşit Yurttaşlık Hakkından Yararlanmak İsteyen Alevi - Son İkiHaftada Yaşanan Olaylar Konuşması İHD Genel Başkanı HüsnüÖndül’ün 14.Genel Kurul Eylemi Hakkında Başbakanın Van İliniZiyareti ve Diyarbakır Oturma Açıklamalarının Başlığı Genel Merkez Tarafından Yapılan Basın (Bu dönemdeGenelMerkez tarafından 99, 1 Kasım2008–25Ekim2010 BASIN AÇIKLAMALARI 19 Aralık 2008 17 Aralık 2008 05 Aralık 2008 28 Kasım 2008 25 Kasım 2008 25 Kasım 2008 19 Kasım 2008 12 Kasım 2008 08 Kasım 2008 05 Kasım 2008 03 Kasım 2008 02 Kasım 2008 Tarihi 161 Basın Açıklamaları | İnsan Hakları Derneği 162 15. Olağan Genelkurul Çalışma Raporu 31 30 29 28 27 26 25 24 23 22 21 20 19 18 17 16 15 14 13 Dünya BasınÖzgürlüğü Günü Türkiye’de Unutuldu Mücadele GünüOlan1Mayıs Kutlu Olsun İşçi Ve Emekçilerin Uluslararası Birlik, Dayanışma Ve İfade Özgürlüğü İhlalleri Devam Ediyor İHD 13.Mektup Eylemi Dönüştü Güvenlik Kuvvetlerinin AşırıGüçKullanımı Nefrete Newroz Pıroz Be! Ciddiliğini Göstermektedir 2008 Yılı İnsanHakları İhlalRaporuKaygılarımızın rarı Hukuka Uygun Değildir Geçerli Kimliklerde TC No Aranması İle İlgiliYSK Ka- let İstiyoruz! Mart Katliamları SorumlularıCezasız Kalmasın, Ada- larına Yönelik BaskılarDevam Ediyor! Çocuklar İçinAdalet İsteyen İnsanHakları Savunucu- Güçlü Mücadele ve Her GünDahaGüçlüÖrgütlenme 8 Mart’ta Daha Kürtçe İstenildiğinde Serbest, İstenilmediğinde Yasak Dil: sun, Failler Yargılansın Botaş ve Diğer ÖlümKuyuları AçılsınKayıplar Bulun- 21 Şubat Uluslararası AnadilGünü Sevgili Yusuf Kaplan, Sevgili Hediye Aksoy 2008 Cezaevleri RaporuDeğerlendirmesi İzzet Turan, HalilGüneş, İsmet Ayaz, MenduhKılıç,Dağ, İnayet Mete, Samet A. Çelik, Sevgili; Erol Zavar, Afyon Korkmaz, Aynur Epli, Gazi Nazım Hikmet Ran’ın HakkıNihayet İade Edildi 2008 Değerlendirmesi 04 Mayıs 2009 30 Nisan 2009 22 Nisan 2009 17 Nisan 2009 06 Nisan 2009 21 Mart2009 20 Mart2009 18 Mart2009 16 Mart2009 10 Mart2009 08 Mart2009 25 Şubat 2009 23 Şubat 2009 21 Şubat 2009 19 Şubat 2009 06 Şubat 2009 21 Ocak 2009 10 Ocak 2009 31 Aralık 2008 49 48 47 46 45 44 43 42 41 40 39 38 37 36 35 34 33 32 Ediyor Toplumsal Muhalefet Üzerindeki BaskılarDevam Bir Eylül Türkiye’de BarışınYıldönümü Olsun! ne Vurulmuş BirDarbedir! Günlük Gazetesinin Kapatılması Düşünce Özgürlüğü- Sayın Cumhurbaşkanı AbdullahGül’e AçıkMektup Sorunudur Kürt SorunuSiyasal OlduğuKadar İnsanHakları Cezaevleri, ÖlümEvlerine Dönüştü Şimdi Sıra Kimde……… Kalmamalı İnsan HaklarıSavunucuları Cinayetleri Karanlıkta Duyurusu Nisan 1998Tarihli “Andıç” Belgesi Hakkında Suç dımak Oteli Müze Yapılmalıdır! Sivas Katliamı Tüm Boyutları İleAydınlatılmalı, Ma- Tarihi Fırsat! Anayasanın Geçici15.MaddesininKaldırılmasında Serbest Bırakılsın Barış Savunucusu Yüksel MutluVe Sendıka Üyelerı Kınıyoruz Kesk’e Ve BarışSavunucularına Yönelik Baskıları Açıklandı 2008 Yılı Kanunla İhtilafa Düşen Çocuklar Raporu Kayıplar Haftası Başladı- Tüm Kayıplar Bulunsun Dört Avukat Serbest Bırakıldı Engellenenler Haftası Başladı(10-16Mayıs) Geçici Köy Koruculuğu Sistemi Kaldırılmalıdır 09 Eylül 2009 01 Eylül 2009 2009 25 Ağustos 2009 19 Ağustos 2009 28 Temmuz 2009 22 Temmuz 2009 20 Temmuz 2009 20 Temmuz 2009 14 Temmuz 2009 02 Temmuz 24 Haziran 2009 01 Haziran 2009 29 Mayıs 2009 26 Mayıs 2009 17 Mayıs 2009 15 Mayıs 2009 11 Mayıs 2009 08 Mayıs 2009 163 Basın Açıklamaları | İnsan Hakları Derneği 164 15. Olağan Genelkurul Çalışma Raporu 67 66 65 64 63 62 61 60 59 58 57 56 55 54 53 52 51 50 Gönderdiği Mektup Genel Başkan Yardımcımız Muharrem Erbey İHD’ye Gerçekleşemez! Askeri-Yargı Vesayeti Sürdükçe Demokratikleşme mesini Dileriz 2010 Yılının Özgürlük, Eşitlik, Adalet Ve BarışGetir mez! 2010’a Girerken Tekel İşçileri Açlığa Mahkum Edile 2009 Yılı İnsanHakları Değerlendirmesi kat Muharrem Erbey’e Özgürlük Bir İnsanHakları Savunucusu DahaTutuklandı: Avu - 19 Aralık: MahpuslarınDaOnurları Ve HaklarıVardır lıştan BirAnÖnce Dönülmelidir. “Milli BirlikVe Bütünlük”Sürecine Dönüştü. BuYan- Demokratik AçılımSüreci DTP’nin Kapatılması İle İlerleyemez Kürt SorunundaDemokratik AçılımSüreci DTP’siz Yüksel MutluVe Kesk’liler Serbest Bırakıldı Ağır Hasta Tüm MahpuslarDerhalSalıverilmelidir! tumlarla Giderek Ağırlaşıyor İfade Özgürlüğü İhlalleri Yargıdaki BazıİdeolojikTu- İnsanca Yaşam HepimizinHakkıdır dırıyı Kınıyoruz DİSK Genel Başkanı Süleyman Çelebi’ye Yapılan Sal - Giderek Uzaklaşmaktadır Türkiye, Hukukun Üstünlüğü İlkesine Yaklaşacağına, lerle Sürdürüldüğünü Göstermektedir Basın Özgürlüğü AlanındakiİhlallerinFarklı Yöntem- Doğan Medya Grubu’na Verilen Rekor Vergi Cezası DTP Üzerindeki BaskılarKabul Edilemez 12 Eylül Askeri Darbesinin 29.Yılı - - 26 Ocak 2010 22 Ocak 2010 31 Aralık 2009 31 Aralık 2009 30 Aralık 2009 28 Aralık 2009 19 Aralık 2009 11 Aralık 2009 08 Aralık 2009 23 Kasım 2009 13 Kasım 2009 27 Ekim2009 23 Ekim2009 06 Ekim2009 23 Eylül 2009 18 Eylül 2009 16 Eylül 2009 09 Eylül 2009 85 84 83 82 81 80 79 78 77 76 75 74 73 72 71 70 69 68 gesi İHD MYK ve ŞubeBaşkanları Toplantısı SonuçBildir UtançMadımak Müzesi Olsun Cezaevlerinden BirAğıtDahaYükselmeden… Ölüm Cezası Geri Getirilemez Ve Uygulanamaz Abdullah Akçay İçinAcilEylem Çağrısı Yaşamak Şerzan’ın DaHakkıydı ÜniversitesiMuğla Öğrencilerine Yapılanlar Üzerine Yaşasın 1Mayıs Sayın Ahmet Türk’e Yapılan SaldırıyıKınıyoruz Değerlendirmesi dir? AKP’nin Anayasa DeğişiklikTaslağı İle İlgiliİHD Niçin Yeni BirSivilVe Demokratik Anayasa Gerekli- den Değerlendirilmesi Yapılmasına DairKanun Tasarısı’nın Çocuklar Yönün- 3713 Sayılı Kanun İleBazıKanunlarda Değişiklik 2009 Yılı Cezaevleri İhlalRaporu Newroz Piroz Be/Nevruz Kutlu Olsun! vam Ediyor İnsan HaklarıSavunucularına Yönelik BaskılarDe Trajediler SonaErsin Yargı İstiyoruz Hukukun Üstünlüğü İlkesini Gerçekleştirecek Bir tik Siyasete Dokunma ! İHD’ye, İnsanHaklarıSavunucularına, SivilDemokra- Bırakıldı İnsan HaklarıSavunucusu Av. FilizKalaycı Serbest - - 2010 07 Temmuz 2010 02 Temmuz 2010 01 Temmuz 30 Haziran 2010 17 Haziran 2010 20 Mayıs 2010 14 Mayıs 2010 30 Nisan 2010 13 Nisan 2010 26 Mart2010 25 Mart2010 22 Mart2010 21 Mart2010 17 Mart2010 08 Mart2010 19 Şubat 2010 13 Şubat 2010 29 Ocak 2010 165 Basın Açıklamaları | İnsan Hakları Derneği 166 15. Olağan Genelkurul Çalışma Raporu 3 2 1 Sayı 99 98 97 96 95 94 93 92 91 90 89 88 87 86 Osman Can’a Yönelik LinçKampanyasını Kınıyoruz! Aykırı BirŞekilde Kullanılması ve Saldırgan Tahrikçilik Giderek Artan SilahKullanma Yetkisinin İnsanHaklarına Cezaevinde İşkence Açıklamalarının Başlığı İHD ve Diğer STK’lar ileOrtak Yapılan Basın Barış İçinEylemsizlik Sürecinin Süresi Uzatılmalıdır set Yapanlara Özgürlük İnsan HaklarıSavunucularına, SivilDemokratik Siya- Gönderiliyor! Anne BabalarıTutuklanan ÇocuklarCezaevlerine niyoruz Hipokrat Yemini Etmiş AdliTıp UzmanlarınaSesle Mahkemelere SonVerilmelidir! Yargı Yetkisini Kullanan Olağanüstü Mercilere Ve Yaşam HakkıİçinKalıcı Çatışmasızlık Gereklidir! 12 Eylül 1980Askeri Darbesine İlişkinSuçDuyurusu Birdal’a Yapılan SaldırıyıKınıyoruz! Eski Genel Başkanımız Diyarbakır Milletvekili Akın İnsanlığın Zaferi BarışOlacaktır gürlük İnsan HaklarıSavunucusu Gençağa Karafazlı’ya Öz- niyle BaşsağlığıMesajı İHD Batman ŞubesiEskiBaşkanlarının ÖlümüNede Rıdvan Kızgın’ı Kaybettik İnsan Haklarıve Türkiye Rize/Kalkandere Cezaevinde Neler Oluyor - - 28 Ekim2010 13 Ekim2010 6 Ekim2010 1 Ekim2010 30 Eylül 2010 20 Eylül 2010 13 Eylül 2010 10 Eylül 2010 01 Eylül 2010 2010 02 Ağustos 2010 02 Ağustos 2010 24 Temmuz 2010 17 Temmuz 2010 09 Temmuz 27 Kasım 2008 13 Kasım 2008 05 Kasım 2008 Tarihi 23 22 21 20 19 18 17 16 15 14 13 12 11 10 9 8 7 6 5 4 26 Haziran “İşkence Görenlerle Dayanışma Günü” Ailesi Ve Yakınlarına Polis Saldırısı Polis Tarafından Vurularak Öldürülen Çağdaş Gemik’in, Avrupa’nın Kapısında Görmezden GelinenHayatlar Fırat SuyuKan Akıyor Baksana! Mayınlar CanAlmaya Devam Ediyor Bir Avukat Ve İnsanHaklarıSavunucusu Tutuklandı Tasarısı” DerhalGeriÇekilmelidir! “Türkiye İnsanHaklarıKurumu Kurulmasına DairKanun Devam Ediyor! İnsan HaklarıSavunucularına Yönelik BaskılarArtarak Ölen Askerlerin Ailelerinin AcılarınıPaylaşıyoruz Gerçeklerle Yüzleşeceksiniz Saldırıdır! Hakkına, İfade Ve Örgütlenme Özgürlüğüne Yönelik Bir DTP’ye Yönelik SonUygulamalar Siyaset Yapma Üstünlüğüne BağlılıkUyarısı Özgürlüğü HakkınınKullanılmasına Saygı, Hukukun Ergenekon Soruşturmasında İfade ve Örgütlenme Yerel Seçimleri Gözlemci Heyetlerle Takip Edeceğiz Bir taşa 25yıl, buadalet değil Üzerine ORTAK GÖRÜŞ Yasama Faaliyetlerine STK Katılımının Güçlendirilmesi İsrail İnsaniTüm Değerleri Ayaklar AltınaAlmıştır! İnsanlığa karşı Suçİşlemiştir İsrail Yönetimi, İnsancılHukuku Ayaklar AltınaAlmış, Hesabı SorulamamışBirKatliam 30Yaşında Hudut iltica Daire Başkanlığı’na Mektup İnsan HaklarıÖrgütlerinden BMMYK ve EGM Yabancılar 60. Yılında İnsanHaklarıGünü 2009 26 Haziran 2009 26 Haziran 2009 20 Haziran 30 Mayıs 2009 28 Mayıs 2009 28 Mayıs 2009 21 Mayıs 2009 12 Mayıs 2009 29 Nisan 2009 18 Nisan 2009 16 Nisan 2009 14 Nisan 2009 25 Mart2009 24 Şubat 2009 19 Şubat 2009 05 Ocak 2009 29 Aralık 2008 24 Aralık 2008 22 Aralık 2008 10 Aralık 2008 167 Basın Açıklamaları | İnsan Hakları Derneği 168 15. Olağan Genelkurul Çalışma Raporu 39 38 37 36 35 34 33 32 31 30 29 28 27 26 25 24 Baskılara Son!Özgürlük İstiyoruz! Bildirgesi Kayıp Aileleri ÜçüncüAvrupa-Akdeniz Buluşması Açısından Değerlendirilmesi İnsan HaklarıGünü’nde 2009Yılının İnsanHakları Adalet Bakanlığı’na Başvurusu Güvenlikli FTipiCezaevinde İncelemeYapmak İçin İHD, İmralı MAZLUMDER AdasıYüksek VETİHV’İN Sivil Toplum Kuruluşunun Ortak BasınAçıklaması Ulusal İnsanHakları Kurumu Kurulması Konusunda 39 Verilmemeli Olan İslamKonferansı Örgütü Zirvesine Katılmasına İzin Türkiye’deSudan Devlet Başkanı ElBeşir’in Yapılacak Mutlu’ya Ve Kesk Üye Ve Yöneticilerine Özgürlük! Avukat FilizKalaycı’ya, BarışSavunucusu Yüksel Planları Yapanlar Acilen Yargı ÖnüneÇıkarılmalıdır! Kalıcı BirHukuk Düzeninin Tesisi İçinDarbeEylem mı? Sığınmacılardan Alınan İkamet Harçları: Harç mı?Haraç Ortamlarının Her Köşesinde Gerçekleşmelidir” Özgürlükleri, EğitimSüreçlerinin HerAnında, Eğitim 14 Kuruluş Talep Ediyor: “ÇocuklarınTemel HakVe Sisteminin İyileştirilmesi İçinFırsat Olmalıdır Avrupa İnsanHaklarıMahkemesinin Kararı Türkiye İltica Ölen Askerlerin Ailelerinin AcılarınıPaylaşıyoruz Adli Tıp Kurumu Üzerine Ortak Değerlendirme 17 Temmuz “Uluslararası Adalet Günü” Şincan Uygur Özerk Bölgesindeki Katliamı Kınıyoruz Kalmayacağız! Hiçbir Zulme, Baskıya, Saldırıya, Şiddete Sessiz Kimliğimiz Ve Bedenimiz Üzerinde MaruzKaldığımız 24 Aralık 2009 14 Aralık 2009 10 Aralık 2009 04 Aralık 2009 24 Kasım 2009 06 Kasım 2009 05 Kasım 2009 30 Ekim2009 26 Ekim2009 14 Ekim2009 23 Eylül 2009 2009 31 Ağustos 2009 23 Temmuz 2009 17 Temmuz 2009 08 Temmuz 2009 06 Temmuz 56 55 54 53 52 51 50 49 48 47 46 45 44 43 42 41 40 Kürt SivilToplumu Yargılanıyor Alındılar SDP VETÖP Temsilcileri Siyasi BirKomployla Gözaltına Cinayettir Abdullah Akçay’ın Cezaevi Koşullarında ÖlümüBir Hakkı DerhalSağlanmalıdır… Getirilmeyen Tıbbın Tüm İmkanlarından Yararlanma Kanser Hastası Şafak Bay’ın Uzun Süredir Yerine Çocuklar İçinAdalet Hemen, Şimdi! Görenlerle Dayanışma Günü 26 Haziran 2010İşkenceye Karşı Mücadele Ve İşkence Vicdanlarına Sesleniyoruz Savaş Ve Şiddetten Medet UmanlarınAkıl Ve Kaldırılsın İran’da Siyasi Tutuklular Serbest Bırakılsın, İdamCezası Çağrı Türkiye BüyükMillet MeclisiVe Anayasa Mahkemesi’ne Açıklama Tutuklu MuradSağlıkDurumunaİlişkin Akıncılar’ın Sürüklüyor İsrail Devletinin Saldırganlığı Dünyayı Felakete Araştırılmalıdır “40 Mülteciyi ÖldürüpGömdük”İddiasıDerhal Siyasal Kişiliklere Yönelik SaldırılarNitelik Değiştirdi Değerlendirmesi İHD VETİHV2009Yılı HakİhlalleriRaporları F TipiCezaevinde Tecrit ÖlümGetirdi Türkiye Mülteci HaklarıKoordinasyonu kuruldu .. Ortak Görüş Ulusal İnsanHakları Kurumu Yasa Tasarısı Hakkındaki 19 Ekim2010 23 Eylül 2010 2010 22 Temmuz 2010 21 Temmuz 2010 01 Temmuz 2010 26 Haziran 2010 23 Haziran 2010 10 Haziran 2010 09 Haziran 2010 02 Haziran 31 Mayıs 2010 13 Mayıs 2010 11 Mayıs 2010 29 Nisan 2010 13 Nisan 2010 15 Mart2010 17 Şubat 2010 169 Basın Açıklamaları | İnsan Hakları Derneği liştirmiştir. düzenleyici olarak görev almasına karşın, özerk ve kalıcı bir yapı ge- Konferans,veTürkiyeDerneği Hakları İnsan Vakfı’nın Hakları İnsan geleceğe oluşturmaktır.platform bir de, için yapması belirlemeleri temelinde bazı yönelik tartışmanın bu ve tartışması bazı hareketinin sorunlarını ve kavramının hakları insan savunucularının, rı hakla- insan Türkiye amacı, genel Konferansı’nın Hareketi Hakları İnsan Türkiye olan toplanmakta olarak düzenli beri yılından 1998 • • • • Nihai Raporve Bildirgesi Sonuç “Evrensel Bildirgenin 60.Yılı’nda İnsanHaklarıİhlallerininve mun durumu/rolü, işbirliği ve dayanışmanın olanakları veihlalleri Hak duyarsızlaşma karşısındauluslararası sivil toplu sında popülerkültürün rolü aşınma- duyarlılıkların ve meşrulaştırılmasında ihlallerinin Hak duyarlılıklarda ve aşınmanın nedeniolarak cezasızlık meşrulaştırmanın artışın, ihlallerinde Hak Dünyada hakihlallerininve duyarlılıklarda aşınmanınboyutları 10. TÜRKİYEİNSAN HAKLARIHAREKETİ Duyarlılıklarda AşınmanınBoyutları” KONFERANSI 21-25 Kasım2008 İzmir /Pamucak - 171 10. Türkiye İnsan Hakları Hareketi Konferansı | İnsan Hakları Derneği 172 15. Olağan Genelkurul Çalışma Raporu 3. 2. 1. şöyledir: ilkeleri gösterici yol Konferansı’nın Hareketi Hakları İnsan Türkiye olmaktan öte, onateslim olmamanınbirgüvencesidir. koşulu bir edebilmenin müdahale sorunlara ve gündeme sağlamlık, düşünsel açıklık, hissediyor.Kavramsal ihtiyacını ulaştırma ginliğe zen- düşünsel ve açıklığa kavramsal haklarını insan da yandan bir bulunurken, altında baskısı gündemin bir gerektiren geçmeyi leme ey olarak acil ve yakıcı yandan bir hareketi, hakları insan Türkiye leştirilmesinin temel önkoşulları olarak kabul etmektedir. rının etkin korunmasını, insan haklarının korunması ve gerçek koşullaçevresel- yeryüzünün vedemilitarizasyonunu lumların top- sağ¬lanmasını, barışın iç ve uluslararası Konferansımız, mek ve tutumlarını bubakımdanbelirlemekle yükümlüdür. değerlendir- bakımından etkileri haklarına insan gelişmeleri, bütün devletlerdeki ve düzeydeki global savunucuları, hakları İnsan vurgulamaktadır. ilkesini gerektiği olması belirleyici da alanlarda kültürel ve sosyal ekonomik, değil, düzenlemelerin siyasal ve hukuksal yalnızca haklarının, insan Konferansımız, 1.3. 1.2. 1.1. normlar olarak tanımlamaktadır. dayananilkelere bu ve ilkeleri eylem amaçlayan çekleştirmeyi Konferansımız, insan haklarını, insan onurunu her insanda ger- dirilmelidir. değerlen- ve belirlenmeli göre normlarına ve ilke hakları insan uygulamaları, hükümetlerin ve yasaları Devletlerin tün ilkeler insanhaklarıdır. üs- faaliyetlerinihaklarıaktivistlerininen belirleyen İnsan lerdir. hareketihakları insan eşitliği, mada vazgeçilemeziçin ilke - ol- sahip onuruna insan ve haklarda üyesinin her türünün insan ve devredilmemezliği bütünselliği, haklarının İnsan - - • ÇalışmaGrupları Konuşmacılar: Ayşe Karabat, ElçinAktoprak. Kolaylaştırıcı: Tanıl Bora boyutları Dünyada hakihlallerinin ve duyarlılıklarda aşınmanın • Açılış Paneli çalışma oluşturulan altında gruplarıyla gerçekleştirildi. başlık üç ve paneli açılış Konferans, olduğu ilke ve değerleri öneçıkarmaya çalıştı. sahip Bildirge’nin Evrensel karşısında aşınma ve çabaları laştırma meşru- konusu söz etmeye, tespit nedenlerini ve boyut aşınmanın görülenduyarlılığında hakları insan ve ihlallerinin hak gerçekleşen çapında dünya üzerinden örnekleri ülke değişik tartışmalarla leri raraya gelen insan hakları savunucuları, iki gün boyunca sürdürdük bi- Konferansı”ndaHareketi Hakları İnsan Türkiye “10. nedenle Bu gidiş yaşanıyor. yaygınlaştırılarak küresel ve kalıcı bir olağanüstü hal rejimine doğru modelinin devleti” “güvenlik önerilen toplumlara üzerinden maları maya zorlandıklarına tanık olmaktayız. Dahası, terör ve tehdit algıla- bırakılarak sözkonusu ihlallerimeşrulaştırma politikalarını onayla- karşıyaikilemiylekarşı güvenlikmi?” mü, “özgürlük da toplumların gerçekleştirdiğine, ihlalleri hakları insan ciddi üzere olmak işkence ve hakkı yaşam başta gerekçesiyle mücadele” “terörizmle letlerin dünyadadev tüm sonrasında 2001 Eylül 11 özellikle de, Gerçekten len aşınmanınboyutları oldu. görü- duyarlılıklarda karşın buna artış, ihlallerindeki hakları insan yaşanandünyada tüm konusukonferansın nedeniyle düşmesi denk Yılı’na60. edilişinin kabul Bildirgesi”ninEvrensel Hakları “İnsan da HareketiTürkiyeKonferansı”,Hakları “10. İnsan tirilen zaman- aynı gerçekleş- Pamucak’da İzmir/ arasında tarihleri 2008 Kasım 21-23 “EVRENSEL BİLDİRGE’NİN 60.YILI’NDA İNSAN HAKLARI İHLALLERİNİN VEDUYARLILIKLARDA AŞINMANIN BOYUTLARI”

- - 173 10. Türkiye İnsan Hakları Hareketi Konferansı | İnsan Hakları Derneği 174 15. Olağan Genelkurul Çalışma Raporu Tanrıkulu. SezginKozağaçlı, Selçuk Türkdoğan, Öztürk Aydın, Oya Miroğlu, han Or Doğdu, Üçpınar,MustafaKerem Hülya Altıparmak, Cinmen, Ergin Katılımcılar: Kolaylaştırıcı: 1- Hak lüyoruz. Güvenlik kaygıları, özellikle 11 Eylül saldırılarından sonra saldırılarından Eylül 11 özellikle kaygıları, Güvenlik lüyoruz. göz yaptığını” “yatırım kaygılarına güvenlik bu fazla daha giderek için üretmek yenidenmeşruiyetlerini kendi devletlerin yandan, öte konusu;güvenlikkaygıları söz “sahici” kaynaklanan sizleşmesinden sosyallikle yoksulluktan,belir- eşitsizlikten, beklentilerinin gelecek si, askerî-polisiye bir güvenlik kaygısını ekledi buna. Bir yandan özel- sona ermesinin ardından yerel sıcak savaşların mümkün hale gelme- ğun bir sosyal güvenlik kaygısını beraberinde getirdi. Soğuk Savaş’ın yo- refah alanında her hayatın beraberinde sosyal tasfiyesi, tedricen yapılarının itibaren, dönümünden 80’ler 1970’ler/ yukarı yani aşağı beri, başlamasından “çağı”nın neoliberalizm dünyada Bütün GİRİŞ dig, SemaAlpan Atamer, Sinem Coşkun, Tan Morgül. Sta- Per Dalkıran, Özlem Atalar, Ömer İpekyüz, Necdet Üstün, İlknur Katılımcılar: Kolaylaştırıcı: 3- Hakihlallerive duyarsızlaşma karşısında uluslararası Önder. Süreyya Sırrı Öğünç, Pınar Holzer, Petra Türkeş, Ömer Bilal, Muhsin dar, S. Erdem Türközü, Gaye Boralıoğlu, Hasan Anlar, Melek Göregenli, Katılımcılar: Kolaylaştırıcı: 2- Hakihlallerinin meşrulaştırılmasında ve duyarlılıkların duyarlılıklarda aşınmanın nedeni olarak cezasızlık. olanakları. sivil toplumun durumu/rolü, işbirliği ve dayanışmanın aşınmasında popülerkültürün rolü

ihlallerinde artışın, meşrulaştırmanın ve

Ayşe Karabat, Ebru Tekin, Elçin Aktoprak, Hüsnü Öndül, Alper Görmüş, Bahattin Özdemir,Bahattin SinclairWebb,Görmüş, Emma Alper raa Pkaa Atl çr Cm ei, ea Din- Cemal Çelik, Cem Uçar, Aytül Pekkaya, Armağan Nilgün Toker Coşkun Üsterci Tanıl Bora - - ii yuaaa eitrln dr v yrıa pailre v top- ve pratiklerden yargısal ve idarî geliştirilen uygulamada gibi doğabileceği boşluklardan yasal ve anayasal durum Bu memesidir. edil- takip eylemlerin tanımlanan olarak suç bakımından normları hukuk ulusal hem evrensel hem örneği bilinen en halinin Cezasızlık yol ve yöntemleri tartışmıştır. izlenebilecek yolunda aşma cezasızlığı ve dönüşümleri sağ-layacağı ve toplumsal sorunla-rı, cezasızlığın aşılmasının ve bireyselcezalandırmanın açtığı yol cezasızlığın yapıları, açan yol anla- cezasızlığa mında sistema-tikleşmesi cezalandırmamanın grubumuz, Çalışma 1- HAKİHLALLERİNDEARTIŞIN, MEŞRULAŞTIRMANIN VE aşınmanın önemlinedenlerindenbirisi debueğilimdir. veya özcü basamaktır.edemeyeceğiilk diği, Milliyetçi,olarak genel ırkçı, dinci, etme- hareketininterkve düşüncesinin hakları insan fikri, temel ğu veolmaktangelendokunulmazlıklarıoldu- hakları insan insanın her olarak, bağımsız kanaatinden vicdanî ve siyasî dininden, dilinden, ırkından, renginden, Ancak getirmiştir. geliştirilmesini anlayışının vesorgulayankatan hesaba engellerini sosyalkısıtlarını, haklarnan kaynakla- koşullardan nesnel durumlardan, somut insanların mek, gürlüklerle ilgili taleplerin gerçekleşmesini engelliyor olduğunu öz gör- ve “soyutluğunun”, hak tasarımın insan Bu yatar. değer ilkesel verilen haklarına temel insanın “soyut” düşünülen olarak dırılmış koşullarındanarın- veözgül özeliklerinden kaynağında,bütün sinin hakları duyarlılığını gerilettiğini insaneklemeliyiz. İnsan hakları düşünce- de güçlenmesinin hareketlerin politik öne politikaların, politikasını çıkaran kimlik olarak genel ırkçı, milliyetçi, ortamda, Bu duyarlılığını bastıracağı açıktır. hakları insan ve özgürlükleri hakları, kurumlaştırılmasının, halinin Bir yürütmektedir.hükmünü rejimlerde bütün politika, anlayışını bir güçlendiren yönetim otoriter artıran, önlemleri polisiye kullanarak güvenliği, hayatta toplumsal Kısacası, yaratılıyor. paranoyası güvenlik bir yütülüyor, bü- beslenip işlenmesiyle boyutlarda olağanüstü tehdidinin “terör” DUYARILIKLARDA AŞINMANIN NEDENİOLARAKCEZASIZLIK global olağanüstü halden söz edebiliriz. Olağanüstü halin, istisna kimlik politikalarının yol açtığı tahribat, “insan” ortak paydasını geçersizleştirmeleridir.kimliğini duyarlılığındakihakları İnsan rımka çk b kaygıları bu çok, artırmaktan güvenliğini insan - 175 10. Türkiye İnsan Hakları Hareketi Konferansı | İnsan Hakları Derneği 176 15. Olağan Genelkurul Çalışma Raporu aracılığıyla suçu failsiz kılma; suçun pozitif olarak tanımlanamaya- olarak pozitif suçun kılma; failsiz suçu aracılığıyla “önlem”lerengelleyecek belirlenmesini failin kılma; meşru ve yasal ihlalini yasağın yoluyla belirlenmesi hallerin istisna gibi müdahale savaş,acil hal, olağanüstü karşısında yasak engelleme; tespitini çun tadır. Bu mekanizmalar, suç tanımının muğlâklaştırılması yoluyla su- verecekyapılmasınaizin olanın yaratmakmekanizmalar saklanmış Bu bağlamda devlet/devletler, suçu suç olmaktan çıkaracak ya da ya- açık göstergesi olduğusöylenebilir. mantığın iç bir kaldırmayayönelik ortadan niteliğini olma suç ların eylemiher kapsayacak suç- işlenen kamuadına genişlemesi, şekilde nin, neredeyse devlet görevlilerinin “kamu” adına gerçekleştirdikleri halleri- dokunulmazlık tanımlanan yasalarca ve Anayasamektedir. göster olduğunu engel bir sistemik boşaltan içini de mücadelesinin edilmesi ilan ve kabul hukukça pozitif özgürlüklerin ve hak önünde destekleniyor olması, cezasızlık halinin insan hak ve özgürlüklerinin de toplum önünde meşrulaştırılmasını sağlayan zihniyet yapılarınca gelir.anayasalhem Cezasızlığın ve yasal dayanağa hemolması sahip anlamına olduğu gereği sistem cezalandırmamanın olması, tırılmış vemeşrulaş- tarafındantanımlanmış sistem doğrudan hallerinin lık düzenlenmiş ve bu mantık aracılığıyla oluşmuş olması, dokunulmaz göre mantığına iç sistemin yapıların bu muafiyeteaçan yolCezadan tan hareketle oluşturulmuş zihniyet kalıpları olarak tanımlayabiliriz. mantık bu ve mekanizmalar içselleştiren mantığı yapılar,bu eden tesis mantığını düzen bu mekanizmaları, mekanizmalar Bu tanımlanabilir. düzenleyici olarak ve kurumsal tüm taşıyan olarak ilkesi yapılar,açan içkinyolkendi Cezasızlığa mantığını düzen devletlerin değil, aynı zamandatoplumsal yargı zeminindededüşünülmelidir. zemininde yargımekanizmalarınedeniylehukuksal yalnızca etmesi talep arayışınıda adalet olan alanı mücadele bir politik de hem dan bakımın- sağlama tesisini ilkesinin adalet içerdiği hukukun pozitif hem mücadele cezasızlıkla açacağından, yol zayıflamasına gusunun salardan kaynaklanmaktadır. Bu durum her şeyden önce adalet duy nin dokunulmazlığı gibi dolaylı hükümler yoluyla Anayasa’dan ve ya- örneğinde olduğu gibi, doğrudan ve milletvekili ve kamu görevlileri- maddesi 15. Geçici Anayasası’nın 1982 görünümü, hukuksal Bunun sındaki hukuksal, politik ve ahlakî bağın kopartılması anlamına gelir. meşruiyettendayanaklumsal de alabilir. araveceza - suç Cezasızlık, - - - - - mayanlar için meşru hale getirilmektedir. Bu durum özellikle Kürt özellikle durum Bu getirilmektedir. hale meşru için mayanlar ol- “ait” topluma hukuksuzluk da sonucunda bunun ve yapılmakta ayrımı topluluklar ve grup kişi, kapsamadığı ve kapsadığı hukukun neredeyse getirerek hale tartışılır “önceden” masumiyeti yaratada - ya rak kategorisi düşman içinde mantığı savaş deyişle bir Başka konusu ihlalin toplumsal algısını belirleme gücüne sahip olmaktadır. söz de hem mekanizmasını yargı sağlamaktadır.hem rarakBöylece oluştu- kategorilerini etmeyen ve eden hak ihlali dayalıayrımcılığa olarak esas kalıplarını zihniyet meşrulaştıracak ihlalini hak Devlet ve hesapsorma talebininengellenmesineyol açmakta. suçun duygusunaanonimleştirerek,çaresizlik da Böylece mağduru anonimleşmesi içkinleştirilmesidir. duygusunun olduğu işlem bir “öznesiz” ihlalinin hak dolayısıylave yayılması sorumluluğun mesi, anonimleş- suçun sonuç önemli en açtığı yol mekanizmalarının me Failinyoluylabelirsizleştirilmesi yaratılansorulmayıengelle- hesap ma biçimlerinidehesabakatması gerekmektedir. cezalandır bu mücadelenin yürütülen karşı cezasızlığa alındığında, önüne göz sağlandığı biçimiyleve niteliği cezalandırmanın rıcılığın, caydı - ve engelleme Suçu doğurur. sonucunu kalması dışında samı kap- hukukun hallerinin caydırıcılıkve engelleme suçu olan niteliği önemli en ilişkinin hukuksal arasındaki ceza ve suç açtığından yol söz konusu yasağın ihlalini teşvik etme, özendirme gibi sonuçlara da mekanizmalar,bu kılan görünmez da mağduru yoluyla kılmak mez ilanıdır.görün- olmadığının Suçu var de mağduriyetin bu da sından zayıflamasına neden olmaktadır. incinmesine, Çünkü cezasızlık hali, suçun inkârı ve mağdur açı- duygusunun adalet baktığımızda dan açısın- mağdur kurban,yandan öte doğururken sonucunu kılınması görünmez suçun kaldırılması, ortadan suçun yandan bir Cezasızlık, lalini meşrulaştırmaktadır. yaratarak,belirsizlik sayılabileceğinedurumlardailişkin suç ih- hak hangi ihlalinin hak konusu söz de hem imkânsızlaştırılmakta talebi cezalandırılma kılınarak görünmez suç hem aracılığıyla Bu teknikler edilebilir. ayırt olarak teknikler toplumsal gibi “sorumluluğu” failin da ya ötekileştirilmesi mağdurun kirletme, masumiyetini run sal teknikler ve suça karşı toplumsal duyarlılığı zayıflatacak, mağdu- hukuk gibi (Guantanamo) yaratılması mekânların edilen iddia cağı - - 177 10. Türkiye İnsan Hakları Hareketi Konferansı | İnsan Hakları Derneği 178 15. Olağan Genelkurul Çalışma Raporu önemlidir. yaratılmasıpratiklerin edecek teşhir hatta kılacak, görünür suçluyu vesuçu etkiyeolacağından, bir sahip dönüştürücü da yetkalıplarını tirecek mücadele alanları, aynı zamanda bireysel ve toplumsal zihni- yargı mekanizmasını cezalandırmayı mümkün kılacak şekilde değiş- mücadelesinde önündeki temel engellerden biri haline gelir. O halde, engelleyecek etkilere sahiptir. Bu türden bir toplumsallık, demokrasi yecek hem de toplumun müşterek bir adalet duyguna sahip olmasını pekiştireceklini ve dolayısıyla bireyinhem duygununadalet zedele- düzeyde ise unutma, görmezden gelme, onaylama gibi cezasızlık ha- Toplumsalaçmaktadır. yol edimlerine vazgeçme sahipliğinden hak gibikorku mağduriyeti gizleme, çaresizlik,düzeydebireysel nuçları so- çıkarıcı niteliğinden olma suç suçu hatta ve olağanlaştırıcı tırıcı, önemlidir.düşünmek giderimlerini dan meşrulaş- suçu Cezasızlığın, veadalet bakımın - onarıcı adalet aşmanın dağıtıcı cezasızlığı lemek, Cezasızlığın bireysel ve toplumsal düzeyde yol açtığı sonuçları belir- ortadan kaldırmamalıdır. lidir. Bu çaba medyatik manipülasyonlara karşı uyanık olma gereğini yollarınınmümkünaranmasıönem- kılmasının görünür ihlalini hak sı için de en etkili alanın medya olacağı açıktır. Bu nedenle, medyanın etkili güçlerden birinin medya olduğu göz önüne alınırsa, suçun ifşa- en içselleştirilmesinde duygusunun saplaşmama/hesaplaşamama he- yani tutulmasında, canlı sürekli kalıplarının yeniden zihniyet üretildiği meşruluğunun ihlalin dolayısıyla ve muafiyetin Cezadan lanmasına dayol açıyor. onayihlalin aynızamanda meşrulaştırılması toplumsal cezasızlığın süreçleriyle dışlama ve ayrımcılık Çünkü gerekmektedir. içermesi da sokulmasını alanına müşterek toplumun sorununun Kürt lenin, mücade- yönündeki aşılması halinin cezasızlık dönüşen haline luk hukuksuz olduğundan, etkisi bir önemli kategorilerin oluşturulan dayalı sorununa Kürt sıradanlaşmasında ve yaygınlaşma pratiğinin gelmektedir.hale Türkiye’decezasızlık meşru cezasızlıkla ve nudur soru- hukuku ceza bir de kendisi pratiklerinin cezasızlık anlamda, niteliğindedir.Bu suç kısmı bir pratiklerin yargısal ve idarî yaratan halini Cezasızlık görülmektedir. açıkça biçiminde algılanma fından yargıhem duğunda toplumihlalin tarabu de mekanizmasındahem - ol- konusu söz ihlalleri hak tüm çıkan ortaya çerçevesinde sorunu - - çn bşlaa dlysya ouumz dknlr ıaa eylem kılacak dokunulur dokunulmazı dolayısıyla boşaltacak içini tanımlarının dokunulmazlık geliştirmek; pratikler zorlayacak liyle ha- oldukları düzenlemeleri yasal için, etmek mücadele Cezasızlıkla sizleştirilen faili açığa çıkarmak bakımındanönemibüyüktür. belir mücadelesinin aşma engelleri Bu bulunmaktadır. engeller ki faillerinbile yargılanmasıörnektehalde failler olduğu belli önünde- niteliğindedir.vakakonusu “örnek” Söz bir önemli konuda bu ifşası lidir. Örneğin Hrant Dink davası ve işlenen suçun faillerinin tespit ve önem- olmak mobilize üzerinden vaka “örnek” her edecek mahkûm ve kılacak açık ihlali tanıdığından, faili ve suçu aracılığıyla olaylar mesi, kaydedilmesi ve teşhir edilmesi yatıyor. Toplumsal hafıza, tikel edil- ilan failininve suçun temelinde mücadelesinin kaldırma tadan or- mekanizmaları olağanlaştıran halini cezasızlık aşma, Cezasızlığı bir etkiye desahiptir. likte cezasızlıkla mücadele aynı zamanda geleceğe dair dönüştürücü İnsan hakları ihlallerini önlemeye yönelik diğer mekanizmalarla bir- dönüştürülebilir. sini sağlayacaktır. Bu bakımdan Ergenekon davası önemli bir pratiğe durların hesabını görmüş olması sayesinde mağduriyetin giderilme- sağlayan tüm mekanizmaların ilgası olanağına sahiptir hem de mağ- lerin yargılanması ve mahkûm edilmesi, hem darbenin meşruluğunu geri alma anlamına gelecek bir hesaplaşma iradesinihalidir. Örneğin, darbeci- dolayısıyla kurtulma, açmazından mağduriyet açısından taşıyacaktır. önemli işlev,de mağdurişleviniBu görme” “hesap olan en nitelik bakımından onarılması duygusunun adalet cezalandırma, mağdurun olan sağlayacak oluşmasını duygusunun “ödetme” bedelini olanın kaybedilmiş da ya kazanma geri olanı kaybedilmiş yoluyla,getirme getirmelidir.hale yerine Eski işlevini kaldırma dan orta- mekanizmayı açan yol ihlale yoluyla hatırlama zamanda aynı değil doğuracaktır.arınma yüzleşmeyi bir ğından, sadece Yüzleşme, sağlayaca- de bilgilenmeyi ilişkin ihlale olan olmuş Cezalandırma, ve cezalandırılmışihlallerarasındaki orana bağlı birniteliktir. ihlaller kalan cezasız nitelik, bu önemlidir.Ancak bakımından ması sağla - caydırıcılık ve engellenmesi suçun vardır.Cezalandırma, ları sonuç- önemli bakımından engellenmesi suçun de hem lendirilmesi güç- duygusunun adalet hem cezalandırmanın ve aşma Cezasızlığı - 179 10. Türkiye İnsan Hakları Hareketi Konferansı | İnsan Hakları Derneği 180 15. Olağan Genelkurul Çalışma Raporu ların mağdurları, değersizleştirilerek, bu cezalandırmayı hak eden hak cezalandırmayı bu değersizleştirilerek, mağdurları, ların konusudur.söz sistematikleşmesi zilerinde yargısızSözgelimi infaz di- TV sinemada, edebiyatta, popüler şiddetin, intikamcıveya dırıcı dünyadagürlerekarşı fi veeden Türkiye’detemsil özneleri cezalan- biridir.sonuçlarından vahim“Tehlikeli” nun sayılanveya “kriminal” bu- normalleşmesi, “oyunlaşarak” öldürmelerin toplu balamaların, bom- yaygınlaşması,böylece temsilininformatıyla oyunubilgisayar nın beslenmesine bağlı olarak başka bir boyutta çoğaltılıyor. Savaşın algıları- tehdit kaygılarının,güvenlik sonra saldırılarından Eylül 11 dönemde popüler kültürün işlediği temalardan biri olmakla her beraber, Şiddet yaygınlığıdır. temsilinin şiddet mecrasında, her hemen İnsan hakları duyarlılığı açısından ilk dikkat çeken, popüler kültürün rici etkisinedek... konformistleştiönemlisi - daha belki levizyonunmanipülasyoncuve tekültürüne,tüketim- edebiyat metalaştırıcı popüler vesinemadan, işleyenyeniden imgelerini vearketiplerini yıllık yüzlerce insanlığın bu: alandır bir bileşenli çok yaygınve derece Son biliyoruz. etkisini Popüler kültürün, toplumsal bilinç ve bilinçdışı üzerinde olağanüstü 2- HAKİHLALLERİNİNMEŞRULAŞTIRILMASINDA VE Ek Protokolleri onaylanmalı ve hayata geçirilmelidir. normlarauygunCenevre için çözülmesi Sözleşmeleri’ninşekilde bir uluslararası iddialarının ihlal olan ilişkin çatışmaya silahlı nılmalı, kulla- aktif daha yapılar öngörülen AvrupaKonseyi’ndeve Milletler sahip olduğu unutulmamalıdır. Bu kapsamda olmak üzere, Birleşmiş etkisine yargılama ve denetleme önleme, bir güçlü da kanizmaların me- uluslararası yanında mekanizmalar ulusal aşmada Cezasızlığı delede ortaklaşabilmek içinkoordinasyon oluşturmakgereklidir. müca- yürütülen karşı haline cezasızlık de hem oluşturmak havuzu sivilorganizasyonlarvepolitik paylaşımı bilgi arasındavehem bilgi verenkonudamücadele bu merkezetüm pratiğialmak; bakımından cezalandırma hiyerarşisini sorumluluk arasındaki amir ve memur sorumlularını, suçun ve faili doğrudan suçun sağlamak, lenmesini sının en önemli ayağı olan avukatın cezalandırma pratiklerinde güç- detmek, bu konuda bir “bilgi havuzu” oluşturmak, yargı mekanizma - ve sözü kurmak; cezasız kalan, hesabı sorulmayan suç ve failleri kay DUYARLILIKLARIN AŞINMASINDA POPÜLER KÜLTÜRÜN ROLÜ - - oluşturma çabaları kitle iletişim araçlarını denetim altında tutanlar altında denetim araçlarını iletişim kitle çabaları oluşturma olamayacağıdır.olup konudagerekiyor.Bu “tetik”durmak Alternatif katkısı arttırmaya duyarlılığını hakları insan üretimlerin, alandaki Tartışmanınbumüdahalelerin, kültüralanına popüler ekseni,temel teşvik eder;bizi “istikrar”ın rahat divanında olumlamaya gevşemeye sevk eder. hayatımızı kendi bizi kolaylaştırır, yıkmamızı sırtına ötekilerin veya başkalarının sorunları/sorumlulukları kopararak, gerçeklikten etkisiyle, seyircileştirici ve edici dramatize hafifletici, gelmeyecektir.televizyon, şey Özellikle bir başımıza sürece diğimiz yerdedirve haksızlıklara boyunyükseltmediğimiz,karşısesimizieğ- etmiştir. Bu imge ve anlam dünyasına göre sonuçta herkes hak ettiği mağdur da sanıldığı kadar mağdur değildir: o da başına gelenleri hak toplumsürekli yeni kurtarıcısını bekleyecektir. aslındanoktadan Bu kurtulamayan Vesayetten olmuştur. mahkûm çocukluğa bir ebedî toplum ise yerde olduğu kahramanlardır.Kahramanların geçmiş te hareke - için kazandırmak yeniden asaletini millete olan çürümekte ve/veyagereği çıkarları âli devletinitilmiştir. Zalim adeta zalimliğe babasıdır...kurbanıdırveaile veşiddet iyi bir eş da bir o bakıma Bir sürdürülmesine aracılık eder. Zalim olan aslında zalim değildir: O iyi ve meşrulaştırılmasına quo’nunstereotipler, tanımlayanstatus den yeni- ve yeniden mağduru ve Zalimi benzer... fantezilere ve yalara rü- anlamda sahiptir.Bu varlığa bir direngen ve olur var yaratarak kurbanlar yeni sürekli ve halindedir akış bir sürekli dur,kesintisiz, uçucu- kültür Popüler işliyor? mekanizmayla bir nasıl dünyasında anlam kültürün popüler inşaları, türleştirmeler,(kalıplar) stereotip Cinsel, etno-kültürel, sınıfsal ayrımcılıklar, parodileştirmeler, karika- ları karşısında sinikbirtutumuyerleştirmektedir. hak insan bizzat öte, olmaktan yansıması ihlallerinin hak yoğun ve yaygın olduğumuz tanık günbegün şiddet, pornografikleşen bayağı bas- ve edilen temsil edilmektedir.kültürde Popülerestetize içinde alışverişi teşhircilik-röntgencilik bir meşrulaştırılmamakta, şiddet, sadece yöneltilen sayılanlara düşman istikrara ve düzene lıklara, medyada ve gündelik dilde salgınlaştırılmasıdır. Muhalif olana, azın- hakları ihlallerini “münferit vaka” olarak kodlayan egemen söylemin, insannormalleştirilir. örnek, cezasızlık Veya,yüceltilerek,bir başka “iyiler” gerçekleştiren hakkı ihkak-ı bırakmayıp pabuç “hilelerine” “kötüler”olarakkalıplanırlar. Hukukunvekötülerin dolambaçlarına - 181 10. Türkiye İnsan Hakları Hareketi Konferansı | İnsan Hakları Derneği 182 15. Olağan Genelkurul Çalışma Raporu ciddi biraşınma görülmektedir. duyarlığındadayönelik haklarına insan toplumların yaşanmakta, ri ihlalle- hakları insan ağır üzere olmak veişkenceyasağıalanlarında hakkıyaşam dünyada Yılı’ndabaşta tüm 60. kabulünün Bildirge’nin Evrensel ki var kazanımıdır.Ne bir büyük insanlığın fikri renselliği ev haklarının insan ve kabulü EvrenselBildirgesi’nin Hakları İnsan 3- HAKİHLALLERİVEDUYARSIZLAŞMA KARŞISINDA de konuşulmuştur. olabileceği anlamlı aktvizmi”nin kültür “popüler tür bir bulunacak müdahalelerde eden telkin duyarlılığını hakları insan “sohbet”lere ortamındaki internet Özellikle edilmesidir. deontolojiler teşvik vurgulayan oluşturmalarını değerlerini hakları örgüt- insan meslek temel çalışanların lerinin, alanında kültür popüler öneri, başka Bir açıklamalarıdır. açısından değerleri temel kendi “mesaj”larını bunların öte vermekten not örneklere olumlu ve/veya olumsuz rı, hazırlamala- “karne”ler değerlendiren açısından duyarlılığı onuru insan biri, haklarıörgülerinin, popülerkültür vehakları insan ürünlerini Bunlardaninsan getirilmiştir. dile de öneriler çerçevede Bu üretimine müdahaleyolları üzerinedüşünmekgerekecektir. imge ve anlam mecralarındaki kültür popüler duyarlılığınınhakları insan temkinlilikle, bir eleştirelolarak,farkında “tuzak”ların ğumuz gelişmiştir ve gelişecektir. ederek Bu bakımdan, üzerinde uzun uzun durdu- hitap da dünyalarına hayal ve vicdanlara duygulara, değil, akıllara sadece hareketi, hakları insan açıktır.Çünkü olduğumuz ya karşı- karşı alanla bir edilemeyecekgözardı aldığımızda, önüne göz arketiplerinikadim insanlığın veyeniden imgelerini üretmegücünü yaygınlığınıdeğil, olağanüstü sadece kültürün, popüler yandan, Öte duyarlılığın oluşmasınınönündeengeldir. tüketen işleyişi, -konumuz açısından- insan haklarıyla ilgili kalıcı bir süratle değerleri ve imgeleri kültürün popüler etkisi, bancılaştırıcı lojinin ötesinde, daha derinde; tüketim kültürünün metalaştırıcı, ya- fi ltreler vardır. Kültür endüstrisine hâkim olan egemen siyasal ideo- ve dışlanmaktadır. Sesini duyuramayanların sesinin önünde sıra sıra marjinalleştirilmektetarafından mekanizmaları işleyiş kurumsal ve VE DAYANIŞMA OLANAKLARI. ULUSLARARASI SİVİLTOPLUMUN DURUMU/ROLÜ, İŞBİRLİĞİ - mesinde her türlü hiyerarşik söylem ve yaklaşımlardan kaçınılmalı,yaklaşımlardan vehiyerarşik söylem türlü her mesinde güçlendiril- ve geliştirilmesi dayanışmanın ve işbirliği Uluslararası hak temelli örgüt içinvarlık nedeni halinegelebilmektedir. örgütlerinedayatabilirkenhakları insan lerini yandandiğer çokpek gündem- kendi kaynaklarının fon yandan bir çalışma temelli Proje vizmden uzaklaşmagibisorunlara yol açabilmektedir. akti- zayıflaması, örgütlenmenin hapsedilmesi, içine kulvarlar belli mücadelenin rekabetçilik, birlikte geliştirmekle yeteneklerini nin örgütleri- hakları insan konularda gibi sürdürebilirlik ve ulaştırma sonuca şeffaflık, verebilirlik, hesap planlama, çalışma temelli Proje yeni, ortak ve etkinbir dilgeliştirmesineihtiyaç vardır. tutacakduyarlılığını kesimlerindiri toplumsal uluslararası çapta de hem ulusal hem alarak önüne göz koşulları bu savunucularının ları hak insan koşullarda sosyoekonomik küresel yeni bulunduğumuz içinde karşısında çabaları meşrulaştırma ihlallerini hak Devletlerin biçimde gerçekleştirilmesinde fayda vardır. çalışmaların uluslararası deneyim ve bilgi paylaşımlarını da içerecek güçlendirmelidir.ve Bu geliştirmeli çalışmalarını eğitim ve kındalık İnsan hakları örgütleri hem kendilerine hem de topluma yönelik far aşınmaya dolaylı olarak yol açmaktadır. duyarlılıklarda ve etkisizleşmesine mücadelenin durum Bu vardır. sorunu eşgüdüm ve paylaşımı veri bilgi/ dayanışma, iletişim, lerle örgüt- diğer de hem ve içinde kendi hem örgütlerinin hakları İnsan ğini gözdenkaçırabilmektedir. gerçe- olduğu aynıkaynağının ihlallerin gelen meydana alanlarında kendi çalışanlar, alanlarda Farklı etmektedir. teşkil engel önünde mücadelesinin birlikte örgütlerin eksikliği bakış bütünlüklü nelik yöhaklarına - insan örgütlerdegörülen temelli hak şeydenönce Her ve yetersizliklerini desorgulamalıdır. eksiklik olabilecek rolü gelişmede konusu söz girmemeli, içine şım yakla- kolaycıbir yıkarak üzerine devletlerin sorumluluğu tüm ları, Bununla birlikte uluslararası sivil toplum ve insan hakları savunucu- ler üçüncüşahıslarınhakihlallerinden desorumludur. Bu kaygı verici gelişmenin aslî sorumlusu devletlerdir. Ancak devlet- - - 183 10. Türkiye İnsan Hakları Hareketi Konferansı | İnsan Hakları Derneği 184 15. Olağan Genelkurul Çalışma Raporu ya yeterli zamanı bulamadık. tartışmayabir ihtiyaçsamlı vardır. Atölye tartışma- bu çalışmasında kap- üzerine niteliği kurduğu/kuracağıilişkilerin örgütlerin temelli evrenseluluslararasıverolüolan bölgesel kurumlarlaartışında hak duyarsızlıkların ve ihlallerinin hakları insan olan konu bir Önemli ve pratik her türlü engelkaldırılmalıdır. yasal,idarîyapabilmenin önündeki protestoaçıklaması velik, basın etkin- yürüyüş, gösteri, barışçıl tüm artıracak duyarlılığı ve kılacak İnsan hakları mücadelesini ve aktivizmini toplum nezdinde görünür sağlayacak ağlar oluşturmakbunlardan bazılarıdır. paylaşımını deneyim ve bilgi gerçekleştirmek, eylemler eşzamanlı mültecilik, silahsızlanma vb. başlıklarda ortak kampanyalar yapmak, runluluktur: Guantanamo, Darfur, iklim değişikliği ve zo- çevresel yıkım, bir dayanışması ve işbirliği ölçekte uluslararası ve ulusal lerin örgüt- temelli hak için geliştirilmesi ve korunması haklarının insan karşısında duyarsızlaşma ve ihlalleri hak yaşanan boyutta Küresel üstü kuruluşlardan bağımsızlığıtitizliklekorunmalıdır. devletlerarası/ ve hükümetlerdevletler, örgütlerinin hakları İnsan bilmektedir (Sanalâlemdeoturduğumuz yerde aktivist olduk). ihlallerine doğrudan ve aktif hak müdahaleyi engelleyici bir alanına/ rol de oynayasorun - zamanda aynı araç bu iken aracı bir dirmesinin güçlen veişbirliğiniuluslararası ulusal planda örgütlerin temelli hak yandan bir oluşması ağlarının çalışma ve kullanılması Teknolojinin eşitler arası kurulmasına ilişki dikkat edilmelidir. - Hakları HaftasıÖzelSayısı 10-17 Aralık 2008İnsan 10-17 Aralık 2008İnsan Hakları HaftasıAfişi-1

YAYIN 1 YAYIN 3 İHD YAYINLARI 10-17 Aralık 2009İnsan 10-17 Aralık 2008İnsan Hakları HaftasıAfişi-2 Hakları HaftasıAfişi YAYIN 2 YAYIN 4 185 İHD Yayınları | İnsan Hakları Derneği 186 15. Olağan Genelkurul Çalışma Raporu 8 Mart2009Dünya Kadınlar Mülteci Afişi–(2010) Günü ÖzelSayısı YAYIN 7 YAYIN 5 Mülteci Bilbord Afişi(2010) Mülteci Broşürü –Farsça YAYIN 8 YAYIN 6 (2010) İstanbul’dan Ankara’ya Cezaevleri Yürüyüşü /6Şubat 2009 Cezaevlerine Mektup GöndermeEylemi /1Ocak 2009 187 İHD Etkinlik Resimleri | İnsan Hakları Derneği 188 15. Olağan Genelkurul Çalışma Raporu Cezaevlerine Mektup GöndermeEylemi /17Nisan 2009 İHD AdanaŞubesiBasınAçıklaması/10Nisan2009 “Ölüm Kuyuları Açılsın”Eylemi /23Şubat 2009 İHD ETKİNLİKRESİMLERİ İHD Ankara Şubesi-“Kayıplar Haftası” Açıklaması/18Mayıs 2009 “Köy Korucuları Özel Raporu”Açıklaması/8Mayıs 2009 189 İHD Etkinlik Resimleri | İnsan Hakları Derneği 190 15. Olağan Genelkurul Çalışma Raporu Eylemi /27Mayıs 2009 İHD İstanbul Şubesi ve Yaratıcı Direniş Atölyesi’nin “Kayıpları Arama” İHD MuğlaŞubesi-“Kayıplar Eylemi” 18Mayıs 2009 31 Mayıs 2009 İHD İstanbul Şubesi -“Tansu Çiller Yargılansın” Eylemi İHD İstanbul Şubesi-“BirDahaAsla!”Eylemi /24Nisan2010 191 İHD Etkinlik Resimleri | İnsan Hakları Derneği 192 15. Olağan Genelkurul Çalışma Raporu 26 Haziran 2009 TİHV ve IHD-“İşkence Görenlerle Dayanışma Günü”Açıklaması 30 Mayıs 2009 İHD Adıyaman Şubesi-“Kayıplar Eylemi İçinİnsanZinciri”

12 Ağustos 2009 İHD Gaziantep Şubesi-“Güler Zere” Açıklaması İHD 23.Kuruluş Yıldönümü Resepsiyonu /20Temmuz 2009

193 İHD Etkinlik Resimleri | İnsan Hakları Derneği 194 15. Olağan Genelkurul Çalışma Raporu 1 Eylül 2009 İHD Çanakkale Şubesi-“Bozcaada BarışYolculuğu” İHD Ankara Şubesi–Hrant DinkAnması/19Ocak 2010

İHD MYKToplantısı (Diyarbakır) “İHD’ye Dokunma” Eylemi /13Şubat 2010 195 İHD Etkinlik Resimleri | İnsan Hakları Derneği 196 15. Olağan Genelkurul Çalışma Raporu İHD İstanbul Şubesi - “BirDahaAsla!”Eylemi /24 Nisan2010 ma Eylemi /3Nisan2010 İHD Diyarbakır Şubesi-Mehmet NuriTamçoban (14)İçinYapılan Otur - İHD Diyarbakır Şubesi–“Cezaevleri Eylemi” /1Temmuz 2010 /5HaziranİHD Bingöl Şubesi“UçurtmaŞenliği” 2010 197 İHD Etkinlik Resimleri | İnsan Hakları Derneği 198 15. Olağan Genelkurul Çalışma Raporu 10 Ağustos 2010 İHD SiirtŞubesi– “Orman Yangınlarına İlişkin”BasınAçıklaması İHD Diyarbakır Şubesi–İnsanHaklarıEğitimi/3 Temmuz 2010

Temmuz 2010 İnsan HaklarıAkademisi’nin Açılışı FIDH ve İHDOrtak BasınAçıklaması/17Ekim2010 4 Eylül 2010 İHD Diyarbakır Şubesi–Kayıplar Eylemi 199 İHD Etkinlik Resimleri | İnsan Hakları Derneği 200 15. Olağan Genelkurul Çalışma Raporu kardeşi Sıddık(Sofi) Özdemir Sedat Özevin, bir dönemBaşkanlık yapan SadiÖzdemir, üyemiz SalihÖzdemir ve patlamada hayatlarını kaybeden İHD Batman Şubesi eskibaşkanlarından Av. amacı ilearaçlarının anti tank mayın üzerinden geçmesiyle meydana gelen 31.07.2010 Cumartesi akşam saat 23.00sıralarında çıkan yangını söndürme