MODELE STRUKTURY MIAST GÓRNOŚLĄSKO-ZAGŁĘBIOWSKIEJ METROPOLII STRUCTURAL MODELS FOR GZM METROPOLIA

Praca zbiorowa - prowadzący / Team work - team leaders Dr inż arch.Tomasz Bradecki, dr hab. Inż. arch. Krzysztofa Kafka Zrealizowana w ramach zajęć Struktura Miasta/ realized in the framework of the Structure of the city pod opieką Prof. dr hab. Inż. arch.Zbigniewa Kamińskiego autorzy/ authors zespół studentów Wydziału Architektury Politechniki Śląskiej/ team of students from Department of Architecture on Silesian University of Technology W PROJEKCIE UCZESTNICZĄ:

POLITECHNIKA ŚLĄSKA WYDZIAŁ ARCHITEKTURY POLITECHNIKI GZM ŚLĄSKIEJ W PROJEKCIE UCZESTNICZĄ IN COOPERATION WITH

GZM POLITECHNIKA ŚLĄSKA WYDZIAŁ ARCHITEKTURY POLITECHNIKI ŚLĄSKIEJ

GZM to 41 gmin, które łącznie zajmują powierzchnię ponad 2,5 tys. km². Obszar ten zamieszkuje przeszło 2,2 mln mieszkańców, co stanowi z kolei więcej niż połowę wszystkich Wydział Architektury Politechniki mieszkańców województwa śląskiego. Politechnika Śląska należy do Śląskiej działa od 23 września 1977 Urząd Metropolitalny GZM wspiera największych uczelni technicznych w .Jego strukturę tworzy 5 Katedr. Za realizację projektu i rozpoczął Polsce. Jest szkołą wyższą o bogatej projekt odpowiada Katedra działalność od 1-go stycznia 2018 70-letniej już tradycji, jedną z Urbanistyki i Planowania Barbary 21A, 40-053 najstarszych uczelni technicznych w Przestrzennego kraju i najstarszą na Górnym Śląsku. GZM consists of 41 municipalities, a The Faculty of Architecture of the pair of all sectors over 2.5 thousand. Silesian University of Technology is Silesian University of Technology has km². The area of ten inhabited one of the largest technical been operating since September 23, inhabitants will translate 2.2 million universities in . Is a high school 1977. Its structure consists of 5 inhabitants, which in turn is more with a rich 70-year tradition, one of Departments. The project is than half of all inhabitants of the the oldest technical universities in the responsible for the Department of Silesian Voivodship. country and the oldest in Upper Urban Planning and Spatial Planning Metropolitan Office GZM Product for . the project and operation activities on January 1st, 2018 2 SPIS TREŚCI I ZAGADNIEŃ LIST OF CONTENTS

IDEA IDEA 4 CEL PROJEKTU AIM OF THE PROJECT 4 ZAŁOŻENIA PRACY W GRUPIE FORM OF TEAMWORK 4 SCHEMAT STRUKTURY GZM GZM STRUCTURE SCHEME 5,6 MODELE STRUKTURY ZIELENI I TERENÓW ROLNYCH GZM MODELS OF GREEN AND AGRICULTURAL AREAS STRUCTURE IN GZM 7 MODELE STRUKTURY UŻYTKOWANIA TERENU GZM MODELS OF AREA’S USAGE STRUCTURE IN GZM 8 MODELE INFRASTRUKTURY GZM MODELS OF INFRASTRUCTURE STRUCTURE IN GZM 9 MODELE KOMUNIKACJI GZM - AUTOBUSY I TRAMWAJE MODEL OF COMMUNICATION GZM - BUSES AND TRAMS 10 MODELE KOMUNIKACJI GZM – KOLEJ MODEL OF COMMUNICATION GZM – RAILROAD 11 MODELE KOMUNIKACJI GZM – SAMOCHODY MODEL OF COMMUNICATION GZM – CARS 12 MODELE KOMUNIKACJI GZM - PORTY I CENTRA PRZESIADKOWE MODELS OF COMMUNICATION IN GZM - PORTS AND INTERCHANGES CENTERS 13 MODELE KOMUNIKACJI GZM - ŚCIEŻKI ROWEROWE MODELS OF COMMUNICATION IN GZM - CYCLING ROUTES 14 MODELE STRUKTURY DEMOGRAFICZNEJ GZM MODELS OF DEMOGRAPHIC STRUCTURE 15 ZDJĘCIA PRZESTRZENI PUBLICZNYCH GZM PICTURES OF PUBLIC SPACES GZM 16 FRAGMENTY STRUKTURY PRZESTRZENI PUBLICZNYCH GZM FRAGMENTS OF PUBLIC SPACES IN GZM 17 MODELE STRUKTURY PRZESTRZENI PUBLICZNYCH GZM MODELS OF PUBLIC SPACES IN GZM 18 MODELE FRAGMENTÓW PRZESTRZENI PUBLICZNYCH GZM - KATOWICE, SPODEK MODELS OF PUBLIC SPACES FRAGMENTS IN GZM - KATOWICE, 19 SPODEK ZDJĘCIA PRZESTRZENI ZABUDOWY MIESZKANIOWEJ GZM PICTURES OF HOUSING SPACES IN GZM 20 FRAGMENTY STRUKTURY ZABUDOWY MIESZKANIOWEJ GZM FRAGMENTS OF HOUSING SPACES IN GZM 21 MODELE STRUKTURY ZABUDOWY MIESZKANIOWEJ GZM MODELS OF HOUSING SPACES IN GZM 22 MODELE STRUKTURY ZABUDOWY MIESZKANIOWEJ GZM - KATOWICE, NIKISZOWIEC MODELS OF HOUSING SPACES IN GZM - KATOWICE, 23 NIKISZOWIEC AUTORZY AUTHORS 24,25 ŹRÓDŁA SOURCES 27,28,29,30

3 IDEA IDEA Każde miasto lub gminę da się opisać poprzez przedstawienie ich struktury. Strukturę można przedstawić graficznie w formie rysunku i schematu. Każdą formę elementów struktury miast można przedstawić jako model rzeczywisty lub cyfrowy. Modele można zaprezentować w formie: wirtualnej prezentacji oraz poprzez syntetyczne rzeczywiste modele 3d

Every town or commune can be represented by showing its structure. The structure can be shown graphically as a drawing or diagram. Every form of structure can be made into physical or digital model. The models can be presented on virtual presentation and as an synthetic physical 3d model.

CEL PROJEKTU AIM OF THE PROJECT Realizacja ujednoliconej prezentacji cyfrowej oraz publikacji poświęconej podstawowym informacjom na temat Górnośląsko – Zagłębiowskiej Metropolii. Realizacja wspólnej makiety rzeczywistej i modelu cyfrowego.

Production of normalized digital publication dedicated to essential information about GZM. Creation of physical model and digital data.

ZAŁOŻENIA PRACY W GRUPIE FORM OF TEAMWORK Wspólne skoordynowane opracowanie 45 osobowej grupy. Wspólna praca. Każde zajęcia zaczynamy od prezentacji opracowanego zagadnienia, Podsumowaniem każdego zagadnienia jest jedna plansza każdej z grup, oraz jedna plansza zbiorcza w skali całości oraz makieta Całość opracowania koordynują koordynatorzy wraz prowadzącymi.

Coordination of work in group of 45 students. Cooperative work on classes. Starting every class with presentation of previous topic. Each topic is summed up by a slide made by each group and a consolidated map. The work is coordinated by two students and the team leaders.

4 SCHEMAT STRUKTURY GZM GZM STRUCTURE DIAGRAM

Metropolia składa się z 41 gmin, z czego większość(23) stanowią gminy miejskie. Pozostała część metropolii to 10 gmin rolnych, 6 rolno-leśnych i 2 gminy leśne.

Metropoly consists of 41 communes, most of them are cities (23). The rest are: 10 rural communes, 6 rural-forestal and 2 forestal.

Powierzchnia/ Area: 2 553m2 Liczba mieszkańców/ Number of inhabitants: 2 279 560 Ludność na km2 / people per sq km. : 893

Gminy należące do GZM trudno ze sobą porównać, ponieważ każda z nich ma inny charakter. Po analizie ich rodzajów można wyodrębnić rdzeń, którym są gminy miejskie, ukształtowane na osi wschód-zachód. Natomiast gminy rolne i leśne stanowią obrzeża wokół głównych ośrodków miejskich.

SKALA The municipalities belonging to the GZM are difficult to compare, as each of them is different in nature. 0 5 10 15 20 KM After analysis of their types, a core can be distinguished, which are urban municipalities formed on the east-west axis. The outskirts are formed by agricultural and forestry communes are LEGENDA the outskirts around the main urban centres.

miejska granica gminy centrum gminy

gmina rolna autostrady węzeł komunikacyjny

gmina rolno-leśna drogi krajowe lotnisko

gmina leśna DTŚ 5 SCHEMAT STRUKTURY GZM

GZM STRUCTURE DIAGRAM Metropolia składa się z 4 głównych podregionów, czyli:

-Metropolitalnego podregionu bytomskiego tworzonego przez: Bytom (Lider), Ożarowice, Piekary Śląskie, Radzionków, Świerklaniec, Tarnowskie Góry, Zbrosławice; -Metropolitalnego podregionu gliwickiego tworzonego przez: (Lider), Gierałtowice, Knurów, Pilchowice, , Rudziniec, Sośnicowice, Zabrze; -Metropolitalnego podregionu katowickiego tworzonego przez: Katowice (Lider), Chorzów, Mysłowice, Ruda Śląska, Siemianowice Śląskie, Świętochłowice; -Metropolitalnego podregionu sosnowieckiego tworzonego przez: Sosnowiec (Lider), Będzin, Bobrowniki, Czeladź, Dąbrowa Górnicza, Mierzęcice, Psary, Siewierz, Sławków, Wojkowice; -Metropolitalnego podregionu tyskiego tworzonego przez: Tychy (Lider), Bieruń, Bojszowy, Chełm Śląski, BYTOM Imielin, Kobiór, Lędziny, Łaziska Górne, Mikołów, Wyry.

SOSNOWIEC GLIWICE KATOWICE

The Metropolis consists of 4 major subregions:

-Metropolitan Bytom Subregion created by: Bytom (Leader), Ożarowice, Piekary Śląskie, Radzionków, Świerklaniec, Tarnowskie Góry, Zbrosławice; -Metropolitan Gliwice Subregion created by: Gliwice (Leader), Gierałtowice, Knurów, Pilchowice, Pyskowice, Rudziniec, Sośnicowice, Zabrze; -Metropolitan subregion of Katowice created by: Katowice (Leader), Chorzów, Mysłowice, Ruda Śląska, Siemianowice Śląskie, Świętochłowice; -Metropolitan Sosnowiec subregion created by: Sosnowiec (Leader), Będzin, Bobrowniki, Czeladź, SKALA Dąbrowa Górnicza, Mierzęcice, Psary, Siewierz, Sławków, and Wojkowice; -Metropolitan Tychy subregion created by: Tychy 0 5 10 15 20 KM (Leader), Bieruń, Bojszowy, Chełm Śląski, Imielin, Kobiór, TYCHY Lędziny, Łaziska Górne, Mikołów, Wyry.

LEGENDA

granica podregionu

lider podregionu

6 MODELE STRUKTURY ZIELENI I TERENÓW ROLNYCH GZM MODELS OF GREEN AND AGRICULTURAL AREAS STRUCTURE IN GZM

Rozkład procentowy terenów zieleni na obszarze metropolii GZM Percentage distribution of green areas on the area of GZM: - Tereny rolne/ rural areas - 38,2% (975,95 km2) - Lasy/ Forests - 23,85% (608,84 km2). Ważniejsze rzeki to/ most important rivers: Bierawka, Kłodnica, Brynica, Przemsza Czarna, Przemsza Biała, Przemsza, Gostynia i Wisła. Ważniejsze zbiorniki wodne to: Zalew Przeczycko-Siewierski, Zbiornik Kuźnica Warężyńska, Amelung, Duży Staw, Stary Staw, Trzy Stawy, Borki, Starganiec, Kaśka, Jezioro Paprocańskie, Pogoria I, II, III i IV, Zbiorniki Dziećkowice, Wicie, Nowy Zalew, Głęboki Dół, Kozłowa Góra i Nakło-Chechło,

Indywidualna analiza struktury poszczególnych miast i gmin pozwoliła okreslić udział lasów, zieleni urządzonej, nieurządzonej, terenów rolnych oraz rzek i zbiorników wodnych. Po szczegółowych analizach można zauważyć że obszar metropolii GZM cechuje się wysokim udziałem terenów zieleni. Tereny rolne zajmują 38,2 % obszaru GZM, natomiast lasy 23,85%. Warto wspomnieć o ważniejszych rzekach takich jak Bierawka, Kłodnica, Brynica, Gostynia i Wisła. Ważniejsze zbiorniki wodne to: Zalew SKALA Przeczycko-Siewierski, Kozłowa Góra, Pogoria oraz Nakło-Chechło.

0 5 10 15 20 KM After analyzing individual cities, through our two-person teams, we managed to create a completed drawing showing the share of forests, greenery, unmanaged land, agricultural areas and rivers and water reservoirs. After detailed analyzes, it can be noticed that the GZM LEGENDA metropolitan area is characterized by a high proportion of green areas. Agricultural areas occupy 38.2% of the GZM area, while forests - 23.85%. lasy zbiorniki wodne It is worth mentioning the more important rivers such as Bierawka, Kłodnica, Brynica, Gostynia and Wisła. The most important water zieleń nieurządzona rzeki reservoirs are: Przeczycko-Siewierski Reservoir, Kozłowa Góra, Pogoria and Nakło-Chechło. zieleń urządzona ogrody działkowe

tereny rolne Tereny prawnie chronione 7 MODELE STRUKTURY UŻYTKOWANIA TERENU GZM MODELS OF AREA’S USAGE STRUCTURE IN GZM

Tereny zurbanizowane/ urbanized area 28% Tereny niezurbanizowane/ non-urbanized area 65,65% Tereny przeznaczone do urbanizacji/ areas intended for investment 6,35%,

Na planach zaznaczono następujące elementy: tereny niezurbanizowane, tereny przeznaczone pod zabudowę, tereny mieszkaniowe o niskiej intensywności, tereny mieszkaniowe o wysokiej intensywności oraz tereny przemysłowe i usługowe. SKALA Po zestawieniu miast GZM ze sobą otrzymaliśmy ciekawy rysunek na którym widzimy dużą różnorodność terenu. Tereny 0 5 10 15 20 KM zurbanizowane zajmują: 28%, tereny niezurbanizowane: 65,65%, natomiast tereny przeznaczone do urbanizacji: 6,35%.

LEGENDA With this task, we decided to mark on the maps the following elements: non-urbanized areas, areas designated for Tereny niezurbanizowane tereny przemysłowe development, low-intensity housing areas, high-intensity residential areas as well as industrial and service areas. After Tereny przeznaczone pod zabudowę tereny usługowe compiling GZM cities with each other, we received an interesting drawing on which we can see a large variety of Tereny mieszk. o niskiej intensywności terrain. Urbanized areas occupy: 28%, non-urbanized areas: 65.65%, while urbanized areas: 6.35%. Tereny mieszk. o wysokiej intensywności 8 MODELE INFRASTRUKTURY GZM MODELS OF INFRASTRUCTURE IN GZM

Na tym slajdzie widać jak rozbudowana sieć drogowa i kolejowa oraz dostępność do transportu lotniczego pozwala na rozwój funkcji logistycznych oraz rozwój usług z zakresu transportu towarów i spedycji. Warto wspomnieć tutaj również o porcie żeglugi śródlądowej w Gliwicach, węźle autostrady A1 i A4 oraz lotnisku w SKALA Gliwicach i Ożarowicach.

0 5 10 15 20 KM On this slide we can see how extensive road and rail network and the availability of air transport allows the development of logistics functions and the development of services in the field of transport of goods and forwarding. It is worth mentioning here also the inland LEGENDA waterway port in Gliwice, the A1 and A4 motorway junctions and the airports in Gliwice and Ożarowice. granica gminy ważniejsze drogi elektrownie miejskie autostrady główne linie kolejowe Linie elektroenergetyczne lotnisko 400kV drogi krajowe Linie elektroenergetyczne gazociągi magistralne magistrale wodociągowe zakłady maga- 220kV ważniejsze drogi zynowania paliw Linie elektroenergetyczne węzły gazowe przepompownie - zbiorniki 9 wojewódzkie 110kV sieciowe MODELE KOMUNIKACJI GZM - AUTOBUSY I TRAMWAJE MODEL OF COMMUNICATION GZM - BUSES AND TRAMS CZAS DOJAZDU (z Dworca PKP w Katowicach)

Miasto Autobus Tramwaj Sośnicowice 1 godz. 45min -

Pyskowice 2 godz. 10 min brak

Rudziniec 2 godz. 24min -

Pilchowice 2 godz. 10 min - Knurów 1 godz. 6 min - Gierałtowice 1 godz. 31 min - Zabrze 45 min 1h 48 min Bytom 31 min 31 min

Ożarowice 1 godz. 57 min - Mierzęcice 2 godz. -

Siewierz 1 godz. 54 min - Chorzów 10min 15min Siemianowice Śl. 10min 20 min Katowice Mikołów 42min brak Sosnowiec 17 min 31 min Mysłowice 26 min 39 min Tychy 59 min brak Kobiór 1h 29 min brak Radzionków 42 min - Piekary Śląskie 50 min - Psary 1 godz. 6 min - Bobrowniki 1 godz. 17 min - Wojkowice 58 min - Czeladź 40 min 1h 16 min Będzin 32 min 58 min SKALA Dąbrowa Górnicza 32 min 1 h 10 min Sławków 1 h 18 min - 0 5 10 15 20 KM Łaziska Górne 1 godz. - Wyry 1 godz. 15 min - Zbrosławice 40 min - Tarnowskie Góry 57 min. 47 min LEGENDA Świerklaniec 1 godz. 16 min - IZOCHRONY: linie autobusowe Gliwice 60 min brak Ruda Śląska 50 min 1h 4 min linie tramwajowe <60 min Świętochłowice 40 min 35 min Lędziny 1 godz 6 min - 60-90 min Imielin 1 godz 9 min - >90 min Chełm Śląski 1 godz 18 min - 10 Bieruń 1 godz 38 min - Bojszowy 2 godz 9 min - MODELE KOMUNIKACJI GZM - KOLEJ MODEL OF COMMUNICATION GZM - RAILROAD CZAS DOJAZDU (z Dworca PKP w Katowicach)

Miasto Pociąg Sośnicowice - Pyskowice 45 min Rudziniec 60 min Pilchowice - Knurów - Gierałtowice - Zabrze 26 min Bytom 24 min Ożarowice - Mierzęcice - Siewierz - Chorzów 10min Siemianowice Śl. - Katowice Mikołów 20 min Sosnowiec 10 min Mysłowice 16 min Tychy 22 min Kobiór 34 min Radzionków 40 min Piekary Śląskie - Psary - Bobrowniki - Wojkowice - Czeladź - Będzin 18 min

Dąbrowa Górnicza 21 min Sławków 38 min Łaziska Górne 25 min Wyry - SKALA Zbrosławice 44 min z Pyskowic Tarnowskie Góry 50 min 0 5 10 15 20 KM Świerklaniec 40 min z Radzionków Gliwice 27 min Ruda Śląska 30 min Świętochłowice 13 min LEGENDA Lędziny - IZOCHRONY: linie transportu pasażerskiego Imielin 33 min Chełm Śląski 40 min 20 min pozostałe linie Bieruń 48 min Bojszowy - 40 min ważniejsze stacje kolejowe

60 min 11 MODELE KOMUNIKACJI GZM - SAMOCHODY MODEL OF COMMUNICATION GZM - CARS CZAS DOJAZDU (z Dworca PKP w Katowicach)

Miasto Samochód Sośnicowice 33 min Pyskowice 34 min Rudziniec 36 min Pilchowice 33 min Knurów 27 min Gierałtowice 25 min Zabrze 26 min Bytom 26 min Ożarowice 36 min Mierzęcice 26 min Siewierz 36 min Chorzów 10min Siemianowice Śl. 13min

Katowice Mikołów 19 min Sosnowiec 10 min Mysłowice 12 min Tychy 18 min Kobiór 27 min Radzionków 28 min Piekary Śląskie 22 min Psary 16 min Bobrowniki 22 min Wojkowice 26 min Czeladź 20 min Będzin 13 min Dąbrowa Górnicza 15 min Sławków 23 min Łaziska Górne 23 min Wyry 25 min SKALA Zbrosławice 33 min Tarnowskie Góry 45 min 0 5 10 15 20 KM Świerklaniec 50 min Gliwice 28 min Ruda Śląska 18 min LEGENDA Świętochłowice 15 min Lędziny 19 min IZOCHRONY: Imielin 16 min Chełm Śląski 22 min Bieruń 26 min Bojszowy 30 min

12 MODELE KOMUNIKACJI GZM - PORTY I CENTRA PRZESIADKOWE MODELS OF COMMUNICATION IN GZM - PORTS AND INTERCHANGES CENTERS

Na terenie Gzm występują: Port rzeczny, zlokalizowany w Gliwicach, na kanale Gliwickim. Dwa lotniska sportowe, na terenie gminy Gliwice oraz Katowice - lotnisko Muchowiec Jeden międzynarodowy port lotniczy Katowice zlokalizowany w Pyrzowicach, który odgrywa bardzo istotną rolę dla metropolii, zapewnia połaczenie do największych aglomeracji miejskich w Europe. 32 istniejące centra przesiadkowe (największe ich skupiska występują w gminie Zabrze oraz Bytom) i 24 projektowane.

In the area of Gzm there are: river port, located in Gliwice, on the Gliwice canal. Two sports airports, in the Gliwice commune and Katowice - Muchowiec Airport One Katowice international airport located in Pyrzowice, which plays a very important role for the metropolis, provides connection to the largest urban agglomerations in Europe. 32 existing transfer centres (the largest concentrations of SKALA them are in Zabrze and Bytom communes) and 24 planned centres. 0 5 10 15 20 KM

LEGENDA

projektowanie centrum przesiadkowe Port lotniczy

istniejące centrum przesiadkowe

port rzeczny

lotnisko sportowe 13 MODELE KOMUNIKACJI GZM - ŚCIEŻKI ROWEROWE MODELS OF COMMUNICATION IN GZM - CYCLING ROUTES

W modelach komunikacji na obszarze Gzm poddaliśmy analizie również przebieg ścieżek rowerowych. Przedstawione przez nas to te najważniejsze. W trakcie opracowywania danego tematu spotkaliśmy się z dużą ilością ścieżek projektowanych oraz podrzędnych. Niektóre z nich zaskakiwały swoją nazwą. Przykład z gminy Pyskowice - "Razem czy osobno?".

In the communication models in the area of Gzm, we have also analysed the cycle paths. These are the most important ones that we have presented. During the development of a given topic we met with a large SKALA number of design paths and subordinate tracks. Some of them 0 5 10 15 20 KM were surprising with their name. Example from Pyskowice commune - "Together or separately?". LEGENDA

niebieska trasa rowerowa czarna trasa rowerowa

czerwona trasa rowerowa inne trasy rowerowe

żółta trasa rowerowa

zielona trasa rowerowa 14 MODEL STRUKTURY DEMOGRAFICZNEJ GZM MODEL OF DEMOGRAPHIC STRUCTURE

LEGENDA

1szt. - 2000 mieszkańców

SKALA

0 5 10 15 20 KM

Wykonano analizę zróżnicowania struktury demograficznej w obszarze GZM, struktura ta jest Analysis of the demographic structure diversification in the area of GZM was performated, this złożona: niektóre obszary charakteryzują się wysoką gęstością zaludnienia (średnio 13 os/ha obszary structure is complex: some areas are characterized by high population density (average 13 people / miejskie, podczas gdy inne niską (średnio 2 os/ha obszary wiejskie), jednak uśredniony wynik to 9 ha urban areas), while others are low (average 2 persons / ha rural areas), however the average os/ha . Przygotowano model demonstrujący zróżnicowanie struktury zaludnienia w GZM: obszar result is 9 persons / ha, divided into squares with dim. 3km x 3km which gives a dimension of 3cm x GZM podzielono na kwadraty o wym. 3 km x 3 km co daje wymiar 3 cm x 3cm w modelu w skali. Dla 3cm in the scale model. For individual municipalities, the total population was analyzed, including poszczególnych gmin przeanalizowano całkowitą liczbę ludności wraz z uwzględnieniem podziału the devision into districts and data of districts, villages or the areas, included in communal na dzielnice i danych o dzielnicach, sołectwach lub innych obszarów administracyjnych, ujęte w statistics. The collected data was averaged for the needs of the synthetic model. The data statystykach gmin. Zgromadzone dane uśredniono na potrzeby modelu syntetycznego: prepared in this way was modeled in the form of real model. przeanalizowano i uśredniono liczbę ludności w dzielnicach przypadających na dany obszar modelu. Tak przygotowane dane zamodelowalowano w formie makiety rzeczywistej. 15 MODEL STRUKTURY GĘSTOŚCI ZABUDOWY GZM MODEL OF DEVELOPMENT DENSITY

LEGENDA

1szt. - 5% udziału na jednostkę

SKALA

0 5 10 15 20 KM Wykonano analizę zróżnicowania struktury zabudowy w obszarze GZM, struktura ta jest złożona: Analysis of the diversification of the building structure in the area of GZM has been performated, niektóre obszary charakteryzują się wysoką gęstością zabudowy (średnio 80%, a nawet 100% w this structure is complex: some areas are characterized by high density of buildings (on average centrach miast), podczas gdy inne niską (10% lub 0% w obszarach mało zurbanizowanych, w 80% and even 100% in city center), while others are low (10% or 0% in low urban area in rural gminach wiejskich). Wg obliczeń na podstawie syntezy studiów wszystkich gmin można przyjąć, że communities). According to calculations based on the synthesis of studies of all communes, it can średni udział terenów zurbanizowanych wynosi 59% dla całego GZM.. Przygotowano model be assumed that the average share of urban area is 59% for the whole GZM. A model demonstrujący zróżnicowanie gęstości zabudowy w GZM: obszar GZM podzielono na kwadraty o demonstrating the diversification of the density structure in GZM was prepared: GZM area was wym. 3 km x 3 km co daje wymiar 3 cm x 3cm w modelu w skali. Dla poszczególnych gmin divided into squares 3kmx3km, which gives a dimension of 3cm x 3cm on a real scale model. The przeanalizowano całkowity udział terenów zurbanizowanych oraz wybiórczo strukturę zabudowy z total share urbanized areas was analyzed for individual communes and the structure of building uwzględnieniem podziału na dzielnice i danych zebranych z aplikacji wspomagających mapowanie was analyzed selectively considering the division into districts and data collected from mapping (mapbox, cadmapper) oraz danych ujęte w studiach gmin. Zgromadzone dane uśredniono na applications (mapbox, cadmapper) as well as data included in communal studies. The collected potrzeby modelu syntetycznego: przeanalizowano i uśredniono gęstość zabudowy w dzielnicach data was averaged for the needs of the synthetic model: it was analyzed and the density of przypadających na dany obszar modelu. Tak przygotowane dane zamodelowalowano w formie buildings in the districts per area of the model was averaged. The data prepared in this way was 16 makiety rzeczywistej. modeled in the form of real model ZDJĘCIA PRZESTRZENI PUBLICZNYCH GZM PICTURES OF PUBLIC SPACES GZM

Pyskowice, stare miasto | Zbrosławice, skrzyżowanie ul. Wolności i Oświęcimskiej | Tarnowskie Góry, rynek | Radzionków, rynek | Świerklaniec, Folwark Pałacowy Donnersmarc | Ożarowice, zabudowa w Trąpkowicach | Bobrowniki ul. Sienkiewicza | Mierzęcice, ulica | Siewierz, rynek | Dąbrowa Górnicza, Pałac Kultury Zagłębia | Rudziniec, Zespół Pałacowo-Parkowy | Bytom, rynek | Bytom, Muzeum Górnośląskie | Piekary Śląskie, ul. Bytomska | Świętochłowice, ul. Katowicka | Wojkowice, ul. Jana Sobieskiego | Psary, skrzyżowanie ul. Granicznej z droga krajową | Będzin, plac 3 Maja | Sośnicowice , rynek | Gliwice, rynek | Zabrze, plac Wolności | Zabrze , plac Teatralny | Katowice, plac sejmu Śląskiego | Chorzów, ulica Wolności | Siemianowice Śląskie, rynek | Czeladź, rynek | Sosnowiec, urząd miasta | Bieruń, rynek | Pilchowice, centrum | Gliwice, hala widowiskowo-sportowa “Arena” | Ruda Śląska, rynek w nowym Bytomiu | Katowice, Spodek | Katowice, rynek | Katowice Altus | Mysłowice, rynek | Imielin, kościół rzymskokatolicki pw. Matki Boskiej Szkaplerznej | Chełm Śląski, kościół pw. Trójcy Przenajświętszej | Bojszowy, kościół pw. Narodzenia św. Jana Chrzciciela | Knurów, centrum | Gierałtowice, centrum | Mikołów, rynek | Tychy, rynek | Tychy, stadion miejski | Lędziny, plac Farski | Łaziska Górne, miejski Dom Kultury i Ratusz | Wyry, kościół pw. Najświętszego serca Jezusowego | Kobiór |

Pyskowice, old town | Zbrosławice, intersection Wolności and Oświęcimska st. | Tarnowskie Góry, main square | Radzionków, main square | Świerklaniec, Donnersmarc Palace | Ożarowice, buildings in Trąpkowice | Bobrowniki Sienkiewicz st. | Mierzęcice, street | Siewierz, main square | Dąbrowa Górnicza, Zagłębia Culture Palace | Rudziniec, Park and Palace complex| Bytom, main square | Bytom, Upper Silesia Museum | Piekary Śląskie, Bytomska st. | Świętochłowice, Katowicka st. | Wojkowice, Jana Sobieskiego st. | Psary, intersection Graniczna and national road | Będzin, 3 Maja square | Sośnicowice , main square | Gliwice, main square | Zabrze, Wolności main square | Zabrze , Theatrical square | Katowice, Silesian Parliament square | Chorzów, Wolności st. | Siemianowice Śląskie, main square | Czeladź, main square | Sosnowiec, city hall | Bieruń, main square | Pilchowice, city center | Gliwice, multiarena “Arena” | Ruda Śląska, main square in new Bytom | Katowice, Spodek | Katowice, main square | Katowice Altus | Mysłowice, main square | Imielin,. Matki Boskiej Szkaplerznej church | Chełm Śląski, Trójcy Przenajświętszej church | Bojszowy, Narodzenia św. Jana Chrzciciela church | Knurów, city center | Gierałtowice, city center | Mikołów, main square | Tychy, main square | Tychy, city stadium | Lędziny, Farski square | Łaziska Górne, city Culture House and city hall| Wyry, Najświętszego serca Jezusowego church | Kobiór | 17 FRAGMENTY STRUKTURY PRZESTRZENI PUBLICZNYCH GZM FRAGMENTS OF PUBLIC SPACES IN GZM

Na potrzeby analizy przestrzeni publicznych GZM wybrano najbardziej charakterystyczne i reprezentatywne przestrzenie SKALA publiczne lub obiekty pełniące funkcje publiczne. W analizie ograniczono zakres tak, by przestrzenie mogły być porównywalne. Przyjęto, że reprezentatywne będą fragmenty o boku 250x250 metra. Ze względu na rangę niektórych miast 0 0,5 1 KM oraz kompozycję całości przyjęto, że dla Katowic zostaną przedstawione 4 fragmenty, a Gliwic, Bytomia, Zabrza, Tychów 2 fragmenty.

The most characteristic and representative public spaces or objects performing public functions were selected for the analysis of public spaces of the GZM. The analysis limited the scope so as to make the spaces comparable. It is assumed that fragments with a side of 250x250m will be representative. Due to the importance of some cities and the composition of the whole, it was assumed that for Katowice 4 fragments would be presented, for Gliwice, Bytom, Zabrze, Tychy 2 fragments. 18 MODELE STRUKTURY PRZESTRZENI PUBLICZNYCH GZM MODELS OF PUBLIC SPACES IN GZM

19 MODELE FRAGMENTÓW PRZESTRZENI PUBLICZNYCH GZM - KATOWICE, SPODEK MODELS OF PUBLIC SPACES FRAGMENTS IN GZM - KATOWICE, SPODEK

Spodek, Katowice - zdjęcie autorskie | Spodek, Katowice - authorial picture schemat 2d | 2d scheme picture

zdjęcie makiety | physical model picture model komputerowy 3d | computer 3d model picture 2 0 MODELE FRAGMENTÓW PRZESTRZENI PUBLICZNYCH GZM - GLIWICE, RYNEK MODELS OF PUBLIC SPACES FRAGMENTS IN GZM - GLIWICE, MAIN SQUARE

Rynek, Gliwice - zdjęcie autorskie | Gliwice, main square - authorial picture schemat 2d | 2d scheme picture

zdjęcie makiety | physical model picture model komputerowy 3d | computer 3d model picture

21 ZDJĘCIA PRZESTRZENI ZABUDOWY MIESZKANIOWEJ GZM PICTURES OF HOUSING SPACES IN GZM

| Pyskowice | Zbrosławice | Tarnowskie Góry | Radzionków | Świerklaniec | Ożarowice | Bobrowniki | Mierzęcice | Siewierz | Dąbrowa Górnicza | Rudziniec | Bytom | Bytom | Piekary Śląskie | Świętochłowice | Wojkowice | Psary | Będzin | Sośnicowice | Gliwice | Zabrze | Zabrze | Katowice | Chorzów | Siemianowice Śląskie | Czeladź | Sosnowiec | Bieruń | Pilchowice | Gliwice | Ruda Śląska | Katowice | Katowice | Katowice | Mysłowice | Imielin | Chełm Śląski | Bojszowy | Knurów | Gierałtowice | Mikołów | Tychy | Tychy | Lędziny | Łaziska Górne | Wyry | Kobiór |

| Pyskowice | Zbrosławice | Tarnowskie Góry | Radzionków | Świerklaniec | Ożarowice | Bobrowniki | Mierzęcice | Siewierz | Dąbrowa Górnicza | Rudziniec | Bytom | Bytom | Piekary Śląskie | Świętochłowice | Wojkowice | Psary | Będzin | Sośnicowice | Gliwice | Zabrze | Zabrze | Katowice | Chorzów | Siemianowice Śląskie | Czeladź | Sosnowiec | Bieruń | Pilchowice | Gliwice | Ruda Śląska | Katowice | Katowice | Katowice | Mysłowice | Imielin | Chełm Śląski | Bojszowy | Knurów | Gierałtowice | Mikołów | Tychy | Tychy | Lędziny | Łaziska Górne | Wyry | Kobiór |

22 FRAGMENTY STRUKTURY ZABUDOWY MIESZKANIOWEJ GZM FRAGMENTS OF HOUSING SPACES IN GZM

Na potrzeby analizy struktury zabudowy GZM wybrano najbardziej charakterystyczne fragmenty zabudowy mieszkaniowej W SKALA analizie ograniczono zakres tak, by przestrzenie mogły być porównywalne. Przyjęto, że reprezentatywne będą fragmenty o boku 250x250 metra. Ze względu na rangę niektórych miast oraz kompozycję całości przyjęto, że dla Katowic zostaną przedstawione 4 fragmenty dla Katowic, a dla Gliwic, Bytomia, Zabrza, Tychów 2 fragmenty. 0 0,5 1 KM For the purposes of the analysis of the structure of GZM buildings, the most characteristic fragments of housing developments were selected. The analysis limited the scope so that the spaces could be compared. It is assumed that fragments with a side of250x250m will be representative. Dueto the importance of some cities and the composition of the whole, it has been assumed that for Katowice 4 fragments will be presented for Katowice, and for Gliwice, Bytom, Zabrze, Tychy 2 fragments. 23 MODELE STRUKTURY ZABUDOWY MIESZKANIOWEJ GZM MODELS OF HOUSING SPACES IN GZM

24 MODELE STRUKTURY ZABUDOWY MIESZKANIOWEJ GZM - KATOWICE, NIKISZOWIEC MODELS OF HOUSING SPACES IN GZM - KATOWICE, NIKISZOWIEC

Nikiszowiec, Katowice - zdjęcie autorskie | Nikiszowiec, Katowice - authorial picture schemat 2d | 2d scheme picture

model komputerowy 3d | computer 3d model picture

25 AUTORZY AUTHORS

26 DZIĘKUJEMY THANK YOU

27 Praca zbiorowa zrealizowana w zespole w ramach przedmiotu Struktura Miasta - sem. VI na kierunku Architektura Team work realized in framework of Structure of the City - VI semester Architecture

IDEA: dr inż. arch. Tomasz Bradecki PROWADZĄCY ZAJĘCIA/ TEAM LEADERS: dr hab. Inż. arch. Krzysztof Kafka, dr inż. arch. Tomasz Bradecki PROWADZĄCY PRZEDMIOT/ LEADER OF THE COURSE: Prof. dr hab. Inż. arch. Zbigniew Kamiński KOORDYNACJA ZESPOŁU/WORK COORDINATORS: Małgorzata Olszańska, Anna Krawczyk KOORDYNACJA, REALIZACJA MAKIETY/3D MODELS REALIZATION: Agnieszka Sztabkowska, Agnieszka Janas KOORDYNACJA REALIZACJA WYSTAWY/EXHIBITION REALIZATION: Magdalena Opania, Mateusz Śnieżek KOORDYNACJA REALIZACJA PLANSZ/BOARDS REALIZATION: Agnieszka Liszka, Helena Turczyn DOKUMENTACJA FILMOWA/RECORDERS: Alicja Kochańska, Aleksandra Kuśmierz, Marcin Woźnica PREZENTACJA CAŁOŚCI/PRESENTATION: Patrycja Dapa, Marta Cabaj, Magdalena Opania, Wiktoria Dziaduła, Mateusz Śnieżek

AUTORZY/ AUTHORS: zespół studentów Wydziału Architektury Politechniki Śląskiej/ team of students from Department of Architecture on Silesian University of Technology: Zespół Studentów/ Team of students Sylwia Bluszcz, Klaudia Bugla, Marta Cabaj, Patrycja Dapa, Olga Dramska, Wiktoria Dziaduła, Roksana Drosd, Marek Grąbczewski, Karolina Grzesista, Agnieszka Janas, Krzysztof Łyszkowski, Jakub Kapral, Małgorzata Karolak, Alicja Kochańska, Kamila Korona, Anna Krawczyk, Dawid Krzeszowiec, Aleksandra Kuśmierz, Oliwia Kwaśniewska, Agnieszka Liszka, Maciej Moszant, Marcin Noras, Małgorzata Olszańska, Magdalena Opania, Agnieszka Paul, Jakub Pielecha, Natalia Płoskonka, Karolina Rusek, Michał Słota, Klaudia Sosna, Piotr Szenkowski, Agnieszka Sztabkowska, Zuzia Szmatłoch, Damian Śliwiński, Mateusz Śnieżek, Artur Tomczyk, Helena Turczyn, Joanna Weźranowska, Magdalena Wojtowicz, Angelika Woźniak, Marcin Woźnica, Monika Wrodarczyk, Julia Zubek 28 ŹRÓDŁA SOURCES

https://cadmapper.com http://www.knurow.pl/ http://www.gzm.org.pl https://pilchowice.pl/ https://bip.pyskowice.pl/ http://gieraltowice.pl/ http://sosnicowice.i-gmina.pl/ https://katowice.stat.gov.pl/vademecum/vademecum_slaskie/portrety_gmin/powia http://www.rudziniec.pl t_gliwicki/gmina_knurow.pdf UCHWAŁA NR XLVI/583/2014 RADY GMINY RUDZINIEC z dnia 18 września 2014r. http://katowice.stat.gov.pl/vademecum/vademecum_slaskie/portrety_gmin/ UCHWAŁA NR XXXV/306/2013 RADY MIEJSKIEJ W SOŚNICOWICACH z dnia 25 _gliwicki/gmina_gieraltowice.pdf listopada 2013 r. http://katowice.stat.gov.pl/vademecum/vademecum_slaskie/portrety_gmin/powiat UCHWAŁA NR XLI/325/2014 RADY MIEJSKIEJ W PYSKOWICACH z dnia 26 marca _gliwicki/gmina_pilchowice.pdf 2014r. http://www.polskawliczbach.pl/gmina_Gieraltowice https://pl.wikipedia.org/wiki/Gliwicef http://gzmetropolia.pl/ https://gliwice.eu/ http://www.wirtualnyknurow.pl/ https://mzuk.gliwice.pl http://mapy.geoportal.gov.pl/imap/ https://openstreetmap.org https://pl.wikipedia.org/wiki/Pilchowice_(gmina) http://gliwice.naszemiasto.pl https://pl.wikipedia.org/wiki/Knur%C3%B3w https://bip.gliwice.eu/strona=10184 https://pl.wikipedia.org/wiki/Giera%C5%82towice_(wojew%C3%B3dztwo_%C5%9Bl% https://bip.gliwice.eu/pub/html/um/files/pp_Uwarunkowania_studium.pdf C4%85skie) https://bip.gliwice.eu/pub/html/um/files/pp_zalacznik_4.pdf http://www.bip.piekary.pl/ https://www.piast-gliwice.eu/stadion-miejski-w-gliwicach.html https://www.mapbox.com http://europacentralna.eu/informacje-o-centrum https://www.radzionkow.pl https://pl.wikipedia.org/wiki/Sikornik_(Gliwice) http://www.bip.radzionkow.pl/ https://handelwpraktyce.pl/ http://katowice.stat.gov.pl/vademecum https://www.parafia-bojkow.pl Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gminy https://pl.wikipedia.org/wiki/Kategoria:Osiedla_Gliwic Radzionków Plan Zagospodarowania Przestrzennego Województwa Śląskiego 2020+ Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Miasta Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Piekary Śląskie Pilchowice http://geo.powiat.bedzin.pl Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Knurów http://www.wojkowice.pl/ Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gminy http://www.czeladz.pl/ Gierałtowice http://www.bedzin.pl/ MPZP miasta Knurów http://www.bobrowniki.pl/ MPZP Gierałtowice http://bip.psary.pl/datadir/doc/bip_1244634586.pdf https://bip.pilchowice.pl/index.php?option=com_content&view=article&id=56&Itemi d=92 http://www.psary.pl/

29 http://katowice.eu/miasto Plan Zagospodarowania Przestrzennego Województwa Śląskiego 2020+ https://pl.wikipedia.org/wiki/Katowice http://www.um.zabrze.pl/mieszkancy/miasto/statystyki https://www.google.pl/maps/ https://gis.um.zabrze.pl/umzabrze/start.jsp http://www.zzm.katowice.pl/ https://bip.katowice.eu/ https://www.pgi.gov.pl/psh/materialy-informacyjne-psh/informatory-psh/wody-pod https://www.openstreetmap.org/#map=14/50.2769/19.0113 ziemne-miast-polski/4178-zabrze/file.html https://bip.katowice.eu/UrzadMiasta/ZamierzeniaIProgramy/dokument.aspx?idr=94 https://gis.um.zabrze.pl/umzabrze/start.jsp 746&menu=633 https://www.mapofpoland.pl/Zabrze,opis.html https://cadmapper.com/pro/home http://www.zabrze.aplus.pl/zabrze_zabytki_przemyslu_slask.html Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta Katowice, II edycja http://www.gzm.org.pl/biblioteka,552,zabrze.htm http://www.polskawliczbach.pl https://gis.um.zabrze.pl/umzabrze/start.jsp https://www.swietochlowice.pl/miasto/ http://siot.um.zabrze.pl/imap/?gpmap=gp0 http://rudaslaska.geoportal2.pl/map/ http://www.um.zabrze.pl/mieszkancy/miasto https://www.mapofpoland.pl https://cadmapper.com/pro/extracts/4da5872f-832e-425c-b39e-1dd2c5fb01a9 https://www.swietochlowice.pl/files/mieszkaniec/POS_2017-2020.PDF http://www.google.pl/maps http://geoserwis.gdos.gov.pl/mapy/ http://pl.wikipedia.org/ http://www.psip.rudaslaska.pl/imap/ http://www.slawkow.pl http://www.bip.swietochlowice.pl/res/serwisy/bip-swietochlowice/komunikaty/_003 http://www.dabrowa-gornicza.pl/o-miescie/informacje-o-miescie/ _003_004_394949.jpg http://www.slawkow.pl/o-slawkowskiej-przyrodzie-slow-kilka http://www.rudaslaska.pl/theme/rudaslaska/uploads/Strategia_rozwoju_miasta_rud https://www.dabrowa-gornicza.pl/o-miescie/ekologia_/ekologia/ a_slaska_2014-2030.pdf https://www.dabrowa-gornicza.pl/o-miescie/ekologia_/woda/rzeki-zbiorniki-wodne http://rudaslaska.naszemiasto.pl/artykul/nasi-czytelnicy-maja-pomysly-na-przebud https://www.openstreetmap.org/relation/2816595 owe-rynku-w-rudzie,975637,artgal,1199159,t,id,tm,zid.html https://www.openstreetmap.org/relation/2426001 http://www.zbroslawice.pl/ Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta http://bip.tarnowskiegory.pl/ Dąbrowa Górnicza http://www.swierklaniec.pl/ Urząd Statystyczny Katowice: http://www.geoportal.gov.p https://katowice.stat.gov.pl/vademecum/vademecum_slaskie/portrety_miast/miast https://pl.wikipedia.org/wiki/Pa%C5%82ac_w_%C5%9Awierkla%C5%84cu o_dabrowa_gornicza.pdf http://bip.zbroslawice.pl/Article/id,636.html Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gminy http://bip.swierklaniec.pl/index.php?option=com_govarticle&view=article&id=3231:u Bytom chwala-i- Plan Zagospodarowania Przestrzennego Województwa Śląskiego 2020+ Zalaczniki-studium-uwarunkowan-i-kierunkow-zagospodarowania-przestrzennego https://pl.wikipedia.org/wiki/Bytom -gminy- http://katowice.stat.gov.pl/dane-o-wojewodztwie swierklaniec&catid=207&Itemid=256 http://bytomznaturyzielony.pl/porozumienie-unesco/ http://www.zbroslawice.pl/gmina_i_solectwa/gmina_i_solectwa http://www.bytom.pl/parki-miejskie bip.zbroslawice.pl/Download/get/id,24205.html http://www.mzdim.bytom.pl/index.php/88-parki-i-place-miejskie https://pl.wikipedia.org/wiki/Tarnowskie_G%C3%B3ry http://sitplan.um.bytom.pl/iuip/serwis-glowny/index.php?IdStr=1414404348 http://www.swierklaniec.pl/strategia-rozwoju-gminy-swierklaniec http://sitplan.um.bytom.pl/iuip/serwis-glowny/index.php?IdStr=1317637696

30 http://www.mzdim.bytom.pl/index.php/majatek-drogowy-miasta https://www.katowice-airport.com/ http://www.bytom.pl/userfiles/news/p1c6ucpjq5pbshvq19801lfc1f6h3.jpg https://www.bip.ozarowice.pl/bipkod/76 https://pl.wikipedia.org/wiki/Stolarzowice http://mierzecice.pl/index.php?option=com_content&view=article&id=575&Itemid=3 https://pl.wikipedia.org/wiki/Sucha_G%C3%B3ra_(Bytom) 60 https://pl.wikipedia.org/wiki/Bobrek_(Bytom) http://www.ozarowice.pl/Infrastruktura_okololotniskowa_Miedzynarodowego_Portu https://pl.wikipedia.org/wiki/Opera_%C5%9Al%C4%85ska _Lotniczego/150/ https://pl.wikipedia.org/wiki/Muzeum_G%C3%B3rno%C5%9Bl%C4%85skie_w_Bytom http://www.ozarowice.pl/Solectwa/Tapkowice/29/ iu http://pyrzowice.pl/ https://pl.wikipedia.org/wiki/Plejada_Bytom https://zamki.res.pl/siewierz.php https://pl.wikipedia.org/wiki/Kopalnia_W%C4%99gla_Kamiennego_Szombierki https://www.slaskie.travel/Poi/Pokaz/3312/737/ruiny-zamku-w-siewierzu http://umtychy.pl/ https://www.google.pl/maps/place/Pyrzowice/@50.461747,19.1264156,379m/data=!3 http://www.tychy.pl/ m1!1e3!4m5!3m4!1s0x47172a68ec9497c5:0x3a2bd6363ce37a8d!8m2!3d50.4680802!4 http://tzuk.tychy.pl/20 d19.0717426 http://www.kobior.pl/ http://www.siewierzjeziorna.pl/wyjatkowy-projekt/ http://www.kobior.katowice.lasy.gov.pl http://www.mierzecice.pl/images/mapa/Mapa_Mierzecic.pdf https://bip.umtychy.pl/index.php?action=PobierzPlik&id=113611 http://www.siewierz.pl/1/plan/25/#menu https://www.pgi.gov.pl/psh/materialy-informacyjne-psh/informatory-psh/wody-pod www.openstreetmap.org ziemne-miast-polski/4176-tychy/file.html www.bip.mikolow.eu http://www.kobior.pl/gmina-kobior---polozenie www.mikolow.eu https://pl.wikipedia.org/wiki/Tychy http://www.kobior.pl/ www.bip.mikolow.eu https://www.google.pl/maps www.katowice.stat.gov.pl https://pl.wikipedia.org/wiki/Osiedle_A_(Tychy) www.google.pl/maps https://tychy-miasto-nieuczesane.flog.pl/wpis/7299893/tychy-osiedle-o omp.oop.org.pl/ogrody/slaski-ogrod-botaniczny-w-mikolowie/ http://tychy.3bird.pl/osiedle-K.html www.gdziebylec.pl/obiekt/pokaz/Park_Planty_w_Miko%C5%82owie/10940 http://ppwgroup.eu/osiedle-cztery-pory-roku-tychy,nasze-realizacje.html https://pl.wikipedia.org/wiki/Elektrownia_%C5%81aziska http://bip.siewierz.pl/bipkod/034 https://pl.wikipedia.org/wiki/Droga_krajowa_nr_81_(Polska) https://www.openstreetmap.org/#map=15/50.4756/19.0816 https://pl.wikipedia.org/wiki/Droga_krajowa_nr_44_(Polska) http://www.wsiepolskie.pl/gmina/1884/siewierz https://www.google.pl/maps http://stat.gov.pl/vademecum/vademecum_slaskie/portrety_gmin/powiat_bedzinsk https://pl.wikipedia.org/wiki/Centrum_(Miko%C5%82%C3%B3w) i/gmina_siewierz.pdf https://pl.wikipedia.org/wiki/Bazylika_%C5%9Bw._Wojciecha_w_Miko%C5%82owie http://www.polskawliczbach.pl/gmina_Ozarowice https://pl.wikipedia.org/wiki/Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_%C5%9Bw._Wojciecha_i https://pl.wikipedia.org/wiki/Mierzęcice _Matki_Boskiej_%C5%9Anie%C5%BCnej_w_Miko%C5%82owie http://mapy.geoportal.gov.pl/imap/?gpmap=gp0&actions=acShowWgButtonPanel_ https://pl.wikipedia.org/wiki/Elektrownia_%C5%81aziska kraj_ORTO Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Miasta https://www.polskieszlaki.pl/rynek-w-siewierzu.htm Sosnowiec http://www.wsiepolskie.pl/gmina/1884/ożarowice Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Miasta http://www.zuwik.pl/ Mysłowice

31 http://www.bip.myslowice.pl http://mapy.geoportal.gov.pl/imap/?gpmap=gp0&actions=acShowWgButtonPanel_ http://bip.um.sosnowiec.pl kraj_ORTO http://www.google.pl/maps http://www.bierun.pl/download/1144.html http://www.myslowice.pl http://www.ledziny.pl/files/news/aktualnosci/lprldziny.pdf http://www.myslowice.celniej.pl http://www.ledziny.pl/ http://www.imielin.pl/ http://www.sosnowiec.pl http://www.chelmsl.pl/o-gminie http://wikizaglebie.pl http://www.bierun.pl/main/index.html https://www.pgi.gov.pl https://www.openstreetmap.org/#map=13/50.0914/19.1529 Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Miasta http://mapio.net Chorzów, http://www.chelmsl.pl/o-gminie https://chorzów.eu http://www.bojszowy.pl/pl http://www.google.pl/maps http://www.miasto3.com/uploads/docs/raport_IETU.pdf http://www.bip.chorzow.eu/add_www/file/strategia_rozwoju_chorzowa_do_2030.pd f http://www.bip.chorzow.eu/ https://pl.wikipedia.org/wiki/Chorz%C3%B3w https://www.openstreetmap.org http://www.siemianowice.pl http://siemianowice.geoportal2.pl/map/www/mapa.php?CFGF=wms&mylayers=+gr anice+ http://www.um.siemianowice.pl/uchwaly/z1_u720.pdf Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Miasta Siemianowice Śląskie Strategia Rozwoju Siemianowic Śląskich do 2030 roku http://wikimapia.org/14921931/pl/Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82-pw-Narodzenia-%C5 %9Bw-Jana-Chrzciciela http://bierun.naszemiasto.pl/artykul/plac-farski-w-ledzinach-fuszerki-trzeba-popraw ic-przed-zima,2428855,art,t,id,tm.html https://www.slaskie.travel/Poi/Pokaz/15758/1821/neogotycki-kosciol-matki-bozej-szk aplerznej-w-imie https://www.google.pl/maps/@50.0605621,19.0935593,3a,75y,172.41h,98.82t/data=!3m 6!1e1!3m4!1s9qZkroz8LpG6YRtTApSjOQ!2e0!7i13312!8i6656 https://www.google.pl/maps/@50.0913907,19.0907444,3a,69.8y,103.12h,95.84t/data=! 3m6!1e1!3m4!1sFaLVTKl-_fw3WXhTCDcN2w!2e0!7i13312!8i6656 http://www.bbninvestment.pl/wp-content/uploads/2016/03/z-kukurydz%C4%85-102 4x685.jpg https://www.gpw.katowice.pl/stacja-uzdatniania-wody-dzieckowice.php 32