2Lt. Kazimierz Grenda Ppor. Kazimierz Grenda
Total Page：16
File Type：pdf, Size：1020Kb
PPOR. KAZIMIERZ GRENDA 2LT. KAZIMIERZ GRENDA Pseudonim Granica – urodzony Codename Granica – born in 1906, w 1906, absolwent Uniwersytetu graduate of Poznań University. Poznańskiego. Od 1937 harcmistrz. Since 1937 a scoutmaster. In the W konspiracji pełni służbę w Kwa- underground serves in the Head- terze Głównej „Szarych Szeregów” quarters of the Grey Ranks – – „Pasiece”, wizytując chorągwie „Pasieka” is an inspector of scout harcerskie. W Powstaniu należy do regiments. During the Rising among inicjatorów i organizatorów Harcer- the initiators and organizers of the skiej Poczty Polowej oraz I Oddziału Scout Postal Service as well as the Poczty Polowej, współorganizuje First Division of the Postal Service, „Mafeking”. Po wojnie kontynu- co-organizes “Mafeking”. After the uje działalność niepodległościową, działając war continues his pro-independence activities, w tajnej organizacji „Wolność i Niezawisłość”, involved in a secret organization “Freedom od września 1945 jako prezes Okręgu Łódzkiego and Independence”; since September, 1945 is WiN. Aresztowany przez UB w listopadzie 1946. a chief of the Łódź Area of the organisation. W 1947 skazany na śmierć. Kara zostaje zamie- Arrested by the communist secret police niona na 15 lat ciężkiego więzienia. W 1955, in November, 1946. In 1947 sentenced to death na skutek nasilającej się choroby, zostaje zwol- with the sentence subsequently changed to niony, a w dwa lata później zrehabilitowany. 15 years in a maximum security prison. In 1955, Odznaczony Krzyżem Walecznych. Umiera due to deteriorating health, released and rehabili- w 1959 w Poznaniu. tated two years later. Awarded the Cross of Valour. Dies in Poznań in 1959. PPOR. PRZEMYSŁAW 2LT. PRZEMYSŁAW MIECZYSŁAW GÓRECKI MIECZYSŁAW GÓRECKI Pseudonim Kuropatwa – uro- Codename Kuropatwa - born dzony w 1921, harcmistrz od 1943. in 1921, scoutmaster since 1943. Do wybuchu Powstania studiuje Before the outbreak of the Warsaw na tajnym Wydziale Lekarskim. Rising studies at the clandestine Jest współorganizatorem i ko- Faculty of Medicine. Co-organiser mendantem „Zawiszy” w Kwate- and commandant of „Zawisza” rze Głównej „Szarych Szeregów”. within the Grey Ranks Headquarters. Od końca lipca 1944 koordynuje From the end of July, 1944 działania oddziałów „Zawiszy” coordinates the actions of „Zawisza” w ramach służby pomocniczej units under „Mafeking” auxiliary „Mafeking”. W Powstaniu, w randze podporucz- services. In the Rising in the rank of second lieu- nika, jest komendantem Harcerskiej Poczty tenant serves as commandant of the Scout Postal Polowej w Śródmieściu Północ i harcerskiej Service in the City Center North and a scout stanicy w Śródmieściu Południe, a po połączeniu center in the City Center South, and, after they – Komendantem Powstańczej Poczty Polowej. merge, commandant of Insurgent Postal Service. Po kapitulacji jest jeńcem oflagów Bergen-Belsen, Following surrender of the Rising held at Bergen- Gross-Born i Sandbostel. Po wyzwoleniu kończy -Belsen, Gross-Born and Sandbostel Oflags. w Belgii studia medyczne i wyjeżdża do Afry- After liberation graduates from Medical School ki. W Kongo organizuje Centrum Chirurgiczne, in Belgium and travels to Africa. Establishes jest doradcą premiera ds. socjalnych i ochrony a Surgery Center in Congo, serves as the Prime zdrowia. W 1971 obejmuje Katedrę Medycyny Minister’s advisor on welfare and health care. Tropikalnej na uniwersytecie w Paryżu. Jest eks- In 1971 appointed head of the Institute of Tro- pertem ONZ w zakresie chirurgii i chorób pical Medicine at the University of Paris. tropikalnych. Umiera w 1997 w Brukseli. UN expert on surgery and tropical diseases. Dies in 1997 in Brussels. KPR. STANISŁAW CPL. STANISŁAW TOMASZEWSKI TOMASZEWSKI Pseudonim Miedza – urodzony Codename Miedza – born in 1913, w 1913, artysta plastyk. Jest żoł- an artist. Soldier in the Union nierzem Związku Walki Zbroj- of Armed Struggle – Home Army. nej – Armii Krajowej. Uwięziony Imprisoned at the Pawiak prison, na Pawiaku, brawurowo ucieka. makes a daring escape. In the under- W konspiracji współpracuje z Biu- ground cooperates with the Home rem Informacji i Propagandy KG Army Information and Propagan- AK oraz pismami konspiracyjnymi. da Bureau and underground press. Uczestniczy w Akcji „N”, której Takes part in the “N” Operation celem jest dezinformacja Niemców, of spreading disinformation among przygotowując do druku dywersyjne gazetki the Germans by preparing sabotage newsletters w języku niemieckim. Jest też autorem dywersji in the German language. Author of economic ekonomicznej – produkuje fałszywe banknoty sabotage – produces fake five mark notes desig- pięciomarkowe, przeznaczone na żołd – oraz nated for soldiers’ pay, as well as “butterflies” and „motylków” i karykatur. Praca w zakładzie foto- caricatures. His job in a photo shop enables him graficznym umożliwia mu potajemne kopiowanie to secretly copy German photographs to docu- zdjęć Niemców do dokumentacji ich zbrodni. ment their crimes. Author of posters and insur- Jest autorem plakatów oraz znaczków powstań- gent postage stamps – the first Polish postage czych – pierwszych od pięciu lat polskich znacz- stamps designed for open circulation in five years. ków pocztowych, przeznaczonych do jawnego Under occupation and after the war designs obiegu. W czasie okupacji i po wojnie projektuje the famous “holy tombs” in St. Anne’s Church słynne Groby Pańskie w warszawskim kościele in Warsaw. Dies in 2000 in Warsaw. św. Anny. Umiera w 2000 roku w Warszawie. PPOR. MARIAN SIGMUND 2LT. MARIAN SIGMUND Pseudonim Nałęcz – urodzony Codename Nałęcz – born in 1902, w 1902, architekt wnętrz, scenograf. interior and stage designer. W latach 1933-1937 prezes Spół- Between 1933 and 1937 heads dzielni Artystycznej „Ład”. Uczest- the Artistic Cooperative „Ład”. nik Kampanii Wrześniowej, żołnierz Participant of the September Cam- ZWZ i AK, współpracownik BIP KG paign of 1939, soldier in the Union AK. W Powstaniu walczy w centrum of Armed Struggle and the Home Śródmieścia, w randze podporucz- Army, cooperates with the Head- nika. 2 sierpnia polskim orłem quarters Information and Propagan- i nazwą „Chwat” zdobi pancerz da Bureau of the Home Army. zdobycznego działa samobieżnego During the Rising fights in the Jagdpanzer 38 t – „Hetzer”. Jest drugim z laureatów City Center in the rank of second lieutenant. On konkursu na znaczek Poczty Polowej – projek- 2 August decorates the armour of a self-propelled tuje na barykadzie, pod niemieckim ostrzałem. Jagdpanzer 38(t) „Hetzer” captured by Insurgents Po kapitulacji jest jeńcem Oflagu Murnau. with the Polish eagle and the name „Chwat”. W 1947 wraca do kraju, pracuje jako projektant, He is the second winner of a competition for in- wieloletni kierownik katedry i dziekan Wydziału surgent postage stamp – designs it on a barricade Architektury Wnętrz krakowskiej ASP, od 1951 under German fire. After surrender of the Rising profesor nadzwyczajny. Umiera w 1993 w Krakowie. held at Oflag Murnau. In 1947 returns to Poland, works as designer, long-time head of the Faculty of Interior Design and department dean at the Kraków Academy of Fine Arts, associate professor since 1951. Dies in 1993 in Kraków. PPOR. ZDZISŁAWA 2LT. ZDZISŁAWA BYTNAROWA BYTNAROWA Pseudonim Sławska – urodzona Codename Sławska – born in 1901, w 1901, pedagog. W 1940 zwolnio- a teacher. Dismissed from her post na przez okupanta ze stanowiska as a director of a special education kierowniczki Szkoły Specjalnej, school by the Germans in 1940, natychmiast angażuje się w tajne immediately becomes involved nauczanie i konspiracyjne służby in clandestine teaching and under- łączności. W 1943 traci najbliższych ground signal corps. In 1943 loses – w obozie koncentracyjnym ginie her loved ones – her husband per- jej mąż. Syn Jan – „Rudy” – wyrwa- ishes in a concentration camp. Her ny z rąk Gestapo w słynnej akcji son Jan „Rudy” is rescued from pod Arsenałem, umiera w wyniku ran poniesio- Gestapo in the famous Operation Arsenal but nych podczas tortur. W Powstaniu Warszawskim dies from wounds suffered from tortures. In the ppor. Zdzisława Bytnarowa pełni służbę Warsaw Rising 2Lt. Zdzisława Bytnarowa serves w „Pasiece” – Kwaterze Głównej „Szarych in „Pasieka” – headquarters of the Grey Ranks Szeregów”. Jest kierowniczką Poczty Harcer- scout movement. In charge of the Scout Postal skiej w Śródmieściu, łączniczką szefa Poczt Service in the City Center and a courier to the head Polowych Komendy Okręgu. Po powrocie of the Field Postal Services of the Area Head- z niewoli pracuje w szkolnictwie do 1957. Umiera quarters. Having returned from captivity works w 1994 w Warszawie. in education until 1957. Dies in Warsaw in 1994. SS-OBERGRUPPEN- SS-OBERGRUPPEN- FÜHRER ERICH VON FÜHRER ERICH VON DEM BACH DEM BACH Urodzony w 1899 w Lęborku, Born in 1899 in Lębork, professional zawodowy oficer – policjant. officer – policeman. Member of the Od 1930 jest członkiem partii nazi- Nazi NSDAP Party since 1930. stowskiej. W 1931 wstępuje do SS. In 1931 joins the SS. Quickly pro- Szybko awansuje, a w 1934 zostaje moted, in 1934 becomes a commander szefem SS i Gestapo w Prusach of SS forces and Gestapo secret Wschodnich. Od 1932 jest posłem police for East Prussia. Since 1932 do Reichstagu z ramienia NSDAP. NSDAP deputy to the Reichstag. Od 1936 działa we Wrocławiu, In 1936 starts operating in Wrocław od 1938 jako zaufany Himmlera pełni funkcję and in 1938 as Himmler’s trusted man takes Wyższego Dowódcy SS i Policji na Śląsku. the post of Higher SS and Police Leader in Sile- W 1939 odrzuca polskobrzmiące