The Glossed Psalm Texts Notes

(60r) eruisti a(ni)ma(m) mea(m) ex inferno inferiori | d(eu)s iniqui insurrexer(unt) sup(er) me et sinagoga | potentiu(m) quæsier(unt) a(ni)ma(m) mea(m) (et) n(on) p(ro)posuer(unt) | in c(on)spectu suo [­tiens et multae mis]| tiens et multae mis Appears to be the et tu d(omi)ne d(eu)s miserator et misericors pa | beginning of the sixth line of Folio 60r, repeated and crossed tiens (et) multæ mis(eri)c(or)diæ et verax | out. Respice in me et miser(er)e m(e)i da imp(er)iu(m) pue | ro tuo (et) salvu(m) fac filiu(m) ancillæ tuæ |

Fac mecu(m) signu(m) in bonu(m) ut videant qui | oder(unt) me et c(on)fundantur q(uonia)m tu d(omi)ne ad | iuvisti me et c(on)solat(us) es me |

Psalm 86 P(salmus) Filiis Chore | Partial title found in main text block. undam(en)ta ei(us) in montib(us) s(an)c(t)is | diligit d(omi)n(u)s portas Sion sup(er) om(ni)a tab(er)n | acula iacob {fuerunt illic} | fuerunt illic should go here 1 l(ori)osa dic(t)a sunt de te civitas dei |

emor ero rahab et babylonis scientiu(m) me |

cce alienigenæ et tyr(us) et p(o)p(u)l(u)s ethiopu(m) hi 1 |

umquid sion dicet ho(m)o et ho(m)o natus e(st) in ea | et ipse fundavit ea(m) altissim(us) |

(omi)n(us) narrabit in scripturis p(o)p(u)lor(um) et p(ri)nci | pu(m) hor(um) qui fuer(unt) in ea icut lætantium |

(60v) om(n)iu(m) habitatio e(st) in te |

1 The Glossed Psalter

Psalm 87

Intellectus Eman Ezrahitæ>

(omi)ne d(eu)s salutis meæ in die clamavi et | aure(m) . . . mea(m) nocte cora(m) te {aure(m) tua(m) ad p(re)ce(m) mea(m)}| should go here 1 intret in c(on)spectu tuo oratio mea inclina1 |

Quia repleta e(st) malis a(ni)ma mea et vita m(e)a | inferno app(ro)pinquavit {liber} | liber should go here 2

Æstimat(us) su(m) cu(m) descendentib(us) in lacu(m) fact(us) | su(m) sic(ut) ho(m)o sine adiutorio int(er) mortuos 2| sic(ut) vulnerati dormientes in sepulchris | quor(um) n(on) es memor a(m)pli(us) et ipsi de manu | tua repulsi sunt {sis et in u(m)bra mortis} | sis . . . mortis should go here 3 Posuer(unt) me in lacu inferiori in tenebro 3|

Sup(er) me c(on)firmat(us) e(st) furor tuus et om(ne)s | fluctus tuos induxisti sup(er) me |

Longe fecisti notos meos a me posuer(unt) me | in abominatione(m) sibi {languer(unt) p(ræ) inopia} languer(unt) p(ræ) inopia should go here 4 4 Tradit(us) su(m) et n(on) egrediebar oculi mei | in not extant in . However, it Clamavi ad te d(omi)ne tota die expandi | is present in other mss, including Lindisfarne ad te man(us) meas | Psalter (the Cottonian Ms. Vesp. A) from the th Numquid mortuis facies mirabilia aut | 8 century, later printed by the Surtees medici suscitabunt et c(on)fitebunt(ur) tibi | Society.

(61r)

Numquid narrabit aliquis in sepulchro | mis(eri)c(or)dia(m) tua(m) et veritate(m) tua(m) in p(er)ditione |

Numquid cognoscent(ur) in tenebris mirabilia |

2 The Glossed Psalter tua et iustitia tua in t(er)ra oblivionis |

Et ego ad te d(omi)ne clamavi et mane oratio | facie(m) tua(m) a me m(e)a p(ræ)veniet te {facie(m) tua(m) a me} | should go here 6

Ut quid d(omi)ne repellis oratione(m) mea(m) avertis 6|

Paup(er) su(m) ego (et) in laborib(us) a iuventute mea | exaltat(us) au(tem) humiliat(us) su(m) et conturbat(us) |

In me transier(unt) iræ tuæ et t(er)rores tui con | deder(unt) . . . simul turbaver(unt) me {deder(unt) simul} {seria} | should go here 7 seria should go here 8 circumdeder(unt) me sic(ut) aqua tota die circum 7|

Elongasti a me amicu(m) /et p(ro)ximu(m)\ et notos meos a mi 8 |

Psalm 88 /Intellectus Ethan\ | Partial title appears in marginal gloss, as isericordias d(omi)ni in æt(er)nu(m) cantabo | Intellect(us) ethan isr(ae)lite. in g(e)n(e)ratione(m) et g(e)n(e)ratione(m) annuntiabo ve | ritate(m) tua(m) in ore meo {sem(en) tuu(m)}| sem(en) tuu(m) should go here 1 Q(uonia)m dixisti in æt(er)n(um) mis(eri)c(or)dia ædificabitur | cælis p(ræ)parabitur veritas tua in eis|

Disposui testam(en)tu(m) electis m(e)is iuravi | d(avi)d servo meo usq(ue) in æt(er)nu(m) p(ræ)parabo 1| et ædificabo in g(e)n(e)ratione(m) et g(e)n(e)ratione(m) |

(61v) sede(m) tua(m) {veritate(m) tua(m) in eccl(esi)a s(an)c(t)or(um)}| veritate(m) . . . s(an)c(t)or(um) 2 Confitebunt(ur) cæli mirabilia tua d(omi)ne eteni(m) 2| should go here

Q(uonia)m quis in nubibus æquabit(ur) d(omi)no similis erit | d(omi)no in filiis d(e)i {et veritas tua in circuitu tuo}| et veritas . . . tuo should go here 3 D(eu)s qui gl(or)ificat(ur) in c(on)silio s(an)c(t)or(um) magn(us) et t(er)ri | bilis sup(er) om(ne)s qui in circuitu ei(us) sunt |

D(omi)ne d(eu)s virtutu(m) quis similis tibi potens es d(omi)ne 3 |

3 The Glossed Psalter Tu d(omi)naris potes(ta)tis maris motu(m) au(tem) fluc | tuu(m) ei(us) tu mitigas {cos tuos}| cos tuos should go here 4 Tu humiliasti sic(ut) vulneratu(m) sup(er)bu(m) | in brachio virtutis tuæ disp(er)sisti inimi 4|

Tui s(un)t cæli et tua e(st) t(er)ra orbe(m) t(er)ræ et pleni | tudine(m) ei(us) tu fundasti aquilone(m) et | bunt tuu(m) mare tu creasti {bunt tuu(m) brachiu(m)} | brachiu(m) should go here 5 Thabor et hermon in nomine tuo exsulta 5| cu(m) potentia [­{et pax osculatae sunt}]| [­et pax osculatae sunt] is from Psalm Firmetur man(us) tua et exaltetur dext(er)a | 84:11, and follows the phrase crossed out tua iustitia et iudiciu(m) p(ræ)paratio sedis tuæ | three lines below. . mis(eri)c(or)dia et veritas [­obviaver(unt) sibi iustitia]| [­obviaver(unt) sibi iustitia] is from Ps p(ræ)cedent facie(m) tua(m) beat(us) p(o)p(u)l(u)s qui scit iu | 84:11, following the phrase misericordia et bilatione(m)| veritas.

D(omi)ne in lumine vult(us) tui a(m)bulab(un)t et |

(62r) in nomine tuo exultab(un)t tota die et in | exaltabit(ur) cornu iustitia tua exaltabunt(ur) {exaltabit(ur) cornu n(ost)r(u)m}| n(ost)r(u)m should go here 6 Q(uonia)m gl(ori)a virtutis eor(um) tu es et in beneplacito tuo 6|

Quia d(omi)ni e(st) assu(m)ptio n(ost)ra et s(an)c(t)i isr(aë)l regis n(ost)ri|

Tunc loquut(us) es in visione s(an)c(t)is tuis et dixis | ti posui adiutoriu(m) in potente et exaltavi | electu(m) de plebe mea {eu(m)} | eu(m) should go here 7

Inveni d(avi)d servu(m) m(eu)m oleo s(an)c(t)o m(e)o unxi 7|

Man(us) eni(m) mea auxiliabitur ei et brachiu(m) | m(eu)m c(on)firmabit eu(m) {tis n(on) appone(t) nocere ei}| tis n(on) . . . ei should go here 8 Nihil p(ro)ficiet inimic(us) in eo et fili(us) iniquita 8|

Et c(on)cida(m) a facie ipsi(us) inimicos ei(us) et odientes eu(m) |

4 The Glossed Psalter in fuga(m) c(on)verta(m) {no(min)e m(e)o exaltabitur cornu ei(us)} | no(min)e . . . ei(us) should go here 9 Et veritas m(e)a et mis(eri)c(or)dia m(e)a cu(m) ipso et in 9|

Et pona(m) in mari manu(m) ei(us) et in fluminib(us) | ceptor salutis meæ dext(er)a(m) ei(us) {ceptor salutis meæ} {regib(us) t(er)ræ}| 10 should go here Ipse invocab(it) me pat(er) m(eu)s es tu d(eu)s m(eu)s et sus 10| regib(us) t(er)ræ should go here 11 Et ego primogenitu(m) pona(m) illu(m) excelsu(m) p(ræ) 11|

In æt(er)nu(m) servabo illi mis(eri)c(or)dia(m) mea(m) et testa | m(en)tu(m) meu(m) fidele ipsi {dies cæli}| dies cæli should go here 12 Et pona(m) in s(æ)c(u)l(u)m s(æ)c(u)li sem(en) ei(us) et tronu(m) ei(us) sic(ut)

12 |

Si aut(em) dereliquerint filii ei(us) lege(m) mea(m) et in |

(62v) iudiciis meis n(on) a(m)bulaverint | si iustitias m(e)as p(ro)fanaverint et mandata | mea n(on) custodierint {in veritate mea}| in veritate mea should go here 13 visitabo in virga iniquitates eor(um) et in | verberibus peccata eor(um)| mis(eri)c(or)dia(m) aut(em) mea(m) n(on) disp(er)ga(m) ab eo neq(ue) nocebo

13|

eq(ue) p(ro)phanabo testam(en)tu(m) m(eu)m et quæ p(ro)cedunt | in æ(ter)nu(m) de labiis m(e)is n(on) facia(m) irrita {in æt(er)nu(m) maneb(it)} | maneb(it) should go here 14 Semel iuravi in s(an)c(t)o meo si d(avi)d m(en)tiar sem(en) ei(us) 14|

Et thron(us) ei(us) sic(ut) sol in c(on)spectu m(e)o et sic(ut) luna | p(er)fecta in æt(er)nu(m) et testis in cælo fidelis|

Tu vero repulisti et despexisti distulisti |

Evertisti testam(en)tu(m) servi tui p(ro)fanasti | tu(m) ei(us) in t(er)ra s(an)c(t)uariu(m) ei(us) {tu(m) ei(us) formidine(m)}| formidine(m) should go here 15 Destruxisti om(ne)s sepes ei(us) posuisti firmam(en) 15|

5 The Glossed Psalter Diripuer(unt) eu(m) om(ne)s transeuntes via(m) fact(us) | e(st) obp(ro)briu(m) vicinis suis {in bello}| in bello should go here 17 Exaltasti dextera(m) deprim(en)tiu(m) eu(m) lætifi | casti om(ne)s inimicos ei(us){auxiliat(us) ei} | auxiliat(us) ei should Avertisti adiutoriu(m) gladii ei(us) et n(on) es 16 17| go here 16 The last word(s) on Destruxisti eu(m) ab emundatione et sede(m) | this folio are illegible, but do not seem to be ei(us) in t(er)ra(m) collisisti [******]| missing from the psalm text.

(63r)

Minorasti dies te(m)poris ei(us) p(er)fudisti eu(m) c(on)fusione|

Usq(ue)quo d(omi)ne avertis in fine(m) exardescet sic(ut) | ignis ira tua {c(on)stituisti om(ne)s filios hominu(m)}| c(on)stituisti . . . hominu(m) should go Memorare q(uæ) mea substantia numquid eni(m) vane 18| here 18

Quis est homo qui vivet et n(on) videbit morte(m)| eruet a(ni)ma(m) sua(m) de manu inferi |

Ubi sunt mis(eri)c(or)diæ tuæ antiq(uæ) d(omi)ne sic(ut) iurasti d(avi)d | in sinu . . . gentiu(m) in veritate tua {in sinu m(e)o multaru(m) gentiu(m)}| should go here 19 Memor esto d(omi)ne obp(ro)brii servor(um) tuor(um) q(uo)d c(on)tinui 19| quod exp(ro)braver(unt) inimici tui d(omi)ne q(uo)d exp(ro)bra | ver(unt) co(m)mutatione(m) xr(ist)i tui |

Benedict(us) d(omi)n(u)s in æt(er)nu(m) fiat fiat |

Psalm 89 Oratio Moysi Ho(min)is D(e)i | Title found both in the text and in the (omi)ne refugiu(m) fact(us) es nob(is) a g(e)n(e)ratione in | marginal notes. a s(æ)c(u)lo . . . g(e)n(e)ratione(m) {a s(æ)c(u)lo et usq(ue) in s(æ)c(u)l(u)m tu es d(eu)s}| d(eu)s should go here 1 Pri(us)qua(m) montes fierent et formaret(ur) t(er)ra et orb(is) 1|

Ne avertas homine(m) in humilitate(m) et dixisti | c(on)vertimini filii hominu(m) {(h)est(er)na q(uæ) p(ræ)teriit}| (h)est(er)na q(uæ) p(ræ)teriit should go Q(uonia)m mille anni ante oculos tuos tamqua(m) dies 2| here 2

6 The Glossed Psalter et custodia in nocte q(uæ) p(ro) nihilo habent(ur) eor(um) | anni er(unt) Mane sic(ut) herba transeat mane |

(63v)

3 {cat} cat should go here floreat et transeat vesp(er)e decidat indur(et) et ares 3|

Quia defecim(us) in ira tua et in furore tuo turbati | sum(us) {n(ost)r(u)m in illuminatione vultus tui}| n(ost)r(u)m . . . tui should go here 4 Posuisti iniquitates n(ost)ras in c(on)spectu tuo s(æ)c(u)l(u)m 4|

Q(uonia)m om(ne)s dies n(ost)ri defecer(unt) et in ira tua defecim(us)|

Anni n(ost)ri sic(ut) aranea meditabunt(ur) dies annor(um) | n(ost)ror(um) in ipsis septuaginta anni {labor et dolor}| labor et dolor should go here 5 Si au(tem) in potentatib(us) octoginta anni et a(m)pli(us) eor(um) 5| q(uonia)m sup(er)venit mansuetudo et corripiem(ur)|

Quis novit potestate(m) iræ tuæ et p(ræ) timore tuo ira(m) | tua(m) dinumerare {pientia} {tuos}| pientia should go here 6 6 Dext(er)a(m) tua(m) sic nota(m) fac et eruditos corde in sa | tuos should go here 7

Convert(er)e d(omi)ne usq(ue)q(uo) et dep(re)cabilis esto sup(er) servos 7|

Repleti sum(us) mane mis(eri)c(or)dia tua et exsultavim(us) et | delectati sum(us) om(n)ib(us) dieb(us) n(ost)ris |

Lætati sum(us) p(ro) dieb(us) quib(us) nos humiliasti annis | quib(us) vidim(us) mala {eor(um)} {dirige} eor(um) should go here 8 Respice in servos tuos et in op(er)a tua et dirige filio/s\ 8| dirige should go here 9 Et sit splendor d(omi)ni d(e)i n(ost)ri sup(er) nos et op(er)a manuu(m)| n(ost)raru(m) dirige sup(er) nos et op(us) manuu(m) n(ost)raru(m) 9|

7 The Glossed Psalter (64r)

Psalm 90 Psalm 90 |

ui habitat in adiutorio altissimi in p(ro)| m(eu)s sp(er)abo in tectione d(e)i cæli co(m)morabit(ur) {m(eu)s sp(er)abo in eu(m)}| eu(m) should go here 1

Dicet d(omi)no susceptor m(eu)s es tu et refugiu(m) m(eu)m d(eu)s 1|

Q(uonia)m ipse lib(er)avit me de laqueo venantiu(m) et a v(er)bo | asp(er)o {re nocturno} {/ab in\cursu et dæmonio meridiano}| re nocturno should go here 2 Scapulis suis obu(m)brabit tibi et sub pennis ei(us) sp(er)abi/s\ | /ab in\cursu et dæmonio meridiano Scuto circumdabit te veritas ei(us) n(on) timebis a timo 2| should go here 3

3 tenebris seems to have a sagitta volante in die a negotio p(er)a(m)bulante in /tenebris\ | been added to the text later than the rest of Cadent a lat(er)e tuo mille et dece(m) millia a dextris | Psalm 90, as it is in a different hand and ink. tuis ad te aut(em) n(on) app(ro)pinquabit {giu(m) tuu(m)}| giu(m) tuu(m) should go here 4 * *Ps 90:8 appears in

4 the Vulgate text, but is Q(uonia)m tu es d(omi)ne spes m(e)a altissimu(m) posuisti refu | not included in Codex 1058. Non accedet ad te malu(m) et flagellu(m) n(on) app(ro)pinqua | bit tab(er)naculo tuo {in om(n)ib(us) viis tuis}| in om(n)ib(us) viis tuis should go here 5 Q(uonia)m ang(e)lis suis mandavit de te ut custodiant te 5|

In manib(us) portab(un)t te ne forte offendas ad lapide(m) | et dracone(m) should pede(m) tuu(m) {et dracone(m)} {vit nom(en) meu(m)}| go here 6

6 vit nom(en) meu(m) Sup(er) aspide(m) et basili(s)cu(m) a(m)bulabis et c(on)culcabis leone(m) | should go here 7 Q(uonia)m in me sp(er)a[b>v]it lib(er)abo eu(m) p(ro)tega(m) eu(m) q(uonia)m cogno 7|

Clamabit ad me et exaudia(m) eu(m) cu(m) ipso su(m) in tribu | latione eripia(m) eu(m) et gl(or)ificabo eu(m) {re meum}| re meum should go here 8 Longitudine dieru(m) replebo eu(m) et ostenda(m) illi saluta 8|

8 The Glossed Psalter (64v)

Psalm 91 Psalm 91 /P(salmu)s cantici in die sabb(at)i\ | Title can be found in marginal notes near {sime}| the top right corner of the page. onu(m) e(st) c(on)fiteri d(omi)no et psallere no(min)i tuo altis 1 | sime should go here 1 ad adnuntiandu(m) mane mis(eri)c(or)dia(m) tua(m) et veritate(m)| tua(m) p(er) nocte(m) {manuu(m) tuaru(m) exultabo}| manuu(m) tuaru(m) exultabo should go in decacordo psalt(er)io cu(m) cantico in cithara | here 2

uia delectasti me d(omi)ne in factura tua et in op(er)ib(us) 2|

Qua(m) magnificata sunt op(er)a tua d(omi)ne nimis p(ro)fun | dæ factæ sunt cogitationes tuæ|

Vir insipiens n(on) cognoscet et stult(us) n(on) intelliget hæc|

Cu(m) exorti fuerint peccatores sic(ut) fœnu(m) et apparueri(n)t | om(ne)s qui op(er)ant(ur) iniquitate(m) {d(omi)ne}| d(omi)ne should go here3 ut int(er)eant in s(æ)c(u)l(u)m s(æ)c(u)li tu au(tem) altissim(us) in æt(er)nu(m) 3 |

Q(uonia)m ecce inimici tui d(omi)ne q(uonia)m ecce inimici tui p(er)ib(un)t| et disp(er)gent(ur) om(ne)s qui op(er)ant(ur) iniquitate(m)|

Et exaltabit(ur) sic(ut) unicornis cornu m(eu)m et senect(us)| m(e)a in mis(eri)c(or)dia ub(er)i {plicabitur}| plicabitur should go Et despex(it) oculus m(eu)s inimicos m(e)os et insurg(e)ntib(us)| here 4 in me malignantib(us) audiet auris m(e)a {bunt}| bunt should go here 5 Iust(us) ut palma floreb(it) sic(ut) cedrus Libani mult(i) 4|

Plantati in domo d(omi)ni in atriis dom(us) d(e)i n(ost)ri flore 5|

Adhuc multiplicabunt(ur) in senecta ub(er)i et bene | patientes er(unt) ut annuntient q(uonia)m rect(us) d(omi)n(u)s |

(65r) d(eu)s n(oste)r et n(on) est iniquitas in eo |

9 The Glossed Psalter

Psalm 92 Psalm 92 /Laus cantici ipsi d(avi)d in die ante sabb(atu)m q(ua)ndo fundata e(st) t(er)ra\ | Title can be found at the very beginning of (omi)n(u)s regnavit decore(m) indut(us) e(st) indut(us) e(st)| the marginal notes at the top of the page. d(omi)n(u)s fortitudine(m) et p(ræ)cinx(it) se {voce(m) sua(m)}| voce(m) sua(m) should go here 1 Eteni(m) firmavit orbe(m) t(er)ræ qui n(on) co(m)movebit(ur)|

arata sedes tua d(eu)s ex tunc a s(æ)c(u)lo tu es | d(eu)s not extant in either version of the levaver(unt) flumina d(omi)ne elevaver(unt) flumin/a\ 1| Vulgate text.

levaver(unt) flumina fluct(us) suos a vocib(us)| aquaru(m) multaru(m) {tis d(omi)n(u)s} {ne(m) dieru(m)}| tis d(omi)n(u)s should go here 2 2 irabiles elationes maris mirabilis in al | ne(m) dieru(m) should go here 3 estimonia tua credibilia facta s(un)t nimis| domu(m) tua(m) d(omi)ne decet s(an)c(t)itudo 4 in longitudi 3| d(omi)ne should go here, accroding to the Vulgate 4

Psalm 93 Psalm 93 (eu)s ultionu(m) d(omi)n(u)s /Ps(almus) d(avi)d iiii sabb(at)i\| Ps(almus) d(avi)d iiii sabb(at)i is d(eu)s ultionu(m) lib(er)e egit {ne(m) sup(er)bis} {bunt(ur)}| the title of the psalm, with iiii standing in for Exaltare qui iudicas t(er)ra(m) redde retributio 1| quarta. ne(m) sup(er)bis 1 Usq(ue)quo peccatores d(omi)ne usq(ue)q(uo) peccatores gl(ori)a 2| should be here bunt(ur) should be effabunt(ur) et loq(ue)nt(ur) iniquitate(m) loq(ue)nt(ur) om(ne)s | here 2 tua(m) vexaver(unt) qui op(er)ant(ur) iniustitia(m) {tua(m) vexaver(unt)}| should go here 3

Pop(u)l(u)m tuu(m) d(omi)ne humiliaver(unt) et hereditate(m) 3|

Vidua(m) et advena(m) int(er)fecer(unt) et pupillos occider(unt)|

Et dixer(unt) n(on) videbit d(omi)n(u)s nec intelliget d(eu)s iacob|

Intelligite insipientes in p(o)p(u)lo et stulti, aliq(ua)ndo 4|

{sapite}| sapite should go here 4

(65v)

Qui plantavit aure(m) n(on) audiet aut qui finx(it) oculu(m)| scientia(m) should go here 5 n(on) c(on)sid(er)at {scientia(m)} {docueris eu(m)}| docueris eu(m) should go here 6

10 The Glossed Psalter Qui corripit gentes n(on) arguet qui docet ho(min)em 5| d(omi)n(u)s scit cogitationes hominu(m) q(uonia)m vanæ sunt |

Beat(us) ho(m)o que(m) tu erudieris d(omi)ne et de lege tua 6| ut mitiges ei a dieb(us) malis donec fodiat(ur) pec | catori fovea {sua(m) n(on) derelinquet}| sua(m) n(on) derelinquet should go 7 Quia n(on) repellet d(omi)n(u)s plebe(m) sua(m) et hæreditate(m) 7| here quoadusq(ue) iustitia c(on)vertat(ur) in iudiciu(m) et q(ui)| iuxta illa(m) om(ne)s qui recto sunt corde |

Quis c(on)surget m(ihi) adversus malignantes aut | quis stabit mecu(m) adversus op(er)antes iniq(ui)tatem |

Nisi q(uia) d(omi)n(u)s adiuvit me paulomin(us) habitasset | bat me should go here 8 in inferno a(ni)ma mea {bat me}|

Si diceba(m) mot(us) e(st) pes m(eu)s mis(eri)c(or)dia tua adiuva 8|

S(e)c(un)d(u)m multitudine(m) dolor(um) meor(um) in corde m(e)o | c(on)solationes tuæ lætificaver(unt) a(ni)ma(m) mea(m)|

Numquid adhæret tibi sedes iniquitati qui | fingis labore(m) in p(ræ)cepto {c(on)de(m)nabunt}| c(on)de(m)nabunt should go here 9 Captabunt in a(ni)ma(m) iusti et sanguine(m) innocente(m) 9|

Et fact(us) e(st) d(omi)n(us) mihi in refugiu(m) et d(eu)s m(eu)s in adiu |

(66r) toriu(m) spei meæ |

Et reddet illis iniquitate(m) ipsor(um) et in malitia | eor(um) disp(er)det eos disp(er)det illos d(omi)n(u)s d(eu)s n(oste)r |

Psalm 94 Psalm 94 /Laus cantici ipsi d(avi)d\| The beginning of the marginal notes read Titul(us) laus cantici enite | ipsi d(avi)d. exultem(us) d(omi)no iubilem(us) d(e)o salutari n(ost)ro |

ræoccupem(us) facie(m) ei(us) in c(on)fessione et in psal |

11 The Glossed Psalter mis iubilem(us) ei {ontiu(m) ipsi(us) } ontiu(m) ipsi(us) should go (uonia)m d(eu)s magn(us) d(omi)n(u)s et rex magn(us) sup(er) om(ne)s deos here 1

|

{(uonia)m n(on) repellit (uonia)m. . . sua(m) is not found in d(omi)n(u)s plebe(m) sua(m)} et altitudines m 1| the Vulgate, and in Codex 1058 is used in place of . The line is not unique, however, as it (uonia)m ipsi(us) e(st) mare et ipse fec(it) illud et sicca(m) {for | can also be found in

2 the Burnet Psalter, maver(unt)} man(us) ei(us) {corda v(est)ra}| Folio 252v. (http://www.abdn.ac.u enite adorem(us) et p(ro)cidamus {ante d(ominu)m} plorem(us) 4 | k/diss/historic/collects/ bps/index.html) {cora(m) d(omi)no} qui fec(it) nos q(ui)a ipse e(st) d(omi)n(u)s d(eu)s n(oste)r | formaver(unt) should go here 2 (e)t nos p(o)p(u)l(u)s pascuæ ei(us) et oves man(us) ei(us) {to}| corda v(est)ra should go here 3 odie si voce(m) ei(us) audieritis nolite obdurare 3| ante d(ominu)m 4 ic(ut) in irritatione s(e)c(un)d(u)m die(m) tentationis in deser 5| should go here cora(m) d(omi)no is bi tentaver(unt) me patres v(est)ri p(ro)baver(unt) et | not in the Vulgate, but can also be found on vider(unt) op(er)a m(e)a {et dixi se(m)p(er) errant corde}| Folio 252v of the Burnet Psalter. uadraginta annis offens(us) fui g(e)n(e)rationi illi 6| to should go here 5 et dixi se(m)p(er) t isti n(on) cognover(unt) vias m(e)as ut iuravi in ira | errant corde should go here 6 m(e)a si introibunt in requie(m) mea(m)|

(66v)

Psalm 95 Psalm 95 |

antate | d(omi)no canticu(m) novu(m) cantate d(omi)no om(n)is t(er)ra |

antate d(omi)no et benedicite no(min)i ei(us) annuntia | te de die in die(m) salutare ei(us)|

dnuntiate int(er) gentes gl(or)iam ei(us)| in omn(i)b(us) p(o)p(u)lis mirabilia ei(us)|

(uonia)m magn(us) d(omi)n(u)s et laudabilis nimis |

12 The Glossed Psalter t(er)ribilis est sup(er) om(ne)s d(e)os {cælos fec(it)}| cælos fec(it) should go here 1 (uonia)m om(ne)s dii gentiu(m) dæmonia d(omi)n(u)s au(tem) 1|

onfessio et pulchritudo in c(on)spectu ei(us)| ei(us) appears as an s(an)c(t)imonia et magnificentia in s(an)c(t)ificatione {ei(us)}| interlinear gloss above the end of fferte d(omi)no patriæ gentiu(m) afferte d(omi)no | sanctificatione gl(ori)am et honore(m) afferte d(omi)no gl(ori)a(m) no(min)i ei(us)|

ollite hostias et introite in atria ei(us) ado | rate d(omi)n(u)m in atrio s(an)c(t)o ei(us)|

o(m)moveat(ur) a facie ei(us) univ(er)sa t(er)ra dicite | in gentib(us) q(ui)a d(omi)n(u)s regnavit|

teni(m) correx(it) orbe(m) qui n(on) co(m)movebit(ur)| q(uæ) in eis sunt iudicab(it) p(o)p(u)los in æquitate {q(uæ) in eis sunt}| should go here 2 ætent(ur) cæli et exultet t(er)ra co(m)moveatur | mare et plenitudo ei(us) gaudeb(un)t ca(m)pi et om(ni)a 2|

(67r)

unc exultabunt om(ni)a ligna silvar(um) a fa | cie d(omi)ni q(ui)a venit q(uonia)m venit iudicare | t(er)ra(m) udicab(it) orbe(m) t(er)ræ in æquitate et | p(o)p(u)los in veritate sua |

Psalm 96 Psalm 96 |

(omi)n(u)s regnavit exultet t(er)ra lætent(ur) in | sulæ multæ {diciu(m) correctio sedis ei(us)}| diciu(m) correctio

1 sedis ei(us) should go ubes et caligo in circuitu ei(us) iustitia et iu | here 1

gnis ante ipsu(m) p(ræ)cedet et infla(m)mabit in | circuitu inimicos ei(us) {mota e(st) terra}| mota e(st) terra should go here 2 lluxer(unt) fulgura ei(us) orbi t(er)ræ vidit, et co(m) 2|

ontes sic(ut) cera fluxer(unt) a facie d(omi)ni a fa |

13 The Glossed Psalter cie d(omi)ni om(n)is t(er)ra {der(unt) om(ne)s p(o)p(u)li gl(ori)a(m) ei(us)}| der(unt) . . . ei(us) should go here 3 dnuntiaver(unt) op(er)a* cæli iustitia(m) ei(us) et vi 3| * op(er)a not extant in the Vulgate onfundant(ur) om(ne)s qui adorant sculp | tilia et qui gl(ori)ant(ur) in simulacris suis |

dorate eu(m) om(ne)s ang(e)li ei(us) audivit, et læta | d(omi)ne should go ta e(st) sion {d(omi)ne} {exaltat(us) es sup(er) om(ne)s d(e)os}| here 4

4 exaltat(us) es sup(er) et exultaver(unt) filiæ iudæ p(ro)pt(er) iudicia tua | om(ne)s d(e)os should go here 5 (uonia)m tu d(omi)n(u)s altissim(us) sup(er) om(n)e(m) t(er)ra(m) nimis 5|

ui diligitis d(omi)n(u)m odite malu(m) custodit | d(omi)n(u)s a(ni)mas s(an)c(t)or(um) suor(um) de manu peccatoris |

(67v) liberabit eos {s(an)c(t)ificationis ei(us)}| s(an)c(t)ificationis ei(us) should go here 6 ux orta e(st) iusto et rectis corde lætitia |

ætamini iusti in d(omi)no et c(on)fitemini memoriæ 6|

Psalm 97 Psalm 97 |

antate d(omi)no canticu(m) novu(m) q(ui)a mi | tiu(m) revelavit rabilia fec(it) {tiu(m) revelavit iustitia(m) sua(m)}| iustitia(m) sua(m) should go here 1 alvavit sibi dext(er)a ei(us) et brachiu(m) s(an)c(t)u(m) ei(us)|

otu(m) fec(it) d(omi)n(u)s salutare suu(m) in c(on)spectu gen 1|

ecordat(us) e(st) mis(eri)c(or)diæ suæ et veritatis suæ | domui isr(aë)l {tate et psallite}| tate et psallite should go here 2 ider(unt) te om(ne)s t(er)mini t(er)ræ salutare d(e)i n(ost)ri | te is not in the Vulgate ubilate d(omi)no om(n)is t(er)ra cantate et exul 2|

sallite d(omi)no in cithara in cithara et voce | psalmi in tubis ductilib(us) et voce tubæ | corneæ.{habitant in eo} {iudicare t(er)ra(m)}| habitant in eo should go here 3 ubilate in c(on)spectu regis d(omi)ni moveat(ur) | iudicare t(er)ra(m) should go here 4

14 The Glossed Psalter mare et plenitudo ei(us) orb(is) t(er)rar(um) et q(ui) 3|

lumina plaudent man(u) simul montes | exultabunt a c(on)spectu d(omi)ni q(uonia)m venit 4|

udicabit orb(em) t(er)rar(um) in iustitia et p(o)p(u)los | in æquitate |

(68r)

Psalm 98 Psalm 98 |

(omi)n(u)s regnav(it) irascant(ur) p(o)p(u)li qui sedet | p(o)p(u)los should go sup(er) cherubim moveat(ur) t(er)ra {p(o)p(u)los}| here 1

(omi)n(u)s in sion magn(us) et excelsus sup(er) om(ne)s 1|

onfiteant(ur) no(min)i tuo magno q(uonia)m t(er)ribile | et s(an)c(t)u(m) e(st) et honor regis iudiciu(m) diligit |

u parasti directiones iudiciu(m) et iustitia(m) | in iacob tu fecisti {q(uo)d dedit illis}| q(uo)d dedit illis should go here 2 xaltate d(omi)n(u)m d(eu)m n(ost)r(u)m et adorate sca | bellu(m) pedu(m) ei(us) q(uonia)m s(an)c(tu)m e(st)|

oyses et aaron in sac(er)dotib(us) ei(us) et samu|

{b}el int(er) eos qui invocant nom(en) ei(us) |

nvocabant d(omi)n(u)m et ipse exaudiebat eos | in colu(m)na nubis loq(ue)bat(ur) ad eos |

ustodiebant testimonia ei(us) et p(ræ)ceptu(m) 2|

(omi)ne d(eu)s n(oste)r tu exaudiebas eos d(eu)s tu | p(ro)p(i)ti(us) fuisti eis et ulciscens in om(ne)s ad | inventiones eor(um)|

xaltate d(omi)n(u)m d(eu)m n(ost)r(u)m et Adorate | in monte s(an)c(t)o ei(us) q(uonia)m s(an)c(tu)s d(omi)n(u)s d(eu)s n(oste)r | Some text is unclear due to thin and creased vellum.

15 The Glossed Psalter

Psalm 99 Psalm 99 /Psalm(us) in c(on)fessione\| Psalmus in confessione appears in ubilate | marginal gloss with label titulus. d(omi)no om(n)is t(er)ra servite d(omi)no in lætitia |

(68v) introite in c(on)spectu ei(us) in exsultatione |

citote q(uonia)m d(omi)n(u)s ipse e(st) d(eu)s ipse fec(it) | nos et n(on) ipsi nos {c(on)fitemini illi}| c(on)fitemini illi should go here 1

opulus e(us) et oves pascuæ ei(us) introite por | tas ei(us) in c(on)fessione atria ei(us) in imnis 1|

audate nom(en) ei(us) q(uonia)m suavis e(st) d(omi)n(u)s in æt(er)nu(m)| mis(eri)c(or)dia ei(us) et usq(ue) in g(e)n(e)ratione(m) et g(e)n(e)ra | tione(m) veritas ei(us)|

Psalm 100 Psalm 100 |

isericordia(m) et iudiciu(m) cantabo | tibi d(omi)ne {quando venies ad me}| quando venies ad me should go here 1

salla(m) et intelliga(m) in via inmaculata 1|

era(m)bulaba(m) in innocentia cordis m(e)i in | medio dom(us) meæ {suo h(un)c p(er)sequebar}| suo . . . p(er)sequebar should go here 2 on p(ro)poneba(m) ante oculos meos re(m)in | iusta(m) facientes p(ræ)varicationes odivi |

on adhæsit mihi cor pravu(m) declinante(m)| a me malignu(m) n(on) cognosceba(m) {n(on) edeba(m)}| n(on) edeba(m) should go here 3 etrahente(m) secreto p(ro)ximo 2|

up(er)bo oculo et insatiabili corde cu(m) hoc 3|

culi m(e)i ad fideles t(er)ræ ut sedeant mecu(m) {/ambulans\}| ambulans appears as in via inmaculata hic m(ihi) ministrabat | an interlinear scribal gloss above mecum.

16 The Glossed Psalter (69r)

(N)on habitab(it) in medio dom(us) meæ q(ui) fac(it)| sup(er)bia(m) qui loquit(ur) iniqua n(on) direx(it) in | c(on)spectu oculor(um) meor(um) {op(er)antes iniq(ui)tate(m)}| op(er)antes iniq(ui)tate(m) should n matutino int(er)ficiebam om(ne)s peccato | go here 4 res t(er)ræ ut disp(er)d(er)em de civitate d(omi)ni om(ne)s 4|

Psalm 101 Psalm 101 |

(omi)ne exaudi | oratione(m) mea(m) et clamor m(eu)s ad te veniat |

on avertas facie(m) tua(m) a me in quacu(m)q(ue) die | tribulor ?inclina? ad me aure(m) tua(m)|

n quacu(m)q(ue) die invocavero te velocit(er)| exaudi me {sic(ut) cremiu(m) aruer(unt)}| sic(ut) cremiu(m) aruer(unt) should go here 1 uia defecer(unt) sic(ut) fum(us) dies m(e)i et ossa m(e)a 1|

erquussus su(m) ut fœnu(m) et aruit cor m(eu)m q(ui)a |

2 oblit(us) su(m) comed(er)e pane(m) m(eu)m {meæ}| meæ should go here

voce gemit(us) m(e)i adhæsit os m(eu)m carni 2|

imil(is) fact(us) su(m) pellicano solitudinis fac | tecto should go here 3 t(us) su(m) sic(ut) nucticorax in domicilio {tecto}|

igilavi et fact(us) su(m) sic(ut) passer solitari(us) in 3|

ota die exp(ro)brabant m(ihi) inimici m(e)i | et qui laudaba(n)t me adversu(m) me iura | bant uia cinere(m) tanq(uam) pane(m) man |

(69v) ducaba(m) et poculu(m) meu(m) cu(m) fletu misceba(m)|

facie iræ indignationis tuæ quia elevans |

17 The Glossed Psalter allisisti me {in g(e)n(e)ratione(m) et g(e)n(e)ratione(m)}| in g(e)n(e)ratione(m) et g(e)n(e)ratione(m) ies m(e)i sic(ut) u(m)bra declinaver(unt) et ego sic(ut) fœnu(m) arui | should go here 4

u au(tem) d(omi)ne in æt(er)nu(m) p(er)manes et memoriale tuu(m) 4|

u exurgens misereb(er)is Sion q(ui)a te(m)p(us) miseren | di ei(us) quia venit te(m)p(us) {miserebunt(ur)} {gl(ori)a(m) tua(m)}| miserebunt(ur) should go here 5 5 (uonia)m placuer(unt) servis tuis lapides ei(us) et t(er)ræ ei(us) | gl(ori)a(m) tua(m) should go here 6 t timeb(un)t gentes nom(en) tuu(m) d(omi)ne et om(ne)s reges t(er)ræ 6|

uia ædificab(it) d(omi)n(u)s sion et videbit(ur) in gl(ori)a sua |

espex(it) in oratione(m) humiliu(m) et n(on) sp(re)vit p(re)ce(m) eor(um)|

cribant(ur) hæc in g(e)n(e)ratione alt(er)a et p(o)p(u)l(u)s q(ui) | creabit(ur) laudabit d(o)m(i)n(u)m {in t(er)ra(m) aspexit}| in t(er)ra(m) aspexit should go here 7 uia p(ro)spex(it) de excelso s(an)c(t)o suo d(omi)n(u)s de cælo 7|

t audiret gemitu(s) co(m)peditor(um) ut solveret | in ih(e)r(usa)l(e)m filios int(er)e(m)ptor(um) {in ih(e)r(usa)l(e)m}{viant d(omi)no}| should go here 8 viant d(omi)no should 8 t adnuntie(n)t in sion nom(en) d(omi)ni et laude(m) ei(us) | go here 9

n c(on)veniendo p(o)p(u)los in unu(m) et reges ut ser 9|

espondit ei in via virtutis suæ paucitate(m)| dieru(m) meor(um) nuntia m(ihi)|

e revoces me in dimidio dieru(m) m(e)or(um) in |

18 The Glossed Psalter Psalm Texts Notes

(70r) g(e)n(e)ratione(m) et g(e)n(e)ratione(m) anni tui |

nitio tu d(omi)ne t(er)ra(m) fundasti et op(er)a manuu(m)| tuaru(m) s(un)t cæli {m(en)tu(m) vet(er)ascent}| m(en)tu(m) vet(er)ascent should psi p(er)ib(un)t tu au(tem) p(er)manes et om(ne)s sic(ut) vesti 10| go here 10

t sic(ut) op(er)toriu(m) mutabis eos et mutabunt(ur)| tu au(tem) ide(m) ipse es et anni tui n(on) deficient|

ilii servor(um) tuor(um) habitab(un)t et sem(en) eor(um) in | s(æ)c(u)l(u)m diriget(ur)|

Psalm 102 |

enedic a(ni)ma m(e)a d(omi)no et om(ni)a quæ in | tra me sunt no(min)i s(an)c(t)o ei(us) {retributiones ei(us)}| retributiones ei(us) should go here 1 enedic a(ni)ma m(e)a d(omi)no et noli oblivisci om(ne)s 1|

ui p(ro)pitiat(ur) om(n)ib(us) iniquitatib(us) tuis qui sanat | omnes infirmitates tuas |

ui redimit de int(er)itu vita(m) tua(m) qui coronat | te in mis(eri)c(or)dia et miserationib(us)|

ui replet in bonis desid(er)iu(m) tuu(m) renovabit(ur)| ut aquilæ iuvent(us) tua {iuria(m) patientib(us)}| iuria(m) patientib(us) should go here 2 aciens mis(eri)c(or)dias d(omi)n(u)s et iudiciu(m) om(n)ib(us) in 2|

otas fec(it) vias suas moysi filiis isr(aë)l /voluntates suas\| voluntates suas appears as a scribal {multu(m) misericors}| gloss in the margin next to this line of iserator et misericors d(omi)n(u)s longanimis et 3| text. multu(m) misericors should go here 3

19 The Glossed Psalter (70v)

{b(i)t(ur)} b(i)t(ur) should go here 4 on in p(er)petuu(m) irascet(ur) neq(ue) in æt(er)nu(m) co(m)mina 4|

on s(e)c(un)d(u)m peccata n(ost)ra fec(it) nob(is) neq(ue) s(e)c(un)d(u)m ini | quitates n(ost)ras retribuit nob(is) {n(ost)ras}| n(ost)ras should go here 6 (uonia)m s(e)c(un)d(u)m altitudine(m) cæli a t(er)ra corroborav(it)| mis(eri)c(or)dia(m) sua(m) sup(er) tim(en)tes se {a nob(is) iniq(ui)tates}| a nob(is) iniq(ui)tates should go here 5 uantu(m) distat ort(us) ab occid(e)nte longe fec(it) 5 6|

uom(odo) miseretur pat(er) filior(um) misert(us) e(st) d(omi)n(u)s | tim(en)tib(us) se q(uonia)m ipse cognovit figm(en)tu(m) n(ost)r(u)m |

ecordat(us) e(st) q(uonia)m pulvis sum(us) ho(m)o sic(ut) fœnu(m) dies | ei(us) tanq(uam) flos agri sic efflorebit {testam(en)tu(m) ei(us)}| testam(en)tu(m) ei(us) should go here 8 (uonia)m sp(iritu)s p(er)transiint in illo et n(on) subsistet et n(on)| cognoscet a(m)pli(us) locu(m) suu(m) {sup(er) tim(en)tes eu(m)}| sup(er) tim(en)tes eu(m) should go here 7 isericordia au(tem) d(omi)ni ab æt(er)no et usq(ue) in æt(er)nu(m) 7|

t iustitia illi(us) in filios filior(um) his qui servant 8|

t memores s(un)t mandator(um) ipsi(us) ad faciendu(m)| ea {om(n)ib(us) d(omi)nab(i)t(ur)} {sermonu(m) ei(us)}| om(n)ib(us) d(omi)nab(i)t(ur) 9 (omi)n(u)s in cælo paravit sede(m) sua(m) et regnu(m) ipsi(us) 9| should go here sermonu(m) ei(us) 10 enedicite d(omi)no om(ne)s ang(e)li ei(us) potentes vir | should go here tute facientes verbu(m) illi(us) ad audienda(m) voce(m) 10|

ened(icite) d(omi)no om(ne)s virtutes ei(us) ministri ei(us)| q(ui) facitis voluntate(m) ei(us)|

(71r)

enedicite d(omi)no om(ni)a op(er)a ei(us) in om(n)i loco | d(omi)nationis ei(us) benedic a(ni)ma m(e)a d(omi)no |

20 The Glossed Psalter

Psalm 103 Psalm 103 |

enedic a(ni)ma m(e)a d(omi)no d(omi)ne d(eu)s m(eu)s magnificat(us)| es vehem(en)t(er) {vestim(en)tu(m)} {ei(us)} {pennas ventor(um)}| vestim(en)tu(m) should go here 1 Confessione(m) et decore(m) induisti amict(us) lumine sic(ut) 1| ei(us) should go here 2 Extendens cælu(m) sic(ut) pelle(m) qui tegis aquis sup(er)iora 2| pennas ventor(um) should go here 3 qui ponis nube(m) ascensu(m) tuu(m) qui a(m)bulas sup(er) 3| qui facis ang(e)los tuos sp(iritu)s et ministros tuos igne(m)| nabitur . . . s(æ)c(u)li urente(m) {nabitur in s(æ)c(u)l(u)m s(æ)c(u)li} {stab(un)t aquæ}| should go here 4

4 stab(un)t aquæ should Qui fundasti t(er)ra(m) sup(er) stabilitate(m) sua(m) n(on) incli | 5 go here Abissus sic(ut) vestim(en)tu(m) amictus ei(us) sup(er) montes 5|

Ab increpatione tua fugient a voce tonitrui |

Ascend(un)t montes et descend(un)t ca(m)pi in locu(m) que(m)| fundasti eis {tentur op(er)ire t(er)ram}| tentur op(er)ire t(er)ram should go here 6 Terminu(m) /posuisti\ que(m) n(on) transgredient(ur) neq(ue) c(on)ver 6| posuisti added as an Qui emittis fontes in c(on)vallib(us) int(er) mediu(m)| interlinear gloss montiu(m) p(er)transib(un)t aquæ {in siti sua}| in siti sua should go here 7 Potab(un)t om(ne)s bestiæ agri expectab(un)t onagri 7|

Sup(er) ea volucres cæli habitab(un)t de medio pe | trar(um) dab(un)t voces Rigans montes de |

(71v) sup(er)iorib(us) suis de fructu op(er)u(m) tuoru(m) satiabit(ur) t(er)ra| produce(n)s fœnu(m) ium(en)tis et herba(m) servituti hominu(m)| ut educas pane(m) de t(er)ra et vinu(m) lætificet cor ho(min)is | ut exilaret facie(m) in oleo et panis cor ho(min)is c(on)firmet |

Saturabunt(ur) ligna ca(m)pi et cedri libani quas | plantavit illic passeres nidificab(un)t | herodii dom(us) dux e(st) eor(um) montes excelsi cer |

21 The Glossed Psalter vis petra refugiu(m) erinaciis|

Fec(it) luna(m) in te(m)p(o)ra sol cognovit occasu(m) suu(m)|

Posuisti tenebras et facta e(st) nox in ipsa p(er)tran | sib(un)t om(ne)s bestiæ silvæ {a d(e)o esca(m) sibi} {cabunt(ur)}| a d(e)o esca(m) sibi should go here 8 catuli leonu(m) rugientes ut rapiant et quæra(n)t 8| cabunt(ur) should go here 9 Ort(us) e(st) sol et congregati s(un)t et in cubilib(us) suis collo 9|

Exibit ho(m)o ad op(us) suu(m) et ad op(er)atione(m) sua(m) usq(ue)| ad vesp(er)u(m) {lia quor(um) n(on) e(st) numer(us)}| lia quor(um) n(on) e(st) numer(us) should go here 10 Qua(m) magnificata s(un)t op(er)a tua d(omi)ne om(ni)a in sapien | tia fecisti impleta e(st) t(er)ra possessione tua |

Hoc /mare\ magnu(m) et spatiosu(m) manib(us) illic repti 10| mare has been added interlinearly above (ani)malia pusilla cu(m) magnis illic naves | magnum p(er)transib(un)t | dracho iste que(m) formasti ad illudendu(m) ei |

(72r) om(ni)a a te expectant ut des illis esca(m) in te(m)p(o)r(e)|

Dante te illis colligent ap(er)iente te manu(m)| tua(m) om(ni)a implebunt(ur) bonitate |

Avertente au(tem) te facie(m) {tua(m)} turbabunt(ur)| tua(m) is not found in the Vulgate. auferes sp(iritu)m eor(um) et deficient et in pulvere(m)| facie(m) t(er)ræ suu(m) revertent(ur) {facie(m) t(er)ræ} {suis}| should go here 11 12 Emittes sp(iritu)m tuu(m) et creabunt(ur) et renovabis 11| suis should go here

Sit gl(ori)a d(omi)ni in s(æ)c(u)l(u)m lætabit(ur) d(omi)n(u)s in op(er)ib(us) 12|

Qui respic(it) t(er)ra(m) et fac(it) ea(m) tremere qui tangit | su(m) should go here 13 montes et fumigant {su(m)} {bor in d(omi)no}| bor in d(omi)no 14 Cantabo d(omi)no in vita m(e)a psalla(m) d(e)o m(e)o q(uam)diu 13| should go here

Iucundu(m) sit ei eloquiu(m) meu(m) ego v(ero) delecta 14|

Deficiant peccatores a t(er)ra et iniqui ita ut n(on) |

22 The Glossed Psalter sint benedic a(ni)ma mea d(omi)no|

Psalm 104 Psalm 104 /Alleluia\ | Midpage, the marginal notes read Titul(us) Confitemini d(omi)no et invocate nom(en) ei(us)| all(eluia). adnuntiate int(er) g(e)ntes op(er)a ei(us)|

Cantate ei et psallite ei narrate om(ni)a mi | rabilia ei(us) {rentiu(m) d(omi)n(u)m}{facie(m) ei(us) se(m)p(er)}| rentiu(m) d(omi)n(u)m should go here 1 Laudamini in nomine s(an)c(t)o ei(us) lætet(ur) cor quæ 1| facie(m) ei(us) Quærite d(omi)n(u)m et c(on)firmamini quærite 2| se(m)p(er) should go here 2 Mem(en)tote mirabiliu(m) ei(us) quæ fec(it) p(ro)digia ei(us)|

(72v) et iudicia oris ei(us) {mandav(it) in mille g(ene)rationes}| mandav(it) in mille g(ene)rationes should 3 sem(en) abraha(m) servi ei(us) filii iacob electi ei(us)| go here

Ipse d(omi)n(u)s d(eu)s n(oste)r in universa t(er)ra iudicia ei(us)|

Memor fuit in s(æ)c(u)l(u)m testam(en)ti sui verbi q(uo)d 3| quod disposuit ad abraha(m) et iuram(en)ti sui ad isaac | et statuit illud iacob in p(ræ)ceptu(m) et isr(aë)l {heredi | hereditate(m) sua(m) Does not belong here, tate(m) sua(m)} in testam(en)tu(m) æt(er)nu(m) {reditatis v(est)ræ}| but may echo Ps. 77:71, pascere Iacob dicens tibi dabo t(er)ra(m) chanaan funiculu(m) hæ 4| servum suum et Israel hereditatem suam. cu(m) e(ss)ent num(er)o brevi paucissimi et incolæ ei(us)| reditatis v(est)ræ should go here 4 Et p(er)transier(unt) de gente in gente(m) et de regno ad | p(o)p(u)l(u)m alteru(m) {ripuit p(ro) eis reges}| ripuit p(ro) eis reges should go here 5 Non reliquit homine(m) nocere eis et cor 5|

Nolite tangere chr(ist)os m(e)os et in p(ro)ph(et)is m(e)is | nolite malignari {tu(m) panis c(on)trivit}{seph}| tu(m) panis c(on)trivit should go here 6 6 Et vocavit fame(m) sup(er) t(er)ra(m) et om(n)e firmam(en) | seph should go here 7 Misit ante eos viru(m) in servu(m) venundat(us) e(st) io 7|

23 The Glossed Psalter Humiliaver(unt) in co(m)pedib(us) pedes ei(us) ferru(m) p(er)| transiit a(ni)ma(m) ei(us) donec veniret verbu(m) ei(us)|

Eloquiu(m) d(omi)ni infla(m)mav(it) eu(m) misit rex et solvit | eu(m) p(ri)ncep/s\ p(o)p(u)lor(um) et dimisit eu(m)| s is a scribal insertion. Constituit eu(m) d(omi)n(u)m dom(us) suæ et principe(m)|

(73r) om(n)is possessionis suæ {senes ei(us) prud(e)ntia(m) doceret}| senes . . . doceret should go here 8 ut erudiret principes ei(us) sic(ut) semetipsu(m) et 8|

Et intrav(it) isr(aë)l in egyptu(m) et iacob a(c)cola fuit in | t(er)ra cha(m) {sup(er) inimicos ei(us)}| sup(er) inimicos ei(us) should go here 9 Et auxit p(o)p(u)l(u)m suu(m) vehem(en)t(er) et firmavit eu(m) 9|

Convertit cor eor(um) ut odirent p(o)p(u)l(u)m ei(us) et do | lu(m) facerent in servos ei(us) {ipsu(m)}{t(er)ra cha(m)}| ipsu(m) should go here 10 Misit moysen servu(m) suu(m) aaron que(m) elegit 10| t(er)ra cha(m) should go here 11 Posuit in eis verba signor(um) suor(um) et p(ro)digior(um) in 11|

Misit tenebras, et obscuravit et n(on) exacerba/vit\ ser | vit appears as an interlinear gloss mones suos {pisces eor(um)}{ipsor(um)}{finib(us) eor(um)}| pisces eor(um) should go here 12 Convertit aquas eor(um) in sanguine(m) et occidit 12| ipsor(um) should go here 13 13 Edidit t(er)ra eor(um) ranas in penetrabilib(us) regu(m) | finib(us) eor(um) should go here 14 Dix(it) et venit cœnomia et ciniphes in om(n)ib(us) 14|

Posuit pluvias eor(um) grandine(m) igne(m) c(om)burente(m) in | c(on)trivit . . . eor(um) t(er)ra ipsor(um) {c(on)trivit lignu(m) finiu(m) eor(um)}| should go here 15 Et p(er)quussit vineas eor(um) et ficulneas eor(um) et 15|

Dix(it) et venit locusta et brucc(us) cui(us) n(on) erat numer(us)| et comedit om(n)e fœnu(m) in t(er)ra eor(um) et comedit | om(n)e(m) fructu(m) t(er)ræ eor(um) {om(n)is laboris eor(um)}| om(n)is laboris eor(um) should go here 16 Et p(er)quussit om(n)e p(ri)mogenitu(m) in t(er)ra eor(um) p(ri)mitias 16|

24 The Glossed Psalter (73v)

Et edux(it) eos cu(m) argento et auro et n(on) erat in tribub(us)| timor eor(um) sup(er) eor(um) infirm(us) {timor eor(um) sup(er) eos}| eos should go here 17

ætata e(st) egypt(us) in p(ro)fectione eor(um) quia incubuit 17|

xpandit nube(m) in p(ro)tectione(m) eor(um) et igne(m) ut | luceret eis p(er) nocte(m) {eos} {flumina}| eos should go here 18 flumina should go 18

etier(unt) et venit coturnix et pane cæli saturavit | here 19

isrupit petra(m) et fluxer(unt) aquæ abier(unt) in sicco 19|

(uonia)m memor fuit verbi s(an)c(t)i sui q(uo)d habuit ad abraha(m)| pueru(m) suu(m) {suos in lætitia}{posseder(unt)}| suos in lætitia should go here 20 20 t eduxit p(o)p(u)l(u)m suu(m) in exsultatione et electos | posseder(unt) should go here 21 Et dedit illis regiones gentiu(m) et labores p(o)p(u)lor(um) 21| ut custodiant iustificationes ei(us) et lege(m) ei(us)| requirant |

Psalm 86 Psalm 105 /Alleluia\ | Midpage marginal notes: T(itulus) Confitemini d(omi)no q(uonia)m bon(us) q(uonia)m in s(æ)c(u)l(u)m mise | All(eluia). om(ne)s laudes ei(us) ricordia ei(us) {om(ne)s laudes ei(us)}| should go here 1

Quis loquet(ur) potentias d(omi)ni auditas faciet 1|

Beati qui custodiunt iudiciu(m) et faciunt iusti | tia(m) in om(n)i te(m)p(o)re {ta nos in salutari tuo}| ta nos in salutari tuo should go here 2 em(en)to n(ost)ri d(omi)ne in beneplacito p(o)p(u)li tui visi 2|

d videndu(m) in bonitate elector(um) tuor(um) ad læ | tandu(m) in lætitia gentis tuæ ut lauderis |

(74r) cu(m) hæreditate tua {fecim(us)}{potentia(m) sua(m)}| fecim(us) should go here 3 Peccavim(us) cu(m) patrib(us) n(ost)ris iniuste egim(us) iniq(ui)tate(m) 3| potentia(m) sua(m) should go here 4 Patres n(ost)ri in egypto n(on) intellexer(unt) mirabilia tua n(on)|

25 The Glossed Psalter fuer(unt) memores multitudinis mis(eri)c(or)diæ tuæ |

Et irritaver(unt) ascendentes in mare mare rubru(m)| et salvavit eos p(ro)pt(er) nom(en) suu(m) ut nota(m) faceret 4|

Et increpavit mare rubru(m) et exsiccatu(m) (est) et de | est marks the first use of the division sign as dux(it) eos in abissis sic(ut) in deserto {de manu inimici}| abbreviation for est since f40r 5 Et salvavit eos de manu odientiu(m) et redemit eos | increpavit differs from the Vulgate text, Et op(er)uit aqua tribulantes eos unus ex eis n(on) re | which reads increpuit. de manu inimici mansit {ei(us)} {d(eu)m in inaquoso}| should go here 5 6 Et credider(unt) in verbis ei(us) et laudaver(unt) laude(m) ei(us)| ei(us) should go here d(eu)m in inaquoso Cito fecer(unt) obliti sunt op(er)u(m) ei(us) n(on) sustinuer(unt) c(on)siliu(m) 6| should go here 7

Et c(on)cupier(unt) c(on)cupiscentia(m) in deserto et te(n)taver(unt) 7|

Et dedit eis petitione(m) ipsor(um) et misit saturitate(m)| in a(ni)mas eor(um) {tione(m) abiron} {peccatores}| tione(m) abiron should go here 8 Et irritaver(unt) moysen in castris aaron s(an)c(tu)m d(omi)ni| peccatores should go here 9 Ap(er)ta e(st) t(er)ra et deglutivit datan et op(er)uit sup(er) c(on)grega 8|

Et exarsit ignis in sinagoga eor(um) fla(m)ma co(m)bussit 9|

Et fecer(unt) vitulu(m) in oreb et adoraver(unt) sculptile |

Et mutaver(unt) gl(ori)am sua(m) in similitudine(m) vituli |

(74v) comedentis fœnu(m) {in mari rubro}| in mari rubro should go here 10 . In appears Obliti s(un)t d(eu)m qui salvavit eos qui fec(it) magnalia | to have been duplicated. in egypto mirabilia in t(er)ra cha(m) t(er)ribilia in 10|

Et dix(it) ut disp(er)d(e)ret eos si non moyses elect(us) ei(us)| stetisset in c(on)fractione in c(on)spectu ei(us)| ut averteret ira(m) ei(us) ne disp(er)deret eos et p(ro) nihi | lo habuer(unt) t(er)ra(m) desiderabile(m)| non credider(unt) verbo ei(us) et murmuraver(unt) in tab(er)|

26 The Glossed Psalter int(abern)aculis suis n(on) exaudier(unt) voce(m) d(omi)ni | int(abern)aculis repearts the Et elevavit manu(m) sua(m) sup(er) eos ut p(ro)ster | preposition and the beginning of the word neret eos in deserto {eos in regionib(us)}| in the previous line; it also includes an et ut deiceret sem(en) eor(um) in nationib(us) et dispergeret 11| unusual abbreviation. eos in regionib(us) Et initiati sunt behelfegor et comeder(unt) sacrificia | should go here 11 mortuor(um) {plicata e(st) in eis ruina}| plicata e(st) in eis ruina should go here 12 Et irritaver(unt) eu(m) in adinventionib(us) suis et multi 12|

Et stetit finees et placavit et cessavit quassatio |

Et reputatu(m) e(st) ei in iustitia(m) in g(e)n(e)ratione(m) et g(e)n(e)ra | tione(m) usq(ue) in se(m)pit(er)nu(m) {eius} {dix(it) d(omi)n(u)s illis}| eius should go here 13 dix(it) d(omi)n(u)s Et irritaver(unt) eu(m) ad aquas c(on)tradictionis et | illis should go here 14 vexat(us) e(st) moyses p(ro)pt(er) eos quia exacerbaver(unt) sp(iritu)m 13| et distinx(it) in labiis suis n(on) disp(er)dider(unt) gentes quas 14|

(75r)

15 {illis} illis should go here. et co(m)misti sunt int(er) gentes et didicer(unt) op(er)a eor(um)| et servier(unt) sculptilib(us) eor(um) et factu(m) e(st) 15 in scandalu(m)|

Et i(m)molaver(unt) filios suos et filias suas dæmoniis |

Et effuder(unt) sanguine(m) innocente(m) sanguine(m) filior(um)| suor(um) et filiar(um) suar(um) quas sacrificaver(unt) sculp | tilib(us) canahan {nib(us) suis}| canahan is a misspelling of Chanaan Et int(er)fecta e(st) t(er)ra in sanguinib(us) eor(um) et c(on)tamina | nib(us) suis should go 16 ta e(st) in op(er)ib(us) eor(um) et fornicati sunt in adinventio 16| here eor(um) does not Et irat(us) e(st) furore d(omi)n(u)s in p(o)p(u)l(u)m suu(m) et abhomina | appear in the Vulgate. t(us) e(st) hæreditate(m) sua(m) {eor(um) qui oder(unt) eos}| eor(um) qui oder(unt) eos should go here 17 Et tradidit eos in manus gentiu(m) et d(omi)nati sunt 17|

Et tribulaver(unt) eos inimici eor(um) et humiliati s(un)t | sub manib(us) eor(um) sæpe lib(er)avit eos |

27 The Glossed Psalter Ipsi au(tem) exacerbaver(unt) eu(m) in c(on)silio suo et humi | liati sunt in iniquitatib(us) suis {eor(um)}| eor(um) should go here 18 Et vidit cu(m) tribularent(ur) et audivit oratione(m) 18|

Et memor fuit testam(en)ti sui et pœnituit eu(m)| rant eos should go s(e)c(un)d(u)m multitudine(m) mis(eri)c(or)diæ suæ {rant eos}| 19 here et dedit eos in mis(eri)c(or)dias in c(on)spectu om(n)iu(m) qui cepe 19|

Salvos fac nos d(omi)ne d(eu)s n(oste)r et c(on)grega nos de na | tionib(us) t confiteam(ur) no(min)i s(an)c(t)o tuo et gl(ori)emur |

(75v) in laude tua |

Benedict(us) d(omi)n(u)s d(eu)s isr(aë)l | a s(æ)c(u)lo et usq(ue) in s(æ)c(u)l(u)m et dicet om(n)is p(o)p(u)l(u)s fiat fiat|

Psalm 106 Psalm 106 /Alleluia\| Beginning of marginal notes: T(itulus) Confitemini | All(eluia) All(elulia). d(omi)no q(uonia)m bon(us) q(uonia)m in s(æ)c(u)l(u)m mis(eri)c(or)dia ei(us)|

Dican/t\ qui rede(m)pti sunt d(omi)no quos redemit de manu | t inserted interlinearly inimici de regionib(us) c(on)gregavit eos |

solis ortu et occasu ab aquilone et mari |

rraver(unt) in solitudine in inaquoso via(m) civitatis | tib(us) eor(um) eripuit habitaculi n(on) invener(unt) {tib(us) eor(um) eripuit eos}| eos should go here 1 Esurientes et sitientes a(ni)ma eor(um) in ipsis defec(it)|

Et clamaver(unt) ad d(omi)n(u)m cu(m) tribularent(ur) et de necessita 1| et dedux(it) eos in via(m) recta(m) ut irent in civitatem habi |

tionis {hominu(m)} {bonis} {dicitate et ferro}| hominu(m) should go here 2 Confiteant(ur) d(omi)no mis(eri)c(or)diæ ei(us) et mirabilia ei(us) filiis 2| bonis should go here 3 dicitate et ferro should Quia satiavit a(ni)ma(m) inane(m) et a(ni)ma(m) esuriente(m) satiavit 3| go here 4

Sedentes in tenebris et u(m)bra mortis vinctos in m(en) 4|

28 The Glossed Psalter Quia exacerbaver(unt) eloquia d(e)i et c(on)siliu(m) altissimi | irritaver(unt) {nec fuit qui adiuvaret}| nec fuit qui adiuvaret should go here 5 Et humiliatu(m) e(st) in laborib(us) cor eor(um) infirmati sunt 5|

Et clamaver(unt) ad d(omi)n(u)m cu(m) tribularent(ur) et de necessi |

(76r) tatib(us) eor(um) lib(er)avit eos {eor(um) disrupit} {ho(min)um}| eor(um) disrupit should go here 6 Et edux(it) eos de tenebris et u(m)bra mortis et vincula 6| ho(min)um should go here 7 Confiteant(ur) d(omi)no mis(eri)c(or)diæ ei(us) et mirabilia ei(us) filiis 7|

uia c(on)trivit portas æreas et vectes ferreos c(on)fregit |

Suscep(it) eos de via iniquitatis eor(um) p(ro)pt(er) iniustitias | eni(m) suas humiliati s(un)t {ver(unt) /usq(ue)\ ad portas mortis}| ver(unt) . . . mortis should go here 8 Om(n)e(m) esca(m) abominata e(st) a(ni)ma eor(um) et app(ro)pinqua 8| /usq(ue)\ inserted as interlinear gloss Et clamaver(unt) ad d(omi)n(u)m cu(m) tribularent(ur) et de ne | cessitatib(us) eor(um) lib(er)avit eos {de int(er)itionib(us) eor(um)}| de int(er)itionib(us) eor(um) should go Misit verbu(m) suu(m) et sanavit eos et eripuit eos 9| here 9

Confiteant(ur) d(omi)no mis(eri)c(or)diæ ei(us) et mirabilia ei(us)| filiis hominu(m) {op(er)a ei(us) in exultatione}| op(er)a ei(us) in exultatione should go Et sacrificent sacrificiu(m) laudis et adnuntient 10| here 10

ui descendunt mare in navib(us) facientes op(er)a | tione(m) in aquis multis {ei(us)}| ei(us) should go here 11 psi vider(unt) op(er)a d(omi)ni et mirabilia ei(us) in p(ro)fundo |

ixit et stetit sp(iritu)s p(ro)cellæ et exaltati sunt fluct(us) 11|

scendunt usq(ue) ad cælos et descendunt usq(ue) ad | abissos a(ni)ma eor(um) in malis tabescebat |

urbati sunt et moti s(un)t sic(ut) ebri(us) et om(n)is sapien | tia eor(um) devorata e(st) t clamaver(unt) ad d(omi)n(u)m cu(m)|

(76v)

29 The Glossed Psalter tribularent(ur) et de necessitatib(us) eor(um) edux(it) eos |

Et statuit p(ro)cella(m) ei(us) in aura(m) et siluer(unt) fluct(us) ei(us)|

Et lætati sunt quia siluer(unt) et dedux(it) eos in portu(m)| voluntatis eor(um) {hominu(m)} {senior(um) laud(e)nt eu(m)}| hominu(m) should go here 12 Confiteant(ur) d(omi)no mis(eri)c(or)diæ ei(us) et mirabilia ei(us) filiis 12| senior(um) laud(e)nt eu(m) should go here 13 Et exaltent eu(m) in eccl(esi)a plebis et in cathedra 13|

Posuit flumina in desertu(m) et exit(us) aquaru(m) in siti(m) 15|

Posuit desertu(m) in stagna aquaru(m) et t(er)ra(m) sine | aqua in exit(us) aquaru(m) {bitantiu(m) in ea}}| bitantiu(m) in ea 14 {terra(m) fructifera(m) in salsugine(m) a malitia inha 14| should go here. Moreover, the entire bolded line should go Et collocavit illic esurientes et c(on)stituer(unt) civitate(m)| here 15 habitationis {et fecer(unt) fructu(m) nativitatis}| et fecer(unt) fructu(m) nativitatis should go here 16 et seminaver(unt) agros et plantaver(unt) vineas 16|

Et benedix(it) eis et multiplicati s(un)t nimis et ium(en)ta | eor(um) n(on) minoravit {dolor}| dolor should go here 17

Et pauci facti sunt /et vexati s(un)t\ a tribulatione malor(um) et 17| et vexati s(un)t inserted as an Effusa e(st) c(on)te(m)ptio sup(er) principes et errare fec(it) eos in | interlinear gloss. invio et n(on) in via {f(a)m(i)lias} {oppilabit os suu(m)}| f(a)m(i)lias should go here 18 Et adiuvavit paup(er)e(m) de inopia et posuit sic(ut) oves 18| oppilabit os suu(m) should go here 19 Videb(un)t recti et lætabunt(ur) et om(n)is iniquitas 19|

Quis sapiens et custodiet hæc et in |

(77r) telliget mis(eri)c(or)dias d(omi)ni |

Psalm 107 Psalm 107 /Canticum Psalmi ipsi D(avi)d\ | Title appears at beginning of marginal gloss.

aratu(m) cor m(eu)m d(eu)s ?paratu(m) cor m(eu)m?| cantabo et psalla(m) in gl(ori)a m(e)a {tionibus}| tionibus should go here 1 xurge psalt(er)iu(m) et cithara exurga(m) diluculo|

30 The Glossed Psalter onfitebor tibi in p(o)p(u)lis d(omi)ne psalla(m) tibi in na1 |

uia magna sup(er) cælos mis(eri)c(or)dia tua et usq(ue)| ad nubes veritas tua {ut lib(er)ent(ur) dilecti tui}| ut lib(er)ent(ur) dilecti tui should go 2 xaltare sup(er) cælos d(eu)s et sup(er) om(n)e(m) t(er)ra(m) gl(ori)a tua 2| here

alvu(m) fac dext(er)a tua et exaudi me d(eu)s loquut(us)| e(st) in s(an)c(t)o suo {naculor(um) dimetiar}| naculor(um) dimetiar should go here 3 xultabo et divida(m) sichima(m) et c(on)valle(m) tab(er) 3|

(eu)s (est) galaliad et m(eu)s e(st) manasses et effrai(m)| galaliad Galaad in susceptio capitis m(e)i | Vulgate.

uda rex m(eu)s moab lebes spei meæ |

n idumæa(m) extenda(m) calceam(en)tu(m) m(eu)m | m(ihi) alienigenæ amici facti s(un)t |

uis deducet me in civitate(m) munita(m) quis | deducet me usq(ue) in idumæa(m)|

onne tu d(eu)s qui repulisti nos et n(on) exibis | d(eu)s in virtutib(us) n(ost)ris {salus hominis}| salus hominis should go here 4 a nob(is) auxiliu(m) de tribulatione quia vana 4|

(77v)

n d(e)o faciem(us) virtute(m) et ipse ad nihilu(m) deducet | inimicos n(ost)ros |

Psalm 108 Psalm 108 |

(eu)s laude(m) mea(m) ne tacueris quia os peccatoris | et os dolosi sup(er) me ap(er)tu(m) e(st) {ver(unt) me gratis}| ver(unt) me gratis should go here 1 Loquuti sunt adversu(m) me lingua dolosa et | sermonib(us) odii circundeder(unt) me et expugna 1|

Pro eo ut me diligerent detrahebant m(ihi)| p(ro) dilectione mea ego au(tem) oraba(m) {p(ro) dilectione mea} {ei(us)}| should go here 2 ei(us) should go here 3

31 The Glossed Psalter Et posuer(unt) adversu(m) me mala p(ro) bonis et odiu(m) 2|

Constitue sup(er) eu(m) peccatore(m) et diab(o)l(u)s stet a dextris 3|

Cu(m) iudicat(ur) exeat c(on)de(m)nat(us) et oratio ei(us) fiat | eiciant(ur) . . . suis 4 in peccatu(m) {eiciant(ur) de habitationib(us) suis}| should go here

Fiant dies ei(us) pauci et ep(iscop)atu(m) ei(us) accipiat alt(er)|

Fiant filii ei(us) orfani et uxor ei(us) vidua |

Nutantes transferant(ur) filii ei(us) et m(en)dicent 4|

Scrutet(ur) fœnerator om(n)e(m) substantia(m) ei(us) et | diripiant alieni labores ei(us) {pupillis ei(us)}| pupillis ei(us) should go here 5 Non sit illi adiutor nec sit qui misereatur 5|

Fiant nati ei(us) in int(er)itu(m) in g(e)n(e)ratione una | deleat(ur) nom(en) ei(us)|

In memoria(m) redeat iniquitas patru(m) ei(us)|

(78r) in c(on)spectu d(omi)ni et peccatu(m) matris ei(us) n(on) deleat(ur)|

Fiant c(on)tra d(omi)n(u)m se(m)p(er) et disp(er)eat de t(er)ra me | moria eor(um) p(ro) eo q(uo)d n(on) e(st) recordat(us) facere | mis(eri)c(or)dia(m) {co(m)punctu(m) corde mortificare}| co(m)punctu(m) corde mortificare should go 6 et p(er)sequut(us) e(st) homine(m) inope(m) et m(en)dicu(m) et 6| here

Et dilex(it) maledictione(m) et veniet ei et noluit | benedictione(m) et elongabit(ur) ab eo {in ossib(us) ei(us)}| in ossib(us) ei(us) should go here 7 Et induit maledictione(m) sic(ut) vestim(en)tu(m) et | intravit sic(ut) aqua in int(er)iora ei(us) et sic(ut) oleu(m) 7|

Fiat ei sic(ut) vestim(en)tu(m) quo op(er)it(ur) et sic(ut) zona | qua se(m)p(er) p(ræ)cingitur {suavis e(st) mis(eri)c(or)dia tua}| suavis e(st) . . . tua should go here 8 Hoc op(us) eor(um) qui detrahunt mihi apud d(omi)n(u)m | et qui loquunt(ur) mala adversus a(ni)ma(m) mea(m)|

Et tu d(omi)ne d(omi)ne fac mecu(m) p(ro)pt(er) nom(en) tuu(m) q(ui)a 8|

32 The Glossed Psalter Lib(er)a me quia egen(us) et paup(er) ego su(m) et cor m(eu)m | conturbatu(m) e(st) intra me {su(m) sic(ut) locustæ)}| su(m) sic(ut) locustæ) should go here 9 Sic(ut) u(m)bra cu(m) declinat ablat(us) su(m) et excuss(us) 9|

Genua m(e)a infirmata sunt a ieiunio et | caro m(e)a inmutata e(st) p(ro)pt(er) oleu(m)|

Et ego fact(us) su(m) obp(ro)briu(m) illis vider(unt) me et | mover(unt) capita sua Adiuva me d(omi)ne d(eu)s |

(78v) m(eu)s salvu(m) me fac s(e)c(un)d(u)m mis(eri)c(or)dia(m) tua(m)|

Et sciant quia man(us) tua hæc et tu d(omi)ne | fecisti ea(m) {tuus lætabitur}| tuus lætabitur should go here 10 Maledicent illi et tu benedices qui in | surgunt in me c(on)fundant(ur) servus au(tem) 10|

Induant(ur) qui detrahunt mihi pudore | et op(er)iant(ur) sic(ut) diploide c(on)fusione sua |

Confitebor d(omi)no nimis in ore meo et in| medio multor(um) laudabo eu(m)| qui(a) astitit a dextris paup(er)is ut ?salva(m)?| faceret a p(er)sequentib(us) a(ni)ma(m) mea(m)|

Psalm 109 Psalm 109 /Psalm(us) D(avi)d\ | Title appears as marginal gloss at ixit d(omi)n(u)s d(omi)no m(e)o sede | midpage. a dextris m(e)is| donec pona(m) inimicos |

2 tuos scabellu(m) pedu(m) ?tuor(um) {te}?| te should go here

irga(m) virtutis tuæ emittet d(omi)n(u)s ex sion| d(omi)nare in medio inimicor(um) tuor(um) {genui}| genui should go here 1

ecu(m) principiu(m) in die virtutis tuæ in|

33 The Glossed Psalter splendorib(us) s(an)c(t)or(um) ex ut(er)o ante luciferu(m) 1 2|

(79r)

urav(it) d(omi)n(u)s et n(on) pœniteb(it) eu(m) tu es sac(er)dos in |

æt(er)nu(m) s(e)c(un)d(u)m ordin(em) melchisedech {reges}| reges should go here 3

(omi)n(u)s a dextris tuis c(on)fregit in die iræ suæ 3|

udicab(it) in nationib(us) i(m)pleb(it) ruinas c(on)quassab(it) cap/i\ta | i interlinear gloss in t(er)ra multor(um)|

e torrente in via bibet p(ro)pt(er)ea exaltab(it) cap(ut)|

Psalm 110 Psalm 110 /Alleluia\ | Midpage marginal notes: T(itulus) onfitebor | All(elulia). tibi d(omi)ne in toto corde m(e)o in c(on)silio iustor(um)| et c(on)gregatione {manet in s(æ)c(u)l(u)m s(æ)c(u)li}| manet . . . s(æ)c(u)li should go here 1 agna op(er)a d(omi)ni exq(ui)sita in om(ne)s voluntates ei(us)|

o(n)fessio et magnificentia op(us) ei(us) et iustitia ei(us) 1|

emoria(m) fec(it) mirabiliu(m) suor(um) misericor/s\ et mise | s interlinear gloss rator d(omi)n(u)s esca(m) dedit tim(en)tib(us) se |

emor erit in s(æ)c(u)l(u)m testam(en)ti sui virtute(m) op(er)u(m)| suor(um) annuntiab(it) p(o)p(u)lo suo {veritas et iudiciu(m)}| veritas et iudiciu(m) should go here 2 t det illis hæreditate(m) gentiu(m) op(er)a manuu(m) ei(us) 2|

idelia om(ni)a mandata ei(us) c(on)firmata i(n) s(æ)c(u)l(u)m s(æ)c(u)li | facta in ?veritate? et æq(ui)tate {testam(en)tu(m) suu(m)}| testam(en)tu(m) suu(m) should go 3 ede(m)ption(em) misit p(o)p(u)lo suo mandav(it) in æt(er)nu(m) 3| here

?timor? d(omi)ni {ei(us) manet in s(æ)c(u)l(u)m s(æ)c(u)li}| ei(us) manet . . . s(æ)c(u)li should go intellect(us) bon(us) om(n)ib(us) facientib(us) eu(m) laudatio 4| here 4

34 The Glossed Psalter (79v)

Psalm 111 Psalm 111 eatus /All(eluia)\ | All(eluia) title found partially as interlinear

otens in t(er)ra erit sem(en) ei(us) g(e)n(e)ratio rector(um) benedicet(ur)| gloss.

l(ori)a et divitiæ in domo ei(us) et iustitia ei(us) manet in | s(æ)c(u)l(u)m s(æ)c(u)li {et miserator et iust(us)} {vebitur}| et miserator et iust(us) should go xortu(m) (est) in tenebris lum(en) rectis misericors 1| here 1 vebitur should go ocund(us) ho(m)o q(ui) miseret(ur) et co(m)modat disponet | here 2 sermones suos in iudicio q(uia) in æt(er)nu(m) n(on) co(m)mo 2|

n memoria æt(er)na erit iust(us) ab auditione mala | n(on) timebit {s(æ)c(u)li cornu ei(us) exaltabit(ur) in gl(ori)a}| s(æ)c(u)li . . . in gl(ori)a should go 3

aratu(m) cor ei(us) sp(er)are in d(omi)no c(on)firmatu(m) (est) cor ei(us)| here n(on) co(m)movebit(ur) donec despiciat inimicos suos |

isp(er)sit dedit paup(er)ib(us) iustitia ei(us) manet in s(æ)c(u)l(u)m 3|

eccator videb(it) et irascet(ur) dentib(us) suis fremet et | tabescet desid(er)iu(m) peccator(um) p(er)ib(it) /All(eluia)\| All(eluia) is the title of Psalm 112. Psalm 112 Psalm 112 audate pueri d(omi)n(u)m laudate nom(en) d(omi)ni |

it nom(en) d(omi)ni benedict(um) ex h(oc) nunc et usq(ue) i(n) s(æ)c(u)l(u)m |

xcelsus sup(er) om(ne)s gentes d(omi)n(u)s et sup(er) cælos gl(ori)a ei(us)|

uis sic(ut) d(omi)n(u)s d(e)us n(oste)r q(ui) in altis habitat humilia | respic(it) in cælo et in t(er)ra {paup(er)e(m)}| paup(er)e(m) should go here 1 uscitans a t(er)ra inope(m) et de stercore erigens 1|

t collocet eu(m) cu(m) p(ri)ncipib(us) cu(m) principib(us) p(o)p(u)li sui |

35 The Glossed Psalter Psalm Texts Notes

(80r)

ui habitare fac(it) sterile(m) in domo matre(m) filior(um) | lætante(m)|

Psalm 113 Psalm 113 |

n exitu isr(aë)l de egypto dom(us) iacob de p(o)p(u)lo barbaro |

acta (est) iudæa s(an)c(t)ificatio ei(us) isr(aë)l potestas ei(us)|

are vid(it) et fugit iordanis c(on)v(er)sus e(st) retrorsu(m)|

ontes exultaver(unt) ut arietes et colles sic(ut) agni | oviu(m) {conversus es retrorsu(m)} {aquaru(m)}| conversus es

1 retrorsu(m) should go uid (est) tibi mare q(uo)d fugisti et tu iordanis q(uia) | here 1 ontes exultasti/s\ sic(ut) agni oviu(m) {fontes}| aquaru(m) should go here 3 facie d(omi)ni mota (est) t(er)ra a facie d(e)i iacob | fontes should go here 2 s inserted as interlinear ui c(on)v(er)tit petra(m) in stagna aquaru(m) et rupe(m) in 2 3| gloss

on nob(is) d(omi)ne n(on) nob(is) s(ed) nomini tuo da gl(ori)a(m)|

up(er) mi(sericordia) tua et veritate tua neq(uan)do dicant g(ente)s |

Ubi (est) d(eu)s eor(um) {hominu(m)} {bunt}| hominu(m) should go here 4 (eu)s au(tem) n(oste)r in cælo om(ni)a q(uæ)cu(m)q(ue) voluit fec(it)| bunt should go here 5

4 auru(m) et imulacra g(e)ntiu(m) {auru(m) et arg(e)ntu(m)} op(er)a manuu(m) | arg(e)ntu(m) should read argentum et s h(abe)nt et n(on) loquent(ur) oculos h(abe)nt et n(on) videb(un)t | aurum, as in the Vulgate. ures h(abe)nt et n(on) audient nares h(abe)nt et n(on) odora 5|

an(us) h(abe)nt et n(on) palpab(un)t pedes h(abe)nt et n(on) a(m)bulab(un)t | n(on) clamab(un)t in gutture suo {in eis} {eor(um) est}| in eis should go here 6

imiles illis fiant q(ui) faciunt ea et om(ne)s q(ui) c(on)fid(un)t 6| eor(um) est should go here 7 om(us) isr(aë)l sp(er)avit in d(omi)no adiutor eor(um) et p(ro)tector 7|

(80v)

om(us) aaron sp(er)avit in d(omi)no adiutor eor(um) et | et p(ro)tector eor(um) 36 The Glossed Psalter p(ro)tector eor(um) (est) {et p(ro)tector eor(um) (est)}| (est) should go here 8

ui tim(en)t d(omi)n(u)m sp(er)aver(unt) in d(omi)no adiutor eor(um) 8| rib(us) should go here 9 (omi)n(u)s memor fuit n(ost)ri et benedix(it) nob(is) {rib(us)}|

enedix(it) domui isr(aë)l benedix(it) domui aaron |

enedix(it) om(n)ib(us) q(ui) tim(en)t d(omi)n(u)m pusillis cu(m) maio 9| s inserted as interlinear diciat d(omi)n(u)s sup(er) vos sup(er) vos et sup(er) filio/s\ v(est)ros | gloss

enedicti vos a d(omi)no qui fec(it) cælu(m) et t(er)ra(m)|

ælu(m) cæli d(omi)no t(er)ra(m) au(tem) dedit filiis ho(minu)m |

on mortui laudab(un)t te d(omi)ne neq(ue) om(ne)s q(ui) des | et usq(ue) in cend(un)t in infernu(m) {et usq(ue) in s(æ)c(u)l(u)m}| s(æ)c(u)l(u)m should go here 10 sed nos q(ui) vivim(us) benedicim(us) d(omi)no ex h(oc) n(un)c 10| Psalm 114 Psalm 114 |

ilexi q(uonia)m | exaudiet d(omi)n(u)s voce(m) orationis meæ |

uia inclinavit aure(m) sua(m) m(ihi) et in dieb(us)| inferni invener(unt) 1 m(e)is invocabo {inferni invener(unt) me}| me should go here

ircundeder(unt) me dolores mortis et p(er)icula 1|

ribulatione(m) et dolore(m) inveni et nom(en) d(omi)ni | et d(eu)s n(oste)r invocavi {et d(eu)s n(oste)r miseret(ur)} {b(er)avit me}| miseret(ur) should go here 2 o d(omi)ne lib(er)a a(ni)ma(m) mea(m) misericors d(omi)n(u)s et iust(us) 2| b(er)avit me should go here 3 ustodiens parvulos d(omi)n(u)s humiliat(us) su(m) et li 3|

onv(er)t(er)e a(ni)ma m(e)a in req(ui)e(m) tua(m) q(uia) d(omi)n(u)s benefec(it) t(ibi)|

(81r)

uia eripuit a(ni)ma(m) mea(m) de morte oculos m(e)os | a lacrimis pedes m(e)os a lapsu |

lacebo d(omi)no in regione vivor(um)|

Psalm 115 Psalm 115 37 T(itulus) All(lelui)a in The Glossed Psalter /Alleluia\ | marginal notes near top of the page. redidi p(ro)pt(er) q(uo)d loquut(us) su(m) ego au(tem) humi | liat(us) su(m) nimis |

go dixi in excessu m(e)o om(n)is ho(m)o m(en)dax |

uid retribua(m) d(omi)no p(ro) om(n)ib(us) q(uæ) retribuit m(ihi)|

alice(m) salutaris accipia(m) et nom(en) d(omi)ni invocabo |

ota m(e)a d(omi)no redda(m) cora(m) om(n)i p(o)p(u)lo ei(us) p(re)tiosa | ancillæ tuæ should go here 1 in c(on)spectu d(omi)ni mors s(an)c(t)or(um) ei(us) {ancillæ tuæ}|

d(omi)ne q(uia) ego servus tuus ego servus tuus et fili(us) 1|

irupisti vincula m(e)a tibi sacrificabo hostia(m)| laudis et nom(en) d(omi)ni invocabo |

ota m(e)a d(omi)no redda(m) in c(on)spectu om(n)is p(o)p(u)li ei(us)| in atriis dom(us) d(omi)ni in medio tui ih(e)r(usa)l(e)m | Psalm 116 Psalm 116 /Alleluia\ |

audate d(omi)n(u)m om(ne)s gentes | d(omi)ni manet in æt(er)nu(m) should go laudate eu(m) om(ne)s p(o)p(u)li {d(omi)ni manet in æt(er)nu(m)}| here 1 (uonia)m c(on)firmata (est) sup(er) nos mi(sericordia) ei(us) et veritas 1| Psalm 117 Psalm 117 T(itulus) All(elui)a | near the end of marginal notes. onfitemini d(omi)no | q(uonia)m bon(us) q(uonia)m in s(æ)c(u)l(u)m mi(sericordia) ei(us)|

icat n(un)c isr(aë)l q(uonia)m bon(us) q(uonia)m in s(æ)c(u)l(u)m mi(sericordia) ei(us)|

icat n(un)c dom(us) aaron q(uonia)m in s(æ)c(u)l(u)m mi(sericordia) ei(us)|

(81v)

icant nunc qui tim(en)t d(omi)n(u)m q(uonia)m in s(æ)c(u)l(u)m

38 The Glossed Psalter mis(eri)c(or)dia ei(us)|

e tribulatione invocavi d(omi)n(u)m et exaudivit me | q(uia) ult(us) su(m) in in latitudine(m) d(omi)n(u)s {q(uia) ult(us) su(m) in eos}| 1 eos should go here (omi)n(u)s m(ihi) adiutor n(on) timebo quid faciat m(ihi) ho(m)o |

(omi)n(u)s m(ihi) adiutor et ego despicia(m) inimicos m(e)os |

onu(m) (est) c(on)fid(er)e in d(omi)no qua(m) c(on)fid(er)e in homine |

onu(m) (est) sp(er)are in d(omi)no qua(m) sp(er)are in p(ri)ncipib(us)|

m(ne)s g(e)ntes circuier(unt) me et in nomine d(omi)ni 1|

ircundantes circun(de)der(unt) me et in nomine |

2 d(omi)ni q(uia) ult(us) su(m) in eos {eos}| eos should go here

ircundeder(unt) me sic(ut) apes et exarser(unt) sic(ut)| ignis in spinis et in nomine d(omi)ni q(uia) ult(us) su(m) in 2|

npulsus ev(er)sus su(m) ut cad(er)em et d(omi)n(u)s suscep(it) me |

ortitudo m(e)a et laus m(e)a d(omi)n(u)s et fact(us) es(t) m(ihi)| in salut(em) {iustor(um)} {dext(er)a d(omi)ni fec(it) virtute(m)}| iustor(um) should go here 3 3 ox exultationis et salutis in tab(er)naculis | dext(er)a. . . virtute(m) should go ext(er)a d(omi)ni fec(it) virtute(m) dext(er)a d(omi)ni exaltav(it) me 4| here 4

on moriar s(ed) viva(m) et narrabo op(er)a d(omi)ni |

astigans castigavit me d(omi)n(u)s et morti n(on) tra | didit me {in ea(m)}| in ea(m) should go here 5 p(er)ite m(ihi) portas justitiæ {et} ingressus in eas | et not in the Vulgate c(on)fitebor d(omi)no hæc porta d(omi)ni iusti intrab(un)t 5|

(82r)

onfitebor t(ibi) q(uonia)m exaudisti me et fact(us) es m(ihi) in salut(em)|

apid(em) que(m) rep(ro)braver(unt) ædificantes hic fact(us) (est) in cap(ut)| anguli {altaris} {tabo te}| altaris should go here 6 7 d(omi)no factu(m) (est) istud et e(st) mirabile in oculis n(ost)ris | tabo te should go here

æc (est) dies qua(m) fec(it) d(omi)n(u)s exultem(us) et lætem(ur) in ea | 39 The Glossed Psalter d(omi)ne salvu(m) me fac o d(omi)ne bene p(ro)sp(er)are bene | dict(us) qui ventur(us) es(t) in nomine d(omi)ni {nob(is)}| nob(is) should go here 5 enedixim(us) vob(is) de domo d(omi)ni d(eu)s d(omi)n(u)s et illux(it) 5|

onstituite die(m) solemne(m) in c(on)densis usq(ue) ad cornu 6|

(eu)s m(eu)s es tu et c(on)fitebor tibi d(eu)s m(eu)s es tu et exal 7|

onfitebor tibi q(uonia)m exaudisti me et fact(us) es m(ihi) in salut(em)|

onfitemini d(omi)no q(uonia)m bon(us) q(uonia)m in s(æ)c(u)l(u)m mi(sericordi)a ei(us)|

Psalm 118 Psalm 118 | PS 118 is divided into sections labeled by Beati inmaculati | letters of the Hebrew alphabet, some of in via qui a(m)bula(n)t in lege d(omi)ni {eum}| which appear in the marginal notes, as here eati qui scrutant(ur) testimonia ei(us) in toto corde exq(ui)r(unt) 1| with Aleph. eum should go here 1 on eni(m) qui op(er)ant(ur) iniquitate(m) in viis ei(us) a(m)bulaver(unt)|

u mandasti mandata tua custodiri nimis |

tina(m) dirigant(ur) viæ meæ ad custodiendas iustifica | tiones tuas {tuis} {iudicia iustitiæ tuæ}| tuis should go here 2 unc n(on) c(on)fundar cu(m) p(er)spexero in om(n)ib(us) mandatis 2| iudicia iustitiæ tuæ should go here 3 onfitebor tibi in directione cordis in eo q(uo)d didici 3|

ustificationes tuas custodia(m) n(on) me derelinquas |

(82v) usq(ue)quaq(ue)|

n quo corrigit adolescentior via(m) sua(m) in custo | diendo sermones tuos {me a mandatis tuis}| me a mandatis tuis should go here 4 n toto corde m(e)o exquisivi te ne repellas 4|

n corde m(e)o absc(on)di eloq(uia) tua ut n(on) pecce(m) t(ibi)|

enedict(us) es d(omi)ne doce me iustificationes tuas |

n labiis m(e)is p(ro)nuntiavi om(ni)a iudicia oris tui |

n via testimonior(um) tuor(um) delectat(us) su(m) sic(ut) in | 40 vias tuas should go The Glossed Psalter om(n)ib(us) divitiis {vias tuas} {sermones tuos}| here 5 sermones tuos should 5 n mandatis tuis exercebor et c(on)sid(er)abo | go here 6

n iustificationib(us) tuis meditabor n(on) obliviscar 6|

7 etribue {tuos}| tuos should go here servo tuo vivifica me et custodia(m) sermones 7|

evela oculos m(e)os et c(on)sid(er)abo mirabilia | ta tua should go here 8 de lege tua {ta tua} {tuas in om(n)i te(m)p(o)re}| tuas . . . te(m)p(o)re 9 ncola ego su(m) in t(er)ra n(on) absc(on)das a me manda 8| should go here

oncupiv(it) a(ni)ma m(e)a desid(er)are iustificationes 9|

ncrepasti sup(er)bos maledicti qui declina(n)t | nia tua exquisivi a mandatis tuis {nia tua exquisivi}| should go here 10 ufer a me obp(ro)briu(m) et co(n)te(m)ptu(m) q(uia) testimo 10|

teni(m) seder(unt) p(ri)ncipes et adv(er)su(m) me loque | bant(ur) servus au(tem) tuus exercebat(ur) in iusti |

(85r) Folio 83 and folio 84 are half­size pages ficationib(us) tuis {meu(m) iustificationes tuæ}| consisting entirely of glossed notes. The a(m) et testimonia tua meditatio m(e)a (est) et c(on)siliu(m) 11| psalm text picks up on Folio 85r. dæsit pavim(en)to | meu(m) iustificationes tuæ should go here 11 a(ni)ma m(e)a vivifica me s(e)c(un)d(u)m verbu(m) tuu(m)|

ias m(e)as ennuntiavi et exaudisti me do | ce me iustificationes tuas |

ia(m) iustificationu(m) tuaru(m) instrue me et exer | cebor in mirabilib(us) tuis {verbis tuis}| verbis tuis should go here 12 ormitavit a(ni)ma m(e)a p(ræ) tædio c(on)firma me in 12|

{dhesi testimoniis tuis d(omi)ne noli me c(on)fundere}| dhesi . . . c(on)fundere should go here 13 ia(m) iniquitatis amove a me et de lege tua mis(ere)r(e) /m(e)i\| m(e)i is in the correct ia(m) veritatis elegi iudicia tua n(on) su(m) oblit(us) 13| place, but was inserted interlinearly above miserere by the scribe. ia(m) mandator(um) cucurri cu(m) dilatasti cor m(eu)m |

ege(m) pone m(ihi)| 41 The Glossed Psalter d(omi)ne via(m) iustificationu(m) tuaru(m) et exquira(m)| ea(m) se(m)p(er) {custodia(m) illa(m) in toto corde meo}| custodia(m) . . . meo should go here 14 a m(ihi) intellectu(m) et scrutabor lege(m) tua(m) et 14|

educ me in semita(m) mandator(um) tuor(um) q(uia)| avaritia(m) should go ipsa(m) volui {avaritia(m)} {i(n) via tua vivifica me}| 15 here nclina cor m(eu)m in testimonia tua et n(on) in 15| i(n) via tua vivifica me should go here 16 verte oculos m(e)os ne videant vanitate(m) 16|

tatue servo tuo eloquiu(m) tuu(m) in timore tuo |

(85v)

mputa obp(ro)briu(m) meu(m) q(uo)d suspicat(us) su(m) q(uia) iudicia | tua iocunda {vifica me}| vifica me should go here 17 cce c(on)cupivi mandata tua in æq(ui)tate tua vi 17|

t veniat sup(er) me mi(sericordi)a tua d(omi)ne | et salutare tuu(m) s(e)c(un)d(u)m eloquiu(m) tuu(m) {i(n) sermonib(us) tuis}| et not in the Vulgate i(n) sermonib(us) tuis 18 t respondebo exp(ro)brantib(us) m(ihi) verbu(m) q(uia) sp(er)avi 18| should go here

t ne auferas de ore m(e)o verbu(m) veritatis usq(ue)quaq(ue)| q(uia) in iudiciis tuis sup(er)sp(er)avi {non c(on)fundebar}| non c(on)fundebar should go here 19 t custodia(m) lege(m) tua(m) se(m)p(er) in s(æ)c(u)l(u)m et in s(æ)c(u)l(u)m s(æ)c(u)li |

t a(m)bulaba(m) in latitudine q(uia) mandata tua exq(ui)sivi |

t loquebar in testimoniis tuis in c(on)spectu regu(m) et 19|

t meditabar in mandatis tuis q(uæ) dilexi |

t levavi man(us) m(e)as ad mandata [m(e)a+\tua] q(uæ) dilexi | tua has been inserted interlinearly above et exerceb[o>a]r in iustificationib(us) tuis {dedisti}| mea, to correct the pronoun. emor esto verbi tui servo tuo in quo m(ihi) spe(m) 20| dedisti should go here 20 æc me c(on)solata (est) in humilitate m(e)a q(uia) eloquiu(m) tuu(m)| vivificavit me {declinavi} {lege(m) tua(m)}| declinavi should go here 21 up(er)bi iniq(ue) agebant usq(ue)quaq(ue) a lege au(tem) tua n(on) 21| lege(m) tua(m) should 22 42 go here The Glossed Psalter emor fui iudicior(um) tuor(um) a s(æ)c(u)lo d(omi)ne et c(on)solatus su(m)|

efectio tenuit me p(ro) peccatorib(us) derelinq(ue)ntib(us) 22|

antabiles mihi erant iustificationes tuæ in loco | p(er)egrinationis meæ emor fui nocte nominis |

(86r) tui d(omi)ne et custodivi lege(m) tua(m) {lege(m) tua(m)}| lege(m) tua(m) should go here 23 æc facta (est) m(ihi) q(uia) iustificationes tuas exquisivi |

ortio m(e)a d(omi)ne dixi custodire 23|

ep(re)cat(us) su(m) in toto corde m(e)o facie(m) tua(m) miserere | in toto . . . tua(m) should read: faciem m(e)i s(e)c(un)d(u)m eloquiu(m) tuu(m) {monia tua} {tua}| tuam in toto corde meo ogitavi vias m(e)as et c(on)verti pedes m(e)os in testi 24| monia tua should go here 24 25

arat(us) su(m) et n(on) su(m) turbat(us) ut custodia(m) mandata | tua should go here 25

unes peccator(um) circu(m)plexi s(un)t me et lege(m) tua(m) n(on) su(m)| oblitus {iustificationis tuæ} {mandata tua}| iustificationis tuæ should go here 26 edia nocte surgeba(m) ad c(on)fitendu(m) tibi sup(er) iudicia 26| mandata tua should go here 27

articeps ego su(m) om(n)iu(m) tim(en)tiu(m) te et custodientiu(m) 27|

is(eri)c(or)dia d(omi)ne plena (est) t(er)ra et iustificationes tuas | doce me |

Bonitate(m) fecisti cu(m) servo tuo d(omi)ne s(e)c(un)d(u)m v(er)bu(m) tuu(m)|

onitate(m) et disc(i)plina(m) et scientia(m) doce me q(uia)| mandatis tuis credidi {tuu(m) custodivi}| tuu(m) custodivi should go here 28

ri(us)qua(m) humiliarer ego deliqui p(ro)pt(er)ea eloq(ui)u(m) 28|

on(us) es tu et in bonitate tua doce me iustifica | in . . . ma(n)data tua 29 tiones tuas {in toto corde scrutabar ma(n)data tua}| should go here

ultiplicata (est) sup(er) me iniquitas sup(er)bor(um) ego au(tem) 29|

oagulatum (est) sic(ut) lac cor eor(um) ego v(ero) lege(m) tua(m) medita | tus su(m) onu(m) m(ihi) q(uia) humiliasti me ut disca(m) justi |

43 The Glossed Psalter (86v) ficationes tuas {tua sup(er)sp(er)avi}| tua sup(er)sp(er)avi should go here 30 onu(m) m(ihi) lex oris tui sup(er) millia auri et argenti |

an(us) tuæ fecer(unt) me et plasmaver(unt) me /totu(m)\ | totu(m) does not conform to the da m(ihi) intellectu(m) et disca(m) mandata tua | Vulgate script, but does echo a verse from ui tim(en)t te videb(un)t me et lætabunt(ur) q(uia) in v(er)ba 30| Job 10:8, plasmaverunt me et fecerunt me totum in ognovi d(omi)ne q(uia) æq(ui)tas iudicia tua et in veritate | circuitu. tua humiliasti me {servo tuo}| servo tuo should go here 31 iat mi(sericordi)a tua ut c(on)solet(ur) me s(e)c(un)d(u)m eloq(ui)u(m) tuu(m) 31|

eniant m(ihi) miserationes tuæ et viva(m) q(uia)| lex tua meditatio m(e)a (est) {tuis} {nia tua}| tuis should go here 32 nia tua should go onfundant(ur) sup(er)bi q(uia) iniuste iniquitate(m)| here 33 fecer(unt) in me ego au(tem) exercebor in mandatis 32|

onvertant(ur) m(ihi) tim(en)tes te et q(ui) nover(unt) testimo 33|

iat cor m(eu)m inmaculatu(m) in iustificationib(us)| tuis ut n(on) c(on)fundar |

efecit in salutare tuu(m) a(ni)ma m(e)a et in | verbu(m) tuu(m) sup(er)sp(er)avi {c(on)solab(er)is me}| c(on)solab(er)is me should go here 34 efecer(unt) oculi m(e)i in eloquiu(m) tuu(m) d(ice)ntes q(uan)do 34|

uia fact(us) su(m) sic(ut) ut(er) in pruina iustificationes |

q(ue)ntib(us) me tuas n(on) su(m) oblit(us) {q(ue)ntib(us) me iudiciu(m)}| iudiciu(m) should go here 35 uot s(un)t dies servi tui q(uan)do facies de p(er)se 35| tua inserted arraver(unt) m(ihi) iniq(ui) fabulationes s(ed) n(on) ut lex {tua}| interlinearly

(87r)

m(ni)a mandata tua veritas inique p(er)secuti s(un)t me | me duplicated in first me adiuva me {dereliq(ui) mandata tua}| and second lines of 87r.

aulomin(us) c(on)su(m)maver(unt) me in t(er)ra ego au(tem) n(on) 36| dereliq(ui) mandata 44 tua should go here 36 The Glossed Psalter (e)c(un)d(u)m mi(sericordi)a(m) tua(m) vivifica me et custodia(m) testimo | nia oris tui | p(er)manet should go 37 n æt(er)nu(m) d(omi)ne {p(er)manet} v(er)bu(m) tuu(m) in cælo | here 37

n g(e)n(e)ratione(m) et g(e)n(e)ration(em) veritas tua fundasti | tibi should go here 38 t(er)ra(m) et p(er)manet {tibi} {militate m(e)a} {vivificasti me}| militate m(e)a should 39 rdinatione tua p(er)severat dies q(uonia)m om(ni)a serviu(n)t 38| go here vivificasti me should isi q(uo)d lex tua meditatio m(e)a (est) tunc forte p(er)iisse(m) in hu 39| go here 40

n æt(er)nu(m) n(on) obliviscar iustificationes tuas q(uia) in ipsis 40|

uus su(m) ego salvu(m) me fac q(uonia)m iustificationes tuas | exquisivi {monia tua intellexi} {tuu(m) nimis}| monia tua intellexi should go here 41 e exspectaver(unt) peccatores ut p(er)derent me testi 41| tuu(m) nimis should go here 42 m(n)is c(on)su(m)mationis vidi fin(em) latu(m) mandatu(m) 42|

uomodo dilexi | lege(m) tua(m) d(omi)ne tota die meditatio m(e)a e(st)|

up(er) inimicos m(e)os prudente(m) me fecisti man | dato tuo q(uia) in æt(er)nu(m) m(ihi) (est)|

up(er) om(ne)s docentes me intellexi q(uia) testimonia | tua meditatio m(e)a (est)|

up(er) senes intellexi q(uia) mandata tua q(uæ)sivi |

(87v)

b om(n)i via mala p(ro)hibui pedes m(e)os ut custo | dia(m) verba tua {mihi} {m(e)o} {via(m) iniq(ui)tatis}| mihi should go here 43 iudiciis tuis n(on) declinavi q(uia) tu lege(m) posuisti 43| m(e)o should go here 44 via(m) iniq(ui)tatis 44 ua(m) dulcia faucib(us) m(e)is eloq(ui)a tua sup(er) mel ori | should go here 45

mandatis tuis intellexi p(ro)pt(er)ea odivi om(n)e(m) 45|

uc(er)na pedib(us)| m(e)is verbu(m) tuu(m) et lum(en) semitis meis {tuu(m)}| tuu(m) should go uravi et statui custodire iudicia iustitiæ tuæ | here 46

umiliat(us) su(m) usq(ue)q(ua)q(ue) d(omi)ne vivifica me s(e)c(un)d(u)m 45 The Glossed Psalter v(er)bu(m) 46|

oluntaria oris m(e)i beneplacita fac d(omi)ne et iu | dicia tua doce me {tuis n(on) erravi} {butione(m)}| tuis n(on) erravi (ni)ma m(e)a in manib(us) m(e)is se(m)p(er) et lege(m) tua(m) n(on) su(m) should go here 47 butione(m) should go oblit(us)| here 49

osuer(unt) peccatores laqueu(m) m(ihi) et de mandatis 47|

æreditate adquisivi testimonia tua in æt(er)nu(m) q(uia)| exultatio cordis m(e)i s(un)t {tuas in æt(er)nu(m) p(ro)pt(er) retri} tuas . . . retri should 48 nclinavi cor m(eu)m ad faciendas iustificationes 48 49| go here

niquos odio | habui et lege(m) tua(m) dilexi {sup(er)sp(er)avi} {d(e)i m(e)i}|

diutor et susceptor m(eu)s es tu et in verbu(m) tuu(m) 50| sup(er)sp(er)avi should go here 50 eclinate a me maligni et scrutabor mandata 51| d(e)i m(e)i should go here 51 uscipe me s(e)c(un)d(u)m eloq(ui)u(m) tuu(m) et viva(m) et n(on) c(on)fundas | me ab expectatione m(e)a diuva me et salvus |

(88r) ero et meditabor in iustificationib(us) tuis se(m)p(er)|

p(re)visti om(n)es discede(n)tes a iudiciis tuis q(uia) in | iusta cogitatio eor(um) {tuis timui}| tuis timui should go here 52

rævaricantes reputavi om(ne)s peccatores | t(er)ræ id(e)o dilexi testimonia tua |

onfige timore tuo carnes m(e)as a iudiciis eni(m) 52|

eci iudiciu(m)| et iustitia(m) n(on) t(ra)das me calu(m)niantib(us) me |

uscipe servu(m) tuu(m) in bonu(m) n(on) calu(m)nient(ur)| 46 The Glossed Psalter me sup(er)bi {iustitiæ tuæ} {nes tua/s\ doce me}|

culi m(e)i defecer(unt) in salutare tuu(m) et in eloq(ui)u(m) 53| iustitiæ tuæ should go here 53 ac cu(m) servo tuo s(e)c(un)d(u)m mi(sericordi)a(m) tua(m) et iustificatio nes tua/s\ doce me should go here 54 54|

ervus tuus su(m) ego da m(ihi) intellectu(m) ut scia(m)| testimonia tua {zion}| zion should go here 55 e(m)p(us) faciendi d(omi)ne dissipaver(unt) lege(m) tua(m)|

d(e)o dilexi mandata tua sup(er) auru(m) et topa 55|

ropt(er)ea ad om(ni)a mandata tua dirigebar | om(n)e(m) via(m) iniqua(m) odio habui |

irabilia testimonia tua {d(omi)ne} id(e)o | d(omi)ne not in the scrutata (est) /ea\ a(ni)ma m(e)a {dat parvulis} {desid(er)aba(m)}| Vulgate

56 dat parvulis should go eclaratio sermonu(m) tuor(um) illuminat et intellect(um) | here 56 s meu(m) ap(er)ui et attraxi sp(iritu)m q(uia) mandata tua 57| desid(er)aba(m) should go here 57

(88v)

132 spice in me et miserere m(e)i s(e)c(un)d(u)m iudicium dilige(n)| m(e)i . . . iniustitia tiu(m) nom(en) tuu(m) {m(e)i om(n)is iniustitia}| should go here 58

ressus m(e)os dirige s(e)c(un)d(u)m eloq(ui)u(m) tuu(m) et n(on) d(omi)net(ur) 58|

edime me a calu(m)niis hominu(m) ut custodia(m)| mandata tua {me iustificationes tuas}| me . . . tuas should go here 59 acie(m) tua(m) illumina sup(er) servu(m) tuu(m) et doce 59|

xit(us) aquaru(m) deduxer(unt) oculi m(e)i q(uia) n(on) custo | dier(unt) lege(m) tua(m)|

ustus es d(omi)ne et rectu(m) iudiciu(m) tuu(m) {tua(m) nimis}| tua(m) nimis should go here 60 andasti iustitia(m) testimonia tua et veritate(m) 60|

abescere me fec(it) zelus m(eu)s q(uia) obliti ?s(un)t?| dilex(it) illud should v(er)ba tua inimici m(e)i {dilex(it) illud}| go here 61

gnitu(m) eloquiu(m) tuu(m) vehem(en)t(er) et servus tuus 61| 47 The Glossed Psalter dolescentul(us) su(m) ego et c(on)te(m)pt(us) iustificationes |

62 tuas n(on) su(m) oblit(us) {ritas} {et viva(m)}| ritas should go here et viva(m) should go ustitia tua iustitia in æt(er)nu(m) et lex tua ve 62| here 64

ribulatio et angustia invener(unt) me man | data tua meditatio me[d>a]itatio e(st) {da m(ihi)}| meditatio e(st) should read mea, as noted by 63 64 eq(ui)tas testimonia tua in æt(er)nu(m) intellect(um) | the dots above the letters and the lamavi in toto | coversion of the d into an a. corde exaudi me d(omi)ne iustificationes tua/s\ | da m(ihi) should go here 63 lamavi {ad} te salvu(m) me fac ut custodia(m) man 65|

{data tua}| ad not in the Vulgate data tua should go here 65

(89r)

ræveni in maturitate et clamavi in v(er)ba tua | tarer eloq(uia) tua sup(er)sp(er)avi {tarer eloq(uia) tua}| should go here 66

rævener(unt) oculi m(e)i ad te diluculo ut medi 66|

oce(m) mea(m) audi s(e)c(un)d(u)m mi(sericordi)a(m) tua(m) d(omi)ne s(e)c(un)d(u)m | iudiciu(m) tuu(m) vivifica me |

pp(ro)pinquaver(unt) p(er)seq(ue)ntes me iniquitati a lege | au(tem) tua longe facti ?sunt? {nu(m) fundasti ea}| nu(m) fundasti ea should go here 67

rope es tu d(omi)ne et om(ne)s viæ tuæ veritas |

nitio cognovi de testimoniis tuis q(uia) in æt(er) 67|

ide humilitat(em)|

?mea(m) et? eripe me q(uia) lege(m) tua(m) n(on) su(m) oblit(us)|

udica iudiciu(m) meu(m) et redime me p(ro)pt(er) elo |

?quiu(m)? tuu(m) vivifica me {tua/s\ n(on) exq(ui)sier(unt)}| tua/s\ n(on) 68 exq(ui)sier(unt) onge a peccatorib(us) salus q(uia) iustificationes | 68 should go here is(eri)c(or)diæ tuæ multæ d(omi)ne s(e)c(un)d(u)m iudiciu(m) tuu(m)| vivifica me {a testimoniis tui/s\ n(on) declinavi}| a testimoniis . . . 48 declinavi should go The Glossed Psalter ulti qui p(er)sequunt(ur) me et tribulant me 69| here 69

idi p(ræ)varicantes et tabesceba(m) q(uia) eloq(uia) tua | n(on) custodier(unt) {tua vivifica me}| tua vivifica me should go here 70 ide q(uonia)m mandata tua dilexi d(omi)ne in mi(sericordi)a 70|

rincipiu(m) v(er)bor(um) tuor(um) veritas in æt(er)nu(m) o(mn)ia | iudicia iustitiæ tuæ|

(89v)

rincipes p(er)secuti s(un)t me gratis et a v(er)bis | lia multa should go tuis formidavit cor meu(m) {lia multa}| here 71

ætabor ego sup(er) eloq(uia) tua sic(ut) qui invenit spo 71|

niq(ui)tate(m) odio habui et abominat(us) su(m) lege(m)| au(tem) tua(m) dilexi {iustitiæ tuæ} {scandalu(m)}| iustitiæ tuæ should go here 72 72 epties in die laude(m) dixi tibi sup(er) iudicia | scandalu(m) should go here 73

ax multa dilig(e)ntib(us) lege(m) tua(m) et n(on) (est) illis 73|

xpectaba(m) salutare tuu(m) d(omi)ne et mandata |

tua dilexi {dilex(it) ea vehem(en)t(er)}| dilex(it) ea vehem(en)t(er) should ustodivit a(ni)ma m(e)a testimonia q(uia) et 74| go here 74 q(uia) should read tua ervavi mandata tua et testimonia tua | q(uia) om(ne)s viæ meæ in c(on)spectu tuo |

ppropinquet | dep(re)catio m(e)a in c(on)spectu tuo d(omi)ne iuxta elo | quiu(m) tuu(m) da m(ihi) intellectu(m)|

ntret postulatio m(e)a in c(on)spectu tuo s(e)c(un)d(u)m | eloquiu(m) tuu(m) eripe me {me iustificatione/s\ tua/s\}| me iustificatione/s\ tua/s\ should go here 75 ructabunt labia m(e)a imnu(m) cu(m) docueris 75|

ronuntiab(it) lingua m(e)a eloquiu(m) tuu(m) q(uia) o(mn)ia | tatio m(e)a est should mandata tua æquitas {tatio m(e)a est} {/elegi\}| go here 76 iat man(us) tua/s| ut salvet me q(uonia)m mandata tua 77| /elegi\ should go here 77 Written in same 49 hand as the gloss, not The Glossed Psalter oncupivi salutare tuu(m) d(omi)ne et lex tua medi 76| the psalm text.

50