Santurname.Pdf
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
SEDAT ANAR Santurnâme Geçmişten Günümüze Santurun Hikâyesi Bu kitap, Beykoz Belediyesi tarafından yayınlanmıştır. kısmı Beykoz Belediyesi’nin yazılı izni olmadan, Bu kitap, Beykoz Belediyesi tarafından yayınlanmıştır. kısmı Beykoz Belediyesi’nin yazılı izni olmadan, Beykoz Kitaplığı: 2 Müzik Yayın Koordinasyon Bünyamin Korkmaz Basri Akdemir Yayın Hazırlık Muzaffer Topcu Aykut Nasip Kelebek Hilal Yurdakul Santurnâme Geçmişten Günümüze Santurun Hikâyesi Yazar: Sedat Anar Editör N. Ahmet Özalp Son Okuma Selahattin Özpalabıyıklar Yapım ISBN: 978-605-83251-8-0 Baskı: Seçil Ofset 100. Yıl Mahallesi, Massit Matbaacılar Sitesi, 4. Cadde No:77 Bağcılar, İSTANBUL Sertifika No: 44903 2. Baskı, Ekim 2020 Beykoz Belediyesi Kültür Yayınları No: 34 Bu kitap, Beykoz Belediyesi tarafından yayınlanmıştır. kısmı Beykoz Belediyesi’nin yazılı izni olmadan, 1988 yılında Şanlıurfa Halfeti’de doğdu. Hacettepe Üniversitesi Tarih Bölümü’nü üçüncü sınıfta bıraktı. 2007-2015 yılları arasında Ankara’da sokak müzisyenliği yaptı. Doğu müziğini ve başta santur olmak üzere Doğu müziği çalgılarını daha yakından tanımak ve öğrenmek için sık aralıklarla İran’a gitti. 2016 yılında Ehl-i Beyt Besteleri adlı albümüyle Türkiye Yazarlar Birliği tarafından yılın müzisyeni ödülüne layık görüldü. 2018 yılında İletişim Yayınları’ndan Sokaknâme: Bir Sokak Müzisyeninin Kaleminden adlı kitabı çıktı. Endonezya, Almanya, Avusturya, İran, Rusya, Yunanistan, Karadağ, Kosova, Makedonya, Azerbaycan gibi ülkelerde ve Türkiye’de santuruyla konserler gerçekleştirdi. Müzik hayatına profesyonel olarak devam Sedat Anar eden Anar’ın Kalan Müzik, Ahenk Müzik ve Kültür ve Turizm Bakanlığı etiketleriyle çıkmış dokuz albümü bulunmaktadır. Diskografi: Belâgat (Ahenk Müzik, 2013, Enstrümantal-Solo Santur Albümü), A’mâk-ı Hayâl (Kalan Müzik, 2014), Âşık Ölmez: Yûnus’un İzinden (Kalan Müzik, 2015), Çağırıram Dost (Kalan Müzik, 2015), Ehl-i Beyt Besteleri (Ahenk Müzik, 2016), Ayrı Dilden Aynı Gönülden (Kültür ve Turizm Bakanlığı, 2016), Osman Kemâlî Baba Besteleri (Ahenk Müzik, 2017), Suyun Ayak Sesi (Ahenk Müzik, 2018), Santur (Kalan Müzik, 2019). İçindekiler Takdim ..............................................................................................................................................9 Sunuş ...............................................................................................................................................10 SANTURNÂME: Geçmişten Günümüze Santurun Hikâyesi ............................................... 12 Giriş ...........................................................................................................................................15 Meraklısına Notlar ...........................................................................................................24 TARIHTE SANTUR ...................................................................................................27 Eski Mısır’da Santur .........................................................................................................29 Asur ve Babil Uygarlıklarında Santur ....................................................................32 Hindistan’da Santur ..........................................................................................................35 Eski Çin’de Santur .............................................................................................................37 Eski Türklerde Santur ......................................................................................................41 Eski Yunanistan ve Avrupa’da Santur .....................................................................43 Amerika’da Santur .............................................................................................................49 İran’da Santur .......................................................................................................................52 İran’ın Santur Ustaları ..................................................................................................55 Meraklısına Notlar ...........................................................................................................58 Irak’ta Santur ........................................................................................................................59 Meraklısına Notlar ...........................................................................................................62 Osmanlı’da Santur .............................................................................................................63 İstanbul Dışındaki Osmanlı Topraklarında Santur .........................................73 Geç Osmanlı ve Cumhuriyet Dönemlerinde Santur .......................................75 Meraklısına Notlar ...........................................................................................................78 Mecliste Bir Santur Tartışması ....................................................................................79 SANTUR USTALARIMIZ ...................................................................................81 Santuri Ali Ufki Bey ve “Neyledi Bu Santur Sana” .........................................83 Meraklısına Notlar ...........................................................................................................86 Santuri Ethem Bey ............................................................................................................88 Santuri Ziya Bey (Ziya Santur)................................................................................ 101 Meraklısına Notlar ........................................................................................................ 103 Zühtü Bardakoğlu .......................................................................................................... 107 Meraklısına Notlar ........................................................................................................ 109 Hüsnü Tüzüner ................................................................................................................ 111 SANTURUN YAPISI VE TEKNIĞINE DAIR ........................... 113 Santurun Yapısı ................................................................................................................ 115 Meraklısına Notlar ........................................................................................................ 118 Santurda Akortlama ve Kullanılan Ahşabın Özellikleri ............................ 119 Eski Kapı Ahşabı ............................................................................................................ 123 Ziya Santur’dan Zühtü Bardakoğlu’na Santurun Hikâyesi ...................... 126 Meraklısına Notlar ........................................................................................................ 129 “Türk Santuru” Terimini Kullanmak Doğru mu? ......................................... 130 SOKAK MÜZISYENLIĞINDE SANTUR ...................................... 139 Türkiye’de Sokak Müzisyenleri Neden Santuru Tercih Ettiler? ............ 141 Santuri Sedat Anar ......................................................................................................... 143 Ahmet Telli’nin Yazısı .................................................................................................... 146 Doğan Hızlan’ın Yazıları ............................................................................................ 148 Murat Beşer’in Yazısı .................................................................................................... 149 TÜRK EDEBIYATINDA SANTUR ........................................................ 151 I. Divan Şiirinde Santur .............................................................................................. 153 Esrar Dede ....................................................................................................................... 154 Şeyh Galib ........................................................................................................................ 155 Konyalı Şem’i.................................................................................................................. 157 Akovalı Hâtem ................................................................................................................ 157 Hoca Neş’et ...................................................................................................................... 158 Yenişehirli Avni ............................................................................................................... 158 Arpaeminizâde Sâmî ..................................................................................................... 158 Leylâ Hanım ................................................................................................................... 159 Şeref Hanım .................................................................................................................... 159 Beyânî ............................................................................................................................... 160 Haşmet.............................................................................................................................. 160 Bâlî .................................................................................................................................... 160 Erzurumlu Zihni ............................................................................................................ 161 Vücûdî ..............................................................................................................................