Volume XVI Issue 1
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
29 lutego 2020 Przegląd Socjologii Jakościowej Tom XVI Numer 1 Society and Gender: Contemporary Issues and Research Perspectives Edited by Emilia Garncarek www.przegladsocjologiijakosciowej.org Przegląd Przegląd Socjologii PSJ Jakościowej Socjologii ©2020 PSJ • ISSN: 1733-8069 Jakościowej wersja pierwotna ‒ elektroniczna REDAKTOR NACZELNY Tom XVI Krzysztof Tomasz Konecki, UŁ Numer 1 REDAKTORZY PROWADZĄCY Jakub Niedbalski, UŁ Izabela Ślęzak, UŁ Society and Gender: Contemporary Issues and REDAKTORZY TEMATYCZNI Research Perspectives Waldemar Dymarczyk, UŁ Marek Gorzko, US Anna Kacperczyk, UŁ Sławomir Magala, Erasmus University Łukasz T. Marciniak, UŁ edited by Emilia Garncarek REDAKTOR DZIAŁU RECENZJI Dominika Byczkowska-Owczarek, UŁ REDAKTOR JĘZYKOWY Aleksandra Chudzik (j. polski) Mark Muirhead (j. angielski) AUDYTOR WEWNĘTRZNY Anna Kubczak, UŁ KOREKTA Magdalena Chudzik-Duczmańska Magdalena Wojciechowska, UŁ Prawa autorskie SKŁAD Magdalena Chudzik-Duczmańska Czasopismo oraz wszystkie zamieszczone w nim artykuły stanowią dorobek współczesnej socjologii. Mogą zostać wykorzystane bez specjalnej zgody dla celów naukowych, edukacyjnych, poznawczych i niekomercyjnych z poda- PROJEKT OKŁADKI niem źródła, z którego zostały zaczerpnięte. Anna Kacperczyk, UŁ Wykorzystywanie ogólnodostępnych zasobów zawartych w naszym piśmie WWW dla celów komercyjnych lub marketingowych wymaga uzyskania specjalnej Edyta Mianowska, UZ zgody od wydawcy. Pobieranie opłat za dostęp do informacji lub artykułów zawartych w naszym piśmie lub jakiekolwiek ograniczanie do niego dostępu jest zabronione. Autorzy nadsyłanych artykułów ponoszą odpowiedzialność ADRES REDAKCJI za uzyskanie zezwoleń na publikowanie materiałów, do których prawa au- Uniwersytet Łódzki torskie są w posiadaniu osób trzecich. Wydział Ekonomiczno-Socjologiczny Instytut Socjologii Logotyp, szata graficzna strony oraz nazwa „Przeglądu Socjologii Jakościowej” Katedra Socjologii Organizacji i Zarządzania (Qualitative Sociology Review) znajdują się w wyłącznym posiadaniu wydawcy. ul. Rewolucji 1905 r. 41/43, 90-214 Łódź Wszystkie pozostałe obiekty graficzne, znaki handlowe, nazwy czy logotypy [email protected] zamieszczone na tej stronie stanowią własności ich poszczególnych posiadaczy. 2 ©2020 PSJ Tom XVI Numer 1 RADA NAUKOWA Jan K. Coetzee University of the Free State, Bloemfontein, South Africa Markieta Domecka University of Surrey, UK Aleksandra Galasińska University of Wolverhampton, UK Piotr Gliński Uniwersytet Białostocki Marek Kamiński New York University, USA Michał Krzyżanowski Lancaster University, UK Anna Matuchniak-Krasuska Uniwersytet Łódzki Barbara Misztal University of Leicester, UK Janusz Mucha Akademia Górniczo-Hutnicza Sławomir Partycki Katolicki Uniwersytet Lubelski Anssi Perakyla University of Helsinki, Finland Robert Prus University of Waterloo, Canada Marek Szczepański Uniwersytet Śląski Piotr Sztompka Uniwersytet Jagielloński Przegląd Socjologii Jakościowej • www.przegladsocjologiijakosciowej.org 3 SPIS TREŚCI I. Society and Gender: Contemporary Issues and Research Perspectives Editorial: Gender Perspective in Social Research: Chosen Problems, Aspects, and Contexts 6 Emilia Garncarek The Category of Masculinity in the Polish Media Discourse on Robert Lewandowski 12 Krzysztof Arcimowicz Violence against Women as Reflected in the Polish Television Series A Second Chance 28 Aleksandra M. Różalska Guardians of the Hegemonic Structure of Sports? Women’s Sports as Perceived by Polish Female Sports Journalists 48 Natalia Organista, Zuzanna Mazur In Front of the Mirror of Social Expectations: Experiences of Women Until They Are Given a Diagnosis of Infertility 66 Katarzyna Walentynowicz-Moryl “Be Glad That You Are Ill”: Medical Views on Transgender and Its Influence on Self-Perception Among Trans People in Poland 84 Anna M. Kłonkowska, Wiktor Dynarski Gendering Memory: Intersectional Aspects of the Polish Politics of Memory 102 Inga B. Kuźma, Edyta Pietrzak 4 ©2020 PSJ Tom XVI Numer 1 II. Numer regularny Przestrzenno-materialny krajobraz obozu koncentracyjnego 120 Łukasz Posłuszny Temporalne i przestrzenne dylematy karier menedżerów i przedsiębiorców. Rekonstrukcja praktyk neutralizacyjnych 144 Waldemar Dymarczyk Dysfunkcjonalizm metodologiczny – nowa propozycja analityczna w socjologii sportu i jej zastosowanie na przykładzie szachów 162 Jakub Ryszard Stempień Chorowanie na starość. Interpretacyjna analiza fenomenologiczna doświadczenia bólu psychicznego w relacjach społecznych kobiet w wieku senioralnym dotkniętych depresją i chorobą afektywną dwubiegunową 186 Anna Bańbura, Katarzyna Kowara, Małgorzata Opoczyńska-Morasiewicz Recenzja książki: Odrowąż-Coates Anna (2019) Socio-Educational Factors and the Soft Power of Language: The Deluge of English in Poland and Portugal. New York: Lexington Books [Rowman & Littlefield] 202 Dagmara Kostrzewska Editorial Gender Perspective in Social Research: Chosen Problems, Aspects, and Contexts Emilia Garncarek University of Lodz DOI: http://dx.doi.org/10.18778/1733-8069.16.1.01 Keywords: Abstract: This volume Society and Gender: Contemporary Issues and Research Perspectives, is a reflection masculinity, of dynamically developing gender studies in the Polish social sciences. The first part of the introduction femininity, gender, shows that gender/gender perspective has become one of the basic and essential cognitive category to transgender, Polish understand the social world at its various levels, has also universal and widespread structural and strat- media, women’s ification meaning. The second part of the introduction presents six articles that show all the richness sports, motherhood, and complexity of gender perspective in social research. The contributions are devoted to the issues con- historical politics, nected with the media images of masculinity; the critical reflection on contemporary Polish television herstory, qualitative series, in particular the ways they tackle narratives that include instances of violence against women; research, discourse the under-representation of media coverages of women’s sports; experiences of infertility and the social expectations towards women until they receive a diagnosis of infertility; medical views on transgender and their influence on self-perception among trans people; and the process of gendering memory as a counterpoint to the politicization of memory. The diversity of contents presented within individual texts illustrates how multi-faceted the considerations of gender issues are. Emilia Garncarek is an Assistant Professor at the De- Contact details: partment of Sociology of Structures and Social Changes, Departament of the Sociology of the Structures and Social Institute of Sociology, University of Lodz. She is a sociol- Changes ogist and her research interests include: gender studies, Institute of Sociology alternative forms of modern family, voluntary childless- Faculty of Economics and Sociology, University of Lodz ness, transformations of motherhood in the contemporary Rewolucji 1905 41/43, 90-214 Lodz, Poland world, issues connected with regretting motherhood. e-mail address: [email protected] 6 ©2020 PSJ Tom XVI Numer 1 Editorial: Gender Perspective in Social Research: Chosen Problems, Aspects, and Contexts Categories of sex and gender are not only variables capable cultural terms (gender roles, power relations, inter- of explaining social phenomena, components of the identity action practices) (Leszczyńska and Dziuban 2012:13). puzzle or social factors; Contemporary researchers emphasize the impor- they are also categories in which we think and classify the tance of socio-cultural factors in constructing gen- social world. der. In the process of shaping gender, biological and (Guionnet and Neveu 2004:9) cultural factors enter into complex interactions, and gender is treated as a multidimensional phenome- is currently practically impossible to de- non – biological, sociological, cultural, anthropolog- scribe the social reality without taking ical, as well as historical. Katarzyna Leszczyńska into account the gender perspective. This (2013:100) claims that the contemporary reservoir category has entered permanently into of the definitions of gender in sociology is exten- Itthe canon of tools within analytical social sciences. sive. Today, gender is defined both substantially, Gender has become one of the basic cognitive cate- i.e. through its essence and fundamental elements gories with which to understand the social world at (e.g. Hyży 2003), and functionally, i.e. through its its various levels, and as such has a universal and social role and place in the constitution of social life widespread structural and stratification-related (Wharton 2006; Holmes and Marra 2011). A review meaning (Malinowska et al. 2016). However, as Jan- of sociological work on gender reveals that it is con- et S. Chafetz (Chafetz 2006:3-20) points out, sociolo- ceptualized as a social role and a set of expectations gy in the 1960s and the 1970s has neglected gender (Norris and Inglehart 2008), an identity (e.g., Bem issues. Gender analyses were usually developed on 2000; Titkow 2007), a performance (Butler 2008), an the margins of academic sociological institutions action (West and Zimmerman 1987; 2009; Martin and in isolation from the canon of concepts, theo- 2006), or an external and oppressive social structure ries, and the assumptions that constitute the socio- (Delphy 2007a; 2007b). On the one hand, gender is logical mainstream. The attempts to organize the described as a feature of