Sceny Polskie Pismo Związku Artystów Scen Polskich ZASP ISSN: 2657-3490 7/8 Egzemplarz Bezpłatny List Do Artystów Białoruskich

Total Page:16

File Type:pdf, Size:1020Kb

Sceny Polskie Pismo Związku Artystów Scen Polskich ZASP ISSN: 2657-3490 7/8 Egzemplarz Bezpłatny List Do Artystów Białoruskich Sceny Polskie Pismo Związku Artystów Scen Polskich ZASP ISSN: 2657-3490 7/8 egzemplarz bezpłatny List do artystów białoruskich Drogie Koleżanki i Drodzy Koledzy Artyści! Głęboko poruszeni ostatnimi wydarzeniami w Waszym kraju, niewyobrażalnym okrucieństwem władzy i nadmiernie jej posłusznych uzbrojonych oddziałów milicji i wojska, agresji, na jaką nie ma miejsca w cywilizowanym świecie XXI wieku, pragniemy zapewnić Was o naszej solidarności i wsparciu w walce o podstawowe prawa człowieka – prawa do wolności, do swobodnego, niczym nie skrępowanego wyrażania myśli, do normalnego, spokojnego życia. Z przerażeniem, niedowierzaniem, ale i wzruszeniem patrzymy na obrazy z ulic w Waszym kraju; budzą się bowiem nasze wspomnienia. Cztery dekady temu walczyliśmy o to samo. Chcieliśmy być demokratycznym krajem. Też śpiewaliśmy z nadzieją „A mury runą, runą, runą…”. I runęły! Potrafimy więc wczuć się w Waszą sytuację i jak mało kto ją rozumiemy. Tłumiona przez lata potrzeba wyzwolenia wybuchła w końcu jak wulkan z siłą, której nie da się już powstrzymać. Patrząc, jak na ulice miast w pokojowych manifestacjach wylewa się rzeka ludzi, którzy mają tylko jedną potrzebę – żyć w wolnym kraju, pragniemy dodać Wam otuchy wierząc, że w końcu zwycięży dobro, rozsądek, w decydentach obudzi się świadomość, że nie ma większej wartości, niż człowiek i jego życie, a strach i zniewolenie zastąpi prawda, szlachetność i miłość, czego Wam najserdeczniej życzymy. Choć w oddaleniu – całym sercem jesteśmy z Wami. Związek Artystów Scen Polskich ZASP-Stowarzyszenie SPIS TREŚCI EDYTORIAL WYDARZENIA 4 Szalona lokomotywa ma depresję 75 Czy poznajesz? Krystyna Piaseczna Barbara Zawada 76 Światowy Dzień Lalkarstwa 2020 Z PRAC ZARZADU w cieniu pandemii Maria Wilma-Hinz 5 Jak działać w czasie pandemii Krystyna Piaseczna 79 Nagroda im. Jana Świderskiego Maria Wilma-Hinz 9 Pomoc materialna ZASP w czasie pandemii Maria Wilma-Hinz 81 Teatr Polskiego Radia. Splendory Maria Wilma-Hinz 10 Sprawozdanie kwartalne z działalności 82 ZASP i Scena Balkonowa im. Jana Kiepury ZG ZASP Maria Wilma-Hinz Urszula Drzewińska 84 Mistrzostwa Polski Aktorów w Pływaniu 16 Nowe Zarządy Sekcji ZASP Maria Wilma-Hinz Redakcja 85 A tym czasem w Skolimowie… 17 Małgorzata Majerska z Nagrodą ZASP Maria Wilma-Hinz „Deska Sceniczna” Redakcja 87 Centrum Archiwistyki Społecznej Joanna Michałowska 88 Jubileusze lipiec-grudzień 2020 TEATR W PANDEMII – ROZMOWY ISTOTNE 18 Przewodnik teatromana – teatr w czasie WSPOMNIENIA I POŻEGNANIA pandemii Paulina Ilska 92 Elżbieta Barszczewska w Otwocku i Świdrze 19 W środek zdarzeń Andrzej Józef Dąbrowski Paulina Ilska 95 Marta Stebnicka 24 „M” jak… Małgorzata Jolanta Ciosek Krystyna Piaseczna 96 Andrzej Strzelecki 28 Pomimo pandemii „teatr ogromny” Barbara Osterloff Anita Nowak 98 Jacek Czyż 30 Nie możemy konkurować z Netflixem. Zbigniew Dolny I nie powinniśmy 100 Ewa Demarczyk Barbara Zawada Łukasz Kaczyński 101 Maria Kościałkowska Lidia Bogaczówna TEMAT NUMERU – WITKACY 103 Janusz Ryl-Krystianowski 35 Witkacy albo O odpowiedzialności Marek Waszkiel Piotr Rudzki 106 Hanna Rek 37 Pięć lat Instytutu Witkacego Maria Wilma-Hinz Przemysław Pawlak 107 Bernard Ładysz 39 35 lat Teatru Witkacego Maria Wilma-Hinz Andrzej Piątek 108 Piotr Szczepanik 41 Lalkowe imaginarium w dramatach Maria Wilma-Hinz Witkacego 109 Witold Zapała Karol Suszczyński Maria Wilma-Hinz 45 Papkinada. Hop! Szklankę piwa! 110 Ewa Głowacka Małgorzata Karbowiak Idalia Roberta Kurowska 111 Henryk Łapiński GALERIA SCENOGRAFÓW Maria Wilma-Hinz 46 Kazimierz Wiśniak 112 Jan Bógdoł Jan Maciejowski 113 Joanna Cortés REPORTAŻE, RAPORTY, FELIETONY Maria Wilma-Hinz 51 Tylko teatr może nas uratować 114 Dorota Kawęcka Gabriel Michalik Zbigniew Dolny 55 Krajobraz po bitwie… a może przed? 115 Jacek Korcelli Lidia Bogaczówna Maria Wilma-Hinz 57 Krakowski Felieton Covidowy 116 Henryk Boukołowski Barbara Zawada Maria Wilma-Hinz 58 To jest salto – zapamiętajcie ten taniec 117 Daniela Zybalanka-Jaśko Anna Kękuś Zarząd Oddziału ZASP w Poznaniu 59 Sekcja Scenografów ZASP 118 Stanisław Jacek Flur Barbara Zawada Maria Wilma-Hinz 60 Tadeusz Kantor. WIDMA 119 Wojciech Pszoniak Barbara Zawada Olgierd Łukaszewicz 62 Żadna zaraza teatru nie zniszczy 120 Piotr Trela Anita Nowak Anita Nowak 65 Teatr Nowy wydaje Czechowa 121 Witold Sadowy Katarzyna Mańko Maria Wilma-Hinz 66 Festiwal w czasach zarazy 122 Janusz Leśniewski Joanna Rawik Olgierd Łukaszewicz 68 Łukasz Gajdzis pożegnał się z Bydgoszczą 124 Zbigniew Poprawski Anita Nowak Maria Wilma-Hinz 73 Na pohybel pandemii i wszelkim 125 Andrzej Maria Marczewski przeciwnościom losu Maria Wilma-Hinz Mariusz Pilawski 127 Nagroda „Róży” Szalona lokomotywa ma depresję asi rządcy kulturmani w ciągu historii robią na mnie wrażenie ludzi, którzy szcze- gółowo rozstrzygają odpowiedniość miejsc dla powieszenia obrazów w domu, który się pali od dachu, a zalewany jest wodą od fundamentów” – Stanisław „NIgnacy Witkiewicz, „Niemyte dusze”, rok 1936. Witkacy, patron tego numeru „Scen Polskich”, znany z plotek jako blagier, pornograf, erotoman, narkoman i megaloman, a w istocie prekursor, filozof, genialny dramaturg – twórca „czystej formy” w ton moralizatorski w „Niemytych duszach” uderzał nie po raz pierwszy. Podrozdziały: PRYWATA, HODOWLA PRZYJEMNIACZKÓW, LOKALE PUBLICZNE, PUDER I SZMINKA, UŚMIECH KRETYNA i dziś mogłyby się stać efektownymi tytułami internetowych polemik. Tak, Witkacy to była moja miłość od pierwszego obejrzenie jego „Mątwy” i „Wariata i Zakonnicy” w Cricot 2 Tadeusza Kantora. „Wampir we flakonie, czyli zapach welonu” odczytywałam wtedy jako rytuał masoński, a „Persy Zwierżontkowskaja” wystawioną w Łodzi w 1926 roku (na premierze był Witkacy) zrekon- struowałam z pomocą scenografa Konstantego Mackiewicza. Witkacy, to twórca, który oczarował wiele pokoleń. Dziś, w czasach doświadczanego kataklizmu, tej przymusowej „otchłani nieróbstwa”, epoce opluwania i samoopluwania, kiedy grozi nam, społecznikom, utrata energii, wiary w jakąkolwiek misję – oddajemy państwu „Sceny Polskie” stworzone wyłącznie z najszlachetniejszych pobudek, i to do tego „non profit”. Znalazły się tu wywiady, felietony, apele, reportaże i minieseje, a także obszerna – niestety – Księga Pamięci. W części pierwszej, jak zwykle, znalazły się informacje z prac Zarządu, raporty z podejmowanych działań pomocowych oraz uwagi o skutecznych przedsięwzięciach w walce z covidem na terenie Skolimowa. Dziękuję autorom za tę szlachetną obecność na naszych łamach, za zaangażowanie i optymizm, za oryginalne spojrzenie na wiele otaczających nas zjawisk. Do zobaczenia w następnym numerze. Wszystkim, z okazji świąt Bożego Narodzenia i Nowego Roku, w imieniu całej Redakcji życzę cierpliwości, nowej energii i wzajemnej życzliwości. Krystyna Piaseczna redaktor naczelna „Scen Polskich” SCENY POLSKIE Redakcja: Krystyna Piaseczna – redaktor naczelna; Barbara Zawada, Paulina Ilska, Anita Nowak, Łukasz Kaczyński, Agnieszka Kahl, Maria Wilma-Hinz. Wydawca: Zarząd Główny ZASP. Adres redakcji: Zarząd Główny ZASP, 00-536 Warszawa, Al. Ujazdowskie 45, tel.: 22 696 79 22, fax.: 22 696 79 09, e-mail: [email protected] Redakcja zastrzega sobie prawo dokonywania skrótów i zmian w przesyłanych materiałach. Projekt okładki: Barbara Zawada. Layout, skład, łamanie: Pink Design (www.pink-design.pl). Wykorzystano zdjęcia i materiały ze zbiorów: Archiwum ZASP, Oddziałów ZASP, Instytutu Teatralnego im. Zbigniewa Raszewskiego oraz archiwów prywatnych. Redakcja przyjmuje reklamy na stronach wewnętrznych i trzech stronach okładkowych. 4 SCENY POLSKIE nr 7/8/2020 Z PRAC ZARZĄDU Jak działać w czasie pandemii Jadąc na trzecie z kolei spotkanie z prezesem ZASP w krótkiej historii Scen Polskich, przypomniałam sobie jego exposé sprzed paru miesięcy. Był to plan do września, a dziś...? Krystyna Piaseczna: Krzysztofie! Czeka nas kolejne otwarcie, a tu za ścianą zamknięcie. Otwarcie w obli- czu zamknięcia nie jest łatwe. Z tych rzeczy, które zaplanowałeś na cztery miesiące, prawie wszystkie zostały zrealizowane. Przede wszystkim od- były się sesje wyjazdowe do poszcze- gólnych oddziałów. Krzysztof Szuster: Jechałem na te spotkania z dużym niepokojem. Po- informowałem organizatorów, sze- fów oddziałów i Zarządy, że przede wszystkim chciałbym odpowiedzieć na najtrudniejsze pytania. Chciałem być osobą, która tłumaczy wszystko to, co się stało nie tylko w związku z COVID-em, te zawirowania w Za- rządzie, te odejścia, jedne naturalne, tak jak Pawła Królikowskiego, inne mniej naturalne. Najtrudniejszym pytaniem było „co dalej z ZASP-em?” Chciałabym tylko dodać, że w tych spotkaniach uczestniczył razem ze mną dyrektor Andrzej Gajewski. Najtrudniejszym spotkaniem było pierwsze, w Oddziale Poznańskim, gdzie – powiem wprost – kole- żankom i kolegom kompletnie nie przeszkadzała nasza obecność, moja i dyrektora Andrzeja Gajewskiego, w porządkowaniu ich własnych spraw we własnym oddziale, ale fot. Maria Wilma-Hinz i to, jak się okazało, było bardzo po- Krzysztof Szuster trzebne. Mam nadzieję, że tego typu SCENY POLSKIE nr 7/8/2020 5 Z PRAC ZARZĄDU zdarzenia w Oddziale Poznańskim, Potem był Wrocław, Kraków.. tylko kłopot. COVID przerwał nam to przeszłość. wybory w wielu sekcjach. Najwięk- Jeszcze Bydgoszcz, Toruń, Wrocław, sza sekcja i największy kłopot z tym Konflikt w Poznaniu zażegnany? Łódź, Katowice i jutro Lublin. Wi- związany, to Sekcja Repartycyjna zyta, niestety, przesunięta tak samo Filmu, Serialu i Teatru Telewizji. Nie nazywałbym tego tak. Były za- jak w Oddziale Szczecińskim. wirowania. A wszystko przez to, że Możemy kontynuować wybory tzw. koleżanki i koledzy otrzymywali
Recommended publications
  • Dyrektor Teatru – Przywódca Czy Menedżer?
    Joanna Zając DYREKTOR TEATRU – PRZYWÓDCA CZY MENEDŻER? Niniejsza publikacja jest zapisem wywiadów przeprowadzonych w 2004 i 2005 ro- ku z dyrektorami trzech teatrów instytucjonalnych, repertuarowych. Swoje doświad- czenia na polu zarządzania teatrem w obecnych warunkach gospodarczych, poglądy na temat zadań stojących przed dyrektorem, a także swoje plany i ambicje zawodowe przedstawili w nich: Krystyna Meissner – dyrektor wrocławskiego Teatru Współcze- snego1, Krzysztof Orzechowski – dyrektor Teatru im. Juliusza Słowackiego w Krako- wie2, oraz Jerzy Fedorowicz – dyrektor Teatru Ludowego w Krakowie Nowej Hucie3. Wywiady zostały zrealizowane w ramach przygotowań do pracy magisterskiej Dy- rektor teatru – przywódca czy menedżer? Specyfika wybranych problemów zarządzania personelem w teatrach. Powstaje ona jako wynik zainteresowania obszarem zarządza- nia personelem w instytucjach kultury, wśród których teatry stanowią grupę szczegól- ną. Dzieje się tak ze względu na specyfikę działalności tych organizacji, w których aktorzy, reżyserzy, scenografowie, tancerze, autorzy teksów, kompozytorzy, muzycy, choreografowie są nie tylko twórcami, ale także członkami zespołów, zwierzchnikami albo podwładnymi, pracownikami etatowymi lub współpracownikami. Powstaje więc pytanie, czy zatrudnianie artystów implikuje szczególne zadania i metody postępowa- nia zarządzającego? Czy rodzi to napięcia i konflikty, inne niż w organizacjach rynko- wych lub pozostałych instytucjach kultury? Jakie w związku z tym powinny być kwali- fikacje i kompetencje zarządzającego?
    [Show full text]
  • In the Sphere of Reception, Revisions and Inspirations
    IN THE SPHERE OF RECEPTION, REVISIONS AND INSPIRATIONS Janusz Degler (University of Wrocław) Witkacy around the World Translated by Tomasz Wiśniewski In the year 1962, Konstanty Puzyna edited and published a two-volume collection of Stanisław Ignacy Witkiewicz’s plays. It contained twenty-two texts, which were mostly unknown as they had been neither printed nor performed (in his lifetime, Witkacy ma- naged to publish only six plays, and the publication of one of them was not fully com- pleted1). Puzyna’s edition turned out to be pivotal for the reception of Witkiewicz’s work: in the next few years, Witkacy became one of the most important Polish playwrights, and his plays were produced by professional, student and amateur companies2. Witkacy’s plays were made available to the wide world, and they soon attracted the attention of translators, critics, literary scholars, theorists, and theater directors in many countries around the world. In 1963, the journal Pour l’Art (No. 8990) published Eric Veaux’s translation of an excerpt from The Introduction to the Theory of Pure Form in the Theatre. Nearly at the same time, the very same excerpt – with an introduction by Konstanty Puzyna – was published as “Un nuovo tipo di drammaturgia” in the special issue on Polish theater of the Italian monthly Sipario (no 208–209). Another section of The Introduction was included in Odette Aslan’s anthology L’Art du théâtre (Paris, 1963), where the history of theatrical thinking from ancient times to the present was discussed. A year later, the Yugoslav anthology Avangardna drama (Belgrade, 1964) edited by Slobodan Selenić, included the play The Madman and the Nun in Petar Vuj- ćić’s Serbo-Croat translation.
    [Show full text]
  • Ancient Plays on Stage in Communist Poland
    DOI: https://doi.org/10.4312/keria.20.3.41-74 Elżbieta Olechowska Ancient Plays on Stage in Communist Poland We reached this shameful impasse, when the entire world drama, from Aeschylus to Shakespeare, to Brecht and Io- nesco, became a body of allusions to People’s Poland. (…) I dream of a form of socialist life that will abolish the un- bearable and destructive state of affairs, where the authori- ties see cultural creations and their reception as a constant threat requiring the use of force. Leszek Kołakowski1 Using ancient drama as a vehicle for propaganda or as a weapon in the ideo- logical struggle is neither simple nor predictably successful. The Greek and Roman plays have been established in European culture for millennia, their ideas, conflicts, characters remain part of human psyche “for all seasons”; whether interpreted from the point of view of the past, present, or future, they have been used “for and even against” conflicting ideologies, as per Lech Wałęsa’s famous bon mot.2 Intuitively, we would be inclined to lay such at- tempts at politicising antiquity at the door of the anti-communist intellectual opposition, who knew their classics almost as well as they knew their Pol- ish Romantic bards, rather than blame “working class” politicians for such 1 Leszek Kołakowski (1927–2009) was Polish philosopher and historian of ideas. This is his state- ment at the meeting of the Union of Polish Writers held on 29 February 1968, devoted to the banning of Adam Mickiewicz’s Dziady [The Forefathers] directed by Kazimierz Dejmek at the National Theatre [Teatr Narodowy] in Warsaw; quoted according to Marta Fik, Kultura polska po Jałcie: Kronika lat 1944–1981, Vol.
    [Show full text]
  • Biennale Warszawa Jak Zniszczyć Teatr? Dreyfus
    SWINARSKI GROTOWSKI MEYERHOLD 147 GAZETA TEATRALNA październik 2018 NR 147 CENA 10 zł (w tym 5 % Vat) BIENNALE WARSZAWA INDEKS 333417 JAK ZNISZCZYĆ TEATR? DREYFUS: PERFORMANS DEGRADACJI „Didaskalia” można kupić: REDAGUJE ZESPÓŁ BIAŁYSTOK Anna R. Burzyńska (dział zagraniczny), w księgarni Akcent, Rynek Kościuszki 17 Marcin Kościelniak (zastępca redaktora naczelnego), Monika Kwaśniewska (sekretarz redakcji), Agnieszka Marszałek, GDAŃSK Grzegorz Niziołek (redaktor naczelny), Joanna Targoń w Uniwersyteckiej Księgarni Naukowej Arche, ul. Bażyńskiego 6 w księgarni Na Biskupiej Górce, ul. Bażyńskiego 4 RADA REDAKCYJNA KATOWICE Małgorzata Dziewulska, Ewa Guderian-Czaplińska, Michał Kobiałka, w księgarni Libella, pl. Sejmu Śląskiego 1 Leszek Kolankiewicz, Zbigniew Majchrowski, Thomas Sellar, KRAKÓW Małgorzata Sugiera, Tamara Trojanowska, Joanna Walaszek w siedzibie Redakcji, ul. Gołębia 16 STAŻYŚCI w księgarni Akademickiej, ul. św. Anny 6 Dominika Bremer, Karolina Habryło, Julia Kowalska, Radosław Pindor w PWST, ul. Straszewskiego 22 w Bunkrze Sztuki, pl. Szczepański 3A WSPÓŁPRACOWNICY w Klubie Pauza, ul. Floriańska 18/3 Mateusz Borowski, Marta Bryś, Katarzyna Fazan, Beata Guczalska, Thomas Irmer, w MOCAK-u, ul. Lipowa 4 Natalia Jakubowa, Dorota Jarząbek-Wasyl, Olga Katafiasz, Tadeusz Kornaś, Dariusz Kosiński, ŁÓDŹ Katarzyna Lemańska, Monika Muskała, Piotr Olkusz, Katarzyna Osińska, w księgarniach: Księgarnia LITERA, ul. Nawrot 7 Jakub Papuczys, Paweł Schreiber, Katarzyna Waligóra, Joanna Wichowska Mała Litera, ul. Ogrodowa 19 Światowid, Piotrkowska 86 OPRACOWANIE GRAFICZNE Łucja Ondrusz OLSZTYN w Księgarni Naukowej „Arche”, ul. Oczapowskiego 12b OPRACOWANIE KOMPUTEROWE POZNAŃ Piotr Kołodziej w księgarni Powszechna, ul. Szkolna 5 WYDAWCA TORUŃ w CSW „Znaki Czasu”, Wały gen. Sikorskiego 13 Instytut im. Jerzego Grotowskiego Rynek-Ratusz 27, 50-101 Wrocław WARSZAWA tel. (48 71) 344 53 20, tel./fax (48 71) 343 42 67 w księgarniach: www.grotowski-institute.art.pl Liber, Krakowskie Przedmieście 24; Prospero, Aleje Ujazdowskie 6 Lexicon, ul.
    [Show full text]
  • Year 2014 Recipient
    Gold Medal Awards The American Institute of Polish Culture Gold Medal Awards The educational mission of the American Institute of Polish Culture focuses on making America aware of the valuable contributions that have been made to the world and in the United States by Poles, Polish-Americans and friends of Poland representing different nations. The Gold Medal of Honor is an award that the Institute confers on those who have distinguished themselves by their dedication and unwavering service in the arts, education or science and have made a positive impact upon the world. Since 1987 the awards have been presented at the annual International Polonaise Ball, which is the principal fund-raising event of the Institute, and an important occasion in which members and friends can celebrate their communities and Poland's cooperation with other countries, nationalities, and cultures. The following is a complete list of distinguished recipients to date. Year 2019 Recipients Alicja Bachleda-Curus for achievements in the film industry and inspiring cultural exchanges between Poland and the U.S. Alicja Bachleda-Curus is a Polish actress and singer who studied at both the National Ballet Academy and the National Academy of Music in Krakow. As a young girl, she performed in several musical theatre productions and represented her country at multiple singing contests around the world. To date, she has recorded five albums and continues to perform publicly. Her silver screen debut was as Zosia in director Andrzej Wajda's 1999 film Pan Tadeusz which is the biggest box office success in Poland history. After acting in multiple Polish and German films such as 1683: The Battle of Vienna, Sommersturm and Hertz Im Kopf, she relocated to New York City to master her craft at the renowned Lee Strasberg Theatre and Film Institute.
    [Show full text]
  • After Bereza. Polish Literature Towards the Confinement Centre in Bereza Kartuska
    ACTA UNIVERSITATIS LODZIENSIS Folia Litteraria Polonica 4(55) 2019 http://dx.doi.org/10.18778/1505-9057.55.14 Arkadiusz Morawiec* https://orcid.org/0000-0001-6424-1194 After Bereza. Polish literature towards the Confinement Centre in Bereza Kartuska. 1939–20181 Sereza–Bereza and other Berezas The debate in Poland regarding the Confinement Centre in Bereza Kartuska (Miej- sce Odosobnienia w Berezie Kartuskiej), which operated between 6 July 1934 and 18 September 1939, did not subside as the camp was shut down due to Poland being invaded by the Red Army. It was restarted by Władysław Sikorski’s government after the September defeat. Sikorski, having been sidetracked after the May Coup, designated as the prime minister on 30 September 1939 and gaining power, having surrounded himself with people just like him discriminated by Sanation and hungry for revenge after years of humiliation, began settling accounts with the opposition. One manifesta- tion of that was the “Commission related to the result of the 1939 war campaign” created through a decree of the President of the Polish Republic of 30 May 1940. The commission analysed the case of Bereza Kartuska. It was also raised pursuant to Section II of the executive order of the minister of internal affairs of 7 December 1939. On 8 June 1940 for the purposes of discussing the matter of Bereza, pursuant to a motion by the National Council (Rada Narodowa), a separate commission was established.2 Its postulate was to hold the Council of Ministers and other persons * Associate Professor; University of Lodz, Chair of Polish Literature of the 20th and 21st Century, ul.
    [Show full text]
  • Obecność Sztuki Teatralnej W Codzienności Życia Społecznego : Nowe Obszary Zainteresowań Pedagogiki Społecznej
    Title: Obecność sztuki teatralnej w codzienności życia społecznego : nowe obszary zainteresowań pedagogiki społecznej Author: Teresa Wilk Citation style: Wilk Teresa. (2015). Obecność sztuki teatralnej w codzienności życia społecznego : nowe obszary zainteresowań pedagogiki społecznej. Katowice : Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego Obecność sztuki teatralnej w codzienności życia społecznego Nowe obszary zainteresowań pedagogiki społecznej NR 3267 Teresa Wilk Obecność sztuki teatralnej w codzienności życia społecznego Nowe obszary zainteresowań pedagogiki społecznej Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego • Katowice 2015 Redaktor serii: Pedagogika Ewa Wysocka Recenzent Mirosław Sobecki Spis treści Wprowadzenie 7 Rozdział I Kultura, sztuka, teatr — powiązania i zależności 17 Kultura 17 Sztuka 22 Teatr 27 Rozdział II Społeczno ‑kulturowe uwarunkowania konstytuowania się tea‑ tru powszechnego. Perspektywa historyczno ‑geograficzna. Wybrane przykłady 29 Kultura Egiptu i starożytnego Wschodu 31 Kultura islamu 32 Kultura indyjska 34 Kultura chińska 37 Kultura japońska 39 Kultura grecka 43 Kultura rzymska 49 Kultura bizantyjska 52 Kultura średniowiecza 53 Kultura odrodzenia 57 Kultura baroku 65 Kultura oświecenia 68 Kultura romantyzmu 71 Kultura przełomu XIX i XX wieku oraz współczesna 73 Rozdział III Teatr w Polsce — od początków państwa polskiego do współ‑ czesności. Kontynuacja i zmiana 83 6 Spis treści Okres przedchrześcijański i średniowiecze 86 Okres odrodzenia 89 Wiek XVII i XVIII, czyli zachwyt kulturą obcą 93 Upadek państwa polskiego — okres romantyzmu 97 Pozytywizm i Młoda Polska 101 Dwudziestolecie międzywojenne 104 Okres II wojny światowej 109 Teatr polski po wojnie, lata 1945—1989 112 Teatr w Polsce po roku 1990 125 Rozdział IV Społeczna rola teatru w konfiguracji przemian społeczno‑cywili ‑ zacyjnych 129 Istota przemian a istota potrzeb 129 Społeczna rola teatru 151 Rozdział V Zaangażowanie sztuki dramatycznej w społecznych przemia‑ nach.
    [Show full text]
  • Publikacje Pracowników Wydziału Polonistyki W Roku 2013
    Marian Zaczyński Wydział Polonistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego Wykaz publikacji w roku 2013 1) Monografie a) Autorskie b) Zbiorowe c) Prace edytorskie d) Przekłady monografii naukowych e) Podręczniki f) Redakcje naukowe 2) Publikacje w wydawnictwach zbiorowych a) Sensualność w kulturze polskiej (dostępne pod adresem: www.sensualnosc.ibl.waw.pl) 3) Publikacje w czasopismach naukowych a) Publikacje w czasopismach z list MNiSzW b) Publikacje w czasopismach naukowych, kulturalnych i literackich, dziennikach krajowych c) Publikacje w czasopismach zagranicznych d) Publikacje w „czasopismach internetowych” 4) Druki ulotne 5) Serie wydawnicze redagowane i współredagowane przez pracowników Wydziału, w ramach których ukazały się publikacje w roku 2013 1) Monografie a) Autorskie 1) Antas Jolanta, Semantyczność ciała. Gesty jako znaki myślenia. Seria Nauka o komunikowaniu, Primum Verbum, Łódź 2013, s. 324 Na CD; ISBN: 978-83-62157-75-4 2) Burzyńska Anna, Dekonstrukcja, polityka i performatyka. Redaktor naukowy Małgorzata Sugiera. [Seria] Horyzonty Nowoczesności. Komitet redakcyjny: Michał Paweł Markowski, Ryszard Nycz (przewodniczący), Małgorzata Sugiera. [Tom] 103, Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych Universitas, Kraków 2013, s. 668, 13 nl. Zawartość: Indeks skrótów. Wstęp. Dekonstrukcja „post mortem”, czyli dlaczego zdecydowałam się jednak napisać tę książkę? Część I. Odpowiedzialność myśli; Zwrot etyczny; Od krytycyzmu do aktywizmu; Etyka w czasach niepewności; Od etyki czytania do moralności czytelnika; Jacques Derrida: „prawo Innego”; Paul de Man: „etyczność alegorii”; Joseph Hillis Miller: „dobre czytanie”; Derek Attridge i etyka praktyczna; Inność idiomu; Etyczny warunek polityczności. Część II. Polityka (w) dekonstrukcji; Zwrot polityczny; „Żegnaj, dekonstrukcjo”; „Moralna i polityczna bigamia”; Polityczny spór o dekonstrukcję; Ostatnie bastiony; Ameryka między Derridą a Foucaultem; Przeciw „metafizycznej poprawności”; Dekonstrukcja i „New Sense of the Political”; Inność Innego; Polityczność dzisiaj.
    [Show full text]
  • IT's TIME to DIE by Krzysztof Zanussi
    IT’S TIME TO DIE by Krzysztof Zanussi translated by Anna Piwowarska // Stephen Davies 1 INTRODUCTION The grim title of this book originates from an anecdote and I ask you to treat it as a joke. I don’t intend to die soon or persuade anyone to relocate to the afterworld. But a certain era is dying before our very eyes and if someone is very attached to it, they should take my words to heart. This is what this book is to be about. But first, about that anecdote. It comes from a great actor, Jerzy Leszczynski. For me, a fifty-something-year-old, this surname is still very much alive. I saw Jerzy in a few roles in the ‘Polish Theatre’ just after the war; I also saw him in many pre-war films (after the war I think he only acted in ‘Street Boundary’). He was an actor from those pre-war years: handsome, endowed with a wonderful appearance and a beautiful voice. He played kings, military commanders, warlords and this is how the audiences loved him. After the war, he acted in radio plays – he had beautiful pre-war diction and of course he pronounced the letter ‘ł’ and he didn't swallow his vowels. Apart from this, he was known for his excellent manners, which befitted an actor who played kings and military commanders. When the time of the People’s Republic came, the nature of the main character that was played out on stage changed. The recruitment of actors also changed: plebeian types were sought after - 'bricklaying teams' and 'girls on tractors who conquered the spring'.
    [Show full text]
  • Lèatre THEATRE 'Elogne in Poland
    y- ;- The lÈATRE THEATRE 'elogne in Poland mensuelle du Centre Polonais de l'Institut International du Théâtre et de l'Agence des Auteurs iQnthiy Magazine of the Pollsh Centre of the International Théâtre Institute and the Authors' Agency Varsovi Janvier 197 Sommaire Contents Evénements de la vie théâtrale Theatrical Events «Leben des Galilei»-, de Bertolt Brecht, "Leben des Galilei" by Bertolt Brecht, mise en scène de Ludwik René, décors directed by Ludwik René at the Teatr de Wojciech SieciUski, costumes de Te- resa Poninska, au Teatr Na Woli de Na Woli, Warsaw, stage design by Woj­ Varsovie — Roman Szydlowski ... 3 ciech Siecinski, costumes by Teresa Po­ •xDie Frist»-, de Friedrich Durrenmatt, ninska — Roman Szydlowski mise en scène de Kazimierz Dejmek, dé­ "Die Frist" by Friedrich Diirrenmatt, cors et costumes d'Andrzej Majewski, au directed by Kazimierz Deimek at the Teatr Nowy de Lôdz —, Elzbieta Wysin- Teatr Nowy of Lôdé, stage design by ska " 9 Andrzej Majewski — Elzbieta Wysinska 1 Sixty Years of the Union of Polish Stage 60 ans de ','Union des Artistes des Artists (SPATiF-ZASP) — Kazimierz Scènes polonaises (SPATiF-ZASP) — Andrzej Wysinski 1 Kazimierz Andrzej Wysihski ... 14 Livres sur Vt théâtre Books on the théâtre Le théâtre i le Rôzewicz — A. G. 20 The Rôzewicz Théâtre — A. G. 2 Au fil de 11 presse — E. W 23 Around the Press — E. W 2 ChroTiiquc 30 Reports 3 Actualités polonaises dans le monde . 34 Polish News from Abroad .... 3 No 1 (24! XXIe Anne The EATRE THEATRE iiogne in Poland nensuelle du Centre Polonais de l'Institut International du Théâtre et de l'Agence des Auteurs nthly Magazine of the Polish Centre of the International Théâtre Institute and the Authors' Agency Varsovie Février 1979 Sommaire Contents Intégration — Coopération — Présen­ Intégration — Coopération — Présenta­ tation.
    [Show full text]
  • Acta 102-2 Próba.Indd
    SHORT NOTES GENERAL WORKS Beata Możejko and Anna Paner (eds.), Miłość w czasach dawnych [Love in Former Times], Gdańsk, 2009, Wydawnictwo Uniwer- sytetu Gdańskiego, 261 + 18 pp., 49 ills., one table The book contains the papers read at Gdańsk University in 2008 at a con- ference which dealt with miscellaneous subjects and various times from late antiquity to the early modern period. The two articles devoted to late antiquity discuss celestial love and how it was transferred into the realities of life on earth by John Chrysostom (Jan Iluk), as well as the accusations by lower-level priests that bishops had sexual contacts with prostitutes and that they used Church money to maintain mistresses (Ireneusz Milewski). The problem of love in the Middle Ages is treated in its several aspects: love literature in Scandinavia (‘The Viking Age’ by Jakub Morawiec), the troubadours’ poetry (Wojciech Iwańczak), as well as the relationship between politics and love in the monarchic marriages of both small, local Silesian and Pomeranian princes (Marek Smoliński, Błażej Śliwiński) and powerful rulers, like Charles IV of Luxembourg (Anna Paner) or Ladislas Jagiello (Jerzy Sperka, Bożena Czwojdrak). The role of love in marriage is also discussed by Sobiesław Szybkowski who analyzes the late medieval marriages of the knights’ elite in Kuyavia, and by Gabriela Majewska who writes about the Polish magnate Jan Tęczyński’s hopeless love for the Swedish princess Cecilia Vasa. This is a story which belongs already to the early modern period. Researchers into that period deal with such questions as the use of aphro- disiacs in Poland (Józef Włodarski) and the Gdańsk laws which stipulated that citizens awarded municipal rights should quickly get married (Edmund Kizik).
    [Show full text]
  • After Bereza. Polish Literature Towards the Confinement Centre in Bereza Kartuska
    ACTA UNIVERSITATIS LODZIENSIS Folia Litteraria Polonica 4(55) 2019 http://dx.doi.org/10.18778/1505-9057.55.14 Arkadiusz Morawiec* https://orcid.org/0000-0001-6424-1194 After Bereza. Polish literature towards the Confinement Centre in Bereza Kartuska. 1939–20181 Sereza–Bereza and other Berezas The debate in Poland regarding the Confinement Centre in Bereza Kartuska (Miej- sce Odosobnienia w Berezie Kartuskiej), which operated between 6 July 1934 and 18 September 1939, did not subside as the camp was shut down due to Poland being invaded by the Red Army. It was restarted by Władysław Sikorski’s government after the September defeat. Sikorski, having been sidetracked after the May Coup, designated as the prime minister on 30 September 1939 and gaining power, having surrounded himself with people just like him discriminated by Sanation and hungry for revenge after years of humiliation, began settling accounts with the opposition. One manifesta- tion of that was the “Commission related to the result of the 1939 war campaign” created through a decree of the President of the Polish Republic of 30 May 1940. The commission analysed the case of Bereza Kartuska. It was also raised pursuant to Section II of the executive order of the minister of internal affairs of 7 December 1939. On 8 June 1940 for the purposes of discussing the matter of Bereza, pursuant to a motion by the National Council (Rada Narodowa), a separate commission was established.2 Its postulate was to hold the Council of Ministers and other persons * Associate Professor; University of Lodz, Chair of Polish Literature of the 20th and 21st Century, ul.
    [Show full text]