Biennale Warszawa Jak Zniszczyć Teatr? Dreyfus
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
SWINARSKI GROTOWSKI MEYERHOLD 147 GAZETA TEATRALNA październik 2018 NR 147 CENA 10 zł (w tym 5 % Vat) BIENNALE WARSZAWA INDEKS 333417 JAK ZNISZCZYĆ TEATR? DREYFUS: PERFORMANS DEGRADACJI „Didaskalia” można kupić: REDAGUJE ZESPÓŁ BIAŁYSTOK Anna R. Burzyńska (dział zagraniczny), w księgarni Akcent, Rynek Kościuszki 17 Marcin Kościelniak (zastępca redaktora naczelnego), Monika Kwaśniewska (sekretarz redakcji), Agnieszka Marszałek, GDAŃSK Grzegorz Niziołek (redaktor naczelny), Joanna Targoń w Uniwersyteckiej Księgarni Naukowej Arche, ul. Bażyńskiego 6 w księgarni Na Biskupiej Górce, ul. Bażyńskiego 4 RADA REDAKCYJNA KATOWICE Małgorzata Dziewulska, Ewa Guderian-Czaplińska, Michał Kobiałka, w księgarni Libella, pl. Sejmu Śląskiego 1 Leszek Kolankiewicz, Zbigniew Majchrowski, Thomas Sellar, KRAKÓW Małgorzata Sugiera, Tamara Trojanowska, Joanna Walaszek w siedzibie Redakcji, ul. Gołębia 16 STAŻYŚCI w księgarni Akademickiej, ul. św. Anny 6 Dominika Bremer, Karolina Habryło, Julia Kowalska, Radosław Pindor w PWST, ul. Straszewskiego 22 w Bunkrze Sztuki, pl. Szczepański 3A WSPÓŁPRACOWNICY w Klubie Pauza, ul. Floriańska 18/3 Mateusz Borowski, Marta Bryś, Katarzyna Fazan, Beata Guczalska, Thomas Irmer, w MOCAK-u, ul. Lipowa 4 Natalia Jakubowa, Dorota Jarząbek-Wasyl, Olga Katafiasz, Tadeusz Kornaś, Dariusz Kosiński, ŁÓDŹ Katarzyna Lemańska, Monika Muskała, Piotr Olkusz, Katarzyna Osińska, w księgarniach: Księgarnia LITERA, ul. Nawrot 7 Jakub Papuczys, Paweł Schreiber, Katarzyna Waligóra, Joanna Wichowska Mała Litera, ul. Ogrodowa 19 Światowid, Piotrkowska 86 OPRACOWANIE GRAFICZNE Łucja Ondrusz OLSZTYN w Księgarni Naukowej „Arche”, ul. Oczapowskiego 12b OPRACOWANIE KOMPUTEROWE POZNAŃ Piotr Kołodziej w księgarni Powszechna, ul. Szkolna 5 WYDAWCA TORUŃ w CSW „Znaki Czasu”, Wały gen. Sikorskiego 13 Instytut im. Jerzego Grotowskiego Rynek-Ratusz 27, 50-101 Wrocław WARSZAWA tel. (48 71) 344 53 20, tel./fax (48 71) 343 42 67 w księgarniach: www.grotowski-institute.art.pl Liber, Krakowskie Przedmieście 24; Prospero, Aleje Ujazdowskie 6 Lexicon, ul. Sengera Cichego 24/2a; Tarabuk, ul. Browarna 6 Paulina Erdanowska: [email protected] , ul. Krakowskie Przedmieście 7 Główna Księgarnia im. B. Prusa WSPÓŁWYDAWCA Wiejska 14, ul. Wiejska 14 Wydział Polonistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego w teatrach: Narodowym, Studio, Ateneum w Akademii Teatralnej, ul. Miodowa 22/24 ul. Gołębia 16, 31-007 Kraków w MiTo artcafébooks, ul. Waryńskiego 28 ADRES REDAKCJI WROCŁAW 31-007 Kraków, ul. Gołębia 16 w siedzibie Wydawcy, Rynek-Ratusz 27 tel./fax (48 12) 663 13 50 w księgarni Tajne Komplety, Przejście Garncarskie 2 [email protected] w Teatrze Współczesnym, ul. Rzeźnicza 12 www.didaskalia.pl, www.facebook.com/didaskalia Nieme Kino. Księgarnia filmowa w DCF, Piłsudskiego 64a dyżur redakcyjny: od poniedziałku do piątku w godz. 11-13 ZIELONA GÓRA w Księgarni Staromiejskiej, ul. Żeromskiego 16 Tekstów nie zamówionych redakcja nie zwraca. Redakcja zastrzega sobie prawo dokonywania skrótów i zmian w publikowanych tekstach. W salonach prasy EMPiK sp. z o.o. na terenie całego kraju WYDAWCA WSPÓŁWYDAWCA Dofinansowano ze środków oraz za pośrednictwem Polperfect (Warszawa, ul. Stągiewna 2c). Papierowe wydanie pisma „Didaskalia” jest jego wersją pierwotną. Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego Wszystkie dostępne numery „Didaskaliów” są do nabycia również Wydawca prowadzi sprzedaż egzemplarzy archiwalnych. za pośrednictwem serwisu aukcyjnego Allegro.pl Spis zawartości dostępny na stronie www.didaskalia.pl DRUK PRENUMERATA Wydział Polonistyki Drukarnia Skleniarz, 30-133 Kraków, ul. Lea 118 Wpłaty na rok 2018 przyjmujemy na konta: Uniwersytetu Jagiellońskiego tel. (012) 31 22 300, 31 22 322, fax (012) 31 22 349 Nakład: 1000 egzemplarzy złotówki – 05 1020 5226 0000 6902 0416 7540 euro – 98 1020 5226 0000 6602 0416 7565 z dopiskiem „Didaskalia. Gazeta Teatralna” oraz z informacją o liczbie egzemplarzy. NA OKŁADCE „Didaskalia” są dostępne w bazie CEEOL (https://www.ceeol.com/) Prenumerata krajowa: roczna – 40 zł; dwuletnia dla osób prywatnych – 60 zł; Biennale Warszawa dwuletnia dla instytucji – 75 zł. Modern Slavery Prenumerata zagraniczna roczna – 40 € lub 45 USD. fot. Monika Stolarska Paulina Erdanowska: [email protected] Streszczenia i tytuły artykułów w języku angielskim znajdują się Prenumerata dostępna także za pośrednictwem: WWW.DIDASKALIA.PL WWW.FACEBOOK.COM/DIDASKALIA na stronie www.didaskalia.pl. Ruch SA, Kolporter SA, Garmond Press S.A. 1 SPISTREŚCI SWINARSKI OPERA 2 Beata Guczalska. ZNANE I NIEZNANE LISTY KONRADA 99 Dorota Krzywicka ‑Kaindel. oszołomienie SWINARSKIEGO Salzburger Festspiele 2018: The Bassarids, reż. Krzysztof [artykuł recenzowany / peer-reviewed] Warlikowski 102 Jolanta Łada ‑Zielke. lohengrin prąDotwórczy Richard Wagner Festspiele w Bayreuth: Lohengrin, reż. Yuval GROTOWSKI Sharon 8 Leszek Kolankiewicz. Świntuch, bluźnierca, pantokrator, 105 Natalia Jakubowa. po zmierzchu – i bez bogów guru, heretyk, grotowski Theater an der Wien: Die RingTrilogie, reż. Tatjana Gürbaca [artykuł recenzowany / peer-reviewed] TANIEC SCENAPUBLICZNA 109 Justyna Stasiowska. analogowy transhumanizm 34 . sceny sprawy Dreyfusa: DegraDacja Tomasz Fryzeł Festiwal Ciało/Umysł: More, choreogr. Ramona [artykuł recenzowany / peer-reviewed] Nagabczyńska 41 Dorota Semenowicz. próbka rewolucji: „parawany” 1966 111 Pamela Bosak. Dialogi o tańcu [artykuł recenzowany / peer-reviewed] VI Międzynarodowy Festiwal Tańca Współczesnego Kroki 52 . jak zniszczyć Światowej Karolina Prykowska ‑Michalak w Krakowie klasy teatr przeD upływem jeDnego sezonu? fiasko pomysłu nowej Volksbühne [artykuł recenzowany / peer-reviewed] FESTIWALE 115 Maryla Zielińska. oD wschoDu Do zachoDu, oD naroDzin Do Śmierci MEYERHOLD XXIV Międzynarodowy Festiwal Teatralny „Kontakt” 57 . pamięć ciała a archiwalny projekt Małgorzata Jabłońska w Toruniu eDukacyjny 120 Joanna Braun. mięDzy marzeniem a spełnieniem. festiwal [artykuł recenzowany / peer-reviewed] ze Śmiercią w tle 67 Katarzyna Osińska. oD baroku Do awangarDy. hiszpańskie XXVIII Międzynarodowy Festiwal Sztuki Lalkarskiej konteksty twórczoŚci wsiewołoDa meyerholDa w Bielsku ‑Białej [artykuł recenzowany / peer-reviewed] TEATRWKSIĄŻKACH REPERTUAR 124 Ewa Guderian ‑Czaplińska. w sieci 76 . mapy problemów społecznych Katarzyna Waligóra Krystyna Duniec, Dwudziestolecie. Przedstawienia, Biennale Warszawa: Globalna wojna domowa, reż. Paweł Warszawa 2017 Wodziński; Modern Slavery, reż. Bartosz Frąckowiak 80 Justyna Wota. DWIE STRONY Teatr Studio w Warszawie: Żaby, reż. Michał Borczuch 82 Beata Guczalska. ważka czy kamień Nowy Teatr w Warszawie: Wyjeżdżamy, reż. Krzysztof Warlikowski 85 Maksymilian Wroniszewski. „artystyczna uczta” Teatr Wybrzeże w Gdańsku: Trojanki, reż. Jan Klata 88 Dorota Sosnowska. taniec Dla turystów Slovensko mladinsko gledališče w Lublanie i Komuna// Warszawa: Spektakl dla turystów, reż. Wojtek Ziemilski 90 Ada Ruszkiewicz. po Drugiej stronie kurtyny Teatr im. Stefana Żeromskiego w Kielcach: Jak wam się podoba, reż. Maja Kleczewska 92 Aneta Głowacka. DRZEWO ‑DZIWO Teatr Polski w Podziemiu: Postać dnia / siedem reakcji na jedno zdarzenie czyli opowieść teatralna o aktorze Przegrodzkim, reż. Seb Majewski 94 Dominika Bremer. obyczajowa rewolucja Dziewczyn z pamiętników! Scena Robocza w Poznaniu: Dziewczyny opisują świat, reż. Aleksandra Jakubczak 96 Jakub Papuczys. efektowne historie Teatr Polski im. Arnolda Szyfmana w Warszawie: Król, reż. Monika Strzępka didaskalia 147 / 2018 2 / Swinarski BEATA GUCZALSKA ZNANEINIEZNANE LISTYKONRADA SWINARSKIEGO Beata Guczalska ([email protected]) – teatrolog i krytyk teatralny, absolwentka teatrologii Uniwersytetu Jagiellońskiego, prorektor AST im. Stanisława Wyspiańskiego w Krakowie. Autorka książek: Jerzy Jarocki – artysta teatru (1999), Aktorstwo polskie. Generacje (2014), Trela (2015). Abstract: Beata Guczalska, “The Known and Unknown Letters of Konrad Swinarski”. The article quotes Konrad Swinarski’s recently found letters, given by doctor Peter Seyffert, cousin of the outstanding director. Still relatively unknown, partially discovered biographical themes become, for Beata Guczalska, the most important elements that enrich our knowledge about the artist’s restless life. Swinarski’s correspondence with his Berlin relatives from 1944 ‑1974 touches upon subjects most incumbent on the director: national affiliation and sexual orientation. The author also draws attention to his writing’s self ‑censorship, intertwining his private threads and theater career, while confronting the content z punktu widzenia naszej współczesności. Okazja do zajęcia of those correspondences from the point of view of the artist’s wife, Barbara Swinarska. się biografią reżysera nadarzyła się wkrótce. Wiosną 2016 roku do Krakowa przybył doktor Peter Seyffert, Key words: biography; Konrad Swinarski; letters; director; homosexuality. kuzyn Swinarskiego z Niemiec, aby przekazać Annie Polony i Józefowi Opalskiemu kopie listów Konrada Swinarskiego, pisa‑ nych do berlińskiej rodziny w latach 1944 ‑1974. Od razu stało óźną jesienią 2014 roku w krakowskiej Państwowej się jasne, że te cenne świadectwa powinny zostać opubliko‑ Wyższej Szkole Teatralnej zorganizowano konfe‑ wane. Oryginały listów zaginęły w okolicznościach, o których rencję „Odpowiedź Swinarskiemu”. Sięgnąwszy wspomnę później, ale przezorna niemiecka rodzina sporządziła wówczas na nowo po książkę Józefa Opalskiego kopie, niestety niedoskonałe (na miarę ówczesnych możliwości, PRozmowy o Konradzie Swinarskim i „Hamlecie” zauważyłam, czyli