Niyazi Dinçsoy’un Hatıralarında Turgutlu’nun İşgal ve Kurtuluş Günleri Nurettin Gülmez Bünyamin As ORCİD NO: 0000-0002-4530-0491 ORCİD NO: 0000-0003-0891-896X Öz Birinci Dünya Savaşı’nın sonunda imzalanan Mondros Mütarekesi’nin ardından, İzmir 15 Mayıs, Manisa 25 Mayıs, Turgutlu’da 29 Mayıs 1919 tarihinde Yunanlılar tarafından işgal edilmiştir. Turgutlu’da üç yıl, üç ay, sekiz gün süren işgal süresince neler olup bittiği konusunda Niyazi Dinçsoy’un hatıraları, bize ışık tutmaktadır. Niyazi Dinçsoy işgal başladığında beş ve bittiğinde dokuz yaşındadır. Dinçsoy, çocukluk yıllarında Yunan işgalinin acılarını yaşamış ve ona tanıklık etmiştir. Niyazi Dinçsoy, Büyük Taarruz sonrasında Yunan ordusunun geri çekilmesi esnasında Turgutlu’da bilinçli olarak yaptığı katliamlar ve yakıp yıkmalar, yüreğinde acılar bırakmıştır. Yunanlıların Turgutlu’yu yakması sırasında Turgutlu’dadır ve ailesiyle birlikte büyük yangından kurtulmayı başarmıştır. Ancak yıllar sonra bile yakılmış, yıkılmış evleri, sönmüş ocakları, katledilmiş insanları ve ırzına geçildikten sonra parçalanmış kadınların acı görüntüleri, belleğinden silinmemiştir. Bu makalede; Dinçsoy’un hayatı, hatıralarında Turgutlu’nun Yunanlılar tarafından işgali, işgal acıları, işgalcilerle işbirliği içinde olanların tutumları, Kasaba Maarifi İslamiye Cemiyeti’nin çalışmaları, Turgutlu’nun bilinmeyen kahramanları, Büyük Taarruz sonrası Turgutlu’nun Yunanlılar tarafından yakılması ve işgalden kurtuluşu anlatılmaktadır. Bu makale, kasaba’nın işgal ve kurtuluş yıllarına ait acı hatıraların yok olup gitmesinin önüne geçmek ve Milli Mücadele’nin gerçek yüzünü, Turgutlu boyutunda ortaya koymayı amaçlamıştır. Niyazi Dinçsoy’un hatıraları, dönemi anlatan diğer kaynaklarla mümkün olduğunca karşılaştırılmaya çalışılacaktır. Anahtar Sözcükler: Niyazi Dinçsoy, Turgutlu, İşgal, Kurtuluş, Turgutlu Yangını, Ah Kasaba Ağıtı. Gönderme Tarihi: 10/02/2019 Kabul Tarihi:22/03/2019 Prof. Dr, Manisa Celal Bayar Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü Öğretim üyesi, E- Posta:
[email protected].