Filologiya Məsələləri, № 2, 2021

Total Page:16

File Type:pdf, Size:1020Kb

Filologiya Məsələləri, № 2, 2021 Filologiya məsələləri, № 2, 2021 AZƏRBAYCAN MİLLİ ELMLƏR AKADEMİYASI M. FÜZULİ adına ƏLYAZMALAR İNSTİTUTU FİLOLOGİYA MƏSƏLƏLƏRİ № 2 Toplu Azərbaycan Respublikası Prezidenti yanında Ali Attestasiya Komissiyası tərəfindən rəsmi qeydiy- yata alınmışdır (Filologiya elmləri bölməsi, №13). Azərbaycan Respublikası Ədliyyə Nazirliyi Mətbu nəşrlərin reyestrinə daxil edilmişdir. Reyestr №3222. «Елм вя тящсил» Бакы – 2021 – 1 – Filologiya məsələləri, № 2, 2021 РЕДАКСИЙА ЩЕЙЯТИ: академик Иса Щябиббяйли, академик Теймур Кяримли, akademik Мющсцн Наьысойлу, akademik Низами Ъяфяров, академик Rafael Hüseynov, АМЕА-нын мцхbир цзвц, фilologiya elmləri doktoru, проф. Ябцлфяз Гулийев, фilologiya elmləri doktoru, проф. Fəxrəddin Veysəlli, фilologiya elmləri doktoru, проф. Гязянфяр Казымов, фilologiya elmləri doktoru, проф. Рцфят Рцстямов фilologiya elmləri doktoru, проф. Əsgər Rəsulov, фilologiya elmləri doktoru, проф. Надир Мяммядли, фilologiya elmləri doktoru, проф. Мясуд Мащ- мудов, фilologiya elmləri doktoru, проф. Ябцлфяз Ряъябли, фilologiya elmləri doktoru, проф. Ъялил Наьыйев, фilologiya elmləri doktoru, проф. İsmayıl Məmmədli, фilologiya elmləri doktoru, проф. Nizami Xudiyev, фilologiya elmləri doktoru, проф. Həbib Zərbəliyev, фilologiya elmləri doktoru, проф. İlham Tahirov, фilologiya elmləri doktoru, проф. Tofiq Hacıyev, фilologiya elmləri doktoru, проф. Sevil Meh- diyeva, фilologiya elmləri doktoru, проф. Buludxan Xəlilov, фilologiya elmləri doktoru, проф. Мцбариз Йусифов, фilologiya elmləri doktoru, проф. Гязянфяр Пашайев, фilologiya elmləri doktoru, проф. Камиля Вялийева, фilologiya elmləri doktoru, проф. Азадя Мусайева, фilologiya elmləri doktoru Paşa Kərimov, фilologiya üzrə fəlsəfə doktoru, dos. Нязакят Мяммядли Redaktor: академик Теймур Кяримли Buraxılışa məsul: filologiya elmləri doktoru, professor Надир Мяммядли Филолоэийа мясяляляри. Бакы, 2021, №2 ISSN 2224-9257 © ”Elm və təhsil” nəşriyyatı, 2021 www. filologiyameseleleri.com – 2 – Filologiya məsələləri, № 2, 2021 DİLÇİLİK NADİR MƏMMƏDLİ Filolofiya elmləri doktoru, professor AMİU-nun Azərbaycan dili və pedaqogika kafedrası E-mail: [email protected] Ünvan: Bakı, A.Sultanova küç. ONLAYN İŞGÜZAR KOMMUNİKASİYA VƏ KOMPÜTER-İNTERNET DİSKURSU Xülasə Elektron təyinatına görə kompüter işgüzar kommunikasiyasının əsas baza əlamətidir. İnternet bir-birilə bağlı kompüter şəbəkələrinin qlobal sistemidir, müasir dünyada cəmiyyətin və insanın gündəlik həyat tərzində və fəaliyyətində ən mühüm faktora çevrilməklə, bəşəriyyətin vahid cəmiyyət modelini formalaşdırmaqdadır. Bu texnologiya təhsildə də faydalıdır, tələbələr dünyanın müxtəlif yerlərindəki həmkarları ilə əməkdaşlıq, fikir mübadiləsi apara, müxtəlif mədəniyyətlər haqqında məlumat əldə edə bilirlər. Məsafə artıq maneə deyil, əməkdaşlarla internet vasitəsilə səmərəli ünsiyyət qurmaq və məsələləri diqqətlə müzakirə etmək mümkündür. Kommunikasiya platformaları yalnız biznes üçün deyil, həm də əməkdaş- lığın artırılmasına kömək edir, bu da mükəmməl performansın yaxşılaşdırılmasına gətirib çıxarır. İşgüzar ünsiyyətdə internetin bəzi xidmətləri az rentabellidir. Məsələn, mesajların ötürülmə sürəti faydalıdır, lakin dərhal göndərilən mesajda strateji bir səhvin qarşısını almaq qeyri-mümkündür – bu, yazılı formadır, səhvlərin olması, lakin düzəldilə bilməməsi məqbuldur. E-poçtda spam problemləri anlaşılmazlıq, vaxt, pul və resursların itkisinə səbəb olan kiçik və böyük münaqişələr yarada bilir. Kommunikasiya informasiya mübadiləsinə əsaslanır, prosesin özü göndərənin və alanın texnologiyası, xüsusiyyətləri mədəniyyət amilləri, işgüzar ünsiyyət protokolları ilə müşayiət edilir, mahiyyət yalnız sosial, peşəkar qarşılıqlı münasibətlər və ya kommunikasiyanın baş verdiyi məqsədyönlü fəaliyyət kontekstində anlaşılır. Elmdə bu yeni obyektin analizinin adekvat metodlarının empirik axtarışı aparılır. Virtual diskurs, elektron diskurs və diskurs anlayışlarının tədqiqatlarına əsaslansaq, kompüter-diskursu və kompüter-internet diskursu məfhumlarını eyniləşdmək olmaz. Virtuallıq, elektron rabitənin kompüter-internet – 3 – Filologiya məsələləri, № 2, 2021 diskursun əsas diferensial əlamətlərindən biri olması şübhə doğurmur. Ünsiyyət, dil fəaliyyəti prosesi, danışıq yolu – diskurs müasir dilçilikdə mənaca mətn anlayışına yaxındır, lakin ünsiyyət daha dinamikdir, zamana uyğunlaşır, bunun əksi – mətn əsasən statik obyektdir, dil fəaliyyətinin nəticəsi kimi başa düşülür. İnternet ünsiyyətinin əsasında anonimlik dayanır, heç kəs burada olduğu qədər sərbəst deyil – özünə istədiyi qədər vaxt ayıra bilir, hətta tanınmağını istəmədiyi halda başqa bir şəkil paylaşır, uydurma personaj rolu oynayır, həyatda utancaq, hətta qorxaq olan insan burada öz qabiliyyətlərini, bacarıqlarını göstərir və s. Virtual kommunikasiya yeni bir dil deyil, elektron mesajların yazılma prinsipləri fərqlidir; təqdimat tərzi istifadəçinin və onun alıcısının yaşından, əxlaqından, düşüncə tərzindən asılıdır. İşgüzar ünsiyyət, internet necə istifadə olunmasından asılı olaraq, münaqişəyə də səbəb ola bilər. İşgüzar kommunikasiyada istifadə olunan şəbəkə etiketi adi nəzakət qaydasının elektron aspektlərini təşkil edir. Bu qaydalar işgüzar mühitdə kommunikasiyanın müxtəlif janrları üçün unifikasiya olunurlar. Açar sözlər: işgüzar kommunikasiya, veb-sayt, kompüter-internet diskurs, şifahi və yazılı diskurs, mətn, elektron poçt, virtual, kompüter jarqon terminləri. İnternet bir-birilə bağlı kompüter şəbəkələrinin qlobal sistemidir, müasir dünyada cəmiyyətin və insanın gündəlik həyat tərzində və fəaliyyətində ən mühüm faktora çevrilməklə, bəşəriyyətin vahid cəmiyyət modelini formalaşdırmaqdadır. İstənilən işgüzar kommunikasiyanın effektiv inkişafı əhəmiyyətli dərəcədə ondan asılıdır. İnternet yeni texnologiyalar və tamamilə fərqli həyat tərzi yaratdı. Əslində dəyişikliklər o qədər geniş, qlobaldır ki, internetdən sonra dünyaya gələnlər üçün keçmiş günləri, həyatı başa düşmək, demək olar ki, mümkün deyil. Elektron təyinatına görə kompüter işgüzar kommunikasiyasının əsas baza əlamətidir, onun xüsusiyyətlərinin daha ətraflı nəzərdən keçirilməsi kontekstində internet ünsiyyətinin polifonik xarakterini göstərmək xüsusi əhəmiyyət kəsb edir. Bu ünsiyyət növü məsafədən məlumat-baza xarakterinə malikdir: internet bir-birindən uzaq olan insanları məkan və zaman baxımından qovuşdurur, onların arasında bir sıra texniki vasitələrlə qarşılıqlı əlaqə həyata keçirir. Yaxın zamanlaradək elektron rabitənin funksiyasını telefon yerinə yetirirdi, ünsiyyət mürəkkəb məsələ idi, bahalı telefon zəngləri və ya uzun səfərlər tələb olunurdu, internet zənglərin dəyərini, birmənalı, azaltdı, hətta sıfıra endirdi. İnternetin yayıldığı vaxtdan işgüzar kommunikasiya – insanların bir-biri ilə əlaqə qurması, faylların mübadiləsi əməkdaşlığı tamamilə dəyişdi, kommunikantlar indi səfər xərcləri olmadan videokonfrans ünsiyyəti qura bilirlər. Bütün məsələ effektiv komanda işində və yaxşı əməkdaşlıqdadır, internetin inteqrasiyası sayəsində dünyanın müxtəlif yerlərindən daha yaxşı işgüzar ünsiyyət – 4 – Filologiya məsələləri, № 2, 2021 qurmaq mümkündür. Bu texnologiya təhsildə də faydalıdır, tələbələr dünyanın müxtəlif yerlərindəki həmkarları ilə əməkdaşlıq, fikir mübadiləsi apara, müxtəlif mədəniyyətlər haqqında məlumat əldə edə bilirlər. Məsafə artıq maneə deyil, əməkdaşlarla internet vasitəsilə səmərəli ünsiyyət qurmaq və məsələləri diqqətlə müzakirə etmək mümkündür. Fakt budur ki, sürətli və etibarlı internet bağlantısı təşkilat, xüsusilə də qlobal auditoriyaya istiqamətlənmiş işgüzar kommunikasiya üçün vacib bir aktivdir. İnternet kommunikasiyası lazım olduqda daha sürətli və səmərəli platformaların köməyi ilə müxtəlif layihələrdə asanlıqla əməkdaşlıq etməyə imkan yaradır, onların həyata keçirilməsinin müddətini azaldır və ən vacibi – vəsaitə qənaət olunur. Bu da layihələrin keyfiyyətinə və ümumi səmərəliliyinə müsbət təsir göstərir və işgüzar ünsiyyət, əməkdaşlıqda yaxşı nəticələr əldə edilir. İnternetin dəyərini digər mövcud rabitə vasitələri ilə müqayisə etsək, qiymətin əhəmiyyətli dərəcədə az olduğunu görürük – onlayn kommunikasiya daha qənaətlidir və səmərəli qarşılıqlı əlaqə yaratmağa imkan verir. Təcrübə göstərdi ki, internet hətta pandemiya şəraitində, insanların təhlükəsizlik məqsədləri üçün karantinə riayət etməsi zamanında lazım olan vəziyyətdən çıxmağı asanlaşdırdı. Bütün bunlar səmərəli işgüzar ünsiyyətdə internetin mühüm rolunu aydın şəkildə göstərir. Şübhə yoxdur ki, rəsmi sayt, elektron marketinq, onlayn kommunikasiya biznesinin uğur qazanmasında və artmasında həlledici rol oynayır. Kommunikasiya platformaları yalnız biznes üçün deyil, həm də əməkdaşlığın artırılmasına kömək edir, bu da mükəmməl performansın yaxşılaşdırılmasına gətirib çıxarır. İşgüzar ünsiyyət, internet necə istifadə olunmasından asılı olaraq, münaqişəyə də səbəb ola bilər. Elektron poçt işgüzar ünsiyyətdə internetin ən populyar tətbiqlərindən biridir, həm daxili, həm də xarici kommunikasiyada geniş istifadə olunur: e-poçt istifadəçilərə hər zaman və müxtəlif şəraitlərdə ünsiyyətə imkan verir, bu da sorğu, söhbət və digər mühüm məlumatların izlənilməsində effektiv bir yoldur. İşgüzar kommunikasiyada internetin ən əhəmiyyətli daxili istifadə növlərindən biri yalnız müəyyən bir təşkilatın üzvləri üçün mövcud olan veb-saytdır; icma bülleteni və işçilər üçün zəruri, faydalı olan forma, məlumat və digər resurslara daxil olmaq üçün bir mənbə kimi xidmət edir. Müasir dövrümüzdə, demək olar ki, hər sahədə asılı olduğumuz və həyatımızı onsuz təsəvvür edə bilmədiyimiz bir vaxtda internet işgüzar kommunikasiya və marketinq strategiyalarına güclü
Recommended publications
  • A History of Ottoman Poetry
    351 went and told his story to Mu'eyycd-zadc the Anatolian Qazi'^Asker, who was the very antithesis of the Rumclian, being, as we have more than once seen, the ever-ready friend and patron of talent and ability. This good and learned man bade the would-be principal go and formally accept the cadiship proposed by his colleague, and leave the rest to him. Kemal-Pasha-zade did as he was told. And so on the morrow Hajji-Hasan-zade presented to Sultan Bayezid the young man's request and suggested that it should be granted. But Mu^eyyed-zade, who was present, interposed, saying that the applicant was one of the most gifted and promising young men of the day, and that it would be a grievous misfortune if he were lost in a cadiship, the more especially as the Tashliq principalship, which would give him an excellent opening, was just then vacant; and he prayed the Sultan to confer this on him. Hajji-Hasan-zade had not the effrontery to oppose his colleague's request, which was accordingly granted. Mu'eyyed-zade's kindly offices by no means ended here; he frequently brought his protege under the notice of the Sultan, and succeeded in obtaining for him grants of money as well as other favours. It was he too who proposed to Bayezid that Kemal-Pasha-zade should be commissioned to write the history of the Ottoman power in Turkish, as it was desirable to have the story in the national language, Monla Idris's work on the subject being in Persian.
    [Show full text]
  • Rumi and Haji Bektash Veli As Mediating Leaders in the Islamization of Anatolia 1100Ce–1350Ce
    Rumi and Haji Bektash Veli as Mediating Leaders in the Islamization of Anatolia 1100ce–1350ce Kenneth Sawyer McCormick Seminary Introduction s an instructor of the history of Christianity serving a his paper explores the role of population of graduate students preparing for protestant Muslim guides, mediators, and ministries, I have sought to broaden my teaching to T Aincorporate more components of the history of Judaism and the interpreters who created spaces for history of Islam. We who are not scholars of either Judaism or of Islam must become better students of both, since our era shows hybrid religious thought and practice what happens when our joined and connected stories become in what is now central Turkey, before segmented and separated. Discussions of religious identity, hybridity, and dual belonging generally focus on the religious the imposition of a more precise Sunni responder, and on the experience of dual belonging. This paper explores the role of Muslim guides, mediators, and interpreters orthodoxy. who created spaces for hybrid religious thought and practice in what is now central Turkey, before the imposition of a more precise Mediating, interpreting, and adaptive leaders created social Sunni orthodoxy. spaces where hybrid identities could by turns resist, adapt, avoid, This essay will focus on the period between 1100 c.e. and and disguise, as well as enact and enforce the precision and con- 1350 c.e., tracking transformations from predominantly Greek trol of Sunni orthodoxy, depending on the need and the context. Christian to predominantly Turkish Muslim identity in territories Rumi’s broad Sufi vision and Haji Bektash Veli inclusive folkways which were nearly completely Christian (whether Greek, Syrian, each created inclusive cultural spaces, and each effectively incorpo- or Armenian) in the eleventh century, while in the first available rated old traditions with new to render viable composite religious Ottoman tax records from the beginning of the sixteenth century, identities.
    [Show full text]
  • En El Imperio Otomano: Polémica Cristiano-Musulmana E Intertextualidad En La Época De La “Confesionalización”
    AlcantaraVolXXXVI-2_Maquetación111/12/1512:02Página341 AL-QANTARA XXXVI 2, julio-diciembre 2015 pp. 341-401 ISSN 0211-3589 doi: 10.3989/alqantara.2015.010 Reading Abdallāh b. Abdallāh al-Tarjumān’s Tuḥfa (1420) in the Ottoman Empire: Muslim-Christian Polemics and Intertextuality in the Age of “Confessionalization”* Leyendo la Tuḥfa de Abdallāh b. Abdallāh al-Tarŷumān (1420) en el Imperio Otomano: Polémica Cristiano-Musulmana e Intertextualidad en la época de la “Confesionalización” Tijana Krstić Central European University, Budapest In 1604, a charismatic Sufi sheikh from Tunis En 1604, un carismático sufí de Túnez en- commissioned the translation into Ottoman cargó la traducción al turco otomano del texto Turkish of Abdallāh b. Abdallāh al-Tarjumān’s de polémica titulado Tuḥfat al-Adīb fī al-radd polemical text entitled Tuḥfat al-Adīb fī al- ʿalā ahl al-ṣalīb (1420) de Abdallāh b. Abdal- radd ʿalā ahl al-ṣalīb (1420), with the inten- lāh al-Tarjumān, con la intención de presen- tion of presenting it to Ottoman Sultan Ahmed társelo al Sultán otomano Ahmed I. Poco I. Soon after, this text became one of the most después, este texto se convirtió en uno de los widely known and disseminated anti-Christian textos de polémica anti-Cristiana mejor cono- polemical texts in the Islamic world, and by cidos y leídos en el mundo islámico y en Eu- the late ninteenth century, in Europe as well. ropa, a finales del siglo XIX. Este artículo The article examines the circumstances of estudia las circunstancias en que se realizó la Tuḥfa’s translation from Arabic into Ottoman traducción de la Tuḥfa del árabe al turco * I would like to thank John Curry, Sara Nur Yıldız, Gottfried Hagen, and especially Ferenc Csirkés for their helpful comments and suggestions while researching and writing this article.
    [Show full text]
  • 309 Contributions of Balkan Countries to Classical
    IBAC 2012 vol.2 CONTRIBUTIONS OF BALKAN COUNTRIES TO CLASSICAL TURKISH LITERATURE * Murat A. KARAVELIOĞLU Be bu Rûm illeridür bunda suhandânlar olur Bu İrem gülşenidür murg-ı hoş-elhânlar olur Abstract If one of the signs of the level of development of countries is cities, the other is the level of the life of science, art and culture performed in these cities.Viewing the situation of Balkan geography under the domination of Ottomans since 15th century, it is seen that there was a very lively literary and cultural life especially in some city centres.These centres were not only creating a convenient environment but were also raising poets and writers for many large centres, initially to Istanbul. Places like Skopje, Pristina, Prizren, Yenice Vardar, Shkodra, Silk, Plovdiv, Kyustendil, Bitola, Smederevo, Sarajevo, Tetovo, İştib, Serres were the centres we know the life of literature was lively and where a good number of poets were brought up. Among these, it is known that especially in 16. Century, numerous poets grew in Pristina, Prizren, Skopje and Vardar Yenice. In this paper, the contributions these four Balkan cities made to classical Turkish literature are discussed in sum. Key Words: The Balkans, Rumelia, city, Classical Turkish literature Introduction That a geographical region is not formed with natural and geographical conditions is a truth known especially by city historians. Above all, telling residential areas are formed with human effect more that everything else may be seen as a * Assoc. Prof. Dr. İstanbul University, Faculty of Letters, Turkish Language and Literature Department. [email protected] 309 IBAC 2012 vol.2 supernumerary discourse.
    [Show full text]
  • MEVLANA JALALUDDİN RUMİ and SUFISM
    MEVLANA JALALUDDİN RUMİ and SUFISM (A Dervish’s Logbook) Mim Kemâl ÖKE 1 Dr. Mim Kemâl ÖKE Mim Kemal Öke was born in Istanbul in 1955 to a family with Central Asian Uygur heritage. Öke attended Şişli Terakki Lyceum for grade school and Robert College for high school. After graduating from Robert College in 1973, he went to England to complete his higher education in the fields of economics and history at Cambridge University. He also specialized in political science and international relations at Sussex, Cambridge, and Istanbul universities. In 1979 he went to work at the United Nation’s Palestine Office. He returned to Turkey in 1980 to focus on his academic career. He soon became an assistant professor at Boğaziçi University in 1984 and a professor in 1990. In 1983, TRT (Turkish Radio and Television Corporation) brought Öke on as a general consulting manager for various documentaries, including “Voyage from Cadiz to Samarkand in the Age of Tamerlane.” Up until 2006 he was involved in game shows, talk shows, news programs and discussion forums on TRT, as well as on privately owned channels. He also expressed his evaluations on foreign policy in a weekly syndicated column, “Mim Noktası” (Point of Mim). Though he manages to avoid administrative duties, he has participated in official meetings abroad on behalf of the Turkish Foreign Ministry. Throughout his academic career, Öke has always prioritized research. Of his more than twenty works published in Turkish, English, Urdu and Arabic, his writings on the issues of Palestine, Armenia, Mosul, and the Caliphate as they relate to the history of Ottoman and Turkish foreign policy are considered foundational resources.
    [Show full text]
  • International Symposium
    University Institute of Advanced Studies International Symposium BEKTASHISM BETWEEN RELIGIOUS MOVEMENT AND ESTABLISHED RELIGION Faculty of Social Sciences, European University, Tirana, 23–24 October 2009 Abstracts Ass. Prof. Dr. Bülent Bilmez, Department of History, Bilgi University, Istanbul, Turkey The closure of the central Bektashi dergah in Turkey (1925) and its consequences. This paper will start with the description of the place and meaning of the main/central tekke in Bektashism and proceed with the history of the last years of the central Bektasi tekke in Haci Bektas in Turkey by focusing on the fact that the majority of the dervishes in recent years in the main tekke were Albanian. I will then to try to explore the legal process of the closure of this tekke and its immediate social, religious and political consequences for Bektashis in general. The main point of discussion will be the longer term consequences of this closure: First, I will discuss the rather paradoxically positive attitude of the Bektashis of Turkey towards Kemalism in spite of this act of closure. Secondly I will examine the consequences of this act for the Bektashis in Albania, who have directly been effected by this closure as the last leader of the Bektashis before the closure ended up in Tirana afterwards to launch a new centre there. The consequences of this shift, on the other hand, still continue to affect the world Bektashism today. Prof. Maurizio Boriani and Mariacristina Giambruno, Department of Architectural Design, Polytechnic University of Milan, Italy The architectural Islamic complexes in the area of Delvina: A problem of conservation, protection and valorization of Albanian cultural heritage.
    [Show full text]
  • Gazi Üniversitesi Türk Kültürü Ve Hacı Bektaş Veli Araştırma Merkezi TÜRK:.C HAM~R.~
    Gazi Üniversitesi Türk Kültürü ve Hacı Bektaş Veli Araştırma Merkezi TÜRK:.c HAM~R.~ 2. ULUSLARARASI T.ÜRK KÜLTÜR EVRENİNDE ALEVİLİK ve BEKTAŞİLİK BiLGİ ŞÖLENİ BİLDİRİ KİTABI 1. CİLT Editörler Dr. Filiz KILIÇ Tuncay BÜLBÜL 17-18-19 Ekim 2007 ANKARA Türk Kültürü ve Hacı Bektaş Veli Araştırma Merkezi Yayınlan ISBN: 978-975-507-220-3 Araştırma Dizisi: 5 2. Uluslararası Türk Kültür Evreninde Alevilik ve Bektaşilik Bilgi Şöleni Bildiri Kitabı 17-18-19 Ekim 2007 • Gazi Üniversitesi Türk Kültürü ve Hacı Bektaş Veli Araştırma Merkezi Adına Yayın Sahibinin Adı / Owner Prof. Dr. Kadri YAMAÇ (Gazi Üniversitesi Rektörü) • Sorumlu Yazı İşleri Müdürü / General Manager Prof. Dr. Filiz KILIÇ o Yayın İdare Merkezi Adresi/ The Address of Publishment Centre Gazi Üniversitesi Türk Kültürü ve Hacı Bektaş Veli Araştırma Merkezi Gazi Üniversitesi Rektörlük Kampüsü, Araştırma Merkezleri Binası, Nu: 11 06502 Teknikokullar /ANKARA • Yayın İdare Merkezi Telefonu / The Telephone of Publishment Centre o 312. 222 70 16 • Belge Geçer / Fax o 312. 222 70 16 • Elektronik Posta/ E-mail [email protected] Web: www.hbektas.gazi.edu.tr • Basımcının Adı/ The Name of the Publisher Grafiker Grafik-Ofset Matbaacılık Reklamcılık Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti . • Basımcının İşyeri Adresi/ Office Address of Publisher l. Cadde 33. Sokak No: 6 06520 (Oğuzlar Mahallesi) Balgat /ANKARA • Basımcının Telefon Numarası/ The Phone Number rıf The Publisher O 312. 284 16 39 (pbx) • Basım Tarihi ve Basım Yeri/ The Publishment Date 2::d P1:oce 15.10.2007 Grafiker Ofset: O 3 12. 384 00 18 shamanistic Features Preserved in Bektashism Bektaşilikte Korunan Şamanistik Özellikler Eva CSAl<ı:* ÖZET Bektaşi inanç sistemin birçok ipucundan meydana geldiği malumumuzdur, yalnız buna şimdiki makalede metinlerden ortaya çıkarttıklarım neticelerini de eklemek isterim.
    [Show full text]
  • Alevi - Bektashi Belief in Balkans: a Historical Legacy
    Alevi - Bektashi Belief in Balkans: A Historical Legacy Didem DOGANYILMAZ DUMAN e-mail: [email protected] Abstract With increased immigration, Islam has become a considerable element affecting the relatively homogeneous religious structure of Europe. However, for the Balkan region, instead of immigration flows, historical legacy possessed an important role with respect to Islamic characteristic. With the rise of the Ottoman Empire, Islam spread to the Balkans with significant Alevi-Bektashi characteristics due to the important role of Janissaries who were associated with the Dervish Lodge of Haji Bektash Veli in Ottoman political and military structures. Therefore, it would not be wrong to claim that Alevi-Bektashi belief had pivotal role in the composition of the religious heritage of Islam in the Balkans; although, it is generally linked with Anatolian region. Today, this belief is being protected as one of the contributors to the historical legacy of religious diversity with functioning dervish lodges and shrines, or gatherings around ruins. This paper will examine the history and the role of Alevi- Bektashi belief within Islamic faith in and its reflections to Muslim societies of the Balkans in order to understand the contribution of this syncretic belief to religious diversity in Europe as a historical legacy. Keywords: Alevism, Bektashism, Balkans, Islam. Didem DOGANYILMAZ DUMAN Introduction Religion has always become an important component of life not only on the individual level but also in society as a whole. It will not be wrong to claim that belief in a creator or none form significant part of identity of a certain society. Christianity has had predominance over cultural, sociological, political and even in architectural structures in Europe.
    [Show full text]
  • The State of the Art of Uralic Studies: Tradition Vs Innovation
    41 Convegni Studi umanistici – Philologica The state of the art of Uralic studies: tradition vs innovation edited by Angela Marcantonio University Press Collana Convegni 41 Studi umanistici Serie Philologica The state of the art of Uralic studies: tradition vs innovation Proceedings of the ‘Padua Uralic seminar’ University of Padua, November 11-12, 2016 edited by Angela Marcantonio 2018 Studi umanistici Serie Philologica The state of the art of Uralic studies: tradition vs innovation Proceedings of the ‘Padua Uralic seminar’ University of Padua, November 11-12, 2016 edited by Angela Marcantonio 2018 Copyright © 2018 Sapienza Università Editrice Piazzale Aldo Moro 5 – 00185 Roma www.editricesapienza.it [email protected] Iscrizione Registro Operatori Comunicazione n. 11420 ISBN 978-88-9377-066-8 Pubblicato ad aprile 2018 Quest’opera è distribuita con licenza Creative Commons 3.0 diffusa in modalità open access. In copertina: The Uralic Languages Map. Index Preface vii Introduction (Angela Marcantonio) 1 A ‘steppe nomadic culture’ vs a ‘forest language’: Modern identity dissonance in the history of the Magyars 21 Giuseppe Cossuto Information Structuring and typology: Finnic and Samic word order revisited through the prism of orality 33 M.M. Jocelyne Fernandez-Vest Issues of comparative Uralic and Altaic Studies (4): On the origin of the Uralic comparative marker 49 Juha Janhunen Revisiting the theory of the Hungarian vs Chuvash lexical parallels 59 László Marácz Are the Hungarians Ugric? 87 Borbála Obrusánszky The impossibility
    [Show full text]
  • Bektashi Order - Wikipedia, the Free Encyclopedia Personal Tools Create Account Log In
    Bektashi Order - Wikipedia, the free encyclopedia Personal tools Create account Log in Namespaces Views Article Read Bektashi OrderTalk Edit From Wikipedia, the freeVariants encyclopedia View history Main page More TheContents Bektashi Order (Turkish: Bektaşi Tarikatı), or the ideology of Bektashism (Turkish: Bektaşilik), is a dervish order (tariqat) named after the 13th century Persian[1][2][3][4] Order of Bektashi dervishes AleviFeatured Wali content (saint) Haji Bektash Veli, but founded by Balim Sultan.[5] The order is mainly found throughout Anatolia and the Balkans, and was particularly strong in Albania, Search BulgariaCurrent events, and among Ottoman-era Greek Muslims from the regions of Epirus, Crete and Greek Macedonia. However, the Bektashi order does not seem to have attracted quite as BektaşiSearch Tarikatı manyRandom adherents article from among Bosnian Muslims, who tended to favor more mainstream Sunni orders such as the Naqshbandiyya and Qadiriyya. InDonate addition to Wikipedia to the spiritual teachings of Haji Bektash Veli, the Bektashi order was later significantly influenced during its formative period by the Hurufis (in the early 15th century),Wikipedia storethe Qalandariyya stream of Sufism, and to varying degrees the Shia beliefs circulating in Anatolia during the 14th to 16th centuries. The mystical practices and rituals of theInteraction Bektashi order were systematized and structured by Balım Sultan in the 16th century after which many of the order's distinct practices and beliefs took shape. A largeHelp number of academics consider Bektashism to have fused a number of Shia and Sufi concepts, although the order contains rituals and doctrines that are distinct unto itself.About Throughout Wikipedia its history Bektashis have always had wide appeal and influence among both the Ottoman intellectual elite as well as the peasantry.
    [Show full text]
  • Lâmi'î Çelebi Divanindan Seçilen Gazellerin Şerhi
    T.C. BURSA ULUDAĞ ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ İSLAM TARİHİ ve SANATLARI ANABİLİM DALI TÜRK İSLAM EDEBİYATI BİLİM DALI LÂMİ‘Î ÇELEBİ DİVANINDAN SEÇİLEN GAZELLERİN ŞERHİ (YÜKSEK LİSANS TEZİ) CİHAT EKİZ BURSA – 2019 T.C. BURSA ULUDAĞ ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ İSLAM TARİHİ ve SANATLARI ANABİLİM DALI TÜRK İSLAM EDEBİYATI BİLİM DALI LÂMİ‘Î ÇELEBİ DİVANINDAN SEÇİLEN GAZELLERİN ŞERHİ (YÜKSEK LİSANS TEZİ) Cihat EKİZ Danışman: Dr. Öğr. Üyesi M. Murat YURTSEVER BURSA – 2019 ÖZET Yazar Adı ve Soyadı : Cihat Ekiz Üniversite : Bursa Uludağ Üniversitesi Enstitü : Sosyal Bilimler Enstitüsü Ana Bilim Dalı : İslam Tarihi ve Sanatları Bilim Dalı : Türk-İslam Edebiyatı Tezin Niteliği :Yüksek Lisans Tezi Sayfa Sayısı : x+208 Mezuniyet Tarihi : …../…../2019 Tez Danışmanı : Dr. Öğr. Üyesi M. Murat Yurtsever LÂMİ‘Î ÇELEBİ DİVANINDAN SEÇİLEN GAZELLERİN ŞERHİ Bu çalışma, Türk-İslam Edebiyatı Anabilim Dalında hazırlanmış bir yüksek lisans tezidir. Dört ana bölüme ayrılmaktadır. Lâmi‘î Çelebi divanından seçilen gazellerin belli bir usulle şerhini ihtiva etmektedir. Lâmi‘î Çelebi’nin yaşadığı asır, şairin hayatı, divanı ve gazelleri ile ilgili genel bilgiler verilmiştir. Böylece şairin poetikasını etkileyen unsurlar tanınmaya çalışılmıştır. Lâmi‘î Çelebi divanından seçilen gazeller, tasavvufî yönden şerh edilmiştir. Şerhte, devrin edebî anlayışı, sosyal yapısı, klasik Türk şiirinin geleneksel motifleri, dinî ve felsefî alt yapısı gibi etkenlerden yararlanılmıştır. Anahtar Kelimeler: Gazel, şerh, divan, tasavvuf, klasik Türk edebiyatı, Lâmi‘î Çelebi IV ABSTRACT Name and surname : Cihat EKİZ University : Bursa Uludag University Institution : Social Science Institution Field : Islam History and Arts Branch : Turkish Islamic Literature Degree awarded : Master Page number : x+208 Degree date : …../…../2019 Supervisor : Dr. Öğr. Üyesi M. Murat YURTSEVER THE EXPLANATION OF GAZELLES FROM LÂMİ‘Î ÇELEBİ’S DIVAN This study is a master thesis from Department of Turkish-Islamic Literature.
    [Show full text]
  • T. C. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Türk Dili Ve Edebiyati Anabilim Dali
    T. C. SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI ANABİLİM DALI MEVLÂNÂ CELÂLEDDÎN RÛMÎ VE HÂCI BEKTAŞ VELÎ MENÂKIBNÂMELERİNİN İÇERİK BAKIMINDAN ANALİZİ Burak Fatih AÇIKGÖZ 1130205002 YÜKSEK LİSANS TEZİ DANIŞMAN Doç. Dr. Selami TURAN ISPARTA - 2015 i ii iii AÇIKGÖZ, Burak Fatih, Mevlânâ Celâleddîn Rûmî ve Hâcı Bektaş Velî Menâkıbnâmelerinin İçerik Bakımından Analizi, Yüksek Lisans Tezi, Isparta, 2015. ÖZET Çalışmaya temel alınan kaynak menâkıbnâmeler motiflerinin benzerliği, gayriahlâkî, gayriislâmî içerik bağlamında metinlerarasılık özelliği gösteren ve birbirlerini meşrûlaştıran aynı zihniyetin ürünü eserlerdir denilebilir. İslâm dünyasında tarikatlar bağlamında ön plana çıkarılan bu eserler, halk nazarında olumlu bir vizyona sahip olan şeyhleri, mürşitleri, velîleri kutsallaştırma amacı taşıyan fakat itibarsızlaştıran metinlerdir. Bu metinlerin, insanları terbiye ettiği, tarihî kıymetleri oldukları noktasındaki ilk ciddî tespitleri ise Batılı oryantalist araştırıcılar yapmışlardır. Akademik oryantalizmin misyonlarını başarılı bir şekilde senaryolaştıran oryantalistlerin, 18-20. asırlar arasında başta İslâm dünyası olmak üzere tüm dünyayı şekillendirmek amacıyla kurdukları bürolarda yaptıkları bu çalışmalar neticesinde birçok eser keşfedilmiş ve ilim âlemine tanıtılmıştır. Şu bir gerçektir ki Nicholson gibi donanımlı oryantalistler, İslâm dinine ve Hz. Peygamber'e radikal anlamda karşıdırlar. Kur'ân-ı Kerîm'de "sevgi" kavramının eksik kaldığını, Hz. Peygamber'in "şehvet düşkünü" biri olduğunu iddia eden bu donanımlı araştırıcılar Mevlânâ Celâleddîn Rûmî, Hâcı Bektaş Velî ve İbnü'l-Arabî gibi isimlere özel bir ilgi ve muhabbet beslemişler, bu isimler üzerinde ciddî çalışmalar ortaya koymuşlardır. Batı'da Mevlânâ Celâleddîn Rûmî ve Hâcı Bektaş Velî'ye olan yoğun ilgi; şarabın, çanın, abdestsizliğin, günah çıkarma ve vaftizin, bohem bir hayatın meşrûlaştırıldığı menâkıbnâme, tezkire gibi temel kaynakların keşfedilmeleri ve ilim âlemine tanıtılmaları neticesinde başlamış olmalıdır.
    [Show full text]