Przyroda Sudetów 14

Total Page:16

File Type:pdf, Size:1020Kb

Przyroda Sudetów 14 Tom 14 2011 Projekt jest dofinansowany przez Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej we Wrocławiu MUZEUM PRZYRODNICZE w JELENIEJ GÓRZE ZACHODNIOSUDECKIE TOWARZYSTWO PRZYRODNICZE PRZYRODA SUDETÓW ROCZNIK Tom 14, 2011 Naturam si sequemur ducem, nunquam aberrabimus JELENIA GÓRA 2011 PRZYRODA SUDETÓW t. 14(2011): 3-6 Redaktor naukowy BOŻENA GRAMSZ Grzegorz Wójcik, Ewa Fudali* Zespó³ redakcyjny BO¯ENA GRAMSZ CZES£AW NARKIEWICZ STANISŁAW FIRSZT Nowe stanowiska mchu świetlanki długoszowatej Recenzenci TOMASZ BLAIK (Opole) KRZYSZTOF PARZÓCH (Wrocław) LUDWIK FREY (Kraków) TADEUSZ STAWARCZYK (Wrocław) Schistostega pennata (HEDW.) WEB. et MOHR ADAM LARYSZ (Bytom) EWA SZCZĘŚNIAK (Wrocław) ZYGMUNT KĄCKI (Wrocław) BARBARA TOKARSKA-GUZIK (Katowice) w Górach Stołowych (Sudety Środkowe) ADAM KOTARBA (Kraków) ANDRZEJ TRACZYK (Wrocław) ADAM MALKIEWICZ (Wrocław) BRONISŁAW WOJTUŃ (Wrocław) PIOTR MIGOŃ (Wrocław) JAN ŻARNOWIEC (Bielsko-Biała) T³umaczenie streszczeñ Wstęp niektóre zwierzęta (mrówki, chrząszcze z ro- (na j. niemiecki) MARIANNA KUROWSKA (botanika, zoologia) dzaju Geotrupes, drobne gryzonie, np. myszy CHRISTINE EMBLETON-HAMANN (geografia) Schistostega pennata jest jedynym gatun- oraz nietoperze). (na j. czeski) JIØÍ DVOØÁK kiem na świecie reprezentującym izolowaną Góry Stołowe, zbudowane ze skał piaskow- systematycznie rodzinę Schistostegaceae (OCHY- cowych i porośnięte w większości przez lasy RA i in. 1988). Odznacza się niezwykłą właści- Dtp „AD REM”, tel. 075 75 222 15, www.adrem.jgora.pl świerkowe wydają się być obszarem sprzy- wością biologiczną jaką jest zdolność świecenia jającym występowaniu świetlanki. Jednakże, Oprac. kartograficzne „PLAN”, tel. 075 75 260 77 (str. 84) trwałego splątka w ciemnościach. Występuje jak dotąd podane były tylko cztery stanowiska wyłącznie na półkuli północnej, w Europie, Schistostega pennata z tego rejonu: dwa z pół- Druk Leyko, Kraków Azji i Ameryce Północnej, wykazując tendencje nocnej części Szczelińca Wielkiego położone oceaniczne. Większość znanych stanowisk tego na wysokości 760-850 m n.p.m. oraz dwa mchu w Polsce skupia się w Sudetach oraz na Nak³ad 1200 egz. na Małym Szczelińcu (za OCHYRĄ i in. 1988). Pogórzu Sudeckim (Pogórze Kaczawskie, Masyw Ostatnie notowania pochodzą z 1979 roku Ślęży, Góry Izerskie, Karkonosze, Góry Orlic- (SZMAJDA 1979). kie, Góry Stołowe, Masyw Śnieżnika – OCHYRA W trakcie badań terenowych nad roślin- i in. 1988), 11 stanowisk znanych jest z rejonu nością Parku Narodowego Gór Stołowych Karpat i Pogórza Karpackiego (CYKOWSKA 2006), prowadzonych w 2009 przez pierwszego au- odnotowano ją też w kilku miejscach na niżu tora znaleziono nowe stanowiska Schistostega Wydawca (OCHYRA i in. 1988). pennata, które wskazują, że ocena częstości Jest to gatunek wykazujący wyraźną specja- tego gatunku dokonana przez SZMAJDĘ (1979) MUZEUM PRZYRODNICZE lizację siedliskową: w Europie zasiedla głównie nie oddaje jego aktualnego rozprzestrzenienia. w JELENIEJ GÓRZE zacienione i wilgotne szczeliny w skałach W pracy opisano te nowe stanowiska i scharak- krystalicznych i osadowych nie zawierających teryzowano sposób występowania świetlanki. węglanu wapnia, w lasach iglastych regla dolne- oraz go i górnego. Występuje też na drobnoziarnistej glebie mineralnej w cienistych niszach pod prze- Opis stanowisk ZACHODNIOSUDECKIE wróconymi korzeniami drzew, często występuje TO WA RZY STWO PRZYRODNICZE na glebie lub skałach przy wejściu do jaskiń oraz Pierwsze z nowych stanowisk położone jest w różnego rodzaju niszach skalnych. Bywa spo- w północnej części parku, w rejonie nazywa- tykany także w starych norach dużych ssaków nym Piekło, na północny zachód od Pasterki Adres redakcji: (GLIME 2007). W tych szczególnych warunkach (50°30’19”N 16°20’48”E, 640 m n.p.m.). Stano- 58-560 Jelenia Góra, ul. Wolnoœci 268 gatunek ten tworzy zazwyczaj jednogatunkowe wisko świetlanki znajduje się tu w małej bocz- synuzje, z nielicznym udziałem innych gatun- nej dolinie po lewej stronie głównego cieku tel./fax 75 75 515 06, tel. 75 75 574 00 ków. OCHYRA i in. (1988) jako towarzyszące płynącego w kierunku północno-zachodnim. e-mail: [email protected] synuzjom Schistostega pennata podają m.in. Zarówno dolina główna jak i boczna pokryta e-mail: [email protected] Pseudotaxiphyllum elegans, Buckiella undulata, jest wielkimi blokami piaskowca. Schistostega www.muzeum-cieplice.pl Calypogeia neesiana i Pellia neesiana, natomiast pennata rośnie na pionowej powierzchni blo- CYKOWSKA (2006) zaobserwowała występowanie ku piaskowca, w miejscu zacienionym, 2 m Calypogeia integristipula, Lepidozia reptans, od wejścia do pseudojaskini, w której płynie ISSN 1895-8109 Pogonatum aloides i Tetraphis pellucida. Według strumień. Świetlanka występuje w kilku od- IGNATOWA i IGNATOWEJ (2001) w rozprzestrzenia- dzielonych od siebie skupiskach o powierzchni 2 2 2 Na okładce: Rezerwat „Buki Sudeckie” (fot. A. Raj). niu tego gatunku prawdopodobnie uczestniczą 1500 cm , 1000 cm i 1200 cm (fot. 1, 2). 4 GRZEGORZ WÓJCIK, EWA FUDALI Nowe stanowiska mchu świetlanki długoszowatej Schistostega pennata... 5 W obrębie największego z nich wykonano zdjęcie fitosocjologiczne: nr 1. Data 4.06.2010; powierzchnia 1300 cm2, pokrycie 80%. Lista gatunków: Schistostega pennata 4.3; Bazzania tricrenata +.3, Calypoge- ia muelleriana +.1, Tetraphis pellucida +.1. Kolejne stanowiska występują w rejonie Wielkiego Szczelińca. Wzdłuż poziomicy 860 m n.p.m. wytyczono trasę i sprawdzano występowanie Schistostega pennata w szcze- linach u podnóża skalnych ścian urwiska lub w blokowiskach skalnych oraz przy starej ścieżce schodzącej w kierunku północnoza- chodnim z partii szczytowej (fot. 3). W trakcie tych badań potwierdzono istnienie dwóch podanych wcześniej stanowisk (OCHYRA i in. 1988) oraz odnaleziono 45 nowych. Niektóre z nich zajmują powierzchnię ponad 0,5 m2 zwartego pokrycia. Nie potwierdzono, zna- nego wcześniej z informacji ustnej (Z. Gołąb), stanowiska świetlanki w szczelinach przy ścieżce zejściowej z Wielkiego Szczelińca od strony południowej. Na dwóch stanowiskach wykonano zdjęcia fitosocjologiczne: nr 2. Data 14.07.2010, szczelina szero- Fot. 3. Spękania w skalnej ścianie w zachodniej kości 20 cm w skalnej ścianie o ekspozycji części Szczelińca Wielkiego ze stanowi- 2 skiem Schistostega pennata, 19.08.2010 (fot. zachodniej, powierzchnia 800 cm , pokrycie G. Wójcik). Fot. 1. Gametofity Schistostega pennata na powierzchni skały; stanowisko w rejonie Piekła, 04.06.2010 (fot. 80%; Lista gatunków i pokrycie: Schistostega G. Wójcik). pennata 4.4, Calypogeia muelleriana 2.3. nr 3. Data 18.08.2010, nisza pod skałą (50°29’15”N 16°21’30”E, 600 m n.p.m.), przy zarośnięta mchem, stok o ekspozycji północ- szlaku turystycznym prowadzącym z Radkowa nowschodniej, powierzchnia 600 cm2, pokrycie do Karłowa. Drugie – w małej niszy, pod dużym 90%; Lista gatunków: Schistostega pennata 2.2, blokiem skały przy starej ścieżce (przedwojenny Bazzania tricrenata 2.2, Calypogeia muelleriana szlak biegnący u podnóża urwiska) (50°29’23”N 1.1, Dicranodontium denudatum 3.3, Herzo- 16°21’48”E, 580 m n.p.m.). giella seligeri 1.2. Na wielu opisanych stanowiskach znajdo- Dużą liczbę wystąpień świetlanki (55 wano okazy wytwarzające sporogony. stanowisk) stwierdzono też w rejonie Małego Szczelińca. Większość z nich położona jest w szczelinach skalnych ścian oraz w niszach Wnioski pod blokami skalnymi wzdłuż poziomicy 840 m n.p.m. Podobnie jak na Szczelińcu Wielkim, Z przeprowadzonych badań wynika, że także tu świetlanka tworzyła rozległe płaty. Schistostega pennata nie jest gatunkiem bardzo W jednej ze szczelin stwierdzono występo- rzadkim w Górach Stołowych, jak zostało to wanie świecącego splątka na długości 6 m. ocenione przez SZMAJDĘ (1979). Największe Znaleziono także obfite stanowisko pośród skupiska dotychczasowych stanowisk znajdują skał w szczytowej partii Małego Szczelińca się na Małym i Wielkim Szczelińcu. Niemal (880 m n.p.m.). Dokładne dane dotyczące wszystkie mają podobny charakter – są to położenia stanowisk w rejonie Małego i Wiel- szczeliny w skałach piaskowcowych. Nie kiego Szczelińca (współrzędne geograficzne) stwierdzono występowania Schistostega pen- są w posiadaniu pierwszego autora. nata pod wykrotami drzew. Pojedyncze stanowiska Schistostega pen- Wydaje się, że gatunek ten może być znacz- nata odnotowano także na północnym skłonie nie szerzej rozprzestrzeniony w Górach Stoło- Gór Stołowych. Pierwsze znajduje się w pobli- wych, lecz wymaga to dalszych briologicznych Fot. 2. Porośnięte mszakami blokowisko w dolince w rejonie Piekła ze stanowiskiem Schistostega pennata, żu Skalnej Bramy w górnej partii doliny Pośny poszukiwań. Do miejsc potencjalnie sprzy- 04.06.2010 (fot. G. Wójcik). 6 GRZEGORZ WÓJCIK, EWA FUDALI PRZYRODA SUDETÓW t. 14(2011): 7-16 jających występowaniu Schistostega pennata Podziękowania. Ewa Fudali w tym rejonie należeć mogą: masyw Skalniaka Autorzy serdecznie dziękują dr Piotrowi z Błędnymi Skałami, Białe Skały, Narożnik, Górskiemu (Uniwersytet Przyrodniczy w Pozna- Urwisko Batorowskie, Skały Radkowskie. niu) za pomoc w oznaczeniu wątrobowców. Materiały do flory mchów Literatura Kotła Wielkiego Stawu w Karkonoszach CYKOWSKA B. 2006. Schistostega pennata (Bryopsida, OCHYRA R., SZMAJDA P., BOCHEŃSKI W., KARCZMARZ K. Schistostegaceae) in the polish Carpathians (Po- 1988. Schistostega pennata (Hedw.) Web. et land). Pol. Bot. J. 51 (2): 225-227. Mohr. W: Z. TOBOLEWSKI, T. WOJTERSKI (red.) Atlas GLIME J. M. 2007. Bryophyte Ecology. Volume 1. Physi- rozmieszczenia roślin zarodnikowych w Polsce. ological Ecology. Ebook sponsored by
Recommended publications
  • Habitatwahl Und Larvalbiologie Des Eichenzweig-Glasflüglers Paranthrene Insolita Polonica SCHNAIDER, 1939 (Lepidoptera, Sesiidae) 1-49 Märkische Ent
    ZOBODAT - www.zobodat.at Zoologisch-Botanische Datenbank/Zoological-Botanical Database Digitale Literatur/Digital Literature Zeitschrift/Journal: Märkische Entomologische Nachrichten Jahr/Year: 2012 Band/Volume: 2012_1 Autor(en)/Author(s): Rämisch Frank Artikel/Article: Habitatwahl und Larvalbiologie des Eichenzweig-Glasflüglers Paranthrene insolita polonica SCHNAIDER, 1939 (Lepidoptera, Sesiidae) 1-49 Märkische Ent. Nachr. ISSN 1438-9665 1. April 2012 Band 14, Heft 1 S. 1-49 Habitatwahl und Larvalbiologie des Eichenzweig-Glasflüglers Paranthrene insolita polonica SCHNAIDER, 1939 (Lepidoptera, Sesiidae) Frank Rämisch Summary Habitat Choice and Larval Biology of Paranthrene insolita polonica SCHNAIDER, 1939 (Lepi- doptera, Sesiidae)* Biotopes, traces of infestation and development of larvae of Paranthrene insolita are described in great detail, clues to locate branches infested by caterpillars are given and possible confusion is dis- cussed. A great variety of coloured pictures helps the reader to explain the larval life of this species of Sesiidae explained here in detail for the first time. At the same time a wider circle of interested people will be given an aid for their own search for this clearwing, for recognizing its habitat, pre- ferred feeding plants and –tunnels. *The German name of this insect is “Eichenzweig-Glasflügler”, to be translated as “oakbranch-clearwing” Zusammenfassung Es werden Biotope, Befallsspuren und Larvalentwicklung von Paranthrene insolita ausführlich dargestellt, Hinweise zum Auffinden raupenbesetzter Zweige gegeben sowie vorhandene Ver- wechslungsmöglichkeiten besprochen. Eine Vielzahl farbiger Abbildungen soll helfen, die erstmals ausführlich behandelte larvale Lebensweise dieser Sesien-Art verständlich zu machen. Gleichzeitig wird einem weiten Kreis von Interessenten ein Hilfsmittel zur eigenen Suche, zum Erkennen von Lebensräumen, bevorzugten Nahrungspflanzen und Fraßgängen des Eichenzweig-Glasflüglers in die Hand gegeben.
    [Show full text]
  • Fauna Lepidopterologica Volgo-Uralensis" 150 Years Later: Changes and Additions
    ©Ges. zur Förderung d. Erforschung von Insektenwanderungen e.V. München, download unter www.zobodat.at Atalanta (August 2000) 31 (1/2):327-367< Würzburg, ISSN 0171-0079 "Fauna lepidopterologica Volgo-Uralensis" 150 years later: changes and additions. Part 5. Noctuidae (Insecto, Lepidoptera) by Vasily V. A n ik in , Sergey A. Sachkov , Va d im V. Z o lo t u h in & A n drey V. Sv ir id o v received 24.II.2000 Summary: 630 species of the Noctuidae are listed for the modern Volgo-Ural fauna. 2 species [Mesapamea hedeni Graeser and Amphidrina amurensis Staudinger ) are noted from Europe for the first time and one more— Nycteola siculana Fuchs —from Russia. 3 species ( Catocala optata Godart , Helicoverpa obsoleta Fabricius , Pseudohadena minuta Pungeler ) are deleted from the list. Supposedly they were either erroneously determinated or incorrect noted from the region under consideration since Eversmann 's work. 289 species are recorded from the re­ gion in addition to Eversmann 's list. This paper is the fifth in a series of publications1 dealing with the composition of the pres­ ent-day fauna of noctuid-moths in the Middle Volga and the south-western Cisurals. This re­ gion comprises the administrative divisions of the Astrakhan, Volgograd, Saratov, Samara, Uljanovsk, Orenburg, Uralsk and Atyraus (= Gurjev) Districts, together with Tataria and Bash­ kiria. As was accepted in the first part of this series, only material reliably labelled, and cover­ ing the last 20 years was used for this study. The main collections are those of the authors: V. A n i k i n (Saratov and Volgograd Districts), S.
    [Show full text]
  • Climate Change and Conservation of Orophilous Moths at the Southern Boundary of Their Range (Lepidoptera: Macroheterocera)
    Eur. J. Entomol. 106: 231–239, 2009 http://www.eje.cz/scripts/viewabstract.php?abstract=1447 ISSN 1210-5759 (print), 1802-8829 (online) On top of a Mediterranean Massif: Climate change and conservation of orophilous moths at the southern boundary of their range (Lepidoptera: Macroheterocera) STEFANO SCALERCIO CRA Centro di Ricerca per l’Olivicoltura e l’Industria Olearia, Contrada Li Rocchi-Vermicelli, I-87036 Rende, Italy; e-mail: [email protected] Key words. Biogeographic relict, extinction risk, global warming, species richness, sub-alpine prairies Abstract. During the last few decades the tree line has shifted upward on Mediterranean mountains. This has resulted in a decrease in the area of the sub-alpine prairie habitat and an increase in the threat to strictly orophilous moths that occur there. This also occurred on the Pollino Massif due to the increase in temperature and decrease in rainfall in Southern Italy. We found that a number of moths present in the alpine prairie at 2000 m appear to be absent from similar habitats at 1500–1700 m. Some of these species are thought to be at the lower latitude margin of their range. Among them, Pareulype berberata and Entephria flavicinctata are esti- mated to be the most threatened because their populations are isolated and seem to be small in size. The tops of these mountains are inhabited by specialized moth communities, which are strikingly different from those at lower altitudes on the same massif further south. The majority of the species recorded in the sub-alpine prairies studied occur most frequently and abundantly in the core area of the Pollino Massif.
    [Show full text]
  • Macedonian Journal of Ecology and Environment Diversity of Invertebrates in the Republic of Macedonia
    Macedonian Journal of Ecology and Environment Vol. 17, issue 1 pp. 5-44 Skopje (2015) ISSN 1857 - 8330 Original scientific paper Available online at www.mjee.org.mk Diversity of invertebrates in the Republic of Macedonia Диверзитет на безрбетниците во Република Македонија 1,2, * 1,2 3 4 Slavčo HRISTOVSKI , Valentina SLAVEVSKA-STAMENKOVIĆ , Nikola HRISTOVSKI , Kiril ARSOVSKI , 5 6 6 7 8 Rostislav BEKCHIEV , Dragan CHOBANOV , Ivaylo DEDOV , Dušan DEVETAK , Ivo KARAMAN , Despina 2 9 6 2 10 KITANOVA , Marjan KOMNENOV , Toshko LJUBOMIROV , Dime MELOVSKI , Vladimir PEŠIĆ , Nikolay 5 SIMOV 1 Institute of Biology, Faculty of Natural Sciences and Mathematics, Ss. Cyril and Methodius University, Arhimedova 5, 1000 Skopje, Macedonia 2 Macedonian Ecological Society, Vladimir Nazor 10, 1000 Skopje, Macedonia 3 Faculty of Biotechnology, St. Kliment Ohridski University, 7000 Bitola, Macedonia 4 Biology Students' Research Society, Faculty of Natural Sciences and Mathematics, Ss. Cyril and Methodius University, Arhimedova 5, 1000 Skopje, Macedonia 5 National Museum of Natural History, 1 Tsar Osvoboditel Blvd., 1000 Sofia, Bulgaria 6 Institute of Biodiversity and Ecosystem Research, Bulgarian Academy of Sciences, 1000 Sofia, Bulgaria 7 Department of Biology, University of Maribor, Koroška cesta 160, 2000 Maribor, Slovenia 8 Department of Biology and Ecology, Faculty of Sciences, Trg D. Obradovića 2, 21000 Novi Sad, Serbia 9 Department of Molecular Biology and Genetics, Democritus University of Thrace, 68100 Alexandroupoli, Greece 10 Department of Biology, University of Montenegro, 81000 Podgorica, Montenegro The assessment of the diversity of invertebrates in Macedonia was based on previous assess- ments and analyses of new published data in the period 2003-2013 (after the first country study on biodiversity).
    [Show full text]
  • Kristianstads Vattenrike Biosphere Reserve, Periodic Review 2005-2015
    This Periodic Review can also be downloaded at www.vattenriket.kristianstad.se/unesco/. Title: Kristianstads Vattenrike Biosphere Reserve. Periodic Review 2005-2015 Authors: This review is produced by the Biosphere Office, Kristianstads kommun: Carina Wettemark, Johanna Källén, Åsa Pearce, Karin Magntorn, Jonas Dahl, Hans Cronert; Karin Hernborg and Ebba Trolle. In addition a large number of people have contributed directly and indirectly. Cover photo: Patrik Olofsson/N Maps: Stadsbyggnadskontoret Kristianstads kommun PERIODIC REVIEW FOR BIOSPHERE RESERVE INTRODUCTION The UNESCO General Conference, at its 28th session, adopted Resolution 28 C/2.4 on the Statutory Framework of the World Network of Biosphere Reserves. This text defines in particular the criteria for an area to be qualified for designation as a biosphere reserve (Article 4). In addition, Article 9 foresees a periodic review every ten years The periodic review is based on a report prepared by the relevant authority, on the basis of the criteria of Article 4. The periodic review must be submitted by the national MAB Committee to the MAB Secretariat in Paris. The text of the Statutory Framework is presented in the third annex. The form which follows is provided to help States prepare their national reports in accordance with Article 9 and to update the Secretariat's information on the biosphere reserve concerned. This report should enable the International Coordinating Council (ICC) of the MAB Programme to review how each biosphere reserve is fulfilling the criteria of Article 4 of the Statutory Framework and, in particular, the three functions: conservation, development and support. It should be noted that it is requested, in the last part of the form (Criteria and Progress Made), that an indication be given of how the biosphere reserve fulfils each of these criteria.
    [Show full text]
  • Coleoptera and Lepidoptera (Insecta) Diversity in the Central Part of Sredna Gora Mountains (Bulgaria)
    BULLETIN OF THE ENTOMOLOGICALENTOMOLOGICAL SOCIETY OF MALTAMALTA (2019) Vol. 10 : 75–95 DOI: 10.17387/BULLENTSOCMALTA.2019.09 Coleoptera and Lepidoptera (Insecta) diversity in the central part of Sredna Gora Mountains (Bulgaria) Rumyana KOSTOVA1*, Rostislav BEKCHIEV2 & Stoyan BESHKOV2 ABSTRACT.ABSTRACT. Despite the proximity of Sredna Gora Mountains to Sofia, the insect assemblages of this region are poorly studied. As a result of two studies carried out as a part of an Environmental Impact Assessment in the Natura 2000 Protected Areas: Sredna Gora and Popintsi, a rich diversity of insects was discovered, with 107 saproxylic and epigeobiont Coleoptera species and 355 Lepidoptera species recorded. This research was conducted during a short one-season field study in the surrounding areas of the town of Panagyurishte and Oborishte Village. Special attention was paid to protected species and their conservation status. Of the Coleoptera recorded, 22 species were of conservation significance. Forty-five Lepidoptera species of conservation importance were also recorded. KEY WORDS.WORDS. Saproxylic beetles, epigeobiont beetles, Macrolepidoptera, Natura 2000 INTRODUCTION INTRODUCTION The Sredna Gora Mountains are situated in the central part of Bulgaria, parallel to the Stara Planina Mountains The Sredna chain. Gora TheyMountains are insufficiently are situated instudied the central with partregard of toBulgaria, their invertebrate parallel to theassemblages. Stara Planina Mountains chain. They are insufficiently studied with regard to their invertebrate assemblages. There is lack of information about the beetles from Sredna Gora Mountains in the region of the Panagyurishte There is lack townof information and Oborishte about village. the beetles Most offrom the Srednaprevious Gora data Mountains is old and foundin the inregion catalogues, of the mentioningPanagyurishte the town mountain and Oborishte without distinct village.
    [Show full text]
  • Bugs & Beasties of the Western Rhodopes
    Bugs and Beasties of the Western Rhodopes (a photoguide to some lesser-known species) by Chris Gibson and Judith Poyser [email protected] Yagodina At Honeyguide, we aim to help you experience the full range of wildlife in the places we visit. Generally we start with birds, flowers and butterflies, but we don’t ignore 'other invertebrates'. In the western Rhodopes they are just so abundant and diverse that they are one of the abiding features of the area. While simply experiencing this diversity is sufficient for some, as naturalists many of us want to know more, and in particular to be able to give names to what we see. Therein lies the problem: especially in eastern Europe, there are few books covering the invertebrates in any comprehensive way. Hence this photoguide – while in no way can this be considered an ‘eastern Chinery’, it at least provides a taster of the rich invertebrate fauna you may encounter, based on a couple of Honeyguide holidays we have led in the western Rhodopes during June. We stayed most of the time in a tight area around Yagodina, and almost anything we saw could reasonably be expected to be seen almost anywhere around there in the right habitat. Most of the photos were taken in 2014, with a few additional ones from 2012. While these creatures have found their way into the lists of the holiday reports, relatively few have been accompanied by photos. We have attempted to name the species depicted, using the available books and the vast resources of the internet, but in many cases it has not been possible to be definitive and the identifications should be treated as a ‘best fit’.
    [Show full text]
  • New Data on 38 Rare for the Lithuanian Fauna Lepidoptera Species Recorded in 2019
    42 BULLETIN OF THE LITHUANIAN ENTOMOLOGICAL SOCIETY. Volume 3 (31) NEW DATA ON 38 RARE FOR THE LITHUANIAN FAUNA LEPIDOPTERA SPECIES RECORDED IN 2019 VYTAUTAS INOKAITIS, BRIGITA PAULAVIČIŪTĖ T. Ivanauskas Museum of Zoology, Laisvės al. 106 LT-44253 Kaunas, Lithuania. E-mail: [email protected] Introduction Lepidoptera is one of the most widespread and widely recognizable insect orders in the world. It can show many variations of the basic body structure that have evolved to gain advantages in lifestyle and distribution. We can find more than 180,000 species of Lepidoptera in the world, which belong to 126 families and 46 superfamilies (Mallet, 2007). There are 482 species in Europe, 451 of them being found in the 27 member states. Almost a third of these species (142 species) are endemic to Europe (Van Swaay et al., 2008). Today more than 2500 species of Lepidoptera are known in Lithuania. Every year new and rare species for Lithuania fauna are discovered (Ivinskis & Rimšaitė, 2018). This article presents new data on 38 rare for Lithuania moth and butterflies species. They were registered in 4 administrative districts of Lithuania. One species - Chariaspilates formosaria (Eversmann, 1837) is included in the Red Data Book of Lithuania (Rašomavičius, 2007). Material and Methods List of localities Locality Administrative district Coordinates (LAT, LONG) Braziūkai Kaunas district 54.901195 , 23.483855 Kaunas Kaunas district 54.904578 , 23.913688 Laumikoniai Molėtai district 55.051322 , 25.447034 Paliepės Miškas f. (1) Varėna
    [Show full text]
  • Zoogeography of the Holarctic Species of the Noctuidae (Lepidoptera): Importance of the Bering Ian Refuge
    © Entomologica Fennica. 8.XI.l991 Zoogeography of the Holarctic species of the Noctuidae (Lepidoptera): importance of the Bering ian refuge Kauri Mikkola, J, D. Lafontaine & V. S. Kononenko Mikkola, K., Lafontaine, J.D. & Kononenko, V. S. 1991 : Zoogeography of the Holarctic species of the Noctuidae (Lepidoptera): importance of the Beringian refuge. - En to mol. Fennica 2: 157- 173. As a result of published and unpublished revisionary work, literature compi­ lation and expeditions to the Beringian area, 98 species of the Noctuidae are listed as Holarctic and grouped according to their taxonomic and distributional history. Of the 44 species considered to be "naturall y" Holarctic before this study, 27 (61 %) are confirmed as Holarctic; 16 species are added on account of range extensions and 29 because of changes in their taxonomic status; 17 taxa are deleted from the Holarctic list. This brings the total of the group to 72 species. Thirteen species are considered to be introduced by man from Europe, a further eight to have been transported by man in the subtropical areas, and five migrant species, three of them of Neotropical origin, may have been assisted by man. The m~jority of the "naturally" Holarctic species are associated with tundra habitats. The species of dry tundra are frequently endemic to Beringia. In the taiga zone, most Holarctic connections consist of Palaearctic/ Nearctic species pairs. The proportion ofHolarctic species decreases from 100 % in the High Arctic to between 40 and 75 % in Beringia and the northern taiga zone, and from between 10 and 20 % in Newfoundland and Finland to between 2 and 4 % in southern Ontario, Central Europe, Spain and Primorye.
    [Show full text]
  • Schutz Des Naturhaushaltes Vor Den Auswirkungen Der Anwendung Von Pflanzenschutzmitteln Aus Der Luft in Wäldern Und Im Weinbau
    TEXTE 21/2017 Umweltforschungsplan des Bundesministeriums für Umwelt, Naturschutz, Bau und Reaktorsicherheit Forschungskennzahl 3714 67 406 0 UBA-FB 002461 Schutz des Naturhaushaltes vor den Auswirkungen der Anwendung von Pflanzenschutzmitteln aus der Luft in Wäldern und im Weinbau von Dr. Ingo Brunk, Thomas Sobczyk, Dr. Jörg Lorenz Technische Universität Dresden, Fakultät für Umweltwissenschaften, Institut für Forstbotanik und Forstzoologie, Tharandt Im Auftrag des Umweltbundesamtes Impressum Herausgeber: Umweltbundesamt Wörlitzer Platz 1 06844 Dessau-Roßlau Tel: +49 340-2103-0 Fax: +49 340-2103-2285 [email protected] Internet: www.umweltbundesamt.de /umweltbundesamt.de /umweltbundesamt Durchführung der Studie: Technische Universität Dresden, Fakultät für Umweltwissenschaften, Institut für Forstbotanik und Forstzoologie, Professur für Forstzoologie, Prof. Dr. Mechthild Roth Pienner Straße 7 (Cotta-Bau), 01737 Tharandt Abschlussdatum: Januar 2017 Redaktion: Fachgebiet IV 1.3 Pflanzenschutz Dr. Mareike Güth, Dr. Daniela Felsmann Publikationen als pdf: http://www.umweltbundesamt.de/publikationen ISSN 1862-4359 Dessau-Roßlau, März 2017 Das diesem Bericht zu Grunde liegende Vorhaben wurde mit Mitteln des Bundesministeriums für Umwelt, Naturschutz, Bau und Reaktorsicherheit unter der Forschungskennzahl 3714 67 406 0 gefördert. Die Verantwortung für den Inhalt dieser Veröffentlichung liegt bei den Autorinnen und Autoren. UBA Texte Entwicklung geeigneter Risikominimierungsansätze für die Luftausbringung von PSM Kurzbeschreibung Die Bekämpfung
    [Show full text]
  • Die Sackspinnerfauna Des Linzer Stadtgebietes (Lepidoptera: Psychidae)
    © Naturkdl. Station Stadt Linz/Austria; download unter www.biologiezentrum.at Naturk. Jb. d. Stadt Linz, Bd. 37 - 39,1994: 231 - 244 231 ERWIN HAUSER DIE SACKSPINNERFAUNA DES LINZER STADTGEBIETES (LEPIDOPTERA: PSYCHIDAE) (4 Abbildungen) Anschrift des Verfassers: Dr. Erwin HAUSER Forschungsgemeinschaft Wilhelminenberg Otto-Koenig-Institut Staning A-443l Haidershofen, Dorf a. d. Enns 69 a THE BAGWORM-MOTH FAUNA OF LINZ, DANUBE (UPPER AUSTRIA) (LEPIDOPTERA: PSYCHIDAE) SUMMARY All available data on bagworms (Psychidae, Lepidoptera) of the urban districts of Linz (Upper Austria) are presented. 22 species have been recorded, their habitats are summari­ zed critically in a map. Recent data on Psychids are rare, that is in the major part due to the little collecting activities of the recent past. Only few species, which live in warm-dry, little affected habitats, seems to be really endangered. An unusual high number of species, 13, has been recorded from the habitat .Llrfahrwänd". © Naturkdl. Station Stadt Linz/Austria; download unter www.biologiezentrum.at 232 E. HAUSER: Sackspinnerfauna des Linzer Stadtgebietes INHALTSVERZEICHNIS Seite 1. Einleitung. ................................... .. 232 2. Methoden .................................... .. 232 3. Liste der Psychidenarten. ............................ .. 233 4. Der Lebensraum Urfahrwänd ............................ 242 5. Diskussion 243 6. Zusammenfassung. ............................... .. 243 7. Dank 244 8. Literatur ..............................'......... 244 1. EINLEITUNG Die Sackspinner (Psychidae) sind unter den Schmetterlingen eine jener Gruppen, die in Faunenlisten spärlich vertreten sind. Das liegt nicht daran, daß sie so selten wären. Der Grund ist vielmehr ihre versteckte Lebensweise und die Unattraktivität für Schmetterlingsammler, da die Tiere unscheinbar und außerdem schwierig zu determinieren sind. Ziel dieser Arbeit ist eine Zusammenfassung aller Daten sowie eine stich­ probenartige Bestandsaufnahme von Psychiden in ausgesuchten Le­ bensräumen.
    [Show full text]
  • Recerca I Territori V12 B (002)(1).Pdf
    Butterfly and moths in l’Empordà and their response to global change Recerca i territori Volume 12 NUMBER 12 / SEPTEMBER 2020 Edition Graphic design Càtedra d’Ecosistemes Litorals Mediterranis Mostra Comunicació Parc Natural del Montgrí, les Illes Medes i el Baix Ter Museu de la Mediterrània Printing Gràfiques Agustí Coordinadors of the volume Constantí Stefanescu, Tristan Lafranchis ISSN: 2013-5939 Dipòsit legal: GI 896-2020 “Recerca i Territori” Collection Coordinator Printed on recycled paper Cyclus print Xavier Quintana With the support of: Summary Foreword ......................................................................................................................................................................................................... 7 Xavier Quintana Butterflies of the Montgrí-Baix Ter region ................................................................................................................. 11 Tristan Lafranchis Moths of the Montgrí-Baix Ter region ............................................................................................................................31 Tristan Lafranchis The dispersion of Lepidoptera in the Montgrí-Baix Ter region ...........................................................51 Tristan Lafranchis Three decades of butterfly monitoring at El Cortalet ...................................................................................69 (Aiguamolls de l’Empordà Natural Park) Constantí Stefanescu Effects of abandonment and restoration in Mediterranean meadows .......................................87
    [Show full text]