MOJA ŁÓDŹ PODWODNA Submarine

W KINACH OD 27 STYCZNIA

DYSTRYBUCJA W POLSCE

Al. Wojska Polskiego 41 lok. 43, 01-503 Warszawa tel.: (+4822) 536 92 00, fax: (+4822) 635 20 01 e-mail: [email protected] http://www.gutekfilm.com.pl

MOJA ŁÓD Ź PODWODNA Submarine

Re żyseria

Scenariusz Richard Ayoade na podstawie powie ści Joego Dunthorne’a

Muzyka Andrew Hewitt

Zdj ęcia Erik Wilson

W rolach głównych :

Noah Taylor Llyod Tate Craig Roberts Oliver Tate Paddy Considine Graham T. Purvis Yasmin Paige Jordana Bevan Jill Tate

Produkcja

USA, Wielka Brytania rok produkcji: 2010 czas trwania: 97 min.

Pami ętacie świat sprzed „Harry’ego Pottera” i „Zmierzchu”? Je żeli tak z pewno ści ą polubicie Oliviera Tate’a. Ten chłopak nie pasowałby do naszych czasów - nie potrafi czarowa ć, nie jest te ż wampirem. Mieszka w nudnym miasteczku, w którym nic si ę nie dzieje. Nie ma przyjaciół, a dziewczyna, w której si ę zakochał, woli innego. Jednak Oliver Tate nie jest zwykłym przeci ętniakiem, bo posiada niezwykły dar. Patrzy na siebie i swoje życie jakby był bohaterem filmu, przez co nawet najdrobniejsze wydarzenia urastaj ą w jego wyobra źni do przygód godnych superprodukcji, ba, mo że nawet wielu filmów, które mogliby wyre żyserowa ć Jean Luc Godard i Steven Spielberg... w duecie.

Nazywam si ę Oliver Tate. Od dawna czekam na film o moim życiu, który uchwyci moje specyficzne cechy. Poka że na przykład, jak uwodz ę Jordan ę Bevan za pomoc ą siły umysłu. Będą uj ęcia śmigłowców. B ędą zdj ęcia w zwolnionym tempie, ale tak że momenty transcendencji, gdy wylecz ę ojca z depresji. Informacja dla prasy: przy opisywaniu filmu nale ży u żywa ć przymiotników „ol śniewaj ący” i „porywaj ący”, a tak że zwrotu „epokowe osi ągni ęcie”.

„Moja łód ź podwodna” to re żyserski debiut Richarda Ayoade, który do tej pory zdobywał popularno ść pisz ąc scenariusze i wyst ępuj ąc w telewizyjnych komediach oraz realizuj ąc teledyski, m.in. dla zespołu Arctic Monkeys. Scenariusz filmu oparto na powie ści Joe Dunthorne’a, za któr ą młody autor otrzymał nagrod ę im. Curtisa Browne’a.

O FILMIE MÓWI OLIVER TATE

Od dawna czekam na film o moim życiu. Nazywam si ę Oliver Tate. Ten film uchwyci moje specyficzne cechy, poka że na przykład, jak uwodz ę moj ą kole żank ę z klasy Jordan ę Bevan za pomoc ą siły umysłu. Ponadto, poniewa ż mał żeństwo moich rodziców jest zagro żone przez męż czyzn ę prowadz ącego kursy doskonalenia kondycji psychofizycznej, w filmie zapewne znajd ą si ę sceny, w których wymy ślnie go u śmiercam. B ędą uj ęcia śmigłowców. B ędą zdj ęcia w zwolnionym tempie, ale tak że momenty transcendencji, gdy wylecz ę ojca z depresji. Znając mnie, a znam si ę nie źle, zdziwi ę si ę, je śli film b ędzie trwał krócej ni ż trzy godziny. Informacja dla prasy: przy opisywaniu filmu nale ży u żywa ć przymiotników „ol śniewaj ący” i „porywaj ący”, a tak że zwrotu „epokowe osi ągni ęcie”.

WYWIAD ZE SCENARZYST Ą I RE ŻYSEREM FILMU RICHARDEM AYOADE

Jak wygl ądała podró ż „Mojej łodzi podwodnej” z kart ksi ąż ki na ta śmę filmow ą?

„Moja łód ź podwodna” jest adaptacj ą powie ści „Submarine” Joego Dunthorne’a. Ally Gipps, która pracuje w , zna Joego od lat; Warp nabył prawa do adaptacji ksi ąż ki jeszcze zanim si ę ukazała. Nakr ęciłem dla tej wytwórni teledysk Arctic Monkeys, a oni dali mi do przeczytania powie ść Dunthorne’a, która bardzo mi si ę spodobała. Nast ępnie poprosili mnie o napisanie na jej podstawie scenariusza, który sam chciałbym wyre żyserowa ć. Kilkakrotnie spotkałem si ę Joem i rozmawiali śmy o tym, jakie elementy powie ści znajd ą dobre przeło żenie na j ęzyk filmu.

Humor powie ści w du żej mierze opiera si ę na napi ęciu pomi ędzy tym, co według nas zdarzyło si ę naprawd ę, a sposobem, w jaki Oliver opisuje swoje prze życia. Musieli śmy znale źć metod ę na skuteczne oddanie tego napi ęcia w filmie. Postanowili śmy zachowa ć brak wiarygodno ści Olivera jako narratora, ale zestawi ć jego opowie ści z obiektywn ą rzeczywisto ści ą, a nie tylko t ą opisywan ą przez chłopaka. Mimo to, film pozostaje mocno subiektywny. S ądz ę, że Eric Rohmer potrafił wspaniale osi ągn ąć ten efekt. Jego „Miło ść po południu” była dla mnie wa żnym punktem odniesienia. My ślę, że film w znacznym stopniu odbiega od ksi ąż ki, ale mam nadziej ę, że posta ć Olivera Tate’a nie zatraciła charakteru, jaki nadał jej Joe.

Joe był dla nas wspaniałym oparciem – my ślę, że gdyby kto ś chciał zekranizowa ć powie ść , któr ą dopiero co napisałem, byłoby to dla mnie koszmarem. Joe podchodził do projektu z ogromnym entuzjazmem i udzielał nam wielu cennych wskazówek. Nie potrafi ę sobie wyobrazi ć lepszego materiału do adaptacji i bardziej życzliwego autora.

Co Pana zainteresowało w postaci Olivera Tate’a?

Zazwyczaj filmy opowiadające o nastolatku pokazuj ą głównego bohatera w przychylnym świetle. Młody protagonista zwykle przedstawiany jest jako ten niewinny. Podoba mi si ę to, że Oliver jest dosy ć wredny, nieprzyst ępny i egocentryczny. Bardzo mnie to zainteresowało, podobnie jak jego narracja – przezabawna i pompatyczna. Zawsze lubiłem ksi ąż ki, które opowiadaj ą o ludziach w tym wieku, jak „Buszuj ący w zbo żu”, „Franny i Zooey”, czy te ż filmy – „Absolwent”, „Moja siostra”, „Harold i Maude”.

Co zadecydowało o wyborze Craiga Robertsa i Yasmin Paige do ról Olivera i Jordany?

Nierzadko podczas dobierania obsady wiem przede wszystkim, czego nie chc ę, np. takiego czy innego sposobu grania, ale nie jestem pewien, czego szukam. Mam nadziej ę, że pojawi si ę kto ś, kto nada konkretny kształt mojej wizji postaci. Craig miał w sobie co ś nieoczywistego. Fryzura na Pete’a Townshenda z The Who z króciutk ą grzywk ą i wielkie worki pod oczami. Miał ujmuj ący styl. Przy ka żdym etapie przesłucha ń liczyłem na to, że będzie tak dobry, na jakiego wygl ąda – a on zawsze wybijał si ę ponad oczekiwania... I naprawd ę go polubiłem. Jest dowcipny i czaruj ący. Yasmin z kolei to wspaniała aktorka. Bardzo inteligentna i przykuwaj ąca uwag ę. Ponadto instynktownie zawsze wybierała wła ściwe rozwi ązania.

Mam ogromne szcz ęś cie, bo nie wyobra żam sobie tego filmu bez Craiga i Yasmin. Zaczynaj ąc przygotowania miałem nadziej ę, że znajd ę aktorów tak dobrych, jak oni. A przy tym, że b ędą to ludzie, których zwyczajnie polubi ę i z którymi przyjemnie sp ędz ę czas. Mo żliwe, że to jest najistotniejsze.

Jak podszedł Pan do pracy z tak młodymi odtwórcami pierwszoplanowych ról?

Z Craigiem i Yasmin po prostu du żo czasu sp ędzali śmy razem, starałem si ę ich dobrze pozna ć. Ich sposób mówienia i tak dalej. Przez dwa dni kręcili śmy co ś w rodzaju zdj ęć próbnych, a potem rozpocz ęli śmy próby. To niedrogi etap pracy, a bardzo przydatny. Oboje są urodzonymi aktorami. Graj ą od dzieci ństwa, wi ęc zachowuj ą si ę profesjonalnie i tworz ą niezwykle spójne kreacje. Nie traktowałem ich w specjalny sposób z powodu ich młodego wieku. Okazali si ę genialnymi aktorami, a ich talent jest wrodzony – zupełnie niezale żny ode mnie! Mogłem tylko pomaga ć im zrozumie ć posta ć, odpowiada ć na ich pytania i stara ć si ę stworzy ć środowisko, w którym dobrze im si ę b ędzie pracowało.

Jestem przyzwyczajony do komediowego, improwizacyjnego stylu pracy, gdzie nigdy nie powtarza si ę dialogu w ten sam sposób. Tutaj musiałem si ę zmierzy ć z zupełnie nowym zadaniem, ale aktorzy mi to bardzo ułatwili. Miałem ogromne szcz ęś cie; nie mógłbym sobie wymarzy ć lepszych współpracowników.

Pozostali członkowie obsady to aktorzy bardzo do świadczeni, ciesz ący si ę uznaniem. Jak i dlaczego obsadził Pan Noah, Sally i Paddy’ego?

Noah Taylor (Lloyd Tate) Noah jest fantastyczny w ka żdej swojej roli. Ogl ądali śmy z żon ą „Randk ę na przerwie” – film, w którym grał z Nicole Kidman i Thandie Newton, w pewnym sensie poruszaj ący podobne tematy. Zobaczyli śmy go przed etapem doboru obsady i stwierdzili śmy „Oliver musi go przypomina ć”. To świetnie, że Noah wcielił si ę w ojca Olivera, bo łatwo nam sobie wyobrazi ć, i ż w młodo ści był do niego podobny. Noah jest wspaniały: bardzo dowcipny, a jednocze śnie szalenie poruszaj ący w ka żdej swojej kreacji. My ślę, że dobrze si ę dogadywali z Craigiem i chyba bardzo polubili. Filmow ą rodzin ę poł ączyła bliska wi ęź . Poznanie i współpraca z Noah były dla mnie wielkim zaszczytem.

Sally Hawkins (Jill Tate) Sally poznałem wiele lat temu. W ramach przysługi wielokrotnie wyst ępowała w moich programach i teledyskach w drobnych epizodach. Jest cudowna. Wi ększo ść aktorek nie grywa postaci starszych od nich samych, bo albo s ą pró żne albo uwa żaj ą, że to źle wpłynie na ich karier ę. Sally nie ma w sobie cienia pró żno ści. Przy tym jest szalenie dowcipna, ale w taki sposób, jakby sama nie uwa żała, że robi co ś zabawnego... Nie czu ć tego okropnego umysłowego wysiłku, który czasem przebija z bardziej jaskrawych kreacji komediowych. Sally jest fantastyczna i bardzo wszechstronna. A przy tym sp ędzanie z ni ą czasu to czysta frajda, jest wspaniał ą przyjaciółk ą.

Paddy Considine (Graham T. Purvis) Paddy’ego ł ączy z Warp wieloletnia współpraca, dlatego [producent] Mark Hebert miał okazj ę przebi ć si ę do niego ze scenariuszem. Nad jego postaci ą pracowali śmy wspólnie. Paddy jest tak świetnym scenarzyst ą, że byłoby głupot ą z mojej strony nie skorzysta ć z jego pomocy. Ciesz ę si ę, że mogli śmy razem opracowa ć mi ędzy innymi sposób mówienia jego bohatera: t ę specyficzn ą intonacj ę z naleciało ściami zza Atlantyku, któr ą Graham ma w filmie. Paddy wgryza si ę w posta ć. Lubi dobrze j ą zgł ębi ć, a potem nigdy nie wypada z roli. Wspólnie stworzyli śmy biografi ę jego postaci, gruntownie ją przedyskutowali śmy, a on potrafił potem z ogromn ą swobod ą improwizowa ć w zgodzie z charakterystyk ą bohatera.

Czy „Moja łód ź podwodna” rozgrywa si ę w konkretnych czasach? Je śli tak, w jaki sposób czas akcji wpłyn ął na styl filmu?

Postanowili śmy nie osadza ć fabuły w jasno okre ślonych czasach. Po cz ęś ci dlatego, że nie wydawało nam si ę to wa żne, ale tak że dlatego, że łatwo wtedy przeładowa ć film informacjami, które nie maj ą dla historii żadnego znaczenia. Nada ć mu zbyt dosłowny wymiar. Lubi ę filmy, w których czas akcji jest nieoczywisty, zwłaszcza, gdy opowiadaj ą o słabo mi znanej kulturze – jak filmy Satyajita Raya. Nie wiem, czy trylogia Apu jest osadzona w czasach dzieci ństwa re żysera, w okresie bardziej współczesnym, czy te ż w dawnej epoce. Spowija je nieco ba śniowa atmosfera. Albo „400 batów” – czy film rozgrywa si ę w 1959 roku, czy mo że w czasach dorastania Truffauta? To po prostu mgliste wspomnienie przeszło ści. Starali śmy si ę unika ć osadzenia filmu w konkretnym czasie, ale mam nadziej ę, że jego klimat nie jest nazbyt retro.

Co zadecydowało o stylu wizualnym „Mojej łodzi podwodnej”? Obaj z Erikiem [Wilsonem, autorem zdj ęć ] lubimy styl operatorski Néstora Almendrosa, który, jak s ądz ę, był nasz ą najwi ększ ą inspiracj ą - przede wszystkim jego oszcz ędno ść w do świetlaniu planu. Wykorzystywali śmy naturalne światło, cz ęsto kr ęcąc o świcie lub o zmierzchu, i starali śmy si ę nie przekombinowa ć. Filmowa ć bez rozmachu, bez wielkich specjalistycznych lamp... Kr ęcili śmy w Walii, przy zimnej jesiennej pogodzie; mieli śmy bardzo specyficzne, rozmyte, rozcie ńczone światło.

Gary [Williamson, scenograf] pracował przy filmie mojego przyjaciela Paula Kinga „Bunny and the Bull” (równie ż produkcja Warp Films), w którym jest genialna scenografia. Wyczułem, że podobaj ą nam si ę te same filmy i doskonale zrozumie, co chcemy osi ągn ąć . Wi ększo ść moich rozmów z Garym dotyczyła podwójnych szyb w oknach. Popularno ść podwójnych szyb w Walii i ich wpływ na ogóln ą estetyk ę domów mieszkalnych doprowadzały Gary’ego do szewskiej pasji.

OBSADA I TWÓRCY FILMU

Craig Roberts – Oliver Tate Urodzony w Walii w 1991 roku Craig Roberts ma na koncie role w serialach „The Story of Tracy Beaker”, „Young Dracula” i „Na sygnale”. Wkrótce zobaczymy go tak że w go ścinnych wyst ępach w cenionym serialu „By ć człowiekiem” oraz „Phone Shop” - pilocie nowego serialu komediowego w re żyserii Phila Bowkera. Kreacja w „Mojej łódzi podwodnej” to pierwsza główna rola Craiga w filmie pełnometra żowym. W 2010 roku magazyn Screen International okrzykn ął Craiga jedn ą z „Gwiazd Jutra”.

Yasmin Paige – Jordana Yasmin wsławiła si ę rol ą w filmie „Z ąb”, za któr ą otrzymała nagrod ę dla najlepszej aktorki podczas gali The Annual Children’s Entertainment Awards 2004. Nast ępnie wzi ęła udział w m.in. „Wondrous Oblivion”, „Ostrzu pami ęci” i „Nigdy nie b ędę twoja”. Telewizyjnej publiczno ści znana jest jako Maria z „Przygód Sary Jane” oraz Michaela z „Secret Life” – za tę ostatni ą rol ę otrzymała nominacj ę do nagrody Festiwalu Telewizji w Monte Carlo 2008. W 2010 roku magazyn Screen International uznał Yasmin za „Gwiazd ę Jutra”.

Sally Hawkins - Jill Sally Hawkins studiowała w londy ńskiej Royal Academy of Dramatic Art; aktorka odnosi sukcesy w teatrze, telewizji i filmie. Główna rola Poppy w filmie „Happy-Go-Lucky, czyli co nas uszcz ęś liwia” (2007) przyniosła Sally wiele nagród, w tym Złoty Glob, Srebrnego Nied źwiedzia dla najlepszej aktorki (Festiwal Filmowy w Berlinie), a tak że nagrody Stowarzysze ń Krytyków Los Angeles i Nowego Jorku dla najlepszej aktorki. Aktork ę wyró żniano równie ż za role telewizyjne: jest laureatk ą Złotej Nimfy na Festiwalu Telewizji w Monte Carlo 2007 oraz nagrody Royal Television Society dla najlepszej aktorki 2008 roku za pierwszoplanow ą rol ę Anne Elliot w adaptacji „Perswazji” Jane Austen. Poza „Moj ą łodzi ą podwodn ą” wyst ąpiła ostatnio w filmach „Love Birds” (2011), „Made in Dagengam” (2010), „Nie opuszczaj mnie” (2010) i „Jane Eyre” (2010), a wcze śniej w „Była sobie dziewczyna” (2009), „It’s a Wonderful Afterlife” (2009), „Verze Drake” (2004) i „Przekładańcu” (2004). W telewizji mo żna j ą było ogl ąda ć w „Shiny Shiny Bright New Hole in My Heart” , „Złodziejce” i „Małej Brytanii”.

Paddy Considine – Graham Paddy Considine słynie z wyrazistych kreacji aktorskich w kinie i telewizji. Jego długoletni współpracownik Shane Meadows wyre żyserował trzy filmy z jego udziałem: „A Room for Romeo Brass” oraz zrealizowane w wytwórni Warp Films „Buty nieboszczyka” (Considine był tak że współscenarzyst ą produkcji) i „Le Donk & Scor-zay-zee”. Aktor wyst ąpił tak że w „Ultimatum Bourne’a”, „Hot Fuzz - Ostrych psach”, „Człowieku ringu”, „Lecie miło ści”, „24 Hour Party People”, „Naszej Ameryce”, czy „Ostatnim wyj ściu”. W śród jego dokona ń telewizyjnych warto wymieni ć „Wilcze prawo: 1980”, „Krzyk sowy”, czy „My Zinc Bed: Moje cynkowe ło że”. Paddy napisał i wyre żyserował dla Warp Films krótkometra żówk ę „Dog Altogether”, która otrzymała nagrody BAFTA, BIFA za najlepszy film krótkometra żowy oraz Srebrnego Nied źwiedzia w Wenecji w 2007 roku. W filmie wyst ąpili Peter Mullan i Olivia Colman, a przedstawiona historia zyskała kontynuacj ę w pełnometra żowym debiucie Paddy’ego „Tyrannosaur”.

Noah Taylor - Lloyd Noah Taylor jest jednym z najbardziej cenionych australijskich aktorów filmowych. Współpracował z najwi ększymi re żyserami i aktorami świata. W jego filmografii znajdziemy takie filmy, jak „The Year My Voice Broke”, „Randka na przerwie” (oba w re żyserii Johna Duigana), „The Nostradamus Kid” (w re żyserii Boba Ellisa), „U progu sławy” (w re żyserii Camerona Crowe’a), „Lara Croft: Tomb Raider”, „Blask”, „Przyjaciel Hitlera”, „Podwodne życie ze Stevem Zissou” (w re żyserii Wesa Andersona), „Charlie i fabryka czekolady” (w re żyserii Tima Burtona), „Podró ż do Nowej Ziemi” (w re żyserii Terrence’a Malicka) i „Lezione 21” (w re żyserii Alessandro Baricco). Ostatnio wyst ąpił m.in. w „Red Dog” oraz „Red, White & Blue” Simona Rowleya, gdzie nietypowo na tle wcze śniejszych filmów wciela si ę w czarny charakter. Noah otrzymał w swojej karierze szereg nominacji oraz cztery nagrody dla najlepszego aktora przyznawane przez Australijskie Stowarzyszenie Krytyków Filmowych. Aktor zajmuje si ę tak że muzyk ą – tworzy własne kompozycje i udziela si ę go ścinnie w licznych projektach – oraz malarstwem i rysunkiem.

Re żyser / Scenarzysta – Richard Ayoade Richard Ayoade jest scenarzyst ą i re żyserem, laureatem nagrody Perrier. W 2004 roku wyre żyserował współtworzony przez siebie serial komediowy dla Channel 4 – parodi ę horroru „Garth Marenghi’s Darkplace”, w której tak że wyst ąpił. Był tak że re żyserem i współscenarzyst ą kontynuacji serialu zatytułowanej „Man to Man with Dean Learner” emitowanej w godzinach najwi ększej ogl ądalno ści na Channel 4. Wyst ępował w „The Mighty Boosh” (gdzie zajmował si ę równie ż opracowaniem scenariusza) i w nagrodzonym Emmy „The IT Crowd”. Po nawi ązaniu współpracy z Warp Films wyre żyserował teledyski dla Arctic Monkeys, Yeah Yeah Yeahs, Super Furry Animals, Kasabian, The Last Shadow Puppets i Vampire Weekend. W 2008 roku ukazał si ę pełnometra żowy film z koncertu Arctic Monkeys w Apollo w re żyserii Ayoade.

Autor powie ści ‘Submarine’ - Joe Dunthorne Joe urodził si ę i dorastał w Swansea. Jego debiutancka powie ść „Submarine” ukazała si ę nakładem wydawnictwa Hamish Hamilton/Penguin. Ksi ąż kę wyró żniono nagrod ą im. Curtisa Browna i przetłumaczono na 10 j ęzyków. Wybór jego poezji został opublikowany w antologii Faber and Faber. Jest współorganizatorem odbywaj ących si ę co miesi ąc w Londynie wieczorów literackich Homework. Napastnik w angielskiej reprezentacji pisarzy w piłce no żnej. Ma 28 lat i mieszka w Londynie.