Toegang Tot De Collectie Biezeveld-Van Den Steenhoven
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
Toegang tot de Nederlandse historieprenten meest gebeurtenissen en portretten in 2020 geschonken aan de Universiteitsbibliotheek Groningen door de heer en mevrouw Biezeveld Toelichting op de inventaris Collectie • De collectie Biezeveld - Van den Steenhoven omvat 718 Nederlandse historieprenten, vervaardigd door ruim 200 kunstenaars. • De prenten zijn afkomstig uit boeken en tijdschriften van eind 17e - begin 20e eeuw over de geschiedenis der Nederlanden/Nederland en (een aantal) over de Nederlandse letteren. Van enkele tientallen prenten is echter de herkomst onbekend. De prenten zijn in de inventaris gerubriceerd naar het boek of tijdschrift waaruit ze afkomstig zijn (bronrubrieken). • Op de prenten zijn voornamelijk portretten van historische figuren en gebeurtenissen uit de geschiedenis der Nederlanden/Nederland tot begin 20e eeuw afgebeeld. Deze twee typen afbeeldingen worden steeds als afzonderlijke groep gepresenteerd binnen elke bronrubriek. De portretten zijn alfabetisch gerangschikt, de gebeurtenissen zijn chronologisch geordend. • Aan de meeste prenten die in de collectielijst vermeld zijn is een hyperlink toegevoegd naar de afgebeelde prent op de website van met name het Rijksmuseum (Amsterdam) en soms ook de Atlas van Stolk (Rotterdam), het RKD Nederlands Instituut voor Kunstgeschiedenis (Den Haag) of een andere beeldcollectie. Daar is ook een doorgaans uitvoerige beschrijving van de prent te vinden. • De grafische technieken die toegepast zijn in de prenten zijn met name: gravure, staalgravure, ets, stippelets, lithografie, mezzotint of een combinatie van twee van deze technieken. • In 2020 zijn de historieprenten door de heer G.A. (Gustaaf Alexander) Biezeveld en mevrouw E. (Elly) Biezeveld-Dikshoorn geschonken aan de Universiteitsbibliotheek Groningen. • De collectie-inventaris kan doorzocht worden op trefwoord. Voor zover nodig: met behulp van de toetsen Ctrl + F verschijnt de zoekfunctie onder-/bovenin het scherm. De overige gebruiksfuncties van het document zijn in de (al zichtbare) horizontale balk bovenin het scherm te vinden. Collectiegeschiedenis De benaming collectie Biezeveld - Van den Steenhoven is voorgesteld door de schenkers, de heer G.A. (Gustaaf Alexander) Biezeveld en mevrouw E. (Elly) Biezeveld-Dikshoorn, en overgenomen door de Universiteitsbibliotheek Groningen. Volgens hen is de verzameling historieprenten waarschijnlijk aangelegd door de heer Laurens Jacob van den Steenhoven (1842, Dordrecht - 1914, Den Haag). Hij woonde het grootste deel van zijn leven in Dordrecht. Van den Steenhoven hield zich beroepsmatig niet met het verleden bezig, hij was aannemer. Hij bouwde o.a., als een van de twee eerste comparanten van een Nederlandse aannemerscombinatie, de Westergasfabriek in Amsterdam in 1883-1885. Een dochter van hem, Kunegonda van den Steenhoven (1888, Dordrecht - 1963, Den Haag), trouwde met Hubert Nicolaas Biezeveld (geb. 1882)*. Kunegonda van den Steenhoven erfde de prentencollectie en heeft deze gekoesterd, maar het is niet bekend of zij iets heeft bijgedragen aan de collectie, aldus haar kleinzoon, Gustaaf Alexander Biezeveld. Op zijn beurt erfde Jan Cornelis Biezeveld (1911, Nijehaske - 1989, Rijswijk) in 1963 de collectie van zijn moeder. Bij zijn overlijden kreeg zijn zoon, Gustaaf Alexander Biezeveld (geb. 1947), de prentencollectie in bezit. Totstandkoming inventaris Tonnis Musschenga, specialist wetenschappelijke informatie bij Bijzondere Collecties, heeft na zijn pensionering als vrijwilliger de collectie geïnventariseerd. Dankzij de inventarisatie heeft de collectie een duidelijkere samenhang, structuur en identiteit gekregen. De collectie is er toegankelijk en wetenschappelijk waardevol door geworden. De collectie Biezeveld - Van den Steenhoven is een verrijking van de Bijzondere Collecties van de Universiteitsbibliotheek Groningen, aantrekkelijk voor onderzoekers, docenten, studenten en andere geïnteresseerden. *) Hubert Biezeveld had, net als zijn schoonvader, een aandeel in de modernisering van Nederland, in zijn geval na 1900. Hij werd directeur van de Nederlandse Tramweg Maatschappij. De NTM was in de periode 1880-1956 verantwoordelijk voor het aanleggen, exploiteren en onderhouden van de tramlijnen in Friesland. Inventaris a Afkomstig uit Algemeene geschiedenis des vaderlands van de vroegste tijden tot op heden / door J.P. Arend. Amsterdam : Schleijer, plm. 1840-1884 b Afkomstig uit Vaderlandsche historie en opvolgers / door J. Wagenaar. A’dam : Allart enz., 1749-18.. c Afkomstig uit onbekend. Serie portretten, papierformaat 32x26 cm en prentformaat 15x09 cm d Afkomstig uit Vaderlandsch woordenboek / door Jacobus Kok. Amsterdam 1785-1799. 35 delen e Afkomstig uit vele verschillende boeken en tijdschriften f Afkomstig uit Geschiedenissen der Vereenigde Nederlanden voor de vaderlandsche jeugd / door J. Fokke. Amsterdam : Allart, 1783-1795. 25 delen g Afkomstig uit Geschiedenis der zeventien Nederlanden / door P.H. Witkamp. Amsterdam : Van Bakkenes, 1873-1880. - 2 dl h Prenten van groot formaat, groter dan 24x36 cm i Bladen uit Souvenirs de Waterloo: album contenant douze vues et un plan de la bataille / publié par H. Gérard, 1845 j Vier bladen uit Armes des principaux états du monde. Guérard, Nicolas. Verlag: [Paris ], 1720 k Vijf bladen uit Afbeeldingen der zeven tapijtbehangsels in de groote vergaderzaal der Provinciale Staten van Zeeland / J. Graft. Middelburg : Altorffer, 1869. Graveur Ch. Onghena l Excellijst met daarin alle historieprenten onderverdeeld in bovenstaande mappen a-k, totaal zijn er 718 prenten aanwezig Algemeene geschiedenis des vaderlands van de vroegste tijden tot op heden / door J.P. Arend. - Amsterdam enz. : Schleijer enz., 1840-1882. - 5 delen in 15 banden. - UBG-signaturen: SCHM C 284; 4C 8876; VG- 1 Hyperlink naar exemplaar van het Rijksmuseum, daar ook uitvoeringere beschrijving van de prent. Kunstenaars en hun gebruikte afkorting in de lijst: V. Bing en Bi C. van Kesteren en vK H. Scholten en Sc R. Craaijvanger en C D. Peduzzi en P W. Steelink en S J. Kaiser en K J. Reckleben en R C. Taurel en T Personen geboren voor 1500 op voornaam, net als o.a. Nederlandse adelijke personen. a 001-103 Portretten: a 001-072 Letter map – volgnummer in map – tekst op prent - toevoeging in cursief – kunstenaar(s) a 1 Adolf van Nassau / Adolf, graaf van Nassau-Siegen Reckleben a 2 Hertog Albrecht van Saksen / Albrecht III van Saksen-Meissen Reckleben a 3 Amalia van Solms Kesteren a 4 Viglius van Zuichem van Aytta Taurel a 5 Mr. Willem Bardes, burgemeester en raad der stad Amsterdam Taurel a 6 Cornelis van Beveren, heer van Strevelshoek en West-IJsselmonde Reckleben a 7 Willem van Blois van Treslong / Bloys van Treslong Taurel a 8 Jacob Boonen, aartsbisschop van Mechelen Taurel a 9 Johannes Bogerman Reckleben a 10 Hendrik van Brederode Reckleben a 11 Albert Coenraads Burch Reckleben a 12 Jacob van der Burch / Jacob van der Burgh Reckleben a 13 Jakob Cats / Jacob Cats Reckleben a 14 Jhr. Alexander van der Capellen heer van Aartsbergen enz. Reckleben a 15 Mr. Aernout van Citters Kesteren a 16 Adriaan Clant tot Stedum, heer van Nittersum / Adriaen Clant Reckleben a 17 Jan Pietersz. Koen / Jan Pietersz. Coen / 2 ex Reckleben a 18 Filips van Croy, hertog van Aarschot / Filips III van Croÿ Taurel a 19 Kornelis Dirkszoon, burgemeester van Monnikendam Taurel a 20 Filips van Dorp, luitenant-admiraal van Zeeland Taurel a 21 Jonkhr. Jan van der Does, heer van Noordwijk Taurel a 22 Godefroi, graaf d’Estrades / 2 ex Reckleben a a 23 Jan Evertsen Taurel a 24 Filips van Bourgondië / Filips de Goede / 2 ex Reckleben a 25 Pieter Florisz. vice admiraal van Holland en Westfriesland / Pieter Florisse - a 26 Bartholdus van Gent heer van Loenen en Meinderswijk Reckleben a 27 Gilles de Glarges Kesteren a 28 Sicco van Goslinga / 1879, d4, s2, p868 Binger a 29 Hugo de Groot Reckleben a 30 Antoni Heinsius raadspensionaris van Holland / Anthonie Heinsius Reckleben a 31 Jacob van Heemskerk / Jacob van Heemskerck Reckleben a 32 Maximiliaan de Hénin-Liétard, graaf van Bossu / Boussu / 2 ex Taurel a 33 Filips graaf van Hohenlo Taurel a 34 Jakoba van Beijeren / Jacoba van Beieren / 2 ex Kaiser a 35 Jan van Beijeren / Jan VI van Beieren Kaiser a 36 Johan Willem Friso. Prins van Oranje / Emrik & Binger / 1879, d4,2, p 920 Binger a 37 Johan, graaf van Nassau / 2 ex Steelink a 38 Justinus graaf van Nassau Reckleben a 39 Karel de Stoute / hertog van Bourgondië Reckleben a 40 Karel II koning van Spanje Taurel a 41 Karel van Egmond hertog van Gelre / d4, 662 / 2 ex Kaiser a 42 Katharina I. keizerin van Rusland / 1883, d15, p164 / aw British library Binger a 43 Jean de Labadie Kaiser a 44 Elbertus Leoninus, kanselier van Gelderland Taurel a 45 Jan Bockelszoon van Leiden / Jan van Leiden Reckleben a 46 Keizer Maximiliaan I van Oostenrijk Reckleben a 47 Margaretha van Oostenrijk hertogin-weduwe van Savoije, … der N Reckleben a 48 Maria van Bourgondië Reckleben a 49 Pieter Ernst, graaf van Mansfeldt Reckleben a 50 Claude de Mesmes graaf d’Avaux Reckleben a 51 Françisco de Melo, graaf van Assumar Reckleben a 52 Francisco de Mendoza / 2 ex Reckleben a 53 Juan Dominico Méndez de Haro de Zuniga y Fonsera graaf van Montery Kesteren a 54 Georg Monk, hertog van Albemarle Kesteren a 55 Johan van Oldebarnevelt Reckleben a 56 Floris, graaf van Kuilenburg / Floris van Pallandt Reckleben a 57 Margaretha van Oostenrijk hertogin van Parma, landvoogdes der N Reckleben a 58 Prins Rupert / Ruprecht van de Palts Kesteren a 59 Tsaar Peter de Grote I, in ’t voorjaar van 1698 / 1879, d4, s2, p686 - a 60 Don Luis de Requesens