From Snail Taxonomy to the Deep Molecular Research, Patent
Total Page：16
File Type：pdf, Size：1020Kb
คณะกรรมการด าเนินงาน 1. ศาสตราจารย์ ดร.สมศักดิ์ ปัญหา ประธานกรรมการ 2. รองศาสตราจารย์ ดร.จิรศักดิ์ สุจริต รองประธานกรรมการ 3. ศาสตราจารย์ ดร. ประนอม จันทรโณทัย กรรมการที่ปรึกษา 4. ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร. ช่อทิพย์ กัณฑโชติ กรรมการที่ปรึกษา 5. ดร.ปรินทร์ จิระภัทรศิลป กรรมการ/ฝ่ายวิชาการ (ประธานฝ่าย) 6. ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร. ปิยะธิดา พิมพ์วิชัย กรรมการ/ฝ่ายวิชาการ 7. อาจารย์ ดร.พัชร ดนัยสวัสดิ์ กรรมการ/ฝ่ายวิชาการ 8. อาจารย์ ดร.ธนิต ศิริบุญ กรรมการ/ฝ่ายวิชาการ 9. อาจารย์ ดร.กันตภณ สุระประสิทธิ์ กรรมการ/ฝ่ายวิชาการ 10. อาจารย์ ดร.รัฐพล ศรีสนไชย กรรมการ/ฝ่ายวิชาการ 11. อาจารย์ ดร.วรุฒ ศิริวุฒิ กรรมการ/ฝ่ายสารสนเทศ (ประธานฝ่าย) 12. ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.ณัฐดนัย ลิขิตตระการ กรรมการ/ฝ่ายสารสนเทศ 13. ดร.อาทิตย์ พลโยธา กรรมการ/ฝ่ายสารสนเทศ 14. นางสาวสุนทรี โออินทร์ กรรมการ/ฝ่ายสารสนเทศ 15. อาจารย์ ดร.เอื้องฟ้า บรรเทาวงษ์ กรรมการ/ฝ่ายลงทะเบียน (ประธานฝ่าย) 16. ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.เอกชัย จิรัฏฐิติกุล กรรมการ/ฝ่ายลงทะเบียน 17. อาจารย์ ดร.ณัฐวดี นันตรัตน์ กรรมการ/ฝ่ายลงทะเบียน 18. นางสาวฐิติมา พึ่งนา กรรมการ/ฝ่ายลงทะเบียน 19. ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.รัตน์มณี ชนะบุญ กรรมการ/ฝ่ายประชาสัมพันธ์ (ประธานฝ่าย) 20. ดร.ธีระพงค์ สีสมุทร์ กรรมการ/ฝ่ายประชาสัมพันธ์ 21. นางสาวกมลวรรณ เอี่ยมกุล กรรมการ/เหรัญญิก (ประธานฝ่าย) 22. นางสาวฤดี รอดรุ่งเรือง กรรมการ/เหรัญญิก 23. ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.ปิโยรส ทองเกิด กรรมการและเลขานุการ 24. นางสาวมัณนาน มามะ กรรมการและผู้ช่วยเลขานุการ บทน า สถานการณ์ของโลกเป็นไปอย่างที่ Sir David Attenborough ได้กล่าวไว้ใน World Economic Forum 2019 ที่เมือง ดาวอส สมาพันธรัฐสวิส ว่ายุค Holocene เมื่อราว 12,000 ปีที่ผ่านมา ที่มีสภาพภูมิอากาศที่มั่นคง ท าให้มนุษย์สร้างความศิวิไลซ์ สร้างความเชื่อมโยงถึงกันในเชิงการค้า แต่มนุษย์ท าลายสมดุลธรรมชาติอย่างมหาศาล และท าให้ท่าน Sir D. A. เปรียบเปรยว่า “The Garden of Eden is no more” ขณะนี้เริ่มเข้าสู่ยุค Anthropocene ยุคที่มนุษย์ยิ่งเป็นใหญ่ การต้อนรับน้องใหม่จากการเข้าสู่ ยุคนี้ค่อนข้างสาหัส เมื่ออนุภาคไวรัสที่ชื่อว่า CORONA สายพันธุ์ COVID 19 ได้แสดงปรากฏการณ์เหมือนเมื่อหลายพันล้านปีมาก่อน ไวรัสเข้ามา drive สิ่งมีชีวิตผ่านกระบวนการ mutation ซึ่งเป็นเรื่องราวของการก าเนิดความหลากหลายทางชีวภาพ เป็นเรื่องที่ น่าสนใจติดตามด้วยความรู้พื้นฐานที่มีของนักวิจัยตลอดจนผู้สนใจแต่ละคนแล้วมาแลกเปลี่ยนความเห็นกัน น่าจะได้โจทย์วิจัยและ แนวทางไปจนถึงการสร้างนวัตกรรมก็มีทางเป็นไปได้ ศูนย์ความเป็นเลิศด้านความหลากหลายทางชีวภาพจึงได้มีด าริให้มีการจัดการ ประชุมประจ าปีความหลากหลายทางชีวภาพในรูปแบบ New Normal ในชื่อการประชุมว่า “การประชุมวิชาการการอนุรักษ์และ การใช้ประโยชน์ความหลากหลายทางชีวภาพในวิถีปกติใหม่: อนุกรมวิธานและซิสเทมาติคส์ในประเทศไทย (Biodiversity Conservation and Utilization in the New Normal Pathway Conference: Taxonomy and Systematics in Thailand) (TST New Normal)” ระหว่างวันที่ 21-23 พฤษภาคม 2564 จึงได้สื่อสารถึงสมาชิก และเครือข่าย TST และได้รับการ ตอบรับจากผู้ลงทะเบียนถึงราว 500 กว่าคน การประชุมครั้งนี้จะมีรูปแบบการน าเสนองานวิจัยทั้งจากนักวิจัยรับเชิญที่ก าลังมีบทบาท ส าคัญของไทยคือ ศาสตราจารย์ นพ. ยง ภู่วรวรรณ ที่จะมาปูพื้นเรื่องของไวรัสโดยเฉพาะ COVID 19 ที่ก าลังใช้กระบวนการทาง วิวัฒนาการให้สิ่งมีชีวิตบนโลกได้มีโอกาสปรับตัวเพื่อความอยู่รอด จะเห็นว่าในสถานการณ์ปัจจุบันนอกจากภาวะคุกคามที่ร้ายแรงจากเชื้อโรค เราได้พบว่าสถานการณ์ท าให้เกิดโอกาสกับอีก หลายชีวิตได้มีการด าเนินชีวิตสู่สมดุลธรรมชาติอีกครั้ง เรื่องเหล่านี้จะมีการบรรยายของนักวิจัยไปสู่เรื่องราวที่เป็นความช านาญของ นักวิจัย นักอนุกรมวิธาน ที่น ามาเสนอและหารือกันในวงกว้างถือว่าเป็นข้อมูลปัจจุบันที่สุดมากกว่า 50 เรื่องจากมากกว่า 30 สถาบัน มี รายชื่อนักวิจัยที่ร่วมท างานมากกว่า 200 คน นอกจากนั้นในการประชุมวันที่สาม 23 พฤษภาคม จะมีการเสวนาเพื่อดูสถานภาพจาก การวิเคราะห์หลายองศา ที่ท าให้มูลค่าของนักอนุกรมวิธานของไทยมี visibility และเพื่อใช้ในการน าเสนอให้ทางผู้ก าหนดนโยบายได้ เห็นของจริง ที่จะท าให้การวิจัยเชิงบูรณาการมีผลทางปฏิบัติจริง การประชุม TST New Normal ครั้งนี้ถือเป็นความท้าทายในวิกฤติที่ เกิดขึ้นที่กระผมเชื่อว่าหลังจากการประชุมครั้งนี้ไปแล้ว จะเกิดการขับเคลื่อนกระบวนการวิจัยที่เกิดจากความร่วมมือกันของนักวิจัยทั้ง ประเทศเพื่อสร้างมูลค่าเพิ่ม เกิดอาชีพนักวิจัย อาชีพนักอนุกรมวิธาน และเกิดความยั่งยืนอย่างแท้จริง ศ. ดร. สมศักดิ์ ปัญหา ผู้อ านวยการศูนย์ความเป็นเลิศ ด้านความหลากหลายทางชีวภาพ วันที่ 1 พฤษภาคม 2564 ตารางการประชุมวิชาการการอนุรักษ์และการใช้ประโยชน์ความหลากหลายทางชีวภาพในวิถีปกติใหม่: อนุกรมวิธานและซิสเทมาติคส์ในประเทศไทย (ศูนย์ความเป็นเลิศด้านความหลากหลายทางชีวภาพ) Biodiversity Conservation and Utilization Conference at New Normal Pathway: Taxonomy and Systematics in Thailand (TST) (Center of Excellence on Biodiversity) วันที่ 21-23 พฤษภาคม พ.ศ. 2564 วันศุกร์ที่ 21 พฤษภาคม 2564 เวลา หัวข้อ หน้า 08:30-09:00 พิธีเปิด กล่าวรายงานและชี้แจงวัตถุประสงค์ประชุมวิชาการการอนุรักษ์และการใช้ประโยชน์ความ หลากหลายทางชีวภาพในวิถีปกติใหม่: อนุกรมวิธานและซิสเทมาติคส์ในประเทศไทย ศ. ดร.สมศักดิ์ ปัญหา ผู้อ านวยการศูนย์ความเป็นเลิศด้านความหลากหลายทางชีวภาพ และภาควิชาชีววิทยา คณะวิทยาศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย 09:00-10:00 บรรยายพิเศษ พลวัตแห่งความหลากหลายทางชีวภาพ: สถานการณ์ COVID 19 และการปรับตัวเพื่อความอยู่รอด 1 ของมนุษยชาติ ศ. นพ.ยง ภู่วรวรรณ หัวหน้าศูนย์เชี่ยวชาญด้านไวรัสวิทยาคลินิก ภาควิชากุมารเวชศาสตร์ คณะแพทยศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย 10:00-11:00 บรรยายพิเศษ จากอนุกรมวิธานหอยทาก สู่งานวิจัยเชิงลึกทางชีวโมเลกุล สิทธิบัตร ธุรกิจ ไปสู่แบรนด์แห่งชาติ 3 ศ. ดร.อัญชลี ทัศนาขจร ภาควิชาชีวเคมี คณะวิทยาศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ศ. ดร.สุพจน์ หารหนองบัว ภาควิชาเคมี คณะวิทยาศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ศ. ดร.กฤษณะ เนียมมณี ภาควิชาคณิตศาสตร์ คณะวิทยาศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ศ. ดร.สมศักดิ์ ปัญหา ภาควิชาชีววิทยา คณะวิทยาศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย i วันศุกร์ที่ 21 พฤษภาคม 2564 ห้องย่อยที่ 1 กลุ่มจุลินทรีย์ ด าเนินการโดย: ศ. ดร.สายสมร ล ายอง ศ. ดร.ธนาภัทร ปาลกะ ภาควิชาชีววิทยา คณะวิทยาศาสตร์ ภาควิชาจุลชีววิทยา คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย เวลา หัวข้อ หน้า 11:00-11:30 M-01 ความหลากหลายของแบคทีเรียบริเวณรากที่ส่งเสริมการเจริญของพืชในพื้นที่ปนเปื้อน 21 แคดเมียม วสวัตติ์ เลิศศิววิญญู, อนุพงศ์ บุญยะเจริญจิตต์ และ ฐิตินันท์ สาราญวานิช * 11:30-12:00 M-02 การศึกษาเบื้องต้นเกี่ยวกับแบคทีเรียที่อาศัยอยู่ร่วมกับไรน้ านางฟ้าไทย (Branchinella 23 thailandensis) และไรน้านางฟ้าสิรินธร (Streptocephalus sirindhornae) ศรัณยา พีระเกียรติขจร* และ ธัชนนท์ ศิณโส 12:00-12:30 M-03 ความหลากหลายของไซยาโนแบคทีเรียจากถ้ าเขาหินปูนในประเทศไทยเพื่อผลิตไฟโคบิลิ 25 โปรตีน กฤตกร ลิ้มรุจิวัฒน์, สุทธวรรณ สุพรรณ และ วันทนีย์ เขตต์กรณ์* 12:30-13:15 พักรับประทานอาหารกลางวัน 13:15-14:00 บรรยายพิเศษ การส ารวจไมโครไบโอมด้านสิ่งแวดล้อมของประเทศไทย (ทะเลและดิน) และการแปลผลเพื่อ 5 ประโยชน์ รศ. ดร.นราพร สมบูรณ์นะ ภาควิชาจุลชีววิทยา คณะวิทยาศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย และหน่วยปฏิบัติการวิจัยไมโครไบโอม เพื่อโพรไบโอติกส์ในอาหารและเครื่องส าอาง จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย 14:00-14:30 M-04 ความหลากหลายทางชีวภาพของดิสโคไลเคนครัสโตสรอบมหาวิทยาลัยรามค าแหง 27 สาขาวิทยบริการเฉลิมพระเกียรติ จังหวัดนครศรีธรรมราช พิมพ์พิศา พระภูจ านงค์*, กวินนาถ บัวเรือง, ขจรศักดิ์ วงศ์ชีวรัตน์ และ วสันต์ เพิงสูงเนิน 14:30-15:00 M-05 ไลเคนวงศ์ฟิสเซียบริเวณป่าชายเลน จังหวัดประจวบคีรีขันธ์และจังหวัดเพชรบุรี ประเทศไทย 29 สัญญา มีสิม*, สุภัทรา โพธิ์แกว, พิมพา นิรงคบุตร, พิมพิศา พระภูจานงค์ , ณัฐนันท์ รอดสา, วสันต เพิงสูงเนิน และ กวินนาถ บัวเรือง 15:00-15:30 M-06 ความหลากหลายของไลเคนบนต้นอ้อยช้าง (Lannea coromandelica (Houtt.) Merr.) 31 รอบพื้นที่มหาวิทยาลัยรามค าแหง สาขาวิทยบริการเฉลิมพระเกียรติ จังหวัดแพร่ ขจรศักดิ์ วงศ์ชีวรัตน์*, กวินนาถ บัวเรือง, วสันต์ เพิงสูงเนิน, สัญญา มีสิม, จุฑามาศ พระภูจานงค์ และ สุภัทรา โพธิ์แก้ว 15:30-16:00 M-07 ไลเคนสกุลไพรีนูลา (Pyrenula) ในพื้นที่มหาวิทยาลัยรามคาแหงสาขาวิทยบริการเฉลิมพระ 33 เกียรติ จังหวัดนครพนมและจังหวัดแพร่ สุภัทรา โพธิ์แก้ว*, สัมฤทธิ์ เส็งเล็ก, พิมพา นิรงค์บุตร, เวชศาสตร์ พลเยี่ยม, กวินนาถ บัวเรือง และ ขจรศักดิ์ วงศ์ชีวรัตน์ 16:00-16:30 M-08 ราเอนโดไฟต์ที่อาศัยอยู่ในรากของกล้วยไม้รองเท้านารีในภาคใต้ของประเทศไทย 35 พรสวรรค์ สุทธินนท์, คณิณ รุ่งวัฒนา, เฉลิมพล สุวรรณภักดี, วินันท์ดา หิมะมาน และ ปิยังกูล เหลืองเจริญกิจ* 16:30-17:00 M-09 ความหลากหลายของไลเคนครัสโตสที่สร้างแอโพทีเซียรูปลายเส้น (lirellate apothecia) ใน 37 ป่าชายเลนจังหวัดสมุทรสงคราม วสันต์ เพิงสูงเนิน*, สุทัตตรา ศิริงามรัมย์, พชร มงคลสุข และ กวินนาถ บัวเรือง ii วันศุกร์ที่ 21 พฤษภาคม 2564 ห้องย่อยที่ 2 กลุ่มพืช ด าเนินการโดย: รศ. ดร.กิติเชษฐ์ ศรีดิษฐ ผศ. ดร.ช่อทิพย์ กัณฑโชติ ภาควิชาชีววิทยา คณะวิทยาศาสตร์ ภาควิชาวิทยาศาสตร์ชีวภาพ คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ มหาวิทยาลัยอุบลราชธานี เวลา หัวข้อ หน้า 11:00-11:30 B-01 ต าแหน่งทางสายวิวัฒนาการของพืชชนิดใหม่สกุลกระพี้จั่น (วงศ์ถั่ว: เผ่า Millettieae) จาก 39 ล าดับเบสดีเอ็นเอบริเวณ Internal Transcribed Spacer (ITS) สไว มัฐผา 11:30-12:00 B-02 การศึกษากายวิภาคศาสตร์ใบเบื้องต้นของพืชสกุลกาติดในประเทศไทย 41 พลอยภัสสร ถิรจิตโต, เบญญาวัธน์ ก้องนาวา*, อชิรญา มานิตกุล, ปวีณา ไตรเพิ่ม และ จิโรจน์ แสงรัตนประเสริฐ 12:00-12:30 B-03 การศึกษาอนุกรมวิธานพืชสกุลสะค้าน (Piper L.) วงศ์พริกไทย (Piperaceae) ในสาธารณรัฐ 43 ประชาธิปไตยประชาชนลาว Deuanta kongxaisavath*, ประศาสตร์ เกื้อมณี และ เฉลิมพล สุวรรณภักดี 12:30-13:15 พักรับประทานอาหารกลางวัน 13:15-14:00 บรรยายพิเศษ พรรณไม้ชนิดใหม่ของโลกที่พบในประเทศไทยในทศวรรษที่ผ่านมา 11 ดร.พงษ์ศักดิ์ พลเสนา ส านักวิจัยการอนุรักษ์ป่าไม้และพันธุ์พืช กรมอุทยานแห่งชาติ สัตว์ป่า และพันธุ์พืช 14:00-14:30 B-04 การทบทวนสถานะของ Colura siamensis Jovet-Ast ด้วยข้อมูลทางสัณฐานวิทยาและ 45 โมเลกุล จิโรจน์ แสงรัตนประเสริฐ* 14:30-15:00 B-05 พืชสกุลเข็มพญาอินทร์และสกุลใกล้เคียง (วงศ์เหงือกปลาหมอ; เผ่าย่อยต้อยติ่ง) 47 ในประเทศไทย พรชัย กลัดวงษ์* และ ประนอม จันทรโณทัย 15:00-15:30 B-06 การงอกของเมล็ดตาปูชุดปี พ.ศ. 2563 49 เบญจา วันทองสุข* และ อมรรัตน์ ประจักษ์สูตร์ 15:30-16:00 B-07 หลักฐานทางสัณฐานวิทยาและชีววิทยาระดับโมเลกุลที่แสดงความแตกต่างภายในประชากร 51 ของพืชสกุลหนาดดอย (วงศ์ทานตะวัน) ในประเทศไทย สิริยากร สุขเจริญ* และ พิมพ์วดี พรพงศ์รุ่งเรือง 16:00-16:30 B-08 เรณูวิทยาของพืชวงศ์พิกุลในประเทศไทย 53 พงศกร คุณาสิทธิ์*