PRIS 50c

Rhif 314

Rhagfyr Y TINCER 2008 PAPUR BRO GENAU’R-GLYN, MELINDWR, TIRYMYNACH, TREFEURIG A’R BORTH AGI! AGI! AGI! Mae cwmni drama Ysgol Penweddig – Cwmni Brolio – yn dathlu pen blwydd arbennig y fl wyddyn yma. Maent yn dathlu tair mlynedd o ddoniau’r disgyblion. I ddathlu’r pen blwydd yma, rhwng y 25ain a’r 28ain o Dachwedd, cyfl wynodd y cwmni y sioe Agi! Agi! Agi! gan Urien Wiliam. Mae’n sioe llawn hwyl sy’n canolbwyntio ar dîm rygbi ysgol Dyffryn Difl as yng Nghwm Clwcs, sy’n ennill pob gêm a gwobr dan haul. Ond pan ddaw Hogia Monarfon, tîm o’r gogledd, am gêm, mae’n newid bywyd Rhys Hedd, y Borth (Mam Gwenno) ^ Tomi Bach (Aled Llñr) (o Ddyffryn ac Aled Llyr, Aberystywth (Tomi Difl as) ac Arfon (Gwion James) (o’r Tomos Dafydd, Bow Street (Jones y gêm), Rhys Hedd Pugh Evans, y Borth (Mam Tomi Bach) – enillodd y ddau wobrau fel ^ gogledd) am byth! Wrth deithio i bach), Aled Llyr, Aberystwyth (Tomi bach), a Gwion James, Llandre (Arfon) cyd-actorion gorau y cynhyrchiad. Twickenham i weld y gêm fawr (Cymru’n erbyn Lloegr) cawn Roedd yn sioe hwyliog a oedd gwrdd â llawer o bobl yn cynnwys yn llawn sbort i’r gynulleidfa Mae Cymdeithas Cyfeillion £12 yn daladwy i Gymdeithas WAGs, cheerleaders, a chriw teledu ac yn sicr i’r cast! Mae’r ddwy Ysgol Penweddig ynghyd â Cyfeillion Ysgol Gyfun hyd yn oed, yn sãn rhai o ganeuon gyfarwyddwraig, Angharad Gwyn Chriw Camre Cymru yn Penweddig. mwyaf poblogaidd Cymru, fel Efans a Gwyneth Keyworth, yn dod bwriadu gwneud DVD o Agi! ‘Calon Lân’, ‘I’r Gâd’ ac ‘Yma o Hyd’. o ardal y Tincer! Ond mae’r diolch Agi! Agi! Os hoffech archebu Rhai o themâu eraill yn y ddrama mwyaf i athrawes ddrama yr ysgol, copi o’r DVD gellir gwneud hon yw rhamant, wrth i Tomi Miss Alexis Barnard, sydd hefyd yn hynny trwy un o’r disgyblion Bach geisio dod o hyd i ferch i fynd byw yn yr ardal! Edrychaf ymlaen (fydd yn eu harchebu trwy i’r disgo gydag ef, a chomedi, yn yn barod at y cynhyrchiad nesaf ... Mrs Jen Evans, Ysgrifenyddes enwedig mam Gwenno (Rhys Hedd) Agi! Agi! Agi! yr Ysgol) gan amgau siec o ac yn cael hwyl am y gwahaniaeth Oi! Oi! Oi! rhwng acenion yr hwntws a’r gogs. Efa Mared Edwards Gweler hefyd y lluniau ar tudalen 10

Tomi Turner (Tomi Mawr) a’i edmygwyr

templatelliw.indd 1 16/12/08 11:12:10 2 Y TINCER RHAGFYR 2008

CYDNABYDDIR Y TINCER CEFNOGAETH - un o bapurau bro Ceredigion | Sefydlwyd Medi 1977 ISSN 0963-925X | Rhif 314 | Rhagfyr 2008

SWYDDOGION DYDDIADUR Y TINCER GOLYGYDD - Ceris Gruffudd Rhos Helyg, 23 Maesyrefail Y DYDDIAD OLAF Y BYDD GOHEBWYR LLEOL YN DERBYN DEUNYDD AR Penrhyn-coch ☎ 828017 [email protected] GYFER Y RHIFYN NESAF FYDD IONAWR 1 A IONAWR 2 I’R GOLYGYDD. DY- DDIAD CYHOEDDI IONAWR 15 STORI FLAEN - Alun Jones Gwyddfor ☎ 828465 RHAGFYR 18 Nos Iau Plygain yn 2009 Lloyd Jones Cymdeithas y Penrhyn Eglwys Sant Ioan, Penrhyn-coch yn festri Horeb am 7.30 TEIPYDD - Iona Bailey dan nawdd Cymdeithas y Penrhyn IONAWR 6 Dydd Mawrth CYSODYDD - Dylunio GraffEG ☎ 832980 am 7.30 Ysgolion Ceredigion yn ail agor ar IONAWR 27 Dydd Mawrth ôl gwyliau’r Nadolig Theatr Sherman yn cyfl wyno Yr CADEIRYDD - Mrs Llinos Dafi s, Cedrwydd, RHAGFYR 18 Nos Iau Argae; cyfeithiad Wil Sam Jones o Llandre 828262 ☎ Gwasanaeth Nadolig Tair Llith a IONAWR 11 Nos Sul). Cwmni’r ‘The Weir’ (Conor McPherson) yn IS-GADEIRYDD - Elin Hefi n, Ynyswen, Charol a Band Arian Aberystwyth Morlan yn cyfl wyno O blith fy Theatr Canolfan y Celfyddydau Stryd Fawr, Y Borth ☎ 871334 yn Eglwys Llanfi hangel Genau’r- mhobl (Pryderi Llwyd Jones) ym am 7.30 glyn am 7.00. Morlan am 6.00 YSGRIFENNYDD - Anwen Pierce IONAWR 30 Nos Wener, am 46 Bryncastell, Bow Street ☎ 828337 RHAGFYR 19 Dydd Gwener IONAWR 15 Nos Iau Erwyd 7.00y.h. - Cawl a Chân yn TRYSORYDD - Aled Griffi ths, 18 Dôl Helyg, Ysgolion Ceredigion yn cau am Howells “Hanes Nant y moch” Neuadd Rhydypennau, Bow Penrhyn-coch ☎ 828176 wyliau’r Nadolig Cymdeithas Madog yng Nghapel Street, Adloniant gan Aelwyd Bro griffi [email protected] Madog am 7.30 Ddyfi . Llywyddion y Noson: Mr. CASGLWR HYSBYSEBION - Bryn Roberts, 4 RHAGFYR 19 Nos Wener a Mrs Eddie Jones. Tocynnau Brynmeillion, Bow Street ☎ 828136 ‘Brethyn Nadolig’ yng nghwmni IONAWR 16 Nos Wener £8.00 (Oedolyn) £3.00 (Plentyn) aelodau ac eraill Cymdeithas Noson gyda’r Prifeirdd Dafydd oddi wrth Sian Evans (Ffôn LLUNIAU - Peter Henley Lenyddol y Garn am 7.30 Pritchard a Huw Meirion 828133) neu Janice Petche (Ffôn Dôleglur, Bow Street ☎ 828173 RHAGFYR 19 Bore Gwener Cymdeithas Lenyddol y Garn am 828861). Elw at Eisteddfod yr TASG Y TINCER Gwasanaeth Nadolig blynyddol 7.30 Urdd, Ceredigion 2010, Apêl Anwen Pierce Ysgol Gyfun Penweddig yng Tirymynach. Nghapel Bethel, Stryd y Popty, IONAWR 21 Nos Fercher Dathlu’r Aberystwyth am 10.0 gair mewn delweddau gyda Mary GOHEBYDDION LLEOL

ABER-FFRWD A CHWMRHEIDOL Mrs Beti Daniel, Glyn Rheidol ☎ 880 691 NADOLIG LLAWEN A BLWYDDYN NEWYDD DDA BOW STREET Hoffai Berwyn Lewis, Pant-glas, Y Borth ddymuno Nadolig llawen a Mrs Siân Evans, 43 Maes Afallen ☎ 828133 blwyddyn newydd dda i’w ffrindiau a darllenwyr y tincer. Mrs Mair Lewis, 40 Maes Ceiro ☎ 828 102 Anwen Pierce, 46 Bryncastell ☎ 828 337 CAPEL BANGOR/PEN-LLWYN Y Tincer drwy’r post - Pris 10 rhifyn - £9 (£19 i wlad Maes Ceiro, Bow Street ☎ 828555. Mrs Aeronwy Lewis, Rheidol Banc y tu allan i Ewrop). Cysylltwch â Haydn Foulkes, 7 Blaengeuffordd ☎ 880 645 Maesyrefail, Penrhyn-coch, Aberystwyth, Ceredigion, Camera’r Tincer - Cofi wch am gamera digidol y CAPEL MADOG, CEFN-LLWYD A CAPEL DEWI ☎ Tincer – mae ar gael i unrhyw un yn yr ardal fydd am ei Dai Evans, Fferm Fronfraith, Comins-coch, SY23 3HE. 01970 828 889 ☎ 623660 fenthyg i dynnu llun ar gyfer y papur o gyngerdd, cinio Alwen Griffi ths, Lluest Fach ☎ 880335 Y Tincer ar dâp - Cofi wch fod modd cael Y Tincer neu ddigwyddiad a gynhelir o fewn ein dalgylch. Fe’i Elwyna Davies, Tyncwm ☎ 880275 ar gaset ar gyfer y rhai sydd â’r golwg yn pallu. Mae cedwir gan Mrs Mair Lewis, 40 Maes Ceiro, Bow Street DÔL-Y-BONT pymtheg eisoes yn manteisio ar y cynnig. Os hoffech (☎ 828102). Os byddwch am gael llun eich noson goffi Mrs Llinos Evans, Dôlwerdd ☎ 871 615 chi dderbyn copi o’r tâp, cysylltwch â Mrs Vera Lloyd, 7 yn Y Tincer defnyddiwch y camera. DOLAU Mrs Margaret Rees, Seintwar ☎ 828 309 GOGINAN Nid yw’r Pwyllgor o angen-rheidrwydd yn cytuno ag unrhyw farn a RHODD Mrs Bethan Bebb, Penpistyll, fynegir yn y papur hwn. Cwmbrwyno ☎ 880 228 Cydnabyddir yn ddiolchgar Cyhoeddir Y Tincer yn fi sol o Fedi i Fehefi n gan Bwyllgor Y Tincer. y rhodd isod. Croesewir pob LLANDRE Argreffi r gan Y Lolfa, Tal-y-bont. cyfraniad boed gan unigolyn, Mrs Mair England Pantyglyn, Llandre ☎ 828693 Deunydd i’w gynnwys gymdeithas neu gyngor. LLANGORWEN/ CLARACH Dylid cyfeirio unrhyw newyddion i’ch gohebydd lleol neu i’r Golygydd, Mrs Jane James, Gilwern ☎ 820695 ac unrhyw lythyrau neu ddatganiad i’r wasg i’r Golygydd. Elwyn Ioan, Aberystwyth PENRHYN-COCH Telerau hysbysebu y rhifyn £10 Mairwen Jones, 7 Tan-y-berth ☎ 820642 Tudalen gyfan £70 TREFEURIG Hanner tudalen £50 Mrs Edwina Davies, Darren Villa Chwarter tudalen £25 Pen-bont Rhydybeddau ☎ 828 296 [email protected] Hysbyseb fach £6 y rhifyn (£30 am fl wyddyn) Cysylltwch â’r trysorydd.

templatelliw.indd 2 16/12/08 11:03:58 Y TINCER RHAGFYR 2008 3

“Aelodau “Os Mêts” ar i fyny” Annwyl Olygydd Daeth criw dda o aelodau “Os dda yn herio gêmau bwrdd o bob Galw Cylchoedd Darllen Mêts” i brofi eu dewrder yn dringo math yn Festri Capel Horeb. Cymru! yng Nghanolfan Chwaraeon y Tybed faint o ddarllenwyr Y Brifysgol ddechrau fi s Tachwedd. Cafwyd gweithgareddau amrywiol Tincer sy’n perthyn i grwpiau Nododd arbenigwyr bod wiwerod iawn drwy’r tymor a bwriedir cael darllen lleol? Nifer go dda, campus yn eu plith. rhaglen ddiddorol ar gyfer Tymor y mae’n siãr, o wybod am y Yna ddiwedd Tachwedd bu nifer Gwanwyn. brwdfrydedd dros gylchoedd darllen sydd i’w weld drwy Gymru y dyddiau hyn. Fel rhan o ddathliadau’r Flwyddyn Darllen Genedlaethol yng Nghymru mae’r Cyngor Llyfrau wrthi’n Yn eisiau: casglu gwybodaeth am y Gofal ar ôl ysgol grwpiau sy’n bodoli er mwyn llunio rhestr gynhwysfawr i ferch 5 oed i’w gosod ar adran o wefan y Bydd angen ei chasglu Cyngor (www.yfasnachlyfrau. 4 diwrnod o Ysgol org.uk). Hyderwn y bydd Rhydypennau. y rhestr hon o ddiddordeb cyffredinol yn ogystal â bod yn Oriau: 3.25 o’r gloch hyd 5.30 fodd i aelodau’r cyhoedd ddod o’r gloch. i wybod am y grwpiau darllen Tâl i’w drafod. yn eu hardal. Felly, os ydych chi’n aelod o gylch darllen, ffurfi ol Cysylltwch â: neu anffurfi ol, byddem Rhodri neu Wendy yn falch iawn o glywed Morgan gennych. Anfonwch e-bost at Maes Mieri, Llandre [email protected] neu 01970 828729 ffoniwch Phil Davies ar 01970 07729618102 624151.

Pob hwyl gyda’r darllen! Yn gywir Côr Ger Delyth Humphreys y Lli Cydlynydd y Flwyddyn Darllen Genedlaethol yng Nghymru Cyngor Llyfrau Cymru Dewch i ymuno â ni yn y Neuadd Fawr am 7:30yh ar y 6ed o Chwefror, i ddathlu 5 mlynedd o Gôr Ger y CYFARCHION NADOLIG Lli! Bydd aelodau hen a newydd, a nifer o westeion Nadolig llawen a blwyddyn newydd dda i gyfeillion a arbennig, yn casglu ynghyd darllenwyr y Tincer. Eleni byddaf yn cyfrannu arian i’r am wledd o ganu, felly dewch yn llu am noson elusen Barnado’s Cymru yn lle gyrru cardiau Nadolig. i’w chofi o! Am docynnau, Ceris Gruffudd (Golygydd) cysylltwch â Chanolfan y Celfyddydau, 01970 623232

CYFEILLION Y TINCER TREFNIADAU CASGLU Dyma fanylion enillwyr Cyfeillion Y SBWRIEL DROS Y Tincer mis Tachwedd 2008. GWYLIAU £15 (Rhif 02) Meinir Roberts Bryn Meillion Bow Strret. Bydd sbwriel yn cael £10 (Rhif 124) Aled Roberts Cefn Y ei gasglu fel arfer yng Gwynt Bethel Gwynedd. Ngheredigion ar ddyddiau £ 5 (Rhif 03) Eurgain Rowlands Hafod Llun, Mawrth a Mercher Heli Y Borth. dros y Gwyliau. Daw y Cysylltwch â’r Trefnydd, Bryn Roberts, 4 faniau ar ddydd Gwener i Brynmeillion, Bow Street, os am fod yn gasglu y rhai sydd yn arfer aelod. cael eu casglu dydd Iau ac Am restr o Gyfeillion 2008 gweler http:// ar y dydd Sadwrn ar gyfer y www.trefeurig.org/uploads/cyfeillion_y_ rhai sydd fel arfer yn cael eu tincer_2008.pdf casglu ar ddydd Gwener.

templatelliw.indd 3 16/12/08 11:03:59 4 Y TINCER RHAGFYR 2008

Y BORTH

Eglwys Sant Mathew derbyniol, y mae gwir angen hyfforddi rhai o’u (ac mae’n debyg bod yr enw yn gyfatebol ei Dydd Sul y Coffa perchnogion mewn trin a chadw eu hanifeiliaid. ystyr â “Glesni”) yn Ariannin cyn symud i Achubir, yn y wlad hon a thramor, asynnod sy’n bentref bach yn nhalaith Chubut, a chael ei Er gwaethaf tywydd garw, yr oedd Eglwys dioddef oherwydd camdriniaeth. Diolchwyd i magu mewn diwylliant oedd yn gymysgedd Sant Mathew yn llawn i’r ymylon Ddydd Sul, 9 Tamlin gan Ann Newby byrlymog o Sbaeneg, Eidaleg - a Chymraeg. Tachwedd, pan gynhaliwyd y Gwasanaeth Coffa Daeth Azul ei hunan o deulu rhannol blynyddol. Gofalwyd am y Gwasanaeth gan y Nos Fercher, 19 Tachwedd, yn y Neuadd Eidaleg ond heb gysylltiad â Chymru. Un Parchg. Ddr David Williams a phregethwyd gan Gymunedol, cynhaliwyd Cyfarfod Agored diwrnod tyngedfennol, ac Azul yn blentyn, y Parchg. Ronald Williams. Gosodwyd torchau Blynyddol SYM Y Borth yng ngwydd Mrs Ann fe benderfynodd ei mam, Sandra, ddysgu wrth Restr y Gwroniaid a chadwyd distawrwydd Jones (Cynghorydd Ffederasiwn Ceredigion Cymraeg mewn dosbarth nos. Aeth Azul gyda dwy funud cyn i Mr Aran Morris MBE ac aelod o SYM Llanddewibrefi ). Cadeiriwyd y hi i’r dosbarthiadau a dod o hyd i ddiwylliant ddarllen enwau y rhai o’r Borth a gwympodd cyfarfod gan Mrs Margaret Griffi ths oedd ar fi n newydd, cyffrous, lle y’i cyfl wynwyd i mewn rhyfel. Rhoddwyd yr Anogaeth gan ymddeol fel Llywydd ar ôl sesiwn hapus o dair Eisteddfodau a hen ffordd o fyw oedd yn hollol Mrs Yvette Ellis-Clark (cyn-Lynges Frenhinol). blynedd. estron iddi. Yn y fl wyddyn 2000, pan oedd Darllenwyd y llithoedd gan Mrs Nansi Hayes yn 12 oed, fe ymadawodd a Phatagonia, gyda’i a Mrs Rachel Rowlands D.L. MBE. Cymerwyd Derbyniwyd adroddiadau gan Margaret mam, a dod i fyw i Gaerdydd. Dyna newid rhan yn y gweddiau gan Scowtiaid Y Borth, Griffi ths (Llywydd), Joy Cook (Ysgrifennydd), Pat anferth yn ei bywyd. Roedd yn syndod iddi a ofalodd hwythau am y casgliad ar ddiwedd Pearson (Trysorydd), Margaret Hudson (Dartiau) ddarganfod bod pobl Cymru yn siarad Saesneg, y Gwasanaeth. Yr organydd oedd Mr Michael ac Elizabeth Evans (Tenis Bwrdd). Cyfl wynwyd hyd yn oed y plant yn iardiau chwarae ei hysgol James. cwpanau gan Mrs Ann Jones i Alicia Moss Gymraeg. Sioc arall oedd maint yr ysgol, a 1200 (Cystadlaethau, Tenis Bwrdd a Scrabble), Freda o blant o’i chwmpas yn lle yr 80 yr oedd yn Y Lleng Brydeinig Darby (Dartiau - Dyblau), Elizabeth Evans gyfarwydd a hwy. Ond fe ddysgodd Saesneg (Tenis Bwrdd a Dartiau - Dyblau), Margaret yn fuan iawn - a chael dosbarthiadau Eidaleg Glaw trwm a gwyntoedd cryfi on a gafwyd nos Hudson (Dartiau - Senglau a Dyblau). Etholwyd drwy gyfrwng y Gymraeg. Erbyn hyn, y mae’n Sul, 9 Tachwedd, sef noson Dydd Sul Y Coffa. swyddogion ar gyfer 2008-9 fel a ganlyn: hollol gartrefol yng Nghymru ac mae wedi dod Er hynny, ni rwystrwyd nifer dda o bentrefwyr o hyd i’w hunaniaeth fel Cymraes lan - ond yn ac aelodau o’r Lleng Brydeinig rhag mynychu Llywydd: Jo Jones. Is-Lywyddion: Margaret perthyn i ddwy wlad sef Cymru a Phatagonia. cyngerdd yn y Neuadd Gymunedol wedi’i Griffi ths a Margaret Hudson drefnu gan Mrs Rosa Davies. Gofalwyd am Ysgrifennydd: Pauline Rickaby. Is-Ysgrifennydd: Diolchwyd iddi gan Mr Gwyn Evans. Symudwyd y noson gan y Parchg. Ddr David Williams. Joy Cook byrddau a chadeiriau at ei gilydd a threuliwyd Ymhlith y perfformwyr roedd Mrs Rosa Davies Trysorydd: Pat Pearson. Is-Drysorydd: Lorraine awr gymdeithasol gydag Azul dros de a bisgedi, ei hunan, y teulu Hassan, Mr Geraint Evans a’r Moore cyn iddi fynd yn ol i Aberystwyth lle mae’n “Tregerddan Belles”, a arweiniodd y gynulleidfa Ysgrifennydd y Rhaglen: Doreen Brownbridge. fyfyrwraig yn y Brifysgol. yn rhai o’r hen ganeuon sy’n gyfarwydd i bawb. Is-Ysgrifennydd y Rhaglen: Alicia Moss Dilynwyd y difyrrwch gan Weithred o Goffa, Swyddog y Wasg: Elizabeth Evans Agi, Agi, Agi pan roddwyd yr Anogaeth yn Saesneg ac yn Lluniaeth: Freda Darby a Heather Bustin Gymraeg gan Mr Aran Morris MBE a Mr Iori Raffl : Margaret Hudson Eleni, gwelwyd Ysgol Penweddig yn perfformio Lewis. y ddrama Agi, Agi, Agi gan Urien Wiliam. Daeth noson hwylus i ben gyda bwffe wedi’i Mwynhawyd adroddiad byr gan Mrs Ann Jones, Dewiswyd Rhys Hedd fel un o’r prif ddarparu gan aelodau o Bwyllgor Lles y Lleng sydd yn drefnwraig blodau fedrus. Fe wnaeth gymeriadau, sef Mam Gwenno. I’r rhai a welodd Brydeinig yn Y Borth. drefniad bach hardd o fl odau, a roddwyd inni y Sioe, cafwyd llawer o hwyl a mwynhad o i’w raffl o. Diolchwyd iddi gan Mrs Ann Newby. weld yr holl dalent. Ar y nos Iau, cyfl wynwyd Apêl y Pabiau Cyfl wynodd Margaret Griffi ths anrheg o siocled gwobrau gan yr Ysgol i’r actorion gorau. iddi mewn gwerthfawrogiad o’i chymorth yn Dewiswyd Rhys Hedd yn gyd-actor gorau y Codwyd £2245. 25 o ganlyniad i Apêl y Pabiau ystod y noson. cynhyrchiad. Llongyfarchiadau mawr iddo ar ei yn Y Borth eleni. Hoffai Mrs Jo Jones, Trefnydd wobr a phwy a ãyr – oscar fydd nesaf! yr Apêl, ddiolch i bawb a gyfrannodd mor hael Cadeiriwyd y cyfarfod yn y Neuadd at yr achos. Gymunedol, nos Fercher 3 Rhagfyr, gan ein Clwb yr Henoed Llywydd newydd, Jo Jones. Jo, hithau, oedd Sefydliad y Merched yn gofalu am y noson, ar y cyd â Doreen Betty Horton oedd y Cadeirydd yng nghyfarfod Brownbridge. Daethant a naws y Nadolig Clwb yr Henoed yn y Neuadd Gymunedol, Margaret Griffi ths gadeiriodd gyfarfod SYM Y i’r cyfarfod drwy ddangos sut i wneud ddydd Iau, 6 Tachwedd, pan ddaeth plant ac Borth yn y Neuadd Gymunedol, nos Fercher, 5 addurniad bwrdd gyda channwyll, ffram a dail athrawon Ysgol Craig yr Wylfa i ddifyrru’r Tachwedd. Da oedd croeso Margaret yn ôl, ar ôl bytholwyrdd. Diolchwyd iddynt gan Margaret aelodau gyda’r rhaglen yr oeddynt wedi’i ysbaid byr yn yr Ysbyty. Grifi ths. darparu ar gyfer eu Gãyl Ddiolchgarwch. Nid oes dim byd sy’n fwy pleserus na gweld Derbyniwyd adroddiad gan Margaret Hudson Cymdeithas Gymraeg Y Borth a’r a chlywed y plant yn canu, yn adrodd ac yn am gyfarfod grãp y Bedwen yn Nhal-y-bont, nos Cylch chwarae eu hofferynnau cerddorol. Rhoddwyd Fercher, 15 Tachwedd. Wedyn, fe gyfl wynwyd lluniaeth ysgafn iddynt cyn iddynt fynd yn ôl ein siaradwraig wadd, sef Tamlin Watson, Pleser oedd croesawu merch ifanc o Batagonia i’r ysgol. Diolchwyd iddynt gan Betty Horton. cynrychiolydd Y Warchodfa Asyn. Er i’r i gyfarfod y Gymdeithas Gymraeg yn Festri’r Warchodfa ddibynnu’n hollol ar roddion Gerlan, nos Fercher 12 Tachwedd. Cyfl wynwyd Dydd Iau, 20 Tachwedd, aeth llond bws o aelodau oddi wrth y cyhoedd, heb dderbyn unrhyw Azul de Pol i’r aelodau gan y Cadeirydd, Mr i’r Amwythig a Telford ar gyfer diwrnod o gymorth swyddogol, y mae’n gweithio, erbyn Gwynfryn Evans. siopa Nadolig. Daeth pawb adref, ar ddiwedd y hyn, mewn gwledydd mor bell ag Affrica a’r prynhawn, yn hapus os braidd yn dlotach. India. Gyda chymorth sleidiau, fe siaradodd Aildraethodd Azul anerchiad yr oedd wedi’i Tamlin am ei phrofi adau pan ymwelodd hi a’r roi yn gynharach eleni yn yr Eisteddfod Dydd Iau, 4 Rhagfyr, yn y Neuadd Gymunedol, Aifft, lle defnyddir asynnod yn helaeth mewn Genedlaethol yng Nghaerdydd, a’r pwnc yn mwynhawyd Te Nadolig a charolau. Diolch gwaith amaethyddol a diwydiannol. Er bod un pwysig i bawb, sef y syniad o berthyn - i aelodau’r pwyllgor am baratoi gwledd o llawer ohonynt yn gweithio o dan amgylchiadau perthyn i le, i deulu, i wlad. Ganwyd Azul frechdanau treiffl a chacenni.

templatelliw.indd 4 16/12/08 11:04:12 Y TINCER RHAGFYR 2008 5

LLANDRE

Gãyl Gerdd Dant Priodas i ddilledyn isa’ di-raen yn ddilledyn gallai sefyll ochr yn ochr â dillad mewn siop un Llongyfarchiadau i Mared Emyr o Ffordd Ar y 4ydd o Hydref priodwyd William o’n cynllunwyr byd enwog. Dangosodd lond Clarach am ddod yn drydedd ar yr Unawd Field, mab Richard ac Eirlys Field, 13 Maes basged o nwyddau y mae’n gwerthu o dan y Telyn dan 13 oed yn yr Ãyl Gerdd Dant yn Henllan, a Laura Brench o’r Drenewydd, label Wench. y Rhyl. Braf oedd gweld tair o delynorion Powys. Cynhaliwyd y briodas yn Eglwys Diolch yn fawr iddi a pob lwc i’r fenter yn o Geredigion ar y llwyfan. Y beirniad oedd Llanllwchaearn, Y Drenewydd a’r wledd y dyfodol. Roedd pawb o’r farn bod yma Eleri Darkins a chafodd Mared ganmoliaeth briodas yng Ngwesty Fronolau, Dolgellau. gynllunydd y byddwn yn siãr o glywed mwy am ei pherfformiad o “Tair Jig o Gymru” Mae’r pâr hapus wedi ymgartrefu yn amdani eto. gan Meinir Heulyn. Aberhafesp, Y Drenewydd. Gwellhad buan Cydymdeimlad Anfonwn ein dymuniadau gorau i Rodney Estynnwn ein cydymdeimlad â Mrs Lees, Barret, Gwenlli, sydd yn Ysbyty Bron-glais ar hyn o bryd. O’r Eglwysi Alary a’r teulu ar farwolaeth ei gãr ddechrau’r mis. Gwasanaethau’r Nadolig Cydymdeimlad Capel y Gerlan Merched y Wawr Genau’r-glyn Cydymdeimlwn â Regina Jones, Bron-y-garn Bore Dydd y Nadolig, 25 Rhagfyr, am 9 o’r Amserol iawn yn ein cyfarfod mis Tachwedd a’r teulu ar farwolaeth modryb yn gloch, Gwasanaeth yng ngofal y Parchg oedd gwrando ar Carys Hedd yn dangos i ni Nhal-y-bont. Richard Lewis, pryd y gweinyddir y sut mae helpu’r “credit crunch” a’r blaned wrth Cymun. ailgylchu ein dillad. Roedd pawb yn gytûn i ni Eglwys Llanfi hangel Genau’r-glyn gael noson arbennig iawn. Roedd personoliaeth Prynhawn dydd Gwener, 9 Ionawr 2009, Carys a’r sgwrsio rhwydd wrth iddi ddangos i Calendr 2009 - mae ychydig ar ôl, felly os am 2 o’r gloch, Gwasanaeth Undebol i ni ei chreadigaethau unigryw yn donic. hoffech archebu un cysylltwch â Betty Ddechrau’r Flwyddyn. Gwelsom sut aeth ati i drawsnewid ambell Williams 828355.

Eglwys Sant Mathew Urdd 2010 - Y Borth, Dôl-y-bont a Llandre Noswyl Y Nadolig, 24 Rhagfyr, am 3 o’r gloch: Carolau yng ngolau canhwyllau. Dyddiad Gweithgaredd Lleoliad Amser Rhif cyswllt

Noswyl y Nadolig, 24 Rhagfyr, am 11.30 y Nos Lun Noson Nadoligaidd dan nawdd Bethlehem 7.30 yh Llinos nos, Cymun Bendigaid. 15/12/08 cymdeithasau lleol. Tâl mynediad Llandre 871615 £2 Bore Dydd y Nadolig, 25 Rhagfyr, am 10 o’r gloch: Cymun Bendigaid. Nos Wener Cinio Santes Dwynwen Cinio 3 Clwb Golff Y 8.00 yh Gwenda 822065 23/1/09 chwrs ac adloniant gan Tecwyn Ifan Borth Bore Dydd Sul, 28 Rhagfyr am 11.15: Boreol £25 Weddi Nos Pictiwrs bach y Borth – arddangos Neuadd 8.00 yh Gwenda 822065 Sadwrn y ffi lm ‘Grand Slam’ a ffi lmiau lleol Y Borth Bore Dydd Iau, 1 Ionawr 2009, sef Dydd 31/1/09 eraill. Lluniaeth ysgafn. Tâl £8 Calan, am 10 o’r gloch: Cymun Bendigaid.

templatelliw.indd 5 16/12/08 11:04:13 6 Y TINCER RHAGFYR 2008

Blodau i bob achlysur MADOG Blodau’r Bedol Suliau Ionawr ganlynol, derbyniwyd gwahoddiad A’r Tincer yn mynd i’r wasg daeth Priodasau . Pen blwydd . caredig i ymuno â Chymdeithas y newydd trist am farwolaeth Mrs Genedigaeth . Angladdau . Madog - 2.00 Llanilar lle roedd Hedd Bleddyn Megan Evans, Gwynfa, Cefn-llwyd, Blodau i Eglwysi a 4 Elwyn Pryce yn cynnal noson hwyliog. Bydd yn ysbyty Tregaron yn 92 oed. Chapeli neu unrhyw achlysur 11 Tecwyn Jones 18 Bugail cyfeillion Llanilar yn dod atom Nos Cydymdeimlwn â’r teulu yn eu galar Donald Morgan 25 Harding Rees Iau, 15 Ionawr pan fydd y Bnr Erwyd a’u hiraeth. Bydd ei hangladd yn Hen Efail, Llanrhystud SY23 5AB Howells, Tñ Capel, yn sôn am hanes Horeb dydd Gwener 19 Rhagfyr am Ffôn 01974 202233 Cymdeithas Madog Nant-y-moch. 1.00. Danfon am ddim o fewn dalgylch y Tincer Gwelwyd eisiau cwmni Miss Alwen Ennill Gwobr Agorwyd gweithgareddau tymor Griffi ths, Lluest Fach, yn ddiweddar, a newydd y Gymdeithas ar 23 Hydref dymunwn bob bendith iddi, a nerth Llongyfarchiadau i Dai Evans am CIGYDD pan siaradodd y Bnr Wynne Melville i ymadfer. ennill gwobr yn nosbarth carcas ãyn Jones am ei fagwraeth yn Nhregaron, yn ffair aeaf Llanelwedd. BOW STREET ac am ei addysg a’r dylanwadau lu a Cyfarchion Eich cigydd lleol fu arno, gan gynnwys Cassie Davies, Cydymdeimlad Nora Isaac ac R.E. Griffi th. Soniodd Gobeithio bydd pawb yn yr ardal yn Pen-y-garn yn ddifyr iawn am ei gamau cyntaf mwynhau Gãyl y geni ac yn cofi o am Blin iawn oedd clywed am farwolaeth Ffôn 828 447 ym maes cysylltiadau cyhoeddus y mab bychan a ddaeth yn waredwr Mrs Jane Williams, merch y diweddar Llun: 9-4.30 pan oedd yn gweithio gyda’r Urdd. a phob dymuniad da i’r fl wyddyn Thomas ac Elizabeth Davies, Maw-Sad 8.00-5.30 Dyma gyfnod cyffrous Mr Urdd, y newydd 2009. Tyncwm, Capel Dewi. Mynychodd Gwerthir ein cynnyrch mewn gonc annwyl a gipiodd galon pawb Jane Ysgol Penrhyn-coch ac Ardwyn rhai siopau lleol ar y pryd. Amlinellwyd hanes sefydlu Gwellhad buan a dilyn cwrs nyrsio yng Nghaerdydd cwmni StrataMatrix gan egluro’r lle derbyniodd medal aur, y wobr am math o waith a wneir gan y cwmni Dymunwn wellhad buan i Carwyn ddod yn nyrs y fl wyddyn. Priododd o’i bencadlys newydd ym Mhlas Thomas, Bronheulog ar ôl iddo yn 1957 yng Nghapel Dewi â Dr Gogerddan. Y Bnr Cledwyn Fychan, dreulio rhai diwrnodau yn Ysbyty Tudor Williams o Fae Colwyn ac Llanddeiniol, gynt o Maesmeurig, Bron-glais. ymfudo i Ganada. Buont yn byw a oedd yn annerch y Gymdeithas yn Calgary yn agos i hanner can ar 21 Rhagfyr. Hanes y Blaidd yng Croeso mlynedd ac yn dychwelyd i Gymru’n Nghymru oedd ei destun, pwnc aml i weld y teulu a ffrindiau. Yn sy’n ymestyniad o’i ddiddordeb yn Croeso i Shirley a’r merched yn eu 1983 daeth adref a’r plant Owen, Siân hanes y ci Cymreig. Cafwyd noson cartref newydd – Cwm Hudol. a Huw a’u teuluoedd i aduniad teulu ddiddan iawn gyda lluniau gwych, Llwyngronw. Dirywiodd iechyd a lluniaeth ar y diwedd, a recordiad Cydymdeimlad Jane eleni a phenderfynodd symud sain o fl eiddiaid yn udo a oedd yn agosach at y plant i Waterloo, yn ddigon i geulo’r gwaed. A nifer Cydymdeimlwn â theulu Deilyn, Ontario rai wythnosau yn ôl. ohonom wedi dysgu gair newydd, sef Cefenllwyd ar golli modryb Mrs Bet Cydymdeimlwn â’r perthnasau yn pothan (‘cenau blaidd’). Yr wythnos Davies, Pontrhydfendigaid. yr ardal. DÔL-Y-BONT GOGINAN

Priodas Gwella

Priodwyd Nia Eleri, Dymuniadau gorau i Morfydd merch John a Sian Ingram, Brynmelindwr a Mr. Cory, Bryngwyn, John Roberts, Penbryn, y ddau Dôl-y-bont, ac wedi derbyn triniaeth yn Emyr Owen, mab Ysbyty Bron-glais yn ddiweddar Fred a Wendy ond erbyn hyn wedi dychwelyd Davies, Ceinewydd, adref. Llwyr wellhad buan i chi. yn Eglwys Llanuwchaeron Cydymdeimlo ar 30 Awst eleni. Hefi n Owen Cydymdeimlwn â theulu Davies oedd y gwas Penpistyll, Cwmbrwyno; - fe priodas a Rhian fu perthynas i Aled farw yng a Bethan Cory Nghaerdydd yn ddiweddar, oedd y morynion. sef Eluned Jones, gynt o Yr ystlyswyr oedd Pwllcenawon, Capel Bangor a Dulun Cory ac hefyd John Davies, Llwyndu, Elfed Jenkins. Llanfi hangel-y-Creuddyn a oedd Cynhaliwyd y yn ewythr i Bethan. wledd yng Ngwesty CYSYLLTWCH Castell Malgwyn a  NI threuliwyd y mis mêl yng Ngwlad [email protected] Thai. Priodas hapus iawn iddynt.

templatelliw.indd 6 16/12/08 11:04:51 Y TINCER RHAGFYR 2008 7

DOLAU CYNGOR CYMUNED TIRYMYNACH Dyweddiad Manceinion, yna symud i Goleg y Frenhines Elisabeth yn Llundain, Cyfarfu’r Cyngor ar nos Iau, Deallir bod cyfarfod wedi ei Llongyfarchiadau a phob a mynd yn ôl wedyn yn uwch 27 Tachwedd yn Neuadd gynnal rhwng rhai o drigolion dymuniad da i Eleri Evans, ddarlithydd i Goleg Manceinion. Rhydypennau o dan Maes Ceiro a’r Cyngor Sir Madryn, ar ei dyweddiad ganol gadeiryddiaeth y Cyng. Owain parthed y llain dir ger yr afon. mis Tachwedd a Xavier Queyzin o Un fach dwt oedd hi o ran maint, Morgan. Y mater cyntaf dan Roedd criw o bobl o ardal Divonne-les-Bains, Ffrainc. yn llawn egni ac asbri, yn gogydd sylw oedd Ystâd maes afallen. Tal-y-bont yn awyddus i greu gwych ac yn gerddor dawnus - fel Adroddwyd y bydd cyfarfod gerddi (allotments) ar y llain hon. Mrs Elinor Pepper cymaint o aelodau ei theulu - ac cyhoeddus i’w gynnal ar 17 Bellach mae trafodaethau yn yn chwarae’r ffi dil yn ddeheuig. Rhagfyr yn festri Noddfa pryd mynd ymlaen rhwng trigolion Gyda marwolaeth Elinor y Mae Gaenor Hall, merch i y bydd swyddogion o Gyngor Maes Ceiro a’r Cyngor Sir. Dolau - Mrs Jane Elinor Pepper, gyfnither i Elinor, yn cofi o’n dda Sir Ceredigion yn cyfl wyno Nid oedd unrhyw Llys Iwan, y Dolau gynt - ar am y ddwy chwaer pan oedd hi’n gwahanol opsiynau i’r trigolion wrthwynebiad i gais cynllunio Dachwedd 12fed eleni, daeth blentyn ifanc, yn enwedig am eu a effeithir gan y mabwysiadu. i newid defnydd o sied cenhedlaeth o deulu’r Dolau i cerddediad mân a buan, a’r hwyl Parhau y mae’r Cyngor i ddisgwyl amaethyddol i le i blant chwarae ben. Hi oedd plentyn ieuengaf yn y Dolau pan fyddden nhw’n ymateb i broblemau’r goleuo ym Mryncarnedd, Ffordd Marged a John Edmund Jones. dod adref am eu gwyliau - yn aml mewn rhai rhannau o’r gymuned, Clarach. Cafodd hi a’i brawd Hywel Iwan iawn ar ôl bod ar deithiau tramor ond deallir y bydd grantiau yn Derbyniwyd gohebiaeth yn a’i chwaer Gwenllian eu magu gyda’i gilydd; fe gafodd hi’r fraint brin fl wyddyn nesaf. hysbysu y bydd rhai goleuadau ynghanol prysurdeb y cwmni o fwynhau aml i saig hynod Adroddwyd y bydd dynes yn cael eu diffodd mewn ystadau adeiladwyr a sefydlodd ei hen fl asus o waith Elinor hefyd. lolipop yn cychwyn ar ei gwaith yn yr ardal yn y dyfodol i arbed dad-cu, Thomas Jones, yn y ger Ysgol Rhydypennau yn ystod costau. Ond ni fydd goleuadau’r Dolau. Bu’r cwmni yn un o brif Symudodd Elinor a’i gãr Martyn y mis hwn (Rhagfyr). Y man ffordd fawr yn cael eu diffodd ar gyfl ogwyr yr ardal am gyfnod i’r hen gartref yn Llys Iwan ar croesi yn agos i’r ciosg presennol. unrhyw bryd. o ganrif fwy neu lai. Eu gwaith ôl ymddeol, a dod yn aelodau Y problemau eraill ynglñn â Mae hefyd angen edrych ar nhw yw nifer fawr o’r tai a welir ffyddlon o Gapel y Garn. Ar ôl ffyrdd yn yr ardal yn symud yn lwybrau cyhoeddus yr ardal yn ôl o gwmpas Bow-Street, Llandre, y sawl blwyddyn hapus yno torrodd araf o bwyllgor i bwyllgor. gohebiaeth o’r Cyngor Sir. Gwneir Borth a Thal-y-bont, heb sôn am ei hiechyd a bu’n wael am rai Mae problem y baw cãn yn hyn yn ystod yr wythnosau nesaf. y Dolau ei hunan. John Edmund blynyddoedd, ac er iddi orfod cael sylw fel ym mhob ardal arall Talwyd y rhent o £60 am gae Jones ddaeth yn bennaeth ar y symud o’r Dolau yno roedd ei a bu tipyn o gyhoeddusrwydd chwarae Tregerddan. Ni fydd cwmni ar ôl dyddiau ei dad ac chalon o hyd. Ei geiriau dealladwy i’r broblem yn yr ardal hon yn y cyfarfod ym mis Rhagfyr, ac er gwaethaf ei ddallineb gallai olaf i Gaenor ac Eric Hall, ar eu Cambrian News yn ddiweddar. yng nghyfarfod 29 Ionawr adnabod gwaith crefftwr da drwy hymweliad olaf â hi yn Hafan y Da yw deall bod y Cyngor Sir dosberthir cyfraniadau i wahanol gyffyrddiad ei law; doedd dim Waun, oedd “Drychwch chi ar ôl y a’r Heddlu yn closio at ei gilydd i elusennau’r ardal. maddeuant i waith nad oedd yn Dolau, mae’r Dolau’n bwysig!” geisio datrys y broblem. cyfarfod â’i safon.

Mynychodd y tri phlentyn ysgol Rhydypennau ac Ysgol Ardwyn, ond lladdwyd Hywel yn 1929 NADOLIGG mewn damwain, pan fu ei feic mewn gwrthdrawiad â bws, ag LLAWENN yntau’n ddim ond pymtheg oed. Aeth Gwenllian yn ei blaen i I CHI! astudio’r Gymraeg yn y Brifysgol a mynd yn athrawes yn Ysgol Ferched y Barri, lle bu gydol ei hoes, a dod yn ddirprwy CYNGOR LLYFRAU CYMRU brifathrawes ac yn brifathrawes weithredol ar yr ysgol. Bu hi farw Gofalu a Glanhau yn 1987.

Gwyddor tñ oedd arbenigedd Rydym yn chwilio am unigolyn Elinor. Bu’n athrawes yn Ysgolion neu o bosib ŵr a gwraig, Uwchradd Tywyn ac Amwythig, cydwybodol a fyddai’n hoffi swydd wedyn aeth yn ddarlithydd yng Ngholeg Gwyddor Tñ gofalu a glanhau yng Nghastell Brychan. Mae’n adeilad braf, mewn cyflwr BLWYDDYN da, a’n dymuniad yw penodi person neu gwpwl fydd yn cymryd NEWYDD DDA I balchder yn y lle ac yn rhan o dîm DARLLENWYR Y cyfeillgar y Cyngor Llyfrau. TINCER Am fwy o fanylion cysyllter â’r Pennaeth Gweinyddiaeth ar Aberystwyth 624151

templatelliw.indd 7 16/12/08 11:04:56 8 Y TINCER RHAGFYR 2008

PENRHYN-COCH

Suliau Ionawr Horeb http://www.trefeurig.org/ cymdeithasau-horeb.php

4 2.30 Oedfa gymun Gweinidog 11 10.30 Oedfa deuluol Gweinidog 18 2.30 Oedfa bregeth Gweinidog 25 10.30 Oedfa bregeth Gweinidog

Eglwys St Ioan Penrhyn-coch

Cynhelir gwasanaeth noswyl y Nadolig am 11y.h. a chynhelir gwasanaeth bore dydd Nadolig am 11 o’r gloch.

Urdd y Gwragedd Eglwys Sant Ioan Penrhyn-coch

Cyfl wynwyd siaradwr gwadd mis Rhagfyr, sef Yr Athro Peter Neil, gan ein llywydd Edwina Davies. Curad ydyw ar hyn o bryd i’r tri phlwyf dan ofalaeth y Parchedig J. Livingstone. Teitl ei anerchiad oedd ‘Views from the Pews’, sef gwerth a phwysigrwydd diwinyddiaeth gyffredin sy’n hanfodol bwysig i ddyfodol yr Eglwys. Yr oedd yn noson ddiddorol iawn ac fe gafwyd cwpaned o de i gloi’r noson wrth ddal i siarad am destun y drafodaeth.

Cwrdd gweddi Horeb

Cynhelir cwrdd gweddi misol Horeb Cylch Meithrin Trefeurig yn cefnogi Plant Mewn Angen (llun uchaf) ac Operation nos Fawrth 30 Rhagfyr am 7.30. Christmas Child(llunisaf)

Clwb Cinio Cymunedol Yr ydym wedi cael Parti Calan yr ysgolion lleol ar ôl gwyliau’r Bydd y Clwb yn cyfarfod yn Neuadd yr Gaeaf ac hefyd rydym wedi bod yn Nadolig. Eglwys dyddiau Mercher 14 a 28 Ionawr. brysur yn casglu bocsus “Operation Cysylltwch â Egryn Evans- 828 987 – am Christmas Child” ar gyfer plant Cymdeithas y Penrhyn fwy o fanylion neu i fwcio eich cinio. bach llai ffodus na ni. Hefyd cawsom hwyl a sbri mewn gwisg Yn absenoldeb gãr gwadd mis Cylch Meithrin Trefeurig ffansi i godi arian ar gyfer Plant Tachwedd, cawsom fwynhau orig mewn Angen. Mi fyddwn hefyd yn ddifyr yng nghwmni myfyrwraig Mae’r tymor yn adeg prysur iawn ac yr cael Ffair Nadolig. ifanc o’r Ariannin, Azul de Pol. ydym yn edrych ymlaen yn eiddgar at Camodd i’r bwlch ar y funud olaf ymweliad Siôn Corn ar ôl ein cyngerdd Hoffai pawb yn y Cylch a’n swyno gyda’i Chymraeg a’i Nadolig yn Eglwys Sant Ioan ar 18 ddymuno’n dda i Callum, Trystan brwdfrydedd. Rhagfyr. a Freya, fydd yn cychwyn yn Mae Azul ar ei blwyddyn gyntaf yma yn Aber yn astudio Cymraeg, Sbaeneg a Ffrangeg. Enillodd ei mam, Sandra, wobr Dysgwr y Flwyddyn yn Eisteddfod Genedlaethol 2000. Yn 2003 symudodd Azul i Gymru i fyw.

Testun ei sgwrs oedd “Perthyn” a chawsom fraslun o’i hanes yn blentyn yn ninas La Plata. Hanai ei mam o’r Eidal a phan oedd Azul yn wyth oed, symudodd y ddwy i bentre bach Trevelin wrth droed yr Andes. Yno, cafodd ei gwersi Cymraeg gyntaf ac yno y syrthiodd mewn cariad â’r iaith. Gyda theimladau cymysg Mewn noson ‘Sgorio’ ar Ragfyr 4ydd yng Nghlwb Pêl-droed Penrhyn-coch cafodd Gethin iawn y bu i’r ddwy godi’u pac a Williams, Capel ail dîm Pêl-droed Penrhyn-coch gyfl e i gyfarfod ei arwr - John Hartson a symud i Gymru. Gyda nemor dim llwyddodd i’w gael i arwyddo crys Cymru oedd ganddo yn ei feddiant.

templatelliw.indd 8 16/12/08 11:05:01 Y TINCER RHAGFYR 2008 9

Saesneg, tipyn o sioc oedd ymuno Rhyng-ranbarthol Prydain a’i â Blwyddyn 10, Ysgol Glantaf; chynnwys yn Sgwad Talent ond buan y dysgodd yr iaith ac Triathalon Olympaidd Prydain. ymsefydlu yn y brifddinas. Yn y llun gwelir Elinor wedi Yn ieithydd penigamp, braf dod nol i siarad gyda Brownies deall mai’r Gymraeg yw ei chariad Penrhyn-coch gan ei bod wedi cael cyntaf! ei dewis i’r tîm Triathlon. . Dymunwn yn dda iddi, yn y coleg ac ymhellach! Plaid Cymru

Genedigaeth Nos Wener, 14 Tachwedd cynhaliodd Cangen Bro Dafydd gyfarfod Llongyfarchiadau i Nerys a Stephen cyhoeddus yn Neuadd y Penrhyn. Jones, 5 Dôl Helyg, ar enedigaeth Cadeiriwyd y noson gan Elin mab – Steffan Rhys ar Hydref 31, Jones, AC Ceredigion a’r Gweinidog brawd bach i Lowri. Materion Gwledig yn Llywodraeth Cynulliad Cymru, a’r siaradwr Merched y Wawr oedd Jocelyn Davies AC sydd yn Is-weinidog yn y Llywodraeth ac Croesawyd ein Llywydd bawb yn gyfrifol am bolisi tai. Un o’r i gyfarfod mis Tachwedd, fe aelodau sy’n cynrychioli Dwyrain drafodwyd i gychwyn y busnes De Cymru yn y Cynulliad yw arferol a’r ohebiaeth a ddaeth i law holl waith mae yn rhoi i mewn Eisteddfod Gadeiriol Jocelyn Davies, ac mae’n aelod yno yn ystod y mis. yn hyn ac am yr holl gwpanau Penrhyn-cochs ers 1999. Fe siaradodd am bolisi tai’r Yna fe groesawyd ein gãr a thlysau a enillodd ac yn llanw Llywodraeth, yn enwedig y polisi gwadd gan Mairwen ein ei gartref. Diolchwyd iddo yn Cyhoeddodd Mairwen Jones, ar dai fforddiadwy. Daeth tyrfa dda Llywydd, sef Lloyd Edwards, swyddogol gan Glenys Morgan Ysgrifenyddes Eisteddfod Gadeiriol i’r cyfarfod gan gynnwys sawl un o un o blant yr ardal a ddaeth i’n am noson arbennig iawn. Penrhyn-coch, mai y beirniaid ardaloedd cylchynol. Cafwyd sesiwn diddori gyda sut i wneud sytnis a Roedd yr aelodau hefyd eleni fydd: nos Wener: Manon Mai frwd o holi ac ateb ar y diwedd, jam a phob math o gynhwysion wedi dod a lluniau ohonynt (cerdd) ac Elen Gwenllian (llefaru). gan gynnwys llawer o gwestiynau eraill. Mae Lloyd yn adnabyddus a’u teuluoedd i’r cyfarfod fel Dydd Sadwrn: Cerdd - Rhiannon ar bolisi cynllunio, er nad yw’r dros y wlad erbyn hyn gan ei cystadleuaeth, a chafodd phawb Lewis (Cenarth) - cyn bennaeth Is-weinidog yn gyfrifol am hynny. fod yn cystadlu efo’i gyffeithiau hwyl yn dyfalu pwy oedd pwy. cerddoriaeth Ysgol y Preseli, Darparwyd gwasanaeth cyfi eithu ar mewn sioeau mawr a bach, ac Yn eu mysg roedd llun o Lloyd yn Crymych a llên a llefaru: Dennis y pryd, a diolch yn fawr i Lyn Lewis wedi dod yn gyntaf o’r bron fabi bach, hyn yn anymwybodol Davies, Llanrwst. Dyddiadau’r Dafi s am roi o’i amser a’i wasanaeth ymhob un ohonynt. Mae hefyd iddo. Do! Cafwyd noson i ryfeddu Eisteddfod fydd 24-25 Ebrill. unwaith yn rhagor. yn coginio a gwneud gwinoedd. gan orffen efo cwpanaid o de a Brynhawn Dydd Sadwrn, 6 Mor ddiddorol oedd gwrando thynnu’r raffl fi sol. Cystadlu yn Awstralia Rhagfyr cynhaliwyd Ffair Nadolig arno yn dweud lle i gychwyn Plaid Cymru Gogledd Ceredigion gwneud yr holl bethau hyn. Nid Pen blwydd 18 oed Llongyfarchiadau i Elinor yn y Morlan, Aberystwyth. yn unig oedd yn hwyliog wrth Thorogood ar gael ei dewis i Agorwyd y ffair gan Elin Jones draddodi yr oedd yn gwneud i Llongyfarchiadau a dymuniadau gynrychioli Tîm Prydain yng Ngãyl AC ac fe’i cyfl wynwyd gan Penri rai ohonom fod â chywilydd am da i Scot Witts, 18 Glanceulan, sydd Olympaidd yr Ifanc a gynhelir yn James, darpar –ymgeisydd y ein bod ddim yn gwybod lle i yn dathlu ei ddeunaw oed ar ddydd Sydney, Awstralia yn Ionawr. Bydd Blaid yng Ngheredigion ar gyfer ddechrau efo’r cyfoeth hyn. A Nadolig, oddi wrth ei deulu oll. yn hedfan allan i’r Gold Coast, etholiad nesaf San Steffan. Cangen chwarae teg iddo, fe ddatgelodd Queensland ar Ionawr 2il i wersyll Bro Dafydd oedd yn gyfrifol rhai o’i gyfrinachau wrth wneud Gwellad Buan hyfforddi am ddeng diwrnod cyn am y stondin cynnyrch cartref, y gwaith hwn. Cafwyd hefyd symud i Sydney i’r digwyddiad ac fe wnaed elw o £200 rhwng y fl as o’r cynnwys a chyfl e i fynd â Dymunwn wellhad buan i Llinos Olympaidd. Cafodd Elinor dymor cynnyrch a’r cyfraniadau ariannol. rhai o’r jars gartref. Mae Lloyd i’w Halgarth ar ôl ei thriniaeth yn hynod lwyddiannus yn 2008 gan gael Diolch yn fawr iawn i bawb a longyfarch yn fawr iawn am yr Ysbty Bron-glais yn ddiweddar. yr ail safl e ym mhencampwriaethau gyfrannodd at lwyddiant y stondin.

Dathlu’r Nadolig

Hyfryd yw gweld Hafod Awelon, sef cartref Ceinion Jones a’r teulu yn ei holl ogoniant eleni eto efo’r goleuadau llachar yn gorchuddio’r tñ i ddathlu’r Nadolig. Mae’n werth i’w weld, fel y gwelwch yn y llun.

templatelliw.indd 9 16/12/08 11:05:15 10 Y TINCER RHAGFYR 2008088

BOW STREET

Suliau Ionawr Y Garn http://www.capelygarn.org/

10 a 5 4 Raymond Jones Bugail 11 Tecwyn Jones 18 Bugail 25 Harding Rees

Noddfa 4 2.00 Gweinidog 11 Uno yn Y Garn am 10.00 18 2.00 Gweinidog. Cymundeb. 25 10.00 Parch. Ifan Mason Davies

Gwylnos Lleucu Haf, 103 Bryncastell, Bow Street Trowch i mewn i Gapel y Garn gafodd wobr am berfformad arbennig yng i groesawu’r Flwyddyn Newydd nghorws ‘Agi Agi Agi’ mewn mawl a myfyrdod nos Fercher, 31 Rhagfyr am 11.30 Dewi Bowen, 14 Maes Afallen gyda’i thair merch Pat, Linda gyfrifol am y signalau rhwng o’r gloch, dan arweiniad y ar golli mam Mrs Bowen yn a Susan a’r Parchedig Richard Aberystwyth a’r Amwythig, a Gweinidog. Croeso cynnes i ddiweddar Lewis a Mrs Mair Lewis a’i Machynlleth a Phwllheli. Tipyn o bawb. ffrindiau o Noddfa yn dathlu’r ardal a thipyn o gyfrifoldeb! Pen blwydd Arbennig pen blwydd yn y Belle Vue. Bu’n dioddef o anhwylder y Llongyfarchiadau frest ers yn ifanc ac, o’r herwydd, Fe ddathlodd Mrs Violet Er Cof am ei gyfraniad i wasanaeth Rhyfel, Llongyfarchiadau mawr i Alun Jones (Vi), Tregerddan gynt, Mr D. F. B. Horwood(Derick) oedd bod yn rhan o’r tîm a Louisa Phillips, Maesceiro, ei phen blwydd yn 100 oed ardderchog hynny o weithwyr ar ddod yn fam-gu a thad-cu, yn ddiweddar. Wedi dathlu Gyda thristwch y clywyd am rheilffyrdd oedd yn gyfrifol am ac i Cecil a Maud Phillips, gyda`r merched yn Llundain i farwolaeth Derick Francis gludo milwyr a nwyddau i ble Tregerddan, ar ddod yn hen ddechrau cafwyd dathliad arall Benjamin Horwood, 18 bynnag y byddai’r angen. fam-gu a hen dad-cu. Ganwyd yng Ngwesty`r Belle Vue dydd Tregerddan, ar y 7fed o Awst, Roedd y trên a’r rheilffordd yn mab, Aled Jac, i Rhydian a Megan Sadwrn 15 Tachwedd pan ddaeth 2008. Bu farw ym mynwes ei agos iawn at ei galon a byddai’n yn Awstralia ar Dachwedd yr nifer dda o gyn gymdogion yn deulu, wedi cystudd hir. hiraethu am oes yr ager. Roedd 8fed. Maent am ddiolch i bawb Nhregerddan a nifer o`i chyd Un o fechgyn gwaelod Bow ei frwdfrydedd yn afi aethus a am yr holl anrhegion, cardiau aelodau yn Noddfa ynghyd i Street oedd Derick. Ganed ef ar gwnaeth yn sicr bod, nid yn a dymuniadau da sydd wedi ddathlu`r achlysur. Yr oedd yn y 6ed o Ragfyr, 1926 - yn y Felin unig ei blant, ond ei wyrion cael eu hanfon yr holl ffordd achlysur hapus iawn a phawb yn - yn ail fab i Fredrick a Margaret a’i or-wyrion yn cael rhannu i Cleve. Mae llyfr Sali Mali a rhyfeddu gweld Mrs Jones yn Elizabeth Horwood. Teulu ei fam o’r brwdfrydedd hwnnw. Yn nifer o lyfrau Cymraeg eraill edrych mor dda a`r merched mor oedd y Benjamins, fu’n rhedeg rhinwedd ei swydd, byddai’n ar eu ffordd draw yn barod at ofalus ohoni. Wrth ddymuno melinau llifi o’r Rwel gyferbyn cael ei alw allan ar bob awr o’r y Nadolig - cais gan Megan! pen blwydd hapus iawn iddi yr â gorsaf Bow Street - ddiwedd y dydd a’r nos i archwilio rhyw Edrychwn ymlaen i`w gweld yn ydym yn gobeithio y caiff hi bedwaredd ganrif ar bymtheg ddiffyg ar y signalau. Byddai rhai 2009. Nadolig Llawen a Blwyddyn fl ynyddoedd eto yng nghwmni`r a dechrau’r ugeinfed. Roedd o’r wyrion yn mynd gydag ef Newydd dda i bawb yn ardal Y teulu ac fel hithau yr ydym ganddo dri brawd, Fred, Bert a yn achlysurol - yn dilyn ’sgidie Tincer o Awstralia bell. ninnau yn edrych ymlaen at ei Roy ac un chwaer, Marjorie. mawr Dad-cu ac yntau’n esbonio hymweliad nesaf a Bow Street Priododd â Dorothy Rowlands iddynt sut roedd yr olwynion yn Diolch pan ddaw`r haf. Cofi on annwyl ym 1955 a bendithiwyd hwy â troi ar y cledrau a rhyfeddodau iawn ati a diolch o galon am gael dau o blant, Shirley a Mark. Er eraill byd y rheilffyrdd. Byddent Dymuna Janet a Geraint Evans dathlu ei phen blwydd arbennig tristwch mawr i’r teulu a’r ardal hefyd yn hoff o chwarae gyda a’r teulu, 95 Bryncastell, ddiolch gyda hi. gyfan, bu farw Mark yn sydyn modelau trên a rheilffordd gyda’i o galon am bob arwydd o iawn, bron bum mlynedd yn ôl, gilydd. gydymdeimlad a charedigrwydd Diolch ac yntau’n ddim ond 38 mlwydd Cynhaliwyd gwasanaeth a estynnwyd iddynt yn eu oed. Ergyd galed a throm iawn i’r cyhoeddus er cof amdano yn profedigaethau o golli mam a Dymuna Vi Jones (11 Tregerddan teulu a’i gydnebydd. Amlosgfa Aberystwyth ar y 13eg thad Janet rai misoedd yn ôl. gynt ) a’r teulu ddiolch i Treuliodd Derick ei fywyd o Awst. Roedd y dyrfa luosog yn bawb am y dymuniadau da a cynnar yn ardal Bow Street. dyst cywir o’i boblogrwydd a’i Pen blwydd arbennig dderbyniodd yn ddiweddar ar Gadawodd Ysgol Rhydypennau barch. Yr arch-gludwyr oedd Paul achlysur ei phen blwydd yn yn bedair ar ddeg oed a mynd Hinge, Justin a Kristian Hinge, Llongyfarchwn Beryl Cadman, gant oed. Am y cardiau lu ac i weithio i’r ‘Great Western a Gareth Lewis. Dosbarthwyd 14 Tregerddan, a ddathlodd ei am y rhoddion a dderbyniwyd Railway’ fel porter, ac wedyn y tafl enni gan Bert Jones (Ty’n phen blwydd yn 80 Sadwrn 29 sydd wedi cael eu rhannu rhwng symud i Didcot, yn Wiltshire, i Rhos Fach gynt) a Mervyn James Tachwedd. Ein cofi on at Clayton elusennau da- dyna oedd ei gael hyfforddiant fel gard. Wrth (Nantyfallen) - y ddau’n ffrindiau a Beryl. dymuniad a chafodd £140 mewn i’r rheilffyrdd foderneiddo, oes. arian yn unig. Mae wedi ei rannu cafodd hyfforddiant pellach i fod Y Parchedig Richard Lewis Cydymdeimlad rhwng Capel Noddfa, Plant yn dechnegydd signalau. Pan oedd yng ngofal y gwasanaeth. mewn angen a’r RSPCA. Diolch ymddeolodd, wedi 54 blynedd Talodd deyrnged hyfryd i Derick Cydymdeimlwn a Mr a Mrs yn fawr. Yn y llun fe’i gwelir o wasanaeth di-dor, roedd yn a rhoi portread o’i fywyd fel dyn

templatelliw.indd 10 16/12/08 11:05:28 Y TINCER RHAGFYR 2008 11

teulu a’i waith ar y lein. Bu ei Eddie Jones fu’n gyfrifol am Ðyr, Justin Hinge, yn rhannu gasglu a pharatoi’r bocsys atgofi on melys a theimladwy am gwag a mynd â’r rhai llawn i’r ei Dad-cu a darllen pytian o’r llu ganolfan dderbyn yn Eglwys San o lythyron a dderbyniwyd o bell Mihangel, Aberystwyth. Dyma’r ac agos. Roedd hi’n amlwg bod y ymdrech orau eto – 54 o focsys a tripiau ar hyd y lein wedi gadael £287.00 o nawdd. Diolch o galon argraff ddofn ar Justin. am bob cyfraniad a chefnogaeth. Dymuna’r teulu roi diolch arbennig i Feddygfa’r Borth - y Lithuania Nyrsys Cymunedol a Dr Hosker, yn ogystal â chriw’r Gwasanaeth Bu Aelodau’r Grãp Help Llaw Ambiwlans a roddodd ofal yn paratoi llwyth o siwmperi, caredig dros ben iddo yn ei capiau a menig wedi eu gwau, fl ynyddoedd olaf. Mawr yw eu sanau cynnes a theganau meddal diolch hefyd i Ysbyty Bron-glais ar gyfer plant anghenus yn a phawb yng Nghanolfan Gofal Lithuania. Diolch i Ann ac Dydd, Aberystwyth. Alan Wynne Jones am fynd â’r Dymuna Dorothy a Shirley cyfan i’r Cwfaint yn Nolgellau ddiolch o galon am bob mewn pryd i ddal y lorri oedd caredigrwydd a ddangoswyd Kate Crockett yn cyfl wyno tystysgrif ar ran Achub y Plant yng Nghymru i aelodau o yn galw heibio ar yr 21ain o iddynt ac am y cyfraniadau Grãp Help Llaw, Capel y Garn am weu hetiau ar gyfer babanod newydd-anedig yn Dachwedd. Bydd y Chwaer hael a roddwyd er cof am Affrica ac Asia fel rhan o’r ymgyrch “Knit One, Save One Mavis, rydym wedi cael y Derick. Dosberthir yr arian fraint o’i chyfarfod, yn derbyn rhwng Gwasanaeth Ambiwlans nwyddau a bwydydd oddi ar y absenoldeb Gwenda Edwards, y rhoddion yn y Cwfaint yn Aberystwyth a Meddygfa’r Borth. stondinau ac i brynu tocynnau y Cadeirydd, oherwydd salwch, Pastuva ac yn eu dosbarthu yn Gãr mawr o gorff a mawr o raffl . Codwyd swm sylweddol a croesawyd pawb gan y Llywydd, yr ardal o gwmpas. Maent yn galon oedd Derick. Coffa da diolchwyd i bawb fu’n gweithio y Parchedig Judith Morris. wir ddiolchgar am ein gwaith amdano - fel gãr, tad, brawd, ac yn cefnogi gan y Parchedig Dechreuwyd gyda defosiwn a’n cariad. tad-cu a hen-dad-cu - a ffrind Wyn Morris y Gweinidog. gan Mrs Llinos Dafi s gyda Miss annwyl i gynifer. Kathleen Lewis yn cyfeilio. Pleser Stampiau i Oxfam Cynhaliwyd cyfarfod mis oedd cael cwmni Mrs Bethan Gwellhad buan Rhagfyr o’r Gymdeithas ar y Bryn, sy’n adnabyddus i bawb am Fe fyddwn ni’n falch iawn o’r prynhawn cyntaf o’r mis ac yn ei chyfraniad i fyd Cerdd Dant. stampiau a ddaw i’ch cartrefi n Bu’r Parchedig Elwyn Pryse yn Cawsom ganddi anerchiad hynod ystod yr wythnosau nesaf yma. Ysbyty Bron-glais ers pythefnos o ddiddorol am draddodiadau’r Peidiwch â thorri yn rhy glos at ac anfonwn ein dymuniadau da Nadolig gan ddilyn yn arbennig ochrau’r stamp os gwelwch yn am wellhad buan iddo a’n cofi on hanes y garol. Darllenodd garol dda. Mae’r stampiau yma o fudd at Tegwen. a ysgrifennwyd gan Madog ap mawr i’r elusen OXFAM. Gwallter o’r drydedd ganrif ar Yr un yw’r dymuniadau i nifer ddeg, a chafwyd datganiadau Holi am gopi o gyfeillion Tregerddan fu yn yr ganddi o un o garolau plygain, un ysbyty, Lilian Magor, Eunice gosodiad ar gerdd dant o un Mae un sy’n ymchwilio i waith Fleming, a Christine Pritchard. o garolau Mr Eddie Jones, a T. Ifor Rees yn awyddus i brynu Brysiwch yn ôl i’n plith. hefyd garol fodern o waith copi o Atgofion amser rhyfel Hywel Gwynfryn a Caryl Parry gyhoeddwyd gan Gymdeithas Cymdeithas Chwiorydd y Jones. Canwyd tair carol gan y Lenyddol y Garn yn 2006. Garn chwiorydd hefyd, o dri chyfnod Gwerthwyd pob copi o’r 200 copi Y Ffair Flynyddol gwahanol mewn hanes a Mrs a argraffwyd o’r llyfryn. Tybed Vera Lloyd yn cyfeilio.Teimlai oes gan rywun fwy nag un copi Cynhaliwyd y Ffair fore Sadwrn pawb ar ddechrau cyfnod yr erbyn hyn, neu fod rhywun yn 29 Tachwedd yn y Neuadd ac fe Adfent ein bod wedi cael ein barod i roi ei ch/gopi i ffwrdd. groesawyd pawb gan Gwenda tywys i wir ystyr y Nadolig. Os oes cysyllter â Chadeirydd Edwards y Cadeirydd. Eleni Paratowyd y te gan wragedd (Llinos Dafi s) neu Olygydd y gwahoddwyd y cyn-weinidog, y Pen-y-garn a dymunodd y Tincer (Ceris Gruffudd). Parchedig Elwyn Pryse a’i briod Llywydd gyfarchion yr ãyl i Tegwen i agor y ffair ond ni Yn ystod cynhadledd a drefnwyd bawb. Cydymdeimlad allodd Elwyn fod yn bresennol ar y cyd gan Cymru Organic a am ei fod yn Ysbyty Bronglais. Ffederasiwn Cymdeithasau Tir Glas Capel Y Garn Estynnwn ein cydymdeimlad Dymunwn yn dda iddo gan Cymru yn ddiweddar yn Llanelwedd Grãp Help Llaw â Doreen Watts-Williams, obeithio y bydd yn gwella’n cyfl wynwyd Tlws Coffa Raymond Gwennan a Sioned, 82 ddigon da i ddod adre cyn bo Jones gan ei fab Huw i Jonathan Bu’r ymgyrch Operation Bryncastell ar farwolaeth John hir. Cawsom anerchiad diddorol Thomas , Trewilym ger Castellhaidd, Christmas Child yn Watts-Williams ar Ragfyr 10fed gan Tegwen a gwerthfawrogir y aelod o Gymdeithas Tir Glas Gogledd llwyddiannus iawn eleni eto. yn Ysbyty Bron-glais. rhodd hael a gyfl wynodd ar ei Sir Benfro. Rhoddir y tlws i enillydd Diolch i aelodau’r Capel, yr rhan hi ag Elwyn. Cyfl wynwyd Byrnau Mawr Silwair Cymru Mae Ysgol Sul a chyfeillion am lenwi’r Genedigaeth basged o fl odau i Tegwen gan Jonathan yn ffermio’n organig a bocsys i’r ymylon ac am eu ddau o blant yr Ysgol Sul, Ifan chanddo gant o wartheg godro, noddi. Llongyfarchiadau i Sioned a Tñ’r Ysgoldy, Llandre, ac Elain hanner cant o wartheg biff ac yn Manos, Dôl Bebin ar enedigaeth Glanfred. Fel arfer roedd digon tyfu cnydau grawn. Derbyniwyd rhoddion ariannol mab - Iago- ar y 29ain o o gyfl e i brynu amrywiol hael iawn hefyd at yr achos. Dachwedd; brawd bach i Harri.

templatelliw.indd 11 16/12/08 11:05:54 12 Y TINCER RHAGFYR 2008088

ABERFFRWD A COLOFN MRS JONES CWMRHEIDOL Mae’n gyfnod Adfent unwaith yn hun. A’r trydydd peth inni ei gofi o Sioe Aeaf Gyrrwr newydd rhagor ac yr ydym i gyd yn paratoi yw pa le y ganwyd ef. Fe’i ganed ar gyfer y Nadolig fel ffl amia, hyd mewn preseb, yn aelod o deulu digon Llongyfarchiadau mawr Llongyfarchiadau i Daniel y gwelaf ni fedr neb sôn am ddim cyffredin ac ymysg pobl gyffredin i Dafydd a Sian Morris, Owens, Ty-gof, ar basio ei ond gwyliau a theuluoedd, cardiau ac fel chi a fi y treuliodd ei ddyddiau - a Neuadd Parc, ar eu brawf gyrru yn ddiweddar. anrhegion, twrci a chacen, mins pei mae’n disgwyl mai pobl gyffredin fel llwyddiant yn y Sioe Aeaf Cymer ofal! a phwdin.Iawn, wrth gwrs, nid oes chi a fi fydd yn hyrwyddo ei waith ar yn Llanelwedd. Daeth eu dim o’i le mewn mwynhau rhoddion y ddaear hon. heboles Friars True Love yn Urdd y Benywod Duw inni o fewn rheswm ac yn gyntaf yn ei dosbarth ac yna sicr nid oes dim o’i le mewn edrych Gweddi, myfyrdod, diolch a gobaith aeth ymlaen i gipio y gul Nos Lun y cyntaf o ymlaen at dreulio amser gyda theulu yw gwir themâu y dyddiau hyn cyn wobr yn yr adran ceffylau Ragfyr cawsom noson yng a chyfeillion. Adeg i gymdeithasu ac i y Nadolig, ynghyd ag un thema arall. Cymreig. Edrychwn ymlaen nghwmni Jo Davies o’r fwyta neu yfed yw’r Nadolig. Cariad. Cyfnod i ddathlu cariad Duw i ddilyn eu llwyddiant eto Waun. Bu yn gwneud nifer atom yw’r Nadolig, cyfnod i ddangos yn y dyfodol. o wahanol ddanteithion yn Ond o fewn rheswm, felly. Nid cariad at eraill hefyd fel y gallwn brofi defnyddio siocled ac yna gwir arwyddocad yr Adfent yw ein bod wedi dysgu a dysgu yn iawn Diolch cawsom gyfl e i brofi y cyfan cychwyn tymor siopa a choginio, ei wers fawr yr Arglwydd Iesu ein bod i ar y diwedd. Margaret Davies wir arwyddocad yw rhoi cyfl e inni garu ein gilydd fel y carodd ef ni. Nid Hoffai Irfon Meredith a Dot Mees oedd yng ngofal baratoi ein heneidiau a’n bywydau am anrhegion Nadolig y meddylia’r ddiolch o galon i bawb am y te a thalwyd y diolchadau i groesawu’r baban. A credwch Beibl pan sonia ei bod hi’n well rhoi y cardiau a’r anrhegion a gan Nancy Evans. Edrychwn fi , nid trwy brynu pob siop yn na derbyn ond am ein dyletswydd ni dderbyniodd ar achlysur ymlaen yn awr am y parti Aberystwyth y mae gwir addoli’r i ofalu am ein gilydd a’r bendithion dathlu ei ben blwydd Nadolig a gynhelir ar y Nos Crist na thrwy goginio digon ar ysbrydol a ddaw yn sgil hynny. Fel arbennig yn ddiweddar Sadwrn cyn y Nadolig. gyfer byddin neu ddwy a’r rheiny y dywedodd rhywun wrthyf dro yn fyddinoedd newynog ond trwy yn ôl, nid oes sôn am na cherdyn addoliad..... Ac ni ellir addoli oni bai nag anrheg yn y Beibl! A gwir y gair ein bod yn adnabod gwir natur y ac eto, eto fyth, rydym yn parhau i Crist. Beth, felly, sydd yn rhaid inni ei dreulio’r Nadolig fel sbloet o fwyniant GWAITH gofi o am Iesu Grist? materol a dim arall - ac i feio pawb a phopeth ond ni ein hunian am ei GARDDIO Y peth cyntaf i’w gofi o amdano yw gwneud yn or - fasnachol. pwy yw’r baban hwn. Mab Duw yw, nid mab y saer fel y dywed yr Felly, ynghanol ein prysurdeb a’n anghydffurfwyr, ond mab Duw ei rhialtwch, boed inni ofalu cymryd hun, yn ddwyfol yn ei genhedliad amser i fyfyrio ar pwy yw’r baban Am bob math o oherwydd ei dad ac yn ddynol yn yn y preseb, i weddio yn ddiolchgar waith garddio rhinwedd natur ddynol ei fam. Yr amdano ac i weddio y derbyniwn ffoniwch Robert ar ail beth i’w gofi o yw paham yr nerth a gras i’w wasanaethu yn well. (01970) 820924 anfonwyd ef. Fe’i hanfonwyd gan Dduw i wneud dau beth, un yw Ond rwyf am orffen ar nodyn treulio ei ddyddiau ar y ddaear yn ychydig yn ysgafnach. Hoffai fy nhad ein dysgu ac yn ein hiachau, yn ofyn pos i bobl yr amser hyn o’r cyfannu ein perthynas â’i Dad ac yn fl wyddyn, ‘Pryd welsoch chi Nadolig ein gwneud yn holliach ac yn abl a’r Calan yn yr un fl wyddyn?’ A i’w wasanaethu a’r ail, wrth gwrs, yw pheidiwch a phoeni os mai byth oedd marw ar y Groes i brynu ein beiau eich ateb, dyna’r ateb a roddai pawb i ni a, trwy ei Atgyfodiad, i sicrhau fy nhad yn ddiffael nes peri pryder i ninnau hefyd ran yn ei deyrnas iddo ar dro am ddeallusrwydd pobl! a’i fywyd tragwyddol, rhan nid fel plant neu ddinasyddion eilradd ond NADOLIG LLAWEN A BLWYDDYN fel brodyr a chwiorydd i’r Crist ei NEWYDD DDA I CHI I GYD!

M. Th omas NADOLIG LLAWEN Plymwr lleol A BLWYDDYN Penrhyn-coch Amrywiaeth eang o Gosod gwres canolog lyfrau, cardiau,cerddoriaeth NEWYDD DDA Ystafelloedd ymolchi ac anrhegion Cymraeg. Salon cwn^ Cawodydd I CHI! Croesawir archebion gan unigolion Torri cwn^ i fri safonol Pob math o waith plymwr ac ysgolion Goginan Prisiau rhesymol 13 Stryd y Bont Ffôn symudol 07968 728 470 Kath 01970 880988 Aberystwyth Ffôn ty 01970 820375 07974677458 01970 626200

templatelliw.indd 12 16/12/08 11:05:58 Y TINCER RHAGFYR 2008 13

Clwb Golff Y Borth & Ynys-las

Cynhaliwyd cafodd Zach yr alwad i Pencampwriaeth Iau chwarae dros Gymru yn Dyfed yng Nghlwb y Tlws Reid ym Mansfi eld Y Borth eleni am a’i ddewis i chwarae yn y tro cyntaf erioed. nhîm Cymru dan 15 Pencampwriaeth sydd oed yn erbyn Surrey yng yn boblogaidd iawn ac Nghlwb Golff Walton yn fentrus ac fel arfer Heath. yn tynnu mwy nag 80 Yn yr Hydref o gystadleuwyr gydag cynhaliwyd y bwffe a’r anfanteision o 1 i 20. Aeth noson wobrwyo arferol sgôr gorau’r diwrnod gyda gyda dros 70 o’r adran iau gross o 68 gydag anfantais yn bresennol gyda’i rhieni o 1 i James Maxwell o a’i noddwyr. Prif enillwyr Trefl oyne ond cipiwyd y y noson oedd Steffan bencampwriaeth gan Zach Richards a Zach Galliford, Galliford sy’n 13 oed ac o’r gweler Zach gyda Mr Yn y llun gwelir o’r chwith Steffan Linquist (Trefnwr Iau Dyfed), Iori Jones (Capten Clwb Y Borth ac Ynys-las), John Borth gyda rownd o 72 yn a Mrs Dave Gilbert Bakewell, Zach Galliford (Pencampwr Iau Dyfed 2008). y pnawn yn dilyn rownd noddwyr Cystadleuaeth o 71 yn y bore i sicrhau y Continental Diamond (Goginan) curo Elis Lewis Gwion ap Dafydd guro llwyddiant a chyrraedd Matchplay. (Bow Street) 2 a 1 Steffan Richards o 1 a bu’n y brig fel y cystadleuwr Steffan Richards (Y Borth) rhaid i Jac Morris orfod rhoi’r ifancaf yn hanes yr holl Canlyniadau curo Angharad Basnett gêm i Jacob Billingsley. Bencampwriaeth. Rownd 1 (Bont-goch) 6 a 4 Zach Galliford (Y Borth) Jac Morris (Y Borth) curo Rownd Cyn-derfynol Canlyniadau terfynol: curo Daniel Basnett Rhodri ap Dafydd (Goginan) Bu i Zach Galliford guro 1af Zach Galliford (Y (Bont-goch) 4 a 3 o 1 Ioan Lewis 19 twll a Jacob Borth & Ynys-las) 71:72 Luke Williams (Bow Jacob Billingsley Billingsley guro Gwion ap =143 Street) curo Gareth Davies (Dôl-y-bont) curo Tomos Dafydd 2 a 1. 2il James Maxwell (Penrhyn-coch) 3 a 2 Williams (Bow Street) 7 a 6 (Trefl wyn, Ioan Lewis (Bow Terfy nol Dinbych-y-pysgod) 76:68 Street) curo Erwan Izri Rownd 2 Bu i Zach Galliford guro =144 (Penrhyn-coch) 2 a 1 Oherwydd anaf gorfod i Jacob Billingsley 3 a 2. Llongyfarchiadau mawr i 3ydd Elliot Harding Stephen Bailey (Y Borth) Luke Williams rhoi’r gêm i Angharad Basnett, 12 oed sydd (Aberdaugleddau) 76:69 =145 curo Matthew Evans Zach Galliford Dymunwn fwynhad a yn ddiweddar wedi cael ei dewis (Capel Bangor) ar dwll 20 Bu i Ioan Lewis guro Stephen llwyddiant iddynt yn eu am hyfforddiant gyda Sgwad Yn dilyn ei lwyddiant Gwion ap Dafydd Bailey 4 a 3; blwyddyn yn y swydd. Datblygu Merched Cymru.

Ar 18fed Hydref daeth y capteiniaid newydd i’r llyw yn y Drive-In Blynyddol. Yn y llun gweler y Capten Iau, Daniel Basnett, Capten y Clwb, Iori Jones, Llywydd Mike Price a Mr a Mrs Gilbert a Zach Capten y Boneddigesau Karen Evans.

templatelliw.indd 13 16/12/08 11:06:01 14 Y TINCER RHAGFYR 2008088

PEN-LLWYN A CAPEL BANGOR

Mrs Cassie Williams, Mae gennym atgofi on lu am Brynawel gynt Mrs Cassie Williams, rhai yn drist ac eraill yn ddigri. Trueni iddi Gyda thristwch y cofnodir golli ei chlyw, a berodd lawer o marwolaeth Catherine Ann anhawster, pan âi ffrindiau i’w Williams (Cassie) gynt o gweld yn ddiweddar. Brynawel, er mai yng nghartref Mae gan rai ohonom atgof Cwmcynfelin Clarach y treuliodd ohoni yn wraig olygus iawn ei blynyddoedd diwethaf, lle y pan yn ieuanc. Yn y pumdegau cafodd y gofal gorau bosibl. cynhelid cyngherddau yn yr hen Roedd yn 92 mlwydd oed, a ysgoldy, a rhyw gystadleuaeth “ mwyafrif o’i chyfoedion wedi ei y bigyrnau gorau” – sefyll y tu blaenori. ôl i lenni, a rhyw feirniad neu Ganwyd hi ar ddydd Nadolig gilydd yn dyfarnu y rhai gorau, a 1915 yn ferch i Mr a Mrs phwy oedd yr enillydd? – Cassie John a Martha Ellen Williams Williams. Maesbangor, Pen-llwyn. Bu’n Cynhaliwyd ei hangladd yng ddisgybl yn ysgol Pen-llwyn, nghapel Pen-llwyn ar yr 2il o Ysgol Ramadeg Ardwyn, a Ragfyr yng ngofal y Parchedig dilynodd hefyd gwrs mewn Ifan Mason Davies, a ddarllenodd Llaethyddiaeth Cenedlaethol, deyrnged briodol iddi, a (National Dairy Diploma) baratowyd gan Mr Martin Davies, ddiwrnodau yn wahanol bob wedi blino gormod bron i fwyta. Bu yn mynd o gwmpas a fu yn gymydog da iddi, ef a’i blwyddyn. Aethpwyd i’r gwely yn gynnar ffermydd Sir Aberteifi a briod Mrs Anne Davies. Roedd arweinwyr y grãp am 8.30, awr ychwanegol am fod threuliodd ychydig amser yn Mrs Heulwen Lewis oedd wrth (sef perchnogion y lodge wedi yr awr wedi troi (wythnos ar ôl Luton. yr organ, a Mr Martin Davies a eu geni au magu yn Churchill Prydain) Deffro bore drannoeth Roedd yn wraig a gymerai Mr Alun Jenkins a rannodd y heb weld unrhyw wahaniaeth am 7.00 yn teimlo wedi dadfl ino ddiddordeb ymhob agwedd o pamffl edi. Coffa da am wraig yn nifer yr eirth hyd yn hyn, a yn llwyr, ar ôl cysgu bron rownd waith y fferm a phan yn iau ac garedig a gweithgar. mwy na hynny roedd yr eirth y cloc. yn mwynhau iechyd da, bu yn un Estynnwn ein cydymdeimlad gwyn mewn cyfl wr bendigedig. Cawsant, meddai Ann, ddau o golofnau y gymuned. dwysaf â David a Jonathan Tybed, felly, ai dyfalu y mae y trek bob dydd, un yn y bore, nôl Rhoddodd wasanaeth arbennig Williams a’u teuluoedd. (neiaint) gwyddonwyr? i ginio ac allan eto nes ei bod i gapel Pen-llwyn, yn organyddes ac â Gill, Susan a John (a fu yn Gofynnwyd i Ann i roi braslun yn dechrau tywyllu. Roedd yn am ddegawdau, a chymerai efaciwis yn Maesbangor) ac hefyd o’r daith ddiddorol hon, ac ar rhaid bod nôl cyn nos oherwydd ddiddordeb mawr yn yr ysgol gân y cysylltiadau eraill i gyd. ôl peth perswâd arni, cafwyd y byddai yn rhy beryglus yn y a’r Gymanfa. Bu yn fl aenores am ffeithiau hyn ganddi. tywyllwch. Roedd yna bob amser fl ynyddoedd, fel ei thad a’i brawd Yr Eirth Gwyn Ar ôl marwolaeth ei mam-gu ddau arweinydd/gwarchodwr efo o’i blaen. Hithau hefyd oedd un Rhiwarthen Isaf Pen-llwyn, grãp o ddeuddeg ar y mwyaf. o sylfaenwyr pwyllgor gweithiol Clywn yn barhaus ar y teledu am bu Ann a’i hewyrth yn gwylio Nid oedd pawb yn mynd allan codi arian i adeiladu y neuadd Gynhesu Byd Eang, a pha effaith rhaglen deledu ar safari Eirth ar bob trek ond nid oedd Ann bentref. mae hyn yn ei gael ar wahanol Polar, a phenderfynu mynd eu am golli yr un wedi dod yr holl Rhaid oedd bod yn drwyadl agweddau o’n byd. dau, ar y gwyliau yma fl wyddyn ffordd. Byddai’r arweinwyr yn iawn wrth gyfl awni pob Mae sefyllfa yr hinsawdd yn ar ôl sêl y fferm sef 2001. Bu rhaid cario gwahanol bethau rhag ofn gweithgarwch. Meddai ar gof da a newid mor gyfl ym meddai’r gohirio y sêl hyd 2002 oherwydd unrhyw drwbwl gyda’r eirth, sef hoffai adrodd hanesion digri am gwyddonwyr, yn enwedig tua y clwy traed a’r genau, ac erbyn cerrig i dafl u atynt, llawddrylliau hyn ag arall. Cape Churchill, ac na fydd yna hynny roedd ei hewyrth Ossi yn gwneud sãn fel tân gwyllt, a Cofi wn, rai ohonom am Cassie eirth gwyn o gwbl ymhen amser yn wael iawn gyda leukemia. reiffl os oedd raid. Roedd bloedd yn drefnydd da unryw luniaeth yn Hudson Bay Canada. Mae’r Dim meddwl mwy am y gwyliau neu peli eira yn ddigonol rhan ar gyfer ryw sosial, gyngerdd neu môr yn rhewi yn ddiweddarach wedyn, am sawl blwyddyn, ond fwyaf o’r amser, ond defnyddiwyd gyfarfodydd cenhadol y merched. ac yn toddi yn gynt bob erbyn Hydref 2007 penderfynu y fi re cracker un waith yn unig. Roedd bob amser gormod blwyddyn. Yn Cape Churchill archebu tocyn i fynd ar ben ei Hyfrydwch pur oedd gweld yr o fwyd, ond byddai Cassie yn mae’n debyg fod yr eirth yn aros hun yn 2008. anifeiliaid gwyllt yn eu cynefi n elwa ar y cyfl e o werthu y bwyd am rew ar y môr, cyn mynd i Cychwyn o Lundain ar 31/10/08 naturiol eu hunain, a hynny oedd ar ôl, er mwyn chwyddo hela’r morloi am fwyd. Maent i Minneapolis, yna i Winnipeg ond tair neu bedair llathen oddi rhyw gronfa neu gilydd. Yn aml mewn perygl, a chyn hir yn ôl y ac ymlaen i Churchill, a chwe wrthynt. iawn byddem yn prynu yn ôl gwyddonwyr, oherwydd newid mil a hanner o fi lltiroedd a 36 Gwelsant, yn ychwanegol i’r rhai o’r cacennau ac yn y blaen, hinsawdd bydd yr eirth gwyn yn awr yn ddiweddarach, cyrraedd eirth, llwynog a’r sgwarnog arctig, byddem wedi eu rhoi yn y lle goroesi yn y gogledd yn unig, ar y lodge am 11.30 ar 1/11/08. (6 awr y caribw, bistach mwsg, bleiddiaid, cyntaf! Ni fyddai yn hapus tan ymyl yr arctig. o wahaniaeth yn ein hamser ni) wolverine, y carlwm, lemings, fyddai’r bwyd i gyd wedi mynd. Un a fu ar saffari yn ddiweddar Roedd y siwrne yn drafferthus, adar fel y dylluan eira a’r grugiar. Amseroedd difyr. yn Hudson Bay yw Ann a llawer o wastraff amser yn Roedd y gwyddau eira a’r môr Dioddefodd lawer o ergydion Vaughan, Gwarddol Pen-llwyn, y maesydd awyr – teithio ar 4 wennol y gogledd wedi ymfudo bywyd, collodd ei mam yn a gofynnwyd iddi beth oedd gwahanol awyren, y fwyaf yn cyn iddynt gyrraedd. ddeunaw oed, a thystiai fod y ei phrofi ad hi wrth ymweld ar Jumbo 747 a’r lleiaf â chwech o Roedd cogydd arbennig yn brofedigaeth hon, wedi bod yn yr eirth gwyn yn y rhanbarth seddi. y lodge yn coginio y cyfan yn ergyd drom iddi hi a’i brawd yma. Mae’n debyg fod y teithiau Cafwyd awr i ddadbacio a ffres bob dydd – bara, waffl es, Dewi. Collodd ei phriod Evan hyn wedi bod yn cymryd lle o gorffwys cyn cinio, ac wedyn cacennau ac hefyd cig lleol fel yn 1994 a’i brawd yn 1999, ac er ddechrau mis Hydref hyd canol allan ar trek o 2.00 hyd 5.00, cyn yr Ðydd eira, caribw a bustach brwydro yn galed, ni fu byth yr Tachwedd am ugain mlynedd dod yn ôl am swper blasus o mwsg. Roedd y siop agosaf siwrne un fath wedyn. bellach,_ dim ond ychydig o ãydd yr eira wedi rhostio, ond awr mewn awyren fechan, felly

templatelliw.indd 14 16/12/08 11:06:11 Y TINCER RHAGFYR 2008 15

roedd y cyfl enwad bwyd yn fraich wrth syrthio drwy’r nenfwd dod gyda phob parti unwaith yr yn gweithio ar yr estynniad. Mae wythnos. Mrs Agnes Goodson hefyd yn yr Ar y diwrnod olaf cyn dod ysbyty wedi syrthio yn y tÐ, ac adre, roeddent i fod i gael un wedi torri ei glin ac asgwrn yn diwrnod yn Churchill ei hun (y ei hysgwydd. Dymuniadau gorau dref/ pentref agosaf, tua maint a chofi on cynnes i chi i gyd am Aberaeron neu Machynlleth.) lle wellhad buan. roedd carchar yr eirth, amgueddfa, a siopau wrth gwrs. Ond oherwydd whiteout blizzard fel y gelwir, Gwasanaeth Plant roedd yn amhosib symud o’r fan – felly diwrnod ychwanegol yn y Cynhelir gwasanaeth Nadolig y lodge – neb yn cwyno! plant yn nghapel Pen-llwyn fore Bore drannoeth, roedd yn Sul Rhagfyr 21ain am 10 o’r gloch. well, ond yn dal yn eira trwm, Anerchir gan Mr Huw Roderick. ond gallasent fynd ar yr awyren Croeso i bawb. fach tua canol y prynhawn, i ddechrau’r siwrnau hir adref. Priodas Dda Un siom a gafodd Ann, oherwydd bwrw eira bob nôs, ni Llongyfarchiadau a phob chafwyd y cyfl e i weld goleuni’r dymuniad da i Mr Rhodri gogledd, yr aurora borealis. Francis, Preswylfa, Dolypandy, a Byddai hynny meddai, wedi fydd wedi priodi â Noi Saesua o coroni’r cwbsl yn hyfryd iawn. Wlad Thai erbyn dod o’r wasg. Yn sicr roedd y cyfan yn gyfl e Priodas dda i chi eich dau. gwych ac yn brofi ad anhygoel. Diolch Ann, am fod yn ein Merched y Wawr – “Iolo Williams” am y mis! Cangen Melindwr

Pen blwydd hapus Ar nos Fawrth, 2ail Rhagfyr, cyfarfu’r aelodau ym Mhlas Llongyfarchiadau, a chyfarchion Antaron ar gyfer ein cinio pen blwydd i Mrs Margaret Jones, Nadolig. Braf oedd gweld cynifer Bronllys gynt, (yr arlunydd ac o’r aelodau yno. Gofynnwyd awdures) sydd yn dathlu ei phen bendith ar y bwyd gan Eirlys Cyngerdd Mawreddog blwydd yn 90 oed ar 28ain o Davies, Bryn Meillion. Ragfyr. Yn eglwys Dewi Sant Capel Bangor Nos Wener 7ed o Dachwedd, Wedi mwynhau pryd blasus, cynhaliwyd cyngerdd mawreddog gan y delynores enwog Eira Enillwyr Clwb Cant cyfl wynodd ein llywydd, Mary Lynne, merch Mr a Mrs Hywel ac Enid Jones, Awel Deg, Capel Neuadd Pen-llwyn Jones, y wraig wadd, sef Elisabeth Bangor. Tachwedd 08 Evans. Dywedodd wrthym nad Roedd hefyd dwy o ddisgyblion Eira yn cymryd rhan gyda’i oedd pob amser yn gallu rhoi telynau; ynghyd â phlant Ysgol Pen-llwyn, Glenys Jenkins o eglwys 1. £20.00 - 54 - Mrs Gwyneth enw i berson, ac mae’n siÐr ei Penrhyn-coch, ac Elisabeth Jenkins o eglwys Bont-goch. Harris, Cefn Melindwr, Capel bod yn dod ar draws llawer o Roedd yr eglwys yn llawn, â oedd yn dangos fod Capel Bangor yn Bangor bobl yn ei gwaith fel Swyddog ymhyfrydu yn un o blant yr ardal sydd wedi cyrraedd y brig yn 2. £10.00 - 08 - Mr Aled Roberts, Datblygu y Mudiad. Ond roedd ei gyrfa. Maesawel, Capel Bangor digwyddiadau yn wahanol. Ar y Dydd Sadwrn canlynol fe gynhaliodd Eira ddosbarth Meistr 3. £5.00 - 88 - Mrs Vera Lewis, Gallai gofi o am ddigwyddiadau yn yr eglwys, gyda thri ar ddeg o blant lleol, sydd yn dysgu canu’r Pencae, Taliesin yn ystod ei phlentyndod yng delyn. 4. £5.00 - 28 – D.I.H. Jones, Ffordd Nghellan o oedran ifanc iawn. Bryn-y-môr, Aberystwyth Cafwyd ganddi fraslun o’i gyrfa fel athrawes yn y sir cyn iddi Gyrfa Chwist ddechrau ar ei swydd bresennol bum mlynedd yn ôl. Cofi wch am Yrfa Chwist Flynyddol y pentre, i’w chynnal Diolchwyd i’r wraig wadd ac yn y Neuadd ar Nos Wener 19eg i Blas Antaron gan y llywydd. Ragfyr am 7.30yh Enillwyd y raffl gan Margaret Dryburgh, Aerona Armitage a Damweiniau Margaret Stephens.

Dywedir weithiau, fod damweiniau Cyfarchion y Nadolig yn digwydd bob yn dri. Yn sicr hynny a ddigwyddodd y mis Pob dymuniad da a boed i chi hwn. Blin oedd clywed am Mrs ddiwrnod hapus bob un sydd Elizabeth Jones, Rhoslwyn, yn yr yn glâf, mewn ysbyty, neu mewn ysbyty wedi torri ei garddwrn. Mr cartref y Nadolig hwn, oddi Garth Hughes, Brynawelon, yntau wrth yr ardal, a bendith Duw fo hefyd wedi torri asgwrn yn ei arnoch.

templatelliw.indd 15 16/12/08 11:06:22 16 Y TINCER RHAGFYR 2008088

i Mair a Joseff yn y llety ym er mwyn y Gwaredwr mewn MYFYRDOD Y NADOLIG Methlehem, tybed faint o le a gwahanol rannau o’r byd. Beth a rown ninnau i’r Arglwydd Iesu yn wnawn ni? Eistedd yn gysurus yn ein calonnau y Nadolig hwn? A ein rhigolau neu …? Daeth y gaeaf yn gynnar am eni’r baban Iesu gan ddatgan fydd yna groeso anrhydeddus i’w Y mae’r angylion hefyd yn ein eleni. Chwythodd gwyntoedd na ddylem gael ein twyllo gan y werthoedd a’i egwyddorion, neu a herio i gyhoeddi genedigaeth anghynnes y dirwasgiad fath ffwlbri noeth am ddoethion fydd ein bywydau wedi’u llenwi’n y baban Iesu a dyfodiad ein economaidd gan adael y byd a’r a seren, bugeiliaid ac angylion! ormodol gan brysurdeb a gofalon Gwaredwr i’n byd. A wnawn betws mewn cyfl wr o argyfwng a Ond beth bynnag yw eich barn yr ãyl? ninnau hynny eleni, neu a dychryn. Yn ôl rhai gwybodusion, am hynny, fe lwyddodd yr hanes Er i’r bugeiliaid gael eu ystyriwn mai mater preifat a fe fydd wynebu’r oerni hwn yn am y geni gwyrthiol i gyfareddu dychryn gan ymddangosiad phersonol yw ein ffydd ac nad peri i lawer ohonom gymryd dynoliaeth am ganrifoedd ac y dramatig y llu nefol, yr oeddent rhywbeth i’w rannu ag eraill? stoc o ddiben a phwrpas ein mae’n parhau i wneud hynny hwythau’n barod iawn i ymateb Ac yna fe gofi wn am rieni’r bodolaeth. A dyna’n union hefyd heddiw hefyd drwy ein herio i i’r cyhoeddiad am enedigaeth y Iesu yn ymateb i alwad Duw, er a wna Gãyl y Nadolig. Fe fydd feddwl am ein ffordd wastraffl yd Gwaredwr. A fyddwn ninnau yr nad oeddent ar y pryd wedi deall ambell un wrth gwrs yn ddigon o fyw. Ystyriwn y pethau hyn! un mor barod eleni i ymateb i beth yn union fyddai oblygiadau parod i ddibrisio’r hen, hen hanes Tra’n cofi o nad oedd yna le alwad Duw ar ein bywydau, neu hynny. Fel Mair a Joseff, cawn a fydd yna fl inder a diffyg cred ninnau hefyd ein herio y Nadolig yn ein llethu a’n rhwystro rhag hwn i ymddiried o’r newydd yn y dirnad ei ewyllys? Duw a’n carodd. DYHEU AM RAN FEL MARTHA A beth am y doethion? Cofi wn Yng nghanol gofi diau ac iddynt hwy fentro eu bywydau argyfwng yr oes, ystyriwn y Anghofi wch am goluro a Mae yma stori dda, afaelgar, drwy fynd ar ofyn y brenin pethau hyn ac o wneud hynny, thrin gwallt, ac am wisgoedd yn ogystal â phortread cryf a Herod er mwyn dod o hyd i’r bydded i ni brofi o wir fendithion cymhleth a chrand. Nid gyda’r sensitif o fywyd amaethyddol baban bach. Yn yr un modd y Gãyl y Geni. pethau arwynebol hynny Cymru,” ychwanega. mae yna fi loedd o Gristnogion y mae cyrraedd at wraidd Mae’r ffi lm yn dilyn hanes heddiw yn barod i fentro’r cyfan Y Parchg Judith Morris cymeriad yn ôl un o actorion Martha a’i dau frawd, Jac (Ifan enwocaf Cymru, Sharon Huw Dafydd) a Sianco (Geraint Morgan. Hi yw Martha, gwraig Lewis) wrth i’r tri ymdrin â fferm ddiffwdan, a phrif newidiadau yn eu bywydau ar gymeriad ffi lm fawr S4C ar ôl marwolaeth eu mam. gyfer y Nadolig, sef Martha, Jac “Rwy’n falch o fod yn rhan a Sianco. o ffi lm sy’n delio â bywydau O’r Cynulliad – Elin Jones AC Mae’r ffi lm yn addasiad pobl ganol oed, hefyd,” meddai o nofel lwyddiannus Caryl Sharon. “Mae dogn helaeth o Lewis, Goginan. Creodd y nofel brofi ad bywyd yn gwneud pobl Yn ystod y mis yn fraint i gryn gyffro ymysg darllenwyr yn ddiddorol. Mae gennym ni diwethaf rwyf gwrdd â chriw Cymru pan gyhoeddwyd straeon pwysig i’w hadrodd a’u wedi cael cyfl e i o drigolion y gwaith yn 2004, gan fynd rhannu.” fynychu nifer o Llan-non wrth ymlaen wedyn i ennill Gwobr Cynhyrchir y ffi lm, sy’n ddigwyddiadau iddynt ymweld Llyfr y Flwyddyn, prif wobr ddwy awr o hyd, gan gwmni ar hyd a lled ââ’r Cynulliad y diwydiant cyhoeddi yng Teledu Apollo, a ffi lmiwyd y Ceredigion. CCenedlaethol Nghymru, yn 2005. cyfan ar leoliad ar fferm Cribor Roeddwn yn yychydig “Rwy wedi dyheu am gyfl e Fawr yn ardal wledig Pont-siân, falch iawn i fod wwythnosau yn ôl. i chwarae’r math yma o Ceredigion. Caryl Lewis yn bresennol WWedi iddynt fynd gymeriad ers sbel. Ro’n i wir addasodd ei gwaith ei hun ar yn Eisteddfod aarr daith ddwysedig yn teimlo ei bod hi’n fraint gyfer y sgrin. CFfI o aamgylch y Senedd, cael actio Martha,” meddai Ceredigion roeroeddd yn braf gallu Sharon wrth drafod ei rhan yn Darlledir Martha, Jac a Sianco yn Llanbedr Pont SteffanSff caell gair gyda nhw y ffi lm. “Rwy hefyd yn credu dydd Nadolig am 9.00pm ar S4C; eleni ac fe hoffwn longyfarch ac ateb rhai cwestiynau bod y ffi lm ei hun yn bwysig hefyd nos Fawrth, 30 Rhagfyr clwb Llanwenog am gyrraedd ynghylch fy nyletswyddau ym iawn o safbwynt diwylliannol. am 9.10pm y brig eleni. Fe fynychais Mae Caerdydd a’u hargraffi adau berfformiad o Milcshêc, sef nhw o’r adeilad. cynhyrchiad newydd Cwmni Theatr Ieuenctid Ceredigion Yn ogystal, cefais fy ngwahodd (CIC!) a oedd yn adrodd i gynorthwyo gyda’r lansiad o hanes y diwydiant llaeth lleol. Apêl Nyrs Calon Ceredigion Roedd hwn yn gynhyrchiad gyda Sefydliad y Galon yng proffesiynol dros ben ac yn Nghymru. Nod yr ymgyrch fodd addas tu hwnt i ddathlu yw codi £125,000 er mwyn pen-blwydd y cwmni drama cefnogi gwaith nyrs arbennig yn ugain mlwydd oed. yng Ngheredigion i weithio fel cyswllt rhwng cleifi on Gwnaeth grãp ‘Inner Wheel’ sydd wedi dioddef clefyd y Aberystwyth fy ngwahodd galon a’r gwasanaeth iechyd. yn ddiweddar i ymuno â nhw Rwy’n llwyr gefnogi’r apêl ac yn ei noson siarter a rhoi blas rwy’n siãr bod nifer ohonoch o’m gwaith fel yr Aelod o’r hefyd yn adnabod ffrindiau a Cynulliad dros Geredigion pherthnasau y mae problem a’r Gweinidog dros Faterion â’r galon wedi cael effaith ar eu Gwledig. Roedd hi hefyd bywyd dyddiol.

templatelliw.indd 16 16/12/08 11:07:06 Y TINCER RHAGFYR 2008 17

YSGOL PEN-LLWYN

Cyngerdd y delyn Agi! Agi! Agi!

Roedd nos Wener, Tachwedd Sioe ym Mhenweddig oedd 7fed yn noson arbennig i blant Agi! Agi! Agi!, ac fe fwynhaodd ysgol Pen-llwyn. Roedd un o blwyddyn 5 a 6 y perfformiad yn gyn-ddisgyblion yr ysgol yn dod fawr iawn. yn ôl i’r ardal i gynnal cyngerdd. Daeth Eira Lynne Jones ynghyd a Plant mewn Angen rhai o’i disgyblion i gynnal noson yn yr eglwys ac fe gafodd plant yr Cafwyd sesiwn tawel noddedig a ysgol gyfl e i gymryd rhan yn ystod chystadleuaeth gwisg ffansi i godi y noson. arian at blant mewn angen eleni. Codwyd £220 i gyd a byddwn yn Y rhai a fu yn cynrychioli yr ysgol danfon hanner yr arian at blant oedd Oliver, Ieuan, Tomos, Rhian, mewn angen a chadw hanner i’w Keiran, Rebecca, Steffan, Iestyn, roi yng nghronfa’r ysgol. Nuala, Laura, Alan, Haf, Alaw a Llyr. Gwneud cardiau Blwyddyn 5 a 6 Ysgol Pen-llwyn ac Ysgol Syr John Rhys fu’n gweld y sioe Agi! Agi! Ymweliad â Chanolfan y Bu’r plant yn gwneud cardiau Agi! ym Mhenweddig. Celfyddydau Nadolig gyda rhai o rieni blwyddyn 6. Diolch i Louise Bu plant dosbarth 1 a blwyddyn Herschell, Mrs J Nicholls a Mrs 3 yn cael profi ad o weithio gyda Sian Evans am roi o’u hamser. Bydd Ruth Jane yr artist o Dal-y-bont. y cardiau yn cael eu gwerthu yn y Daeth y plant a esiamplau diddorol ffair Nadolig yn ystod yr wythnos o waith yn ôl i ddangos i ni yn yr olaf. ysgol. Marc Safon Gala Nofi o yr Urdd, Aberystwyth a Thregaron Braf yw cael dweud ein bod wedi derbyn y pedwerydd marc safon Aeth nifer o blant yr Urdd i sydd yn gadarnhad ein bod yn gystadlu yn y Gala nofi o. cadw i fyny gyda’r safonau mewn llythrennedd a rhifedd.

Dosbarth 2 Ysgol Pen-llwyn, yn ystod eu sesiwn tawel noddedig.

Gwasanaeth boreol

Hyfryd oedd croesawu y Parchg RHODRI JONES Livingstone atom i gynnal gwasanaeth Brici a chontractiwr unwaith eto. Bu’n egluro arferiad adeiladu y Christingle yn nhraddodiad yr eglwys. Bu’r plant bach yn dangos eu 07815 121 238 christingle eu hunain i weddill yr ysgol ar ddiwedd y gwasanaeth. Roedd Gwaith cerrig yn wasanaeth oedd yn gweddu’n Adeiladu o’r newydd hyfryd a’n thema tymhorol “ Sain a Estyniadau Patios Tair o ferched dosbarth 2 Ysgol Pen-llwyn wedi gwisgo i fyny ar gyfer Plant mewn Golau”. Waliau gardd Angen Llandre Bow Street

M & D PLUMBERS

Gwaith plymer & gwresogi Prisiau Cymharol; Gostyngiad i Bensiynwyr; Yswiriant llawn; Cysylltwch â ni yn gyntaf ar 01974 282624 07773978352

templatelliw.indd 17 16/12/08 11:07:19 18 Y TINCER RHAGFYR 2008088

YSGOL RHYDYPENNAU

Nofi o’r Urdd Eifi on Collins, XL Wales. Mae Mr Collins yn ymweld â’r Yn dilyn Gala Nofi o Cylch ysgol ddwywaith y fl wyddyn Aberystwyth yn ddiweddar er mwyn datblygu sgiliau bu rhai o blant yr ysgol yn gwyddonol a thechnolegol cynrychioli cylch Aberystwyth a y plant. Mae’r plant yn Thregaron yng Ngala Rhanbarthol mwynhau cwblhau y tasgau Ceredigion Yr Urdd ar yr 2il yn fawr iawn ac y mae o Ragfyr ym Mhwll Nofi o gweithgareddau Mr Collins yn Plas-crug. Llongyfarchiadau mawr hynod o ddifyr. i’r canlynol am gystadlu mor Ar y 18fed o Dachwedd bu’n frwd:- Cystadleuaeth blwyddyn anrhydedd mawr i fl wyddyn 3 a 4-Joshua Erskine (Cefn- 5ed); 5 a 6 i ymweld â’r Llyfrgell Sion Manley (Broga-2il); Joshua Genedlaethol er mwyn gweld Erskine, Sion Manley, Trystan arddangosfa go arbennig Griffi ths, Aaron Glover (Cyfnewid gan yr arlunydd byd enwog, Blwyddyn 5 a 6 yn cwblhau tasg ar waith da Vinci yn y Llyfrgell Genedlaethol. Cymysg-3ydd). Cystadleuaeth Leonardo da Vinci. ‘Roedd hi’n blwyddyn 5 a 6-Lucy Ankin (Cefn- fraint gweld campweithiau 3ydd); Rachel Howard (Cymysg hynafol a grewyd dros 500 Unigol-5ed); Lucy Ankin, Rachel mlynedd yn ôl! Hoffai’r ysgol Howard, Kelly Harper, Lorna ddiolch i Rhodri Morgan Harper (Cyfnewid Cymysg-3ydd). ac Owen Llewelyn am eu trefniadau effeithiol ac am eu Noson Agored gweithgareddau pwrpasol. Bu plant blwyddyn 5 a Ar y 10fed o Dachwedd, 6 yn ffodus i weld sioe cynhaliwyd noson agored i Nadolig Ysgol Penweddig yn fl ynyddoedd 1-6. Cafodd y rhieni ddiweddar. ‘Agi! Agi! Agi!’ oedd gyfl e i weld gwaith y plant ac i enw’r sioe ac wrth fwynhau’r drafod y cynnydd a’r datblygiad yn perfformiad roedd hi’n braf ystod y tymor. gweld nifer o gyn-ddisgyblion yr ysgol yn perfformio mor Ffair Lyfrau arbennig o dda. Aeth plant blynyddoedd 1 i Codi arian ar gyfer Plant Mewn Angen. Ar y 10fed o Dachwedd, roedd hi’n 6 i Ganolfan y Celfyddydau amser eto i gynnal y Ffair Lyfrau ar y 5ed o Ragfyr i fwynhau’r yn yr ysgol. Mae’r ffair yn gyfl e panto blynyddol. ‘Lleu Llaw gwych i’r plant a’r rhieni i ddewis Gyffes’ oedd enw’r panto eleni, a dethol pob math o lyfrau difyr. a chafodd y plant hwyl yn Prynwyd gwerth £465.03 o lyfrau gwylio’r miri ar y llwyfan. yn ystod y ffair. Campus! Chwaraeon Plant mewn angen Dyma ganlyniadau diweddar Roedd hi’n ddiwrnod Plant mewn y ddau dîm hoci. angen ar y 13eg o Dachwedd. Bu’r Rhydypennau A – 3; Cyngor Ysgol yn brysur yn trefnu Cwmpadarn A – 2. nifer o weithgareddau difyr er Rhydypennau B – 1; mwyn codi arian i’r elusen. Ar Tal-y-bont A – 0. ddiwedd y dydd casglwyd £370. Rhydypennau A – 4; Llwyn Ardderchog! yr Eos A – 0. Rhydypennau B – 1; Llwyn Mr Havard a dau o blant Blwyddyn 1 yn cyfl wyno rhodd i Mrs Janet Evans. Ffarwelio yr Eos B – 1. Rhydypennau A – 4; Padarn Ar yr 2il o Ragfyr cynhaliwyd Sant – 1; gwasanaeth arbennig er mwyn Rhydypennau A – 4; ffarwelio yn swyddogol â Mrs Penrhyn-coch A – 2. Janet Evans. Bu Janet Evans yn Rhydypennau B – 3; aelod o staff yr ysgol am nifer o Penrhyn-coch B – 2. fl ynyddoedd. Hoffai’r ysgol ddiolch o galon iddi am ei hymroddiad a’i Diogelwch gwaith caled dros y blynyddoedd. Derbyniodd siec a darlun arbennig Apwyntiwyd Mrs Siân Powell gan yr ysgol fel rhodd i gofi o am ei fel Swyddog Croesi’r Ffordd blynyddoedd o wasanaeth. ar ddechrau mis Rhagfyr er mwyn sicrhau cymorth i’r plant Ymweliadau i groesi’r ffordd wrth gyrraedd yr ysgol yn y bore ac wrth Ar y 11eg a’r 12fed o Dachwedd ymadael gyda’r hwyr. Pob Hwyl Mae’r ysgol bellach wedi ennill statws ‘Ysgol Eco’. Dyma’r Pwyllgor Eco yn cafwyd ymweliad arall gan Mr iddi yn ei swydd newydd. paratoi i godi’r baner.

templatelliw.indd 18 16/12/08 11:07:29 Y TINCER RHAGFYR 2008 19

YSGOL PENRHYN-COCH

Diwrnod Celf Gobeithir yn awr creu cysylltiadau gydag ysgolion o Awstria, Yr Eidal, Teithiodd holl ddisgyblion Gwlad Pãyl ac Iwerddon. yr ysgol i lawr i Ganolfan y Celfyddydau yn Aberystwyth. Gala Nofi o Pwrpas y diwrnod oedd i gael blasu amrywiaeth o gelfyddydau Teithiodd nifer o ddisgyblion ar gael gan gynnwys cerddoriaeth, i lawr i’r pwll nofi o i gymryd crochenwaith, ffotograffi aeth a rhan yng Ngala Nofi o yr Urdd, phrintio. Bu’r disgyblion wrthi Cylchoedd Aberystwyth a yn cael blas ar chwarae drymiau Thregaron. Er nofi o’n dda iawn, o Dde America, creu darnau yn anffodus ni llwyddodd yr amrywiol o grochenwaith, un i ennill drwodd i’r rowndiau printio ar ddefnydd ynghyd â terfynol. Da iawn i bob un a fu’n chreu lluniau ffotograffi aeth cystadlu. gan ddefnyddio gwrthrychau Anwen, Lisa a Hope wrthi yn chwarae’r drymiau yn y gweithdy drymio samba yng amrywiol. Tywyswyd rhai Ffair Nadolig Nghanolfan Y Celfyddydau disgyblion o amgylch y theatr i ddangos yr hyn sydd yn digwydd Yn ôl yr arferiad, cynhaliwyd ein y tu ôl i’r llwyfan. Diolch i Rachel Ffair Nadolig ar nos Iau cyntaf Scurlock am yr holl drefniadau. mis Rhagfyr. Cefnogwyd y noson Cafwyd llawer o hwyl a mwynhad gan nifer o fusnesau lleol drwy yno ynghyd â dysgu am gelf stondinau neu roddion amrywiol. amrywiol. Diolch i bob un ohonynt am eu haelioni a’u parodrwydd i gefnogi Ffair Aeaf yr ysgol. Llwyddwyd i godi dros £500 i’r ysgol. Teithiodd nifer o ddisgyblion yr ysgol i fyny i’r Ffair Aeaf Comisiwn Coedwigaeth yn Llanelwedd. Bu’r disgyblion wrthi am wythnosau dan ofal Ar ddydd Gwener cyntaf mis Miss Davies yn creu amrywiaeth Rhagfyr, teithiodd disgyblion y helaeth o eitemau o ddynion eira i dosbarth derbyn a blynyddoedd Dosbarth dau yn Llanerchaeron gyda Mr.David fl apjacks, bisgedi wedi eu haddurno 1 a 2 i lawr i’r goedwig yng Jones. i addurniadau. Yn anffodus ni Ngogerddan. Yno, cafwyd cyfl e chafwyd gwobr ond bu i rai gael i fwynhau gweithgareddau eu cyfweld ar gyfer y teledu. amrywiol. Yn ystod yr ymweliad, Bethan Owen-Doram o’r dosbarth Diolch i’r rhai a ddaeth i fyny i cafwyd syrpreis wrth i Siôn Corn derbyn ennill y wobr gyntaf. Lanelwedd i roi help llaw gyda ddod at y disgyblion i rannu Llongyfarchiadau iddi am ennill y chludo’r eitemau. anrhegion iddynt. Er y tywydd gystadleuaeth. gwlyb a’r holl fwd, cafwyd llawer Gwlad Pãyl o hwyl. Diolch i Leigh am drefnu’r Llanerchaeron ymweliad. Fel rhan o brosiect Commenius, Aethon ni i Llanerchaeron i teithiodd Mr Hill i Elblag Ford Gron ddysgu am y fferm ac am hen yng ngwlad Pãyl. Pwrpas ei bethau. Gwelon ni lawer o foch ymweliad oedd i greu a datblygu Yn ôl yr arfer, bu disgyblion bach ciwt – mor ciwt a ni! Bu partneriaethau rhwng yr ysgol yr ysgol yn cystadlu yng Beca ac Aneurin yn godro buwch ac ysgolion mewn gwledydd nghystadleuaeth “Tân Gwyllt” – ond dãr ddaeth allan dim llaeth! eraill o fewn Ewrop. Yn ystod yr y Ford Gron. Disgwyliwyd i Roedd olwyn ddãr enfawr yno a ymweliad cafwyd cyfl e i weld rhai ddisgyblion i dynnu lluniau o thractor mwdlyd hefyd. Diolch yn o draddodiadau a diwylliant gwlad noson tân gwyllt gan ddefnyddio fawr iawn i Mr Jones am fynd a ni Pãyl yn ogystal a thrafod syniadau unrhyw gyfrwng. Allan o 19 o gwmpas Llanerchaeron. Doedd gydag athrawon o wledydd eraill. o ysgolion a gystadlodd, bu i dim ots am y glaw!

TAFARN TYNLLIDIART Ty Bwyta a Bar Prydau neilltuol y dydd Prydau pysgod arbennig Cinio Dydd Sul Bwydlen lawn hanner dydd neu yn yr hwyr CROESO (mantais i archebu o fl aen llaw) CAPEL BANGOR 01970 880 248

templatelliw.indd 19 16/12/08 11:07:48 20 Y TINCER RHAGFYR 2008088

TASG Y TINCER

A ddaru chi fwynhau’rau’r ffair? Ew, roedd y tywydd yn oer, ac roeddoedd pawb o’r golwg o dann eu hetiau a’u scarfi auu gwlân, ond roedd ynn werth mynd yno i fwynhau’r swn a’r stondinau a’r arolgeuon bwyd gwahanol, o hotdogss i waffl es a chnau! Diolch i bawb fu’n lliwio’r ffarmwr balch y mis diwethaf, wedi iddo gael cynhaeaf dda.a. Carwyn Davies Dyma pwy fu wrthi’ni’ brysur b gyda’r pensiliau a’r paent a’r iawn pawb arall hefyd, wrth gwrs! crayons: Ydi, mae’r Nadolig bron Iona Morgan, Garn Rhos, Bow wedi cyrraedd. A ddaru chi Street; Daniel Iwan Rees, Brysgaga, anfon eich llythyr at Siôn Corn Bow Street; Ceri Ann Garratt, mewn da bryd eleni? Mae’n 12 Y Ddôl Fach, Penrhyn-coch; siwr bod gennych gyngherddau, Tomos Jenkins, Ynysgreigiog, oedfaon, a sioeau o bob math Tre’r-ddôl; Carwyn Davies, yn eich ysgolion, capeli, eglwysi Cynon Fawr, Llanfi hangel-y a phentrefi . Rwy’n hoff iawn Creuddyn; Glesni a Teleri o weld y goleuadau yn y tai a’r Morgan, Ger-y-nant, Dolau; Mali siopau, sy’n ein hatgoffa o’r prif Bailey, Ynys Afallon, Y Borth. reswm dros y ffys, y bwyta a’r Ti, Carwyn Davies, Llanfi han- mwynhau, sef geni Iesu Grist gel-y-Creuddyn sy’n ennill y wrth gwrs, mab Duw a goleuni’r tro hwn. Diolch i ti am dy lun byd. Golau’r seren arweiniodd y lliwgar. Hefyd, mae gennym ail doethion a’r bugeiliaid at fan geni wobr y mis hwn, gan ei fod yn Iesu, ym Methlehem – rydych i amser arbennig o’r fl wyddyn, a ti, gyd yn gwybod yr hanes! Ond, Ceri Ann Garratt, Penrhyn-coch a wyddoch chi fod yr Iddewon sy’n ei hennill. Da iawn chi, a da hefyd yn dathlu yr adeg hon o’r fl wyddyn? Mae ganddyn Elain Donnelly, nhw eu gwyl eu hunain or enillydd Medi enw Hanukkah neu Chanukah. Enw arall ar yr ãyl hon yw Gãyl y Goleuadau. Hyfryd Enw ‘te! Gãyl 8 diwrnod yw hon, rhwng canol Tachwedd a chanol Rhagfyr, yn ôl calendar Cyfeiriad arbennig yr Iddewon. Mae’r Iddewon yn dathlu’r Ðyl drwy osod canhwyllbren arbennig o hardd yn eu cartrefi . Gelwir y canwyllbren yn Menorah, ac mae un gannwyll yn cael ei chynnau ar bob un noson o Hanukkah, nes erbyn yr 8fed diwrnod, mae’n Oed Rhif ffôn rhoi goleuni llachar, digon tebyg i’n canhwyllau a’n goleuadau ni ar ein coed Nadolig. Y mis hwn, beth am liwio’r llun o’r bachgen Iddewig yn cynnau’r menorah?

Anfonwch eich gwaith at y cyfeiriad arferol, Tasg y Tincer, 46 Bryncastell, Bow Street SY24 5DE erbyn 4ydd Ionawr 2009. Ta ta tan toc, a Rhif 314 | RHAGFYR 2008 mwynhewch y Nadolig!

Ceri Garratt

templatelliw.indd 20 16/12/08 11:08:03