Y TINCER MEWN LLIW!

PRIS 50c

Rhif 311

Medi Y TINCER 2008 PAPUR BRO GENAU’R-GLYN, MELINDWR, TIRYMYNACH, TREFEURIG A’R BORTH AGOR SWYDDFA

Bu Dirprwy Brif Weinidog Cymru, Ieuan Wyn Jones, yn agor pencadlys newydd StrataMatrix yn swyddogol dydd Iau Medi’r 4ydd ym Mhlas Gogerddan ac yn lawnsio Monitor Cymru, is-gwmni newydd StrataMatrix sydd yn darparu gwasanaethau monitor digidol.

Yn y llun mae Huw Jones, Cyfarwyddwr; Wynne Melville Jones, Cadeirydd a Sylfaenydd StrataMatrix; Arwyn Davies, Rheolwr Gyfarwyddwr a Dawn Havard, Cyfarwyddwraig. ENNILL CADAIR ESGOB NEWYDD

Vernon Jones, yn ennill coron Eisteddfod Rhys Thomas James, Llanbedr Ar Fedi 1af etholwyd y Tra Pharchedig John Wyn Evans, Deon Eglwys Pont Steffan yn ystod mis Awst gyda’i wyrion Gruff ac Ifan. Gadeiriol Tyddewi, yn 128fed esgob Esgobaeth Tyddewi. Llun: Tim Jones Bu’n byw, tra yn blentyn, ym Mhenrhyn-coch – gweler tudalen 12 -13. 2 Y TINCER MEDI 2008

CYDNABYDDIR Y TINCER CEFNOGAETH - un o bapurau bro Ceredigion | Sefydlwyd Medi 1977 ISSN 0963-925X | Rhif 311 | Medi 2008

SWYDDOGION DYDDIADUR Y TINCER GOLYGYDD - Ceris Gruffudd Rhos Helyg, 23 Maesyrefail Y DYDDIAD OLAF Y BYDD GOHEBWYR LLEOL YN DERBYN DEUNYDD AR Penrhyn-coch % 828017 [email protected] GYFER Y RHIFYN NESAF FYDD HYDREF 2 A HYDREF 3 I’R GOLYGYDD. DYDDIAD CYHOEDDI HYDREF 16 STORI FLAEN - Alun Jones Gwyddfor % 828465 MEDI 20 - TACHWEDD 22 Genedlaethol Cymru yn cyflwyno HYDREF 18 Nos Sadwrn TEIPYDD - Iona Bailey Arddangosfa Jeremy Moore Iesu! (Aled Jones Williams) yng Cyngerdd Corau Meibion Blaenau: Rhwng Daear a Nef. yn Nghanolfan y Celfyddydau am Unedig Ceredigion ym

CYSODYDD - Dylunio GraffEG % 832980 LLGC 7.30 Mhafiliwn Pontrhydfendigaid CADEIRYDD - Mrs Llinos Dafis, Cedrwydd, Elw at Eisteddfod yr Urdd 2010 Llandre % 828262 MEDI 27 Nos Sadwrn HYDREF 13 Nos Lun Noson . Tocynnau o Siop Inc a Siop y Cwmni Theatr Cydweithredol Dweud ei ddweud – Y Parchg Aled Pethe neu o wefan y Pafiliwn www. IS-GADEIRYDD - Elin Hefin, Ynyswen, Troed y Rhiw yn perfformio Jones Williams yn trafod ei ddrama pafiliwnbont.co.uk neu dros y ffôn Stryd Fawr, Y Borth % 871334 Blodeuwedd (Saunders Lewis) Iesu ym Morlan, Aberystwyth am (01974) 831 635 YSGRIFENNYDD - Anwen Pierce ym Morlan, Aberystwyth am 7.30 7.30 46 Bryncastell, Bow Street % 828337 HYDREF 24 Dydd Gwener MEDI 29 Nos Lun Swgrs yn HYDREF 15 Nos Fercher Ysgolion Ceredigion yn cau am TRYSORYDD - Aled Griffiths, 18 Dolhelyg, y gyfres Dweud ei ddweud gan John Glant Griffiths, yn sôn hanner tymor Penrhyn-coch % 828176 gyda chymorth sleidiau, am [email protected] yr Athro Gareth Wyn Jones – Tswnamis bach a mawr ym Ryfeddodau’r goedwig oddi mewn HYDREF 24 Nos Wener Twmpath CASLWR HYSBYSEBION - Bryn Roberts, 4 Morlan, Aberystwyth am 7.30 ac oddi allan. Cymdeithas y Dawns gydag Erwyd Howells yng Brynmeillion, Bow Street % 828136 Penrhyn yn festri Horeb am 7.30 Ngwesty’r Hafod, Pontarfynach LLUNIAU - Peter Henley HYDREF 1 Nos Fercher Gwasanaeth Pwyllgor Apêl Etholaeth Melindwr Dôleglur, Bow Street % 828173 diolchgarwch Horeb yng nghwmni HYDREF 15 Nos Fercher Eisteddfod Genedlaethol yr Urdd, Dr Dylan John fydd yn trafod ei Eisteddfod Genedlaethol yr Urdd, Ceredigion 2010 TASG Y TINCER gyfnod yn Lesotho am 7.00 Ceredigion 2010 Anwen Pierce Pwyllgor Apêl Etholaeth Melindwr TACHWEDD 14 Nos Cyfarfod HYDREF 2 Nos Iau Noson o Cyfarfod Cyhoeddus yn Neuadd yr cyhoeddus dan nawdd Cangen GOHEBYDDION LLEOL ddramâu gan Licris Alsorts: Rhwng Eglwys, Capel Bangor am 7.30 pm Plaid Cymru Bro Dafydd yn trafod pob cegiad a Dail Tafol yn Neuadd Tai fforddiadwy gyda Jocelyn ABER-FFRWD A CHWMRHEIDOL Rhydypennau am 7.30 HYDREF 17 Nos Wener Davies AC (Gweinidog Tai) ac Elin Mrs Beti Daniel, Glyn Rheidol % 880 691 Darlith agoriadol Cymdeithas Jones AC (Gweinidog Materion HYDREF 10 - 11 Nosweithiau Lenyddol y Garn gan yr Arglwydd Gwledig) yn Neuadd y Penrhyn BOW STREET Elystan-Morgan am 7.30 o’r gloch Mrs Siân Evans, 43 Maes Afallen % 828133 Gwener a Sadwrn Theatr am 7.30 Mrs Mair Lewis, 40 Maes Ceiro % 828 102 Anwen Pierce, 46 Bryncastell % 828 337 CAPEL BANGOR/PEN-LLWYN Y Tincer drwy’r post - Pris 10 rhifyn - £9 (£19 i wlad Maes Ceiro, Bow Street % 828555. Mrs Aeronwy Lewis, Rheidol Banc y tu allan i Ewrop). Cysylltwch â Haydn Foulkes, 7 Blaengeuffordd % 880 645 Maesyrefail, Penrhyn-coch, Aberystwyth, Ceredigion, Camera’r Tincer - Cofiwch am gamera digidol y CAPEL MADOG, CEFN-LLWYD A CAPEL DEWI SY23 3HE. % 01970 828 889 Tincer – mae ar gael i unrhyw un yn yr ardal fydd am Dai Evans, Fferm Fronfraith, Comins-coch, % 623660 ei fenthyg i dynnu llun ar gyfer y papur o gyngerdd, Alwen Griffiths, Lluest Fach% 880335 Y Tincer ar dâp - Cofiwch fod modd cael Y Tincer cinio neu ddigwyddiad a gynhelir o fewn ein dalgylch. Elwyna Davies, Tyncwm % 880275 ar gaset ar gyfer y rhai sydd â’r golwg yn pallu. Mae Fe’i cedwir gan Mrs Mair Lewis, 40 Maes Ceiro, DÔL-Y-BONT pymtheg eisoes yn manteisio ar y cynnig. Os hoffech Bow Street (% 828102). Os byddwch am gael llun eich Mrs Llinos Evans, Dôlwerdd % 871 615 chi dderbyn copi o’r tâp, cysylltwch â Mrs Vera Lloyd, 7 noson goffi yn Y Tincer defnyddiwch y camera. DOLAU Mrs Margaret Rees, Seintwar % 828 309 GOGINAN Nid yw’r Pwyllgor o angen-rheidrwydd yn cytuno ag unrhyw farn a RHODD Mrs Bethan Bebb, Penpistyll, fynegir yn y papur hwn. Cwmbrwyno % 880 228 Cydnabyddir yn ddiolchgar Cyhoeddir Y Tincer yn fisol o Fedi i Fehefin gan Bwyllgor Y Tincer. y rhodd isod. Croesewir pob LLANDRE Argreffir gan Y Lolfa, Tal-y-bont. cyfraniad boed gan unigolyn, Mrs Mair England Pantyglyn, Llandre % 828693 Deunydd i’w gynnwys gymdeithas neu gyngor. LLANGORWEN/ CLARACH Dylid cyfeirio unrhyw newyddion i’ch gohebydd lleol neu i’r Golygydd, Mrs Jane James, Gilwern % 820695 ac unrhyw lythyrau neu ddatganiad i’r wasg i’r Golygydd. Mrs Morfydd Morris, PENRHYN-COCH Telerau hysbysebu y rhifyn Eirianfa, 6 Maes Seilo, Mairwen Jones, 7 Tan-y-berth % 820642 Tudalen gyfan £70 Penrhyn-coch £20 TREFEURIG Hanner tudalen £50 Mr Steven Williams, Mrs Edwina Davies, Darren Villa Chwarter tudalen £25 Llys Y Coed, Pen-bont Rhydybeddau % 828 296 Hysbyseb fach £6 y rhifyn (£30 am flwyddyn) Penrhyn-coch £10 Cysylltwch â’r trysorydd. Y TINCER MEDI 2008 3 Llun: Parry Jones Arwyn

Annwyl Olygydd, Diolch Dai Fel rheolwr Cartref Preswyl Tregerddan tybed fyddai gan rai o Yn y gêm gartref ar gae rygbi ddarllenwyr y Tincer ddiddordeb Aberystwyth ym Mhlascrug yn i gynnig eu gwasanaeth yn erbyn tîm rygbi Castellnewydd rheolaidd gyda’r gwaith o gludo Emlyn ar Ebrill 19 cododd prydau’n ddyddiol o Dregerddan Dai England o Bantyglyn yn ( ar gyfartaledd unwaith neu Llandre ei luman am y tro olaf. ddwywaith y mis). Bu wrthi yn ddi-dor am dros Rydym yn gwybod fod ddeng mlynedd fel llumanwr pobl yn y gymuned yn ym mhob gêm gartref ac oddi gwerthfawrogi gwasanaeth cartref sydd wedi gofyn am prydau poeth o Dregerddan ymroddiad arbennig dros y yn fawr iawn, fodd bynnag er blynyddoedd bob dydd Sadwrn. mwyn cynnal y gwasanaeth Ac fel y reffari druan, yn enwedig yma mae’n hanfodol fod oddi cartref, dyw cefnogwyr y gennym wirfoddolwyr sy’n gwrthwynebwyr byth yn gweld fodlon mynd a’r prydau yma i’r llygad yn llygad â’r llumanwr. trigolion dan sylw. Telir costau ar Yn ystod blynyddoedd maith o wasaneth bu’n ysgrifennydd ac yn gyfartaledd o 42.9 ceiniog y filltir. Dai England Os bydd gan unrhyw drysorydd i’r clwb. Gan na fydd un ddiddordeb i fod yn yn rhedeg y lein, caiff fwy o gyfle ym Medi 1998. Penrhyn-coch Ffôn 01970 828 176 wirfoddolwyr ‘Prydau yn y i fwynhau’r wledd o rygbi sydd ar Diolch yn fawr iddo am ei e-bost [email protected] cartref’ cysylltwch â Chartref gael ym Mhlas-crug. waith ar hyd y blynyddoedd – Tregerddan ar (01970) 828657. mwynhewch yr ymddeoliadau! Diolch yn fawr iawn. Trysoryddiaeth Daw Aled o Login, Sir Mae Dai hefyd wedi ymddeol o Trysorydd newydd Gaerfyrddin, ac mae’n gweithio Yn gywir, fod yn Drysorydd y Tincer – ar gyda Bwrdd yr Iaith yn Aberteifi. M. Elaine Evans, Rheolwr ôl cyfnod o ddeng mlynedd – Trysorydd newydd y Tincer yw Diolch iddo am ymgymryd â’r dilynodd Elen Evans, Bow Street Aled Griffiths, 18 Dôl Helyg, gwaith a dytmuniadau gorau iddo.

Angen Gofalwr

‘Teulu yn chwilio am berson sy’n siarad ABER-FFRWD A CWMRHEIDIOL Cymraeg fyddai ar gael i ddod i’r tñ yn Pen blwydd arbennig gan Nerys ei mam. Gwnaeth Angharad yn dda achlysurol i ofalu am blentyn tair a hanner, iawn yn ei arholiadau AS mewn Cymraeg, Cerdd ac ambell waith, i warchod gyda’r nos. Dathlodd Mair Stanleigh Dolfawr ben a Drama. Mi fyddai eu tad-cu, y diweddar Tom blwydd eithaf arbennig ddechrau Gorffennaf. Morris, yn falch iawn o’u llwyddiant. Os oes diddordeb, ffoniwch Sioned Puw Dymuniadau gorau. Rowlands ar 828 604 neu ebostiwch snr@aber. Llwyddiant ac.uk, neu galwch draw: Ymddeol Dol Bebin, Rhydypennau, Aberystwyth SY24 Llongyfarchiadau arbennig i Aysha Doidge 5BE. Dymuniadau gorau i Beryl Davies, a Claire Maloney ar eu llwyddiant yn eu Troedrhiwceir, ar ei hymddeoliad o’i gwaith yn harholiadau TGAU. Gwnaeth y ddwy yn Llongyfarchiadau y Llyfrgell Genedlaethol. Croeso adref hefyd i arbennig o dda. Catrin sydd wedi treulio y misoedd diwethaf Llongyfarchiadau i’n teipydd, Iona Bailey yn crwydro’r byd. Cydymdeimlad a raddiodd yn y Gymraeg ym Mhrifysgol Llambed yn yr haf. Cydymdeimnlwn â Llongyfarchiadau Estynnwn ein cydymdeimlad dwysaf â Eirlys Iona hefyd ar farwolaeth ei mam-gu - Mrs Davies, Caehaidd, ar farwolaeth ei chyfnither Gwladys Jones gynt o Dñ Capel Pen-llwyn – Hoffai Freda Morris, gynt o Neuadd Parc, yn ddiweddar. gweler tudalen 9. longyfarch ei dwy wyres, Lowri, Fron, Llanarth ac Angharad o Gapel Dewi ar eu llwyddiant Croeso diweddar. Enillodd Lowri yr ail wobr am lefaru CYFEILLION Y TINCER rhwng 19 i 25 yn yr Eisteddfod Genedlaethol Croeso mawr i deulu ifanc sydd wedi symud i Dyma enillwyr Cyfeillion y Tincer fis yng Nghaerdydd. Mae Lowri yn cael ei hyfforddi Y Ddôl. Mehefin:

£15 (Rhif 60) Mrs Elizabeth Lewis, Dolgamlyn, Capel Bangor. £10 (Rhif 140) Mrs Elizabeth Jones, 25 Maes Ceiro, Bow Street. I ffarwelio â Beryl £5 (Rhif 9) Mrs S J Jones, Bryn Dryw, Davies aeth criw Bow Street. o’i chydweithwyr gyda hi ar y trên Cysylltwch â’r Trefnydd, Bryn Roberts, 4 o Aberystwyth i Brynmeillion, Bow Street, os am fod yn Finffordd a chael aelod. pryd blasus yng Nghastell Deudraeth. Yn y llun gwelir [email protected] Dafydd Ifans, Beryl Davies a Llinos Evans. 4 Y TINCER MEDI 2008

Y BORTH

Capel y Gerlan trosglwyddwyd allweddi’r Orsaf newydd Haf, ddydd Sul, 13 Gorffennaf. Mae Mia fach yn gan Mr Rawlinson i Mr Ronnie Davies, ferch Martyn a Wendy Owen, Sain Ffagan, a Cynhelir y Gwasanaeth Diolchgarwch a’u derbyniodd ar ran Criw Y Bad Achub. nith gyntaf i Derwyn. Blynyddol nos Wener, Medi 26ain, am 6.00 Gofynnwyd gan Mrs Margaret Griffiths o’r gloch, pryd y pregethir gan y Parchedig (Cadeirydd Pwyllgor Codi Arian) i Mr Gwibdeithiau J.E.Wynne Davies, Aberystwyth. Bydd lluniaeth Rawlings gyflwyno dau ddyfarniad i aelodau ysgafn i ddilyn. Croeso cynnes i bawb. o’r Pwyllgor, sef Miss Gill Parry, a ddaeth yn Gyda gwyntoedd cryfion a glaw trwm, yr oedd Reolwr Anrhydeddus yr RNLI am Oes, a Mrs tywydd wythnos heuldro´r haf yn fwy tebyg Cydymdeimlad Elizabeth Evans, a dderbyniodd Fathodyn i´r fath dywydd a ddisgwylir yn y gaeaf nag yn Efydd yr RNLI. Cyflwynwyd tuswau o flodau hirdyddiau´r haf. Er hynny, mwynhaodd SYM Y Bu farw tad Stuart Evans, Cliff House, ym mis i’r ddwy gan Mrs Margaret Griffiths, cyn iddi Borth wibdaith ddiddorol a chymharol o sych Gorffennaf, ac estynnir cydymdeimlad cywir ag ddiolch,ar ran bawb, i Mr George Rawlinson. i´r Ardd Fotaneg Genedlaethol yn Llanarthne, ef a’r teulu ar golli rhiant a thad-cu annwyl. Dilynwyd y seremoni gan y Gwasanaeth ger Caerfyrddin, ddydd Mercher, 18 Mehefin. crefyddol, a arweinwyd gan y Parch. Ddr David Diolch i Margaret Griffiths a drefnodd y Llongyfarchion Williams. Darparwyd cyfeiliant i’r emynau gan wibdaith. Seindorf Arian Aberystwyth. Llonfyfarchiadau cynnes i Tim, mab ieuengaf Daeth prynhawn bythgofiadwy i ben gyda Y diwrnod canlynol, ddydd Iau, 19 Mehefin, Des a Nansi Hayes, Dunstall, ar ei ddyweddiad Derbyniad a bwffe yng Nghlwb Bryn Rodyn. aeth Clwb yr Henoed ar wibdaith i Landudno. yn ystod mis Gorffennaf â Rebecca Jones, Roeddynt braidd yn hwyr mewn cyrraedd, ar o’r Betws, ger Rhydaman. Mae Rebecca yn Dydd Sul Y Môr ôl cylchdaith annisgwyl o amgylch Gogledd gyfarfwydd i wrandawyr boreol Radio Cymru Cymru, pan aeth gyrrwr y bws ar gyfeiliorn, fel cyflwynydd y rhaglen a ddarlledir rhwng 5 Dydd Sul, 13 Gorffennaf, cynhaliwyd ond, er hynny, fe gafwyd llawer o hwyl a sbri a 7.00 Gwasanaeth yn Eglwys Sant Mathew i nodi yn ystod y prynhawn. Aeth rhai o´r aelodau ar Dydd Sul y Môr. Ymysyg y gynulleidfa yr daith ar y tram i Ben y Gogarth, tra aeth eraill Cyfarfod Agored Blynyddol RNLI oedd aelodau o griw a swyddogion Bad Achub am dro ar y promenad neu i siopa yn y dref. Y Borth. Gofalwyd am y Gwasanaeth gan y Diolch i Joy Cook am drefnu´r daith. Cynhaliwyd Cyfarfod Agored Blynyddol Parch Ddr. David Williams. Yr organydd oedd RNLI Y Borth yng Ngorsaf newydd y Bad Mr Norman Thomas. Gweithredodd Mr Peter Cymdeithas Gymraeg y Borth a’r Achub nos Wener, 6 Mehefin. Mr Paul Frost Davies a Mr Louis Delahaye (Bad Achub Y Cylch oedd y Cadeirydd. Derbyniwyd adroddiadau Borth) fel Ystlyswyr. gan Miss Gill Parry (Ysgrifenyddes), Margaret Haf diflas a fu, eleni, ond ddydd Mawrth, 24 Grifffiths (Cadeirydd Pwyllgor Codi Cymorth Cristnogol Mehefin, sef Dygwyl Ifan Canol Haf, agorwyd Arian), Mr Ronnie Davies MBE (Rheolwr ffenestr yn y gwyll, ac roedd yr haul yn Gweithrediadau) a Mr Glynne Evans Anfonwyd £571 at Gymorth Cristnogol tywynnu’n braf drwyddi pan gychwynnodd (Trysorydd). Dywedodd Mr Davies i’r Orsaf eleni gan Eglwysi’r Borth a’r Cylch. Trwy 50 o deithwyr hapus ar wibdaith flynyddol weithredu o dan anawsterau yn ystod 2007 garedigrwydd Margaret Griffiths a Glynne Cymdeithas Gymraeg Y Borth a’r Cylch. ar ôl i’r hen adeilad gael ei ddymchwelyd Jones, Ceffyl Y Môr, fe godwyd dros £327 o Mae’n rheol anysgrifenedig yng er mwyn codi’r un newydd. Yr oedd rhaid ganlyniad i Fore Coffi yno ddydd Sadwrn, 7 nghyfansoddiad y Gymdeithas fod rhaid cael symud y Bad Achub a´r holl weithrediadau Mehefin. Casglwyd gweddill yr arian mewn stop coffi tuag awr ar ôl cychwyn ar unrhyw i’r Maes Parcio gyferbyn. Roedd yr adeilad gwasanaethau eciwmenaidd yng Nghapel y daith, ac felly daeth y stop cyntaf yn Nhafarn newydd yn barod i’w ddefnyddio erbyn mis Gerlan yn ystod y flwyddyn. Diolch i bawb a y Wynnstay Arms, Llanbryn-mair, i fwynhau’r Rhagfyr 2007. Lansiwyd y Bad Achub 22 o gyfrannodd at yr Apêl. coffi a’r heulwen gynnes. Ymlaen wedyn i weithiau yn ystod y flwyddyn mewn ymateb Lanwnog, ac i fynwent Eglwys St Gwynog, i i apeliau am gymorth ar y môr. Achubir dros MBE ymweld â bedd John Ceiriog Hughes Ceiriog. 7000 o fywydau bob blwyddyn gan yr RNLI Talwyd teyrnged gan Y Parchg Elwyn Pryse i ledled y wlad. Llongyfarchiadau i Mrs Elizabeth Murphy, fardd oedd yn un o feirdd mwyaf poblogaidd Lôn Wastad, a wobrwywyd â Medal Oes Fictoria ac awdur “Nant y Mynydd” a Ail-etholwyd Pwyllgor presennol y Bad Achub i yr Ymerodraeth Brydeinig yn Rhestr “Dafydd y Garrreg Wen”. Darllenodd Mrs Nansi wasanaethu dros y flwyddyn nesaf. Anrhydeddau Pen Blwydd y Frenhines ym Hayes gerdd gan Sylfanus Richards, sef “Wrth mis Mehefin. Mae Mrs Murphy yn Sefydlydd fedd Ceiriog”. Gorsaf Newydd y Bad Achub a Chadeirydd yr Elusen “Ffagl Gobaith” yn Wrth fynd heibio i Lanllwchhaearn fe Aberystwyth, sydd yn ymroddedig i ofal glywsom gan y Parchg Elwyn Pryse hanes Dydd Sadwrn, 28 Mehefin, agorwyd Gorsaf dioddefwyr cancr yng Nhgeredigion. Yn 2006 Henry Williams, Ysgafell, a erlidiwyd am newydd Bad Achub Y Borth yn swyddogol, derbyniodd Mrs Murphy Wobr y Frenhines ei gredoau Piwritanaidd, gan dreulio naw gyda Gwasanaeth crefyddol byr, eciwmenaidd, am Wasanaethau Gwirfoddol yn y Gymuned. mlynedd yn y carchar; achubwyd ei deulu ynghyd â seremoni i drosglwyddo’r allweddi Ym mis Mawrth eleni, yng Ngwesty’r Conrah, rhag newyn gan dyfiant gwyrthiol o wenith i Mr Ronnie Davies, MBE, Rheolwr Aberystwyth, cyflwynwyd plac crisial iddi mewn cae a enwyd wedyn “Cae’r Fendith”. Yn Gweithrediadau y Bad Achub. Gobeithid cynnal mewn cydnabyddiaeth o’i gwaith gyda’r elusen: ddiddorol iawn, fe ddarganfuwyd bod un o y digwyddiad yn yr awyr agored, ond gan fod trefnwyd yr achlysur gan Fanc Barclays ar y cyd aelodau’r Gymdeithas, sef Mrs Eryl Evans, yn y tywydd mor anwadal, yr oedd rhaid symud a Menter, Aberystwyth. ddisgynnydd uniongyrchol Henry Williams. y cyfan dan do yn Nhñ’r Bad Achub. Roedd Yn y Drenewydd fe gafwyd saib dwy awr i yr Orsaf yn llawn i’r ymylon, gyda criw’r Orsaf, Genedigaethau gael cinio, i grwydro’r farchnad wythnosol ac i pentrefwyr, cefnogwyr ac ymwelwyr - heb ymweld â’r Amgueddfa ac arddangosfa Robert anghofiio Seindorf Arian Aberystwyth. Ganwyd merch, Elen Haf, i Grace a Mike Bailey, Owen, diwygiwr cymdeithasol a dyngarwr. Dechreuodd y prynhawn gyda’r Anthemau Roseland, ddydd Gwener, 20 Mehefin, yn chwaer Trodd y bws, wedyn, i gyfeiriad Ceri a’r Ystog Cenedlaethol. Croesawyd y gynulleidfa gan fach i Mali a Morwen. Llongyfarchiadau a phob (Churchstoke) cyn croesi’r ffin a rhedeg i lawr Mr Paul Frost (Cadeirydd RNLI y Borth), dymuniad da i’r holl deulu. drwy olygfeydd hardd y Gororau i Drefesgob cyn iddo gyflwyno’ r gwestai pennaf, Mr (Bishop’s Castle) a Craven Arms. Cyhoeddodd George Rawlinson, Pennaeth Gweithrediadau Llongyfarchiadau hefyd i Mrs Margaret Owen, y Parchg Elwyn Pryse ein bod, erbyn hyn, wedi Arfordirol, Poole. Mewn seremoni fer, Glanwern, ar enedigaeth ei hwyres gyntaf, Mia teithio drwy bum sir a dwy wlad. Manteisiwyd Y TINCER MEDI 2008 5

ar y cyfle i siopa ac i gael te yng Nghanolfan ymunwyd â’r gynulleidfa gan aelodau eraill budd Eglwys Sant Mathew. Trefnwyd y ddau Bwyd Llwydlo (Ludlow) cyn troi’n ôl i’n gwlad o’r Lleng Brydeinig. Jo Jones gyflwynodd ddigwyddiad gan Mrs Rosa Davies a Mr John ein hunain ac i’r Ganolfan Clawdd Offa yn yr Uwchgapten Ray Hobbins, Byddin yr Taylor. Ymunwyd â phentrefwyr ac ymwelwyr Nhref-y-Clawdd. Stop olaf y dydd oedd yng Iachawdwriaeth, a siaradodd yn ddiddorol gan ddawnswyr Aberystwyth. Mwynhaodd Ngwesty’r “Severn Arms” ym Mhen-bont lle am ei yrfa fel Cerddor a Chanwr Tiwba yn pawb y dawnsio a’r lluniaeth blasus. mwynhawyd swper blasus. Diolchwyd gan un o Gatrodau Cafalri y Fyddin Brydeinig. Mr Gwynfryn Evans i drefnwyr y wibdaith. Diolchwyd iddo gan Mr Aran Morris MBE. Breninesau Y Borth Mae’n debyg bod sawl un wedi cyfrannu at lwyddiant y dydd, gan gynnwys Y Parchg Sefydliad Y Merched Daeth adeg Carnifal Y Borth unwaith eto ar Elwyn a Mrs Tegwen Pryse a’r Athro Des a Mrs ddiwedd mis Gorffennaf, ac fe goronwyd Rachel Nansi Hayes. Tro Y Borth, eleni, oedd trefnu’r Helfa Drysor Swift, 14 oed, yn Frenhines Y Carnifal, ddydd Cynhelir cyfarfod cyntaf sesiwn 2008-9 yn Sirol, a ddigwyddodd nos Wener, 11 Mehefin. Sadwrn, 19 Gorffennaf. Coronwyd Rachel gan Festri’r Gerlan nos Fercher, 8 Hydref am 7.30p.m. Cyhoeddwyd Caerwedros yn enillwyr ar ôl Michaela Bailey, Brenhines Carnifal 2007. Yng Treulir y noson yng nghwmni y Parchg W.J. a noswaith hwylus, a ddaeth i ben yn Nhafarn ngosgordd y Frenhines, ddydd y Carnifal, 1 Mrs Gwenda Edwards. Ceffyl Y Môr. Diolch i Lorraine Moore a Awst, roedd Stacey Bishop, Louise Drakely, Amy Margaret Griffiths a drefnodd y noson. Moss, Gwenllian Smith ac Aidan Swift. Priodas Aur Cynhaliwyd cyfarfod olaf yr haf yn y Neuadd Gymunedol, nos Fercher, 16 Gorffennaf . Y Dydd Sul, 27 Gorffennaf, ar un o ddiwrnodau Llongyfarchiadau i Roy a Freda Darby, Cae Cadeirydd oedd Margaret Griffiths. Roedd y mwyaf heulog a chynnes yr haf, fe goronwyd Gwylan, a ddathlodd eu Priodas Aur ar y 21ain noson yng ngofal Joy Cook ac Elizabeth Evans, Bethan Davies yn Frenhines RNLI Y Borth gan o Fehefin. oedd wedi trefnu Trysor Helfa y tu mewn ac Mrs Margaret Griffiths (Cadeirydd Pwyllgor o gwmpas y Neuadd. Yr enillwyr oedd Olwen Codi Arian yr RNLI). Cynhaliwyd y seremoni Y Lleng Brydeinig England, Margaret Griffiths, Susan James ac y tu allan i Orsaf y Bad Achub, lle difyrrwyd y Alicia Moss, a dderbyniodd far bach o siocled yr dyrfa fawr o wylwyr gan Ddawnswyr Lein Y Dydd yr Hen-Filwyr un am eu hymdrechion. Borth. Yn ngwasanaeth y Frenhines Bethan Marciwyd Dydd yr Hen-Filwyr gan y Lleng roedd Isabella Ashford, Tasha Galliford, Emily Brydeinig yn Y Borth gyda chyngerdd yn y “Merched y Calendr” oedd thema fflot SYM Homer a Holly fach. Cymerasant hwythau le Neuadd Gymunedol, nos Fercher, 25 Mehefin. yng ngorymdaith Carnifal Y Borth, ddydd blaen yn ngorymdaith y Carnifal ar y 1af o Mr Aran Morris MBE oedd y Cadeirydd ac fe Gwener, 1af Awst. Er mawr siom (neu, efallai, er Awst. gyflwynwyd y perfformwyr gan y Parch Ddr. mawr ryddhad) y rhai oedd yn disgwyl gweld y David Williams. Trefnwyd rhaglen o eitemau rhiannedd yn efelychu Merched gwreiddiol Y Carnifal Y Borth offerynol gan Mr Geraint Evans a’r teulu Calendar, yr oedd pawb yng ngwisg misoedd y Hassan. Siaradodd Mr Iori Lewis, noddwr sirol flwyddyn. Diolch i bawb a gyfrannodd at hwyl Unwaith eto roedd Wythnos y Carnifal y Lleng Brydeinig, am rai o’i atgofion am yr Ail y dydd. yn llwyddiant ysgubol. Trefnwyd llawer o Ryfel Byd, pan oedd yn ymladd gyda’r Wythfed weithgareddau yn ystod yr wythnos, gan Fyddin (“Llygod yr Anialwch”) yng Ngogledd Marwolaeth gynnwys karaoke, rafflau, cystadlaethau Affrica, yn yr Eidal ac yn Ewrop. Ar ôl egwyl dominos a dartiau, cwis tafarn, coroni Brenin a a’r cyfle i fwynhau cwpaned o de, arweiniwyd Mrs Barbara Gladys Hughes Brenhines Cors Fochno a Ras yr Hwyaid Pastig. aelodau a ffrindiau mewn canu rhai o’n hen Dydd Gwener, 4 Gorffennaf, yn Ysbyty I’r plant bach yr oedd picnic i’r Tedi Bers a ganeuon cyfarwydd. Machynlleth, bu farw’n dawel Mrs Barbara gwobr am y castell tywod gorau. Y digwyddiad Diolchir i bawb a gymerodd ran yn y cyngerdd Hughes, Cae Gwylan, ar ôl afiechyd hir. Yr olaf oll oedd “Cinio ar y Traeth” mewn gwisg ac i Joy Cook, Freda Darby a Margaret Griffiths oedd yn 85 oed. Yr Hybarch Hywel Jones, ffansi, nos Wener, 22 Awst. a ofalodd am y gegin. Archddiacon Ceredigion gynt, ofalodd am y gwasanaeth angladddol, ddydd Gwener, Yn ffodus iawn, trodd y tywydd yn sych, os Gweithred Coffa 18 Gorffennaf, yn Eglwys Sant Mathew, lle braidd yn wyntog, Ddydd y Carnifal, ac, fel buasai Barbara yn aelod ffyddlon a gweithgar. bob blwyddyn, daeth lluoedd o bobl i fwynhau Digwyddodd Gweithred Coffa wrth Gofgolofn Estynnwn ein cydymdeimlad i’w merch, Mrs yr orymdaith liwgar a swnllyd a ddirwynodd Ryfel Y Borth nos Fercher, 27 Awst. Er Susan Rees, ac i’r holl deulu. ei ffordd ar hyd y Stryd Fawr, lan i’r Graig ac gwaethaf y niwl a’r glaw, ymgasglodd tuag yn ol i’r Meysydd Chwaraeon. Yno, yr oedd ugain o bobl o gwmpas y Gofgolofn ar gyfer Dau De a Dawns lluniaeth ar gael, cystadlaethau i’r plant a gwasanaeth byr yng ngofal y Parch Ddr David stondinau yn gwerthu pob math o nwyddau. Williams. Cynhaliwyd dau De a Dawns llwyddiannus yn Neuadd Gymunedol y Borth yn ystod yr Diolchir yn fawr iawn i Bwyllgor y Carnifal am Dilynwyd y Gweithred gan luniaeth ysgafn haf, a’r naill, ar y 23ain o Orffennaf, er budd eu gwaith caled ac i bawb a gymerodd ran neu yn Neuadd Gymunedol Y Borth lle’r Y Lleng Brydeinig, a’r llall, ar y 13eg o Awst, er a gefnogodd weithgareddau’r wythnos. 6 Y TINCER MEDI 2008

Blodau i bob achlysur LLANDRE Blodau’r Bedol Merched Y Wawr Croeso yn Ysgoldy Bethlehem ar derfyn yr Priodasau . Pen blwydd . oedfa a chroeso i bawb i gyfarfod a’r Genedigaeth . Angladdau . Llanfihangel Genau’r- Glyn Côr a chymdeithasau. Blodau i Eglwysi a Croeso i Mr Vincent sydd wedi

Chapeli neu unrhyw achlysur Yn dilyn ein Cyfarfod Blynyddol symud i Tanglewood, Lôn Glanfred, ym mis Mai, pryd y dewiswyd Mr a Mrs Bell i Glanant a Mr a Mrs Treftadaeth Llandre Donald Morgan y Pwyllgor newydd gogyfer â Saunders i Drawscoed. Gobeithio Hen Efail, Llanrhystud SY23 5AB 2008/09 aethom am drip fin nos byddant yn hapus yn ein plith. Fe fydd ein cyfarfodydd yn ail Ffôn 01974 202233 ym mis Mehefin. Roedd yn noson ddechrau ar y 25ain o Fedi, yn Ysgoldy Danfon am ddim o fewn dalgylch y Tincer arbennig o braf a throdd trwyn Priodas Ddiemwnt Bethlehem am 7.30 o’r gloch, pan ddaw y bws am y Gogledd ac i bentref Susan Fielding i’n hannerch ar y testun Dinas Mawddwy. Yno croesawyd Llongyfarchiadau i Glyn a Margaret – Henebion Ceredigion. CIGYDD ni gan Gwmni Dãr Cerist i ymweld Williams, Bryngolau, ar ddathlu 60 BOW STREET â’i safle ac i weld sut mae’r broses o mlynedd o fywyd priodasol. Merched y Wawr gynhyrchu dãr yn digwydd. Oddi Llanfihangel Genau’r-glyn Eich cigydd lleol yno aethom i’r Llew Coch i wledda Eglwys Llanfihangel a chael pryd o fwyd bendigedig. Ar Genau’r-glyn Gan ein bod yn ymuno a Changen Pen-y-garn ôl y pryd cawsom wledd arall pan Tal-y-bont ym mis Med i glywed Ffôn 828 447 ddaeth Olwen Evans o fferm Tyn Os hoffech gopi o Galendr 2009 Deborah Griffiths o Aberteifi yn sôn Llun: 9-4.30 y Braich, Dinas Mawddwy, atom i cysylltwch â Betty Williams, am ei phrofiad yn y ‘Coal House’ Maw-Sad 8.00-5.30 sôn am nofel Angharad Price O tyn Greenbank, Rhif ffôn : 828335 bydd ein cyfarfod ar 20fed o Hydref Gwerthir ein cynnyrch mewn y Gorchudd. Sonir yn y nofel am yn Ysgoldy Bethlehem am 7.30 yh rhai siopau lleol dri brawd a anwyd yn ddall i deulu Dymuniadau da yn gyfle i ni ail-ymaelodi (£13) ac i Tyn y Braich. Hon oedd y nofel a glywed ieuenctid o’r pentref y ein enillodd y Fedal Lenyddiaeth yn Ein cofion ar Bill Thomas, diddanu. Croeso i bawb. Eisteddfod Genedlaethol Sir Benfro Troed-y-bryn sydd yng Nghartref Tyddewi yn 2002. Gan fod gãr Tregerddan. Olwen yn nai i’r brodyr, cawsom weld lluniau o’r teulu a thoreth o hanesion Dymuniadau gorau EISTEDDFOD YR URDD difyr amdanynt ac i ddiweddu’r 2010 noson cawsom weld ffilm fer am Llongyfarchiadau i Osian Penri, Pwyllgor Apêl Llandre, Borth a fywyd y tri brawd. Teimlwyd fod y Taigwynion, ar ei lwyddiant yn ei Dôl-y-bont noson hon wedi bod yn ddiweddglo arholiadau lefel A a phob dymuniad Rhestr Digwyddiadau bendigedig i flwyddyn o weithgaredd da yn y Coleg Meddygol yng y Gangen a diolchwyd i Mrs. Glenys Nghaerdydd. Nos Iau 20/11/08 Evans (Llywydd), Mrs. Mair England PARTI GEMWAITH (Ysgrifennydd) ac i Llinos Dafis Eglwys San Mihangel ‘TLWS’Banc yr Eithin (Trysorydd) am eu gwaith yn trefnu’r Genau’r-glyn Llandre 7.30 yh rhaglen dros y flwyddyn, ac yn Nia 820419 Sara 822029 arbennig am drefnu i ni gael mynd i Am yr ail flwyddyn yn olynol bu Ddinas Mawddwy. raid cynnal y Ffair Haf a Barbiciw Nos Lun 15/12/08 Bydd y Gangen yn ail gychwyn ar ôl yn Ysgoldy Bethlehem, oherwydd y NOSON NADOLIGAIDD seibiant dros yr haf ar y drydedd nos tywydd gwlyb a gafwyd ar yr 18fed dan nawdd y gwahanol Lun ym mis Medi. o Fehefin. Er yr holl anawsterau fe gymdeithasau lleol ddaeth llu o ffrindiau a phentrefwyr Tal mynediad Bethlehem Ysbyty ynghyd i wneud noson lwyddiannus. Llandre 7.30 yh Cyflwynwyd y ãg r gwadd, Mr Eric Llinos - 871615 Dymunwn wellhad buan i’r Ellis-Jones, a agorodd y Ffair, gan yr canlynol sydd wedi bod yn yr Archddiacon Yr Hybarch Hywel Jones. Nos Sadwrn - 23/01/09 ysbyty yn ddiweddar: Nano Davies, Rydym yn ddiolchgar i’r gãr gwadd CINIO SANTES DWYNWEN Dolmeillion; Henry James, Brynllys am ei haelioni. Gwnaed elw o dros Cinio 3 cwrs ac adloniant gan ac Ann Thomas, Glyncoed. £1,500 tuag at yr Eglwys, ac mae’r Ficer Tecwyn Ifan £25 Hefyd i Gwenda James, Taigwynion a Chyngor Plwyfol yr Eglwys yn diolch Clwb Golff y Borth 8.00 yh sydd yn Ysbyty Treforys ar hyn o i bawb yn enwedig y gwirfoddolwyr a Nans - 828487 bryd. ysgwyddodd gwahanol ddyletswyddau Gwenda 822065 a’r gymuned am ei haelioni. Llongyfarchiadau Nos Sadwrn 31/01/09 Sul y Cynhaeaf (05/10/08) NOSON ‘GRAND SLAM’ Llongyfarchiadau i Gwenda a Yng nghwmni John Hef in Erddyn James, Taigwynion ar ddod Eleni rhoddwyd gwahoddiad i gôr Tal mynediad Neuadd y Borth yn dad-cu a mam-gu unwaith eto. lleol arall i ddod atom ar derfyn Sul 8.00 yh Ganwyd merch fach i Llñr a Rhian y Cynhaeaf - sef Cantre’r Gwaelod, Gwenda - 822065 yn ddiweddar. ac rydym yn ddiolchgar eu bod wedi derbyn. Maent yn arbenigo mewn Dyma fraslun o ddigwyddiadau Graddio canu gwerin ac rydym yn disgwyl sydd ar y gweill gan y Pwyllgor yn eiddgar am noson hwylus yn eu ar hyn o bryd. Ceir rhagor o CYSYLLTWCH Llongyfarchiadau i Elen Vivian cwmni. fanylion yn agosach i’r dyddiad  NI Edwards, Pen-y-groes ar ennill gradd Edrychwn ymlaen at gael ond yn y cyfamser gellir cysylltu â’r BSc gydag anrhydedd dosbarth cynulleidfa gymeradwy i fwynhau Ysgrifenyddion - Eric a Gwenda ar [email protected] cyntaf mewn chwaraeon ac ymarfer rhai o dalentau’r ardal. (Rhaglenni £5, 01970 822065 corff yn UWIC. plant am ddim). Fe fydd yna luniaeth Y TINCER MEDI 2008 7

GOGINAN

Llwyddianau Pen blwydd Hapus Swyddi Newydd

Cafodd Lisa Saycell, Bryn Briallu, Llongyfarchiadau i Mark Evans, Mae gan Nigel a Sue Hellawel, Valley bythefnos lwyddiannus ym mis Gwarllan, ar ei ben blwydd yn Forge swyddi newydd, Nigel yn Mehefin gan gychwyn drwy raddio ddeunaw oed ar Fedi 20fed. Pob lwc i Llaethdy Rachel a Sue yn y swyddfa gyda LLB anrhydedd 2:1 yn y ti Mark i’r dyfodol. yn Mount Trading. Pob lwc i’r ddau. gyfraith. Dathlu ei ben blwydd yn un ar hugain ddiwedd mis Awst oedd Priodas Yr wythnos ganlynol gwireddwyd Richard Jones, Melody. Pob lwc iddo breuddwyd pan enillodd Lisa ef i’r dyfodol hefyd. Priodwyd James Carver, unig yn Sioe Frenhinol Cymru fab Tim a Angela Carver, Box yn Llanelwedd. Roedd yn Gwellhad Buan Cottage a Lucy Havard, merch marchogaeth ei chaseg saith hynaf Robert a Dorothea Havard, mlwydd oed, Toyside Lucky Lowri, Dymunwn wellhad buan i ddau o Waunfawr yng Nghwesty Plas yn nosbarth y cesig dan gyfrwy. frodorion Cwmbrwyno; mae Jim Dolguog, Machynlleth ar Orffennaf Aeth ymlaen i ennill yr ail wobr Kitte, Haulfryn ar hyn o bryd yn 19. Braf oedd i’r ddau gael dathlu yng nghystadleuaeth y cobiau dan derbyn triniaeth yn Ysbyty Treforus gyda’u perthynasau o Abertawe gyfrwy. Roedd yn brofiad arbennig a Hywel Jones, Bwthyn, yn ysbyty a Swydd Hampshire. Treuliodd cael ennill yn y prif gylch, llawer Bron-glais. y ddau eu mis mêl yng Nghuba. o ddiolch i’r cefnogwyr yn yr Llongyfarchiadau calonnog iddynt. eisteddle am eu cefnogaeth frwd.

Mae Lisa a Lowri yn cystadlu mewn sawl maes, byddant yn cystadlu yn Sioe y Cobiau a’r Merlod Cymraeg yn Aberhonddu ym mis Medi. Mae hon yn sioe dros ddau ddiwrnod gyda cystadlu mewn neidio, hyweddu, traws gwlad etc. Bu Lisa a Lowri yn llwyddiannus y llynedd ac mae Lisa hefyd wedi ennill y gystadleuaeth ar ei cheffyl arall Grofield Abigail. James a Lucy Carver DÔL-Y-BONT

Newid Swydd Dwy briodas

Ar ôl 12 mlynedd o deithio i Aberaeron fel Ar 12 Gorffennaf priodwyd Lucas Stringer Swyddog Tir Cyffredin Hawliau Tramwy ac Elizabeth Potts, yng Nghapel y Babell. Cyngor Sir Cerdigion bydd Ann Elias, Roganann Gwasanaethwyd gan y Parchedigion Wyn yn symud i swydd newydd. Penodwyd Rhys Morris ac Andy Herrick. Ann fel Swyddog Projectau a Rhaglenni i Ar 31 Awst priodwyd Nia Cory, Bryngwyn ac Gynllun Trafnidiaeth Canolbarth Cymru – Emyr Davies yn Eglwys Ceinewydd. cynllun sy’n delio ag ariannu trenau, bysus, Llongyfarchiadau a phob dymuniad da i’r ddau gwelliannau ar y ffyrdd,beicio a cherdded. bâr ifanc ar achlysur eu priodas. Mae’r ardal y bydd Ann yn gyfrifol amdani yn cynnwys Ceredigion, Powys ac ardaloedd o Sir Pen blwyddi arbennig Feirionnydd. Galluoga’r swydd yma y bydd Ann yn medru gweithio o adre neu o’r swyddfa Bydd yna ddathlu mawr yn y pentref ddydd yn Aberystwyth a bydd yn teithio i’r gwahanol Sul, 14 Medi, gan y bydd Gareth Morgan, Glen ardaloedd o fewn i’r dalgylch i ddod a’r bobl a Side yn dathlu ei ben blwydd yn 80 oed a bydd syniadau newydd at ei gilydd. Llongyfarchiadau yr efeilliaid Hannah a Jennifer Potts, Glen mawr iddi a phob hwyl gyda’r swydd newydd. Avon yn dathlu eu pen blwydd yn 18 oed. Pen blwydd hapus iawn iddynt eu tri! Genedigaeth

Ganwyd merch fach o’r enw Molly i Becky a FFRINDIAU CARTREF TREGERDDAN Jason Hughes, Captain’s House. Mae hi hefyd TE PRYNHAWN yn wyres i Lindy a Gareth Hughes, Y Warren. Llongyfarchiadau iddynt fel teulu. Yn y Cartref Sadwrn 20.9.2008 am 2.30 o’r gloch Llwyddiant Agorir gan: Llongyfarchiadau i Harriet Billingsley, Dolwar, Yr Arglwydd Elystan Morgan ar ei llwyddiant yn yr arholiadau TGAU yr haf Croeso cynnes i bawb yma a phob hwyl iddi yn y 6ed dosbarth. Lucas ac Elizabeth Stringer 8 Y TINCER MEDI 2008

CAPEL BANGOR / PEN-LLWYN

ar y cae ac mi aeth y wobr eleni i ei hymweliad â Ysbyty Bron-glais yn Tegwen Jones a’r teulu Clawdd Melyn ddiweddar. Penrhyn-coch. Eleni am y tro cyntaf cyflwynodd teulu Glasfryn gwpan Colledion hardd er cof am John yn rhoddedig i’r ceffyl gorau yn adran y Cobiau Trist iawn yw gorfod cofnodi pedwar ifanc tair oed neu lai. Yr enillydd o farwolaethau yr haf eleni. oedd Teulu Frongoy, Pennant. Hoffai y pwyllgor ddiolch o galon Mr Mike Bentham, Cefnmelindwr i Deulu Keegan, Maes Bangor, Sydyn iawn oedd marwolaeth am y defnydd o’r cae ac i Deulu Mr Mike Bentham, M &C Cabs. Cwmwythig am eu cydweithrediad. Gwyddom nad oedd yn hwylus Diolch i bawb a fu yn stiwardio drwy a’i fod yn yr ysbyty yn disgwyl y dydd, i Lynne a Rhydian am eu triniaeth, ond siom oedd clywed am gwaith da ar yr uchelseinydd, i’r rhai ei farwolaeth ar 9ed o Fehefin. fu yn casglu arian i gynnal y sioe ac i Ofydd er Anrhydedd bawb a fu yn cystadlu ac yn cefnogi Roedd yn adnabyddus, gan ei fod yn rhedeg cwmni tacsis llwyddiannus Llongyfarchiadau mawr i Mr Priodas iawn. Tacsi ar ran ysgolion, unigolion Maldwyn James, Afallon, a gafodd ei neu i unryw faes awyr, lle bynnag urddo er anrhydedd, a’i dderbyn i’r Priodwyd Benjamin Ling, fyddech am fynd, byddai Meic yn orsedd yn Eisteddfod Genedlaethol Cefnmelindwr â Glenda Benjamin trefnu. Roedd yn ãr caredig, bob Caerdydd, eleni. Cynhaliwyd y Llangeitho ar Fai 24ain. Dymuniadau amser yn cefnogi mudiadau lleol, yn seremoni yn yr awyr agored ar gorau i’r ddau yn y dyfodol. enwedig yr ysgol. fore dydd Gwener 8ed o Awst, yng nghylch yr orsedd. Dyweddïad Cynhaliwyd ei angladd yn Eglwys Daliodd y tywydd yn sych y tro Dewi Sant ar 16eg o Fehefin, dan hwn, gan i seremoni fore Llun orfod Llawenydd yw cofnodi dyweddïad arweiniad y Parchg John Livingstone. gael ei gynnal yn y Babell Lên. Y Meinir Elenid Lewis, Deiniol, Cydymdeimlwn â’i wraig Caroline, ei prifardd Dic Jones wrth gwrs oedd Pen-llwyn yn ddiweddar, â Huw feibion Chris, Peter a Daniel, ei fam yr Archdderwydd, a derbyniodd tua Euron Jones Caerffili (Daren Pobl yng nghyfraith Doris a’r cysylltiadau 36 i’r orsedd y bore hwnnw. y Cwm), a hynny ar Ynys Creta, eraill. Roedd rhai o Gapel Bangor yn rhamantus iawn!! Llongyfarchiadau bresennol ac yn teimlo yn falch iawn iddynt a dymuniadau da i’r dyfodol. Mr David Walker, Swyddfa Bost fod ein pentref y bore hwnnw ar fap gynt. yr orsedd fel petai. Wrth gwrs ‘rydym Pen blwydd “Ni chafodd Mr Walker, yr wedi llawenhau yn y gorffennol, pan ymddeoliad yr oedd yn haeddU.” dderbyniaswyd merched o’r ardal Cyfarchion i Mrs Ann Edwards, Dyna eiriau Dorothy Tannant, un parthed eu graddau coleg mewn Hyfrydle ar ei phen blwydd o ffrindiau y teulu, a gyflwynodd Cerdd a Chymraeg. arbennig yn ddiweddar. deyrnged haeddianol ddydd ei Derbyniwyd Maldwyn fel angladd 12ed Awst yn Amlosgfa “Maldwyn o’r Llan” am ei waith yn Ysbyty Aberystwyth. stiwardio’r eisteddfod, yn organydd Ganwyd ef yn un o 9 o blant yn yn Llangorwen dros bum deg o Da clywed fod Mr Hywel Jones, Awel Wombourne, ger Wolverhampton. flynyddoedd, ac hefyd am ei waith Deg, yn gwella wedi llaw-driniaeth Bu yn gweithio mewn siop fel clerc y Gymuned yno yn y feddygol yn ddiweddar. Bapurau yn Penn, a daeth i fyw gorffennol. Hefyd, bu Mrs Dilwen Over, i Benrhyn-coch ymhen amser, Gwelwyd ef am y tro cyntaf ar Eirianfa yn cael llaw driniaeth a rhedeg y Swyddfa Bost yno. lwyfan y pafiliwn y prynhawn feddygol ar ei bigwrn ond wedi dod Wedyn i’r Exchange Stores Capel hwnnw, yn seremoni enillydd y adref erbyn hyn. Bangor, cyn symud i Swyddfa Gadair. Dymuniadau gorau iddo, a Deallwn fod Ms Ann Louise Bost y pentref, lle y bu dros ugain hyderwn ei weld y flwyddyn nesaf Davies, Lleifior, hefyd wedi bod yn mlynedd tan ei ymddeoliad. yn Eisteddfod y Bala. yr ysbyty. Roedd yn ãr bonheddig, caredig ac Cafodd Mr Iwan Jones, Tangeulan, ystyriol bob amser yn barod i helpu Sioe Capel Bangor ddamwain tractor yn Nhal-y-llyn yr a chynorthwyo unrhyw un. Roedd haf yma. Bu yn ffodus na chafodd yn ryfeddol gyda’r henoed, yn barod Cynhaliwyd sioe lwyddiannus iawn ormod o niwed, a’i fod yn teimlo yn i estyn cymorth at lenwi ffurflenni ac eleni eto ar gaeau Maes Bangor ac well erbyn hyn. ati pan fo’r angen. mi ‘roedd y tywydd yn ffafriol iawn. Hefyd, gwnaeth Shaun Dryburgh, Yn wir, cyfoethogodd fywydau Cafwyd cystadlu brwd ymhob adran Maesmelindwr, niwed i’w ysgwydd lawer, cans y swyddfa bost oedd ac mi ‘roedd yna nifer o stondinau mewn chwaraeon. Gwellhad llwyr a canolfan y pentref, a thrist iawn oedd o amgylch y cae. Llywyddion y sioe buan i chi i gyd. colli’r cyfleusterau ar ôl ymddeoliad eleni oedd Mr. a Mrs. Elfed a Helen D ave. Lewis, Glanrheidol. Mae y ddau yn Diolch Estynnwn ein cydymdeimlad adnabyddus iawn o fewn yr ardal dwys â Mrs Walker, Richard y mab o gan eu bod newydd ymddeol o’u Dymuna Yvonne a Catherine Ganada, ei wraig Rhonda ( a fethodd gwaith fel milfeddygon. Bu’r ddau yn Bonner, Maesawelon, Llwyn fod yn bresennol yn yr angladd) brysur iawn drwy’r dydd yn mynd o Teifi Isaf, Ystumtuen, ddiolch yn y teulu ac unryw gysylltiad arall. amgylch y cae ac yn cyflwyno y prif fawr iawn i bobl yr ardal, am y Arweiniwyd y gwasanaeth angladdol wobrau yn y gwahanol adrannau. Eu cardiau, anrhegion, y gweddïau a’r gan y Parchg Richard Lewis, Bow tasg olaf oedd dewis yr anifail gorau dymuniadau da a dderbyniodd ar Street. Y TINCER MEDI 2008 9

ei hiechyd ddirywio. Priodwyd ddisgwyliadau o fod yn ofalwraig y daith. hi ag Emrys yn y capel ym 1950. capel a’r ysgoldy ac ati, y pryd hynny. Llwyddiannus iawn oedd diwrnod Roedd ganddynt gonsyrn mawr Bu yno yng nghyfnod y Parchg Sioe Capel Bangor. Llongyfarchiadau am eu gilydd, ac roedd colli Emrys Gruffudd Jones, a dywedodd yntau i Blake, Osian a Meilyr am ennill ddechrau’r flwyddyn, yn ergyd drom ei bod yn wraig ofalus dros ben. gwobrau am y lluniau gorau o’u iddi. Teimlai unigrwydd dwfn, a Symudodd ymhen amser hoff anifeiliaid, a da iawn chi blant methodd ddod i delerau â’r sefyllfa. i Drefechan, Aberystwyth, ac am gymryd rhan, ac am y lluniau Roedd yn gymeriad eithaf ymaelodi yn y Tabernacl, nes caeodd da a wnaethoch. Roedd yna hefyd annibynol, yn gymen a thaclus, y capel. Wrth gwrs yn anffodus: stondin gwerthu planhigion, mefus a theimlai yn flin pan gorfu iddi mae’r capel urddasol hwnnw wedi ei a hufen, raffl fawr, peintio wynebau ddibynu ar eraill wedi colli ei losgi i’r llawr, erbyn heddiw. a stondin poteli. Diolch yn fawr hiechyd. Wedi hyn, nôl at ei gwreiddiau y i’r noddwyr, a diolch i bawb fu yn Byddai ffrindiau yn ei daeth Mrs Jones, i gapel Rhiwbwys, cefnogi ar y diwrnod. chynorthwyo a rhai yn ei ffonio yn a fynychodd tan y flwyddyn Pob lwc i Sian Donnelly – yr aml, er mwyn torri ar yr undonedd. ddiwethaf. arweinyddes, yn ei swydd newydd Edrychai ymlaen at debygolrwydd Roedd wrth ei bodd yn Hafan y yn ysgol Penrhyn-coch. Diolch iddi Myfyrwraig y Flwyddyn ei chwaer yn symud i fyw i’r Waun, yn derbyn gofal ac yn falch am bopeth yn enwedig ei holl waith cyffiniau, ond nid felly y bu. o gael sgwrs gan hwn a’r llall fyddai caled dros y blynyddoedd diwethaf. Llongyfarchiadau mawr i Arweiniwyd gwasanaeth ei yn ymweld â’r Cartref. Dywedwyd y Croeso mawr i Gail Nolan o’r Borth, Lowri Rhiannon Powell, 25 hangladd yng nghapel Pen-llwyn ar byddai yn cofnodi o ddydd i ddydd a fydd yn cymryd drosodd swydd Stad Penllwyn, ar dderbyn Orffennaf 22ain, gan y Parchg Ifan pwy a oedd yn dod i’w gweld. Sian fel arweinyddes. Croeso, a phob gwobr HND/FDSc Cynlluniau Mason Davies. Yr organydd oedd Roedd ganddi wybodaeth mawr lwc iddi. Ceffylaidd ar ddiwedd y tymor Mrs Enid Vaughan, a rhannwyd am y gorffennol, a chyda’r meddwl Daeth yr amser i ffarwelio a academaidd eleni. Pasiodd y taflenni gan Mr J E Morris. clir a oedd ganddi, medrai bontio Georgia Evans, Ffynnon Wen Capel ei diploma HND mewn Darllenodd y gweinidog deyrnged ddoe a heddiw. Bangor a Thomos Morgan o Bentre Astudiaethau Ceffylau o Sefydliad wedi ei pharatoi gan Mr Martin Gwraig a ddaliodd ati ac Uchaf, Cwmystwyth, y ddau yn y Gwyddorau Gwledig, Prifysgol Davies, yn cydymdeimlo â’r teulu a ymddiddori yn y pethau sy’n dechrau yn yr ysgol Gynradd – pob Aberystwyth. Mae’n gyn ddisgybl ffrindiau oll. cyfrif, dal yn gadarn gyda’i ffydd a’i lwc i’r ddau yn eu hysgol newydd. Ysgol Pen-llwyn a Phenweddig, hargyhoeddiad. Croeso mawr hefyd i Aeron sydd ac yn mynd yn ôl i’r coleg i Mrs Mary Gwladys Jones Tñ Diolch am ei bywyd. Estynnwn wedi ymuno â’r cylch meithrin yn ddilyn cwrs un blwyddyn BSc Capel gynt ein cydymdeimlad â Dewi, Mair, ddiweddar. Astudiaethau Ceffylau. Bu farw Mrs Gwladys Jones, Hafan y Gwilym ac Olwen, a’u teuluoedd, a’r Thema’r tymor yma fydd Mae Lowri bob amser wedi Waun, ar y 30ain o Awst, yn oedran cysylltiadau eraill i gyd. “Dathlu”. Bydd y plant wrth eu bod yn ei hafiaith yn ymwneud teg o 95 mlwydd oed. Roedd yn fam boddau yn cyfarwyddo a chymryd â cheffylau, felly pa ryfedd iddi i bedwar o blant ac yn fam-gu a hen Cydymdeimlad rhan mewn nifer o wahanol wneud mor dda. Pob lwc a fam-gu gariadus. ddathliadau fydd o nawr, tan diwedd dymuniadau gorau i ti Lowri yn Gwasanaethwyd ddydd ei hangladd Estynnwn ein cydymdeimlad â Mr y flwyddyn. ystod y cwrs flwyddyn nesaf, ac y 4ydd o Fedi yng nghapel a Mrs Martin Davies , Delyth a Iona, Mae’r cylch wedi cael “make hefyd i’r dyfodol. Rhiwbwys gan y Parchg. Stephen Maencrannog, ar golli chwaer yng over”yn ddiweddar, diolch i’r staff a’r Morgan yn cael ei gynorthwyo gan nghyfraith a modryb yn ddiweddar, rhieni, am eu help. Mae yn lliwgar y Parchg Ifan Mason Davies. sef Mrs Doreen Evans o Bontgarreg. iawn efo darluniau o gymeriadau Mrs Blodwen M Evans, Dywedwyd yn y deyrnged gan ar y wal gan gynnwys Sam Tân a Brynsiriol y Parchg Stephen Morgan, mai Newid Swydd Sali-Mali. Yn sydyn iawn yn ysbyty Bron-glais, llawenydd oedd byw yn hên heb Mae yna groeso mawr i unryw bu farw Mrs Blodwen Evans, ar 15ed heneiddio. Dymuniadau gorau i Mrs Nia blentyn rhwng dwy a phedair o Orffennaf yn 82 mlwydd oed. Ganwyd Mrs Jones ar y 27ain o Davies, Ceunant, ar ei swydd oed i ymuno â’r cylch meithrin; Adnabyddir hi fel Blod, yn un o dri Fai 1913 ym Mronnant, a magwyd newydd. Bu Nia yn gweithio yn i fwynhau cwmni plant eraill a o blant Mr a Mrs Jenkins, Ellesmere, hi yn heddwch bro Mynydd Bach, Swyddfa y Dreth Incwm am dros chael dysgu drwy chwarae. Os oes y diweddar Jackie ac Eva Joan ei pan oedd y gymdogaeth y pryd ddeg ar hugain o flynyddoedd, ond diddordeb gennych, cysylltwch â chwaer. hynny yn addoli Duw, a chadw’n y sôn yw fod y swyddfa hon yn Bethan James –y cadeirydd ar Tyfodd i fyny yng Nghapel driw i’r traddodiadau a pharchu Aberystwyth yn cau yn y dyfodol. 01970 890283 neu Gail Nolan- yr Bangor, a mynychodd ysgol gynradd popeth da. Mae Nia wedi bod yn ffodus i gael arweinyddes ar 01970 871390. Pen-llwyn. Dechreuodd weithio Symudodd yn 5 oed i Tynwern, swydd arall yn adeilad y Cynnulliad, mewn siop esgidiau Mortons, cyn Llangwyrfon, ble roedd yr un adran Ffermio. Pob lwc iddi yn y Merched y Wawr – Cangen symud i’r siop wlan S N Cooke, ble y patrwm yn bodoli. Yn 14 mlwydd gwaith. Melindwr rhoddodd wasanaeth clodwiw nes y oed, daeth adref i weithio ar y bu i’r siop gau lawr. Symudodd Blod fferm, oherwydd nid oedd yna ryw Cylch Meithrin Pen-llwyn Ar fore Sadwrn, 7fed Mehefin daeth wedyn i Morgans y Gemydd ac aros gyfleoedd mawr y pryd hynny. Y yr aelodau ynghyd o flaen neuadd y yno tan ei hymddeoliad. canolbwynt oedd Capel Rhiwbwys, Thema y tymor diwethaf oedd “yn pentref. Dringwyd i’r bws ond nid Roedd yn un o aelodau cyntaf a’r Ysgol Sul ym Mryn Wyre. yr ardd” a bu’r plant bach bysedd oedd syniad gennym (ar wahân i pwyllgor gwaith neuadd y pentref, a Nid oedd yn rhwydd i ddwyn i gwyrdd yn brysur iawn yn plannu ddwy neu dair) ble byddai pen draw hynny cyn ei adeiladu. Dechreuwyd fyny pedwar o blant, go llwm oedd moron, mefus pwmpen a blodau y daith. Rhaid oedd dewis llenwad cronfa yn y pedwardegau, a bu pethau, ond brwydrodd y wraig hon haul. Buont yn dysgu llawer am y frechdan ar gyfer cinio cyn i ni yn ffyddlon iawn yn codi arian, yn galed. wahanol fathau o bryfed, a chadw gychwyn ar ein taith. Doedd neb o gyngherddau, gyrfaon chwist, Yng nghynnwys y deyrnged lindys i weld y broses o’r lindys yn yn fodlon datgelu ble y byddem yn dramâu ac ati, a gynhelir y pryd adroddwyd y dywediad “Mae troi’n pili pala. mwynhau’r brechdanau. hynny yn hen ysgoldy’r capel. buddugoliaeth yn eiddo i’r sawl sy’n Bu y cylch meithrin yn brysur Teithiwyd i gyfeiriad y gogledd a Roeddynt yn ddyddiau difyr. dal ati” iawn yn codi arian. Cafodd y plant mawr fu’r dyfalu ble byddai pen y Roedd hefyd yn aelod o gapel Bu Mrs Jones yn wraig Tñ capel ddiwrnod hwylus iawn yn cymryd daith. Dyma aros o flaen gwesty’r Pen-llwyn a bu yn ffyddlon i ym Mhen-llwyn am bymtheg rhan mewn taith beicio noddedig, Afr Frenhinol ym Meddgelert lle wasanaethau’r bore, tan dechreuodd o flynyddoedd, ac roedd yna a chael dod a beiciau eu hunain i’r mwynhawyd brechdan a phaned. 10 Y TINCER MEDI 2008

PARHAD ... CAPEL BANGOR / PEN-LLWYN COLOFN MRS JONES Oddi yno cerddwyd i’r pentref a gysylltiedig â’r awdur. Llinos Jones dilyn y llwybr a arweiniai at fedd a ddiolchodd am y croeso cynnes a Mi fyddaf yn meddwl yn aml wedi ein mwydo a’r syniad Gelert y ci ffyddlon o’r bedwaredd gafwyd yn y Ganolfan. Trefnwyd fod gwaith yn cynyddu yn unol fod yn rhaid i ni nid yn unig ganrif ar ddeg. Doedd dim amser raffl a bu Margaret Dryburgh yn ag amser rhywun i’w gyflawni. weithio llawn amser ond cadw i ymweld â’r siopau diddorol yn ffodus o ennill y wobr. Os yw amser yn brin, yna y mae tñ i safonau caeth ein mamau y pentref. Rhaid oedd dychwelyd Wedi dychwelyd i’r bws, gwaith yn tyfu fel madarch ar na weithient yn ogystal fel na i’r bws a pharhau â’n taith. Aed dosbarthwyd rhestr o gwestiynau i’r ôl glaw. Y mae ambell egwyddor allwn eilio gwaith i’n gwñr a’n heibio Rhyd-ddu a Llyn Cwellyn a teithwyr er mwyn sicrhau ein bod arall yn perthyn i hyn yn cymheiriaid heb deimlo yn thybiai pawb y byddem yn cyrraedd wedi gwrando ac arsylwi’n ofalus. ogystal. Nid gwaith hawdd ddaw fethiant. Caernarfon. Ond nid felly y bu. Cafwyd pryd o fwyd blasus ar i’ch cyfarfod, nid rhyw gwestiwn Cyrhaeddwyd Rhosgadfan a dyma y ffordd adref yn y Llew Coch yn neu orchwyl hawdd y gellir ei A mae’n rhaid i mi ddweud, fe aros o flaen Canolfan Treftadaeth Ninas Mawddwy. Yno, cyhoeddwyd wneud mewn byr dro fydd yn etifeddais safonau digon caeth, Cae’r Gors a agorwyd ym mis Mai enillwyr cystadleuaeth y dydd. eich disgwyl ond homar o job go er mai rhyw gadw tñ digon llynedd ac a fu’n gartref i Kate Eirwen Sedgwick fu’n fuddugol iawn fyddai yn torri eich calon peth’ma a wnâi mam yn aml. Roberts. Fe’n croesawyd yno’n gyda Angharad Jones a Delyth ar ddyddiau digon o amser heb Roedd hi’n gogyddes ragorol gynnes gan Megan, Siân a Dewi. Davies yn rhannu’r ail wobr a daeth sôn am ddyddiau pryd y mae ac yn wych am weu a gwnio Cawsom fraslun o fywyd a gwaith Heulwen Lewis yn drydydd. gennych fwy o waith nag o anser ( a saethu a hela a physgota a Kate Roberts gan Megan cyn gwylio Wrth iddi ddod i ddiwedd ei i’w gyflawni. thrin car petai’n dod i hynny) fideo. chyfnod fel ein llywydd, diolchodd ond rhyw heliwr llwch a Yna fe’n rhannwyd yn ddau grãp Liz Collison i’r aelodau am eu Y mae digon o gynghorion glanhawr digon difeind oedd ac o dan arweiniad Siân a Dewi cefnogaeth, gyda diolch arbennig i buddiol ar sut i ddelio efo hi a hynny oherwydd iddi gael cawsom gyfle i fynd i’r bwthyn a Llinos Jones ac Eirwen McAnulty, gormod o waith. Ffefryn fy ei magu mewn tñ a morwyn. oedd wedi ei ddodrefnu yn arddull yr ysgrifennydd a’r trysorydd. mam oedd codi yn gynt a Gwaith honno oedd hel llwch cyfnod Kate Roberts. Bu hyn yn dechrau ar waith yn syth. a chrynhoi,gwaith mam oedd bosibl oherwydd caredigrwydd y Mis Medi Gwneud yr anodd yn gyntaf ei gweinyddu. Ac fe gafodd hyn cyhoedd yn eu cyfrannu neu’n y byddaf i er mwyn ei gael effaith digon od arnaf fi mewn rhoi eitemau ar fenthyg. Nid oedd Dechreuwyd ar ein tymor newydd o’r ffordd a thra rwyf yn dal dwy ffordd. Un peth oedd na yr un o’r eitemau wedi bod yng ar nos Fawrth, 2il Medi. Croesawyd i deimlo yn weddol sionc, yn chliriodd mam ar ei hôl wrth Nghae’r Gors yn ystod y cyfnod y pawb yno gan Mary Jones, ein arbennig os oes gennyf rywbeth goginio erioed, nid oedd wedi bu Kate Roberts yn byw yno. Aed o llywydd. Hon oedd y noson ar sydd yn gofyn trylwyredd neu arfer a gwneud y fath beth, amgylch y bwthyn er nad oedd hi’n gyfer ymaelodi a dyna a wnaeth cryn feddwl uwch ei ben. Ond gwaith y forwyn oedd a gwaith bosibl mynd i’r groglofft. Gwelwyd pawb yn ystod rhan gyntaf y fy hoff ffordd i gyd yw cael fy nhad a mi mewn cyfnod yr arddangosfa oedd yn cynnwys noson. Ein gãr gwadd oedd Mr. rhywun arall i wneud y gwaith diforwyn. A’r ail effaith yw mai enghreifftiau o offer y chwarelwr a’r Geraint Lewis, cyn Gyfarwyddwr drosof ac nid oes angen bod fy nysgu i weinyddu a wnaeth tyddynwr. Cynorthwyol Gwasanaethau â chywilydd o ofyn i rywun mam hefyd, fy nysgu pryd y Gwelwyd y cwt mochyn a Diwylliannol y sir. Fe fu’n byw arall, y mae llyfrau cyfan gwnâi staff bethau er mai fi oedd bellach yn lân ac yn wag ac yn y pentref am gyfnod rhai wedi eu cyhoeddi ar y grefft o bellach yw’r staff a fod yn rhaid edmygwyd yr olygfa hardd wrth blynyddoedd yn ôl. Teitl ei ddarlith ‘delegation’! Y mae caniatau i imi wneud drosof fy hun. edrych draw am sir Fôn. Wedi oedd “Enwau Cymraeg a Phethau rai iau neu rai mwy dibrofiad mwynhau cwpanaid o de cafwyd Eraill.” Soniodd wrthym am ei wneud y gwaith yn well ffordd Agwedd arall a etifeddais gan cyfle i brynu llyfrau o waith Kate wreiddiau yn Ynys-y-bãl ac yno y o’u dysgu sut i’w gyflawni mam yw’r gred nad yw llyfrau Roberts yn ogystal ag eitemau yn dechreuodd ei ddiddordeb mewn nag oriau o ddysgu - ac y mae yn llanast. Na’n wir eu bod yn enwau. Diddorol oedd gwrando o yn rhoi cyfle i chi bwyso hel llwch ond anwybyddai mam arno’n sôn am darddiad rhai o’r a mesur eu haddasrwydd ar hynny os nad oedd yn disgwyl enwau Cymraeg a ddefnyddid gyfer y swydd tan sylw. Nid yw pobl ddiarth.Wedyn, gan mai’r yn ei ardal ac yn wir mewn trosglwyddo gwaith i eraill o gegin oedd ei stydi, âi ati i dwtio gwahanol ardaloedd yng Nghymru. reidrwydd yn arwydd o wendid a glanhau. Fe wyddem ni os Roedd yn amlwg fod ganddo wir a diogi, ychwaith, oherwydd y oedd pobl ddiarth ar y ffordd ddiddordeb ac arbenigrwydd yn mae’n rhaid wrth weinyddu’r ar stad y gegin! A’r ffordd i ei faes. Diolchwyd iddo am noson holl broses a gofalu fod y gwaith gythruddo mam oedd gofyn ddiddorol gan Beti Daniel. Margaret yn cael ei wneud. iddi “Oes’na bobl ddiarth yn Dryburgh a enillodd y wobr raffl. dod?’’ “Go damia chi,” fyddai’r Mwynhawyd cwpanaid o de wedi Ond yr hyn sy’n od amdanaf ateb “‘ydech chi’n meddwl mai ei baratoi gan Anne James, Llinos yw hyn. Er fy mod yn dda dim ond pan genni fisityrs ydw Jones ac Eirwen Sedgwick. iawn am drosglwyddo gwaith i’n llnau?’” Nid dyna’r amser i i eraill yn fy ngwaith bob ddweud “Wel ie, fwy neu lai...” dydd, yr wyf yn wael iawn am Nac i ychwanegu mai dad neu fi ei drosglwyddo yn fy mywyd wnâi’r rhan fwyaf o ddigon o’r personol. Er fod blynyddoedd glanhau dydd i ddydd. bellach o brofiad wedi’m dysgu nad gwir y gair, yr wyf yn dal Mae’n rhaid cofio dau beth Amrywiaeth eang o i feddwl mai dim ond y fi fedr arall am waith. Un yw fod lyfrau, cardiau,cerddoriaeth lanhau a choginio a smwddio yn rhaid inni wrtho a’r llall ac anrhegion Cymraeg. yn ty’cw! A bum yn hir iawn yw fod gweithio yn galed Croesawir archebion gan unigolion cyn deall paham. Ond, y dydd sy’n ei gwneud hi’n bosibl ac ysgolion o’r blaen, wrth i mi ddarllen inni fwynhau ein hamdden. rhyw gylchgrawn neu’i gilydd, fe Ac a minnau ar gychwyn fy 13 Stryd y Bont wawriodd y gwir arnaf. Mae’n ngwyliau blynyddol ,mi rydw i Aberystwyth 01970 626200 debyg fod merched fy oed i am lynu at y syniad hwn! Y TINCER MEDI 2008 11

MADOG CYNGOR CYMUNED TIRYMYNACH Suliau Madog Hydref Mis Mehefin hysbysebu ei gwasanaeth. Rhoddir y sylw Yng nghyfarfod mis Mehefin o dan priodol i’r tri achos. 2.00 gadeiryddiaeth y Cyng. John Evans, Derbyniwyd ymddiheuriad am absenoldeb 5 Richard Ll. Jones cyfetholwyd dwy aelod newydd a oedd wedi anorfod y Cynghorydd Sir, Paul Hinge. Yr 12 M.J. Morris dangos diddordeb i fod ar y Cyngor, sef Sian oedd wedi paratoi adroddiad manwl ar nifer o 19 Bugail Jones, Caergywydd a Meinir Lowry, Rhoslan, faterion priodol i’r gymuned ac addawodd y 26 William T.E. Owen y ddwy yn ferched lleol a’u teuluoedd wedi byddai yn cwrsio rhain ac yn adrodd yn ôl yn y bod yn yr ardal ers sawl cenhedlaeth. Daeth y cyfarfod nesaf. Gwnaed defnydd o’r adroddiad Graddio Cyng. Sian Jones i’r cyfarfod yn ddiweddarach wrth ymdrin â rhai o’r materion uchod. a derbyniodd groeso ei chyd-gynghorwyr. Llongyfarchiadau i Tracy Smith, Y Bwthyn, Cafwyd y sylwadau canlynol ar faterion yn Mis Gorffennaf a raddiodd ym Mhrifysgol Aberystwyth fis codi o’r cofnodion. Arwydd yn y Lôn Groes - Cyfarfu’r cyngor ar 31 Gorffennaf yn Festri Mehefin. y clerc wedi gweld proflen er mwyn gwirio’r Capel Noddfa o dan gadeiryddiaeth y Cyng. geiriad. Mi ddylai gael ei osod yn fuan. Owain Morgan. Croesawodd y Cyng. Meinir Barbiciw Mabwysiadu gweddill ystâd Maesafallen - dim Lowry i’w chyfarfod cyntaf fel cynghorwraig. i’w ychwanegu ar hyn o bryd. Goleuadau Stryd Roedd y Cyng. Paul Hinge, Cynghorydd Ar 20 o Fehefin cynhaliwyd barbiciw yn Blaenddol a Mynedfa Cartref Tregerddan - Ceredigion, hefyd yn bresennol. Lluest Fach a gwledd wedi ei pharatoi gan peiriannydd wedi bod yn cymryd mesuriadau, Nid oedd dim pellach i’w adrodd ynglñn â Alwen. Roedd yn noson ddifyr a’r tywydd cawn glywed oddi wrth y cwmni trydan. mabwysiadu ystâd Maesafallen, mwy na bod y yn fendigedig. Pleser oedd croesawu Ffordd Bow Street - Clarach, a’r Cynllun i broses yn symud ymlaen yn araf. Dywedodd llawer o ffrindiau. Cafwyd ychydig eiriau wella’r ffordd fawr Rhydypennau/Dolau/ y clerc ei fod wedi cyfarfod â chynrychiolwyr pwrpasol gan y Parchg Derick Adams Maesnewydd - penderfynwyd gwahodd y a fyddai yn gyfrifol am y goleuadau ar stryd am gyfeillgarwch y Cristion a Christ. Cyng. Ray Quant, Aelod Cabinet HPW i Blaenddol a’r fynedfa i Gartref Tregerddan Dymunwn wellhad buan i Alwen sydd ddim drafod y materion hyn yn ein cyfarfod nesaf. a’u bod yn trafod opsiynau ac fe ddaw’r yn hwylus ar hyn o bryd. Arosfan Bws ger Afallen Deg a Maes Ceiro - amcangyfrifon i law yn fuan. Mae’r Cyng. Ray dim ateb, ond penderfynwyd ysgrifennu at y Quant (Ceredigion) yn barod i ddod i’r cyfarfod Cydymdeimlad Prif Swyddog Trafnidiaeth yn Aberystwyth ac nesaf i drafod problemau ffordd Bow Street ar yr un pryd i gefnogi preswylwyr Clarach/ - Clarach, a’r ffordd fawr Bow Street/Dolau/ Cydymdeimlwn â’r Athro Patrick Llangorwen i gael gwasanaeth bws ddwywaith Maesnewydd. Mae cwmni Arriva yn ceisio Simms-Williams, Gwarcwm ar golli brawd y dydd drwy’r flwyddyn. Rhaid gyrru nodyn gweithio cynllun allan ar gyfer gwasanaeth bws yng nghyfraith ac â Dylan a Nia Jones, eto i goffau Adran y Priffyrdd am yr angen am Clarach - Aberystwyth. Bydd adran o’r Cyngor Maes-yr-Onnen, ar golli mam Nia – Mrs reflectors ar yr rheiliau ger Ysgol Rhydypennau. Sir yn cysylltu â pherchennog y clawdd sy’n Lilian Howells, gynt o Bonterwyd. Adroddwyd bod rhai o’r Cynghorwyr wedi gwyro dros yr arosfan bws ym Mhen-y-Garn. bod yn torri a chlirio mieri oedd wedi tyfu Adroddwyd bod y Cynllun Pact wedi ei ffurfio Llongyfarchiadau dros y seti. yn yr ardal ddeuddydd ynghynt a bod 22 yn Mae’r ceisiadau cynllunio canlynol wedi eu bresennol. Un o’r problemau sy’n codi pen Llongyfarchiadau i’r disgyblion fu’n caniatáu: 1. Codi garej ddwbl yn Glyn Rhosyn. o hyn yw bod perchnogion cãn yn gadael llwyddiannus yn yr arholiadau – Trystan 2. Newidiadau ac estyniad yn y Coach House, i’w hanifeiliaid i lygru palmentydd a chaeau Davies, Rhys Evans, Mared Hughes, Rheinallt Cwmcynfelin. 3. Estyniad i’r adeiladau mas i chwarae yn yr ardal. Bydd y cyngor yn gwneud Jones a Gruffydd Pugh Jones. Dymunwn gynnwys ystafell haul yn Fferm Bryncastell. cais i wahardd cãn ar bob cae chwarae yn y yn dda iddynt yn eu gyrfaoedd newydd neu 5. Codi estyniad deulawr yn 63 Bryncastell. gymuned yn ogystal â thraeth Clarach. wrth ymadael i’r coleg. Ceisiadau newydd: Balconi pren ar The Ysgol Dop Rhydypennau. Er nad yw’r hen Bungalow, South Beach, Clarach - dim ysgol yn ardal Tirymynach, iddi hi yr âi’r Sioeau gwrthwynebiad. mwyafrif mawr o blant y gymuned am dros Clywyd, yn answyddogol, bod BT yn golygu gan mlynedd. Mae’r cyngor yn pwyso ar i’r Bu Hywel Evans, Elonwy, yn llwyddiannus cau un ciosg ffôn yn yr ardal, bydd y Cyngor Cyngor Sir am osod cyfamod rhwystrol ar y yn y Sioe Frenhinol Llanelwedd, hefyd, Dei, yn cadw llygad ar y mater. Adroddwyd bod façade, fel y gellid cadw cymeriad yr adeilad aroglau drwg yn un rhan o Maes Ceiro, a Lyn a Shirley Evans, Rheinallt a Llñr Jones sydd mewn lle mor amlwg. yn y sioeau lleol ac Aled Thomas yn y phenderfynwyd cysylltu â Dãr Cymru. Mae Adroddwyd bod y bibell garthffosiaeth sy’n PC Hefin Jones yn golygu sefydlu’r Cynllun treialon cãn defaid. dirwyn drwy dir Rhydhir Uchaf yn gollwng Pact yn ardal Bow Street/Llandre/Clarach eto ar amserau arbennig, a bod Afon Clarach yn Diolch ar 29 Gorffennaf mewn cyfarfod cyhoeddus cael ei llygru gan y gorlanw o’r gwaith trin yn yn Neuadd Rhydypennau. Bydd angen tri Bow Street. Deallir bod Dãr Cymru wedi bod Dymuna Alwen Griffiths ddiolch i bawb yn chynghorydd cymuned ar y pwyllgor ac yn arolygu’r sefyllfa ac nad ydynt am wneud yr ardal a gyfrannodd i Gronfa Macmillan. enwyd y Cynghorwyr Heulwen Morgan, Sian dim ynglñn â’r sefyllfa, er bod yna gynllun Jones a Dewi Jones fel cynrychiolwyr. i godi hyd at 20 o dai yng Nghomins-coch ac Codwyd mater dyfodol hen Ysgol 20 arall yng Nghae’r Odyn, Bow Street. Petai Rhydypennau. Teimlad llawer o’r ardalwyr yw ffermwyr yn llygru’r afonydd ni fyddent fawr o LLANGORWEN na ddylid ei dymchwel ar unrhyw gyfrif, ond dro cyn cael eu galw i gyfrif a’u dirwyo. ei ddatblygu o fewn fframwaith ei chymeriad CYNLLUNIO: Mae cais am godi balconi pren RHAGHYSBYSIAD presennol. Penderfynwyd ysgrifennu at y i’r Byngalo ar Draeth y De, Clarach wedi ei Eglwys Llangorwen Pwyllgor Addysg, a chopi o’r llythyr i Gyngor ganiatáu, er nad yw’n glir sut mae gosod balconi Nos Sadwrn, Rhagfyr 6 am 7.30 Cymuned Genau’r-glyn. ar fyngalo! Nid oedd unrhyw wrthwynebiad Cyngerdd gan Gôr Ar Ôl Tri, Iwan Parry Adroddwyd bod y draen wedi tagu ar Benrhiw i newid defnydd i ddau annedd ym Manaros, (Bas) a Rhian Lois (Soprano) a’r dãr yn llifo i lawr at Nantafallen ar y noson Pen-y-garn. Beth bynnag i bob golwg roedd roedd y Cyngor yn cyfarfod. Mae hefyd angen y gwaith eisoes wedi cychwyn. Nid oedd paent ar y seti yn y gymuned a daeth cwyn wrthwynebiad i godi annedd newydd yn lle’r bod un o faniau Delta yn cael ei gyrru i’r arosfa un presennol yn Rhydhir Isaf, Bow Steret. [email protected] o flaen Ysgol Rhydypennau bob nos er mwyn Bydd y cyfarfod nesaf ar 25 Medi. 12 Y TINCER MEDI 2008

PENRHYN-COCH

Suliau Horeb fydd ‘Bywyd gwyllt dwyrain yr â Connie Evans a’r teulu, ar Affrig’. farwolaeth perthynas yng Nghwm Hydref Rhondda. 5 10.30 Clwb Sul 2.30 Oedfa Cydymdeimlo gymun Gweinidog â Mrs Eluned Morgan, 23 Glan 12 10.30 Oedfa deuluaidd Mae yna amryw o deuluoedd wedi Ceulan, ar farwolaeth cefnder iddi Gweinidog colli anwyliaid yn ystod yr haf. hi yn Llanrhystud yn ddiweddar. 19 10.30 Clwb Sul 2.30 Oedfa Estynnwn ein cydymdeimlad i bawb Gweinidog Paned i ddilyn gan gynnwys: ac â Mary Thomas, Llys Myrddin, 26 10.30 Oedfa Gweinidog Sue Horwood a’r teulu, Glanffrwd; a’r teulu ar farwolaeth tad Mary Mair Evans, 24 Glanceulan; Teulu ddechrau Awst. Genedigaeth Garej Tymawr; Teulu Cwmfelin; Teulu Jim Meredith, Llwyn Prysg; Diolch Llongyfarchiadau i Lisa a Rhys Teulu Glanaber; Mr a Mrs Jenkins Davies, Caerdydd ar enedigaeth a’r teulu, Glanstewi. Dymuna Arwyn a Janice Morris, merch fach – Nel – ar Fehefin 3 Glanceulan, ddiolch yn fawr 22ain – wyres gyntaf i Non a Diolch am bob arwydd o gydymdeimlad Colin Evans, Refail Fach. a wnaethant dderbyn ar ôl colli Mrs Morfudd Morris Dymuna Ruth Davies, Ardwyn, mam Janice. gyda chwpan a soser a Eglwys St Ioan, ddiolch yn ddiffuant i’w theulu gyflwynwyd iddi pan Penrhyn-coch a ffrindiau am y cardiau a Clwb Cinio Cymunedol ymwelodd cynulleidfaoedd galwadau ffôn, ac ymholiadau Bethel, Aberystwyth Ar ddydd Sul Medi 7fed, yng adeg ei anhwylder tra yn Ysbyty Bydd y Clwb yn cyfarfod yn a Horeb â Eglwys ngwasanaeth y bore â chynulleidfa Bron-glais. Neuadd yr Eglwys dyddiau Llwyndafydd ger Ceinewydd niferus, bedyddiwyd Tomos Ifan Diolch hefyd i’r nyrsys, staff, a’r Mercher 24 Medi, 8 a 22 Hydref. ym Mehefin. Bu Mrs Morris a Rachel Annie May, sef efeilliaid meddygon yn arbennig Arbenigwr Cysylltwch â Egryn Evans – 828 yn byw yno pan oedd ei gãr, Sian ac Alan James, Pen-banc, y Llygaid, am bob gofal a 987 am fwy o fanylion neu i fwcio y diweddar Barchg Arwyn Penrhyn-coch. Gwasanethwyd gan charedigrwydd a ddangoswyd iddi eich cinio. Morris, yn weinidog yno y Parchedig John Livingstone. yn ystod y pum wythnos yn Ward rhwng 1949 a 1952. Rhiannon. Diolch o galon. Marwolaeth Urdd y Gwragedd Cydymdeimlad Bu farw Thomas Bernard Jones, Dathliad y cymun bendigaid oedd Llys-y-brenin, Aberystwyth nos Fawrth Hydref 28 am 7.30. noson agoriadol y tymor newydd ar Cydymdeimlwn â theulu Frondeg ar Orffennaf 14 yn Ysbyty Croeso cynnes i bawb. nos Lun 8 o Fedi, dilynwyd hyn gan ar farwolaeth Sarah P. R.(Sally) Bron-glais; gãr y ddiweddar Mair swper ysgafn a siawns i ymaelodi a Rowlands, Y Gorlan, Capel Seion, (Llwyngronw gynt). Estynnwn ein Esgob newydd Tyddewi thrafod gweithgareddau’r flwyddyn gynt o Frondeg. ar 15 Mehefin yn cydymdeimlad â’r merched Glynis i ddod. Croesawyd pawb gan y Ysbyty Tregaron; a Celyn a’u teuluoedd. Cynhaliwyd Daeth Wyn Evans i fyw i llywydd Edwina Davies gan gofio gwasanaeth cyhoeddus yn Benrhyn-coch pan oedd tua am y rhai nad oedd yn bresennol â Janice ac Arwyn Morris, Sion a Amlosgfa Aberystwyth ac yn dilyn blwydd oed ym Mawrth 1948 trwy afiechyd neu absenoldeb. Mis Dylan, Glan Ceulan, ar farwolaeth fe’i claddwyd ym mynwent Horeb. gyda’i rieni, Y Parchg D. Eifion nesaf fydd noson yng nghwmni Dr mam Janice o Beulah, Ceredigion a Mrs Iris Evans pan ddaeth ei Andrew Agnew a thema’r noson ar Fehefin 21; Priodasau dad yn reithor Eglwys Sant Ioan. Buont fel teulu yn rhan o’r ardal Llongyfarchiadau a phob hyd 1957 pan benodwyd ei dad dymuniad da i Tudor Rowlands, yn reithor Eglwys Sant Mihangel, Frondeg gynt, ar ei briodas â Kelly Aberystwyth. Morris yn Login, Sir Gaerfyrddin Mae nifer o’r ardalwyr yn ei dydd Sadwrn 29 Mehefin. gofio yn dda – rhai fel Llinos Hefyd i Dan a Leanne Field, 27 Evans, Dolwerdd, Dôl-y-bont a Dolhelyg, a briodwyd ar Fai 24ain rannai ddesg gydag ef yn yr ysgol; yn Eglwys St Maries, Standish. Mae cyd-ddisgyblion eraill oedd Elsie Dan ar staff Adran Gyfrifiaduron Morgan a Jack Jones. Athrawon yr y Llyfrgell Genedlaethol. ysgol ar y pryd oedd y prifathro Rhys Jones a Mrs Gwladys Cwrdd gweddi Edwards – sydd erbyn hyn yn 98 oed ac yn byw yn Aberystwyth. Bydd Horeb yn cynnal cwrdd Maent i gyd yn cofio mab y ficer gweddi misol – cynhelir y cyntaf fel un direidus a hoffus; yn ôl ei gyn-athrawes roedd yn un a weithiai yn gyflym a chanddo gof da am bopeth a meddwl chwim.. Priodas Byddai Mrs Edwards yn falch o gael ail gyfarfod ag ef os daw i Llongyfarchiadau i Lowri (Jones, Benrhyn-coch neu Aberystwyth Rhydyrysgaw, Penrhyn-coch) ac yn rhinwedd ei swydd. Owain Schiavone ar eu priodas Cofia Agnes Morgan achlysur yng nghapel y Garn ddydd pan oedd criw o blant yn chwarae Sadwrn, 5 Gorffennaf. Pob y tu allan i dy yn y pentref a’r dymuniad da i chi yn y dyfodol. perchennog yn cael gair â hwy. Fe atebodd Wyn Evans – Wyddoch Y TINCER MEDI 2008 13

SIOE PENRHYN-COCH 2008 chi pwy ydw i? Fi yw mab y ficer ac un diwrnod fe fyddaf yn Esgob. Cynhaliwyd Sioe Penrhyn-coch Mr & Mrs Meirion Davies a’r Cawsant y fraint o gyflwyno’r Daeth ei broffwydoliaeth yn wir! ar yr unfed ar bymtheg o Awst Teulu, Llaingwyddil, Cefn-llwyd, gwobrau i’r enillwyr ac hefyd Dymuniadau gorau iddo yn 2008 yn Neuadd y Penrhyn, er yn anffodus methodd Mr Davies dynnu’r raffl ar ddiwedd y y swydd oddi wth bawb ym fod y tywydd yn fregus ers tro a Trystan fod yn bresennol, ond prynhawn. Mhenrhyn-coch. bellach ni wnaeth hynny amharu fe gawsom gwmmni Mrs Davies Diolch i’r cystadleuwyr am eu ar y cystadlu gan i’r cystadleuwyr a Gwenllian y ferch, a braf oedd cefnogaeth unwaith eto, maent Graddau ddod yn llwythog a’u cynnyrch eu croesawu a’u cyflwyno i’r yn driw iawn ers llawer blwyddyn i’r Neuadd rhwng 8.30 a 11.30, gynulleidfa. Mae Mrs Davies bellach. Mae ein diolch i’r Llongyfarchiadau i Cemlyn a’r drysau wedi cau a’r beirniad (Iona) yn ferch i’r diweddar beirniad hefyd yn rhoi o’i hamser Davies, Glan Ceulan ar gael gradd i gyd wrthi yn beirniadu, dyma Berry a Bronwen Evans, Gwynfa, i ddod atom, rhai ohonynt yn dosbarth cyntaf yng Nghaerdydd. gyfle i mi fynd o amgylch, ac yn Cefn-llwyd, (roedd Bronwen yn weddol agos ac eraill wedi teithio Dymuniadau gorau iddo ar y cwrs rhyfeddu o weld cymaint wedi ferch y Felin Penrhyn-coch), felly mor bell â Chaernarfon. Diolch newyddiaduraeth. cystadlu a’r safon eleni eto yn mae ei gwreiddiau yn ddwfn iawn hefyd i Aelodau’r Pwyllgor ac arbennig yn y Penrhyn. yn y plwyf, ac roedd yn ddiolchgar eraill am fynd allan i gasglu o Llongyfarchiadau i Seiriol Rhaid cyfaddef fod y cystadlu iawn o gael y cyfle i lywyddu yn y ddrws i ddrws, eraill wedi bod yn Dafydd, Rhandir ar gael gradd i lawr ychydig eleni ar ambell Sioe eleni. Carem ddiolch yn fawr i’r garedig i baratoi’r Neuadd erbyn dosbarth cyntaf yn Abertawe. Pob i gystadleuaeth i gymharu â’r teulu am dderbyn y gwahoddiad ac y Sioe.. dymuniad da ar y cwrs ymchwil. llynedd, ond anodd ydi cael am eu presenoldeb ar y dydd, ac am Diolch i nifer o bobl am llawnder a safon. eu rhodd anrhydeddus i gronfa‘r gyfrannu’r Cwpanau a’r gwobrau Diolch Ein llywyddion eleni oedd Sioe. i Raffl y dydd. Diolch i’r ddwy chwaer, sef Mrs Hoffai Ellen Sheppard, Dolhelyg, Delyth Ralphs a Mrs Edwina ddiolch i bawb am bob cymwynas Davies, am baratoi prydau o fwyd yn dilyn damwain tra ar wyliau blasus i’r Llywyddion, Beirniaid, yn yr Alban ddechrau’r haf. a’r Stiwardiaid. Yn olaf ond nid y lleiaf ein hysgrifennydd Ann Gwellhad buan James am ei gwaith diflino , yn cael ei chynorthwyo gan Mair Dymunir llwyr wellhad i Mrs Jenkins Is –Ysgrifennydd a mawr Eluned Morgan, 23 Glan Ceulan, yw ein diolch i’r Trysorydd, ar ôl derbyn llawdriniaeth yn Glenwen Morgans. Diolch Ysbyty Yeovil, Gwlad yr Haf, hefyd i’r Is-lywyddion am eu ddechrau Awst. Brysiwch wella cyfraniadau i’r gronfa, maent yn Eluned. rhy niferus i’w cynnwys yn yr adroddiad hwn, ond fe fydd yna Gwasanaeth diolchgarwch restr llawn yn rhaglen Sioe 2009

Yng ngwasanaeth diolchgarwch Diolch yn fawr Horeb eleni – ar Hydref 1af am D R Morgan (Cadeirydd y Pwyllgor) 7.30 – bydd Dr Dylan John yn sôn am ei ymweliad â Lesotho. Mair Evans, Glan Ceulan, enillydd Cwpan R.A.O.B Daw Dr John o Grymych a Lodj Gogerddan am yr arddangosiad gorau yn y graddiodd eleni yn feddyg ym Sioe – wedi ei gyfyngu i drigolion Plwyf Trefeurig; Mhrifysgol Caerdydd ac mae barnwyd gan Lywyddion y Sioe Iona a Gwen Davies. newydd ddechrau gweithio yn Ysbyty Llwyn Helyg, Hwlffordd. 7 Llun golygfa o Aberystwyth – a’r digwyddiadau yn £1,202 Mercher 15 a 17 Rhagfyr. Pwyllgor Apêl Urdd 2010 (Jeremy Moore) Ceris Gruffudd, Maesyrefail Trefnir digwyddiad yn y Neuadd Swydd gyntaf Cafwyd barbeciw a disgo gan Bwyllgor y Neuadd yn llwyddiannus nos Wener 5 Medi Dewisodd y ddau enillodd yr fuan; bydd gan yr Ysgol ocsiwn Llongyfarchiadau a phob yn y Clwb Pêl-droed. Yno MOT a’r llun golygfa eu rhoi ar dydd Gwener 24 Hydref a bydd dymuniad da i Rhian Dobson, Cae tynnwyd y raffl a chyhoeddwyd ocsiwn a chodwyd arian pellach i’r y Pwyllgor Apêl yn trefnu i Mawr, ar ei swydd fel athrawes mai’r canlynol oedd yr enillwyr: gronfa. ganu carolau ar ddwy noson yn Ysgol y Dderi, Llangybi, Roedd elw y noson rhwng y raffl yn Rhagfyr nosweithiau Llun a Ceredigion. 1 £100 (T.M. Price Plant Hire) Olwen Morris, Aberystwyth 2 £100 (Mid Wales Travel) Meleri Jones, 2 Dôl Helyg, Penrhyn-coch M. Thomas 3 £50 (D J Evans, Trefnwyr Plymwr lleol Angladdau) H.J. Owen, Cemaes, Penrhyn-coch Ynys Môn Gosod gwres canolog 4 £50 (Carl Evans, Saer Coed) Ystafelloedd ymolchi Jane Jenkins, Garej Tñ Mawr, Salon cwn^ Cawodydd Penrhyn-coch Torri cwn^ i fri safonol Pob math o waith plymwr 5 MOT (Garej Cwrt) Ritchie Goginan Prisiau rhesymol Jenkins, Cwm Bwa 6 Chwaraewr DVD (Cooke & Kath 01970 880988 Ffôn symudol 07968 728 470 Ffôn ty 01970 820375 Davies Trydanwyr) Rhian 07974677458 Dobson, Cae Mawr Anne a Keith Morris yng ngofal y barbeciw 14 Y TINCER MEDI 2008

BOW STREET

Suliau Hydref 23ain. Dymuniadau gorau iddynt Y Garn i’r dyfodol. 10 a 5 www.capelygarn.org Pen blwydd 5 Richard Ll. Jones Bugail 12 M.J. Morris Dathlodd y cyfaill Cecil Phillips, 19 Bugail 8 Tregerddan ei ben-blwydd 26 William T.E. Owen yn 94 oed ar 9 Medi ac wrth ei longyfarch dymunwn iechyd gwell Nodfa iddo yn dilyn dau gyfnod yn yr 5 2.00 Gweinidog ysbyty yn ddiweddar. Ein cofion at 12 Diolchgarwch Undebol yr Maud ag yntau. Ofalaeth ym Methel, Tal-y-bont am 10.00 Llongyfarchiadau 19 10.00 Parch. Tudor Davies 26 2.00 Gweinidog. Cymundeb Llongyfarchiadau i Seiriol Hughes, Maes-y-garn, ar ei radd o Y ddwy chwaer – gynt o Fryncastell - Caryl Ebenezer Thomas, Hunangofiant ar y we Gaergrawnt a dymuniadau gorau Llandaf, Caerdydd ac Anwen Ebenezer Ellis, Gwaelod-y-garth a urddwyd i’r Orsedd fore Llun Awst 4 yn Eisteddfod Genedlaethol yn ei swydd fel ymchwilydd yng Caerdydd. Efallai y bydd rhai darllenwyr Nghaernarfon gyda’r cwmni yn cofio y diweddar Mr Gwilym Rondo ar y rhaglen deledu Sgorio. Rhys Williams, tad Bethan Hartnup. Bu’n byw ym Maes Cydymdeimlad Genedigaeth Eunice Davies 15 Ceiro ar ddechrau’r nawdegau ac Tregerddan ymddangosodd teyrnged iddo yn Cydymdeimlwn â Martin Llongyfarchiadau i Aled ac Y Tincer. Robson-Riley, Llys Hywel a gollodd Amanda Jones, Caerdydd ar Yn y rhifyn diwethaf ym Mehefin 155 ( Ionawr 1993) t. 3. ei dad ddiwedd mis Mehefin. enedigaeth merch fach – Ellie Mai sgrifennais air o ddiolch ar ran Roedd ei fam yn chwaer i fam-gu Lloyd Jones ar Orffennaf 31; wyres Eunice i bawb fu o gymorth Richard Huws, Bont-goch ( mam Marwolaethau gyntaf i Gwen Lloyd Jones. iddi yn ei salwch blin a’r tro ei fam). Mae Ruth Hartnup – ei hwn rwy’n gorfod teyrngedu wyres - sydd bellach yn byw yng Cydymdeimlwn â theulu’r Llongyfarchiadau iddi a hithau wedi ‘n gadael ar Nghanada wedi rhoi y cofiannau a ddiweddar Eunice Davies, 19 Gorffennaf yn 75 oed.Ddeufis ysgrifennodd ei thad-cu ar gyfer ei Tregerddan a fu farw yn dilyn Llongyfarchiadau i Tomos George, ynghynt collwyd Ceridwen ei wyrion ar y We, fel rhan o’i blog hi. cystudd blin. Llys Hedd, ar raddio gyda dosbarth chwaer ym Mhenegoes ac yr www.spindriftpages.net/blog/ruth/ Hefyd bu farw Derek Horwood, cyntaf mewn Peirianneg ym ydym yn meddwl am John eu memoirs-of-gwilym-williams Tregerddan a chydymdeimlwn â’i Mhrifysgol Caerdydd a dymuniadau brawd a gollodd ddwy chwaer Ceir penodau ar ei ieuenctid yn briod Dorothy a’r plant. gorau iddo yn ei swydd newydd yng annwyl mewn cyfnod byr. Rydym ne Cymru , ei flynyddoedd yn y Nghanolbarth Lloegr. yn cydymdeimlo gydag ef, gyda coleg yn Aberystwyth, ei yrfa fel Cydymdeimlwn â Hetty Tillsan, Brian a Hywel a gollodd eu mam, athro, a’i hanes yn ystod y rhyfel a’i 17 Garreg Wen, ar farwolaeth ei nai, Bedydd a gyda gweddill y perthnasau, y ymddeoliad. Mr Dyfrig Davies, Aberteifi. cymdogion a’r cyfeillion fu’n driw Bedydd Bore Sul, 20 Gorffennaf, i Eunice heb anghofio teulu Islwyn Priodas Llongyfarchiadau bedyddiwyd Llio Tanat, merch fach ei phriod fu farw ym 1996. Rhodri a Cet Morgan, a chwaer Merch i Sarah ac Ellis Jones, Llongyfarchiadau mawr i Susan Llongyfarchiadau i Rheinallt Rhys ac Elain, gan y Gweinidog. Abercegyr, oedd Eunice ac yno Nia Edwards, merch Mr a Mrs Lewis, 40 Maes Ceiro ar ei Hefyd, estynnwyd croeso cynnes y maged hi ar ôl i’r teulu symud Ken a Lynda Edwards, Elerch, lwyddiant yn ei arholiadau i Rhodri a Cet yn aelodau yn y i’r pentref o Lanwrin.Y cartre, Maes-y-Garn, Bow Street a Simon llyfrgellydd yn ddiweddar. Garn. y capel Wesle ac Ysgol Darowen David Herron (Y Ffiwsilwyr Brenhinol Cymreig), mab Mr a Mrs Donald a Linda Herron, Llanafan ar eu priodas yn eglwys Yr Holl Saint, Llangorwen, Clarach ar y 26 o Orffennaf. Treuliasant eu mis mêl yn Awstralia. Dymunwn i chi eich dau hapusrwydd a dymuniadau gorau am briodas dda.

Ar y 7fed o Fehefin yn Eglwys Llangorwen fe briodwyd Joanne Simkins, merch Stephen a Shan Simkins (gynt o Bryncastell) a Gruff Jones, mab Bethan Bryn a Bob Jones, Lodj Nanteos, Rhydyfelin. Maent wedi ymgartrefu ym Maes Afallen.

Priodwyd Richard Evans, Erwlas, a Lynwen Beaufort o Lan-non yn Eglwys Llansantffraid ar Awst Simon a Susan Gruff a Joanne Y TINCER MEDI 2008 15

O’r Cynulliad – Elin Jones AC

Daeth Gweinidog Iechyd i’r datblygiad Llywodraeth y Cynulliad, newydd yn Edwina Hart AC, yn arbennig parhau i oedi’r i Aberystwyth ar ddechrau broses. mis Mehefin er mwyn datgan ei bod wedi cymeradwyo Yng nghanol cynlluniau i fuddsoddi £31 yr holl miliwn yn Ysbyty Bronglais. newydd Ddwy flynedd yn ôl roedd da am y trigolion Ceredigion yn gwasanaeth gorymdeithio i wrthwynebu iechyd, fe cynlluniau i symud gefais siom fawr wrth gwasanaethau mamolaeth o glywed bod Swyddfa’r Post Aberystwyth i Gaerfyrddin, ac Cyf wedi penderfynu parhau Bedyddiwyd Tomos Hedd, mab Rhian Heledd ac Adrian, Caerdydd mae’r buddsoddiad yma yn dro â’u cynlluniau i dorri’r nifer a ãyr Gaenor a Gareth Jones, Hafle, Bow Street yng Nghapel pedol arwyddocaol. Bydd yr o ganghennau sydd ganddynt Noddfa ar 29ain o Fehefin gan y Parchg Richard Lewis. Ymddiriedolaeth Iechyd nawr yng Ngheredigion. Mae yna yn parhau gyda’r cynlluniau deimlad cryf iawn yn erbyn y i adeiladu estyniad newydd cynigion yma ymysg trigolion i’r ysbyty a fydd yn cynnwys Ceredigion ac rwy’n siŵr y fu’r dylanwadau arni ac o gofio Brynhawn Gwener 25 Gorffennaf adran ddamweiniau newydd bydd nifer ohonoch yn rhannu am ei chefndir cyfoethog gellid daethom ynghyd i’r Garn i ynghyd â theatrau ychwanegol. fy siom â’r penderfyniad hwn. dweud gyda’r Salmydd fod ganddi gynhebrwng Eunice ac arweiniwyd Bydd wardiau eraill presennol Fodd bynnag, mae dyfodol ‘etifeddiaeth deg-rhagorol ‘yn ôl y y gwasanaeth gan y Parchedig – gan gynnwys y ward pedair Swyddfa Bost yn Beibl Cymraeg Newydd. Ar ôl gadael Wyn Rhys Morris a fu’n ymweld mamolaeth – hefyd yn cael eu parhau yn y fantol – Llanilar, ysgol bu Eunice yn gweithio mewn yn gyson â hi yn ei salwch, a hailwampio. Llangeitho, Llanddewi Brefi a caffi a siop esgidiau ym Machynlleth minnau’n ei gynorthwyo yno Phontsian – wrth i Swyddfa’r cyn mynd i wasanaethu yng ac ym mynwent Tal-y-bont, lle Ychydig cyn ymweliad y Post Cyf a Golwg ar Bost Nghartref Dôl-llys, Llanidloes, cyn gosodwyd ei gweddillion ym medd Gweinidog ag Aberystwyth, drafod y cynlluniau ar gyfer symud i weini yng Nghartref y Islwyn ac Evan a Maggie ei rieni. fe gyhoeddwyd yr adroddiad yr ardaloedd hyn ymhellach. Deva yn Aberystwyth. Canmolwyd Kathleen Lewis oedd wrth yr a gomisiynwyd ganddi Byddaf nawr yn cynnal ei gwaith yn y cartrefi yma gan organ. Diolchwn am fywyd a llafur oddi wrth Dr Alan Axford trafodaethau brys gyda’r ddau y penaethiaid a’r preswylwyr.Yn Eunice a llewyrched y goleuni ar ysbytai cymunedol sefydliad yma ar y mater hwn. fuan wedi dod i’r Deva cyfarfu ag tragwyddol arni. Ceredigion. Rwy’n falch Islwyn fy nghefnder oedd yn was W. J. E dw ar d s iawn bod yr adroddiad Yn olaf, roedd hi’n braf iawn ar y pryd gyda Llew a Jane Bebb, hwn wedi cadarnhau bod mynychu Rali’r Ffermwyr Blaendyffryn, Goginan. Llwyddiannau yr angen yn parhau am Ifanc ym Mhrengwyn a Sioe Priodwyd ar 26 Medi 1959 yn ysbytai gyda gwelyau yn Aberystwyth yn ddiweddar. Abercegyr a chartrefwyd yn Ael-y Ym mis Gorffennaf graddiodd Aberteifi a Thregaron, ynghyd Gyda’r haf bellach wedi bryn ar Benrhiw yn Bow-Street cyn Jennifer Hughes, Bodhywel, wedi â chanolfan iechyd yn cyrraedd, mae tymor y sioeau symud ym 1968 i 15 Tregerddan. cyfnod yn astudio Celfyddydau Cain Aberaeron. O ganlyniad, rwy’n eisoes wedi cychwyn ac Ymaelodi yn y Garn ym 1960 ac yng Ngholeg Celf Gorllewin Cymru. gobeithio y bydd pawb yn edrychaf ymlaen at fynychu yno y bedyddiwyd Brian ym 1963 Mae a’i bryd ar ddatblygu gyrfa fel parhau i gydweithio i ddod â’r amryw o ddigwyddiadau ar a Hywel ym 1968 gan y diweddar arlunydd cain ac ar hyn o bryd mae cynlluniau cyffrous i ffrwyth hyd a lled y sir – gobeithio’n Barchedig D.R.Pritchard.Ym 1974 stiwdio ganddi yn Aberystwyth – yn enwedig yn Aberteifi ble wir y gwelaf rai ohonoch yno! cafodd Islwyn ei lorio gan salwch drwy gynllun arbennig Cwmni mae anghytuno dros leoliad Elin Jones AC difrifol a bu’n gaeth i’w gadair Arad Goch sy’n rhoi cyfle i artistiaid. olwyn am ddwy flynedd ar hugain. Y llynedd graddiodd ei brawd Edmygodd bawb ohonom ei Gethin o Ysgol Newyddiaduraeth Priodwyd Anna Marie ddewrder yn ogystal a mawr ofal a’r Cyfryngau, Prifysgol Cymru DOLAU Richards, merch Ken a Susan Eunice a fyddai’n ymdrechu i’w Caerdydd. Bellach mae’n gweithio ym Richards, Bow Street ac Elfyn olwyno hyd y pentref a’r ardal. Bu’r Mhen-coed ger Pen-y-bont ar Ogwr, Lloyd Jones, mab Elizabeth teulu o’r ddwy ochr o gymorth gyda chwmni Sports Media Services Jones Maes Ceiro a’r diweddar mawr a chymdogion a ffrindiau ac sy’n cynhyrchu rhaglenni chwaraeon Edward Lloyd Jones ar Awst nid anghofiwyd am y weddw a’r ar gyfer S4C megis “Pencampau”, 2il yn Eglwys Mihangel Sant, plant ar ôl colli Islwyn yn Ionawr “Rygbi’r Byd” a “Pele 1 - 0”. Yn dilyn Llandre. Y morwynion oedd 1996. y graddio bu’n ymgymryd â naid Holly Richards (chwaer y Pwysodd Eunice ar y ffydd y bynji gan godi nawdd o bron £600 briodferch) a Meganne John. daeth i wybod amdani yng a gyflwynwyd i elusen MENCAP. Y gwas oedd Carwyn Lloyd nghapel Abercegyr ac yn y Garn a Diolchir i gyfeillion am ei noddi. Jones (brawd y priodfab), Chartref Tregerddan lle byddai’n Llongyfarchiadau a dymuniadau a’r ystlyswyr oedd Danny selog yn yr oedfa brynawn Sul. gorau i’r ddau. Richards (brawd y briodferch), Roedd yn falch fod Gwenda a Rhys ap Tegwyn, Jordan minnau wedi dychwelyd i’m hen Cydymdeimlad Lloyd Jones a Benjamin Lloyd gartref a ninnau’n falch hefyd ein Jones (Neiaint y priodfa). bod yn gallu seiadu gyda hi yn Cydymdeimlwn a Dai, Auriel Cynhaliwyd y brecwast ystod y chwe blynedd diwethaf, a Ruth Evans, Trewylan, ar yn y Falcondale Llambed. ac yn enwedig yn ystod misoedd farwolaeth wncwl i Dai yn Cnwch Treuliwyd y mis mêl yn anodd ei chystudd. Coch yn ddiweddar. Ynysoedd y Seychelles. 16 Y TINCER MEDI 2008

Adolygiad CYNGOR CYMUNED TREFEURIG Rhiannon Ifans: Cymdeithas Lyfrau Ceredigion. £6.99. 96t. Cyfarfu’r Cyngor nos Fawrth, ganiatáu’r lês ar adeiladau’r ysgol Y mae pwyslais Cymdeithas enbyd hon i bellafoedd byd, a 29 Gorffennaf, yn Neuadd y i’r Grãp Datblygu cyn arwyddo Lyfrau Ceredigion bob amser olygai fisoedd ar y môr mewn Penrhyn gyda’r cadeirydd, Cyng. i werthu Tñ’r Ysgol. Roedd BT ar gynhyrchu cyfrolau sydd llongau digon bregus. Yr oedd Richard Owen, yn y gadair. yn bwriadu gwneud i ffwrdd nid yn unig yn newydd a baledi am famau yn hiraethu am Roedd naw o’r cynghorwyr â phum ciosg teleffon yn ardal ffres o ran cynnwys, ond sydd eu meibion a aeth ar yr un daith, eraill yn bresennol ynghyd â’r y Cyngor. Penderfynwyd hefyd yn plesio’r llygad ac yn yn boblogaidd dros ben, ond yn Clerc a’r Cynghorydd Sirol. gwrthwynebu hyn gan fod y rhoi boddhad i’r sawl sy’n eu hytrach na bodloni ar gofnodi Adroddodd y Clerc fod blychau ffôn hyn yn gallu bod cyffwrdd a’u bodio. Enghraifft hynny’n foel yn unig, ceir yma yn cyfarfod wedi’i gynnal gyda yn bwysig mewn argyfwng os cystal â’r un yw’r gyfrol fechan eu cysgod ddarlun o psyche’r fam Scottish Power i drafod y nad oes signal ffôn symudol i’w dan sylw, sef y drydedd mewn Gymreig, a dull y mab Cymreig posibilrwydd o gael goleuadau gael. cyfres hynod ddeniadol o o’i thrafod. Down wyneb yn ochr ffordd ychwanegol mewn Adroddodd y Clerc fod yr fonograffau ar amrywiol wyneb hefyd â nifer o gymeriadau rhannau o Benrhyn-coch a archwiliad mewnol o gyfrifon destunau. Eisoes cafwyd adnabyddus megis Twm o’r Nant, Phenrhiwnewydd. y Cyngor am 2007/08 wedi’i Pwy oedd Rhys Gethin gan a rhai llai adnabyddus megis Syr Penderfynodd y Cyngor ofyn orffen, a rhoddwyd copi i bob Cledwyn Fychan, sef ymchwil Peter Mytton, Isaac Thomas, am brisiau ar gyfer y cysylltu a’r aelod. Roedd y dogfennau am gadfridog Owain Glyndãr, Aberdâr (‘Yr Hen Undertaker’), a’r gosod cyn symud ymhellach. perthnasol yn awr wedi’u a Gohebydd yng Ngheredigion adyn pennaf hwnnw, Frederick Roedd mater y cyfeiriad post hanfon i’r archwiliwr allanol. gan Dylan Iorwerth, sef hanes Bailey Deeming a laddodd ei ‘Cwmsymlog’ wedi’i godi, gan Roedd y Cyngor wedi cael John Griffith (Y Gohebydd) ac wraig a’i blant a’u claddu dan fod y cyfeiriad yn cynnwys gwybod am y penderfyniadau Etholiad 1868 yng Ngheredigion, lawr y tñ. Tywysir ni i fyd ardal Pen-bont Rhydybeddau, cynllunio canlynol lle’r oedd ond yn y gyfrol newydd hon llofruddiaeth a chrogi, i fyd ac yn achos dryswch yn aml; caniatâd wedi’i roi: ail ran Y dyma fentro y tu hwnt i ffiniau llongddrylliadau a hyd yn oed penderfynwyd holi barn Ddôl fach, Penrhyn, 10 tñ; plot Cymru ac i Awstralia bell. ganibaliaeth, heb golli golwg trigolion Pen-bont i weld a ger Brynawel, Cefn-llwyd, tñ; Y mae’n ffaith dra hysbys wrth unwaith ar y llinyn Awstralaidd fyddent yn cefnogi newid y tir ger Arosfa, Salem, tñ; Plas y gwrs nad oes ond ychydig iawn, sy’n cydio’r cyfan wrth ei gilydd. cyfeiriad post. Coed, Cwmerfyn, estyniad; 1 iawn o bynciau na chyffyrddwyd Ceir yn y gyfrol luniau hefyd, Adroddodd y Cadeirydd Glanseilo, Penrhyn, estyniad; â hwy gan y llu o faledwyr a wedi eu hatgynhyrchu’n dda, am gyfarfod o bwyllgor Ardal 3 Pen-y-berth, Penrhyn, fu’n trampio ledled Cymru o longau ac o daflenni baledi y Ceredigion o Un Llais Cymru y newidiadau; Rhoserchan, yn ystod y ddeunawfed a’r cyfeirir atynt yn y testun. bu ynddo, ynghyd â chyfarfod Penrhyn, paneli haul. Trafododd bedwaredd ganrif ar bymtheg, Gan gofio mai awdur y llyfr am y Cynllun Datblygu Lleol y Cyngor ddau gais: codi tñ yn canu a gwerthu eu cerddi. tra defnyddiol, onid anhepgor, yn Aberaeron. Roedd hefyd ar dir ger Y Gelli, Cefn-llwyd Yn y cynhyrchion hyn – digon hwnnw, Y Golygiadur (eto o stabl wedi bod ym more coffi – dim gwrthwynebiad; codi anghelfydd yn aml – y câi’r Cymdeithas Lyfrau Ceredigion) blynyddol Ysgol Feithrin tñ ar dir ger Ysgol Trefeurig – werin bobl olwg, nid yn unig yw awdur y monograff yma Trefeurig. Rhoddodd y Cyng. penderfynwyd gwrthwynebu’r ar hynt a helynt y byd a oedd hefyd, prin bod angen nodi iddo Kari Walker adroddiad am ei cais gan fod y tir y tu allan i o’u cwmpas yng Nghymru, ond gael ei gyflwyno’n lân a diddorol. hymweliad â garddwest ym ardal y pentref presennol, ac o ambell gip hefyd ar y byd mawr Anogaf ddarllenwyr y Tincer Mhlas Buckingham. ran diogelwch byddai’n anodd dros y moroedd – daeargryn i’w brynu ar y cyfle cyntaf, a’i Trafodwyd gwerthu Tñ’r iawn gweld y fynedfa o un ochr. yn Lisbon, rhyfel cartref yn ddarllen. Ni chewch eich siomi. Ysgol yn Nhrefeurig, a Byddai’r cyfarfod nesaf yn America, gwrthryfel yn yr Tegwyn Jones phenderfynwyd ysgrifennu at y Ysgol Trefeurig, nos Fawrth, 16 India, gwarchae Sebastopol, ac Cyngor Sir yn pwyso arnynt i Medi. yn y blaen. Ac fel y dengys Dr Rhiannon Ifans yn y gyfrol hon, nid aeth Awstralia’n angof chwaith. Y mae’r awdur i’w 4 ffordd o gysylltu a Mark llongyfarch ar daro ar ddull Cymorthfeydd Cyngor ar draws dychmygus iawn o gyflwyno Ceredigion. Manylion o’n swyddfa nifer o faledi’r ganrif fawr yn ni ar 01970 615880 hanes y faled Gymraeg, sef y Ysgrifennwch naill at Mark Williams bedwaredd ar bymtheg. Wrth AS, 32 Rhodfa’r Gogledd, drafod naw ohonynt, a phob Mark Aberystwyth, SY23 2NF un yn dwyn rhyw gysylltiad Williams AS, Ty’r Cyffredin, ag Awstralia, mae’n llwyddo i Llundain, SWIA OAA wneud dau beth yn bennaf, 01970 615880 0207 2198469 sef tanlinellu pwysigrwydd y caneuon gwerinol hyn o ran [email protected] y wybodaeth y gellir ei ddenu ohonynt o’u darllen yn ofalus, gan gynnwys darllen rhwng y llinellau weithiau, a hefyd sut y gallant ein tywys i feysydd tra annisgwyl weithiau. Ymfudo i Awstralia, gan amlaf i chwilio am aur a chyfoeth sydyn, yw’r thema ganolog yma, ond yn sgil hynny cawn wybod nad cwbl anarferol ydoedd i ferched ieuanc yn eu hugeiniau fentro ar yr antur Y TINCER MEDI 2008 17

YSGOL PEN-LLWYN

Mabolgampau B e c h g y n B l 5 a 6 - S h a u n D r y b u g h

Cynhaliwyd mabolgampau ysgol Ras 400m a Ras 800m Pen-llwyn yng nghae Eon yng Merched Bl 3 4 5 a 6 - Amy Nghwmrheidol ar brynhawn Dydd Dryburgh Mawrth Gorffennaf 1af. Bechgyn Bl 3 a 4 - Jo Jones Ar ôl cystadlu brwd, Melindwr Bechgyn Bl 5 a 6 - Daniel Bentham ddaeth yn gyntaf, Rheidol yn ail, ac Mabolgampau Ardal Aberystwyth Ystwyth yn drydydd. Shaun Dryburgh - 2ail Taflu Pel Amy Dryburgh oedd y Victrix Oliver Herchel - 4ydd Naid Uchel Ludurum a Oliver Hershel y Vivtor Ludurum. Sioe Capel Bangor

Cyflwynwyd y tariannau i’r Canlyniadau Ysgol Pen-llwyn buddugwyr gan Mr Elfed Lewis. BL 5 a 6 Cerrig wedi eu addurno 1af, Annie Lewis, 2ail Shaun Rhedeg Ras 60m/80m/100m Dryburgh a Roisin Robinson, Merched Dosb 1 - Nuala Ellis Jones 3ydd Tomos Nichols a Daniel Bechgyn Dosb 1 - Iestyn Watson Bentham. 1af Alaw, 2ail Laura, 3ydd Alan a Merched Bl 3 a 4 - Amy Dryburgh Bl 3 a 4 - 1af Manon Davies, 2ail Nathaniel Bechgyn Bl 3 a 4 - Gethin a Jo Rhian James a Jo Jones, 3ydd Mathias Roberts. Pypedau Merched Bl 5 a 6 - Roisin Robinson 1af Rebecca, 2ail Iestyn a Myfanwy, Bechgyn Bl 5 - Gerallt Williams Matiau wedi eu haddurno 3ydd Alan Bechgyn Bl 6 - Shaun Dryburgh 1af - Grwp Annie, Roisin, Tomos Watson, Tomos Oliver a Mathias. Trip yr ysgol Ras Sach 2ail - Grwp Ieuan, Amy, Rhian, Merched Dosb 1 - Nuala Ellis Jones Rhodri a Manon. Cawsom drip yn ein cynefin yr Bechgyn Dosb 1 - Iestyn Watson 3ydd - Grwp Amy B, Bethany haf hwn. Diwrnod difyr yng Veiran, Alison, Jo a Lauren. Nghanolfan Amgen, Corris. Wrth Merched Bl 3 a 4 - Amy Dryburgh gwrs roedd rhaid cael hyfen ia ar y Bechgyn Bl 3 a 4 - Tomos Evans Adeiladau dwyreiniol mewn cwyr ffordd adref. a phaent Merched Bl 5 a 6 - Annie Lewis Bl 5 a 6 - 1af Tomos Watson, 2ail Cwrs Beiciau Bechgyn Bl 5 - Gerallt Williams Oliver Herchel, 3ydd Ieuan Evans Bechgyn Bl 6 - Shaun Dryburgh a Rowan Edwards Llongyfarchiadau i’r plant fu’n Bl 3 a 4 - 1af Gethin ap Dafydd cwblhau y cwrs beicio. Steffan ac Ras Wy a Llwy 2ail - Tomos Evans a Amy Baron Annie Lewis, Ieuan Evans, Shaun Merched Dosb 1 - Nuala Ellis Jones 3ydd - Amy Dryburgh a Rhian Dryburgh, Tomos a Iestyn Watson, Bechgyn Dosb 1 - Iestyn Watson James a Rowan Edwards a Rhodri Jones (heb fod yn y llun) Merched Bl 3 a 4 - Amy Dryburgh Adeiladau o amgylch y byd Bechgyn Bl 3 a 4 - Jo Jones Bl 5 a 6 - 1af Shaun Dryburgh a Hal Dymuniadau gorau Young, 2ail Roisin Robinson, 3ydd Merched Bl 5 a 6 - Roisin Robinson Gerallt Williams a Dylan Williams Dymuniadau gorau i Tomos RHODRI JONES Bechgyn Bl 5 - Gerallt Williams Watson a Rhodri Jones yn Brici a chontractiwr Bechgyn Bl 6 - Tomos Watson Bl 3 a 4 - 1afAmy Baron, 2ail ysgol Penweddig. Hefyd Shaun adeiladu Tomos Evans, 3ydd Mathias a Dryburgh, Hal Young, Annie Taflu Pel Keiran Lewis, Roisin Robinson, Daniel 07815 121 238 M e r c h e d D o s b 1 - N u a l a E l l i s J o n e s Bentham a Rowan Edwards yn Bechgyn Dosb 1 - Iestyn Watson Adeiladau Rhyfedd ysgol Pen-glais. Gwaith cerrig Merched Dosb 2 - Roison Robinson 1af Rebecca, 2ail Nuala a Haf, Adeiladu o’r newydd Merched 3,4,5,6 - Roison Robinson 3ydd Steffan a Llyr Braf iawn oedd cael croesawu Estyniadau Patios Bechgyn Bl 3 a 4 - Gethin ap Morgan ar ei ddiwrnod cyntaf yn Waliau gardd Dafydd, Jo Jones Anifail ar gefndir Marmor yr ysgol ac yn dosbarth un. Llandre Bow Street

M & D PLUMBERS

Gwaith plymer & gwresogi Prisiau Cymharol; Gostyngiad i Bensiynwyr; Yswiriant llawn; Cysylltwch â ni yn gyntaf ar 01974 282624 07773978352 18 Y TINCER MEDI 2008

YSGOL RHYDYPENNAU

Llun o’r plant a gafodd wobr ar ddiwrnod Gwobrwyo’r ysgol ar ddiwedd tymor diwethaf

Garddwest yr ysgol

Ar yr 28ain o Fehefin cynhaliwyd Garddwest yr ysgol. Agorwyd yr arddwest yn swyddogol gan Mrs Gaenor Jones; gynt o’r ysgol dop. Cafwyd nifer o weithgareddau difyr ac amryw o stondinau pwrpasol er mwyn codi arian i’r ysgol. Hoffai’r ysgol ddiolch o galon i Mrs Gaenor Jones a’i gãr Gareth ac hefyd i rieni a chyfeillion yr ysgol a fu’n barod iawn i gynnig cymorth ar y dydd. Diolch arbennig i Mr Heath Raggett, cigydd y pentref ac ACE Decorating Suppliers fel prif noddwyr yr arddwest eleni; mi fydd yr arian a godwyd yn ystod y dydd Tîm criced llwyddiannus yr ysgol - pencampwyr Canolbarth a yn gymorth sylweddol i brynu Gogledd Cymru un o ddau dîm yn unig i gynrychioli Cymru Am bob math o adnoddau pwysig iawn er mwyn ym Mhencampwriaethau Prydain yn Grace Road Caerlyr ar y waith garddio hyrwyddo addysg pob plentyn yn 14eg o Fehefin - Gorchest! ffoniwch Robert ar yr ysgol. (01970) 820924 blwyddyn 6 yn ran o Griw Cãl yr Croeso hefyd i Miss Becky Bettany Prysurdeb ysgol. Maent yn gyfrifol am nifer o a fydd yn ymuno â’r staff cynnal ddyletswyddau pwysig yn ystod y dysgu. Ar ddechrau blwyddyn academaidd flwyddyn. Hoffai’r ysgol hefyd ddymuno pob arall, mae prysurdeb yr ysgol yn hwyl i blant blwyddyn 6 y llynedd parhau. Yn barod, rydym yn y broses Croesawu a Ffarwelio wrth iddynt ddechrau bywyd o ethol, trwy bleidlais, Y Cyngor addysgol newydd yn yr ysgolion Ysgol. Fel pob blwyddyn arall mi Hoffai’r ysgol estyn croeso cynnes uwchradd. Derbyniodd pob un fydd aelodau’r cyngor yn cwrdd i Miss Rhian England fel aelod ohonynt rodd wrth ymadael â’r yn rheolaidd er mwyn gwneud newydd o’r staff dysgu. Mi fydd ysgol am y tro olaf. penderfyniadau pwysig a sicrhau llais Miss England yn gyfrifol am swyddogol i weddill y disgyblion. Flwyddyn dau tan y Nadolig. Yn ychwanegol i hyn, ac ar ôl cwblhau ffurflenni cais a chyfweliadau gyda’r prifathro, mae

Hwyl yr arddwest Y TINCER MEDI 2008 19

YSGOL PENRHYN-COCH

Tenis

Yn dilyn llwyddiant yng nghystadlaethau cylch Aberystwyth, teithiodd dau o dîmau tenis o’r ysgol i lawr i Gaerdydd. Pwrpas y daith oedd cystadlu ym mhencampwriaethau Cymru ar gyrtiau clwb David Lloyd. Bu tîm o fechgyn a thîm o ferched o flwyddyn 6 yn cystadlu. Profiad anhygoel oedd y diwrnod drwyddi draw gyda’r disgyblion yn cael cyfle i chwarae ar gyrtiau o’r safon uchaf mewn awyrgylch unigryw. Er na ddaeth yr un tim i’r brig, cafwyd gêmau arbennig a llwyddwyd i ennill nifer ohonynt. Aelodau’r tîmau oedd: Timau tenis yr ysgol y tu allan i Glwb tenis David Lloyd yng Nghaerdydd Rowan Hughes, Harry Walker, Harry Whalley, Ryan Witts, Rhydian am ddau ddiwrnod a hanner yr Aberystwyth hefyd a llwyddodd ymddangos oedd: - Lowri Donnelly, Morgan, Alice Andrews, Gwenno wythnos i addysgu o dan y cytundeb nifer i ennill gwobrau. Bu mwyafrif Alice Andrews, Gwenno Morris, Morris, Lowri Donnelly a Samantha baich gwaith. Apwyntiwyd Miss Eleri y disgyblion yn cystadlu yn Sioe Emily Lewis, Rosie James, Rhydian Merry. Diolch yn fawr i’r Clwb Edwards a Mrs Siân Donnelly atom Penrhyn-coch. Morgan, Samantha Merry, Lucy Pêl-droed am gael defnydd o’r bws i gynorthwyo yn y Cyfnod Sylfaen Cookson a Mared Pugh-Evans. mini am y diwrnod. Diolch i Mr ynghyd â Miss Angharad Roberts Dolffiniaid Hill am y trefniadau. sy’n gofalu am ddisgybl. Croeso Ynys-Hir iddynt a gobeithio y byddant yn Yn ystod mis Gorffennaf, gwelwyd Mabolgampau hapus yn yr ysgol. nifer o luniau gan ddisgyblion yr Dros dau ddiwrnod ym mis ysgol yn y Cambrian News. Bu’r Gorffennaf treuliodd disgyblion Eleni llwyddwyd, er gwaethaf y Diolch disgyblion wrthi yn tynnu lluniau o yr ysgol gyfnodau ar Warchodfa tywydd, i gynnal ein mabolgampau. ddolffiniaid. Llongyfarchiadau i bawb Adar Ynys-hir. Treuliwyd yr amser Cynhaliwyd nifer o gystadlaethau y Diolch i Mari Turner am ei gwaith a gafodd lun wedi ei gyhoeddi. yn cyflawni nifer o weithgareddau maes cyn diwrnod y mabolgampau. arbennig gyda’r disgyblion. Bu’n gan gynnwys chwilio am anifeiliaid Croesawyd disgyblion y cylch ymweld â’r ysgol yn rheolaidd i Tripiau Ysgol yn y dŵr, gwylio adar, chwilio am meithrin atom i redeg ac i fwynhau. gynnal gweithdai drama gyda’r anifeiliaid a thrychfilod yn y coed. Cafwyd prynhawn da a chaled o disgyblion. Ar ddechrau mis Gorffennaf Cafwyd llawer o hwyl a budd wrth gystadlu gyda’r marciau mor agos cynhaliwyd ein tripiau ysgol. ddefnyddio eu sgiliau i ddod o hyd eleni nad oedd y canlyniad wedi ei Sioe Frenhinol Teithiodd yr holl ysgol i lawr i Sir i enwau anifeiliaid. Diolch i Mr Hill gyrraedd hyd ddiwedd y ras olaf. Benfro. Treuliodd y dosbarth derbyn am drefnu’r teithiau. Yn y pen draw, er yr holl gystadlu Eleni eto, bu’r disgyblion wrthi yn a blynyddoedd 1 a 2 eu diwrnod yn agos a theg, Stewi a ddaeth i’r brig. paratoi ar gyfer y Sioe Frenhinol. mwynhau yr anifeiliaid yn Folly Amgueddfa Cyflwynwyd tarian yr enillwyr Cyn cychwyn y Sioe, aeth tri llond Farm. Trwy lwc cafwyd tywydd sych i’r capteiniad – Harry Whalley a car o eitemau i fyny i’w beirniadu. a chafwyd cyfle i fwydo’r anifeiliaid Bu disgyblion blynyddoedd 1 a Gwenno Morris. Enillwyd y marciau Diolch i Mrs Meinir Davies a Mrs ac i fwynhau bywyd y fferm. 2 ar ymweliad i’r Amgueddfa yn mwyaf ym mlwyddyn 6 gan Lynwen Jenkins am eu cymorth Aeth dosbarthiadau blynyddoedd 3 Aberystwyth. Roedd yr ymweliad Harry Whalley a Lowri Donnelly. di-flino. Erbyn amser cinio dydd i 6 i Barc Heatherton. Cafwyd llawer yn rhan o weithgareddau y tymor. Llongyfarchiadau i bob un am eu Llun, gwelwyd ffrwyth yr holl waith o hwyl yma ar y go-karts, y chwarae Treuliwyd amser yn edrych ar yr gwaith arbennig ac i’r staff am y caled a chafwyd nifer o wobrau. pêl fâs, ar y cychod ynghyd â nifer o hen offer oedd yno a chafwyd cyfle gwaith trefnu a chofnodi. weithgareddau eraill. Diolch i bawb i sgwrsio ac i ofyn cwestiynau. Ar ôl Owain Wilson - 1af am Beintio â bys a ddaeth fel cymorth ar y tripiau a yr ymweliad aethpwyd i lawr at y Ffarwelio Dylan Edwards - 1af am eitem o ffelt diolch i Gwmni Mid Wales Travel am traeth i gael cinio. Trueni nad oedd y Sion Hurford - 1af yn yr adran wneud y siwrneau mor hwylus. tywydd yn ddigon braf i gael padlo Ar ddiwedd y tymor diwethaf Goedwigaeth – ond cafwyd hufen iâ! ffarweliwyd â nifer o staff yr ysgol. Sioned Exley - 2il am lygoden Criced Ffarweliwyd â Miss Ceri Bethan fwytadwy ac am anifail allan o lysiau Ffair Haf Morgan, Mrs Lowri Jones, Mrs Eirian Tyler Nash - 2il am bot blodyn wedi Bu tîm criced yr ysgol yn cystadlu Dafis a Miss Elen Huws. Diolch i’r ei addurno yn nhwrnament y cylch. Llwyddwyd Cyn diwedd y tymor, cynhaliwyd dair ohonynt am eu gwaith di-flino Gwenno Morris - 2il am eitem o ffelt i ennill drwodd i’r rowndiau Ffair Haf yr ysgol. Daeth criw gyda disgyblion yr ysgol yn ystod y Seren Jenkins - 3ydd am bot blodyn terfynol. Llongyfrachiadau iddynt ynghyd i gefnogi a chafwyd noson blynyddoedd diwethaf. Cyflwynwyd wedi ei addurno am chwarae mor dda. sych. Cynhaliwyd y barbeciw blodau iddynt ar ddiwedd eu dan ofal Keith ac Anne Morris a cyfnodau yn yr ysgol. Cyflwynwyd Yn ogystal â hyn, llwyddodd yr ysgol Prom Ysgolion chafwyd stondinau amrywiol yn gwnïo arbennig gan ddisgyblion y i ennill y wobr arbennig sef: Gwobr neuadd yr ysgol. Ar y cae, cafwyd dosbarth i Miss Morgan. Goffa E & E Perkins am yr ysgol Cynhaliwyd prom ysgolion Cynradd gêmau amrywiol i ddiddanu’r plant. gyda’r nifer fwyaf o farciau yn adran cylch Aberystwyth yn y Neuadd Tynnwyd raffl ar ddiwedd y noson. Croeso gwaith llaw y plant. Llongyfarchiadau Fawr ym mis Mehefin. Braf oedd Diolch i’r rhai a wnaeth gefnogi’r i bawb am eu gwaith arbennig gweld nifer o ddisgyblion yr ysgol raffl drwy gynnig gwobrau. Diolch Croesawyd nifer o staff newydd i’r ac am yr holl gymorth a gafwyd ar y llwyfan naill ai yn y côr i i’r Gymdeithas Rhieni ac Athrawon ysgol ar gychwyn y tymor newydd. gan unigolion. Bu disgyblion yr ddisgyblion blwyddyn 6 neu yn am y gwaith trefnu ac i’r rhai hynny Daeth Miss Rhian Davies atom ysgol wrthi yn cystadlu yn sioe y gerddorfa. Y disgyblion a fu’n a gefnogodd mewn unrhyw ffordd. 20 Y TINCER MEDI 2008

TASG Y TINCER

Wel, sut aeth y gwyliau haf? A fuoch chi’n gwneud rhywbeth arbennig, neu a fuodd rai ohonoch ar wyliau i wledydd tramor? Mae’n siwr i sawl un ohonoch fynd i’r Sioe yn Llanelwedd. Ond oedd y tywydd yn braf? A beth am yr Eisteddfod yng Nghaerdydd? Rwy’n siwr i mi weld ambell un ohonoch yn crwydro’r maes! Gwelais rai ohonoch hefyd yng ngharnifal y Borth. Gobeithio Bethan Henley eich bod i gyd wedi setlo yn eich dosbarthiadau a’ch ysgolion newydd, a bod digon o ffrindiau ‘Holi Hana’, ac os ydw i’n teimlo gennych, hen a newydd! fel symud o gwmpas, mae ‘Heini’ yn rhaglen grêt! Ydech chi’n Diolch i bawb liwiodd y llun medru enwi ffrindiau gorau o’r ddau dolffin yn mwynhau Cyw? Dyma nhw: nofio’n y môr. A welsoch chi rai dros y gwyliau? Dyma pwy Plwmp, sy’n hoffi chwarae fuodd wrthi a’u pensiliau lliw pel-droed a chwarae triciau a phaent: Siôn Jones, Brynolwg, Llew, sy’n hoffi codi ofn ar yr Bont-goch; Bethan Henley, adar bach sy’n yr ardd, druan â Sunmead, Lôn Glanfrêd, Llandre; nhw! Ffion Williams, Brynrheidol, Bolgi, sy’n hoff o fwyta byrgers a Capel Bangor; Saran Dafydd, 13 hufen ia siocled Maes y Garn, Bow Street; Daniel Jangl sy’n dod o Affrica, ac sy’n Rees, Brysgaga, Bow Street; Rhys, bwyta’n iach, yn wahanol i Bolgi Siôn a Carys James, 35 Dôl Helyg, Deryn, sy’n hoff o ganu a hedfan Penrhyn-coch. Y mis hwn, beth am liwio’r llun Ti Bethan Henley sy’n ennill y o Llew yn chwarae yn y gwair? tro hwn. Da iawn ti! Anfonwch eich gwaith ata’i erbyn Hydref 1af i’r cyfeiriad arferol: Ydech chi wedi gweld rhai o Tasg y Tincer, 46 Bryncastell, Bow raglenni ‘Cyw’ ar S4C? A oes Street. Ceredigion, SY24 5DE. Ta ffefryn ‘da chi? Dwi’n hoff o ta tan toc! Enw

Cyfeiriad

Oed Rhif ffôn

TAFARN TYNLLIDIART Ty Bwyta a Bar Prydau neilltuol y dydd Prydau pysgod arbennig Cinio Dydd Sul Bwydlen lawn hanner dydd neu yn yr hwyr CROESO (mantais i archebu o flaen llaw) Rhif 311 | MEDI 2008 CAPEL BANGOR 01970 880 248