Selectie, Receptie En Beeldvorming
Total Page：16
File Type：pdf, Size：1020Kb
Hoe verloopt de literaire transfer tussen Italië en de Lage Landen? Welke se- lectiecriteria en trajecten worden gehanteerd bij het uitkiezen van te vertalen boeken? Welke passages van Nederlandstalige romans vertaald in het Italiaans Paola Gentile kunnen een beeld van de Lage Landen weergeven? Hoe worden Nederlands- talige auteurs en literaire werken in Italië gepresenteerd? Dit zijn slechts enkele van de vragen die in deze studie aan de orde komen. Aan de hand van een methodologie die vertaalwetenschap, receptiestudies en imagologie combineert, biedt dit boek een uitgebreide analyse van alles wat zich achter de schermen afspeelt bij de vertaling en productie van Neder- De beelden landstalige romans in het Italiaans tussen 2000 en 2020. Ook toont dit boek de invloed die vertalingen kunnen hebben op de perceptie van een literatuur Gentile Paola alsook van de bevolking die deze literatuur voortgebracht heeft. van de Lage Landen Paola Gentile is postdoctoraal onderzoekster aan de Universiteit van Trieste en gastonderzoekster aan de Universiteit van Stellenbosch, Zuid-Afrika. Van 2016 tot 2019 heeft zij als postdoctoraal onderzoekster gewerkt aan de KU Leuven. in Italiaanse vertaling Haar onderzoeksinteresses zijn: de sociologie van vertaling, imagologie en re- ceptie van vertaalde literatuur. Zij is ook, samen met Jack McMartin (KU Leuven), hoofdonderzoeker van het project Binnenlandse vogels, buitenlandse nesten: uitgevers van vertaalde Nederlandstalige literatuur in relatie tot het Neder- (2000-2020) landse en Vlaamse letterenbeleid, gefinancierd door de Nederlandse Taalunie. How does the literary transfer between Italy and the Low Countries take place? Which selection criteria are used to choose the books to translate? Which pas- Selectie, receptie sages of Dutch-language novels translated into Italian can convey an image of the Low Countries? How are Dutch-language authors and literary works represented in Italy? en beeldvorming These are just some of the questions addressed in this study. By combining translation studies, reception studies and imagology, this book offers a com- prehensive analysis of the processes unfolding “behind the scenes” of the translation and production of Dutch-language novels in Italian between 2000 and 2020. In addition, this book shows the influence translations can have on the perception of a literature and of the people that created it. Paola Gentile is a postdoctoral researcher at the University of Trieste and a visiting researcher at the University of Stellenbosch, South Africa. From 2016 to 2019, she worked as a postdoctoral researcher at KU Leuven. Her research interests are: the sociology of translation, imagology and the recep- tion of translated literature. Together with Jack McMartin (KU Leuven), she is principal investigator of the project Binnenlandse vogels, buitenlandse nesten: uitgevers van vertaalde Nederlandstalige literatuur in relatie tot het Nederlandse en Vlaamse letterenbeleid [Cultural policy, international publishers and the cir- De beelden van de Lage Landen in Italiaanse vertaling (2000-2020) de Lage Landen in Italiaanse beelden van De culation of Dutch –language literature in translation], funded by the Neder- landse Taalunie. Euro 18,00 Attributing Creative Commons materials For example To comply with these guidelines, you should include the following attribution for CharlieHipHop in the credits of your film. Opera sottoposta a peer review secondo il protocollo UPI – University Press Italiane Impaginazione Verena Papagno EUT EDIZIONI UNIVERSITÀ DI TRIESTE 2021 ISBN 978-88-5511-246-8 (print) The rap used in this film was based on Lets get moving by CharlieHipHop availableISBN 978-88-5511-247-5 at http://charliehiphop.com (online) http://creativecommons.org.au/licenses/by-nc-sa/3.0EUT Edizioni Università di Trieste via Weiss 21 – 34128 Trieste http://eut.units.it https://www.facebook.com/EUTEdizioniUniversitaTrieste Of course, if you’re using content available under a licence that includes the Share Alike element you must release your new work under a Creative Commons Attribution- Noncommercial-Share Alike licence too. For more information on complying with the full terms of the CC Licences, see our fact sheet at http://creativecommons.org.au/materials/licences. Attributing in different mediums Where possible, the same information should be included regardless of how you are reusing the work. However, sometimes this is impractical or impossible. The CC licences let you change the exact placement, the language or level of detail from medium to medium, as long as your attribution is ‘reasonable to the medium’. For example, when you are using CC material in a book, it is easy to provide a long, written attribution with all the information next to the work. However, where you use a CC song in a podcast, it is trickier to provide the same amount of information so immediately. POOLI NG IEDAS POOL.ORG.AU/POOLINGIDEAS Paola Gentile De beelden van de Lage Landen in Italiaanse vertaling (2000-2020) Selectie, receptie en beeldvorming EUT EDIZIONI UNIVERSITÀ DI TRIESTE Aan Gigi, Mariagrazia en Rocco INHOUDSOPGAVE 9 Afbeeldingen 9 Grafieken 10 Tabellen 11 Voorwoord 15 Dankwoord 17 Inleiding 17 1. Samenvatting en omkadering van de studie 22 2. Terminologische beschouwing 25 HOOFDSTUK 1 25 1. Het belang van de imagologie in onze tijd 27 1.1 Imagologie op politiek niveau 29 1.2 Nation branding in het bedrijfsleven 31 1.3 Beeldvorming in de massamedia 33 2. Imagologie tussen verleden, heden en toekomst 33 2.1 Een korte geschiedenis van imagologie 36 2.2 Lacunes en nieuwe ontwikkelingen van de imagologie 38 3. De relatie tussen imagologie en vertaalwetenschap 42 4. Vertaalwetenschap en de circulatie van literatuur 51 HOOFDSTUK 2 51 1. De politieke factoren: de culturele diplomatie 57 1.1 De branding van Nederlandstalige literatuur in Italië 63 2. Economische factoren. De circulatie van Nederlandstalige literatuur in Italië 69 3. Sociale factoren. Culturele bemiddelaars in de circulatie en beeldvorming van Nederlandstalige literatuur 75 4. Culturele factoren. Receptie en culturele beelden 80 5. Descriptie van de methode en gegevensverzameling 7 85 HOOFDSTUK 3 85 1. Demografische gegevens van de geïnterviewden 86 2. Het belang van het transnationale veld 95 3. De rol van de vertalers 105 HOOFDSTUK 4 105 1. Het meso-niveau: productie en receptie 106 2. Tussen productie en receptie. De verhoudingen tussen de stakeholders 120 3. Tussen receptie en beeldvorming. Convergenties tussen de parateksten 135 HOOFDSTUK 5 135 1. Italiaanse heterobeelden van Nederland en Vlaanderen 135 1.1 Het beeld van Nederland 144 1.2 Het beeld van België en Vlaanderen 149 2. Beelden over Nederlandse literatuur bij Italiaanse literaire vertalers 155 3. Het microniveau: de tekstuele beelden 158 3.1 Kwantitatieve gegevens 165 3.2 Zelf- en heterobeelden van de Nederlanders 180 3.3 Zelf-en heterobeelden van de Vlamingen 191 SLOTBESCHOUWINGEN 191 1. Naar een transnationale beeldvormingspraktijk van vertaalde literatuur 195 2. Mijlpalen in de imagologie en toekomstige ontwikkelingen 200 3. De Nederlandstalige literatuur in Italië: een hoogconjunctuur 204 4. Een reis zonder einde 205 Bibliografie 227 Appendix 8 AFBEELDINGEN 17 Afbeelding 1: foto genomen in Amsterdam 48 Afbeelding 2: model voor imagologische analyse in de vertaalwetenschap 60 Afbeelding 3: boekomslag van The Passenger – Olanda 61 Afbeelding 4: promotionele tweets van The Passenger – Olanda 81 Afbeelding 5: visuele weergave van de methode 121 Afbeelding 6: vergelijking tussen omslagen van Nederlandstalige boeken en boeken van Scandinavische auteurs 122 Afbeelding 7: vergelijking tussen omslagen van Nederlandstalige boeken en boeken van Scandinavische auteurs 125 Afbeelding 8: boekomslagen van uitgever Fazi 125 Afbeelding 9: boekomslagen van uitgever Marsilio 125 Afbeelding 10: boekomslagen van uitgever Neri Pozza 130 Afbeelding 11: woordenwolk van de meest terugkerende woorden in het corpus van 450 recensies 157 Afbeelding 12: structuur van het Nodegoat programma GRAFIEKEN 64 Grafiek 1: vergelijking tussen publicaties van Nederlandstalige fictie in Italië met en zonder subsidies 64 Grafiek 2: aantal subsidies per literaire stichting aan Italiaanse uitgeverijen (2000-2020) 66 Grafiek 3: vertaalde fictie in Italië (1900-1999) 66 Grafiek 4: toegekende subsidies (1900-1999) 67 Grafiek 5: vertaalde Nederlandstalige fictie in Italië (2000-2020) 67 Grafiek 6: toegekende subsidies voor fictie (2000-2020) 114 Grafiek 7: kranten en blogs die Nederlandstalige literatuur recenseren 116 Grafiek 8: meest gerecenseerde auteurs in Italiaanse kranten en blogs 142 Grafiek 9: frequentie van de woorden ‘Olanda’, ‘Paesi Bassi’ en ‘olandese’ in de Italiaanse krant La Repubblica (2000-2020) 149 Grafiek 10: meest voorkomende thema’s die met ‘Fiandre’ en ‘fiammingo’ worden geassocieerd 158 Grafiek 11: vaakst terugkerende thema’s in het corpus 160 Grafiek 12: uitsplitsing van de beelden 160 Grafiek 13: auteurs met minstens tien beelden 161 Grafiek 14: polariteit van de beelden van het corpus 161 Grafiek 15: polariteit van de beelden per auteur (noord-zuid) 9 162 Grafiek 16: polariteit van de beelden per auteur (sterk-zwak) 162 Grafiek 17: polariteit van de beelden (centrum-periferie) 163 Grafieken 18 en 19: polariteit per land 164 Grafieken 20 en 21: couleur locale in Nederlandse en Vlaamse romans 165 Grafieken 21 en 22: meest vertegenwoordigde etnische/religieuze groepen in Nederlandse en Vlaamse romans TABELLEN 123-24 Tabel 1: recensies en promotionele pitches op de omslagen,