Ontdekmiddelburg Attracties En Winkelplezier Monumentale Binnenstad Feesten En Festivals Inclusief Special Over Arnemuiden!

ontdekmiddelburg Attracties en winkelplezier monumentale binnenstad Feesten en festivals Inclusief special over Arnemuiden!

2016

gratis Zien, doen en beleven in Middelburg! TOERISTISCHE INFO RMATIE Hét informatiepunt van Middelburg

STADSWANDELING MET GIDS Dagelijks van april t/m oktober

RONDLEIDING STADHUIS MET GIDS Dagelijks van april t/m oktober

RONDRIT P AARDENTRAM MET GIDS

GROEPSARRANGEMENTEN OP MA AT

TICKETS EN RE SERVERINGEN 10% korting op entreekaarten voor attracties

HOTEL- EN B&B B EMIDDELING

VERKOOP ZEELANDBOEKEN En de grootste collectie ﬁets-en wandelroutes van Zeeland

OPENINGSTIJDEN Maandag 11.00 - 18.00 uur Vrijdag 9.30 - 18.00 uur Dinsdag 9.30 - 18.00 uur Zaterdag 9.30 - 17.30 uur Woensdag 9.30 - 18.00 uur Koopzondag* 13.00 - 17.00 uur Donderdag 9.30 - 21.00 uur *Elke eerste zondag van de maand inhoudsopgave 3

WELKOM 38. f ilm, theater en muziek Beleef cultuur introductie 05. erfgoed en groen De stad wacht erop om ontdekt te worden 40. Natuurlijk Middelburg 06. geschiedenis Hoe een burcht een stad werd ETEN & DRINKEN gemeente met kernen 07. eten en drinken Een kijkje in de gemeente Middelburg 44. Van een goede kop koffie tot een onvergetelijk diner

ZIEN & DOEN SLAPEN bezienswaardigheden 08. overnachten Mooi en monumentaal Middelburg 48. Slapen in een stad om bij weg te dromen 13. markten Lekker rondsnuffelen en shoppen PRAKTISCH winkelen 14. plattegrond centrum middelburg Vind alles wat je hartje begeert 50. Een handige kaart voor een stadswandeling kunst 18. vervoer en parkeren Galeries, musea, exposities en meer 52. Hoe kom je in Middelburg en waar kun je parkeren 20. musea of fietsen huren? Geschiedenis, kunst en verbeelding informatie en adressen komen samen in het Zeeuws Museum 53. Alle handige adressen en telefoonnummers van cafés, 22. kennis en verbreding restaurants en hotels op een rij Inspiratie, studie, cursussen en lezingen 24. attracties ARNEMUIDEN SPECIAL De leukste uitjes en activiteiten 57. arnemuiden 32. evenementen en festivals Tien pagina’s over het trotse en Genieten en feesten! traditierijke Arnemuiden 4 welkom 5 introductie welkom in middelburg Welkom in Middelburg, stad van monumenten, cultuur, attracties en evenementen. Een stad die erop wacht om ontdekt te worden. Tijdens een fijne citytrip, een heerlijk lang weekend weg of een gezellige middag shoppen.

Middelburg Magazine helpt je met tips en inspiratie op weg in de hoofdstad van Zeeland. De leukste attracties, de mooiste plekjes, de hipste winkels, unieke weetjes en achtergronden, interessante rondleidingen, indrukwekkende monumentale gebouwen, dat ene bijzondere festival, dat verborgen pleintje… Dit magazine vertelt er alles over. De plattegrond op pagina 50 is daarbij een handige aanvulling. Actuele info over Middelburg staat op uitinmiddelburg.nl met een handige agenda per dag.

tourist shop Informatie is ook volop verkrijgbaar in de Tourist Shop. Dit informatiepunt is direct aan de Markt gevestigd in boekhandel de Drvkkery. Het is hét adres voor iedereen die meer wil weten over Middelburg of Zeeland. Er zijn tickets te koop voor attracties en evenementen, ze bemiddelen bij het regelen van een overnachting, maken arrangementen op maat en bieden talloze stadswandelingen aan. Een geslaagd uitje in Middelburg begint dus bij de Tourist Shop.

De leukste attracties, de mooiste plekjes, de hipste winkels

Openingstijden Tourist Shop ma: 11.00 – 18.00 uur di, wo, vr: 9.30 – 18.00 uur do: 9.30 – 21.00 uur za: 9.30 17.30 uur elke eerste zondag van de maand Markt 51, 0118 - 67 43 00 uitinmiddelburg.nl

uit in Middelburg magazine 2016 6 welkom geschiedenis een stad

ontdekvol de historie geschiedenis van middelburg

In de 9e eeuw werd er te midden van twee andere Walcherse burchten een middelste burcht aangelegd om de bevolking te beschermen tegen verwoestende strooptochten van de Vikingen.

van burcht naar stad Middelburg lag ideaal midden op Walcheren en had een vaste zeeverbinding via de Arne. Daardoor groeide Middelburg snel. De aanwezigheid van de Norbertijner Abdij speelde daarbij ook een grote rol. Middelburg werd dankzij de abdij het bestuurlijk centrum van Zeeland. In 1217 kreeg Middelburg stadsrechten. Niet veel later (1250) werden de eerste verdedigingswerken aangelegd.

de gouden eeuw Eind 16e eeuw kwamen veel vluchtelingen uit Antwerpen in Middelburg terecht. Onder hen veel geschoolde ambachtslieden. Dankzij die geïnspireerde talenten werd Middelburg een creatief broeinest waar onder andere begin 17e eeuw de telescoop werd uitgevonden.

Al dat talent was een van de factoren die aan de basis lag van de bloeitijd van Middelburg in de Gouden Eeuw. Middelburg beleefde toen haar grootste periode van welvaart. Na Amsterdam was het de tweede VOC-stad. Dit zorgde voor veel werkgelegenheid. Er werden honderden VOC-schepen gebouwd. Daar waren talloze mensen bij betrokken, van timmerlui tot touwslagers.

Het stadsgezicht van Middelburg werd grotendeels tijdens de Gouden Eeuw bepaald. Veel van de herenhuizen en pakhuizen langs de havens in het centrum stammen uit die periode.

handel en slavenhandel Er werd gehandeld in specerijen, exotische grondstoffen en materialen, maar ook in slaven. Deze werden in Afrika opgekocht door De West-Indische en Middelburghse Commercie Compagnie.

Toen de vaste zeeverbinding van Middelburg verzandde, kwam er een eind aan de bloeiperiode. Tijdens de Franse bezetting in de 19e eeuw raakten veel gebouwen beschadigd. Aan het begin van WOII verzette Zeeland zich lang tegen de Duitsers. Middelburg werd toen gebombardeerd en nagenoeg geheel verwoest door brand.

wederopbouw Na WOII begon de wederopbouw. Monumenten werden in ere hersteld. Middelburg blijft ook nu het bestuurlijk centrum van Zeeland, en sinds 2004 is het ook een universiteitsstad met University College Roosevelt. welkom 7 karakteristieke kernen een stad karakteristieke ontdekvol de historie geschiedenis eenkernen kijkje in de gemeente van middelburg

De gemeente Middelburg bestaat nieuw- en sint joosland (3) naast Middelburg uit nog vier kernen Een jong dorp. De polders van Nieuw- met elk een heel eigen karakter: en Sint Joosland werden pas in de 17e Arnemuiden, Kleverskerke, Nieuw- en eeuw aangelegd. Daar werden al snel Sint Joosland en Sint Laurens. twee dorpen gebouwd: Nieuwland en Sint Joosland. Ze waren alleen arnemuiden (1) met een veerboot te bereiken. In de 3 Een vissersplaats middenin de polder. vroege 19e eeuw werden de dorpen Net als Middelburg heeft Arnemuiden samengevoegd tot Nieuw- en Sint 2 geen vaste zeeverbinding meer, maar Joosland en werd een vaste verbinding tot eind 19e eeuw was een groot deel met Walcheren aangelegd. van de bevolking nog werkzaam in de visserij. Het trotse stadje houdt haar sint laurens (4) geschiedenis in ere met een historische Veel Zeeuwse dorpen zijn rond scheepswerf en museum. een kerk gebouwd, maar dit dorp Meer daarover (en over de rest van ontstond in de 13e eeuw bij Kasteel Arnemuiden) vanaf bladzijde 57. Popkensburg. Het kasteel is in 1863 afgebroken. Op dezelfde plaats staat kleverskerke (2) nu een gelijknamige boerderij. Sint Op zo’n tien minuten fietsen van het Laurens is door de Noordweg, die Veerse Meer ligt Kleverskerke. Een echt door buurtschap Brigdamme voert, agrarisch dorp. In en rond de kern liggen vastgegroeid aan Middelburg. veel boerenbedrijven. Kleverskerke is ontstaan in de 13e eeuw en is een van de kleinste dorpen van Nederland.

uit in Middelburg magazine 2016 8 monumenstad

bezienswaardighedenmiddelburg 2

Met bijna 1100 monumenten binnen de stadsgrenzen staat Middelburg in de top tien van Nederlandse monumenten steden. Bij elke stap die je in het centrum zet, wandel je door de Middelburgse geschiedenis.

abdij (1) Middelburg is opgebouwd vanuit de abdij die rond 1100 door Norbertijner monniken is gesticht. Nog steeds vormt de abdij het centrum van de stad. Op een luchtfoto zie je 1 precies hoe Middelburg van daaruit is gegroeid. De abdij is een indrukwekkend groot en tegelijk lieflijk complex rond een prachtig plein met bomen. Het is opgebouwd in verschillende periodes, en overal zie je gebouwen in verschillende bouwstijlen die samen met torentjes, kloostergangen, poorten, een kloostertuin en twee kerken een mooi geheel vormen. In WOII is een groot deel van de abdij verwoest, en een van de recentere delen van de abdij stamt uit de wederopbouwperiode. De abdij biedt onderdak aan het provinciaal bestuur en ook vind je hier het Zeeuws Museum (p 20). x De abdij vormt vaak het toneel voor evenementen. Het plein is het festivalhart zowel van het Zeeland Nazomerfestival als het 1 International Jazz Festival Middelburg. Maar er zijn ook talloze dagen dat je in dit verstilde stadshart heerlijk kunt wegdromen 1 in de stilte onder de bomen. 4

Niet alle locaties binnen de abdij zijn dagelijks open voor het publiek, maar ze zijn te bezoeken tijdens een rondleiding (p 31) waarbij je onder andere de kloostertuin en de kloostergangen bezoekt. uitinmiddelburg.nl

lange jan (2) De 90,5 meter hoge Lange Jan maakt onderdeel uit van het abdijcomplex. Overal op Walcheren zie je dat de toren de skyline van Middelburg domineert. De toren valt, naast zijn hoogte, op door zijn vorm. De Lange Jan is achtkantig. Bovenop de toren prijkt een kroon.

De twee-na-hoogste toren van Nederland telt 207 treden. Een flinke workout, maar eenmaal boven is het uizicht magnifiek. Middelburg en Walcheren spreiden zich rond de toren uit en op een heldere dag kun je zelfs andere Zeeuwse eilanden zien. langejanmiddelburg.nl zien & doen 9 bezienswaardigheden

het oude stadhuis (3) Het in de 15e eeuw gebouwde stadhuis aan de Markt is opgetrokken in prachtig overdadige laat-Gothische stijl. In 2009 werd het uitgeroepen tot het een-na- mooiste gebouw van Nederland. Hoe 3 langer je naar het stadhuis kijkt, hoe meer er valt te ontdekken: waterspuwers, beelden van Zeeuwse graven en gravinnen, torentjes, bordessen, glas- in-loodramen… Een feest voor het oog! Tijdens WOII is nagenoeg het hele stadhuis verwoest. Er zijn regelmatig rondleidingen waarbij onder andere alles wordt verteld over de indrukwekkende wederopbouw van het stadhuis. Meer info: p 30 of uitinmiddelburg.nl

Middelburgers hebben hun bijnaam Manenblussers te danken aan de Lange Jan. Toen er op een avond lang geleden fel licht door de ramen van de toren te zien was, dacht een overijverige nachtwacht dat de toren in brand stond. Het bleek onschuldig maar fel maanlicht te zijn en sindsdien worden Middelburgers Manenblussers genoemd.

uit in Middelburg magazine 2016 10

kloveniersdoelen (4) Een rijk kuiperspoort (7) Vlak naast de Dam versierd gebouw met statige entree, ligt een van de mooiste verrassingen heel veel ramen met opvallende rood- van Middelburg: de Kuiperspoort. Dit witte luiken en een klein torentje met meest pittoreske stukje Middelburg daar bovenop fier een windvaan van hoort in een prentenboek thuis. Er lijkt een schutter. Deze verwijst naar de hier door de eeuwen heen maar weinig oorspronkelijke functie van het gebouw. veranderd. Je loopt nog over kinderkopjes De Kloveniersdoelen zijn begin 17e en ziet nog dezelfde lieflijke huisjes met eeuw gebouwd als oefenruimte voor de fraaie details zoals trapgevels. Vroeger kloveniers (schutters) van Middelburg. werden hier vaten (voor de scheepvaart) Ook nu herbergt het gebouw nog gemaakt door kuipers. Dit was een schutters die op de zolder hun sport bedrijvige arbeidersbuurt. Nu is dit een beoefenen. Door de jaren heen heeft lieflijk verstild plekje om op het gemak het gebouw veel verschillende functies te verkennen. Overal nieuwe hoekjes en gehad. Zo was het in de napoleonistische poortjes. Neem de tijd om hier uitgebreid 7 tijd een militair hospitaal. Op de begane rond te slenteren. grond vind je nu een filmzaal en een grand café. kloveniersdoelen.nl

koepoort (5) Toen Middelburg nog was omgeven door vestingwerken, kon je de stad alleen betreden via de 8 stadspoorten. In de Middeleeuwen telde Middelburg er acht. De Koe poort is de enige poort die is over gebleven. Hij stamt uit 1735 en is in Elsbeth Kuzee een opvallende, robuuste barokstijl stadsgids van Middelburg, vertelt opgetrokken. Hij staat vlak bij de Ik geniet van mijn werk als gids. bolwerken fier op zichzelf als een Middelburg is een kleine stad maar Middelburgse versie van de Arc de er is zo ontzettend veel te zien. Triomphe. Wat we als gids altijd horen is: ‘dit hadden we zonder gids nooooit damplein (6) De rijkdom van het gevonden’. Je hebt allerlei prachtige Middelburgse handelsverleden komt boeken en kaarten over de stad, bij het Damplein en het aangrenzende maar als gids kijk je nu eenmaal Prins Hendrikdok duidelijk naar voren. anders en trek je je eigen plan. Dat Volop monumenten en dan vooral maakt het leuk voor de mensen. statige herenhuizen met fraaie daklijsten Elke rondleiding is daardoor ook en grote raampartijen. Aan alles is te anders. Mijn favoriete plekje in zien dat hier in de Gouden Eeuw zeer Middelburg? Hmmm, ik neig naar welvarende handelaren woonden en de Kuiperspoort maar nee, ik moet werkten. Op de Dam vind je een replica toch voor de abdij gaan. Er is daar van de graanbeurs die hier vroeger, in gewoon zo veel te zien: de kerken, de een grotere versie, stond. Hier vind je kloostergangen, de kruidentuin, het het kunstproject Podio del Mondo per museum… En dan nog al die mooie l’Arte. Meerdere kunstenaars hebben verhalen die daar achter zitten. Ja, daar tegels met tekst en beeld voor de abdij mag je bij een bezoek aan ontworpen. Middelburg echt niet missen! 10 zien & doen 11 bezienswaardigheden

Vismarkt; hoge kastanjebomen, kinderkopjes en een fijne sfeer

jachthaven (8) Voorbij de Dam liggen de kaaien en Jachthaven de Arne. Wie hier een ligplaats heeft, wordt omringd door mooi gerestaureerde pakhuizen uit de VOC-tijd. De Rouaansekaai en de Kinderdijk worden verbonden door de historische Spijkerbrug, een ijzeren klapbrug uit 1853.

vismarkt (9) Knus en vooral heel erg mooi pleintje naast de Sint Janstraat. Hoge kastanjebomen, kinderkopjes, bijzondere monumentale huizen en een fijne sfeer die mede te danken is aan het gezellige terras van Sint John. De Vismarkt stamt uit de 16e eeuw en de overkapping aan de zijkant van de markt uit de vroege 19e eeuw. Er worden nog regelmatig markten georganiseerd. Nu wordt er niet meer in vis, maar antiek en curiosa gehandeld. 11 van de perrehuis (10) In 1765 liet het patriciërsechtpaar Johan Adriaan van de Perre en Jacoba van den Brande dit stadspaleis bouwen. Het deed jarenlang dienst als rechtbank. Het gebouw heeft meerdere ingrijpende verbouwingen ondergaan. Na WOII werd door de wederopbouwarchitect De Lussanet de la Sablonière een vleugel aangebouwd. En om ruimte te bieden aan het Zeeuws Archief werd in 1999 nogmaals nieuwbouw toegevoegd. Opvallend detail: in de muur naast de hoofdingang staat een tekst gegraveerd over de eerste ontmoeting tussen een westerling (de Zeeuwse Jacob Roggeveen) en Paaseilanders.

bolwerken (11) Waar vroeger aarden verdedigingswallen lagen, vind je nu de bolwerken. Ze liggen als een (bijna complete) ster rond het centrum van de stad en vormen een van de langste stadsparken van Nederland. Er ligt zo’n vier kilometer aan wandelpaden, en een rondje bolwerk is een van de populairste wandelingen onder de stadsbewoners. Onderweg kom je volop mooie bomen en groen tegen.

molens (12) Op de bolwerken staan twee van de drie complete molens die Middelburg nog telt. De uit bruine steen opgetrokken Seismolen (bouwjaar 1725) torent boven de omliggende bomen uit. Heel prominent op het Vlissingsbolwerk staat Molen De Hoop. Door de witte kleur valt de molen enorm op tussen het groen van het bolwerk. Richting Veere ligt de derde molen: De Koning. Een fiere, uit zwarte stenen opgetrokken molen.

uit in Middelburg magazine 2016 oostkerk (13) Deze achtkantige koepelkerk heeft een duidelijk memento mori motief. Naast gebeeldhouwde beenderen en doodshoofden die herinneren aan de sterfelijkheid zijn er ook volop bloemen fruitmotieven in de versiering van de kerk verwerkt die verwijzen naar het goede leven. Binnen in de kerk bevindt zich een authentiek orgel uit 1782.

schutsluis en getijdemolen (14) Toen Middelburg nog een directe en 12 natuurlijke zeeverbinding had, moest het getij worden gereguleerd. Dat gebeurde bij de schutsluis. De sluis en de naastgelegen getijdemolen dateren allebei van 1763. Aan de zijkant van 15 het molengebouw is een blauwe boog aangebracht die aangeeft hoe groot het molenrad was. Na de aanleg van het sprekende gevels (15) Kanaal door Walcheren verdween het Middelburg is een literaire stad met een getij uit de stad en verloor de sluis haar eigen stadsdichter, en volop lezingen functie. en andere literaire activiteiten. Zelfs de Middelburgse gebouwen dragen bij kanaal door walcheren aan de literaire sfeer. Op ruim twintig De aanleg van het Kanaal door gebouwen zijn gedichten aangebracht. Walcheren begon in 1870 en duurde Het wandelboekje Sprekende tot en met 1873. Het kanaal verbindt gevels is in de Tourist Shop te koop. het Veerse Meer en de Westerschelde kunstroutemiddelburg.nl. en zorgde ervoor dat Middelburg beter bereikbaar werd. Tegelijk zorgde de aanleg voor een ander uiterlijk van de 14 stad. Een stadspoort en een gedeelte van de bolwerken verdwenen, maar 13 tegelijkertijd werd de statige Loskade aangelegd. Het kanaal was bij aanleg bedoeld voor de beroepsvaart. Die maakt er nog steeds gebruik van, maar je ziet nu vooral plezierjachten op het kanaal. Je kunt pal langs het kanaal naar Vlissingen fietsen en zowel in de richting van Veere als Vlissingen zijn er (gedeeltelijk onverharde) wandelpaden.

13 zien & doen 13 markten

lekkermarkten rondsnuffelen

1 en shoppen

warenmarkt (1) boeken- en verzamelmarkt (2) Elke donderdag 8.00 – 16.00 uur Maandagen van mei t/m oktober 11.00 – 17.00 uur Middelburgers doen hun wekelijkse boodschap- Op maandagen in het zomerseizoen kunnen pen op de warenmarkt. Marktkooplui met vis, verzamelaars van boeken en mooie objecten op groente, brood, noten, olijven, stroopwafels en de Markt terecht. nog veel meer heerlijks staan met een ruim aanbod voor hen klaar. Maar er wordt nog veel groente- en fruitmarkt meer verkocht. Van plantjes tot handdoeken en Elke zaterdag 8.30 – 16.00 uur sokken… een markt waar je je ogen uit kijkt. Een ideaal begin van het weekend is een vers geperst glaasje sap. De ingrediënten zijn voorhan- boekenmarkt den op de groente- en fruitmarkt op de Markt. Eerste zondag van mei 10.00 – 17.00 uur Eerste drukken, unieke verzamelwerken of dat ene rommelmarkt Boekenweekgeschenk dat nog ontbreekt in de Eerste zaterdag van de maand 8.00 – 16.00 uur collectie. Op de Boekenmarkt op en rond de Markt Eén keer per maand biedt de gezellig knusse staan gerenommeerde boekverkopers met een Vismarkt ruimte aan verkoop van antiek, curiosa breed aanbod aan unieke boeken. en accessoires.

kunst-, antiek- en ambachtenmarkt nachtmarkt Elke donderdag in de zomermaanden Meerdere avonden in de zomer vanaf 19.00 uur. 9.00 – 16.00 uur Voor data zie: uitinmiddelburg.nl 2 Zomertijd, snuffeltijd. Onder het bladerdak van de Er hangt altijd een feestelijke, uitgelaten sfeer op kastanjes op de Vismarkt vind je antiek, curiosa en de Nachtmarkt. Hoe kan het ook anders met al die mooie prenten. aanbiedingen en lekkere hapjes.

snuffelmarkt standwerkersconcours Zie voor exacte data: uitinmiddelburg.nl Donderdag in de eerste week van augustus Op de Markt bieden particulieren en professionele 10.00 – 17.00 uur handelaars op zeven zaterdagen van april t/m Boeren, burgers en buitenlui… Op Dolle Donder- oktober antiek, curiosa, tweedehands LP’s, acces- dag (de donderdag die in de kermisweek begin soires voor in en om het huis en nog veel meer augustus valt) is het kermis op de Markt en vindt moois aan. de warenmarkt op de Dam plaats. In de Lange Delft vindt dan traditiegetrouw een standwerkersconcours plaats.

uit in Middelburg magazine 2016 14 winkelen vind alles wat je dsingel Noor hartje begeert Noor Leliestraat dsingel

J Middelburg staat stevig in de top drie van meest gevarieerde woonboulevard de mortiere a c ersesingel o winkelsteden. De stad heeft een levendig winkelhart met een Alles op het gebied van wonen vind je aan de Mortie- Ve b dsingel rk C olwe a groot aantal lokaal opgezette speciaalzaken. Centraal punt bij het reboulevard. Ofoor hetdb nu gaat om het inrichten van de ts N s Noor tr a shoppen is de Markt. Hier komen de grootste winkelstraten op tuin, multimedia en gadgets, meubelen, slaapcomfort a

Bastion t

H Molenwater

uit: de lange delft, de nieuwe burg en de langeviele. of badkamers, je kunt ervoor terecht op n de Mortiere.

o Nieuwe Oostersestraa a

f l

Die straat ondergaat de laatsteT jaren een transformatie en je vindt Daarnaast vind je hier sportspeciaalzaken.a Elke zondag

e g n r i z er nu ook meer unieke MiddelburgseV zaken. Aan de Nieuwe BurgS is koopzondag op de Mortiere en parkereni is gratis. es e t Seissingel Hu e is l s . Molenwate vind je veel modezaken en aan de Lange Delft veel grote, landelijkei woonboulevarddemortiere.nl J t ng ketens en modezaken. el Veersesinge

enwater Koepoortlaan Mol r De zijstraten van de Lange Delft zijn een paradijsje voor elke en winkelfanaat. Hippe (tweedehands)kleding, leuke kleine winkels, Zuidsingel eetcafés en nog veel meer van dat soort plekjes die winkelen zo Zuidsingel

Br leuk maken. ein Vlaander Bagijnhof a Kl ee ra In de buurt van de Langeviele liggen aan de ene kant de st is k singel e Singelstraat Seis e or l 9 vlasmarkt en de kromme weele en aan de andere het l J t B M n i o Seis Brakstraat . Aan de Vlasmarktkant staan voornamelijk cafés l geeregebied S engracht aa s Pijpstraat en rstra t ag a r singel t a en restaurants, maar je vindt er ook antiekzaakjes, tweedehands-Her W Spanjaardstraat at B a tte a en r t Ro rd r o Spuistraa 10 am t kleding en chocola. De GeereSe is een uitgebreider winkelgebied met uw s 50 s n I e ei s ka is Hofpl e a Dam ai rs bo r Balans S b a zowel landelijke ketens als speciaalzaken. ij i e p n l Dwarskaai w lw o l t a D Penninghoeksinge o

P g

erk r i a t K ein Vlaander B t e li n u ng nd t g gang Kl V en e i h p Punt olderijlaagt t r o e ga s eek n Seis a e r e k t s d a r ein p Jo rg a 41 singel tr t o a

s a o a t r r Hagepr

ein Dampl t e rd t

o s f Abdij o

singel d 12 Dampl No ar kh Seis Korte Bu i M

e Seiss er a a a k k i

r e s om b engracht St o rk traat L e 51ns dijk a o we a Lang teen a ol s 21 11 a a d K 49 i b Her h n le Pe u Bachte 23

e is ou engat i str R Kinder

nn aat 22 Bellinkstraa

ev Walensingel B

g 44 Balk n u

Penninghoeksingeli 34 a

n r n

Baarnselaan 29

L g g 30 N d a h g g ie

a a o n rg 28 n uw 56 e g b a st g k Helm 33 g w Seisdam 42 lein a r u lp r aa t Dokhavenpa To a 19 a t Vlasmarkt Nieuwe Bu W b Molenber 27 Markt 20 ar L B t t o 43 lf Ac 65 64 e in o 66 D S i ge e h Schuif8 felstra t 5 Lan M r ter de 47 k L a r 52 S s t a 4 6 e a nm e e s te g e n ot 48 3 Nieuwepoortstraa d P Sint Janstraat s i Z 17 e a g n 1 u Herenstraat e53 t k e 2 s r o s v g t o e 16 s Dokstraat o L

i e e r s e p 55 f H t l l r Londensekaai

e le a outt 40

b Langeviel 46 63 a i 54

o t

n l 38

w 37 62 endijk weg

e u 45 61

r Kor i

39 e 24

n r 67 59 t Kanaal

e B 31 e pel 60 n 36 e rs

e 35 Ke Zu

G s 58

e 25 t at

26 te tra rs n 15 a 18 h 14 te Go a o r r u o r t 7 wers K t s Vismarkt 13 s n sgang 32 t Jan Loskade ra e t e s i Ka v in g n urfkaai ge a a S T n lv r l t a er G 57 Stations T s H n tr o a aa f v t Hoogstraat n weg t ve jk e Ha di Nieuw straat Kanaal Koestraa se een oust B r K ee u nh u ou h w c er s Het Groene Woud ss s ing d Blauwedijk el ta S

Vlissings weg Bol werk Kanaal Schr

oebrug

esingel Poelendael Schr oebrug zien & doen 15 speciaalzaken

markt (1) de Drvkkery boeken, muziek, kantoorartikelen, cadeaus, brasserie dsingel (2) Tourist Shop toeristische Noor informatie over Middelburg, Noor Leliestraat rondleidingen, tickets, dsingel 11 toeristische producten J a c ersesingel o (3) Visgilde vis Ve b dsingel rk C (4) Amac Apple artikelen olwe a oordb ts N s Noor tr (5) Brood- en banketbakkerij a Bastion a

t Jan Schrieks brood, gebak,

H Molenwater

o Nieuwe Oostersestraa a

a bolussen f l

T a

e g n (6) André’s Bloemenkiosk r i z V S i es e t Seissingel Hu bloemen, planten e is l s . Molenwate i J t ng el Veersesinge achter de houttuinen (7) BD Store camping-, vis-, enwater Koepoortlaan Mol r sportartikelen, jeans en Zuidsingel Zuidsingel beddewijkstraat

t (8) Dot. tweedehands kinderkleding, Br ein Vlaander Bagijnhof a Kl ee ra 1 speelgoed st is k singel e Singelstraat Seis e or l 9 l J brakstraat t B M n i o Seis Brakstraat l hardloopkleding, S (9) Koole Sport engracht aa s Pijpstraat en rstra t ag a r singel t a Her W Spanjaardstraat at hardloopaccessoires B a tte a en r t Ro rd r o Spuistraa 10 am t Se uw s 50 s n I e ei s ka is Hofpl e a Dam ai rs dam bo r Balans S b a ij i e p n l Dwarskaai w lw o t l Penninghoeksinge a D (10) Indistrieel meubelen, inrichting o

P g erk r i a t K ein Vlaander B t e li n u ng nd t g gang Kl V en e i h p Punt olderijlaagt t r o e ga s eek damplein n Seis a e r e k t s d a r ein p Jo rg a 41 singel tr t o a

s a o (11) Fromagerie Forianne kaas, noten, a t r r Hagepr

ein Dampl t e rd t

o s f Abdij o delicatessen

singel d 12 Dampl No ar kh Seis Korte Bu i M

b (12) Kite Gallery Juggling Store e Seiss er a a a k k i r e s om b vliegers, sportkites, engracht St o rk traat L e 51ns dijk a o we a Lang teen a ol s 21 11 a a d K 49 i b Her h n le Pe u Bachte 23 cadeauartikelen

e is ou engat i str R Kinder

nn aat 22 Bellinkstraa

ev Walensingel B

g 44 Balk n u

Penninghoeksingeli 34 a n r n

Baarnselaan 29 geerepassage

L g g 30 N d a h g g ie a a o n rg 28 n uw 56 e g b a st (13) Duifhuizen lederwaren g k Helm 33 g w Seisdam 42 lein a r u lp r aa t Dokhavenpa To a 19 a (14) Terre des Hommeswinkel t Vlasmarkt Nieuwe Bu W b Molenber 27 Markt 20 ar L B cadeauartikelen, fairtrade t t o 43 lf 9 Ac 65 64 e in o 66 D S i ge e h Schuif8 felstra t 5 Lan M r ter de 47 k L a r 52 S gortstraat s t a 4 6 e a nm e e s te g e n ot 48 3 Nieuwepoortstraa d P Sint Janstraat s i Z 17 e a g n 1 u Herenstraat e53 t k e 2 s r o s (15) Haar van Boven Zij van beneden v g t o e 16 s Dokstraat o L

i e e r s e p 55 f H t l l r Londensekaai e le a outt 40 lifestyle, design, haarverzorging

b Langeviel 46 63 a 16 i 54

o t n l 38

w 37 62 endijk weg

e u 45 61

r Kor i

39 e 24

k herenstraat

n r 67 59 t Kanaal

e B 31 e pel 60 n 36 e rs

e 35 Ke Zu

G s 58 18 (16) La Vaca Interieur en Kreatief

e 25 t at

26 te tra rs n 15 a 18 h 14 te Go a o r r fournituren, naaimachines u o r t 7 wers K t s Vismarkt 13 s n sgang 32 t Jan Loskade (17) Kids Station kinderschoenen ra e t e s i Ka v in g n urfkaai ge a a S T n lv r l t a er G 57 Stations T s houtkaai H n tr o a aa f v t Hoogstraat n weg t ve jk (18 ) 12% of meer wijn, olijfolie, e Ha di Nieuw straat Kanaal Koestraa se delicatessen een oust B r K ee u nh u ou h w c er s Het Groene Woud ss s ing d Blauwedijk el ta S

Vlissings weg Bol werk Kanaal uit in Middelburg magazine 2016 Schr oebrug

esingel Poelendael Schr oebrug 16

19 20 koorkerkhof (19) Wereldwinkel fairtradeproducten, cadeauartikelen (20) Bliek Meesterbakkers brood, gebak, bolussen 46 (21) Frederika B art, fashion

korte delft 28 (22) De Tuin van Broeder Ludovicus biologische supermarkt (23) Chocolaterie Burger chocolade, snoep

korte geere (24) Da Silvano Italiaanse delicatessen (25) Dustoch cadeauartikelen 24 (26) Two Ladies Like living, fashion, food and kids meubelen, wonen, mode

kromme weele (27) De Loods biologische wijn

lange delft (28) Muziekcentrum muziekinstrumenten, bladmuziek (29) De Rode Pilaren drogist, gezondheidsartikelen (30) Het Kinderpaleis speelgoed

lange geere 36 (31) Kitsch Company kitsch cadeaus (32) Bijouterie Cyn’t sieraden, tassen 47 lange noordstraat (33) Zeeuws Ministerie van Chocolade en Culinaire Zaken chocolade (34) Knip-Oog gehandwerkte cadeauartikelen

langeviele (35) Si Sa Soep speelgoed, inrichting, meubelen (36) De smaak van toen brood, gebak, bolussen (37) Ippy juwelier en zilversmid (38) Dille & Kamille cadeauartikelen, woonartikelen, koken (39) De Cleene Houttuyn kunst, antiek, brocante, curiosa (40) Oil & Vinegar olijfolie, kruiden, Zeeuwse producten

nederstraat (41) Wijzer antieke klokken

nieuwe burg (42) Lincherie lingerie (43) Peeters Geschenken porselein, swarovski-kristal, bestek, cadeauartikelen

nieuwe kerkgang (44) Kinderkamers Duimelot kindermeubelen

plein 1940 (45) Pluk de Dag bloemen, interieur (46) Burcht spellen

44 55 zien & doen 17 speciaalzaken 51 pottenmarkt (47) El Kantra Marokkaanse lifestylewinkel (48) Bomont lifestyle, woonartikelen, kleding (medio april 2016 Markt)

reigerstraat (49) Frijters en Wessel interieur, accessoires

rotterdamse kaai (50) Compagnie Culinaire antieke culinaria, bijzondere Zeeuwse souvenirs

rouansekaai 38 33 (51) Samli styling, woondecoratie

segeerstraat (52) De Pagter antiek, meubelen, woonaccessoires, verlichting (53) Littooij en Van Eijk kantoorartikelen, wenskaarten (54) The Tube en Nalu Luna 62 skatekleding, sportkleding, skateboards, extreme sports (55) Ja tassen handgemaakte leren tassen 49 seisdam (56) Atelier Moi kleding en sieraden van eigen ontwerp

sint janstraat (57) De Zeeuwse Jordaan Rijk-Jan Koppejan, woonaccessoires mede-eigenaar winkel La Vaca (58) De Juf taart, koek, kruimels Interieur en Kreatief, vertelt: (59) Jeb Jewel sieraden van eigen Als je naar het aantal inwoners ontwerp kijkt, dan zijn er hier heel veel (60) Bahaar Markt exotische winkels. En dan is er ook nog supermark een enorme diversiteit. Mensen (61) De Aanwinst vintage vinden het echt gezellig om kringloopartikelen hier te winkelen. Leuk met die (62) Perron 2 stripboeken terrasjes en alle activiteiten die (63) Sebastian den Herder eigen hier georganiseerd worden. Dat ontwerp kleding, vintage kleding maakt de stad levendig. Afgelopen zomer was er elke zaterdag wel iets vlasmarkt te doen op de Markt. Daar ben ik (64) Oud &Tiek brocante, antiek als Middelburger best fier op. Wat (65) Lieve Hemel antiek, vintage, 58 dacht je van die maandagmarkten curiosa ’s zomers? Dan is de sfeer toch (66) Chocolate Lovers chocolade anders en daar past zo’n markt 63 zusterstraat precies bij. En die rommelmarkt (67) PLANTaardig planten, hier op de Vismarkt! Dan zie je het stekken, plantenhotel winkelend publiek genieten. Zo mooi op zo’n pleintje.

uit in Middelburg magazine 2016 kunststad galeries,middelburg musea, exposities en meer

Het hart van Middelburg is een kunstwerk op zich. Dwalend door het centrum, van de ene monumentale straat naar het andere mooie plein, kom je onderweg kunst tegen. Hoogtepunten: Kussend meisje Sofie op de Vismarkt, de speelse 1 zitfontein op de Markt en het

1 Slavernijmonument op de Balans.

2 kunst & cultuurroute middelburg (1) De eerste zondag van de maand gooien ateliers, galeries, antiquariaten, kunstverzamelaars en antiekwinkels de deuren gezamenlijk open voor het publiek. Er zijn in totaal zo’n veertig adressen te bezoeken. Bezoek ook zeker een atelier (bijvoorbeeld bij Juul Kortekaas, Sandra van der Meulen of Toos van Holstein), want die zijn de rest van de maand voor publiek gesloten. Vaak grijpen galeries deze dag aan om nieuwe exposities te openen. Elke maand heeft de route een speciaal 2 thema dat in de agenda op de site wordt gepubliceerd. kunstroutemiddelburg.nl

de smaak van kunst De organisatie achter de Kunst & Cultuurroute organiseert een paar keer per jaar de Smaak van Kunst. Het aanbod van de route is zo groot dat het soms overweldigend kan zijn. Tijdens de Smaak van Kunst wordt een kleine selectie van galeries of ateliers bezocht en is er gelegenheid om kunstenaars te spreken. En voor de smaak zijn er Zeeuwse zaligheden. Aanmelden verplicht; meer info op de site: kunstroutemiddelburg.nl. zien & doen 19 kunst

1 maar ook schilderijen van abstract tot figuratief. Daarmee spreekt de galerie een breed publiek aan. Ga met een groep van tien personen en ieder ziet een andere favoriet. Niet missen: de beeldentuin. galerie-t.nl

galerie de vier gemeten Zeeuws licht heeft talloze kunstenaars geïnspireerd. En die kunstenaars in- spireerden op hun beurt weer galerie- eigenaar Joost Bakker. Zijn grote passie is kunst die tussen 1900 en 1960 is de vleeshal (2) gemaakt in Zeeland. Daarnaast zijn De Vleeshal aan de Markt brengt ver- er regelmatig exposities van heden- rassende, prikkelende internationale daagse Zeeuwse kunstenaars, en biedt tentoonstellingen en projecten met Bakker ook werk aan van de Zeeuwse moderne en conceptuele kunst die vaak kunstenaar en illustrator Wim Hofman. een spannend spel aangaan met het viergemeten.nl historische interieur van deze schitte- rende hal. Of het nu gaat om immense installaties, minimalistisch werk of uitdagende videokunst, de Vleeshal verlegt altijd de grenzen van de kunst. Neven- locatie De Kabinetten van de Vleeshal exposeert vooral moderne kunst, soms ook van Zeeuwse kunstenaars. vleeshal.nl cbk zeeland Lia Hector, Kunst en meer. Het centrum voor Beel- eigenaar Galerie T, vertelt dende Kunst, Vormgeving en Architec- De Kunst- en Cultuurroute heeft tuur Zeeland biedt een podium aan een versterkende werking voor Zeeuwse, nationale en internationale alle kunst in Middelburg. Het biedt kunstenaars. Ze organiseren exposities een podium aan kunst, galeries en (en de verkiezing van de beste Zeeuwse ateliers. Een gouden greep is dat we poster), maar ook debatten, cursussen, met thema’s werken zoals kind en lezingen en excursies. kunst, het filosofisch café of poëzie. cbkzeeland.nl Daarmee trekken we veel publiek. Normaal is het helemaal niet zo goudsmid bert van wijk vanzelfsprekend dat galeries veel Kunst en ambachtswerk in één. Bert kijkers trekken. heeft zijn atelier, winkel en klein museum in de schaduw van de Lange Jan. Het interessante is de diversiteit Hij maakt en ontwerpt zelf sieraden, van de locaties die je tijdens de ook in opdracht, en hij voert reparaties route aandoet. Tegelijk is het uit. Een en al vakmanschap. een manier om Middelburg te ontdekken. Het is precies een galerie t (3) rondje rond het centrum. Door Galerie T toont opvallende, aanspre- een galerie of atelier binnen te kende werken. Elke maand zijn er een stappen, kom je tegelijk ook in aantal verschillende kunstenaars die een monumentaal pand. Of in een exposeren. Veel beeldhouwwerken, bijzondere stadstuin.

uit in Middelburg magazine 2016 20

waarmusea geschiedenis, kunst en verbeelding samenkomen

De hele wereld komt samen in het Zeeuws Museum. Ontdekkingsrei zigers en internationale handelaren zorgden er al eeuwen geleden voor dat Zeeland werd voorzien van wonderlij ke vondsten, specerijen, kunstvoorwer pen en andere etnografische schatten uit den vreemde. Die spirit heeft het Zeeuws Museum overgenomen. Gelijk vanaf de entree is het museum een ontdekkingsreis. zien & doen 21 Zeeuws Museum

Op de zolder van het Zeeuws Museum zijn er wonderkamers met allerlei verrassende vondsten die door de jaren heen zijn verzameld: een mummie, een indianentooi, maskers, manden, een draakje, Chinees porselein... In drie thema's (Huis & Handel, Leven & Dood en Macht & Pracht) zie je de meest bijzondere en soms juist alledaagse prachtige objecten.

De streekdrachten- collectie is een inspiratie voor moderne ontwerpers

De topstukken van het Zeeuws Muse- um zijn de zes wandtapijten die tussen 1593 en 1604 werden vervaardigd voor de Staten van Zeeland. Ze beelden in levendige kleuren en tot in de kleinste details de Zeeuwse strijd tegen de Spanjaarden ten tijde van de Tachtigja- rige Oorlog uit. Minstens zo kleurrijk is de streek- drachtcollectie. Deze vormt een inspiratie voor moderne ontwerpers die regelmatig worden uitgenodigd om uitdagende kunst- en modeprojecten te presenteren. In het Zeeuws Museum vind je ook een rijkdom aan archeologische vondsten, fossielen, porselein, zilver en prachtige oude kunstwerken. zeeuwsmuseum.nl

uit in Middelburg magazine 2016 22 kennis en

inspiratie,verdieping studie, cursussen en lezingen 1

zeeuws archief (1) optredens worden georganiseerd. Een Wie zijn Zeeuwse roots wil onderzoe heerlijke plek om rustig in boeken te ken, begint in het Zeeuws Archief. neuzen, ideeën op te doen of te stude Maar het archief bevat naast genea ren. Wie research wil plegen, logische gegevens ook allerlei andere of even online moet, kan terecht in belangrijke Zeeuwse historische het mediacentrum met computers. bronnen. Regelmatig worden er ten zeeuwsebibliotheek.nl toonstellingen georganiseerd waarbij literatuur en lezingen (een deel van) dit Zeeuwse erfgoed Stichting Literaire Activiteiten Zeeland wordt uitgelicht. (SLAZ), de Zeeuwse Bibliotheek, boek zeeuwsarchief.nl handel de Drvkkery en de Kloveniers zeeuwse bibliotheek (2) doelen organiseren regelmatig literaire Een hip ingericht (let op die fantasti activiteiten zoals lezingen en inter 1 sche vloeren) boekenwalhalla waar views met schrijvers. Bovendien is er allerlei literaire activiteiten zoals een literair festival in de Nieuwe Kerk lezingen, workshops en muziek met elk jaar een ander themaland.

3 zien & doen 23 lezingen en studeren

2 university college roosevelt (3) roosevelt study centre In het oude stadhuis is sinds 2004 University Het studiecentrum doet onderzoek naar de College Roosevelt gevestigd. Het Engelstalige nalatenschap van Roosevelt op het gebied van Honours College van de Universiteit van Utrecht trans-Atlantische relaties en verzorgt publi is kleinschalig en verzorgt een bijzonder inten caties en evenementen rond dit thema. Het sief lesprogramma aan zowel Nederlandse als bekendste evenement is de uitreiking van de buitenlandse studenten. UCR biedt een breed Four Freedoms Awards (georganiseerd door de scala aan wetenschappelijke studies aan die Roosevelt Stichting), in de even jaren in Middel vallen onder de liberal arts en sciences. Elk jaar burg, in de oneven jaren in New York. krijgt het studentenleven van Middelburg een roosevelt.nl nieuwe impuls met zo’n tweehonderd nieuwe studenten. ucr.nl kunsteducatie walcheren Kunsteducatie Walcheren verzorgt een uitge Elk jaar krijgt het studentenleven breid pakket aan creatieve cursussen op het gebied van (bijvoorbeeld) dans, yoga, tekenen, van Middelburg een nieuwe impuls kunstbeschouwing, fotografie en schrijven. kunsteducatiewalcheren.nl

uit in Middelburg magazine 2016 24 attracties en

deactiviteiten leukste uitjes en activiteiten

glowgolf (1) <12 | >12 | actief kaasboerderij schellach (2) <12 Op safari in het donker tussen lichtgevende jun- Bij Kaasboederij Schellach kun je zien hoe het er gledieren. Glowgolf is een hele spannende manier achter de schermen aan toe gaat op de boerderij. om te midgetgolfen. Fluorescerende apen, jaguars Op maandagochtenden en woensdagmiddagen en giraffes vormen het decor. De banen zijn verlicht in de schoolvakanties worden Boerderijbelevingen met fluorescerende blacklights. In zo min mogelijk georganiseerd. Je hoort dan hoe zij ter plaatse slagen een balletje putten lijkt zo makkelijk maar kaas maken van melk van de eigen koeien. De kan verrassend uitdagend zijn, zeker als je een boerderijwinkel waar allerlei verschillende sma- 3D-bril op zet. ken Schellachkaas wordt verkocht, is maandag glowgolf.nl/middelburg t/m zaterdag open. Ook het bezoekersplatform met uitzicht op de stal met ruim tachtig melk- 2 koeien is dan toegankelijk. Vergeet vooral niet de kalfjes in de naastgelegen stal te knuffelen. kaasboerderijschellach.nl

Leuk en leerzaam tegelijk

kinderboerderij <12 de klepperhoeve (3) Net naast het Meiveldpark ligt deze kinderboerderij vol knuffelige konijnen, lieve geiten, ham- sters, ezels, koeien, eenden en kippen. Een bezoek is leuk en leerzaam tegelijk. Op aanvraag worden er voor groepen kinderen speciale activiteiten georganiseerd, zoals zelf boter maken of ezel rijden. Daarnaast zijn er regelmatig speciale activiteiten die voor iedereen toegankelijk zijn. Deze staan online in de agenda. kinderboerderij-middelburg.nl

1 6 zien & doen 25 attracties

speelhof <12 | actief hoogerzael (5) Spelen en ontdekken gaan hand in hand op dit gratis toegankelijke natuur speelterrein. Kinderen kunnen er ravotten tussen het groen, met water spelen en spetteren op de waterspeelplek of op onderzoek gaan in de natuur. Een plek midden in de stad waar kinderen onge- hinderd kunnen bouwen, klimmen en 5 ondertussen ontdekken wat de natuur om ons heen allemaal te bieden heeft. 5 mini mundi (4) <12 | actief speelhofhogerzael.nl Reuze veel plezier voor groot en klein. In dit familiepretpark staat Minia- speeltuin meiveld (6) <12 | actief tuur Walcheren met kleine replica’s Een ruim opgezette speeltuin tussen van de mooiste Walcherse gebouwen, het groen vlak bij Kinderboerderij de inclusief minimensjes, mini-auto’s en Klepperhoeve. Verspreid over het grote minihuisdieren. Het Madurodam van veld van de speeltuin staan meer dan Middelburg. Ook is er een attractiepark dertig toestellen. Wippen, schommels, met onder andere een authentieke een lekker grote glijbaan waarmee draaimolen, een schommelschuit, een kinderen van boven op een heuvel naar huizenhoge ballontoren en een acht- beneden roetsjen en natuurlijk een baan. Binnen is een indoorspeeltuin flink springkussen. Daarnaast zijn er met spannende klimtoestellen, en skelters, steps en loopfietsjes. 4 voor de kleinsten '0-4 land' met een speeltuin-meiveld.nl fietsweide, ballenbak, treintafel en speelkeuken. minimundi.nl

uit in Middelburg magazine 2016 26

8 12

volkssterrenwacht philippus lansbergen (8) <12 | >12 | cultuur/historie Op vrijdagavonden is Volkssterrenwacht Philippus Lansbergen open voor het publiek. Ze hebben een eenvoudig maar interessant planetarium, een uitgebreide tentoonstelling met historische verrekijkers en telescopen, een tentoonstelling over de ontdekking van de telescoop, en de astronomen van de sterrenwacht 9 kunnen als geen ander mooi vertellen over ons heelal. In juli en augustus zijn op vrijdag de Zonnige Zomeravonden. In de tuin staan dan zonnetelescopen opge- steld om zonnevlekken en zonnevlammen te spotten. lansbergen.net

bowling de kruitmolen (9) <12 | >12 | actief Bowling de Kruitmolen heeft twaalf banen die garant staan voor heel veel bow- lingplezier. Op vrijdag- en zaterdagavond is het discobowlen met muziek, blacklights en lichtshow. bowlingdekruitmolen.nl

burggolf middelburg (10) >12 | actief Aan de rand van Middelburg bevindt zich een uitdagende 9-holes golfbaan. Om de baan een Zeeuws tintje te geven, zijn er veel waterpartijen in verwerkt en daarmee is Burggolf Middelburg ook voor de geoefende golfer een echte uitdaging. Zonder golfvaardigheidsbewijs kun je hier ook terecht op de par-3 baan, en er is een driving range en putting green om de puntjes op de i te zetten van je golftechniek. burggolf.nl

De astronomen van de sterrenwacht kunnen als geen ander mooi vertellen

10 zien & doen 27 attracties

fietsen (11) <12 | >12 | actief Middelburg werkt er hard aan om een Piepende banden en verbeten van de fietsvriendelijkste steden van gezichten bij het karten Nederland te worden. Daarom zijn er volop fietsvoorzieningen (zoals fietstransferium de Cycle Hub). Middelburg indoor karting (12) >12 | actief ligt midden in een prachtig fietsgebied Piepende bandjes en verbeten gezich- met polders, weidse uitzichten en over- ten. Bij een goed potje karten gaat het al strand in de buurt. Op Walcheren is er fanatiek aan toe. De ruim 500 meter een Knooppuntennetwerk waarmee je lange indoorbaan van Indoor Karting 8 makkelijk zelf mooie routes uitzet en Middelburg biedt alle ruimte om er van A naar B navigeert. Kaarten zijn te flink tegenaan te gaan en een paar 11 koop bij de Tourist Shop in boekhandel spannende bochten mee te pakken. de Drvkkery. Fiets huren? Dat kan onder Snelheden van 60 kilometer per uur andere bij de stationsfietsenstalling zijn mogelijk op dit circuit. Uitgekart? van Rijwielshop Middelburg aan de Toekijken kan ook vanuit de naastgele- Kanaalweg 18 en Delta Cycle op het gen horecagelegenheid. Zusterplein. kartingzeeland.nl Een bezoek aan Middelburg begint ideaal vanaf de Cycle Hub. Het is het jachthaven water- >12 | actief eerste fietstransferium van Nederland. sportvereniging de arne (13) De Cycle Hub is in 2015 gerealiseerd Midden tussen de prachtig gereno- aan de Oude Veerseweg, vlak bij de veerde pakhuizen en herenhuizen nieuwe invalsweg van de N57. Er zijn aan de Middelburgse kaaien vind je hier zo’n tweehonderd parkeerplaat- bij Watersportvereniging de Arne de sen en honderd fietsparkeerplekken. mooiste ligplaatsen van Zeeland. In de Geen fiets mee? Geen nood. Er is ook zomermaanden liggen hier al gauw fietsverhuur. zo’n 300 zeilen motorjachten in hartje ov-fiets.nl | arduin.nl | cyclehub.nl centrum. De jachthaven is verdeeld over meerdere locaties en een ligplaats krijg je toegewezen bij de meldsteiger. De diepgang van de haven is 3,5 meter. wvarne.nl

uit in Middelburg magazine 2016 28

kanovaren en waterfietsen (14) >12 | actief Helemaal zelf de Middelburgse grachten verkennen. Dat kan wanneer je een kano of waterfiets huurt bij Rondvaart Middelburg. De kano biedt een workout voor de armspieren; de waterfiets voor de beenspieren. Vanuit de grachten heb je een unieke kijk op de stad. Vergeet niet even goed naar de historische kademuren te kijken. Daar groeien soms bijzondere plantjes. rondvaartmiddelburg.nl

lange jan (15) <12 | >12 | cultuur/historie 90 meter klimmen (207 treden om precies te zijn) en dan sta je (waarschijnlijk hijgend en puffend) voldaan bij het uitzichtpunt van de twee-na-hoogste toren van Nederland met de stad aan je voeten. Een totaal nieuw perspectief op de stad. Bij helder weer is heel Walcheren te zien en met veel geluk ook de andere Zeeuwse eilanden. langejanmiddelburg.nl

parachutespringen (16) >12 | actief Zo spannend was het nog nooit om naar Middelburg te kijken! Terwijl de aarde heel snel dichterbij komt en adrenaline door je lichaam giert, is het uitzicht op Middelburg uniek. Skydive Zeeland organiseert duosprongen waarbij onervaren parachutespringers vastgekoppeld aan een instructeur de sprong van hun leven kunnen maken. Zij zorgen ervoor dat de parachute op tijd opengaat en daarna is het heerlijk ontspannen naar beneden zweven. skydive-zeeland.nl

waterskibaan (17) <12 | >12 | actief Op zoek naar wat sensatie op het water? Bij Watersport- bedrijf de Arne kun je gedurende de zomer wakeboarden, 15 kneeboarden, tuberiden en waterskiën op een gloednieuwe wakeboarden waterskibaan. De baan is uitgerust met een aantal obstakels.

14 16 zien & doen 29 attracties

paardrijden (18) <12 | >12 | actief Er zijn binnen de gemeente Middelburg twee maneges. De Kroo Ruitersport in Nieuw- en Sint Joosland heeft een manege, een groot buitenterrein, grand-café met uitzicht op de wedstrijdhal en een zeer uitgebreide ruitersportzaak. Wie een paard meeneemt naar Zeeland kan deze stallen in het paardenhotel. Ook is het mogelijk om paardrijlessen te boeken. Dat kan ook bij Stal Groot Prooyen aan de Haneveltweg. Ze bieden zowel spring- als dressuurlessen aan. En wie een typisch Zeeuwse volkssport wil leren, kan hier ringrijlessen volgen. Dat kan op een paard van de stalhouderij of op een eigen paard. Ook hier is een pensionstalling. dekroo.nl | stalgrootprooyen.nl

park toorenvliedt (19) <12 | cultuur/historie | actief In Park Toorenvliedt zijn tijdens WOII veel bunkers aangelegd en die zijn nog grotendeels intact. Er is een thematische wandeling langs deze bunkers gerealiseerd. Via de smartphone komen bij elke bunker berichten binnen met beelden of verhalen. Voor kinderen is er een speurtocht door het park waarbij ze gaandeweg alle bunkers ontdekken. Bij een aantal van de bunkers zijn speelvoorzieningen zoals een tokkelbaan of een glijbaan. In een van de bunkers is een klein museum. Het was vroeger een communicatiebunker en de inrichting is nog precies zoals in de periode 1940-1945. Het museum heeft geen vaste openingstijden. Een bezoek is 18 aan te vragen via de site van de stichting. bunkerbehoud.com

rondvlucht boven de stad (20) >12 | actief Vliegveld Midden-Zeeland bij Arnemuiden is de opstapplaats voor een onvergetelijk rondje Middelburg. Er wordt dagelijks gevlogen. Tijdens een vlucht van twintig minuten zie je de stad zoals je haar nog nooit hebt gezien. De rode daken vormen een duidelijk patroon en de kroon boven op de Lange Jan zie je vanuit de lucht veel duidelijker dan wanneer je onderaan bij de abdij staat. De Walcherse stranden en de andere Zeeuwse eilanden lonken in de verte. vliegveldzeeland.nl

Tijdens een rondvlucht zie je de stad zoals je haar nog nooit gezien hebt

19 19

uit in Middelburg magazine 2016 30

tennissen <12 | >12 | actief Lekker een balletje slaan kan in Mid- delburg op twee verschillende locaties. Op het sportpark van TV Dauwendaele aan de Kruitmolenlaan zijn vijf kunstgrasbanen met verlichting. Tennisver- eniging MLTC zit aan het Griffioenpad in Sportpark De Veste. Ze hebben vier 21 26 gravel- en acht kunstgrasbanen (met verlichting). Elk jaar wordt hier het rondleiding >12 | cultuur/historie internationale toernooi Challenger oude stadhuis Zeeland georganiseerd (p34) Dé blikvanger aan de Markt is het mltcweb.nl | tvdauwendaele.nl de Katholieke kerk, de Doopsgezinde historische stadhuis, en een bezoek aan kerk, de Gasthuiskerk en de Synagoge. Middelburg is niet compleet zonder een vrijburgbad (21) <12 | >12 | actief Startpunt: balie Wandelkerk bij de rondleiding door dit bijzondere gebouw. Dit zwembad tussen Middelburg abdij | Tijd: donderdagen in juli en De bouw van het stadhuis begon in en Vlissingen is zowel geschikt voor augustus, 13.30 uur | Kosten: € 4,50 1452. Verantwoordelijk voor de bouw sportieve als recreatieve bezoekers. Er (kinderen t/m 12 gratis) | langejanpro- waren zeven generaties van bouwmees- is volop spetterplezier te beleven in het ject.wordpress.com/kerkenpad tersgeslacht Keldermans uit Mechelen. recreatiebad. Er is ruimte om een baan- Ze bouwden het stadhuis volgens de tje te trekken, maar er is ook een bub- rondleiding >12 | cultuur/historie Vlaamse traditie inclusief vleeshal en belbad, waterfontein, wildwaterkreek abdij (22) lakenhal voor de handel in respectievelijk met waterjets en een whirlpool. Een Op donderdagen in de zomermaanden vlees en stoffen. In 1521 was het stadhuis grote glijbaan ontbreekt natuurlijk ook organiseert VVV Zeeland rondleidin- eindelijk compleet. Het is rijkelijk versierd niet. Voor de kleintjes is er een kleuter- gen in het abdijcomplex. De tour doet en gebouwd in de gotische stijl van de late en peuterbad met waterspeeltuin. plaatsen aan waar publiek normaal- Middeleeuwen. Tijdens bombardementen vrijburgbad.nl gesproken niet vrij inloopt zoals de in WOII werd nagenoeg het hele stadhuis Statenzaal, en de crypte. Ook worden verwoest. Alleen de voorkant stond nog kerkenpad >12 | cultuur/historie de Abdijkerken bezocht. stevig overeind. Er is daarna jarenlang Kerken en de kerkgeschiedenis van Startpunt: hal Zeeuws Museum | Tijd: nauwgezet gewerkt aan de reconstructie Middelburg staan centraal bij de ker- donderdagen in de zomermaanden, en restauratie van het stadhuis. kenpadrondleidingen op donderdagen 11.15 uur | Kosten: € 8,- (kaarten via VVV Startpunt: trappen stadhuis | in juli en augustus. Onder leiding van of Zeeuws Museum) | vvvzeeland.nl uitinmiddelburg.nl een gids bezoek je in anderhalf uur tijd zes godshuizen: de twee Abdijkerken,

17 zien & doen 31

attracties

rondrit paardentram (23) <12 | >12 | cultuur/historie Nostalgischer en romantischer wordt een tour door Middelburg eigenlijk niet. Met het klipklop-geluid van hoeven op kinderkopjes op de achtergrond bekijk je de historische straten en pleinen van het centrum vanuit een authentieke paardentram. Tijdens het zomerseizoen vertrekt Stalhouderij Boone vanaf de Nieuwe Burg. stalhouderijboone.nl

rondvaart middelburg (24) <12 | >12 | cultuur/historie De schoonheid van Middelburg ervaren maar dan vanuit een totaal ander perspectief. Rondvaart Middelburg loodst je door 24 de grachten en langs de kaaien van de stad. De imposante pakhuizen aan de Kinderdijk en de Rouaansekaai zien er vanuit de rondvaartboot nog nét een tikje grootser en imposanter uit. Onderweg vertelt de schipper over de (maritieme) geschiedenis van Middelburg. rondvaartmiddelburg.nl

rondvaart veerse meer (25) <12 | >12 | cultuur/historie De Middelburgse Loskade is het vertrekpunt voor een vaar- tocht over het Veerse Meer. Die begint met een tocht over het Kanaal door Walcheren met uitzicht over de Zeeuwse polders vol weide- en trekvogels. Bij Veere navigeert het schip door het sluizencomplex en dan zet de tocht zich voort op het weidse Veerse Meer met uitzichten op de kust van Noord-Beveland, eilandjes en het mooie historische stadje Veere. rederij-dijkhuizen.nl

stadswandeling met gids (26) >12 | cultuur/historie De hobbelebobbeligste stegen met kinderkopjes, dat ene verborgen poortje waar een heel bijzonder verhaal achter zit, de grootste monumenten, de mooiste plekken om een foto te maken en niet te vergeten, alle achterafstraatjes van de stad. De stadsgidsen van de Tourist Shop kennen ze allemaal en delen hun kennis over al dat moois maar al te graag met bezoekers tijdens een rondleiding. Na afloop van een wandel tocht van anderhalf uur zit je hoofd vol verhalen en heb je enorm veel kennis van de rijke Middelburgse geschiedenis opgedaan. Startpunt: Tourist Shop in boekhandel de Drvkkery uitinmiddelburg.nl

23 25

uit in Middelburg magazine 2016 32 genieten

evenementenen feesten! en festivals

Middelburg is bourgondisch. Een stad van genieters die graag een mooi evenement organiseren zodat iedereen mee kan doen met het feest dat Middelburg heet. zien & doen 33 evenementen en festivals

concert bij de buren Een aantal keer per jaar per jaar organiseren vier Middelburgers, gewoon bij zichzelf thuis, kwalitatief hoogstaande concerten met goede amateurmusici en een enkele professional. De concerten duren zo’n twintig minuten en vinden plaats in vier verschillende huiskamers. In groepen van 25 personen worden alle locaties aangedaan. Intiemer dan dit worden muziekoptredens niet. concert-buren.nl

bluesroute Op Goede Vrijdag is er livemuziek in de Middelburgse cafés tijdens de Bluesroute. Middelburg heeft zeer uiteenlopende cafés, en de blues verschilt dan ook van locatie tot locatie. Van krachtige bluesrock tot Mississippi Delta blues en jazzy blues. Een mooie gelegenheid voor een muzikale ontdekkingstocht. bluesroutemiddelburg.weebly.com

zeeland jazz (1) Zeeland Jazz, de grotere opvolger van het befaamde International Jazz Festival Middelburg, brengt van 17 tot en met 19 juni weer grote jazzartiesten naar het Middelburgse abdijplein. Ook wordt er een groot programma georganiseerd met muziek in de binnenstad, jazzeducatie en lezingen. Het International Jazz Festival stond bekend om de ijzersterke line-ups (met onder andere Larry Graham, Gregory Porter en Avishai Cohen). Zeeland Jazz schittert een weekend eerder in het Zeeuws-Vlaamse Terneuzen, waarna de jazzmuziek letterlijk per boot over de Westerschelde naar Middelburg wordt gevaren. zeelandjazz.nl

middelburg vólkoren (2) Het eerste weekend van juni verandert Middelburg in één groot zangfestijn. Meer dan honderd verschillende koren treden op tijdens Middelburg VÓLkoren. Je komt van alles tegen. Grote koren, kleine koren, popkoren, gospelkoren, rockkoren en alles daar tussenin. Zoals bij veel Middelburgse festiviteiten is het Abdijplein de hoofdlocatie, maar waar je ook kijkt (in de kloostergangen, op pleintjes, in binnentuinen en zelfs op de rondvaartboot) overal treden koren op. Het festijn wordt afgesloten met een samenzang op het Abdijplein. middelburgvolkoren.nl Doe mee met het feest dat Middelburg heet!

10 2

uit in Middelburg magazine 2016 34

stadsfeesten (3) Zo rond de tijd van langste dag van het jaar wordt de zomer gevierd. Dat doet Middelburg sinds twee jaar met de Stadsfeesten. Een verzamelnaam voor heel veel verschillende activiteiten in de stad. Vier dagen lang is er van alles te beleven. Muziek, theater, literatuur, onverwachte performances en heel veel uitbundige gezelligheid. stadsfeestenmiddelburg.nl

challengerzeeland 5 Op dit prestigieuze tennistoernooi komen internationale professionele eerste folkloristische dag (5) tennissers met een ranking tussen Op een donderdag, half juli, vindt de 100 en de 500 uit. Twee weken in het centrum van Middelburg de lang bestrijden zij elkaar op de velden eerste folkloristische dag plaats. van Tennisvereniging MLTC aan het Het Abdijplein en omgeving Griffioenpad in Sportpark De Veste. staan helemaal in het teken van 1 challengerzeeland.nl de traditionele Zeeuwse sporten: ringrijden en sjezenrijden. Op het culikaravaan (4) Abdijplein vindt het ringrijden plaats. Op het Bolwerk onder de Seismolen Bij ringrijden galopperen ruiters op ontstond vorig jaar het eerste een ongezadeld paard door een baan. Foodtruckfestival van Zeeland. Dit jaar Tegelijkertijd moeten ze een ring die in augustus komt de CuliKaravaan boven de baan hangt aan hun lans terug. Een grote verzameling proberen te rijgen. Dat lijkt moeilijk, mobiele keukens die samen met een maar de ringrijders zijn getraind en er verscheidenheid aan artiesten, muziek zijn er altijd een paar die alle ringen en acts een fantastisch evenement steken. Daarna zet de strijd zich voort neerzetten. De deelnemers aan de met steeds kleinere ringen tot er een CuliKaravaan concentreren zich winnaar overblijft. Het sjezenrijden op natuurlijke, verse ingrediënten, vindt in de directe omgeving van streekproducten en vlees dat niet het plein plaats. Het heeft qua doel afkomstig is uit de bio-industrie. (een ring steken) veel weg van het Maar boven alles staat dat het lekker, ringrijden, maar bij sjezenrijden inspirerend en gezellig is. is het paard voor een traditionele Zeeuwse wagen gespannen. Mannen mennen deze sjezen en vrouwen steken de ringen. Bij beide sporten zijn de paarden versierd. Ingevlochten staarten, bloemen in de manen, en vooral die echte Zeeuwse knollen mogen er zijn.

4 zien & doen 35 evenementen en festivals

6 city of dance (6) organisator Het historische stadshart is tijdens Connie de Lange, van meerdere Middelburgse City of Dance op een zaterdag evenementen vertelt: tegen eind juli het podium voor de Er zijn in Middelburg allerlei modernste dancemuziek. Tijdens het initiatieven op cultureel gebied Free Festival dat overdag op Plein en die worden meestal snel 1940 en de Markt plaatsvindt, staat de omarmd, ook door ondernemers stad stijf van de pompende beats. Rijk die die evenementen steunen. uitgedoste paradijsvogels en andere We stikken van de evenementen! danceliefhebbers genieten van de go dutch festival Dat komt mede door hoe men muziek, de dansers en danseressen Waarom de podia van City of Dance hier werkt. Als cultuur gedragen en de relaxte sfeer. Er zijn workshops, gelijk afbreken als je nog een dag kunt wil worden, dan betekent dat er is straattheater, en in de Creative genieten van muziek en optredens? dat je samenwerkingsverbanden Garden is er ook nog experimentele Sinds 2014 vindt Go Dutch op de aan moet gaan en daar staat muziek. Vanaf het eind van de middag zondag na City of Dance plaats. Een men in Middelburg heel erg verplaatst het feest zich naar de Oude dag lang genieten van en meezingen voor open. De prestigieuze Veerseweg voor de City Party met met Nederlandse en Nederlandstalige Vleeshal is tijdens de Nacht van verschillende podia en tenten die zijn artiesten. Met de eerste editie heeft de Nacht bijvoorbeeld gewoon ingericht om allerlei verschillende de organisatie gelijk een festival van open, maar het festival is ook dancestijlen de ruimte te geven. Van formaat neergezet (met o.a. optredens uitgewaaierd naar winkeliers relaxte Ibizasounds tot hardstyle. van Nick en Simon en Henk Westbroek). en etalages. In Middelburg cityofdancefestival.nl godutchfestival.nl heb je echt die samenwerking tussen cultuur, ondernemers 3 en bewoners. Dat zorgt voor een goed festivalklimaat. Er wordt tegenwoordig steeds gezocht naar nieuwe ontwikkelingsmogelijkheden voor de binnensteden, maar als we zo veel mogelijk samenwerken en elkaar de ruimte geven, dan worden steden zoals Middelburg automatisch fantastisch.

uit in Middelburg magazine 2016 36

mosselfeesten (7) Eind juli, wanneer de eerste mosselen van het seizoen op smaak zijn, is het feest op de Vlasmarkt en kun je daar het Zeeuwse zwarte goud in allerlei verschillende bereidingen proeven. Een gezellig, bourgondisch feest met elke avond muziek, festiviteiten, proeverijen en vooral heel erg veel mosselen. Elk café en restaurant geeft zijn eigen invulling aan het feest. Bij de een is er een lekker bandje, bij de ander draait het puur om het eten. Een allergaartje van activiteiten dat een groot gezellig geheel vormt. Ook voor wie niet van mosselen houdt is er wat wils. mosselfeestmiddelburg.nl

tweede folkloristische dag (8) Bij de tweede folkloristische dag wordt er alleen ring gestoken. Het is een grote wedstrijd op het Molenwater waar verenigingen uit heel Zeeland aan meedoen.

kermis (9) Begin augustus zorgt de kermis op de Markt en Plein 1940 een week lang voor vertier voor jong en oud. De kleintjes kunnen rondjes rijden in autootjes of op een mooi beestje 9 zitten in de draaimolen. Voor waaghalzen zijn er spannende 10 attracties waarin je flink door elkaar word geschud of juist heel erg in de hoogte wordt geslingerd.

nog meer evenementen En er is nog veel meer te doen! Kijk voor een actueel overzicht van evenementen op uitinmiddelburg.nl. zien & doen 37 evenementen en festivals

zeeland nazomerfestival (10) Eind augustus wordt heel Zeeland het decor voor het Zeeland Nazomerfestival met theater, dans en muziek op locatie. Middelburg, en dan met name het Abdijplein, vormt het bruisende festivalhart met elke avond muziekoptredens. Het plein en de Lange Jan zijn feestelijk verlicht en onder de bomen naar optredens kijken is daardoor sprookjesachtige mooi. Het lijkt of de muzikale line-up elk jaar sterker wordt. Optreden op zo’n bijzondere plek doet iets met je. Onder 11 andere dEUS, BLØF, Racoon en Ilse Delange hebben magische optredens verzorgd op het Zeeland Nazomerfestival. Tip: naast de avondoptredens wordt op het plein ook elk jaar een zondagse picknickmiddag georganiseerd waarbij iedereen zelf lekkere hapjes meeneemt. theaterzeelandia.nl nazomerfestival.nl

nacht van de nacht Wanneer de klok verzet wordt naar de wintertijd gaat in Middelburg centrum het licht uit voor de Nacht van de Nacht. Middelburg blijkt prachtig in het duister. Geniet van een diner in het donker. Of ga op ontdekkingstocht langs straten die hier en daar met een lampionnetje zijn verlicht. Overal kom je kleine optredens tegen. Een verhalenverteller bij de vuurkorf, een singer-songwriter in een verscholen hoekje, en de etalages komen tot leven met theater. Duik ook even de kroeg in om te genieten van een drankje en je ogen uit te kijken naar het verklede personeel. nachtvandenachtmiddelburg.nl

popronde Half november strijkt op een donderdagavond de Popronde neer in Middelburg. Dit landelijke festival neemt muzikanten en bands uit heel Nederland met zich mee die gratis toegankelijk in Middelburgse cafés spelen. Daarmee biedt de Popronde een podium aan jong talent. Dat geeft dan ook gelijk het publiek de kans nieuw talent te ontdekken. Toen ze nog niet bekend waren, hebben o.a. De Staat, Kensington, Go back to the Zoo en Chef’s Special opgetreden bij de Popronde. popronde.nl

middelburg winterstad (11) Schaatsen onder de toren van het oude stadhuis, bijzondere kerstmarkten, sfeervol winkelen en gezellig uit eten. Laat u deze winter betoveren door Middelburg Winterstad! Tijdens de feestmaand december is er een kunstijsbaan op de Markt. Lekker rondjes rijden met rode wangen van de kou. Om het schaatsfeest compleet te maken, wordt er ook warme chocolademelk verkocht. Uitgeschaatst? Ook op de rest van de Markt zijn er tijdens Middelburg Winterstad volop gezellige activiteiten en is er veel livemuziek. zeelandhoudtvanschaatsen.nl middelburgwinterstad.nl 8

uit in Middelburg magazine 2016 38 film, theater

beleefen cultuurmuziek

Middelburg heeft een groot cultuuraanbod met een cinema, meerdere theaters en muziekoptredens door de hele stad. Genoeg voor een verrassend en cultureel hoogstaand avondje uit.

theater de wegwijzer Dit kleine theater aan de Molenweg in Nieuw- en Sint Joosland brengt een grootse programmering. Veel grote namen uit de muziek en het cabaret doen het theater aan vanwege de bijzondere, knusse sfeer. Je kunt hier vaak bijzondere try-outs bijwonen met je neus haast bovenop de speelvloer. theaterdewegwijzer.nl

1 middelburgs minitheater Dit kleine theater aan de Verwerijstraat is een stadsschouwburg middelburg levendige toevoeging aan het culturele circuit van Van musicals en muziekoptredens Middelburg. Drie keer per jaar voeren de acteurs tot de nieuwste stand-upsensatie, cabaretgroot- van het sfeervolle theater hier stukken op. Dat heden en gerenommeerde toneelgezelschappen. kunnen meesterwerken uit de (internationale) De programmering van de Stadsschouwburg is toneelwereld zijn, maar net zo makkelijk speelse toegankelijk voor iedereen die de podiumkunsten jeugdvoorstellingen. een warm hart toedraagt. Er is ook een sterke middelburgsminitheater.nl kinderprogrammering. stadsschouwburgmiddelburg.nl ’t spiegeltheater Theatergroep Duinart zorgt voor cinema middelburg toneelvoorstellingen in ’t Spiegeltheater. Duinart Een filmhuis zoals een filmhuis moet zijn. Cinema bestaat uit mensen met een verstandelijke Middelburg is klein, fijn en intiem maar wel beperking en heel veel liefde voor het toneel. Ze met eersteklas projectie en goede stoelen. In de werken in het theater en het naastgelegen grand historische Kloveniersdoelen is een prachtige café, en brengen regelmatig zelf producties op filmzaal (let op het fraaie balkenplafond) het toneel. Naast deze voorstellingen zijn er ook gerealiseerd. Hier worden arthousefilms uit regelmatig voorstellingen van buitenaf te zien en binnen- en buitenland vertoond. treden er veel Zeeuwse amateurtoneelgroepen op. cinemamiddelburg.nl spiegeltheater.nl zien & doen 39 film, theater en muziek

café schuttershof en café de mug Schuttershof programmeert regelmatig op doordeweekse winteravonden grote jazzlegendes. De vrijdag- en zaterdag avond zijn voor dj’s, en op zondag, meestal zo eind van 1 de middag, zijn er live-optredens. Dat kan variëren van

coverbands met stevige rockmuziek tot heerlijk zonnige kunst- en cultuurpodium de spot (1) relaxjazz. Op zondagen kun je vaak ook terecht bij het Theater, dans en vooral heel veel muziek. De Spot naastgelegen Café De Mug waar nogal eens jamsessies programmeert actueel, fris en verrassend. Er hebben hier worden georganiseerd. En bijna elke laatste dinsdag van al flink grote (ook internationale) artiesten opgetreden de maand is daar een jazzoptreden. (Typhoon, Blaudzun, Kensington, Kraantje Pappie, Moss, schuttershof.nl | demug.nl Woven Hand). De programmeurs van de Spot hebben ook een neusje voor jong talent waarvan je over een paar jaar kaffee ’t hof en bar american kunt zeggen: ‘Die heb ik nog in Middelburg gezien’. Van Voor onvervalst vuige blues en rock, ska, indie, rockabilly of singer-songwriters met breekbare liedjes tot raggaeton, een zwoele vinylavond met de lekkerste classics zit je goed hiphop, electro, Americana, indie, ja zelfs klassiek en bij ’t Hof. Bij Bar American is het nog een tikje ruiger met natuurlijk goudeerlijke pop… je hoort het hier allemaal. onder andere heavy- en deathmetaloptredens. despotmiddelburg.nl kaffeethof.nl | baramerican.nl

boekhandel de drvkkery Cinema Middelburg Bijna elke zaterdag is er een optreden in de brasserie van boekhandel de Drvkkery. Akoestisch, singer-songwriters of is klein, fijn en intiem een pianovirtuoos… het is heerlijk wegdromen tussen de boeken met een fijn muziekje erbij. zeeuwse concertzaal (2) drukkerijmiddelburg.nl De Zeeuwse Concertzaal heeft qua uiterlijk een aangename uitstraling, maar qua geluid is dit zonder twijfel een van de brooklyn en tympaan beste zalen van Nederland. Ogen dicht en genieten maar. Brooklyn en Tympaan staan naast elkaar op de Markt met De focus ligt hier op klassieke muziek maar er worden ook aan elkaar vergroeide terrassen. In de zomermaanden spannende cross-over uitstapjes gemaakt. organiseren ze regelmatig op donderdag t/m zondag zeeuwseconcertzaal.nl akoestische live-optredens. grandcafebrooklyn.nl | cafetympaan.nl jazz-café desaf inado In de zomermaanden kun je hier elke woensdag genieten café de geere van ijzersterke jazzoptredens. Elke tweede woensdag van In de zomermaanden treedt huisband Schots en Scheef de maand maakt Desafinado een uitstapje naar de blues. regelmatig op met pop- en rockcovers op het terras, en in desafinado.nl de weekenden zijn er vaak live-optredens of dj’s. cafedegeere.nl

uit in Middelburg magazine 2016 40 natuurlijk

erfgoedmiddelburg en groen

amaliapark Het hart van de stad wordt omsloten Tegen de Griffioenwijk aan ligt het Amaliapark. Dit relatief door de groene bolwerken, en ook jonge park is in 2003 aangelegd. Picknicktafels nodigen hier uit voor een avondje buiten de deur eten op een zwoele in de Middelburgse wijken vind je zomerdag, en voor hardlopers zijn fijne routes aangelegd, volop parken waar de kinderen lekker inclusief trimtoestellen. kunnen spelen. En Middelburg wordt bolwerk (1) de komende jaren nóg groener met Het mooiste park van Middelburg loopt over de Middelburgse bolwerken in een stervorm rond het Middelburg Rozenstad. stadshart. Hier lagen vroeger de verdedigingswerken van de stad. Over de bolwerken loopt een wandelpad van vier kilometer lang. Een favoriete wandeling van veel Middelburgers, en ’s ochtends vroeg zie je veel hardlopers genieten tussen het frisse ochtendgroen.

erasmuspark Het Erasmuspark loopt parallel aan de spoorweg in de richting van Oost-Souburg. In 2014 heeft het park een flinke opknapbeurt gehad en je kunt er nu tijdens een wandeling het water oversteken met een trekvlot.

meiveld (2) Op een paar minuten fietsen van het centrum ligt het ruim opgezette Meiveldpark. Naast een grote speelwei waar kinderen alle ruimte hebben om lekker rond te rennen en te spelen, is hier een kinderboerderij en een grote speeltuin. 3 zien & doen 41 erfgoed en groen

stadspark molenwater (3) Op de plaats waar nu Stadspark Molenwater ligt, stond ooit Miniatuur Walcheren. Dat is inmiddels verplaatst naar Mini Mundi, maar de basis van het attractiepark ligt er nog. 1 Kleine boompjes, heuveltjes en wandelpaadjes worden geflankeerd door grote oude kastanjebomen. Het is een heerlijke plek aan het randje van het stadscentrum. Op een warme lentedag gaan hier veel jonge gezinnen met de kinderen naartoe. Pal naast het park, ook onder de kastanjebomen, staat een mooie oude muziektent.

uit in Middelburg magazine 2016 42

middelburg rozenstad (4) Kijk eens goed naar de kaart van Middelburg. De contouren van het centrum hebben de vorm van een roos. Kijk ook goed om je heen tijdens een stadswandeling. Maar liefst 47 monumentale panden hebben een naam die met de roos te maken heeft: De Roselaer, Veldroos, Rosendale. En 4 overal in het stadshart staan stokrozen. Middelburg heeft dus iets met de roos, en onder de noemer Middelburg Rozenstad zorgt een creatief broeinest bestaande uit tien jonge ondernemers, ontwerpers en studenten dat Middelburg groener en roziger wordt. De transformatie gaat stapsgewijs. In 2017, wanneer Middelburg 800 jaar bestaat, is de stad helemaal omgetoverd tot Rozenstad, maar ook nu is er al van alles te zien en worden er ludieke activiteiten georganiseerd.

Zo is er rozenijs te eten bij ijssalon a Domani, is er een complete rozenverzorgingslijn te koop bij de Rode Pilaren en maken de gouden zilversmeden van de stad 4 rozensieraden. Aan de zijkant van de Koningsbrug zijn vijf grote rozen aangebracht en in de Kloveniersdoelen is 5 een knalrode rozenstoel waarmee je op de foto kunt. Het pleintje naast de Korte Geere is omgedoopt tot Rozenplein. Hier staan veel rozen achter de ramen. En ondertussen worden er ook al flink veel rozen geplant. Tegen 2017 heeft de binnenstad een compleet nieuwe look met heel veel klimrozen die gevels en muren sieren. Nu kun je het begin daarvan al zien, bijvoorbeeld in de Sint Janstraat waar in 2014 veel is geplant. Er bloeit nog niks, maar de planten staan er al wel. Ook lekker groen: in 2014 zijn langs de kaaien 55 boomspiegels (een soort kleine perkjes) aangelegd die door bewoners zelf worden onderhouden.

6 zien & doen 43 erfgoed en groen

In het voorjaar staat landgoed Ter Hooge vol fluitenkruid

middelburgse buitenplaatsen Voor kinderen is er een speurtocht In de Gouden Eeuw kende Middelburg door het park waarbij ze gaandeweg veel rijke handelaren. Ze hadden zo alle bunkers ontdekken. Bij een veel geld dat er ruimte was om meer aantal van de bunkers zijn speel dan één huis te bezitten. De aanleg voorzieningen aangelegd zoals een van buitenplaatsen nam toen een tokkelbaan en ene glijbaan. In een hoge vlucht. Hier ontvluchtte de van de bunkers is een klein museum gegoede burgerij de zomerhitte ingericht. Het was vroeger een van de stad. Vooral aan de kust bij communicatiebunker en de inrichting Domburg werden veel buitenplaatsen is nog precies zoals in de periode gerealiseerd maar ook dichterbij 1940-1945. Het bunkermuseum Middelburg werd gebouwd. Een flink heeft geen vaste openingstijden. aantal daarvan zijn verdwenen, maar Een bezoek is aan te vragen via Park Toorenvliedt en Landgoed ter de site van de stichting. Hooge zijn behouden gebleven. bunkerbehoud.com

park toorenvliedt (5) landgoed ter hooge (6) Dit park ligt inmiddels binnen de Nét buiten de stad en op loopafstand stadsgrenzen van Middelburg. In het van Toorenvliedt ligt Landgoed Ter park wisselen stukken met bomen, Hooge. Een bijzondere buitenplaats open weides en waterpartijen elkaar in veel opzichten want het landgoed af. Het park hoort bij het landhuis is al in de 13e eeuw aangelegd. Het Toorenvliedt dat in de 18e eeuw kasteeltje dat zo uit de Middeleeuwen is gebouwd. Het staat nog even lijkt te stammen, is echter pas in de parmantig en fier tussen het groen 18e eeuw gerealiseerd, samen met als toen. In WOII was het landhuis een aantal bijgebouwen zoals een de Duitse commandopost voor orangerie. Alle gebouwen in het Walcheren en de Bevelanden. park worden bewoond en zijn niet toegankelijk voor publiek, maar door In het park zelf zijn veel bunkers het park zelf en het naastgelegen aangelegd en ook die zijn nog natuur- en poldergebied lopen wel grotendeels intact. Er is een thema vrij toegankelijke wandelpaden. In tische wandeling langs deze bunkers het park vind je vijvers, bomen en gerealiseerd door de Stichting Bunker een mooie weide met uitzicht op het behoud. Via een app op de smartphone kasteel. Tip: in het voorjaar staat het komen bij elke bunker berichten bos vol fluitenkruid en is het park nog binnen met beelden of verhalen. mooier dan anders.

uit in Middelburg magazine 2016 44 cafés, terrassen & restaurants eten & drinken 3

Een goed dagje Middelburg begint met een lekkere kop koffie en een verrukkelijk ontbijt. Geniet van een zalige lunch en sluit de dag af met een onvergetelijk diner. En wat te doen tussen alle gangen in? Genieten van de zon en mensen kijken op het terras. Proef de zilte smaak van de beste Zeeuwse gerechten en geniet mee van heerlijk Middelburg.

expreszo 2 Deze trendy espressobar serveert ambachtelijke koffie van eerlijke koffiebonen en thee van hoge kwaliteit. Uiteraard kun je hier een pittige espresso krijgen, maar ook een cappuccino, ristretto of latte machiato. Voor een verwenmomentje zijn hier ook lekkere taarten. expresszo-middelburg.nl

marktcafé (1) Nieuw sinds 2015 is het Marktcafé op, hoe kan het ook anders, de Middelburgse Markt. Een café en eetgelegenheid met een voorliefde voor Latijns-Amerikaanse 1 sferen. Zo is er iedere derde vrijdag van de maand een dansbare salsa- en latinavond met live muziek. Op het terras van het Marktcafé heb je een prachtig uitzicht op het oude stadhuis en het marktplein. amadore.nl

sint john (2) Een van de oudste en vertrouwdste adressen in Middelburg als het gaat om een degelijke kop koffie. Heerlijk binnen in het lekker donkere houten interieur naast de Mechelse stoof, maar net zo fijn op een zonnige morgen onder de bomen op het terras op de Vismarkt. Sint John staat naast de koffie bekend om lekkere tosti’s en yoghurtijs. sintjohn.nl eten & drinken 45 terras, kroeg & restaurant

café restaurant Geniet mee van de vriendschap (4) Hoewel het gros van de mensen hier heerlijk Middelburg komt om op het terras te zitten, te lun- theehuis honeypie (3) chen of te dineren, is dit ook een prima Honeypie staat garant voor verwennerij. stek om te ontbijten. De Vriendschap is Heerlijke eigengemaakte taarten en een vriendelijk etablissement in alle op- andere zoete hapjes in combinatie met zichten: attente bediening en betrokken allerlei lekkere theesmaken. Honeypie bij het milieu. Er wordt bijvoorbeeld veel serveert high teas met alles erop en met lokale producten gewerkt. eraan: sandwiches, quiches, scones, vers vriendschapcr.nl fruit en zoete lekkernijen. Ook hebben ze chocolate teas waarbij heel veel chocola- brasserie de drvkkery (5) dehapjes bij de onbeperkte thee worden Een culinaire én literaire eetervaring. Er is geserveerd. In de zomermaanden kun je een lunchkaart met een paar zeer goede hiervan genieten op het drijvende terras klassiekers, maar ook een aantal verras- tegenover de zaak. sende gerechten van de creatieve chef. honeypie.eu Op zaterdagen is hier vaak livemuziek, en op donderdagavond is er naast de lunch ook een diner met een culinaire vegetari- 5 sche en niet-vegetarische maaltijd. de-drvkkery.nl 4 de kloveniersdoelen (6) Een heerlijk grand café met groot tuin- terras. De kinderen hebben in de tuin alle ruimte de om lekker te ravotten. De Kloveniersdoelen heeft een uitgebreide lunchkaart met naast lekkere frisse desembroodjes en salades ook een aantal warme gerechten. Van donderdag t/m zaterdag kun je hier ook verrukkelijk dineren. kloveniersdoelen.nl

uit in Middelburg magazine 2016 46

bar herberg braai-tapperij de mug (9) Een hippe bar met een heel knus vintage- Een ouderwets goed eetcafé met een interieur. Zelfs de gerechten die je hier donkerbruin interieur. Ze serveren kunt eten, krijg je op tweedehands- klassieke gerechten, vaak geïnspireerd bordjes (bijvoorbeeld met vogelmotief) op de Franse keuken. De Mug heeft uitgeserveerd. een enorm uitgebreide bierkaart met cafedeherberg.nl bijzondere speciaalbieren en werd in het verleden uitgeroepen tot beste de middelburger (7) café van Nederland. Fier op nummer één bij de restaurant- demug.nl beoordelingen van Tripadvisor. Ieder- een is lyrisch over de kwaliteit van de hildernisse eten & drinken (10) 8 hamburgers en de bediening. Tip: aan de Een grote, maar intiem ingerichte, zaak achterkant heeft De Middelburger een met een warme uitstraling en een knus terras in de stadstuin. keuken die zijn klassiekers kent, maar demiddelburger.com ook zeker het experiment niet uit de weg gaat en verrassende smaken tot een robuust (8) fantastisch geheel weet te combineren. Aan de verzameling van ontzettend Zeeland is een visprovincie bij uitstek, fijne Middelburgse koffie- en espres- maar bij Hildernisse worden met zeer sobars mag Middelburg sinds de zomer gedegen kennis en lef zalige vleesgerech- van 2015 Robuust toevoegen. Je vindt ten geserveerd. deze eigentijdse en industriële espres- hildernisse.nl sobar op de Markt, recht tegenover het stadhuis. Je kunt er ook terecht voor restaurant scherp (11) tweedehands lp’s en op één dag in de Restaurant Scherp, verscholen in de pitto- week kun je je haar of baard onder reske Wijngaardstraat, is zo’n restaurant 9 handen laten nemen door een barbier. waar met heel veel aandacht voor details Een aanwinst voor de stad! mooie gerechten op tafel worden geto- robuustmiddelburg.nl verd. In dit intieme, modern en speels ingerichte restaurant worden wonderen 11 verricht met, bijvoorbeeld, zeebaars, zeetong, Noordzeekrab, lamsoren en Oosterscheldekreeft. restaurantscherp.nl eten & drinken 47 terras, kroeg & restaurant

Er worden wonderen verricht met zeebaars, zeetong, Noordzeekrab, Mart Scherp, eigenaar lamsoren en Oosterscheldekreeft Restaurant Scherp, vertelt: Mensen die Middelburg restaurant de eetkamer bezoeken, zijn onder de indruk Net als Scherp ligt De Eetkamer een beetje uit de reguliere loop maar het is minstens van het monumentale karakter zo’n culinaire ontdekking. In een intieme en warme setting kun je genieten van een van Middelburg met al die mix van traditionele en nieuwe smaken. oude, karakteristieke pandjes. eetkamermiddelburg.nl Ze genieten van de gezellige winkelsfeer. Als je je dag dan de gespleten arent kunt afsluiten met een geweldig Deze trotse bezitters van een Bib Gourmand van Michelin zijn vooral ijzersterk in zeer diner, of als je Middelburg kunt verfijnde visgerechten. Die worden geserveerd in een ontspannen en losse sfeer. bezoeken met een culinaire degespletenarent.nl overnachting, dan is dat natuurlijk fantastisch. ’t packhuys (12) Pal aan de jachthaven met op de achtergrond het geluid van de wind die langs de In Middelburg heb je restaurants masten waait, zit dit restaurant in een prachtig gerestaureerd pakhuis uit de VOC-tijd. in alle soorten en smaken en Sfeervol, met een prachtige oude plankenvloer en gastvrij met een lekkere, toeganke- van luxe tot meer gericht op lijke kaart. budget. Op dit moment is het hetpackhuys.nl regionale heel erg up-coming in de horeca en dat zie je ook hier in de gouden bock Middelburg. We zitten hier wat Chic en verrukkelijk met oog- en tongstrelende klassieke (vis)gerechten en overdadige dat betreft ook wel heel erg goed. maaltijdsalades waar je nog dagen over napraat. Culinair op avontuur? Er wordt hier In Zeeland heb je écht alles bij een uitstekend vijfgangen-verrassingsmenu geserveerd. de hand: wijn, wild, vis, groente, degoudenbock.nl fruit en kazen. Op dit moment is de harder erg in opkomst. Een nachtcafés mooie stevige vis. Die zwemt hier Van Middelburg krijg je nooit genoeg! Feest mee tot in de kleine uurtjes. Dat kan in de gewoon rond en komt bij wijze nachtcafés van De Rooie Oortjes en het naastgelegen Schuttershof. In dat laatste café van spreken nog springlevend de is op de zondagen ook regelmatig livemuziek. keuken binnen. oortjes.nl | schuttershof.nl

uit in Middelburg magazine 2016 48

droomovernachten weg in middelbug

Geniet van de gastvrijheid van Middelburg. Er is volop gelegenheid voor een fijne overnachting. Goede hotels, knusse B&B’s, campings voor het hele gezin... in Middelburg is het heerlijk slapen. En het opstaan met een verrukkelijk ontbijt of het gefluit van de vogels op de campingweide is ook geen straf.

bed & breakfast 't poorthuys (1) In een mooi monumentaal pand uit 1590 vind je Bed & Breakfast ’t Poorthuys, midden in het stadscentrum. De voormalige dokterswoning is in 2013 helemaal verbouwd tot een zeer comfortabele B&B met acht luxe ingerichte kamers. bnbpoorthuys.nl

1 slapen 49 wegdromen

Goede hotels, knusse B&B's en campings voor het hele gezin

hotel restaurant arneville (3) Net buiten het centrum ligt dit vertrouwde adres. Arneville heeft de laatste jaren een transformatie ondergaan. Hoewel dit hotel al lang in Middelburg staat, ziet het er uit als nieuw. En hetzelfde geldt voor het warm ingerichte restaurantgedeelte. Handig: het hotel heeft een eigen parkeerterrein waar je gratis kunt staan. amadorehotel.nl

hotel the roosevelt (4) In 2015 opende The Roosevelt haar deuren in het centrum van Middelburg. Een heerlijk, overdadig luxe boutiquehotel met 28 kamers en suites die allemaal anders zijn ingericht. Tip: het Opstaan met een verrukkelijk ontbijt of hotel heeft een mooie binnentuin. het gefluit van de vogels op de campingweide hoteltheroosevelt.nl hotel aan de dam (2) van der valk hotel middelburg (5) Slapen doe je aan de Dam waar aan een statig plein Hotel Op een handige locatie vlak bij de Middelburgse uitvalswegen aan de Dam is gevestigd. In dit patriciërshuis ervaren logés ligt het zeer comfortabele Van der Valk hotel Middelburg. aan den lijve de weelde van de rijke VOC-periode. Een hotel Een indrukwekkende entree leidt naar een ruime receptie en met kamers met hoge plafonds, een open haard en open- het restaurant- en loungegedeelte met handige zitjes voor, slaande deuren naar de weelderige tuin. Hotel aan de Dam bijvoorbeeld, een zakelijke afspraak. Het hotel is ruim opgezet werkt samen met Restaurant de Gespleten Arent dat in 2008 met 110 kamers, waaronder luxe strandsuites en kamers voor bekroond werd met een Bib Gourmand. mindervaliden of gezinnen. www.hotelaandedam.nl valkmiddelburg.nl

uit in Middelburg magazine 2016 50 51

uit in Middelburg magazine 2016 52 praktisch vervoer en parkeren vervoer &

praktischparkeren

f iets (1) bus parkeren Vanaf 2015 is Middelburg nóg fiets Op de plattegrond (p50/51) staan vriendelijker met de Cycle Hub, het Bus 50 parkeerterreinen en -garages eerste fietstransferium van Nederland Middelburg - Terneuzen - Hulst aangegeven. Volg tijdens een rit door waar je van de auto overstapt op het centrum de blauwe verkeersborden Bus 50 de fiets. De Cycle Hub ligt aan de met een witte ‘P’. Deze wijzen de weekend: Stadsambachtsweg 6 0118 - 72 48 00, weg naar parkeergelegenheden. De Middelburg - Terneuzen - Hulst - Gent makkelijk te bereiken vanaf de nieuwe parkeergarages zijn 24 uur per dag en invalsweg van de N57. Er zijn hier zo’n Bus 52 zeven dagen per week open. Betaald tweehonderd parkeerplaatsen voor Middelburg - Terneuzen - Hulst parkeren geldt in de binnenstad auto’s en zo’n honderd voor fietsen. Er is maandag t/m zaterdag van 8.00 t/m Bus 53 ook fietsverhuur dus wie zelf geen fiets 20.00 uur. Op zondagen en nationale Middelburg - Koudekerke - Hulst bij zich heeft, stapt hier makkelijk over. feestdagen geldt gratis parkeren. Bus 584 Fietsen zijn ook te huur bij: Middelburg - Veere taxi | autoverhuur MTAX Delta Cycle Bus 56 Arnesteinweg 15 Zusterplein 8 Middelburg - Koudekerke - 0118 - 61 26 00 0118 - 63 92 45 Vlissingen

NS Rijwielstalling Bus 57 TCR Kanaalweg 22 Middelburg - Oost-Souburg - Industrieweg 7b 0118 - 61 21 78 Vlissingen 0118 - 62 06 10

Bus 58 trein Taxi De Gruiter Middelburg - Vlissingen Er vertrekt twee keer per uur een trein Industrieweg 7b naar Oost-Souburg en Vlissingen en Bus 64 0118 - 59 19 95 twee keer per uur een trein die via Zomerbus langs kustplaatsen Roosendaal naar de Randstad (o.a. Walcheren Autoservice van Liere Rotterdam en Amsterdam Centraal) Voltaweg 33 Bus 65 rijdt met als eindbestemming Lelystad. 0118 - 62 76 80 Middelburg Centrum - Middelburg NS Station Middelburg ligt op een paar Mortiere minuten lopen van hartje stad naast Auto Sturm Middelburg het busstation en er is de mogelijkheid Bus 569 Noordweg 467 om direct bij aankomst een fiets te Servicebus Middelburg 0118 - 61 20 42 huren (zie boven). Bus 133 Middelburg - Oude Tonge bus 1 Busstation Middelburg ligt direct naast het treinstation. Er vertrekken regelmatig bussen naar buurstad Vlissingen en de rest van Walcheren. Ook rijden er bussen naar Zuid-Holland en naar Zeeuws-Vlaanderen en Gent. praktisch 53 informatie en adressen informatie & adressen

Gemeente Middelburg Biercafé De Vliegende Hollander Café Kanaalzicht Kanaalweg 3 Damplein 48 Stationsstraat 32 0118 - 675 000 06 31 63 32 37 0118 - 61 27 01 www.middelburg.nl Braai Tapperij De Mug Café Restaurant Kloveniersdoelen Tourist Shop Middelburg Vlasmarkt 54-56 Achter de Houttuinen 30 Markt 51 0118 - 61 48 51 0118 - 64 59 69 0118 - 67 43 00 Brasserie 1600 Café Restaurant Vriendschap www.touristshop.nl Reigerstraat 9 Markt 75 www.uitinmiddelburg.nl 06 52 87 64 01 0118 - 61 22 57

Adressen en telefoonnummers Brasserie De Drvkkery Café 't Fust Markt 51 Vlasmarkt 20 Alarm 0118 - 88 68 66 0118 - 61 29 33 Algemeen alarmnummer 112 Brasserie De Huifkar Café 't Schuttershof Politiebureau Middelburg Markt 19 Schuttershofstraat 1 Achter de Houttuinen 10 0118 - 61 29 98 0118 - 62 62 65 Bij geen spoed 0900 - 88 44 Brasserie Eiggenwijzz Café Tympaan Brandweer Langeviele 20 Markt 83 Stromenweg 7 0118 - 62 56 70 0118 - 64 26 36 0118 - 49 45 00 (alleen bij niet-spoedeisende hulp) Broodjeszaak Maximo's Café Ut Babbelaèrtje Langeviele 12 Vlasmarkt 14 Centrale Post Ambulancevervoer 06 29 23 83 49 0118 - 41 44 44 Café Bar Seventy Seven Markt 77 Cafetaria Food Plaza Centrale Post Brandmelding 0118 - 61 22 06 Vrijlandstraat 57 0118 - 41 44 44 0118 - 63 44 40 Café Bardot Admiraal De Ruyter Ziekenhuis Vlasmarkt 39-41 Cafetaria-Chinees Cheung Kee Locatie Goes Langevieleweg 21 's Gravenpolderseweg 114 Café De Heeren van Holland 0118 - 61 27 99 0113 - 23 40 00 Vlasmarkt 34 0118 - 64 09 44 Cafetaria Indrapoera Cafés, bars en lunchgelegenheden Westerscheldeplein 1 Café De Zaak 0118 - 63 75 88 Amadore Restaurant Arneville Pottenmarkt 24 Buitenruststraat 22 0118 - 85 32 00 Chinees-Indisch restaurant 0118 - 63 84 56 De Nieuwe Pauw Café Die Lange Vrijlandstraat 39 Bar American Pottenmarkt 10 0118 - 61 52 29 Plein 1940 - 7 06 48 52 92 99 0118 - 61 36 93 Chinees-Indisch restaurant Café Het Hart van Middelburg Nan King Bar Gaudi Zusterstraat 18 Varkensmarkt 11 Plein 1940 - 3 0118 - 64 36 97 0118 - 62 99 93 0118 - 76 90 21

uit in Middelburg magazine 2016 54

Cityclub Zanzibar Grand Café Willem Lunchroom Two ladies like Markt 79 Oranjelaan 17 Korte Geere 20 0118 - 65 09 49 0118 - 61 87 67 0118 - 76 70 11 Grandcafé Brooklyn Domino's Pizza Mrs. Jones Wijnbar en Eeterij Markt 81 Pottenbakkerssingel 10 Korte Geere 19 0118 - 65 09 49 0118 - 67 30 40 0118 - 62 05 15 Grand-café Marktcafé Middelburg Eetcafé Bommel Nachtcafé Rooie Oortjes Markt 17 Markt 85 Kromme Weele 5 0118 - 85 54 51 0118 - 64 22 14 0118 - 64 26 36 Grieks restaurant Onassis Eetcafé De Geere Lange Noordtraat 12-14 Pannenkoekhuis De Kabouterhut Langeviele 51 0118 - 65 00 10 Oostkerkplein 8 0118 - 61 30 83 0118 - 61 22 76 Grieks restaurant Saloniki Eetcafé De Herberg Gravenstraat 6 Pizza Amore Pottenmarkt 2a 0118 - 61 30 22 Vlasmarkt 24 0118 - 62 55 39 Grillroom/shoarma Alanya Pizza Expresslijn Eetcafé De Koning Vlasmarkt 32 Zusterstraat 39 Turfkaai 19 0118 - 63 89 28 0118 - 63 60 00 0118 - 61 45 24 Grillroom/shoarma Cleopatra Poolcafé The Roadhouse Eetcafé De Zwarte Ruiter Vlasmarkt 25-27 Walensingel 63 op 't Witte Paart 0118 - 63 37 47 0118 - 62 43 70 Dam 33 Grillroom/shoarma Sphinx Restaurant De Eetkamer 0118 - 61 75 84 Dam 23 Wagenaarstraat 13-15 Eetcafé Kaffee 't Hof 0118 - 64 01 12 0118 - 63 56 76 Vlasmarkt 20 Hamburgerrestaurant Restaurant De Gespleten Arent 0118 - 61 79 72 De Middelburger Vlasmarkt 25-27 Eetcafé-cafetaria De Vliegenier Langeviele 61 0118 - 63 61 22 Pottenmarkt 4 0118 - 85 38 86 Restaurant De Gouden Bock 0118 - 43 67 91 Hildernisse eten & drinken Damplein 17 Eetkamer Likkepot Plein1940 - 10 0118 - 61 74 84 Nieuwe Kerkgang 1 0118 - 62 03 81 Restaurant Di-vers 0118 - 64 34 88 Italiaans restaurant Vlasmarkt 13 Espressobar Expresszo Silvy's gusti e sapori 0118 - 64 09 57 Pottenmarkt 22 Stationsstraat 24 Restaurant Il Senso 0118 - 62 02 78 0118 - 85 58 73 Lammerensteeg 5 Espressobar Robuust Italiaans restaurant Mamma Mia 0118 - 63 45 34 Markt 35 Vrijlandstraat 67 Restaurant Peper & Zout 06 47 49 94 64 0118 - 63 50 38 Lange Noordstraat 6-8 Espressobar Røst Italiaanse lunchroom Il Pranzo 0118 - 62 70 58 Sint Janstraat 45 Lange Delft 125 Restaurant Scherp 06 28 93 55 76 Frietboetiek BT'je Anders Wijngaardstraat 1-5 Reigerstraat 3 Jazz Eetcafé Desafinado 0118 - 63 46 33 0118 76 90 49 Koorkerkstraat 1 Restaurant 't Packhuys 0118 - 64 07 67 Glam café Kinderdijk 84 Lange Noordstraat 52 Lunchcafé Zinin 0118 - 67 40 64 0118 - 61 22 80 Pottenbakkerssingel 2 Restaurant Tafelen 0118 - 65 11 00 Podium 31 0118 - 85 07 92 praktisch 55 informatie en adressen

Restaurant ZenC Hotels B&B De Bajoene Markt 21 Pijpstraat 37-39 Amadore Hotel Arneville 0118 - 61 32 01 0118 - 63 64 14 Buitenruststraat 22 Restaurantje Nummer 7 0118 - 63 84 56 B&B De Berk Rotterdamsekaai 7 Koudekerkseweg 11 Boutique Hotel The Roosevelt 0118 - 62 70 77 0118 - 63 99 29 Nieuwe Burg 42 Ristorante La Piccola Italia 0118 - 43 63 60 B&B De Kleine Veerse Poort Damplein 46 Nieuwenhovenseweg 20b Fletcher Hotel Du Commerce 0118 - 67 47 80 0118 - 63 83 22 Loskade 1 Shangri-la All you can eat 0118 - 63 60 51 B&B Den Gouden Valcke Westerscheldeplein 3 Dam 29 Hotel & Brasserie Loskade 45 0118 - 63 91 19 06 22 78 38 16 Loskade 45 Sint John (vanaf juli 2016) B&B Familie Hartman Sint Janstraat 40 Walcherseweg 213 0118 - 62 89 95 Hotel aan de Dam 0118 - 62 95 08 Dam 31 Stationsrestauratie B&B Frijters en Wessels 0118 - 64 37 73 Kanaalweg 24 Reigerstraat 1 0118 - 63 76 01 Hotel Brasserie De Huifkar 0118 - 85 38 91 Markt 19 Steakhouse/Familierestaurant B&B Ganzenhof 0118 - 61 29 98 De Tamboer Noordweg 455, Sint Laurens Plein 1940 - 6 Hotel De Nieuwe Doelen 0118 - 62 47 36 0118 - 61 21 17 Loskade 3-7 B&B Het Gecroonde Swaert 0118 - 61 21 21 Taverna Kostas Bogardstraat 25 Sint Janstraat 9a Hotel Het Princenjagt 0118 - 62 83 08 0118 - 63 85 23 Nederstraat 2 B&B Het Wisselvallig Fortuin 0118 - 61 34 16 Theehuis Honeypie Bree 38 Achter de Houttuinen 50 Hotel Le Beau Rivage 0118 - 65 00 58 0118 - 63 74 75 Loskade 19 06 52 36 22 62 0118 - 63 80 60 Turks restaurant Meysa B&B Het Zevende Continent Vlasmarkt 17-19 Hotel Middelburg Dam 69 Bosschaartsweg 2 0118 - 63 84 27 Turks restaurant Nazar 0118 - 64 00 44 Langevieleweg 52 B&B In de Abeelboom 0118 - 62 04 90 Van der Valk Hotel Middelburg Korte Burg 11 Paukenweg 3 0118 - 63 86 62 Woksnackbar Amy's en Ta 0118 - 44 25 25 Vlasmarkt 7 B&B In den oude bakkery 0118 - 43 50 49 Hoogstraat 27 B&B 0118 - 64 30 54 Wooncafé Bed in Brussel Segeersstraat 13 B&B Koningin van Lombardije Breestraat 27 0118 - 62 46 57 Blindenhoek 12 0118 - 63 71 21 0118 - 63 70 99 Ying's Wokpalace B&B Biervliet Domburgs Schuitvlot 23 B&B La Par Korendijk 8 06 53 10 42 38 Johannes Postkwartier 2 0118 - 85 19 60 0118 - 62 54 78 Zeeuws Museumcafé B&B Bij stad en strand Abdij 4 B&B Montancourt Noordweg 246 0118 - 65 30 81 Rouaansekaai 21 06 50 25 75 42 06 14 44 35 20

uit in Middelburg magazine 2016 56

B&B Parijs aan de kaai Elly's Bed & Breakfast Minicamping Klein Leliëndale Houtkaai 5a De Meylaan 16, Sint Laurens Leliëndaalseweg 2 06 51 91 19 12 0118 - 88 07 94 0118 - 61 24 05

B&B 't Poorthuys Gastenverblijf Middelburg Minicamping Lorier Koepoortstraat 10 Willem Teellinckstraat 8 Wilgenhoekweg 40 0118 - 76 40 46 06 10 76 89 88 Sint Laurens" Guesthouse 1560 0118 - 62 58 80 B&B Uut en Tuus Kinderdijk 20 Koudekerkseweg 14 06 43 74 08 08 0118 - 85 31 84 colofon Huize Molenwater uit in middelburg magazine 2016 B&B Veldzigt Molenwater 93 Dit magazine is een initiatief van de gemeente Hans Lipperheystraat 26 06 41 84 12 77 Middelburg, afdeling Ruimtelijk Beleid. 0118 - 62 67 34 tekst: Sonja Barentsen | SBText en de Drvkkery | Mevrouw Melis B&B Vers 1&2 Podium, Jelmer Oskam Arnelaan 77 Abeelseweg 14 coverfoto: Marcel Kentin 0118 - 62 93 59 0118 - 64 16 44 foto achterzijde: Marcel Kentin Studio Noordsingel foto’s: Aart van Belzen, Louis Drent, Henk Huige, B&B Villa Dorothy Noordsingel 8 Jeanet Jaffari, Stefanie Janse, Lex de Meester, Vlissingsesingel 38 06 21 85 50 48 Jacqueline Pruijsers, Anda van Riet, Pim Top, 0118 - 65 08 92 Ivo Wennekes, Cynthia Westerweel, Zicht op 't verborgen buiten Bed & Ontbijt Fam. Waleson www.beeldbankmiddelburg.nl Walcherseweg 230 Scholeksterstraat 23 kaart arnemuiden: Mojca Kuijpers - Ekart, 06 16 57 20 57 06 30 21 23 60 MOJ design grafische vormgeving: de Drvkkery | Podium, De Kaepstander Campings Iris Compiet Koorkerkhof 10 Minicamping De Vlaschaard redactie: Gemeente Middelburg: Cynthia 0118 - 64 28 48 Koudekerksweg 165 Westerweel, Judith Sekewaël en de Drvkkery | d'Ouwe Werkplaats 0118 - 61 70 94 Podium, Anja de Groene Penninghoeksingel 69 ≠≠technische realisatie/druk: Minicamping De Zonnekoningin 0118 - 62 51 35 Media 58 Oostweg 2 oplage: 30.000 exemplaren Kleverskerke" Copyright: Uit in Middelburg Magazine is met grote zorg sa- 0118 - 60 13 73 mengesteld. Aan de gegevens kunnen geen rechten worden ontleend. Niets uit deze uitgave mag op welke wijze of in welke vorm dan ook vermenigvuldigd of overgenomen worden zonder schriftelijke toestemming van de uitgever of andere auteursrechthebbenden. Zet- en drukfouten voorbehouden. 57

levendigarnemuiden vissersstadje boordevol tradities

Zeeland is een provincie vol tradities, en ook Arnemuiden houdt die hoog in het vaandel. Het is een trots en eigenzinnig stadje met een rijke historie als vissersplaats. En ook nu Arnemuiden geen directe toegang meer tot de zee heeft, blijft de visserij een belangrijke bron van inkomsten.

Er wordt samen hard gewerkt aan de levendige hechte gemeenschap. Arnemuiden houdt haar tradities in ere: de zondagsrust, een eigen klederdracht met bijzondere sieraden, musea over leven en werken in de vorige eeuwen. Bovenal blijven de Arnemuidenaren een stel gastvrije en vriendelijke mensen die hun eigen plan trekken en hun feesten en de prachtige omgeving graag met bezoekers van buitenaf delen. 58 historie en

eentradities verleden van handel en visserij

De zee geeft en de zee Het water tekende ook de ontstaansgeschiedenis van Arnemuiden. Voordat Arnemuiden rond 1462 op de huidige locatie werd gesticht, was de stad al neemt. Dat weet men in meerdere keren door een vloed verzwolgen. Arnemuiden maar al te goed. Het nieuwe Arnemuiden lag goed en had een rede waar grote schepen ‘De klok van Arnemuiden’ is makkelijk aan konden leggen. Er ontstond een levendige internationale niet het enige Arnemuidse handel en schepen uit, bijvoorbeeld, Spanje, Frankrijk, Engeland en Portugal deden Arnemuiden aan. Ze lagen soms rijen dik voor de kust. Arnemuiden 'verhaal' over zeelui die op floreerde en verdiende vooral geld aan de overslag van goederen en zee zijn gebleven. zouthandel. Arnemuiden trok zo veel handel (en handelaren) aan dat ze zelfs meer herbergen hadden dan het naastgelegen Middelburg. Er werd een grote kruiskerk gebouwd en een indrukwekkend stadhuis.

Maar aan alle goeds komt een eind en terwijl Middelburg een Gouden Het water tekende de Eeuw meemaakte, verzandde de haven van Arnemuiden en verdween een onstaansgeschiedenis van groot deel van de inkomsten. De stad raakte in verval en de grote gebouwen Arnemuiden zoals de prestigieuze kerk en het stadhuis werden uiteindelijk afgebroken. Vissersschepen konden Arnemuiden nog wel bereiken en er ontstond een nieuwe traditie: de visserij. Vanaf ongeveer 1800 legde Arnemuiden zich hierop toe en werd er onder andere gevist vanaf traditionele platbodems, hoogaarzen genaamd.

4 arnemuiden 59 erfgoed en attracties

De traditie van een vissersstadje dat samen die allebei worden gerund door vrijwilligers. weer, wind en stormen overleeft, heeft ervoor Maar ook in het straatbeeld zie je terug wat gezorgd dat Arnemuiden van oudsher een hechte de Arnemuidse bevolking allemaal doet om gemeenschap heeft. Een trotse gemeenschap die hun erfgoed te bewaren en te presenteren aan samen veel nieuwe projecten onderneemt, maar bezoekers. Zo zijn er uitgebreide infopanelen ook de oude gebruiken in ere laat en deze graag voor toeristen en er lopen wandelroutes door aan bezoekers laat zien. het stadje. Ook zijn er schilderijen aan de muren aangebracht. In alles komt de stoere, ongepolijste visserij (1) identiteit van Arnemuiden naar voren. Een mooi Een traditie die nog niet zo oud is als je misschien voorbeeld daarvan is ook het kunstwerk van een zou denken. Pas toen Arnemuiden moeilijker vanaf hoogaars naast de A58 of Molen Nooitgedacht die zee was te bereiken, en de grote handelsschepen hier in de jaren tachtig van de vorige eeuw door het stadje links lieten liggen, werd er massaal gezamenlijke inspanning werd gebouwd. overgestapt op de visserij. Met de hoogaars werd dicht op de kust op platvissen en garnalen gevist. zingen en vertellen (5) Toen Arnemuiden uiteindelijk door de Deltawerken Gedeeld leed van familieleden die op zee verloren ook voor vissers onbereikbaar werd, verkaste zijn, werd bewaard in vele verhalen die van de Arnemuidse vissersvloot naar de haven van generatie op generatie werden doorverteld. Vlissingen waar je nog volop schepen met de Ook waren er troostrijke liedjes. Het bekendste codering ARM ziet liggen. Er wordt nog steeds veel iszonder twijfel ‘De klok van Arnemuiden’, hoewel op platvis gevist, en de beste garnalenpelsters dit lied niet uit Arnemuiden zelf stamt. schijnen uit Arnemuiden te komen.

de klok van arnemuiden klederdracht (2) Wat het meest opvalt aan de Arnemuidse dracht Als de klok van Arnemuiden is de grote witte bovenmuts die naar beide Welkom thuis voor ons zal luiden kanten ver opzij steekt. De muts is versierd met Wordt de vreugde soms vermengd met droefenis broderieborduursel en niet, zoals in sommige Als een schip op zee gebleven is andere Zeeuwse plaatsen, met kant. De bovenmuts Wendt het roer - we komen thuis gevaren is in het straatbeeld vrij zeldzaam omdat deze Rijk was de buit - maar bang en zwaar de nacht wordt bewaard voor zondagen. Op doordeweekse Land in zicht en onze ogen staren dagen dragen de dames hun ondermuts die ook Naar de kust die lokkend op ons wacht met broderie is versierd. Ook opvallend aan Als de klok van Arnemuiden de Arnemuidse dracht zijn de fleurige 'beuken' Welkom thuis voor ons zal luiden die de dames dragen (zie foto). Wordt de vreugde soms vermengd met droefenis Als een schip op zee gebleven is moderne dracht (3) Rijke zee - waarvan de vissers dromen Hoewel de jeugd geen klederdracht meer draagt, Want jij geeft brood aan man en vrouw en kind hebben mensen uit Arnemuiden ook vandaag de Wrede zee jij hebt zo veel genomen dag nog steeds een eigen ‘look’. Want als je trots In jouw schoot rust menig trouwe vrind bent op je Arnemuidse afkomst, dan laat je dat ook 3 zien. Met een Arnemuiden-tattoo bijvoorbeeld. Veel Arnemuidse mannen dragen één oorbel. Typisch een gebruik onder zeelui. Vroeger droegen zij die oorbel om ervoor te zorgen dat hun begrafenis bekostigd kon worden als ze ergens levenloos aanspoelden. Een traditie die terug is van weggeweest, is de Erremuuse visserstrui. In elke vissersplaats hadden die truien andere, unieke motieven.

samen de tradities levend houden (4) De trots die de bewoners scheppen in hun stad heeft ervoor gezorgd dat er een museum en een 2 historische scheepswerf te bezoeken zijn (p60/61) 5

uit in Middelburg magazine 2016 60 erfgoed en

beleefattracties de geschiedenis van arnemuiden

Een museum, een historische scheepswerf, een molen en kerken bieden alle mogelijkheid om de indrukwekkende geschiedenis van Arnemuiden ook vandaag nog mee te maken.

museum arnemuiden (1) In het voormalige stadhuis zit Museum Arnemuiden. De tentoonstellingen in de met veel zorg ingerichte ruimtes focussen op visserij, streekdracht en historie. Levensechte maquettes geven een beeld van het grootse verleden van Arnemuiden toen het dankzij zouthandel en internationale schepen die de haven aandeden nog een echte handelsstad was. Grote, prestigieuze gebouwen die na de gloriedagen van Arnemuiden zijn afgebroken zie je nog terug. Meerdere objecten geven een beeld van het vissersbestaan. Er zijn schaalmodellen van verschillende vissersboten, maar bijvoorbeeld ook alledaagse visserskleding en netten. Bijzonder is ook de permanente tentoonstelling over Maurits van Vollenhoven. Deze Nederlandse diplomaat speelde een belangrijke rol tijdens WOI maar is hier relatief onbekend. Hij werd na de oorlog Heer van Cleverskerke (Kleverskerke) dat niet ver van Arne 3 muiden ligt. Geopend van 27 april (Koningsdag) tot 1 november. Woensdagmiddag van 13.00 uur 2 tot 17.00 uur. Zaterdagmiddag van 13.00 uur tot 17.00 uur. museumarnemuiden.nl

’t uusje van eine (2) ’t Uusje van Eine hoort bij het museum. Vroeger woonde Hendrik Maljaars hier. De Zeeuwse roepnaam van Hendrik is Eine. Vandaar die naam. In dit authentieke huisje loop je rond in het verleden, zo rond 1900. Het is ingericht met meubelen uit die tijd en authentieke voorwerpen. Je ziet echt hoe mensen woonden. Van de bedstede tot een authentiek keukentje. De Arnemuidse geschiedenis wordt ook geïllustreerd door oude foto’s en verhalen, bijvoorbeeld van de kraamhulp. In de zestiende-eeuwse kelder is een ruimte ingericht met archeologische vondsten. Geopend van 27 april (Koningsdag) tot 1 november. Woensdagmiddag van 13.00 uur tot 17.00 uur. Zaterdagmiddag van 13.00 uur tot 17.00 uur. museumarnemuiden.nl arnemuiden 61 erfgoed en attracties

1 hervormde kerk Het christelijke geloof speelt een grote rol in Arnemuiden. Er zijn vier kerken. De Hervormde kerk aan de Markt vormt het hart van een hechte gemeenschap. Toen de grote kruiskerk te duur in het 1 onderhoud werd, besloot men deze af te breken. Op dezelfde locatie werd toen 4 historische scheepswerf de huidige kerk gebouwd. De bouw c.a. meerman (3) startte in 1858. Door de jaren heen is Dit is een van de oudste scheepswerven de kerk meerdere malen gerenoveerd. van Europa die nog in bedrijf is en de oud- In 2001 kwamen daarbij grafzerken ste werf van Zeeland. De museumwerf van rond 1600 aan het licht die nog bij biedt een nostalgische blik op de tijd dat de voormalige kruiskerk hoorden. Drie Arnemuiden nog viste met een zeilvloot daarvan hebben een plaatsje gekregen met veel typisch Zeeuwse hoogaarzen in het liturgische gedeelte van de kerk. (een type platbodem). Stichting Behoud hervormdarnemuiden.nl Hoogaars knapt hier oude schepen op en pleegt onderhoud aan de reeds gerestau- de arne reerde platbodems. De werf is van grote Vroeger vormde de Arne de verbinding waarde voor het Zeeuwse erfgoed omdat met de zee, nu verbindt hij Arnemuiden hier niet alleen historische schepen met het Veerse Meer. Hier kun je worden hersteld, maar tegelijk ook oude de huidige ‘vissersvloot’ zien. De scheepsbouwtechnieken bewaard blijven. Arnemuidse jeugd heeft kleine Op afspraak zijn er rondvaarten op hoog- vissersbootjes gebouwd, inclusief aarzen te maken. De stilte van het water netten, die heel erg veel lijken op met alleen het kraken van de houten boot de grote kotters die in de haven van en het klapperen van de zeilen is ronduit Vlissingen liggen. magisch. Open vanaf begin april tot eind oktober. Woensdagmiddag van wings to victory (5) 13.00 uur tot 17.00 uur. Zaterdagmiddag van 13.00 uur tot 17.00 uur At the going down of the sun werfarnemuiden.nl and in the morning We will remember them 5 molen nooitgedacht (4) Een Duitse molen in een Zeeuwse stad. Dit museum op Vliegveld Midden- 3 Daar zit een verhaal achter. In 1977 Zeeland is gewijd aan de luchtoorlog brandde de oude molen van Arnemuiden boven Zuidwest-Nederland tijdens met bouwjaar 1736 af. Direct na de WOII. Er zijn in het museum allerlei brand werd een actie gestart om de objecten verzameld die met de molen terug te krijgen. Dat werkte. luchtoorlog te maken hebben. Van De molenaar sloopte in Duitsland een kleine vliegtuigjes tot kleding en stellingmolen uit 1896 en herbouwde vlaggen. Het museum is elke laatste deze in Arnemuiden. De molen kreeg een zaterdag van de maand open. Vanuit nieuwe kap, een Hollands wiekenkruis Wings to Victory worden jaarlijks en het kruirad van de oude Arnemuidse ook de Zeeuwse Luchtvaartdagen molen en heeft nu zowel Duitse als georganiseerd. Nederlandse kenmerken. wingstovictory.nl

uit in Middelburg magazine 2016 genietattracties van arnemuiden en het weidse veerse meer

veerse meer (1) Arnemuiden ligt midden Het Veerse Meer is ontstaan toen in het kader van de Deltawerken deze ‘zijtak’ van de Oosterschelde werd afgesloten van de zee. Zandplaten werden eilandjes en naast het in de polders en op een meer werden weides aangelegd. Zo veranderde het Veerse Meer in het huidige mooie fietskwartiertje van het Veerse natuurgebied dat allerlei mogelijkheden biedt voor recreatie. Het meer is langgerekt (22 kilometer) en op zijn smalst maar 150 meter breed. Meer. Een ideaal gebied om te recreëren of te genieten van Het meer telt zeventien eilanden. Twaalf daarvan hebben aanlegsteigers en zijn open voor bezoekers. De overige eilanden zijn bestemd voor de natuur. Ze bieden rust- en de natuur en attracties van (broed)ruimte aan trek- en watervogels. Arnemuiden.

Na de afsluiting van het meer holde de waterkwaliteit achteruit. Daarom is er nu een doorlaat die zout zeewater binnenlaat. Daardoor is het water nu weer prachtig helder en heeft het Veerse Meer een rijk onderwaterleven met krabben, vissen, wieren en 3 zeldzame dieren zoals Zuiderzeekrabben en trompetkalkkokerwormen.

Rond het meer liggen speelweides, bossen en hier en daar rietkragen. Daar komen veel zangvogels voor. Rond de schemering geven ze hele concerten. Ook groeien hier zeldzame bloemen zoals parnassia en wilde orchideeën. duiken en snorkelen Het heldere water en het bijzondere onderwaterleven van het Veerse Meer maken het recreatiegebied tot een interessant snorkelgebied. Maar ook duiken is hier mogelijk. Het Veerse Meer heeft bij Arnemuiden meerdere duiklocaties zoals Oranjeplaat en het Zilveren Schor. Er staat weinig stroming in het Veerse Meer, en op veel plaatsen is het vrij ondiep. Daarmee is het een goede plek voor beginnende duikers om kennis te maken met de duiksport.

1 arnemuiden 63 attracties

2 paardrijden Bij recreatiegebied De Piet (vlak bij Kanoa) zijn ruiterpaden in het bos waar je heerlijk ontspannen kunt rijden.

parachutespringen met skydive zeeland (4) Zo spannend was het nog nooit om naar Arnemuiden te kijken! Terwijl de aarde heel snel dichterbij komt en adrenaline door je lichaam giert, is het uitzicht op Arnemuiden uniek. Skydive Zeeland organiseert duosprongen waarbij onervaren parachutespringers vastgekoppeld aan een instructeur de sprong van hun leven kunnen maken. Zij zorgen ervoor dat de parachute op tijd opengaat, en daarna is het heerlijk ontspannen naar beneden zweven. skydive-zeeland.nl

rondvlucht boven de stad Vliegveld Midden-Zeeland bij Arnemuiden is de opstapplaats voor een onvergetelijk rondje Arnemuiden en Middelburg. Er wordt dagelijks gevlogen. Tijdens een vlucht van 20 minuten zie je beide steden zoals je ze nog nooit hebt gezien. Arnemuiden ligt als een baken middenin de polders, en de kroon boven op de Een ideaal gebied om te Lange Jan zie je vanuit de lucht veel duidelijker dan wanneer je onderaan bij de abdij staat. De Walcherse stranden en de andere recreëren en te genieten Zeeuwse eilanden lonken in de verte. vliegveldzeeland.nl varen: jachthaven oranjeplaat (2) wakeboarden bij system 2.0 de arne Jachthaven Oranjeplaat ligt aan het Veerse Meer en is een mooie Sinds 2014 ligt vlak bij jachthaven Oranjeplaat deze uitvalsbasis voor een bezoek aan dit mooie natte natuurgebied wakeboardbaan met twee masten en in het water verschillende met zeer helder water en talloze eilandjes. De haven heeft 365 obstakels. Je kunt er waterskiën, wakeboarden en kneeboarden. ligplaatsen en een diepgang van drie meter. Watersportbedrijf De Er worden boards verhuurd en onervaren wakeboarders kunnen Arne biedt hier zeil-, kajuit- en motorjachten te huur aan voor een instructies krijgen. heerlijk dagje (of langer) Veerse Meer. watersportverhuurbedrijfdearne.nl jachthavenoranjeplaat.nl watersportverhuurbedrijfdearne.nl 4 julianabad (3) Van mei tot september is er volop waterpret in Arnemuiden. Het Julianabad is een lekker buitenzwembad met zonneweitjes en glijbanen. Voor de kleintjes is er een fijn pierenbadje om in te spetteren. kanovaren en meer bij kanoa buitensport & recreatie Heel dicht bij de natuur, met alleen het geluid van de peddels die door het water glijden. Kanoa Buitensport & Recreatie verhuurt kano’s voor een paar uur of voor een complete dagtocht op het Veerse Meer. Een ontspannen manier om de eilandjes waarmee het meer bezaaid is te verkennen. Naast kano’s heeft Kanoa ook waterfietsen, en er zijn allerlei buitensportfaciliteiten zoals een kanopoloveld, een kanoduiktoren en een touwklimparcours boven het water. Activiteiten op het droge zijn bijvoorbeeld handboogschieten en beachvolleybal. kanoa.nl

uit in Middelburg magazine 2016 64

feestelijkeevenementen tradities

visserijdag (1) Eind juni vindt de Visserijdag plaats. De hele dag staat in het teken van vis, visserij, tradities en folklore. Er zijn zo’n tachtig marktkramen waar allerhande spullen worden verkocht. Indrukwekkend hoe deze de van de Burgemeester Hackstraat. De Arnemuidse ringrijders komen in geschiedenis tot leven brengen. De ondernemers van Arnemuiden actie, en natuurlijk zijn de musea en de De grote publiekstrekkers zijn de maken er samen een mooi feest in scheepswerf open voor bezoek. Er zijn spectaculaire vliegshows. Er wordt warme winterse sferen van. demonstraties palingroken en garnalen ook op een kleinere schaal gevlogen Er staan gezellig veel kramen pellen, en je kunt ook proeven waar met modelvliegtuigjes. Verder kun je met glühwein, snert of oliebollen het allemaal om draait in de visserij: voelen hoe het is om te vliegen in een en meer van dat soort winterse verrukkelijke vis. vluchtsimulator, een zweefvliegtocht lekkernijen. Daarnaast worden er arnemuiden.org maken of voor de adrenalinekick gaan allerlei leuke cadeauartikelen voor met een parachutesprong. de feestdagen verkocht, evenals zeeuwse luchtvaartdagen (2) wingstovictory.nl heerlijk warme winterkleding. In augustus vinden op Vliegveld arnemuiden.org Midden-Zeeland de Zeeuwse winterfair Luchtvaartdagen plaats. Dan is het In de donkere dagen voor Kerstmis daar dagen lang een komen en gaan viert Arnemuiden de winter met Indrukwekkend hoe klassieke van de mooiste klassieke vliegtuigen een gezellige Winterfair aan de vliegtuigen en oude legervoertuigen en oude legervoertuigen. Markt, de Langstraat en een deel de geschiedenis tot leven brengen

1 2 arnemuiden 65 evenementen & winkelen

ambachtelijkwinkelen goede producten

2 weet je dat je goed zit. In Arnemuiden zit een echte vakman als het gaat om antieke en klassieke Zeeuwse sieraden: Juwelier Minderhoud. Het familiebedrijf aan de Westdijkstraat werkt al generaties lang met moderne en klassieke Zeeuwse sieraden zoals gitten en bloedkoralen halskettingen en Zeeuwse knopen. Daarnaast repareren ze sieraden. Zelfs als een sieraard onherstelbaar lijkt, kunnen ze het hier vaak nog een ander leven geven.

het oude toonkamertje (3) Een o zo knus Oud-Hollands 3 snoepwinkeltje met een lekker ouderwets interieur. Het assortiment: 1 erremuuse visserstrui (1) uulevellen, zoethout, toverballen Elke vissersplaats had vroeger en nog ruim honderd andere zoete zijn eigen soort trui. Die trui had lekkernijen die al lang niet meer overal een uniek patroon. De bekendste worden verkocht. Nostalgisch snoepen. truien van Arnemuiden (Erremuuse Authentieke Zeeuwse babbelaars truien) hadden een blokjes- of een worden hier natuurlijk ook verkocht slangenmotief. De traditie is in ere te en daarnaast zijn er souvenirs en Indrukwekkend hoe klassieke hersteld door vrijwilligers die hebben ansichtkaarten. Vergeet niet om de vliegtuigen en oude legervoertuigen uitgezocht hoe de trui er nu uit zolder even te bezoeken. Hier is een moest komen te zien. Atelier Jaffari klein museum dat je met antiek de geschiedenis tot leven brengen biedt breipakketten aan zodat iedere speelgoed en schilderijen mee terug zeebonk (of zijn vrouw) nu zelf een in de tijd neemt. trui kan breien. De truien zijn er ook gebreid en wel te koop. zondagsrust jaffari.nl Arnemuiden, haar inwoners en ondernemers hebben een nauwe klassieke zeeuwse sieraden (2) band met het christelijke geloof, en Als de Zeeuwen zelf van heinde en ver daarom is zondag rustdag in het komen om hier sieraden te kopen, dan stadje. Winkels zijn dan gesloten.

uit in Middelburg magazine 2016 66

OVERNACHTEN

Ook in Arnemuiden is er volop gelegenheid voor een fijne overnachting. Er zijn B&B’s en een camping. Pal aan het Veerse Meer ligt Waterpark Veerse Meer met een groot aantal mooie waterwoningen.

Camping de Witte Raaf Muidenweg 3 Arnemuiden 16 0118 - 60 12 12 markt (1) Chique & Simpel woon- en Waterpark Veerse Meer bloemdecoraties Muidenweg 3 Arnemuiden (2) Jaffari naaiatelier 0900 - 88 10

Groepsaccommodatie clasinastraat het Zilveren Schor (3) EMTE Supermarkt Zilverenschorweg 1 Arnemuiden 34 0900 - 02 00 langstraat (4) Beauty Salon Romy B&B Arnemuiden schoonheidssalon Kerklaan 2 Arnemuiden (5) Cafetaria De Krab 0118 - 60 65 70 / 06 - 40 28 58 12 (6) De Lelie bloemenhuis B&B De Notenbalk (7) De Nooijer Makelaar Kotter 3 Arnemuiden bouwkundig expertise en 0118 - 78 50 70 / 06 - 40 78 70 44 adviesbureau (8) De Nooijer woning- en meubelstoffering (9) Dierenwinkel (10) Haarstudio Jose (11) Het Oude Toonkamertje oud Hollands snoepwinkeltje (12) Joosse Interieurs klassieke meubels, verlichting (13) Kringloop winkel De Tweede Ronde (14) MOJ design advies, ontwerp en tekenbureau (15) MozArtE Glasmozaïek atelier, mozaïekmaterialen en workshops (16) Museum Arnemuiden visserij en Arnemuidse streekdracht

f ietsen en wandelen Rond het Veerse Meer liggen fietspaden en wandelpaden. Deze zijn goed te verkennen met Knooppuntenroutes. Deze zijn onder andere te koop bij de Tourist Shop in Middelburg. De routes pakken de mooiste wegen en paden van Zeeland mee. Vooral voor wandelaars zijn veel paden speciaal aangelegd over oude dijkjes en langs akkers. arnemuiden 67 winkelroute Arnemuiden er Bereklauw E r oemlaan f Korenbl

Klaverakk Klaverakk Gerstakk

Gerstak er Pinksterbl er Vlasakk g ker oem - er e Laan w s Doel Singel r e t eweg t Steigerweg i C

Gerstakker

n n laa a Koningin Juliana Singel V

Noor r. Spoorst Bur dwal Prins Bernhar

g. Langebeekestr. ein . Noor Stationspl n a Nieuwstr Str. a 29 dstr ol l 28 cho rk S e Mansfeldstr dstr . K Dokstr .

. 32 B . g u r Schuttershof R enwe W g Mol a e . LionstrLionstr 35 s H 30 d . t e Manstr d a r c Houwer i m jk k 1 Tuindorp W s e 31 s 17 a t t . s r r 12 c r. t . . t . ark h w 34 M erst

e a or 27 r s l 33 23 s tr Sch 19 t 2 . 13 25 3 Clasinastr. r . 9 10 21 16 . Langstr 1718 11 24 4 20 g 1522

8 Wal 5 7 6 14 Zuidwal . st tr ens r. Oude Hav

36 Nieuwlandsewe Arnestr. 26

(17) Primera postkantoor, tijdschriften, wenskaarten Kanaaldijk (18) Proenksels cadeauartikelen (19) RMU Mode dames-, heren- en A58 babykleding (20) Sjokadoo chocolade, thee, koffie (21) Traas Verzekeringen en Hypotheken noordstraat (22) Trendy Hairstyling (30) ’t Costuumpje kostuums en (23) Walky Schoenmode schoenen, galakleding 11 tassen en accessoires westdijkstraat nieuwlandseweg (31) Bakkerij Bliek (24) Cafetaria De Buuzen (32) Café Spoorzicht (25) Bottelier De Oude Smidse (33) Chinees-Indisch afhaalrestaurant slijterij en wijnhandel Fook Lam (26) De Snuffelschuur antiek en (34) Juwelier Minderhoud curiosa (35) Tweewielercentrum Zeeland (27) Prima huishoudelijke en cadeau verkoop en reparaties artikelen (elektrische)fietsen, bromfietsen en scooters nieuwstraat (28) Café De Vriendschap zuidwal (29) Snaidero Concept Store design (36) Historische Scheepswerf keukens CA Meerman

uit in Middelburg magazine 2016 arnemuidenontdek Trots vissersstadje GENIET VAN DE NATUUR AAN HET VEERSE MEER

Klederdracht en kleurrijke tradities AUTHENTIEKE STREEKPRODUCTEN