ATATÜRK DERGİSİ (Journal of Atatürk)
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
Power e d by TC PD F ( www . t cp df . or g ) ATATÜRK DERGİSİ (Journal of Atatürk) ISSN: 1302-7549 ATATÜRK ÜNİVERSİTESİ ATATÜRK İLKELERİ VE İNKILÂP TARİHİ ENSTİTÜSÜ 2020 (Temmuz) CİLT: IX SAYI:1 ATATÜRK DERGİSİ (Journal of Atatürk) 2020 (Temmuz) CİLT: IX SAYI:1 Yılda iki kez yayınlanan Atatürk Üniversitesi Atatürk İlkeleri ve İnkılâp Tarihi Enstitüsü Müdürlüğü Uluslararası Hakemli Dergisi (Ataturk University, Directorate of the Principles of Ataturk and History of Reforms And Internationally Recognised Refereed Journal Published Biannuaily) Atatürk Dergisi, Sosyal Bilimler Atıf Dizini (SOBİAD) ve Akademia Sosyal Bilimler İndeksi (ASOS INDEX) tarafından taranmaktadır. Journal of Atatürk Scanned by SOBİAD and ASOS INDEX. Atatürk Dergisi’nin Yayın Dili Türkçedir. Araştırma ve Yayın Etiği: Makaleler için Benzerlik Oranı %30 dur. Dergimize ulaşan her bir makale etik kurallar çerçevesinde Turnitin Programında denetlenmektedir. Yazarların bu kuralı dikkate almaları rica olunur. SAHİBİ / OWNER Atatürk Üniversitesi Atatürk İlkeleri ve İnkılâp Tarihi Enstitüsü Müdürlüğü Adına Atatürk Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Ömer ÇOMAKLI (In the name of Ataturk University, Ataturk’s Principles and Revolution History Institution, Rector of Atatürk University) Prof. Dr. Ömer ÇOMAKLI Danışma Kurulu/Advisory Board Prof. Dr. S. Esin DAYI (Atatürk Üniversitesi) Prof.Dr. İbrahim Ethem ATNUR (Milli Savunma Üni.) Prof. Dr. Yavuz ASLAN (Atatürk Üniversitesi) Prof.Dr. İhsan Sabri BALKAYA (Atatürk Üniversitesi) Doç.Dr. İsmail EYYUPOĞLU (Atatürk Üniversitesi) Doç.Dr. Tolga BAŞAK (Atatürk Üniversitesi) Doç.Dr. Erkan CEVİZLİLER (Atatürk Üniversitesi) Doç.Dr. Asaf ÖZKAN (Atatürk Üniversitesi) Dr.Öğr.Üyesi Yavuz ÖZDEMİR (Atatürk Üniversitesi) Yayın Kurulu / Editorial Board Prof.Dr. S. Esin DAYI (Erzurum-Atatürk Üniversitesi) Prof.Dr. Zafer KOYLU (Eskişehir-Osmangazi Üniversitesi) Prof.Dr. İbrahim Ethem ATNUR (Milli Savunma Üniversitesi) Prof.Dr. Serpil SÜRMELİ (Samsun-Ondokuz Mayıs Üniversitesi) Doç.Dr. İsmail EYYUPOĞLU (Erzurum-Atatürk Üniversitesi) Doç.Dr. Tolga BAŞAK (Erzurum-Atatürk Üniversitesi) Doç.Dr. Erkan CEVİZLİLER (Erzurum-Atatürk Üniversitesi) Doç.Dr. Makbule SARIKAYA (Ardahan Üniversitesi) Doç.Dr. Asaf ÖZKAN (Erzurum-Atatürk Üniversitesi) Editör / Editor in Chief Prof. Dr. S. Esin DAYI (Atatürk Üniversitesi-Erzurum) İngilizce Dil Editörü/English Language Editor Öğr. Gör. Tevfik DARIYEMEZ (Atatürk Üniversitesi-Erzurum) Dizgi ve Tasarım/Design Öğr. Gör. Muhammed GÜLER (Ağrı İbrahim Çeçen Üniversitesi- Ağrı) Hakem Kurulu/Referees Board Prof. Dr. Dursun Ali AKBULUT (Ondokuz Mayıs Üniversitesi-Samsun) Prof. Dr. Gen Stoyan ANDREEV (Bulgaristan) Prof. Dr. Mesut ÇAPA (Ankara Üniversitesi-Ankara) Prof. Dr. Habibbeyli İsa EKBEROGLU (Azerbaycan) Prof. Dr. Cezmi ERASLAN (İstanbul Üniversitesi-İstanbul) Prof. Dr. Selami KILIÇ (Atatürk Üniversitesi-Erzurum) Prof. Dr. İhsan GÜNEŞ (Yeditepe Üniversitesi-İstanbul) (E) Prof. Dr. Cengiz HAKOV (Bulgaristan) Prof. Dr. Cemil HASANLI (Azerbaycan) Prof. Dr. Hajı Muhammed HUZHENHUA (Çin) Prof. Dr. Şakir İLBAY (Kazakistan) Prof. Dr. Musa QASIMLI (Azerbaycan) Prof. Dr. Nuri KÖSTÜKLÜ (Necmettin Erbakan Üniversitesi-Konya) Prof. Dr. Osman AKANDERE (Necmettin Erbakan Üniversitesi-Konya) Prof. Dr. Mihail MAXİM (Romanya) Prof. Dr. Justin McCARHTY (Amerika Birleşik Devletleri) Prof. Dr. Muhammed NUREDDIN (Lübnan) Prof. Dr. Asan ORMUŞEV (Kırgızistan) Prof. Dr. Ali SARIKOYUNCU (Dumlupınar Üniversitesi-Kütahya) Prof. Dr. Cemalettin TAŞKIRAN (Gazi Üniversitesi-Ankara) Prof. Dr. Mehmet Akif TURAL (Gazi Üniversitesi-Ankara) Prof. Dr. Mustafa YILMAZ (Hacettepe Üniversitesi-Ankara) Prof. Dr. Yavuz ASLAN (Atatürk Üniversitesi-Erzurum) Prof. Dr. İbrahim Ethem ATNUR (Milli Savunma Üni.-Ankara) Prof. Dr. Serpil SÜRMELİ (Ondokuz Mayıs Üniversitesi-Samsun) Prof. Dr. Enis ŞAHİN (Sakarya Üniversitesi-Sakarya) Prof. Dr. Betül ASLAN (Atatürk Üniversitesi-Erzurum) Prof. Dr. Haluk SELVİ (Sakarya Üniversitesi-Sakarya) Prof. Dr. Hikmet ÖKSÜZ (Karadeniz Teknik Üniversitesi-Trabzon) Prof. Dr. Mehmet OKUR (Karadeniz Teknik Üniversitesi-Trabzon) Prof. Dr. Bünyamin KOCAOĞLU (Ondokuz Mayıs Üniversitesi-Samsun) Prof. Dr. Mustafa ORAL (Giresun Üniversitesi-Giresun) Prof. Dr. Erdal AYDOĞAN (Atatürk Üniversitesi-Erzurum) Prof. Dr. Salim GÖKÇEN (Erzincan Binali Yıldırım Üniversitesi-Erzincan) Prof. Dr. Yaşar ÖZÜÇETİN (Ahi Evran Üniversitesi-Kırşehir) Prof. Dr. Necmi UYANIK (Selçuk Üniversitesi-Konya) Prof. Dr. İhsan BALKAYA (Atatürk Üniversitesi-Erzurum) Prof. Dr. Mithat AYDIN (Pamukkale Üniversitesi-Denizli) Prof. Dr. Zafer KOYLU (Osmangazi Üni.- Eskişehir) Prof. Dr. Mehmet KÖÇER (Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi-Nevşehir) Prof. Dr. Zafer ÇAKMAK (Fırat Üniversitesi-Elazığ) Prof. Dr. Tahir KODAL (Pamukkale Üniversitesi-Denizli) Prof. Dr. Ahmet ÖZCAN (Çankırı Karatekin Üni-Çankırı) Doç. Dr. Firdovsiye AHMADOVA (Azerbaycan) Doç. Dr. Dilaver AZİMLİ (Milli Bilimler Akademisi – Azerbaycan) Doç.Dr. Faik ELEKBERLİ (Milli Bilimler Akademisi – Azerbaycan) Doç. Dr. Hayat ŞAMIYEVA (Azerbaycan) Doç. Dr. İsmail EYYUPOĞLU (Atatürk Üniversitesi-Erzurum) Doç. Dr. İrade MEMMEDOVA (Azerbaycan) Doç. Dr. Erkan CEVİZLİLER (Atatürk Üniversitesi-Erzurum) Doç. Dr. Tolga BAŞAK (Atatürk Üniversitesi-Erzurum) Doç. Dr. Asaf ÖZKAN (Atatürk Üniversitesi-Erzurum) Doç. Dr. Recep Murat Geçikli (Iğdır Üniversitesi-Iğdır) Doç. Dr. Makbule Sarıkaya (Ardahan Ünivers.- Ardahan) Doç. Dr. Ömer ERDEN (Ordu Üniversitesi-Ordu) Doç. Dr. Ahmet İLYAS (Batman Üniversitesi-Batman) Doç. Dr. Yüksel ÖZGEN (Çankırı Karatekin Üniversitesi-Çankırı) Doç. Dr. Hüseyin KALEMLİ (Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi-Nevşehir) Dr. Öğr. Üyesi Asuman DEMİRCİOĞLU (Atatürk Üniversitesi-Erzurum) Dr. Öğr. Üyesi Elif AKTAŞ (Atatürk Üniversitesi-Erzurum) Dr. Öğr. Üyesi Yavuz ÖZDEMİR (Atatürk Üniversitesi-Erzurum) Dr. Öğr. Üyesi Mevlüt YÜKSEL (Atatürk Üniversitesi-Erzurum) Dr. Öğr. Üyesi Orhan TURAN (Batman Üniversitesi- Batman) NOT: Dergide yayınlanan makalelerin içeriğinden yazarlar sorumludur. (The articles expressed in the journal are the responsibility of the individual authors) Yazışma Adresi / Corresponding Adress: Atatürk Üniversitesi Atatürk İlkeleri ve İnkılâp Tarihi Enstitüsü Müdürlüğü 25240 / Yakutiye-Erzurum e-posta: [email protected] Belgegeçer: (0442) 231 58 82 Tlf. : (0442) 2314463-64-65 ATATÜRK DERGİSİ (JOURNAL OF ATATÜRK) İÇİNDEKİLER Erdal AYDOĞAN (Makale Türü: Araştırma-İnceleme) Mustafa Kemal Paşa’nın Samsun’dan Erzurum’a Yolculuğu: Halkla İletişim Örneği Mustafa Kemal Pasha’s Journey From Samsun To Erzurum: A Sample Of Communication With The Public 1-28 Turan AKKOYUN (Makale Türü: Araştırma-İnceleme) Sinemada Esrarengiz Şark İle Ateşten Gömlek Enigmatic Orient With Shirt From The Fire In Cinema 29-48 Ayşe ERYAMAN (Makale Türü: Araştırma-İnceleme) Darbe Girişimleri Esnasında Lider Tutumlarının Basına Yansımasına Bir Örnek: Akis’e Göre 22 Şubat 1962-21 Mayıs 1963 Harekâtları ve Başbakan İsmet İnönü An Example Of Reflection To The Press Of Leader Attitudes During Coup Attempt: 22 February 1962 - 21 May 1963 Operations And Prime Minister İsmet İnönü By Akis 49-72 Kaan Cem GENİŞ (Makale Türü: Araştırma-İnceleme) Demokrat Parti’ye Yapılan Bağışlara Dair Kayıtlar (1950-1960) Records Of Donations To The Democratic Party (1950-1960) 73-96 Cüneyt AKDENİZ (Makale Türü: Araştırma-İnceleme) Polis Mecmuası’nın 1919-1923 Yazılarına Göre İstanbul’da İşlenen Suç Çeşitleri Police Mecmuası's 1919-1923 By Articles In Istanbul Types Of Crimes Committed 97-124 Makalenin Geliş Tarihi: 25.04.2020 Kabul Tarihi: 28.05.2020 Makalenin Türü: Araştırma-İnceleme MUSTAFA KEMAL PAŞA’NIN SAMSUN’DAN ERZURUM’A YOLCULUĞU: HALKLA İLETİŞİM ÖRNEĞİ *** MUSTAFA KEMAL PASHA’S JOURNEY FROM SAMSUN TO ERZURUM: A SAMPLE OF COMMUNICATION WITH THE PUBLIC Erdal AYDOĞAN ÖZ Osmanlı Devleti, I. Dünya Savaşı’nı kaybedince Mondros Mütarekesi’ni imzalamak mecburiyetinde kaldı. Bu mütareke çok ağır şartları ihtiva etmekteydi. Büyük devletler şartların en kısa sürede uygulanmasını isterken ülkeyi yönetenler olup bitenler karşısında basiretsiz ve mütarekenin bütün ülkede uygulanması için sivil-asker yöneticilere talimatlar veriyordu. Mütarekeyi uygulamak istemeyenler ise görevden alınıyordu. Bu şartları ağır bularak uygulama konusunda itirazları olan Mustafa Kemal Paşa ise aynı akıbete maruz kaldı ve İstanbul’a davet edildi. 13 Kasım 1918’de İstanbul’a gelen Mustafa Kemal Paşa, burada kaldığı süre içinde ülkenin geleceği ile ilgili çeşitli faaliyetler yürüttü. Bu çalışmaların neticesinde de Mustafa Kemal merkezli mücadele fikri ortaya çıktı. Anadolu insanının işgaller karşısındaki duruşu, mücadelesi ve bir lider olma yolunda Mustafa Kemal Paşa’nın Samsun’a çıktıktan sonraki faaliyetleri, halkla teması ise millî iradeye dayalı yeni bir devletin, adımları oldu. Anahtar Kelimeler: Millî İrade, Amasya Tamimi, Miting, İşgal, Cemiyet Prof. Dr., Atatürk Üniversitesi Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Enstitüsü Öğretim Üyesi: [email protected], ORCID: 0000-0002-1343-951X: Bu makaleye atıfta bulunmak için/To cite this article:Erdal Aydoğan, “Mustafa Kemal Paşa’nın Samsun’dan Erzurum’a Yolculuğu: Halkla İletişim Örneği”, Atatürk Üniversitesi, Atatürk Dergisi, IX, S.1, (Temmuz-2020), s.1-28. (https://dergipark.org.tr/tr/pub/atauniad) 1 ABSTRACT When the Ottoman Empire lost the First World War, they were obliged to sign the Armistice of Mudros. The conditions imposed by the Armistice were really harsh for the Ottoman Empire. While the great powers were eager to implement these conditions as soon as possible, the rulers of the country were short-sightedly