decembro 2009 elaborado por:

[documento de inicio do proceso de avaliación ambiental estratéxica do concello de ]

elaborado por:

1.obxectivos 2 1.1. obxectivos particulares do pxom 2 2. ámbito territorial 5 3. diagnose da situación actual 7 3.1. aspectos ambientais a integrar no proceso de programación 7 3.2. medio físico 7 3.3. medio socioeconómico 24 3.4. medio urbano (análise das infraestruturas e servizos) 25 4. descrición do planeamento 28 4.1. función do planeamento 28 4.2. marco normativo 28 4.3. alcance e contido 30 5. descrición dos procesos que se seguiran para a elaboración do plan 34

PLAN XERAL DE ORDENACIÓN MUNICIPAL DE A MERCA 1 DOCUMENTO DE INICIO DA AVALICIACIÓNAMBIENTAL ESTRATÉXICA

1. obxectivos (descrición dos obxectivos xerais e específicos que se pretenden acadar con este planeamento)

O presente estudo constitúe o documento inicial requirido pola Consellería de Medio Ambiente, Territorio e Infraestruturas, Dirección Xeral de Sostibilidade e Paisaxe en conformidade coas disposicións contidas no artigo 18 da Lei 9/2006 do 28 de abril sobre a avaliación dos efectos de determinados plans e programas no medio ambiente, para a elaboración dun documento de referencia que determinará o contido do Informe de Sostibilidade Ambiental integrante do Plan Xeral de Ordenación Municipal de A Merca.

A Unión Europea estableceu os obxectivos ambientais da Avaliación Ambiental Estratéxica, na Directiva 2001/42/CE, do Parlamento Europeo e do Consello relativa a Avaliación Ambiental Estratéxica de plans e programas (AAE), a citada Lei 9/2006 é a transposición da Directiva comunitaria ao ordenamento xurídico español.

Os pasos a seguir para a tramitación da AAE quedan reflectidos na Lei 9/2006 e teñen como obxectivo converter a AAE nun instrumento de prevención, integrando os aspectos ambientais na toma de decisións de plans e programas que poidan influír no medio ambiente, a consecución deste obxectivo só pode ser levado a cabo se a AAE se efectúa en paralelo á propia elaboración do plan ou programa.

O Concello de A Merca como órgano promotor do Plan Xeral de Ordenación Municipal de A Merca emite o presente informe, como Documento Inicial da AAE deste Plan, que contén os parámetros básicos de cara á súa avaliación ambiental: obxectivos da planificación, diagnose da situación actual, unha descrición dos procesos que se seguirán para a elaboración do Plan Xeral e unha aproximación aos efectos ambientais previsibles.

1.1. obxectivos particulares do pxom

O Plan debe dar resposta aos problemas xerais ou sectoriais, polo que en síntese, os obxectivos e solucións xerais de ordenación que se propoñen para o municipio de A Merca serán os seguintes:

a) Adaptar o planeamento á Lei 9/2002, de 30 de decembro, de ordenación urbanística e protección do medio rural de , coas modificacións que nela introduciron a Lei 15/2004, de 29 de decembro, e a Lei 6/2007, do 11 de maio, de medidas urxentes en materia de ordenación do territorio e do litoral de Galicia. Se axusta así mesmo ao

PLAN XERAL DE ORDENACIÓN MUNICIPAL DE A MERCA 2 DOCUMENTO DE INICIO DA AVALICIACIÓNAMBIENTAL ESTRATÉXICA

Regulamento de planeamento aprobado por Real Decreto 2159/1978, de 23 de xuño (en diante RP), naquelas cuestións que non se opoñen ao disposto nas leis citadas. b) Grafar o novo vial AG 31 promovido pola Xunta de Galicia. c) Actualizar a cartografía. Axustar a delimitación da clasificación do solo ao parcelario e a realidade existente. d) En solo urbano ƒ Definir o solo urbano consolidado e non consolidado. ƒ Posibilitar a construción de vivendas de protección pública. ƒ Clasificar como solo urbano as zonas que cumpran cos requisitos legalmente necesarios. e) Reorganizar a situación urbanística. ƒ Consolidar os núcleos existentes mantendo o seu carácter rural. ƒ Controlar o crecemento para que se produza dunha forma ordenada. ƒ Definir os núcleos rurais e indicar as áreas de óptimo crecemento. ƒ Posibilitar a construción de vivendas unifamiliares de protección pública. ƒ Protexer a edificación tradicional e aqueles elementos de especial interese e calidade. ƒ Restrinxir a construción en áreas sinaladas con interese agrícola, paisaxístico ou natural. ƒ Posibilitar nos núcleos rurais os usos terciarios coma educacional, cultural, hostaleiros, servizos e oficinas. f) Revitalización e mellora de cascos antigos no interior dos núcleos posibilitando a redación de plans de reforma interior. g) Favorecer as comunicacións internas nos núcleos ƒ Ampliación de vías e ensanchamento de rúas en zonas non colmatadas pola edificación, mantendo a estrutura viaria das zonas consolidadas. ƒ Definir a rede viaria municipal que da acceso aos núcleos rurais. ƒ Potenciar e favorecer a edificación dentro dos propios núcleos e nas zonas máis próximas aos mesmos h) Defensa da natureza e paisaxe

PLAN XERAL DE ORDENACIÓN MUNICIPAL DE A MERCA 3 DOCUMENTO DE INICIO DA AVALICIACIÓNAMBIENTAL ESTRATÉXICA

ƒ Valoración do medio físico coa conservación de todos aqueles espazos do municipio posuidores de valores naturais, ecolóxicos e paisaxísticos. ƒ Protección de tódalas áreas de montaña e de tódolos espazos forestais notables e das zonas de especial interese. i) Protección de leitos fluviais e regatos. ƒ Preservar de novas edificacións 20 m aos marxes dos leitos fluviais. ƒ Control de vertidos orgánicos aos mesmos. ƒ Grafar a zona de protección de 100 m dos leitos fluviais. Fora dos núcleos de poboación zona especialmente protexida. j) Conservación do Patrimonio Histórico, Artístico, Etnográfico e Cultural. ƒ Redacción dun catálogo no que se retire os núcleos, que se completa co de tódolos bens do municipio recollendo ermidas, petos, cruceiros, edificacións de interese, xacementos, etc. k) Racionalizar a explotación de recursos económicos do municipio coa cualificación de terreas e a racionalización das explotacións agrícolas ou gandeiras. l) Consolidar o solo industrial existente.

PLAN XERAL DE ORDENACIÓN MUNICIPAL DE A MERCA 4 DOCUMENTO DE INICIO DA AVALICIACIÓNAMBIENTAL ESTRATÉXICA

2. ámbito territorial (delimitación dos ámbitos territoriais tanto de execución como de afectación do planeamento)

O Concello de A Merca está situado ao sur de Galicia e tamén da provincia de , da que administrativamente forma parte. O Concello de A Merca forma parte da Comarca Terras de xunto cos concellos de: Celanova, , , , , A Bola, , e Ramirás. Limita polo norte, co concello de Toen, Barbadas e San Cibrao, polo leste, co de e ; polo sur, co de A Bola; e polo oeste, cos concellos de Celanova e Cartelle.

Cartelle A Merca

Gomesende

Pontedeva Ramirás Celanova Quintela A Bola de Leirado

Verea Padrenda

Figura 1. Situación do Concello de A Merca dentro da comarca Terras de Celanova

A súa situación xeográfica é: latitude 42º 09´22 Norte e a lonxitude de 7º 50´55 Oeste; sendo a súa altitude media entre 335 e 550 metros sobre o nivel do mar. Convén ter presente, a efectos de identificación, que o código xeográfico de A Merca é o 32670 e do INE o 32068; e as follas do mapa topográfico nacional a escala 1/50000, nas que aparece debuxado, as números: 225-226 e, 263-264.

O termo municipal de A Merca ten unha superficie de 50,9 Km2, inferior a media dos concellos de Galicia de 93,97 Km2, e dos da súa provincia de Ourense que é de 77,30 Km2. Conta entre os seus ríos co Arnoia e os seus afluentes menores. En canto as altitudes convén resaltar que a cota máxima localízase nos límites co concello de Allariz, nos Montes de Barracel (856 m).

Segundo os datos facilitados polo IGE (Instituto Galego de Estatística) e o INE a pirámide de poboación de A Merca sería a resultante de representar a seguinte táboa cos datos do padrón

PLAN XERAL DE ORDENACIÓN MUNICIPAL DE A MERCA 5 DOCUMENTO DE INICIO DA AVALICIACIÓNAMBIENTAL ESTRATÉXICA

municipal de homes e mulleres en grupos quinquenais de idade. A pirámide poboacional representase no apartado 3.3.

Total Homes Mulleres 0-4 41 20 21 5-9 32 17 15 10-14 49 22 27 15-19 51 24 27 20-24 103 53 50 25-29 148 93 55 30-34 135 73 62 35-39 137 77 60 40-44 116 63 53 45-49 123 65 58 50-54 126 70 56 55-59 147 65 82 60-64 179 88 91 65-69 167 76 91 70-74 190 88 102 75-79 188 72 116 80-84 153 53 100 85 e máis 183 63 120

Total 2268 1082 1186 Táboa 1. Poboación de A Merca segundo o padrón municipal do 2008. Datos facilitados polo IGE-INE

PLAN XERAL DE ORDENACIÓN MUNICIPAL DE A MERCA 6 DOCUMENTO DE INICIO DA AVALICIACIÓNAMBIENTAL ESTRATÉXICA

3. diagnose da situación actual (presentación xenérica da situación en ausencia de planeamento)

3.1. aspectos ambientais a integrar no proceso de programación

Dentro do proceso de AAE, a Directiva 2001/42 menciona unha serie de factores ambientais que teñen que ser obxecto de avaliación no proceso de elaboración de plans e programas con incidencia no medio ambiente. Os efectos a considerar sobre estes factores son secundarios, acumulativos, sinérxicos, a corto, medio e longo prazo, permanentes e temporais, positivos e negativos.

Os aspectos a ter en conta son os seguintes: biodiversidade, poboación, saúde humana, fauna, flora, terra, auga, aire, factores climáticos, bens materiais, patrimonio cultural incluíndo o patrimonio arquitectónico e arqueolóxico, a paisaxe e a interrelación entre estes factores. Sen prexuízo de analizar outros posibles factores de acordo co proceso de avaliación ambiental que se inicia, exponse a continuación unha aproximación de carácter xeral á situación actual destes aspectos no concello de A Merca.

Posteriormente no punto 4 descríbese o planeamento formulado, o marco normativo de aplicación, as alternativas baralladas e a opción seleccionada, as medidas incluídas no planeamento e a aproximación aos efectos ambientais previsibles polo desenrolo do PXOM.

3.2. medio físico

No presente apartado defínense a moi grandes trazos as características físicas do municipio de A Merca. Descríbese a utilización actual do territorio así como as áreas de interese existentes.

• Climatoloxía

Para a caracterización climática da zona seleccionouse das estacións meteorolóxicas máis próximas ao municipio de A Merca, a estación de Ourense, a de Allariz e a de A Gandarela usáronse datos dos anuarios climáticos de Galicia publicados pola Xunta e a consulta de libros como o Atlas Climático de Galicia e a Bioclimatoloxía de Galicia (Carballeira et al. 1983).

Estas estacións sitúanse nas seguintes coordenadas:

PLAN XERAL DE ORDENACIÓN MUNICIPAL DE A MERCA 7 DOCUMENTO DE INICIO DA AVALICIACIÓNAMBIENTAL ESTRATÉXICA

Coordenadas xeográficas Coordenadas UTM Altitude Estación Latitude Lonxitude Leste X Norte Y Fuso metros Ourense 42º 35´ 7º 85´ 594370 4688943 29 608 A Gandarela 42º 17´ 7º 97´ 585343 4669787 29 623 Allariz 42º 10´ 7º 48´ 599126 4668671 29 740 Táboa 2. Situación das estacións meteorolóxicas

Para obter as conclusións do clima na zona de A Merca terase en conta sobre todo os datos da estación de Allariz. Considerase esta estación porque posúe todos os datos para un período de tempo moito moi amplo (30 anos) e pola súa situación xeográfica (a máis próxima ao concello): a) A clasificación climática de Allué clasifica a zona de A Merca como subrexión climática mediterránea subhúmida de tendencia centroeuropea. b) A temperatura en A Merca oscilara dos 6,7 ºC de temperatura media no mes de xaneiro ata os 19, 6 ºC do mes de xullo. Se rexistran os valores máis baixos nos meses de inverno (decembro a febreiro), onde se observan unhas temperaturas medias en torno a 7-8 ºC, nalgúns días destes meses prodúcense valores de temperatura próximos a 1 ºC.

Os valores máis elevados corresponden aos meses de verán onde as temperaturas aproxímanse a 20 ºC, sendo os meses de Xullo e Agosto os que mostran valores máis extremos de temperatura. Non existe un período cálido ben definido (temperatura media das máximas >30 ºC), ata nos meses de verán as medias das temperaturas máximas do mes non superan este valor aínda que non é de destacar que en todo o período non se producisen estes rexistros. c) As precipitacións son abundantes sendo o outono e o inverno as estacións máis chuviosas, mentres que na época estival prodúcese un déficit precipitacional. A pluviometría media anual é de 814 mm., con maior concentración de precipitación nos meses de Novembro a Marzo. Os máximos segundo a estación son en xaneiro e decembro, e os mínimos segundo estación son xullo e agosto.

• Xeoloxía

A situación e características xeolóxicas de Galicia determinan a litoloxía da comarca a que pertence o Concello de A Merca. Galicia sitúase xeolóxicamente no extremo noroccidental do Macizo Hespérico. Este macizo é unha antiga formación que constitúe unha gran cordilleira de orixe hercínico e que actualmente ocupa o gran afloramento de materiais cristalinos, metamórficos e plutónicos que cobren gran parte da metade occidental da Península Ibérica.

PLAN XERAL DE ORDENACIÓN MUNICIPAL DE A MERCA 8 DOCUMENTO DE INICIO DA AVALICIACIÓNAMBIENTAL ESTRATÉXICA

Dentro deste Macizo Hespérico preséntanse 7 zonas ben diferenciadas litolóxicamente na Península, das que en Galicia aparecen representadas tres de elas, a Centroibérica, a Asturoccidental Leonesa e a Zona Galicia – Tras Os Montes, esta última é a que ocupa a maior parte de Galicia a excepción de case toda a provincia de Lugo e o oriente da de Ourense, por tanto Terras de Celanova queda incluído na Zona Galicia – Tras Os Montes, que como se pode deducir do seu nome ocupa tamén a rexión portuguesa de Tras os Montes, ao norte do país veciño.

A súa vez esta zona xeolóxica Galicia – Tras os Montes divídese en dous dominios xeolóxicos, os complexos máficos de Ordes e a franxa Malpica-Tui, e o máis extenso dominio esquistoso de Galicia, dentro do cal se inclúe integramente Terras de Celanova.

No municipio de A Merca predominan os materiais litolóxicos de xistos aínda que nas zonas Sur e Este a litoloxía aflorante correspondese con formacións graníticas.

Xistos. Na zona Norte do municipio o material que aflora son sericitoxistos, mentres que na parte central o que predominan son xistos con intercalacións de cuarcitas, ambas zonas están divididas por unha banda que recorre o termo municipal de Oeste a Este de metariolitas. Na zona central cara o oeste predominan as nebulitas, estromatitas e flebitas. Intercalado en medio dunha zona granítica no Sur, atópanse xistos micáceos vermellos e gneis glandular da famosa serie “Ollo de Sapo”.

Granitos. Aparecen na zona Este e Sur do concello sendo o material que aflora granitos de dúas micas de grano medio, groso e porfídico. Na parte central de A Merca aparecen diques de pegmatita, de cuarzo e pórfido riolítico.

Na seguinte figura representase a distribución das diferentes litoloxías presentes no Concello de A Merca.

PLAN XERAL DE ORDENACIÓN MUNICIPAL DE A MERCA 9 DOCUMENTO DE INICIO DA AVALICIACIÓNAMBIENTAL ESTRATÉXICA

Figura 2. Xeoloxía do Concello de A Merca

Equivalencia Código Xeolóxico Xeoloxía A Merca

Substrato metamórfico, xistos, xistos grafitosos, filitas, ampelitas e liditas (grupo de 10207017 Paraño e Santabaia) 10207021 Substrato metamórfico, cuarcitas negras, liditas e ampelitas 10207482 Substrato metamórfico, metavulcanitas ácidas (Grupo de Nogueira) Substrato metamórfico, xistos, xistos feldespáticos, paragneises e metavulcanitas 10207563 (Grupo de Santabaia) 41556214 Substrato ígneo, pórfidos granodioriticos biotitico anfibolicos. Macizo de Sande e Toén Substrato ígneo, granitos de dúas micas moderadamente leucocráticos, macizo de A 41557227 Golada aliñación Ourense Carballiño

PLAN XERAL DE ORDENACIÓN MUNICIPAL DE A MERCA 10 DOCUMENTO DE INICIO DA AVALICIACIÓNAMBIENTAL ESTRATÉXICA

Equivalencia Código Xeolóxico Xeoloxía A Merca

51962625 Rocha filoniana, área A Merca (dique lamprófido) 51968291 Rocha filoniana, A Merca (cuarcita) Táboa 3. Tipos xeolóxicos presentes no Concello de A Merca

• Formacións superficiais

O municipio de A Merca ten unha extensión total duns 51 Km2 e a superficie ocupada por materiais aluviais e coluviais é de 2,43 e 0,43 Km2 respectivamente, o que significa unha porcentaxe do 4,77% da superficie ocupada por Aluviais e un 0,85% de coluviais aproximadamente.

Formacións superficiais. Tratase dun territorio no que os materiais aluviais son os que predominan, situándose todos eles en alturas aproximadas aos 400 metros sobre o nivel do mar.

No Noroeste do municipio apreciase un aluvial asociado ao regato de Porto Mosqueiro e ao regato de Pereira, ocupando un área próxima a localidade de Pereira; na zona Norte aparecen novos aluviais asociados ao río Barbaña, regato de Porto e regato de Seixal, o primeiro localízase ao Norte de A Manchica e ao Este de Parderrubias, mentres que o segundo sitúase ao Noreste da localidade de Nigueiroá; no Noreste do municipio vense dúas novas áreas de aluviais na valgada do arroio de Valverde e nun dos seus afluentes, a primeira ocupa a área situada ao Norte da localidade de Merouzo Grande e ao Este da de Vilachá, e a segunda en dicho afluente ao Norte da localidade de O Val.

Finalmente, no centro do territorio municipal existen cinco áreas de aluviais, a primeira na valgada do arroio dos Muíños e nos seus afluentes cara ao Norte (Sur das localidades de A Manchica, Solveira e A Merca), a segunda na cabeceira do mesmo arroio e ao Suroeste da localidade de Merouzo Pequeno, e o resto sitúanse no leito do río Arnoia, unha ao Sur de Rubillós, e outra ao Sur de Faramontaos e a última entre as localidades de Pontefechas e A Medorra.

En canto aos coluviais existen tres zonas nas que se aprecia este tipo de material; a primeira no Noroeste do termo municipal, entre o río Barbaña e a localidade de Parderrubias e a unha altura duns 400 metros; a segunda no centro do termo municipal na cabeceira do regato dos Muíños entre as localidades de Merouzo Pequeno e Proente e a 500 metros de altitude; e finalmente, ao Sur entre as cabeceiras de dous afluentes do río Arnoia (regato de Pumar e Regueiro de Oxén), se sitúa unha nova área de coluviais, ao Sur da localidade de Zarracós, en torno aos 600 metros de altitude.

PLAN XERAL DE ORDENACIÓN MUNICIPAL DE A MERCA 11 DOCUMENTO DE INICIO DA AVALICIACIÓNAMBIENTAL ESTRATÉXICA

Fracturas: O que se observa en canto a macrofracturación do municipio é que é moito máis abundante na parte central que no resto das zonas, sendo as direccións predominantes NE-SO e NO-SE, presentando as primeiras un ángulo aproximado de 30-45º con respecto ao Norte mentres que as segundas aparecen cun ángulo aproximado de 50-60º. Tamén se aprecia que o tipo de material fracturado é fundamentalmente de carácter xistoso.

• Edafoloxía

Segundo o mapa de solos de Galicia no concello de A Merca existen os seguintes tipos de solo.

Figura 3. Edafoloxía do Concello de A Merca

PLAN XERAL DE ORDENACIÓN MUNICIPAL DE A MERCA 12 DOCUMENTO DE INICIO DA AVALICIACIÓNAMBIENTAL ESTRATÉXICA

Solos sobre rochas metamórficas:

ƒ RGd-Lpd: Regosoles dístricos e Leptosles distrícos ƒ CMd-CMu: Cambisoles dístricos e Umbrisoles háplicos ƒ CMu-CMu/o: Cambisoles dístricos e Regosoles dístricos (inclusións de Umbrisoles Háplicos e Ferrálicos) ƒ Rgu-LPu: Leptosoles úmbricos (inclusións de Leptosoles Líticos e Umbrisoles Léticos)

Solos sobre rochas graniticas:

ƒ RGu-CMu: Umbrisoles háplicos e húmicos. ƒ LPu-RGu: Leptosoles líticos e úmbricos. ƒ CMd: Cambisoles dístricos.

O termo Cambisol deriva do vocablo latino "cambiare" que significa cambiar, facendo alusión ao principio de diferenciación de horizontes manifestado por cambios na cor, a estrutura ou o lavado de carbonatos, entre outros.

Os solos Cambisoles desenrólanse sobre materiais de alteración procedentes dun amplo abanico de rochas, entre eles destacan os depósitos de carácter eólico, aluvial ou coluvial, o perfil tipo é ABC. O horizonte B caracterizase por unha débil a moderada alteración do material orixinal, pola ausencia de cantidades apreciables de arxilas, materia orgánica e compostos de ferro e aluminio. Permiten un amplo rango de posibles usos agrícolas aínda que nas zonas de elevada pendente o seu uso queda reducido ao forestal ou pasteiro.

El termo Umbrisol deriva do vocablo latino "umbra" que significa sombra, facendo alusión a cor escura do seu horizonte superficial.

Os solos Umbrisoles desenrólanse principalmente sobre materiais de alteración de rochas silíceas, sobre todo en depósitos do Pleistoceno e Holoceno.

Predominan en terreos de climas fríos e húmidos de rexións montañosas con pouco o ningún déficit hídrico. O perfil é de tipo AC, cun horizonte B ocasional. Os Umbrisoles naturais soportan una vexetación de bosque ou pasteiro extensivo. Baixo un adecuado manexo poden utilizarse para cereais, cultivos de raíz, té e café.

PLAN XERAL DE ORDENACIÓN MUNICIPAL DE A MERCA 13 DOCUMENTO DE INICIO DA AVALICIACIÓNAMBIENTAL ESTRATÉXICA

O termo Leptosol deriva do vocablo grego "leptos" que significa delgado, facendo alusión ao seu espesor reducido.

O material orixinal pode ser calquera tanto rochas como materiais non consolidados con menos do 10 % de terra fina.

Os solos Leptosoles aparecen fundamentalmente en zonas altas ou medias cunha topografía escarpada e elevadas pendentes. Atópanse en tódalas zonas climáticas e, particularmente, en áreas fortemente erosionadas.

O desenrolo do perfil é de tipo AR ou AC, moi rara vez aparece un incipiente horizonte B. En materiais fortemente calcáreos e moi alterados pode presentar un horizonte Móllico con signos de grande actividade biolóxica.

Son solos pouco ou nada atractivos para cultivos; presentan unha potencialidade moi limitada para cultivos arbóreos ou para pastos. O mellor é mantelos baixo bosque.

O termo Regosol deriva do vocablo grego "rhegos" que significa sabana, facendo alusión ao manto de alteración que cobre a terra.

Os Regosoles desenroláronse sobre materiais non consolidados, alterados e de textura fina. Aparecen en calquera zona climática sen permafrost e a calquera altitude. Son moi comúns en zonas áridas, nos trópicos secos e nas rexións montañosas.

O perfil é de tipo AC. Non existe horizonte de diagnóstico algún excepto un ócrico superficial. A evolución do perfil é mínima como consecuencia da súa xuventude, ou dun lento proceso de formación por unha prolongada sequidade.

O seu uso e manexo varían moi amplamente. Baixo regadío soportan unha ampla variedade de usos, se ben os pastos extensivos de baixa carga son a súa principal utilización. En zonas montañosas é preferible mantelos baixo bosque.

• Hidroloxía e hidroxeoloxía

Con obxecto de caracterizar os recursos hidráulicos da zona de estudo, divídese este nas diferentes unidades hidrográficas que o integran, procedeuse ao estudo da hidroloxía superficial e hidroloxía subterránea.

PLAN XERAL DE ORDENACIÓN MUNICIPAL DE A MERCA 14 DOCUMENTO DE INICIO DA AVALICIACIÓNAMBIENTAL ESTRATÉXICA

ƒ Hidroloxía superficial

O municipio pertence a dúas bacías hidrográficas diferenciadas, por un lado a bacía do Río Barbaña (que acaba desembocando directamente no Río Miño), e por outro a bacía do Río Arnoia.

A bacía do Barbaña ocupa o Noreste do termo municipal, e pertencen á mesma o Regato do Porto e o seu afluente Regato do Seixal, o Regato dos Muiños e o Regueiro da Cavada do Lobo. A bacía do Río Arnoia inclúe na parte Noroeste do municipio o Regato de Pereira, Regato da Seixosa, Regato do Covo e Regato de Porto Mosqueiro, todos eles bastante encaixados dentro dunha zona na que existen pendentes bastante pronunciadas, e toda a zona centro e Sur do concello, sendo os ríos más representativos o propio Arnoia e o Regato de Pumar, que son leitos pouco encaixados excepto a parte do Río Arnoia que fai de límite municipal natural co municipio de Allariz ao Este.

Figura 4. Bacías do concello de A Merca

PLAN XERAL DE ORDENACIÓN MUNICIPAL DE A MERCA 15 DOCUMENTO DE INICIO DA AVALICIACIÓNAMBIENTAL ESTRATÉXICA

Máis da metade do municipio está ocupado pola bacía do río Arnoia (62 %). Está bacía ocupa no concello uns 31 Km2 mentres que a Bacía do río Barbaña ocupa uns 19 Km2.

Bacía Superficie (Km2) Porcentaxe

Arnoia 31,58 62 % Barbaña 19,25 38 % Táboa 4. Superficie das bacías do Concello de A Merca

ƒ Hidroxeoloxía

En canto a Hidroxeoloxía da área do Concello de A Merca, pódense distinguir dous tipos de materiais:

• Nos materiais que conforman o macizo rochoso, tanto de orixe metamórfica como granítica, presentase unha permeabilidade primaria polo xeral baixa.

A permeabilidade secundaria e debida a rede de diaclasas, filóns e alteracións, e pode ser un pouco maior que a primaria, ofrecendo a posibilidade da existencia de acuíferos de pequeno caudal.

Dentro deste grupo de materiais, os acuíferos de maior importancia atópanse en relación có desenrolo de lem graníticos.

• Nos Terreos Terciarios e Cuaternarios, os acuíferos atópanse nos lentexóns e gravas intercaladas en todo o conxunto de materiais.

Nos terreos cuaternarios é onde se desenrolan os acuíferos mais importantes, aínda que polo xeral son superficiais.

A continuación amosase una figura coa hidroxeoloxía do Concello de A Merca.

PLAN XERAL DE ORDENACIÓN MUNICIPAL DE A MERCA 16 DOCUMENTO DE INICIO DA AVALICIACIÓNAMBIENTAL ESTRATÉXICA

Figura 5. Permeabilidade do Concello de A Merca

• Vexetación e Fauna

ƒ Vexetación

O municipio de A Merca encadrase na rexión Eurosiberiana de Europa Occidental, a pesar disto obsérvanse trazos de mediterraneidade, debido fundamentalmente á posición latitudinal e a proximidade das costas. A parte que se atopa máis preto da influencia do río Miño, pola súa comunicación polo val do Arnoia, é a que conta con máis trazos de clima mediterráneo, de feito

PLAN XERAL DE ORDENACIÓN MUNICIPAL DE A MERCA 17 DOCUMENTO DE INICIO DA AVALICIACIÓNAMBIENTAL ESTRATÉXICA

pode ser considerada dentro da rexión mediterránea que avanza polo val ata máis aló de Ourense. A flora mediterránea queda representada por sobreiras, érbedos e outras especies, grazas tamén ao período de seca estival que sofre a zona.

A vexetación natural queda relegada a uns poucos espazos debido ao uso agrícola da terra e a explotación, algunhas veces irracional dos recursos naturais, ademais dun problema engadido polo menos na última década e media son os incendios forestais que devastan o monte baixo e as zonas arboradas.

Vexetación potencial

Segundo a división corolóxica de Rivas Martínez, S.(1987), no municipio de A Merca distínguense tres grandes rexións florísticas:

Código Series de vexetación

Serie colina galaico-portuguesa acidofila do carballo ou Quercus robur (Rusco aculeati-Querceto roboris 8c sigmetum). VP, carballeiras acidofilas. Serie montana galaico-portuguesa acidofila do carballo ou Quercus robur (Vaccinio myrtilli-Querceto roboris 8d sigmetum). VP, carballeiras acidofilas. Serie supra-mesomediterranea carpetana occidental, orensano-sanabriense e leonesa humido-hiperhumida 18b silicicola de Quercus pyrenaica ou carballo rebolo (Holco mollis-Querceto pyrenaicae sigmetum).VP, carballeiras de rebolo. Táboa 5. Vexetación potencial do Concello de A Merca

A serie que ocupa unha maior extensión do municipio é a serie 18b, seguido da serie correspondente ao código 8c e 8d como pode verse na figura seguinte.

PLAN XERAL DE ORDENACIÓN MUNICIPAL DE A MERCA 18 DOCUMENTO DE INICIO DA AVALICIACIÓNAMBIENTAL ESTRATÉXICA

Figura 6. Vexetación potencial presente no Concello de A Merca

Unidades Vexetativas:

Coníferas o Pinus pinaster o Eucaliptus globulus Frondosas o Quercus pyrenaica o Castanea sativa o Quercus robur

PLAN XERAL DE ORDENACIÓN MUNICIPAL DE A MERCA 19 DOCUMENTO DE INICIO DA AVALICIACIÓNAMBIENTAL ESTRATÉXICA

Matogueira o Matogueira sen arboredo o Matogueira con arboredo Vexetación de ribeira Outros o Regadío o Froiteiros o Prados

Figura 7. Vexetación actual no Concello de A Merca

PLAN XERAL DE ORDENACIÓN MUNICIPAL DE A MERCA 20 DOCUMENTO DE INICIO DA AVALICIACIÓNAMBIENTAL ESTRATÉXICA

Lenda Usos do solo

cm caducifolias cmpi caducifolias e piñeiro mat mato matcm mato e caducifolias matp mato-pasteiro np núcleos de poboación pi piñeiro pnca prados en maioría e cultivos anuais pncacm prados en maioría,cultivos anuais e caducifolias pncamat prados en maioría, cultivos anuais e mato pnvica prados en maioría, cultivos anuais e viñedo Táboa 6. Vexetación actual no Concello de A Merca

ƒ Fauna

A continuación detállanse os grupos faunísticos que se poden atopar na zona.

Mamíferos: O raposo e o porco bravo son os mamíferos silvestres máis frecuentes na zona. O coello, aínda que antes era abundante, conta cunha presenza ocasional debido a unha caza intensiva nos últimos anos. Introducida fai séculos, existe tamén unha problemática poboación de toupeira común (Talpa europaea).

Aves: As especies máis abundantes e presentes durante gran parte do ano son: a perdiz común (Alectoris rufa), o chochín (Troglodytes troglodytes), o merlo común (Turdus merula), a pega (Pica pica), o corvo (Corvus corax), o estorniño (Sturnus unicolor) e o pardal común (Passer domesticus).

Anfibios: Os anfibios son máis ben escasos, as especies máis representativas son tres e adoitan presentarse nas épocas chuviosas.

Anfibios Nome común NOME CIENTIFICO FAMILIA Sapo común Bufo bufo BUFONIDAE Salamántiga común Chioglossa lusitanica SALAMANDRIDAE Ra común Rana perezi RANIDAE Táboa 7. Anfibios no Concello de A Merca

Entre estes anfibios, cabe destacar o interese especial do sapo común e da salamántiga común, a salamántiga común está considerada como unha especie prioritaria para a cal é necesario designar zonas especiais de conservación segundo o anexo II da Directiva 92/43/CEE relativa á conservación dos hábitats naturais e da fauna e flora silvestres.

PLAN XERAL DE ORDENACIÓN MUNICIPAL DE A MERCA 21 DOCUMENTO DE INICIO DA AVALICIACIÓNAMBIENTAL ESTRATÉXICA

Réptiles: A comunidade de réptiles, máis ben escasa, non presenta demasiado interese; tan só é destacable a presenza da lagartixa común (Podarcis bocager), a do lagarto verde (Lacerta viridis) e a dalgunhas cóbregas.

Peixes: A comunidade piscícola, aínda que antes era abundante, agora é máis ben escasa en canto a variedade e abundancia se refire. Isto é debido, a unha pesca masiva, moitas veces sen respectar os tamaños mínimos aconsellados, impedindo así unha futura reprodución. Outra causa importante é o uso de produtos químicos na agricultura, que degradan as comunidades faunísticas.

• Paisaxe

A Merca é un municipio sen grandes variacións topográficas. O punto de menor altitude do seu territorio ten unha cota de 335 metros, localizado na zona Este, onde o río Arnoia pasa a formar parte do municipio de Celanova. A práctica totalidade do municipio atopase a unha altura que oscila entre os 335 metros e os 550, exceptuando a esquina Sureste na que as altitudes chegan as cotas máis altas, estando estas arredor dos 850 metros no pico situado máis ao Sur e a zona Noreste na que se atopa o “Outeiro de San Marcos” cunha cota de 640 metros sobre o nivel do mar.

En canto as pendentes, A Merca ten unha zona Noroeste de pendentes bastante pronunciadas coincidindo cunha serie de regatos e arroios afluentes do Arnoia moi encaixados. Na zona Sur tamén existen importantes pendentes nas zonas de transición aos puntos máis altos do concello. En cambio o resto del municipio, atravesado de Este a Oeste polo Arnoia presenta pendentes máis moderadas, se acaso algo maiores na zona Este onde este río presenta un maior encaixamento.

PLAN XERAL DE ORDENACIÓN MUNICIPAL DE A MERCA 22 DOCUMENTO DE INICIO DA AVALICIACIÓNAMBIENTAL ESTRATÉXICA

Figura 8. MDT do concello de A Merca

• Patrimonio cultural

Despois da consulta ao Plan Xeral de Ordenación Municipal vixente aprobado o 30/06/2003 no apartado de inventario do patrimonio histórico-artístico consta no municipio de A Merca un total de 99 elementos catalogados aparecendo estes identificados por parroquias. A súa distribución é a seguinte:

PLAN XERAL DE ORDENACIÓN MUNICIPAL DE A MERCA 23 DOCUMENTO DE INICIO DA AVALICIACIÓNAMBIENTAL ESTRATÉXICA

Tipo de elemento catalogado Cantidade

Arquitectura relixiosa 17 Patrimonio arquitectónico Arquitectura civil 31 Patrimonio etnográfico 36 Patrimonio arqueolóxico 12 Núcleos singulares 3 Táboa 8. Elementos catalogados no Concello de A Merca na actualidade

3.3. medio socioeconómico

O balance demográfico é negativo en xeral. A pirámide poboacional amosa unha distribución campaniforme no municipio de A Merca, con valores moi similares tanto para mozos coma mozas.

Figura 9. Pirámide poboacional do Concello de A Merca segundo os datos do IGE-INE.

A taxa de paro é elevada, existe unha diferenza clara na taxa de paro segundo o sexo sendo máis acusada no caso das mulleres, sobre todo a partir dos 25 anos.

Paro rexistrado por idade Homes Mulleres Total

Menores de 25 anos 4 4 8 Outras idades 39 57 96 Táboa 9. Paro rexistrado por idade no Concello de A Merca. Datos do IGE-INE do 2008

PLAN XERAL DE ORDENACIÓN MUNICIPAL DE A MERCA 24 DOCUMENTO DE INICIO DA AVALICIACIÓNAMBIENTAL ESTRATÉXICA

Figura 10. Distribución do paro por sexos. Datos do IGE-INE do 2008

A taxa de paro por sectores de actividade mostra que o sector que presenta unha maior porcentaxe de persoas en paro no concello de A Merca é o sector da industria e dos servizos, algo moi semellante ao que ocorre no resto de Galicia.

Paro rexistrado por sectores de actividade Total

Agricultura 8 Industria 96 Construción 16 Servizos 52 Sen emprego anterior 15 Táboa 10. Paro rexistrado por sectores de actividade no Concello de A Merca. Datos do IGE-INE do 2008

Figura 11. Distribución de paro por sectores de actividade. Datos do IGE-INE do 2008

3.4. medio urbano (análise das infraestruturas e servizos)

Infraestruturas de saneamento e abastecemento

Tódolos núcleos de poboación están dotados dos servizos urbanísticos básicos (abastecemento, saneamento, alumeado básico, telefonía, electricidade, recollida de lixo...). Nos últimos anos

PLAN XERAL DE ORDENACIÓN MUNICIPAL DE A MERCA 25 DOCUMENTO DE INICIO DA AVALICIACIÓNAMBIENTAL ESTRATÉXICA

fíxose un esforzo importante á hora da finalización da rede de sumidoiros para dar servizo a totalidade dos núcleos de A Merca.

Salvo casos moi excepcionais de aldeas practicamente deshabitadas, a case totalidade das edificacións teñen a posibilidade de enganche a rede municipal de saneamento. Esta rede discorre baixo os camiños públicos e conecta as distintas fosas sépticas ou as tres depuradoras existentes no municipio, en concreto nos núcleos de A Manchica, Solveira e Froxás das Viñas.

A rede de saneamento carece de sistema separativo de forma que os sumidoiros existentes nas vías públicas incorporan a auga de chuvia á rede de sumidoiros.

1995 2000

Con servizo Sen servizo Con servizo Sen servizo Núcleos 5 27 21 9 Vivendas 408 975 1045 269 Poboación 969 1679 1879 441 Táboa 11. Núcleos con/sen servizos de depuración no Concello de A Merca. Datos do IGE-INE do 2008

Enerxía eléctrica e alumeado público. Telefonía

Tódolos núcleos teñen subministro de enerxía, así como alumeado no viario público. Neste mesmo sentido tamén existe rede telefónica en cada un deles. Non existe ningún tipo de antena de telefonía móbil no Concello de A Merca.

Recollida de lixo

A recollida de lixo efectúase en tódolos núcleos, o destino dos residuos sólidos urbanos recollidos no Concello de A Merca é a Microplanta de Transferencia de Residuos de Mandras, situada no Polígono Industrial de Celanova. A partir do momento en que os residuos son depositados nesta Microplanta, corresponde a Sociedade Galega do Medio Ambiente (SOGAMA) a xestión dos residuos sólidos urbanos.

Respecto a recollida selectiva hai que dicir que aínda non chegou a tódolos núcleos, efectuándose este servizo nos núcleos máis importantes do municipio. A periodicidade de recollida é diferente en función dos tipos de núcleos. Nos últimos anos estase a facer un esforzo porque a recollida sexa en tódolos núcleos do municipio xa que se trata dunha obrigación derivada de tres importantes leis: a Lei 11/1997 Envases e Residuos de Envases, a Lei 10/1998, do 21 de abril de residuos e a Lei 10/2008, de 3 de novembro, de residuos de Galicia.

PLAN XERAL DE ORDENACIÓN MUNICIPAL DE A MERCA 26 DOCUMENTO DE INICIO DA AVALICIACIÓNAMBIENTAL ESTRATÉXICA

Sobre a xestión de residuos perigosos, hai que indicar que esta xestión é privada, realizándoa a empresa Protección Medioambiental, S.L.

Tipo de contedor Número Frecuencia Ratio (número de habitantes/contedor)

Lixo 208 3 veces a semana 10,90 Envases 52 1-2 veces a semana por municipio 43,61 Papel e cartón 8 Cada 8 días 283,5 Voluminosos - 1 vez ao mes Táboa 12. Contedores no concello de A Merca. Datos da Axenda 21 da Mancomunidade Terras de Celanova

PLAN XERAL DE ORDENACIÓN MUNICIPAL DE A MERCA 27 DOCUMENTO DE INICIO DA AVALICIACIÓNAMBIENTAL ESTRATÉXICA

4. descrición do planeamento

4.1. función do planeamento (descrición da problemática á que pretende dar resposta o planeamento)

A formulación deste Plan Xeral de Ordenación Municipal pretende modificar substancialmente o planeamento actual (PXOM 30/06/2003) debido a que este aparece ao amparo do Texto Refundido de 1992 sobre Réxime do solo e Ordenación Urbana e a Lei do Solo de Galicia de 1985, e que a Lei 1/1997, do 24 de Marzo, introduciu profundas e xeneralizadas modificacións as que tamén se lle suman as aportadas pola Lei Estatal sobre Réxime do Solo e Valoracións do 13 de Abril de 1998 e os determinados pola Lei 9/2002, do 30 de decembro, de Ordenación Urbanística e Protección do Medio Rural de Galicia e coas modificacións que nela introduciron a Lei 15/2004, de 29 de decembro, e a Lei 6/2007.

4.2. marco normativo (lexislación que da amparo ao planeamento e lexislación que lle afecta)

A normativa e determinacións do Plan Xeral estarán sometidas ás determinacións que deveñan da lexislación urbanística e sectorial de obrigada aplicación, tanto de carácter comunitario ou estatal coma autonómico ou local, do mesmo xeito que recoñece a preeminencia dos ámbitos competenciais propios das respectivas administracións.

O documento do Plan Xeral redáctase conforme ao ordenamento legal vixente. Así, entre outras, cúmprense as seguintes disposicións e normativas sectoriais: a) Normativa comunitaria • Directiva 75/442/CEE, relativa aos residuos • Directiva Aves 79/409/CEE • Directiva Avaliación do Impacto Ambiental 85/337/CEE, modificada pola 97/11/CEE • Directiva Hábitat 92/43/CEE • Directiva 96/61/CEE, relativa á Prevención e Control Integrados da Contaminación • Directiva Marco da Auga 2000/60/CE • Directiva 2001/42/CE de 27 de Xuño, relativa á avaliación dos efectos de determinados plans e programas no medio ambiente b) Normativa estatal • Lei 6/98 de 13 de abril sobre Réxime do Solo e Valoracións (LRV)

PLAN XERAL DE ORDENACIÓN MUNICIPAL DE A MERCA 28 DOCUMENTO DE INICIO DA AVALICIACIÓNAMBIENTAL ESTRATÉXICA

• Regulamento de Planeamento (R.P.) R.D. 2159/78 de 23 de xuño, Regulamento de Xestión Urbanística (R.X.) R.D. 3288/1978 de 25 de Agosto, Regulamento de Disciplina Urbanística para o Desenvolvemento e Aplicación da Lei do Solo de Galicia Decreto 28/1999 de 21 de xaneiro, todos eles nas condicións establecidas na Disposición Transitoria Sexta da LOUG. • Lei 16/85 de Patrimonio Histórico Español (LPHE) • Decreto 571/63 sobre Cruceiros. • Decreto 449/73 sobre Protección de Hórreos e Cabazos de Galicia. • Decreto de 2 de abril de 1949 sobre Protección de Castelos Españois. • Lei 4/1989 sobre Conservación de Espazos naturais, fauna e flora silvestres • Lei 6/1998 sobre réxime de solo • Lei 10/1998, de 21 de abril, básica de residuos • Real Decreto Lexislativo 1/2001, do 20 de xullo, polo que se aproba o texto refundido da Lei de augas • Lei 16/2002 de Prevención e Control Integrados da Contaminación • Real Decreto Lexislativo 1/2008, de 11 de xaneiro, polo que se aproba o texto refundido da lei de avaliación de impacto ambiental de proxectos. • Lei 34/2007, do 15 de novembro, da calidade do aire e protección da atmosfera. • Lei 9/2006, de 28 de abril, sobre avaliación dos efectos de determinados plans e programas no medio ambiente. • Lei 43/2003 de Montes, modificada pola Lei 10/2006. • Regulamento Xeral de Policía de Espectáculos Públicos e Actividades Recreativas. • Norma Básica de Protección contra Incendios NBE-CPI-96. • Lei 7/1997 de 11 de agosto de Protección contra a Contaminación Acústica. • Lei 25/1988 de Estradas e o seu Regulamento (R.D. 1812/1994) e a súa Modificación (R.D. 597/1999). • Decreto 3151/1968 de 28 de novembro de Regulamento Técnico de Liñas Aéreas de Alta Tensión. • Lei 16/1987 de 30 de xullo de Ordenación dos Transportes terrestres” e o seu Regulamento • (R.D. 1211/1990 de 28 de setembro)”. • Prego de Condicións Técnicas Xerais para entubados de abastecemento de auga (MOPU-1974). • Prego de Condicións Técnicas Xerais para entubados de Saneamento (MOPU/86). • Infraestruturas de Telecomunicacións R.D. 401/2003 de 4 de abril. • Regulamentos de Redes e Acometidas de Combustibles Gasosos (O.M. 18.11.1974 e O.M. 26.10.83).

PLAN XERAL DE ORDENACIÓN MUNICIPAL DE A MERCA 29 DOCUMENTO DE INICIO DA AVALICIACIÓNAMBIENTAL ESTRATÉXICA

b) Normativa autonómica • Lei 9/2002 do 30 de decembro, de Ordenación Urbanística e Protección do Medio Rural de Galicia (LOUG) e Lei 15/2004 de 29 de decembro, de Modificación da mesma. • Lei 10/1995 de Ordenación do Territorio de Galicia. • Lei 8/1997 de Accesibilidade e Supresión de Barreiras Arquitectónicas na Comunidade Autónoma de Galicia. • Decreto 35/2000, de 28 de xaneiro, de Regulamento de Desenvolvemento e Execución da Lei de Accesibilidade e Supresión de Barreiras Arquitectónicas da Comunidade Autónoma de Galicia. • Lei 8/95 de Patrimonio Cultural de Galicia (LPCG). • Lei 4/94 Lei de Estradas de Galicia. • Decreto 442/1990, de 13 de Setembro, de Avaliación de impacto Ambiental para Galicia. • Decreto 327/1991 de Avaliación de Efectos Ambientais • Lei 1/1995, de 2 de xaneiro, de Protección Ambiental de Galicia • Lei 10/1997, de 22 de agosto, de residuos sólidos urbanos de Galicia • Lei 8/2001 de protección da calidade das augas das rías de Galicia • Lei 9/2001 de Conservación da Natureza de Galicia • Lei 8/2002 de Protección do Ambiente Atmosférico de Galicia • Decreto 72/2004, do 2 de abril, polo que se declaran determinados Espazos como Zonas de Especial Protección dos Valores Naturais. • Lei 3/2007, do 9 de abril, de prevención e defensa contra os incendios forestais de Galicia • Lei 6/2007, de 11 de maio, de Medidas Urxentes en materia de ordenación del territorio e do litoral de Galicia. • Lei 15/2004, de 29 de decembro, de modificación da Lei 9/2002, de 30 de decembro, de ordenación urbanística e protección do medio rural de Galicia.

4.3. alcance e contido (descrición do contido do planeamento e profundidade coa que se vai a acometer o planeamento)

A ordenación que se propón trata de aproveitar as oportunidades do territorio, o modelo de asentamentos, a mellora das comunicacións e as infraestruturas e a pervivencia do modelo parroquial, ao obxecto de mellorar a calidade de vida dos habitantes do municipio, fixar poboación e atraer actividades, basicamente a explotación dos seus recursos naturais, de forma sostible e razoada, como forma de xerar un crecemento endóxeno vinculado ao crecemento derivado das novas e previsibles demandas de vivenda e outros usos.

PLAN XERAL DE ORDENACIÓN MUNICIPAL DE A MERCA 30 DOCUMENTO DE INICIO DA AVALICIACIÓNAMBIENTAL ESTRATÉXICA

O proceso de ordenación sitúase así na detección dos solos a protexer e á identificación e delimitación do solo de núcleo rural e a definición dos posibles solos de expansión de núcleos como vertebradores do territorio municipal, elementos, xunto cos solos urbanizables, de conexión con outros núcleos e potenciadores da aparición de elementos estruturantes no seu desenvolvemento conxunto.

• Alternativas

O Concello de A Merca conta cun planeamento recente aínda que non esta adaptado a Lei 9/2002, este xunto cos cambios que se van a producir no concello son os factores sobre os que se fundamenta o novo planeamento, neste apartado analizaranse dúas alternativas.

Alternativa 0: esta alternativa analiza o escenario no caso de que o novo PXOM non se leve a cabo. Se non se desenvolve o Plan Xeral de Ordenación Municipal, persistiran as seguintes situacións urbanísticas, económicas e sociais:

ƒ Dispersión da poboación coa correspondente dispersión de servizos e dotacións. ƒ Problemas derivados do desenvolvemento social e económico. ƒ Problemas derivados das actividades do municipio e condicionantes demográficos. ƒ Problemas derivados das novas infraestruturas viarias no municipio.

Alternativa de actuación: a formulación do novo PXOM conseguirá entre outros os seguintes beneficios para o Concello de A Merca:

ƒ Vertebración do sistema viario territorial existente e de nova creación. ƒ Ordenación da edificación existente. ƒ Proposta de unificación de núcleos rurais que non se afastan máis de 300 metros con fin de unificar servizos ao mesmo tempo. ƒ Defensa, recuperación e posta en valor dos recursos medio ambientais e do patrimonio cultural. ƒ Desenvolvemento económico e social do municipio.

• Categorías de solo

Segundo a alternativa seleccionada procedese a clasificación do solo, a cal permite diferenciar entre solo urbano de Casco Histórico, solo urbano (consolidado e non consolidado), solo rural

PLAN XERAL DE ORDENACIÓN MUNICIPAL DE A MERCA 31 DOCUMENTO DE INICIO DA AVALICIACIÓNAMBIENTAL ESTRATÉXICA

(consolidado e en expansión), solo urbanizable e solo rústico (cos seus distintos grados de protección).

A clasificación do solo ven determinada en gran parte pola estrutura do territorio que a condiciona e polas limitacións legais, que definen cal vai ser solo urbano e cal vai ser solo especialmente protexido.

• Tipos de medidas incluídas no planeamento

As medidas correctoras e protectoras que se presentan neste plan son de varios tipos segundo o seu tipo de incidencia:

• Medidas Xenéricas: dentro destas medidas distínguense dous tipos:

1) Medidas de proteción vectorial: encamiñadas a protexer os distintos vectores media ambientais (atmosfera, solos, hidroloxía, vexetación, fauna e paisaxe).

2) Medidas horizontais ou transversais: abordan cuestións xerais de sostibilidade.

• Medidas particulares: medidas de aplicación en determinadas actuacións, as clasificadas como de impacto moderado ou referidas a infraestruturas concretas.

• Aproximación aos efectos previsibles

Pódese establecer unha lista cos principais obxectivos que recolle o Plan e a incidencia sobre o medio que a posta en marcha do plan suporía:

Actuacións previstas no Plan Evolución con Plan Efectos

Delimitación das zonas máis axeitadas para o desenrolo Delimitación de solo urbano, urbano e rural. Detección dos espazos máis axeitados de Positivo urbanizable, núcleo rural cara ao establecemento de pequenas industrias Mellora da calidade de vida e Aumento do sistema xeral de espazos libres, zonas verdes Positivo cohesión social de dominio público Incorporación de novos elementos catalogados, Patrimonio establecemento de áreas de protección integral e de Positivo respecto Clasificación e protección de áreas de interese local e Espazos naturais Positivo supramunicipal Información A recollida de información pon en valor os requisitos mínimos Positivo

PLAN XERAL DE ORDENACIÓN MUNICIPAL DE A MERCA 32 DOCUMENTO DE INICIO DA AVALICIACIÓNAMBIENTAL ESTRATÉXICA

Actuacións previstas no Plan Evolución con Plan Efectos

a estudar polo Plan e valoración sobre estimacións futuras Pesquisas de potenciación do sector económico baseado Economía nos recursos do municipio encaixada nun marco de respecto Positivo ambiental Paisaxe Determinación dos espazos de maior valor. Positivo Táboa 13. Aproximación aos efectos previsibles do PXOM

• Plans e directrices xerais e sectoriais relacionadas

Actualmente no Concello de A Merca existen un Plan Xeral de Ordenación vixente, un Plan Parcial de solo urbanizable e unha delimitación de solo urbano, a data de entrada en vigor reflíctese na seguinte táboa:

Tipo de planeamento Data de aprobación

Plan Xeral de Ordenación Municipal 30/06/2003 Plan Parcial do Sector Urbanizable Delimitado Val do Xeixo. A Manchica 19/09/2005 Delimitación de solo urbano 21/10/1992 Táboa 14. Plans vixentes no Concello de A Merca

PLAN XERAL DE ORDENACIÓN MUNICIPAL DE A MERCA 33 DOCUMENTO DE INICIO DA AVALICIACIÓNAMBIENTAL ESTRATÉXICA

5. descrición dos procesos que se seguiran para a elaboración do plan

CONTRATACIÓN DO PXOM

DOCUMENTO PXOM

CONSELLERÍA DE ORDENACIÓN DO TERRITORIO

Informe (3 meses)

APROBACIÓN INICIAL

Información pública Audiencia cos municipios limítrofes

Solicitude de informe ambiental Solicitude de informes sectoriais CONSELLERIA DE MEDIO AMBIENTE, INFRAESTRUTURA E TRANSPORTE

Emisión polos servizos técnicos xurídicos municipais dun informe

APROBACIÓN PROVISIONAL

CONSELLERÍA DE ORDENACIÓN DO TERRITORIO APROBACIÓN FINAL

Figura 12. Procesos que se seguiran para a elaboración do Plan Xeral de Ordenación Municipal

PLAN XERAL DE ORDENACIÓN MUNICIPAL DE A MERCA 34 DOCUMENTO DE INICIO DA AVALICIACIÓNAMBIENTAL ESTRATÉXICA