Uchwała Nr X/82/2015 Z Dnia 29 Grudnia 2015 R
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
DZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA POMORSKIEGO Gdańsk, dnia 17 lutego 2016 r. Poz. 554 UCHWAŁA NR X/82/2015 RADY GMINY W LIPNICY z dnia 29 grudnia 2015 r. w sprawie przyjęcia „Gminnego Programu Opieki nad Zabytkami Gminy Lipnica na lata 2015 – 2018” Na podstawie art. 18 ust. 2 pkt. 15 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t.j. Dz. U. 2015, poz. 1515 ) oraz art. 87 ust. 3 ustawy z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (t.j. Dz. U. z 2014 r., poz.14461)) po uzyskaniu opinii Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków Rada Gminy w Lipnicy uchwala, co następuje: § 1. Przyjmuje się „Gminny Program Opieki nad Zabytkami Gminy Lipnica na lata 2015-2018” w brzmieniu stanowiącym załącznik do niniejszej uchwały. § 2. Wykonanie uchwały powierza się Wójtowi Gminy Lipnica. § 3. Uchwała wchodzi w życie po upływie 14 dni po ogłoszeniu w Dzienniku Urzędowym Województwa Pomorskiego. Przewodniczący Rady Gminy Wojciech Megier 1) zm. Dz.U z 2015 r. poz. 397, poz. 774 i poz. 1505. Dziennik Urzędowy Województwa Pomorskiego – 2 – Poz. 554 _______________________________________________________________________________________________________________ Załącznik do Uchwały Nr X/82/2015 Rady Gminy w Lipnicy z dnia 29 grudnia 2015 r. Gminny Program Opieki nad Zabytkami Gminy Lipnica na lata 2015 - 2018 Spis treści 1. Wstęp 3 Podstawa prawna opracowania i cele gminnego programu opieki nad zabytkami w 2. 3 świetle ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami 3. Uwarunkowania prawne ochrony i opieki nad zabytkami 4 3.1. Obowiązek konstytucyjny ochrony zabytków 4 Zasady ochrony dziedzictwa kulturowego w świetle ustawy o ochronie zabytków i 3.2. 5 opiece nad zabytkami 3.3. Zadania samorządu z zakresu ochrony i opieki nad zabytkami 6 3.4. Inne uwarunkowania prawne 7 4. Uwarunkowania zewnętrzne ochrony dziedzictwa kulturowego 8 Strategiczne cele polityki państwa w zakresie ochrony zabytków i opieki nad 4.1. 8 zabytkami 4.1.1. Krajowy program ochrony zabytków i opieki nad zabytkami na lata 2013 – 2016 8 Narodowa Strategia Rozwoju Kultury na lata 2004 – 2013 i Uzupełnienie NSRK 4.1.2. 10 na lata 2004 – 2020 4.1.3. Narodowy Program Kultury: „Ochrona Zabytków i Dziedzictwa Kulturowego” 12 4.1.4. Strategia Rozwoju Kraju 2007 - 2015 13 4.1.5. Program „Promesa Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego” 13 4.1.6. Program „Dziedzictwo kulturowe” 13 Relacje gminnego programu opieki nad zabytkami z dokumentami wykonanymi 4.2. 14 na poziomie województwa i powiatu 4.2.1. Strategia rozwoju województwa pomorskiego 2020 14 Regionalny Program Operacyjny dla Województwa Pomorskiego na lata 2014 – 4.2.2. 15 2020 4.2.3. Plan zagospodarowania przestrzennego województwa 16 4.2.4. Wojewódzki program opieki nad zabytkami 17 5. Uwarunkowania wewnętrzne ochrony dziedzictwa kulturowego 18 Relacje gminnego programu opieki nad zabytkami z dokumentami wykonanymi 5.1. 18 na poziomie gminy 5.1.1. Strategia Rozwoju Gminy Lipnica na lata 2014 - 2020 18 Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gminy 5.1.2. 20 Lipnica Formy ochrony dziedzictwa kulturowego w miejscowych planach 5.1.3. 21 zagospodarowania przestrzennego w Gminie Lipnica Charakterystyka zasobów, analiza stanu dziedzictwa i krajobrazu kulturowego 5.2. 22 gminy 5.2.1. Charakterystyka gminy 22 5.2.2. Rys historyczny 23 5.2.3. Zabytki nieruchome wpisane do Rejestru Zabytków Województwa Pomorskiego 25 5.2.4. Zabytki ruchome wpisane do Rejestru Zabytków Województwa Pomorskiego 25 5.2.5. Zabytki wpisane do Ewidencji Zabytków 26 Dziennik Urzędowy Województwa Pomorskiego – 3 – Poz. 554 _______________________________________________________________________________________________________________ 5.2.6. Zabytki archeologiczne i strefy ochrony archeologiczno - konserwatorskiej 27 5.2.7. Zabytkowe cmentarze 29 5.2.8. Zabytki w zbiorach muzealnych i innych 31 5.2.9. Dziedzictwo niematerialne 31 5.3. Zabytki objęte prawnymi formami ochrony 32 5.4. Zabytki w Gminnej Ewidencji Zabytków 33 5.5. Zabytki o najwyższym znaczeniu dla gminy 49 6. Ocena stanu dziedzictwa kulturowego gminy. Analiza szans i zagrożeń 52 7. Założenia programowe 54 7.1. Priorytety, kierunki działań i zadania programu opieki 54 8. Instrumentarium realizacji programu opieki nad zabytkami 57 9. Zasady oceny realizacji programu opieki nad zabytkami 57 10. Źródła finansowania programu opieki nad zabytkami 58 11. Realizacja i finansowanie przez gminę zadań z zakresu ochrony zabytków 60 12. Spis tabel, rysunków i fotografii 61 1. Wstęp Na dziedzictwo kulturowe człowieka składają się dobra kultury i dobra natury. Ważną częścią składową tego dziedzictwa są zabytki, które należą do podstawowych dóbr, kształtujących tożsamość regionalną. Są nie tylko śladem przeszłości, ale także cennym składnikiem kultury współczesnej, przyczyniającym się do kształtowania przyjaznego człowiekowi środowiska, jego życia i aktywności. Zadbane, dobrze eksponowane zabytki stanowią wartość ekonomiczną, cenioną przez społeczeństwo. Dziedzictwo kulturowe stanowi dziś z jednej strony przedmiot ochrony, z drugiej zaś potencjał, który winien zostać wykorzystany dla potrzeb rozwoju naszej gminy. Rewitalizacja poszczególnych obiektów stanowi szansę na ich uratowanie. Stworzenie programu opieki nad zabytkami jest koniecznością przewidzianą ustawą oraz zapotrzebowaniem społecznym. Stanowi także istotny czynnik w upowszechnianiu wiedzy i pomocy skierowanej do właścicieli zabytków w dbaniu o ich dobrą kondycję. Gminny Program Opieki nad Zabytkami Gminy Lipnica na lata 2015-2018 jest dokumentem o charakterze uzupełniającym w stosunku do innych aktów planowania w gminie, tj. studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy Lipnica oraz miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego. Wyżej wymienione dokumenty określają politykę administracyjną w zakresie podejmowanych działań dotyczących inicjowania, wspierania i koordynowania prac z dziedziny ochrony zabytków i krajobrazu kulturowego, a także upowszechniania i promowania dziedzictwa kulturowego. Program opieki nad zabytkami jest podstawą współpracy między samorządem gminy, właścicielami zabytków i Wojewódzkim Konserwatorem Zabytków. Taka współpraca, rozwijana w kolejnych latach, powinna przynieść korzyści lokalnej społeczności, a najistotniejszą z nich jest zachowanie naszego dziedzictwa kulturowego dla przyszłych pokoleń. Program opieki opracowany został na cztery lata i będzie cyklicznie aktualizowany. Dwa lata od ogłoszenia w dzienniku urzędowym Wójt sporządzi sprawozdanie z jego wykonania, które przedstawi radzie gminy. Prowadzony w trakcie realizacji programu monitoring umożliwi uwzględnianie nowych uwarunkowań prawnych, społecznych i gospodarczych oraz sprecyzowanie lub modyfikację założonych celów. Wskazane w tym dokumencie kierunki działań są zgodne z krajowymi, wojewódzkimi i gminnymi dokumentami programowymi oraz odpowiadają aktualnym ustawowym regulacjom z dziedziny ochrony zabytków w Polsce. Ilekroć w tekście jest mowa o programie opieki, oznacza to Program Opieki nad Zabytkami Gminy Lipnica na lata 2015-2018. 2. Podstawa prawna opracowania i cele gminnego programu opieki nad zabytkami w świetle ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami Dziennik Urzędowy Województwa Pomorskiego – 4 – Poz. 554 _______________________________________________________________________________________________________________ Obowiązek sporządzenia przez samorządy odpowiednio wojewódzkiego, powiatowego oraz gminnego programu opieki nad zabytkami wynika z przepisów ustawy z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (tekst jednolity: Dz. U. z 2014 r. poz. 1446 z późn. zm.). W myśl art. 87 ust. 1 ustawy zarząd województwa, powiatu wójt (burmistrz, prezydent miasta) sporządza na okres czterech lat odpowiednio wojewódzki, powiatowy lub gminny program opieki nad zabytkami. Program przyjmuje rada gminy po uzyskaniu opinii wojewódzkiego konserwatora zabytków (art.87 ust. 3). Niniejszy artykuł w ust. 2 określa również cele jakim ma służyć program, są to w szczególności: 1) włączenie problemów ochrony zabytków do systemu zadań strategicznych, wynikających z koncepcji przestrzennego zagospodarowania kraju; 2) uwzględnienie uwarunkowań ochrony zabytków, w tym krajobrazu kulturowego i dziedzictwa archeologicznego, łącznie z uwarunkowaniami ochrony przyrody i równowagi ekologicznej; 3) zahamowanie procesu degradacji zabytków i doprowadzenie do poprawy stanu ich zachowania; 4) wyeksponowanie poszczególnych zabytków oraz walorów krajobrazu kulturowego; 5) podejmowanie działań zwiększających atrakcyjność zabytków dla potrzeb społecznych, turystycznych i edukacyjnych, wspieranie inicjatyw sprzyjających wzrostowi środków finansowych na opiekę nad zabytkami; 6) określenie warunków współpracy z właścicielami zabytków, eliminujących sytuacje konfliktowe związane z wykorzystaniem tych zabytków; 7) podejmowanie przedsięwzięć umożliwiających tworzenie miejsc pracy związanych z opieką nad zabytkami. Program gminny przyjmowany jest przez Radę Gminy, po uzyskaniu pozytywnej opinii Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków (art. 87 ust. 3). Następnie dwa lata po ogłoszeniu w dzienniku urzędowym Wójt sporządza sprawozdanie, które przedstawia się odpowiednio Radzie Gminy Przechlewo (art. 87 ust. 4 i 5). Podstawą do sporządzenie programu opieki nad zabytkami jest również Gminna Ewidencja Zabytków przyjęta Zarządzeniem Nr 123/2015 Wójta Gminy Lipnica z dnia 2 grudnia 2015 r. 3. Uwarunkowania prawne ochrony i opieki nad zabytkami 3.1. Obowiązek konstytucyjny ochrony zabytków Ochrona zabytków w Polsce posiada