DOCSLIB.ORG

Het Gastmaal Van Acheloüs Een Antwerps Fenomeen

Total Page：16

File Type：pdf, Size：1020Kb

Download full-text PDF Read full-text
Het Gastmaal Van Acheloüs Een Antwerps Fenomeen HET GASTMAAL VAN ACHELOÜS EEN ANTWERPS FENOMEEN Aantal woorden: 32.822 Julien Delagrange Studentennummer: 01308910 Promotor: Prof. dr. Koenraad Jonckheere Masterproef voorgelegd voor het behalen van de graad master in de richting Kunstwetenschappen Academiejaar: 2017 - 2018 i De auteur en de promotor geven de toelating deze studie als geheel voor consultatie beschikbaar te stellen voor persoonlijk gebruik. Elk ander gebruik valt onder de beperkingen van het auteursrecht, in het bijzonder met betrekking tot de verplichting de bron uitdrukkelijk te vermelden bij het aanhalen van gegevens uit deze studie. Het auteursrecht betreffende de gegevens vermeld in deze studie berust bij de promotor. Het auteursrecht beperkt zich tot de wijze waarop de auteur de problematiek van het onderwerp heeft benaderd en neergeschreven. De auteur respecteert daarbij het oorspronkelijke auteursrecht van de individueel geciteerde studies en eventueel bijhorende documentatie, zoals tabellen en figuren. ii iii Dankwoord ‘Thesissen’ is niet alleen het meervoud van het woord ‘thesis’, het is ook een werkwoord. Na talloze uren ‘thesissen’ is het eindelijk zo ver en schrijf ik mijn dankwoord. Dit biedt mij de mogelijkheid om een aantal personen te bedanken zonder wie het niet mogelijk zou geweest zijn om dit proefschrift tot een goed einde te brengen. In eerste instantie uit ik mijn dankbaarheid aan mijn promotor, prof. dr. Koenraad Jonckheere. Naast de constructieve gespreksmomenten leerde ik dat een kritische en nieuwsgierige geest van primordiaal belang is voor de onderzoeker. Ik ben ook zeer dankbaar voor het onderwerp dat mijn promotor mij toereikte. Ondanks de vele zware loodjes kan ik nog steeds zeggen dat ik met heel veel plezier aan dit onderzoek heb gewerkt. Ook mijn collega’s van de Universiteitsbibliotheek wil ik hartelijk bedanken. Naast hun morele steun stel ik de flexibiliteit inzake mijn tewerkstelling ten zeerste op prijs. Hierdoor kon ik op enkele cruciale momenten mij volledig toeleggen op mijn proefschrift en vond ik anderzijds verstrooiing en voldoening bij het verwerken van de schitterende collectie van onze Universiteitsbibliotheek. Vervolgens wil ik ook mijn ouders uitgebreid bedanken. Eerst en vooral ben ik uiterst dankbaar voor hun onvoorwaardelijke steun en goede raad waarop ik elke dag kan rekenen. De kans om te kunnen studeren wat mij passioneert, alsook het kunnen proeven van het leven ‘op kot’, vertalen zich in een eeuwige dankbaarheid en enkele onvergetelijke herinneringen. Daarom bedank ik mijn ouders in het kwadraat voor de mooie studententijd die ik hier in Gent heb beleefd. Daarnaast bedank ik ook mijn vriendin Remke, die doorheen dit thesisproces altijd het volste vertrouwen in me had. Naast het herlezen van mijn teksten en de vele motiverende woorden zorgde haar ongebreidelde enthousiasme altijd voor een grote glimlach op mijn gezicht, desondanks het vele ‘thesisleed’. Over thesisleed gesproken, wil ik ook nog mijn goede vriend Kenneth bedanken. Hij was doorheen het thesisproces niet alleen mijn kotgenoot, maar ook een lotgenoot. De vele dagen van isolement en afzondering werden zo toch nog voorzien van enige menselijke interactie bij een zoveelste tas koffie. Ten slotte rond ik af met de woorden van Hugo Claus: “Kunst is geen papje, geen snoepje waarvoor je alleen je bek hoeft open te doen. Het is vooral een kwestie van aandacht en geconcentreerde energie.” iv v Inhoudsopgave Dankwoord iv Lijst met afkortingen viii Cataloguslijst ix Afbeeldingenlijst x Bijlagenlijst xi I. Inleiding 1 I.1 Voorstelling van het onderwerp 1 I.2 Afbakening in tijd en ruimte 3 I.3 Status quaestionis – vraagstelling 5 I.4 Methodologie 9 II. Een Antwerps fenomeen 11 II.1 Popularisering van het gastmaal van Acheloüs 11 II.1.1 Opmars van de ‘heydensche fabulen’ in woord en beeld 11 II.1.2 De picturale beeldtraditie van de godenmaaltijd 15 II.2 Collaboratie en symbiose 19 II.3 De Antwerpse schilderschool als (proto-)wetenschappelijke actor 25 II.3.1 Classificatie en de aquatische wereld 27 II.3.2 Het gastmaal van Acheloüs als conversatiestuk 33 III. Besluit 39 IV. Catalogus 41 V. Bibliografie 107 VI. Afbeeldingen 117 VII. Bijlagen 135 vi vii Lijst met afkortingen Afb. = afbeelding Cat. n° = catalogusnummer Cfr. = confer: vergelijk/verwijst naar Cfr. infra = zie hieronder: verwijst naar later in de tekst Cfr. supra = zie hierboven: verwijst naar eerder in de tekst Inv. n° = inventarisnummer n. Chr. = christelijke jaartelling: na Christus S.l. = Sine locus: locatie onbekend S.n. = Sine nomine: naam onbekend S.d. = sine dato: datum onbekend v. Chr. = christelijke jaartelling: voor Christus viii Cataloguslijst Voorrede p. 41 Stamboom p. 42 Cat. n° 1: Hendrick De Clerck, Het banket van Acheloüs (1600-1610). Prado Museum, Madrid. p. 43 Cat. n° 2: Anoniem (kopie naar Hendrick De Clerck), Het feestmaal van Acheloüs (1600-1630). Privécollectie p. 47 (Sine locus). Cat. n° 3: Peter Paul Rubens en Jan Brueghel de Oudere, Het feestmaal van Achelaos (1614-1615). Metropolitan p. 49 Museum of Art, New York. Cat. n° 4: Hendrick Van Balen, Het gastmaal van Acheloüs (1605-1608). Musée Denys Puech, Rodez. p. 57 Cat. n° 5: Anoniem (kopie naar Hendrick Van Balen), Het gastmaal van Acheloüs (1605-1632). Kulturstiftung p. 59 Dessau-Wörlitz, Wörlitz. Cat. n° 6: Jan Pauwel Gillemans de Oudere (kopie naar Hendrick Van Balen), Het banket van Acheloüs (1628- p. 61 1676). N.Y. Vassar College Art Department 1965, Poughkeepsie. Cat. n° 7: Anoniem (kopie naar Hendrick Van Balen), Het banket van Acheloüs (1605-1608). Privécollectie (Sine p. 63 locus). Cat. n° 8: Jan Brueghel de Jongere en anonieme meester uit de omgeving Hendrick Van Balen, Het feestmaal van p. 65 Acheloüs (1625-1632). Privécollectie (Sine locus). Cat. n° 9: Hendrick Van Balen, Godenmaaltijd (1605-1632). Privécollectie (Sine locus). p. 67 Cat. n° 10: Hendrick Van Balen en Jan Brueghel de Jongere, Het gastmaal van Acheloüs (1625-1632). p. 69 Privécollecte (Sine locus). Cat. n° 11: Hendrick Van Balen en Jan Brueghel de Jongere, Het gastmaal van Acheloüs (1625-1632). Dayton Art p. 71 Institue, Daython (Ohio). Cat. n° 12: Hendrick Van Balen en Jan Brueghel de Jongere, Het gastmaal van Acheloüs (1625-1632). Wallraf- p. 73 Richartz-Museum & Foundation Corboud, Keulen. Cat. n° 13: Hendrick Van Balen, Het feestmaal van Acheloüs (1614-1632). Privécollectie (Sine locus). p. 75 Cat. n° 14: Hans Jordaens III, Godenmaaltijd (1620-1643). Koninklijk Kabinet van Schilderijen Mauritshuis, Den p. 77 Haag. Cat. n° 15: Adriaen van Stalbemt, Godenmaaltijd op een rotsachtige kust (1614-1662). Privécollectie (Sine locus). p. 79 Cat. n° 16: Adriaen van Stalbemt, Het feest van Achelaos (1625-1662). Privécollectie (Sine locus). p. 81 Cat. n° 17: Frans Francken de Jongere, Een godenverzameling met op zee de triomf van Neptunus en Amphitrite p. 83 (1600-1630). Privécollectie (Sine locus). Cat. n° 18: Frans Francken de Jongere, Joos de Momper en Jan Brueghel de Jongere, Godenmaaltijd (1614-1630): p. 85 Privécollectie, Madrid Cat. n° 19: Frans Francken de Jongere, Feestmaaltijd ter gelegenheid van het huwelijk van Neptunus en Amphitrite p. 87 (1614-1630). Privécollectie (Sine locus). Cat. n° 20: Hendrick Van Balen, Het feestmaal van Acheloüs (1625-1632). Museum Wuyts-Van Campen en Baron p. 87 Caroly, Lier. Cat. n° 21: Artus Wolffort, Het gastmaal van Achelaos voor Theseus en Pirithoos (1625-1633). Herzog Anton p. 91 Ulrich-Museum, Braunschweig. Cat. n° 22: Gerard Seghers, Het gastmaal van Achelaos (1625-1633). Nationalmuseum, Stockholm. p. 95 Cat. n° 23: Anoniem (kopie naar Artus Wolffort en Gerard Seghers), Het gastmaal van Achelaos (1625-1633). p. 97 Kunsthistorisches Museum, Wenen. Cat. n° 24: Anoniem (gedeeltelijke kopie naar Artus Wolffort en Gerard Seghers), Het gastmaal van Achelaos p. 99 (1625-1640). Privécollectie La Caze, Parijs. Cat. n° 25: Anoniem (gedeeltelijke kopie naar Artus Wolffort en Gerard Seghers), Het gastmaal van Achelaos p. 101 (1625-1640). Privécollectie, Milaan. Cat. n° 26: Moyses van Wtenbrouck, De maaltijd van Theseus en Piri bij de stroomgod Achelaos (1635-1647). p. 103 Herzog Anton Ulrich-Museum, Braunschweig. Cat. n° 27: Jan Steen, Theseus bij Acheloüs (1659-1660). Phoenix Art Museum, Phoenix. p. 105 ix Afbeeldingenlijst Afb. 1: Bernard Salomon, Het gastmaal van Acheloüs (1557). Houtsnede, afkomstig uit: Bernard Salomon, p. 117 Illustrations de la Métamorphose d’Ovide figurée (Lyon: Tournes, 1557). Afb. 2: Peter van der borcht, Het gastmaal van Acheloüs (1591). Houtsnede, afkomstig uit: Peter van der Borcht p. 117 en Johannus Moretus, Ovidii Nasonis Metamorphoses (Antwerpen: Ex officina Plantiniana, 1591). Afb. 3: Crispijn de Passe de Jongere, Het feestmaal van Acheloüs (1636-1670): Rijksmuseum, Amsterdam. p. 118 Afb. 4: Hendrick Goltzius, Vertumnus en Pomona (1613): Rijksmuseum, Amsterdam. p. 118 Afb. 5: Marcantonio Raimondi naar Raphael, Oordeel van Parijs (1517-1520): Rijksmuseum, Amsterdam. p. 119 Afb. 6: Hendrick Goltzius naar Bartholomeus Spranger, Bruiloft van Cupido en Psyche (1587): Rijksmuseum, p. 119 Amsterdam. Afb. 7: Raphael, Bruiloft van Cupido en Psyche (1518): Villa Farnesina (Loggia di Amore e Psiche), Rome. p. 120 Afb. 8: Hans Rottenhammer in samenwerking met Jan Brueghel de Oudere, Godenmaaltijd (1600): The p. 120 Hermitage, Sint-Petersburg. Afb. 9: Hendrick Van Balen in samenwerking met Jan Brueghel de Oudere, Bruiloft van Bacchus en Ariadne (ca. p. 121 1610): Koninklijk Museum voor Schone Kunsten, Brussel. Afb. 10: Hendrick Van Balen, Bruiloft van Peleus en Thetis (1600-1632): Koninklijk Museum voor Schone p. 121 Kunsten, Brussel. Afb. 11: Frans Francken de Jongere, Godenmaaltijd (1615-1625): Privécollectie, Mainz. p. 122 Afb. 12: Atelier van Frans Francken de Jongere, Triomf van Neptunus en Amphitrite (1610-1630): Privécollectie p. 122 (Sine locus). Afb. 13: Peter Paul Rubens en Jan Brueghel de Oudere, Slag van de amazonen (1598-1600): Stiftung Preußische p. 123 Schlößer und Gärten Berlin-Brandenburg, Potsdam. Afb. 14: Jan Brueghel De Jongere, Allegorie van de schilderkunst (1625-1678): Privécollectie (Sine locus). p. 123 Afb. 15: Peter Paul Rubens, Portret van Jan Brueghel de Oudere en zijn gezin (1613-1615): Courtauld Gallery, p.
Load more

Recommended publications
  • STUDIEN ZUR IKONOGRAPHIE DES KUNSTBETRACHTERS Im 17., 18
    STUDIEN ZUR IKONOGRAPHIE DES KUNSTBETRACHTERS im 17., 18. und 19. Jahrhundert Von der Philosophischen Fakultät der Rheinisch-Westfälischen Technischen Hochschule Aachen zur Erlangung des akademischen Grades eines Doktors der Philosophie genehmigte Dissertation vorgelegt von Heinrich Silvester Johannes Becker aus Ulm/Donau Berichter: Universitätsprofessor Dr. phil. Andreas Beyer Universitätsprofessor Dr. phil. Theo Buck Professurvertreter Dr. phil. Alexander Markschies Tag der mündlichen Prüfung: 21. 01. 2005 Diese Dissertation ist auf den Internetseiten der Hochschulbibliothek online verfügbar Rachel und meinen Eltern Wem ich danken möchte: - Prof. Dr. Adreas Beyer, der sich ohne Umschweife dazu bereit erklärte, die Betreuung dieser Arbeit von seinem Vorgänger zu übernehmen - Prof. Dr. Hans Holländer, dem besagten Vorgänger, von dem der entscheidende Anstoß zur Themen- findung kam - Prof. Dr. Walter Grasskamp für sein Interesse und seine Hinweise - Prof. Dr. Theo Buck für ein offenes Ohr und die umgehende Bereitschaft als Berichter zu fungieren - Professurvertreter Dr. Alexander Marschies für die freundliche und unkomplizierte Art, mit der er die Aufgabe des Gutachters übernahm - meiner Tochter Rachel und ihrer Mutter Viola Kramer für die vielen Entbehrungen, die sie im Lauf der Jahre - wenn auch nicht immer ganz freiwillig - auf sich genommen haben, und für ihr oft mühevol- les Streben, mich im ‘richtigen’ Leben zu halten - meinen Eltern für ihre bereitwillige Unterstützung in jeder Hinsicht - Gabriela Ruhmann, ohne die und deren Verständnis,
    [Show full text]
  • HNA April 11 Cover-Final.Indd
    historians of netherlandish art NEWSLETTER AND REVIEW OF BOOKS Dedicated to the Study of Netherlandish, German and Franco-Flemish Art and Architecture, 1350-1750 Vol. 28, No. 1 April 2011 Jacob Cats (1741-1799), Summer Landscape, pen and brown ink and wash, 270-359 mm. Hamburger Kunsthalle. Photo: Christoph Irrgang Exhibited in “Bruegel, Rembrandt & Co. Niederländische Zeichnungen 1450-1850”, June 17 – September 11, 2011, on the occasion of the publication of Annemarie Stefes, Niederländische Zeichnungen 1450-1850, Kupferstichkabinett der Hamburger Kunsthalle (see under New Titles) HNA Newsletter, Vol. 23, No. 2, November 2006 1 historians of netherlandish art 23 S. Adelaide Avenue, Highland Park, NJ 08904 Telephone/Fax: (732) 937-8394 E-Mail: [email protected] www.hnanews.org Historians of Netherlandish Art Offi cers President - Stephanie Dickey (2009–2013) Bader Chair in Northern Baroque Art Queen’s University Kingston ON K7L 3N6 Canada Vice-President - Amy Golahny (2009–2013) Lycoming College Williamsport, PA 17701 Treasurer - Rebecca Brienen University of Miami Art & Art History Department PO Box 248106 Coral Gables FL 33124-2618 European Treasurer and Liaison - Fiona Healy Seminarstrasse 7 D-55127 Mainz Germany Board Members Contents Dagmar Eichberger (2008–2012) HNA News ............................................................................1 Wayne Franits (2009–2013) Matt Kavaler (2008–2012) Personalia ............................................................................... 2 Henry Luttikhuizen (2009 and 2010–2014) Exhibitions
    [Show full text]
  • Julius S. Held Papers, Ca
    http://oac.cdlib.org/findaid/ark:/13030/kt3g50355c No online items Finding aid for the Julius S. Held papers, ca. 1921-1999 Isabella Zuralski. Finding aid for the Julius S. Held 990056 1 papers, ca. 1921-1999 Descriptive Summary Title: Julius S. Held papers Date (inclusive): ca. 1918-1999 Number: 990056 Creator/Collector: Held, Julius S (Julius Samuel) Physical Description: 168 box(es)(ca. 70 lin. ft.) Repository: The Getty Research Institute Special Collections 1200 Getty Center Drive, Suite 1100 Los Angeles 90049-1688 [email protected] URL: http://hdl.handle.net/10020/askref (310) 440-7390 Abstract: Research papers of Julius Samuel Held, American art historian renowned for his scholarship in 16th- and 17th-century Dutch and Flemish art, expert on Peter Paul Rubens, Anthony van Dyck, and Rembrandt. The ca. 70 linear feet of material, dating from the mid-1920s to 1999, includes correspondence, research material for Held's writings and his teaching and lecturing activities, with extensive travel notes. Well documented is Held's advisory role in building the collection of the Museo de Arte de Ponce in Puerto Rico. A significant portion of the ca. 29 linear feet of study photographs documents Flemish and Dutch artists from the 15th to the 17th century. Request Materials: Request access to the physical materials described in this inventory through the catalog record for this collection. Click here for the access policy . Language: Collection material is in English Biographical / Historical Note The art historian Julius Samuel Held is considered one of the foremost authorities on the works of Peter Paul Rubens, Anthony van Dyck, and Rembrandt.
    [Show full text]
  • Encyklopédia Kresťanského Umenia
    Marie Žúborová - Němcová: Encyklopédia kresťanského umenia Anton Veľký - (356); tiež Anton z Komy, Anton Egyptský, Anton Pustovník, Anton opát; v angl. umení označovaný ako Anton opát; používaný opát, kresťanský svätec a pustovník, narodený v Egypte, kde potom, čo rozdal svoj majetok, strávil veľa rokov na púšti; zakladateľ asketického života; uzdravoval chorých počas epidémií v 11.st. (epidémia ruže známa ako oheň sv. Antonína); otec mníšstva; zobrazovaný ako fúzatý starec v mníšskej kutne s kapucňou, palicou v tvare písmena tau (pozri kríž egyptský antonský), tau sa objavuje v bielej alebo modrej aj na vrchnej strane jeho plášťa; v ruke drží zvonček a sprevádza ho prasa, ktoré má niekedy zvonček zavesený na krku (bravčová masť vraj používaná ako liek proti ohňu sv. Antona; v inom výklade zvonček na odháňanie zlých duchov a nepriamo odkaz na pokušenie sv. Antona; neskorokeltské reliéfy na krížoch s výjavmi zo života sv. Antona ovplyvnené koptským umením (abstrahovanie reálneho tvaru v spojení so symbolikou významu a kompozíciou horor vacui); postava Antonína jednou z postáv na stĺpe morovom; hlavným námetom so sv. Antonom je Pokušenie sv. Antona; pozri Pavol Pustovník; sviňa (Biedermann); koptské umenie; kríž antonský http://be.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BD%D1%82%D0%BE%D0%BD%D1%96%D0%B 9_%D0%92%D1%8F%D0%BB%D1%96%D0%BA%D1%96 http://www.flickr.com/photos/28433765@N07/8602834641/in/photostream/ http://www.adolphus.nl/xus/antongameriknmusea.html C. Crivelli: Sv. Anton Veľký, sv. Hieronymus a sv. Ondrej (predela oltárneho triptychu, 1482) Heslo ANTON VEĽKÝ - AP Strana 1 z 55 Marie Žúborová - Němcová: Encyklopédia kresťanského umenia Sv.
    [Show full text]
  • The Rubenianum Quarterly
    2012 The Rubenianum Quarterly 4 Rubens House and Rubenianum host important heritage event Dear Friends of the Rubenianum, On 18 October, the Rubens House and the Rubenianum were honoured by a Looking back at 2012, we can only memorable event, including a princely visit. On that evening, the King Baudouin be pleased at the momentum that the Foundation organized the annual festive gathering of its numerous heritage funds and Rubenianum community has gained their representatives. Given the recent collaborations between the Foundation and both the Rubens House and the Rubenianum, Antwerp served as an obvious location in the course of the past year: the for this year’s event. publication of a new Corpus volume; The meeting was preceded by a private visit of HRH Prince Lorenz, Patron of an intensified cooperation between the Heritage Fund of the King Baudouin Foundation. Under the expert guidance the Rubenianum and the RKD in of its curator Ben van Beneden, the Prince paid an extensive visit to the recently enriched Rubens House collection. After this visit, the intimate atmosphere of The Hague on the one hand and with the Kolveniershof’s attic offered a suitable setting for an exclusive viewing of the Antwerp’s Koninklijk Museum voor de Ganay Manuscript. This fascinating album is one of four known copies after the Schone Kunsten on the other; the lost theoretical notebook of Peter Paul Rubens. Purchased at the beginning of 2012 growing popularity of the Rubenianum by the King Baudouin Foundation, it was given on long-term loan to the Rubens lectures; the increased recognition from House.
    [Show full text]
  • Open Access Version Via Utrecht University Repository
    Philosopher on the throne Stanisław August’s predilection for Netherlandish art in the context of his self-fashioning as an Enlightened monarch Magdalena Grądzka Philosopher on the throne Magdalena Grądzka Philosopher on the throne Stanisław August’s predilection for Netherlandish art in the context of his self-fashioning as an Enlightened monarch Magdalena Grądzka 3930424 March 2018 Master Thesis Art History of the Low Countries in its European Context University of Utrecht Prof. dr. M.A. Weststeijn Prof. dr. E. Manikowska 1 Philosopher on the throne Magdalena Grądzka Index Introduction p. 4 Historiography and research motivation p. 4 Theoretical framework p. 12 Research question p. 15 Chapters summary and methodology p. 15 1. The collection of Stanisław August 1.1. Introduction p. 18 1.1.1. Catalogues p. 19 1.1.2. Residences p. 22 1.2. Netherlandish painting in the collection in general p. 26 1.2.1. General remarks p. 26 1.2.2. Genres p. 28 1.2.3. Netherlandish painting in the collection per stylistic schools p. 30 1.2.3.1. The circle of Rubens and Van Dyck p. 30 1.2.3.2. The circle of Rembrandt p. 33 1.2.3.3. Italianate landscapists p. 41 1.2.3.4. Fijnschilders p. 44 1.2.3.5. Other Netherlandish artists p. 47 1.3. Other painting schools in the collection p. 52 1.3.1. Paintings by court painters in Warsaw p. 52 1.3.2. Italian paintings p. 53 1.3.3. French paintings p. 54 1.3.4. German paintings p.
    [Show full text]
  • PIETER GYSELS (1621 – Antwerp – 1690) A
    VP4090 PIETER GYSELS (1621 – Antwerp – 1690) A Townscape with Figures working in Bleaching Fields in the foreground On copper – 9⅞ x 12⅜ ins (22.6 x 31.6cm) PROVENANCE R. H. van Schaik, Wassenaar, 1934 (as Jan Brueghel I) Sale, Dorotheum, Vienna, 29-30 June 1939 (as Jan Brueghel I) Mossel Sale, Muller, Amsterdam 11-18 March, 1952 (as Jan Brueghel I) EXHIBITED P. de Boer, De Helsche en de Fluweelen Brueghel, Amsterdam, Feb-March 1934, no. 71 (as Jan Brueghel I) LITERATURE Peter Sutton, exh. cat. The Age of Rubens, Museum of Fine Arts, Boston, Sept 1993 to January 1994; Toledo Museum of Art, Feb 1994 to April 1994, p. 476, illustr. NARRATIVE In a large green meadow, bordered by a canal, men and women are occupied in various activities connected with washing and bleaching linen. A woman draws water from a well, while washerwomen labour in an open washhouse, or rinse items of laundry in narrow tanks of water. Some hang out garments to dry on a line and others lay them on the grass to bleach in the sun. Over to the right, small pieces of linen and articles of clothing are spread out in neat patterns and, in the foreground, women peg out long strips of uncut cloth in parallel lines. A cow and two sheep graze nearby, while children play in the spring sunshine. On the far side of the field, a tall thatch-roofed farmhouse can be seen and, beyond it, a cluster of village houses. A shaft of sunlight illuminates the mellow, red brickwork and highlights the fresh green foliage of trees.
    [Show full text]
  • Dutch and Flemish Art in Russia
    Dutch & Flemish art in Russia Dutch and Flemish art in Russia CODART & Foundation for Cultural Inventory (Stichting Cultuur Inventarisatie) Amsterdam Editors: LIA GORTER, Foundation for Cultural Inventory GARY SCHWARTZ, CODART BERNARD VERMET, Foundation for Cultural Inventory Editorial organization: MARIJCKE VAN DONGEN-MATHLENER, Foundation for Cultural Inventory WIETSKE DONKERSLOOT, CODART English-language editing: JENNIFER KILIAN KATHY KIST This publication proceeds from the CODART TWEE congress in Amsterdam, 14-16 March 1999, organized by CODART, the international council for curators of Dutch and Flemish art, in cooperation with the Foundation for Cultural Inventory (Stichting Cultuur Inventarisatie). The contents of this volume are available for quotation for appropriate purposes, with acknowledgment of author and source. © 2005 CODART & Foundation for Cultural Inventory Contents 7 Introduction EGBERT HAVERKAMP-BEGEMANN 10 Late 19th-century private collections in Moscow and their fate between 1918 and 1924 MARINA SENENKO 42 Prince Paul Viazemsky and his Gothic Hall XENIA EGOROVA 56 Dutch and Flemish old master drawings in the Hermitage: a brief history of the collection ALEXEI LARIONOV 82 The perception of Rembrandt and his work in Russia IRINA SOKOLOVA 112 Dutch and Flemish paintings in Russian provincial museums: history and highlights VADIM SADKOV 120 Russian collections of Dutch and Flemish art in art history in the west RUDI EKKART 128 Epilogue 129 Bibliography of Russian collection catalogues of Dutch and Flemish art MARIJCKE VAN DONGEN-MATHLENER & BERNARD VERMET Introduction EGBERT HAVERKAMP-BEGEMANN CODART brings together museum curators from different institutions with different experiences and different interests. The organisation aims to foster discussions and an exchange of information and ideas, so that professional colleagues have an opportunity to learn from each other, an opportunity they often lack.
    [Show full text]
  • 'From Nature': Sixteenth Century Netherlandish Artistic Theory And
    TABLE OF CONTENTS PART I Introduction I. Drawing ‘from nature’: sixteenth century Netherlandish artistic theory and practice I.1. Theory I.2. Practice II. Case studies II.1. Jan Gossaert II.2. Jan van Scorel II.3. Maarten van Heemskerck II.4. Hieronymus Cock II.5. Tobias Verhaecht Conclusion Bibliography PART II List of illustrations Illustrations Illustration front page: Maarten van Heemskerck, Forum Romanum seen from the Capitol (detail), Berlin, Staatliche Museum, Kupferstichkabinett, inv. KdZ 6696. Pen and brown ink, washed with bistre, 216 x 555 mm, signed and dated: Martijn hemskeric 1535 INTRODUCTION During the sixteenth century, many Netherlandish artists1 made a study trip to Italy, and more in particular to Rome, mainly as a completion of the artistic education they had started in their native country. Having arrived in the southern peninsula, they looked for prestigious commissions or employment in an Italian workshop. Many artists returned home after some years, others built up a life and career in the city and stayed. It has been generally acknowledged that northern artists travelled to Italy to learn from Antiquity and their contemporary Italian masters and that in Rome in particular, they made drawings of all the things they admired in the city which they could use in their work. Nonetheless, it remains questionable to what extent and for which purposes northern artists have collected visual material in Rome. Furthermore, it is certainly not clear if the practice of drawing ‘from nature’ may be regarded as one of the main reasons for sixteenth century northern artists to set off for a journey southwards.
    [Show full text]
  • Catalogue Iii Katalog
    ONE OF THE LEADING AUCTION HOUSES IN EUROPE KATALOG III GEMÄLDE ALTE MEISTER – TEIL 1 CATALOGUE III OLD MASTER PAINTINGS – PART 1 AUKTIONEN / AUCTIONS: DONNERSTAG, 25. & FREITAG, 26. MÄRZ 2021 KATALOG Besichtigung:* Samstag, 20. März – Dienstag, 23. März 2021 CATALOGUE THURSDAY, 25 & FRIDAY, 26 MARCH 2021 III Exhibition:* Saturday, 20 March – Tuesday, 23 March 2021 DONNERSTAG THURSDAY * Unter Vorbehalt / Subject to reservation OLD MASTER PAINTINGS PART I A126_Zwischentitel.indd 14-15 05.03.21 10:26 OLD MASTER PAINTINGS PART I A126_Zwischentitel.indd 14-15 05.03.21 10:26 561 UMBRISCH/TOSKANISCHER MEISTER SCHOOL OF UMBRIA/TUSCANY, DES 16. JAHRHUNDERTS 16TH CENTURY JESUS AUF DEM SALBSTEIN MIT MARIA UND THE BODY OF THE DEAD CHRIST ON THE JOSEF VON ARIMATHÄA EMBALMING STONE WITH MARY AND JOSEPH OF ARIMATHEA Öl auf Holz. Parkettiert. 79 x 60 cm. Oil on panel. Parquetted. In aufwändig gearbeitetem vergoldeten Rahmen. 79 x 60 cm. In elaborate gilt frame. Der Leichnam Christi wird in aufrecht sitzender Haltung von Maria gestützt und mit beiden Händen gehalten. The body of Christ is supported and held with both Rechts Josef von Arimathäa, der bibelgemäß das Recht hands in an upright seated position by the Virgin Mary. der Grablegung von Pilatus erhalten hat und hier mit Joseph of Arimathea is shown on the right clasping ineinandergelegten Händen gezeigt wird. Seiner Würde his hands. According to the Bible, he received permis- und Bedeutung entsprechend trägt er eine rote, auf- sion for Christ’s entombment from Pilate. fallende Kopfbedeckung sowie ein leuchtend rotes A prototype for this painting is a work with the same Gewand, darüber einen grünlich schimmernder Man- subject by Pietro Perugino (ca.
    [Show full text]
  • 8C4e96 2020Themabrochure M
    Beste wagenbouwers, Het hertogdom Brabant heeft een rijke De themabrochure heeft dit jaar de vorm geschiedenis, óók in de schilderkunst. van een schilderspalet. Een belangrijk en Daarom dit jaar het thema “MET VERVE”. veelzijdig instrument voor schilders. Vooral Verwijzend naar de kunst van het verven, handig om verf te kunnen verdunnen en te schilderen. mengen met andere kleuren maar bovenal een persoonlijk stuk gereedschap. Daardoor Het overbrengen of opwekken van divers in vorm, grootte, materiaal en in een gevoelens en emoties door gebeurtenissen, links- of rechtshandige uitvoering. Laat landschappen of personen te vangen het palet daarom ook symbool staan voor en te vereeuwigen in kleurrijke jullie zoektocht naar de onderwerpen voor taferelen. Het spelen met kleuren, de 63ste theaterparade van Brabantsedag licht en donker, contrast en diepte. Heeze. De grootste theaterparade van het Maar ook verwijzend naar de schilders. jaar 2020 als een mooi mengsel van 16 De kunstenaars, enthousiast en gedreven, creatieve presentaties geïnspireerd op het met kwast en penseel. Schilderijen, doeken, werk van Brabantse schilders. meesterwerken die blijven inspireren. Ook Veel plezier en succes! jullie. Kunstwerken die jullie inspireren tot fantastische ontwerpen en verrassende Themacommissie Stichting Brabantsedag, presentaties. Mark Damen, Klaasje Douma, Henk Kemperman, Nathalie Nuijts, Dus zeker ook verwijzend naar jullie zelf, de Boukje van Ettro en Frank van Lierop drijvende krachten achter de Brabantsedag. Vrijwilligers en wagenbouwers die elk jaar Heeze, 7 november 2019 opnieuw “met verve”, inzet en passie, prestaties blijven overtreffen. Verantwoording Specifieke kaders voor dit thema: “MET VERVE”, een knipoog naar schilderen en de • Het tafereel, het verhaal of de gebeurtenis van schilderkunst en een eerbetoon aan alle vrijwilligers en het gekozen schilderij mag niet letterlijk worden wagenbouwers van de Brabantsedag Heeze die elk jaar uitgebeeld of nagebouwd.
    [Show full text]
  • Peter Paul Rubens – Cultural Entrepreneur Avant La Lettre
    Erasmus University Rotterdam Faculty of History and Arts Peter Paul Rubens – Cultural Entrepreneur avant la lettre A case study in the economic history of the arts Thesis for the M.A. degree in Art & Cultural Studies Cultural Economics & Cultural Entrepreneurship Fu Lo 314699 [email protected] July 2009 Supervisor: Dr. Filip R. R. Vermeylen Second Reader: Dr. Karolien de Clippel Abstract This thesis is an interdisciplinary research that connects (cultural) economics with history of art through a case study of the great Baroque master Peter Paul Rubens (1577-1640). Rubens has always been a significant icon in history; probably because of his versatile roles during his life. Besides being a genuine artist he was a humanistic scholar and a pacifying diplomat. And as the title of this thesis suggests, Rubens‘s extraordinary awareness and ability towards the business of art is the main focus in this thesis, as he epitomizes the notion of a ‗cultural entrepreneur‘ in the seventeenth century. Using economic theories we can identify Rubens‘s entrepreneurial mind and activities through the way of producing, organizing, transmitting and distributing art. Historical evidence shows that Rubens was indeed very familiar with certain economic concepts, such as division of labor, quality control, market segregation and even customer relationship management. The structure of this thesis can thus be divided into three parts: a literature review on the economic history of the arts, background introduction of Rubens and his time, and finally an economic interpretation of his artistic activities. The main findings of the thesis will be demonstrated in three parts, being the supply, the demand, and the price level of Rubens‘s art, respectively.
    [Show full text]