HALK EDEBİYATI TEST - 1

1. Eğitimleri daha çok sözlü kültür birikimine daya- 5- Güney Anadolu’da, Toroslarda, Türkmen aşiretleri nan, daha çok kırsal kesime ve yeniçeri ocaklarına arasında yaşamış bir şairimizdir. Pek çok yeri dola- has olan kişilerin, din ve tasavvuf çevrelerinden şan, yaşamı, doğayı seven bir şairdir. Şiirlerinde olan kişilerin ve halkın kendisinin oluşturduğu ve coşkun bir lirizm, içtenlik vardır. Çoğunlukla sevgi- Orta Asya geleneğine dayalı bir edebiyattır. Bugün liyi kömür gözlüye, kuğuya, sunaya benzeterek gü- de bir ölçüde yaşamakta olan bu edebiyat geleneği, zellikleri, sevinci, üzüntüyü, dile getirir. Elif’e olan Türklerin Orta Asya edebiyat geleneklerinin aşkı onu diyar diyar dolaştırmıştır. İslâmiyet ve yeni yaşayış şart ve şekilleri içinde te- Yukarıda bahsedilen şairimiz aşağıdakilerden kabül etmiş millî edebiyatlarıdır. hangisidir? Yukarıdaki parçada sözü edilen edebiyat döne- A) Dadaloğlu mi aşağıdakilerden hangisidir? B) Köroğlu A) Halk edebiyatı C) Karacaoğlan B) Divan edebiyatı D) Mevlana C) İslamiyet öncesi Türk edebiyatı E) Sultan D) Milli edebiyat E) Cumhuriyet dönemi Türk edebiyatı 6. Anadolu’nun pek çok yerini dolaşan, yaşamı, do- ğayı seven şair, “Ferman padişahın dağlar bizimdir” 2. Medrese öğrenimi görmüş, Osmanlı-Rus Savaşı diyerek dağlara çıkmış Türkmenlerin mecburi iska- sırasında memleketine dönmüştür. Divan edebiya- na zorlanması karşısında ayaklanan Türkmenlerin tından etkilenmiş, kaside, gazel ve tahmisler yaz- sözcülüğünü üstlenmiştir. mıştır. Divanı ve Sergüzeşt-name adlı eseri vardır. Yukarıda bahsedilen şairimiz aşağıdakilerden Sergüzeşt-name adlı eserde kendi hayatını anlatmış-

hangisidir? tır. A) Köroğlu Yukarıda bahsedilen şairimiz aşağıdakilerden B) Dadaloğlu hangisidir? C) A) Köroğlu D) Karacaoğlan B) Erzurumlu Emrah E) Aşık Ömer C) Aşık Ömer D) Bayburtlu Zihni 7. XIII. yüzyılda yaşamış mutasavvıf bir düşünürdür. E) Aşık Veysel Şatıroğlu Eşitlikçi, insancıl, ahlaki erdemleri gözeten bir dü- şünce sistemini yansıtır. “Makalat” adlı eseri vardır. 3. Abdülmecit döneminde İstanbul’a gelmiş, dönemi- www.edebiyatokulu.com Alevi-Bektaşi geleneğini kırsal kesimlerden kentle- nin ileri gelenlerini yerdiği için memleketi olan re doğru yaymıştır. Kayseri’nin Develi ilçesine geri dönmek zorunda Yukarıda bahsedilen şairimiz aşağıdakilerden kalmıştır. Yergi ve mizah konulu şiirleriyle başarılı hangisidir? örnekler veren sanatçı hem sofuları, hem kötü yöne- ticileri kıyasıya eleştirmiştir. A) B) Yukarıda bahsedilen şairimiz aşağıdakilerden C) Hacı Bayram-ı Veli hangisidir? D) Hacı Bektaş-ı Veli A) Dertli E) Erzurumlu İbrahim Hakkı B) Gevheri C) 8. Bektaşi tarikatına bağlı bir tekke şairidir. Tüm D) Seyrani şiirlerini hece ölçüsüyle yazmış, Kanuni döneminde E) Karacaoğlan İran şahı Tahmasb propagandasını yaptığı ve bir köylü ayaklanmasına önderlik yaptığı gerekçesiyle 4. Birçok yeri gezmiş ve savaşlara katılmıştır. Saz Hızır Paşa tarafından ’ta asılarak öldürülmüş- şairleri içinde en çok şiir yazan şairimizdir. Koşma, tür. semai, varsağı türünde daha başarılı olmuştur. Dili Yukarıda bahsedilen şairimiz aşağıdakilerden diğer şairlerinkinden biraz ağırdır. Divan şairlerin- hangisidir? den etkilenmiştir. 1500’e yakın şiiri vardır. Yukarıda yapılan açıklama hangi şairimize ait A) Hacı Bektaş-ı Veli olabilir. B) Kaygusuz Abdal C) Pir Sultan Abdal A) Aşık Ömer D) Hacı Bayram-ı Veli B) Karacaoğlan E) Nesimi C) Dadaloğlu

D) Köroğlu

E) Seyrani http://edebiyatokulu.com/ Türk Dili ve Edebiyatı Kaynak Sitesi Sayfa 1

HALK EDEBİYATI TEST - 1

9. Gençliğinde gurbete çıkmış, birçok yer gezmiştir. 13. I. Maniler hecenin yedili kalıbı ile söylenir. Divan edebiyatından da etkilenen şair asıl ününü II. Tek dörtlükten oluşur. heceyle yazdığı şiirlerde göstermiştir. Şairin en ün- III. Kafiye düzeni aaxa şeklindedir. lü şiiri, saz çalmayı günah sayan yobazlığı eleştir- IV. Manide ilk iki dize, kendinden sonra gelen ve asıl diği “Taşlama”dır. (Şeytan Bunun Neresinde) maksadı anlatacak olanlardan ayrılır. V. Mani- lerde konu sınırı yoktur. Yukarıda bahsedilen şairimiz aşağıdakilerden VI. Aşk, toplum olayları, ölüm, iyilikler, evlat sevgisi hangisidir? gibi konular işlenir. A) Seyrani VII. Mani’nin düz mani, kesik mani, yedekli mani, B) Dertli cinaslı mani gibi türleri vardır. C) Gevheri Yukarıda mani ile ilgili verilen bilgilerden kaçı D) Pir Sultan Abdal doğrudur? E) Bayburtlu Zihni A) 3 B) 4 C) 5 D) 6 E) 7

10.Tasavvuf edebiyatının en önemli sanatçısıdır. 14. Türkü Anonim halk şiiri nazım biçimidir. Söyleye- 13.yüzyılda yaşadığı bilinmektedir. Konya’ya gelip ni belli olan Türküler de vardır. Türkü, yapısı yönün- belli bir süre burada kalmıştır. Farsça yazdığı den iki bölümden oluşur. Birinci bölüm türkünün asıl “Mesnevi” adlı eseriyle tanınmıştır. Engin görüşüy- sözlerinin bulunduğu bölümdür. Buna bent adı verilir. le ve insan sevgisiyle tüm insanlığı etkileyen şairi- İkinci bölüm ise her bendin sonunda tekrarlanan naka- mizin en önemli eserleri: Fihi Ma Fih, Mektubât, rattır. Buna ------ya da ------denir. Mecalis-i Seba Yukarıdaki parçada boş bırakılan yere aşağıdaki- Yukarıda bahsedilen şairimiz aşağıdakilerden lerden hangileri getirilmelidir?

hangisidir?

A) Mevlana A) Koşuk – Koşma B) Yunus Emre B) Sav – Sagu C) Kaygusuz Abdal C) Kavuştak – bağlama D) Pir Sultan Abdal D) Saz – Kopuz E) Hacı Bayram-ı Veli E) Lirik – Lir

11. Koşmalar genellikle; doğa ve insan sevgisini içeri- 15. Annenin çocuğunu uyutmak için belli bir ezgiyle yorsa ------, yiğitlikten söz ediyorsa ------, şahısların söylediği sözlü edebiyat ürünleridir. Anne çocuğuna ve toplumun kötü yönlerini tenkit ediyorsa ------adını ilişkin isteklerini, iyi dileklerini, kendi sevincini, üzün- alır. Koşmalar ait olduğu şiir türü bakımından çoğun- www.edebiyatokulu.com tülerini anlatır. Bu nazım biçimi tek veya birden fazla lukla liriktir. dörtlükten oluşabilir. 7,8 ve 9’lu hece ölçüsü ile söyle- nir. Genellikle dört mısra kendi arasında kafiyelidir. Yukarıdaki parçada boş bırakılan yere aşağıdaki- Yukarıdaki parçada bahsedilen nazım biçimi aşağı- lerden hangisi getirilmelidir? dakilerden hangisidir? A) Koçaklama – Güzelleme - Taşlama A) Mani B) Koşma C) Semai B) Güzelleme – Koçaklama – Taşlama D) Ninni E) Türkü C) Koçaklama – Taşlama– Güzelleme D) Taşlama – Güzelleme – Koçaklama 16. Aşık edebiyatı nazım şekillerinin en çok kullanılan E) Güzelleme – Taşlama – Koçaklama türüdür. Genel olarak on birli hece ölçüsüyle söylenir. (6+5) ya da (4+4+3) duraklıdır. Dize kümelenişi bakı- 12.I. Destan, her türlü konuyu içine alan, dörtlük esası mından dörtlükler halindedir. Dörtlük sayısı en az üzerine düzenlenen, biçim bakımından koşma gibi, üçtür, on ikiden de yukarı çıkmaz. Son parçada ozanın fakat ondan daha uzun bir nazım biçimidir. adı yer alır. Kafiye düzeni abab, cccb, dddb... şeklin- II. Dörtlüklerle söylenen destanda, dörtlük sayısı 33- dedir. Sevgi, doğa, türlü acılar, insanlık sevgisi, yiğitlik 99’dur. gibi konular işlenir. III. Hece ölçüsünün 11’li kalıbı ile söylenir. Yukarıdaki parçada bahsedilen nazım biçimi aşağı- IV. Konu olarak toplumu ilgilendiren, heyecana getiren dakilerden hangisidir? olaylar ele alınır. A) Mani B) Türkü C) Semai V. Kayıkçı Kul Mustafa’nın Genç Osman Destanı D) İlahi E) Koşma meşhurdur. Yukarıda numaralanmış bilgilerden hangisi destan- larla ilgili yanlış bir bilgi içermektedir? http://edebiyatokulu.com/ tarafından hazırla- nan bu soruların başka bir WEB sitesinde yayım- A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. lanması ya da herhangi bir kaynakta kullanılması kesinlikle yasaktır… http://edebiyatokulu.com/ Türk Dili ve Edebiyatı Kaynak Sitesi Sayfa 2

HALK EDEBİYATI TEST - 1

Cevap Anahtarı

1 A 7 D 13 E 2 D 8 C 14 C 3 D 9 B 15 D 4 A 10 A 16 E 5 C 11 B 17 6 B 12 B 18

http://edebiyatokulu.com/ Türk Dili ve Edebiyatı Kaynak Sitesi Sayfa 3