ushtria E premte, 28 dhjetor 2018 1

Viti i 71-të i botimitushtria Nr. 52 (827597) Botim Qendror i Ministrisë së Mbrojtjes E premte, 28 Dhjetor 2018 Kremtohet 93 vjetori i Forcës Detare Shqiptare “Ju na jepni forcë me buzëqeshjen tuaj” Detarët tanë kanë shkruar historinë e tyre të lavdishme Festa e fëmijëve ë datën 19 dhjetor 2018, në Komandën gjatë gjithë bregdetit shqiptar. Gjithashtu për Me Forcës Detare, Plepa, Durrës, u festua të nderuar festën e detarëve dhe kontributin e 93-vjetori i Krijimit të Flotës sonë Luftarake tyre në vite, mori pjesë dhe Ministri i Mbrojtjes në Garnizonin e Detare. Në këtë festë të detarëve tanë morën zonja Olta Xhaçka, Shefi i Shtabit të Përgjith- pjesë krahas kuadrove dhe detarëve të Forcës shëm të Forcave të Armatosura të Republikës së Vaut të Dejës Detare dhe ish-kuadro të Flotës Luftarake, Shqipërisë, Gjeneralbrigade Bardhyl Kollcaku, veteranë të saj, që kanë shërbyer në vite, në ish-Presidenti Rexhep Mejdani, kuadro të Min- anije dhe baza të rëndësishme të Flotës, për istrisë së Mbrojtjes... » faqe 4 Komanda Mbështetëse-Batalioni i Xhenios EOD: Kontingjenti IV me 23

efektivë niset me mision në Letoni » faqe 3 Efektivët tanë janë pjesë e Misionit të Prezencës së Përparuar të Përforcuar të NATO-s, i cili udhëhiqet nga forcat kanadeze Komanda Mbështetëse » faqe 2 FA në aksion për mbjelljen e 2.000 pemëve në Vaqarr jesëtarë të Forcave të Armatosuras iu Pbashkuan aksionit të bashkisë Tiranë duke mbjellë fidanë të rinj pranë liqenit Liqenit të Vaqarrit për pasurimin e hapësir- ave të gjelbra të kryeqytetit. Duke e cilësuar një nismë të jashtëzakonshme, në emër të Forcave të Armatosura, kolonel Përparim Gega, zëvendëskomandant...

» faqe 2 Forca Ajrore Analiza për 2018-tën dhe objektivat 2019. Stërvitjet ajrore sipas Forca Tokësore Trump emëron Sekretarin e ri të Mbrojtjes standardeve të NATO-s Medalja “Repart i Shquar” për orca Ajrore Shqiptare, si strukturë për- Batalionin e Dytë të Këmbësorisë Fbërëse e Forcave të Armatosura të Re- Pas dorëheqjes së faqe 5 publikës së Shqipërisë gjatë vitit 2018, ka realizuar me përgjegjësi dhe profesionalizëm të gjitha detyrat e ngarkuara që rrjedhin nga James Mattis Akademia e Forcave të Armatosura Direktiva e Ministrit të Mbrojtjes dhe misioni Çfarë është Kursi i Lartë i Sigurisë i kësaj Force. Për një analizim të këtyre real- vjen Patrick Shanahan izimeve, por edhe problematikave të hasura gjatë vitit, më datën 21 dhjetor 2018, në faqe 2 dhe Mbrojtjes (SCSDS) Komandën e Forcës Ajrore... » faqe 7 » faqe 5 http://www.mod.gov.al/index.php/publikime/gazeta-ushtria e-mail: [email protected] ushtria 2 E premte, 28 dhjetor 2018 zyrtare

ë mjediset e Batalionit të Xhenios (bXh) të Ko- mandës Mbështetëse u zh- villua ditën e premte, më N21 dhjetor 2018, ceremonia e nisjes së Kontingjentit IV, EOD, i cili do të marrë pjesë për 6 muaj në Camp Abazi, si pjesë e misionit të Prezencës së Përparuar të Përforcuar (enhanced Forward Presence-eFP) të NATO, si pjesë e grup-batalionit të udhëhequr nga forcat kanadeze të dislokuara në Letoni. Ceremonia e përcjelljes së kon- tingjentit u zhvillua në mjediset e Batalionit të Xhenios të Komandës Mbështetëse. Përveç kontigjentit dhe personelit të këtij batalioni në ceremoni Komanda Mbështetëse-Batalioni i Xhenios merrnin pjesë edhe përfaqësues nga komanda dhe shtabi i KM, të kryesuar nga zëvendëskomandanti i Komandës Mbështetëse, kolonel Përparim Gega, komandantët e reparteve të vartësisë të kësaj komande si dhe familjarët e EOD: Kontingjenti IV me 23 pjesëtarëve të kontingjentit. Fjalën e hapjes e mbajti koman- danti i bXh, nënkolonel Hajdar Gurra, i cili pasi falënderoi të pranishmit për prezencën e tyre, e vuri theksin edhe në rëndësinë dhe veçantinë e këtij misioni efektivë niset me mision në Letoni për kontingjentin IV të togës EOD. Nënkolonel Gurra u shpreh: “Tashmë janë bërë të zakonshme ceremonitë ku Efektivët tanë janë pjesë e Misionit të Prezencës së Përparuar të ne mblidhemi për nisjen e efektivave EOD në misionet jashtë vendit, ku pa kaluar një muaj nga nisja e kontigjen- Përforcuar të NATO-s, i cili udhëhiqet nga forcat kanadeze tit të VII EOD në misionin trajnues në Mali, kemi nderin dhe privilegjin mbështetës për grup-batalionin ka- mandës Mbështetëse ndihemi krenarë janë të bindur se edhe ju do të jeni misionin e Prezencës së Përparuar të të përcjellim 23 efektive EOD drejt nadez të dislokuar në Letoni. me përfaqësimin dhe kontributin e vazhdues të denjë të rrugës së nisur nga Përforcuar (enhanced Forward Pres- Letonisë. Këta djem dhe vajza do të Zëvendës komandanti i Komandës deritanishëm që trupat xheniere dhe kontigjentet e mëparëshme”. ence-eFP) të NATO në Letoni do vazhdojnë të kontribojnë dhe mbajnë Mbështetëse, kolonel Përparim Gega, veçanërisht ato të EOD kanë dhënë Më tej, ceremonia vazhdoi me të marin pjesë 23 efektivë EOD, të lart flamurin tonë duke ofruar kapac- në fjalën e tij përshëndetëse midis dhe vazhdojnë të japin në këtë mision dorëzimin e flamurit për kontingjentin cilët do të zëvendësojnë kontigjentin itetin EOD, i cili është konsideruar të tjerash u shpreh se: “Ne emër të kaq të rëndësishëm. Nisur nga këto e IV EOD që niset në Letoni dhe u III, i cili pritet të kthehet këto ditë një kapacitet shumë i rëndësishëm komandantit dhe të Shtabit të Ko- arritje, shtabi dhe komandanti i KM mbyll me një foto të përbashkët. Në në atdhe.

Presidenti Trump emëron Sekretarin e ri të Mbrojtjes Komanda Mbështetëse Pas dorëheqjes së James Mattis FA në aksion për mbjelljen vjen Patrick Shanahan e 2.000 pemëve në Vaqarr v/sekretari i Mbrojtjes, Patrick Shanahan, Shanahan u bashkua me Boeing është emëruar shef i ri Pentagonit, njof- në vitin 1986, duke u përfshirë Pjesëtarë të Forcave të Armatosuras iu bashkuan aksionit të bashkisë Tiranë duke Ztoi të dielën, më 23 dhjetor, Presidenti në Shërbimet Kompjuterike mbjellë fidanë të rinj pranë liqenit Liqenit të Vaqarrit për pasurimin e hapësirave të Donald Trump. dhe programin Boeing 777. gjelbra të kryeqytetit. “Është kënaqësi për mua të njoftoj se Gjatë karrierës së tij, ai ka Duke e cilësuar një nismë të jashtëzakonshme, në emër të Forcave të Armatosura, zëvendësministri i Mbrojtjes, Patrick Shanahan, mbajtur rol udhëheqës në lidhje kolonel Përparim Gega, zëvendëskomandant i Komandës Mbështetëse, shprehu gatish- do të shërbejë si ministër i Mbrojtjes prej 1 janar me Sistemet e Mbrojtjes së mërinë që ky kontribut i efektivëve të vijojë edhe në nisma të tjera të bashkisë së Tiranës. 2019. Patrick ka një listë të gjatë të arritjeve gjatë Raketave Boeing. “Një nismë jashtëzakonisht të mirë që i shërben komunitetit, po pse jo edhe Forcës së shërbimit si zëvendësministër i Mbrojtjes dhe më Shanahan shërbeu si Armatosur. Prandaj ne me kënaqësi ju kemi bashkëngjitur këtij aksioni me forca edhe parë në ‘Boeing’. Ai do të jetë i shkëlqyeshëm,” zëvendëspresident dhe menax- me mbjellje po kontribuojmë dhe do vijojmë edhe më tej të kontribuojmë që ta bëjmë tha Trump.Shanahan, një ish-ekzekutiv i kom- her i përgjithshëm i sistemeve Tiranën sa më kreative të jetë më e këndshme, pse jo edhe për kalamajt tanë që do të panisë Boeing, u emërua Zëvendës Sekretari i të mbrojtjes raketore Boeing, jenë pjesë e jetës dhe e komunitetit”, Mbrojtjes në vitin 2017. duke filluar në dhjetor 2004 deklaroi kolonel Përparim Gega. Patrick Shanahan u emëruar Sekretari Presidenti amerikan, Donald Trump, duke mbikëqyrur sistemin e Drejtori i Agjencisë së Pareqeve Amerikan i Mbrojtjes, pas dorëheqjes së James përmes rrjetit social Twitter tha se “Patrick Mbrojtjes Midcourse në terren, Airborne Laser dhe Rekreacionit në bashkinë e Mattis i cili tha në letrën e dorëheqjes më 21 ka një listë të gjatë të arritjeve”. Patrick dhe Advanced Tactical Laser. Ai shërbeu si dhjetor se pikëpamjet e tij nuk janë plotësisht Tiranës, Admir Abrija vlerësoi kon- Shanahan ka lindur më 27 korrik 1962, në zëvendëspresident dhe menaxher i përgjithshëm i “të përafërta” me ato të presidentit Donald tributin e donatorëve të cilët bënë të Aberden-Washington. Aberdeen është një qytet programit Boeing 787 Dreamliner, ku ai udhëhoqi Trump. mundur dhurimin e 2 mijë fidanëve në Greys Harbor County, Washington, Shtetet programin gjatë një periudhe kritike të zhvillimit “Meqë keni të drejtë të keni një sekretar të dhe të efektivëve të Forcave të Arma- e Bashkuara. Popullsia e rregjistruar në vitin të avionit nga 2007 në 2008. Ai më pas shërbeu Mbrojtjes, pikëpamjet e të cilit janë më të harmo- tosura për mbjelljen e tyre. 2010 ishte 16.896 banorë. Qyteti është qendra si zëvendëspresident i lartë i programeve të nizuara me të tuat mbi këto dhe çështje të tjera, “Sot jemi duke mbjellur 2000 fi- ekonomike e Grays Harbor County, në kufi me avionëve në aeroplanët komercial të Boeing, duke besoj se është e drejtë që unë të jap dorëheqje”, danë pishe të dhuruara nga 6 donatorë qytetet Hoquiam dhe Cosmopolis. Aberdeen filluar në dhjetor 2008. Në prill të vitit 2016, ai u bashkë me ushtrinë që kemi bërë një punë të mrekullueshme për hapjen e gropave dhe shkroi gjenerali Mattis në letrën e tij. shpesh quhet “Porta e Gadishullit Olimpik” dhe bë zëvendëspresident i lartë, Zinxhiri i Furnizimit Presidenti Trump njoftoi së pari largimin e “Shtëpia e Kurt Cobain”. dhe Operacionet, për Boeing. Përgjegjësitë e tij në vendosjen e pemëve po ecim përpara. Në këtë zonë kemi planifikuar që të mbjellim rreth sekretarit Mattis në Twitter, duke thënë se ish Shanahan ndoqi Universitetin e Washingtonit këtë pozicion përfshijnë operacionet e prodhimit 30 mijë fidanë të ndryshëm pishë, dafinë dhe ullinj. Sezoni po ecën shumë mirë dhe gjenerali me katër yje do të dalë në pension. ku fitoi një diplomë Bachelor në Shkenca (B.S.) dhe funksionet e menaxhimit të furnitorëve. besoj që edhe me ndihmën e donatorëve të qytetarëve me projektin “Dhuro një pemë Letra e James Mattis u bë publike shumë në inxhinieri mekanike. Ai gjithashtu ka një Shanahan ishte anëtar i Këshillit Ekzekutiv të për qytetin” për Tiranën gjërat do të shkojnë shumë mire”, tha Abrija. shpejt pasi Trump shkroi në Twitter se Mattis diplomë Master në Shkenca (M.S.) në inxhinieri Boeing. Më 16 mars 2017, Presidenti Trump Pylli Orbital, i njohur ndryshe edhe si unaza e 5-të e Tiranës, do të çojë në mb- do të pensionohet në fund të muajit shkurt. mekanike nga Massachusetts Institute of Tech- njoftoi emërimin e Shanahan si Zëvendës Sek- jelljen e një muri të gjelbër me 2 milionë pemë duke lidhur 14671 hektarë parqe, fusha Ndërsa Shanahan do ta marrë rolin e tij më nology dhe një Master në Administrim Biznesi retarin e Mbrojtjes, të Shteteve të Bashkuara të bujqësore, pyje dhe forma të tjera të vegjetacionit rreth qytetit. 1 janar. (MBA) nga MIT Sloan School of Management. Amerikës.

Gazetarë: Gazetarë: Graphic Designer: Adresa: Ded Kola Afërdita Hysaj Shef i Sektorit të Mimoza Golikja Saimir Alija Rruga e Dibrës/ stafi Redaktore/Korrektore: Garnizoni “Skënderbej” Botimeve & Kryeredaktor Anila doda

ushtria zyrtare E premte, 28 dhjetor 2018 3

“Ju na jepni forcë me buzëqeshjen tuaj” endra e Kulturës, Medias, Festa e fëmijëve në“ Botimeve të Mbrojtjes dhe Muzeut të Forcave të Ar- matosura, kanë zbritur më Q26 dhjetor 2018, me të gjithë arsenalin e vet artistik në Garnizonin e Vaut të Garnizonin e Vaut të Dejës Dejës, për të festuar me fëmijët dhe prindërit e tyre ushtarakë në detyrë, festat e Krishtëlindjes dhe Viti të Ri. Për të festuar kishin ardhur Zëvendës ministri i Mbrojtjes z.Petro Komandanti i Garni- Koçi, Shefi i Shtabit të Përgjithshëm zonit të Vaut të De- Gjeneralbrigade Bardhyl Kollçaku, jës, kolonel Ali Mali, Komandanti i Forcave Tokësore Gjen- përshëndeti fëmijët eralmajor Nazmi Cahani, Komandanti dhe falenderoi or- i Garnizonit të Vaut të Dejës, kolo- ganizatorët e “këtij nel Ali Mali, fëmijë të ushtarakëve, aktiviteti kaq të bukur prindër, etj. dhe mbresë lënës” Ambjenti në të cilin u zhvillua ak- siç tha ai. “Qendrën tiviteti, ishte dekoruar si për festë me e Kulturës, Medias, zbukurime dhe drita shumëngjyrëshe, Botimeve të Mbrojtjes si dhe me një ekspozitë me punimet në dhe Muzeut të FA që pikturë, të fëmijëve të QKMBMM të FA. Por ai që ndezi festën dhe përfshiu ishin pranë fëmijëve të të gjithë të pranishmit ishte programi ushtarakëve të Vahut i bukur artistik i përgatitur me kujdes të Dejës me praninë dhe përkushtim nga Sektori i Kulturës e tyre, me tingujt me dhe Sporteve të QKMBMM të FA. muzikën me vallet e Tingujt dhe hareja, këngët e bukura, bukura shqipëtare, që vallet e përgatitura për këtë rast dhe e bënë këtë festë kaq numërat e cirkut e bënë atmosferën të hareshme dhe të edhe më tepër festive, ku u përfshinë dashur për fëmijët”. së bashku dhe u bënë njësh, jo vetëm fëmijët e Qendrës të Kulturës por edhe ata të ushtarakëve të Vaut të Dejës. Aktivitete për festat e fundvitit Në garnizonin e Vaut të Dejës u re- cituan shumë poezi, u kënduan shumë këngë dhe u kërcyen shumë valle. Po- ezitë “Dritat e pemës” dhe “Porosia e Skënderbeut”, ishin ato që hapën festën dhe pastaj u vazhdua me këngët “Viti i ri”, “Shqipërisë i ngjaj”, “Santa Klaus po vjen në qytet”, etj. Grupi i baletit interpretoi “Kërcim modern” dhe val- len e Tropojës, por edhe atë Çamërisë, tinguj të bukur si nga jugu dhe veriu. Ndërsa Akrobatët e Cirkut Kombëtar përveç të tjerash interpretuan numëra shpejtësie që bënë të shkëlqenin sytë e vogëlushëve. Komandanti i Garnizonit të Vaut të Dejës, kolonel Ali Mali, përshëndeti Gjeneral Kollçaku me fëmijë e fëmijët dhe falenderoi organizatorët e “këtij aktiviteti kaq të bukur dhe mbresë familjare të Policisë Ushtarake lënës” siç tha ai. “Qendrën e Kulturës, Medias, Botimeve të Mbrojtjes dhe Me rastin e festave të fundvitit, shefi i Shtabit të Përgjithshëm gjeneral Muzeut të FA që ishin pranë fëmijëve brigade Bardhyl Kollçaku, mori pjesë ditën e hënë, më 24 dhjetor, në një takim festiv me fëmijët dhe familjet e ushtarakëve të Batalionit të Policisë të ushtarakëve të Vahut të Dejës me Ushtarake. praninë e tyre, me tingujt me muzikën Në këtë aktivitet morën pjesë edhe zëvendësministri i Mbrojtjes z.Petro me vallet e bukura shqipëtare, që e Koçi, komandanti i Policisë Ushtarake kolonel Ekland Dauti, drejtori i bënë këtë festë kaq të hareshme dhe J-9 në SHP kolonel Petrit Dajlani, kolonel Elton Reso, si dhe familjarët të dashur për fëmijët”. Por ai nuk la e ushtarakëve. pa përmendur dhe përshëndetur edhe shpesh harrojmë dhe nuk kuptojmë nënvizon Xhaçka në përshëndetjen e Gjeneral brigade Kollçaku, duke shprehur mirënjohje për realizimin e ushtarakët shqiptarë që shërbejnë në forcën e fëmijëve, por ata kanë forcën saj dërguar pikërish fëmijëve që festuan detyrës, sikur është bërë traditë në përmbylljen e vitit, ka ndarë këtë ditë me fëmijët e ushtarakëve, ku i përcolli së pari fëmijëve urimet më të mira Afganistan në Misionin e Mbështetjes e pushtetit e të gëzimit të përditshëm së bashku në Vaun e Dejës. Ndërkohë për festat e fundvitit dhe mbarësi për vitin pasardhës dhe më pas urimet duke i uruar ata në veçanti dhe fëmijët dhe është detyra jonë t’i mbështesim z.Koçi uroi për ditëlindjen ushtarakun për të gjithë ushtarakët, familjet e tyre dhe personelin civil të Policisë e tyre me rastin e festave, “Gëzuar ata”, tha ai. “Sa më të mirë të jeni ju”, Kiço Deçi, ditëlindje që përkonte me Ushtarake. Krishtëlindjet dhe vitin e ri 2019!”, ju drejtua ai fëmijëve të pranishëm në këtë festim të gëzuar. Aktiviteti ka vijuar me një program me këngë, vjersha dhe valle të përfundoi ai. sallë, “aq më e mirë është Shqipëria Në fund “Babagjyshi” i vitit të ri cilat përcollën tek të pranishmit emocione të veçanta. Petro Koçi, zv/ministër i dhe e ardhmja”. Në vazhdim z.Koçi “zbrazi” një thes me dhurata për të Më tej, aktiviteti vazhdoi me shpërndarjen e dhuratave nga ana e Mbrojtjes ju drejtua fëmijëve “të iu përcolli fëmijëve një mesazh të min- gjithë fëmijët e pranishëm në këtë festë zëvendësministri të Mbrojtjes z.Petro Koçi, shefit të Shtabit të Përgjithshëm gjeneral brigade Bardhyl Kollçaku dhe komandantit të Policisë Ushtarake bukur e të mirë, pjesë e familjeve të istres Olta Xhaçka. “Ju na jepni forcë dhe i uroi atyre një vit të begatë me sa për fëmijët e ushtarakëve dhe civilëve të Policisë Ushtarake. ushtarakëve të Vaut të Dejës”. “Ne me forcën e me buzëqeshjen tuaj”, më shumë suksese. ushtria 4 E premte, 28 dhjetor 2018 zyrtare Kremtohet 93 vjetori i Forcës Detare Shqiptare

Nga Shefqet kërcelli

ë datën 19 dhjetor 2018, në Komandën e Forcës Detare, Detarët tanë kanë shkruar Plepa, Durrës, u festua 93- vjetori i Krijimit të Flotës Msonë Luftarake Detare. Në këtë festë të de- tarëve tanë morën pjesë krahas kuadrove dhe detarëve të Forcës Detare dhe ish- kuadro të Flotës Luftarake, veteranë të saj, që kanë shërbyer në vite, në anije dhe historinë e tyre të lavdishme baza të rëndësishme të Flotës, për gjatë gjithë bregdetit shqiptar. Gjithashtu për të të ndryshme. Për këtë u shfrytëzuan edhe ekzistencës. Krahas modernizimit është nderuar festën e detarëve dhe kontributin konjukturat politike të kohës. Bëhet fjalë punuar për arësimimin dhe kualifikimin e tyre në vite, mori pjesë dhe Ministri për lidhjet e bashkëpunimin në shumë e kuadrove e personelit të anijeve si i Mbrojtjes zonja Olta Xhaçka, Shefi i fusha me vendet e ishkampit socialist, që brenda dhe jashtë vendit. Gjatë këtyre 28 Shtabit të Përgjithshëm të Forcave të i shërbyen dhe strategjisë e gjeopolitikës viteve, vetëm në SHBA, janë kualifikuar Armatosura të Republikës së Shqipërisë, të këtij kampi. në shkolla dhe akademi të ndryshme de- Gjeneralbrigade Bardhyl Kollcaku, ish- Mbas viteve 90, me mbështetjen tariembi 100 kuadro detarë të rangjeve të Presidenti Rexhep Mejdani, kuadro të e partnerëve tanë te NATO-s, veçmas ndryshme, me një kosto miliona dollarë. Ministrisë së Mbrojtjes, familjarë të K/ SHBA, si dhe nën kujdesin e qeverisë Sigurisht që anëtarësimi i vendit Admiral Abdi Mati, etj. dhe popullit shqiptar, Forca Detare ka tonë në NATO, e bëri evident ndry- Mbas ekzekutimit të Hymnit Kom- bërë hapa para për realizimin e mis- shimin dhe reformimin e Forcës Detare, bëtar, Komandanti i Forcës Detare, ionit kushtetues, mbrojtjen dhe zbatimin përmirësimin e legjislacionit detar, kon- Gjeneralmajor YlberDogjani, duke për- e ligjshmërise detare, mbajtjen në kontroll solidimin e strukturave, modernizmin dhe shëndetur pjesmarrësit e kësaj ceremonie të kësaj hapësire nëpërmjet Sistemit të pajisjen me mjete të kohës, etj. falenderoi përprezencën e tyre në këtë Ri të Vëzhgimit të saj si dhe krijimin Forca jonë Detare ka pasur një bash- ceremoni, “duke u bërë pjesë e familjes e kapaciteteve te nevojshme operacio- këpunim të frutshëm me Komandën e sonë të madhe, të detarëve, që sot festojnë nale për planifikimin dhe zhvillimin e Komponentit Detar të NATO-s në Napoli 93 vjet histori, krenari, angazhim dhe operacioneve humanitare në ndihmë të dhe Northwod, Angli, me Flotën e 6-të sakrifica në mbrojtje të atdheut tone të komunitetit. Duke mbajtur një prezencë të SHBA në Mesdhe si dhe me Flotat dashur”. të përhershme dhe aktive në det, Forca partnere të vendeve anëtare të NATO-s, Bashkë me festën e Forcës Detare, u këtë histori të ndritur, periudha mbas ake, në një Vendim të Qeverisë Meksi, në Detare është tashmë një aktor i rëndë- duke zhvilluar projekte të rëndësishme që kremtua dhe 100 vjetori i lindjes së K/ krijimit të shtetit shqiptar zë vend kryesor. Korrik të vitit 1992. Kjo erdhi si rezultat sishëm dhe i vlerësuar nga opinioni, shteti kanë shtuar aftësitë dhe kapacitetet e tjera Admiralit Abdi Mati i cili me “28 vite Gjatë kësaj rruge shekullore, ku bashkohet i një punë kërkimore, hulumutuese dhe shqiptar dhe partnerët tanë. Ndërkohë opracionale. Në këto vite FD ka bërë hapa në shërbim të Forcës Detare, 24 prej të kontributi i disa brezave, përfshihet dhe shkencore në arkivat e shtetit shqiptar anëtarësimi i vendit tonë në NATO, para në realizimin e misionit kushtetues, cilëve në krye të saj është kthyer në një roli i pazëvëndësueshëm i detarëve me nga kryesia e Historianëve Ushtarakë, solli nevojën e një teknologjie ndërve- mbrojtjen dhe zbatimin e ligjshmërise legjendë të pa kontestueshme që kujtohet uniformë, të cilët në vite, me sakrifica, nën drejtimin e të ndjerit. Prof. Dr. Gjergj pruese e efikase me partnerët e FD dhe detare, mbajtjen në kontroll të kësaj hapë- me respekt nga kolegët dhe bashkëpunë- vështirësi, guxim e heroizëm, duke u për- Titani. Pjesë e këtij komisioni ishteedhe hartimin e një plani modernizimi racional, sire nëpërmjet Sistemit të ri të Vëzhgimit torët e tij, ndaj në vijim të fjalës së tij, ballur me dallgët e detit, gjatë lundrimeve autori i këtij shkrimi, ku ne si grup, me mbështetur në burimet ekonomike që të Hapësirës sonë ujore dhe zhvillimin e Gjeneral Dogjani tha se: “është nder dhe pa fund, ditë e natë, në mot të qetë e të kujdes, bazuar në dokumenta autentike, afronte shteti shqiptar. operacioneve të kërkim-shpëtimit. Zhvil- krenari për mua të mirëpres, Ju familjarë trazuar, kanë shkruar historinë e tyre të propozuam të gjitha Festat e Forcave, Ky plan transformimi pёrfshiu mod- limi e transformimi, kjo është simbolika e të Admiral Abdi Matit, ish drejtues në lavdishme, si pjesë integrale e Historisë Armëve e Shërbimeve, të shtrira në afate ernizimin e FD me sisteme, pajisje e mjete Forcës sonë Detare në këtë 93 vjetor. vite të Forcës Detare, miq dhe shokë, së Popullit Shqiptar”. kohore që nga themelimi i Ushtrisë Shq- detare, të shtrira në plane afatshkurtër, Është fakt që ky përvjetor i 93-të për të festuar ditën e krijimit dhe për të Në vazhdim ministrja Xhaçka tha se: iptare më 4 dhjetor 1912. afatmesëm dhe afatgjatë, ku prioritet i gjen Forcat Detare më të afta, më të nderuar së bashku, Admiral Abdi Matin, “Flota jonë Luftarake Detare, në këto 93 Në përkujtim të këtij jubileu të de- ka qenë kompletimi me mjete të reja që pjekura dhe të maturuara, me një personel këtë emër të lidhur pazgjidhshmërisht me vite ka pasur zhvillime të rëndësishme në tarëve shqiptarë, le të hedhim një vështrim kryejnë misionin e Rojes Bregdetare. Në të motivuar e të aftë profesionalisht, me Forcën Detare. Admiral Abdi Mati la varësi të strategjisë dhe politikave të sig- të shkurtër të historisë së Flotës sonë dekadën e fundit pajisja e FD me katër mjete të reja dhe infrastrukturë moderne. pas një flotë detare të mire organizuar, të urisë të ndjekura nga shteti ynë. Efektivat Luftarake, bashkë me lexuesit tanë. anije patrulluese të mëdha, në kuadër të Zhvillimi dhe transformimi është karak- aftë për tju përgjigjur kërkesave të kohës, e Flotës sonë Luftarake Detare, në këto zbatimit të kontratës me Kompaninë Hol- teristikë kryesore e Forcës sonë Detare, ndaj sot ne kemi një Forcë Detare që po 93 vite janë dalluar për profesionalizmin, Nga “Elco-ot” Amerikanë të Luftës landeze “Damen Shipyards”; me Moto- e cila tashmë është një partnere denjë e modernizohet me pajisje dhe mjete mod- kulturën, vullnetin e përkushtimin në së I-re Botërore, tek “ARChangel-at” vedeta të shpejta “Archangel”, Dhuratë e Flotave të NATO-s.Vetëm gjatë këtyre erne, kemi një trupë oficerësh të trajnuar kryerjen e misionit fisnik për mbrojtjen e e 2010, Dhuratë e Departamentit të Departamentit të Mbrojtjes së SHBA dhe viteve të fundit, efektivat tona kanë zh- dhe kualifikuar në vendet perëndimore, kufijve dhe zbatimin e ligjshmërisë detare, Shtetit të SHBA anije antindotje që u blenë në Itali, ndërti- villuar një sërë stërvitjesh të përbashkëta kemi anije të klasit “Iliria”, të cilat prej duke bashkëvepruar me strukturat e tjera mi i Sistemit të Vëzhgimit tё Hapësirës me vendet e NATO-s, brenda dhe jashtë dy vjetësh janë pjesë e NATO-s, duke të shtetit shqiptar. Detarët tanë shkruan Në arkivat e Mbretit Zog shkruhet se, Detare nga firma prestigjioze Amerikane vendit si: “Adriatik-Phiblex”, “Adrijon- shpëtuar jetë në detin Egje, kemi oficerë me mund, djersë, gjak e sakrifica të më 24.06.1928, u krijua Komanda e Mari- “Lockheed-Martin”, pajisja me sisteme Livex”, “Albanian-Lion”, si dhe ato që shërbejnë në Komandat dhe shtabet e panumurta, historinë e ndritur të Forcës nës në Durrës, me komandant, kapidan tё vёzhgimit natёn dhe sistemin AIS të për zbatimin e ligjshmërisë detare dhe NATO-s, duke na përfaqësuar denjësisht. Detare Shqiptare”. Ahmet Kapidani, dhe u mblodhën rekrutët anijeve të Rojes Bregdetare, përmirësimet SAR, në bashkëpunim me Forcat e tjera Unë besoj se Admiral Abdi Mati, do Ajo gjithashtu bëri të ditur se falë e parë për këtë armë. Po këtë vit në bazë infrastrukturore të vendbazimeve detare, të Ushtrisë dhe Institucionet tona detare ishte krenar me ne sot”, nënvizoi Gjen- profesionalizimit të treguar nga efektivët të një marrëveshje ndërmjet qeverisë së etj. janë hapa konkretë në zbatim të si “Durrës-SAR-Ex”, “Vlora-SAR-Ex”, eralDogjani. shqiptarë në 24 muajt e operacionit të asaj kohe dhe qeverisë italiane u sollën nga këtyre politikave zhvillimore të Forcës “Shqiponja e Lumtur”, “Delfini”, Më pas të pranishmit i përshëndeti NATO-s “Sea Guardian”, misioni do të Venecia 5 (pesë) MV “Antisomergibile” Detare. Në këtë kuadër projekti më i “Imponimi”, “Joni”, etj. Spikat ne dhe zoti Tasim Meçe, ish drejtues i Flotës vazhdojë edhe gjatë vitit 2019. të tipit “Elco” Amerikan, të cilat ishin rëndësishëm për modernizimin e FD, keto vite, pjesmarrja e detareve tane ne sonë Luftarake, i cili evidentoi rolin e K/ “Tashmë u mbushën dy vjet që nga përdorur gjatë Luftës së I-rë Botërore. ishte nënshkrimi më 13 nëntor 2007, operacionin “Sea Guardian”, ne Detin Admiral Abdi Matit, në ringritjen dhe fillimi i këtij misioni jo të lehtë dhe pr- Gjatë periudhës së Luftës së 2-të Botërore, i marëveshjes për pajisjen e FD me 4 Mesdhe, ku detaret tane kane kryer disa transformimin e Flotës Luftarake. “K/ ezenca jonë atje është tepër e vlerësuar pothuajse u rrënua gjithçka nga këto anije Patrulluese STAN PETROL-4207. operacione humanitare. Moto e detarëve Admiral Abdi Mati, ishte një ushtarak dhe e kërkuar nga drejtuesit e operacionit. anije. Ndaj, çlirimi i vendit e gjeti Flotën Ky projekt bëri të mundur që 6 vjet më tanë është, gatishmëri, aksion, prezencë me cilësi të rralla dhe i përkushtuar për Marinarët tanë janë kthyer në heronj Shqiptare në gjendje të mjerueshme, me parë më 5 Shtator 2008, në molin Nr.5 dhe kontroll të hapësirës sonë detare zbatimin e detyrave. Ai me paraqitjen e tij dhe kanë shpëtuar mijëra jetë njerëzish pothuajse të gjitha anijet të mbytura në të Portit të Durrësit të bregëzohet anija gjatë gjithë kohës. Nën këtë moto ekui- të impononte respekt, simbol i një kuadri nga mbytja e sigurt në det. Ne jemi të portet, bregdetin shqiptar, italian dhe ”Iliria”, (P-131), një trashëgimtare e pazhet e anijeve të gatshme në vite kanë dinjitoz, mësues dhe drejtues i talentuar. vendosur që të vijojmë edhe vitin që vjen dalmat. Ndërkohë fillimi i vitit 1945, denjë e ”Liburnes” dhe ”Lembes” ilire. zhvilluar një sërë operacionesh humani- Ai mbetet trashëgëmia që vazhdon të do të jemi sërish prezent në këtë rajon, shënoi përpjekjet e para për riorganizimin Në vijim më 14 Maj 2009, filloi ndërti- tare nga jugu në veri, duke u vlerësuar frymëzojë edhe sot, kuadro e detarë të së bashku me Aleatët tanë”, - nënvizoi dhe ringritjen e Forcave Detare. Kështu mi i anijes ”Oriku”, (P-132), e cila u nga opinioni dhe komuniteti ynë. Në Forcës Detare”, theksoizotiMece. ministrja e Mbrojtjes. më 23 shkurt 1945, pranë Komandës lëshua në ujë më 13 shtator 2011 dhe zhvillimin e këtyre operacioneve Forca Në këtë date të shënuar për Forcën “Gjithashtu detarët tanë kanë pasur së Përgjithshme të UNÇLSH, u krijua më 3 dhjetor 2012 u lëshua në ujë anija Detare bashkëpunon ngushtësisht me Detare, pjesmarrësit i përshëndeti dhe zoti dhe kanë një rol të rëndësishëm në ruajtjen Seksioni i Marinës Luftarake me shef e tretë, (P-133) ”Lissus”. Ndërkohë institucionet e tjera detare me interesa Zamir Mati, djali i K/Admiral Abdi Matit. dhe mbrojtjen e hapësirës sonë detare, si seksioni, Kapiten i 1-rë, Abdi Mati. më 8 prill 2014 u lëshua në ujë anija e në det, si Kapiteneria e porteve, Poli- Ai falenderoi Ministrinë e Mbrojtjes, një burim i rëndësishëm për ekonominë e Nga dokumentacioni i kësaj komande katërt, ”Butrinti” (P-134), që shënoi dhe cia Kufitare, Antikontrabanda Detare, Komandën e Forcës Detare dhe kuadrot vendit tonë. Hapësira jonë detare ka marë vlejnë për tu përmendur urdhërat për thir- përfundimin e këtij projekti. Inspektoriati i peshkimit, Inspektoriati detarë për vlerësimin e respektin që i kanë rëndësi të veçantë gjatë kësaj periudhe dhe rjen e oficerëve të marinës në detyrë, urd- Modernizimi i FD me pajisje, i mjedisit, Delta Forc, etj, në kuadër të bërë figures së babait të tij, si një nga ish për shkak të zbatimit të projektit TAP”, hër nr.44. dt.30.03.45, për riorganizimin sisteme dhe anije për të zëvendësuar QNOD. {Qendrës Ndërinstitucionale drejtuesit më të rëndësishëm të Flotës theksoi ajo. e kantiereve të riparimit dhe funksionimin teknikën e vjetër me teknikë moderne Operacionale Detare}. Natyrisht person- sonë Luftarake, me kontribut të veçantë Në fund të fjalës së saj Ministrja ka e kapitenerive të porteve nën kujdestarinë e bashkëkohore, të ndërveprueshme eli i kësaj Force është i ndërgjegjshëm në ringritjen dhe zhvillimin e Flotës sonë uruar përzëmërsisht: Gëzuar 93 vjetorin, e seksionit të marinës, urdhëri nr.82. me NATO-n, me qëllim rritjen e ka- se në të ardhmen ka plot sfida e detyra Luftarake. ditën e krijimit të Forcës Detare! dt.04.05, “Për rikthimin e barkave shq- paciteteve operacionale për realizimin konkrete, që kanë të bëjnë me trans- Ndërkohë Ministri i Mbrojtjes Olta Në vijim pjesmarrësit vizituan një iptare që ndodheshin në Itali”, etj. e misionit dhe detyrave të përcaktuara formimin dhe modernizimin e Forcës Xhaçka, në përshëndetjen drejtuar de- fotoekspozitë të përgatitur enkas për këtë Më 15 gusht 1945, u bë përurimi i në ligj, janë hapa konkretë në zbatim të Detare si dhe monitorimin efikas të tarëve theksoi se, “mundi, sakrificat dhe ceremoni me tematikë: “Forca Detare në hedhjes në ujë të dy motoskafeve trofe këtyre politikave zhvillimore e transfor- situatës detare, për të cilat detarët tanë vështirësitë e kaluara në qindra lundrime, vite dhe jetën e K/admiral Abdi Matit”. me numër MS-10 dhe MS-12. Këto mo- muese të këtyre viteve të fundit. kanë paracaktuar vizionin, objektivat e stërvitje apo operacione në hapësirën tone Ndërkohë zoti Zamir Mati, djali i madh toskafë u armatosën me mitraloz të lehtë Theksojmë se historikisht, përbërja, synime të qarta. detare nuk harrohen kurrë nga populli ynë i K/Admiral Abdi Matit prezantoi një dhe filluan patrullimin në ujërat tona struktura dhe mjetet që kanë pasur në dis- dhe do përcillen nga brezi në brez. Në album, me fotografi, “Flota Shqiptare, bregdetare.Mbas viteve 60, u shënua pozicion Forcat Detare kanë ecur paralel Shënim: Historinë e plotë të Forcës çdo periudhë, epokë apo ngjarje historike, 1945-1992”. Takimi u mbyll me një fillimi i një etape të re zhvillimi të FLD, me zhvillimin ekonomiko-shoqëror Detare Shqiptare e gjeni tek “An- roli i detarëve shqiptarë në Adriatik e fotografi të përbashkët. me pajisjen e tyre me silurhedhës e më të vendit dhe mundësitë financiare të tologjia e Detarisë Shqiptare”, vëllimi Jon, ka qenë prezent, për vetë pozicionin Theksojmë se data 25 dhjetor 1925, vonë me Minaheqëse, Gjuajtësa Detarë, shtetit shqiptar, një mbështetje e cila ka i 2-të dhe i 3-të.Kapitulli per Forcen gjeografik të vendit tonë. Sigurisht, në u caktua si dita e krijimit të Flotës Luftar- Nëndetëse dhe anije ndihmuese të llojeve qenë e vazhdueshme në këto 93 vite të Detare, ish Flota Luftarake. ushtria zyrtare E premte, 28 dhjetor 2018 5

atalioni i Dytë i Këmbësorisë Forca Tokësore së Forcës Tokësore (b2kFT), u dekorua më 24 dhjejtor 2018 me medaljen “Repart Bi Shquar”. Kjo medalje e akorduar nga shefi i Shtabit të Përgjithshëm të Forcave të Armatosura, iu dorëzua këtij reparti gjatë ceremonisë së zhvilluar Medalja “Repart i Shquar” për me këtë rast. Në ceremoni merrnin pjesë: shefi i Shtabit të Përgjithshëm të Forcës Tokësore gjeneral brigade Bardhyl Kollçaku, komandanti i Forcës Tokë- Batalionin e Dytë të Këmbësorisë sore gjeneralmajor Nazmi Cahani, drejtori i Shtabit të Përgjithshëm kolo- e deri te stërvitja “Biza-18” në nel Petrit Çuni, komandanti i b2kFT fund të shtatorit. Por, kjo është kolonel Arjan Hilaj, komandantë detyra jonë, është më e pakta që repartesh vartëse të FT, si shefat De- mund të kishim bërë për ju, sepse gëve të Shtabit të FT. ju sakrifikuat, luftuat fort të gjithë Ceremoninë e hapi komandanti i këtë periudhë dhe merituat të jeni b2kFT kolonel Hilaj, i cili e vlerësoi njësia e parë Combat Ready sipas nderimin që i bëhet repartit që ai drej- kapaciteteve të NATO për GBKL. ton si një një moment i veçantë për të Ky ishte një objektiv kombëtar, gjithë, pasi ky moment rastis me vitin që mund të realizohej vetëm nga mbarëkombëtar të Skënderbeut si dhe djem dhe vajza si ju. Në sytë tuaj, me festat e fundvitit. Më tej duke bërë unë shikoj përkushtim, disiplinë një përmbledhje të sfidave stërvitjeve sakrificë dhe ju me të vërtetë që e dhe vlerësimeve që b2kFT, ka kaluar meritoni. Ta gëzoni këtë medalje! ndër vite kolonel Hilaj do të shprehej: MM dhe SHPFA do të vazhdojë “... jemi krenarë për arritjen tonë, pasi t’ju mbishtesë për të ruajtur këtë ia arritëm të përmbushim një objektiv nivel gatishmërie, por edhe për të kombëtar si njësia e vetme, e cila ndër na përfaqësuar në të gjitha sfidat vite ka kaluar një sërë vlerësimesh që ne do të kemi qoftë jashtë vendit certifikimesh dhe sfidash deri në në kuadër të NATO, po ashtu edhe momentin e certifikimit si Grup- sfidat që kemi brenda vendit për Batalion i Këmbësorisë së Lehtë. përballimin e sfidave të Emergjen- ”Gjatë fjalës së tij, ai falënderoi cave Civile. Ne jemi të sigurt, që ministren e Mbrojtjes për mbështetjen detyrës për realizimin e çdo objektivi me djem dhe vajza si ju, çdo detyrë e vazhdueshme të saj për këtë repart, të kërkuar. do të përballohet me sukses ...” çka, sipas kolonel Hilaj, është treg- Shefi i Shtabit të Përgjithshëm Në përfundim të fjalës së tij ues i qartë i vëmendjes së saj dhe të të Forcave të Armatosura gjeneral gjeneral brigade Kollçaku, u uroi qeverisë shqiptare ndaj ushtarakëve brigade Bardhyl Kollçaku duke për- të gjithë të pranishmëve gëzuar të b2k. shëndetur ceremoninë ndër të tjera u Festat e Fundvitit. Dekorimi Duke falënderuar gjithashtu edhe shpreh: “... kjo medalje sot shkon i Batalionit të Dytë të Këm- shefin e Shtabit të Përgjithshëm të FA për të gjithë ju nga kolonel Hilaj, bësorisë së Forcës Tokësore, gjeneral brigade Bardhyl Kollçaku si deri tek ushtari i fundit. Është u krye më motivacionin “Për dhe komandantin e Forcës Tokësore një nderim që ju e keni fituar me trimëri e vendosmëri të lartë, gjeneralmajor Nazmi Cahani, për djersë, vetëmohim dhe sakrifica gjatë përmbushjes së misionit mbështetjen e pandërprerë në interes përgjatë gjithë këtij viti kalen- përmes vështirësive të mëdha”. të realizimit të çdo misioni dhe detyre darik. Shtabi i Përgjithshëm dhe Ky dekorim, është një vlerësim i për b2kFT, komandanti i b2k kolonel FT ka qenë pranë jush gjatë gjithë madh dhe i merituar, që i bëhet këtij Arjan Hilaj i siguroi ata se ky repart stërvitjeve tuaja të këtij viti, që reparti elitë dhe prioritar të Forcave do të jetë gjithmonë në lartësinë e nga “Fekeni -18” në muajinjanar të Armatosura. Forca Ajrore: Analiza për 2018-tën dhe objektivat 2019 Stërvitjet ajrore sipas standardeve të NATO-s

Forca Ajrore Shqiptare, si strukturë përbërëse e Forcave Ajrore kolonel Flamur Hadushi të Armatosura të Republikës së Shqipërisë gjatë vitit vlerësoi punën e personelit të Forcës 2018, ka realizuar me përgjegjësi dhe profesionalizëm Ajrore në përmbushjen e detyrave të të gjitha detyrat e ngarkuara që rrjedhin nga Direktiva tyre, duke u shprehur se pavarësisht e Ministrit të Mbrojtjes dhe misioni i kësaj Force. arritjeve të deritanishme dhe profe- Për një analizim të këtyre realizimeve, por edhe sionalizmit të treguar në mbështetje të problematikave të hasura gjatë vitit, më datën 21 dhjetor realizimit të misionit dhe detyrave të 2018, në Komandën e Forcës Ajrore u zhvillua analiza Forcës Ajrore, mbetet si prioritet dhe e realizimit të objektivave dhe detyrave kryesore të domosdoshmëri përmbushja e objek- planizuara për vitin 2018. tivave të kapaciteteve për vitin 2019. Analiza u drejtua nga zëvendëskomandanti i Forcës Gjatë vitit 2019, rëndësi e veçantë do ti Ajrore kolonel Flamur Hadushi, me pjesëmarrjen e jepet rritjes së shkallës së gatishmërisë përfaqësuesve të Shtabit të Përgjithshem të FA, koman- dhe të operacionalitetit në strukturat op- dantëve të reparteve dhe shefave të degëve në Shtabin eracionale të Forcës Ajrore, vazhdimi e e Forcës Ajrore. procedrave per zbatimin e projektit për Gjatë analizës u trajtua puna e bërë për realizimin e SIVHA, trajnimi i personelit operator detyrave të vëna, treguesit kryesorë që janë arritur gjatë të QKR dhe realizimi i praktikave “On këtij viti, si dhe u përcaktuan synimet dhe objektivat Job Training”, zhvillimi i stërvitjes kryesore për vitin e ardhshëm. Gjithashtu u evidentuan edhe Nga të pranishmit u diskutua për problemet e dala në re- ajrore sipas standardeve të kërkuara, pjesëmarrje dhe rritje e vështirësitë e hasura në rrugën e përmbushjes së misionit alizimin e detyrave të vëna, si dhe për rrugën e zgjidhjes së shkallës së bashkëpunimit dhe ndërveprueshmërisë në stërvitje dhe realizimit të detyrave. tyre.Në përfundim të analizës zëvendëskomandanti i Forcës të përbashkëta me NATO-n, etj. ushtria 6 E premte, 28 dhjetor 2018 fokus 3.5 miliardë USD për 80 raketa Patriot MIM-104E dhe 60 raketa Patriot-3

epartamenti Amerikan i Shtetit ka miratuar shitjen e sistemit Patriot për Turq- inë për mbrojtje ajrore dhe SHBA miraton shitjen e Dpër mbrojtje nga raketat në vlerë prej 3.5 miliardë dollarë. Agjencia për Bashkëpunimin e Mbrojtjes së Sigurisë e lidhur me Departamentin Amerikan të Mbrojtjes (Pentagon), ka bërë një deklaratë me sistemeve Patriot për Turqinë shkrim lidhur me miratimin e shitjes. Në deklaratë thuhet se “Departa- menti miratoi shitjen në vlerë prej 3.5 miliardë dollarë të 80 raketave të avan- Pentagoni do të krijojë cuara udhëzuese Patriot MIM-104E, të 60 raketave Patriot-3 (PAC-3) me “Komandën Hapësinore” aftësi të përparuara si dhe të pajisjeve përkatëse. Agjencia për Bashkëpunimin ShBA-ja do të krijojë një komandë të re hapësinore pas urdhrit të presidentit Donald Trump për të mbikëqyrur operacionet ushtarake të vendit e Mbrojtjes së Sigurisë më 18 dhjetor në hapësirë.Në bërjen e kësaj deklarate, zv.presidenti Mike Pence e quajti ka informuar Kongresin në lidhje me atë si zanafillën e një epoke të re çështjen e shitjes”. të udhëheqjes amerikane në hapë- Përveç kësaj, në paketën e sistemit sirë.Komanda e 11-të luftarake e të mbrojtjes, krahas 4 grupeve të Pentagon-it do të mbikëqyrë të gjitha radarëve AN/MQP-65, 4 sistemeve veprimtaritë ushtarake amerikane në të kontrollit të bllokimit, 10 grupeve hapësirë dhe të pritet që të shpenzojë të antenave direkte, 20 stacioneve 800 milionë dollarë amerikane në 5 lëshuese M903, 5 centraleve elektrike, vitet e ardhme. në paketë përfshihen edhe pajisje ko- Ky është një hap i madh në planin munikimi, pajisje testimi, programe të e Trump-it për të ndërtuar një “Forcë Hapësinore” të pavarur deri në vitin distancës dhe pajisje mbështetëse. 2020, që ka shkaktuar shqetësimet Më tej thuhet se miratimi i shitjes, mbi shtimin e kostos dhe burokracisë. SHBA-ve”. deklaroi më 19 dhjejtor se miratimi do t’i shtojë fleksibilitet të konsid- Ushtria e ShBA-së kishte një Komandë Hapësinore nga viti 1985 deri në vitin erueshëm kapacitetit të mbrojtjes ajrore “Turqia do të përdorë sitemin për shitjen e sistemeve amerikane 2002, por ajo u shpërbë pas sulmeve terroriste të 11 shtatorit, prandaj u krijua të Turqisë. “Një Turqi e sigurtë me Patriot për të përmirësuar aftësitë e Patriot për Turqinë nuk ka lidhje me Komanda Veriore e ShBA-së, e cila fokusohet tek mbrojtja kombëtare. aftësinë e parandalimit të kërcënimeve mbrojtjes ajrore dhe të raketave, për të procesin e shitjes së sistemit rus S-400 ajrore dhe raketore si dhe të sulmeve të mbrojtur integritetin territorial dhe për dhe zbatimin e vazhdueshëm të kësaj tjera, do të sigurojë paqe dhe stabilitet të parandaluar kërcënimet rajonale. Kjo marrëveshjeje, transmeton Anadolu në NATO dhe kontinentin e Evropës”, shitje e propozuar do të rritë aftësitë e Agency (AA). “Aktualisht po zba- theksohet në deklaratë. ushtrisë turke për t’u mbrojtur nga sul- tojmë marrëveshjen me kolegët tanë Një zyrtar i Departamentit Ameri- met armiqësore si dhe për mbrojtjen e turq. Projekti dhe marrëveshja S-400 kan të Shtetit në një deklaratë me aleatëve të NATO-s që ndodhen brenda janë në proces të zbatimit dhe kjo do shkrim për gazetarin e AA-së në lidhje Turqisë”, ka theksuar zyrtari i Depar- të vazhdojë”, tha në një deklaratë për me çështjen ka thënë se “Kjo shitje tamentit të Shtetit. gazetarët Peskov. Ai theksoi përsëri e propozuar do të rrisë sigurinë e Ndërkohë Turqia ka një mar- se procesi për shtijen e sistemeve aleatëve të NATO-s, do të kontribuojë rëveshje për të blerë nga Rusia sistemin amerikane Patriot për Turqinë nuk për mbrojtjen e aleatëve dhe partnerëve rus të mbrojtjes S-400. Po a do të ka lidhje me procesin e shitjes së nga kërcënimet ajrore dhe raketore ndikojë marrëveshja me amerikanët sistemit rus të mbrojtjes ajrore S-400 Qeveria Japoneze për ushtrinë si dhe do të kontribojë në politikën për blerjen e raketave Patriot? Zëd- dhe zbatimin e vazhdueshëm të kësaj e jashtme dhe sigurinë kombëtare të hënësi i Kremlinit, Dmitry Peskov, marrëveshjeje. Shpenzime rekord: 24.3 NASA zbulon një asteroik poshtë akujve miliardë USD deri në vitin 2024 Japonia është e gatshme të vendosë transportuesit e saj të parë të avionëve në det që nga Lufta e Dytë Botërore.Ajo do rimarrë anijet luftarake të saj jë asteroid metalik, prej 1 Izumo për të transportuar avionët luftarakë F-35B të dizenjuar në SHBA.Tokio 500 metrash diametër, goditi N tha se do blejë 42 nga F-35B, që janë të dizajnuara për ngritje afatshkurtra Tokën 2,5 milionë vite më parë, dhe ulje vertikale.”Qeveria do të marrë të gjitha masat e mundshme për të shkruan gazeta italiane ‘’Corriere mbrojtur jetët dhe pasuritë e popullit japonez,”- tha Sekretari i Kabinetit, della Sera’’. Yoshihide Suga të marten që kaloi, pas mbledhjes së kabinetit ku u miratua Edhe pse në mënyrë të kon- program i ri për vetëmbrojtën dhe plani i përgatitjes së forcave mbrojtëse siderueshme më i vogël se pasojat afatmesme, duke përfshirë krijimin e sistemit të vetëmbrotjes ndër-rajonale, që kanë kontribuar në zhdukjen aeroplanmbajtëset, blerjen e pajisjeve të reja në përmasë të madhe etj. Njoftimi e dinosaurëve 65 milion vjet më është pjesë e një plani të ri pesëvjeçar të mbrojtjes, miratuar nga qeveria e parë, asteroidi ishte i barasvlef- kryeministrit Shinzo Abe, që do bëjë gjatë 5 viteve të ardhshme, shpenzime shëm me 47 000 bomba atomike rekord në ushtri prej 24.3 miliardë dollarë deri në mars të vitit 2024, me një si ajo e lëshuar në Hiroshimë dhe rritje 10 përqind.Kjo shifër do të shënojë një rekord të ri të buxhetit 5 vjeçar ndoshta përcaktoi ”përçarje” të të mbrojtjes të Japonisë. klimës në nivel global. Ai formoi një krater 300 metra të thellë dhe me një diametër prej 31 kilometrash, të krahasueshëm Holanda do të blejë 15 me atë të një qyteti si Roma. Tani ai është i mbuluar nga një shtresë akulli 1.000 metra e avionë luftarakë F-35 lartë. Asteroidi është zbuluar në Holanda parashikon blerjen e 15 aeroplanëve të rinj gjuajtës F-35 të një zonë të largët të Groenlandës prodhuesit amerikan në fushën e aeronautikës ”Lockheed Martin”, përveç Veriperëndimore nga operacioni kontigjentit të 37 avionëve të porositura më parë. Dorëzimi i tyre parashikohet ”IceBridge” i NASA-s falë sur- për vitin e ardhshëm, njoftoi ministrja e Mbrojtjes, Ank Bijleveld.”Qeveria vejimit të radarëve në një avion holandeze aspiron të blejë rreth 15 avionë shtesë F-35”, deklaroi ministrja të specializuar. Zbulimi u bë në për agjencinë holandeze të lajmeve ”ANP”, duke shtuar se ajo i kishte dër- vitin 2015, por shkencëtarëve iu guar një letër NATO-s në këtë drejtim. Në tërësi, Holanda është angazhuar deshën tre vjet para se të bënin të investojë më shumë në fushën e mbrojtjes gjatë vitit të ardhshëm për të një kontroll. përmirësuar kapacitetin e saj ushtarak. ushtria zyrtare E premte, 28 dhjetor 2018 7 Akademia e Forcave të Armatosura

kademia e Forcave të Arma- tosura Shqiptare është një institucion i arsimit të lartë, i akredituar nga Agjencia ShqiptareA për Sigurimin e Cilësisë në Çfarë është Kursi i Lartë i Arsimin e Lartë, në bashkëpunim me Agjencinë e Sigurimit të Cilësisë të Mbretërisë së Bashkuar. Në shtator 2007, Ministria e Mbrojtjes dhe Shtabi i Përgjithshëm i Forcave të Armatosura Shqiptare, Sigurisë dhe Mbrojtjes (SCSDS) në kuadër të bashkëpunimit rajonal, vendosën për të hapur për herë të parë Kursin e Lartë për Studime të Sigurisë Më propozim të Ministrisë të Mbrojtjes, Këshilli i Ministrave dhe Mbrojtjes (SCSDS). Si një trend pozitiv i bashkëpunimit ky kurs u zhvillua në anglisht duke mirëpritur ka miratuar vendimin përkatës më datë 12.12.2018 pjesëmarrjen nga vendet e rajonit dhe më gjerë. Që nga 1 Nëntori 2012 Kurs i Lartë për Sigurinë dhe Studimet e Mbrojtjes (SCSDS) është një kurs i listës së NATO-s, bazuar në Bi-SC D 75-7 (Udhëzimi për Trajnim i Edukimit dhe Trajnimit të NATO-s), maj 2009 me Amendamentin Korrik 2010.Kursi është 13 javë, me një javë pune nga e hëna deri të premten. Ky kurs zhvillohet në Akademinë e Forcave të Armatosura Shqiptare në Komandën e Trajnimit dhe Dok- trinës (TRADOC) për një periudhë prej tre muajsh për oficerë ushtarakë dhe civilë me përvojë në çështjet që lidhen me sigurinë dhe bashkëpunimin rajonal dhe ndërkombëtar.Qëllimi i kursit është jo vetëm për të zgjeruar kapacitetet intelektuale të pjesëmar- rësve, por gjithashtu siguroi një mjedis të shëndetshëm dhe vazhdimësi të një bashkëpunimi të tillë dhe mirëkuptim të përbashkët në të gjithë rajonin. Është e nevojshme që rajoni të japë një kontribut efektiv në përmbushjen Italia, Kosova dhe Mali i Zi. një mjet për të promovuar integrimin Bashkëpunimi rajonal për Kursi i Lartë për Sigurinë dhe e sfidave të përbashkëta të sigurisë së Viti 2010: 17pjesëmarrës nga; Shq- në strukturat dhe politikat e sigurisë të sfidat e përbashkëta të sigurisë Studimet e Mbrojtjes-2018 synonte sotme. SCSDS do të promovojë vlerat ipëria, Bosnja dhe Hercegovina, Italia, NATO-s dhe BE-së. dhe parimet në lidhje me miqësinë, Kosova, Serbia dhe Turqia. Sigurimi i arsimit përmes Kursit Që nga viti 2007 deri 2018 janë bashkëpunimin dhe përpjekjet rajonale Viti 2012: 17 pjesëmarrës nga; Përgjegjësi ekzekutive të Lartë për Studime të Sigurisë dhe zhvilluar 10 kurse. Duke parë statis- për integrimin NATO-BE. Shqipëria, Kroacia, Greqia, Gjeorgjia në nivel strategjik Mbrojtjes (SCSDS)është i organizuar tikat e 10 këtyre kurseve, konstaton se Me frymën e bashkëpunimit dhe dhe Kosova. rreth shtatë përfundimeve kyçe të ky kurs ka formuar dhe konsoliduar mirëkuptimit të përbashkët, me qëllim Viti 2013: 18 pjesëmarrës nga; Qëllimi i Kursin e Lartë për Studime të nxënit. Deri në fund të kursit, profilin e tij, jo vetëm në rajon, por të promovimit të vlerave të anëtarësimit Shqipëria, Azerbajxhani, Kroacia, të Sigurisë dhe Mbrojtjes (SCSDS) studenti do të jetë në gjendje të: edhe më gjerë. Gjatë këtyre viteve, në në Aleancë dhe inkurajimin e mëte- Ish Republika Jugosllave e Maqe- është të edukojë ushtarakë dhe zyrtarë krijojë dokumente me shkrim dhe këto kurse, janë diplomuar 168 ush- jshëm të frymës së projekteve të për- donisë, Greqia, Kosova, Rumania dhe civilë nga Shqipëria, rajoni i Ballkanit, të prezantojë me gojëduke lehtësuar tarakë dhe civilë nga Shqipëria dhe 15 bashkëta rajonale, Ministria e Mbrojtjes Turqia. aleatët dhe partnerët e NATO-s, për komunikimin në nivel strategjik; të vende të ndryshme nga rajoni dhe më hapi auditoret më 10 shtator deri më Viti 2014: 14 pjesëmarrës nga; përgjegjësitë ekzekutive në nivel strat- formulojë strategji të lartë; të zhvil- gjerë. Kursi i X i Lartë i Sigurisë dhe 07 dhjetor 2018, Kursin e Lartë mbi Shqipëria, Greqia, Kosova, Mali i Zi egjik. Kjo do të mundësojë të kuptu- lojë kuptimin e koncepteve bashkë- Mbrojtjes apo Kursi 2018 u zhvillua Studimet e Sigurisë dhe Mbrojtjes si dhe Turqia. arit e veprimeve shumëdimensionale të kohore dhe të mbrojtjes; të vlerësojë nga data 10 shtator dhe u mbyll më 7 pjesë e Akademisë së Forcave të Ar- Viti 2015: 20 pjesëmarrës nga; dhjetor 2018. matosura Shqiptare në Tiranë. Filozofia Shqipëria, Gjeorgjia, Gjermania, Kursi i Lartë për Sigurinë dhe e kursit bazohej në përvojat e fituara Greqia, Italia, Ish Republika Jugosllave Studimet e Mbrojtjes-2018 synonte: gjatë kurseve të mëparshme dhe do e Maqedonisë, Kosova dhe Turqia. Ndërtimin e besimit dhe përmirësimi të vazhdojë të ruajë “aromën e saj Viti 2016: 17 pjesëmarrës nga; i mëtejshëm i klimës pozitive të rajonale”. Shqipëria, Gjeorgjia, Greqia, Italia, Ish bashkëpunimit ushtarak civil midis Ndërkohë që lëndëtmësimore zhvil- Republika Jugosllave e Maqedonisë, vendeve të rajonit, nëpërmjet pro- lohen në gjuhën angleze me synimin Kosova dhe Rumania. grameve të përbashkëta arsimore. për të trajnuar kolonel/ekuivalent Viti 2017: 16 pjesëmarrës nga; Promovimin e bashkëpunimit midis civil të zgjedhur në tri fusha kryesore Shqipëria, Gjeorgjia, Greqia, Italia, vendeve dhe iniciativave rajonale, mësimore: përvojën e përbashkët Ish Republika Jugosllave e Maqe- parimet e paqes dhe sigurisë si midis vendeve të rajonit mbi çështje donisë, Kosova, Rumania, Turqia dhe vlera të procesit të integrimit në të përbashkëta që lidhen me sigurinë Mbretëria e Bashkuar. NATO dhe BE. Të krijojë mundësi dhe mbrojtjen; të shqyrtojë mënyrat Viti 2018: 11 pjesëmarrës nga; për të eksploruar metodat e mësimit e qasjeve të përbashkëta për zhvil- Shqipëria, Kroacia, Ish-Republika dhe bashkëpunimit, duke sjellë limin rajonal dhe prosperitetin, dhe Jugosllave e Maqedonisë, Gjeorgjia, nevojshme për realizimin e objektivave ndikimin e globalizimit dhe të përvojat e kulturave të ndryshme promovimi i përpjekjeve rajonale në Greqia, Gjermania, Italia, Mali i Zi strategjike kombëtare dhe aleate, brenda çështjeve ekonomike ndërkombëtare dhe prejardhjeve profesionale të mbështetje të integrimit euroatlantik. dhe Mbretëria e Bashkuar. një mjedisi të pasigurt ndërkombëtar. dhe institucioneve në politikën dhe liderëve të ardhshëm në rajon. Kursi Pjesmarrësit në Kursin e Lartë për Ai do të prodhojë komandantë krijues, strategjinë e sigurisë kombëtare; të ishte i përshtatur për të përmbushur Studime të Sigurisë dhe Mbrojtjes (SC- Integrim në strukturat proaktive dhe të shkathët, krijues të vlerësojë situatën gjeopolitike në kërkesat e vendeve të rajonit. Pro- SDS) gjatë viteve kanë që nga vende të dhe politikat e sigurisë të politikave dhe menaxherë, të aftë për rajonin e Ballkanit dhe më gjerë; të grami ofronte studime në politikën ndryshme të rajonit e më përtej tij siç NATO-s dhe BE-së të marrë vendime të shëndosha, ven- vlerësojë institucionet e sigurisë dhe e sigurisë dhe mbrojtjes dhe në mar- tregohet më poshtë: dimtare dhe strategjike të orientuara mbrojtjes dhe qasjet bashkëpunuese rëdhëniet ndërkombëtare, duke pro- Viti 2007: 21 pjesëmarrës nga; Misioni kryesor është që Kursi kah e ardhmja. Ajo gjithashtu do të për kontrollin demokratik të forcave movuar një kuptim të përbashkët të Shqipëria, Italia, Kosova, Ish Re- i Lartë për Studime të Sigurisë dhe shqyrtojë marrëdhëniet midis forcave të armatosura dhe marrëdhëniet teknikave të arsimit dhe trajnimit në publika Jugosllave e Maqedonisë dhe Mbrojtjes (SCSDS) të zhvillohet në një të armatosura, agjencive të qeverisë civile-ushtarake dhe të shqyrtojë përputhje me metodat e arsimit dhe Mali i Zi. kuptim i përbashkët lidhur me çështjet në mjedisin global dhe tendencave për bashkëpunimin rajonal për sfidat e trajnimit të orientuara drejt NATO-s Viti 2008: 18 pjesëmarrës nga; bashkëkohore rajonale dhe kolektive të formësimin e politikës dhe strategjisë përbashkëta të sigurisë dhe çështjet (bazuar në Bi-SC D 75-7, 2009 me Shqipëria, Bosnja dhe Hercegovina, sigurisë dhe mbrojtjes si të shërbejë si kombëtare të sigurisë. e mbrojtjes. amendamentin Korrik 2010). ushtria 8 E premte, 28 dhjetor 2018 nato

MSC. MIMOZA GOLIKJA Bota po ndryshon dhe NATO po përshtatet

leatët e NATO-skanë rënë dakord për buxhetet civile dhe ushtarake për vitin2019. Në takimin e Këshillit të Atlantikut tëA Veriut,më 18 dhjetor 2018, aleatët ranë dakord për një buxhet civil prej 250.5 milion euro dhe një buxhet ushtarak prej NATO rrit buxhetin 1.395 miliardë euro për 2019. Të gjitha vendet anëtare kontribuojnë në këto bux- hete, sipas një formule të dakordësuar të ndarjes së kostos bazuar në të ardhurat bruto kombëtare. Përballë një mjedisi më kërkues të sigurisë, NATO vazhdon të përshtatet, për vitin 2019 duke përfshirë modernizimin e Strukturës së Komandës së NATO-s dhe një rishikim funksional të Shtabit Qendror të Aleancës në Bruksel. NdërkohëSekretari i Përgjithshëm Buxheti për vitin 2019: ai civil rritet me1.9% dhe i NATO-s, Jens Stoltenberg, përshëndeti marrëveshjen e buxheteve.“Bota po ndry- ai ushtarak me 7.2%, krahasuar me vitin 2018 shon dhe NATO po përshtatet.Aleatët po investojnë në NATO për të adresuar sfidat e kohës sonë, duke përfshirë kërcënimet kimin, zhvillimin dhe prokurimin e pajisjeve dosin prioritetet në përputhje me objektivat kibernetike dhe hibride, një Rusi më mbrojtëse; dhe, së fundi, operacionet, usht- dhe prioritetet e përgjithshme të Aleancës. bindëse dhe paqëndrueshmëri në të gjithë rimet dhe mirëmbajtjen. Alokimi i buxhetit Aty ku financimi i përbashkët ushtarak është Lindjen e Mesme dhe Afrikën e Veriut. është një vendim kombëtar dhe sovran, por I interesuar, buxheti ushtarak dhe NSIP, NATO është e angazhuar për të siguruar që Aleatët e NATO-s kanë rënë dakord që së parimi udhëheqës për të drejtën e pranimit ne të vazhdojmë t’i mbajmë njerëzit tanë të paku 20 përqind e shpenzimeve të mbrojtjes është rregulli “përveç”:”Fondet e përbash- sigurt, në një mënyrë që është efektive dhe duhet t’i kushtohet shpenzimeve të mëdha këta do të përqendrohen në sigurimin e financiarisht përgjegjëse», tha ai. të pajisjeve, duke përfshirë kërkimin dhe kërkesave të cilat janë përveç ato që mund Buxheti civil siguron fonde për person- zhvillimin e lidhur, që perceptohet si një të pritet në mënyrë të arsyeshme që të vihen elin, shpenzimet operative dhe shpenzimet e tregues vendimtar për shkallën dhe ritmin në dispozicion nga burimet kombëtare”. programit në Shtabin e NATO-s në Bruksel. e modernizimit. Vendet anëtare kontribuojnë në NATO Buxheti civil 2019 është 1.9% mbi nivelin Aty ku shpenzimet dështojnë të përm- në përputhje me një formulë të dakorduar 2018, dhe përfshin fonde për të zbatuar bushin udhëzimet e 20%, ekziston një rrezik të ndarjes së kostos bazuar në të Ardhurat rishikimin funksional të Shtabit të NATO-s. në rritje i vjetërsisë së pajisjeve, rritjes së Kombëtare Bruto. Kjo përfshin masa për të forcuar aftësitë e aftësive dhe boshllëqeve ndërvepruese midis Buxheti civil.Buxheti civil siguron inteligjencës së NATO-s; parashikon dhe aleatëve dhe dobësimit të bazës industriale fonde për shpenzimet e personelit, shpen- planifikon sfida kibernetike dhe hibride; të dhe teknologjike të mbrojtjes së Evropës. zimet operative dhe shpenzimet kapitale përmirësojë mënyrën se si Aleanca i trajton Në shtator 2014, në samitin e Uellsit, dhe programore të Shtabit Ndërkombëtar të dhënat si një aset strategjik; rritjen e liderët e NATO-s ranë dakord që aleatët në Shtabin e NATO-s.Ai financohet nga bashkëpunimit të mbrojtjes me partnerët; që shpenzojnë më pak se 20 përqind të buxhetet e ministrisë së jashtme të vendit dhe për të forcuar fokusin në axhendën e shpenzimeve vjetore të tyre të mbrojtjes në (në shumicën e vendeve), të mbikqyrur Grave, Paqes dhe Sigurisë. Për të zbatuar pajisjet kryesore do të synojnë brenda një nga Komiteti i Buxhetit dhe të zbatuara nga këto masa, NATO do të krijojë tridhjetë dekade të rrisin investimet e tyre vjetore Shtabi Ndërkombëtar.Buxheti civil për vitin vende të reja pune në 2019. në 20 përqind ose më shumë nga totali 2018 ishte 245.8 milionë euro.Buxheti civil Buxheti ushtarak mbulon shpenzimet janë vullnetare dhe ndryshojnë në formë dhe për shembull, në lidhje me inteligjencën, shpenzimet e mbrojtjes. Të gjithë aleatët është formuluar në një kuadër të bazuar në operative të selisë qendrore të Komandës së shkallë, nga për shembull disa ushtarë në mbikëqyrjen dhe zbulimin; karburantin ajror do të sigurojnë që forcat e tyre tokësore, objektiv, i cili vendos lidhje të qarta ndërm- NATO-s dhe programet, misionet dhe op- mijëra trupa, dhe nga automjete të blindu- në ajër; mbrojtja balistike e raketave; dhe ajrore dhe detare të përmbushin udhëzimet jet objektivave strategjike të NATO-s dhe eracionet në mbarë botën.Buxheti ushtarak ara, anije detare ose helikopterë në të gjitha luftë elektronike ajrore. e dakorduara me NATO-n për vendosjen burimeve të nevojshme për arritjen e tyre. i vitit 2019 është 7.2% më lart se niveli format e pajisjeve ose mbështetjes, mjekë- Efektet e krizës financiare dhe pjesa dhe qëndrueshmërinë dhe metrika të tjera të Ka katër objektiva në vijën e frontit dhe 2018. Kjo përfshin fonde për Strukturën e sore ose të tjera. Këto kontribute vullnetare në rënie e burimeve të përkushtuara ndaj dakorduara të prodhimit; dhe ata do të sig- katër objektiva mbështetëse.Objektivat e Komandës, e cila është duke u përshtatur, ofrohen nga aleatët individualë dhe merren mbrojtjes në shumë vende aleate, deri në vi- urojnë që forcat e tyre të armatosura mund vijës së frontit përfshijnë mbështetjen për përfshirë edhe një Komandë të re për At- nga aftësia e tyre e përgjithshme e mbrojtjes tin 2014, e kanë përkeqësuar këtë mungesë të veprojnë së bashku në mënyrë efektive, operacionet aktive; Aftësitë e Aleancës; lantikun në Norfolk të Virxhinias, për të për të formuar një aftësi të kombinuar të ekuilibri dhe gjithashtu kanë zbuluar asim- duke përfshirë zbatimin e standardeve dhe konsultimi dhe bashkëpunimi me partnerët; siguruar linjat e lira të komunikimit midis Aleancës. etritë në rritje në aftësinë midis aleatëve ev- doktrinave të NATO-s. dhe marrëdhëniet me publikun.Katër objek- Evropës dhe Amerikës së Veriut; dhe një Udhëzuesi i investimeve për mbrojtjen ropianë. Franca, Gjermania dhe Mbretëria e Edhe pse të gjithë aleatët nuk mund të tivat mbështetëse konsistojnë në ofrimin e Komandë të re në Ulm të Gjermanisë për të e 2%.Në vitin 2006, ministrat e Mbrojtjes Bashkuar sëbashku përfaqësojnë më shumë kontribuojnë me forcat për një operacion, mbështetjes për procesin e konsultimit me përmirësuar lëvizjen e trupave dhe pajisjeve të NATO-s ranë dakord të angazhonin një se 50 përqind të shpenzimeve të mbrojtjes të aleatët kanë rënë dakord që financimi për aleatët; mbajtjen e objekteve dhe vendn- në Evropë. Në korrik, liderët aleatë ranë minimum prej dy për qind të Produktit të aleatëve jo-amerikanë, gjë që krijon një lloj vendosjen e pjesës së NATO-s në një dodhjen e Shtabit të NATO-s (mjedisi dakord të rrisin madhësinë e strukturës Brendshëm Bruto (PBB) për shpenzimet tjetër mbingarkimi në Europë mbi disa aleatë operacion të udhëhequr nga NATO do të operativ i Shtabit); qeverisjen dhe rregul- së komandës me rreth 1200 personel, një në mbrojtje. Ky udhëzues kryesisht shër- të aftë evropianë. Për më tepër, shpenzimet financohej zakonisht. limin nëpërmjet monitorimit të politikave, proces që do të zgjasë rreth tre vjet.Në ben si një tregues i vullnetit politik të një e tyre të mbrojtjes janë nën një presion në proceseve dhe procedurave të biznesit; dhe vitin 2019, 273.2 milionë euro nga buxheti vendi për të kontribuar në përpjekjet e rritje, siç është ai i Shteteve të Bashkuara, Financimi direkt i NATO-s sigurinë e Shtabit. ushtarak do të shkojnë drejt financimit të përbashkëta të mbrojtjes së Aleancës. Disa për të përmbushur objektivat e reduktimit Buxheti ushtarak. Ky buxhet mbulon misioneve dhe operacioneve të NATO-s, aleatë mund të kenë nevojë të shpenzojnë të deficitit dhe borxhit. Në samitin e Uellsit Kontributet e drejtpërdrejta financiare kostot operative dhe të mirëmbajtjes së duke përfshirë Misionin Mbështetës të më shumë se kjo për të zhvilluar aftësitë që në 2014, krerët e NATO-s ranë dakord në NATO vijnë kryesisht në dy forma të Strukturës së Komandës së NATO-s. Ai Përhershëm në Afganistan; operacionin Aleanca i kërkon prej tyre.Përveç kësaj, të ndryshonin prirjen e rënies së buxhetit ndryshme: financimi i përgjithshëm dhe përbëhet nga mbi 35 nën-buxhetet e ndara, e mbështetjes së paqes të KFOR-it në aftësia mbrojtëse e çdo vendi anëtar ka një të mbrojtjes dhe vendosën që Aleatët që financimi i përbashkët. Ato gjithashtu mund të cilat financohen me kontribute nga bux- Kosovë; dhe misionin e ri të trajnimit të ndikim të rëndësishëm në perceptimin e aktualisht përmbushin udhëzimin prej 2% të vijnë në formën e fondeve të mirëbesimit, hetet kombëtare të mbrojtjes të aleatëve NATO-s në Irak, të nisur në Samitin e përgjithshëm të kredibilitetit të Aleancës si për shpenzimet e mbrojtjes do të synojnë të kontributeve në natyrë, aranzhimeve ad (në shumicën e vendeve) sipas kostove të Brukselit në korrik 2018. Veçmas, avio- një organizatë politiko-ushtarake.Pasuria vazhdojnë ta bëjnë këtë;Aleatët, përqindja e hoc dhe donacioneve.Disa faktorë ndikojnë dakorduara. Ai mbikëqyret nga Komiteti nët e mbikëqyrjes AWACS të NATO-s, e kombinuar e aleatëve jo-amerikanë, e tanishme e PBB-së e shpenzuar në mbrojtje në zgjedhjen e burimit të financimit për i Buxhetit (me përfaqësues nga të gjitha misionet e të cilëve përfshijnë fluturime matur në BPV, tejkalon atë të Shteteve të është nën këtë nivel do të: ndalojë çdo rënie; të adresuar një prioritet të dhënë.Këto vendet anëtare të NATO-s) dhe zbatohet mbi Evropën Lindore dhe mbështetje për Bashkuara. Megjithatë, aleatët jo-amerikanë synojnë të rrisin shpenzimet e mbrojtjes në përfshijnë nivelin e kërkuar të integrimit nga mbajtësit individual të buxhetit. Në Koalicionin Global për të Mposhtur ISIS, së bashku shpenzojnë më pak se gjysmën e terma realë sa rritet PBB-ja; dhe synojnë të ose ndërveprimit, përballueshmërinë në të gjitha rastet, sigurimi i stafit ushtarak do të marrin 262 milion euro në operacione asaj që Shtetet e Bashkuara shpenzojnë në lëvizin drejt udhëzimit prej 2% brenda një nivel kombëtar, kompleksitetin e sistemit mbetet një përgjegjësi e financuar nga shteti. dhe mbështetje financimi. mbrojtje. Kjo mungesë ekuilibri ka qenë dekade me qëllim që të përmbushin synimet të përfshirë dhe potencialin e ekonomive. Buxheti ushtarak për vitin 2018 ishte 1.325 Përveç buxheteve civile dhe ushtarake, një konstante, me ndryshime, gjatë gjithë e tyre të aftësive të NATO-s dhe të plotë- Shpesh, përdoret një kombinim i burimeve miliardë euro.Buxheti ushtarak në mënyrë element i tretë i financimit të përbashkët të historisë së Aleancës dhe më shumë që sojnë mangësitë e aftësive të NATO-s. të financimit. efektive siguron fonde për Shtabin Ushtarak Aleancës është Programi i Investimeve të nga ngjarjet tragjike të 11 shtatorit 2001, Pavarësisht se vetëm udhëzimi 2% i Parimi i financimit të përbashkët. Ndërkombëtar, Komandantët Strategjik, Sigurisë të NATO-s (NSIP). Duke mbuluar pas së cilës Shtetet e Bashkuara kanë rritur PBB-së nuk është garanci se paratë do të Kur identifikohet nevoja për shpenzime, Forcën e Paralajmërimit dhe Kontrollit investimet e mëdha të ndërtimit dhe të ndjeshëm shpenzimet e tyre të mbrojtjes. shpenzohen në mënyrën më efektive dhe vendet e Bordit të Politikave të Burimeve Ajror të NATO-s (NAEË& C), pjesët e komandimit dhe kontrollit, tavani 2019 për Hendeku midis shpenzimeve të mbrojtjes efikase për të marrë dhe për të vendosur dhe Planifikimit diskutojnë nëse parimi i përbashkëta të financuara nga operacionet NSIP është 700 milionë euro. në Shtetet e Bashkuara krahasuar me Ka- aftësitë moderne, megjithatë, mbetet një financimit të përbashkët duhet të zbatohet, dhe misionet e Aleancës dhe më konkretisht Vendetjapin kontribute të drejtpërdrejta nadanë dhe anëtarët evropianë kështuqë tregues i rëndësishëm i vendosmërisë poli- me fjalë të tjera nëse kërkesa i shërben inte- përKomitetin Ushtarak, Shtabin Ushtarak dhe të tërthorta në kostot e drejtimit të është rritur. tike të aleatëve individualë që t’i kushtojnë resave të të gjitha vendeve kontribuese dhe Ndërkombëtar dhe agjencitë ushtarake;dy NATO-s dhe zbatimin e politikave dhe Sot, vëllimi i shpenzimeve të mbrojtjes mbrojtjes një nivel relativisht të vogël, prandaj duhet të barten kolektivisht.Kriteret Komandat Strategjike dhe sistemet sho- aktiviteteve të saj.Le të hedhim një shikim amerikane në mënyrë efektive përfaqë- por ende të rëndësishëm, në një kohë të për financim të përbashkët mbahen nën qëruese të komandës, kontrollit dhe rreth këtyre financimeve si dhe son rreth 67 për qind të shpenzimeve të pasigurisë ndërkombëtare dhe vështirësive shqyrtim të vazhdueshëm dhe ndryshimet informacionit;selia e teatrit për operacionet mbrojtjes së Aleancës në tërësi në terma ekonomike. Në vitin 2014, tre aleatë shpen- mund të paraqiten si rezultat i rrethanave e vendosura;Qendrat e NATO-s statike dhe Financim i tërthortë i NATO-s. realë. Kjo nuk do të thotë se Shtetet e zuan 2 për qind të PBB-së ose më shumë në ndryshim, për shembull, nevoja për të të disponueshme të operacioneve ajrore të Bashkuara mbulojnë 67 për qind të kostove për mbrojtjen; në vitin 2018, tetë pritet të mbështetur kërkesat kritike në mbështetje kombinuara, sistemet ARS të vendosura Kur Këshilli i Atlantikut të Veriut të përfshira në drejtimin operacional të përmbushin ose tejkalojnë këtë objektiv të operacioneve dhe misioneve të Aleancës. dhe sistemet e radarëve, si dhe sistemet e (NAC) njëzëri vendos të angazhohet në NATO-s si një organizatë, përfshirë selinë dhe deri në vitin 2024, pritet që shumica e Marrëveshjet e financimit të përbashkët komunikimit të shndërruara në HQ;Qendra një operacion, nuk ka asnjë detyrim për e saj në Bruksel dhe komandat e saj ushtar- aleatëve ta bëjnë këtë. përfshijnë kryesisht buxhetet civile dhe e Luftës së Përbashkët (Norvegji), Qendra secilin vend që të kontribuojë në operacion, ake nëntokësore, por kjo do të thotë se ka Udhëzimi kryesor për shpenzimet e ushtarake të NATO-s, si dhe Programin e e Përbashkët e Trajnimit të Forcës (Polo- përveç nëse është një operacion i mbrojtjes një mbingarkesë të madhe nga Aleancën pajisjeve. Buxhetet e mbrojtjes kombëtare Investimeve të Sigurisë të NATO-s (NSIP). nia), Qendra e Analizës dhe Mësimeve të kolektive Neni 5, në të cilin rast pritjet janë në tërësi në Shtetet e Bashkuara për sigu- mbulojnë në thelb tre kategori shpenzimesh: Këto janë fondet e vetme ku autoritetet e Përbashkëta (Portugali), Kolegji i Mbrojtjes të ndryshme. Në të gjitha rastet, kontributet rimin e aftësive esenciale, duke përfshirë shpenzimet e personelit dhe pensionet; kër- NATO-s identifikojnë kërkesat dhe ven- i NATO-s (Itali) dhe Shkolla e Sistemeve ushtria nato E premte, 28 dhjetor 2018 9

Sekretarit i Përgjithshëm, Jens Stol- Sekretari i Përgjithshëm, Jens Stoltenberg tenberg, me rastin e festave të fundvitit ju dërgoi një video mesazh urimi trupave të NATO-s në të cilin thuhet : «Përshëndetje për festat, për të gjithë ushtarakët tanë dhe gratë! Të dashur miq, këtë vit, kam pasur privilegjin të takoj shumë prej jush, përf- shirë kohët e fundit në Norvegji. Ju erdhët nga e gjithë Evropa dhe “Profesionalizmi, përkushtimi dhe nga gjithë Atlantiku për tu ushtruar së bashku, në stërvitjen më të madhe të NATO-s që nga Lufta e Ftohtë të cilën e keni përfunduar me sukses. Çdo ditë, ju shërbeni nën të njëjtin flamur të NATO-s në Afganistan, në shpirti juaj e bëjnë Aleancëntë fortë” Irak, në Kosovë.Prania juaj e dukshme në terren, në ajër dhe në det, nga rajoni Baltik në Mesdhe, tregon se NATO është Stoltenberg, video mesazh urimi trupave të NATO-s për festat e fund vitit 2018 e gatshme të mbrojë të gjithë aleatët, kundër çdo kërcënimi, në çdo kohë. Vitin e ardhshëm, NATO do të ketë 70 vjetorin, dhe ne jemi në gjendje të mirë.Profesionalizmi, përkushtimi dhe shpirti juaj i solidaritetit e bëjnë Aleancën tonë të fortë.Së bashku, ne do të vazhdojmë të përshtatemi në këtë botë të paparashikueshme,për të ruajtur paqen dhe për t’i mbajtur qytetarët tanë të sigurt, siç kemi bërë për shtatë dekadat e fundit. Pra, faleminderit për të gjithë punën e madhe që bëni, kudo që të jeni.Dhe falë familjeve tuaja dhe të dashurve që vazhdojnë të japin mbështetje të çmuar, në kohë sfidash dhe festash. Ju uroj Vitin e Ri të lumtur dhe të qetë!”

të Komunikimit dhe Informacionit;Zyra logjistike ose sistemeve të komunikimit dhe vitin kalendarik.Secili buxhet përgatitet ces ndërkombëtar të kliringut financiar. nga organet kombëtare të auditimit të e Standardizimit të NATO-s, Agjencia e informacionit të mbrojtjes ajrore.Agjencitë nën autoritetin e kreut të organit përkatës Kombet pritëse raportojnë për shpenzimet vendeve anëtare.Këta zyrtarë janë emëru- Komunikimit dhe Informacionit e NATO-s e NATO-s gjithashtu bashkërendojnë ve- të NATO-s dhe shqyrtohet nga Komiteti e parashikuara në projektet e autorizuara ar dhe përgjegjës për NAC. (Belgjikë) nëpërmjet klientëve të saj, fonde primtaritë kërkimore dhe zhvillimore ose i Buxhetit i përbërë nga përfaqësues të brenda përgjegjësisë së tyre. Pas mira- për eksperimentimin e Komandës Aleate janë aktive në fushat e standardizimit dhe vendeve anëtare kontribuese dhe miratuar timit të parashikimeve nga Komiteti i Organet e përfshira për Transformimin, Organizata e Shkencës shkëmbimit të informacionit.Programet e fi- për ekzekutim nga NAC.Mos arritja e Investimeve, Stafi Ndërkombëtar llogarit dhe Teknologjisë e NATO-s (Belgjikë) dhe nancuara bashkërisht ndryshojnë në numrin konsensusit para fillimit të vitit financiar shumat që duhet paguar nga çdo vend NAC miraton buxhetet dhe investimet Qendra për Kërkim dhe Eksperimentim e vendeve pjesëmarrëse, marrëveshjet për nënkupton mos miratimin e buxhetit dhe dhe që do të merren nga çdo vend pritës. e NATO-s, dhe ushtron mbikëqyrje mbi Detar (Itali);aktivitetet e përkrahjes së part- kosto-aksion dhe strukturat e menaxhimit. financimin e operacioneve, nën mbikëqyr- Llogaritjet e mëtejshme përcaktojnë menaxhimin financiar të NATO-s.Ai merr neritetit të kufizuar dhe një pjesë e Zyrave Forma të tjera të financimit.Përveç jen e Komitetit të Buxhetit, nëpërmjet shumat e pagesave, monedhat dhe cili parasysh konsideratat e burimeve në ven- Ndërlidhëse Ushtarake në Moskë dhe Kiev. financimit të përbashkët dhe financimit të alokimeve të përkohshme të kufizuara shtet ose agjenci e NATO-s do të marrin dimmarrjen e saj.RPPB këshillon NAC Gjatë një operacioni të menaxhimit të krizës, përbashkët, disa projekte mund të marrin në nivelin e buxhetit të miratuar për vitin fondet.Sapo të përfundojë një projekt, ai për politikën dhe alokimin e burimeve.Për kur një vendim operativ me implikime formën e aranzhimeve të fondeve të mirëbe- paraprak.Ky regjim mund të zgjasë për i nënshtrohet një inspektimi të përbashkët shembull, kur NAC vendosi të ndërmerrte financiare merret nga Këshilli i Atlantikut simit, kontributeve në natyrë, aranzhimeve gjashtë muaj, pas së cilës NAC kërkohet të pranimit përfundimtar për të siguruar operacionin e Libisë, e bëri këtë në dobi të Veriut, bordi i Politikave të Burimeve ad hoc dhe donacioneve. të vendosë ose të miratojë buxhetin ose të që puna e ndërmarrë është në përputhje të një vlerësimi të plotë të shpenzimeve dhe Planifikimit (RPPB) konsultohet men- autorizojë vazhdimin e financimit të për- me fushëveprimin e punës të autorizuar. nga Operacionet e Komandës Aleate dhe jëherë për disponueshmërinë e fondeve. Menaxhimi dhe kontrolli kohshëm.Kur buxheti është miratuar, kreu Sapo ky raport të pranohet nga Komiteti RPPB.Komiteti i Buxhetit dhe Komiteti i Në mënyrë efektive, kjo do të thotë që në i organit të NATO-s ka liri veprimi për i Investimeve, ai i shtohet inventarit të Investimeve, të cilat raportojnë në RPPB, grykën e një krize, RPPB ndonjëherë mund Menaxhimi financiar brenda NATO-s ta ekzekutuar atë nëpërmjet angazhimit NATO-s. gjithashtu shqyrtojnë dhe miratojnë shpen- të jetë në sesion pothuajse të përhershëm, është i strukturuar për të siguruar që dhe shpenzimit të fondeve për qëllimet Kontrolli financiar.Në lidhje me bux- zimet e planifikuara. siç ishte rasti për shembull gjatë operacionit kontrolli përfundimtar i shpenzimeve të e autorizuara. Kjo është e kufizuar nga hetet ushtarake dhe civile, kreu i organit Zyra e Burimeve të NATO-s bashkon Libia (mars-tetor 2011). mbështetet në vendet anëtare që mbështesin nivele të ndryshme të detyrimeve të të NATO-s është përfundimisht përgjegjës të gjithë anëtarët e Shtabit Ndërkombëtar Programi i Investimeve të Sigurisë së koston e një aktiviteti të përcaktuar dhe përshkruara nga rregulloret financiare për përgatitjen dhe ekzekutimin e duhur të NATO-s që punojnë në çështjet e bu- NATO-s.Programi i Investimeve të Sigurisë është subjekt i konsensusit midis tyre. Nën të Organizatës në lidhje me çështje të të buxhetit.Mbështetja administrative rimeve.Zyra ofron këshilla dhe politika së NATO-s (NSIP) mbulon investimet autoritetin e përgjithshëm të NAC, organe tilla si rekurs për ofertim konkurrues për për këtë detyrë u është besuar kryesisht të integruara për NAC dhe Sekretarin e kryesore të ndërtimit dhe komandimit të ndryshme ushtrojnë kontroll menaxherial kontratat për furnizimin e mallrave dhe Kontrolluesit Financiar të agjencisë ose Përgjithshëm, komitetet e burimeve të dhe kontrollit, të cilat janë përtej kërke- mbi të katër elementët kryesorë të strukturës shërbimeve, ose transferime të kredive organit të NATO-s.Secili Kontrollues NATO-s dhe organet e tjera të NATO-s. save të mbrojtjes kombëtare të vendeve financiare të Organizatës:Shtabi Ndërkom- për të korrigjuar mbi- ose nën-vlerësimet Financiar ka një rekurs përfundimtar në Zyra lehtëson marrëveshjet për çështjet anëtare individuale.Ai mbështet rolet bëtar, i financuar nga buxheti civil;struktura e financimit të kërkuar. Komitetin e Buxhetit në rast të mosmar- e burimeve midis vendeve anëtare. e Komandave Strategjike të NATO-s ushtarake ndërkombëtare e financuar nga Menaxhimi financiar i Programit rëveshjeve të vazhdueshme me kreun Bordi i Politikave të Burimeve dhe duke siguruar instalime dhe pajisje të buxheti ushtarak;NSIP; dheAgjencitë e të Investimeve të Sigurisë të NATO-s. e organit përkatës të NATO-s në lidhje Planifikimit.Bordi i Politikave të Bu- tilla si sistemet e komunikimit dhe të NATO-s. Zbatimi i NSIP fillon nga paketat e af- me një transaksion të synuar.Kontrollori rimeve dhe Planifikimit (RPPB) është informacionit të mbrojtjes ajrore, selinë Kur aktivitetet bashkëpunuese nuk tësive.Këto paketa identifikojnë pasuritë Financiar është i ngarkuar me sigurimin organi i lartë këshillues i NAC për me- ushtarake për strukturën e integruar dhe përfshijnë të gjitha vendet anëtare, ato në dispozicion dhe të kërkuara nga ko- që të gjitha aspektet e ekzekutimit të naxhimin e të gjitha burimeve të NATO-s. për operacionet e vendosura, dhe fushat janë, në pjesën më të madhe, të menax- mandantët ushtarakë të NATO-s për të buxhetit të jenë në përputhje me autor- Ai ka përgjegjësi për menaxhimin e kritike të aeroportit, sistemet e karburan- huara nga programet e prodhimit dhe përmbushur detyrat e specifikuara.Ata izimet e shpenzimeve, ndaj çdo kontrolli përgjithshëm të buxheteve civile dhe ush- tit dhe objektet e portit të nevojshme në logjistikës së NATO-s brenda agjencive vlerësojnë shtesa të financuara nga njëri- të posaçëm të vendosur nga Komiteti i tarake të NATO-s, si dhe NSIP dhe fuqinë mbështetje të forcave të dislokuara.NSIP të NATO-s. Ata kanë bordet e tyre tjetri (në aspektin e investimeve kapitale Buxhetit, dhe rregulloret financiare dhe punëtore.Komiteti i Buxhetit dhe Komiteti financohet nga Ministritë e Mbrojtjes të mbikëqyrëse dhe bordet e drejtorëve, si dhe kostove operative dhe të mirëmbajtjes rregullat dhe procedurat përkatëse të i Investimeve raportojnë në RPPB. secilit vend anëtar dhe mbikëqyret nga dhe komisionet e financave dhe burimet e periodike) si dhe fuqinë punëtore civile zbatimit.Ai gjithashtu, në përgjigje të Komiteti i Buxhetit.Komiteti i Bux- Komiteti i Investimeve. Projektet zba- ndryshme të financimit brenda thesareve dhe ushtarake të nevojshme për të përm- auditimit të brendshëm, mund të krijojë hetit është përgjegjës për RPPB për tohen nga vendet pritëse individuale ose kombëtare. bushur detyrën.Ato janë shqyrtuar nga kontrolle dhe procedura shtesë që ai e buxhetet civile dhe ushtarake të NATO-s. nga agjensi të ndryshme të NATO-s dhe Rregulloret financiare të zbatuara në RPPB dhe më pas janë miratuar nga NAC. gjykon të domosdoshme për mbajtjen e Buxheti civil mbulon të gjitha shpenzimet Komandat Strategjike, sipas fushës së tyre NATO ofrojnë parime themelore unifi- Pasi të miratohet, autorizimi për projekte llogaridhënies. që lidhen me stafin ndërkombëtar të të ekspertizës.Tavani i vitit 2018 për NSIP kuese rreth të cilave artikulohet struktura individuale mund të shkojë përpara nën Bordi Ndërkombëtar i Auditorëve. NATO-s në Shtabin e NATO-s në Bruk- është 700 milionë euro. e përgjithshme financiare. Ato miratohen përgjegjësinë e Komitetit të Investimeve. Bordi i pavarur ndërkombëtar i auditorëve sel; buxheti ushtarak i mbulon të gjitha Financim i përbashkët.Marrëveshjet nga NAC dhe plotësohen nga rregullat dhe “Kombi pritës” (term që i referohet ose për NATO (IBAN) është përgjegjës për shpenzimet që lidhen me Shtabin Ushtarak e përbashkëta të financimit janë forma të procedurat që i përshtaten atyre organeve vendit në territorin e të cilit projekti do të auditimin e llogarive të organeve të ndry- Ndërkombëtar në Shtabin e NATO-s, strukturuara të financimit shumëkombësh dhe programeve specifike të NATO-s.Në zbatohet, ose një agjenci e NATO-s ose shme të NATO-s. Detyra e tij kryesore komandat strategjike dhe Forcën e Parala- në kuadër të një statusi të dakorduar shtator 2014, liderët e NATO-s vendosën, Komanda Strategjike përgjegjëse për zba- është tu ofrojë NAC dhe qeverive anëtare jmërimit dhe Kontrollit të Paralajmërimit të NATO-s.Vendet pjesëmarrëse ende ndër të tjera, të qeverisnin reformën, timin e një projekti) përgatit një kërkesë sigurise fondet e përgjithëshme dhe të të Hershëm të NATO-s (NAEË& C). identifikojnë kërkesat, prioritetet dhe transparencën dhe llogaridhënien, veça- autorizimi. Sapo Komiteti të ketë rënë përbashkëta përdoren siç duhet për zgjid- Komiteti i Investimeve.Komiteti i aranzhimet e financimit, por NATO nërisht në menaxhimin e burimeve finan- dakord për projektin, kombi pritës mund hjen e shpenzimeve të autorizuara dhe Investimeve është përgjegjës për RPPB ka dukshmëri dhe siguron mbikëqyrje ciare të NATO-s. Kjo makinë e re për të vazhdojë me dizajnin përfundimtar, se shpenzimet janë brenda autorizimeve për zbatimin e SKPAK.SKZHI financon politike dhe financiare.Marrëveshjet e transparencë dhe llogaridhënie synon të dhënien e kontratës dhe zbatimin.Përveç fizike dhe financiare të dhëna.Mandati sigurimin e instalimeve dhe lehtësirave përbashkëta të financimit zakonisht çojnë përmirësojë depërtimin në atë se si NATO nëse është rënë dakord ndryshe nga i Bordit përfshin jo vetëm auditime fi- të nevojshme për të mbështetur rolin e në krijimin e një organizate menaxhimi menaxhon, shpenzon dhe raporton mbi Komiteti i Investimeve, procesi i ofertimit nanciare, por edhe të performancës, të dy Komandave Strategjike-Operacionet brenda një agjencie të NATO-s. Aktivitetet përdorimin e fondeve të tatimpaguesve. kryhet midis firmave nga ato vende që cilat shtrijnë rolin e tij përtej ruajtjes së e Komandës Aleate dhe Transformimin e agjencive të NATO-s shkojnë nga zhvil- Menaxhimi financiar i buxheteve kontribuojnë në projekt. përgjegjësisë ndaj rishikimit të praktikave e Komandës Aleate-që njihet si tejkalim limi dhe prodhimi i avionëve luftarakë ose civile dhe ushtarake.Buxhetet civile dhe Sistemi i menaxhimit financiar i cili të menaxhimit në përgjithësi. IBAN për- i kërkesave të mbrojtjes kombëtare të helikopterëve deri te sigurimi i mbështetjes ushtarake janë vjetore, që përputhen me aplikohet në PKSH bazohet në një pro- bëhet nga zyrtarë të tërhequr normalisht vendeve anëtare individuale. ushtria 10 E premte, 28 dhjetor 2018 kosova

Në Shkollën e Aviacionit Tokësorë në Turqi janë duke i vijuar mësimet edhe dy nëntogerë të tjerë të FSK-së, Atdhe Hasani dhe Krenar Voca. Gjeneral Haziri, në emër të FSK-së e përgë- zoi pilotin Afrim Zabeli, për përkushtimin dhe profesionaliz- imin e treguar gjatë trajnimit në Turqi, ndërsa dy pilotëve të ardhshëm, Atdhe Hasanit dhe Krenar Vocës ju dëshiroi diplo- mim sa më të shpejtë.

Shkolla e Aviacionit Tokësor në Turqi

ëntogeri i FSK-së, Af- rim Zabeli, më 13 dhje- tor 2018, është diplomuar në Shkollën e Aviacionit NTokësor të Turqisë, duke u bërë piloti i Nëntoger Afrim Zabeli, parë i helikopterëve në kuadër të Forcës së Siguresë të Kosovës. Nëntoger Za- beli, në mesin e 26 oficerëve të tjerë pjesëmarrës të këtij trajnimi u shpall diplomohet piloti i parë i FSK-së njëri ndër tre më të mirët. Në ceremoninë e diplomimit mori pjesë edhe gjeneral brigade Naim Haziri, Pesha totale është rreth 12 tonë komandant i Brigadës së Mbështetjes së Operacioneve (BMO). Gjeneral Haziri u prit nga komandanti i shkollës, gjeneral FSK-ja bëhet me helikopter brigade Nadir Gündüz, i cili i shprehu kënaqësinë e tij gjeneral Hazirit për bashkëpunimin e deritanishëm të ush- për qëllime trajnimi trisë turke me Forcën e Sigurisë të Kos- Qendra e Trajnimit për Kërkim-Shpëtim e Regjimentit të Mbrojtjes Civile ovës. Ai po ashtu premtoi se shkolla e tij i FSK-së, në Pomozotin, zyrtarisht zbulon helikopterin-kornizë, që do të për- është e gatshme që të trajnojë edhe pilotë doret për qëllime të trajnimeve për kërkim-shpëtim. Prerjen e shiritit e kanë të tjerë të rinj nga radhët e FSK-së. bërë komandanti i Regjimentit të Mbrojtjes Civile, koloneli Shaip Haziri dhe Ndërkaq, gjeneral Naim Haziri tha drejtori i QTKSH-së, z. John Doone. se “ është një ndjenjë e veçantë krenarie Korniza e helikopterit do të përdoret në skenarë të ndryshme për zhvil- diplomimi i pilotit të parë të FSK-së. limin e disa trajnimeve; përfshirë këtu një aksident helikopteri me viktima Sukseset e panumërta të FSK-së dhe brenda tij, një helikopter në ngritje me viktima përbrenda, një helikopter në ngritja e vazhdueshme e kapaciteteve ulje me viktima në të dhe një ekip mjekësor të gatshëm për të ofruar ndihmë të saj, tashmë e përfshijnë edhe pilotin në rast nevoje. e parë të FSK-së, nëntogerin Afrim Shumë skenarë tashmë janë testuar gjatë trajnimeve të Zabeli”. Gjeneral Haziri, në emër të FSK-së dhe Krenar Vocës ju dëshiroi diplomim ndryshme të kërkim-shpëtimit, Në Shkollën e Aviacionit Tokësorë e përgëzoi pilotin Afrim Zabeli, për sa më të shpejtë. Diplomimi i pilotit ndërkaq gjatë vitit 2019 do të fil- në Turqi janë duke i vijuar mësimet përkushtimin dhe profesionalizimin e të parë, është njëri ndër sukseset më lojnë trajnime, në veçanti, lidhur edhe dy nëntogerë të tjerë të FSK- treguar gjatë trajnimit në Turqi, ndërsa të rëndësishme të Forcës së Sigurisë me helikopterë. së, Atdhe Hasani dhe Krenar Voca. dy pilotëve të ardhshëm, Atdhe Hasanit të Kosovës. E veçanta e këtij helikopteri është se, i tëri sistemi është ndërtuar nga vet stafi i Qendrës Shkolla e Mbrojtjes Kimike-Atomike dhe Biologjike (MKAB)-SHBA së Trajnimit të Kërkim-Shpëtimit dhe është përdorur materiali i ricikluar i gjetur brenda kampit. Kapiteni Bujar Ferizi, dy çmime Korniza e helikopterit ka një gjatësi prej 23 m, me 3 m gjerësi dhe me rreth 3 m lartësi. Pesha totale e tij është diku rreth 12 tonë. Është i ngjyrosur me ngjyra kamuflazhi, me në shkollën ushtarake në SHBA emblemë të Kryqit të Kuq në të dyja anët dhe ka përmasa dhe pamje të një helikopteri të vërtetë. jesëtarët e FSK-së, kudo që Përbrenda ka dy ulëse për pilot, 6 ulëse me komplet pajisje për udhëtarë, po marrin pjesë në trajnime dhe 6 shtretër për viktima. Për qëllime trajnimi, pjesës qendrore të helikopterit dhe shkollime jashtë vendit, mund t’i vihet zjarri dhe sërish struktura e helikopterit do të mbetet e padëm- P tuar. E gjithë puna e planifikuar është kryer nga stafi dhe është mbështetur po arrijnë rezultate të shkëlqyeshme. Njëri ndër ta, është edhe kapiten nga RMC-ja, gjatë kohës së trajnimeve të QT-së, në mbrëmje apo edhe Bujar Ferizi, shef i Qendrës se gjatë vikendeve. Koha e paraparë për ndërtim ishte 4 javë. Kostoja materiale Operacioneve në Forcën e Sigurisë e gjithë projektit ishte 105.00 euro. QT e RMC –së tani ofron një objekt së Kosovës, i cili ka përfunduar me trajnues që asnjë institucion tjetër trajnues vendor e ndërkombëtar në Kosovë sukses trajnimin „Kursi i kapitenëve nuk mund ta ofrojë. Gjithashtu, QT-ja do të ofrojë mundësi trajnuese të tjera për mbrojtje kimike“, në shkollën në bashkëpunim me partnerët rajonalë dhe ata ndërkombëtarë. e Mbrojtjes Kimike-Atomike dhe Biologjike (MKAB) në Fort Leonard Wood, në shtetin Missouri, Shtetet Pjestarë të FSK trajnohen e Bashkuara të Amerikës. Ky kurs ka filluar më 10 korrik dhe ka përfunduar më 07 dhjetor 2018. Oficeri i FSK-së, kapiteni Bujar nga njësia turke Ferizi, gjatë shkollimit 22 javor, Nga data 18-22. 2018, në kazermën „Sulltan Murati“ në Prizren, nga Njësia në shkollën e MKAB-së në SHBA, Trajnuese Turke, u mbajt trajnimi/seminari për logjistikë.Në kuadër të këtij tra- për paraqitje të dalluar akademike jnimi/seminari kanë marrë pjesë pesë (5) pjesëtarë të MFSK/FSK-së, të cilët i kanë është nderuar me çmimin „Student aftësi udhëheqëse, teknike dhe taktike dhe nukleare. Kapiten Ferizi, është perfeksionuar njohuritë e tyre në lëmin e logjistikës.Tema e këtij trajnimi/-seminari Ndërkombëtar Nderi, kurse për re- luftarake, procedura shtabore, doktrina oficeri i parë nga Kosova i cili për- ishte:„ Sistemi i menaxhimit të logjistikës dhe kurset e furnizimit“. Pas përfundimit zultate të shkëlqyera në testin fizik të gjinive të kombinuara të ndërlidhura fundon trajnimin e mbrojtjes nga të trajnimit/seminarit, instruktorët e ushtrisë turke u ndanë shumë të kënaqur me ka marr çmimin „Njeriu i Hekurt“. me procesin e vendimmarrjes ushtar- helmet kimike, atomike, biologjike arritjet e përgjithshme të pjesëtarëve të MFSK/FSK-së. Njësia Trajnuese Turke Kursi për kapiten të karrierës përf- ake, punë grupore dhe aftësim në opera- dhe nukleare të nivelit Kapiten premtoi se edhe në të ardhmen do të vazhdojë bashkëpunimin për logjistikë me shin përgatitjen e përgjithshme të cionet e detektimit dhe dekontaminimit karriere, në “United States Army pjesëtarët e MFSK-së dhe FSK-së. Në fund, për përfundimin me sukses të trajnimit/ oficerëve në fushën e MKAB-së, në të materieve kimike-atomike-biologjike CBRN School“. seminarit për pjesëmarrësit u ndanë certifikata. ushtria maqedonia E premte, 28 dhjetor 2018 11

Admirali Fogo theksoi se me anëtarësimin e plotë në NATO, Ushtria e Republikës së Maqedonisë do të ndje- jë përfitime reciproke. Në të njëjtën kohë, ai shprehu falënderimin e tij për pjesëmarrjen dhe profesional- izmin e anëtarëve të ARM-së në misionin “Zgjidhja e Mbështetjes” në Afganistan.

Admirali James Fogo Me anëtarësimin në NATO, jatë vizitës së Republikës së Maqedonisë, koman- danti i Komandës së Forcës së Përbashkët të GNATO-s në Napoli, admirali James ushtria do ketë përfitime Fogo, u takua më 12 dhjetor me shefin e Shtabit të Përgjithshëm të e tij për mbështetjen e plotë nga Ko- alizmin e anëtarëve të ARM-së në Në poligonin “Krivollak” ARM-së, gjeneralmajor Vasko Gjur- manda e Forcave të Përbashkëta të misionin “Zgjidhja e Mbështetjes” çinovski. Gjatë takimit u konfirmua NATO-s në Napoli për proceset inte- në Afganistan. Bashkëbiseduesit se bashkëpunimi i vazhdueshëm i gruese të Republikës së Maqedonisë konkluduan për rritjen e mundësive Në qershor stërvitja e madhe ARM-së me Komandën e Forcave në Aleancën e NATO-s. për përdorimin e kapaciteteve të po- “Goditja vendimtare” të Përbashkëta të NATO-s në Na- Admirali Fogo theksoi se me ligonit në Krivolak duke e pasuruar poli dhe mbështetja për arritjen e anëtarësimin e plotë në NATO, Ush- atë me trajnime të përbashkëta dhe Zëvendëskomandanti i Forcave Tokësore të ndërveprimit të plotë me standardet e tria e Republikës së Maqedonisë do ushtrime stërvitore, të cilat do të NATO-s është në nivel të lartë. të ndjejë përfitime reciproke. Në të vazhdojnë të jenë të hapura dhe të SHBA për Evropën viziton ARM-në njëjtën kohë, ai shprehu falënderimin përmirësuara gjatë bashkëpunimit Në të njëjtën kohë, gjeneral Bashkëpunimi dhe aktivitetet e ardhshme të përbashkëta midis Armatës Gjurchinovski shprehu mirënjohjen e tij për pjesëmarrjen dhe profesion- të mëtutjeshëm. së Maqedonisë dhe komandës sëForcave Tokësore të Shteteve të Bashkuara për Europës (USAREUR), ishte tema kryesore e takimit të zhvilluar më 12 dhjetor, në Shtabin e Përgjithshëm ndërmjet Shefit të Shtabit, major Vasco Gjurcinovski dhe Zëvendës Komandantit për çështjet e Gardës Kombëtare e Tokësoretë Shteteve të Bashkuara për Evropën, gjeneralma- jor John Gronsky. Në takim u diskutua edhe pjesë- marrja e përbashkët e ushtrisë maqedonase me komandën e ushtrisë amerikane në stërvitjen “Një goditje vendimtare”, si aktivitet i rëndësishëm dhe i përbashkët për vitin 2019, e cila do të mbahet në qershor në qëndrën e trajnimin ushtarak-poligonin në “Krivollak”. General Gronsky pas takimeve në Shtabin e Përgjithshëm dhe Ministrinë e Mbrojtjes ka shkuar në qëndrën stërvitore-poligonin “Krivollak”, ku është njohur me kapacitetet e poligonin dhe aktivitetet, detyrimet dhe përgjegjësitë lidhur me planifikimine stërvitjes “Goditja vendimtare”. Stërvitje e përbashkët “Goditja vendimtare” do të jetë e nivelit ndërkombëtar ku do të marrin pjesë shumë vende.

Nënshkruhet marrëveshja Në qëndrën stërvitore “Ilinden” 14 mijë komplete uniformash Analiza 2018 dhe aktivitetet e për pjestarët e ARM-së Ministria e Mbrojtjes nënshkroi një kontratë për prokurimin e 14,000 kom- planifikuara për vitin 2019 pleteve të uniformave ushtarake në terren për nevojat e pjesëtarëve të Armatës së Republikës së Maqedonisë, që deri më tani është prokurimi i parë i nga dy ipas planit të punës të Shtabit të kompleteve të uniformave për secilin pjesëtar të ARM-së. Përgjithshëm; Shefi i Shtabit, S Shuma e kontratës e nënshkruar me kompaninë nga “Dona-M” përmes një Gjeneral Major Vasco Gjurcinovski procedure publike dhe transparente të prokurimit publik të paraprirë nga një dhe kryetarët e seksioneve të Shtabit dialog teknik me kompanitë e interesuara është në vlerë prej 54.5 milion denarë të Përgjithshëm, komandantët dhe me TVSH të llogaritur, ndërsa sasia totale e kompleteve uniformave ushtarake- komandat e njësive të Shtabit të teren duhet të dorëzohet deri në fund të marsit të vitit të ardhshëm. Përgjithshëm, kanë zhvilluar analizat Herën e fundit janë blerë 5,000 uniforma për pjesëtarët e Ushtrisë në vitin në lidhje me statusin dhe gatishmërinë 2013 dhe 1,100 uniforma në vitin 2017. Kontrata u lidh këtë muaj për 14,000 luftarake për vitin 2018. komplete të uniformave ushtarake për terren, dhe është heras e parë që të Analiza vjetore e cila është re- sigurohen për pjesëtarët e ARM-së me dy complete uniformash. alizuar në regjimentit për operacione Ministrja Shekerinska ka informuar vazhdimisht publikun se për Minis- speciale, nëqëndrën stërvitore “Ilin- trinë janë prioritet prokurimet që ndikojnë drejtpërdrejt në kushtet e ARM-së den”, ku morën pjesë krerët e depar- prezantuan situatën për menaxhimin trajnim dhe angazhimet, kushtet e për punë dhe jetë. Në fillim të tetorit, ministrja informoi se ka nënshkruar tamenteve të Mbrojtjes, komandantët e personelit, të forcave të mbrojtjes, jetës dhe të punës, si dhe mësimet e një marrëveshje për blerjen e rreth 7,200 palë çizmesh për ARM-në prej u prezantuan aktivitetet e planifikuara operacioneve, trajnimeve dhe stër- nxjerra nga misionet paqeruajtëse. të cilave 4,350 tashmë janë dorëzuar dhe pjesa tjetër pritet të dorëzohet dhe të zbatuara, trajnimi i kuadrave vitjeve, logjistikës, komunikimit e Nga shefi i Shtabit të Përgjith- javën e ardhshme. Pasi të kryhet kontrolli i cilësisë dhe testet eventuale dhe segmenteve të tjera të punës të lidhjeve, buxhetimit dhe marrëdhëniet shëm në fund të konkluzioneve u laboratorike në një laborator të akredituar, çizmet do t’ju shpërndahen njësive dhe ndikimi i tyre në gatish- civile-ushtarake. Kështu u theksua se deklarua për kushtet e paraqitura dhe ushtarëve.Herën e fundit, çizme ushtarake për pjesëtarët e ushtrisë janë mërinë luftarake. është realizuar përmbushja e detyrave u dhanë udhëzime mbi aktivitetet e blerë në vitin 2012 dhe 2013, por edhe atëherë në numër të pamjaftueshëm Komandantët e njësive vartëse të planifikuara, rezultatet e arritura në planifikuara për viti 2019. për të gjithë pjesëtarët e ARM-së. ushtria 12 E premte, 28 dhjetor 2018 mali i zi

“Marrëveshja për furniziminme uniforma detare është zbat- uar me sukses gjatë vitit aktual, por ka një plan të përcaktu- ar për blerje të uniformave të reja për pilotët edhe në vitin e ardhshëm”, tha ministri, duke shtuar se kjo është vetëm një segment i modernizimit të Ushtrisë së Malit të Zi.

Ministri Boskovic u takua atasheun turk Sakir Somer Turqia-një aleat i besueshëm

inistri i Mbrojtjes i Malit të Zi, Predrag Boskovic, u takua 20 për Ushtrinë e Malit të Zi dhjetor me atasheun Me sapoemëruar të Ministrisë së Mbrojtjes të Republikës të Turqisë, kolonel Sakir Somer dhe atasheun Gjeneral Dragutin Dakiç me ushtarak turk i cili do të largohet për shkak të mbarimit të mandatit, kolonel Orbajem Kilindžom, i cili kontingjentin IX në Afganistan e ka mbajtur këtë pozicion që nga Gjeneral brigade Dragutin Dakiç dhe Sekretari i Shtetit në Ministrinë e shtatori 2017. Mbrojtjes, Sllobodan Filipoviqiç kanë vizituanmë 15 dhjetor kontingjentin IX Ministri Boshkoviq shprehu të Ushtrisë së Malit të Zi i cili është në Misionin e Mbështetjes Resolute në kënaqësinë për bashkëpunimin dy- Afganistan. palësh intensiv të arritur gjatë këtij Gjatë takimit me anëtarët e kontingjentit në Marmal, shefi i Shtabit të viti, duke shprehur shpresën se bash- vlerësoi punën dhe përkushtimin e tyre, duke i përgëzuar ata për realizimin e këpunimi i suksesshëm do të vazhdojë suksesshëm të detyrave të ngarkuara. Filipovic ka thënë se kuotat e mëparshme edhe në të ardhmen. Boskovic tha se kanë vendosur standarde të larta dhe se ata duhet të ruhet, dhe se pjesëmar- takimet në nivelin më të lartë kanë rja në këto misione është një përvojë shumë e rëndësishme për zhvillimin e kontribuar në rritjen e bashkëpunimit aftësive ushtarake. ndërmjet Malit të Zi dhe Turqisë në Major Rade Stijepoviç, Komandanti Kontigjenti të IX, foli në emër të të fushën e mbrojtjes, veçanërisht duke gjithë ushtarëve dhe falënderoi për vizitën dhe tha se do të vazhdojnë të zbatojnë theksuar rëndësinë e nënshkrimit të detyrat e caktuara dhe do të përpiqen vazhdimisht për të ruajtur standardet e Marrëveshjes Ndërqeveritare për Shtatë ushtarakë malazezë arritura, por edhe duke i ngriturata në një nivel më të lartë.Gjatë vizitës në blerjen e uniformave për Ministrinë e Afganistan, General Dakiq dhe Filipovic u takua me Komandantin e Veriut Mbrojtjes së Malit të Zi për një peri- me mision në Letoni (North TAAC), gjeneral brigade Klafusom dhe zëvendësin e tij, koloneli udhë prej pesë vjetësh. “Marrëveshja Bogart, ku folën për situatën aktuale në Afganistan. Komandanti i Veriut (North për furniziminme uniforma detare Në grupin që drejtohet nga Kanadaja marrin pjesë 1,400 ushtarë: TAAC), gjeneral brigade Klafusom tha se ishte i nderuar që ju krijua mundësia është zbatuar me sukses gjatë vitit nga Shqipëria, Çekia, Italia, Polonia, Sllovakia, Sllovenia dhe Spanja. për t’u takuar me krerët e ushtrisë të Shtabit të Përgjithshëm të Malit të Zi dhe aktual, por ka një plan të përcaktuar Sekretari e Shtetit në Ministrinë e Mbrojtjes të Malit të Zi dhe falënderoi me për blerje të uniformave të reja për Tetë ushtarakë të Ushtrisë së Malit të Zi u dërguan më 14 dhjetor, rastin e pjesëmarrjes së Malit të Zi në misionet ndërkombëtare. pilotët edhe në vitin e ardhshëm”, në Misionin ushtarak (eFP) në Letoni, si pjesë e misionit ndërkombëtar i Anëtarët e kontingjentit u njohen me detyrat dhe aktivitetet që aktualisht po tha ministri, duke shtuar se kjo është cili do të marrë pjesë në misionin e Prezencës së Përparuar të Përforcuar zbatohen në Armatën e Malit të Zi.Shefi i Shtabit dhe Filipoviq morën pjesë në vetëm një segment i modernizimit të (enhanced Forward Presence-eFP) të NATO-s, si pjesë e grup-batalionit operacionet e përbashkëta Center TAAC Veriut, dhe u takuan me komandantin Ushtrisë së Malit të Zi. të udhëhequr nga forcat kanadeze të dislokuara në Letoni, ku marrin pjesë e kontigjentit kroat, si dhe komandantin e trupave ndërkombëtare. Boskovic njohu atasheun ushtarak shumë vende.Ata udhëtuan me kolegë nga Forcat e Armatosura Sllovene. të turqisë me ecurinë e zbatimit Grupi shumëkombësh në Letoni, i vendosur në Adagio, drejtohet nga Deklaron nënkolonel Alexander Pantoviqi të objektivave dhe aftësive, si dhe Kanadaja. Brenda grupit, i cili ka rreth 1,400 ushtarë, janë pjesëtarë të prioritetet në sektorin e mbrojtjes, forcave të armatosura nga Shqipërisë, Republikës Çeke, Italia, Polonia, duke theksuar se Mali i Zi do të Integrimi në NATO ka sjellë Sllovakia, Sllovenia dhe Spanja. mbetet i angazhuar për forcimin e Në Samitin në Varshavë në 2016, Aleatët ranë dakord për të rritur kapaciteteve në sektorin e mbrojtjes progres për ushtrinë malazeze praninë ushtarake në pjesën lindore të Aleancës, si pjesë e politikës së duke qënë një kontribues aktiv në mbrojtjes të NATO-s dhe të parandalimit, me katër grupe shumëkombëshe “Hartimi i dokumenteve strategjike në fushën e mbrojtjes, miratimi dhe sistemin e sigurisë kolektive. luftarake me madhësi batalioni në Estoni, Letonia, Lituania dhe Polonia në ratifikimi i tyre, vazhdimi i modernizimit të Ushtrisë së Malit të Zi, dhe ajo Kolonel Somer falënderoi për bazë rotacioni.Grupet luftarake drejtohen nga Britania e Madhe, Kanadaja, që është shumë e rëndësishme, blerja tre helikopteri Bell, por vendosja e mis- pritjen e ngrohtë dhe tha se Repub- Gjermania dhe Shtetet e Bashkuara, që përbëjnë një forcë shumëkombëshe ionit të Policimit Air, janë disa nga aktivitetet më të rëndësishme të realizuara lika e Turqisë do të vazhdojë të jetë gjatë këtij viti si pjesë e Planit të Integrimit ushtarak të Malit të Zi në NATO. për të demonstruar fuqinë e lidhjeve transatlantike dhe për të bërë të një aleat i besueshëm i Ministrisë Qeveria malazeze këtë muaj miratoi dokumentin “Për zbatimin e Planit të qartë se një sulm mbi një aleat, konsiderohet si një sulm kundër të gjithë së Mbrojtjes dhe Ushtrisë së Malit integrimit ushtarake të Malit të Zi në NATO”, tha shefi i Shtabit të Ushtrisë aleancës.Mali i Zi me praninë e saj ushtarake në Letoni tregon tendencën të Zi, do të japë kontributin e saj të së Malit të Zi, nënkolonel Alexander Pantoviqi.Ai theksoi se gjatë vitit 2018 e vazhdueshme për të kontribuar në përpjekjet e përgjithshme të Aleancës plotë për rritjen e bashkëpunimit të ka vazhduar realizimi i aktiviteteve të planifikuara nga procesi i integrimit të për të forcuar sigurinë e qytetarëve të saj dhe territorin, në përputhje me Malit të Zi në NATO. mbrojtjes. Kolonel Kilindž falënderoi Vendimin e Këshillit për Mbrojtjen e Këshillit të Sigurimit në korrik Nënkolonel Pantoviqi në mënyrë specifike ka përmendur hartimin e doku- për bashkëpunimin e shkëlqyer dhe 2018.Angazhimi i anëtarëve të ushtrisë malazeze zhvillohet sipas parimit menteve strategjike, të cilat janë bazë për vazhdimin e reformave në sektorin theksoi kënaqësinë me përparimin që të rotacionit, për një periudhë prej gjashtë muajsh. e mbrojtjes. Këto janë “Strategjia e Mbrojtjes për Sigurinë Kombëtare” dhe Mali i Zi i ka bërë gjatë qëndrimit “Rishikimi Strategjik i Mbrojtjes në aspektin afat-gjatë”, të cilat janë në ndërtim të tij. Ai shprehu besimin se bash- e sipër.Mali i Zi gjatë këtij viti ka miratuar dhe ratifikuar 127paketa ligjore këpunimi në mënyrë të barabartë do sipas standardet e NATO-s.Nënkolonel Pantoviqi tha se procesi i pajisjes dhe të vazhdojë edhe gjatë mandatit të modernizimin e Forcave të Armatosura të Malit të Zi këtë vit shënoi progress pasardhësit të tij në detyrë. me blerjen e tre helikopterëve Bell-412, si dhe marrja e gjashtë automjeteve Kolonelët Somera dhe Kilindža u për policinë ushtarake si donacione nga gjermania. Ai shtoi se ka përfunduar pritën nga Drejtori i Përgjithshëm për faza e dytë e rindërtimit të raketa-hedhësit RTOP-405. Ndërkohë procesi i reformës do të vazhdojë në përputhje me Vendimin mbi Politikën e Mbrojtjes, Ivica Ivanoviq strukturën e re organizative dhe madhësinë e Ushtrisë së Malit të Zi.Në vitin dhe shefi i Shtabit të Ushtrisë së Malit 2018 forcat e ushtrisë malazeze ubënë pjesë e misionit të KFOR-it të NATO-s të Zi, nënkolonel Alexander Pantoviqi. në Kosovë, dhe këto ditë filloi misioni në Letoni, ku u dërguan tetë ushtarakë Me këtë rast, u theksua angazhimi i si pjesë e misioneve ndërkombëtare në Letoni.Ai gjithashtu tha se Ministria Malit të Zi për forcimin e bashkëpunimit e Mbrojtjes ka formuar Departamentin për mbrojtjen kibernetike dhe për t’iu dypalësh me Republikën e Turqisë në përgjigjur kërcënimeve të (CD/CIRT) ushtarakë nga Mali i Zi kanë marrë pjesë fushat me interes të ndërsjellë. në 22 ushtrime stërvitore ndërkombëtare,ku janë angazhuar 302 ushtarakë. ushtria bullgaria E premte, 28 dhjetor 2018 13

F-16 është një gjuajtës reaktiv me shumë role i zhvilluar filli- misht nga General Dynamics për Forcën Ajrore të Shteteve të Bashkuara (USAF). I dizejnuar fillimisht si gjuajtës dite i superioritetit ajror, ai ka evoluar në një avion të suksesshëm për të gjitha motet dhe me shumë role. Mbi 4.500 aeropla- nëve janë ndërtuar që nga fillimi i prodhimit në vitin 1976.

Sfida e tre shteve: SHBA, Suedi dhe Itali Bullgari: 900 milion euro azhdon gara e ethëshme e dërgimit të informacioneve suplementare për ofertatlid- hur me gjuajtësit ajror për ForcatV UshtarakoAjrore Bullgare. Pro- për 8 gjuajtës ajror jekti për gjuajtësit e rinj është për 900 milion euro. Bullgaria pret të marrë deri në 8 gjuajtës. Para pak ditësh, nga Brukseli Ofertat për gjuajtës ajror janë paraqitur nga ShBA me F-16, kryeministri Bojko Borisov shprehu shpresën se Bullgaria do të marrë Suedia me “Gripen” dhe Italia me “Jurofajtër” oferta më të leverdishme për gjuajtës të rinj F-16. “Aeroplani i ri F-16 është më i mirë nga të gjithë të tjerët. Do të jetë mirë të disponojmë makina të mira luftarake, në të cilat kur ngjiten pilotët Në nderim të historisë të dinë se kanë shans të fitojnë”, tha kryeministri. Janë tre shtete me tre oferta që po luftojnë me njëra tjetrën. ushtarake bullgare Oferta për gjuajtës të rinj F-16 janë nga ShBA-ja. Suedia ofron aeroplan të rinj Në Ministrisë së Mbrojtjes të Bullgarisë u zhvillua takimi vjetor me për- “Gripen”, ndërsa Italia-gjuajtësit “Ju- faqësuesit e shoqatave ushtarake-patriotike të ushtarakëve në reserve. Ata u rofajtër” përdorim të dytë. Ndërkohë përshëndetën më 11 dhjetor nga Ministri i Mbrojtjes Karakacanov dhe shefi i kryeministri i Suedisë shpalli ofertën Përgjithshëm Mbrojtjes Andrew Botsev, duke vlerësuar rolin dhe kontributin e e saj të re dhe më të favorshme për tyre në edukimin ushtarako-patriotik e forcimin e sigurisë në mbrojtjes së vendit. Bullgarinë për furnizimin e avionëve Ky ishte takimi tradicional i përfaqësuesve të udhëheqjes së Ministrisë së Mbrojtjes asgjësues “Gripen”. me anëtarët e shoqatave ushtarake dhe patriotike, e cila u mbajt në Klubin Qendror Por edhe amerika ka reaguar, me Ushtarak në Sofje. Me këtë rast u dhanë dekorata nga Sekretari i Përhershëm i një tjetër ofertë me informacione te tjera Ministrisë së Mbrojtjes Anton Lastardzhiev dhe zëvendës-shefi i Ushtrisë Admiral suplementare. Në sajtin e Departamentit Emil Evtimov. Sekretari i Përhershëm i Mbrojtjes Anton Lastardzhiev përgëzoi të Shtetit të ShBA-së u botua njoftimi, anëtarët e organizatës në emër Ministrit Karakacanovi dhe shprehu besimin se se Uashingtoni mirëpret planin për mod- bashkëpunimi i mirë i Ministrisë së Mbrojtjes me organizatat ushtarake-patriotike ernizimin e mbrojtjes së Bullgarisë dhe do të vazhdojë. “Pjesëmarrja në ngjarje të përbashkëta është në respekt dhe nderim pret me padurim zgjedhjen e ardhshme lehtësuar kontrollin, një ulëse të pjerrët Galactica Battlestar Colonial Viper të historisë sonë ushtarake dhe heronjve të saj”, tha zëvendës shefi i Mbrojtjes, për një gjuajtës të ri me shumë qëllime. prej 30 gradë për të zvogëluar efektin e Starfighter. Përveç forcave aktive të Admiral Emil Eftimov në fjalimin e tij për pjesëmarrësit në takim. Ai ka falënderuar Theksohet, se në një bisedë telefonime forcave-G në pilotin, dhe përdorimin Forcave Ajrore të SHBA-së, Komandës përfaqësuesit e organizatave ushtarake-patriotike në vend për shërbimin e gjatë në me kryeministrin Bojko Borisov më e parë të stabilitetit të relaksuar së Forcës Ajrore Rezervë, dhe njësive Forcat e Armatosura dhe veprimtaritë aktive për ruajtjen dhe zhvillimin e traditave 18 dhjetor sekretari i shtetit i ShBA- statik/sistemin e fluturimit me tel të Forcës Ajrore të Gardës Kombëtare, ushtarake bullgare. së Majk Pompeo siguroi, se ShBA-ja për kontrollin e fluturimit që e bën avioni është përdorur edhe nga ekipi angazhohen të punojnë me qeverinë atë një avion të shkathët. F-16 ka amerikan i demonstrimeve ajrore U.S. bullgare për arritjen e kontratës për brenda topin M61 Vulcan dhe 11 Air Force Thunderbirds, si dhe si avion gjuajtësit F-16, e cila të jetë në përputhje vende për të varur armë dhe pajisje kundërshtar/agresor nga ana e Forcës me buxhetin e vendit dhe të kërkesave të tjera të misionit. Emri zyrtar i Detare të Shteteve të Bashkuara. F-16 të sistemit të operacionit, dhe në këtë F-16 është “Fighting Falcon”, por gjithashtu shërben në forcat ajrore të 25 kontekst janë gati të bëjnë një ofertë zakonisht nga pilotët e saj quhet shteteve të tjera. Supozohet që F-16 të më të mirë. Brenda 25 viteve të fundit “Viper”, për shkak të një ngjash- jetë në shërbimin e Forcave Ajrore të ShBA-ja i ka siguruan Bullgarisë ndi- mëri të perceptuar me gjarprin, si dhe SHBA-së deri në vitin 2025. hmë për 200 milion dollarë për rritjen e stafit ushtarak dhe për përputhjen e sistemit operativ me NATO-në. Fondacioni “Fëmijët e ushtrisë bullgare” F-16 është një gjuajtës reaktiv me shumë role i zhvilluar fillimisht nga “Angazhimi ynë për të mbështetur fëmijët e General Dynamics për Forcën Ajrore ushtarakëve bullgare është i pakthyeshëm. Kjo të Shteteve të Bashkuara (USAF). I është një shprehje e mirënjohjes tonë për familjet Bursa dhe pagë mujore dizejnuar fillimisht si gjuajtës dite i që kanë pësuar një humbje të rëndë”. Me superioritetit ajror, ai ka evoluar në këto fjalë ministri i Mbrojtjes Karakacanov një avion të suksesshëm për të gjitha iu drejtua fëmijëve të personelit ushtarak dhe motet dhe me shumë role. Mbi 4.500 civil të cilët kanë hunbur jetën në krye të de- për fëmijët e ushtarakëve aeroplanëve janë ndërtuar që nga fillimi tyrës. Takimi u mbajt, 12 dhjetor, në Klubin i prodhimit në vitin 1976. Pas Luftës së Qendror Ushtarak në Sofje. Ajo u ndoq nga Dytë Botërore, pas Mig 29 (10.000+) shefi i Mbrojtjes gjeneralit Andrei Botsev, është aeroplani luftarak i dytë më së zëvendës komandanti Forcave të Përbashkëta shumti ekzemplar të prodhuar. Edhe të Komandës, komandanti i Forcave Tokësore pse nuk blihet më nga Forcat Ajrore dhe Forcave Ajrore, Gjeneral Major Mikhail Amerikane, versionet e përmirësuara Popov dhe gjeneral major Tcanko Stojkov dhe janë ende duke u ndërtuar për klientët drejtori i “Politikës sociale” Ivo Antonov. e eksportit. Në vitin 1993, General Në prag të festave të Krishtlindjeve fëmijët Dynamics i shiti biznesin e prodhimit të e ushtarakëve ndanë arritjet e tyre gjatë vitit që vet të avionëve korporatës Lockheed, i po mbyllet. Artistja e talentuar Veselina Geko- cili në vazhdim u bë pjesë e Lockheed va, e cila ka përfunduar Universitetin e Arteve tarakëve bullgare, se ata do të kenë mbështetjen dhe pjesë e zhvillimit tuaj të ardhshëm, pjesë e suksesit Martin, pas një shkrirje në vitin 1995 ka hapur një ekspozitë ku prezantoi punën e saj ndihmën maksimale të Ministrisë së Mbrojtjes. dhe arritjeve tuaja”, tha gjenerali Botsev. me Martin Marieta. në bronz-skulpturë të vogël, simbol i Sofjes. “Udhëheqja ushtarake e Ministrisë së Mbrojtjes, Këtë vit Fondacioni “Fëmijët e ushtrisë bull- Fighting Falcon (skifteri luftarak) Kjo statujë është bërë për pjesëmarrësit në beson në aftësitë tuaja”, ka deklaruar shefi i Mbrojtjes gare” kujdeset për 35 fëmijë të ushtarëve dhe është një gjuajtës me risi të shumta, Konferencën Evropiane të Këshillit Ndërkom- gjenerali Andrei Botsev. Ai theksoi se një vendim i civilëve që kanë humbur jetën në kryerjen e de- duke përfshirë një kabinë në formë bëtar për Sporteve Ushtarake (CISM), ku Sofia Bordit të Fondacionit “Fëmijët e ushtrisë bullgare” tyrës, dhe u jep atyre me një pagë mujore. Fondet flluske për shikueshmëri më të mirë, ishte nikoqir në vitin 2018. nga 1 janar 2019 do të rrisë sasinë e bursave mujore janë ngritur nga donacionet e personelit ushtarak shkop kontrolli të montuar anash për të Ministri Karakacanov siguroi bijtë e ush- që fëmijët marrin. “Ne duam përzemërsisht që të jemi dhe civil të Forcave të Armatosura. ushtria 14 E premte, 28 dhjetor 2018 histori Gazeta franceze, “Journal des Débats Politiques et Littéraires” Nga Aurenc Bebja

azeta franceze, “Journal des Débats Politiques et Littérai- res”, ka botuar të martën e “Nuk ka më kohë për të humbur” 26 nëntorit 1912, në ballinë, Gintervistën e Ismail Qemalit, zhvilluar në Vjenë me gazetarin me inicialet M. Intervista ekskluzive e Ismail Qemalit në Vjenë (1912): P.Udhëheqësi shqiptar ka folur asokohe për gabimet e rënda qeverisëse të xhon- turqve, për qëllimet e tmerrshme të Ser- “Ja ç’kërkojmë ne shqiptarët” bisë në vendin tonë dhe mbi të gjitha për duke u larguar nga Kostandinopoja, si pavarësinë e Shqipërisë.Në vijim, do të arsye e kërcënimit të një dënimi, kishte gjeni intervistën e plotë, të sjellë në shqip gjetur strehim në Vjenë. Ai më pyeti se nga Aurenc Bebja-Blogu “Dars (Klos), çfarë mendonte Xhahidi për ngjarjet dhe Mat – Albania”: si e parashikonte të ardhmen. Unë nuk i fsheha se u befasova nga optimizmi i tij. Ai Letër nga Vjena nuk kishte humbur asgjë nga entuziazmi dhe Ismail Qemali dhe besimi i tij i mëparshëm. Përvoja që kishte çështja shqiptare, dështuar në Evropë do të ripërtërihej në Vjenë, 21 nëntor 1912. Azi, ku ajo kishte një shans më të mirë për të pasur sukses. Atje, asnjë besdisje, asnjë Ismail Qemal Beu, një nga ud- pengesë. Armenët nuk mund të përbënin hëheqësit më të padiskutueshëm të Kombit një rrezik: ata kishin aq shumë interesa të Shqiptar, u ndal për disa ditë në Vjenë. përbashkëta me turqit! Arabëve do t’u jepej Ai erdhi nga Budapesti, ku politikanët një autonomi e gjerë. Progresi do të arrihej hungarezë i rezervuan një mikpritje të pak nga pak. Vendi do të organizohej, do ngrohtë dhe ku personazhet zyrtare të të bëhej i begatë. monarkisë, pa u distancuar nga rezerva “Ëndrra ! -tha Ismaili. Asnjë realitet, diplomatike e imponuar prej rrethanave, kaq brutal dhe i tmerrshëm sa është, nuk do nuk i fshehën atij simpatinë dhe interesin të zgjojë këta njerëz ! Ata kanë shkatërruar, e tyre për çështjen që ai mbron. Ai, me nga gabimet dhe arroganca e tyre, situatën gjithë këmbënguljeve të tij, nuk arriti të më të bukur e më të pashpresë në botë. takonte dukën Bertchold; gjithsesi atë e Çfarë simpatie dhe besimi gëzonte Turqia vunë në kontakt me disa zyrtarë të lartë të në Evropë pas revolucionit! Fakti ishte i Ministrisë së Punëve të Jashtme. papritur, dukej se u shfaq një fuqi jetike Momenti i vizitës së tij në Buda- dhe energjitike me burime të pazbuluara. pest rastisi, për më tepër, në kulmin e Evropa në tërësi i besoi Turqisë së re dhe i krizës austro-serbe: çështja e konsujve ofroi ndihmën e saj. Ata nuk kuptuan dhe shqetësonte opinionin publik, tashmë i serbëve është i qartë: ata djegin, masakrojnë të mbronim. Dhe sot që ata triumfojnë, qartë për synimet e tyre. Ai bëri një gjest shfrytëzuan asgjë. Sa herë kam provuar pakënaqur me qëndrimin e papajtueshëm gjithçka gjatë rrugës së tyre; nuk u mjafton veprimi i tyre i parë është që të kthehen apatik: t’u hap sytë, u lutesha atyre që të mos të Serbisë për çështjen e porteve. Ismail pushtimi i Shqipërisë, ata duan të shfarosin kundër nesh! Ata i njohin qëllimet tona, “Çfarë vlere ka të luash me fjalët? – tha shpërdornin avantazhet e një situate unike, Qemali gjeti në Austro-Hungari një at- shqiptarët.” të cilat nuk janë armiqësore ndaj tyre: ne ai. Askush nuk e kishte dëshiruar më shumë të cilën vendi nuk do ta gjejë më kurrë; mosferë të favorshme për projektet e tij: Ismaili i moshuar uli kokën dhe heshti i konsideronim si aleatë. Ata e dinë se se unë rigjenerimin e Perandorisë Osmane; Nuk do të përfitonin vetëm ata, por e ai dukej disi i shqetësuar dhe nervoz. për disa çaste, pastaj rifilloi: ne nuk do të ndjekim asnjë plan zgjerimi askush nuk ishte më i vendosur se unë për gjithë Perandoria. Për disa muaj, ata u “Po largohem sonte, më tha ai, për “Ne nuk mundemi, nuk duam të dhe propagande; ne kërkojmë vetëm një të sakrifikuar shumë, gjithçka që ishte e tjetërsuan nga të gjithë: fuqitë e mëdha, Trieste. Një anije austriake do të më çojë bëhemi sllavë. Nga të gjitha kombet që gjë: që të na lënë të jetojmë në territorin mundur për të sakrifikuar, që Turqia të që u trajtuan me një mëndjelehtësi të pabe- në Durrës, ku shpresoj të arrij para se të popullojnë Ballkanin, i yni është më i vje- ku gjendemi. Dhe këtë pretendim, ne do ta bëhej një shtet modern, i qeverisur dhe i ad- sueshme, na kthyen shpinën; në brendësi mbërrijë ushtria serbe. Nuk ka më kohë tri. Është e vërtetë se ne nuk jemi shumë të mbështesim deri në fundin më ekstrem. Ne ministruar mirë, i qëndrueshëm dhe i fortë. të Perandorisë, kombësitë e kërcënuara për të humbur. Miqtë e mi dhe unë do civilizuar: kemi vuajtur kaq shumë! Por, a nuk do të lejojmë as aneksimin, as ndarjen Ne jemi rebeluar vetëm kundër abuzimit të prej një politike të verbër dhe brutale, të përpiqemi të organizojmë një komitet është kjo një arsye që një pemë, për shkak dhe as zhytjen e popullit tonë në rrjedhën e pushtetit nga një parti, e cila paragjykonte menduan të shkundnin zgjedhën që u mbrojtës në vend, një lloj qeverie të për- të mungesës së kujdesit, të pritet se nuk ka një popullsie të huaj. të drejtat tona dhe kishte për qëllim të na bënte ekzistencën e tyre të pamundur. kohshme. Por, duhet më në fund që Evropa lulëzuar? Ne ishim të parët, pas vitit 1908, Çështjet e gjetjes së formulës politike shtypte si komb. Kjo parti, tashmë, ka Rezultati i gjithë kësaj është historia të dalë nga indiferenca e saj dhe të manifes- që u ngritëm kundër pretendimeve tiranike apo ajo për krijimin e një qeverie janë shkatërruar Turqinë: çfarë do të mbetet e këtyre ditëve të fundit: pa dyshim, tojë me anë të akteve interesin që dëshmon të qeverisë xhonturke. Duke kërkuar dytësore, dhe, në kohën e tashme, na në Evropë nga Perandoria Osmane? Nuk që ende nuk u duket mjaft e qartë.” se ka për çështjen tonë të pafat. Në Austri, atëherë reforma dhe një trajtim më të shqetësojnë pak. Pika thelbësore është që bëhet më fjalë për një Shqipëri autonome që Ismail Qemali, ndërsa isha gati t’i them në Gjermani, si edhe në Francë dhe Angli, drejtë, duke protestuar kundër kërkesave tani e tutje ndjenja kombëtare mbizotëron i nënshtrohet sundimit të Turqisë. Lidhjet lamtumirë, këmbënguli përsëri me opinioni publik është në favorin tonë; e të papajtueshme me zakonet dhe kushtet mbi të gjitha ndjenjat e veçanta, preferencat me një provincë të izoluar dhe të largët shpresën se do të shihte Fuqitë e Mëdha drejta jonë njihet unanimisht dhe ruajtja e pa- tona, ne nuk mbronim ekskluzivisht vetëm politike ose rivalitetet konfesionale. nga Perandoria do të ishin artificiale dhe të të Evropës, të mbështesnin, në mënyrë varësisë sonë duket se është në përputhje jo të drejtat e racës sonë, por edhe ato të të Katolikët, ortodoksët, myslimanët, të vështira për t’u mbajtur. Ne nuk kërkojmë efektive, kërkesat e Shqipërisë. Ai dukej vetëm me parimet e diplomacisë evropiane, gjitha kombësive: programet tona asokohe gjithë shqiptarët janë të bashkuar për të autonominë, por pavarësinë: një pavarësi shumë i kënaqur me aranzhimet që pati por edhe me interesat e fuqive të mëdha. dëshmojnë për këto qëllime. Përpjekjet mbrojtur të drejtat e kombit dhe pavarësinë që nuk kërcënon askënd dhe madje u ofron në Austro-Hungari, shumë më pak me Çfarë po pret Evropa për të na mbështetur? tona nuk patën sukses: ata u shtypën nga e Shqipërisë.” disave garanci.” ato që shtypi italian shkruante prej disa Do të jetë e padobishme shpallja e të drejtës represionet më të padrejta dhe të dhun- Ismail Qemali pati përdorur gjatë Ismail Qemali e dinte se para se të ditësh. “Shtypi, i thashë, nuk e përkthen së kombit tonë për ekzistencë dhe autonomi shme. Popujt e Ballkanit u bashkuan; ata bisedës fjalët “pavarësi” dhe “autonomi”. shkoja për ta takuar, kisha takuar Hysen gjithmonë mendimin e qeverisë.” Ismaili kur ne nuk do të ekzistojmë më. Qëllimi i morën përsipër çështjen që ne tentuam E pyeta nëse shqiptarët tashmë ishin të Xhahidin, ish-drejtorin e Taninës, i cili, tundi kokën dhe nuk u përgjigj. M.P. 10 fakte historike nga jeta e Ismail bej Vlorës Historiani turk Nexhip Alpan ka shkruar një libër historik për themeluesin e shtetit shqiptar Ismail Qemalin 1.Datëlindja: Sipas historianit turk Alpan, ditëlindja e saktë e cilat ishin osmanishtja, turqishtja e re, greqishtja e vjetër, latinishtja, fotografi nga momenti i Shpalljes së Pavarësisë më 28 Nën- Ismail Qemalit është 16 tetor 1846.Deri në vitet ’90, teksti zyrtar i italishtja, frëngjishtja, sllavishtja. tor të vitit 1912. historisë së Shqipërisë, Fjalori Enciklopedik, por edhe në memuarë 5.Vdekja, e dyshimtë: Ismail Qemali vdiq në rrethana misterioze 8.Dokumenti i Pavarësisë: Nuk është gjetur dokumenti të tjerë, Ismail Qemali nuk ka pasur një datë të lindjes, por shënohej në Peruxha të Italisë, pak momente para se të jepte një konferencë original i Shpalljes së Pavarësisë. Ai që është, është kopje e vetëm viti, 1846. për shtyp. Deri më sot nuk ka në fakt një variant përfundimtar të Lef Nosit, i cili në qeverinë e parë shqiptare ishte ministër i 2.Emri real: Një tjetër kuriozitet nga jeta e themeluesit të shtetit vdekjes së tij, por gjithmonë janë hedhur dyshime. Mendohet se ai Postë-Telegrafës. është se në të gjitha dokumentet e kohës ai quhet Ismail Bej Vlora është helmuar. Kufoma e Ismail Qemalit është mbajtur në Peruxha 9.Sa qëndroi në pushtet: Ismail Qemali, si kryeministër dhe jo Ismail Qemali, apo Ismail Bej Qemali.Sidoqoftë, Ismail Qemali për dy javë pas vdekjes, me idenë e balsamosjes. Por kjo i shtoi edhe dhe kryetari i parë në historinë e shtetit shqiptar qëndroi në duket se ka fituar të drejtën e qytetarisë, pasi kështu gjendet pothuajse më shumë dyshimet për helmim, pasi iu hoqën organet e brendshme krye të qeverisë nga data 28 Nëntor e vitit 1912 deri në 22 në të gjithë librat zyrtarë të historisë. duke zhdukur çdo shenjë për autopsinë. janar 1914, dmth, 12 muaj e 56 ditë. 3.Martesat dhe fëmijët: Ismail Qemali u martua dy herë. Për herë 6.Flamuri që ngriti: Ka pasur diskutime dhe ende nuk është 10.Eshtrat: Si fillim, kufoma e balsamosur e Ismail Qe- të parë me një vejushë nga Konica, që vdiq gjatë lindjes së bashku me zgjidhur se cili flamur është ngritur më 28 Nëntor 1912 në ballkonin malit u varros sipas porosisë së tij, në Kaninë. Ceremonia vajzën, herën e dytë u martua në vitin 1886, me Kleoniqi Surmeli, e shtëpisë historike të Vlorës. Një variant është se flamurin e qëndisi e varrimit u bë me 12 shkurt 1919, ditën e mërkurë. Pas 13 vajza e një fisniku grek nga krahina e Edrenesë.Ismail Qemali u Marigo Pozio, një nuse e shtëpisë ku fjeti Ismaili natën e fundit; një vitesh të prehjes në kalanë e Kaninës, trupi i pajetë i kryemi- detyrua ta rrëmbente gruan e dytë, pasi ligjet e ndalonim martesën e variant tjetër është se flamurin e solli Spiridon Ilo nga SHBA; ndërsa nistrit të parë të shtetit shqiptar u zbrit në Vlorë, në datën e një myslimani me një ortodokse. Nga martesa e dytë Ismail Qemali varianti i tretë është ai Eqrem bej Vlorës, sipas të cilit, flamurin ia shënuar të 28 nëntorit 1932, me rastin e 20 vjetorit të shpalljes pati 9 fëmijë, tri vajza dhe gjashtë djem. Vajzat quheshin Myvedet, kishte falur Aleadro Kasstriota, burri i një princeshe që pretendonte së pavarësisë.Trupi i Ismail Qemalit u vendos në atë vend ku Alije, Ylvie. Ndërsa djemtë ishin Mahmud Bej, Tahir Bej, Et’hem se ishte pasardhëse e Skënderbeut. ndodhet edhe sot, në “Sheshin e Flamurit” në Vlorë. Varri Bej, Xhevdet Bej, Qazim Bej dhe Qami Bej. 7.Fotoja simbol: Fotoja simbol e Shpalljes së Pavarësisë ka monumental i Ismail Qemalit ka figurën e “Flamurtarit”, një 4.Poliglot: Ismail Qemali dinte, veç shqipes, edhe shtatë gjuhë, të ngelur ajo e datës 1 dhjetor 1912. Deri më sot nuk ekziston asnjë vepër kjo e skulptorit të shquar Odise Paskali. ushtria histori E premte, 28 dhjetor 2018 15 Në 75 vjetorin e rënies Ali Demi i Çamërisë, Prof. Asoc. Dr. Bernard Zotaj rënë në Labëri Kontributi i luftëtarëve çamë në formacionet e Nga ana tjetër, Stabi i Përgjithshëm e munist të Shkodrës. Shtëpia në Tiranë ELLAS-it dhe të EAM-it shikonte minoritetin grek në Shqipëri me nr. 66 ku banonte Aliu u kthye dhe zonën e Çamërisë, si ura lidhëse në bazat e para kryesore të PKSH në Në përgatitjen e luftës kundër e bashkimi midis dy popujve për të qytet. Aliu ra në sy të shërbëtorëve Greqinë, Italia po përdorte në interes luftuar pushtuesin e përbashkët. Nga të fashizmit dhe më 20 shkurt 1942 të saj gjendjen diskriminuese të shq- marrëveshja e arritur midis Këshillit arrestohet. Qëndroi heroikisht në iptarëve në Çamëri. Kur shpërtheu të Përgjithshëm Antifashist Nacio- hetuesi dhe me besim në fitore, Aliu lufta italo-greke në vitin 1940, u nal Çlirimtar Shqiptar (KPNÇSH) shpejt fitoi zëmrat e të burgosurve thelluan tensionin politike në Çamëri. dhe Frontit Nacionalçlirimtar Grek dhe, së bashku me komunistë të Qenë të shumta përpjekjet nga push- (EAM), përfaqësues nga të dy vendet tjerë, i organizoi ata për qëndresë. tuesi për të patur bashkëpunëtor nga u dërguan pranë masave popullore për Aliu ishte i rrezikshëm për italianët e minoriteti shqiptar. Popullsia çame të shpjeguar këtë proces. Kjo bëri që shërbëtorët e tij. Ndaj së bashku me gjatë regjimit fashist të Metaksait të rreshtoheshin në forcat partizane të 9 shokë të tjerë ata vendosën t’i ekze- kishte vuajtur shumë, pornë këtë UNÇSH e të ELAS shumë luftëtarë kutojnë. Por vetëm demonstratat e të luftë mbajti qendrim neutral ndaj nga dy vendet. Ndërsa në përshkrimin burgosurve dhe këmbëngulja e tyre palëve. Me thyerjen e ushtrisë e luftimeve në sektorin e Konispolit, deri në sakrificën supreme, detyruan italiane dhe tërheqjes e saj nga në prill 1944 thuhet: Pasi dështuan administratën fashiste të tërhiqej me Greqia, dhuna dhe terrori mbi të gjitha tentativat nazi-balliste të turp. Më 29 Prill 1943, Aliu me 26 popullsinë shqiptare të Çamërisë, mëparshme për të okupuar zonat e të burgosur të tjerë, pas një pune u bë më intensive, prej qeverisë së lira të Vurgut e të Konispolit, armiku këmbëngulëse dhe në heshtje të re greke. Për të përballuar gjendjen me tradhtarët që nga data 16 prill me plotë, hapën një tunel të nëndheshëm e rëndë të krijuar nga pushtuesit forca të konsiderueshme prej afro dhe u arratisën nga burgu. Shkoi në e rinj gjermanë, çamët zgjodhën 3.000 veta sulmuan rishtas nga 8 Çermenikë, ku u caktua komisar çete rrugën e bashkëpunimit dhe të bash- drejtime. Kudo u pritën me luftë nga në batalionin e Çermenikës dhe kreu këjetesës. Kështu u organizuan dy batalionet e Gr4P. Në këto veprime luftime në Shqipërinë e Mesme. Më mbledhje në Koskë dhe në Spatar, kanë marrë pjesë nga ana e Greqisë pas, u emërua sekretar i Qarkorit të ku njerëz me ndikim në krahinë dhe disa forca të Regjimentit 15 të Partisë Komuniste për Vlorën e më si Musa Demi, Shuaip Llajo, Isuf UNÇ Greke. pas si sekretar politik. Në krye të Izeti, Xhaferr Çafuli, Jasin Sadiku detyrës, Aliu u gjend kudo në fshatrat dhe shumë të tjerë, punuan për të Biri i Çamërisë, Ali Demi e krahinës së Vlorës. Trimëria dhe krijuar mirëkuptim midis komu- guximi i tij spikatën në luftimet e nitetit grek dhe shqiptar. Popullsia Ndërkohë, biri i Çamërisë së Drashovicës, të Gjormit etj. Ai dha çame nuk pranoi të bashkëpunonte cfilitur nga shovinizmi grek, Ali një ndihmesë në përgatitjet për kri- me gjermanët dhe nuk i përdori Demi, do të jepte një ndihmesë të jimin e Brigadës V Sulmuese. Duke armët kundër popullsisë greke. e ELLAS-it dhe të EAM-it. Çamët Labëria dhe Çamëria shquar në organizimin e qëndresës qenë gjithnjë në lëvizje, Aliu ra sërish Ajo u rezistoi me vendosmëri nxorrën mbi 1.000 luftëtarë, pa në krah të njëra-tjetrës popullore kundër fashizmit në kra- në sy të pushtuesit. Në mbrëmjen e përpjekjeve për ta hedhur kundër marrë parsysh edhe qindra të tjerë hina të ndryshme të Shqipërisë si në 19 dhjetorit 1943, ishte duke u kthye elementit grek. Forcat shoviniste që punonin në terren. Nga radhët e Labëria dhe Çamëria janë dy Çermenikë, Kërrabë, Zaranik dhe natën vonë në bazën e tij në Kaninë, greke u shqetësuan shumë, kur u bë ELLAS-it ranë në luftë 68 partizanë krahinat më jugore të Shqipërisë. His- në trevën e Labërisë e kryesisht në dhe pse në kalanë e Kaninës kishte ngritja e këshillave shqiptarë në të çamë. Në shkurt të vitit 1943, u torikisht kanë ndarë së bashku hidhë- Vlorë e Mesaplik. Aliu u lind në gjermanë. Baza e tij ishte rrethuar nga gjithë Çamërinë. Në dimrin e viteve krijua çeta “Çamëria” dhe më pas rimet dhe gëzimet. Armiqtë e Labëria janar të vitit 1918 në një familje të gjermanët e ballistët. Thirrjes së tyre 1942-1943, popullsia çame u orga- batalioni “Çamëria”, i cili në shta- kanë qenë dhe armiq të Çamërisë. varfër në Filat të Çamërisë. Babai, për t’u dorëzuar, Aliu me dy shokët, nizua në luftën kundër fashizmit, tor të vitit 1943 zhvilloi betejën Ndaj ato i janë gjendur, historikisht Ahmeti, vdiq shpejt. Nëna, Nazia, e ju përgjigj me grykën e maliherit. Mbi dhe në verën e vitit 1942, krijoi në e famshme të Konsipolit kundër në rrjedhën e kohërave, gjithnjë pranë rriti me mundime. Me këmbënguljen ta filluan të bien edhe predha artilerie Filat grupin ilegal të rezistencës gjermanëve, që zgjati 55 ditë. Ajo njera tjetrës. Kështu ndodhi edhe e atdhetarëve çam, Aliu, bashkë me e mortajash. U vra shoku i tij Pano antifashiste të përbërë nga Njazi betejë u shqua për pjesëmarrjen e në Luftën e Dytë Botërore kundër fëmijë të tjerë u dërgua në konviktin Dhimëgjoka. Plagoset shoku tjetër. dhe Kasem Demi, Mustafa Sulo, gjerë të popullsisë së Çamërisë, të pushtuesve nazifashistë. Formacione e Sarandës, në shkollën fillore. Në Aliu për të mos rënë i gjallë në duart Dervish Dojaka, Muharrem Demi, Delvinës dhe të minoritetit pa dal- luftarake të Çamërisë luftuan e derd- moshën 15 vjeçare regjistrohet në e armikut, çan rrethimin, por te qafa e Braho Karasani, Sami Alushi, Tahir lim kombësie apo shtresash sho- hën gjak krahas atyre të Labëri, ashtu gjimnazin e Gjirokastrës. Aty Aliu Dheut të Bardhë goditet për vdekje. Demi, Vehip Huso e shumë të tjerë. qërore. Në pranverë të vitit 1944, sikurse bënë edhe formacionet luftar- do studionte dhe literaturë tjetër, Më 9 Korrik 1945, Këshilli i Këta punuan për organizimin e rez- në Qeramicë, u formua batalioni i ake të Labërisë në trevën e Çamërisë. sidomos revistat “ABC” dhe “Bota Përgjithshëm Antifashist, i jep titullin istencës, për krijimin e bazave të katërt “Ali Demi” me më shumë se Bijt dhe bijat e të dy krahinave e Re”. Në gjimnaz u njoh me djem më të lartë, plotësisht të meritueshëm, luftës, për popullarizimin e ideve të 500 luftëtarë çamë. Batalioni hyri dhanë ndihmesë të ndërsjelltë edhe atdhetar si Themo Vasi e Farudin Im- “Hero i Popullit”. Emrin e Ali Demit e Kartës së Atlantikut, e cila u garan- në përbërje të Regjimentit XV të për organizimin e luftës çlirimtare. shta. Admironte e përkrahte lëvizjen mbajnë rrugë dhe shkolla të ndryshme tonte popujve e pakicave etnike liri, Ushtrisë Nacionalçlirimtare Greke Bilbili i Labërisë Mustafa Matohiti, antizogiste. Bashkë me shokët u vu në Shqipëri, veçanërisht në Tiranë dhe barazi dhe të drejtën e vetëvendosjes (EAM). Në luftimet e zhvilluara komandanti legjendar Bexhet Mema në krye të konviktorëve për trajtesë në Vlorë. Për të janë shkruar libra dhe pas fitores mbi fashizmin. ranë trimërisht dëshmorët Muhar- apo “Labi i Kuçit”, Jaho Gjoliku etj., më të mirë ekonomike e kryesisht bërë monografi, janë bërë buste dhe Në mars të vitit 1943, u formua rem Myrtezai, Ibrahim Halluni, dhanë ndihmesë të drejtpërdrejtë në kundër përpjekjeve për të futur në është pasqyruar në artet figurative. Ai çeta e parë mikste, e cila bash- Husa Vejseli etj. Luftëtarë të tjerë ngritjen e popullit çam në luftë dhe shkollë frymën fashiste. U përjashtua është Dëshmor i Atdheut dhe varri i këpunonte me Ushtrinë Naciona- çamë morën pjesë në Brigadën VI, drejtimin e batalionit apo të grupit nga gjimnazi. tij gjendet në vorrezat e Dëshmorëve lçlirimtare Greke (EAM). Edhe VII, IX dhe XI të ushtrisë greke. partizan “Çamëria”. Pas peripecish të shumta Aliu u në Vlorë. Në këtë përvjetor të 75 të kundërshtarët nuk e mohojnë kon- Misioni britanik në Çamëri, nuk Krahina e Konispolit ishte një nyje regjistrua në gjimnazin e Tiranës. rënies heroike të tij, populli i trevës tributin dhe pjesëmarrjen e çamëve e ka mohuar pjesëmarrjen e tyre e rëndësishme dhe ajo vlerësohej prej Këtu u vu në lidhje me të rinj revolu- së Labërsië përulet me nderim para myslimanë në radhët e rezistencës në radhët e Ushtrisë Nacionalçlir- pushtuseve si një pikë lidhëse midis dy cionar, si me Qemal Stafën, me Vasil veprës së lartë atdhetare të këtij biri antifashiste greke, në formacionet imtare Greke (EAM). anëvë të kufirit, por dhe me bregdetin. Shanton dhe u lidhur me grupin ko- të shquar të Çamërisë. ushtria 16 E premte, 28 dhjetor 2018

25 dhjetor 2018 93 vjet Forca Detare

ë datën 19 dhjetor 2018, në Komandën e Forcës Detare, Plepa, Durrës, u fes- tua 93-vjetori i Krijimit të Flotës sonë M Luftarake Detare. Morën pjesë Ministri i Mbrojtjes zonja Olta Xhaçka, Shefi i Shtabit të Përgjithshëm të Forcave, Gjeneralbrigade Bard- hyl Kollcaku, Komandanti i Forcës Detare, Gjen- eralmajor YlberDogjani, ish-Presidenti Rexhep Mejdani, kuadro të Ministrisë së Mbrojtjes, famil- jarë, etj. “Në këto 93 vite, deklaroi ministrja Xhaçka, Forcat Detare janë dalluar për profesionalizmin, kulturën, vullnetin e përkushtimin në kryerjen e misionit fisnik për mbrojtjen e kufijve dhe zba- timin e ligjshmërisë detare, duke bashkëvepruar me strukturat e tjera të shtetit shqiptar”. “Gjatë kësaj rruge shekullore, ku bashkohet kontributi i disa brezave, përfshihet dhe roli i pazëvëndësueshëm i detarëve me uniformë, të cilët në vite, me sakrifica, vështirësi, guxim e heroizëm, duke u përballur me dallgët e detit, gjatë lundrimeve pa fund, ditë e natë, në mot të qetë e të trazuar, kanë shkruar historinë e tyre të lavdishme, si pjesë integrale e Historisë së Popullit Shqiptar”, tha ministrja Xhaçka. Krahas modernizimit është punuar për arësimim- in dhe kualifikimin e kuadrove e personelit të anijeve si brenda dhe jashtë vendit. Gjatë këtyre 28 viteve, vetëm në SHBA, janë kualifikuar në shkolla dhe akademi të ndryshme detariembi 100 kuadro detarë të rangjeve të ndryshme. Bashkë me festën e Forcës Detare, u kremtua dhe 100 vjetori i lindjes së K/Admiralit Abdi Mati. Data 25 dhjetor 1925, u caktua si dita e krijimit të Flotës Luftarake, në një Vendim Qev- erie, në korrik të vitit 1992.

Adresa: Rruga e Dibrës/ Garnizoni “Skënderbej” http://www.mod.gov.al/index.php/publikime/gazeta-ushtria