W związku z zamknięciem konta w PKO w płaty na prenumeratę »Wiadomości Urzędu Patentowego « oraz wszelkie wpłaty za inne wydawnictwa Urzędu należy przekazywać na rachunek Urzędu Patentowego PRL w Narodowym Banku Polskim VIII Oddział Miejski w Warszawie Nr B-69-412-319 cz. 6 dz. 5 rozdz. 17

TREŚĆ ZESZYTU

CZĘŚĆ I

Ustawy, rozporządzenia, komunikaty:12. Zarządzenie Ministra Finansówz dnia 10 lutego 1953 r. zmieniające zarządzenie z dnia 6 czerwca 1951 r. w sprawie całkowitego lub częściowego zwolnienia niektórych kategorii wynagrodzeń od podatku od wynagrodzeń. Zagranica: 13. Czechosłowacja. Ustawa z dnia 28 marca 1952 r. Zb. nr 7 o zarzą dzeniach przejściowych w sprawach patentowych. Międzynarodowy Związek Ochrony Własności Przemysłowej:14. Stan na dzień 1 stycznia 1953r.

CZĘŚĆ II

15. Wynalazki— udzielenie patentów (od n-ru 35 930 do n-ru 36 136); zmiany w rejestrze; wy­ kreślenie wpisu; wykreślenia z rejestru. 16. Opisy patentowe. 17. Wzory — rejestracja wzorów użytkowych (od n-ru 9 747 do n-ru 9 787); wykreślenia z rejestru. 18. Udoskonalenia technicz­ ne — świadectwa (n-ry 2074 — 2076 oraz od n-ru 2241 do n-ru 2400). 19.Usprawnienia z zakresu techniki — zaświadczenia (od n-ru 53 002 do n-ru 58 000). 20.Opisy udoskonaleń tech­ nicznych i usprawnień z zakresu techniki. 21. Usprawnienia administra­ cyjne — rejestracja (od n-ru 448 do n-ru 528). 22.Znaki towarowe — rejestracja (od n-ru 35 989 do n-ru 36 021).

CZĘŚĆ III

PRZEGLĄD WYNALAZCZOŚCI (szczegółowy spis artykułów na str. 328) WI A D O M O Ś C I URZĘDU PATENTOWEGO

Warszawa, 30 kwietnia 1953 Nr 2 Poz. 12 — 22

CZĘŚĆ I USTAWY, ROZPORZĄDZENIA, KOMUNIKATY

12 24 sierpnia 1951 r. w sprawie premiowania i wynagradzania za pomoc techniczną przy ZARZĄDZENIE opracowywaniu pracowniczych wynalazków, MINISTRA FINANSÓW udoskonaleń technicznych i usprawnień z dnia 10 lutego 1953 r. (Monitor Polski Nr A-82, poz. 1137); zmieniające zarządzenie z dnia 6 czerwca 1951 r. 15) wynagrodzenia i premie dla robot- w sprawie całkowitego lub częściowego zwolnienia niczo-inżynierskich brygad racjonalizator­ niektórych kategorii wynagrodzeń od podatku od skich za wykonanie zadania racjonaliza­ wynagrodzeń torskiego, przewidziane w § 7 ust. 3 i § 12 zarządzenia Przewodniczącego Państwowej Na podstawie art. 5 ust. 3 ustawy z dnia 4 lute­ Komisji Planowania Gospodarczego z dnia go 1949 r. o podatku od wynagrodzeń (Dz. U. 15 grudnia 1951 r. w sprawie robotniczo- Nr 7, poz. 41) zarządza się, co następuje: inżynierskich brygad racjonalizatorskich (Monitor Polski Nr A-104, poz. 1513); § 1. W § 2 zarządzenia Ministra Finansów z dnia 6 czerwca 1951 r. w sprawie całkowitego 16) premie za współudział w realizacji lub częściowego zwolnienia niektórych kategorii projektów, przewidziane w §§ 36—38 wynagrodzeń od podatku od wynagrodzeń1) (Moni­ uchwały nr 291 Rady Ministrów z dnia 14 tor Polski z 1951 r. Nr A-49, poz. 648 i z 1952 r. kwietnia 1951 r. w sprawie wynagradzania Nr A-44, poz. 626 oraz Nr A-93, poz. 1444) dodaje twórców pracowniczych wynalazków, udos- się punkty 14 — 16 w brzmieniu: konaleń technicznych i usprawnień (Moni­ tor Polski Nr A-36, poz. 446)“. ,,14) premie i wynagrodzenia za pomoc techniczną, przewidziane w §§ 2 i 3 zarzą­ § 2. Zarządzenie wchodzi w życie z dniem ogło­ dzenia Przewodniczącego Państwowej Ko­szenia. misji Planowania Gospodarczego z dnia (Monitor Polski z dn. 6.3 1953 r. Nr A-22, poz. 276)

ZAGRANICA Czechosłowacja (3) Postanowienia ust. 1 i 2 mają analogiczne zastosowanie także do patentów, udzielonych na podstawie ustawy Zb. 13 nr 146/1942 o niektórych zarządzeniach dla ochrony wynalaz­ USTAWA ków. z dnia 28 marca 1952 r. Zb. nr 7 § 2. Licencję na wykonywanie patentu, który stosownie do o zarządzeniach przejściowych w sprawach § 1 ust. 2 utracił ważność, uważa się za licencję na wykonywa­ patentowych nie tego patentu, który pozostał ważny; jeżeli jednak patenty takie należały do różnych właścicieli, wówczas tego, komu § 1. (1) Patenty, udzielone przez Urząd Patentowy w Pra­ została udzielona licencja na wykonywanie patentu wygasa­ dze i przez Urząd Ochrony Własności Przemysłowej w Presz- jącego, uważa się nadal za używacza uprzedniego. burgu, są ważne na całym czechosłowackim obszarze pań­ stwowym. Odnosi się to również do praw wykorzystywania § 3. Patent na wynalazek, udzielony przez Urząd Patento­ wynalazków, które zostały udzielone na cały obręb mocy obo­ wy w Pradze lub przez Urząd Ochrony Własności Przemy­ wiązującej tych patentów. słowej w Preszburgu tylko na pewną część czechosłowackiego (2) Jeżeli urzędy, wymienione w ust. 1, udzieliły patentówterytorium państwowego, jest -bezskuteczny wobec tego, kto na ten sam wynalazek, wówczas patent z późniejszym pierw­ do dnia 31 marca 1952 r. wykonywał wynalazek na pozostałym szeństwem traci ważność. Jeżeli takim patentom, należącym do obszarze niezależnie od twórcy lub poczynił wszelkie przygo­ tych samych właścicieli, przysługuje jednakowe pierwszeń­ towania, konieczne do wykonywania wynalazku. stwo, wówczas traci ważność patent, udzielony na skutek zgło­ § 4. Zgłoszenia, dokonane w Urzędzie Patentowym w Pra­ szenia dokonanego później. dze albo w Urzędzie Ochrony Własności Przemysłowej w Preszburgu, które przez te Urzędy nie zostały jeszcze roz­ 1) Paragraf 2 tego zarządzenia stanowi: „Zwalnia się od podatku od wynagrodzeń następujące świadczenia pienięż­patrzone, żałatwia się na podstawie ustawy o wynalazkach ne (następuje ich wyliczenie). —Red. i ulepszeniach. Urząd do Spraw Wynalazków i Ulepszeń za 170 WIADOMOŚCI URZĘDU PATENTOWEGO Nr 2/1953 pomocą obwieszczenia w dzienniku urzędowym wzywa posz § 10. (1) Wnioski o cofnięcie lub uznanie nieważności pa­ czególnych zglaszających do uzgodnienia w przeciągu trzech tentu, które nie zostały dotychczas prawomocnie rozstrzygnię­ miesięcy swych zgłoszeń z przepisami cytowanej ustawy; jeże­ te, uważa się w postępowaniu dotyczącym odebrania lub umo­ li nie uczynią tego na czas, przyjmuje się, że rezygnują z dal­ rzenia patentu, zgodnie z ustawą o wynalazkach i ulepsze­ szego traktowania ich zgłoszeń. niach, za wskazówki na ważne dla rozstrzygnięcia okolicz­ ności. Przepis § 7 pozostaje nienaruszony. § 5. (1) Jeżeli ten sam zgłaszający dokonał zgłoszeniate- (2) Postępowanie nad wnioskiem o udzielenie licencji g o samego wynalazku z jednej strony w Urzędzie Patentowym przymusowej zawiesza się. w Pradze, z drugiej zaś w Urzędzie Ochrony Własności Prze­ mysłowej w Preszburgu, i jeżeli na jedno z tych zgłoszeń § 11. Jeżeli właściciel patentu nie jest ani twórcą wynalaz­ udzielony już został ważny jeszcze patent, to postępowanie ku ani jego następcą prawnym, a według dotychczasowych odnośnie drugiego zgłoszenia zawiesza się. Jeżeli jednak zgło­ przepisów nie może być uważany za twórcę lub jego na­ szenie, co do którego postępowanie zostało zawieszone, miało stępcę prawnego, twórca lub jego spadkobierca może prosić pierwszeństwo wcześniejsze, natenczas patent uważa się za o przepisanie patentu, udzielonego zgodnie z dotychczaso­ udzielony po tym zgłoszeniu. wymi przepisami. O przepisanie można prosić do dnia 31 gru­ (2) Jeżeli zgłoszenia tego samego wynalazku zostały do­ dnia 1952 r. Odnośnie skutków przepisania obowiązują ana­ konane przez różnych zgłaszających i jeżeli na zgłoszenie logicznie przepisy ustawy o wynalazkach i ulepszeniach. z późniejszym pierwszeństwem został udzielony patent, wów­ § 12. Wdrożone na podstawie dotychczasowych przepisów czas patent ten traci moc; jego właścicielowi jednak przysłu­ postępowanie w przedmiocie cofnięcia patentu zostanie za­ guje prawo używacza uprzedniego wobec tego, kto dokonał wieszone w przypadku, gdy nie istnieje podstawa do dalsze­ zgłoszenia, które dotychczas nie zostało załatwione. go prowadzenia postępowania w sprawie przepisania paten­ § 6. (1) Do patentów, udzielonych na podstawie dotych­tu. czasowych przepisów, stosuje się przez pozostały czas ich waż­ § 13. Zawiesza się załatwianie złożonych na podstawie do­ ności przepisy ustawy o wynalazkach i ulepszeniach, przy tychczasowych przepisów wniosków o przywrócenie do po­ czym patenty uznane za zależne uważa się nadal jako paten­ przedniego stanu albo o wznowienie postępowania. ty zależne według ustawy o wynalazkach i ulepszeniach, a patenty dodatkowe w dalszym ciągu jako patenty samo­ § 14. Wnioski o uznanie praw używacza uprzedniego na istne, o ile zależność ich nie została zaznaczona w myśl ni­ podstawie § 9 ustawy patentowej oraz wnioski o ustalenie niejszej ustawy. według § 111 tejże ustawy, które dotychczas nie zostały pra­ (2) Przepisy ustawy o wynalazkach i ulepszeniach od­ womocnie rozstrzygnięte, będą traktowane w dalszym ciągu noszą się również do praw wykonywania wynalazków i do jako podania o ustalenie w myśl ,§ 39 ustawy o wynalazkach praw używaczy uprzednich, które zostały uzyskane na pod j ulepszeniach. Wnioski o uznanie zależności patentu, które stawie dotychczasowych przepisów. Jeżeli tego rodzaju pra­ dotychczas nie zostały prawomocnie rozstrzygnięte, będą wa wykonywania pewnego wynalazku nie tracą swego zna­ traktowane w dalszym ciągu jako podania o zanotowanie czenia przedmiotowego, wówczas mają moc tylko wtedy, zależności patentu według § 40 ustawy o wynalazkach gdy najpóźniej do dnia 31 grudnia 1952 r. zostaną wpisanei ulepszeniach. do rejestru patentów. (3) Ważność patentu udzielonego na wynalazek, co do § 15. (1) Prawa zastawu na patentach, udzielonych do którego według dotychczasowych przepisów nastąpiły, tym­ dnia wejścia w życie niniejszej ustawy, gasną bez odszkodo­ czasowe skutki patentu, rozpoczyna się z dniem nastania wania; Urząd do Spraw Wynalazków i Ulepszeń wykreśla je tych skutków; jeżeli skutki te nie nastąpiły, ważność patentu z powołaniem się na niniejszą ustawę. Zobowiązania, dla zaczyna się od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy. których prawo zastawu było ustanowione, pozostają nienaru- szone. § 7. Przy patencie, udzielonym na podstawie dotychcza­ (2) Urząd do Spraw Wynalazków i Ulepszeń wykreśla sowych przepisów, ocenia się nadal według tych przepi­ z powołaniem się na niniejszą ustawę również adnotacje sów, czy patent został prawidłowo udzielony innej osobie sporu, które nie odpowiadają przepisom ustawy o wynalaz­ niż twórcy i czy chodzi o nowy wynalazek. Jeżeli udzielenie kach i ulepszeniach oraz przepisom wydanym na jej pod­ patentu nie odpowiada pozostałym przepisom ustawy o wy­ stawie. nalazkach i ulepszeniach, mianowicie przepisom o osobach, którym patent może być udzielony, lub przepisom o nowości § 16. Wynalazki mogą być zaofiarowane Państwu także wynalazku, wówczas Urząd do Spraw Wynalazków i U lep­ przez właścicieli takich patentów, które zostały udzielone szeń ogłasza, że patent, ten traci swą ważność. do dnia wejścia w życie niniejszej ustawy.

§ 8. Sprzeciw przeciwko udzieleniu patentu, wniesiony na § 17. (1) Kto do dnia wejścia w życie niniejszej ustawy podstawie przepisów dotychczasowych, Urząd do Spraw nabył prawo wykonywania wynalazku, może do dnia 31 Wynalazków i Ulepszeń traktuje jako wskazówkę na ważne grudnia 1952 r. odstąpić od dalszego trwania zawartej w tej dla rozstrzygnięcia okoliczności. mierze umowy, jeżeli tego rodzaju prawo straciło w całości lub w części znaczenie przedmiotowe. § 9. Zażalenie przeciw udzieleniu patentu, wniesione na (2) Do dnia 31 grudnia 1952 r. właściciel patentu może podstawie przepisów dotychczasowych, Urząd do Spraw Wy­ odstąpić ,odstąpić od umowy, w której twórca (spadkobierca) wyraził nalazków i Ulepszeń przedkłada tylko wtedy Kolegium Pa­ zgodę na zgłoszenie wynalazku albo na nabycie patentu. tentowemu do rozstrzygnięcia, gdy patent nie traci ważności Jeżeli to nastąpi, Urząd do Spraw Wynalazków i Ulepszeń stosownie do § 7 zdanie drugie. Kolegium Patentowemu przepisuje ważny patent na twórcę lub jego spadkobiercę przedkłada się do rozstrzygnięcia na podstawie ustawy o wy. w razie, gdy proszą o to w ciągu 30 dni; inaczej patent nalazkach i ulepszeniach także inne zażalenia wniesione we­ gaśnie. Jeżeli chodzi, o wynalazek, co do którego obowiązują dług dotychczasowych przepisów z wyjątkiem tych, które na jeszcze przepisy § 13 ustawy o wynalazkach i ulepszeniach, podstawie niniejszej ustawy utraciły znaczenie przedmioto­ właściciel patentu może prosić do dnia 31 grudnia 1952 r. we. Urząd do Spraw Wynalazków i Ulepszeń, aby warunki pow­ Nr 2/1953 WIADOMOŚCI URZĘDU PATENTOWEGO 171

stałego z takiej umowy stosunku uregulował według analo­ w celu ochrony wynalazków w brzmieniu przepisów zmie gii do przepisów o wynalazkach przyjętych przez Państwo. niających i uzupełniających tę ustawę, 3. rozporządzenie Dz. U. P .-N r 152/1898, którym w wyko­ § 18. Prawa pierwszeństwa wynalazków przyjętych na wy­ naniu ustawy patentowej powzięto bliższe postanowienia stawę do dnia wejścia w życie niniejszej ustawy, którym o organizacji Sądu Patentowego, postępowaniu przed tymże zostało przyznane prawo czasowej ochrony, pozostają niena­ oraz o wykonywaniu jego rozstrzygnięć i zarządzeń, ruszone. 4. rozporządzenie Dz. U. P. Nr 189/1900, dotyczące odwo­ § 19. Patenty na wynalazki, które rozciągają się na obszar łań do Sądu Patentowego i ich traktowania w Urzędzie Republiki Czechosłowackiej i zostały udzielone przez Urząd Patentowym, nie mający siedziby na tym obszarze, nie mają mocy od dnia, w którym zostały udzielone lub na ten obszar rozciągnięte. 5. obwieszczenie Dz. U. P. Nr 156/1917, w którym ogłoszo­ no regulamin dla Sądu Patentowego, § 20. (1) Prawo pierwszeństwa ze zgłoszeń, które w cza­ 6. rozporządzenie rządowe Zb. Nr 73/1923 o organizacji sie od dnia 1 sierpnia 1940 r. do dnia 4 m aja 1945 r. zostały Urzędu Patentowego, dokonane w Berlinie przez obywateli czechosłowackich, 7. rozporządzenie rządow e Zb. Nr 199/1923, dotyczące ochro­ może być przez tychże obywateli lub przez osoby prawne, ny wynalazków na wystawach krajowych, mające siedzibę na obszarze Republiki Czechosłowackiej, do­ chodzone za pomocą zgłoszeń, dokonanych do dnia 30 czerw­ 8. rozporządzenia rządowe Zb. Nr 69/1924 o popieraniu ca 1952 r. Jeżeli zgłoszenie zostało już dokonane, prawo w sprawach patentowych osób niezamożnych i robotników pierwszeństwa może być dochodzone dodatkowo w tym sa­ posiadających tylko wynagrodzenia za swą pracę, mym terminie. 9. rozporządzenie rządowe Zb. Nr 208/1924 o wymaganiach dotyczących zgłoszeń patentowych i pełnomocnictw w spra­ (2) Jeżeli zgłaszający nie może przedłożyć przepisanego potwierdzenia Urzędu, w którym pierwotne zgłoszenie zosta­ wach patentowych, ło dokonane, wówczas w przypadkach przytoczonych w ust. 1 10. rozporządzenie rządowe Zb. Nr 273/1924, dotyczące re­ prawo pierwszeństwa może być wykazane w inny wiarogod- gulaminu Urzędu Patentowego, ny sposób. 11. rozporządzenie rządowe Zb. Nr 80/1925 o zawodowym (3) Prawo pierwszeństwa, dochodzone w myśl ust. 1, nie wykonywaniu wynalazków, szkodzi używaczowi uprzedniemu, którego prawo powstało 12. rozporządzenie rządowe Zb. Nr 6/1926 o zawodowo do dnia zgłoszenia w Republice Czechosłowackiej. uprawianym zastępstwie stron w sprawach patentowych przez rzeczników patentowych i urzędowo autoryzowanych § 21. Wpisy dotyczące patentów, wciągniętych do dotych­techników cywilnych, czasowego rejestru patentowego, będą dokonywane w dal­ 13. rozporządzenie rządowe Zb. Nr 29/1933, dotyczące za­ szym ciągu w tym rejestrze na podstawie ustawy o wy­ łączników, wymaganych w celu udowodnienia prawa pierw­ nalazkach i ulepszeniach. szeństwa przy zgłoszeniach patentowych,

§ 22. (1) Znosi się uprawnienia rzeczników, patentowych. 14. §§ 44 do 48 ustawy Zb. Nr 131/1936 o obronie Państwa, (2) Odnośnie spraw, które były im powierzone, rzecznicy 15. rozporządzenie rządowe Zb. Nr 156/1936 o wynalaz­ patentowi, po uchyleniu ich uprawnień, obowiązani są za­ kach i patentach ważnych dla obrony Państwa (II rozporzą­ chować milczenie, o ile Urząd do Spraw Wynalazków i Ulep­ dzenie wykonawcze do ustawy o obronie Państwa), szeń nie zwolni ich od tego obowiązku. 16. rozporządzenie rządowe Zb. Nr 246/1939 o nie uiszczo­ (3) Urząd do Spraw Wynalazków i Ulepszeń ustanowi nych w pełni opłatach w sprawach patentowych, likwidatorów dla rzeczników patentowych. 17. rozporządzenie rządowe Zb. Nr 97/1940 o zmianie usta­ wy patentowej oraz o nadzwyczajnych zarządzeniach w dzie § 23. Kto na terytorium Republiki Czechosłowackiej nie ma dzinie ochrony wynalazków, miejsca zamieszkania ani siedziby, jest obowiązany w ciągu trzech miesięcy poczynić starania o swoje prawidłowe zastęp­ 18. ustawa (słowac.) Zb. Nr 16/1942 o Urzędzie Ochrony stwo według ustawy o wynalazkach i ulepszeniach. Do tego Własności Przemystowej, czasu działa za niego kurator, ustanowiony przez Urząd 19. ustaw a (słowac.) Zb. Nr 146/1942, do Spraw Wynalazków i Ulepszeń. 20. rozporządzenie rządowe (słowac.) Zb. Nr 37/1943 o or­ ganizacji Urzędu Ochrony Własności Przemysłowej, § 24. Znosi się Urząd Patentowy w Pradze i Urząd Ochro­ ny Własności Przemysłowej w Preszburgu. Uregulowanie ich 21. obwieszczenie Ministra Gospodarki (słowac.) Zb. stosunków, w szczególności w odniesieniu do kompetencji Nr 38/1943 o wydaniu regulaminu dla Urzędu Ochrony Wła­ i pracowników, porucza się Państwowemu Urzędowi Plano­ sności Przemysłowej, wania w porozumieniu z Ministerstwem Finansów. 22. ustawa (slowac.) Zb. Nr 14/1944 o nadzw yczajnych zarządzeniach w dziedzinie ochrony własności przemysłowej § 25. W sprawach unormowanych niniejszą ustawą roz­ o ile ustawa ta traktuje o ochronie wynalazków, strzyga Urząd do Spraw Wynalazków i Ulepszeń, o ile nic innego nie postanowiono. 23. rozporządzenie Ministra — Przewodniczącego Pań­ stwowego Urzędu Planowania Zb. Nr 122/1950 o składaniu § 26. Uchyla się przepisy normujące sprawy, do których i załatwianiu projektów racjonalizatorskich. odnosi się ustawa o wynalazkach i ulepszeniach. § 27. Ustawa niniejsza wchodzi w życie z dniem 1 kwiet­ Są to mianowicie: nia 1952 r.; rozporządzenia wykonawcze wyda Minister — 1. ustawa Dz. U. P. Nr 30/1897 o ochronie wynalazków Przewodniczący Państwowego Urzędu Planowania w, poro­ w brzmieniu przepisów zmieniających i uzupełniających tę zumieniu z zainteresowanymi członkami Rządu. ustawę, (Tłumaczenie z tekstu niemieckiego zamieszczonego w Öster­ 2. ustaw a Zb. Nr 305/1919 o tymczasowych zarządzeniach reichisches Patentblatt z dnia 15.9 1952 r. N r 9) 172 WIADOMOŚCI URZĘDU PATENTOWEGO Nr 2/1953 MIĘDZYNARODOWY ZWIĄZEK OCHRONY WŁASNOŚCI PRZEMYSŁOWEJ

14 Surinam (5.8 1948) .... od 1 lipca 1890 Indonezja (5.8 1948) 4) . . . od 1 października 1888 STAN NA DZIEŃ 1 STYCZNIA 1953 r. 1) I r l a n d i a ...... od 4 grudnia 1925 Izrael (Państwo)5) . . . . od 24 marca 1950 ZWIĄZEK OGÓLNY Japonia (1.8 1 9 3 8 )...... od 15 lipca 1899 Korea, Formoza, Sachalin Konwencja Związkowa, podpisana w Paryżu dnia 20 mar­ ca 1883 r., -weszła w życie dnia 7 lipca 1884 r. Z ostała ona Płdn.*) (1.8 1938) .... od 1 stycznia 1935 zmieniona ostatnio w Londynie dnia 2 czerwca 1934 r. 2). Jugosław ia 7) ...... od 26 lutego 1921 Związek ogólny obejmuje 44 następujące ,kraje: Kanada (30.7 1951) .... od 1 września 1923 K u b a ...... od 17 listopada 1904 A ustralia 2) ...... od 5 sierpnia 1907 Liban (30.9 1947) ...... od 1 września 1924 Terytorium Papua i Teryto­ Liechtenstein ( Księstwo) rium pod mandatem Nowej (28.1 1951) ...... od 14 lipca 1933 G w i n e i...... od 12 lutego. 1933 Luksemburg (30.12 1945) . . od 30 czerwca 1922 Terytorium Wyspy Norfolk Maroko (Strefa francuska) i Terytorium pod mandatem (21.1 1941) ...... od 30 lipca 1917 N a u r u ...... od 29 lipca 1936 Meksyk ...... od 7 w rześnia 1903 Austria 2) (19.8 1947)3) . . . od 1 stycznia 1909 Niemcy (1.8 1 9 3 8 )...... od 1 m aja 1903 Belgia (24.11 1939) .... od początku (7 lipca 1884) Norwegia (1.8 1938) .... od 1 lipca 1885 Brazylia od początku (7 lipca 1884) Nowa Zelandia (14.7 1946) . . od 7 w rześnia 1891 ...... od 13 czerwca 1921 Bułgaria 2) Samoa Zachodnie (14.7 1946) od 29 lipca 1931 C e y lo n ...... od 29 grudnia 1952 Polska ...... od 10 listopada 1919 Czechosłowacja ...... od 5 października 1919 Portugalia z Azorami i Made- Dania i Wyspy Färöer (1.8 rą (7.11 1 9 4 9 )...... od początku (7 lipca 1884) 1938 ...... od 1 października 1894 R u m u n i a...... od 6 października 1920 Dominikańska Republika . . od 11 lipca 1890 Stany Zjednoczone Ameryki E g i p t ...... od 1 lipca 1951 (1.8 1 9 3 8 )...... od 30 m aja 1887 F in la n d ia ...... od 20 września 1921 Syria (30.9 1 9 4 7 ) ...... od 1 w rześnia 1924 Francja, Algeria i Kolonie Szwajcaria (24.11 1939) . . . od początku (7 lipca 1884) (25.6 1939); S a r a ...... od początku (7 lipca 1884) S z w e c j a ...... od 1 lipca 1885 Grecja ...... od 2 października 1924 Tanger (Strefa) (13.6 1939) . od 6 m arca 1936 H is z p a n ia...... od początku (7 lipca 1884) Tunis (4.10 1 9 42)...... od początku (7 lipca 1884) Protektorat hiszpański Ma­ Turcja ...... od 10 października 1925 roka ...... od 27 lipca 1928 Unia Południowo-Afrykańska . od 1 grudnia 1947 Kolonie hiszpańskie .... od 15 grudnia 1947 Holandia (5.8 1948) .... od początku (7 lipca 1884) W ę g r y ...... od 1 stycznia 1909 Nowa Gwinea (5.8 1948) . . od 1 października 1888 Wielka Brytania i Irlandia Antyle Holenderskie (5.8 Północna (1.8 1938) . . . od początku (7 lipca 1884) 1948) ...... od 1 lipca 1890 Terytorium Tanganiki (28.1 1 9 5 1 )...... od 1 stycznia 1938 1) Patrz Wiad. Urz. Pat. z 1952 r. Nr 3/4, str. 398—400; Trynidad i Tobago . . . . od 14 maja 1908 Nr 6, str. 962—965. — Red. S i n g a p u r ...... od 12 listopada 1949 2) Teksty londyńskie Konwencji Związkowej i Porozumie­ nia Madryckiego (oznaczenia pochodzenia) weszły w życie Włochy ...... od początku (7 lipca 1884) dnia 1 sierpnia 1938 r. Teksty londyńskie Porozumienia Ma dryckiego (znaki) i Porozumienia Haskiego weszły w życie dnia 13 czerwca 1939 r. Obowiązują w stosunkach między 4) Od dnia 27 grudnia 1949 r., tj. od daty aktu przekazania krajami, które je ratyfikowały lub które następnie do nich suwerenności, zawartego między Holandią a Indonezją, ten przystąpiły (nazwy tych krajów wydrukowano grubszymi ostatni kraj jest związany niniejszą umową jako państwo nie­ czcionkami). zależne i suwerenne. Był on związany uprzednio jako kolonia Ponadto pozostają tymczasowo w mocy: Holandii pod nazwą Indii Holenderskich. Red. — tekst haski w stosunkach z krajami, w których nie obowią- 5) Dawna Palestyna (z wyjątkiem Transjordanii) była żuje jeszcze tekst londyński (nazwy tych krajów wydrukowa­ członkiem od dnia 12 września 1933 r. jako kraj znajdujący no zwykłymi czcionkami); się pod mandatem brytyjskim. —Red. tekst waszyngtoński w stosunkach z krajami, w których nie 6) Sytuacja nie wyjaśniona. obowiązuje obecnie ani tekst londyński, ani tekst haski (naz­ 7) Jest to przystąpienie powiększonego Królestwa Jugo­ wy tych krajów wydrukowano kursywą). sławii z dnia 26 lutego 1921 r. Serbia należała do Związku 3) Data wejścia w życie tekstu londyńskiego. ogólnego od początku. Nr 2/1953 WIADOMOŚCI URZĘDU PATENTOWEGO 173

ZWIĄZKI OGRANICZONE Francja, Algeria i Kolonie (25.6 1939); Sara .... od początku (15 lipca 1892) W ramach Związku ogólnego powstały trzy Związki ogra­ niczone stałe: Hiszpania ...... od początku (15 lipca 1892) Protektorat hiszpański Ma­ 1. Związek ograniczony, dotyczący zwalczania fałszywych roka ...... od 5 listopada 1928 oznaczeń pochodzenia Kolonie hiszpańskie . . . od 15 grudnia 1947 Związek ten, utworzony Porozumieniem Madryckim-z dnia Holandia (5.8 1948) .... od 1 marca 1893 14 kwietnia 1891 r., które weszło w życie dnia 15 lipca 1892 r. Antyle Holenderskie (5.8 i zostało zmienione ostatnio w Londynie dnia 2 czerwca 1948) ...... od 1 marca 1893 1934 r. 2), obejmuje 26 następujących krajów: Surinam (5.8 1948) .... od 1 marca 1893 J u g o s ł a w i a ...... od 26 lutego 1921 B razylia 2) ...... od 3 października 1896 Liechtenstein (Księstwo) (28.1 Ceylon 2) ...... od 29 grudnia 1952 1951) ...... od 14 lipca 1933 Luksemburg (1.3 1946) . . . od 1 w rześnia 1924 Czechosłowacja...... od 30 września 1921 Maroko (Strefa francuska) Dominikańska Republika . . od 6 kwietnia 1951 21.1 1 9 4 1 ) ...... od 30 lipca 1917 E g i p t ...... od 1 lipca 1952 Niemcy (13.6 1939)...... od 1 grudnia 1922 Francja, Algeria i Kolonie Portugalia z Azorami i Ma- (25.6 1939) 8); Sara . . . . od początku (15 lipca 1892) derą (7.11 1 9 4 9 )...... od 31 października 1893 Rumunia 2) ...... od 6 października 1920 Hiszpania ...... od początku (15 lipca 1892) Szw ajcaria (24.11 1939) . . . od początku (15 lipca 1892) Protektorat hiszpański Ma­ Tanger (Strefa) (13.6 1939) . od 6 marca 1936 roka ...... od 5 listopada 1928 Tunis (4.10 1942)...... od początku (15 lipca 1892) Kolonie hiszpańskie . . . od 15 grudnia 1947 T u r c j a ...... od 10 października 1925 Irlandia2) ...... od 4 grudnia 1925 W ę g r y ...... od 1 stycznia 1909 Izrael (Państw o) 5) .... od 24 m arca 1950 W ło c h y ...... od 15 października 1894 K u b a ...... od 1 stycznia 1905 Liban (30.9 1947) ...... od 1 w rześnia 1924 3. Związek ograniczony, dotyczący międzynarodowego zgła­ szania wzorów rysunkowych i modeli przemysłowych Liechtenstein (Księstwo) (28.1

1951) ...... od 14 lipca 1933 Związek ten, utworzony Porozumieniem Haskim z dnia Maroko (Strefa francuska) 6 listopada 1925 r., które weszło w życie dnia 1 czerwca (21.1 1941) ...... od 30 lipca 1917 1928 r. i zostało zmienione w Londynie dnia 2 czerwca 1934 r. 2), obejmuje 12 następujących krajów: Niemcy (1.8 1938) ..... od 12 czerwca 1925 Nowa Zelandia (17.5 1947) . . od 20 czerwca 1913 B elgia 2) (24.11 1939) 8) . . . od 27 lipca 1929 Samoa Zachodnie .... od 17 m aja 1947 E g i p t ...... od 1 lipca 1952 P o l s k a ...... od 10 grudnia 1928 Francja, Algeria i Kolonie Portugalia z Azorami i Ma- (25.6 1939); Sara . . . . od 20 października 1930 derą (7.11 1 9 4 9 )...... od 31 października 1893 H iszpania 2) ...... od początku (1 czerw ca 1928) Protektorat hiszpański Ma­ Syria (30.9 1 9 47) ...... od 1 września 1924 roka ...... od 5 listopada 1928 Szwajcaria (24.11 1939) . .od początku (15 lipca 1892) Kolonie hiszpańskie . . . od 15 grudnia 1947 S z w e c j a ...... od 1 stycznia 1934 Holandia (5.8 1948) .... od początku (1 czerw ca 1928) Tanger (S trefa) (13.6 1939) . od 6 m arca 1936 Nowa Gwinea (5.8 1948) . . od początku (1 czerwca 1928) Tunis (4.10 1942)...... od początku (15 lipca 1892) Antyle Holenderskie (5.8 T u r c j a ...... od 21 sierpnia 1930 1948) ...... od początku (1 czerw ca 1928) Surinam (5.8 1948) .... od początku (1 czerw ca 1928) W ę g r y ...... od 5 czerwca 1934 Indonezja (5.8 1948) 4) . . . od początku (1 czerw ca 1928) Wielka Brytania i Irlandia Liechtenstein (Księstwo) 28.1 Północna (1.8 1938) . . . od początku (15 lipca 1892) 1951) ...... od 14 lipca 1933 Trynidad i Tobago.... od 1 w rześnia 1913 Maroko (Strefa francuska) W ło c h y ...... od 5 m arca 1951 (21.1 1941) ...... od 20 października 1930 Niemcy (13.6 1939) .... od początku (1 czerw ca 1928) 2. Związek ograniczony, dotyczący międzynarodowej reje­ Szwajcaria (24.11 1939) . . . od początku (1 czerw ca 1928) stracji znaków fabrycznych i handlowych Tanger (Strefa) (13.6 1939) . od 6 marca 1936 Związek ten, utworzony Porozumieniem Madryckim z dnia Tunis (4.10 1 9 4 2 )...... od 20 października 1930 14 kwietnia 1891 r., które weszło w życie dnia 15 lipca 1892 r. („La Propriété Industrielle" z 1953 r., str. 1 i 2) i zostało zmienione ostatnio w Londynie dnia 2 czerwca 1934 r.2), obejmuje 20 następujących krajów 9): 8) Data wejścia w życie tekstu londyńskiego. 9) Kuba, Brazylia, Indonezja i Meksyk wystąpiły ze Związ­ A ustria 2) (19.8 1947) 8) . . . od 1 sty czn ia. 1909 ku ograniczonego ze skutkiem od dnia 22 kw ietnia 1932 r., 8 grudnia 1934 r., 4 listopada 1936 r. i 10 m arca 1943 r. Jed ­ Belgia (24.11 1939) ...... od początku (15 lipca 1892) nakże cztery te kraje oświadczyły wyraźnie, że międzyna­ Czechosłowacja 2) ...... od 5 października 1919 rodowe znaki, chronione przed datą, w której wypowiedzenie wywarło skutek, będą korzystały z ochrony aż do upływu E g i p t ...... od 1 lipca 1952 okresu ważności ich międzynarodowej rejestracji. - 174 WIADOMOŚCI URZĘDU PATENTOWEGO Nr 2/1953

CZĘŚĆ II 15 WYNALAZKI UDZIELENIE PATENTÓW Grubym drukiem są podane numery rejestru patentów. Liczby i litery przed tymi numerami oznaczają klasy, podklasy, grupy i podgrupy, do których zaliczono opatentowane wynalazki. Po numerach rejestru patentów są zamieszczone ko­ lejno: imiona i nazwiska lub nazwy (oraz w nawiasach miejsca zamieszkania lub siedziby) osób, na których rzecz opa­ tentowano wynalazki, a następnie tytuły opatentowanych wynalazków. Po skrócie „Pierwsz.“ są podane daty zgłoszeń zagranicznych, uzasadniających prawo pierwszeństwa (oraz w nawiasach kraje, w których dokonano tych zgłoszeń). Na końcu są zamieszczone daty, od których rozpoczyna się czasokres trwania patentów w mocy. 4c, 6 36069. Instytut Techniki Cieplnej (Łódź, 7c, 29 35949. Inż. Witold Rakowski (Łódź, Pol­ Polska). Urządzenie zaworowe do odbiorników gazo­ ska). Prasa do wytłaczania części zatrzasków ubra­ wych sterowane strumieniem gazu. Udzielono paten­ niowych, zaopatrzonych w sprężynki. Udzielono pa­ tu z mocą od dnia 26.10-1950. tentu z mocą od dnia 3.9 1952. 4c, 27/60 35973. Instytut Naftowy (Kraków, Pol­ 7f, 9 35969. Czechowickie Zakłady Wytwórcze ska). Redukcyjny regulator gazowy. Udzielono pa­ Sprzętu Instalacyjnego (Czechowice, Polska). Urzą­ tentu z mocą od dnia 15.11 1952. dzenie do wygniatania gwintów. Udzielono patentu 4c, 28/01 36000. Zakłady Gazownictwa Okręgu z mocą od dnia 28.1 1952. Wałbrzyskiego Przedsiębiorstwo Państwowe (Wał­ 7f, 9 35970. Czechowickie Zakłady Wytwórcze brzych, Polska). Bezmembranowy zawór bezpieczeń­ Sprzętu Instalacyjnego (Czechowice, Polska). Segre­ stwa. Udzielono patentu z mocą od dnia 11.4 1952. gator sworzni urządzenia do wygniatania gwintów. Dodatkowy do patentu nr 35969. Udzielono patentu 4g, 44/40 36039. Polskie Ratownictwo Okrętowe z mocą od dnia 19.9 1952. Przedsiębiorstwo Państwowe (Gdynia, Polska). Pal­ 7f, 9 36099. Czechowickie Zakłady Wytwórcze nik gazowy do cięcia metali pod wodą. Udzielono pa­Sprzętu Instalacyjnego (Czechowice, Polska). Urzą­ tentu z mocą od dnia 24.8 1951. dzenie do wygniatania gwintów. Dodatkowy do pa­ 5a, 41 36100. Instytut Naftowy (Kraków, Pol­ tentu nr 35969. Udzielono patentu z mocą od dnia ska). Urządzenie do gazowego wygrzewania żłóż 9.9 1952. ropnych. Udzielono patentu z mocą od dnia 2.7 8k, 1/25 36112. Scholler Brothers, Inc. (Fila­ 1 9 5 2 . delfia, Pensylwania, Stany Zjednoczone Ameryki). 5c, 8 36065. Zakład Badawczy przy Katedrze Sposób chlorowania wełny. Pierwsz. 15.5 1948 Górnictwo II z Laboratorium Mechaniki Gruntu Aka­ (Stany Zjednoczone Ameryki). Udzielono patentu demii Górniczo-Hutniczej (Kraków, Polska). Urzą­ z mocą od dnia 11.10 1948. dzenie do wykonywania obudowy betonowej i żelbe­ 12a, 5 36114. Alojzy Dobrzyński (Warszawa, towej szybów górniczych w skałach zwięzłych i ze­ Polska) i Wacław Sobierański (Warszawa, Polska). stalonych skałach ciekłych. Udzielono patentu z mo­ Półka do. kolumny rektyfikacyjnej. Udzielono pa cą od dnia 31.7 1952. tentu z mocą od dnia 3.11 1947. 5c, 9/10 36016. Hans Gerlach (Homburg, Okręg 12a, 5 36122. Przedsiębiorstwo Państwowe Biu­ Przemysłowy Saary). Żelazna obudowa górnicza. ro Projektów Przemysłu Naftowego (Kraków, Pol­ Pierwsz. 30.7 1948 (Francja). Udzielono patentu ska). Piec rurowy do urządzeń destylacyjnych. Udzie z mocą od dnia 23.7 1949. lono patentu z mocą od dnia 4.7 1952. 5d, 10/01 35934. Zjednoczenie Fabryk Maszyn 12e, 4/01 36059. Instytut Metali Nieżelaznych i Sprzętu Górniczego (Bytom, Polska). Wielosekcyj- (Gliwice, Polska). Mieszalnik do substancji o róż­ ne urządzenie łańcuchowe do bezpośredniego stero­nych konsystencjach. Udzielono patentu z mocą od wania ruchem wózków kopalnianych: Udzielono pa­ dnia 5.12 1952. tentu z mocą od dnia 16.3 1950. 12i, 26 36007. Zakłady Azotowe im. Pawła Fin­ 5d, 10/50 35979. Zakład Budowy Kopalni Koś­ dera Przedsiębiorstwo Państwowe (Chorzów, Pol­ ciuszko - Nowa (Jaworzno, Polska). Hamulec cierny. ska). Sposób dotleniania tlenków azotu. Udzielono Udzielono patentu z mocą od dnia 12.11 1951. patentu z mocą od dnia 22.11. 1952. 5d, 11 36021. Kopalnia Węgla Kamiennego ,,Za- 12i, 33 36135. Elektrokemisk A/S (Oslo, Nor­ brze-Zachód" (Zabrze, Polska). Urządzenie do prze­ wegia). Sposób prażenia antracytu i podobnych ma­ suwania przenośnika zgrzebłowego. Udzielono pa­ teriałów używanych do wyrobu elektrod węglowych. tentu z mocą od dnia 7.4 1952. Pierwsz. 19.3 1951 (Norwegia). Udzielono patentu 5d, 11 35957. Kopalnia Węgla Kamiennego-,,Mi- z mocą od dnia 18.2 1952. kulczyce“ (Zabrze, Polska). Urządzenie zapobiega­ 12i, 38/04 36083. Mgr Inż. Władysław Kwinta jące zrywaniu się górniczych przenośników łańcu­(Oświęcim, Polska). Sposób otrzymywania fluoro­ chowych lub taśmowych. Udzielono patentu z mocą krzemianu cynku z gazów posuperfosfatowych. Udzie­ od dnia 15.1 1952. lono patentu z mocą od dnia 20.3 1950. 5d, 11 36022. Piotrowicka Fabryka Maszyn 12m, 9 36129. Zakłady Chemiczne „Oświęcim“ Przedsiębiorstwo Państwowe (Piotrowice, Polska). w' budowie (Oświęcim, Polska). Sposób regeneracji Przesuwny przenośnik taśmowy. Udzielono patentu toru ze szlamu zawierającego zasadowy węglan toru z mocą od dnia 25.2 1952. 1 wodorotlenek żelazowy. Udzielono patentu z mocą 7c, 4/03 35991. Przedsiębiorstwo Państwowe od dnia 4.9 1952. . Wyodrębnione (Stalinogród, Polska). Urządzenie do 12 o, 35951. Zakłady Koksochemiczne „Zabrze“ obcinania i stemplowania blach. Udzielono patentuPrzedsiębiorstwo Państwowe Wyodrębnione (Zabrze,' z mocą od dnia 29.4 1952. Polska). Sposób otrzymywania antracenu wysoko: Nr 2/1953 WIADOMOŚCI URZĘDU PATENTOWEGO 175 procentowego. Udzielono patentu z mocą od dniawierzchnia kolejowa. 14.5 1947. Udzielono patentu 4.8 1951. 12.2 1953. 12 o, 1/01 36113. Universal Oil Products Com­ 20b, 18 35996. Przedsiębiorstwo Państwowe Pol­ pany (Chicago, Illinois, Stany Zjednoczone Amery­skie Koleje Państwowe (Warszawa, Polska). Urzą­ ki). Sposób wytwarzania rozgałęzionych węglowodo­ dzenie zabezpieczające od włączenia niewłaściwego rów nasyconych z parafin lub naftenów. Pierwsz.kierunku jazdy podczas biegu pojazdu mechanicz­ 16.12 1940 dla zastrz. 1, 2, 4, 5, 7, 10, 14, 15; nego. Udzielono patentu z mocą od dnia 5.4 1950. 10.1 1941 dla zastrz. 3, 6, 8, 9, 11 —13, 17; 20c, 13 35976. Przedsiębiorstwo Państwowe Pol­ 27.10 1941 dla zastrz. 16,18 (Stany Zjednoczone skie Koleje Państwowe (Warszawa, Polska). Wagon Ameryki). Udzielono patentu z mocą od dnia samowyładowczy do przewozu materiałów sypkich 10.1 1948. oraz wszelkich Innych ładunków po ustawieniu pod­ 12 o, 5/04 36042. Farmaceutyczna Spółdzielnia łogi poziomo. Udzielono patentu z mocą od dnia Pracy „Unia“ z o. u. w Warszawie (Warszawa, Pol­ 27.10 1952. ska). Sposób wytwarzania glicerynofosforanu wap­ 20c, 22 35980. Józef Szyszka (Nowy Sącz, Pol­ nia. Udzielono patentu z mocą od dnia 6.12 1952. ska) i Zenon Krajniak (Nowy Sącz. Polska). Kurek 12 o, 16 36026. Instytut Farmaceutyczny (War­ z ruchomymi uszczelniającymi płytkami. Udzielono szawa, Polska). Sposób wytwarzania dl-treo-1-p-nitro- patentu z mocą od dnia 10.7 1947. fenylo-2-dwuchloroacetoamido-1 ,3-propandiolu we­ 20d, 31 35988. Henryk Zieliński (Łódź, Polska). dług Meervein-Ponndorfa. Udzielono patentu z mocąPodwozie do wagonów kolejowych dla torów o dwóch od dnia 25.11 1952. różnych szerokościach. Udzielono patentu z mocą od 12p, 1/01 35984. Instytut Farmaceutyczny (War­ dnia 12.2 1951. szawa, Polska). Sposób wytwarzania hydrazydu kwa­ 20g, 1/02 36006. Zjednoczenie Fabryk Maszyn su izonikotynowego. Udzielono patentu z mocą od i Sprzętu Górniczego (Bytom, Polska). Urządzenie do dnia 8.7 1952. przesuwania wózków kopalnianych z jednego toru 12p, 1/01 36061. Instytut Farmaceutyczny (War­ kolejki na drugi. Udzielono patentu z mocą, od dnia szawa, Polska). Sposób wytwarzania hydrazydu kwa­ 22.3 1950. su izonikotynowego. Dodatkowy do patentu nr 20i 37/01 36120. Skarb Państwa (Ministerstwo 35984. Udzielono patentu z mocą od dnia Górnictwa) (Warszawa, Polska). Sposób zabezpiecza­ 7.11 1952. nia ruchu pociągów kopalnianych i urządzenie do wy­ 12p, 1/01 36123. Instytut Gruźlicy (Warszawa, konywania tego sposobu. Udzielono patentu z mocą Polska). Sposób wytwarzania estru etylowego kwasu od dnia 10.12 1952. Izonikotynowego. Udzielono patentu z mocą od dnia 2Ok, 10 36023. Jan Wróblewski (Warszawa, Pol­ 5.7 1952. 12p, 1/10 35983. Instytut’Chemii Nieorganicz­ ska). Skrzyżowanie sieci trolleybusowej z tramwajo­ wą lub sieci trolleybusowych. Udzielono patentu nej (Gliwice, Polska). Sposób bromowania związków organicznych, a w szczególności otrzymywania bro- z mocą od dnia 21.4 1948. mopochodnych oksychinoliny. Udzielono patentu 21a3, 12/20 36070. Kazimierz Borkowski (Fale- nica, Polska). Automatyczna łącznica telefoniczna z mocą od dnia 31.7 1952. z magazynowaniem niezałatwionych wywołań. Udzie­ 13a, 10/20 36101. Edward Wojciechowski (War­ lono patentu z mocą od dnia 31.12 1949. szawa, Polska). Kocioł parowy do celów budowla­ nych. Udzielono patentu z mocą od dnia 30.9 1952. 21c. 7/04 35933. Przedsiębiorstwo Montażu 18b, 1/02 36115. Dolnośląskie Zakłady Metalur­ Urządzeń Elektrycznych Przemysłu Węglowego giczne Przedsiębiorstwo Państwowe Wyodrębnione(Stalinogród, Polska). Przyrząd do usuwania izolacji (Nowa Sól n/Odrą, Polska). Dozownik pneumatyczny z końców przewodu elektrycznego. Udzielono paten­ do doprowadzania zmieniacza przy modyfikacji roz­tu z mocą od-dnia 4.7 1952. topionego żeliwa. Udzielono patentu z mocą od dnia 21d2, 50 35995. Zakłady Wytwórcze Aparatów 15.7 1952. Wysokiego Napięcia im. Jerzego Dymitrowa Przed­ 18c, 1/60 36043.- Zakłady Starachowickie Przed­ siębiorstwo Państwowe Wyodrębnione (Warszawa, siębiorstwo Państwowe Wyodrębnione (Starachowice, Polska). Sposób suszenia próżniowego i impregno­ Polska), Elektrodowy piec solny o dużej głębokości. wania uzwojeniowej izolacji wysokonapięciowej, Udzielono patentu z mocą od dnia 31.3 1951. zwłaszcza transformatorów pomiarowych. Udzielono 18c, 8/55 35994. Instytut Metalurgii im. Stani­ patentu z mocą od dnia 18.2 1952. sława Staszica (Gliwice, Polska). Sposób zmniejsza­ 21e, 29/02 36110. Mgr inż.Tadeusz Kopaczek nia koercji blachy stalowej. Udzielono patentu z mo­ (Warszawa, Polska). Mostek pomiarowy. Udzielono cą od dnia 20.8 1952. patentu z mocą od dnia 5.12 1952. 18d, 2/02 36136. Firth-Vickers Stainless Steels 21e, 29/11 36001. Zakłady Wytwórcze Aparatów Limited (Sheffield, Wielka Brytania). Stal stopowa Wysokiego Napięcia Przedsiębiorstwo Państwowe o dużej odporności na pełzanie. Pierwsz. 23.8 1949 Wyodrębnione (Warszawa, Polska). Przyrząd do wy­ (Wielka Brytania). Udzielono patentu z mocą od dniakrywania zwarć w cewkach. Udzielono patentu z mo­ 3.5 1950. cą od dnia 18.2 1952. 18d, 2/10 36024. N. V Philips Gloeilampenfa- 21f, 84/01 36108. Centralne Biuro Konstrukcyj­ brieken (Eindhoven, Niderlandy). Anizotropowyne Telekomunikacji Przedsiębiorstwo Państwowe magnes trwały i sposób jego wyrobu. Pierwsz. Wyodrębnione (Warszawa, Polska). Układ autotrans- 16.9 1948 (Wielka Brytania). Udzielono patentu formatorowo-kondensatorowy do zapłonu i stabilizacji z mocą od dnia 14.9 1949. świetlówek. Udzielono patentu z mocą od dnia 19a, 12 36040. Władysław Tryliński sen. (War­ 20.3 1952. szawa, Polska), Władysław Tryliński jun. (Warsza­ 21f, 84/02 36018. Roman Szalek (Warszawa, wa, Polska), Beata Trylińska (Warszawa, Polska) Polska). Sposób zapłonu i zasilania lampy wyładow­ i Maria Kusznierewiczowa (Warszawa, Polska). Na­ czej o niemigocącym strumieniu świetlnym, oraz 176 WIADOMOŚCI URZĘDU PATENTOWEGO Nr 2/1953

układ do zapłonu i zasilania jej tym sposobem. Udzie­ Ogniotrwała masa ceramiczna do wytwarzania form lono patentu z mocą od dnia 2.6 1950. odlewniczych. Pierwsz. 25.4 1949 (Austria). Udzie­ 21g, 4/02 36109. Mgr inż. Tadeusz Kopaczek lono patentu z mocą od dnia 25.4 1950. (Warszawa, Polska). Układ różnicowy RL lub RC 35d, 3/02 36078. Bolesław Włodarczyk (Biało­ prądu zmiennego. Udzielono patentu z mocą od dniałęka Dworska, Polska). Dźwig do rusztowania. Udzie­ 5.12 1952. lono patentu z mocą od dnia 18.8 1952. 21g, 13/02 36111. Centralne Laboratorium Che­ 36a, 1/15 36121. Józef Górski (Bytom, Polska). miczne Spółdzielnia Pracy (Warszawa, Polska). Spo­ Piec pokojowy opalany trocinami. Udzielono patentu sób wytwarzania węglanu strontowo-barowego do z mocą od dnia 1.9 1952. powlekania katod lamp elektronowych. Udzielono pa­ 36c, 9/10 36134. Zakłady Mechaniczne im. J. tentu z mocą od dnia 10.12 1952. Strzelczyka (Łódź, Polska). Maszyna dwuwrzeciono- 22i, 1 35985. P. P. Warszawskie Przemysłowe wa do mechanicznego skręcania radiatorów. Udzielo­ Zjednoczenie Budowlane Nr 3 (Warszawa, Polska). no patentu z mocą od dnia 28.8 1952. Kit zwłaszcza do umocowywania szyb w ramach żel­ 37b, 3 36091. Instytut Techniki' Budowlanej betowych i stalowych. Udzielono patentu z mocą od (Warszawa, Polska). Podstawa do osadzania słupów dnia 22.8 1952. drewnianych linii elektrycznych Udzielono patentu 23a, 2 35954. Romualda Stańczak (Warszawa, z mocą od dnia 31.3 1950. Polska) i Maria Barbara Skowrońska (Warszawa, Pol­ 37b, 3/01 36119. Instytut Techniki Budowlanej ska). Urządzenie do wyługowywania, zwłaszcza tłusz­ (Warszawa, Polska). Sposób wykonywania z kształ- czów. Udzielono patentu z mocą od dnia 26.11 1948.tek-pustaków belek, słupów, krokwi, płatwi itd., Jak 23a, 2 35955. Romualda Stańczak (Warszawa, również innych konstrukcji wykonywanych z tych Polska) i Maria Barbara Skowrońska (Warszawa. części na miejscu budowli oraz kształtki do wykony­ -Polska). Ekstraktor. Udzielono patentu z mocą od wania tego sposobu. Udzielono patentu z mocą od dnia 26.4 1952. dnia 31.3 1950. 23a, 5 35958. Zenon Urbański (Warszawa, Pol­ 37b, 3/03 36128. Instytut Techniki Budowlanej ska). Sposób otrzymywania lanoliny z tłuszczopotów (Warszawa, Polska). Słup kratowy zwłaszcza do na­ wełnianych. Udzielono patentu z mocą od dnia 26.8powietrznych linii elektrycznych, składany z elemen­ 1952. tów rurowych, wykonanych z żelbetu wirowanego lub 23b, 1/05 36017. Bogusław Machnicki (Chorzów, wibrowanego. Udzielono patentu z mocą od dnia Polska). Sposób osuszania oleju. Udzielono patentu 31.3 1950. z mocą od dnia 28.11 1951. 37b, 4/01 36087. Instytut Techniki Budowlanej 24g, 6/10 36052. Wacław Ufnowski (Radom. (Warszawa, Polska). Urządzenie do naciągania uzbro­ Polska). Urządzenie do oddzielania popiołu i innychjenia w betonie sprężonym. Udzielono patentu z mo­ części stałych z gazów spalinowych i powietrza. cą od dnia 31.3 1950. Udzielono patentu z mocą od dnia 24.11 1952. 37b, 4/01 36089. Instytut Techniki Budowlanej 24h, 1/05 35960. Instytut Metaloznawstwa i Apa­ (Warszawa, Polska). Sposób wykonywania elemen­ ratury Naukowo-Laboratoryjnej (Warszawa, Polska). tów strunobetonowych o kształcie łamanym. Udzie­ Urządzenie do mechanicznego zasilania węglem pa­lono patentu z mocą od dnia 31.3 1950. leniska w parowozie. Udzielono patentu-z mocą od 37b, 4/01 36103. Władysław Wachniewski (Cho­ dnia 27.4 1950. rzów, Polska). Płyta stalobetonowa. 22.2 1947. 24k, 5/03 36054. Żarowskie Zakłady Materia­ Udzielono patentu 26.2 1953. łów Ogniotrwałych Przedsiębiorstwo Państwowe wy­ 37b, 6 35989. Przedsiębiorstwo Państwowe Biu­ odrębnione (Żarów, Polska). Sposób wykonywania ro Projektów Przemysłu Naftowego (Kraków, Pol­ sklepień palenisk parowozowych oraz zaprawa i masa ska). Sposób wytwarzania elementów budowlanych ochronna do wykonywania tego sposobu. Udzielono i izolacyjnych z gipsu i szkła. Udzielono patentu patentu z mocą od dnia 24.12 1952. z mocą od dnia 15.11 1952. 24 1, 6 35998. Instytut Techniki Cieplnej (Łódź, Polska). Palenisko na pył węglowy dla kotłów ekra­ 37b, 6 36079. Instytut Techniki Budowlanej nowanych. Udzielono patentu z mocą od dnia(Warszawa, Polska). Izolująca warstwa pośrednia 11.10 1950. między szklanymi lub o szklistej powierzchni ele­ 25c, 3 36055. Zakłady. Przemysłu Wełnianego mentami budowlanymi a zaprawą. Udzielono patentu im. Andrzeja Struga (Łódź, Polska). Frędzlarka uni­ z mocą od dnia 31.3 1950. wersalna. Udzielono patentu z mocą od dnia 37e, 4 36125. Wojewódzki Zarząd Budowlanych 27.12 1950. Przedsiębiorstw Powiatowych (Warszawa, Polska). 29a, 6/07 36050. Szczecińskie Zakłady Włókien Rusztowanie dźwigniowo-łańcuchowe. Udzielono pa­ Sztucznych (Żydówce, Polska). Sposób ciągłego przę­ tentu z mocą od dnia 21.3 1952. dzenia i wykańczania sztucznego jedwabiu wiskozo­ 37f, 2/02 36118, Instytut Techniki Budowlanej wego oraz urządzenie do przeprowadzania tego spo­(Warszawa, Polska). Silos zbożowy. Udzielono paten­ sobu. Udzielono patentu z mocą od dnia 30.5 1952. tu z mocą od dnia 31.3 1950. 30d, 23/01 36082. Pabianickie Zakłady Środków 37f, 5 36106. Instytut Techniki Cieplnej (Łódź, Opatrunkowych Przedsiębiorstwo Państwowe Wyod­ Polska). Komin podwójny. Udzielono patentu ź mocą rębnione (Pabianice, Polska). Praska opatrunkowa. od dnia 11. 10. 1950. Udzielono patentu z mocą od dnia 4.7 1952, 42d, 3/25 36045. Instytut Odlewnictwa (Kraków, 30h, 13/10 36126. Spółdzielnia Pracy „Florina“ Polska). Sposób rejestracji ruchu ciekłego metalu Wytwórnia Perf. Kosmetyczna (Kraków, Polska). w formie odlewniczej i urządzenie do rejestracji tym Środek do pielęgnowania zębów. Udzielono patentusposobem. Udzielono patentu z mocą od dnia 25.4 z mocą od dnia 30.7 1952. 1950. 31c, 1/01 35953. Gebr. Böhler & Co., Aktienge­ - 42d, 3/25 36053. Akademia Górniczo-Hutnicza sellschaft Edelstahlwerke (Kapfenberg, Austria). (Kraków, Polska). Urządzenie samorejestrujące tem­ Nr 2/1953 WIADOMOŚCI URZĘDU PATENTOWEGO 177

peraturę otoczenia. Udzielono patentu z mocą od dnia1948 (Czechosłowacja). Udzielono patentu z mocą 22.5 1952. od dnia 15.4 1949. 42d, 3/25 36057. Akademia Górniczo-Hutnicza 46c2, 49 35975. Jiri Mraz (Praga, Czechosłowa­ (Kraków, Polska). Urządzenie do automatycznej re­ cja) i Jiri Kubes (Praga, Czechosłowacja). Dławik jestracji zmian temperatury w otoczeniu. Udzielono ssania do motocykli. Pierwsz. 18.6 1952 (Czecho­ patentu z mocą od dnia 24.5 1952. słowacja). Udzielono patentu z mocą od dnia 27.9 42k, 20/03 35962. Główny Instytut Metalurgii 1952. (Gliwice, Polska). Komora rentgenograficzna do zdjęć 46c2. 105 35982. Motor-Union, narodni podnik substancji wielokrystalicznych. Udzielono patentu (Ceske Budejovice, Czechosłowacja) i Josef Böttger z mocą od dnia 13.2 1952. (Velesin, Czechosłowacja). Pompka tłokowa, szczegól­ 42k, 20/03 35963. Główny Instytut Metalurgii nie dla paliwa do motorów spalinowych. Pierwsz. (Gliwice, Polska). Komora rentgenograficzna do zdjęć 14.3 1949 (Czechosłowacja). Udzielono patentu substancji wielokrystalicznych. Udzielono patentu z mocą od dnia 7.3 1950. z mocą od dnia 13.2 1952. 46c2, 115/03 35981. Motor-Union, narodni pod­ 42k, 29/05 36029. Stefan Górecki (Jelenia Góra, nik (Ceske Budejovice, Czechosłowacja) i Josef B ött­ Polska). Sposób badania gładkości i pomiaru nierów­ ger (Velesin, Czechosłowacja). Mechaniczny regula­ ności powierzchni krzywoliniowych przy użyciu mi­ tor pomp wtryskowych. Pierwsz. 14.3 1949 (Czecho­ kroskopu. Udzielono patentu z mocą od dnia 11.12 słowacja). Udzielono patentu z mocą od dnia 6.3 1951. 1950. 42k, 29/05 36049. Uniwersytet Jagielloński 46c2, 115/03 36060. Ustav Motorovych Vozidel (Kraków, Polska). Sposób pomiaru gładkości po­ (Praga, Czechosłowacja) i Josef Böttger (Velesin, wierzchni przez oznaczenie szybkości przepływu cie­ Czechosłowacja). Wsteczny zawór do wtryskowych czy oraz urządzenie do wykonywania tego sposobu. pomp silników spalinowych. Pierwsz. 5.12 1950 Udzielono patentu z mocą od dnia 9.2 1951. (Czechosłowacja). Udzielono patentu z mocą od dnia 42 1, 3/01 36009. Bydgoskie Zakłady Przemysłu 28.11 1951. Gumowego (Bydgoszcz, Polska). Sposób oznaczania 46c2, 120 35978. Instytut Badawczy Leśnictwa merkaptobenzotiazolu. Udzielono patentu z mocą od (Warszawa, Polska). Urządzenie do dodatkowego za­ dnia 16.6 1952. silania paliwem ciekłym silników napędzanych ga­ 42 1, 3/01 36010. Bydgoskie Zakłady Przemysłu zem generatorowym. Udzielono patentu z mocą od Gumowego (Bydgoszcz, Polska). Sposób oznaczania dnia 18.7 1952. dwusiarczku merkaptobenzotiazolu. Udzielono paten­ 46c4, 1 36044. Tatra, narodni podnik (Koprivni­ tu z mocą od dnia 16.6 1952. ce, Czechosłowacja) i Vladimir Popelar (Koprivnice, 42 1, 3/01 36011. Bydgoskie Zakłady Przemysłu Czechosłowacja). Układ silnika spalinowego chłodzo­ Gumowego (Bydgoszcz, Polska). Sposób oznaczania nego powietrzem. Pierwsz. 3.11 1948 (Czechosłowa­ tiuramu dwusiarczku czterometylotiuramu. Udzielo­ cja). Udzielono patentu z mocą od dnia 24.10 1949. no patentu z mocą od dnia 4.4 1952. 46c4, 7 35932. Tatra, narodni podnik (Koprivni­ 42 1. 3/01 36094. Centrala Rybna Przedsiębior­ ce, Czechosłowacja) i Vladimir Pepelar (Koprivnice, stwo Państwowe (Warszawa, Polska). Sposób ilościo­ Czechosłowacja). Urządzenie do chłodzenia oleju sil­ wego oznaczania metali ciężkich w artykułach spo­ nikowego w silnikach chłodzonych powietrzem. żywczych konserwowanych. Udzielono patentu z mo­ Pierwsz. 14.10 1947 (Czechosłowacja). Udzielono cą od dnia 21.11 1952. patentu z mocą od dnia 12.10 1948. 42 1, 5/03 35966. Zakłady Przemysłu Cukierni­ czego ,,Wawel“ (Kraków, Polska). Sposób oznaczania 46g, 1 35964. Felicjan Gadomski (Poznań, Pol­ procentowej zawartości tłuszczu w produktach spo­ ska). Silnik pulsacyjny strumieniowo-odrzutowy. żywczych. Udzielono patentu z mocą od dnia 25.9 Udzielono patentu z mocą od dnia 20.10 1948. 46g, 1 35965. Felicjan Gadomski (Poznań, Pol 1951. 43a. 36 35967. Główny Instytut Górnictwa (Sta- ska). Strumieniowo-pulsacyjny silnik odrzutowy. Do­ linogród, Polska). Przyrząd do sprawdzania czasu datkowy do patentu nr 35964. Udzielono patentu impulsu zapalarek kopalnianych. Udzielono patentu z mocą od dnia 26.6 1951. z mocą od dnia 23.8 1952. 46g, 5 35959. Romuald Hurtaj (Gdynia, Polska). 43a, 42/01 35961. Skarb Państwa (Centralny Za­ Urządzenie do otrzymywania sprężonego czynnika ga­ rząd Przemysłu Maszyn Włókienniczych (Łódź, Pol­zowego do napędu silników strumieniowych. Pierwsz. ska). Aparat do pomiaru parametrów w suszarce 14.6 1946 (Wielka Brytania). Udzielono patentu transporterowej. Udzielono patentu z mocą od dniaz mocą od dnia 22.11 1947. 48b, 7 35986. Instytut Metalurgii im. Stanisława 1.9 1952. 45f, 19 36056. Skarb Państwa (Ministerstwo Leś­ Staszica (Gliwice, Polska). Olej do ogniowego cyno­ wania blach. Udzielono patentu z mocą od dnia nictwa — Centralny Zarząd Lasów Państwowych) 22.11 1952. (Warszawa, Polska). Taran do obalania martwych 48d, 5 36036. Zakłady Soli Potasowych w budo­ drzew. Udzielono patentu z mocą od dnia 25.8 1952.wie Przedsiębiorstwo Państwowe Wyodrębnione (Sta- 46b1, 1/01 35999. Tatra, narodni podnik (Kop- linogród-Wełnowiec, Polska). Sposób zabezpieczania rivnice, Czechosłowacja) i Jiri Klos (Koprivnice, Cze­ przed korozją precyzyjnych aparatów umieszczonych chosłowacja). Urządzenie do rozrządu-zaworów w sil­w atmosferze gazów i par korodujących. Udzielono nikach chłodzonych powietrzem. Pierwsz. 13.11 patentu z mocą od dnia 10.12 1952. 1950 (Czechosłowacja). Udzielono patentu z mocą od 49a, 10 36020. Warszawskie Zakłady Sprzętu dnia 23.10 1951. Budowlanego (Warszawa, Polska). Przyrząd pomoc­ 4Gb1 1/01 36046. Automobilove zavody, narodni niczy, umożliwiający toczenie gwintu wewnątrz podnik (Praga, Czechosłowacja). Rozrząd zawo­ otworu stożkowego. Udzielono patentu z mocą od rów, do silników spalinowych. Pierwsz. 19.4 dnia 14.6 1952. 178 WIADOMOŚCI URZĘDU PATENTOWEGO Nr 2/1953

49a, 24/01 35945. Tos Hostlvar, narodni podnik 61a, 16/01 36005. Stanisław Słomka (Józefów (Praga, Hostivar, Czechosłowacja). Urządzenie do k/Otwocka, Polska). Dysza wylotowa do samoczyn­ posuwu wsporników narzędzi w obrabiarkach. nego gaszenia pożarów. Udzielono patentu z mocą od Pierwsz. 12.3 1949 (Czechosłowacja). Udzielono pa­ dnia 1.9 1952. tentu z mocą od dnia 10.3 1950. 63c, 2 36041. Główny Instytut Mechaniki (War­ 49a, 31 35944. Zakłady Starachowickie Przed­ szawa, Polska). Urządzenie do chłodzenia 1 oczyszcza­ siębiorstwo Państwowe Wyodrębnione (Starachowice, nia gazu w samochodach napędzanych gazem genera­ Polska). Przyrząd do unieruchamiania miękkich torowym. Udzielono patentu z mocą od dnia szczęk w uchwytach tokarskich przy ich roztaczaniu. 13.5 1950. Udzielono patentu z mocą od dnia 11.8 1952. 63c, 8/30 36092. Główny Instytut Mechaniki 49e, 13 35997. Główny Instytut Mechaniki, In­ (Warszawa, Polska). Samohamowny mechanizm kie­ stytut Obrabiarek i Narzędzi (Kraków, Polska). Urzą­ rowniczy w zastosowaniu specjalnym do pojazdów dzenie do ciągłego gwintowania nakrętek za pomocą gąsienicowych. Udzielono patentu z mocą od dnia gwintownika. Udzielono patentu z mocą od dnia16.5 1950. 20.4 1951. 63c, 8/40 35990. Główny Instytut Mechaniki 49e, 14 36104. Uno Allan Alfredeen (Sztok­ (Warszawa, Polska). Sprzęgło cierne do poszczegól­ holm, Szwecja). Przyrząd do nacinania gwintów.nych stopni przełożenia w wielobiegowej samochodo­ Pierwsz. 17.4 1948 (Szwecja). Udzielono patentu wej skrzynce przekładniowej. Udzielono patentu, z mocą od dnia 12.4 1949. z mocą od dnia 13.5 1950. 50c, 17/01 36019. Instytut Metali Nieżelaznych 63c, 8/41 35946. Główny Instytut Mechaniki (Gliwice, Polska). Urządzenie do kruszenia minera­ (Warszawa, Polska). Urządzenie sterujące w samo­ łów. Udzielono patentu z mocą od dnia 15.10 1952.chodowych przekładniach zębatych. Udzielono pa­ 50d, 1/01 36013. Józef Wąsowicz (Rzeszów, Pol­ tentu z mocą od dnia 20.5 1950. ska). Odsiewacz bębnowy. Udzielono patentu z mo­ 63c, 8/41 36031. Główny Instytut Mechaniki cą od dnia 10.7 1948. (Warszawa, Polska). Urządzenie ryglujące w dodat­ 50e, 3/01 36051. Wacław Ufnowski (Radom, kowej dwubiegowej przekładni samochodowej. Udzie­ Polska). Wirnik odpylający lub odkurzowy. Udzielo­ lono patentu z mocą od dnia 1.6 1950. no patentu z mocą od dnia 24.11 1952. 63c, 8/41 36068. Główny Instytut Mechaniki 51e, 2 35974. Państwowa Filharmonia w Łodzi (Warszawa, Polska). Urządzenie synchronizujące do (Łódź, Polska). Kamerton elektryczno-pneumatyczny. sprzęgieł kłowych w samochodowych skrzynkach bie­ Udzielono patentu z mocą od dnia 26.11 1952. gów. Udzielono patentu z mocą od dnia 1.6 1950. 63c, 10/10 35935. Główny Instytut Mechaniki 51e, 6/03 36130. Stefan Wasiak (Pruszków, Pol­ (Warszawa, Polska), Przekładnia planetarna «do na­ ska). Instrument muzyczny do poglądowego naucza­ pędu pojazdów gąsienicowych. Udzielono patentu nia czytania nut głosem. Udzielono patentu z mocą z mocą od dnia 20.5 1950. od dnia 28.3 1952. 63c, 10/02 35941. Główny Instytut Mechaniki 52a, 2/01 36131. Zakłady Przemysłu Odzieżowe­ (Warszawa, Polska). Przekładnia napędowa do pojaz­ go im. dra Próchnika (Łódź, Polska). Fastrygówka dów mechanicznych w szczególności do pojazdów gą­ brzegowa. Udzielono patentu z mocą od dnia 5.11 sienicowych. Udzielono patentu z mocą od dnia 1951. 20.5 1950. 53a, 6/01 36014. Naamlooze-Vennootschap-Lint- 63c, 10/02 35943. Główny Instytut Mechaniki horst-Koelhuis en IJsfabrieken (Deventer, Niderlan­ (Warszawa, Polska). Urządzenie sterujące do samo­ dy). Sposób wytwarzania masła. 27.7 1938. Pierwsz. chodowej bezstopniowej skrzynki przekładniowej. 29.7 1937 dla zastrz. 1; 24.5 1938 dla zastrz. 2 i 3 Udzielono patentu z mocą od dnia 1.6 1950. (Niderlandy). Udzielono patentu 31.1 1953. 63c, 13/01 36032. Główny Instytut Mechaniki 53f, 2 36015. Związek Spółdzielni Spożywców (Warszawa, Polska). Urządzenie przełączające do (Warszawa, Polska). Sposób otrzymywania łomu przekładni hydraulicznej połączonej z mechaniczną mlecznego. Udzielono patentu z mocą od dnia 16.1skrzynką biegów w szczególności do pojazdów me­ 1952. chanicznych. Udzielono patentu z mocą od dnia 53k, 1/01 36127. Florian Berezowski (Warszawa, 20.5 1950. Polska). Sposób wytwarzania pieprzu tureckiego. 63c, 13/01 36034. Biuro Konstrukcyjne Prze­ Udzielono patentu z mocą od dnia 26.5 1952. mysłu Motoryzacyjnego Przedsiębiorstwo Państwo­ 54a, 9 35956. Olof Einar Larsson (Örebro, Szwe­ we (Warszawa, Polska). Samoryglująca przekładnia cja). Urządzenie do samoczynnego zszywania pudełekróżnicowa w szczególności do pojazdów mechanicz­ tekturowych. Pierwsz. 11.1 1946 dla zastrz. 1 — 3 nych. Udzielono patentu z mocą od dnia 20.5 1950. (Szwecja). Udzielono patentu z mocą od dnia 18.10 63c, 16/01 35987. Główny Instytut Mechaniki 1947. (Warszawa, Polska). Podwójne sprzęgło tarczowe 55f, 11/01 36012. Rzemieślnicza Spółdzielnia w szczególności do pojazdów mechanicznych. Udzie­ Pracy Impregnatorów-Fapierników i Mechaników lono patentu z mocą od dnia 20.5 1950. (Kraków, Polska). Sposób wytwarzania papierowych 63c, 16/03 35977. Główny Instytut-Mechaniki ceratek do kompresów i uniwersalnych. Udzielono (Warszawa, Polska). Urządzenie regulujące pracę patentu z mocą od dnia 16.5 1952. sprzęgła wielotarczowego. Udzielono patentu z mo­ 59a, 35 35968. Rzemieślnicza Spółdzielnia Pra­ cą od dnia 20.5 1950. cy Pożaro-Technika (Łódź, Polska). Pompa przepo­ 63c, 16/06 36116. Biuro Konstrukcyjne Prze­ nowa. Udzielono patentu z mocą od dnia 26.1 1952.mysłu Motoryzacyjnego (Warszawa, Polska). Mecha- Nr 2/1953 WIADOMOŚCI URZĘDU PATENTOWEGO 179 nim przełączający zwłaszcza do pojazdów mecha­ nich. Pierwsz. 30.4 1948 (Czechosłowacja). Udzie­ nicznych. Udzielono patentu z mocą od dnia 16.5lono patentu z mocą od dnia 10.8 1948. 1950. 63c, 54/10 36085. Biuro Konstrukcyjne Przemy­ 63c, 19/01 35939. Główny Instytut Mechaniki słu Motoryzacyjnego (Warszawa, Polska). Urządze­ (Warszawa, Polska). Samoczynne elektrycznie stero­ nie hamulcowe do pociągów drogowych. Udzielono wane urządzenie przełączające do samochodowej patentu z mocą od dnia 20.5 1950. skrzynki biegów. Udzielono patentu z mocą od dnia 63c, 68 36066. Główny Instytut Mechaniki (War­ 16.5 1950. szawa, Polska). Przyrząd do regulacji szybkości po­ jazdów mechanicznych. Udzielono patentu z mocą od 63c, 19/30 36033. Biuro Konstrukcyjne Przemy­ słu Motoryzacyjnego Przedsiębiorstwo Państwowe dnia 20.5 1950. 63c, 68 36067. Główny Instytut Mechaniki (War­ (Warszawa, Polska). Urządzenie do samoczynnego szawa, Polska). Urządzenie do ograniczania szybko­ przełączania przekładni hydraulicznej. Udzielono pa­ ści pojazdów mechanicznych. Udzielono patentu z mo­ tentu z mocą od dnia 16.5 1950. cą od dnia 20.5 1950. 63c, 20/01 35931. Tatra narodni podnik (Kopriv- 63d, 5/02 36124. Zjednoczone Zakłady Rowero­ nice, Czechosłowacja) i Frantisek Elias (Ticha k. we Przedsiębiorstwo Państwowe Wyodrębnione (Byd­ Frenstatu, Czechosłowacja). Urządzenie do przełą­ goszcz, Polska). Urządzenie do centrowania kół czania biegów w pojazdach posiadających skrzynkę szprychowych do rowerów i motocykli. Udzielono pa­ biegów umieszczoną z tyłu. Pierwsz. 14.10 1947 tentu z mocą od dnia 12.7 1951. (Czechosłowacja). Udzielono patentu z mocą od dnia 63h, 5/02 36102. Zjednoczone Zakłady Rowero­ 12.10 1948. we Przedsiębiorstwo Państwowe Wyodrębnione (Byd­ 63c, 30 35937. Główny Instytut Mechaniki goszcz, Polska). Sposób wytwarzania ramy do rowe­ (Warszawa, Polska). Zawieszenie nadwozia pojazdów rów i motocykli. Udzielono patentu z mocą od dnia mechanicznych na podwoziu za pomocą osi z wykor- 12.7 1951. bieniami w szczególności do pojazdów gąsienico­ 63i, 9 36086. Zjednoczone Zakłady Rowerowe wych. Udzielono patentu z mocą od dnia 13.5 1950. Przedsiębiorstwo Państwowe Wyodrębnione (Byd­ 63c, 30 36004. Główny Instytut Mechaniki goszcz, Polska). Wewnętrzny hamulec piastowy, (Warszawa, Polska). Układ przekładni do pojazdów zwłaszcza do piasty rowerowej. Udzielono patentu gąsienicowych. Udzielono patentu z mocą od dniaz mocą od dnia 12.7 1951. 20.5 1950. 63i, 10 36107. Zjednoczone Zakłady Rowerowe 63c, 30 36093. Główny Instytut Mechaniki Przedsiębiorstwo Państwowe Wyodrębnione (Byd­ (Warszawa, Polska). Zamocowanie zespołu mechaniz­ goszcz, Polska). Narząd napędowy do piasty biegu mów napędowych w pojazdach gąsienicowych. Udzie­wolnego. Udzielono patentu z mocą od dnia 12.7 lono patentu z mocą od dnia 16.5 1950. 1951. 63c, 34/50 36084. Główny Instytut Mechaniki 63k, 24 35942. Główny Instytut Mechaniki (War­ (Warszawa, Polska). Napęd sprężarki powietrznej do szawa, Polska). Rower z silnikiem pomocniczym. pneumatycznych hamulców samochodowych. Udzie­ Udzielono patentu z mocą od dnia 20.5 1950. lono patentu z mocą od dnia 20.5 1950. 67b 36064. Józef Kukiełka (Stalowa Wola, Pol­ ska). Piaskownica do czyszczenia drobnych przed­ 63c, 38/03 35972. Główny Instytut Mechaniki miotów metalowych piaskiem rzecznym. Udzielono (Warszawa, Polska). Uresorowanie pojazdów mecha­ patentu z mocą od dnia 1.12 1952. nicznych i pojazdów szynowych. Udzielono patentu 68a, 98 36048. KOH-I-NOOR, spojene kovopru- z mocą od dnia 16.5 1950. myslove zavody, narodni podnik (Praga, Czechosło­ 63c, 39 35938. Główny Instytut Mechaniki wacja). Zamek np. do kufrów i waliz. Pierwsz. (Warszawa, Polska). Pojazd mechaniczny z dźwigar- 12.7 1949 (Czechosłowacja). Udzielono patentu kami do podnoszenia i transportu dłużycy. Udzielonoz mocą od dnia 11.7 1950. patentu z mocą od dnia 16.5 1950. 71a, 3/01 35993. Svit, narodni podnik (Gottwal- 63c, 42 36002. Główny Instytut Mechaniki (War­ dov, Czechosłowacja). Sposób wytwarzania prasowa­ szawa, Polska). Dodatkowe urządzenie amortyzacyj­ nego obuwia gumowo-tekstylnego. Pierwsz. 10.12 ne w szczególności do pojazdów mechanicznych.1949 (Czechosłowacja). Udzielono patentu z mocą od Udzielono patentu z mocą od dnia 20.5 1950. dnia 6.12 1950. 63c, 43/04 36030. Główny Instytut Mechaniki 71c, 31/03 35992. Svit, narodni podnik (Gottwal- (Warszawa, Polska). Szkielet nadwozia, w szczegól­ dov, Czechosłowacja). Maszyna do obcinania, zwłasz­ ności do pojazdów mechanicznych o dużych nadwo­cza wystających nierówności gumy lub podobnych ziach. Udzielono patentu z mocą od dnia 1.6 1950. materiałów prasowanych. Pierwsz. 2.2 1949 (Cze­ 63c, 43/10 36003. Główny Instytut Mechaniki chosłowacja). Udzielono patentu z. mocą od dnia (Warszawa, Polska). Dzielone nadwozie samochodu. 27.1 1950. Udzielono patentu z mocą od dnia 20.5 1950. 72c, 8/01 36105. Akciova Spolecnost drive Sko- 63c, 43/80 36096. Główny Instytut Mechaniki dovy Zavody v Plzni (Praga, Czechosłowacja). Urzą- (Warszawa, Polska). Nadwozie pojazdów do dużych czenie hamująco-posuwowe do dział o cofającej się szybkości - zwłaszcza samochodów wyścigowych. lufie. 6.3 1947. Pierwsz. 6.3 1946 (Czechosłowa­ Udzielono patentu z mocą od dnia 16.5 1950. cja). Udzielono patentu 27.2 1953. 63c, 47 35940. Główny Instytut Mechaniki (War­ 73, 1/04 36008. Aleksander Pilczuk (Warszawa, szawa, Polska). Układ kierowniczy samochodu z na­ Polska). Sposób wytwarzania lin drucianych oraz pędem pomocniczym od silnika. Udzielono patentuurządzenie do wykonywania tego sposobu. Udzielo­ z mocą od dnia 16.5 1950. no patentu z mocą od dnia 17.12 1951. 63c, 49 35930. Zbrojovka Brno narodni podnik 75c, 5/07 35950. Białostockie Przemysłowe (Brno, Czechosłowacja). Urządzenie sterownicze po­ Zjednoczenie Budowlane (Białystok, Polska). Sposób jazdów silnikowych o dużym wychyleniu kół przed­nakładania szpachlówki wapiennej na ścianę do ma­ 180 WIADOMOŚCI URZĘDU PATENTOWEGO Nr 2/1953 lowania olejnego. Udzielono patentu z mocą od dnianym ciężarze gatunkowym oraz urządzenie do wyko­ 25.1 1952. nywania tego sposobu. Udzielono patentu z mocą od 76b, 20/01 36038. T. M. M. (Research) Limited dnia 15.1 1951. (Helmshore, Rossendale, Wielka Brytania). Urządze­ 84a, 3/03 36073. Instytut Techniki Budowlanej nie zdejmujące do włókienniczych maszyn do nawi­(Warszawa, Polska). Zakładana ścianka pływająca. jania zwojów. Udzielono patentu z mocą od dniaUdzielono patentu z mocą od dnia 31.3 1950. 4.9 1951. 84a, 3/10 36072. Instytut Techniki Budowlanej 76c, 12/02 36037. T. M. M. (Research) Limited (Warszawa, Polska). Jaz klapowy z lodołamaczami (Helmshore, Rossendale, Wielka Brytania). Zespół służącymi jednocześnie do napowietrzania przestrze­ wałków posuwających taśmę włókienniczą w maszy­ ni pod klapami. Udzielono patentu z mocą od dnia nach włókienniczych. Pierwsz. 30.5 1950 (Wielka 31.3 1950. Brytania). Udzielono patentu z mocą od dnia 84a, 6/01 36071. Instytut Techniki Budowlanej 30.5 1 9 5 1 . (Warszawa, Polska). Urządzenie do oczyszczania 76c, 27/07 36028. Zakłady Przemysłu Bawełnia­ krat w siłowni z przelewem ponad siłownią. Udzielo­ nego im. Armii Ludowej (Łódź, Polska). Urządzenie no patentu z mocą od dnia 31.3 1950. do regulowania ilości obrotów wrzecion na elektro- 84b, 1 36075. Instytut -Techniki Budowlanej samoprząśnicy wózkowej typu S5. Udzielono patentu (Warszawa, Polska). Śluza ze zbiornikami oszczędno­ z mocą od dnia 22.10 1952. ściowymi. Udzielono patentu z mocą od dnia 31.3 76d, 3/02 36133. Tomaszowskie Zakłady Włó­ 1950. kien Sztucznych (Tomaszów Mazowiecki, Polska). 84b, 2 36074. Instytut Techniki Budowlanej Urządzenie wahadłowe do stożkowego nawijania ce­(Warszawa, Polska). Śluza podwodna z komorą pły­ wek na skręcarkach. Udzielono patentu z mocą od wającą. Udzielono patentu z mocą od dnia 31.3 dnia 1.7 1952. 1950. 79a, 6 35971. Skodovy Zavody Plzen, narodni 84c, 3 36076. Instytut Techniki Budowlanej podnik (Pilzno, Czechosłowacja) i Rudolf Fellmann (Warszawa, Polska). Sposób odśluzowywania komór (Praga, Czechosłowacja). Urządzenie do przyciskania kesonowych lub komór sprężonego powietrza. Udzie­ tytoniu do bębna odbiorczego i do zgarniania nadmia­lono patentu z mocą od dnia 31.3 1950. ru w rozpościerarkach tytoniu. Pierwsz. 9.7 1949 84c, 3 36090. Instytut Techniki Budowlanej (Czechosłowacja). Udzielono patentu z mocą od dnia(Warszawa, Polska). Keson z szybem rurowym. 29.3 1950. Udzielono patentu z mocą od dnia 31.3 1950. 80a, 25/60 35952. Vitkovicke zelezarny Kle- 84d, 1/03 36081. Instytut Techniki Budowlanej menta Gottwalda, narodni podnik (Ostrava, Czecho­(Warszawa, Polska). Bagrownica szuflowo-kołowa do słowacja), Frantisek Patrman (Ostrava, Czechosłowa­ wykopów głębokich. Udzielono patentu z mocą od cja) i Jaroslav Strakos (Ostrava, Czechosłowacja). dnia 31.3 1950. Sposób zasilania pierścieniowych pras walcowych do 84d, 1/03 36088. Instytut Techniki Budowlanej wyrobu brykietów oraz urządzenie podawcze do ta­ (Warszawa, Polska). Bagrownica szuflowo-kołowa. kich pras. Udzielono patentu z mocą od dnia 19.9 Udzielono patentu z mocą od dnia 31.3 1950. 1949. 84d, 1/03 36098. Ihstytut Techniki Budowlanej 80b, 9/20 36132. Inż. Michał Hryhorowicz (War­ (Warszawa, Polska). Urządzenie odspajające i trans­ szawa, Polska). Sposób wytwarzania korowo-bitu- portujące urobek lub węgiel. Udzielono patentu z mo­ micznych powłok do izolowania urządzeń chłodni­cą od dnia 31.3 1950. czych. Udzielono patentu z mocą od dnia 84d, 2 36080. Instytut Techniki Budowlanej 24.9 1951. (Warszawa, Polska). Mechanizm napędowy przenoś­ 80b, 23/01 36063. Wojewódzki Zarząd Prze­ nika kubłowego w pogłębiarce. Udzielono patentu mysłu Terenowego Materiałów Budowlanych (Biały­ z mocą od dnia 31.3 1950. stok, Polska). Sposób wytwarzania alkalicznej pole­ 84d, 3 36117. Instytut Techniki Budowlanej wy kaflarskiej. Udzielono patentu z mocą od dnia (Warszawa, Polska). Bagrownica łyżkowa do głębo­ 20.6 1952. kiego bagrowania. Udzielono patentu z mocą od dnia 81c, 16 36058. Centrala Tekstylna (Łódź, Pol­ 31.3 1950. ska). Plomba metalowa. Udzielono patentu z mocą 85b, 1/30 36095. Theophile Isidore Sophie Ver- od dnia 28.7 1952. meiren (Deurne-Anvers, Belgia). Urządzenie do 81e, 82/01 36047. Główny Instytut Mechaniki obróbki cieczy. Pierwsz. 24.12 1948 (Belgia). (Warszawa, Polska). Sposób składania pojazdów me­ Udzielono patentu z mocą od dnia 20.12 1949. chanicznych, zwłaszcza samochodów, i urządzenie do 85b, 1/35 36035. Cukrownia Wschowa, (Wsc h o składania pojazdów tym sposobem. Udzielono paten­wa, Polska). Sposób zapobiegania tworzeniu się ka­ tu z mocą od dnia 28.4 1950. mienia kotłowego w wymiennikach ciepła. Udzielono 81e, 82/02 36025. Ceskoslovenske stavebni za­ patentu z mocą od dnia 14.8 1950. vody, narodni podnik (Praga, Czechosłowacja). Urzą­ 85c, 1 36097. Zakład Badań Wodociągowych dzenie do podawania ram. Pierwsz. 23.11 1949 i Kanalizacyjnych Politechniki Śląskiej (Gliwice, (Czechosłowacja). Udzielono patentu z mocą od dniaPolska). Sposób oczyszczania wód zanieczyszczonych. 23.11 1950. Udzielono patentu z mocą od dnia 12.1 1953. . 81e, 143 36077. Przedsiębiorstwo Montażowe 86a, 3 36062. Zakłady Przemysłu Bawełnianego Urządzeń Górniczych (Stalinogród, Polska). Uniwer­im. Władysławy Bytomskiej (Łódź, Polska). Urządze­ salny uchwyt do przenoszenia butli gazowych. Udzie­ nie do czyszczenia cewek ,,Northropp‘a“ . Udzielono lono patentu z mocą od dnia 22.10 1952. patentu z mocą od dnia 16.10 1952, 82b, 3/10 36027. Stefan Duchowski (Poznań, 87d, 1/02 35936. Josef Sochor (Praga, Czecho­ Polska). Sposób podnoszenia i (lub) rozdzielania cie­ słowacja). Urządzenie do łączenia narzędzia z trzon­ czy zarówno jednorodnych, jak i mieszanych o róż­kiem. Udzielono patentu z mocą od dnia 10.6 1950. Nr 2/1953 WIADOMOŚCI URZĘDU PATENTOWEGO 181

ZMIANY W REJESTRZE WYKREŚLENIE WPISU Grubym drukiem są podane numery patentów. Na podstawie zarządzenia z dnia 13 lutego 1953 r. ogłoszony w numerze 6/1952 „Wiadomości 34318. Prawo własności patentu, udzielonego inż. Urzędu Patentowego“ z dn. 31.12 1952 r. wpis wy­ Kazimierzowi Lewi w Pieszycach, zostało przeniesio­ kreślenia patentów nr nr 34887, 34918, 34952, ne dnia 16 stycznia 1953 r. na rzecz Skarbu Pań­ 34953, 34962 i 34968 został na skutek przywró­ stwa (Ministerstwo Przemysłu Maszynowego — Cen­ cenia terminów do uiszczenia zaległych opłat za tralny Zarząd Przemysłu Teletechnicznego). ochronę wykreślony. 34327. Prawo współwłasności patentu, udzielone­ go Głównemu Instytutowi Chemii Przemysłowej WYKREŚLENIA Z REJESTRU w Warszawie i Mieczysławowi Topa w Warszawie, Patenty, wpisane do rejestru pod wymienionymi poniżej nu­ merami, wygasły na podstawie art. 12 lit. a) rozporządzenia zostało przeniesione dnia 28 stycznia 1953 r. Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 22.3 1928 r. o ochronie wy­ z Głównego Instytutu Chemii Przemysłowej w War­ nalazków, wzorów i znaków towarowych (Dz. U. z 1928 r. szawie na rzecz Instytutu Przemysłu Skórzanego Nr 39, poz: 384) i zostały wykreślone z rejestru: w Warszawie. 24688, 24936, 24987, 26752, 26898, 26899, 34328, 34558. Prawo współwłasności patentów, 27090, 27441, 27482, 27953, 28577, 28614, udzielonych Głównemu Instytutowi Chemii Przemy­ 28712, 29005, 29016, 29837, 30431, 30706, słowej w Warszawie i. Edwardowi Raabemu w W ar­ 30859, 31112, 32037, 32865, 33229, 33318, szawie, zostało przeniesione dnia 28 stycznia 1953 r. 33319, 33325, 33327, 33335, 33341, 33468, z Głównego Instytutu Chemii Przemysłowej w War­ 33475, 33477, 33492, 33498, 33728, 33735, szawie na rzecz Instytutu Przemysłu Skórzanego 33754, 33831, 33893, 33926, 33933, 34124, w Warszawie. 34167, 34188, 34190, 34196, 34197, 34205, 34630, 34688, 34814, 34918, 34952, 34953, 34286, 34340, 34385, 34404, 34450, 34475, 34962, 34968, 35160, 35163, 35164, 35184, 34487, 34543, 34539, 34587, 34620, 34656, 35255, 35289, 35320, 35322, 35376, 35396, 34707, 34878, 34920, 34949, 35015, 35021, 35463, 35479, 35501, 35513, 35534, 35537, 35034, 35060, 35082, 35256, 35539,35547, 35573, 35591, 35592, 35646, 35651, 35694, 35708, 35709, 35710, 35711, 16 35712, 35714, 35717, 35721, 35722, 35727, OPISY PATENTOWE 35729, 35730, 35732, 35739, 35740, 35751, Na podstawie art. 41 rozporządzenia Prezydenta 35752, 35753, 35792, 35794, 35796, 35800, Rzeczypospolitej z dnia 22.3 1928 r. o ochronie wy­ 35804, 35807, 35826, 35830, 35862, 35900, nalazków, wzorów i znaków towarowych (Dz. U. 35902, 35923, 35939, 35940, 36033, 36034, z 1928 r. Nr 39, poz. 384) Urząd Patentowy PRL 36085. Prawo własności patentów, udzielo­ opublikował następujące opisy patentowe: nych Głównemu Instytutowi Mechaniki w Warszawie, dnia 30 maja 1952 r. n-ry: 33980, 34471, zostało przeniesione dnia 17 lutego 1953 r. na rzecz 34489, 34835, Biura Konstrukcyjnego Przemysłu Motoryzacyjnego dnia 20 września 1952 r. n-ry: 34909 — 34930. w Warszawie. Wszystkie polskie opisy patentowe, wydrukowane 34919. Prawo własności patentu, udzielonego od r. 1945, są do nabycia w Administracji Wydaw­ Głównemu Instytutowi Chemii Przemysłowej w War­ nictw Urzędu Patentowego PRL, Warszawa, Al. Nie­ szawie, zostało przeniesione dnia 28 stycznia 1953 r. podległości 188 (parter) po 2 zł za egzemplarz. Opi­ na rzecz Instytutu Przemysłu Skórzanego w War­ sy z lat poprzednich mogą być przeglądane w Biblio­ szawie. tece tegoż Urzędu.

17 WZORY REJESTRACJA WZORÓW UŻYTKOWYCH

Grubym drukiem są podane numery rejestru wzorów. Liczby i litery przed tymi numerami oznaczają klasy i podklasy, do których zaliczono zarejestrowane wzory. Po numerach rejestru wzorów są zamieszczone kolejno: daty dokonania zgłoszeń wzorów (w nawiasie), imiona i nazwiska lub nazwy oraz miejsca zamieszkania lub siedziby osób, na których rzecz zareje­ strowano wzory, a następnie, tytuły zarejestrowanych wzorów oraz daty od których rozpoczyna się czasokres trwania praw z rejestracji wzorów. 5a 9780 (5.3 1953). Przedsiębiorstwo Państwo­ dzielni Drzewnych i Wytwórczości Różnej, Poznań. we Gorlickie Kopalnictwo Naftowe, Gorlice. Rurak Spinacz do papieru. 2.6 1952. do wyciągania odpadniętych rur w otworach wiertni­ 14c 9767 (23.2 1953). Zakłady Mechaniczne im. czych. 2.6 1952. Gen. K. Świerczewskiego, Elbląg, Wirnik turbiny 8e 9754 (6.2. 1953). Dzierzgońskie Zakłady Be- parowej. 4.8 1952. toniarskie i Żelbetowe, Dzierzgoń. Urządzenie do 17a 9747 (9.1 1953). Centralne Biuro Apara­ trzepania worków po cemencie. 1.2 1952. tury Chemicznej i Urządzeń Chłodniczych Przedsię­ 9b 9753 (6.2 1953). Zasadnicza Szkoła Metalo- biorstwo Państwowe, Kraków. Zawieszenie koła za­ wo-Odlewnicza Centralnego Urzędu Szkolenia Zawo­ machowego sprężarki chłodniczej. 9.7 1952. dowego w Gorlicach, Gorlice. Szczotka druciana do 20e 9787 (7.3 1953). Miejskie Przedsiębior­ mechanicznego oczyszczania odlewów metalowych. stwo Komunikacyjne, Kraków. Urządzenie do zabez­ 10.4 1952. pieczenia wagonów tramwajowych doczepnych przed 11e 9779 (5.3 1953). Związek Branżowy Spół­ potoczeniem się. 27.12 1952. 182 WIADOMOŚCI URZĘDU PATENTOWEGO Nr 2/1953

21e 9773 (4.3 1953). Główny Instytut Górnic­ biorstwo Państwowe Wyodrębnione, Żywiec. Śruba twa, Stalinogród. Urządzenie do osuszania olejuklamerkowa. 25.2 1952. transformatorowego. 15.10 1952. 47f 9762 (17.2 1953). Zjednoczenie Budownic­ 21e 9776 (4.3 1953). Kopalnia Węgla Kamien­ twa Miejskiego ,,Nowa Huta“ , Nowa Huta. Uchwyt nego „Miechowice“, .Miechowice. Lampa próbna do zaciskowy do rur. 12.11 1951. badania napięć 500 V. 28.2 1952. 49a 9783 (6.3 1953). Katowickie Zakłady 21f 9756 (7.2 1953). Dyrekcja Okręgowa Kolei Urządzeń Technicznych Przedsiębiorstwo Państwowe Państwowych w Gdańsku, Gdańsk. Przyrząd do ba­Wyodrębnione, Stalinogród. Uchwyt samocentrujący dania starterów rur fluoryzujących. 2.4 1952. do tokarek. 20.11 1952. 21 f 9766 (23.2 1953). Robotnicza Wytwórnia 51c 9786 (7.3 1953). Prezydium Wojewódzkiej Urządzeń Elektrotechnicznych im. Juliana March­ Rady Narodowej Wydział Przemysłu, Kraków. Tłu­ lewskiego Spółdzielnia Pracy, Gdańsk. Kanałowa mik modulacyjny do instrumentów smyczkowych. wodoszczelna armatura oświetleniowa kaolinowa do 19.12 1952. żarówek 100 W. 28.7 1952. 54b 9758 (9.2 1953). Spółdzielnia Pracy Wy­ twórnia Urządzeń dla Wyświetlam i Biur Konstruk­ 21g 9768 (23.2 1953). Główny Instytut Górnic­ cyjnych „Skala“ w Warszawie, Warszawa. Tabela do twa, Stalinogród. Cewka do urządzeń elektrycznych obliczania podatku od wynagrodzeń miesięcznych. pracująca w atmosferze gazów wybuchowych. 24.9 7.7 1952. 1952. 54b 9765 (20.2 1953). Przemysł Torfowy 27d 9775 (4.3 1953). Huta Florian Przedsię­ Przedsiębiorstwo Państwowe Wyodrębnione, Elbląg. biorstwo Państwowe Wyodrębnione, Świętochłowice. Formularz kartoteki zarobkowej. 27.10 1952. Smoczek wodny. 17.6 1952. 66a 9760 (10.2 1953). Centrala Rybna Przed­ 30d 9781 (5.3 1953). Zakłady Wytwórcze Por­ siębiorstwo Państwowe, Warszawa. Urządzenie do celany Elektrotechnicznej A— 16 Przedsiębiorstwo ogłuszania lub uśmiercania prądem elektrycznym Państwowe Wyodrębnione, Brzezinka: Maska ochron­ ryb, raków oraz ślimaków. 18.11 1952. na do spawania elektrycznego. 19.7 1951. 67c 9755 (7.2 1953). Józef Rosiński, Warszawa. 34f 9774 (4.3 1953). Miejski Zakład Mleczarski Przyrząd do ostrzenia żyletek. 5.12 1952. Przedsiębiorstwo Państwowe, Kraków. Łyżka do wy­ 70e 9750 (20.1 1953). Marian Rewieński, War­ dzielania porcji lodów. 15.10 1952. szawa. Przyrząd do ostrzenia ołówków. 22.12 1951. 34g 9785 (6.3 1953). Noweńskie Fabryki Mebli 70e 9772 (3.3 1953). Związek Branżowy Spółdzielni Odzieżowo-Włókienniczych, Warszawa, Przedsiębiorstwo Państwowe Wyodrębnione, Nowe. Znacznik do kreślenia konturów wykrojów na tkani­ Materac. 29.11 1952. nie.' 10.7 1952. 35a 9771 (3.3 1953). Zjednoczenie Budownictwa 73c 9749 (13.1 1953). Centrala Rybna Przed­ Wojskowego Nr 2 w Warszawie, Warszawa. Spinacz siębiorstwo Państwowe, Warszawa. Uchwyt do wie­ do umiejscowienia liny na wale dźwigu. 29.9 1952. szania płatów łososia w piecu wędzarniczym. 36c 9782 (6.3 1953). Łódzkie Zjednoczenie 1.7 1952. Instalacji Przemysłowych, Łódź. Agregat wentyla- 78a 9748(12.1 1953). Edward Kaleta, Kraków. cyjno-ogrzewniczy. 20.11 1952. Zapałka jednogłówkowa. 8.3 1952. 37d 9763 (18.2 1953). Poznańskie Przemysłowe 80b 9777 (4.3 1953). Zjednoczenie Budownic­ Zjednoczenie Budowlane, Poznań. Dociskowe zam­twa Miejskiego, Gliwice. Forma do wyrobu końcó­ knięcie okna skrzynkowego. 31.7 1952. wek pustaków typu DMS. 21.4 1952. 37d 9769 (2.3 1953). Zjednoczenie Budownictwa 84a 9751 (20.1 1953). Wojewódzki Zarząd Miejskiego Warszawa-Południe, Warszawa. Przy­ Wodno-Melioracyjny, Łódź. Zespół elementów do bu­ rząd do wyjmowania listew ze spoin elewacyjnych dowy stopni kanałowych. 9.6 1952. murów. 16.1 1952. 42a 9764 (19.2 1953). Biuro Projektowania WYKREŚLENIA Z REJESTRU Urządzeń Przemysłu Hutniczego Przedsiębiorstwo Prawa z rejestracji wzorów, wpisanych do rejestru pod wy­ Państwowe Wyodrębnione, Gliwice. Przyrząd kre­ mienionymi poniżej numerami, wygasły na podstawie art. ślarski dla inwalidów. 21.7 1952. 98 lit. a) rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 22.3 1928 r. o ochronie wynalazków, wzorów i znaków tow a­ 42c 9778 (4.3 1953). Warszawskie Okręgowe rowych (Dz. U. z 1928 r. Nr 39, poz. 384), a wzory te zostały Przedsiębiorstwo Miernicze, Warszawa. Uniwersalny wykreślone z rejestru. Po numerach rejestru wzorów podane przyrząd do interpolacji warstwie. 24.6 1952. są daty wygaśnięcia prawa wyłącznego korzystania z wzoru. 42c 9784 (6.3 1953). Wojewódzki Zarząd Wod­ no-Melioracyjny, Łódź. Cyrkiel do mierzenia odleg­ Wzory użytkowe łości i do wyznaczania stopnia pochyłości skarp. 9349- 4.2 1952 9366 — 2.3 1952 6.2 1952. 9350 — 5.2 1952 9367 — 12.3 1952 42d 9757 (7.2 1953). Mieczysław Iwański, Gdy­ 9351 — 5.2 1952 9368 — 12.3 1952 nia. Przyrząd do obserwacji uszkodzeń szkockich ko­ 9352 — 9.2 1952 9369 — 12.3 1952 tłów okrętowych. 11.10 1952. 9353 — 9.2 1952 9370 — 14.3 1952 42i 9759 (10.2 1953). Instytut Naftowy, Kra­ 9354 — 9.-2 1952 9372 — 15.3 1952 ków. Ciśnieniomierz wgłębny. 27.6 1952. 9 3 5 5 — 10.2 1952 9374 — 17.3 1952 42m 9752 (22.1 1953). Centrocemetyt Zjedno­ 9357 — 18.2 1952 9377 — 25.3 1952 czone Fabryki Cementu Przedsiębiorstwo Państwowe 9358 — 19.2 1952 9379 — 26.3 1952 Wyodrębnione, Sosnowiec. Suwak logarytmiczny. 9359 — 19.2 1952 9380 — 30.3 1952 15.2 1952. 9360 — 25.2 1952 9381 — 30.3 1952 45k 9761 (12.2 1953). Ludwika Jurasz, War­ 9361 — 26.2 1952 9382 — 31.3 1952 szawa. Łapka do zabijania much. 9.9 1952. 9362 — 2.3 1952 9624 — 30.11 1951 47a 9770 (3.3 1953). Fabryka Śrub Przedsię­ 9365 — 2.3 1952 Nr 2/1953 WIADOMOŚCI URZĘDU PATENTOWEGO 183

18 UDOSKONALENIA TECHNICZNE ŚWIADECTWA O DOKONANIU UDOSKONALEŃ TECHNICZNYCH Grubym drukiem są podane numery świadectw udoskonaleń technicznych. Liczby i litery przed tymi numerami ozna­ czają klasy i podklasy, do których zaliczono udoskonalenia techniczne. Po numerach świadectw udoskonaleń tech nicznych są zamieszczone kolejno: daty wystawienia świadectw o dokonaniu udoskonaleń technicznych, imiona i na­ zwiska twórców udoskonaleń technicznych oraz tytuły tych udoskonaleń. 5c 2308. 30:1 1952. Franciszek Sawicki. Przyrząd do 22h 2292, 2293. 24.1 1953. Jan Gierycz i Alfred Im roth cięcia rur w otworach wiertniczych, z nożem chowającym się Metoda produkcji lakieru olejnego przy użyciu polimeryzowa­ w korpusie po wykonaniu pracy. nego tranu rybiego. 5d 2252, 2253. 8.1 1953. Wojciech Kruczek i Oskar W ój­ 23b 2254. 8.1 1953. Jan Łęgowski. Sposób otrzym yw ania cik. Urządzenie do przeładunku kamienia na zwykłe wozy ko­ wazeliny technicznej z gaczu barisolowego. palniane z wyeliminowaniem klapiaków. 23b 2362. 16.2 1953. Antoni Stryczek. Przeróbka istnie­ jącej aparatury destylacji olejowej dla procesu utleniania 5d 2299. 26.1 1953. Franciszek Mrowieć. Zamknięty, p ra­ asfaltów niskotopliwych. cujący w smarze naprężacz cięgła do rynien potrząsainych 25a 2396, 2397. 25.2 1953. Jan Smiałkowski i Stanisław zastępujący przeguby przy napędach „Wagner“. Hermanowski. Automatycznie działające przesuwne łożysko 7b 2343. 10.2 1953. Władysław Zakrzewski. Maszyna do igłowe do maszyny saneczkowej ręcznej. mechanicznego zaciskania żeberek na rury do nagrzewnic. 26d 2393—2395. 25.2 1953. Julian Wójcik, A dam Sztw ier­ 7d 2282—2284. 21.1 1953. Józef Adamus, Kazimierz tnia i Henryk Jędrysik. Uproszczony proces produkcji nafta­ Gniadzik i Franciszek Kędzierski. Maszyna do bezrdzeniowe- lenu prasowanego. go zwijania sprężyn materacowych o zmiennej średnicy. 28a 2385, 2386. 23.2 1953. Edward Piekarski i Adam 8f 2258. 8.1 1953. Edward Janczewski. Nóż z wycięciami Hofman. Opracowanie metody garbowania skór na twardo na ostrzu, do krajarki pionowej materiałów tekstylnych pod­ sposobem żelazowo-sulfitcelulozowym. gumowanych. 29b 2267. 13.1 1953. Józef Sikorski. Ożywianie argony 8f 2983 2984. 23.2 1953. Józef Łukasiewicz i Jan B il­ tłuszczópotami wełny naturalnej w kadzi „Lewiatana“. ski. Maszyna z nożami tarczowymi o napędzie mechanicznym 29b 2279, 2280. 19.1 1953. Piotr Niewiadomski i Ta­ do krajania materiałów włókienniczych (juty). deusz Myszkorowski. Zaprojektowanie procesu wstępnego 11b 2364,2365. 18.2 1953. Franciszek Golda i Gerald Ja- utrwalania formaliną włókna kazeinowego przy snowarce. rzombek. Automatyczne urządzenie do cięcia ligniny w rol­ 31c 2352, 2353. 11.3 1953. Gerard Piech i Ignacy Fogel- kach. garn. Sposób produkcji oleju do rdzeni na bazie oleju pode­ 11c 2344. 11.2 1953. Aleksander Biriukow. Ulepszona stylacyjnego z terpentyny sulfatowej. konstrukcja stołu do montażu okładek twardych w płótnie lub półpłótnie z ruchomą spacją. 32b 2291. 24.1 1953. Zenon Krauze. U lepszony sposób produkcji mlecznego szkła oświetleniowego z zastąpieniem 12d 2248. 31.12 1952. Antoni Zboiński. Filtr do sączenia kryolitu jako środka mącącego fluorokrzemianem sodu. pod ciśnieniem, z płaszczem do ogrzewania lub chłodzenia 32b 2304. 29.1 1953. S ta n isław Reszka. P ółautom atycz­ cieczy podczas filtrowania. ny przyrząd do wstrzykiwania określonej dawki chemikalii 12d 2287, 2288. 24.1 1953. Kazimierz Turek i Augustyn do srebrzenia szklanych ozdób choinkowych. Rogoziński. Metoda produkcji środków filtracyjnych do kla­ 34b 2307. 29.1 1953. Jan Honc. K rajarka do cięcia w a­ rowania wina owocowego oraz zaprojektowanie aparatury do fli w kierunku dwukierunkowym. produkcji płyt filtracyjnych. 35a 2387. 23.2 1953. Kazimierz Żuchowski. Sprzęgło 12k 2303. 29.1 1953. Teodor Gordała. Płukanie siarczanu wyłączające ruch roboczy dźwigu do wciągania wózków z kło­ amonu w sytniku wodą amoniakalną z zabudowaniem dodat­ dami na halę traków. kowego smoczka. 35b 2345, 2346. 11.2 1953. Antoni Stryczek i Leon D u­ 12p 2296, 2297. 26.1 1953. Andrzej , Sacha i Zdzisław dek. Dźwigowe urządzenie transportowe z kolebami wóz­ Dominiak. Metoda otrzymywania kwasu C, C-metylocyklohe- kowymi do przewozu asfaltu z panwi bezpośrednio na tor. ksenylo-N-metylo-barbiturowego przy, użyciu dwucyjandwu- 37a 2278. 16.1 1953. Włodzimierz Biela. Zaprojektowa­ amidu zamiast metyloacetylomocznika. nie systemu murów mieszanych ceglano-żuźlobetonowych 13a 2311. 31.1 1953. Bronisław Gabryś. Zastąpienie w budownictwie mieszkaniowym i przemysłowym. opłomek prostych przy kotle Garbe‘go opłomkami odpowiednio 37b 2266. 13.1 1953. Ja n M arciniak. Jarzm o do podwie­ wygiętymi w celu uelastycznienia. szania deskowania przy układaniu stropu Kleina. 17c 2264, 2265. 8.1 1953. Kazimierz Kaczyński i Stani­ 37d 2277. 16.1 1953. Jan Schlej. Gwóźdź gwiaździsty sław Dzieciątkowski. Zaprojektowanie systemu pracy chło3ni do złączy ram okiennych i drzwiowych, zastępujący kołki składowych z zastosowaniem trzech temperatur parowania drewniane.. środka chłodzącego. 37e. 2271, 2272. 15.1 1953. Jan Kilian i Zygmunt Gla- I8c 2363. 16.2 1953. Jerzy Kobiak. Sposób i urządzenie zik. Rozbieralne urządzenie obrotowe do podnoszenia i usta­ do podwyższania granicy plastyczności stali zbrojeniowej wiania blach przy budowie zbiorników cylindrycznych. przez kontrolowane wyciąganie podczas prostowania. 38a 2367. 18.2 1953. Bolesław Wołoszyn. P iła tarczo­ 20h 2262, 2263. 8.1 1953. Jan Szmirek i Ryszard Pie­ wa z mechanicznym posuwem materiału. lesz. Tarczowy przyrząd numerowy do wózków kopalnianych 38a 2369. 18.2 1953. Henryk Janiak. Piła tarczowa do w celu wyeliminowania znaczków cynkowych. przerzynania grubych i szerokich bali, pracująca na wysię­ 21a 2312—2314. 31.1 1953. Jan Mazur, Henryk Skinder gu poziomym. i Władysław, Staniukiewicz. Zastosowanie impulsatora lam- 38b 2316. 31.1 1953. Leon Januszczak. M aszyna do ob­ powego z wybierakiem telefonicznym do samoczynnego pe­ róbki drewna, na której można wykonywać jednocześnie trzy riodycznego kontrolowania wyjść wzmacniaczy mocy na po­ operacje: dłutowania, strugania i przerzynania. szczególne linie. 38b 2366. 18.2 1953. Józef Flak. Urządzenie z napędem 21c 2250, 2251. 8.1 1953. Zygmunt Supel i Jan W acław- elektrycznym do wiercenia gniazd na zamki półwpuszczane czyk. Urządzenie z wibratorem do dozowania surowca przy i zawiasy meblowe. wykonywaniu masy kitowej do izolatorów. 38c 2269. 13.1 1953. Jan Kolisko. U rządzenie do auto­ 21c 2259. 8.1 1953. Jan Przybecki. Półautomat do cięcia matycznego wyciągania z wózków hartowniczych i przekła­ przewodów elektrycznych na żądany wymiar i jednoczesnegodania płyt pilśniowych twardych. częściowego oczyszczania ich zakończeń z izolacji. 38h 2276. 16.1 1953. Józef Mielcarek. U rządzenie do 21c 2260, 2261. 8.1 1953. Jerzy W olter i Jan Miozga. mechanicznej impregnacji powierzchniowej desek podłogo­ Automatyczne urządzenie elektromagnetyczne, wyłączające wych. napęd elektryczny przenośnika zgrzebłowego w przypadku ze­ 38k 2255-2257. 8.1 1953. Alfred Jacuński, Józef Cebu­ rwania się łańcucha. la i Tadeusz Mańko. Rozpracowanie potokowej produkcji 21c 2331. 6.2 1953. Rajmund Kralowski. Celowa zmiana skrzynek wraz z zaprojektowaniem specjalnie przystosowa­ konstrukcji nastawnika elektrycznego (preselektora) do kara- nych obrabiarek i urządzeń. zelówki 1 KCE. 38k 2325. 6.2 1953. M ieczysław Andrzejewski. Tokarka 21f 2361.1 6.2 1953. Julian Czaków. M etoda i urządze­ specjalna do toczenia szpuntów. nie do produkcji węgli spektralnie prawie czystych drogą 38k 2370. 18.2 1953. Jan Sokołowski. M aszyna do wy­ termicznego oczyszczania. cinania kostki drewnianej. 184 WIADOMOŚCI URZĘDU PATENTOWEGO Nr 2/1953

40a 2242—2244. 31.12 1952. Pelagia Stachowiak, Ig n a­ 58b 2338—2340. 10.2 1953. Józef Wojtyczka, Karol Kan- cy Białczyk i Bolesław Minta. Przetop mułku srebrowego do sy i Alojzy Patalong. Mechanizm elektropneumatyczny do produkcji azotanu srebra w specjalnym piecu gazowym. automatycznego sterowania tłoczni, uniemożliwiający tłocze­ 42b 2301. 26.1 1953. Stanisław Bąk. Oprawa izolująca nie przy niewłaściwym włożeniu przedmiotu. do płytki interferencyjnej. 61 a 2374—2382. 18.2 1953. Krzysztof Smolarkiewicz, M ie­ 42c 2285. 23.1 1953. Władysław Szydłowski. Przenośne czysław Gallnik, Józef Sowiński, Feliks Walder, Stefan Dą­ i składane stanowisko do obserwowania z podwyższenia ką­ browski, Ludwik Wysocki, Władysław Siedlikowski, Stanisław tów poziomych sieci triangulacyjnej. Koruna i Stefan Łabędzki. Wóz autopogotowia przeciwpożaro­ 42c 2286. 24.1 1953. Władysław Szydłowski. Przenośny wego chemiczno-gaśniczego ulepszonej konstrukcji do gasze­ sygnał triangulacyjny. nia pożarów specjalnych. 42k 2328. 6.2 1953. Leonard Mastalerski. Konstrukcji 62c 2347. 11.2 1953. Adam Zientek. Gniazdo obrotowe manometru maksymalnego z ulepszonym systemem przekła­ do elektrycznego skrętomierza lotniczego w celu wykorzysta­ dni i krzywkowym cofaczem przyciskowym. nia tego przyrządu w różnych pozycjach lotu. 42k 2368. 18.2 1953. Bolesław Milewski. Sposób prze­ 63c 2324. 6.2 1953, Antoni Modrzejewski. Trójkołowy róbki manometrów zwykłych na kwasoodporne przez dodanie wóz specjalny do transportu materiałów hutniczych w szta­ bach lub prętach. błony z polichlorku winylu. 42k 2392. 25.2 1953. Antoni Grzegorzewski. Pomiar ob­ 64b 2398—2400. 25.2 1953. Jerzy Breitenwald, W łady­ ciążenia suwnicy za pomocą amperomierza w obwodzie sil­ sław Burakowski i Wacław Wójcik. Szczotkowe urządzenie nika ze skalą w kilogramach. mechaniczne do mycia puszek konserwowych. 421 2268. 13.1 1953. Mgr Henryk Potrawiak. Metoda 65b 2333, 2334. 6.2 1953. W ładysław Wysocki i Albin spektralna oznaczania fosforu w mosiądzu. Łasin. Ulepszony wózek slipowy z ramionami do bocznego przytrzymywania kutrów. 421 2305. 29.1 1953. Janusz Montwiłł. Proste urządze­ nie do oznaczania lepkości kleju bakelitowego lub moczni­ 66a 2274. 2275. 15.1 1953. Franciszek Małkiewicz i An­ kowego. toni Kudlicki. Odszczeciniarka szczypcowa. 42m 2332. 6.2 1953. Antoni Dubiecki. Liczydło cztero- 66b 2273. 15.1 1953. Edward Osiczko. Bębnowe urządze­ działaniowe. nie do czyszczenia głów i nóżek bekonowych. 45h 2290. 24.1 1953. Edmund Makowski. Maszynka do 71c 2309, 2310. 31.1 1953. Jakub B ernard i Piotr Kisz- nacinania drutu ołowianego do predukcji sznura ciężarkowe­ kis. Maszyna do raszplowania kołków drewnianych wystają­ go do sieci rybackich. cych wewnątrz obuwia. 47d 2371—2373. 18.2 1953. Jan Strzałkowski, Wacław 80a 2298. 26.1 1953. Tadeusz Widełko. Ulepszony system Gołąbek i Otto Elsner. Ulepszenie pasów napędowych włó­ produkcji płyt pianobetonowych za pomocą ruchomego zespołu kienniczych przez nasycenie ich kopolimerem paliamidowym. dwóch betoniarek z taśmą transporterową (kombajnu), umoż­ 471 2351. 11.2 1953. Inż. Alfred Szczepański. Naturalna liwiający rytmiczną produkcję masową. i mechaniczna wentylacja przejścia wału przez ścianę w celu 81 a 2329, 2330. 6.2 1953. Jan Cwanda i Roman Olszew­ zabezpieczenia przed przenikaniem gazów. ski. Celowa zmiana cyklu pracy zespołu maszyn do pakowa­ 48b 2354, 2355. 11.2 1953. Edm und Bryjak i Dominik nia papierosów. Skudlarek. Zaprojektowanie i opracowanie technologii pro­ 81 b 2270. 15.1 1953. Gerhard Stebel. Rolkowy dociskacz dukcji pałeczek stalitopodobnych. etykiet przy etykietarkach automatycznych. 49a 2074-2076. 21.11 1952. Karol Wacławik, W łady­ 81e 2350. 11.2 1953. Franciszek Wodniak. Zaprojekto­ sław Durał i Bolesław Siczek. Uchwyt rozprężny do plano­ wanie przy elewatorze mechanizmu z klapą, sterowaną przez wania cienkich uszczelek metalowych na tokarce. czerpaki, zabezpieczającego właściwy wsyp materiału 49a 2289. 24.1 1953. Paweł Habryka. Spiralna lewo- na transporter. skrętna tulejka Morse‘a do uchwycenia wierteł spiralnych 82a 2388—2390. 23.2 1953. Jerzy Żywiel, Augustyn Ro­ z uszkodzonymi piórami. goziński i Kazimierz Turek. Sposób produkcji proszku pomi­ 49a 2295. 24.1 1953. Stanisław Kubica. Przyrząd do wy­ dorowego, owocowego, jagodowego oraz pektynowego z ulep­ taczania korpusów zamkniętych na wytaczarkach. szeniem konstrukcji suszarki rozpyłowej systemu dyszowego. 49a 2300. 26.1 1953. Jan Pacułt. Uchwyt do tokarki 84d 2241. 31.12 1952. Ryszard Kosak. Przesuwny zgar­ z dwustronnie rozprężną tulejką. niacz przy przenośniku taśmowym koparki Buckau-Wolf. 49a 2302. 29.1 1953. Stefan Cyba. Pionowo nastawny czteronożowy imak suportowy do tokarki lub frezarki pio­ 86c 2281. 19.1 1953. Zdzisław Nowak. Przeróbka krosna nowej. nr 207 celem przystosowania go do produkcji pasów parcia­ 49a 2349. 11.2 1953. Józef Daniel. Prowadnica do wier­ nych. teł cienkich, zabezpieczająca je od złamania. 87a 2306. 29.1 1953. Kazimierz Kozłowski. Zaprojekto­ 49c 2315. 31.1 1953. Stefan Chodakowski. Automatyczna wanie ogranicznika wychylenia szczęk do ściągacza śrubo­ maszynka z napędem ręcznym do rozwierania zębów pił ta­ wego, śmowych. 49h 2341, 2342. 10.2 1953. Jan Otorowski i Jan Groth. Sposób przepalania i cięcia betonu tlenem za pomocą roz­ palonych do czerwoności rur żelaznych z umieszczonymi Ogłoszone drukiem w latach 1949—1952 wewnątrz spiralami z drutu żelaznego. 49h 2348. 11.2 1953. Józef Waluga. Przenośne dźwig­ OPISY niowe urządzenie z giętką rurą do wyciągu szkodliwych gazów, powstających przy spawaniu. PRACOWNICZYCH UDOSKONALEŃ 50d 2245. 31.12 1952. Jan Przybysławski. Zaprojekto­ TECHNICZNYCH I USPRAWNIEŃ wanie dodatkowego sita skośnego przy sortowniku z wibra­ torem. Administracja Wydawnictw Urzędu Patentowego 53f 2322, 2323. 3.2 1953. Sławomir Wyczański i Ste­ PRL (W arszawa, Al. Niepodległości 188) wysyła fan Chęciński. Sposób produkcji korpusów pomadowych przy na żądanie uspołecznionym zakładom pracy, insty­ zastąpieniu drożdżami importowanego preparatu „Mellobonit“. tucjom, gabinetom technicznym, klubom T. i R. itp., 531 2246, 2247. 31.12 1952. Stanisław Krzywański i Fe­ dopóki starczy zapasu liks Chudzik. Urządzenie do smarowania pod ciśnieniem rurki Zamawiając opisy z lat dawnych należy podać numer nadzieniowej przy obracarce .,Hansella“. każdego z nich (tj. O-.... lub OU-....). Szczegółowe 531 2317—2319. 3.2 1953. Stanisław Trzaska, Hieronim wykazy tytułów opisów wydrukowanych znajdują się Kacak i Andrzej Malkus. Maszyna do formowania i cięcia w poszczególnych numerach „Wiadomości Urzędu Pa- kremówek (karmelków). tentowego", począwszy od numeru 11—12/1949 55b 2356. 11.2 1953. Jandsz Wacławski. Ulepszenie spo­ Zgodnie z zarządzeniem Przewodniczącego PKPG sobu opróżniania warników celulozowych. z dnia 10.10 1952 r. w sprawie rozpowszechniania 55e 2-326, 2327. 6.2 1953. Józef Michałowski i Wilhelm drukowanych opisów pracowniczych wynalazków, Zeligowski. Rozprężna gilza metalowa do nawijania rol pa­ udoskonaleń technicznych i usprawnień — uspo­ pieru. łecznione zakłady pracy otrzymują wspomniane 57d 2335—2337. 7.2 1953. Jerzy Żabiński, Zbigniew K a­ opisy bezpłatnie miński i Stanisław Florek. Wkopiowywanie napisów w kontr- negatyw. Nr 2/1953 WIADOMOŚCI URZĘDU PATENTOWEGO 185

19 USPRAWNIENIA Z ZAKRESU TECHNIKI

ZAŚWIADCZENIA O DOKONANIU USPRAWNIENI

Grubym drukiem są podane numery zaświadczeń usprawnień. Po numerach rejestru usprawnień są zamieszczone daty wy­ stawienia zaświadczeń, imiona i nazwiska twórców oraz tytuły usprawnień.

SERIA 1: PRZEMYSŁ METALOWY 53077, 53078. 31.10 1952. Zygm unt Lewiński i Józef Mig- da. Zastosowanie szablonu do wypalania pobocznicy króćca. OBRÓBKA METALI, ODLEWNICTWO 53079. 31.10 1952. Stanisław Stark. Wykorzystanie windy montażowej do transportu wewnątrz oddziału montażowego. 53020, 53021. 30.10 1952. Julian Niedochoda i Czesław 53080. 31.10 1952. Tadeusz Mściwujewski. Zastosow anie Zacharski. Zmiana sposobu mocowania żawias samochodo­ zastępczego wykrojnika do płytek zaworowych wykonanych wych przy obróbce frezowaniem. z taśm y stalowej. 53022. 30.10 1952. Antoni Probierz. Odlanie brązowych 53082. 31.10 1952. Tadeusz Senison. Wykonanie przycze­ wałków i tulei we własnym zakresie z materiału odpadko­ py do przewozu przedmiotów długich. wego. 53083. 31.10 1952. Stefan Kiecka. Wykrycie błędu kon­ 53023. 30.10 1952. Stanisław Sulima. Zastosowanie rdzeni strukcyjnego zaworów sprężarek S2 X 200. mokrych zamiast suchych przy formowaniu belek bujakowych. 53084. 31.10 1952. Józef Golonka. Skonstruowanie urzą­ 53024. 30.10. 1952. Edward Pomianowski. Wykonanie dzenia do wyciągu gazów w laboratorium. przyrządu do spawania odpowietrzających rurek do łożysk. 53085. 31.10 1952. Wilhelm Rzepczyk. Zmiana konstrukcji 53027. 30.10 1952. W iktor W oldanowski. Zaprojektowa­ noży do cięcia prętów profilowych i płaskowników. nie ulepszonego stołu do nożyc elektrycznych. 53086. 31.10 1952. Feliks Ludwig. Skonstruowanie przy­ 53028. 30.10 1952. Zdzisław D ragański. Regeneracja rządu pomocniczego do cięcia krótkich prętów metalowych srebra z ługów posrebrzalnych. na nożycach profilowych. 53029. 30.10 1952. Edward Przybyła. W ykonanie przyrzą­ 53087. 31.10 1952. Bolesław Konsek. Przekonstruowanie du do obróbki tulejek do łańcucha przenośnika zgrzebłowego. narzędzia do dziurkowania i obcinania na wymiar wkładki 53030. 30.10 1952. Engelbert Mierzowski. Zastosowanie wojłokowej do zbiorników L. B. stojaka pomocniczego do ręcznego wypalania różnych części. 53088. 31.10 1952. Konrad Kroczek. Zastąpienie cynowa­ 53046. 30.10 1952. Franciszek Pełka. W ykonanie przyrzą­ nia cynkowaniem przy produkcji latarń morskich. dów do wyrobu podkładek pod śruby do rynien. 53094. 31.10 1952. Roman Wożniacki. Zmiana konstrukcji 53050, 53051. 31.10 1952. Edward Batowski i Jan Bożek. głowicy dilatometru „Chavenarda“. Zaprojektowanie przyrządu zapewniającego współśrodkowość 53095—53097. 31.10 1952. M. Dul, Jan W olanin i Antoni gwintu przy gwintowaniu narzynką lub gwintownikiem na Dziedzic. Skonstruowanie miarkownika do wody przy mie­ tokarce. szarce mas formierskich. 53052. 31.10 1952. Julian Królikowski. U stalenie sposobu 53098. 31.10 1952. Jan W olanin. Zastosow anie łożyska renowacji zużytej części wykrojnika do- wycinania otworów kulkowego do mieszarki „Simpson“. w nożykach do golenia. 53099, 53100. 31.10 1952. Antoni Szreter i Jerzy K as­ 53053. 31.10 1952. Benon Tyrakowski. Zaprojektowanie przycki. Skonstruowanie przyrządu do wytłaczania szyjek urządzenia, umożliwiającego szybką wymianę zmianowych kołnierzy na prasie hydraulicznej. kół tokarki. 53103. 31.10 1952. Eugeniusz Stanik. Zastosowanie kła 53054. 53055. 31.10 1952. Franciszek Formella i Jan Śliw­ obrotowego na łożysku igłowym. ka. Skonstruowanie urządzenia do mechanicznego doszlifowy- 53104, 53105. 31.10 1952. W aldem ar Banaszkiewicz i Ry­ wania dławic. szard Kłos. Skonstruowanie przyrządu do strugania łóż to­ 53056, 53057. 31.10 1952. Stanisław Królikowski i Edward karskich. Modrowski. Skonstruowanie oprawy wodzika do ostrzenia 53106. 31.10 1952. Jadw iga Kurpanik. S konstruow anie rozwiertaków o linii śrubowej. przyrządu do czyszczenia elektrody węglowej spawarki. 53058-53060. 31.10 1952. Wiktor Włoch, Edward Modrow­ 53107. 31.10 1952. Zdzisław Biczysko. Zmiana konstrukcji ski i Stanisław Królikowski. Skonstruowanie przyrządu do tarczy obrotowo-dociskowej obrabiarki do planowania. zaokrąglania zębów przesuwnych kół zębatych. 53108. 53109. 31.10 1952. Jan Potyka i Jan Fuks. Częś­ 53061. 31.10 1952. Bernard Konieczny. Zastosowanie stel- ciowe zmechanizowanie procesu produkcji form „Steinmetz“ litu do wykonywania płytek skrawających noży tokarskich i wyeliminowanie drutu z ich obrzeża. i innych. 53110. 31.10 1952. Stefan Trunk. Przystosow anie ucinarki 53062. 31.10 1952. Witold Starzewski. Częściowe zastą­ do cięcia bednarki o wymiarach 25 X 5 mm. pienie prześwietlania linii przez ulepszony pomiar struną. 53111. 31.10 1952. Stanisław Pasamonik. Wykonywanie 53063—53065. 31.10 1952. Franciszek Kociniewski, Bole­ z dwóch części nagłowników do nitownicy hydraulicznej. sław Przybylski i Waldemar Grodzki. Przystosowanie i czę­ 53115. 31.10 1952. Stanisław Marczak. Zastosowanie noża ściowa przeróbka prasy do gięcia wręgów. cyrklowego do wycinania otworów o średnicy 40-200 mm. 53066, 53067. 31.10 1952. Jerzy Wojciechowski i Leon 53116. 31.10 1952. Ju lian Skrzypczak. Skonstruow anie Czerwiński. Skonstruowanie szablonów do szybszego i do­ maszynki do gwintowania. kładnego obrabiania śrub napędowych do nowych jednostek 53118. 31.10 1952. Władysław Bochenek. Wykonanie ma­ pływających. trycy do odkuwania babki do klepania kos. 53068, 53069. 31.10 1952. M arian Szary i Leon Czapnik. 53119. 31.10 1952. Edward Dorynko. Zastosowanie ma­ Zastosowanie szybkobieżnego silnika elektrycznego do szlifo­ trycy do gięcia klamer do drabin malarskich. wania precyzyjnych noży do gwintowania. 53120. 53121. 31.10 1952. Józef B aner i Roman Gabler. 53070. 31.10 1952. Leonard Ludwig. Skonstruow anie przy­ Zmechanizowanie produkcji blach do ciast. rządu do spawania obrzeży zestawów kół wagonów wąskoto­ 53122. 31.10 1952. Adolf Hahn. Wykonanie dwóch szlifie­ rowych. rek do szlifowania naczyń aluminiowych. 53071. 31.10 1952. Leonard, Ludwig. Skonstruow anie przy­ 53123. 31.10 1952. Roman Gabler. Wykonanie narzędzia rządu do spawania łańcuchów sprzęgłowych do wózków ko­ do prasy do produkcji uchwytów do wanienek. palnianych. 53124. 31.10 1952. Rom an Gabler. Zmiana usztyw nienia 53072. 31.10 1952. Antoni Szaton. Zastosowanie rucho­ wanienek. mego stołu spawarskiego. 53125. 31.10 1952. Roman Gabler. Wykonanie narzędzia 53073. 31.10 1952. Piotr Blimer. Skonstruowanie przyrzą­ do felcowania wanienek i cebrzyków. du do strugania drążków Stg 14. 53126. 31.10 1952. Ignacy Lecher. Zastosow anie specjal­ 53074. 31.10 1952. Michał Gierwazik. Skonstruowanie nych rolek, umożliwiających maszynowe zamykanie den wa­ przyrządu do oczyszczania taśmy stalowej przed perforowa­ nienek. niem. 53127. 31.10 1952. Józef Baner. Zastosowanie do produkcji 53076. 31.10 1952. Józef Golonka. W ykonanie osłon szkla­ reflektorów latarkowych narzędzia do wytłaczania. nych między tokarkami, zabezpieczających przed odpryskiwa- 53130. 31.10 1952. M arian Kielak. Zastosowanie dodatko­ niem wiórów. wego ręcznego posuwu głowicy agregatu EAF. Wiad. Urz. Pat. — 2 186 WIADOMOŚCI URZĘDU PATENTOWEGO Nr 2/1953

53131. 31.10 1952. Józef Cieślicki. W yeliminowanie opera­ 53207. 3.11 1952. Karol Busz. Zastosowanie przyrządu cji lutowania i łączenia za pomocą kołków przy obróbce kół przesuwnego do wiercenia otworów w wieszaku sprzęgu kole­ zębatych FML-804. jowego. 53142—53144. 3 1.10 1952. Edward Sałek, Alfred M aterek 53208. 3.11 1952. Alojzy Zloch. Zastosowanie przyrządu i Bolesław Piątek. Zmiana urządzenia do prostowania zbior­ do wykorzystania krótkich wierteł przy wierceniu pierścieni nika do paliwa. z uchem i bez ucha przez jedną ściankę. 53145, 53146. 31.10 1952. Jan Meus i Stanisław Wilkoński. 53212. 3.11 1952. Konstanty Brączkowski. W ykonanie Wykorzystanie odpadków blachy powstałych przy produkcji wiertarki ściennej do wiercenia otworów w blasze o dużej N.20.31.01 do wyrobu części N.20.33.12. szerokości. 53147. 31.10 1952. Franciszek Dziubiński. Zaprojektowa­ 53213. 3.11 1952. Sylwester M idak. Ulepszenie rysunków nie filtru, neutralizującego pył wyciągany ekshaustorem z pia­ sprawdzianów i racjonalnej gospodarki sprawdzianami. skownicy. 53214—53217. 3.11 1952. Stanisław M atrulak, Stefan Ko­ 53148. 31.10 1952. Jan Bęben. Przyspieszenie produkcji walczyk, Julian Chałaciński i Władysław Piwowarski. Wyko­ opraw do - dłut i młotków górniczych. nanie wkładki do gięcia profili szoferki samochodu „Star 20“. 53154, 53155. 31.10 1952. Jan Pawliczek i Ludwik Jaszek. 53218. 3.11 1952. M irosław Świercz. W ykonanie uchwy­ Zmiana modelu do odlewania pokryw przekładni „Pancer“. tów do zespołowego frezowania zawias samochodu „Stir 53156. 31.10 1952. Józef Prokopowicz. W ykonanie uchwy­ 20“. tu do podnoszenia ciężkich wlewków za pomocą dźwigni. 53224, 53225. 5.11 1952. Emil Widuch i Stanisław G aź- 53157. 31.10 1952. Feliks Moskal. Wykonanie osłony do dzik. Zastosowanie specjalnego zaworu w przewodach wody nożyc gilotynowych. chłodzącej w celu odprowadzania pary. 53158. 31.10 1952. Jan Kurpiński. Przystosowanie do pro­ 53226, 52327. 5.11 1952. Ryszard Rolnik i Stanisław Ko­ dukcji zużytych noży. nieczny. Zastosowanie nowego sposobu zgrzewania elektrycz­ 53159. 31.10 1952. Józef Koch. Przerobienie starych zaw o­ nego półpanewek za pomocą elektrody koksowej do obróbki rów na wysokoprężne. na tokarce. 53160. 31.10 1952. Józef Mordka. Wykonanie klucza do 53228. 5.11 T952. Józef Zieliński. H artow anie części 4.2.1 wkręcania rur kotła płomienicowego. w chlorku baru w temperaturze 970°—980°C. 53164. 31.10 1952. Ludwik Mazurek. Przyspawanie p ia­ 53229. 5.11 1952. M arta Klimek. Zm iana liczby śrub skowników do ramy, uniemożliwiających obracanie się łbów w osłonach pokryw cylindrów parowych. śrub przy dokręcaniu nakrętek. 53230. 5.11 1952. Paweł Mercik. Skonstruow anie przyrzą­ 53166. 31.10 1952. Stanisław Posyłek. Przerobienie in­ du do umocowania uchwytu samocentrującego na stole dłu­ stalacji regulatora szybkości przy nawijarce w oddziale cyn­ townicy. kowni. 53231. 5.11 1952. Franciszek Kukuła. Skonstruow anie 53167, 53168. 31.10 1952. Stanisław Posyłek i Bolesław przyrządu do mocowania i frezowania wsporników piekarnika Trębacz. Zastosowanie przyrządu do zakładania spinaczy polowego. „Gryf“ do spinania pasów napędowych. 53232. 53233. 5.11 1952. Wilhem Pukocz i Jan Badura. 53169. 31.10 1952. Bronisław Papina. W ykonanie przy­ Zastosowanie wózka do przewożenia masy elektrodowej na rządu do cięcia blaszek o różnych wymiarach. górnym podeście pieca. 53173. 31.10 1952. W acław Załuga. Zastosowanie wózków 53252. 5.11 1952. Teofil Gabryelski. U łatwienie hartow a­ do ładowania i wyładowywania pieca lakierniczego. nia igieł do szarpaczy przez ogrzewanie ich w przyrządzie. 53175. 3.11 1952. Jerzy Bieniek. Wyeliminowanie 4-ch 53265. 5.11 1952. M arian Bobek. W ykonanie narzynek do wkrętów w reflektorze lotniczym. gwinciarki. 53176. 3.11 1952. Kazimierz Grygiel. W ykonanie narzę­ 53267. 5.11 1952. M arian Lankau. Zastosowanie przenoś­ dzia z wymiennym wytłocznikiem do wykrawania łapek do nika taśmowego do transportu węgla do kotłowni. wiader. 53268. 5.11 1952. Józef Nowak. N apraw a wału sprężarki 53177. 3.11 1952. Stanisław Kulbicki. Znormalizowanie „Demag“. śrub do mocowania wytłoczników oraz śrub zaciskowych do 53291. 5.11 1952. Franciszek Odoj. Zabezpieczenie trzona śruby regulującej przy wszystkich prasach zakładu. do wypychania sprzęgła w lokomotywie Diesla. 53292. 5.11 1952. Mieczysław Sikora. Zm iana konstrukcji 53178. 3.11 1952. Tadeusz Krajewski. W ykonanie przy­ rolki napinającej do napędu taśmowego. rządu do wyrobu uchwytów do pojemników aluminiowych za 53297. 6.11 1952. Jan Szymaniak. Zastosowanie osłon do jednym naciskiem prasy. szlifierek wraz z odprowadzeniem wiórów do pochłaniacza. 53179. 3.11 1952. Zbigniew Brzostowski. Zmiana m ate­ 53298. 6.11 1952. Jan Szymaniak. Zastosowanie urządze­ riału pręta według rysunku nr 227 szlifierki do wieloklinów nia do wygniatania miseczek z acetylocelulozy. typu S.A.T. 53299. 6.11 1952. Jan Szymaniak. Zastosowanie stopnio­ 53183—53186. 3.11 1952. Leon Seman, Karol Chwastek, wego zmniejszania twardości matrycy do wycinania pier­ Józef Kozioł i Jerzy Lipowczan. Przekonstruowanie śruby mo- ścieni. -cującej dolną i górną część szaboty młota parowego. 53300. 6.11 1952. Jan Szymaniak. W ykonanie nożyczek 53187. 3.11 1952. Ludwik Paszek. Wykonanie przyrządu do skośnego przecinania podkładek. do równoczesnego frezowania 5 sztuk korpusów sanek hamul­ 53301. 6.11 1952. Tadeusz Anulewicz. Zm iana w ym iaru cowych. materiału do wyrobu boków części GS-2 z 25 mm na 19 mm 53188, 53189. 3.11 1952. G ustaw Gawłowski i Paweł (tarcica sosnowa kl. III). Szczepański. Zmiana technologii procesu kucia zwrotnic. 53302. 6.11 1952. Jan Lesiński. Zastosowanie specjalnej 53190. 3.11 1952. Jerzy Czyż. W ykonanie przyrządu do ochrony freza frezarek poziomych. gięcia, dziurkowania i obcinania wyłączników „Demag“. 53303. 6.11 1952. Edward Przybyła. Zmiana sposobu ob­ 53192. 3.11 1952. Józef Janeczko. W ykorzystanie odpad­ róbki zabieraczy do powietrznych zapychaczy wozów. ków przy produkcji kół talerzowych do wyrobu zapadek sprzę­ gła Kom. 804/4. 53304. 6.11 1952. Edward Przybyła. Zmiana sposobu wy­ konywania rowków w podkładkach do silnika M.T. 15. 53193. 3.11 1952. Rudolf Konieczny. W ykorzystanie zuży­ tego trzona młota parowego 800 kg. 53306. 6.11 1952. Jerzy Kijas. Zastosowanie rolki zapo­ biegającej wycieraniu dławicy przez tłoczysko przy n apę- 53194. 53195. 3.11 1952. Józef Kozieł i Rudolf Cholewa. dach MDE. Zastosowanie wybijania resztek trzonów z tłoków zamiast ich 53307. 6.11 1952 Robert Stein. Polepszenie Konstrukcji wytaczania. kurka hamulcowego parowozu typu „Ferrum“. 53196,53197. 3.11,1952. Jan Mider i Ludwik Paszek. Wy­ 53308. 6.11 1952. Jan Plawke. W ykonanie głowicy stru ­ konanie przyrządu do cięcia na frezarce nasad biegunowych. garki do dłutowania rowków klinowych. 53198, 53199. 3.11 1952. Jerzy Małysz i Piotr Michajłyk. 53317, 53318. 6.11 1952. Ludwik Hlond i Antoni Kacz­ Wyeliminowanie wstępnego kucia przy produkcji zatrzasków marek. Wykonanie młyna kulowego do rozdrabniania węgla Kom. 15/40 i 15/42. na pył węglowy, potrzebny do wyrobu masy formierskiej. 53202. 3.11 1952. Bonifacy Górniok. Wyeliminowanie 53320—53324. 6.11 1952. Franciszek Buszman, W acław wstępnego kucia przy wyrobie wałka skrzynki biegów Kom. Stróżycki, Jerzy Mikszik, Paweł Grzyska i Jan Kłak. Zastoso­ 181/3. wanie przyrządu do szlifowania łubków wewnętrznych łańcu­ 53203—53205. 3.11 1952. Leon Stępowski, Alojzy Stępow- cha PZL-2-15. ski i Alojzy Zloch. Wyzyskanie zużytych wkładek matryco­ 53329. 6.11 1952. Marian Skałka. Zastosowanie mieszal­ wych do wyrobu pedałów rowerowych i wykonania matryc nika do mieszania grafitu z wodą za pomocą sprężonego po­ do wyrobu nakrętek kotwicznych. wietrza. 53206. 3.11 1952. Alojzy Zloch. Odkucie prętów o odpo­ 53335. 6.11 1952. Feliks W ojniarski. Dokonanie zmiany wiednim profilu, dających po przesunięciu żądaną odkuwkę. konstrukcji napędu ostrzarki przez zainstalowanie silnika Nr 2/1953 WIADOMOŚCI URZĘDU PATENTOWEGO 187 elektrycznego na kolumience maszyny i sprzęgnięcie go 53446. 7.11 1952. Tadeusz Kołodziejczyk. U spraw nienie pasem klinowym z jej wrzecionem. sposobu osadzania wrzecion stalowych na wałach pralniczych, 53337. 6.11 1952. B ernard Nowak. W ykonanie hamulca eliminującego pracę ręczną i zwiększającego bezpieczeństwo ręcznego do piły taśmowej w celu szybkiego zatrzymania jej pracy. po zerwaniu się taśmy. 53453. 8.11 1952. B ronisław Perka. Z astosow anie nowego 53338. 6.11 1952. Ginter Małek. U lepszenie konstrukcji sposobu wyginania rurek manometrów. dachu piaskownicy typu „Gutmann“, umożliwiające załado­ 53457. 8.11 1952. Julian Zabiegło. W yrem ontow anie wanie jej odlewami za pomocą suwnicy. przeznaczonej na złom obrabiarki i przerobienie jej na napęd 53340. 6.11 1952. Jan Przybył. W zmocnienie uszczelek indywidualny. klingerytowych do silników spalinowych przez okucie blachą 53458. 8.11 1952. W acław Tarnaw ski. Zastąpienie kątow­ miedzianą. ników żelaznych ołowianymi przy włókienniczych maszynach 53343. 6.11 1952. Franciszek Turzyński. W ykonanie koń­ angielskich. cówki wrzeciona szlifierki do szlifowania tulejek. 53463. 8.11 1952. Rudolf Jarosz. Zm iana konstrukcji 53345. 6.11 1952. Franciszek Bojda. W ykonanie przyrzą­ trzpienia osi, wyrzutnika i podpórki sprzęgła przyrządu do du do gięcia blach do uszczelnień labiryntowych. zwijania sprężynek. 53346. 6.11 1952. E rnest Stasz. Zastosowanie regulatora 53464. 8.11 1952. Edw ard Sm oter. W ykonanie przy szli­ wydajności przy kompresorach. fierce do szlifowania na okrągło przyrządu do profilowania tarcz szlifierskich na dowolne promienie wklęsłe i wypukłe. 53349. 6.11 1952. Jan M arczyński. Zm iana sposobu szli­ 53465. 8.11 1952. Edw ard Smoter. W ykonanie przyrzą­ fowania otworów w korbowodach silnika „Ford V8“. du — podstawki mocującej do szlifowania kątowników i linii 53353. 6.11.1952. Marian Piontek. Zastosowanie klucza do włosowych. ściągania i wciągania nakrętki nawrotnicy parowozów Ty—45. 53466. 8.11 1952. Stefan Frosztęga. Zaprojektow anie 53355. 6.11 1952. Jan Szymaniak. W ykonanie spraw dzia­ zmiany mosiądzu na stal przy wyrobie nakrętek do zasuw nów do puszek. owalnych i płaskich. 53356. 6.11 1952. Jan Szymaniak. W ykonanie przecinaka 53467. 8.11 1952. Stefan Grudziński. W ykonanie oprawki- ręcznego do przecinania taśmy. uchwytu do szlifowania noży specjalnych. 53357. 6.11 1952. Jan Szymaniak. Połączenie dwóch ope­ 53472. 8.11 1952. Zygm unt B adoń. Skonstruow anie racji przy wykonywaniu miseczek. trzpienia do gwintowania na gwinciarce łączników HWC, 53362. 6.11 1952. Stanisław Szulc. Zastosowanie odpad­ CWC i KN. ków skórzanych do wkładek przy sprzęgłach silnikowych. 53365. 6.11 1952. Jan Gradowski. Zastosowanie tulei 53473. 8.11 1952. Z ygm unt Badoń. Z aprojektow anie zmia­ ochronnej na wale pompy odśrodkowej. ny konstrukcji przesuwacza w celu ułatwienia obróbki. 53368. 6.11 1952. Leonard Kąkol. Zm iana obróbki pryz­ 53474. 8.11 1952. Stanisław P ałasz. W yeliminowanie matów MK-4. pierścieni oporowych przy suportach tokarek karuzelowych. 53369. 6.11 1952. Dionizy Kacprzak. Zastosowanie sta ­ 53475. 8.11 1952. Stanisław Pałasz. W yelim inowanie ope­ łych kołnierzy ołowianych na przewodach ołowianych przy racji frezowania czworoboku łba śruby mocującej górny su- pompach „Kestnera“. port tokarki karuzelowej. 53372. 6.11 1952. Inż. Antoni Lipiński. Zużytkowanie m a­ 53476. 8.11 1952. Stanisław Paszek. W ykorzystanie odle­ teriału zastępczego na wykonanie wrzecion do elektrowirówek. wów przeznaczonych na złom przy produkcji karuzelówek. 53477. 8.11 1952. M arian Jasiński. W yelim inowanie na­ 53374. 6.11 1952. Jan Szymaniak. Przekonstruow anie krętek i zastosowanie dwóch pierścieni zabezpieczających przyrządu do cięcia drutu. przed zanieczyszczeniem łożysk tylnego wrzeciona wyta­ 53375. 6.11 1952. Jan Szymaniak. Rekonstrukcja matrycy czarki model HWC. do wykonywania miseczek moletowanych. 53376. 6.11 1952. Jan Szymaniak. Zastosowanie obcinaka 53478. 8.11 1952. Jan Siejak. W ykorzystanie do produkcji wrzecionowego do obcinania miseczek. materiału odpadkowego. 53379. 6.11 1952. Bernard Majewski. Zastosowanie przy­ 53479. 8.11 1952. S tanisław Zwierzchowski. Z m iana wy­ rządu do prostowania żelaznych słupków wagonowych. miaru w konstrukcji w celu umożliwienia stosowania normal­ 53380. 6.11 1952. Bronisław Piotrowski. W montowanie nych frezów. dodatkowego łożyska oporowego na tokarce „Twerdy“. 53480. 8.11 1952. Henryk Koszuta. Zastosowanie szlifowa­ 53385. 6.11 1952. W acław Kostrycki. Zastosowanie wspor­ nia jednocześnie kilku kół zębatych na jednym trzpieniu. nika przeciwdrganiowego przy rusztowaniu suportu do prze­ 53481. 8.11 1952. Antoni Białecki. Z astosow anie przy taczania pierścieni ślizgowych generatora. ustawianiu pras dźwigni dwuramiennej i suwnicy. 53387. 6.11 1952. Henryk Sterczyk. Renowacja wytłoczni- 53482. 8.11 1952. Edw ard Rydzewski. W ykonanie przyrzą­ ków do skrawędzania śrub do rynien przez natopienie wyła­du wiertarskiego do wiercenia otworów w sprzęgu oarowo- manej części. zu TKt-48 i ER. 53388. 6.11 1952. Stanisław Cora. W ykonanie czasz do 53483. 8.11 1952. Andrzej Turostowski. U spraw nienie osłony filtrów z odpadków den kotłowych. działania przełącznika kierunku obrotów wiertarki kolum­ 53389. 6.11 1952. Józef M igda. Zastosowanie dodatkowej nowej. podkładki do prowadzenia narzędzia przy wierceniu blach 53484. 8.11 1952. Jan Strzykała. Z astosow anie do grza­ pod kątem. nia nitów pieca gazowego zamiast dotychczasowego ku- 53391—53393. 6.11 1952. Tomasz Kaliński, Stanisław ziennego. Bedryjowski i Jarosław Korzeniowski. Zastosowanie ścierni­ 53485. 8.11 1952. W ładysław Kolasiński. U spraw nienie wa z odpadków tarcz szlifierskich do czyszczenia nadlewów. chłodzenia głowicy sprężarki. 53394. 6.11 1952. Tomasz Kaliński. Zastosowanie urządze­ 53486. 8.11 1952. Jan Blum reder, Skrócenie otw oru wie- nia do wytłaczania numerków. loklina koła zębatego w celu umożliwienia wykonania go 53398, 53399. 6.11 1952. M ieczysław Kozioł i Jan Faiks. przez przeciąganie bez wstępnego dłutowania. Zastosowanie starej zużytej tokarki jako frezarki do gwinto­ 53487. 8.11 1952. Z ygm unt K rzyżostaniak. Z m iana kon­ wania. strukcyjna i technologiczna wykonania zacisków do auto­ 53400. 6.11 1952. Jerzy Miszewski. Zm iana sposobu wy­ matu. konywania główek pokręteł imadeł. 53488. 8.11 1952. Wojciech Paź. Wykorzystanie do bie­ 53416. 6.11 1952. G erard Sarna. Zastosowanie łożysk żącej produkcji części parowozowych, pozostałych z poprzed­ kulkowych zamiast tulei brązowej w tokarce. nich typów parowozów, przeznaczonych na złom. 53417. 6.11 1952. Zygmunt Perużyński. W ykonanie pro­ 53489. 8.11 1952. M aksym ilian W alkowiak. Zastosow anie wizorycznego urządzenia do odpuszczania stali. zmiany technologii wykonania części Wr. 1,5—320,2. 53419—53421. 6.11 1952. Jan Heczko, Michał Szepes 53490. 8.11 1952. Władysław Matuszak. Wykonanie i Stanisław Michalik. Dokonanie zmiany konstrukcji regula­ tora sprężarki. uchwytu do zawieszania przeciągaczy z wycięciem podłużnym. 53422. 6. 11 1952. N orbert Relich. Zmiana sposobu zam o­ 53491. 8.11 1952. Szczepan Kostuj. Zastosowanie tulejki cowania kół zębatych pionowej gwinciarki 5-wrzecionowej. rozciętej do wytaczania w sprężynie otworu o średnicy 16 mm. 53428, 53429. 6.11 1952. Józef B azler i Stefan Stolarski. 53492. 8.11 1952. Stanisław Zwierzchowski. Przerobienie Zwiększenie wytrzymałości pasów hamulcowych. oprawek zabierakowych do frezów walcowo-czołowych. 53432, 53433. 6.11 1952. Jan Ziętara i Stefan Galiński. 53493. 8.11 1952. Gerard Standar. Zastąpienie freza pal­ Dokonanie renowacji gniazda zaworu wysokoprężnego. cowego frezem tarczowym w celu przyśpieszenia i ułatwie­ 53445. 7.11 1952. Bronisław Nawrocki. Zastosowanie nia obróbki. przyrządu, umożliwiającego toczenie wałka folującego maszy­ 53494. 8.11 1952. Bogdan Najderek. Zm niejszenie liczby ny bez jej demontażu. wkrętów zabezpieczających wałki „Fula“. 188 WIADOMOŚCI URZĘDU PATENTOWEGO Nr 2/1953

53496. 8.11.1952. Władysław Kolasiński. Zaprojektowanie 53595, 53596. 10.11 1952. Hipolit Obrębalski i Stanistaw receptury i sposobu wykonania specjalnego smaru do kur­ Mikołajewski. Zastosowanie i przeróbka noży zwykłych na ków parowych, gazowych, powietrznych i wodnych. specjalne „Germania“. 53497. 8.11 1952. Franciszek Kolasiński. Zmodernizowa- 53599—53601. 10.11 1952. W ładysław Klimowicz, Fran­ nie pierścieni tłokowych sprężarek powietrznych. ciszek Baran i Alfons Jankowski. Opracowanie konstrukcyjne 53498. 8.11 1952. Dionizy Włodarczyk. Zmiana materiału i wykonanie narzędzia do wiórkowania kół zębatych rozrządu elementów ciernych hamulca talerzowego maszyn „Demag“. 53602, 53603. 10.11 1952. Antoni Stankiewicz i Mieczy­ 53499. 8.11 1952. Zenon Szymanowski. Zmiana konstruk­ sław Karykowski. Wykorzystanie do produkcji mało używa­ cyjna piasty koła zębatego w celu ułatwienia jej wykonania. nych śrub 53N8-32 po odpowiednim ich przystosowaniu. 53500. 8.11 1 952. Antoni W endziński. Wyeliminowanie 53604, 53605. 10.11 1952. Leon Rymarczyk i Bolesław wykonywania wiertnika przy wyrobie części Wr.2,5—8,013 Kowalski. Wyeliminowanie operacji wytaczania kołnierza jako zbędnego. o średnicy 334 mm. 53501. 8.11 1952. A. Wojciechowski. Zmniejszenie kosz­ 53606, 53607. 10.11 1952. Stanisław M azur i Leon Ry- tów naprawy przez przeróbkę mechanizmu do zmiany kierun- marczyk. Ulepszenie przyrządu maszyny M-51 w celu wy­ ku wciągania wagonów. eliminowania śrutowania otworu w pochwie A. 20. 27. 01. 53502. 8.11 1952. A. Wojciechowski. Dokonanie stabili­ 53610, 53611. 10.11 1952. W ładysław Lipa i M ichał We­ zacji podwozia przesuwnicy z platformą za pomocą drążków. sołowski. Wyeliminowanie operacji wyważania tarcz ciernych 53503. 8.11 1952. Stefan Kusztelski. Zastąpienie połącze­ sprzęgła. nia opaski złączeniowej przez nitowanie spawaniem pun­ 53614—53616. 10.11 1952. Stanisław Drobnik, Antoni ktowym. Kaizer i Wincenty Adamski. Wykonanie wózków — regałów 53504. 8.11 1952. Bronisław Adamski. Zmiana kształtu do przewożenia półek bagażowych, półek odchylnych i sie­ śruby fundamentowej obrabiarki „Fula“ tak, aby służyła jed­ dzeń polakierowanych. nocześnie jako śruba transportowa. 53617, 53618. 10.11 1952. Franciszek K ornat i A. Grze­ 53512. 8.11 1952. Józef Kahrik. Ulepszenie noża do wyci­ gorzewski. Zainstalowanie oddzielnych punktów świetlnych nania otworów podłużnych w profilach okiennych. zasilanych z baterii akumulatorów z przełącznikiem samo­ 53513. 8.11 1952. Franciszek Luciński. Zastosowanie klu­ czynnym. cza pneumatycznego do wkręcania śrub do płytek regula­ 53619, 53620. 10.11 1952. Stanisław Szymkowiak i Stefan cyjnych. Turkowski. Opracowanie zmiany planów operacyjnych. 53514. 8.11 1952. M arian Miśkiewicz. Wyeliminowanie 53621, 53622. 10.11 1952. Józef Dębski i Czesław Micha­ operacji gradowania wałków pedałów przed ich szlifowaniem. łek. Zastosowanie do lutowania kolb ogrzewanych gazem 53515. 8.11.1952. Stefan Wiarkowski. Zmiana konstrukcji świetlnym. palca rozdzielacza. 53623, 53624. 10.11 1952. Jan Śliwa i Stanisław Lisiecki. 53516. 8.11 1952. Józef Szafraniec. Zrekonstruowanie Polepszenie napędu tokarki przez zastosowanie napinacza wpustek samochodowych. łańcucha segmentowego. 53517. 8.11 1952. Kazimierz-Pytlak. Wykonanie przyrzą­ 53625, 53626. 10.11 1952. Stanisław K ałużny i Antoni du do zginania ramienia kątownika do zawieszania sprężyn.Bzdręga. Wykonanie z posiadanych w magazynie materiałów 53528. 8.11 1952. Mieczysław Karykowski. Wykorzystanie zastępczej instalacji baterii bidetowej. pozostających w magazynie nakrętek 10N16, do produkcji po 53630, 53631. 10.11 1952. Teodor Jagodziński i Jan S ta­ odpowiednim ich przystosowaniu. siak. Przekonstruowanie trzytonowej wagi na pięciotonową 53529. 8.11 1952. Edward Puculek. Zastosowanie gwinto­ wagę wozową. wania części A.20.31.83a na rolownicy. 53632, 53633. 10.11 1952. Henryk Dobrowolski i Zygmunt 53530. 8.11 1952. Stanisław Słowik. Zmiana sposobu za­ Adamski. Dokonanie przeróbki tokarki do planowania tulei. mocowania sworznia kulowego przy przecinaniu tarczą szli­ 53652—53657. 10.11 1952. Henryk Drozdek, Lucjan Rak, fierską. Antoni Jędrasiński, Henryk Nierychło, Alfred Szenk i Wła­ 53531. 8.11 1952. M arian Stachera. Zastąpienie ręcznej dysław Kokoszka. Zmiana konstrukcji cylindra zapychacza obróbki strzemienia szklanki przegubu obróbką maszynową. wozów kopalnianych. 53540. 8.11 1952. Jan Bonk. Ulepszenie płomienicy kotła 53664—53667. 10.11 1952. Henryk Gula, Jan Szymaniak, parowego. Henryk Papiński i Jan Świerk. Zmechanizowanie obróbki 53550. 8.11 1952. Jan Stróżyk. Wykonanie hamulca tyl­ za pomocą walców odbierających. nych kół wózków peronowych czterokołowych. 53670—53672. 10.11 1952. Stefan Garbacz, Edw ard Szczy­ 53560. 8.11 1952. Henryk Borzęcki. Zmiana sposobu wy­ gieł i Józef Chruścik. Zastosowanie indywidualnego napędu konywania pierścieni ebonitowych do pomp okrętowych. wgłębiarek. 53561. 8.11 1952. Edward Surdykowski. Wykonanie przy­ 53676. 10.11 1952. Jarosław Kulibaba. Zastosow anie cię­ rządu do ostrzenia gwintowników i narzynek za pomocą wier­ cia zapadek za pomocą specjalnego wykrojnika zamiast cięcia tarki ręcznej. na frezarce. 53562. 8.11 1952. Marta Klimek. Zmiana znaków obróbki 53677. 11.11 1952. Stanisław Brzeziński. W ykonanie przy­ • podstawy silnika pras mimośrodowych PMS-25 X 160—07 rządu do szlifowania uszczelek gumowych do uszczelniania poz. A, B, C, D. rurek skraplacza. 53563. 8.11 1952. M arian Lesiak. Zmiana materiału pły­ 53681. 11.11 1952. Feliks Wróbel. Skonstruow anie urzą­ tek wentylowych zaworów pomp okrętowych „Duplex“ dzenia do kontroli działania hamulców w przyczepach i „Simplex“ ze stali nierdzewnej KAWm na brąz AB-1032. „Viberti“. 53565. 8.11 1952. Franciszek Kukułka. Zastosowanie pły­ 53682. 11.11 1952. Tadeusz Katarzyna. Skonstruowanie ty wiertarskiej do wiercenia otworów w piastach kół pie­ przyrządu do frezowania gniazd zaworowych. karników. 53684. 11.11 1952. W iktor Borszcz. Zastosowanie specjal­ 53567. 8.11 1952. Henryk Korzuszek. Zmiana planu ob­ nej płytki do obcinania nitów za pomocą nożyc ręcznych. róbki ebonitowych pierścieni uszczelniających pomp okręto­ 53685. 11.11 1952. Stanisław Szenkiel. Skonstruowanie wych typu-„Duplex“. przyrządu do gięcia blach. 53568,. 8.11 1952. Herbert Gołąbek. Zmiana planu opera­ 53686. 11.11 1952. Ryszard Cenzarek. Skonstruowanie cyjnego obróbki drążków prowadniczych pomp okrętowych uniwersalnego przyrządu do mocowania kół przy nacinaniu cyrkulacyjnych. rowków klinowych w piastach na strugarkach poprzecznych. 53578—53581. 8.11 1952. Aleksander Szmidt, Hieronim 53694, 53695. 11.11 1952. Antoni Trepka i Józef Jesionek. Królikowski, Jerzy Ploszajski i Ryszard Krukiewicz. Prze­ Skonstruowanie i wykonanie przyrządu do gięcia trzonków niesienie produkcji śruby regulującej C.45.30.16 z rewolwę- noży tokarskich. rówki na automat. 53696—53698. 11.11 1952. Karol Miglus, W itold Sokołow­ 53582, 53583. 8.11 1952. Jerzy Garusiński i Edward Klim­ ski i Józef Jesionek. Zastosowanie wycinania rowków czak. Skonstruowanie dwóch operacji obróbczych przy obróbce w segmentach dwoma piłkami i zmiana konstrukcji piłki do części gaźnika G .16.01.24 i rozpylacza. nacinania rowków. 53584—53587. 10.11 1952. Aleksander Szmidt, Hieronim 53699. 11.11 1952. Paw eł Rybnicki. Zmiana sposobu obrób­ Królikowski, Jerzy Ploszajski i Ryszard Krukiewicz. Przeme- ki noży dwudzielnych. sienie obróbki śruby regulacyjnej C.45.30.22 z rewolwerówki 53700. 11.11 1952. Jerzy Złotoś. Skonstruow anie przyrzą­ na automat. du do szlifowania frezów. 53588,53589. 10.11 1952. Piotr Pękala i Kazimierz Grusz­ 53701. 11.11 1952. Ryszard Leboszka. W prowadzenie ka. Opracowanie metody i narzędzia do produkcji nakrętek zmiany w sposobie pakowania rdzeni magnesowych, wysyła­ ochronnych. nych do ocynkowania. 53593, 53594. 10.11 1952. Józef Sotowski i Kazimierz To- 53702—53709. 11.11 1952. Bronisław Terpiński, Józef biszewski. Zmiana konstrukcyjna sw orznia A.20.7.76 i śruby Kocielski, A. Roztowski, Antoni Baumel, Kazimierz Pom- wyciągowej A.20.17.85. powski, Tadeusz Migdal, Kazimierz Kowal i Stanisław Puk. Nr 2/1953 WIADOMOŚCI URZĘDU PATENTOWEGO. 189

Opracowanie nowej metody szybkościowego roztaczanie dłu­ 53791. 11,11 1952. Z ygm unt Niedbała. Zaprojektow anie gich otworów. specjalnego urządzenia do szlifowania obwodui boków pil 53710. 11.11 1952. Jerzy Ziembicki. Zastosowanie to k ar­ tarczowych po przynitowaniu nowych segmentów. ki do skręcania żelaza o średnicy od 8 do 20 mm. 53792. 11,11 1952. P iotr Ładno. Zm iana siatki do agre­ 53713. 11.11 1952. Jan Czubak. Skonstruowanie przyrzą­ gatu EAF rys. 138 przez zmniejszenie jej wymiarów. du pomocniczego do śrubokrętu. 53793. 11.11 1952. Józef Lewandowicz. W ykonanie i za­ 53714, 53715. 11.11 1952. Jan Witkowski i Józef Majew­ stosowanie przyrządu do oliwienia toru kolejki wiszącej. ski. Skonstruowanie przyrządu do gięcia piaskowników 53820. 11.11 1952. Jakub Cygan. O pracow anie ulepszo­ w różnych kierunkach. nego sposobu wykonywania maźnicy typu Pa—1. 53721. 11.11 1952. Tadeusz Patko. Skonstruowanie sztan- 53821. 11,11 1952. Jan Sosnowski. W ykonanie przyrządu cy do wycinania lamelek do krosien. do przepychania rurek i kanałów olejowych obrabiarek. 53724. 11.11 1952. W ładysław Hryniak. Skonstruow anie 53822. 11,11 1952. M arian Chałupczak. W ykonanie wen­ tokarki do przetaczania bębnów szarpakowych. tylatora z materiałów odpadkowych. 53725, 11.11 1952. W ładysław Hryniak. Skonstruow anie 53823, 53824. 11.11 1952. Józef Szczurek i H enryk Mróz. formy do centrowania bębnów wrzecionowych. Zastosowanie wkładki tnącej do noży „Pelsa“. 53726. 11.11 1952. Julian Łydka. Zmiana konstrukcji 53825. 11.11 1952. A leksander Simla. Zainstalow anie czepka 45 LB—96490 do ciągnika „Ursus“. urządzenia zabezpieczającego uruchamianie nożyc giloty­ 53727, 53728. 11.11 1952. Inż. Ambroży Homa i inż. F ra n ­ nowych. ciszek Czech. Zmiana procesu technologicznego produkcji 53826. 11,11 1952. H enryk Darmochwał. W ykonanie przy­ osłon sprzęgła. rządu do wiercenia otworów do klap dławików o średnicy 125. 53729. 11.11 1952. Stanisław Rezler. Skonstruowanie to ­ 53827—53829. 11.11 1952. Franciszek Pawlewicz, M arian karki przenośnej do przetaczania bębnów zgrzeblarek. Piesiewicz i Stefan Żelazny. Zmiana konstrukcji palników 53730. 11.11 1952. Stanisław Rezler. Skonstruowanie pieców gazowych do lutowania ram rowerowych. przyrządu do nawijania drutu na wałki szarpakowe zgrzeb- 53832. 11.11 1952. Józef Pysz. W ykonanie uchw ytu do larek. skrobaków. 53731. 11.11 1952. Piotr Bochenek. Renowacja starych 53834—53836. 11.11 1952. Jan Oczko, Leopold Łukaszek zużytych wrzecion cewkarek wątkowych. i Alojzy Herda. Zastosowanie noża kształtowego z płytką 53733. 11.11 1952. Feliks Rupiński. Skonstruowanie u rzą­ z węglików spiekanych zamiast noża krążkowego NN-23-1. dzenia do zawijania końcówek głównych piór resorowych. 53837—53840. 11.11 1952. Rudolf Cygonek, Józef Jonkisz, 53734. 11.11 1952. M ieczysław Sułek. Doszlifowanie czo­ Augustyn Mrowiec i Stanisław Sablik. Zmiana technologii pa wału korbowego w celu uszczelnienia oliwienia silnika produkcji sprawdzianów szczękowych. wozu marki „Thorncroft“. 53842. 11.11 1952. Teofil Rajski. Zastąpienie noża specjal­ 53740—53743. 11.11 1952. Stefan Swędzioł, inż. Franci­ nego nożem zwykłym przy dłutowaniu sprzęgieł ELK i ELKw. szek Czech, inż. Ambroży Homa i Władysław Głowacki 53851. 12.11 1952. Leopold Czajka. Zastosow anie noża do Zmiana procesu technologicznego produkcji osłon do regu­ wycinania na wiertarce dużych otworów w blasze. latora. 53853. 12.11 1952. W ładysław W asiluk. Zaprojektow anie 53744. 11.11 1952. Stanisław Jarosz. Zastosowanie łapa­ przyrządu nożowego do ostrzenia szpilek stalowych do łańcu­ cza piasku przy mieszarce mas rdzeniarskich. cha gąsienicowego parkieciarki podłużnej. 53752—53755. 11.11 1952. Inż. Czesław Gajdzik, inż. 53857. 12.11 1952. A ntoni Wilczek. Zaprojektow anie u rzą­ Ambroży Homa, inż. Zygmunt Jankowski i inż. Franciszek dzenia do podnoszenia ostrza noża strugarki przy jego ruchu Czech. Zmiana procesu technologicznego przy produkcji kub­ wstecznym. ków aluminiowych. 53860. 12.11 1952. Z ygm unt Słowik. Przerobienie starej 53756. . 11.11 1952. Stanisław Czeladzki. Zastosowanie tokarki na wytłaczarkę. przesklepień filarów w piecach tunelowych. 53868. 12.11 1952. H ieronim Kędzierski. Zastosow anie 53758—53760. 11.11 1952. Eugeniusz Bondarenko, Zyg­ ulepszonej skrzynki do prób zaworów paliwowych. munt Wyrzykowski i Jan Kamiński. Zastosowanie specjalnej 53869. 12.11 1952. W ładysław Gruk. W ykonanie przyrzą­ przystawki do pompki pneumatycznej przy nitowaniu blach du do frezowania zewnętrznych zębów pierścienia. obłych na B—32. 53870. 12.11 1952. A ndrzej Picheta. Z astąpienie łożysk 53761. 11.11 1952. Paweł Szewczyk. Zmiana konstrukcji brązowych żeliwnymi do osadzania zabieraków podkowiaków. końca świdra do wiertarek pneumatycznych typu „Moj“. 53871. 12.11 1952. Eugeniusz Gębicki. Z astosow anie klu­ 53763. 11.11 1952. Emanuel Kozioł. Zastosowanie okap- cza do wyciągania odpadków drutu przy produkcji na auto­ turzenia do kadzi, zabezpieczającego przekładnię ślimakową matach haceli krzyżowych. przez zalaniem żużlem. 53875. 12.11 1952. W ładysław Panasiuk. W ykonanie haka 53767. 11.11 1952. Edward Dutka. Skonstruowanie przy­ do zamykania baniek. rządu do frezowania zębów stożkowych kółka zębatego do 53883. 12.11 1952. H enryk Szpitza. Zmiana długości gw in­ regulacji szczęk hamulcowych. towników. 53768. 11.11 1952. Stanisław Paciorek. Skonstruowanie 53886—53889. 12.11 1952. Tadeusz Chucherko, Ju lian Osta- przyrządu do wyciągania sworzni zwrotnic napędu przed­chowski, Andrzej Dudek i Franciszek Matusik. Przerobienie niego przy samochodach „Ford-Canada“ i „Chevrolel- wiertła do wiertarki pneumatycznej z. wymiaru 38 mm na C anada“. 80 mm. 53769. 11.11 1952. Edward Dutka. Zastosowanie ściągi- 53890, 53891. 12.11 1952. Józef P tak i Ju lian Tobiasz. cza stalowego do ramion kierownicy samochodu marki Zastosowanie zastępczego sposobu nawęglania kół zębatych „Commer“. i innych elementów. 53770. 53771. 11.11 1952. Edw ard D utka i Stanisław M a­ 53892, 53893. 12.11 1952. Stanisław Gregorczyk i Tade­ linowski. Skonstruowanie uchwytu stopniowego do przetacza­ usz Zawada. Oznaczanie zawartości kobaltu w stalach i in­ nia bębnów hamulcowych. nych materiałach metodą miareczkowania potencjometrycz- 53772. 11.11 1952. Franciszek Skorupa. Skonstruowanie nego. uchwytu do elektrycznego spawania. 53894, 53895. 12.11 1952. Stanisław Gregorczyk i Tade­ usz Zawada. Oznaczanie zawartości chromu w stali metodą 53774. 11.11 1952. Włodzimierz Kolanko. Skonstruowanie nrareczkowania potencjometrycznego. matrycy do wytłaczania uchwytów wysokiego napięcia. 53896. 12.11 1952. Józef Pawlikowski. Skonstruowanie 53775. 11.11 1952. Włodzimierz Kolanko. Skonstruowanie przyrządu do wiercenia dysz smoczków parowych typu „Stru- matrycy do wykonywania wielokątnych łbów śrub. bego“. 53776. 11.11 1952. Jan Gomółka. Renowacja zużytych 53911, 53912. 12.11 1952. Stefan Zimoch i W ładysław matryc do tabletkarek uderzeniowych. Olechowski. Wykonanie lampek do oświetlenia wewnętrznej 53781. 11.11 1952. Józef Grzyb. Renowacja zużytych za­ powierzchni odlewów przy ich badaniu. worów paliwowych po przeszlifowaniu ich i po zmniejszeniu 53913. 12.11 1952. Tom asz Kaliński. U lepszenie narzędzia grubości. do wytłaczania znaków w przyrządzie do znakowania odle­ 53785. 11.11 1952. Stanisław Zając. W ykonanie przyrzą­ wów. du do frezowania gniazdek zaworów indykatorów silnika 53914, 53915. 12.11 1952. M arian Siedlak i Kazimierz głównego. Rączka. Zastosowanie do ostrzarki przyrządu do szlifowania 53789. 11.11 1952. Inż. W łodzimierz M alinowski. Opraco­ dużych łuków. wanie konstrukcji termometru samorejestrującego (termo- 53916, 53917. 12.11 1952. Zygm unt Gałkiewicz i S tan i­ grafu). sław Skalski. Skonstruowanie przyrządu do frezowania na 53790. 11.11 1952. Mieczysław H anc. Zastosowanie uni­ promień. wersalnej docieraczki kół zębatych do wszystkich skrzynek -53918. 12.11 1952. Teofil Porwit. Skonstruow anie uchwy­ biegów typu frezarskiego. tu do gwintowania. 190 WIADOMOŚCI URZĘDU PATENTOWEGO Nr 2/1953

53919, 53920. 12.11 1952. W ładysław- Jurgiel i Bogusław 54061. 15.11 1952. Józef Chętka. Sposób jednoczesnego Werner. Skonstruowanie skrzynki wiertarskiej do wiercenia wycinania zaczepów i wąsów drzwiczek wycierowych. otworów w korpusach wciągarek kłonicowych. 54062. 15.11 1952. Marian Wąsik. Zastosowanie przyrzą­ 53921. 12.11 1952. Piotr Artysz. Zastosowanie przyrządu du do wytłaczania dwóch otworów równocześnie w skrzyd­ do frezowania łbów śrub i nakrętek. łach przy kratkach wentylacyjnych. 53922. 12.11 1952. Bartłomiej Madej. Zastosowanie przy­ 54063. 15.11 1952. Józef Brzeziński. W ykonanie pochyłe­ rządu do zaginania korytek kosztura żelaznego. go pomostu i wciągu mechanicznego do dostarczania beczek 53924, 53925. 12.11 1952. Edw ard Klama i Paweł Koczoł. ze smołą do smołowni. Skonstruowanie uchwytu uniwersalnego do różnych robót. 54064. 15.11 1952. Jan Kucharski. Sposób odlewania ucha 53932. 12.11 1952. Jerzy Tomasiewicz. Wykonanie piły tar­ pokrywy termonu wraz z pokrywą zamiast dorabiania go czowej z części odpadkowych. z drutu. 53937. 12.11 1952. Wincenty Lewicki. Wykorzystanie zło­ 54065—54069. 15.11 1952. Wiktor Kosierkiewicz, Józef mu pilników do wykonania skrobaczek. Żelazko, Leon Meyro, Stefan Kosmulski i Józef Brzeziński. 53939. 12.11 1952. Roman Karasiewicz. Zmiana konstruk­ Przekonstruowanie pokrywy na osadnikach deszczowych. cji wałka dźwigni kolankowej. 54070. 15.11 1952. W ładysław Słowiński. W ytłaczanit 53940. 12.11 1952. Aleksander Kulka. Zmiana sposobu wy­ zaczepów do drzwiczek płyt kuchennych z zaczepów do drzwi­ konania otworu główki widełkowej do tablicy przestawczej. czek hermetycznych. 53941. 12.11 1952. Stanisław Socha. Zmiana sposobu wy­ 54071. 15.11 1952.-, Władysław Słowiński. Przymocowanie konania nakrętek. gałki do klamki drzwiczek wycierowych przez przynitowanie 53942. 12.11 1952. Stefan Murdzek. Wyeliminowanie row­ jej kawałkiem bednarki wyciętej z tej klamki. ka na nosek śruby w płycie dociskowej nastawnicy mecha­ 54072. 15.11 1952. Józef Żelazko. Zastąpienie pałąka dol­ nicznej. nej płaskiej pokrywy zasuwy ramieniem w pokrywie górnej. 53943, 53944. 12.11 1952. Jan Zborowski i Aleksander 54073. 15.11 1952. Władysław Szmidt. Wytłaczanie z od­ Kulka. Wyeliminowanie trasowania przez wykonanie przyrzą­ padków zaczepów do drzwiczek płyt kuchennych. du do nawiercania przestawiaczy tablicy przestawczej. 54075. 15.11 1952. Aleksander Bartosiński. W ykonanie 53948, 53949. 12.11 1952. Jan Zborowski i Aleksander przyrządu do maszynowego wycinania i gięcia zaczepów do Kulka. Wykonanie przyrządu do wiercenia otworów w rączce termonów. przystawiacza. 54076. 15.11 1952. Franciszek Ziomek. Prostow anie w ogrzewanych rurkach drutu stalowego do wyrobu szczotek. 53952. 12.11 1952. Mieczysław Pustuła. Wykonanie przy­ 54077. 15.11 1952. Stefan Lachowski. Wykonanie klesz­ rządu do czyszczenia kanałów suwakowych gazomierzy. czy do szlifowania zasłonek do żelazek szwajcarskich. 53954. 12.11 1952. Adam Skałka. Zastosowanie uchwytu 54078—54080. 15.11 1952. Jan Garbacz, A ntoni Kozłow­ do toczenia tulei o różnych średnicach i długościach. ski i Lucjan Slifirski. Transport odlewów z oczyszczalni do 53961, 53962. 15.11 1952. Stefan Bugalski i Jerzy Uhle. smołowni za pomocą wciągu elektrycznego. Zastosowanie urządzenia do łatwiejszego zakładania ciężkich 54085, 54086. 15.11 1952. Mieczysław W aw rzyniak i Jó ­ uchwytów na wrzecionie tokarki. zef Lasota. Zastosowanie stałego trzpienia do rdzeni do odle­ 53963, 53964. 15.11 1952. Teofil Skoczylas i Edward wów wpustów piwnicznych. Bartsch. Zastosowanie przyrządu do uszczelniania barek. 54087. 15.11 1952. Antoni Zasada. Zastosowanie mecha­ 53965. 15.11 1952. Walenty Świtała. Zmiana konstrukcji nicznego formowania tulejek wozowych. zaworu piaskownicy. 54088. 15.11 1952. Wincenty Barański. Wykonanie for­ 53967, 53968. 15.11 1952. Konrad M atura i Ludwik M a­ mierki do równoczesnego formowania dwóch łączników typu zurek. Wykonanie otworów w ramach pędni w warsztac'e. B. 53971. 15.11 1952. Jan Gola. Zastosowanie inżektora za­ 54089. 15.11 1952. Antoni Kozłowski. Zm iana zamocowa­ miast pompki elektrycznej przy dłutownicy. nia dźwigienki na pokrywie płuczki klozetowej „Patent“. 53984. 15.11 1952. Jan Skurzak. Zastosowanie przyrządu 54090, 54091. 15.11 1952. Zygmunt Gut i W ładysław do ściągania kół zębatych z wałów silników. Szmidt. Wykonanie wykrojnika do wycinania zawiasek do 53985. 15.11 1952. Jan Matlok. Zabezpieczenie klinów żelazek nr 10. i kół zębatych na wałach napędowych. 53986, 53987. 15.11 1952. Jacek Konieczny i Bernard 54092. 15.11 1952. Ja n Kucharski. Zmiana sposobu zamo­ Golda. Zastąpienie uchwytów głównych szyn ślizgowych typu cowania pokryw do rur wymiennych. niemieckiego uchwytami wyrobu krajowego. 54093. 15.11 1952. Józef Barański. Wykonanie płyty mo­ 53988. 15.11 1952. Paweł Jokel. Zastosowanie wykonanych delowej do formowania kratek wentylacyjnych. we własnym zakresie pasków hamulcowych luzowników od­ 54094. 15.11 1952. Jan Kucharski. Wykonanie urządzenia środkowych. do cięcia i wyginania klamerek przy dzwonkach do płuczek 53989. 15.11 1952. Piotr Stawik. Zastosowanie przyrządu klozetowych. do ściągania silników z rolek transportowych walcarki. 54106. 15.11 1952. Michał Kasprzyk. Zastąpienie sprężyn 53990. 15.11 1952. Jan Bem. Przerobienie przewodów ze stali płaskiej sprężynami ze stali okrągłej przy zabierakach chłodzących prostownicy walcarki uniwersalnej do walcowa­ kolejki łańcuchowej. nia na gorąco. 54107. 15.11 1952. Eryk Wajand. Osadzenie na tarczy to­ karki osłony zabezpieczającej przed nieszczęśliwymi wypad­ 54000, 54001. 15.11 1952. Paweł Spyrka i Emanuel Nosek. kami. Zastosowanie przyrządu do splatania grubych lin. 54108. 15.11 1952. Włodzimierz Janicki. Przekonstruow a­ 54003, 54004. 15.11 1952. Paweł Gajek i Bernard Golda. nie tokarki „Bomey‘a“ celem przystosowania jej do robót pre­ Zmiana konstrukcji suwnicy oraz zastąpienie kołnierzowych cyzyjnych. silników zagranicznych silnikami krajowymi. 54122. 15.11 1952. W ładysław Kotliński. W ykonanie urzą­ 54009. 15.11 1952. Kazimierz Stalka. Dokonanie przerób­ dzenia do wstępnego cechowania gazomierza. ki oporowych łożysk tocznych. 54021. 15.11 1952. Kazimierz Kaczor. Zastosowanie ko­ 54123. 15.11 1952. Jan Jedliński. Zastosowanie przyrządu wadełka na młocie sprężynowym ze specjalnym profilem. do szlifowania sprężyn do lokomotywy. 54030. 15.11 1952. Bronisław Palucha. Zastosowanie przy­ 54125. 15.11 1952. Jan Gąsior. Zmiana sposobu przerób­ rządu do frezowania rowków w siedmiu nakrętkach koronko­ ki zestawów kołowych wózków kopalnianych. wych zespołem trzech piłek. 54126. 15.11 1952. M arian Haremza. Zastosowanie uchwy­ 54052. 15.11 1952. Józef Król. Zastosowanie odlewania tu do szlifowania otworów w pierścieniach tłokowych. drobnych przedmiotów brązowych przy formowaniu na mo­ 54127. 15.11 1952. Jan Jedliński. Zastosowanie przyrządu kro. do obróbki sprężyny. 54054. 15.11 1952. Stefan, Lachowski. Zastąpienie nita- 54128. 15.11 1952. Karol Puchała. Wzmocnienie nitami mi wkrętek do mocowania rączki z pokrywą żelazka szwajcar­ młotków fibrowych. skiego. 54129. 15.11 1952. Jan Frydek. Zastosowanie pierścienia 54055, 54056. 15.11 1952. Lucjan Slifirski i Antoni Koz­ stalowego do montowania stożkowych łożysk rolkowych. łowski. Ulepszenie dźwigni przy maszynkach formierskich. 54057, 54058. 15.11 1952. Lucjan Ślifirski i Antoni Koz­ 54143. 15.11 1952. Jan Karlicki. Zastosowanie przyrządu do prostowania ogniw przy przenośnikach węgla. łowski. Sposób zalewania końców śrub dociskowych w kor­ pusie tłuszczownika. 54144—54146. 15.11 1952. Piotr Pietruszka, Jan Honiew- 54059. 15.11 1952. Antoni Gaik. Zaopatrzenie ubijaka do ski i W. Krzywiński. Wykonanie ramy jednolitej z żelaza pła­ robienia rur w końcówkę drewnianą zamiast metalowej. skiego z dwoma łożyskami do transmisji napędu wirówek 54060. 15.11 1952. Antoni Franaszczyk. Wyeliminowanie „Johna“. rdzenia suchego przy formowaniu stopni kanałowych według 54149. 15.11 1952. Józef Zyluk. Zastosowanie przyrządu rys. 9005. do gięcia żeber do koszy ekstraktorowych. Nr 2/1953 WIADOMOŚCI URZĘDU PATENTOWEGO 191

54151,54152. 15.11 1952. Zofia Szumska i Seweryna Choj­ 54236, 54237. 17.11 1952. Franciszek Koziarz i Zebald nacka. Zastosowanie listwy z oporkiem przy przycinaniu liste­ Oleś. Uruchomienie lokomotywki spalinowej do przetaczania wek. wagonów w zakładzie. 54158. 15.11 1952. Antoni Ruśkiewicz. Zastosowanie osz­ 54238. 17.11 1952. Bolesław Danielczyk. Wykonanie przy­ czędnościowego sposobu opakowania szlifierek typu SJW-1000. rządu ułatwiającego pracę przy produkcji iglic rozjazdów ko­ 54159. 15.11 1952. Franciszek R atajczak. Zastosowanie lejowych. oszczędnościowego sposobu gruntowania obrabiarek pod la­ 54239. 17.11 1952. W aw rzyniec Cieślak. Z m iana urządze­ kierowanie. nia hamującego przy wyważaniu dużych bębnów zgrzeblarki. 54160. 15.11 1952. Bronisław Olczak. Wyeliminowanie li­ 54240. 17.11 1952. Antoni Czechowicz. Zaprojektowanie stwy przy osłonach wiertarek WII-25 i WII-40. w narzędziowni instalacji wentylacyjnej do usuwania pyłu. 54162. 15.11 1952. P io t r Cymerman. Zastosowanie wykroj- 54241. 17.11 1952. Kazimierz Kowalski. Wykonanie opraw­ nika do cz. W-3. ki do szlifowania bolców mimośrodowych. 54163. 15.11 1952. Stanisław Chojnacki. Zastosowanie 54242. 17.11 1952. K azim ierz Kowalski. W ykonanie ściągacza do ściągania łożysk silników elektrycznych. oprawki do toczenia sworzni mimośrodowych. 54164. 15.11 1952. Piotr Cymerman. Zastosowanie przy­ 54243. 17.11 1952. Jan Bukowicz. Zastosowanie obróbki rządu do szlifowania pierścieni dystansowych do frezów. prętów rusztowych AH1 3. 2. 5 na strugarce poprzecznej po 54165—54169. 15.11 1952. Władysław Woźniak, Tadeusz dorobieniu odpowiedniego przyrządu do strugania. Krawczyk, Jan Kaniewski, Bolesław Ropiejko i Julian Snag- 54245. 17.11 1952. M arian Kociałkowski. U spraw nienie lewski. Zmiana konstrukcji sprzęgła prasy f-my „Bydgoszcz“. technologii formowania łoża obrabiarki H.W.C. 54170. 15.11 1952. Kazimierz Sobczak, Zastosowanie przy­ 54246. 17.11 1952. S tanisław Winnicki. W ykonanie przy­ rządu do spraw dzania części 2-7. rządu do mocowania liniałów na stole strugarki. 54171. 15.11 1952. Edward Pietruk. Zastosowanie szablo­ 54247. 17.11 1952. C zesław Cieśluk. W ykonanie przyrzą­ nu do kontrolowania położenia spoin spawalniczych. du do mocowania liniałów użebrowanych podczas ich skro­ 54172. 15.11 1952. Gustaw Rypke. Zastosowanie matrycy bania. do wytłaczania blaszek sprężynowych. 54250. 17.11 1952. Wincenty Szczepanek. Zmiana uloży- 54179. 15.11 1952. Leonard Cedler. Zastosowanie tarczy skowania rolek kątownika. wojłokowej pokrytej proszkiem ściernym do szlifowania czó­ 54251—54253. 17.11 1952. Marian Najdala, Czesław Czyż łenek tkackich. 54183. 15.11 1952. Karol Machoń. Zastąpienie sprzęgieł i Józef Kargul. Dostosowanie szlifierki do gwintów prawo- prasowanych sprzęgłami spawanymi przy wozach 3-tonowych. skrętnych do szlifowania gwintów lewoskrętnych. 54185,54186. 17.11 1952. Adolf Kocur i Józef Wieczorek. 54254, 54255. 17.11 1952. Jerzy Pajzderski i Franciszek Zastosowanie rusztu i zabieraków do odbioru krótkich rygli. Gugulski. Zmiana na inny typ palników przy piecach kuzien- nych. 54187. 17. 11 1952. Karol Jata. Zaprojektow anie instalacji 54256. 17.11 1952. Franciszek Piętka. Zm iana konstrukcji obiegu wody surowej do komór wody czystej celem zapew­ nienia ciągłości dostawy wody w razie spadku ciśnienia. siatki wentylacyjnej. 54257. 17.11 1952. Władysław Kubiak. Wyeliminowanie 54189. 17.11 1952. Stefan Zembrzucki. Zastosowanie przy­ dwóch otworów i wkrętów w pokrywie Rh. 32-2.330. rządu do diamentowania tarcz wypukłych lub wklęsłych. 54193, 54194. 17.11 1952. Tadeusz Szczerbicki i Karol 54258. 17.11 1952. Marian Stefaniak. Zastąpienie pracy Muszalski. Zastosowanie urządzenia do wygniatania gwintu. ręcznej przy wyrobie rur blaszanych mechaniczną. 54195. 17.11 1952. Stanisław W rona. Przeróbka docieracz- 54259—54261. 17.11 1952. Edward Januchow ski, Stefan ki celem przystosowania jej do rozwiercania otworów sworz­ Ławniczak i Antoni Rymaniak. Ulepszenie narzędzi do gięcia niowych w tłokach. podłużnie dachowych na krawędziarce „Pelsa“. 54196, 54197. 17.11 1952. Józef Mika i Leon Jaworski. 54262. 17.11 1952. Czesław Błaszczyński. Zastosow anie Uruchomienie zdekompletowanej gwinciarki. tańszych łożysk tocznych. 54209. 17.11 1952. Henryk Krzos. Stłaczanie podcięcia 54263. 17.11 1952. Władysław Matuszak. Wykonanie uch­ łbów śrub zamiast frezowania. wytów do zawieszania przeciągaczy. 54210, 54211. 17.11 1952. Leon Jaw orski i W ładysław 54265. 17.11 1952. M arian Wachowiak. Przekonstruow a­ Osika. Nacinanie śrubowych kół zębatych zębatkami skośnymi nie zawieszenia dna kondensatora w celu umożliwienia czysz­ „M aag‘a“. czenia rur. 54212—54214. 17.11 1952. Józef Kowol, Edward Krzos 54266. 17.11 1952. Inż. Ja n Laskowicz. Zaprojektow anie i Kazimierz Romański. Szlifowanie noży „Fellowsa“ na szli­ przyrządu zwiększającego bezpieczeństwo i ułatwiającego fierce typu „Maag“ do obróbki walcowych kół zębatych. transport kotła. 54215, 54216. 17.11.1952. H enryk Kosmala i Ryszard Ci­ 54267. 17.11 1952. Czesław Błaszczyński. Z astąpienie to­ szek. Frezowanie obwiedniowe uzębienia segmentów kierow­ cznych łożysk wałeczkowych tańszymi łożyskami kulkowymi. nic typu „Chevrolet“ i „G.M.C.“. 54268. 17.11 1952. Jan Paw lak. Zastosow anie do podstaw ­ 54217. 17.11 1952. Jan Sawczak. Przystosow anie wlewnic ki z osią, służącej do zamocowania ramki filtru powietrznego, do odlewania korpusów pompek benzynowych ze stopu o ma­ malowania zamiast dotychczasowego chromowania. łej zawartości miedzi. 54269. 17.11 1952. S tanisław Kobiela. U stalenie toleran­ 54218. 17.11 1952. Gustaw Juchnicki. Zastosowanie przy­ cji wymiaru wrzeciona frezarki „Fula-1.006“. rządu do wyrobu listew ozdobnych. 54270—54272. 17.11 1952. Nikodem Nowak, F lorian Wa- 54219. 54220. 17.11 1952. W ładysław Kopja i Piotr Zię- lenciak i Mieczysław Kosmowski. Naprawa uszkodzonej prasy cina. Zastosowanie zużytych łożysk do napędu wentylatora mechanicznej przez dorobienie odpowiednich części. i pompki wodnej silników typu „Fiat“ i „Skoda“. 54273. 17.11 1952. Inż. Jan Laskowski. Zaprojektow anie 54221. 17.11 1952. Wiktor Andruszczenko. Renowacja tu ­ uchwytu do podgrzewania skrzyń paleniskowych. lejek korbowodowych przez chromowanie. 54222, 54223. 17.11 1952. Feliks Stryjewski i Andrzej Hy- 54274. 17.11 1952. M arian Szymański. U spraw nienie za­ rek. Zastosowanie przyrządu do wykonywania spinek do za­ biegu gwintowania i toczenia tulei do parowozu ER przez mocowania ozdób samochodu „Skoda“. zastosowanie noży o odpowiednich kątach i promieniach. 54224, 54225. 17.11 1952. W ładysław Dubaj i Jan Zięba. 54275—54277. 17.11 1952. Antoni Grzegorzewski, S tan i- Wykonanie oprawek do sprawdzianów tłokowych z pręta sześ­ sław Ozdoba i Telesfor Dziędzielewski. Zainstalowanie sy­ ciokątnego zamiast okrągłego. gnalizacji świetlnej, określającej stan oleju w systemie ste­ rującym turbiny. 54226. 17.11 1952. Ryszard Ciszek. Zastosowanie przy­ 54278- 17.11 1952. M arian Forycki. Skonstruow anie z od­ rządu wiertarskiego do fazowania wejść wielowpustowych. padków rury grubościennej nowego typu rozpylacza smaru do 54227. 17.11 1952. M ieczysław Bartczak. Wykrycie błędu parowozu Tkt-48. w pracy rozwiertaka rozprężnego do obróbki otworów sworz­ 54279, 54280. 17.11 1952. Józef Brodziński i Stanisław niowych w tłokach. Dreger. Zmniejszenie zużycia olchowej sklejki wodoodpornej 54228. 54229. 17.11 1952. Franciszek Kugnicki i Tadeusz pod linkrustę do wyłożenia ścian wewnątrz wagonu. Seidel. Przeróbka głowicy do diamentowania tarcz szlifier­ 54281. 17.11 1952. Bolesław Szczepański. Zastosow anie skich na szlifierce do szlifowania wieloklinów. ramy do wzmocnienia ściany sitowej. 54230, 54231. 17.11 1952. Leon Jaworski i Henryk Krzos. 54282. 17.11 1952. Ferdynand Jastrzębski. W yelim inowa­ Zastosowanie przyrządu do wyrobu narzynek „Pittlera“. nie dwóch łożysk przy cz. 71-3.000. 54232—54234. 17.11 1952. Antoni Kostka, Stanisław 54284. 17.11 1952. Józef Bednarek. Zm odernizow anie Droń i Eugeniusz Przełożny. Zastosowanie przyrządu do fre­ aparatu do pomiaru CO2 i CO + H 2. zowania kanałów olejowych w dzielonych prowadnicach za­ 54285. .17.11 1952. Klem ens Zarembski. Skonstruow anie worowych. przyrządu do piaskowania rur chłodnicy. 192 WIADOMOŚCI URZĘDU PATENTOWEGO Nr 2/1953

54287, 54288. 17.11 1952. Antoni Grzegorzewski i Fran­ 54390. 17.11 1952. H enryk Łuczyński. Renowacja skrzy­ ciszek Kornat. Zainstalowanie sygnalizacji do określania bra­ dełek samoprząśnicy. ku lub nadmiaru powietrza w licznikach. 54391. 17.11 1952. Jan Cisowski. Wykonanie przyrządu do 54296—54298. 17.11 1952. Józef Skaźnik, Stanisław dłutowania na frezarce kanałków w korpusach. Wróżyna i Wilhelm Włoka. Zmontowanie w chłodni nożyc 54393. 17.11 1952. Antoni Rywacki. Wykonanie podtrzy­ rotacyjnych I i II o średnicy 300 mm na wspólnej osi. mywacza przy spawaniu główki płozy hamulcowej. 54299—54301. 17.11 1952. Maksymilian Langer, Engelbert 54394. 17.11 1952. Stanisław Rafalak. Zastosowanie na­ Sobczyk i Józef Miller. Przypawanie kotwic do ścian pieca czynia oddzielającego olej od wody. celem uniemożliwienia wykrzywienia się jego wymurowania. 54395. 17.11 1952. Stanisław Siewierski. Zastosowanie 54313. 17.11 1952. Bonifacy Gozdziewski. Wytworzenie szablonu do trasowania lamp gazowych. dodatkowego ciągu sztucznego w piecu kowalskim przez 54396. 17.11 1952. Stanisław Gąsior. Zastosowanie zastosowanie dmuchawy w kominie. zmiany konstrukcyjnej urządzenia ochronnego obrabiarki. 54314. 17.11 1952. Euzebiusz Rudnicki. Skonstruowanie 54397. 17.11 1952. Zygmunt Kuźma. Zastosowanie siatek przyrządu, ułatwiającego szycie mieszków do piasecznicy ochronnych do silników elektrycznych tokarek T. 400. w tramwajach. 54315. 54316. 17.11 1952. Władysław Iczkowski i Jan 54398. 17.11 1952. Józef Łata. W yeliminowanie zbędnych Bartoszyński. Skonstruowanie przyrządu rolkowego do gła­ operacji procesu technologicznego przy obróbce części F.M.L. dzenia powierzchni tocznych. 1055 frezarki. 54317. 17.11 1952. Bolesław Serocki. Ulepszenie zejścia 54399. 54400. 17.11 1952. Piotr Ładno i Zygm unt Wrona do kabiny załogi lugrotrawlerów. Zastosowanie krążka z dziurkami zamiast korka z sitkiem 54318, 54319. 17.11 1952. Czesław Kołodziejski i Marian do studzienki frezarki. Frankiewicz. Ulepszenie wyginarki hydraulicznej do rur. 54404. 17.11 1952. Zygm unt W rona. Zm iana konstrukcji 54323. 17.11 1952. Henryk Wiszniewski. Skonstruowanie pierścienia dystansowego frezarki F.M.L. pompy mechanicznej na ruchomym podwoziu. 54407. 17.11 1952. Edmund Chrzanowski. Skonstruowa­ 54324. 17.11 1952. Wincenty Zyzak. Zastosowanie polero­ nie przyrządu do wyciągania panewek z wideł maźniczych wania ostrza iglicy za pomocą rolek. parowozów Ty-2, OK-1 i TW-1. 54325. 17.11 1952. Piotr Węgrzyn. Zastosowanie płytek 54411. 17.11 1952. Bronisław Lipski. Zaprojektowanie ochronnych do sprawdzianów cecha M. 200. opornika nastawczego wydrążenia wrzeciona tokarki. 45326. 17.11 1952. Stanisław Jamiołkowski. Zmiana kon­ 54413. 17.11 1952. Stanisław Sołtysiak. Zmiana konstruk strukcji sprawdzianów według cechy S. 12763. cji rury ochronnej pręta, obrabianego w automatach. 54328. 17.11 1952. Stefan Kowalski. Zastosowanie sposo­ 54415. 19.11 1952. Tadeusz Niewiadomski. Skonstruow a­ bu chemicznego usuwania rdzy z przedmiotów stalowych. nie przyrządu pomocniczego do osadzania wkrętów. 54332. 17.11 1952. Andrzej Pacukow. Zastosowanie nu­ 54416, 54417. 19.11 1952. Antoni Fołtyn i M arian Szlach­ meracji rdzeni, umożliwiającej kontrolowanie jakości i ilości cic. Zastosowanie przyrządu do mocowania w uchwycie tokar­ wykonanych sztuk. ki przedmiotów o małej grubości. 54333. 17.11 1952. -Wilhelm Sommerfeld. Zastosowanie 54418,54419. 19.11 1952. Roman Gonsior i Alfred Szman- przyrządu, ułatwiającego renowację przez szlifowanie spraw­ dra. Skonstruowanie głowicy dwunożnej do toczenia cien­ dzianów. kich sworzni z pręta z materiału miękkiego. 54334. 17.11 1952. Bolesław Kwiatkowski. Zastosowanie 54421, 54422. 19.11 1952. Edmund P ater i H enryk Mar- prowadnicy do podawania materiału przy łamaniu gąsek su­ klowski. Zastosowanie dodatkowego zabezpieczenia łoża ob­ rówki. rabiarki przed zatarciem. 54335. 17.11 1952. Bolesław Kwiatkowski. Zastosowanie 54424. 19.11 1952. Józef Gacka. Ulepszenie sposobu wy­ płytek oporowych przy wprowadzaniu kosza do mieszalnika bijania wlewków z wlewnic. masy formierskiej. 54426. 19.11 1952. Antoni Trepka. Skonstruowanie no­ 54337. 17.11 1952. Józef Hadała. Wykonanie przyrządu do życ do cięcia kawałków miedzi. gięcia bezpieczników blaszkowych. 54428, 54429. 20.11 1952. Jan Kucharski i Stefan La­ 54338. 17.11 1952. Kornel Góra. Skonstruowanie przyrzą­ chowski. Skonstruowanie łamacza do rozdrabniania surówki. du kontrolnego do sprawdzania współosiowości stożka wzglę­ 54433. 20.11 1952. Stanisław Serednicki. Skonstruow a­ dem otworu. nie kątownika nastawnego do trasowania ceówek i teówek 54339. 17.11 1952. Jan Śliwka. Zastosowanie odpadków przy wyginaniu pod kątem 90° blachy do wytłaczania pokryw łożyskowych. 54341. 17.11 1952. Franciszek Gawroński. Usprawnienie 54434. 20.11 1952. Stanisław Serednicki. Skonstruowanie działania dotłaczarki czeskiej przez zmianę konstrukcji szcze­ cyrkla przesuwnego do znaczenia średnic. gółu maszyny. 54435. 20.11 1952. Stanisław Serednicki. Skonstruowanie przyrządu do wycinania otworów okrągłych i kwadratowych 54342. 17.11 1952. Jerzy Obłończyk. Zmiana głębokości w blachach. gwintowania otworów koła zamachowego sieczkarni BW-2. 54348. 17.11 1952. Jan Kubiński. Ulepszenie konstrukcji 54437. 20.11 1952. Klemens Pawlik. Skonstruowanie sprzęgła łączącego silnik z wrzecionem piły wahadłowej do przyrządu do gięcia rur aluminiowych na zimno. cięcia metali kolorowych. 54445. 20.11 1952. Rudolf Hoła. W yeliminowanie wolnych 54359. 17.11 1952. Wilhelm Lebek. Zmiana konstrukcji przestrzeni, w dolnej części rynny przenośnika pancernego. wirnika i płyt pancernych pompy do usuwania szlamu. 54446. 20.11 1952. Józef Toborek. Skonstruowanie uchwy­ 54360. 17.11 1952. Henryk Wesołowski. Skonstruowanie tu do toczenia stożków do kurków powietrznych o średnicy przyrządu do wyrobu segmentów kolanowych z rur za pomocą 13 mm. palnika. 54450—54453. 20.11 1952. - Alojzy Suchanek, Paweł Wiś­ 54366. 17.11 1952. Józef Hajduk. W ykorzystanie zbędnych- niewski, Teofil Rajski i Karol Czyż. Zastosowanie smarowa­ pierścieni tłokowych maszyny parowej do sprężarki typu „Po- nia przekładni sposobem rozbryzgiwania oleju. "korny-Wittekind“ po odpowiednim ich przystosowaniu. 54454. 20.11 1952. M arian Mamiński. Zastosow anie przy 54374. 17.11 1952. Marian Janik. Zmiana położenia za­ zaworach uszczelek tekturowych zamiast gumowych. woru agregatu do przeróbki masy formierskiej typu „Sim- 54458,54459. 20.11 1952. Julian Kulig i M ichał Czub. Za­ pson 330“. stąpienie przy przenośniku łożysk ślizgowych kulkowymi. 54375. 17.11 1952. M arian Janik. Zastosowanie podnosze­ 54468. 20.11 1952. Franciszek Przybyła. W ykonanie noża nia samoczynnego suportów strugarki przy jej biegu jałowym. tokarskiego z płytek rapidowych. 54378. 17.11 1952. Marian Janik. Rekonstrukcja napędu 54469. 20.11 1952. W ładysław Pell. Opracowanie recep­ zdekompletowanego przenośnika. tury i sposobu przyrządzania kleju do przyklejania tarcz szfi- 54379. 17.11 1952. Antoni Adorski. Opracowanie przyrzą­ fierskich do zabieraków metalowych. du do frezowania kanałów do poprzeczek klamer. 54470. 20.11 1952. Czesław Floriańczyk. W ykonanie przy­ 54381,54382. 17.11 1952. Antoni Makowski i Antoni Wier- rządu wiertarskiego do montażu kurka rozrządczego PR-300 nikowski. Dorobienie w dolnej komorze oczyszczarki karuze­ cz. 229. lowej szufladki, ułatwiającej oczyszczenie komory. 54475. 20.11 1952. Jan Psyk. Zastosowanie oczyszczacza 54387, 54388. 17.11 1952. Władysław Okrajni i Michał sprężonego powietrza. Kauf. Ustawienie pompy tłoków do wypompowywania szla­ 54481, 54482. 20.11 1952. Franciszek Kordys i Józef Fila. mu na przewoźnym wózku łącznie z silnikiem do napędu Wykonanie przyrządu do wypróbowywania skrzynki biegów pompy. WK-63 i skrzynki przełącznika WKW. 54389. 17.11 1952. Bolesław Trębacz. Zaprojektowanie 54483. 20.11 1952. Jan Juszczyk. W ykonanie i zastosow a­ zmiany rozstawienia maszyn z kilku stanowisk na jednym nie przyrządu wiertarskiego do Sp.-600/703 w celu wyelimi­ stanowisku. nowania trasowania. Nr 2/1953 WIADOMOŚCI URZĘDU PATENTOWEGO 193

54484, 54485. 20.11 1952. Edmund Blaszka i Jan K rasiń­54580. 20.11 1952. Feliks Woszczuk. U lepszenie działania ski. Zastosowanie dwóch śrub do zamocowania stopki cz. 3 hamulca E.L.H. 7,5-tonowej suwnicy przez wyeliminowanie WK-b i WKW. luzownika magnetycznego i zastosowanie sprężonego luzow- 54486. 20.11 1952. Jan M adej. Zm iana układu wlewowego nika hydraulicznego. przy wyrobach formowanych z płyt. 54581. 20.11 1952. B ronisław Daszko. Zm iana m ateriału 54487. 20.11 1952. W acław Deja. Zastosowanie w entyla­ naprężacza SP-600 z płaskownika na odlew stalowy. tora w odlewni przy wykorzystaniu czynnego napędu. 54582. 20.11 1952. B ronisław W ojtczak. Z astąpienie prę­ 54489. 20.11 1952. Ryszard Gołąb. W ykonanie przyrządu ta rurką przy produkcji tulejek dystansowych. pomocniczego do podtrzymywania sprawdzianu przy odbio­ 54583. 20.11 1952. S tanisław Kopania. Z astosow anie rze ostojnic. przyrządu do wiercenia otworów w łbach śrub z wyelimino­ 54492, 54493. 20.11 1952. Erwin Czachorowski i M arian waniem operacji traserskiej. Kachelski. Zmiana konstrukcji i technologii śruby prowadni­ 54584. 20.11 1952. W ładysław H ołuj. Z astosow anie jed ­ czej hamulca dźwigniowego. nej podkładki służącej do regulacji luzów łożyska skrzynki 54498. 20.11 1952. W ładysław Gwiazdowski. Zastosowa­ biegów zamiast stosowanych dotychczas trzech podkładek. nie szablonu do wiercenia otworów w listwach. 54585. 20.11 1952. S tanisław Grodzki. Z astosow anie przy­ 54499. 20.11 1952. Franciszek Szczygieł. Zastosowanie rządu do znaczenia otworów pod instalację elektryczną WE-20. przyrządu do odmierzania długości sprężynki i obcinania jej 54586. 20.11 1952. S tanisław Grodzki. Zastosow anie przy­ na szlifierce. rządu do trasowania i wiercenia otworów w tablicy instalacji 54500. 54501. 20.11 1952. Edmund K arabasz i Zenon W e­ elektrycznej i w korpusie strugarki SP-600. sołowski. Zainstalowanie na rurach przy automatach tłumi­ 54587. 20.11 1952. S tanisław Grodzki. Zastosow anie przy­ ków. rządu do trasowania i wiercenia otworu w korpusie SP-800. 54504. 20.11 1952. Franciszek M ireła. W ykorzystanie od­ 54588. 20.11 1952. W łodzimierz Śpiewak. Sposób ozna­ padków z blachy ocynkowanej o grubości 1,5 mm do wykroju czania znakiem fabrycznym wszystkich narzędzi pomiaro nakrętek skrzydełkowych. wych na grawerce zamiast cechowania ich elektrografem. 54505. 20.11 1952. Łucjan Preiss. Zastosowanie narzędzia 54590, 54591. 20.11 1952. Edmund Blaszka i Ja n K rasiń­ do robienia wykroju otworów prostokątnych w okapach alu­ ski. Zmiana konstrukcji instalacji chłodzenia wodnego wier­ miniowych. tarek kolumnowych WC-63. 54510, 54511. 20.11 1952. Zenon W esołowski i Kazimierz 54604, 54605. 20.11 1952. Jan Kradziecki i Ja n G raban. Wojlant. Zastosowanie do zwijania sprężyn automatu zamiast Zmiana konstrukcji wyczystek kwadratowych do kotłów ,,Bab- dotychczasowej ręcznej pracy. cook Wilcox“. 54521. 20.11 1952. Stanisław Stążka. Przekonstruow anie 54606. 20.11 1952. M ichał Niepan. Skonstruow anie pieca czerpaka dźwigu posuwowego. gazowego do ogrzewania materiału. 54525. 20.11 1952. Józef Leboszka. Zastąpienie tulejek 54608. 20.11 1952. H enryk Niekurzak. Zastosow anie przy­ Morse‘a wiertłem zużytym. rządu do uszczelniania nitów w miejscach trudnodostępnych. 54526. 20.11 1952. Wilhelm Weis. Skonstruow anie przy­ 54609. 20.11 1952. M ichał Sieńko. Zastosow anie szablonu rządu dwuczęściowego do toczenia pokryw do kurków przelo­ do wykonywania użebrowania rdzeni do odlewania korpusu towych. rozdzielacza pary do wind okrętowych. 54527. 20.11 1952. G erard Wicher. Skonstruow anie przy­ 54612. 20.11 1952. Eryk M eger. W ykonanie końcówki p al­ rządu do toczenia pompek ręcznych. nika do cięcia pod kątem 30°. 54528. 20.11 1952. Rudolf Skiba. Zm iana konstrukcji za­ worów stalowych KNRE. 54613. 20.11 1952. Jan R ϋckel. Ulepszenie sposobu wy­ 54529. 20.11 1952. G erard Wicher. Skonstruow anie przy­ kładania łyżek odlewniczych masą ogniotrwałą. rządu ze stożkiem Morse‘a do toczenia kurków do pompek 54614. 54615. 20.11 1952. Izydor Dobaj i Józef Szubski. ręcznych. Zastosowanie rusztowania przenośnego do spawania styków 54530. 20.11 1952. Edmund Wróblewski. Wyeliminowanie sekcji kadłuba okrętowego. dodatkowego frezowania przy obróbce wpustek „Woodruffa“. 54616, 54617. 20.11 1952. Andrzej Graffstein i Brunon 54531—54534. 20.11 1952. B ronisław Staniszewski, S ta ­ Pell. Zastosowanie przyrządu do przypawania szpilek do pod­ nisław Kastelik, Bolesław Kondeja i Józef Witkowski. Zasto­ kładu statku. sowanie dźwigu do przewożenia ciężkich kawałków złomu 54618, 54619. 20.11 1952. Józef Skubała i Rudolf Schwa do miejsca tłuczenia oraz do ładowania i rozładunku wago­ chert. Zabezpieczenie przed spadaniem obręczy gumowych nów. kółek wózków akumulatorowych. 54535. 20.11 1952. Bolesław Przybylski. Renowacja krzy­ 54621. 20.11 1952. B ronisław Lipski. Zaprojektow anie żaków przegubowych walów pędnych samochodu ciężarowe­ przyrządu do toczenia kul kardanu. go „G.M.C.“ 54622. 20.11 1952. Bronisław Lipski. Zaprojektow anie 54536. 20.11 1952. Wiktor Sękowski. Przekonstruowanie przyrządu do toczenia wkładek kardanu. kót obrotowych. 54623. 20.11 1952. W ładysław Orzech. Zaprojektow anie 54537. 20.11 1952. Teodor Pietruszew ski. Wyeliminowanie tulei do frezowania kwadratowego zakończenia śruby. nakrętki 1 1/4 X 15 mm, stosowanej przy montażu kotła 54624. 20.11 1952. Leon. Kowal. Zaprojektow anie zmiany SP-300 Itr. konstrukcji wózków elektrycznych akumulatorowych starego 54538—54541. 20.11 1952. Jan Krawczyk, Zbigniew O l­ typu „Bleichert“. szewski, Józef Effler i Zygmunt Dołęga. Zastosowanie pochła­ 54625. 54626. 20.11 1952. Franciszek K rzyżanowski i W a­ niaczy pyłu do piaskownicy. lenty Trzak. Wykonanie inżektorów ze stali kwasoodpomej, 54543. 20.11 1952. Franciszek Jeleń. Zastąpienie pokryw pracujących przy oczyszczaniu osadników wytrawialni. żeliwnych cegłami szamotowymi w kanałach pieców głębino­ 54627. 20.11 1952. H enryk Fijołek. Zastosow anie noża wych. profilowego do obróbki łbów nitów kotłowych. 54548. 20.11 1952. Zdzisław Jakubczyk. Wykonanie odle­ 54628. 20.11 1952. Jerzy Dźwikowski. Zastosow anie wów klamek i kluczy. uchwytu dwuszczękowego do obróbki końcówek trójnika. 54569. 20.11 1952. Antoni Uss. Zastosowanie przyrządu 54629. 20.11 1952. Jan Szlęk. Zastosowanie przyrządu do do szlifowania czopów maźnicznych wagonowych zestawów obróbki kolanek na tokarce. kołowych. 54630. 20.11 1952. Jan Szlęk. Zastosowanie przyrządu do 54570. 54571. 20.11 1952. W ładysław Piecha i Aleksander obróbki gniazdek z uszkiem na tokarce. Stepaniuk. Zastosowanie przyrządu do odkręcania korka od- 54631. 20.11 1952. Jerzy Dźwikowski. Zastosowanie przy­ mulacza. rządu do obróbki tulejek. 54572. 20.11 1952. Edmund Wiśniewski. Zastosowanie 54632. 20.11 1952. Józef Gaj. Zastosowanie przyrządu do przyrządu do wykręcania. zniszczonych sworzni (śrub). frezowania i jednoczesnego wiercenia otworów w piaście. 54633. 20.11 1952. Jerzy Dźwikowski. Zastosow anie 54573. 20.11 1952. Michał Tomaszewski. Zaprojektowanie uchwytów szczękowych do obróbki końcówek kolanka. zamka do wysięgnika żurawia wodnego. 54641—54643. 20.11 1952. Leon Solobodowski, Franciszek 54575. 20.11 1952. Stanisław W asilewski. Zastosowanie Chmielewski i Józef Konkolewski. Zaprojektowanie grawe śruby wyciskowej suwaków parowozu Ty-2. rowania numerów, symboli i roku wykonania na tabliczkach 54577. 20.11 1952. Alojzy Kozyra. Zastosowanie przyrzą­ firmowych do pługów ciągnikowych H-28. du do wykrawania blachy. 54648. 20.11 1952. Alfred Pinior. Zastosow anie śruby do 54578. 20.11 1952. Alojzy Paszek. Zastosowanie przyrzą­ wyłączania pompki paliwnej przy silniku „Diesla“. du do spaw ania rur. 54649. 20.11 1952. Stanisław Kornacki. U lepszenie kon- 54579. 20.11 1952. Alojzy Kozyra. Zastosowanie napina- trzpienia stożkowego do gwintowania na automacie czy na całej długości noża nożyc gilotynowych. „Pittlera". 194 WIADOMOŚCI URZĘDU PATENTOWEGO Nr 2/1953

54658. 20.11 1952. Leonard Gorzunow. Zmiana procesu 54728. 21.11 1952. Leon Kawka. Opracowanie metody ba­ technologicznego obróbki prowadnic wskaźnika do kingstonu dania baterii gazomierzowej na szczelność za pomocą apara­ na B-32. tów sześcianujących. 54662, 54663. 20.11 1952. W łodzimierz Kubik i Ryszard 54729. 21.11 1952. Feliks Starnawski. Skonstruowanie Barczuk. Wykonanie ostrza kia konika tokarki z płytki wę­ mechanicznego zakrapiacza zsypów urządzenia odżużlowują- glików spiekanych. cego. 54664—54666. 21.11 1952. Edw ard Pieczora, M aksym ilian 54730—54732. 21.11 1952. Henryk Kryczyk, Jan Zandecki Bolda i Ludwik Jurka. Zaprojektowanie dwudzielnego fo- i Edmund Cichocki. Skonstruowanie przyrządu do gięcia rur remnika do wykuwania gwintu na drążkach żerdzi kadziowej. miedzianych w kształcie nierównomiernej wężownicy prosto­ 54668. 21.11 1952. Aleksander Swidziński. Zaprojektow a­ kątnej do piecyka kąpielowego. , nie przyrządu pomocniczego do spawania kół szprychowych 54733. 21.11 1952. M arian Staniszewski. Dorobienie do­ przenośnika. datkowego ucha przy skrzynkach blaszanych stosowanych do 54673, 54674. 21.11 1952. Ja n Białkowski i Ludwik nawęglania powierzchniowego. Grabowski. Zastosowanie w zaworach kotła parowozowego 54734. 21.11 1952. Stefan Musiał. Zastosowanie mecha­ grzybków i gniazd ze stali nierdzewnej zamiast żeliwnych nicznego czyszczenia owtorów do rur podgrzewacza pary. lub brązowych. 54738. 21.11 1952. M arian Antosiewicz. Zastosowanie cen­ 54675,54676. 21.11 1952. Jan Sroka i Roman W ieczor­ tralnego smarowania korbowodu prasy włączonej do linii au­ kowski. Zastosowanie przekładni ślimakowej do uchwytu tomatycznej. frezarskiego. 54739. 21.11 1952. Józef Proszkowski. Wykonanie urzą­ 54677. 21.11 1952. Stanisław Zugaj. W ykonanie sprężyn­ dzenia do łatwiejszego spawania ramek do siatek. ki dociskającej zapadkę sprzęgła roboczego frezarki. 54746. 21.11 1952. Eugeniusz Kozera. Wykonanie przy­ 54678. 21.11 1952. W ładysław Orzech. Zaprojektowanie rządu z podzielnicą do wiercenia otworów w kołnierzach. stałej szczęki imadła frezarskiego do frezowania części 33-101. 54748. 21.11 1952. Feliks Żolbach. Zastosowanie tarczy 54679, 54680. 21.11 1952. Józef Pelc i Jan Sroka. Zapro­ szlifierskiej i przyrządu obrotowego. jektowanie uchwytu frezarskiego. 54749. 21.11 1952. Bolesław Piętak. Ulepszenie lampy 54684. 21.11 1952. Wilhelm M endera. Skonstruow anie no­ elektrycznej do wyświetlania, polegające na zamianie bol­ życ gilotynowych oraz prasy hydraulicznej do wytłaczania ców metalowych (prowadnic) na bolce z materiału izolowa elektrod. nego. 54686. 21.11 1952. Czesław Socha. U spraw nienie procesu 54750. 21.11 1952. Witold Brzoza. Rekonstrukcja skrzyn­ technologicznego obróbki płytki na wiertarce WE-25 przez ki rdzeniowej do wyrobu drzwiczek. zmianę materiału w celu wyeliminowania obróbki wiórowej. 54687. 21.11 1952. Czesław Socha. Zm iana obróbki sw orz­ 54751. 21.11 1952. Aleksander Pilniakowski. Zastosowa­ nia i ośki wiertarki WE-25. nie na tokarce zębatki dzielonej. 54688. 21.12 1952. Mieczysław Szychta. Zaprojektowanie 54752. 21.11 1952. Roman Półtorak. Skonstruowanie zmiany materiału do wyrobu tulei wiertarki. urządzenia do wyjmowania zaworów regulujących dopływ oleju w dystrybutorze piły do cięcia stali. 54689. 21.11 1952. Mieczysław Szychta. Zmiana materia­ łu tulejek WE 25/53. 54761. 21.11 1952. Tadeusz Czerniak. Zastosowanie lin­ ki miedzianej izolowanej przy aparacie rozruchowym dźwigu. 54690. 21.11 1952. Mieczysław Szychta. W yelim inow anie 54762. 21.11 1952. Henryk Vogtman. Zastosowanie u rzą­ frezowania płaszczyzn jarzma uchwytu pompki wiskozowej. dzenia natryskowego (wodnego) do badania szczelności 54695. 21.11 1952. W ładysław Kopacia. Dorobienie wokół szwów spawalniczych. zbiornika od strony wewnętrznej u góry obrzeża z kątownika 54763. 54764. 21.11 1952. Feliks N aglik i Antoni M atu- żelaznego w celu ułatwienia mieszania wiosłem. szczak. Zastosowanie zwykłej stali zamiast wysoko gatun­ 54699. 21.11 1952. Tadeusz Roczniewski. Przerobienie in ­ kowej do wstrzymywacza rączki sprzęgłowej. stalacji doprowadzającej wodę przez zastosowanie zaworu 54765. 21.11 1952. Antoni Jasica. Zastosowanie przyrzą­ przelotowego z dwoma gwintami. du do odlewu drobnych elementów. 54702. 21.11 1952. Józef Janiak. Umocowanie ułożysko- 54766. 21.11 1952. Antoni Jasica. Zastosowanie urządze­ wania wałków przy prasie do prasowania śrub na zimno. nia do formowania tulejek o różnych średnicach. 54703. 21.11 1952. Augustyn Kulik. Wykonanie przyrządu 54767. 21.11 1952. Edward Borkowski. Zastosowanie do podtrzymywania płyty dociskowej przy karuzelówce. urządzenia do wciskania i wyjmowania części maszyn. 54704. 21.11 1952. Alojzy Kirsek. Skonstruowanie odpo­ 54768. 21.11 1952. Antonii Piesyk. Zastosowanie sprzęg­ wiedniego przyrządu do tłoczenia pod prasą otworów w części niętego klucza z młotkiem pneumatycznym do przykręcania wysuwnej stacji zwrotnej „Pancer“. śrub montażowych blach poszycia. 54705, 54706. 21.11 1952. Henryk Morawiec i Andrzej 54769. 21.11 1952. Eliasz Wiśniak. Zastosowanie szablo- Kleinszmidt. Wykonanie frezów do wykonywania gniazdka nu-kolowrotu do cięcia cyrklowego drewna na pile taśmo­ palnika z wierteł nie nadających się do użytku. wej. 54707. 21.11 1952. Jerzy Kuśka. Zmiana konstrukcji m a­ 54770—54772. 21.11 1952. Ferdynand Fischbein, Kazi- tryc do gradowania ogniw otwartych w celu wykonywania mierz Fischbein i Ryszard Hrymowicz. Zastosowanie przy­ pracy przy jednym uderzeniu prasy. rządu z podziałką dla noża wytaczarki. 54708. 21.11 1952. Jan Rutkiewicz. Skonstruowanie przy­ 54773—54774. 21.11 1952. Józef Kupiszewski i Adam Ra- rządu do prostowania prętów o średnicy 18 i 26 mm na pra­ chwalski. Zastosowanie silnika elektrycznego do ostrzarki sie. w celu zautomatyzowania posuwu suportu za pomocą elektro­ 54709. 21.11 1952. Jan Gabzdyl. Zmiana obróbki szczęk' magnesu. ruchomej szczypiec rurowych RSPf. 54775. 21.11 1952. Józef Sikora. Zastosowanie wzorca 54712. 21.11 1952. Franciszek Nowak. Zmiana sposobu kontrolnego do zdjęć radiograficznych. szlifowania i gwintowania wrzecion stołowych wiertarek ręcz­ nych. 54783. 21.11 1952. Stanisław Nadzieja. Zastosow anie przyrządu do gięcia prętów do wyrobu ogniwa. 54713. 21.11 1952. Edmund M aternowski. W yeliminowa­ 54784. 21.11 1952. Stanisław Nadzieja. D ostosowanie nie paska skórzanego okrągłego do napędu wałka odbierają­ paleniska do podgrzewania 4-ch osi. cego produkcję przy równoczesnym wykorzystaniu istniejące­ 54785. 21.11 1952. Antoni Romik. Przyśpieszenie napeł­ go napędu łańcuchowego. niania zbiorników na stacji prób przez poszerzenie przekro­ 54719. 21.11 1952. Mikołaj Stańko. Ulepszenie sm arow a­ jów rur dolotowych. nia prowadnika krzyżulca maszyny parowej. 54786. 21.11 1952. Stanisław Nadzieja. W ycinanie otw o­ 54720. 21.11 1952. Henryk Matusiak. Zmiana konstrukcji rów i obcinanie sworzni na młocie sprężynowym. połączenia dźwigni tarczy miecha przy gazomierzu Vo. 54787, 54788. 21.11 1952. Wiśniewski i Kazimierz Włoch. 54721—54723. 21.11 1952. W ładysław Gostowski, Hygin Wyeliminowanie opraw łożysk przekładni typu --SB i B. Grudziński i Kazimierz Rezmerowski. Skonstruowanie przy­ 54797, 54798. 21.11 1952. .Jan Pytlik i Leopold B rudziń­ rządu do nawijania sprężyn o różnej średnicy i o różnymski. Elektryczne uruchamianie suwnicy. skoku do piecyka kąpielowego. 54799, 54800. 21.11 1952. Karol Czyż i Jan Pudełko. Z a­ 54724—54726. 21.11 1952. Aleksander Wąsik, Feliks Prze- stosowanie szablonu wiertniczego do obróbki sprzęgieł ELK chowski i Zygmunt Dubiela. Skonstruowanie przyrządu tłocz- i ELKw. nika-wykrojnika do wycinania i zaginania owalnego otworu w osłonie przedniej piecyka kąpielowego. 54802. 21.11 1952. Feliks Waszczuk. Wzmocnienie uszty­ wnienia zębatej korony obrotu żurawia suwnicy . 54727. 21.11 1952. W ładysław Serafin. Usprawnienie ope­ 54804 21.11 1952. Franciszek Sikorski. Zastosowanie racji wytłaczania zewnętrznej osłony liczydła gazomierzy przyrządu do frezowania zębatek normalnym frezem modułowym. mieszkaniowych V0 i V2. Nr 2/1953 WIADOMOŚCI URZĘDU PATENTOWEGO 195

54805. 21.11 1952. Stefan Szumowski. Zastosowanie m o­ 54940—54942. 26.11 1952. Józef Duda, W ład y sław Tatoń delu z cementu do formowania śrub okrętowych. i Józef Krystek. Uproszczenie sposobu naprawy kadzi do roz­ 54812, 54813. 21.11 1952. Roman Kulka i Jan Jedliński. topionego żeliwa. Przewinięcie sprężyn sprzęgłowych lokomotywy spalinowej. 54946. 26.11 1952. A ntoni Kreis. U spraw nienie pracy że­ 54814, 54815. 21.11 1952. Roman Kulka i Józef Kuśnierz. liwiaka. Przerobienie cięgna hamulcowego przy lokomotywie spalino­ 54950. 54951. 26.11 1952. Józef Krystek i J u lia n Borowy. wej. Zastąpienie minośrodu zaczepu tarczy podziałowej przy żłob- 54816. 21.11 1952. W ładysław Prusakowski. Zastosowanie karkach cieszyńskich śrubą pociągową na sworzniu rucho­ przyrządu obrotowego do spawania rur z kołnierzem. mym. 54817. 21.11 1952. Józef Kamiński. Zastosowanie przyrzą­ 54952, 54953. 26.11 1952. Józef Krystek i W ład y sław Ta­ du do mechanicznego czyszczenia wnętrza rur oraz luków toń. Przerobienie młotków pneumatycznych do formierek. z rdzy i zanieczyszczeń. 54956. 26.11 1952. B ronisław Paszek. U sp raw n ien ie pro­ 54818. 54819. 21.11 1952. A leksander Krupiński i Józef dukcji części tłoczonych do silników RAD II przez zmniejsze­ Kamiński. Wykonanie przyrządu do gięcia rur. nie ilości operacji obróbkowej. 54835. 21.11 1952. Jan Drab. Zastosowanie m ateriału za­ 54960. 26.11. 1952. Inż. Robert Byrski. Zastosowanie wlew­ stępczego zamiast pasty do lutowania. nic do odlewu pokrywek łożyskowych i skrzynek zaciskowych. 54842, 54843. 22.11 1952. Jan Konarski i Feliks Baran. 54961, 54962. 26.11 1952. Karol M ichalski i Rajm und Zastosowanie dwóch półpierścieni ochronnych do tygli grafi­Kralowski. Zmiana konstrukcji suportu pionowego 1 KCE towych. zest. 0270. 54845—54847. 22.11 1952. Henryk Waiss, Franciszek An­ 54964. 26.11 1952. Stanisław Krawczyk. Skonstruow anie druszkiewicz i Ferdynand Reginda. Zastosowanie wózków pod­wózka torowego do przewożenia odważników do legalizacji nośnikowych do transportu i zdejmowania drążków korbowych wagi. z czopów mechanizmów parowozowych. 54965. 26.11 1952. W acław Szoplik. W ykonanie matrycy 54850. 22.11 1952. Stanisław Goleń. Zaprojektowanie za­ do wycinania otworów w kluczach płaskich. bezpieczenia urządzeń mechanicznych przed awariami. 54974. 26.11 1952. W incenty Komar. Sposób w a lcow ania 54851. 22.11 1952. W ładysław Łagowski. Zastosowanie lemieszy traktorowych nr 66 likwidujący wstępne obcinanie rączek z zaciskiem do obsadzania iglaków. i kucie. 54852. 54853. 22.11 1952. Leon Puchowski i Józef Jeszke. 54975, 54976. 26.11 1952. Franciszek Zasuń i J a n Szczęś­ Zaprojektowanie przyrządu do szlifowania noży tokarskich do niak. Skonstruowanie przyrządu do wykonywania łbów śrub. 54977. 26.11 1952. Jan Ciesielski. Z astosow anie blachar­ nacinania gwintów. skiego łączenia kanałów powietrznych agregatu „Kiefera“. 54854. 24.11 1952. Stanisław Sciborek. Zastosowanie 54978. 26.11 1952. Jan Ciesielski. R ekonstrukcja narzędzi przyrządu do spawania kątowników, płaskowników itp. pod do produkcji członów radiatorów i zmiana technologii pro­ kątem prostym. dukcji. 54855. 24.11 1952. Antoni Indycki. Zastosowanie klucza 54979. 26.11 1952. Z ygm unt Klimecki. W ykorzystanie sta­ kombinowanego do śrub dwustronnych, nakrętek i rur. rych wycofanych z użytku wyłączników termiczno-magnetycz- 54857. 26.11 1952. Grzegorz Pelechowicz. Zastosowanie nych samoczynnych, osadzonych w osłonach żeliwnych, przez kła tokarskiego trzystronnie ściętego. skompletowanie dobrych części do wykonania automatu. 54858—54860. 26.11 1952. Inż. Marian Wrężel, Stefan Ro­ 54980. 26.11 1952. S tanisław Gabryś. Z astosow anie ha­ goziński i inż. Henryk Szymaniak. Opracowanie projektu no­ mulców przy skręcarce „Twist“. wego procesu technologicznego produkcji bębnów wrzeciono­ 54981. 26.11 1952. M ichał Marchwicki. Z astosow anie tar­ wych. czy napędowych z wkładką ze skóry odpadkowej zamiast 54861. 26.11 1952. M arian Markowski. Zaprojektowanie wkładki gumowej. wykonania frezów dwustronnych zamiast dotychczasowych 54982. 26.11 1952. W acław Wójcik. Zm iana sposobu wy­ jednostronnych. cinania otworów o średnicy 6,5 mm w ogniwach łańcucha. 54862. 26.11 1952. Stanisław Lachowski. Zapobieżenie po­ 54983. 26.11 1952. H enryk Gwiazda. Z astosow anie pro­ wstawaniu zwarć w prostownikach selenowych stosowanych wadnicy z kątownika do nożyc profilowych, umożliwiającej przy szlifierkach. cięcie pod kątem 90°. 54984. 26.11 1952. Tadeusz Sylwet. Zm iana sposobu pro­ 54863, 54864. 26.11 1952. Bolesław Skrzypek i W ładysław dukcji tarcz osnowowych. Wróblewski. Zmiana konstrukcji sprawdzianów płytkowych 54985. 26.11. 1952. Klemens Purchla. W ykorzystanie bez­ z różnicowych na stopniowe. użytecznych rolek do prowadzenia łańcucha przenośnika agre­ 54865. 26.11 1952. Antoni M atla. Zastosowanie w produk­ gatu Kiefera“ zamiast wykonywania nowych. cji bezużytecznie stojącej maszyny w celu usunięcia wąskiego 54987. 26.11 1952. W acław Palczewski. Z astosow anie gardła i zmniejszenie zużycia tarcz szlifierskich. zmian konstrukcyjnych w tulejkach cz. 19 frezarek FML. 54866. 26.11 1952. Franciszek Dąbrowa. Zmiana konstruk­ 54988, 54989. 26.11 1952. Jerzy Gocan i M a ria n Kielak. cji wrzeciona ostrzarki. Zastosowanie specjalnego wałka kontrolnego zamiast rolek 54867. 26.11 1952. Jerzy Czarnecki. W yeliminowanie ope­ i wałka do piły łożyskowej F.1552 i F.2402 do wszystkich fre­ racji przez zastosowanie stojaka pod materiał i cięcie go bez­ zarek „Fy“, pośrednio na żądany wymiar. 54873—54875. 26.11 1952. Eugeniusz Wasiak, Stanisław 54992. 26.11 1952. H enryk Teper. Zaform ow anie jedno­ cześnie na płycie 6 modeli. Holewiński i Marian Bujała. Naprawa uszkodzonego korpusu arytmometru „Facit“. 54993. 26.11 1952. H enryk Teper. Form ow anie 8 sztuk 54882. 26.11 1952. Julian Kozioł. U spraw nienie kalibró- modeli na płycie zamiast wykonywania form do otrzymywa­ wek walców 50 X 50 X 6 mm. nia oddzielnych odlewów. 54884. 26.11 1952. Tadeusz Bobocha. W ykonanie i zasto­ 54994, 54995. 26.11 1952. W ładysław K ow alczyk i Ed­ sowanie dokładnego przyrządu wiertarskiego do wiercenia ot­ ward Kowalczyk. Zastosowanie glinki do wyłożenia żeliwia­ ków. worów w dmuchawkach do czadnic Karpellego. 54885, 54886. 26.11 1952. Tadeusz Nowak i Stefan Soł­ 54996, 54997. 26.11 1952. Jan Sroka i R om an M łynar­ tysik. Znormalizowanie kół biegowych napędowych i luźnych czyk. Zastosowanie chemicznego czyszczenia podkładek do suwnic roboczych i pomocniczych. rdzeni grzejników. 54888, 54889. 26.11 1952. M ieczysław Machorzyński i E d­ 54998. 26.11.1952. Stanisław Szabłowski. Wykonanie ward Jasnos. Opracowanie metody dokonywania pomiarów przyrządu do zawijania ucha pióra resoru samochodowego. toru suwnicy w związku z pracą suwnicy. 54999. 26.11 1952. Franciszek Sołtys. W ykonanie opraw ­ ki do maszynki do gwintowania śrub. 54890, 54891. 26.11 1952. Stefan Grabski i Roman Wło­ 55000. 26.11 1952. Władysław Dobrowolski. W ykonanie darczyk. Zastosowanie sygnalizacji świetlnej przy prasie szczelnego połączenia pomiędzy sprężarką a natryskiwa- przebijakowej 1200 ton. czem. 54892. 26.11 1952. Stefan Staszek. Zastosowanie elektro­ 55002. 26.11 1952. Paw eł Kwidzyński. Z astosow anie urzą magnesu do przesiewarki piasku. dzenia do napinania lin stalowych. 54893—54896. 26.11 1952. Jan Gruszczyk, Władysław 55009. 26.11 1952. Stanisław Midyński. Z astosow anie Tatoń, Józef Krystek i Adam Feifer. Usprawnienie działania zbiorników na wióry żeliwne ułatwiających ich transport. śrutownicy przez zastosowanie łyżek prostych. 55010. 26.11 1952.Kazimierz Kopydłowski. W ykonanie 54897, 54898. 26.11 1952. Józef Skawina i Ludwik K uś­ wytaczadła do usuwania zadziorów w otworach tulei-prze­ nierz. Skrócenie czasu strugania lap silników korpusów FK. łącznikowych suportów bocznych i górnych. 54939. 26.11 1952. Wilhelm Borutko. Wykonanie przyrzą­ 55011. 26.11 1952. Józef Czajka. Zmiana konstrukcji ha­ du do mocowania korpusów przy toczeniu drugiego zamka. mulców elektrowozów. 196 WIADOMOŚCI URZĘDU PATENTOWEGO Nr 2/1953

55012. 26.11 1952. Stanisław Pałasz. U proszczenie u rzą­ 55126. 1.12 1952. E rnest Białoń. Zastosowanie ochronnego dzenia do wyłączania szybkiego posuwu przy skrzynkach dol­ obwodu transform atorów pieca elektrycznego 7500 KVA. nych i górnych przy karuzelówkach. 55127. 1.12 1952. Augustyn Orlik. Zastąpienie toczenia 55013. 26.11 1952. Czesław W ądrychowski. Zm iana spo­ odkuwaniem stożków dłut. sobu wykonania noniusza do wytaczarek. 55128. 1.12 1952. W alter Olszowski. Skonstruowanie ścią­ 55014. 26.11 1952. Edward Więcek. W ykonanie przyrządu gacza uniwersalnego z ruchomymi członami. do wiercenia szczęk do KN poz. 596. 55129. 1.12 1952. Andrzej Gortat. Ulepszenie formy od­ 55015. 26.11 1952. Piotr Balicki. Ulepszenie hamulco­ lewniczej i odlewów. wych sprzęgieł suwnic na odlewni. 55130. 1.12 1952. Jan Strzewiczek. Naprawa manome­ 55018. 26.11 1952. Jan Baran. Skonstruow anie przyrządu trów i zaworów ciśnieniowych. do wytłaczania blach. 55131. 55132. 1.12 1952. Rudolf Celnik i Józef Kusz. Z a­ 55024. 26.11 1952. Paw eł Jędroszczyk. Zm iana nasady stosowanie urządzenia transportowego przy piecach grzew­ kolby do lutowania. czych w hartowni. 55025. 26.11 1952. Wilhelm Prchala. Zmiana nasady kol 55133. 1.12 1952. Józef Bogdański. Skonstruowanie piasz- by do lutowania. czarki uniwersalnej o napędzie ręcznym i mechanicznym. 55026. 26.11 1952. Jan Oleszczak. Skonstruow anie uchwy­ 55136. 1.12 1952. Mieczysław W oźniak. Zmiana procesu tu do umocowywania dłut w głowicy miota pneumatycz­ technologicznego wykonywania hamulca kolejowego. nego. 55137. 1.12 1952. Jan W rona. Zm iana procesu technolo­ 55027. 26.11 1952. Henryk Zdybniewski. Zmiana sposobu gicznego wykonywania detalu części samochodu „Star 20“ wykonywania kołnierzy do dłut miotów pneumatycznych. A.20.35.87a. 55030. 26.11 1952. W incenty Komar. W ykonywanie otw o­ 55138. 1.12 1952. Stefan Kużdup. Zm iana procesu tech­ rów w lemieszach traktorowych przez wytłaczanie. nologicznego wykonywania części hamulca kolejowego. 55031. 26.11 1952. Jan Kosiak. Zm iana sposobu wycina­ 55139. 1.12 1952. Józef Maksymow. Skonstruowanie noża nia denek w uszach nożyczek. kształtowego do toczenia korka hamulca samochodu „Star 55036. 26.11 1952. Taraszkiewicz. Zmiana procesu tech­ 20“. nologicznego przy wykonywaniu listwy łączącej młynek MŁ 1 35140. 1.12 1952. H enryk Oktabski. Zmiana kształtu 55039, 55040. 26.11 1952. Edward Gniatkowski i Kazi­ korka hamulca kolejowego. mierz Musiał. Zmiana konstrukcji hamulcowej przyczepy 3P. 55141. 1.12 1952. Andrzej Zieliński. Zastosowanie opraw­ 55042, 55043. 26.11 1952. Józef Dominik i Kazimierz ki nożowej do dłutownicy. Mansfeld. Zastosowanie dłużnych bolców przy blokarkach. 55142. 1.12 1952. M arian Łuczkiewicz. Zmiana ułożysko- 53044. 26.11 1952. Leon Stępowski. Skonstruowanie wania wrzeciona w maszynie firmy „Ernault“. uchwytu do podnoszenia płyt i obcinarek. 55143, 55144. 1.12 1952. Jan Biedacha i W ładysław 55045. 26.11 1952. Leon Stępowski. Zastosowanie uniw er­ Szwaczka. Wykonanie wagi z części odpadkowych. salnego uchwytu do podnoszenia kilku bloków matrycowych. 55145. 1.12 1952. Jan Misiewicz. Skonstruow anie przy­ 55046—55048. 26.11 1952. Ludwik Lipowczan, Ja n Drozd rządu do pomiaru frezów ślimakowych. i Rudolf. Białoń. Zastosowanie regulatora temperatury do 55146. 1.12 1952. Antoni Łęcki. W ykonanie ośmiu w ał­ pieca elektrycznego. ków giętkich do szlifierki „Biax“. 55050—55054. 26.11 1952. Ja n Owczarek, Tadeusz Za­ 55147, 55148. 1.12 1952. M arian Wypchło i Zdzisław Dy­ jączkowski, Leonard Graliński, Zdzisław Szewczyk i Ignacy bek. Zastosowanie matrycy do wykonywania kart zegaro­ Cieśliczka. Skonstruowanie przyrządu do wyginania podkła wych. dek i wytłaczania otworów. 55149. 1.12 1952. Jan Gierada. Skonstruowanie przyrzą­ 55055, 55056. 26.11 1952. Chaim Sysocki i Tadeusz Sio- du do frezowania długich przedmiotów w podzielnicy. diak. Skonstruowanie przyrządu do szlifowania końcówek 55150. 1.12 1952. Edmund Pater. Skonstruowanie wózka pióra wrzecionowego na szlifierce uniwersalnej. do podtrzymywania trzonów kotwicznych przy dłutowaniu. 55057. 26.11 1952. Chaim Sysocki. Skonstruowanie przy­ 55151, 55152. 1.12 1952. Franciszek Przybylski i S tan i­ rządu do frezowania kanałków do pochewek wrzeciona. sław Ślusarczyk. Zmiana kształtu otworu do przebijania 55058. 26.11 1952. Chaim Sysocki. Skonstruowanie przy­ spieczonej szlaki w gazogeneratorze. rządu do Trezowania kanałków w pochewce wrzeciona na fre­ 55153. 1.12 1952. M arian Luczkiewicz. Zastosowanie zarce poziomej lub uniwersalnej. przewoźnego warsztatu ślusarskiego. 55154. 1.12 1952. Tomasz Jesior. Opracowanie nowych 55059. 26.11 1952. Stanisław Polony. Skonstruow anie pia­ śrub fundamentowych. sty żeliwnej do kół podwoziowych do przenośnika taśmo­ 55159. 1.12 1952. Jerzy Magiera. Zm iana konstrukcji wego. urządzenia do zamykania i otwierania klap pieca grzew­ 55060. 26.11 1952. Aleksander Swidziński. Zmiana kon­ czego. strukcji zaczepu dźwigarki. 55160. 1.12 1952. Antoni H ajduga. Skonstruowanie przy 55061. 26.11 1952. Jan Baran. Skonstruowanie przyrządu rządu do miniowania żelaza profilowego. do krępowania kątownika służącego do błotników przyczepy. 55161, 55162. 1.12 1952. Bronisław Warykiewicz i W ła­ 55062. 26.11 1952. Wacław Kułbioki. Zmiana sposobu wy­ dysław Opara. Przeróbka konstrukcyjna pieca S.M. konywania tulei nogi do kafar-przyczepy. 55163. 1.12 1952. Emanuel Weber. Zastosowanie m echa­ 55063. 26.11 1952. M arian Jędrzejek. Skonstruowanie nicznego czyszczenia korków bębnów linowych. skrzynki do mycia drobnych części metalowych. 55164. 1.12 1952. Roman Pierchała. W ykonanie pierście­ 55065, 55066., 26.11 1952. Jan Drózd i Ludwik Lipowczan. nia odciskowego maszyny wyciągowej. Zamontowanie dławika ciśnienia w manometrze. 55165. 1.12 1952. Karol Kubica. W zmocnienie uchwytu 55087. 29.11 1952. Jan Chlebik. Zwiększenie średnicy zu noża nożyc. żytego rozwiertaka do wymiaru zasadniczego przez spęcz 55166. 1.12 1952. Jan Poczkaj. Zmiana sposobu obróbki nianie na gorąco i ponowne zahartowanie i szlifowanie. tarczy do piły tarczowej „Irmiszer“. 55088. 29.11 1952. Piotr Apanasiewicz. Skonstruowanie 55167. 1.12 1952. Antoni Smaczny. Skonstruowanie p rzy ­ przyrządu ustalającego właściwe położenie dwóch czujników rządu do ładowania wiórów stalowych. względem badanego na wytoczenie słupa rurowego. 55168. 1.12. 1952. M arian Cebo. Skonstruowanie przyrzą­ 55089—55091. 29.11 1952. Inż. Kazimierz Donimirski, du do ustawiania suportu na wytaczarkach. Kazimierz Matłoka i Henryk Zachwieja. Zastosowanie wy­ 55170. 1.12 1952. Paw eł Jędruś. Skonstruowanie skrzyń taczania cylindrów na tokarce z planetarnym napędem po­ suwu noża. do prasowania i wywozu trocin. 55171. 1.12 1952. Antoni Borowicz. Zmiana sposobu cię­ 55099. 1.12 1952. Lucjan Dobrowolski. Wykonanie prze­ cia żelaza na piłach tarczowych. tokowych sygnałów kolejowych sposobem gospodarczym. 55111. 1.12 1952. Zygmunt Opacki. Ulepszenie wtryski- 55172 , 55173. 1.12 1952. Zygmunt K asprzak i M arian wacza płynnego paliwa do komór spalania. Będkowski. Skonstruowanie sprawdzianu do otworów wałów wieloklinowych. 55112- 55114. 1.12 1952. Romuald Cichoński, Kazimierz Ziolkowski i Zbigniew Siemiątkowski. Wykonanie urządzenia 55174—55176. 1.12 1952. Antoni Swierdłowski, Zenon Be- do frezowania kanalików w hamulcach rowerów wyścigowych. cuk i Antoni Kowalec. Zastosowanie szlifierki ręcznej, umo­ 55123. 1.12 1952. Zdzisław Abramowicz. Zmiana sposobu cowanej na frezarce do szlifowania rowków wieloklinowych wyrobu dysz turbinowych. w otworach zowalizowanych przy obróbce cieplnej. 55177. 1.12 1952. W alter Pela. Zastosowanie elektrom ag­ 55124. 1.12 1952. Edmund Peter. Zastosowanie łańcucha nesu do wyciągania wiórów z głębokich otworów przy ob­ zastępczego do wiertarki. róbce wiórowej. 55125. 1.12 1952. Piotr Patyk. Ulepszenie zazębienia kół 55178, 55179. 1.12 1952. Feliks Więcek i Franciszek zębatych wozkow elektrycznych. Moczko. Przerobienie szhfienki do szlifowania kół zębatych Nr 2/1953 WIADOMOŚCI URZĘDU PATENTOWEGO 197

55180. 1.12 1952. Stefan Benerat. Zm iana konstrukcji no­ 55287. 1.12 1952. G rzegorz Białowąs. W ykonanie ściąga­ ży płaskich do nożyc uniwersalnych. cza do ściągania kół zębatych. 55181, 55182. 1.12 1952.- Paweł Filip i Alojzy M agiera. 55289. 1.12 1952. Franciszek Krysiński. W ykonanie u rzą­ Zastosowanie mostków przejściowych do obsługi suwnic dzenia do wiercenia otworów w miejscach mało dostępnych. w hali 700. 55290. 1.12 1952. M ieczysław Kowal. Zastosowanie d ła­ 55183. 1.12 1952. Eryk Wilim. Zm iana obiegu oliwienia wików uszczelniających do skrzynki biegów napędu kotła. frezarek typu 4 FXA. 55292, 55293. 1.12 1952. S tanisław Socha i Edward Tu­ 55188, 55189. 1.12 1952. Sylwester W alda i Edward Si­ nel. Ulepszenie chłodnicy olejowej do turbiny. wiński. Zastosowanie przy kole podnośnym napędu pasami 55294. 1.12 1952. B olesław W achtel. Zainstalow anie na klinowymi zamiast napędu przekładnią zębatą. samochodzie reflektora do wykrywania uszkodzeń sieci. 55196—55198. 1.12 1952. Józef Giżycki, Wilhelm Głombik 55299. 1.12 1952. Józef Kronenberger. Przebudowa łoży­ i Mikołaj Szywalski. Renowacja sprężarki ze starych części ska nośnego turbiny Francisa ze ślizgowego na kulkowe zużytych. i ulepszenie smarowania łożyska. 55205. 1.12 1952. M arian Krowicki. Zastosowanie pude­ 55311, 55312. 2.12 1952. Paw eł P asternak i Rudolf M ag- łek blaszanych do zbierania oleju kapiącego z rdzeniarki nor. Zastosowanie lepszego sposobu zalewania krzepnących celem ponownego użycia. wlewków wodą. 55206, 55207. 1.12 1952. W ładysław Kałuży ϋski i Jan 55314. 2.12 1952. Karol Gańczarczyk. Zastosowanie urzą­ Franczyk. Zastosowanie płyty pod silnik tokarki „Aleksander dzenia, umożliwiającego obróbkę uchwytów bijaków do kro­ Werk“ do regulowania napięcia pasa napędowego. sien. 55208. 1.12 1952. M arian Krowicki. Ulepszenie konstruk­ 55316. 2.12 1952. Edw ard Cieślewicz. Usunięcie z auto­ cji noża do ucinania rdzeni ołowianych. matu „Skoda“ pracującego jednokierunkowo łańcucha do 55209. 1.12 1952. M ateusz Nurzyński. Naprawa głowicy napędu w odwrotnym kierunku celem wykorzystania go do prasy przez założenie belek stalowych i zalanie betonem. zamiany łańcucha roboczego. 55210—55214. 1.12 1952. Mieczysław Półtorak, Mieczy­ 55317—55320. 2.12 1952. Edm und Danel, M arian Piesie- sław Pardela, Henryk Kotwica, Kazimierz Nowak i Mieczy wicz, Stefan Żelazny i Franciszek Pawlewicz. Wytłaczanie sław Czaja. Zwiększenie szybkości skrawania tokarek „Stan­ równocześnie dwóch nakładek siodełka rowerowego zamiast ko Zawód“ przy obróbce części A-45. jednej. 55215, 55216. 1.12 1952. Bartłomiej Koper i Franciszek 55323. 2.12 1952. Kazimierz Górski. Zaprojektowanie Kwiatkowski. Zastosowanie ostrzenia małych piłek tarczo­ zmiany zamocowania podkładki ogonka kulisy siewnika na­ wych na szlifierce „Zispo“ typu OCR-140. wozowego SN-2. 55217. 1.12 1952. Tadeusz Skoczylas. Wykonanie wału 55324. 2.12 1952. Roman Serowiński. Zaprojektowanie przegubowego do posuwu mechanicznego stołu frezarek pio­ nowych typu 1 FRA skrócenia trzona ostrza talerzowego do pługów ciągnikowych FI 28. 55221, 55222. 1.12 1952. Kazimierz Będkowski i Eugeniusz 55325. 2.12 1952. Norbert Wopiński. Ulepszenie sposobu Piąty. Założenie dostępnych filtrów do oczyszczania wody do chłodzenia oleju przy turbinach „Escher-Wysch“. gwintowania nakrętek do szybkościomierza samochodowego. 55326. 2.12 1952. Romuald Gebert. Wykonanie przyrządu 55223. 1.12 1952. Jan Dzięcioł. Zaopatrzenie wywrotek do wyważania spirali regulatora czasu. do wywożenia popiołu spod kotłów w rączki przymocowane poniżej górnego brzegu. 55327, 55328. 2.12 1952. M arian Grysiecki i M arian W iś­ 55224. 1.12 1952. Eugeniusz Kozikowski W ykonanie niewski. Ulepszenie procesu technologicznego produkcji mag­ urządzenia zabezpieczającego przed podnoszeniem się bla­ nesów do szybkościomierzy samochodowych „Star 20“. chy obrabianej na nożycach uniwersalnych typu ,.Pels". 55329. 2.12 1952. Stanisław Paluchowski. Zmiana kon­ 55225. 1.12 1952. Józef Zdzieszyński. Wykonanie trzpie­ strukcji tulei magnesu i wałka magnesu do szybkościomierza nia do mocowania małych piłek tarczowych na frezarce typu samochodowego SZ-48. „Ruhla“. 55333. 2.12 1952. Franciszek Wachowski. Zaprojektowanie 55227. 1.12 1952. Jerzy Juraszek. W ykonania przyrządu klucza do śrub sprzęgła drąga ciągłowego wagonów. do sprawdzania otworów stożkowych wałów korbowodowyćh. 55339. 2.12 1952. Zygmunt Kuliński. Zastosowanie śruby 55228. 1.12 1952. Jan Wąsik. Zastosowanie węzłówki dociskowej do obróbki kompletu żeber skrzydełkowych. progowej przy remoncie barek rzecznych. 55340. 2.12 1952. Augustyn Marszałek. Wykonanie osłony 55231, 55232. 1.12 1952. Jerzy M ałysz i Piotr Mychaj- zabezpieczającej przed rozpryskiwaniem oleju przy sprę­ łyk. Wyeliminowanie wstępnego kucia przy produkcji popy- żarce. chacza szczęk. 55343, 55344. 2.12 1952. Paw eł Nowak i Józef Czok. 55233. 1.12 1952. Józef Czyż. Przedłużenie kominka pie­ Przekonstruowanie pazurów do walcowania łubków kopal­ ców gazowych w kuźni mechanicznej. nianych. 55234, 55235. 1.12 195. Alojzy Stępowski i Alojzy Zloch. 55346—55349. 2.12 1952. Franciszek Książyk, Józef Kwa- Trasowanie matryc fasonowych z modeli. puliński, Piotr Dziaczko i Karol Kansy. Przekonstruowanie 55236. 1.12 1952. Alojzy Zloch. Zastosowanie specjalne­ starej skrawężarki celem skrawężania łubków kolejowych. go kątownika do trasowania środków matryc. 55350. 2.12 1952. Walenty Pawlak. Zastosowanie pod­ 55237. 1.12 1952. Alojzy Zloch. Przekonstruow anie koń­ stawki do grzebieni wraz z bolcem z jednego kawałka me­ cówki wałka szlifierki w celu umożliwienia całkowitego wy­ talu. korzystania tarcz garnkowych. 55351. 2.12 1952. Walenty Pawlak. Zastosowanie wałka 55239, 55240. 1.12 1952. Stefan Zdziennicki i Kazimierz przegubowego do szlifierki łańcuchów. Pytlak. Wykonanie przyrządu do wycinania kanałów w seg­ mentach klepiska do młocarni MSC-6 pod prasą mimośro- 55352. 2.12 1952. Franciszek Nowicki. Zmiana kolejności dową. operacji i połączenie zabiegów bębnowania z polerowaniem 55246. 1.12 1952. Inż. Robert Byrski. Zastąpienie żeliw­ przy produkcji łańcuchów rowerowych. nych części silników elektrycznych częściami wykonanymi ze 55353. 2.12 1952. W alenty Paw lak. W ykonanie ulepszo­ stopu „camak“ przez odlewanie pod ciśnieniem jako od­ nego prowadnika do szlifowania na szlifierce łańcucha ro­ lewów wtryskowych. werowego. 55251. 1.12 1952. Jan Gabor. Zastosowanie fasonowej 55354. 2.12 1952. M arcin Stankowski. Zastosowanie m e­ płytki wodzącej do automatycznej szlifierki do ostrzenia no­ chanizmu do przesuwania konika tokarni. ży do obcasów 300. 55355—55359. 2.12 1952. Wilhelm Gebauer, Wilhelm Mo- 55262. 1.12 1952. Roman Gruszewski. Przystosowanie roń, Alfons Wilert, Paweł Brzączek i Jerzy Kowol. Wykona-, starej tokarki do pracy na dużych obrotach przez zainstalowa­ nie modeli do odlewania rynien do spuszczania surówki nie pompki wodnej do chłodzenia. i żużli. 55275. 1.12 1952. Wilhelm Student. Zmiana procesu tech­ 55363—55365. 2.12 1952. M arian Kulion, Jan Gilanowski nologicznego wykonania osłony ołowianej na korpusie WP-3 i Henryk Zielkowski. Przystosowanie głowic i założenie ło­ 55278. 1.12 1952. Edward Ligęza. Wyeliminowanie ope­ żysk kulkowych w tokarce, wiertarce i szlifierce. racji trasowania na frezarce rowków w pochwie wrzeciona 55367. 2.12 1952. Paw eł Szczepański. Przekuw anie do­ przez zastosowanie podzielnicy. starczanych z hut trzonów młota parowego w celu zwiększe­ 55279. 1.12 1952. Józef Kuś. Zm iana procesu technolo­ nia ich wytrzymałości. gicznego wyrobu walca z okładziną korkową. 55368. 2.12 1952. Paw eł Bukowczan. Obcinanie gradu 55280—55282. 1.12 1952. Władysław Lesiak, Adam Krę­ tłoczka pompki paliwowej na obcinarce zamiast szlifowania pa i Ignacy Graca. Wykonanie i zastosowanie przyrządu do­ 35369. 2.12.1952. Kazimierz Białecki. Zastosowanie przy­ ciskającego za pomocą sprężonego powietrza do prostowania rządu z samoczynnym podajnikiem i wyrzutnikiem do tarcz kół samochodowych. wtłaczania drążków w gumę. 198 WIADOMOŚCI URZĘDU PATENTOWEGO Nr 2/1953

55374. 2.12 1952. Bolesław Serocki. Sposób montowania 55482. 6.12 1952. Jerzy Drobny. W ykonanie złącza łań ­ ram okiennych w sterówkach za pomocą szpilek z nakręt­ cucha przenośnika „Westfalia“. kami zamiast wkrętów. 55487, 55488. 6.12 1952. Jan Bula i Jacek Konieczny. 55375, 55376. 2.12 1952. W ładysław Jeskowski i Bole­ Ulepszenie odbieraczy prądu przez ścięcie kąta wsparcia wy­ sław Sudejko. Wykonanie urządzenia do szybkiego prosto­ sięgnika. wania wałów przed ich toczeniem i wałów skrzywionych 55489. 6.12 1952. Wojciech Pietrzak. Zabezpieczenie sprę­ podczas pracy. żyny przy uchwycie do kuli kafarowej. 55378. 2.12 1952. Bartłomiej Madej. Ulepszenie i przy­ 55491. 6.12. 1952. Roman Bas. W ykonanie przyrządu do śpieszenie produkcji uch motyk ciężkich. dłutowania rowków w rolkach stołu podnośnego walcarki 55379. 2.12 1952. Jan Rowbuć. Wykonanie przyrządu do uniwersalnej. gwintowania 15 sztuk nakrętek bez zdejmowania każdej z na- 55503. 6.12 1952. Jerzy Adamiec. U lepszenie sprzęgła sa­ cinaka. mochodowego marki G.M.C. 55380. 2.12 1952. Teofil Porwit. Przedłużenie zębatki do 55517, 55518. 6.12 1952. Inż. Kazimierz Stefanik i Kazi­ przesuwu suportu tokarki. mierz Dziedzic. Zaprojektowanie aparatu wodnego do bada­ 55382. 2.12 1952. Antoni Szymanowski. Zastosowanie nia puszek na szczelność. matrycy do odkuwania nitów nagwintowanych. 55519. 6.12 1952. Bronisław Strzelichowski. W yremonto­ 55383. 2.12 1952. Zenon Szymoński. Ulepszenie narzędzia wanie pompy wodnej samochodu ciężarowego „Bedford“ przez do przeciągania rurek przez żebra elementów chłodzą­ przetoczenie otworu pompy oraz zastosowanie 3 łożysk kra­ cych. jowych. 55385. 2.12 1952. Hilary Glesmer. Zmiana konstrukcji 55520, 55521. 6.12 1952. Ryszard Sosnowski i Tadeusz sprężynki do dzwona dwutonowego. Miłan. Zastosowanie urządzenia uchwytowego, umożliwiają­ 55394. 2.12 1952. Edward Przybyła. Skonstruowanie cego równoczesne szlifowanie ośmiu głowic do gumiarek na przyrządu do wiercenia otworów w ogniwach zastępczych łań­ szlifierce z płytą elektromagnetyczną. cuchów talerzowych. 55522, 55523. 6.12 1952. Ryszard Sosnowski i Tadeusz 55399. 2.12 1952. Zbigniew Rzepecki. Skonstruowanie Miilan. Zastosowanie zbieracza ol eju wykonanego z blachy przyrządu z czujnikiem do dokładnych robót toczenia i gwin­ żelaznej przy prowadniku stołu ruchomego szlifierki. towania. 55528, 55529. 6.12 1952. Jan Dobosiewicz i Edward Ko- 55401. 2.12 1952. Ignacy Hudala. Wmontowanie rolki łacki. Zastąpienie mankietów duraluminiowych do mankieto- oporowej do zespołu zębatych kół stożkowych przy napędzie wania zwojów jedwabiu mankietem celuloidowym. wyciągu łańcuchowego. 55541. 6.12 1952. Stanisław Płoszaj. W ykonanie przyrzą­ 55403, 55404. 2.12 1952. Bolesław Grochowski i Stefan du do spawania kształtek rurowych. Petko. Zmiana sposobu cięcia powłoki metalowej w piecu 55550. 6.12 1952. Roman Augustyniak.-Wykonanie przy­ obrotowym. rządu do frezowania wycięć w elementach ołowianych do 55405. 2.12 1952. Franciszek Sobolewski. Skonstruowanie filtrów na wiertarce stołowej. z odpadków prasy śrubowej do wtłaczania i wytłaczania tulei 55551, 55552. 6.12 1952. Jan Kamiński i Zygm unt Tador. i łożysk. Uruchomienie lokomotywy „Diesel“ przez zmontowanie pom­ 55406, 55407. 2.12 1952. Bolesław Kacpura i W ładysław py pionowej. Kajak. Skonstruowanie głowicy frezarskiej 4-nożowej. 55568. 6.12 1952. Stanisław Kaliś. Zastosow anie noża do 55408. 2.12 1952. Franciszek Czech. Zastosowanie łożysk zbierania i wygładzania spoiny przy naczyniach aluminio­ panewkowych zamiast iglicowych. wych 100-litrowych. 55409. 2.12 1952. Franciszek Grzybowski. Przystosowanie 55569. 6.12 1952. Andrzej Trepka. Zm iana procesu wy­ automatu tokarskiego „Fimam“ do wykonywania wkrętów trawiania podkładek do przymocowania korka w pokrywce stalowych. przy manierkach aluminiowych. 55410. 2.12 1952. Józef Flank. Zmiana sposobu wykony­ 55571. 6.12 1952. W ładysław Steiner. Zaprojektowanie wania nakrętki cylindrycznej H3. dźwigu do zasilania węglem parowozów wąskotorowych. 55412. 2.12 1952. Henryk Klatkiewicz. Skonstruowanie 55572. 6.12 1952. Henryk Rosłan. Przeróbka zaworu samoczynnego wyłącznika dźwigu posuwowego. przelotowego tulejek hamulcowych wagonów b. EKD. 55413. 2.12 1952. Henryk Ossowski. Zastosowanie pod­ 55574. 6.12 1952. Hieronim Suchenek. Skonstruowanie nośnika do silników i skrzynki biegów. przyrządu do zdejmowania pokryw zbiorników pary na pa­ 55414. 55415. 2.12 1952. Stanisław Lewandowski i Józef rowozach serii Tkt-48. Filipiak. Skonstruowanie obrabiarki do wałków drewnianych. 55579. 6.12 1952. M arian Ostas. W ykonanie freza do fre­ 55421. 2.12 1952. Aleks Lewandowski. Wyeliminowanie zowania kanałków w panewkach wagonowych. szpilek formierskich przy formowaniu króćców pomp ssących 55580. 6.12 1952. Józef Walkowski. W ykonanie wiesza­ Eta-150, Eta-100, Z-600, Z-700 i Z-800. ków specjalnych do tablic z numerami wahadeł. 55422. 2.12 1952. Aleks Lewandowski. Wyeliminowanie 55582, 55583. 6.12 1952. Antoni Kopiecki i Lucjan Stach- jednego przelewu przy formowaniu i zalewaniu wirników do lewski. Wykonanie uszczelek ołowianych do zaworów cen­ pomp „E ta“ -150. tralnego ogrzewania wodnego. 55423, 55424, 2.12 1952. Emil Konieczny i Henryk Bo­ 55584. 6.12 1952. Józef Rajchert. Wykonanie przyrządu rowski. Skonstruowanie przyrządu do wytłaczania palników do przetaczania otworów na trzony tłokowe w szczelinie do kleszczy do spawania punktowego. Kreisingera i Haubera. 55425. 2.12 1952. Ruta Cieśla. Skonstruowanie przyrządu 55585. 6.12 1952. Wilhelm Łukasiewicz. W ykonanie przy­ do umocowania pogiętych rur na pile mechanicznej. rządu do zakładania sprężonym powietrzem końcówek na 55426. 2.12 1952. Alfred Bizek. Przekonstruowanie zblo węże ogrzewcze. cza do haka ściągacza łańcuchowego. 55586. 6.12 1952. Józef Rajchert. W ykonanie uchwytu do 55429. 2.12 1952. Stanisław Matyka. Zmiana układu za­ wytaczania szczeliwa metalowego do trzonów pompy po­ woru ssącego i tłoczącego sprężarki. wietrznej. 55431—55432. 2.12 1952. Stanisław Jendral i Eugeniusz 55587. 6.12 1952. Tomasz Kuplicki. W ykonanie przyrządu Sobczyk. Zastosowanie wózka transportowego do potokowej ułatwiającego wiercenie otworów w grzybkach inżektorów produkcji. „Metcalfa“. 55441. 4.12 1952. Antoni Brudny. Zastosowanie specjal­ 55588. 6.12 1952. Jan Czajkowski. W ykonanie przyrządu nego ramienia do umocowania ciężarków równoważących na do wyciągania promieniówek z kotła parowego. tarczy tokarskiej. 55590, 55591. 6.12 1952. Ignacy Imiela i Arnold Kornas. 55442. 4.12 1952. Andrzej Kaczanowski. Zaprojektowanie Zmontowanie w warsztacie elektrycznym wiertarki elektrycz­ tłumika do podawaczy prętów przy rewolwerówkach typu nej z podnośnym stołem. Koebau. 55594—55598. 6.12 1952. Józef Otrząsek. Tadeusz Bia- 55443. 4.12 1952. Marian Tomczyk. Zastosowanie tarczy biarczyk, Józef Didyk, Józef Witkowski i Antoni Rak. Za­ podziałowej celem uzyskania równych zębów przy ostrzeniu stosowanie właściwego doboru układu wlewowego i zmniej­ pił tarczowych. szenie braków. 55444. 4.12 1952. Jerzy Szczerkowski. Zaprojektowanie 55599. 6.12 1952. Karol Kanik. W ykonanie wydłużonego przyrządu do wyginania esówek, służących do przymocowy­ wiertła wzmocnionego do wiercenia otworów długich o śred­ wania łańcuszków. nicy 9 mm w kole sznurowym wrzeciona 3NP2-1800C. 55458. 6.12 1952. Roman Borzucki. Wykonanie przyrządu 55600. 6.12 1952. Klemens Bilski. Zm iana składu masy pomocniczego do łatwiejszego wybijania łożysk tocznych. rdzeniarskiej przez zastąpienie oleju i mąki trocinami. 55459. 6.12 1952. W ładysław Podwysocki. Zastosowanie 55601. 6.12 1952. Eugeniusz Karykowski. Wykonanie przyrządu z nożem w uchwycie strugarki wzdłużnej do ro­ przyrządu pomiarowego o zakresie mierzenia od 300 do 1000 bienia wpustek na kliny w otworach kół. mm jako pomocniczego do aparatu „Sagen“. Nr 2/1953 WIADOMOŚCI URZĘDU PATENTOWEGO 199

55602, 55603. 6.12 1952. Jan Podolski i Antoni Kuliński. 55724. 8.12 1952. W ładysław Korpacki. U lepszenie nie­ Wyeliminowanie ponownego uszkodzenia zegarynki w skrzyn­ dokładności przyrządu, służącego do spawania punktowego ce biegów wytaczarki HWC. części kabiny samolotu FSC-51. 55657. 8.12 1952. Adam Tokarski. Zmiana profilu sta li 55725—55727. 8.12 1952. Stefan Kożuch, H enryk Koło­ kątowej belek pociągowych bron. dziejski i Mieczysław Zdulski. Zastosowanie dźwigu samo 55664, 55665. 8.12 1952. K rystyna Czapla i W anda Ro­ chodowego do przesuwania skrzyń na krawędzi platform żalska. Wzmocnienie podkładką z dermatoidu wycięć na za­ wagonu. wiasy w oparciu siedzenia. 55728. 8.12 1952. W acław Tyburek. Skonstruowanie przy­ 55666. 8.12 1952. Józef Mrówczyński. Przekonstruowanie rządu rolkowego do zaginania chomątek do regałów. maszynki do krojenia filcu i dermatoidu. 55729. 8.12 1952. Franciszek Thoryk. Zm iana sposobu 55667. 8.12 1952. W ładysław Mroczkowski. W ykorzysta- przypawania listwy w celu przedłużenia jednego z ramion nie istniejącego urządzenia zmechanizowanego podczas jego kątownika. postoju do montażu skrzyń ładunkowych. 55730. 8.12 1952. M ieczysław Budzyński. Zm iana kon 55669. 8.12 1952. Bernard Kempiński. Opracowanie m a­ strukcji połączenia iglicy z rdzeniem elektromagnesu. szynowego gięcia zatrzasku segmentu siewnika nawozowego. 55731, 55732. 8.12 1952. Jerzy Boguszewski i Jan Pie­ 55670, 55671. 8.12 1952. Bernard Kempiński i Wiktor Ko­ trzyk. Usztywnienie jednego ramienia elektrody w spawarce walski. Zmechanizowanie kucia klinów z noskiem do kół pionowej. płużnych. 55733. 8.12 1952. Tadeusz Niewiadomski. S krócenie 55672. 8.12 1952. Feliks Kobusiński. Zmechanizowanie przewodu elektrycznego, łączącego przełącznik z kierunko­ regulacji wysokości przestrzeni roboczej prasy mknośrodo- wskazem. wej. 55736. 8.12 1952. Stefan Słotwiński. Skonstruowanie za 55673—55675. 8.12 1952. Berthold Kalicki, Mieczysław bieraka do szlifowania sworzni resorowych samochodu Dominikowski i Feliks Kobusiński. Zaprojektowanie uchwytu FSC-51. do wymiennego wybijaka. 55737. 8.12 1952. Jan Łyczba. Zmiana sposobu izolowa­ 55676—55678. 8.12 1952. Henryk Spitza, Erwin M artyn nia przewodów elektrycznych do lamp w suszarkach reflek­ i Hilary Szarata. Zmiana oprawki do frezowania końców za­ torowych. cisków. 55738. 8.12 1952. Edward Kubica. Ulepszenie przyrządu 55679. 8.12 1952. Henryk Mroczkowski. Zmiana procesu do spaw ania części. technologicznego obróbki radliczek zębów ciągnikowych F-10. 55742. 8.12 1952. W acław Gwozda. Zastosowanie krąż­ 55680. 8.12 1952. Julian Banaczkowski. Rekonstrukcja ków z tektury odpadkowej do zasłaniania tulejek dolnych matryc ściskających do zębiarki. gazomierzy mieszkaniowych w czasie ich transportu i ma­ 55681. 8.12 1952. Ignacy Niklas. Zmiana sposobu frezo­ gazynowania oraz nakrętek łącznikowych instalacji. wania kanałów bębna filtru 2 TAP. 55743. 8.12 1952. Alfons Stojałowski. Opracowanie lep­ 55682. 8.12 1952. Adam Szwed. Zastosowanie frezarki do szej metody wyoblania den. obróbki oprawki kółka linowego. 55744, 55745. 8.12 1952. Eugeniusz Witkowski i Edmund 55684. 55685, 8.12 1952. Gerhard P laht i Jerzy Cichocki. Cichocki. Zastosowanie ulepszonego sposobu badania korpusu Zmiana sposobu zgniatania końcówek rurek, służących do piecyka gazowego. usztywnienia rdzeni. 55746. 8.12 1,952. Jan Zandecki. Zastosowanie do piecy­ 55686. 8.'12 1952. Eryk Wedeking. Skonstruowanie przy­ ków kąpielowych 4-ch wzmocnień zamiast stosowanych obec­ rządu do gięcia kolan. nie 20. . 55689—55692. 8.12 1952. W ładysław Borkowski, Jan 55747. 8.12 1952. Jan Zandecki. Zmiana konstrukcji ką­ Gorgosz, Jan Gustab i Wojciech Rudek. Wykonanie wiertarki townika piecyków kąpielowych. z materiałów odpadkowych. 55748. 8.12 1952. Jan Zandecki. Zastąpienie w lampach 55693. 8.12 1952. Bolesław Gromadzki. Wykonanie stołu pozycyjnych stalowych tulejek konstrukcją blaszaną. obrotowego do czernienia rdzeni. 55749. 8.12 1952. Jan Zandecki. Zastosowanie nóżek ga­ 55695. 8.12 1952. M aksymilian Kowolik. Renowacja cy­ zomierzy do lamp pozycyjnych zamiast stosowanych dotych­ lindra do młotków pneumatycznych typu „Ingersoll“. czas nóżek podłużnych. 55698. 8.12 1952. Jan Grudziński. Zastosowanie gazowe­ 55750. 8.12 1952. Jan Zandecki. Skrócenie łącznika przy go palnika pierścieniowego do ogrzewania dużych powierz­ piecykach kąpielowych. chni cylindrycznych. 55751. 8.12 1952. Jan Zandecki. Ulepszenie siatki do fil 55702. 8.12 1952. Eugeniusz Serkuczewski. Skonstruo­ trowania gazu przy piecykach kąpielowych S1. wanie zaczepu do zamykania bocznych drzwi wagonu po 55752. 8.12 1952. Jan Zandecki. W yeliminowanie tulejki wyjęciu z nich zamka. wraz z wkrętem przy piecykach kąpielowych S1. 55703. 8.12 1952. Augustyn Fuks. Zastosowanie zacisku, 55753. 8.12 1952. Stanisław Rożyński. Zm iana kon­ umożliwiającego struganie na strugarce kilkunastu gniazd strukcji mocowania baterii bez dwóch tulejek gwintowanych stożkowych lub cylindrycznych jednocześnie. przy gazomierzach mieszkaniowych. 55704. 8.12 1952. Józef Grabowski. Zamocowanie osłony 55754, 55755. 8.12 1952. Maksymilian Kroll i Kazimierz łożyska przyczepy S.P. jednym nitem zaciskowym lub przy- Kawczyński. Zastosowanie wytapiania stopu cyny i antymo­ spawaniem w 2-ch miejscach zamiast wkrętem z podkładką nu z tlenków powstałych przy topieniu tego stopu. sprężynową. 55756—55758. 8.12 1952. Eugeniusz Witkowski, Edmund 55705. 8.12 1952. Kazimierz Ciepielowski. Wiercenie jed­ Cichocki i Jan Zandecki. Wykonanie przyrządu do gięcia gór­ nego otworu w pręcie popychacza zamiast czterech. nej krawędzi osłony rurek w piecyku kąpielowym. 55706. 8.12 1952. Bronisław Swierzowicz. Ulepszenie55759. 8.12 1952. Eugeniusz Witkowski. Zastosowanie urządzenia do składania i spawania części drzwi szoferki przy strugarkach w narzędziowni osłony ochronnej zapobie­ wozów pożarniczych. gającej rozrzucaniu wiórów 55707. 8.12 1952. Piotr Drwięga. Zmniejszenie liczby55760. 8.12. 1952. Eugeniusz Witkowski. Zastosowanie śrub przy mocowaniu desek ścian przyczepy 3P. osłony bezpieczeństwa przy wiertarce w hali pras. 55708. 8.12 1952. A. Zamostowski. Zastosowanie spawa­55761. 8.12 1952. Jan Zandecki. Zastąpienie łapy miecho- nia ramy rowerowej drutem stalowym zamiast mosiężnym wej z blachy miedzianej w piecyku kąpielowym zwykłym ką­ 55709. 8.12 1952. Bernard Modrzyk. Gięcie mechanicznetownikiem. dwóch kierownic rowerów turystycznych jednocześnie. 55762, 8.12 1952. Jan Zandecki. Skrócenie tulejki piecy­ 55710—55712. 8.12 1952. Franciszek Pawlewicz, Marian ka kąpielowego o 10 cm. Piesiewicz i Stefan Żelazny. Zastosowanie urządzenia do ob­ 55763. 8.12 1952. Jan Zandecki. Zastosowanie oszczędno­ cinania i wycinania otworu na śrubę przy wyrobie roweru ściowego wykrawania kominka do piecyka kąpielowego turystycznego. (z jednego arkusza blachy 4 szt. zamiast 3). 55713—55715. 8.12 1952. Franciszek Pawlewicz, Marian 55764. 8.12 1952. Jan Zandecki. W yeliminowanie pod­ Piesiewicz i Stefan Żelazny. Zastosowanie spawania wew­ kładki specjalnej w piecykach kąpielowych. nętrznego łącznika suportowego roweru dziecinnego. 55766. 8.12 1952. Henryk Kryczyk. Ulepszenie sprężyny 55716. 8.12 1952. Stefan Smól. Wytłaczanie rowkówsprzęgła na prasy. klucz w przeciwnakrętce zamiast frezowania. 55767. 8.12 1952. Jan Zandecki. W yeliminowanie mostka 55717. 8.12 1952. Roman Pyka. Ulepszenie przestawiaw piecyku kąpielowym. cza pasa napędowego strugarki. 55768. 8.12 1952. Henryk Kryczyk. W ykonanie urządze­ 55718. 8.12 1952. Roman-Pyka. Wymienianie tylko nia ma­ do szlifowania płaszczyzn obrotowej głowicy rewolwe- tryc n a nożodziurkarce przy pozostawieniu uchwytu. rówki. 55723. 8.12 1952. Jan Walter. Skonstruowanie uchwytu55769. 8.12 1952. Leon Puchowsiki. Ulepszenie metod har­ do złamanych wierteł. towania. 200 WIADOMOŚCI URZĘDU PATENTOWEGO Nr 2/1953

55770—55772. 8.12 1952. Eugeniusz Witkowski, Jan Zan- 55860—55861. 10.12 1952. Antoni Stachowicz i Stefan Ko- decki i Edward Cichocki. Wykonanie przyrządu do mecha­ tulski. Zmiana sposobu mocowania linek stalowych. nicznego wykrawania wspornika piecyka kąpielowego. 55862, 55863. 10.12 1952. Ludwik Opala i W incenty Zwie- 55773, 55774. 8.12 1952. Eugeniusz Witkowski i Jan rzyński. Zastosowanie tymczasowego sposobu zabezpieczania Hauser. Wykonanie przyrządu do zespołowego lutowania przed spadaniem zbiorników z rolek przy spawaniu. kołnierzy dociskowych gazomierzy. 55864, 55865. 10.12 1952. Paweł Gajek i Bronisław P a ­ 55775. 8.12 1952. Roman Ronowski. Zmiana profilu ma­ luch. Wzmocnienie umocowania łożyska przekładni jazdy mo­ teriału do wykonania haka pociągowego do pługa ramowego. stem na suwnicach 120-tonowych. 55780. 8.12 1952. Stanisław Drużyński. Wykonanie przy­ 55887. 10.12 1952. Robert Mamok. Skonstruowanie noża rządu do wiercenia otworów w ogniwach łańcucha elewato­ do cięcia blach na strugarce. rów kubełkowych. 55888. 10.12 1952. Ignacy Doliński. Zmiana procesu tech­ 55782. 8.12 1952. Adam Czarnecki. Zmiana umocowania nologicznego wykonywania rączki zasuwy workownika mło- pierścienia ślizgowego na ramie przyczepy D60. carni MSC-8. 55787. 10. 12 1952. Władysław Skrzypczak. Naprawa 55889. 10.12 1952. Stanisław Dybel. Wykrycie błędu kon­ mechanizmu wypalarki. strukcyjnego kół zębatych pompek olejowych. 55791. 10.12 1952. Włodzimierz Charytoń. Zastosowanie 55890. 10.12 1952. Tadeusz Łach. Z m ian a tolerancji wy­ przyrządu do jednostronnego toczenia owalu. konania kół zębatych pompek olejowych sprężarek S4X225. 55793. 10.12 1952. Franciszek Busza. Zmiana sposobu 55891. 10.12 1952. Bolesław Śledziński. Zmechanizowa­ obróbki sworzni. nie walców, służących do prowadzenia materiału przy pro­ 55802. 10.12 1952. Marian Kraus. Sporządzenie szablo­ dukcji ramy bagażnika. nów do szkicowania wzorów wyrobów na wydanych zlece­ 55892. 10.12 1952. Franciszek Kuś. Zastąpienie prętów niach warsztatowych. mosiężnych prętami ze stali automatowej PS-8 przy produk­ 55804, 55805. 10.12 1952. Kazimierz Cieśla i Franciszek cji smarowniczek. Żurek. Zastąpienie gwintowników specjalnych do aparatu 55893. 10.12 1952. Paw eł Jokel. Zabezpieczenie otworów „Borusi“ gwintownikiem ręcznym. wentylacyjnych przy płytach magnesowych. 55806. 10.12 1952. Stanisław Naglewicz. Zmiana procesu 55913—55919. 11.12 1952. Tadeusz Kojajda, Witold Za­ technologicznego obróbki poz. nr 14—13. wadzki, Aleksander Trojanowski, Stefan Rafalski, Janusz Pi­ 55807. 10.12 1952. Edward Maliński. Zastąpienie łożysk wowarski, Teofil Gałązka i Stanisław Kurek. Skrócenie czasu ślizgowych pompy łożyskami tocznymi. obróbki prawej i lewej obudowy wału na tokarkach pocią­ 55808. 10.12 1952. Edward Maliński. Zastosowanie chło­ gowych. dzenia łożysk pomp. 55920. 11.12 1952. Roman Kopestyński. Zastosowanie 55809. 10.12 1952. Edward Maliński. Zmechanizowanie cechownicy do cechowania tabliczek rejestracyjnych. pompowania chemikalii w zmiękczalni wody. 55921. 11.12 1952. W ładysław Książek. Zmiana sposobu 55810. 55811. 10.12 1952. Jan Teichert i Stanisław M u­ wykonywania rowków w pierścieniach rolkowych. siał. Zastosowanie łożyska 6215 SKF 75 X 130 X 25 do gło­ 55922. 11.12 1952. Paweł Łysko. Zastosowanie przyrzą­ wicy podzielnicy szlifierki do kół zębatych. du do szlifowania popychaczy sprzęgła. 55812. 10.12 1952. Antoni Kubala. Skonstruowanie przy­ 55923. 11.12 1952. Jan Cholewa. Renowacja zużytych rządu do nastawiania współosiowości otworów z powierzch­ wrzecion tokarskich. niami zewnętrznymi. 55946. 11.12 1952. Jakub Morek. Zastosowanie przyrzą­ 55813. 10.12 1952. Stanisław Dulęba. Zmiana sposobu n a­ du do gięcia obejm. cinania kresek na częściach elementów różnej produkcji. 55949. 11.12 1952. Gizela Guzik. Opracowanie przyrzą­ 55814. 10.12 1952. Edward Kramarz. Zastosowanie pasów du do podtrzymywania wałów napędowych transmisji w cza­ parcianych do wykładania łopatek dmuchawy sie zdejmowania ich z łożysk do naprawy lub wymiany. 55822. 10.12 1952. Stefan Karkowski. Zastosowanie m at­ 55964. 11.12 1952. W ładysław Wiśniewski. Skonstruow a­ rycy do wyrobu klamer do krosien kortowych. nie przyrządu do prostowania wideł maźniczych wagonu. 55824. 10.12 1952. Stanisław Nowak Przekonstruowanie sprzęgła pompy odśrodkowej i zastosowanie drewna bukowego 55967. 11.12 1952. Włodzimierz Ciaś. W yeliminowanie b ra­ ków przez poprawienie modelu odlewniczego. nasyconego pokostem zamiast gumy. 55968. 11.12 1952. Henryk Teper. Zastosowanie belek, za­ 55830. 10.12 1952. Józef Muszyński. Wykorzystanie ma­ pobiegających wypaczaniu odlewu podczas krzepnięcia. teriału odpadkowego do wyrobu pierścieni do kół pasowych. 55969. 11.12 1952. Antoni Swierczyna. Sposób obróbki 55832. 10.12 1952. Karol Masłowski. Rekonstrukcja wału powierzchni kulistej rozgałęźnika do odciągania tlenku cynku. wykorbionego do krosien. 55837, 55838. 10.12 1952. Stanisław Ścieszko i Wincenty 55970. 11.12 1952. Alojzy Musioł. Skonstruow anie przy­ Buciak. Wykonanie noży z taśmy stalowej spinającej bele rządu obrotowego do wiercenia otworów, których osie są sko­ śne względem osi wiertła. wełny. 55840—55843. 10.12 1952. Leon Seman, Jerzy Liipowczan, 55978. 11.12 1952. Wawrzyniec Sporek. Zastosowanie wy­ sokich nakrętek do przyrządów mocujących. Karol Chwastek i Józef Kozioł. Przekonstruowanie urządzenia zabezpieczającego stojaki młota parowego 1800 kg „Erie“ 55991. 11.12 1952. Alojzy Zloch. U łatw ienie kontroli po­ chylania matryc na stole frezarki. przed przesunięciem. 55844. 10.12 1952. Józef Sikora. Zmiana materiału dła­ 55992. 11.12 1952. Jerzy Dźwikowski. Skonstruowanie przyrządu do obróbki łączników. wika głowicy. 55845. 10.12 1952. M arian Filipowski. W ykonanie części 55996. 11.12 1952 Włodzimierz Ciaś. Zaprojektowanie for­ SBN-2 z żeliwa zamiast ze stali. mowania jednocześnie 14 modeli na płycie formierskiej. 55846—55848. 10.12 1952. Kazimierz Kowalski, Jan Ber­ 56010. 11.12 1952. W ładysław Stempski. Zastosowanie do frezarek "Thiel“ trzpienia z obsadą wiertarską zamiast zaci­ kowski i Marian Bartos. Skonstruowanie wózka specjalnego sków. o nośności 2000 kg do transportu maszyn z montażowni do stacji prób. 56011. 11.12 1952. W incenty Gierszewski. Przymocowanie 55849. 10.12 1952. Florian Stencel. Zastosowanie pierście­ nakładek do nakrętek przy aparacie „Dyskus“. nia stalowego do poz. 2-1 SAB-6. 56012—56014. 11.12 1952. Gawarkiewicz, Leon Ankierski 55850, 55851. 10.12 1952. Cezary Łyczywek i Karol Kac- i E. Łysiak. Zmiana wymiarów zamka zaciskowego rewolwe- prowski. Zmiana materiału w ostrzarce SDN-2 poz. 50 i 100 rówki typu Rh-32. że stali 0055 na żeliwo. 56022, 56023. 11.12 1952. Franciszek Bugajewski i Bole­ 55852. 10.12 1952. M arian Filipowski. Zm iana stanow i­ sław Grupa. Sposób wypiłowywania wgłębień w stykach przez ska roboczego przy obróbce poz. 1 oper. 8 ostrzarki 1-SAB zamianę prasy ręcznej na maszynową. z wytaczarki na wiertarkę. 56026. 11.12 1952. Emanuel Szydło. Zastosowanie sam o­ 55853. 10.12 1952. Marian Filipowski. Przeniesienie ope­ czynnego wyłącznika, wyłączającego maszynę w chwili prze­ racji 3 poz. 384 ostrżarki 1-SAB z heblarki na frezarkę. rwania dopływu prądu w celu zapewnienia bezpieczeństwa 55854. 10.12 1952. Jerzy Woliczko. Zastosowanie ropy pracy. naftowej do natryskiwania płyt formierskich. 56027. 11.12 1952. Jan Głowacki. Skonstruowanie przy­ 55855—55857. 10.12 1952. Edward Matynia, Jan Berkow­ rządu do toczenia dźwigni z hakiem do aparatu typu T-414. ski i Tadeusz Barys. Zmiana sposobu przygotowywania masy 56028, 56029. 11.12 1952. Wincenty Kabaciński i S tani­ formierskiej w odlewni. sław Jerzyński. Wykonanie przyrządu do spawania zamoco­ 55858. 10.12 1952. M ieczysław Kalisz. Zastosowanie sza­ wania łańcucha do kopalnianego zbieracza prądu. blonu do oznaczania otworów i płaszczyzn kabłąków włazów 56031., 11.12 1952. W ładysław Stempski. Zaprojektowanie 55859. 10.12 1952. M ieczysław Kalisz. Zastosowanie w zor­ nowego wykonania końcówek do chłodzenia wodą frezów, nika do oznaczania pokryw włazu. wierteł oraz noży przy frezarce „Thiel“. Nr 2/1953 WIADOMOŚCI URZĘDU PATENTOWEGO 201

56032. 11.12 1952. Bolesław Grupa. W ytłaczanie otworów 56170. 12.12 1952. Jan Blumreder. Przyśpieszenie pro­ podłużnych w płytach opornika lokomotyw kopalnianych za­ dukcji cz. Wr 1.5-418.2 przez zaniechanie szlifow ania otworu miast wiercenia i frezowania. o średnicy 62H7. 58033. 11.12 1952. Bolesław Grupa. Zaginanie brzegów 56171. 12.12 1952. Jan Grajewski. Przyśpieszenie m onta­ płyt do oporników lokomotyw kopalnianych na wyłączarce żu pokryw Rh. 32-1.002 przez wyeliminowanie czterech otwo­ zamiast w imadle. rów i wkrętów M6. 5G045, 56046. 11.12 1952. Anzelm B ernaś i Rudolf G rzy­ 56172. 12.12 1952. Ferdynand Jastrzębski. Zastąpienie ło­ wna. Wykonanie matrycy do wyrobu nitów w żądanej śre­ żyska kulkowego pierścieniem żeliwnym w wiertarce Wr2,5. dnicy. 56173. 12.12 1952. Piotr Wasilewski. Przyśpieszenie pro­ 56070, 56071. 11.12 1952. Bolesław Dajksłer i W ładysław dukcji przez zmniejszenie ilości otworów w podstawach po-. Kopelski. Wykonanie uchwytu do rur gazowych i wodociągo­ przecznych, podłużnych i płytach zdejmowanych. wych. 56174. 12.12 1952. Bernard Wolański. Przyśpieszenie pro­ 56072. 11.12 1952. Jerzy Szczodrowski. Zastosowanie dukcji przez zastosowanie trzech wkrętów zamiast czterech szablonów do trasowania pokryw do produkowanych apara­ w pokrywie Rv32 i Rh32. tów. 56175. 12.12 1952. Teodor Kołodziejczyk. Zastosowanie 56074. 11.12. 1952. Jan Kozak. Zaprojektowanie zmiany dodatkowej obróbki wewnętrznego wieńca 34 pierścieni kół konstrukcji zaciskowej do automatu „Skoda“. zębatych. 56078. 11.12 1952. Rudolf Szpandlik. Wprowadzenie ob­ 56176. 12.12 1952. Stanisław Zwierzchowski. Naprawa róbki kadłubów stojana z obu stron jednocześnie, wykorzy­ szybko wymiennych uchwytów o średnicy 32 i 60. stując na tokarce posuw ręczny i mechaniczny. 56177. 12.12 1952. Antoni Spychała. Ulepszenie pracy 56082, 56083. 11.12 1952. Władysław Trawiński i Stani­ strugarki przez zastosowanie podkładek pod noże. sław F ϋrstenau. Wykonanie wykrojnika-dziurkacza do wy­ 56178. 12.12 1952. Czesław Błaszczyński. Zastosowanie cinania otworów w uchwycie T-1502. tańszych łożysk frezarki „Fula“. 56090—56095. 11.12 1952 A leksander Dłuski, Wiktor Bie- 56179. 12.12 1952. Jerzy Jankowiak. W ykorzystanie od­ las, Alojzy Bojdoł, Edward Brząkalik, Wiktor Markiel i Fran­ padkowych odlewów żeliwnych do wykonania frezarki „Fula“. ciszek Krzyżowski. Rozwiązanie i opracowanie dokumentacji 56181, 56182. 12.12 1952. Kazimierz Cieśla i Franciszek technicznej do wykonania rur płaskich ze stożkowym za­ Żurek. Przekonstruowanie gwintownika do gwintowania na­ kończeniem dla chłodnic z materiału kwasoodpornego. krętek z miękkiego materiału. 56118. 12.12 1 952. Aleks. Neumann. Dorobienie listwy do­ 56183. 12.12 1952. Jerzy Jankowiak. Zmiana materiału ciskowej do nożyc gilotynowych do cięcia płaskowników. wyjściowego z pręta na odlew. 56119. 12.12 1952. Józef W ohlert. Zastosowanie wkrętów 56184, 56185. 12.12 1952. Stefan Suchocki i W incenty Ła­ z przewierconymi otworami, umożliwiającymi znaczenie przy piński. Wykonywanie wkrętów przeznaczonych do przypawa- pomocy szpilek traserskich. nia główkami do kątowników i pogłębianie otworów w kątow­ 56120. 12.12 1952. Eugeniusz Kozera. Skonstruowanie nikach. klucza do wkręcania i wykręcania szpilek. 56186. 12.12 1952. Jan Blumreder. Przyśpieszenie pro­ 56122. 12.12 1952. Adolf Sosnowski. Wyszukanie w zło­ dukcji części przez wyeliminowanie dwóch operacji. mie, wyremontowanie i uruchomienie dwóch pompek pneu­ 56187. 12.12 1952. Ewald Dziendziel. W ykonanie na to­ matycznych, ułatwiających pracę nitowania kadłubów. karce osłony zabezpieczającej przed odpryskami metalu. 56123. 12.12 1952. Ferdynand Szenfeld. Zastąpienie stali 56188. 12.12 1952. Ryszard W ojnar. W ykonanie ściągacza żeliwem przy wyrobie noży wzorcowych. bębnów samochodowych, kół zębatych, tulei, łożysk itp. 56124. 12.12 1952. Józef Mazur. Zastąpienie łańcucha mo­ 56189. 12.12 1952. Ryszard Wojnar. W ykonanie urzą­ tocyklowego dwoma łańcuchami rowerowymi przy produkcji dzenia do szlifowania i toczenia cylindrów za pomocą jednej suportów szablonowych 1 TCH. głowicy. 56125. 12.12 1952. Rajmund Klarowski. Uproszczenie wy­ 56192. 12.12 1952. Inż. Stefan Giel. Skonstruow anie konania łbów śrub do fundamentu stolika sterowniczego 1 podnośnika do układania torów kolejowych. i 2 KCE. 56196. 12.12 1952. P aw eł Prokop. W ykonanie urządzenia 56129. 12.12 1952. Jerzy Tkocz. Zastąpienie brązu żeli­ do toczenia korbowodów ciągnika „Staliniec“. wem przy produkcji tarcz poz. 1360 1 i 2 KCE. 56199. 12.12 1952. Paw eł Prokop. W ykonanie urządzenia 56130. 12.12 1952. Jan Hajdę. Sprostowanie pomyłki ry ­ do toczenia łożysk wału korbowego ciągnika „Staliniec“. sunkowej i wykonanie dwóch śrub zamiast jednej do moco­ 56201. 12.12 1952. Ryszard Sobolewski. W ykonanie urzą­ wania listew. dzenia do ustawiania na szynach wykolejonych wywrotek. 56131. 12.12 1952. Jan Długosz. Zastąpienie dwóch li­ 56203. 12.12 1952. Emil Stoszek. Przyśpieszenie produk­ stew długości 560 mm czterema listwami o długości 100 mrn cji wkładek do mydelniczek przez zastosowanie jednoczesne­ poz. 960 typ 1 TCH. go dziurkowania i przeciągania. 56132. 12.12 1952. Emil Halam a. Sposób dopasowywania 56204, 56205. 12.12 1952. Tadeusz M arkiewicz i Wiktor przy montażu poz. 1351 KCE zamiast przycinania z zapa­ Szebeszczyk. Przyśpieszenie produkcji konwi mleczarskich sem i frezowania. przez przeniesienie prasy ciernej z tłoczni do warsztatu do 56140. 12.12 1952. Stefan Miazio. Wykonanie formy do wyrobu konwi. odlewania panewek samochodowych. 56206. 12.12 1952. H erm an Greiner. Przyśpieszenie wy­ 56143. 12.12 1952. Edmund Łepak. Wykonanie urządze­ tłaczania liter na beczkach narzędziem tłoczącym 3 litery nia do wiercenia otworów w stołach heblarek i wyrówniarek zamiast jednej. typu HTe i HNe. 56207—56209. 12.12 1952. Alfons Rolnik, Edmund Oleś 56144. 12.12 1952. Leon Sewski. Zastąpienie kołków dwu- i Bolesław Widok. Smarowanie płaszcza beczek transporto­ stożkowych kołkami cylindrycznymi do ustalenia nakładek wych wapnem pokarbidowym zamiast przypawania gniazd­ nożowych na wałkach strugarek. ka. 56145. 12.12 1952. Sylwester Grzelczak. Uproszczenie pro­ 56210. 12.12 1952. Antoni Manikowski. Zastąpienie in- dukcji rozwieraczy zębów pił. żektora pompą tłokową do zasilania wodą lokomobil. 56213, 56214. 12.12 1952. Bronisław Kwapis i Józef Ha- 56147—56149. 12.12 1952. Franciszek Gaweł, Józef Kopeć gno. Zmiana układu kapsli na płycie formierskiej. i Paweł Ciba. Uproszczenie produkcji usztywnień do piasko­ 56215. 12.12 1952. Henryk Michałek. W ykonanie urządze­ wych wagonów trzyosiowych. nia do wiercenia grzybków smarownic Stauffera. 56150—56152. 12.12 1952. Edw ard Wójcik, Stanisław Gó­ 56216. 12.12 1952. Jerzy Kramarczyk. Zastąpienie śruby ralczyk i Rudolf Behr. Przystosowanie prasy hydraulicznej motylkowej zaciskiem mimośrodowym do mocowania ogniw do osadzania kół na osiach wagonów piaskowych. sworzniowych przy wierceniu. 56163. 12.12 1952. Józef W iśniewski. Zabezpieczenie ta ­ 50228. 12.12 1952. Tadeusz Kopeć. O pracowanie schema­ śmy płytowej przenośnika przy urządzeniu do regeneracji tu aparatu do sprawdzania świec zapłonowych. masy formierskiej. 56239. 12.12 1952. Eugeniusz Szramowski. Wykonanie 56167. 12.12 1952. Zygmunt Gerlach. Przyśpieszenie pro­ wózka do transportu wewnętrznego od maszyny do miejsca dukcji pokryw przez toczenie na gładko bez szlifowania. mycia części. 56168. 12.12 1952. Jan Blumreder. Przyśpieszenie pro­ 56240. 12.12 1952. Paw eł Szwabe. N apraw a szlifierki dukcji przez wyeliminowanie zabielania czoła wieńców kół f-my „Matrix“. zębatych. 56245. 12.12 1952. W ładysław Kulczycki. Zm iana obrób­ 56169. 12.12 1952. Florian Chojnacki. Przyśpieszenie pro­ ki mechanicznej przy produkcji łożyska regulatora budzika. dukcji rozporek, służących do utrzymywania w odpowiednim 56246. 12.12 1952. Ignacy Pałgan. Zm iana konstrukcji położeniu rdzeni przy odlewach. zastawki dzwonka budzika. Wiad. Urz. Pat. — 3 2 02 WIADOMOŚCI URZĘDU PATENTOWEGO Nr 2/1953

56252. 13.12 1952. Zygm unt Zbrożyna. Zastosowanie 56365. 13.12 1952. Stefan Małkiewicz. Połączenie dwóch oprawki trzynożowej do produkcji tłoka pompy hamulca ko­ operacji frezarskich przy produkcji wałka napędu ręcznego lejowego. pomki paliwowej. 56253. 13.12 1952. Stanisław Zieliński. Zmiana przebiegu 56366. 13.12 1952. Stefan Zarzycki. Połączenie dwóch czyszczenia odlewów z rdzeni korpusów. operacji wycinania i tłoczenia siatki filtru olejowego 56254. 13.12 1952. Stanisław Zieliński. Zmiana przebiegu „Star 20“. czyszczenia odlewów z rdzenia przez bębnowanie. 56367. 13.12 1952. Kazimierz Tobiszewski. Zmiana prze­ 56255. 13.12 1952. Lucjan Miller. Zabezpieczenie rurki biegu technologicznego przy produkcji korpusu filtru olejo­ olejowej kadłuba samochodu „Star 20“ przed skrzywieniem wego samochodu „Star 20“. się w czasie zalewania. 56372. 13.12 1952. Stanisław Fitta. Dodanie żelazokrze­ 56256, 56257. 13.12 1952. Franciszek Rachowski i W ła­ mu do żeliwa celem ulepszenia żeliwa wyjściowego. dysław Derengowski. Zmiana konstrukcji modelu do wyko­ 56374. 13.12 1952. Emanuel Kozioł. W ykonanie obmuro­ nywania zbiornika wlewu odlewniczego. wania kadzi odlewniczej. 56258. 13.12 1952. Aleksy Bajdo. Zastosowanie przyrzą­ 56386, 56387. 13.12 1952. Szczepan Kufel i Jan Swier- du do ostrzenia pił taśmowych. czek. Skrócenie okresu chłodzenia pieca przy wypalaniu 56259—56264. 13.12 1952. Stanisław Fitta, Edward Cie­ _tarcz ściernych. ślak, Alojzy Stryczek, Franciszek Węglarz, Władysław Ta­ 56394. 13.12 1952. Zenon Olesiński. W ykonanie przyrzą­ toń i Julian Borowy. Wykonanie kafara do rozbijania su­ du do ostrzenia frezów tarczowych. rówki i złomu. 56395. 13.12 1952. M arian M agiera. W ykonanie oprawki 56271. 13.12 1952. Aleksander Szmidt. Przeniesienie ob­ do narzynek do gwintowania śrub na rewolwerówce. róbki wkręta stosowanego do chłodnicy z rewolwerówki na 56398. 13.12 1952. Franciszek Ciupek. W ykonanie urzą­ autom at. dzenia do gięcia rur. 56272—56275. 13.12 1952. Aleksander Szmidt, Hieronim 56406. 13.12 1952. Brunon Koepp. Zastosowanie formo­ Królikowski, Jerzy Ploszajski i Ryszard Krukiewicz. Prze­ wania maszynowego korpusów gwizdawek. niesienie produkcji ogranicznika z rewolwerówki na auto­ 56407. 13.12 1952. Brunon Koepp. Zastosowanie m aszy­ mat. nowego formowania ślizgu i pokrywy łożyska. 56276, 56277. 13.12 1952. H ubert Kieronim i Ryszard 56408. 15.12 1952. M arian Prokopowicz. Zastosowanie Jendrusz. Obtoczenie i szlifowanie czopów cylindra odbłys-urządzenia do wyrobu haczyków do toreb przeciwmolowych. kowego M.P.I. o ciężarze 25 ton. 56417—56420. 16.12 1952. Brunon Kowalski, Eugeniusz 56279. 13.12 1952. Ryszard Sobolewski. Zaprojektowanie Witkowski, Aleksander Wąsik i Władysław Gostomski. Zme­ przyrządu do frezowania pierścieni na tokarce. chanizowanie wycinania otworów w osłonie piecyków kąpie­ 56283. 13.12 1952. Antoni Wilczek. Przedłużenie ostrzy lowych. noży do przecinania pierścieni rozprężnych 56429. 16.12 1952. Augustyn Bielicz. W ykonanie przyrzą­ 56296—56298. 13.12 1952. W ładysław Tatoń, Józef K ry­ du do ostrzenia noży strugarki stolarskiej. stek i Julian Borowy. Zastosowanie łożysk tocznych do 56430. 16.12 1952. Augustyn Bielicz.- W ykonanie przy­ śrutownicy w odlewni. rządu do frezowania cyngów. 56300. 13.12 1952. Ignacy Doliński. Wykonywanie kana­ 56439. 16.121952. Józef Gadomski. Zm iana konstrukcji łu w tulei łożyska na frezarce poziomej. zawias klap bocznych przyczep. 56302. 13.12 1952. Ignacy Doliński. Zmiana procesu tech­ 56451. 16.12 1952. Józef Borzęcki. W ykonanie stem pel­ nologicznego przy wykonywaniu osi przedniej do młocarni ków płaskich z blachy stalowej przy wyeliminowaniu obróbki M.S.C.-6. wiórowej. 56303, 56304. 13.12 1952. Franciszek Grzywny i Stani- 56456. 16.12 1952. Piotr Szczygieł. Zastosowanie tarczy sław Król. Zastosowanie wykrojnika do wyrobu grabek ogro­ filcowej do czyszczenia taśmy zapłonu. dniczych. 56461, 56462. 16.12 1952. Tadeusz S anetra i Kazimierz 56310—563,13. 13.12 1952. Jan Owczarek, Jerzy Bogacki, Solarz. Zastosowanie starych wierteł ze stali szybkotnącej do Julian Szymaniak i Stanisław Kokoszą. Skrócenie czasu ob­ natapiania zużytych frezów i innych narzędzi ze stali szyb­ róbki, umożliwiające zwiększenie wydajności obrabiar­ kotnącej. ki o 20%. 56463. 16.12 1952. Czesław Rybak. Skonstruow anie przy­ 56320, 56321. 13.12 1952. Tadeusz W ąsik i Zygm unt rządu do zaginania wieszaków do wężownic. Wożniak. Płukanie pras kwasem wtłaczanym za pomocą 56464, 56465. 16.12 1952. Jan Drążkiewicz i Zdzisław sprężonego powietrza. Bilski. Zaprojektowanie i zastosowanie przyrządu do wyłą­ 56324. 13.12 1952. Feliks Oporski. Zaprojektowanie przy­ czania kontaktów. rządu do frezowania sześciokątów, rowków na śrubokręt itp. 56466, 56467. 16.12 1952. Aleksander Długasiewicz i M ie­ 56325—56329. 13.12 1952. W ładysław Wicik, Tadeusz J a ­ czysław Baran. Zmiana resorowania w parowozie fabrycz­ worski, Jerzy Bogacki, Alicja Bakuła i Janina Chróścicka. nym typu „Baziel“ Skrócenie czasu obróbki niektórych elementów na frezarce 56468, 56469. 16.12 1952. Stefan Doros i Aleksander Dłu­ poziomej. gasiewicz. Przerobienie sprzęgieł tokarskich. 56341. 13.12 1952. Mieczysław Kukulski. Zaprojektowanie 56470. 16.12 1952. Aleksander Długasiewicz. Zastąpienie nakiełka nastawnego przy toczeniu przedmiotów na trzpieniu. listew krawędziarki do blach rolkami. 56348. 13.12 1952. Edward Spoczyński. Zmiana konstruk­ 56471. 16.12 1952. Piotr Wróbel. Przyśpieszenie produk­ cji obręczy pokrywy pieca łukowego. cji przez wyeliminowanie zbędnych operacji. 56349. 13.12 1952. Kazimierz Dziubek. Zmiana sposobu 56472, 56473. 16.12 1952. Henryk Ilczewski i Tadeusz odlewania obudowy mechanizmu różnicowego. Kośmiński. Zastosowanie lepszego sposobu frezowania części 56350—56352. 13.12 1952. Franciszek Mazurek, Franci­ różnej produkcji. szek Rachowski i Józef Fajkierz. Zastosowanie płyt żeliwnych 56474. 16.12 1952. Stefan Kowalik. W ykonanie urządze­ zamiast drewnianych pod skrzynie formierskie. nia do wybijania numerów na gotowych wyrobach metalo­ 56353—56355. 13.12 1952. Józef Komorowski, Tadeusz wych. Mocko i Józef Kubala. Zmiana systemu wlewowego przy od­ 56475, 56476. 16.12 1952. Stanisław Szwabowski i Jan lewaniu osłony górnej koła zamachowego. Lesiak. Ulepszenie urządzenia do czyszczenia łba nitów. 56356. 13.12 1952. Jerzy Pernal. Zmiana konstrukcji od­ 56478—56481. 17.12 1952. Henryk Niedurny, Henryk lewu dźwigni hamulca ręcznego. Soyka, Adolf Koj i Aleksander Nawrotek. Wykonanie urzą­ 56357, 56358. 13.12 1952. Zygmunt Krzepkowski i F ra n ­ dzenia do wyciągu spalin nad zbiornikami do hartowania ciszek Rachowski. Zastąpienie oleju lnianego spoiwem „W“ w hali resorowni. przy wyrobie masy rdzeniowej. 56484, 56485. 17.12 1952. K azimierz Tysiak i A ntoni Fili­ 56359. 13.12 1952. W iktor Adamkiewicz. Zmiana kon­ powski. Zastosowanie specjalnego smaru do powlekania strukcji przenośnika potokowego do przenoszenia form części obrobionych maszyn w celu ochrony ich przed korozją. w odlewni „B“. 56490. 17.12 1952. Alojzy Bielecki. W ykonanie urządze­ 56360, 56361. 13.12 1952. Zygm unt Krzepkowski i Henryk nia do zwilżania tuszem taśmy zegarowej. Herman. Zmiana składu masy rdzeniowej przy odlewaniu 56491. 17.12 1952. Stanisław Zwierzchowski. Dostoso­ osłony rozrządu koła zamachowego. wanie 215 nawiertaków do obecnej produkcji. 56362, 13.12 1952. Władysław Krzos. Zmniejszenie stop­ 56492, 56493. 17.12 1952. Józef Pocztowy i Stanisław nia zużycia lemieszy mieszarki do masy formierskiej. Zwierzchowski. Wykorzystanie frezów walcowo-czołowych, 56363. 13.12 1952. Józef Janiak. Zmiana wymiaru pier­ przeznaczonych na złom. ścienia dociskowego do matryc pras dwuuderzeniowych. 56494, 56495. 17.12 1952. Edward Rutkowski -i Franci­ 56364. 13.12 1952. Jerzy Ploszajski. Zmiana konstruk­ szek Gogulski. Wykonanie pomostu roboczego do młota cji trzpienia pokrywy pompy olejowej C. 45. 6-tonowego. Nr 2/1953 WIADOMOŚCI URZĘDU PATENTOWEGO 203

56507, 56508. 17.12 1952. Jan M islor i Bogusław F rą­ 56613, 56614. 20.12 1952. Leon Jagoda i Józef Bulczak. czek. Przestawienie sterów prasy 400-tonowej. Przekonstruowanie powietrznego zaworu sprężarki. 56509. 17.12 1952. Franciszek Zieliński. Wykonanie osło­ 56615. 20.12 1952. Jan Kowalski. Wykonanie urządzenia ny walu napędzającego do ubijania piasku. do szlifowania gładzi cylindrów młotów parowych. 56511. 18.12 1952. Ludwik Ratajczak. Zastosowanie 56616. 20.12 1952. Andrzej Trzebiatowski. W ykonanie oprawki ochronnej do wierteł. urządzenia do produkcji uchwytów kabli okrętowych. 56518. 18.12 1952. Henryk Kichnert. Zmiana sposobu 56618. 20.12 1952. Antoni Buczek. Zmiana sposobu wy- mocowania płyt na stole strugarki podczas strugania. konywania walców do walcowania sierpów. 56522. 18.12 1952. Piotr Kałuski. Zastosowanie wieszaka 56619. 20.12 1952. Bogdan Dolata. W ykonanie spraw ­ do podtrzymywania wałeczków do mierzenia gwintów mik­ dzianu optycznego do pomiaru kąta zarysu gwintu. rometrem. 56620. 20.12 1952. Jerzy Dolinka. Sposób uruchom ienia 56528. 19.12 1952. Józef Swierczek. Przekonstruowanie w ciągu 15 minut windy wyciągowej w przypadku awarii urządzenia do topienia siarki. silnika. 56530—56533. 19.12 1952. Franciszek Dytko, Emil Haj­ 56626—56628. 20.12 1952. Jan Żochowski, Kazimierz Bur­ duk, Paweł Białek i Edward Dziubany. Zabezpieczenie przed chard i Feliks Mrożek. Zastosowanie wybijaków składanych uszkodzeniem wężownic podgrzewaczy wody kotłów „Borsig“. do wycinania boczków do cewek. 56537—56539. 19.12 1952. Władysław Tatoń, Antoni So- 56630, 56631. 20.12 1952. Feliks Mrożek i Kazimierz B ur­ dawiczny i Franciszek Konior. Zmiana sprzęgła żłobkarek chard. Zastosowanie ździeraka do usuwania detalu ze stem­ cieszyńskich. pla w chwili podnoszenia się stempla do góry. 56550, 56551. 19.12 1952. Zygmunt Kleszcz i Kazimierz 56632, 56633. 20.12 1952. Polikarp Gańko i Zbigniew Haładus. Wykorzystanie starych wierteł przez odwrócenie Koziczyński. Zastosowanie ciągła drążkowego do przesuwa­ końca wiertła. nia pasa napędowego. 56552. 19.12 1952. Ewald Bulka. N apraw a koła zębatego 56640. 20.12 1952. Jan Symon. Zastosowanie segregatora do napędu pieca „Dörschl‘a“. przy wykrojniku piórek do pól wielokrocia. 56557. 19.12 1952. Jan Matuszkiewicz. Zmniejszenie do 56646, 56647. 20.12 1952. Jan Żochowski i Kazimierz Bur­ minimum czasu wykonywania czynności przygotowawczych chard. Zmiana konstrukcji stempli, w wykrojniku do wytła­ przez powiększenie serii produkcyjnych. czania otworów w ceownikach. 56559. 19.12 1952. Stanisław Knapek. Opracowanie m eto­ 56652. 20.12 1952. Jerzy Dźwikowski. Skonstruowanie dy wykonywania uszczelek igielitowych do maszyn do odle­ uchwytów tokarskich do obróbki różnych części metalowych. wania pod ciśnieniem. 56653. 20.12 1952. Ryszard Kozioł. Wykonanie uchwytu 56562. 19.12 1952. Alojzy Szotek. Skonstruowanie przy­ tokarskiego do obróbki uszka końcówki ciągła. rządu do cięcia rur żelaznych. 56654. 20.12 1952. Eugeniusz Łęgosz. Przyśpieszenie pro­ 56563—56565. 19.12 1952. W ładysław Jurgiel, Józef By­ dukcji noży żniwnych przez przekonstruowanie zacisków czek i Adolf Mendyka. Przekonstruowanie bębna hamulco­ chłodzących przy hartowaniu. wego samochodu „Tatra 111“. 56655. 20.12 1952. Bogdan Najderek. Zastąpienie brązu 56569. 19.12 1952. Roman Rola. Zm iana sposobu gw in­ żeliwem przy wyrobie części frezarki „Fula“. towania nakrętek szpilek pokładowych. 56656, 56657. 20.12 1952. Bogdan Majcherek i W acław 56570. 19.12 1952. Roman Rola. Skonstruowanie szablo­ Fiszer. Zastosowanie uchwytu do wiercenia otworów w kole nu do toczenia kształtowego. pasowym frezarki „Fula“. 56571. 19.12 1952. Franciszek Hemerling. Skonstruowa­ 56658. 20.12 1952. Leon Łukarski. W yeliminowanie wpu- nie piłki grzbietowej do cięcia metali. stki przy osadzaniu koła zębatego frezarki „Fula“ na wałku 56572—56574. 19.12 1952. Franciszek Ernst, Tadeusz Żbi­ i zabezpieczenie go tylko kołkiem stożkowym. kowski i Stanisław Michalski. Zastosowanie pasów klinowych 56659. 20.12 1952. Bernard Wolański. Zastosowanie wy­ do napędu szlifierki. bijania tulejki od tyłu w celu wyeliminowania wiercenia 56575. 19.12 1952. Józef Wohlert. Zastosowanie specjal­ dwóch otworów. nej nakrętki do wykręcania szpilek. 56660. 20.12 1952. Franciszek Karmiński. Regeneracja 56576. 19.12 1952. Tadeusz 2bikowski. Zastosowanie zużytych pasów ściernych. ekranu na tokarce. 56661. 20.12 1952. Stefan Undrych. W ykonanie otworu 56577. 19.12 1952. Józef Drabczyk. Skonstruowanie przy­ w korpusie N 10-1 a do odprowadzania smaru z łożyska rządu do wykonywania wycięć w piaskowniku, umożliwia­ wrzeciona. jącego szybki montaż krat na podłogę. 56662. 20.12 1952. Jerzy Jankowiak. Zastąpienie stali że­ 56581. 19.12 1952. Tadeusz Zbikowski. Zabezpieczenie liwem przy wyrobie korby W r1-5-8.011. narzędzi przed wypadnięciem z młotów pneumatycznych. 56663. 20.12 1952. Czesław Modzelewski. Zastosowanie 56582, 56583. 19.12 1952. Tadeusz Zbikowski i Eugeniusz specjalnego stołu przy wytaczarce dwuwrzecionowej do wyta­ Kozera. Skonstruowanie przyrządu z czujnikiem do ustawiania czania drążków wału stawidłowego. noży na obrabiarkach. 56664. 20.12 1952. Stefan Wąsiewicz. W ykonanie uchwyt 56585. 19.12 1952. Stanisław Michalski. Zastosowanie si- tu do mocowania maźnic podczas wiercenia w nich otworów nusnicy do szlifowania dokładnych kątów. skośnych. 56586—56588. 19.12 1952. Władysław Wąsik, Wiktor Ba- 56665. 20.12 1952. Stefan Wąsiewicz. Wykonanie uchwy­ kalarski i Karol Gradolewski. Zastosowanie pływającego tu do mocowania prowadnic drążków suwakowych podczas rusztowania do malowania kadłubów statków. wiercenia otworów. 56589. 19.12 1952. Emil Bańka. Skonstruowanie przy­ 56666. 20.12 1952. Nikodem Mańkiewicz. W ykonanie urzą­ rządu do wyciągania wałów z kół zębatych. dzenia do transportu wideł maźnicowych. 56590, 56591. 19.12 1952. W ładysław Michałowski i Lud­ 56674. 20.12 1952. Władysław Skrzypczak. Przekonstruo­ wik Łysomirski. Skonstruowanie przyrządu do malowania wanie sprzęgła łączącego silnik elektryczny z wiertarką, za­ natryskowego smolą drzewną. 56592. 19.12 1952. Ryszard Grodoń. Zastosowanie przed pobiegające pęknięciu wału silnika. 56678. 20.12 1952. Alfons Szymański. W ykonanie urzą­ przyrządami pomiarowymi urządzenia do kompensowania dzenia do wytłaczania otworów w tarczy bębna młocarni nagłych zmian ciśnienia w komorach paleniskowych kotłów M.S.C. 6. wysokoprężnych. 56679. 56680. 20.12 1952. Zenon Osmański i Bolesław 56593. 19.12 1952. Kazimierz Jakubiec. Usprawnienie wy­ Krypo. Ulepszenie sposobu wykonywania zawias. korzystania płyty w planierce. 56682. 20.12 1952. Jerzy Szczepkowski. Zastosowanie 56594. 19.12 1952. Edward Brózda. Zmiana materiału wytłaczania otworów w uchwycie workownicy. dolnych nakrętek rur stojakowych. 56683. 20.12 1952. Ignacy Doliński. Zastosowanie odpad­ 56595. 19.12 1952. Antoni Gelner. Zmiana rozm ieszczenia ków z tarczy bębna do produkcji podkładek podsiewacza. klinów o średnicy 80 mm na płytach formierskich. 56685, 56686. 20.12 1952. Jerzy M atuszek i Joachim G lin­ 56596. 19.12 1952. Antoni Gelner. Zmiana rozmieszczenia ka. Wykonanie podnośnika strugarki do podnoszenia noża klinów o średnicy 76 mm na płycie formierskiej. 56598. 19.12 1952. Roman Wieczorek. Przekonstruowanie w czasie biegu jałowego. 56688. 20.12 1952. M ichał Tomaszewski. W ykonanie uch­ przyrządu do równania tarcz szlifierskich. 56599. 19.12 1952. Szczepan M atuszewski. Wykonanie wytu do zakładania pierścieni na małe tłoki. wymiennych kół pasowych przy automatach do narzynania 56691. 20.12 1952. Kazimierz Góra. Ulepszenie przekładni gwintów śrub do central telefonicznych. kierunku biegu stołu strugarki do metalu. 56606. 19.12 1952. Franciszek G nacy. Wykonanie urzą­ 56695. 20.12 1952. W ładysław Ambs. Zastosowanie wkła­ dzenia do wiercenia otworów w sitach kondensatorów. dów przy prowadnicach drutu maszyn gwoździarskich. 56610. 2.0.12 1952. Antoni Orłowski. Przekonstruowanie 56696. 20.12 1952. Antoni Leszkowicz. Wykonanie kątow­ zaworów wdechowych aparatów rektyfikacyjnych. nika ruchomego z podzialką do imadła frezarskiego. 204 WIADOMOŚCI URZĘDU PATENTOWEGO Nr 2/1953

56697, 56698. 20.12 1952. Zdzisław Kawała i Franciszek 56780. 20.12 1952. Jan Botor. W ykonanie dwóch włazów Zwoliński. Zmiana konstrukcji zamknięcia skrzyni aparatu przykrytych klapami do podgrzewacza wody w kotłowni, za­ blokowego. bezpieczających przed eksplozją i służących do czyszczenia. 56700. 20.12 1952. Alfred Strużyński. Skonstruowanie 56787, 56788. 20.12 1952. Władysław Kierat i Marcin zaworów do sprężarek. Kowal. Zastąpienie stali lanej do wykonania wentyla bezpie­ 56710. 20.12 1952. Stanisław Maciej. Zastosowanie prze­ czeństwa stalą spawaną. cinaka kowalskiego wykonanego ze starych resorów samocho­ 56790, 56791. 20.12 1952. Tomasz Janik i Stefan Czaicki. Przekonstruowanie śrub do mocowania wodowskazów przy dowych do cięcia stopu AK-4. kotłach parowych. 56711. 20.12 1952. W ładysław Borek. Skonstruow anie urządzenia do sprawdzania manometrów wskazujących ciś­ 56805. 20.12 1952. Stanisław Wiśniewski. Renowacja stempli do przebijania otworów. nienie do 400 atm. 56712, 56713. 20.12 1952. Paw eł Gołębiowski i Kazimierz 56806, 56807. 20.12 1952 Antoni Bałczewski i Tadeusz Gołębiowski. Zastosowanie zamiast szpilek żeliwnych zgar­ Gierczak. Modyfikacja języka haka pociągowego kultywatora. niaczy przy formowaniu płyt fundamentowych do pomp. 56814. 20.12 1952. Tadeusz Łukaszuk. Zastosowanie uch­ 56714, 56715. 20.12 1952. Bronisław Grudziński i S tan i­ wytu w kształcie walca do cylindra, ułatwiającego jego ob­ sław Cybulskf. Zastosowanie narzędzia zbiorczego do wy­ róbkę. tłaczania otworów w ścianach bocznych i tylnych kuchen ga­ 56817. 20.12 1952. Tomasz Janik. Zastosowanie odpowie­ zowych. trzników do prób wodnych kotłów. 56716. 20.12 1952. Teofil Piątkowski. Zmiana konstrukcji 56822, 56823. 20.12 1952. Zbigniew Nowak i Jan Mar­ szałkowski. Wykonanie projektu wózka do hartowania seg­ pomp. 56717, 56718. 20.12 1952. Paw eł Gołębiowski i Kazimierz mentów. Gołębiowski. Wyeliminowanie jednego wlewu przy formowa­ 56824. 20.12 1952. Wilhelm Kochoń. Ulepszenie regulato­ niu i odlewaniu płyt fundamentowych. ra sprężarki powietrznej typu 2WG. 56826, 56827. 20.12 1952. Lucjan Preis i Leon Ostrowski. 56719. 20.12 1952. Kazimierz Błoński. Skonstruow anie Wykonanie narzędzia do produkcji pokryw metalowych do przyrządu do szlifowania otworów na szlifierce-ostrzarce. części 1110 eliminującego dwie operacje. 56720. 20.12 1952. Józef Wawrzyniak. Zmiana konstruk­ 56828. 20.12 1952. Franciszek Wilczek. Przystosowanie cji zaworu w przyrządzie do badania hermetyczności. strugarki do strugania zębatek modułowych przez zamontowa­ 56722. 20.12 1952. Antoni Struczkowski. Zastosowanie nie przekładni zębatej z podziałką. łożysk rolkowych zamiast ślizgowych do wałka napędowego 56829. 20.12 1952. Franciszek Wilczek. Zmiana sposobu skrzynki „Reinacker“. smarowania sworzni kół wyciągowych do automatów. 56723. 20.12 1952. Leon Kominek. Zmiana technologii pro­ 56830. 20.12 1952. Teofil Godawa. Zastosowanie oporu dukcji części F-723. przy cechowaniu ręcznym produkowanych przedmiotów. 56724. 20.12 1952. Jerzy Zalewski. Zastosowanie stali 56833. 20.12 1952. Paweł Markwiok. W ykonanie kleszczy CT1 i CP3 w kęsach walcowanych. do robót przy gorącej cegle w czasie rozbiórek komór żuż­ 56725. 20.12 1952. Wacław Palczewski. Skonstruowanie lowych. przyrządu wiertarskiego do wiercenia części F-792 frezarek 56842. 20.12 1952. Zygfryd Krzyżan. Skonstruowanie uni­ typu „F“. wersalnego trzpienia do toczenia tulejek. 56726. 20.12 1952. Henryk Kotula. Zmiana technologii produkcji odkuwek specjalnych. 56844. 20.12 1952. Witold Eder. Zastosowanie pierścienia 56727. 20.12 1952. Antoni Bieniek. Skonstruowanie przy­ dystansowego do wrzecion frezarskich. rządu do spawania tłuczków. 56847. 20.12 1952. M arcin Szablewski. Skrócenie czasu 56728, 56729. 20.12 1952. Konrad Błock i Tadeusz P a n ­ suszenia rdzeni przez zastosowanie rozdzielania ich na po­ kowski. Skonstruowanie zasobnika do kapturków przy ma­ łowy. szynach do osadzania kapturków na węgielki ogniw galwa­ 56848. 20.12 1952. Stefan Jezuita. W ykonanie przyrządu nicznych. do oczyszczania powierzchni metalu dookoła otworów. 56730. 20.12 1952. Edward Nowakowski. Przekonstruo­ 56851. 20.12 1952. Witold Eder. W ykonanie specjalnego wanie uchwytu frezarskiego. uchwytu do mocowania części obrabianych. 56731. 20.12 1952. Edward Nowakowski. Przekonstruo­ 56852. 20.12 1952. Jan Adamczyk. W ykonanie dwudziel­ wanie uchwytu frezarskiego U-8. nego pierścienia do zwężania rur elektrodowych na zimno. 56733. 20.12 1952. Stanisław Sikora. Skonstruowanie 56853. 20.12 1952. Jerzy Kuśka. Zm iana kształtu stempla przyrządu do gwintowania kół łańcuchowych wału rozrządu. do wbijania sworzni. 56734. 20.12 1952. Alfred Maślanka. Zastosowanie banda­ 56854. 20.12 1952. Bolesław Dedak. W ykonanie przyrządu ży do umocowania silnika elektrycznego. do wygładzania gniazdek w młotkach pneumatycznych po 56735. 20.12 1952. Ryszard Lot. Wyeliminowanie dodat­ natapianiu. kowej obróbki przy wykonywaniu wspornika dżwigienek. 56855. 20.12 1952. Henryk Lakomski. Zaprojektowanie 56736. 20.12 1952. Emil Sztefko. Zastosowanie oznaczenia przyrządu obrotowego do składania wężownic podgrzewacza O-Z na kurku 560 przewodu do doprowadzania paliwa. wody. 56737. 20.12 1952. Emil Sztefko. Zastosowanie nakiełka 56867. 20.12 1952. W ładysław Januszew ski. Wykonanie na zazębiaczu 560.13.22a. otwartego ogniwa łańcuchowego do łączenia zerwanego łań­ 56738. 20.12 1952. Emil Sztefko. Zmiana konstrukcji na­ cucha. krętki 561.12.27. 56877. 20.12 1952. Alfred Cebrat. W ykonanie urządzenia 56739. 20.12 1952. Maksymilian Gil. Wyeliminowanie do spawania części podwozia za pomocą spawarek transfor­ operacji trasowania rowka klinowego w sprzęgle regulatora matorowych typu C-3. S60. 56879. 20.12 1952. Józef Zimmer. W ykonanie wodowska- 56740. 20.12 1952. Franciszek Jagielnicki. Skonstruowa­ zu zastępczego do kotłów parowych. nie przyrządu do sortowania magnezytu po usunięciu go 56883, 56884. 20.12 1952. Kazimierz Kłos i Wacław Ba- z pieca prażalniczego. nasiewicz. Ulepszenie przyrządu do inkludowania próbek me­ 56756. 20.12 1952. Eugeniusz Młochowski. Opracowanie talograficznych. i zastosowanie metody obliczania współrzędnych do wymia­ 56887. 20.12 1952. Franciszek Sierota. Przyśpieszenie pra­ rowania przyrządów wiertarskich i wytaczarskich. cy na tokarce przez ulepszenie uchwytu i zamocowanie czte­ 56768. 20.12 1952. Józef Witkowski. Przyśpieszenie pro­ rech noży równocześnie. dukcji szpilek kotłowych przez wykonanie oprawki i użycie 56898. 20.12 1952. Czesław Nowak. Zastosowanie k rąż­ tokarki do ich wyrobu. ków centrujących rdzeń przy odlewaniu łączników radiato- 56769. 20.12 1952. Bernard Malinowski. Zastosowanie rowych. otworu kwadratowego w kowadle pod młotem mechanicznym 56899. 20.12 1952. Leon Sowa. Zastosowanie zaczepu za­ do kucia żelaza profilowego. miast haczyka do zahaczania walca, służącego do ubijania 56770, 56771. 20.12 1952. Jan Zasadzki i Edward Herzog. masy formierskiej. Ulepszenie stopki podtrzymującej blachę przy nożycach me­ 56900. 20.12 1952. Franciszek Serwaciński. Wykonanie chanicznych. przecinka profilowego do obcinania nadlewów przy zawiasach 56775. 20.12 1952. Wilhelm Janota. Wykonanie uchwytu mechanicznych do maszyn rolniczych. pomocniczego do obróbki na pilnikarce. 56901. 20.12 1952. Stefan Piechota. W ykonanie uchwytu 56776. 20.12 1952. Antoni Wyrwała. Wykonanie uchwytu do przytrzymywania gniazdek podczas wiercenia otworów. do toczenia panewek dwudzielnych. 56902., 56903. 20.12 1952. B ernard W iesiołek i M arian 56777. 20.12 1952. Maksymilian Dolecki. Wykonanie Serwaciński. Zastąpienie układu formowania piast do wozów szczelnej końcówki węży do paliw płynnych. z pozycji leżącej na stojącą. Nr 2/1953 WIADOMOŚCI URZĘDU PATENTOWEGO 205

56908. 20.12 1952. Jan Borowski. Zastosow anie stalowych 57024. 22.12 1952. Antoni Swadźba. Skonstruow anie przy­ znaków rozpoznawczych do plombowania. rządu do wytłaczania nakładek do łopat wirników wentylato­ 56909. 20.12 1952. Władysław Piekarczyk. Lepsze wyko­ rów kotłów wysokoprężnych. rzystanie powierzchni rdzeniarek do produkcji łączników 57026. 22.12 1952. Józef Hercog. Ulepszenie działania za­ 3/8 i 1/2 . worów regulujących „Hanemann“ kotłów wysokoprężnych. 56910. 20.12 1952. Władysław Zmudzki. Wykonanie drzwi­ 57027. 22.12 1952. E rhard Wyleżoł. Zastosowanie pier­ czek w bocznej części mieszarki wyrabiającej masę do wypra­ wy żeliwiaków. ścieni odrzutowych, zapobiegających przedostawaniu się opa­ rów i skroplin z dławic turbinki do łożyska. 56911. 20.12 1952. Wacław Wachelka. Wykonanie urządze­ nia, umożliwiającego formowanie rdzeni do kształtek „2“ 57029. 22.12 1952. Józef Hercog. Zmiana konstrukcji tu­ przez pracowników niewykwalifikowanych. lei prowadzących drążek zasuw kotłów czeskich. 57035. 22.12 1952. Franciszek Serafin. Zmiana konstruk­ 56912. 22.12 1952. Jan M arszałkowski i Zbigniew Nowak. cji czerpaka dźwigu węglowego. Skonstruowanie przyrządu do profilowania tarcz szlifierskich. 56917. 22.12 1952. Henryk Czosnowski. Zastosowanie 57039. 22.12 1952. W ładysław Machowiak. Zm iana profilu wanny w galwanizerni do czernienia przedmiotów. materiału do wyrobu obręczy kół przy pługach H28a. 56929. 22.12 1952. Piotr Niedzielski. Renowacja tylnego 57040. 22.12 1952. Zygm unt Miętki. Zmiana łącznika przy przedpłużku do pługów ciągnikowych H28a. mostu samochodu osobowego marki „Ford-Anglia“. 56931. 22.12 1952. Leon Białas. Zm iana kształtu pierś­ 57041. 22.12 1952. Roman Ronowski. Skrócenie łańcucha cieni uszczelniających przy zasuwach. przetyczki mostka i pałąka przy pługu koleśnicowym. 57042. 22.12 1952. B ernard Kempiński. Zmiana konstruk­ 56936. 22.12 1952. Jan Grabowski. Zastosowanie zbiorni­ cji haka do zaczepów pługów ciągnikowych. ka wodnego do pieca centralnego ogrzewania. 57043. 22.12 1952. Edward Gogolewski. Skasowanie ope­ 56940. 22.12 1952. Stanisław Bogacz. W ykorzystanie zu­ racji skręcania i spawania szczęk do spęczniania zębów do żytych tygli. bron. 56943, 56944. 22.12 1952. Erwin Kocurek i Józef Klaj - 57044. 22.12 1952. Jerzy Szenk. Zmiana sposobu regene­ man. Zaprojektowanie przyrządu do szlifowania noży stru­ racji matryc do wyrobu siekier, oskardów, toporów i kilofów. garek. 57045. 22.12 1952. Teodor Klempner. Zmiana konstrukcji 56945. 22.12 1952. Michał Chomicki. Zastąpienie stali n a­ narzędzia do cięcia poprzeczników. rzędziowej stalą konstrukcyjną przy wykonywaniu matrycy do 57048. 22.12 1952. Tadeusz Chomicki. Zmiana sposobu uzębienia pił tarczowych. wykonania wrzeciona gwintującego do automatów tokarskich. 56946. 22.12 1952. Franciszek Wachmieta. Renowacja pal­ 57049. 22.12 1952. Adam Jawor. Zmiana konstrukcji pal­ nika przy automatach, do hartowania. ca zaciskowego do automatu. 56947. 22.12 1952. Michał Jasiński. Zaprojektowanie n a­ 57050. 22.12 1952. Maciej Fołtyn. Zmiana konstrukcji śli- rzędzi do obcinania końców i wybijania trzech otworów w pi­maka do napędu kotła. łach poprzecznych jednoręcznych. 57056. 22.12 1952. Eugeniusz Mazurkiewicz. Sposób my­ 56949. 22.12 1952. W ładysław Szymański. Zastosowanie cia roztworem trójchlorowym blach stalowych i aluminiowych w lokomotywie „Deutz“ manometru zastępczego do oznacza­ przed wyżarzaniem. nia samoczynnego smarowania, 57058. 22.12 1952. W acław Stański. Zastosowanie ulep­ 56950—56952. 22.12 1952. Edward Plinta, Hilary Zajdo- szonej płytki elektromagnetyczne] do szlifierek. wicz i Michał Michałek. Zaprojektowanie osłony ostrosłupów 57059. 22.12 1952. Eugeniusz Mazurkiewicz. W ykorzysta diamentowych przy aparatach Rockwella. nie tarcz szlifierskich drobnoziarnistych zamiast gruboziarni­ 56959. 22.12 1952. Jan Melich. Dostosowanie wiertarki stych przez nacinanie kanalików na ich powierzchni ciernej. elektrycznej do napędu przyrządu oraz zastosowanie samo­ 57060. 22.12 1952. Józef Zabost. Ulepszenie systemu czynnego posuwu poprzecznego freza. dźwigów do oburęcznego uruchamiania stempla przy prasie 56967, 56968. 22.12 1952. Władysław Tabaka i Antoni mimośrodowej. Gaik. Ulepszenie matrycy do odlewania plomb ołowianych. 57072, 57073. 22.12 1952. Henryk Oleszczuk i Stanisław 56970, 56971. 22.12 1952. Stefan Wojciechowski i Józef Pruchniak. Zastosowanie przyrządu do mocowania bębna kry- Łuczak. Skrócenie trasy przy wywożeniu piasku z oczysz staiizatora. czalni 57074, 54075. 22.12 1952. Adam Markowski i M arian Pie- 56972, 56973. 22.12 1952. Piotr Kowalski i Władysław ciukiewicz. Powiększenie pojemności pieca do topienia metali Zawiślak. Zastosowanie zbiornika na popiół przy żeliwiaku kolorowych. 56974, 56975. 22.12 1952. Mikołaj Kozicki i M arian J a ­ 57076, 57077. 22.12 1952. Michał Pludra i Adolf Gierszon. nik. Wymiana silnika i przekonstruowanie napędu frezarki Zastąpienie lutowania panewek spawaniem przy obróbce na karuzelowej. tokarce. 56976. 22.12 1952. W ładysław Jezierski. Zastąpienie kółek 57078, 57079. 22.12 1952. Franciszek Maćkowiak i Antoni drewnianych żeliwnymi przv taczkach. Staśkiewicz. Wykonanie urządzenia do toczenia stożków na 56977. 22.12 1952. Jan Walczak. W ykonanie osłony zabez­ tokarce karuzelowej. pieczającej przed odpryskami metalu przy maszynie do roz­ 57080, 57081. 22.12 1952. Andrzej Neyman i Henryk rywania próbek. Adamczewski. Zastosowanie wycinka dźwigowego do wycina­ 56996, 56997. 22.12 1952. Zbigniew Michalak i Zbigniew nia otworów w grzejnikach surowych. Wasilewski. Wykonanie przenośnego rusztowania do naprawy 57084, 57085. 23.12 1952. Robert Pietrucha i Ryszard i zakładania instalacji elektrycznej nad maszynami podczas Zakrzewski. Zmiana konstrukcji sit olejowych. ich pracy. 57088, 57089. 23.12 1952. Jan Dytko i Stanisław Brom- 57001. 22.12 1952. Stefan Kotecki. W ykonanie urządzenia boszcz. Wykorzystanie lin odpadkowych do normalnego do wyrobu z drutu obręczy do rowerowych opon drutowych. użytku na żurawiach parowych. 57090, 57091. 23.12-1952. Ludwik Pudełko i Karol Grzą- 57006. 22.12 1952. Franciszek Kuś. Zaprojektowanie przy­ dziel. Przekonstruowanie sprzęgła przydzielaczy pyłu węglo­ rządu do cięcia na miarę obręczy motocyklowych. wego do kotła „J“ wysokoprężnego. 57007. 22.12 1952. Alojzy Krzempek. Cięcie drutu do pro­ 57092—57095. 23.12 1952. Jan Marek, Karol Kumała, Ka­ dukcji śrubokrętów o długości 240 mm. rol Pradel i Franciszek Setkowicz. Częściowa mechanizacja 57008. 22.12 1952. Franciszek Krzempek. Zastosowanie transportu odlewów z oczyszczalni do magazynu odlewów. dolnej szczeki ruchomej przy spawarce stykowo-iskrowej. 57096. 23.12 1952. Paw eł Hornik. Zmiana konstrukcji dol­ 57009. 22.12 1952. Stanisław Teodoruk. Zaprojektowanie nej części gazogeneratora „Bamag II“. przyrządu do centrowania cylindrów maszyny parowej. 57099—57101. 23.12 1952. Jerzy Kaniut, K arol, Śleziona 57010. 22.12 1952. Stanisław Teodoruk. Zaprojektowanie i Franciszek Matuszek. Zmechanizowanie wyładunku wapna. przyrządu do mierzenia współosiowości i prostopadłości pro­ 57105. 23.12 1952. Sylwester Joszke. Zastosowanie dwu­ wadnicy. dzielnych zabieraków w maszynach do szycia typu „Union“. 57011. 22.12 1952. Czesław Ziółkowski. Zastosowanie 57114. 23.12 1952. Gustaw Kozeł. Zmiana konstrukcji nowej metody prostowania tylnie okrętowych. szczęki ruchomej do nastawczych kluczy główkowych. 57012. 22.12 1952. Henryk Markowski. Zastosowanie płe­ 57115. 23.12 1952. Stanisław Jabłoński. Zastosow anie fa­ twy do frezów palcowo-czołowych. soli jadalnej do nawęglania powierzchni przedmiotów żelaz- 57014. 22.12 1952. Henryk Bizoń. Zmiana konstrukcji nych. dźwigni maszyny do usuwania zadziorów na pierścieniach. 57116. 23.12 1952., Karol M acura. Zmiana konstrukcji 57015. 22.12 1952. Jan Oczko. Radełkowan ie przy uży­ sprawdzianu do sprawdzania oczka szczypiec. ciu jednego radełka zamiast dotychczas stosowanych dwóch. 57117—57119. 23.12 1952. Jan Skrzat, Bronisław. Chruś­ 57020. 22.12 1952. Jan Grucka. Zm iana sposobu naprawy ciel i Władysław Grysiewicz. Skonstruowanie uniwersalnej wyłącznika biegów rusztowych kotłów systemu „Babcock“. nawijarki do cewek. 206 WIADOMOŚCI URZĘDU PATENTOWEGO Nr 2/1953

57120. 23.12 1952. Czesław Krystowczyk. Spawanie pęk­ 57248, 57249. 31.12 1952. W acław Golusik i Franciszek nięć żeliwnych bloków silnikowych i innych części żeliwnych. Kupczyk. Renowacja dyszy aparatu do metalizacji natry­ 57121. 23.12 1952. Justyn Paprota. Zmiana sposobu mo­ skowej. cowania kółek ręcznych przy nożycach dźwigniowych 57250, 57251. 31.12 1952. Alojzy Kaptur i Kazimierz RMNg-200. Fraszczyk. Zaprojektowanie sposobu naprawy uchwytów trój- 57122, 57123. 23.12 1952. Paweł Lorek i Józef Gabzdyl. szczękowych samocentrujących. Skonstruowanie przyrządu do szlifowania frezów kształto­ 57252. 31.12 1952. Stanisław Nowicki. Założenie rur dla wych, palcowych i ścinowych. dostarczania wody do chłodzenia obrabiarek. 57124. 23.12 1952. Kazimierz Adamski. Zastosowanie 57253. 31.12 1952. Ryszard Sady. W ykonanie ucinaka specjalnego przyrządu do maszynowego wycinania złączek uniwersalnego przy wyrobie piór resorowych. do łączenia części uszczelek skórzanych. 57254, 57255. 31.12 1952. Wacław Golusik i Alojzy Kap­ 57126. 23.12 1952. Tadeusz Nowak. Przekonstruowanie tur. Ulepszenie sposobu produkcji śrub i nakrętek. wodzika do przewijarki krzyżowej.. 57256. 31.12 1952. Edmund Sobkowski. W ykonanie stoja­ 57128. 23.12 1952. Stefan Felisiak. Zastosowanie tokaiki ka do montażu mechanizmów różnicowych. do toczenia czółenek. 57260, 57261. 31.12 1952. Ludwik Zabłocki i Aleksander 57129. 23.12 1952. Leon Syniawa. Skonstruowanie przy­ Dajneko. Lepsze wykorzystanie materiału przy wykrawaniu rządu do podtrzymywania wrzecion tokarki. kontaktów górnych. 57147. 23.12 1952. Józef Kurzeja. Skonstruowanie przy­ 57264. 31.12 1952. Karol Nowak. Uproszczenie kucia ra­ rządu do wyciągania pierścieni bezpiecznikowych i kompre- mion hamulca. syjnych. 57265. 31.12 1952. Gustaw Gawłowski. Wykonanie urzą­ 57148. 23.12 1952. Brunon Olszówka. Skonstruowanie dzenia do obcinania szczęki ruchomej imadła kowalskiego. przyrządu do spawania kół do taczek. 57266, 57267. 31.12 1952. Alojzy Stępowski i Alojzy 57159. 23.12 1952. Jerzy Dźwikowski. Skonstruowanie Zloch. Wykonanie szablonu do trasowania marek na ma­ przyrządu pomocniczego do obróbki trójników. trycy. 57268, 57269. 31.12 1952. Alojzy Stępowski i Alojzy 57160. 23.12 1952. Jerzy Dźwikowski. Skonstruowanie Zloch. Wykonanie szablonu do trasowania otworów w matry­ przyrządu pomocniczego do obróbki drobnych kolanek koł­ cach do osadzania kołków. nierzowych. 57272. 31.12 1952. Roman Politowicz. Zaprojektowanie 57161. 23.12 1952. Jerzy Dźwikowski . Skonstruowanie przyrządu wiertarskiego do wiercenia otworów w pierścieniu urządzenia do dostarczania wody do kotła parowego kafara. 57273. 31.12 1952. Mieczysław Borowczyk. Zastosowanie elektronowym. w szlifierce łożysk kulkowych. 57162-57167. 23.12 1952. Józef Kowal, Władysław Kar- 57275. 31.12 1952. Alojzy Zloch. Zabezpieczenie stołu nat, Stanisław Słysz, Adam Kobylarz, Walenty Nowak i Ma­ frezarki przed uszkodzeniem. rian Stępień. Zmiana sposobu kucia części według rys. 24-1. 57276. 31.12 1952. Ludwik Ryćko. Ulepszenie nakrętki 57170—57173. 23.12 1952. Stefan Lawicki, M aksymilian mocującej tarcze szlifierskie. Wendland, Tadeusz Warabiola i Zygmunt Przybylski. Prze­ 57277. 31.12 1952. Jan Adamczyk. Uproszczenie sposobu robienie prądnicy na spawarkę elektryczną. wyjmowania zwalcowanych rur elektrodowych z walcarki. 57181. 24.12 1952. Inż. Marian Tomczyk. Zabezpieczenie 57278. 31.12 1952. Alojzy Bartela. Zastosowanie specjal­ powierzchni przed nawęglaniem za pomocą siarczanu mie­ nej osłony do łożysk przy elektrowozach. dzi. 57279. 31.12 1952. Edmund W aloszczyk. Dorobienie z a ­ 57215. 31.12 1952. Zbigniew Wachowiak. Wykonanie pory do zasuwy bunkra zapobiegającej jej przypadkowemu przyrządu do pomiaru poziomu tulei cylindrowej silnika opadnięciu. „Skoda“. 57280. 31.12 1952. Albin Dikman. W ykonanie urządzenia 57216, 57217. 31.12 1952. W acław Zgrabczyński i Edmund do wciągania kół zębatych na klin przy elektrowozach. Snopek. Wykorzystanie rur z wybrakowanych grzejników 57281. 31.12 1952. Franciszek Klemptner. W ykonanie kabiny kierowcy do produkcji rur wydechowych. urządzenia do obcinania obu rogów łopat równocześnie. 57220. 31.12 1952. Stanisław Niemier. Wykonanie nożyc 57282. 31.12 1952. Piotr Popek. Zastosowanie zam iast do cięcia blachy napaski określonej szerokości. prostego skośnego ostrzenia pił tarczowych. 57221. 31.12 1952. Marceli Loksz. Zastosowanie redukcji 57283. 31.12 1952. Franciszek Nowak. Przyśpieszenie pro­ nasadkowej kluczy nasadkowych. dukcji tulejek dystansowych do zegarów SKU—8 przez prze­ 57222. 31.12 1952. Jan Poszwa. Zastąpienie mosiężnych niesienie obróbki z rewolwerówki na automat „Peterman“ łączników przewodów oliwnych i benzynowych łącznikami 57284. 31.12 1952. Franciszek Nowak. Uproszczenie pro­ stalowymi. cesu gwintowania nakrętek do zegara SKU-8. 57223, 57224. 31.12 1952. Zdzisław Kayzer i Zygmunt 57285. 31.12 1952. Teodor Szoch. Zastosowanie wypycha- Rembacz. Skonstruowanie urządzenia do wciskania koła pa­ cza do prasy MP2-40. sowego na wał korbowy samochodu „Ford“. 57286. 31.12 1952. Henryk Rosiński. Wykonanie trzpie­ 57225, 57226. 31.12 1952. Zdzisław Piwoński i Józef Sas- nia mimośrodowego do toczenia tulejki mimośrodowej. sek. Przebudowa napędu tokarki. 57287. 31.12 1952. Bolesław Strzałkowski. Zastosowanie 57227. 31.12 1952. Czesław Szulakiewicz. Wykonanie uchwytu tokarskiego ze specjalnymi szczękami do obróbki urządzenia do demontażu amortyzatorów samochodu „Ford-części 90—101. C anada“. 57239. 31.12 1952. Arkadiusz Kaczmarek. W ykonanie wy: 57235. 31.12 1952. Zbigniew Gendera. Przekonstruowa­ wrotki do nadwozia samochodu „Citroen 11“ nie zatrzasku skrzyń narzędziowych przy samochodzie 57300. 31.12 1952. Wincenty Dyba. Zastosowanie przy­ „W illys“. rządu do gięcia korb. 57236, 57237. 31.12 1952. Zygmunt Rembacz i Zdzisław 57302. 31.12 1952. M arian Seifert. Skrócenie zderzaków Kayzer. Skonstruowanie urządzenia do szlifowania trzonów imadła w celu zwiększenia rozwarcia szczęk imadła piły do zaworowych. cięcia metali. 57238. 31.12 1952. Józef Migdalski. Przekonstruowanie 57303. 31.12 1952. Stanisław Piecyk. W ykonanie sercó­ wytłocznika. wek o małym rozmiarze do obracania szlifowanych osiek 57239. 31.12 1952. Zdzisław Kayzer. Wykonanie uchwytu aparatu M orse‘a. tulei cylindrycznej do szlifowania. 57304. 31.12 1952. . Eugeniusz Jasiński. Przystosowanie 57240. 31.12 1952. Zdzisław Kayzer. Wykonanie uchwytu ręcznej wiertarki elektrycznej do uchwytu stołowego. do wyjmowania uszkodzonej tulejki popychacza pompy ben­ 57306. 31.12 1952. Bolesław Kowalski. W ykonanie urzą­ zynowej silnika „Ford-Canada“. dzenia do wprowadzenia pasma pod deseniarkę. 57242. 31.12 1952. Marceli Loksz. Wykonanie specjalnego 57309. 31.12 1952. Wincenty Samek. W ykonanie ochrony klucza nasadkowego do nakrętek tylnej piasty samochodu zabezpieczającej obsługę zwijania drutu przed skaleczeniem. „S tar 20“. 57310—57315. 31.12 1952, Stanisław Gąbka, Alwin Są­ 57243. 31.12 1952. Zygmunt Rembacz. Przekonstruowa­ decki, Leon Kulas, Jan Mokwa, Henryk Próba i Jan Szczęś­ nie odpowietrznika bloku cylindrowego „Willys“. niak. Skonstruowanie dźwigu na wózku szerokotorowym 57244. 31.12 1952. Kazimierz Liebthal. Wykonanie upro­ o nośności 3 tony. szczonego zamka do drzwi kabiny kierowcy w samochodzie 57316. 31.12 1952. Zdzisław Dutkiewicz. Wykonanie fre­ Ford V8 F 30. zów składających się z dwóch części do frezowania gniazd 57245. 31.12 1952. Teofil Skudławski. Wykonanie uchwy­ zaworowych w silnikach samochodowych. tu do usuwania złamanych gwintowników. 57326. 31.12 1952. Antoni Wojciechowski. Wymiana jed­ 57247. 31.12 1952. Czesław Drgas, Ulepszenie napędu nego z łożysk promieniowych na łożysko oporowe przy czer­ szlifierki do tarcz sprzęgłowych, paku typu „Demag“. Nr 2/1953 WIADOMOŚCI URZĘDU PATENTOWEGO 207

57327. 31.12 1952. Feliks Mazurkiewicz. Dorobienie ru­ 57437, 57438. 2.1 1953. Czesław Macoch i Zdzisław chomej osłony przy szlifierce elektro-magnesowej. Drewka. Zmiana konstrukcji luzownika maszyny „Demag“ 57328. 31.12 1952. Feliks Mazurkiewicz. Ulepszenie pod­ w hali nr 4. pórek do szlifierki dwutarczowej w celu zupełnego wykorzy­ 57442. 2.1 1953. Zygm unt Kaczmarski. W ykorzystanie stania tarcz. materiału 0045 z zużytych sworzni nadwozia i resorów do 57329. 31.12 1952. Władysław Sucharzewski. Zastosowa­ wyrobu śrub. nie przy piłach do cięcia na gorąco w walcowni grubej 57443. 2.1. 1953. Józef K rzyżak W ykorzystanie zużytych osłon azbestowych izolujących pasy napędowe przed prze­ blach odbijających reflektorów samochodowych do produkcji grzaniem. końcówek i zacisków do kabli. 57330-57332. 31.12 1952. Feliks Frąk, Tadeusz Walkie- 57444. 2.1 1953. Zbigniew Wachowiak. Zmiana konstruk­ wicz i Stanisław Wątły. Przekonstruowanie wyłączników krań­ cji czopa wytłoczniczego. cowych przy piłach tarczowych do cięcia na gorąco. 57445. 2.1 1953. W ładysław Matuszak. Uproszczenie wy­ 57343. 31.12 1952. Ignacy Tkaczyk. Zamocowanie wyłącz­ konania przycisków do uszczelnienia tarczy hamulcowej nika na zewnątrz maszyny w miejsce poprzedniej dźwigni. w szczelinie drążka hamulca ręcznego. 57344. 31.12 1952. Jarosław Biesiada. Wykonanie reduk­ 57446. 2.1 1953. Stanisław Szymaniak. Zm iana połącze­ cyjnej oprawki przystosowującej toczek do zwykłej szlifierki nia akscelatora silnika „Star 20“. warsztatowej. 57447. 2.1 1953. Jan Werner. Wyeliminowanie rury prze­ 57345. 31.12 1952. Wiesław Kędra. Wykonanie przyrządu dniego wlewu oleju do samochodu „Ford-Canada“. do pomiaru próbek drutu na wydłużenie. 57448. 2.1 1953. Czesław Wojtczak. Skonstruowanie 57347—57349. 31.12 1952. Franciszek Pawlewicz, Marian kleszczy do wyjmowania panewek silnika. Piesiewicz i Stefan Żelazny. Wykonanie nacięć na obwodzie 57450, 57451. 2.1 1953. Teodor Pogoda i Stefan Ciwis. napędzającego koła pionowego prasy tarczowej celem zwięk­ Zastosowanie zamkniętego obiegu oleju w głowicy tokarki szenia tarcia pasa na kole poziomym. „Reiden“. 57350. 31.12 1952. Leopold Bartoszek. Zmiana sposobu 57452. 2.1 1953. Wacław Witczak. Przekonstruowanie wykonywania piast sprzęgieł maszyn szychowych. dźwigu. 57351. 31.12 1952. Eugeniusz Suwor. Wyeliminowanie 57455. 2.1 1953. M arian Cwojdziński. Skonstruowanie operacji trasowania korpusu pompki. przyrządu do wyrobu osłony cylindra pompy hamulcowej sa­ 57352, 57353. 31.12 1952. Wilhelm Nikiel i Paweł B ia­ mochodu „Ford-V8-Canada'‘. łek. Dodatkowe zabudowanie łożyska oporowego przy pompie 57456. 2.1 1953. W acław G olusik W ykorzystanie złam a­ zasilającej kotły. nych lub stępionych brzeszczotów pił Orion do wyrobu noży 57386. 2.1 1953. Antoni Błaszczak. Zaprojektowanie do rozwiertaków. przyrządu do zawijania brzegów w błotnikach motocyklo­ 57457. 2.1 1953. Ludwik Ratajczyk. Zmiana procesu tech­ wych i do nadawania im profilu. nologicznego produkcji widełek drążków hamulcowych. 57387. 2.1 1953. Bolesław Dąbrowski. Wykonanie przy­ 57458. 2.1 1953. W acław Golusik. Skonstruowanie przy­ rządu do toczenia gwintowników. rządu do łamania igiełek łożysk rolkowych. 57388. 2.1 1953. Alojzy Jurczyk. Zastosowanie uszczel­ 57459. 2.1 1953. Józef Szulc. Zmiana kształtu wytoczę nienia przy bębnach obrotowych w niklowni. nia wewnętrznego łączników rurki przewodu olejowego. 57390. 2.1 1953. Stefan Grygiel. Ulepszony sposób wy­ konywania narzędzi do jednoczesnego krajania z podgina- 57461. 2.1 1953. Jerzy Stabik. Skonstruowanie chłodnicy niem obręczy do wiader. oleju do smarowania łożyska sprężarki „Borsig“. 57463. 2.1 1953. Alojzy Spandel. Zastąpienie kul gumo­ 57391, 57392. 2.1. 1953. Stanisław Borowika i Edward wych w przewodzie tłoczącym przy pompach powietrznych Morawiec. Wykonanie zacisków do umocowania obrabianych „Vaco“ zwykłymi płytami gumowymi. przedmiotów na strugarce. 57466. 2.1 1953. Roman Zuchowicz. Ulepszenie sposobu 57393. 2.1 1953. Franciszek Wojda. Ulepszony sposób pobielania przepon do membran. wykonywania obsady drewnianych tarcz dociskowych umo­ cowanych na kominku wyoblarki podczas łączenia den do 57467. 2.1 1953. Jan Kowalczyk. W ykonanie urządzenia wiader. do wyginania osłon do czerparki wodnej. 57394, 57395. 2.1 1953. Bolesław Marszałek i Józef Ol­ 57468. 2.1 1953. Wacław Kulbicki. Wykonanie urządzenia szewski. Jednoczesne krajanie i podsadzanie taśmy na ob­ do zaginania kątowników. ręcze do wiader. 57469. 2.1 1953. W acław Siuchta. Zaprojektowanie przy­ 57396. 2.1 1953. Władysław Koziik. Zaprojektowanie rządu do strugania ślizgów do klatek „metra“. filtru do czyszczenia lakieru. 57483. 2.1 1953. Jan Kowalczyk. W ykonanie przyrządu 57397. 2.1. 1953. Franciszek Krawczyk. Nowy sposób do zaginania blach. spuszczania barek na prowizorycznej pochylni. 57486. 2.1 1953. W ładysław Orzech. Zaprojektowanie pi­ 57398. 2.1 1953. Władysław Szustak. Wykonanie narzę­ lota centrującego do frezowania części. dzia do jednoczesnego tłoczenia uchwytów po trzy sztuki jed­ 57489. 2.1 1953. Aleksander Rozalik. Zastosowanie ogra­ nocześnie. nicznika przesuwanego do regulacji długości ciętego mate­ 57399—57401. 2.1 1953. Władysław Tkaczyk, Czesław Gil riału. i Adam Stankowski. Zmniejszenie brygady cynkowniczej 57490, 57491. 2.1 1953. Lucjan Nawrocki i Józef Lange. z sześciu do czterech ludzi. Zastosowanie przy walcach przyrządu do zwijania walcza­ 57402, 57403. 2.1 1953. Stefan Grygiel i Stefan Trepka ków. Zastosowanie narzędzia do wypychania trzpieni z dziobów 57492, 57493. 2.1 1953. Leon Mayer i Aleksander Macie­ imbryków. jewski. Przerobienie cięgła dźwigni hamulca powietrznego 57404. 2.1 1953. Jan Korczak. Wykonanie krzywek do 57494, 57495. 2.1 1953. W ładysław Łuczak i Józef Szary automatu, przeznaczonego do toczenia małych przedmiotów. Zmiana konstrukcji strugarki dwustronnej Z-533. 57405. 2.1 1953. Alojzy Jurczyk. Zastosowanie ochrony 57496. 2.1 1953. Bolesław Kampert. Zastosowanie przy przed zanieczyszczeniem wentylatora osadem lakieru. rządu do rozbijania płomieniówek. 57406. 57407. 2.1 1953. Pankowski i Teofil Bednarek. Za­ 57497. 2.1 1953. Józef Markiewicz. Zastosowanie osłony stosowanie ślizgu do ładowania wyrobów gotowych. prowadnic strugarki podłużnej. 57408. 2.1 1953. Florian Szalaty. Ulepszenie konstrukcji 57498. 2.1 1953. Karol Ficek. Zmiana m ateriału dławika sprzęgła obrabiarek Wr 3,2 i Wr 2,5. pomp okrętowych typu „Simplex“. 57417. 2.1 1953. Józef Dulny. Wykonanie urządzenia 57499. 2.1 1953. Jerzy Biskupek. Zastosowanie przyrzą­ zwrotnego wrzeciona wiertarki promieniowej, działającego za du do wykonywania obsady sprężyn pomp okrętowych typu pomocą przeciwwagi. „Duplex“ i „Simplex“. 57422. 2.1 1953. Stanisław Goleń. Zastosowanie pierścieni 57500. 2.1 1953. Karol Ficek. Zmiana wykonania dławika olejowych do tłoków silnika gazowego. pomp okrętowych typu „Duplex“. 57426. 2.1 1953. Karol Hankiewicz. Zastosowanie uchwy­ 57502. 2.1 1953. Leon Muszyński. Zastosow anie wózka tu do strugania kół łańcuchowych. wąskotorowego obrotowo-wywrotnego do wywożenia odle­ 57427. 2.1 1953. Józef Kiris. Zmiana ułożyskowania czo­ wów do oczyszczalni. pa korbowego prasy mimośrodowej. 57507—57509. 2.1 1953. Grzegorz Gajdzik, Józef Wójcik 57430, 57431. 2.1 1953. Rudolf Kurpan i Józef Szary i Wiktor Michalik. Zastosowanie szczelnego zaworu stożko­ Skonstruowanie uchwytu samocentrującego do tokarki Z-550. wego do cyklonu pompy próżniowej nad spiekalnją. 57432, 57433. 2.1 1953. Stefan Dzwonnik i Edmund Sna- 57526. 2.1 1953. Edward Kosacki. Zastosowanie haka do kowski. Zmiana modelu skrzynek NRE 15—49. wyjmowania kosza przy hartowaniu drobnych części. 57436. 2.1 1953. Stanisław Ożygar. Zastosowanie wózka 57527. 2.1 1953. Stanisław Sywelski. Szlifowanie płasz na szynach przy nożycach gilotynowych. czyzn na frezarkach poziomych. 208 WIADOMOŚCI URZĘDU PATENTOWEGO Nr 2/1953

57528, 57529. 2.1 1953. Bartłomiej Koper i W łodzimierz 57629. 3.1 1953. Piotr Orczyński. Zaprojektowanie klesz­ Kubik. Zastosowanie przyrządu do lutowania płytek do noży czy uchwytowych do żurawia parowego zabezpieczających tokarskich. przed wywracaniem się go w czasie pracy. 57530. 2.1 1953. Antoni Błaszczak. Rekonstrukcja przy­ 57630, 57631. 3.1 1953. Tadeusz K aliniak i Jan Winnik. rządu do wybijania otworu do osadzania zaworu w obrę­ Zaprojektowanie zmiany procesu technologicznego obróbki czach motocyklowych. części 24-1. 57531. 2.1 1953. Antoni Błaszczak. Rekonstrukcja narzę­ 57632—57634. 3.1 1953. Józef Miłosz, Stanisław Marcisz dzia do wytłaczania ramy bagażnika. i Władysław Wawer. Zaprojektowanie urządzenia rozrucho­ 57532—57537. 2.1 1953. Stanisław Sobański, Edward wego silnika 600 KM do napędu walcarki 260. Zbyszyński, Stanisław Szkółka, Antoni Ciaś, Kazimierz Kar- 57635. 3.1 1953. Karol Ficek. Wyeliminowanie tulejki likowski i Roch Głazowski. Przedłużenie żywotności oprzy­ w zbiorniku pływakowym pompy „Simplex“. rządowania do odlewania odśrodkowego. 57636. 3.1 1953. Karol Ficek. Zm iana sposobu wykony­ 57549. 2.1 1953. Antoni Olma. Wykonanie nagłówników wania dławika pomp okrętowych typu „Simplex“. do tłoczarek na zimno z wkładami ze stali N.C.K. 57637. 3.1 1953. Karol Ficek. Zmiana m ateriału dźwigni 57553, 57554. 2.1 1953. Jan Grygierek i Tadeusz Klap- pomp okrętowych „Duplex“. tocz. Zmiana procesu technologicznego przy produkcji śrub 57638. 3.1 1953. Karol Ficek. Zmiana wykonania złącze­ przez zastąpienie toczenia wytłaczaniem. nia pomp „Simplex“. 57555. 3.1 1953. Leon Kominek. Wykonanie części F-719 57639. 3.1 1953. Karol Ficek. Zmiana m ateriału nakrętki na rewolwerówce zamiast na tokarce. do zaworu bezpieczeństwa w pompach okrętowych typu 57556. 3.1 1953. Zygmunt Sobański. Zmiana procesu „Simplex“. termicznego przy wannach agregatu FAF. 57640. 3.1 1953. Karol Ficek. Wykonanie kociołków ko­ 57562. 3.1 1953. Stanisław Kryczek. Zmniejszenie śred­ mory rozdzielczej wody w pompach typu „Simplex“. nicy noża przy produkcji wkrętek. 57641. 3.J 1953. .Karol Ficek. W yeliminowanie otworów 57572. 3.1 1953. Jan Król. Zastosowanie w iertła o po­ 5/8" w powietrznikach i pokrywach komór pomp okrętowych szerzonym ostrzu do wykonania gniazd dla szyn. typu „Duplex“. 57573. 3.1 1953. Jan Kowalczyk. Zastosowanie przyrządu 57642. 3.1 1953. Józef Szawerna. Zastosowanie maski do zaginania końcówek blach. ochronnej dla cynkowaczy. 57574, 57575. 3.1 1953, Stanisław Kosewski i W ładysław 57643—57648. 3.1 1953. Karol Karwot, Józef Mańczyk, Ciszek. Zastosowanie przyrządu do wytłaczania na prasie Alfred Kołeczko, Jan Ciesielski, Paweł Groborz i Jan Zubik. osłon do stołu wibracyjnego. Wykonanie pokrywki do gaśnicy przeciwpożarowej z blachy 57576. 3.1 1953. Jan Baran. Skonstruowanie przyrządu stalowej o grubości 4 mm. do wykonywania uchwytów do czerparki. 57651, 57652. 3.1 1953. Bronisław Szpunar i W ładysław 57577. 3.1 1953. Stanisław Kosewski. Zastosowanie przy­ Orzech. Zaprojektowanie uchwytu tokarskiego do obróbki rządu ułatwiajacego spawanie stołu wibracyjnego. śruby z uchem. 57578. 3.1 1953. Wacław Kulbicki. Zastosowanie przyrzą­ 57653, 57654. 3.1 1953. W ładysław Orzech i Stanisław du do wiercenia otworów w nogach przyczepy. Tomczak. Zaprojektowanie przyrządu do szlifowania kłów. 57579. 3.1 1953. Władysław Stański. Wykonanie urządze­ 57655. 3.1 1953. Jan Kopyto. Zaprojektowanie zmiany nia do profilowania tarcz szlifierskich. odchylenia imaka nożowego na dłutownicach. 57582. 3.1 1953. Antoni Kaźmierczak. Zastosowanie 57656. 3.1 1953. Józef Kukiełka. Zaprojektowanie urzą­ przyrządu do rozwijania płaskownika. dzenia odciągającego pył przy szlifowaniu próbek. 57585. 3.1 1953. Eryk Smolarek. Zastosowanie przyrządu 57657. 3.1 1953. Jan Wilusz. Zaprojektowanie uchwytu do ręcznego szlifowania pierścieni. wiertarskiego do obróbki części. 57586. 3.1 1953. Ryszard Kozioł. W ykonanie oprawki to ­ 57658. 3.1 1953. Antoni Gaweł. Zaprojektowanie uchwytu karskiej do toczenia i gwintowania. wiertarskiego do obróbki części 33-114. 57587. 3.1 1953. Leon Majcherek. Przystosowanie przy­ 57659. 3.1 1953. W ładysław Orzech. Zaprojektowanie pi­ lota przy obróbce pięciu sztuk w uchwycie. rządu wiertarskiego do wiercenia dwóch części współpracu­ jących ze sobą. 57660, 57661. 3.1 1953. W ładysław Orzech i M arian P a ­ 57588. 3.1 1953. Tadeusz Polański. W ykonanie przyrzą­ sek. Zastąpienie operacji ślusarskiej do obróbki na szlifierce części 34—16. du do wiercenia otworów w nakrętkach. 57589. 3.1 1953. Józef Kaznowski. Zastosowanie przyrzą­ 57662. 3.1 1953. Adolf Kluk. Zaprojektowanie przyrządu du do podawania wałków do toczenia na tokarce. spawalniczego do przypawanych zespołów. 57590. 3.1 1953. Jerzy Dźwikowski. W ykonanie przyrzą­ 57663. 3.1 1953. Roman Musik. D ostosowanie zapasowej du do wytaczania otworów na tokarce. gitary i zespołu kół zębatych do tokarki. 57591. 3.1 1953. Jerzy Dźwikowski. W ykonanie przyrzą­ 57673. 3.1 1953. Józef Grzesik. W ykorzystanie do celów du do uchwycenia obrabianego przedmiotu przy obróbce to­ budowlanych zużytego wapna w trawialni drutu. karskiej. 57678. 3.1 1953. Franciszek Żur. Ściąganie beczek żelaz­ 57592. 3.1 1953. Leon Majcherek. Dostosowanie przyrzą­ ną obręczą pomocniczą zamiast wypalania otworów w obrę­ du wiertarskiego do wiercenia otworów w korpusie i po­ czach i zakładania klamry przed spawaniem. krywie. 57687. 3.1 1953. Teofil Skudławski. Skonstruow anie 57599. 3.1 1953. Władysław Najder. Wykonanie grzeba­ przyrządu pomocniczego do wbijania sworzni resorowych nia do czyszczenia ogrzanych wlewków stalowych. w otwory zawieszenia i ucha resoru. 57600. 3.1 1953. Władysław Mańko. Zabezpieczenie wy­ 57690. 7.1 1953. Bernard Kempiński. Zm iana procesu gię­ pływu oleju na wale korbowym przy silniku S-60. cia i spłaszczania haków zawiasowych w skrzyni siewnika 57601. 3.1 1953. Stanisław Stoka. Zastosowanie pas­ nawozowego SN2. ka klinowego do napędu pompki hydraulicznej - aparatu 57691. 7.1 1953. Edmund Patocki. Skonstruowanie przy­ „XH50“ zamiast napędu łańcuchowego. rządu do piłowania pierścieni tłokowych. 57606. 3.1 1953. Jan Sobala. Ulepszenie lamp pow ietrz­ 57694. 7.1 1953. Józef Matusiak. Zastosowanie ochrony nych typu „Friemann Wolff“ 444. wyłącznika elektrycznego tokarki. 57695. 7.1 1953. W awrzyniec Zając. Zastosowanie w szli­ 57607, 57608. 3.1 1953. Henryk Liczha i Alojzy Franiel- czyk. Wyeliminowanie pompy przy oczyszczaniu filtrów. fierce wałka ruchomego zamiast sprężyny. 57606. 7.1 1953. Jan Gajdulewicz. Skonstruowanie 57612. 3.1 1953. Albin Olszówka. Przerobienie kół łań­ sprawdzianu do średnic wewnętrznych do 400 mm. cuchowych napędu maszyny koksowniczej. 57697. 7.1 1953. Teofil Rajski. Skonstruow anie uchwytu 57613—57615. 3.1 1953. Grzegorz Gajdzik, Józef Wójcik do podnoszenia kół zębatych. i Franciszek Widera. Przebudowa przewodów gazowych. 57699. 7.1 1953. Antoni Romik. W ytłaczanie podkładek 57619. 3.1 1953. Bolesław Ziomek. Zastąpienie stałych z odpadków. ram przy bramach ramami ruchomymi. 57700. 7.1 1953. Teofil Gala. Skonstruow anie przyrządu 57620. 3.1 1953. Stanisław Żmijewski. Zastosowanie do wytaczania pokryw pompek przekładni CP. przyrządu do wyginania wsporników przenośnika. 57701. 7.1 1953. Teofil Gala. Skonstruowanie przyrządu 57621. 3.1 1953. Stefan Jezuita. W ykonanie przedłużacza do wytaczania korpusów pompek przekładni CP. rozwiertaka do wykonywania otworów łożyskowych wałków 57702. 7.1 1953. Jan Muszyński. Zm iana . sposobu w łą­ blokowych i przebiegowych. czania prasy Pm2. 57622—57628. 3.1 1953. Andrzej Wnuk, Edmund Kor- 57703. 7.1 1953. Franciszek Socha. Zabezpieczenie tarcz kowski, Jan Sroka, Jan Wojciechowski, Józef Pelc, Stan. Wa­ garnkowych. chowiak i Roman Wieczorkowski. Wykonanie projektu urzą­ 57704. 7.1 1953. Henryk Kudelski. Zainstalowanie urzą­ dzenia do roztaczania komór w rurach „S-3“, dzenia przeciwpożarowego w piecu formierskim. Nr 2/1953 WIADOMOŚCI URZĘDU PATENTOWEGO 209

57700. 7.1 1953. Otton W arda. Zastosowanie tulejki roz­ 57791. 7.1 1953. W acław Wesołowski. Zm iana procesu prężnej do wierteł cylindrycznych. technologicznego obróbki wrzecion wątkowych. 57707. 7.1 1953. Franciszek Pudlo. Wyeliminowanie I i II 57792. 7.1 1953. Stefan Myszkiewicz. Zm iana sposobu operacji toczenia nakrętek korpusu wentylatora. wykonywania sprężyn. 57708. 7.1 1953. W ładzimierz Bojarczak. Zastosowanie n a ­ 57795, 57796. 7.1 1953. Henryk Solich i Karol Jurecki. krętki z oporem do regulowania ustawienia maszyny głównej. Polepszenie jakości kos i zmniejszenie braków w oddziale 57709. 7.1 1953. Antoni Sobkowiak. Zastosowanie śrub szlifierni. zamiast klinów do ustawiania maszyn głównych na statkach. 57797. 7.1 1953. Edw ard Bieniek. Odmienny sposób wy­ 57732. 7.1 1953. Edward Sztukowski. Zmiana sposobu konania klamer ściągających sprężyny młotów typu ułożyskowania wałów pośrednich. „Ajaks“. 57740. 7.1 1953. Tadeusz Lewandowski. Przeniesienie 57799. 7.1 1953. Cezary Dybizbański. Zm iana sposobu obróbki pokrywy zaworu bezpieczeństwa nr 1000-12-11 do smarowania pras. kotła SP-300 litr. z ciężkiej tokarki na lekką rewolwerówkę. 57800. 7.1 1953. Bronisław Zieliński. Szlifowanie otwo­ 57741. 7.1 1953. Tadeusz Lewandowski. Przeniesienie rów w narzędziach do hartowania. obróbki korpusu napełniacza wody nr 1000-12-12 do kotła 57805. 7.1 1953. Em ilian Filipow. Zastosowanie przyrzą­ SP-300 Itr z ciężkiej tokarki na lekką rewolwerówkę. du zabezpieczającego tłoczki hamulcowe przed wypadnięciem 57742. 7.1 1953. Tadeusz Lewandowski. P rzen iesien ie z cylinderka. obróbki korpusu gwizdawki do kotła z ciężkiej tokarki na 57809. 7.1 1953. Karol Horoba. Zabudowanie wysięgnika lekką rewolwerówkę. i czterech wybiegów celem zmechanizowania pracy przy na­ 57744, 57745. 7.1 1953. Jan Kurz i Jan Krajczyk. Zmiana prawie przenośników bębnowych wałów i silników. konstrukcji wyłącznika do wentylatora. 57815. 8 .1 1953. W acław Wybacz. Zastosowanie noży 57747. 7.1. 1953. Henryk Bujar. Przekonstruowanie m a­ tokarskich z płytkami skrawającymi z węglików spiekanych, nometru kontrolnego elektrycznego analizatora spalin "Oros“. osadzonymi na jaskółczy ogon. 57748. 7.1 1953. Stanisław Olearczyk. Zmiana konstruk­ 57816. 8.1 1953. Robert Wilkus. Zastosowanie sprzęgła cji oprawy ucha dyszla przyczepy. elastycznego do szlifierki. 57749. 7.1 1953. Zygmunt Hydzik. Zmiana konstrukcji 57817. 8.1 1953. Bolesław Bochenek. Zastosowanie klina wodzika przytrzymywacza drzwi szoferki N-70. regulacyjnego i śrub zaciskowych do regulacji wrzeciona 57750. 7.1 1953. Edward Gniatkowski. Zmiana konstruk­ i suportu szlifierki. cji zapięcia klapy bocznej przyczepy. 57818. 8.1 1953. Stefan Kosiński. Zastosowanie przyrzą- 57751. 7.1 1953. Eugeniusz Michniowski. Zmiana kon­ du do zawijania blaszek narożnikowych wzmacniających strukcji zamknięcia skrzyni do akumulatora wozów pożarni­ błotniki. czych N-70. 57819. 8.1 1953. Stefan Kosiński. Zastosowanie przyrzą­ 57752. 7.1 1953. M arian W oźniacki. Zmiana konstrukcji du do wyginania końcówek sprężyn na zimno. pompy odśrodkowej typu „Sulzer“. 57820. 8.1 1953. Franciszek Bukowski. Zastosowanie 57753, 57754. 7.1 1953. Piotr Kołakowski i Brunon Do- przyrządu do wykonywania uchwytów rączek przy skrzy­ machowski. Zastosowanie stojaka z korytami ściekowymi do niach akumulatorowych. smarowania rur przy ich wyginaniu. 57821. 8.1 1953. Andrzej Jordan. Zastosowanie przyrzą­ 57755—57757. 7.1 1953. Czesław Michalski, Jan Dar- du do wyginania zabezpieczeń zamków autobusu marki gacz i Jan Merchel. Zastosowanie stołu obrotowego do spa­ „Leyland". wania kołnierzy. 57822, 57823. 8.1 1953. Jan Gwiazda i Jerzy Zieją. Za­ 57758. 7.1 1953. Edward Sztukowski. Zastosowanie ru­ stąpienie oryginalnych uszczelek drzwiowych uszczelkami chomej szczęki imadła do strugarki poprzecznej. z gumy płaskiej w autobusach „Chausson“. 57762. 7.1 1953. Janina Chojnacka. Połączenie operacji 57824. 8.1 1953. Józef Schmidt. Zastosowanie dwunożo- przy produkcji temperówek. wej oprawki do wytaczania gniazd zaworowych silników 57763. 7.1 1953. Janina Chojnacka. Zastosowanie przy­ marki „Panhard“. rządu do produkcji kapsli do butelek na mleko. 57836. 8.1 1953. Tadeusz Stępień. Zmiana sposobu wygi­ 57764—57766. 7.1 1953. Józef Tomczyk, Piotr Loch nania klamerek do drzwiczek hermetycznych, i Piotr Langos. Rozklepanie tłoka silnika samochodowego. 57839. 9.1 1953. Stanisław Kobiela. Zastosow anie spe- 57767, 57768. 7.1 1953. Franciszek Kotyrba i Stefan Bu- cjalnej oprawki ze stożkiem do mocowania narzędzi. jara. Zmiana sklepienia i zamocowania odciągu w piecu 57848. 9.1 1953. P iotr Stefan. Zastosowanie regałów we­ „Ruppman“. wnętrznych do magazynowania części W-53. 57769. 7.1 1953. Franciszek Nadachowski. Zastosowanie 57849. 9.1 1953. Antoni Kubiak. Zmiana konstrukcji specjalnej masy zasadowej do elektrycznego pieca doświad­ wózka transportowego. czalnego. 57850. 9.1 1953. Stanisław Niedzielski. W ykorzystanie 57772—57775. 7.1 1953. Stanisław Carbol, Alfred Gier- remanentowego przyrządu tłocznego. tler, Antoni Gołuch i Jerzy Pukowski. Wykonanie z tworzyw sztucznych obudowy nagrzewnic. 57855. 9.1 1953. Egon Adamczyk. W ykorzystanie zuży­ 57776, 57777. 7.1 1953. Władysław Buziak i Józef Pach. tych wkładek czubkowych do pomp próżniowych. Zaginanie ogniw łańcuchów na zimno. 57856. 9.1 1953. W ładysław Stachowiak. Skonstruowa­ 57778. 7.1 1953. Paweł Wiśniewski. Zmiana sposobu łą­ nie przyrządu do lutospawania przysłonek do zaworów czenia tarczy z piastą pierścienia odpryskowego. ssących. 57779. 7.1 1953. Karol Czyż. Przystosow anie wytaczarki 57858. 9.1 1953. Piotr Morawiec. Przekonstruowanie na­ 483 do obróbki przekładni B-450. rzędzi do wykonywania haków łańcuchowych. 57780. 7.1 1953. Karol Czyż. Zmniejszenie talerzy docis­ 57859. 9.1 1953. W acław Golusik. Zmiana sposobu wy­ kowych w szlifierkach w celu lepszego wykorzystania tarcz robu śrub. szlifierskich. 57860. 9.1 1953. Jan Lehmann. Skonstruowanie przy­ 57781. 7.1 1953. Jerzy Miszewski. Przekonstruowanie rządu do gięcia prętów. suwnicy w celu zwiększenia wysokości podnoszenia. 57862. 9.1 1953. Paw eł Solik. Skonstruowanie oprawy do 57783. 7.1 1953. Gustaw Pelar. Skonstruowanie przyrządu strugania płyt do prasy obrotowej. . do wytaczania przekładni B-10 i MB-10 na tokarce. 57863. 9.1 1953. Stanisław Drożyński. Zastosowanie sza­ 57784. 7.1 1953. Teofil Gala. Skonstruowanie przyrządu blonu do dopasowywania czerpaków do ogniw z łapkami do wytaczania miejsc uszczelnienia korpusów pompek przy elewatorach kubełkowych. przekładni CP. 57864. 9.1 1953. W ładysław Szlompek. Zabezpieczenie 57785. 7.1 1953. Teofil Gala. Skonstruowanie przyrządu tarcz hamulcowych na suwnicach przed dostawaniem się wiertarskiego do obróbki pokryw i korpusów pompek prze­ smaru. kładni CP. 57871. 9.1 1953. Eugeniusz Mazurkiewicz. Zastosowanie 57786. 7.1 1953. Paweł Jabłoński. Wykonanie podstawy do uchwytu tokarskiego klucza ze sprężyną śrubową, umo­ do kokili. żliwiającą wysunięcie się samoczynne klucza po zamoco­ 57787. 7.1 1953. Edward Gałązkiewicz. Zaprojektowanie waniu przedmiotu. przyrządu do zamocowania tłoka przy wierceniu i wytacza­ 57873. 9.1 1953. Henryk Kowalski. Zastosowanie zbra- niu otworów w sworzniach tłokowych silników spalinowych. kowanych pierścieni tłokowych do spawania żeliwa. 57788. 7.1 1953. Karol Śleziona. Zmontowanie klap kon­ 57874. 9.1 1953. H enryk Kowalski. Zastosow anie pod­ trolnych na przewodach powietrznych czadnic celem szyb­ grzewania noży w kotlinie kowalskiej przy spawaniu płytek szego ich czyszczenia. z węglików spiekanych. 57790. 7.1 1953. Edmund Lemański. Maszynowe gwinto­ 57875. 9.1 1953. Henryk Chmielewski. Zm iana procesu wanie lewych kół zamachowych. technologicznego przy obróbce cieplnej sworzni kulkowych. 210 WIADOMOŚCI URZĘDU PATENTOWEGO Nr 2/1953

57876. 9.1 1953. Zenon Siniarski. Zmiana procesu obrób- 57941. 9.1 1953. Stanisław Olma. Zastosow anie modelu ki przy produkcji tulejek korbowodowych, zwrotnicy i Kie- z okienkiem do formowania pokryw przekładni SSB-800. rownicy. 57878. 9.1 1953. Józef M łodawski. Zm iana konstrukcji 57942. 9.1 1953. M ieczysław Eski. - Zm iana konstrukcji sprawdzianu M-936a i M-1099a. modelu Nr ZM-1435, umożliwiająca wykonanie otworów w odlewie bez stosowania rdzeni. 57943. 9.1 1953. M ieczysław Eski. Wykorzystanie zuży­ 57879. 9.1 1953. Ignacy W erens. Zmiana konstrukcji po tych rozwiertaków. duszek (podkładek) do mocowania grzejników przez obróbkę 57947. 9.1 1953. G erhard Lenert. Zastosow anie napędu na frezarce. ręcznego zamiast silnika elektrycznego przy suwnicy warsz­ 57880. 9.1 1953. Ignacy W erens. W ykorzystanie zużytych tatowej. oprawek do frezów jako oprawki do gwintowników do gwin­ 57965. 9.1 1953. P iotr Nowotarski. Zabetonow anie prasy towania grzejników. w podłodze oraz przedłużenie rurą o długości 1 m ramienia 57881. 9.1 1953. Franciszek Iskrzycki. Zastosowanie o d ­ obracającego śrubę zaciskającą tarczę prasującą. powiedniej skali przy cięciu materiału do wyrobu kos róż­ nych wymiarów. 57969. 9.1 1953. W ładysław Chabowski. Połączenie za­ wiasą osłony składającej się z dwóch części. 57882. 9.1 1953. Teofil D anel. W ykonanie dłuższych kos zamiast obcinania końców prętów przeznaczonych do pro­ 57970. 9.1 1953. Bolesław Borowiec. Zaprojektowanie dukcji kos znormalizowanych. przeciągania długich, okrągłych otworów na bruzdownicy 57883. 9.1 1953. Józef Szczech. Zamontowanie smarow- bezpośrednio po ich wierceniu zamiast szlifowania. niczek Stauffera do smarowania czopów rolkowych pod 57971. 9.1 1953. Franciszek Krzempek. Zastosowanie pod­ mieszalnikiem. kładek do sprzęgła prasy mimośrodowej. 57888. 9.1 1953. M arcin Bodziny. W ykonanie przyrządu 57972. 9.1 1953. Alojzy Jurczyk. Zastosow anie hamulca pomocniczego do wytaczania tulei w pokrywach silników szczękowego na przyrządzie do zwijania papieru. elektrycznych do obsady łożysk kulkowych. 57973. 9.1 1953. Stanisław Snopek. Zastosow anie prosz­ ku do lutowania płytek ze stali szybkotnącej z trzonkiem 57898. 9.1 1953. Tomasz Paw elski. Ulepszenie zaworu ze stali węglistej. bezpieczeństwa przy sprężarce. 57974. 9.1 1953. Ryszard Pełka. Zastosow anie oprawki 57899. 9.1 1953. W ładysław Owsiński. Zmiana zaczepu do diamentu używanego do wyrównywania tarcz szlifierskich. pilotującego zespoły 6—2. 57976. 12.1 1953. Czesław Starzyński. W ykonanie przy­ 57900. 9.1 1953. Władysław Owsiński. Zmiana sposobu rządu do wciskania w gniazda łożysk tocznych. wyginania sprężynek. 57977. 12.1 1953. Kazimierz Łukaszczuk. Wykonanie 57901. 9.1 1953. Stefan Ruszkowski. Zmiana sposobu łą ­ przyrządu regulującego ciśnienie oleju w łożyskach turbo­ czenia prowadnicy poprzecznej. zespołu BBC-12, 5-MW, zastępującego regulator olejowy. 57902. 9.1 1953. Władysław Owsiński. Zmiana procesu 57979. 12.1 1953. M arian Woźniak. Skonstruowanie uni­ technologicznego cięcia części z ruchu jednokierunkowego wersalnego przyrządu do wiercenia otworów poprzecznych na ruch postępowy w wykrojniku. w wałkach. 57903. 9.1 1953. Henryk Nazarewicz. Zmiana w ykonan’a 57980. 12.1 1953. Józef Podkanowicz. Zastosowanie przy­ chomatka oporowego. rządu do czyszczenia rur podgrzewaczy wody zasilającej 57908. 9.1 1953. Karol Jurecki. Zmiana układu napędu kotły. zbiorowego w kuźni II do wykorzystania mocy silnika. 57981. 12.1 1953. Piotr Bochenek. Przeróbka nasadki na 57909. 9.1 1953. Zbigniew Bączkowski. Gwintowanie na bagnety przy aparatach Thiessa. wiertarce piast kół siewnika nawozowego SN-2. 57982. 12.1 1953. Józef Matusiak. Zastosowanie rucho­ 57910. 9.1 1953. Feliks Kobusiński. Zaprojektowanie osło­ mego naprężacza pasów przy przekładniach pasowych. ny do głowic gwinciarskich w celu zwiększenia bezpieczeń­ stwa pracy. 57983. 12.1 1953. Kazimierz Kazimierski. Zastosowanie przyrządu do wciskania tulei cylindrów silnika marki „Sko­ 57911. 9.1 1953. Stanisław Humiński. Zastosowanie przy­ da". rządu do spawania rury ochronnej do pługa ciągnikowago typu H-28. 57984. 12.1 1953. Franciszek Kubiesa. W ykonanie tulejki z żeliwa modyfikowanego zamiast z brązu. 57912. 9.1 1953. Jan Kisielewski. Zaprojektowanie maszy­ nowego prostowania grzebieni stawidła do pługów ramo­ 57992. 12.1 1953. B ernard Wolański. Zaprojektowanie wych UTR-6 i UNNC-2. zmiany konstrukcji pokrywy. 57913. 9.1 1953. Paw eł Stefański. Dziurkowanie na go­ rąco lemieszy do pługów ciągnikowych H-28. SERIA 2: METALURGIA 57914. 9.1 1953. Tadeusz Kieszkowski. Zaprojektowanie przyrządu do frezowania tulejek. 53311. 6.11 1952. M ieczysław Kukula. Zreorganizowanie 57915. 9.1 1953. Ryszard Rosikiewicz. Zaprojektowanie usuwania wysiewek spod pieców prażelnych. trzpienia do wycinania otworów w blasze. 53313. 6.11 1952. Józef Gliński. Przerobienie walu pod­ 57918. 9.1 1953. Zenon Cygan. Wykonanie specjalnego nośnika pieców prażelnych. zabezpieczenia ; śrub przy hermetycznym zamku mieszarki 53980, 53981. 15.11 1952. Herman Loch i Robert Fuchs. zestawu typu „Saksonia“. Rozszerzenie przewodów chłodzących kanały gazowe pieców 57922. 9.1 1953. Stanisław Piątkowski. Naprawa bębna martenowskich. Rozdzielczego. 53982. 15.11 1952. Robert Fuchs. Wyłożenie tylnej ściany 57923. 9.1 1953. Stanisław Piątkowski. W yeliminowanie przy otworze spustowym pieca martenowskiego cegłą dolo­ linki podtrzymującej piłę wahadłową i zastąpienie jej prze­ mitową zamiast magnezytową. ciwwagą zamocowana na szynie w górnej części ramy. 53983. 15.11 1952. Jan Frydek. Zainstalow anie dodatko­ 57925. 9.1 1953. Wojciech Leszkiewicz. Zastosowanie wej syreny alarmowej pod pomostem piecowym w stalowni. wiertarki ręcznej wielobiegowej do gwintowania. 53990. 15.11 1952. Jan Bem. Przerobienie przewodów 57926. 9.1 1953. Jan M ankiewicz. Zastosowanie w spor­ chłodzących prostownicy walcarki uniwersalnej. nika do podtrzymywania przedniego okna w nadwoziu samo­ 53991. 15.11 1952. Jan M agiera. Zmiana sposobu sm aro­ chodu przy spawaniu. wania przekładni stołów wahadłowych walcarki uniwersal­ 57929. 9.1 1953. Tadeusz Skuza. Przekonstruow anie nej. dźwigu do zdejmowania i nakładania krążków drutu 53994. 15.11 1952. Adolf Kocur. W yeliminowanie suwni­ z bębna. cy przy wymianie łożysk walcarki. 57930., 9.1 1953. Stefan Skulik. Zastosowanie przenośni­ 53995. 15.11 1952. Józef Wenzel. Zastosowanie specjalne­ ka do wyładunku węgla. go stojaka do oparcia łopaty przy naprawie filarów pieca 57931. 9.1 1953. Zbigniew Ryba. W ykorzystanie dwóch martenowskiego. podciągów do maszyn druciarskich. 53996. 15.11 1952. Jan Rubin. Przedłużenie łyżek do 57932. 9.1 1953. Alfred Rogulski. Zastosowanie zwijaka pobierania prób stali z pieca martenowskiego. o napędzie elektrycznym do odwijania pozostałych resztek 53997. 15.11 1952. Robert Fuchs. Zabudowanie chłodzenia drutu ze szpul maszyn liniarskich. wodnego filarów przedniej ściany pieców martenowskich. 57933. 9.1 1953. Tadeusz Czubała. W ykorzystanie opraw 53998. 15.11 1952. Józef Sieroń. Zastosowanie uchwytu zużytych przeciągadeł. do wyciągania wlewków z kanału odlewniczego. 57938. 9.1 1953. Edward Chojniak. Zastosowanie lu­ 53993. 15.11 1952. Jan Bem. Zainstalow anie wentylacji sterka do lampy przy badaniu wnętrza odlewu. kabin sterowniczych w walcowni uniwersalnej. 57940. 9.1 1953. Czesław Okupniak. Zmiana sposobu 54002. 15.11 1952. Franciszek Blokesz. Zm iana urządze­ przeprowadzania próby na ciśnienie przy otrzymywaniu drob­nia do prowadzenia wlewków z podnośnika na szyny pro­ nych odlewów. wadnicze pieca grzewczego walcarki uniwersalnej. Nr 2/1953 WIADOMOŚCI URZĘDU PATENTOWEGO 211

54295. 17.11 1952. Mieczysław Paliwoda. Zwiększenie 55980. 11.12 1952. Leon Duś. Zmiana sposobu ułożenia bezpieczeństwa pracy przez przebudowę układu połączeń ta­ przewodów do wody chłodzącej przy piecach martenowskich. śmy przenośnika i podajnika w aglomerowni. 56211, 56212. 12.12 1952. W acław Lacherski i Janusz 54344, 54345. 17.11 1952. Antoni Rychter.i Wiesław Hry- Downarowicz. Sposób oczyszczania i wydzielania bizmutu can. Zastosowanie specjalnej mieszanki do wymurowania za­ z ołowiu. suw pieea „Offi“. 56460. 16.12 1952. Jan Busz. Zabezpieczenie ciągłości na- 54412. 17.11 1952. Stefan Nadbrzuchowski. Zastosowanie miarowania wielkich pieców przy awarii przenośnika taśmo­ podpórek szamotowych do zmocnienia spodu pieca grzew­ wego. czego. 57333, 57334. 31.12 1952. Jan Piórkowski i Edm und Han- 54444. 20.11 1952. Franciszek Grodzki. Ulepszenie żuż- cyk. Wykonanie konstrukcji pomocniczej przy luzownikach lówek wielkopiecowych i zwiększenie ich trwałości przez stołów podnośnych. częściowe zastąpienie metalu stalą. 57482. 2.1 1953. Romuald Jagiełło. Zastosowanie włazów 54478. 20.11 1952. Feliks W ypart. Zmiana pokrywy do czyszczenia i kontroli wentylatorów gazowych pieca. i uszczelnienia zbiornika węglowego gazogeneratora. 57510—57512. 2.1 1953. Jan Przewięźlik. Józef Wójcik 54490, 54491. 20.11 1952. Franciszek Smyrek i Ludwik i Piotr Widera. Wykonanie ściany czołowej pieca spiekal- Palmer. Zastąpienie kozłów drewnianych do oczyszczaczy nianego. w wykańczalni kozłami żelaznymi z wkładką drewnianą. 57557. 3.1 1953. Jan Tomala. Zastosowanie zespołu ry- 54553, 54554. 20.11 1953. Jan D rab i Stanisław Piątek. nien blaszanych do odprowadzania oleju zużytego do zbior­ Zastosowanie produktu zastępczego zamiast cementu ognio­ nika przy urządzeniu smarowniczym pieca przepustowego. trwałego do budowy pieca „Pitts“. 57569. 3.1 1953. Franciszek Koryciorz. Doprowadzanie 54657. 20.11 1952. Józef Saternus. Zastąpienie wózków wody do rury ssącej sprężarki. wywrotowych do wywozu żużla zużytymi nadstawkami. 57602—57604. 3.1 1953. Grzegorz Gajdzik, Józef Wójcik 54671. 21.11 1952. Władysław Sucharzewski. Ulepszenie - i Wiktor Michalik. Zastosowanie sprzęgła przegubowego do dyszla wypychałki. napędu ślimaka nadawczego w rynnach wsadowych pieców 54869. 26.11 1952. Wincenty Szczepanek. Zastosowanie spiekalnianych zamiast przekładni zębatej. pompki do usuwania oleju ze zbiorników w walcowniach. 57616. 3.1 1953. Józef Wójcik. Wykonanie nowego filtru S4878, 54879. 26.11 1952. Stefan Grabski i Roman Wło wężowego do urządzenia pneumatycznego w spiekalni. darczyk. Zastosowanie sygnalizacji świetlnej i akustycznej 57617, 57618. 3.1 1953. Edward Król i W iktor Michalik. do uruchamiania i zatrzymywania silników napędowych Zastosowanie wentylatorów odciągowych przy piecach spie­ alongatora i pielgrzyma. kalnianych. 54880. 26.11 1952. Antoni Zatoński. Zastosowanie przy 57789. 7.1 1953. Inż. Jerzy Piętka. Przekonstruowanie piecach grzewczych chłodzenia miejsca pracy za pomocą sterowania urządzenia do spryskiwania wsadu w kubłach. osłony wodnej. 57808. 7.1 1953. Jan Respa. Skonstruowanie urządzenia 54881. 26.11 1952. Stefan Jędrzejak. Ulepszony sposób do podtrzymywania kadzi w pozycji pochylonej bez pa­ wykonywania grac do ściągania żużla. rowozu. 54883. 26.11 1952. Antoni Szewczykowski. Zastosowanie odpowiednich klamer w celu zabezpieczenia pieca. SERIA 3:GÓRNICTWO I KOPALNICTWO 54887. 26.11 1952. Wincenty Piątek. Odzyskiwanie z za­ nieczyszczeń, usuwanych z pełnej kadzi z żeliwem, znajdu­ 53011. 30.10 1952. J a n Broda. Zmiana sposobu czyszcze­ jącego się tam jeszcze żeliwa i użycie go jako wsadu dc nia żąpia. żeliwiaka. 53012. 30.10 1952. W ładysław Melczyk. Zastosowanie 55105. 1.12 1952. W ładysław Daniłow ski. Zastosowanie łańcuchów do spinania wózków do przewożenia drewna. palników do ogrzewania retort i żeliwiaków gazem, pocho­ 53013. 30.10 1952. Roman Rozmus. Zastosowanie ochron, dzącym z suchej destylacji drewna w tych retortach. umożliwiających zaczepianie wózków kopalnianych o dźwi­ gary w szybie. 55313. 2.12 1952. Kazimierz Dańczak. Zabudowanie rury 53014. 30.10 1952. Franciszek Smolorz. Przedłużenie głó­ z gardzieli pieca do zbiornika wysiewków koksowych celem wnego sita sortowniczego. usuwania pyłu wielkopiecowego. 53015. 30.10 1952. Jan G oj. Zastosowanie rozdzielacza- 55341, 55342. 2.12 1952. Rudolf M agnor i Jerzy Pokora pod rusztami sortownika. Zainstalowanie ulepszonej sygnalizacji świetlno-dźwiękowej 53031, 53032. 30.10 1952. Ryszard Janik i Teofil Pakosz. przy mieszalniku. Przystosowanie wałków zwrotnych przenośników taśmowych 55345. 2.12 1952. Karol Gers. Wyciąganie żużla z pła­ f. „Demag“ do przenośników produkcji krajowej . szcza skrzyni żużlowej za pomocą stojących wlewków. 55035, 53036. 30.10 1952. Jan Gomulski i Józef Matio- 55445, 55446. 6.12 1952. Jan S zykowski i Piotr Sławik. szek. Włączenie sieci przeciwpożarowej do kopalnianej .sieci Przyspawanie nakładek na szyny do prowadzenia manipu­wodnej. latorów walcarki 750. 53037—53040. 30.10 1952. Józef Krępel, Karol Kurda, Ro­ 55490. 6.12 1952. Józef Wieczorek. Zmiana nastawienia man Kubanek i Rudolf Kubanek. Zastosowanie przyrządu do dolnego w alca walcarki 650. stwierdzania wytrzymałości uzwojenia stojanu wiertarki gór­ 55492, 55493. 6.12 1952. Jan Buła i Jan Matlok. Zasto­ niczej. sowanie, wózka akumulatorowego na jazdę szynową do prze­ 53041. 30.10 1952. Augustyn Zdrzałek. W ykonanie wy­ wożenia rygli z walcarki 650 na w alcarkę 750. wrotu czołowego oraz urządzenia do pobierania prób. 55496, 55497. 6.12 1952. Jerzy U rbaniak i Henryk Bobek. 53043.-30.10 1952. Franciszek Skutnik. Zastosowanie Zastosowanie grabi do wprowadzenia wlewków do ławy zmienionego układu połączeń sygnału optyczno-akustycznego. i kalibrów walców walcarki 750. 53047. 30.10 1952. Eryk Klita. Zastosowanie łańcuchów 55589. 6.12 1952. Jan Bem. Zmiana położenia tłoka aku­ od zdekompletowanych wrębiarek pochodzenia zagraniczne­ mulatora pompy wysokoprężnej w walcowni uniwersalnej. go do wrębiarek SSKE-40. 55592. 6.12 1952. Roman Bas. Zmiana sposobu wykony­ 53048. 30.10 1952. Emanuel Porwol. Zastosow anie-pane­ wania tłoków stołów podnośnych walcowni uniwersalnej. wek brązowych w oprawie żeliwnej do napędów RAE-5, 55610. 6.12 1952. Jan P aliga. Zap rojektowanie toru kolej- 10 i 15. ki wąskotorowej w celu ułatwienia transportu żużla od 53049. 30.10 1952. Rudolf Kolczarek. U łatw ienie wymia­ pieca. ny klocków hamulcowych przy elektrowozach firmy „Kle- 55611. 6.12 1952. Augustyn Kiecka. Zastosowanie haka mens-Drezler“. dwuramiennego do podtrzymywania prętów do przebijania 53133. 31.10 1952. Wojciech Szybkowski. Zastosowanie otworów spustowych zamiast haka jednoramiennego. oszczędnego sposobu użycia pasa „ferrodo“ przy klockach 55869. 10.12 1952. Oswald Luczyk. Zabudowanie zaworu hamulcowych. przelotowego między komorami filtracyjnymi. 53165. 31.10 1952. Teofil Gordzielik. Ulepszenie grzebie­ 55872, 55873. 10.12 1952. Józef Odoj i Wilhelm Weida. nia przenośnika rynnowego. Zastosowanie prowadzenia przeciwwag łącznika. 53219, 53220. 5.11 1952. Bruno Richter i Antoni Biernat. 55950, 55951. 11.12 1952. M ieczysław Śliwa i Jan Ku­ Wykonanie ściany podziałowej w zbiorniku węgla surowego charczyk. Zastosowanie sprzęgła elastycznego przy walcarce w sortowni. w celu wyeliminowania drgań. 53251. 5.11 1952. Antoni Grzybek. Zastosowanie koszy 55952. 11.12 1952. Jan Szczęśniak. Zaprojektowanie przy­ ochronnych pod rolkami przenośnika taśmowego w sortowni. rządu do wykonywania klamer, łączących pasy ściągające 53255. 5.11 1952. Fryderyk Teodorowski. Skompletowanie, armatury wielkiego pieca. młotków górniczych typu-,,.Spira“. 55977. 11.12 1952. Henryk Bobek. Skonstruowanie tr a ­ 53256. 5.11 1952. Tadeusz Górecki.Zastosowanie piły do wersu do wypychania gorących wlewków z pieca grzewczego obcinania stempli za kombajnem. 212 WIADOMOŚCI URZĘDU PATENTOWEGO Nr 2/1953

53257, 53258. 5.11 1952. Bruno Richter i Antoni Biernat. 53576, 53577. 8.11 1952. Paweł Grzywocz i Henryk Kala. Zastosowanie specjalnej windy do zawieszania kubełków. Regeneracja dwóch filtrów „Beolit“ przy jednej dawce soli 53259, 53260. 5.11 1952. Karol Wroś i Stanisław Kiełe- przemysłowej. baj. Ulepszenie dostawy kamienia. 53643, 53644. 10.11 1952. Edward Żak i Franciszek Cy­ 53261. 5.11 1952. Mieczysław Kisiołek. Zabezpieczenie gan. "Zastosowanie regulacji ręcznej przy turbosprężarce trzonów pompy tłokowej. 3000 m3/godz. 53263. 5.11 1952. Edmund Krzysztofiak. Zastosowanie 53648, 53649. 10.11 1952. Franciszek Cygan i Julian urządzenia do spryskiwania pyłu węglowego przy zsypach. Krzywolek. Wykonanie kół biegowych suwnicy w hali ma­ 53264. 5.11 1952. Tadeusz Marcak. Skonstruowanie prze­ szyn. nośnika łańcuchowego. 53662, 53663. 10.11 1952. Szczepan M rowiec i Jan Duda. - 53266. 5.11 1952. Władysław Bończyk. Wykonanie pił Zmiana konstrukcji oprawy rolki prowadniczej napędu tarczowych do olowania okrąglaków kopalnianych. RNE-20. 53269. 5.11 1952. Michał Baczyński. Zastosowanie zabez­ 53711. 11.11 1952. Ernest Szajka. Zmiana tablicy ostrze­ pieczenia przy młocie pneumatycznym. gawczej przy urządzeniach elektrycznych. 53270. 5.11 1952. Heinrich Knoblich. Zastosowanie łożys­ 53969. 15.11 1952. Jan Rzeżucha. Odizolowanie miejsca ka zastępczego do lokomotywy Diesla. zsypu zużytego karbidu. 53271. 5.11 1952. Tadeusz Drapała. Przekonstruowanie 53972—53974. 15.11 1952. Antoni Linke, Emanuel Solga sprzęgła linowego wrębiarki „Hopkinson“. i Ewald Majer. Mieszanie węgla mokrego z węglem suchym 53272. 5.11 1952. Wilhelm Grzonka. Skonstruowanie celem umożliwienia przesiewania. urządzenia do klasyfikacji kamienia płuczkowego do pod­ 54005—54099. 15.11 1952. Alfons Rąbalski, Erich Seidel, sadzki pneumatycznej. Bardyla, Fr. Klinger i Konrad Kluge. Rekonstrukcja i wy­ 53273. 5.11 1952. Edward Smosarski. Zainstalowanie od­ remontowanie wieży wyciągowej szybu. dzielnego kompresora o wydajności 100 m3/godz. do maszyny 54100. 15.11 1952. Andrzej Glazer. Uszczelnienie pokry­ wyciągowej. wy wyłącznikowej wrębiarki „Hopkinson“ i odpowiednia 53281. 5.11 1952. Feliks Krejpowicz. Zastosowanie zgai- zmiana instalacji p rzewodów elektrycznych: niacza zamiast rynien wstrząsowych. 54102, 54103. 15.11 1952. Marian Łyp i Jan Wiecha. Wy­ 53282. 5.11 1952. Feliks Krejpowicz. Zastosowanie urzą­ konanie urządzenia do mycia segmentów flotacyjnych kwa­ dzenia do samoczynnego wiercenia młotkiem wiertniczym sem solnym bez szkody dla zdrowia pracowników. w kamieniu. 54104. 15.11 1952. Wilhelm Grzonka. Zaprojektowanie 53283. 5.11 1952. Jan Styrna. Zastosowanie urządzenia transportu, kolejką linową materiałów z szybu „Piast“ na do spryskiwania zsypów węgła w kopalni. szyb „Bolesław“. 53284. 5.11 1952. Józef Woźniak. Zmiana ułożyskowan'a 54105. 15.11 1952. Lambryczak. W ykonanie bariery, za- walu gwiazdy napędowej I walu przekładni podnośnika od­ bezpieczajacej przed wpadnięciem wózków do szybu. wadniającego. 54125. 15.11 1952. Julian Krzywolak. Zmiana konstrukcji 53285. 53286. 5.11 1952. Fritz Nieblich i Kazimierz Ko­ zacisków do lin wyciągowych. necki. Zastosowanie konsoli ze śrubą do głowicy turbosprę­ żarki firmy „Pokorny-Wittekind“. 54136. 15.11 1952. Augustyn Kurzaj. Zainstalowanie do­ 53288. 5.11 1952. Jan Cebo. Zainstalowanie sygnalizacjidatkowej taśmy do doprowadzenia drobnego węgla do wa­ alarmowej w hali kompresorów. gonów w razie awarii napędu urządzenia do doprowadzania 53290. 5.11 1952. Karol Bryndza. Skonstruowanie wtycz­ węgla na sita. ki do gniazdek cylindrycznych. 54182. 17.11 1952. Karol Machoń. Zastosowanie cięgła 53294. 5.11 1952. Ignacy Knot. Przekonstruowanie sprzę­ zwykłego do napędu G.Z.III zamiast dotychczas używanych gła klinowego przenośników taśmowych typu TND-20. ciegieł specjalnych. 53296. 5.11 1952. Stefan Bajda. Zastosowanie smarowa­ 54346. 17.11 1952. Bolesław Moskała. Zaprojektowanie nia samoczynnego cylindrów maszyny wyciągowej. konstrukcji stojącego „kozła“ z okrąglaków drewnianych do 53305. 6.11 1952. Jan Walus. Zastosowanie pierścienia magazynowania narzędzi wiertniczych. zabezpieczającego przed odkręcaniem się śrub przy napę­ 54355—54358. 17.11 1952. Franciszek Pilch, Alojzy M as­ dzie GZ-3. ny, Hubert Korus i Jan Krawczyk. Wykonanie sprężarki do 53309. 6.11 1952. Józef Grabka. Zastosowanie hamulca maszyny wyciągowej z silnika benzynowego, wymontowane­ przy wywrotach wozów. go ze zdekompletowanej lokomotywy spalinowej. 53310. 6.11 1952. Władysław Zembik. Zastosowanie odej­ 54361. 17.11 1952. Bernard Joszko. Zmiana sposobu na­ mowalnych skrzyń, umożliwiających przewóz węgla platfor­ prawy pomp odwadniających. mami. 54365. 17.11 1952. Józef Drozd. Uspraw nienie sposobu 53312. 6.11 1952. Ryszard Kołodziejczyk. Zastosowanie odorowadzania wody płuczkowej z filtrów „Permutyt“. dźwigu parowego do wyciągania wózków z urobkiem. 54367. 17.11 1952. Władysław Wolański. Zastosowanie 53316. 6.11 1952. Stanisław Sączek. Przerobienie cylindra rurki do wyłamywania drutów w linach wyciągowych. powietrznego na cylinder parowy. 54368. 17.11 1952. Józef Smolka. Przebudow a kołowrotu 53319. 6.11 1952. Władysław Brondel. Zastosowanie rolek w szybiku ślepym C. 1. do lin w okienkach pomieszczeń kołowrotów. 54369. 17.11 1952. Jan M eltsz. Zm ontowanie bolców 53325. 6.11 1952. Franciszek Bedrunka. Zastosowan:e w zaworach przelotowych do sterowania zwrotnic w sortowni. uchwytów nożycowych do zawieszania kabli. 54371—54373. 17.11 1952. Henryk Wieczorek, Jan Topol 53339. 6.11 1952. Stanisław Kamiński. Splatanie odcin­ i Paweł Baron. Skrócenie przewozu taśmowego. ków starych lin wyciągowych w linę do wyciągania skały 54443. 20.11 1952. Edward Lip. Skonstruowanie kurka do płonnej. regulacji skoków przy silnikach powietrznych do rynien 53401. 6.11 1952. M arian Kluczny. Ulepszenie konstruk­ wstrząsowych. cji podstawy rynny napędowej przenośnika zgrzebłowego. 54447. 20.11 ,1952. Paw eł Mańka. Ulepszenie łożysk wy­ 53408. 6.11 1952. H enryk M urek. Zastąpieniem bijaków wrotek wyciągu skośnego do przenoszenia kamienia. w młynach węglowych bijakami własnej produkcji z materia­ 54602. 20.11 1952. Paw eł Szewczyk. W ykonanie skombi- łów zastępczych. nowanego uchwytu świdra górniczego do wiertarki pneuma­ 53535. 8.11 .1952. Jan Wojtek. Zabezpieczenie węży od­ tycznej typu „Moj“ w celu używania również świdra wier­ dechowych masek ratowniczych przed przetarciem. tarki elektrycznej typu „Simons“. 53537. 8.11 1952. Ewald Kurzeja. Zastosowanie odbudo­ 54691—54693. 21.11 -1952. Teofil Pieczka, Ryszard Dufek wy zabierko-ścianowej z podsadzką płynną w pokładach o zło­ i Roman Szołtysek. Wzmocnienie drążków napędów pneuma­ żach pofałdowanych. tycznych. 53538. 8.11 1952. Alfons Kribus. Zmiana konstrukcji uło- 54694. 21.11 1952. Jerzy Raszka. Usprawnienie załadun­ żyskowania sworznia koła zębatego pośredniego pomiędzy ku brykietów do wagonów w celu zwiększenia produkcji. zębatkami cyklopów. 54758. 21.11 1952. W awrzyniec Latoś. Zastosowanie pa­ 53539. 8.11 1952. Józef Richter. Usprawnienie załadunku sterki do transmisji kieratowej. złomu do wagonów na bocznicy kolejowej szybu. 54782. 21.11 1952. Józef Murdzek. Sposób ładowania lin 53543. 8.11 1952. Henryk Brachaczek. Połączenie obie­ wiertniczych. gów kondensatu turbin BBC-4 i MW MAN-16 za pomocą 54808. 21.11 1952. W incenty Wojs. Zmontowanie dodat­ przewodu o średnicy 150 mm i długości ok. 6 m w celu kowej rolki do prowadzenia liny przy kołowrocie do podcią­ zabezpieczenia pracy turbozespołu BBC-4 MW w przypadku gania wagonów. uszkodzenia pompy kondensatowej. 54844. 22.11 1952. Tadeusz Kowalski. Zastosowanie za­ 53545. 8.11 1952. Szczepan M rowiec. Zabezpieczenie re­ woru do górniczej wiertarki udarowej w celu uniemożliwienia sorów i łożysk wozów 3.500 t przed złamaniem i pęknięciem. jej pracy przy braku wody do zwilżania pyłu. N r 2 /1 9 5 3 WIADOMOŚCI URZĘDU PATENTOWEGO 21 3

S5083. 26.11 1952. Augustyn Krawczyk. Zastosowanie 55785. 8.12 1952. Oswald Barczok. Zmechanizowanie od­ pasków nośnych do puszek do oleju i smaru. stawy kamienia z sortowni. 55388. 2.12 1952. Augustyn Krawczyk. Skonstruowanie 55786. 8.12 1952. -Reinhold Łukaszczyk. _ Uzupełnienie oliwiarki do smarowania łańcuchów wrębiarki. istniejącej instalacji sygnalizacyjnej szybu wydobywczego 55389. 2.12 1952. Jerzy Zawisło. Przerobienie starych po­ przez zabudowanie tablicy świetlnej. kryw do kół wozów kopalnianych. 55790. 10.12 1952. Eryk Malcherczyk. Skompletowanie 55392, 55393. 2.12 1952. W ładysław Pacia i M aksymilian trzech Wiertarek górniczych szybkoobrotowych z części od­ Szulik. Zmiana sposobu doprowadzania podsadzki. padkowych. 55395. 2.12 1952. Władysław Szuba. Zaoszczędzenie 180 55803. 10.12 1952. Henryk Buron. Uruchomienie turbo­ kompletów obudowy TH. sprężarki „Ingersoll-Rand“. 55397. 2.12 1952. Augustyn Krawczyk. Zastosowanie 55816-55820. 10.12 1952. Jan Sołtysik, W iktor Klocek, prowadnicy liny ciągnącej przy wrębiarce ścianowej. Jan Ciapała, Karol Romanowski i Józef Żwirek. Zmiana obie­ 55398. 2.12 1952. Jan Białas. Skonstruowanie urządzenia gu wózków próżnych. do naprawy stalowych prowadnic szybów górniczych. 55953. 11.12 1952. Jerzy Przybyłek. Samoczynne pobie­ 55434—55436. 2.12 1952. Bolesław Grochowski, Edward ranie prób urobionych minerałów. Purchla i Bronisław Jakubczyk. Lepsze wykorzystanie od­ 55961. 11.12 1952. Antoni Szpek. W ykonanie przyrządu dzielaczy elektromagnetycznych. do wyciągania pierścieni łożyskowych z kół wózków kopal­ 55452. 6.12 1952.- Leon Paruzel. Ułożyskowanie wału śli­ nianych. maka przy wrębiarce. 56034. 11.12 1952. Paw eł Kucz. Ulepszenie przyrządu do 55454. 6.12 1952. Ludwik Ursiński. Opracowanie metody łączenia taśm przenośnika gumowego. prowadzenia ewidencji lamp górniczych. 56036. 11.12 1952. Otton Herman. Zastosowanie łożyska 55457. 6.12 1952. Roman Borzucki. Zastąpienie łożyska oporowego przy przekładni pasowej w sortowni. tocznego dwurolkowego łożyskiem kulkowym i stożkowo-kul- 56037. 11.12 1952. Jan Widuch. Wykonanie osłony bla­ kowym w urządzeniu napędowym typu RAE. szanej do urządzenia do czyszczenia wózków kopalnianych. 55470. 6.12 1952. Henryk Golik. Zastosowanie podkładek 56038. 11.12 1952. Franciszek Micot. Zastosowanie rolki drewnianych pod wieszaki do rynien wstrząsowych. naprężającej łańcuch „Ewarsta“ na płuczce 55478, 55479. 6.12 1952. Bolesław Widenka i Stanisław 56040. 11.12 1952. Rudolf Giertler. Zastosowanie zużytych Chytrowski. Regulacja wywrotu I przy skipie przez zastoso­ łożysk stożkowych do wozów kopalnianych typu „Miko- wanie pomocniczych tłoków. łowskie“. 55481. 6.12 1952. Jan Dębowy. Wymiana łożysk napędu 56042, 56043. 11.12 1952. Ludwik Stylok i Roman Smo- przenośnika „Westfalia“. lorz. Wzmocnienie zderzaków wozów kopalnianych. 55483. 6.12 1952. Brunon Wilkus. Zabudowanie pompy 56044. 11.12 1952. Franciszek Kropka. Zabudowanie po­ dodatkowej do usuwania mułu przy flotacji oraz odprowa­ mocniczej konstrukcji przy elewatorze kotłowni, służącej do dzenie przelewu z sita nadziarna do żąpia długiego. naciągania zerwanego łańcucha przenośnika czerpakowego. 55486. 6.12 1952. Henryk Konieczny. Usprawnienie 56047. 11.12 1952. Czesław Kulka. Ulepszenie wykonania oczyszczania żąpia. redukcji lutni wentylacyjnej do przewietrzania kopalni. 55501. 6.12 1952. Jan Hawel. Ulepszenie skrzynki suwa­ 56049. 11.12 1952. Emil Grzywa. W ykonanie rozpylaczy kowej wrębiarek słupowych typu P.F.M. i „Derrrag“. do wody lub innych cieczy w różnych miejscach kopalni na 55502. 6.12 1952. Brunon Wilkus. Usprawnienie napędu dole lub na powierzchni. flotacji i prowadników łańcuchowych zgarniaczy piany. 56050. 11.12 1952. W ładysław Mendyk. Zapewnienie do­ 55504. 6.12 1952. Jan Hawel. Ulepszenie drążków pro- stępu do wałka pomocniczego przy napędach taśmowych oraz wadniczych górniczych młotków pneumatycznych „Eickhoff“ samoczynnego ich czyszczenia. 260 MED I, MED II, MED III i ZD 23. 56051. 11.12 1952. Stanisław Kusiński. Ulepszenie wol­ 55505. 6.12 1952. Jan Zdrzałek. Ulepszenie łącznika wier­ tomierza do badania akumulatorów lamp górniczych. tarek z wężem do maszyn wrębowych. 56052. 11.12 1952. Stanisław Kusiński. W ykonanie przy­ 55506, 55507. 6.12 1952. Bolesław Widenka i Stanisław rządu do czyszczenia styków akumulatorów lamp górniczych. Chytrowski. Zastosowanie sygnału ostrzegawczego dla 56053. 11.12 1952. Stefan Kania. N apraw a uszkodzonej pompy. i przeznaczonej na złom wrębiarki udarowej typu „Demag“. 55508. 6.12 1952. Konrad Mrozek. Ulepszenie kozłów do 56054, 56055. 11.12 1952. W ładysław Gach i Ludwik podtrzymywania taśm gumowych. Gabryś. Przystosowanie agregatu spawalniczego do ewentu­ 55509. 6.12 1952. Emil Cebula. Zastosowanie do wrębia­ alnego przewożenia go po torach kolejki na powierzchni i na rek „Sullivan“ drążka ślizgowego do prowadzenia łańcucha dole. wrębowego. 56057, 56058. 11.12 1952. Bogumił Nycz i Jan Mynarski. 55510—55512. 6.12 1952. Bolesław Melc, Rudolf Żurek Naprawa przeznaczonych na złom kłów sprzęgła maszyny i Józef Góral. Usprawnienie transportu na powierzchni ko­ wrębowej SEKE 40. palni. 56059—56061. 11.12 1952. Jan Polaczek, Antoni Korczyk 55513. 6.12 1952. Jan Haweł. Zastosowanie na tokarce i Jan Targowski. Ulepszenie zapór zapychaczy na podszytu. tarczy pomocniczej. 56062. 11.12 1952. Józef Chromik. Zastosowanie tulei fi­ 55514. 6.12 1952. Wilhelm Wystyrk. Usprawnienie sygna- browych przy kołach stożkowych wrębiarki WLE-40. lizacji szybowej. 56391—56393. 13.12 1952. Józef Hojka, Ignacy Konkol 55515, 55516. 6.12 1952. Bolesław Widenka i Stanisław i Józef Góral. Skonstruowanie przyrządu do podciągania Chytrowski. Regulacja wywrotu I przy podnośniku kulkowym. i podtrzymywania stropnic obudowy TH. 55560. 6.12 1952. Michał Gerba. Usprawnienie procesów 56400. 13.12 1952. W ładysław Siwiec. Racjonalna napra­ flotacyjnych i gospodarki węglem koksującym. wa urwanej korby przekładni silnika do napędu rynien 55562. 6.12 1952. Brunon Wilkus. Ulepszenie konstrukcji wstrząsowych. skrzyń sitowych do sit miału w płuczce. 56404, 56405. 15.12 1952. Stanisław Kusiński i Antoni 55564. 6.12 1952. W iesław Galocz. Zaprojektowanie ba­ Wolaszek. Zastosowanie zastępczej żarówki do sygnalizacji riery samoczynnej do zabezpieczenia wozów przed stoczeniem ładowania akumulatorów lamp górniczych. się w dół upadu. 56515. 18.12 1952. M aksymilian M ajer. Zabezpieczenie 55565. 6.12 1952. Konrad Klimek. Wykonanie matrycy przed spadaniem wywrotek w czasie wypróżniania. do odkuwki ciągadeł do rynien wstrząsowych. 56516. 18.12 1952. P aw e ł. Kopeć. Ułatwienie wymiany 55566. 6.12 1952. Erwin Kubica. Ulepszenie zwrotnic kubełków w podnośniku głównym. uruchamianych powietrzem sprężonym. 56517. 18.12 1952. Wacław Jażdżyński. Zastosowanie sy­ 55567. 6.12 1952. Brunon Wilkus. Usprawnienie sposo­ gnalizacji, sygnalizującej unieruchomienie rusztów w sorto­ bu odprowadzania pyłu na taśmę do wagonów i na taśmęwni. do kotłowni. 56526. 19.12 1952. Józef Nowak. Zastosowanie zamknię­ 55658—55660. 8.12 1952. Antoni Bartela, Albin Dikman tych osłon bezpieczeństwa przy kołowrotach typu „Dϋsterloh“. i Jan Pitas. Wykonanie wozów o podwójnym podwoziu do 56547. 19.12 1952. Teodor Piernikarczyk. W yeliminowa­ transportu drewna na dole kopalni. nie przedniego sita przy bębnie wstępnym. 55696. 8.12 1952. Franciszek Bugła. Zastosowanie stoja­ 56548. 19.12 1952. Maciej Flakus. Zabezpieczenie lejów ków o konstrukcji lekkiej do obudowy tymczasowej za kom­ nadawczych przed przesunięciem ich spod maszyny nadaw­ bajnem. czej. 55783. 8.12 1952. Franciszek Bławut. Umożliwienie wy­ 56566. 19.12 1952. Franciszek Bułga. Przekonstruow anie korzystania wody spoza obrębu kopalni dla potrzeb ruchu. stacji zwrotnej przenośnika typu SKR-11. 55784. 8.12 1952. Joachin Fulczyk. Zastosowanie za­ 56567. 19.12 1952. Antoni Śliwka. Skonstruow anie przy­ stępczych łożysk kulkowych do wózków kopalnianych. rządu do oczyszczania otworów wiertniczych. 214 WIADOMOŚCI URZĘDU PATENTOWEGO Nr 2/1953

56611. 20.12 1952. Franciszek Handszuh. Zastosowanie 57936. 9.1 1953. W alerian Brodziński. Zastosowanie dre­ urządzenia do transportu stempli i materiałów obudowy wnianych kostek wyrównawczych do zabezpieczenia kon­ w chodnikach kopalni. strukcji taśmowej przed wykrzywianiem. 56617. 20.12 1952. Paweł Pytlik. Wykonanie urządzenia 57937. 9.1 1953. Feliks Klencz. W ykonanie podstawy do do dostarczania górniczych stempli żelaznych w górę równo­przenośnika PZL. miernie z posuwem urabiania pokładu. 57944. 9.1 1952. Alojzy Stanusz. Skonstruow anie przy­ 56701. 20.12 1952. M arian Szmatloch. Ulepszenie w yłącz­ rządu do transportu rur podsadzkowych w niskich chodni­ nika wiertarki górniczej typu „Moj“. kach. 56863. 20.12 1952. Jan Przybyła. Zaprojektowanie przy­ 57945. 9.1 1953. Józef Walach. Skonstruow anie matrycy rządu do szlifowania łożysk do wiertarek górniczych. do wykonywania zawleczek do sprzęgieł wozów kopalnia­ 56864. 20.12 1952. Stanisław Stemplewski. Zaprojektowa­ nych. nie uszczelki do sprężarki „Sullivan“. 57948. 9.1 1953. Roman Szeliga. W yłożenie balami pra­ 56865. 20.12 1952. Stanisław Stemplewski. Wykonanie wej strony toru w celu zabezpieczenia wózków z węglem schematu chłodzenia wodą łożysk i przetwornicy maszyny przed spadaniem. wyciągowej typu „Koszelew“. 57949. 9.1 1953. Roman Szeliga. Umożliwienie transpor­ 56866. 20.12 1952. Stanisław Stemplewski. O dprowadze­ nie wody ściekowej z kanałów pod sprężarkami. tu większych kawałków węgla na zwałach. 57950. 9.1 1953. Adolf Skopek. W yrównanie bębna lino­ 56868, 56869. 20.12 1952. Józef M azgalik i Antoni Linke. wego maszyny wyciągowej. Wybudowanie osadzarki na szlam pod wibratorem. 56871. 20.12 1952. Jan Nagel. Wykonanie przyrządu do 57951. 9.1 1953. Wawrzyniec Gruchel. Przekonstruowa­ zakleszczania lin rynien wstrząsowych wiszących. nie widelca bezpieczeństwa. 56872. 20.12 1952. Zygm unt Nowak. Uchwycenie wody 57952. 9.1 1953. Edmund Krupa. Skonstruow anie przy­ rządu do wiercenia nitów łańcuchowych. ściekowej z bunkra pochylni. 56873. 20.12 1952. Józef Urbańczyk. Polepszenie umoco­ SERIA 4: CHEMIA wania pasów hamulcowych kołowrotów. 56874. 20.12 1952. Alojzy Podeszwa. Zastosowanie na­ TECHNOLOGIA CHEMICZNA krętek ochronnych przy drążkach napędów MDR. 56914, 56915. 22.12 1952. Bogumił Nycz i Stanisław 53002, 53003. 30.10 1952. Stanisław Kozłowski i Roman Bulik. Zmiana sposobu wykonania końcówek do maszyn wrę­ Rozenau. Skonstruowanie przyrządu do obcinania uszczelek bowych. gumowych na tokarce. 56932. 22.12 1952. Wojciech Szybkowski. Wzmocnienie 53004. 30.10 1052. Tadeusz Nowak. Zmiana organizacji konstrukcji urządzenia blokującego zapychacze szybikowe. pracy przy konfekcji cholewek. 56934, 56935. 22.12 1952. Antoni M alcherek i Ewald M a­ 53005. 30.10 1952. W ładysław Kowalski. Ulepszenie jer. Zmniejszenie upadu rynien między rusztem „Seltnera“ form do pras wulkanizacyjnych do płyt podeszwowych. a taśmą odbieralną. 53006. 30.10 1932. Alfons Miłoszewski. Zmniejszenie ilo­ 56969. 22.12 1952. Józef Bołdys. Zainstalowanie elek­ ści mieszanki do badań laboratoryjnych. 53016—53019. 30.10. 1952. Franciszek Buczyński, Kazi­ trycznej sygnalizacji świetlnej do zapinaczy wózków do liny. mierz Gutkowski, Jan Pik i Bolesł aw Dawid. Skonstruowa­ 57070, 57071. 22.12 1952. W ładysław Gronek i Edward nie form obcasowych o większej liczbie otworów. . Juda. Zaprojektowanie wymiennego grzebienia do napędu ry­ 53091. 53092. 30.10 1952. M ieczysław G ąstoł i Stanisław nien wstrząsowych. Kyrcz. Zastosowanie urządzenia do zabezpieczenia przed 57434. 2.1 1953. Juliusz Pustolka. Skonstruowanie przy­ awariami instalacji mycia miedziowego w przypadku przerzu­ rządu do sprawnego i szybszego uchwycenia i wyrównania na tokarce łubek łańcucha wrębiarki. tu ługu miedziowego. 53132. 31.10 1952. Stefan Karpiński. Opracowanie pre­ 57462. 2.1 1953. Zygmunt Bachmiński. Zastosowanie ry ­ nien wstrząsowych z wkładkami. paratu owadobójczego przeciwko pluskwom. 53221. 5.11 1952. Stanisław Gorynia. Skonstruowanie 57464. 2.1 1953. Józef Langer. Przekonstruowanie chwy- przyrządu do wycinania profilu grzebieniowego. taczy wozów kolejki łańcuchowej. 53327. 6.11 1952. M aria Kosińska: W ykonanie i zastoso­ 57465. 2.1 1953. Joachim Pierchała. Sygnalizowanie u nieruchomienia pompy głównej na płuczce. wanie rur probierczych do pobierania prób oleju. 53358. 6.11 1952. Ludwik Zybrant. Podwulkanizowywa- 57484, 57485. 2.1 1953. M ieczysław Brzęczek i Bolesław nie bloków ebonitowych w kotle-prasce. Kubat. Zastąpienie ciernego sprzęgła prasy sprzęgiem kło­ 53359. 6.11 1952. H enryk Smoliński. Zastosowanie sto­ wym. jaka z podziałką numeracji obuwia oraz ruchomym znacz­ 57503. 2.1 1953. Wilhelm Hojer. Wykonanie urządzenia do podtrzymywania stropnic. kiem. 53378. 6.11 1952. W acław Tarnawski. Zastosowanie na 57504, 57505. 2.1 1953. Sylwester Manka i Piotr Gabor. przewijarkach kordu uchwytów o ulepszonej konstrukcji. Zaprojektowanie odbudowy cienkiego złoża rudy cynkowej. 53627—53629. 10.11 1952. Norbert Barteczko, mgr inż. 57513. 2.1 1953. Jan Kucharski. Wykonanie strzemiączka Wacław Borkowski i Konrad Tesarczyk. Zaprojektowanie żerdzi wiertniczych. , drzwi piecowych z łatwo wymienną uszczelką. 57558, 57559. 3.1 Jan Król i Józef Jelisko. Zastą­ 1953. 53749. 11.11 1952. Stanisław M arciniak. Zmniejszenie pienie przesuwnych krat przy szybiku hamulcowym zam­ knięciem samoczynnym. ilości wapna przy produkcji bromku wapnia oraz wyelimino­ wanie siarczanów. 57566—57568. 3.1 1953. Zygmunt Dulski, Franciszek No- 53750, 53751. 11.11 1952. Chmielewski i Bacławski. Skró­ wara i Paweł Bieniok. Renowacja matryc do ostrzenia świ­ cenie czasu ładowania kwasu siarkowego i przeprowadzenie drów górniczych. zmian w kolumnie rektyfikacyjnej w celu zmniejszenia ilości 57570, 57571. 3.1 1953. E rnest Tomanek i Józef Drzaz- octanu etylu, powracającego we flegmie. gala. Zabudowanie przed maszyną flotacyjną klasyfikatora 53833. 11.11 1952. Andrzej Imroth. Przyśpieszenie oksy­ do oddzielania ziarn o wielkości powyżej 0,3 mm. dacji oleju i wybielania produktu. 57609. 3.1 1953. Alojzy Dudek. Zastąpienie tulejek brą­ 53841. 12.11 1952. Bonifacy Lis. Ustalenie zaprawy, za­ zowych do krążków przenośnikowych tulejkami żeliwnymi. bezpieczającej żelazne zbiorniki przed korozją. - 57610, 57611. 3.1 1953. Karol Ścigała i Alojzy Dudek. 53858. 12.11 1952. B ernard. Klaczyński. Zm iana konstruk­ Zaprojektowanie zabezpieczenia wyciągów w płuczce. cji rusztu pomocniczego do generatorów wgłębnych. 57679. 3,1.1953 Jan Adamiec. Zmiana sposobu dostar­ 54082. 15.11 1952. W incenty Rzepliński. Zastosowanie czania wody do wytwarzania podsadzki piaskowej. zbierania oleju z syfonów gazociągowych. 57680, 57681. 3.1 1953 Ewald Ziminiok i Paweł Wylężek. 51083, 54084. 15.11 1952. Zenon H endrysiak i W ładysław Zastosowanie dodatkowego wentylatora do odpylania wy­ Kurzyk. Zwiększenie wydajności generatora gazowego przez wrotu do opróżniania wózków z kamienia. włączenie ssawki do przewodu gazowego. 57734—57738. 7.1 1953. Stanisław Kucypera, Jerzy Przy- 54117. 15.11 1952. Julian Gaweł. Zm iana konstrukcji byłek, Konstanty Ludyga, Jan Łapok i Paweł Witek. Wzbo­ zaworu wstecznego ssaka do pompowania surowej smoły. gacenie galmanu. 54118 15.11 1952. Henryk Hauschke. Zabezpieczenie ole­ 57759. 7.1 1953. Wilhelm Wodarczyk. Zwiększenie skoku ju płuczkowego, znajdującego się w wężownicy w piecu, przy wstrząsaniu worków filtrowych przed zwęglaniem w czasie zatrzymania pompy elektrycznej. 57846. 9.1 1953. Franciszek Ulman. Zmiana ułożyskowa- 54119—54121. 15.11 1952. Stanisław Sosin, Mieczysław nia wałka łapaczy przed wywrotem skipowym. Pustuła i Adam Trynikos. Ulepszenie konstrukcji mechaniz­ 57847. 9.1 1953. Rudolf Patalong. Przebudowa kolejki mu gazomierzy. łańcuchowej w sortowni. 54410. 17.11 1952. Barbara Hercka. Zaprojektowanie urzą­ Nr 2/1953 WIADOMOŚCI URZĘDU PATENTOWEGO 215 dzenia, ułatwiającego opróżnianie balonów z zawartości kwa­ 55080. 26.11 1952. B arbara Hercka. Skonstruowanie przy­ sów i zabezpieczającego przed poparzeniem kwasem. rządu do pobierania prób tłuszczów. 54427. 20.11 1952. Edmund Szmitkowski. Opracowanie 55081. 26.11 1952. Tadeusz Kuhn. Zmiana sposobu odta- projektu wytłaczarki nurnikowej do wyrobu rur winiduro- jania w zainrażalniach. wych. 55230. 1.12 1952. Otto Rejman. Zastosowanie podwójne­ 54439, 54440. 20.11 1952. Mieczysław Zalewski i S tani­ go elewatora mechanicznego do przenoszenia masy bakelito­ sław Marzec. Opracowanie projektu zwiększenia wydajności wej od iamacza do młynków. destylacji w oddziale wody utlenionej. 55386, 55387. 2.12 1952. Alfred Kubata i W ilhelm Smu­ - 54519. 20.11 1952. Ryszard Kopiec. Połączenie mecha­ da. Skonstruowanie przyrządu do krępowania klamer do pier­ nizmów zaworu szybko zamykającego. z wyłącznikiem elek­ ścieni wież absorpcyjnych. trycznym. 55427. 2.12 1952. Jan Pelczar. Zastosowanie tacy do 54549. 20.11 1952. Aleksander Zacharewicz. Opracowanie odtajania parowników w zamrażalni. receptury smaru do kurków szklanych urządzeń laboratoryj­ 55428. 2.12 1952. Stanisław Kortyła. Zastosowania blach nych. do odtajania zamrażalni. 54550. 20.11 1952. Aleksander Zacharewicz. Opracowanie 55499. 6.12 1952. Aleksander Beck. W ykonanie kozła receptury tuszu do aparatów samopiszących. oporowego maszyny wsadowej. 54555. 20.11 1952. Jan Elwardt. Dodawanie katalizatora 55500. 6.12 1952. Stanisław Gil. Zmiana kierunku odpro bezpośrednio do autoklawu podczas utwardzania tłuszczów. wadzania gazu na płuczkach amoniakalnych i przestawienie 54556. 20.11 1952. Aleksander Borys. Zastosowanie kó­ płuczki amoniakalnej na spryskiwanie wodą. łek do przesuwania stojaka oraz. kołnierzyka, rynienki i leja 55524, 55525. 6.12 1952. Franciszek Felczak i Stefan przy nalewaniu kwasu siarkowego z balonów do autoklawu. Walisiewicz. Zapobieganie zasalania solą glauberską gniazd 54557—54559. 20.11 1952. Władysław Popka, Władysław garnków przędzalniczych. Wasilewski i Jan Domański. Zmiana sposobu rozpuszczania sody kaustycznej i zainstalowanie mieszadła mechanicznego. 55526. 6.12 1952.Józef Jakubiec. Sposób osadzania por­ 54560. 20.11 1952. Paweł Sergucz. Zmiana systemu pro­ celanowego ziarkacza na prowadniku maszyn, stożkowych za dukcji proszku do prania. pomocą klamerki metalowej. 54561. 20.11 1952. Stanisław Maciejewski. Zastosowanie 55527. 6.12 1952. Jan Ambroziak. Zastosowanie prowad­ rury w estraktorze w celu skrócenia czasu pracy i otrzyma­ nicy zabezpieczającej linę przed wypadaniem z kół linowych nia bardziej suchych kości. w górnej części chwytaka dźwigu do nawęglania. 54563. 20.11 1952. Roman Budny. Zastąpienie parzonej 55530. 6.12 1952. Antoni Krawczyk. Zastąpienie żelaz­ mączki rogowej surową racicą, rogami i kopytami. nych odpowietrzników odpowietrznikami z winiduru dla ułat­ 54564. 20.11 1952. Leon Stawiak. Zmiana sposobu roz­ wienia dializy ługów. cieńczania ługu sodowego. 55531. 6.12 1952. Karol Litwin. Sposób łączenia kolek­ 54567, 54568. 20.11 1952. Jerzy Kierśnikiewicz i Józef torów kamionkowych, przez które przepływają kwaśne ścieki Dąbrowski. Zmiana sposobu przetłaczania oleju z odwadnia- o wysokiej temperaturze w dołach desulfuracyjnych. czy przez ochładzacze. 55532. 6.12 1952. Lucjan Raczkowski. W ykonanie z dru­ 54592—54594. 20.11 1952. M arian Zub, Anna Ciołkosz tu stalowego zastępczych pierścieni zabezpieczających i Stanisław Krzysztyniak. Obniżenie zużycia kwasu siarko­ Saegera. wego oraz strat przy rafinacji olejów turbinowych. 55533. 6.12 1952. W ładysław Kajetaniak. Usprawnienie 54595. 20.11 1952. Józef Dymara. Wzmocnienie konstruk­ pracy maszyn w przędzalni włókien sztucznych przez wpro­ cji oraz sposób zamocowania bolca do kadzi 200-litrowej. wadzenie nieznacznych zmian konstrukcyjnych. 54653, 54654. 20.11 1952. Aleksander Beck i Alfred Gro- 55534. 55535. 6.12 1952. Jerzy Marcinkowski i Wiesław tecki. Zaprojektowanie mechanicznego zgrzebywania grafitu. Gałecki. Usprawnienie wymiany żarówek przy maszynie 54700. 21.11 1952. W ładysław P a n a siu k . Zastosowanie w przędzalni przez zamocowanie szyb śrubami motylkowymi trójnika z trzema kurkami do przepompowywania płynów do bez nakrętek. trzech naczyń jednocześnie. 55536. 6.12 1952. W acław Pakulski. Przerobienie zbior­ 54701. 21.11 1952. Czesław Rogowski. Opracowanie m e­ nika składowego CS na zbiornik roboczy. tody zimnego wyługowywania beczek w celu użycia ich jako 55537. 6.12 1952. Edward Bronicz. Zastosowanie pierś­ opakowania. cienia ustalającego położenie łożyska w wentylatorze w celu 54757. 21.11 1952. Franciszek P elczarski. Zamontowanie zabezpieczenia go przed szybkim zniszczeniem. drugiej magistrali obiegowej w gazoliniarni kompresyjnej. 55538. 55539. 6.12 1952. Florian Teszner i Edw ard Mac­ 54789. 21.11 1952. M arian Zub. Skonstruowanie żelaz­ kiewicz. Wymiana skrzynek przekładniowych aparatu 5-pun- nych odbieralników do destylacji próżniowej. ktowego. 54790. 21.11 1952. Franciszek Dziura. Zabezpieczenie 55699—55701. 8.12 1952. Roman Staszkiewicz, Julian pierścieni Raschiga w deflegmatorach do destylacji olejowej. Starosta i Władysław Ząbczyński. Zastosowanie przy prasie 54791. 21.11 1952. W ładysław Frydrych. Ulepszenie mechanicznego wyciągu do przenośnika gumowego po jego zwulkanizowaniu. membrany reduktora gazowego. 55719. 8.12 1952. Karol Błaszczok. W ykorzystanie pary 54792—54796. 21.11 1952. Henryk Sobol, Bronisław z jednej suszarki do ogrzewania drugiej. Arendarczyk, Stanisław Kostecki, Edward Ostrowski i Adam 55721. 8.12 1952. Tadeusz Wiśniewski. Zastosowanie Hałasik. Uproszczenie sposobu naprawy adsorberów. urządzenia do usuwania cieczy z beczek. 54833. 21.11 1952. Józef Elwardt. Zmiana sposobu chło­ 55722. 8.12 1952. Florian Szawłowski. W ykonanie urzą­ dzenia silnika elektrycznego pompy olejowej w utwardzalni. dzenia do wykorzystania proszku rozpylonego w pakowni. 54834. 21.11 1952. Franciszek Kopka. Zmiana sposobu 55885. 10.12.1952. Kazimierz Kołodziejczyk. Zastosowa­ umocowania śruby przy podawaczu kości. nie kosza o specjalnej konstrukcji do ładowania i wyłado­ 54856. 24.11 1952. W ładysław G ałązka. Skonstruowanie wywania kotła ługowni. przyrządu do czyszczenia ram pieców koksowniczych. 55886. 10.12 1952. Leopold Bisikiewicz. W ykorzystanie 55016. 26.11 1952. Edwin Mocny. Ustawienie pod kot­ dwukierunkowej pompy przy oksydatorze. łem warzelnym 43-tonowego zbiornika z podłączaniem prze­ 55985. 11,12 1952. Józef Florczyk. Opracowanie projektu wodów do pary i sprężonego powietrza w celu sprawniejsze­ odstojników do półproduktów. go wylewania mydła. 55986. 11.12 1952. Józef Florczyk. Zainstalowanie kotłów 55020. 26.11 1952. Wojciech W irga. Zastosowanie tra n ­ z mieszadłami o napędzie elektrycznym do rozpuszczania sportu pneumatycznego do przesuwania rzepaku i wytłoków nitrocelulozy. z magazynu do produkcji. 55987. 11.12 1952. Stefan Leśniewski. Zastosowanie osło­ 55022. 26.11 1952. Ludwik Stolpe. Sposób wiązania w or­ ny do węża gumowego do przelewania alkidali. ków papierowych 50 kg z proszkiem za pomocą cienkiego 55990. 11.12 1952. Jan Siemienik. Zastosowanie urządze­ drutu. nia do filtrowania zanieczyszczonego trójcholoroetylenu. 55023. 26.11 1952. Augustyn Koberski. Wyeliminowanie 55996—56000. 11.12 1952. Jan Strzelec, W acław W iade­ pasów klinowych przy napędzie ślimaka do przenoszenia rek, Leopold Bisiekiewicz, Stefan Chrzanowski i Julian Sro­ proszku z wieży rozpyłowej do półautomatów nasypujących. ka. Zastosowanie elektrycznego mieszadła przesuwowego. 55035. 26.11 1952. Jan Ligas. Przekonstruowanie matryc 56086—56088. 11.12 1952. Ludwik Mikołajczak, Roman przy drukarkach do ampułek. Zdun i Janina Sztajnke. Naprawa i uruchomienie maszyny 55076. 26.11 1952. Oskar Urbańczyk. Wmontowanie do pralniczej do czyszczenia chemicznego na „tri“. suszarki śruty wężownicy do chłodzenia oleju. 56126. 12.12 1952. M ichał Tokarczuk. Zastosowanie spro­ 55077. 26.11 1952. Augustyn Koberski. Wykorzystanie'wo­ szkowanego węgla drzewnego zamiast sproszkowanego koksu dy chłodzącej korpus rozpylacza do nasilania kotła parowego. do produkcji lunkerytu i czernidla formierskiego. 216 WIADOMOŚCI URZĘDU PATENTOWEGO Nr 2/1953

56370. 13.12 1952. Stanisław Chruślak. W ykonanie apa­ 56992, 22.12 1952. W ładysława Pasich. Zmiana sposobu ratury do produkcji rozpuszczalników. produkcji pięciopalcowych rękawic gumowych. 56371. 13.12 1952. Henryk Kuchniak. W ykonanie żurawia 56993. 22.12 1952. Stanisław Kyzioł. W ykonanie stem ­ do wyładowywania kotłów w ługowni. pla i matrycy do wycinania krążków gumowych. 56496, 56497. 17.12 1952. Jan Kubata i G erard Gaszka. 57002. 22.12 1952. W ładysław Szczygieł. Zastosowanie Wykonanie przyrządu do czyszczenia ścian i podłóg komór wózka wyłożonego wiórami stalowymi do czyszczenia górnej piecowych. płyty grzejnej prasy wulkanizacyjnej. 56501. 17.12 1952. G erard Piech. Ulepszenie produkcji 57062. 22.12 1952. Kazimierz Kowalski. Zmiana kon­ terpineolu. strukcji rolek dociskowych maszyny konfekcyjnej do konfek­ 56512. 18.12 1952. Antoni Janocha. Zmiana sposobu na­ cji opon traktorowych. pełniania cystern. 57097. 23.12 1952. Józef Kasprzak. Zm iana systemu daw­ 56534—56536. 19.12 1952. Franfciszek Baranowski, Józef kowania koksu do generatorów „Viag“. Benda i Teodor Mych. Zastosowanie dodatkowego reaktora 57098. 23.12 1952. Jan Famuła. Ułatwienie dostępu do do neutralizacji oleju po jego traktowaniu kwasem siarko­ wózków zasilających przy piecach karbidowych. wym w oddziale regeneracji oleju. 57102—57104. 23.12 1952. Edmund Szczodrowski, Franci­ 56545. 19.12 1952. N orbert Joachimczyk. Zm iana spo­ szek Krupiński i Czesław Rocol. Zmiana sposobu krojenia sobu produkcji drożdży. ręcznego taśm lamówek. 56546. 19.12 1952. Gertruda Jepiszow. Miareczkowanie 57106. 23.12 1952. Jerzy Grzywacz. Odprowadzanie na bieli tenisowej. zewnątrz gazu, wydobywającego się z dołu na ługi poso- 56641—56644. 20.12 1952. Stanisław Pyrka, Franciszek dowe. Lipski, Marian Jarzyński i Tadeusz Lipski. Przekonstruowa­ 57107. 23.12 1952. Piotr Gasz. Zm iana konstrukcji drąż­ nie urządzeń wentylacyjnych przy płuczce z trójchlorkiem ków zatykowych pieców karbidowych. etylenu. 57108. 23.12 1952. Franciszek Frania. Skonstruowanie 56669. 20.12 1952. Jan Plewczyński. W ykorzystanie od­ odpylacza do odpylania form z kurzu. padków przy produkcji bacutilu do zwiększenia produkcji kle­ 57109. 23.12 1952. Alojzy Paw era. Zastosowanie specjal­ ju i mydła. nego sita do sortowania salmiaku w celu odciążenia młyna 56677. 20.12 1952. Zygmunt Czajkowski. Ulepszenie pro­ walcowego systemu „Langvermaier“. cesu produkcyjnego w dziale fenacetyny. 57110. 23.12 1952. Józef Kasprzak, Zmiana samoczyn­ 56694. 20.12 1952. Emanuel Gawlik. Przetłoczenie parą nego wyłączania wagi koksowej generatora. płynnego naftalenu ze zbiornika do cystern. 57111. 23.12 1952. Joanna Kaczmarek. Oczyszczanie po­ destu przy redlerach ukośnych. 56741, 56742. 20.12 1952. Wilhelm Ledwoń i Kazimierz 57112. 23.12 1952. Franciszek Niedurny. Napełnianie kub­ Pukowiec. Zastosowanie kwasu siarkowego regenerowanego łów wodą amoniakalną ze zbiornika. do rafinacji benzolu surowego. 57113. 23.12 1952. M aksymilian Gmyrek. Zastosowanie 56757, 56758. 20.12 1952. Dr Jerzy Schnayder i Lucjan gliny wykopanej na własnym terenie do izolowania śrub Kwieciński. Zmiana metody produkcji „tonophosu“. fazowych pieców karbidowych. 56797. 20.12 1952. Alfons Malcherek. Racjonalne odpro­ 57130. 23.12 1952. Paw eł Faber. Zm iana ułożyskowania wadzanie kondensatu par. wirników odciążających pompy kwasowej G.S.-80. 56798. 20.12 1952. Alfons Malcherek. Odprowadzenie ole­ 57131. 23.12 1952. Józef Kasprzak. Zm iana łożysk kulko­ ju płuczkowego przy pompach tłokowych w benzolowni. wych do wagi automatycznej marki „Chronos“. 56799. 20.12 1952. Władysław Gałązka. Wykonanie ogra­ 57132. 23.12 1952. Teodor Kapuściński. Zmiana napędu, nicznika na drążku zgrzebła. oliwników typu „Michalk“ sprężarek gazowych I, II i III. 56800. 20.12 1952. Paweł Stołosz. Zmiana ułożyskowania 57133. 23.12 1952. Jan Niesiony. Zm iana sposobu odpro­ rolek oporowych przy zgarniaczu koksu. wadzenia azotu do konwertera. 56801. 56802. 20.12 1952. Jerzy Tomala i Franciszek Kup­ 57134. 57135. 23.12 1952. Edward Kubanek i Michał ka. Przełożenie korb o 180° przy klapach wozu gaśniczego. Suski. Zmiana napędu oliwników typu „Boscha“ sprężarek 56808, 56809. 20.12 1952. Inż. Jan Rożnowski i m gr Ste- gazowych I i II. fan Sabmiewicz. Skierowanie odpadków rafinacji ługiem 57137. 23.12 1952. Paw eł Krupanek. Zm iana obiegu kwa­ (soapstoków) bezpośrednio z rafinerii do mydlarni, gdzie bezsowego dotleniacza. wykwaszania zostają przerobione na mydło podstawowe. 57142. 23.12 1952. Stefan Kaszuba. Przekonstruow anie 56831, 56832. 20.12 1952. Tadeusz Gruszczyński i Roman ciągomierzy przy kotłach o prężności 15 atm. Zarzycki. Zmiana receptury do wyrobu sulfotranu R. 57143. 23.12 1952. B ernard W ildner. Zmiana sposobu 56962. 22.12 1952. Jan Lewański. Przerobienie hebla umocowania osłon aluminiowych przy wrzecionach i gniaz­ dźwigni do nastawiania biegów maszyny konfekcyjnej, na­dach zaworów do przewodów azotowego kwasu stężonego. pędzanej pasami klinowymi, w celu uniemożliwienia samo­ 57144—57146. 23.12 1952. Gorgosz, M aślanka i J. Gu- czynnego wyłączania się maszyny. stab. Naprawa starych kół tocznych do wyciągu koksowego. 56963. 22.12 1952. Jan Lewański. Wykonanie osłony bez­ 57178, 57179. 24.12 1952. Inż. W ładysław Windisz i Józef pieczeństwa przy ekspandrze. Pustelnik. Opracowanie receptury oraz sposobu produkcji 56964. 22.12 1952. Henryk Lewandowski. Zastąpienie smaru do uprzęży. miedzianego klocka-stycznika przy automacie łamacza angiel­ 57241. 31.12 1952. Tadeusz Konieczka. W ykonanie urzą­ skiego klockiem żeliwnym z wymienną nakładką miedzianą. dzenia do otwierania form wulkanizacyjnych. 56982. 22.12 1952. Tadeusz Karaśkiewicz. Zmiana sposo­ 57424, 57425. 2.1 1953. Józef W itm an i Robert Berg, Z a­ bu składania i wciągania płócien na bęben przy produkcjistosowanie na rurach, doprowadzających gaz generatorowy opon 11, 25—24. - do przyrządów pomiarowych, urządzenia zatrzymującego 56983. 22.12 1952. Zdzisław Wojtkowiak. Zastosowanie smołę zawartą w gazie. chłodzenia silników elektrycznych, pracujących przy wulkani­ 57439, 57440. 2.1 1953. W ładysław Myczka i Ryszard zacji opon. Skirucha. Przekonstruowanie wygniatarki do gumy. 56984. 22.12 1952. Józef Wadecki. Zastosowanie znaków 57441. 2.1 1953. Ryszard Skirucha. Skonstruowanie na stole transportowym do cięcia dętek gąbczastych, umożli­ szczypiec do wyjmowanie korków gumowych po zwulkanizo- wiających nastawianie noża pod odpowiednim kątem. waniu. 56985. 22.12 1952. W alenty Bartkowiak. Zastosowanie 57563, 57564. 3.1 1953. Czesław Ruszkowski i M arian krzyżaków, mocujących maszynę do wyrobu opon na wóz­ Kilen. Zastosowanie dodatkowego bębna przy wulkanizacji kach transportowych. taśmy włazowej. 56986. 22.12 1952. Andrzej Nowak. Wykonanie dźwigni do wypychania opon z górnej połowy formy prasy wulkani­ 57676. 3.1 1953. W ładysław Zajezierski. Zmiana sche­ zacyjnej. matu pracy kotła destylacyjnego nr 10 i 11. 56987. 56988. 22.12 1952. Henryk Grafender i Stanisław 57677. 3.1 1953. Józef Pindel. Założenie kosza na rurę Tyma. Wykonanie tarczowych pierścieni, podtrzymujących ssącą, ściągającą olej z separatorów. ogumowanie kół nośnych podczas suszenia. 57689. 3.1 1953. M arian Musiał. Zmniejszenie odpadków 56989. 22.12 1952. Julian Lewandowski. Zainstalowanie przy wulkanizacji korków do plazmy. potrójnego elektrycznego urządzenia przeciwawaryjnego 57807. 7.1 1953. Zygmunt Rożyński. Zastosowanie sprzę­ przy prasach wulkanizacyjnych. gła do maszyny szwalniczej. 56990, 56991. 22.12 1952. Józef Krajewski i Jan Pokoj- 57828. 8.1 1953. Jan Lemański. Zm iana konstrukcji sto­ ski. Użycie odpadków filcu do produkcji poduszek do pie­ jaków do zawieszania wałków z płótnem. czątek. 57829. 8.1 1953. Franciszek Maćkowiak. Zastosowanie N r 2 /1 9 5 3 WIADOMOŚCI URZĘDU PATENTOWEGO 217

kleszczy specjalnych do wyciągania gorących form muszli 53456. 8.11 1952. Tadeusz Obłój. Zastosowanie przyrządu słuchawkowych. do dziurkowania górnej części izolatora typu teletechnicz­ 57840. 9.1 1953. Tadeusz Chmielewski. Wyeliminowanie nego. powtórnej wulkanizacji przy konfekcji termoforów. 53495. 8.11 1952. Antoni Kaizer. Zastosowanie przedłu­ 57841. 9.1 1953. Stanisław Tarka. Oświetlenie wnętrza żeń zbiorowych na 220 V i wysoką częstotliwość przy mon­ pras do wulkanizacji dętek samochodowych typu „Mc Neil“. tażu wagonów. 57842. 9.1 .1953. Antoni Godlewski. Zastosowanie ramek 53506. 8.11 1952. Gustaw Śliwka. Wyeliminowanie ope­ do mocowania kart, oznaczających skład mieszanek. racji wytłaczania trzech otworów do pomiaru szczeliny 57843. 9.1 1953. Michalina Hejmo. Podniesienie wydaj­ w blachach wentylacyjnych silnika elektrycznego jako ności pracy przy konfekcji poduszek siedzeniowych. zbędnych. 57844. 9.1 1953. Leon Nazim. Zm iana sposobu konfek­ 53507. 8.11 1952. Eryk Kautz. W yeliminowanie podkła­ cji opon rowerów dziecięcych. dek sprężystych przy przykręcaniu sworzni kontaktowych roz­ 57845. 9.1 1953. Henryk M aślaniec. Zabezpieczenie form ruszników. okrągłych przed uszkodzeniem podczas wulkanizacji. 53508. 8.11 1952. Franciszek Sznapka. Wykonanie narzę­ 57866. 9.1 1953. Józef Józefiak. Skonstruowanie urządze­ dzia do ekonomiczniejszego wytłaczania blaszanych części nia do odtłuszczania zaworów do dętek samochodowych. obsad szczotek. 57868. 9.1 1953. Roman Kaczor. Zastosowanie w ytła­ 53532. 8.11 1952. Jan Marszalek. Zmniejszenie przekroju czarki rurowej do wycinania korków gumowych. mostków biegunowych T-380. 57869. 9.1 1953. M arian Nowicki. Zmechanizowanie czyn­ 53533. 8.11 1952. Florian Kastelik. Zmniejszenie grubo­ ności nakładania zaczepów na drutówki. ści chorągiewek przy płytach WP-22 środkowych i skrajnych. 57884. 9.1 1953. Stanisław Krużyński. Zastosowanie 53546. 8.11 1952. Bertold Piątek. Usprawnienie sposobu smarowniczki do mimośrodu wytłaczarek. chłodzenia transformatorów suchych. 57885. 9.1 1953. Henryk M aślaniec. Zastąpienie tarcz 53547. 8.11 1952. Bolesław Kołłątaj. Zaprojektowanie ściernych tarczami drewnianymi. szczypiec równoległych do wybierania Węgielków odgrom­ 57886. 9.1 1953. Henryk M aślaniec. Zastąpienie 16 za­ nikowych worów przy formach do prasowania gruszek gumowych dwo­ 53549. 8.11 1952. Jan Bochiński. Zastosowanie sposobu ma zaworami. liczenia rozmów abonentów, wywołujących nr 03 i 06 w cen­ 57887. 9.1 1953. Franciszek Kmiećkowiak. Ulepszenie tralach „Autelco“, przez zmianę schematu obwodu zgłosze­ sposobu doprowadzania gorącej wody do grzejnika na pra­ niowego miejskiego. sach typu „Mc Neil 55“. 53551. 8.11 1952. Józef Rudowicz. Translacja wybierania 57890. 9.1 1953. Jadwiga Berger. Zmiana kształtu ztny- jednokierunkowego nr 8 i 9, umożliwiająca osiągnięcie połą­ wek do benzyny przy konfekcji opon i płócien. czenia bez oczekiwania w nadzorze teletechnicznym. 57892. 9.1 1953. Jan Grabowski. Zaprojektowanie prze­ 53552. 8.11 1952. Antoni Gaweł. Wykonanie przyrządu - nośnika do wytłaczarek. 57897. 9.1 1953. Leon Nazim. N apraw a wybrakowanych do badania przewodów elektrycznych C.M.M. 53553. 8.11 1952. Antoni Piątkowski. Zastosowanie mo­ opon rowerowych do rowerów dziecięcych. stka, zasilającego urządzenie telefoniczne abonenta przy cen­ trali automatycznej „Autelco“. SERIA 5: ELEKTRO- I TELETECHNIKA 53554. 8.11 1952. Józef Wojtkiewicz. Zastosowanie przy ELEKTROENERGETYKA centrali automatycznej żarówek kulistych po odpowiednim rozstawieniu oprawek sygnałowych. 53042. 30.10 1952. Ludwik Baksik. Zastosowanie mostka 53555. 8.11 1952. Józef Kozera. Zastosowanie współpra­ pomiarowego do wykrywania uszkodzeń kabla. cy AT 200 z miejską centralą automatyczną „Siemensa“. 53075. 31.10 1952. Józef Heller. Zastosowanie stojaka, 53556. 8.11 1952. Stanisław Stawiarski. Usprawnienie ułatwiającego nawijanie wirników pierścieniowych. techniczne łącznicy D.T.W. 53114. 31.10 1952. Stanisław Marczak. Skonstruowanie 53557. 8.11 1952, Paweł Nawrot. Zastosowanie przyrządu wyłącznika typu teatralnego. do zdejmowania wybieraków. 53117. 31.10 1952. Zygmunt Gruszczyński. Skonstruowa­ 53559. 8.11 1952. Tadeusz Lottig. Zastosowanie autom a­ nie przyrządu do wyrobu poduszek stykowych do przełącz­ tycznego oświetlenia rozmównic do rozmów międzymiasto­ ników. wych i lokalnych. 53174. 31.10 1952. Marcin Grocholewicz. Zmechanizowa­ 53564. 8.11 1952. Jan Strzelczyk. Opracowanie i wyko­ nie krążarki ręcznej przez wmontowanie silnika elektrycznego. nanie przyrządu do nawijania cewek. 53182. 3.11 1952. Franciszek Jarmużewski. Sposób łado­ 53566. 8.11 1952. Henryk Korzuszek. Wyeliminowanie wania akumulatorów wózków do transportu poziomego przy wykonywania korków redukcyjnych manometrów pomp okrę­ użyciu prostownika 20-A, używanego do ładowania akumu­ towych typu „Duplex“. latorów samochodowych. 53569. 8.11 1952. Franciszek Kulas. Wykonanie nawijarki 53262. 5.11 1952. Stefan Rokaczewski. Skonstruowanie ręcznej do nawijania cewek. przełączników kierunku obrotów silnika. 53570—53572. 8.11 1952. Ignacy Kazimierowski, Zdoby­ 53287. 5.11 1952. Tadeusz Grynfelder. Przekonstruowanie sław Łongiewski i Józef Pilarczyk. Skonstruowanie wyłącz­ wyłącznika typu PMW 1344. nika do dalekopisów „Siemensa“ nie posiadających wyłącz­ 53289. 5.11 1952. Stanisław Marcinek. Ulepszenie i uru ­ ników. chomienie prostownika. 53573-53575. 8.11 1952. Franciszek Nowicki, Karol Ko­ 53293. 5.11 1952. Karol Bryndza. Zabezpieczenie prze­łaczek i Antoni Gaik. Zastosowanie przyrządu do wykony­ wodów sieci oświetleniowej w elektrowozach. wania srebrnych styków do sprężyn przekaźników central 53295. 5.11 1952. Wilhelm Thiel. Skonstruowanie neono­ automatycznych. wej probówki do badania napięcia 110V—750 V. 53612, 53613. 10.11 1952. Jan Kozak i Roman Jursza. 53330. 6.11 1952. Kazimierz Betlejewski. Wykonanie Znormalizowanie śrub zamykających do silnika elektrycznego. przyrządu do sprawdzania stanu świec zapłonowych oraz 53641, 53642. 10.11 1952. Julian Sztuk i Roman Webs. cewek indukcyjnych i kondensatorów. Zastosowanie na podstacjach izolatorów ebonitowych. 53350. 6.11 1952. Paweł Figiel. Zastosowanie jednopałą- 53650, 53651. 10.11 1952. Julian Zabiegło i W ładysław kowego zbieracza prądu przy lokomotywach elektrycznych. Faltus. Wykonanie tablicy rozdzielczej do równoległej pracy 53351. 6.11 1952. Ludwik Szymański. Usunięcie wibracji dwóch agregatów do ładowania lamp górniczych. silnika synchronicznego, napędzającego talerz gramofonowy 53683. 11.11 1952. Leon M arszner. Zabezpieczenie przed systemu „Presto“. uszkadzaniem kolektora rozrusznika samochodu „Praga“. 53354. 6.11 1952.- Franciszek Leśniak. Zastosowanie syg­ 53691—53693. 11.11 1952. Ignacy Andrzejczak, Jan Jef- nalizacji elektrycznej, alarmującej o braku oleju do oliwie­ dzikowski i Władysław Ruchaj. Zastosowanie urządzenia, nia kompresora chłodni. umożliwiającego łatwe zsuwanie wlewków ołowianych do 53371. 6.11 1952. Wiesław Gałecki. Przerobienie lampy pieca przetapiającego przy prasie ołowianej. elektrycznej na dźwigu węglowym. 53712. 11.11 1952. Antoni Krawczyk. Skonstruowanie 53386. 6.11 1952. Brunon Kołobużyński. Zabezpieczenie urządzenia eliminującego konieczność stosowania wyłącznika silnika elektrycznego przed częstym spalaniem się uzwojenia. krańcowego przy wciągarkach. 53407. 6.11 1952. Ludwik Szymański. Zastosowanie 53716. 11.11 1952. W acław Bakuła. Zm iana sposobu łą­ uchwytu do zawijania kabla mikrofonowego. czenia ramki z. przesłoną w lampie tylnej „Stop“. 53415. 6.11 1952. W acław M aj. Zastosowanie regulatora 53717. 11.11 1952: Zygmunt Janasz. Zastosowanie przy do przesuwania szczotek rozrusznika. frezarce „Thiela" posuwu do pionowego roztaczania otworów. 53427. 6.11 1952. Jó zef Turski. Zmontowanie aparatu 53718. 11.11 1952. Stefan Bieńka. Dorobienie rączki do z przekaźnikami do przesyłania impulsów zegarowych. posuwu Szlifierki OS-I7.- Wiad. Urz. Pat. — 4 21 8 WIADOMOŚCI URZĘDU PATENTOWEGO Nr 2/1953

53719. 11.11 1952. Stefan Janiszewski. Wykorzystanie nowski i Jan Świst. Wyeliminowanie przepalenia uzwojenia odpadków, powstałych przy wyrobie uchwytu sprężynującego wskutek wadliwego suszenie silnika. M72—71 D4—2 jako podkładek M3. 54181. 17.11 1952. Jan Wojtek. Zabezpieczenie kolekto­ 53735, 11.11 1952. Józef Obrzydowski. Zastosowanie dru­ rów prądnicy przy ładowaniu akumulatorów. giego samoczynnego złącza pośredniego, umożliwiającego uzy­ 54244. 17.11 1952. Jan M iazga. W ykonanie grzejnika skanie sygnału końca rozmowy, który może być zastosowany elektrycznego do podgrzewania kwasu w wannie do chro­ , w różnych centralach międzymiastowych. mowania. 53736,53737. 11.11 1952. Kazimierz Łysiak i Henryk 54248, 54249. 17.11 1952. Stefan Szczepaniak i inż. Ro­ Tomiak. Nadawanie przez telefon okolników do placówek man Pawłowicz. Opracowanie konstrukcji przyrządu do pocztowych i telegraficznych. umiejscawiania uszkodzeń kabli elektrycznych. 53738. 11.11 1952. Zdzisław Kaczmarczyk. Zastosowanie 54283. 17.11 1952. Józef Bednarek. Zainstalow anie zabez­ sygnału końca rozmowy na stanowisku centrali międzymia­ stowej od strony centrali depesz. pieczenia silnika synchronicznego. 53739. 11.11 1952. Tadeusz Sierosławski. Zastosowanie 54286. 17.11 1952. Stanisław Pieczyński. Zastosowanie za­ tabliczki rozdzielczej anten. stępczych kontaktów do nastawników walcowych. 53745. 11.11 1952. Sylwester Waluś. Zbieranie nadmiaru 54289. 17.11 1952. Telesfor Dziędzielewski. Zmiana za­ mocowania przewodu przy uchwytach do szczotek. masy ołowianej na wałki z papieru krepowanego przy maszy­ nie do smarowania płyt akumulatorowych. 54290. 17.11 1952. Stefan Pieszchawka. Uruchomienie 53784. 11.11 1952. Stanisław Nowak. Oddzielenie w mes­ spawarki bez zastosowania prostowników selenowych. sach na statku sieci oświetleniowej od sieci zasilania lodó­ 54291—54293. 17.11 1952. Feliks Dziędzielewski, Włady­ wek i wentylatorów. sław Witkowski i Antoni Grzegorzewski. Zastosowanie odpo­ 53831. 11.11 1952. Zbigniew Blaszczak. Zmiana sposobu wiedniego układu połączeń, zabezpieczającego generator wykonywania podkładki do aparatu N-104. „Stal“ przed przeciążeniem. 53843-53848. 12.11 1952. Henryk Nowak, Julian Polow- 54294. 17.11 1952. Michał Słoma. W ykonanie specjalnych ski, Henryk Deka, Cyprian Stępień, Zbigniek Cisło i Marian szczypiec do trzymania końców kabli w jednej linii przy spa­ Wroński. Wykonanie urządzenia do lakierowania izolowanego waniu. bawełną drutu 'do silników elektrycznych. 54322. 17.11 1952. Alfons Raczkowski. Skonstruowanie pieca do suszenia silników elektrycznych po ich nawinięciu. 53862. 12.11 1952. Leon Berger. Zastosowanie przebija­ 54330, 54331. 17.11 1952. Eugeniusz Lasocki i Stefan Sa­ ków do wykonywania otworów w korpusie wyłącznika nr 104. wicki. Zabezpieczenie silników pompek wodnych przed krót­ 53863. 12.11 1952. Teodor Krasicki. Zmiana sposobu wy­ kim zwarciem z powodu dostawania się cieczy chłodzącej do konania oczka końcówki do wyprowadzania cewki stycznika. uzwojenia. 53864. 12.11 1952. Tadeusz Satara. Zmiana konstrukcji 54340. 17.11 1952. K rystyna Zając. Zaprojektowanie zmia­ drążka rys. Ł-54865: ny konstrukcji złącza kablowego. 53876. 12.11 1952. Jerzy Sikorski. Zastosowanie wyłącz­ 54363. 17.11 1952. Leon Wieszołek. Skonstruowanie uni­ nika zegarowego do kopiarki rotacyjnej. wersalnego aparatu pomiarowego do cechowania wyzwalaczy 53877, 53878. 12.11 1952. Józef Popowski i Michał Wo- wyłączników oraz do pomiaru prądu. łosiewicz. Wyeliminowanie operacji prostowania przez zasto­ 54364, 17.11 1952. Józef Nowak. Zm iana konstrukcji wy­ sowanie prasy o większym nacisku do operacji przyginania łącznika bębna kołowrotu typu „D ϋsterloh“. nosków półfabrykatów 04526, 04530. 54370. 17.11 1952. Mieczysław Wojdę. Zastąpienie drutu 53882. 12.11 1952. Władysław Gwiazdowski. Opracowa­ miedzianego przy odbieraczach prądowych odpadkowym wę­ nie wzoru i sprawdzianu bocznych sprężynek kontaktowych glem grafitowym. do cz. 1110. 54392. 17.11 1952. Edward Andersz. Wykonanie przyrzą­ 53884, 53885. 12.11 1952. Łucjan Chojak i Stanisław du do długiego poziomego cięcia szyny aluminiowej. Mularczyk. Ponowne wykorzystanie puszek z uszkodzonymi 54401—54403. 17.11 1952. Mieczysław Staniszewski, Zdzi­ gwintami po przeprowadzeniu odpowiedniej naprawy. sław Głowala i Marian Szkolniak. Zastosowanie zastępczego 53897, 53898. 12.11 1952. Andrzej Grzywak i Tadeusz urządzenia elektrycznego przy urządzeniu napędowym typu Osicki. Wykonanie aparatu do badania cewek. "Leonarda“ przy strugarce „Billeter“. 53923. 12.11 1952. Ryszard Białas. Zastąpienie kątowni­ 54414. 19.11 1952. Witalis Mościcki. Zastosowanie spe­ kiem stalowym wspornika spawarki typu E-2 i E-3, wykony­ cjalnego przyrządu do nakręcania nakrętek na sworznie wanego jako odlew mosiężny. osprzętu tablic rozdzielczych. 53926, 53927. 12.11 1952. Stanisław Węcewicz i F ranci­ 54436. 20.11 1952. Klemens Pawlik. Ulepszenie wyłączni­ szek Rogowski. Zastosowanie specjalnego pręta do obracania ka ATK-III-400. rdzeni przepustowych. 54438. 20.11 1952. W incenty Duda. W łączanie do ruchu 53928, 53929. 12.11 1952. Jerzy Szulc i Edward W odarz. silnika napędowego sprężarki 7200 m3/godz. przy spadku Wykonanie narzędzi do wyrobu kleszczy izolacyjnych. napięcia. 53930. 12.11 1952. Jerzy Tomasiewicz. Zastosowanie sza­ 54496, 54497. 20.11 1952: Franciszek Szczygieł i Tadeusz blonu do kotew tablic rozdzielczych. Dąbrowski. Polerowanie kap aluminiowych do wyłożenia wa­ 53960. 15.11 1952. Jan Wandas. Zastosowanie rolek, gonów płótnem ściernikowym na wiertarkach zamiast szczot­ prowadzących drut w pozycji prostej z kalibrów przy skrę­ ką stalową. carce lin typu „Krupp“. 54502. 20.11 1952. Józef Młyński. Zastąpienie stali kwa- 53970. 15.11 1952. Maksymilian Matuszczyk. Scentralizo­ soodpornej winidurem. wanie radiowęzła. 54506. 20.11 1952. Helmut Stołowski. Zmiana procesu 54029. 15.11 1952. Wacław Faustman. Zastosowanie pod­ technologicznego przy wyrobie wyłożeń wagonowych. staw do kolb do wypalania znaków na drewnianych tarczach 54507. 20.11 1952. Teofil Lewandowski. Zastosowanie pra­ bębnów kablowych oraz ochronnej siatki drucianej przy kuźni cy na zbijarce do produkcji śrub do tablic licznikowych. polowej. 54508. 20.11 1952. Franciszek Faleńczyk. Zastosowanie 54081. 15.11 1952. Józef Patyk. Zastąpienie izolatorów wyłączników krańcowych przy prasach hydraulicznych. wsporczych przy dźwigu elektrycznym izolatorami telefo­ 54509. 20.11 1952. Józef Młyński. Zastosowanie uchwytu nicznymi. i freza, zamocowanych na wiertarce stołowej, do usuwania 54101. 15.11 1952. Piotr Ciszewski. Wykonanie przyrzą­ wypływów bakelitowych przy wtyczkach. du do badania wirników prądu stałego. 54514—54517. 20.11 1952. Jan Sylwestrzak, Józef Rosiń­ 54130, 53131. 15.11 1952. Leon Kruszka i Teofil Lewan­ ski, Tadeusz Andrzejczak i Ryszard Winiarski. Skónstruowa- dowski. Wykorzystanie przy produkcji tulejek przeznaczonych nie licznika do pomiarów długości kabli. do upłynnienia przez zastosowanie odpowiedniego procesu 54518. 20.11 1952. Michał Koszak. Zastosowanie przy­ technologicznego. stawki na zbrojarce przy produkcji kabli. 54139—54142. 15.11 1952. Jtalian Pajda, Henryk Raube, 54522. 20.11 1952. Stanisław Katana. Skonstruowanie sto ­ Jan Przybyłowski i Stanisław Gołębiowski. Zastosowanie jaka kablowego. . ramek żelaznych lub cynkowych przy szybkach liczników 54607. 20.11 1952. W acław Borkowski. Zmiana konstruk­ zamiast ramek ołowianych. cji skrzynek rozdzielczych do prowizorycznego oświetlenia 54150. 15.11 1952. Jan Kopacz. Zostosowanie wkładki do statków . wiertła przy wierceniu czopów do akumulatorów ołowianych 54661. 20.11 1952. Mieczysław Chęć. Zastosowanie wy­ 54153, 54154. 15.11 1952. Tadeusz M arzyński i Wojciech łącznika samoczynnego.do dalekopisu St-35. Koralewski. Zastosowanie przyrządu do nacinania zadziorów 54669. 21.11 1952. Józef Stosik. Zaprojektowanie urządze­ na uchwytach do akumulatorów. nia do.chłodzenia przy natryskach powłoki igielitowej na prze­ 54173—54175. 15.11 1952. Jan Potoczny, PaWel Siemia - wodzie elektrycznym. Nr 2/1953 WIADOMOŚCI URZĘDU PATENTOWEGO 219

54672. 21.11 1952. Longin Ciepiela. Ulepszenie wyłączni­ 55243, 55244. 1.12 1952. Bronisław Gacek i Antoni Kreis. ków krańcowych sygnalizacji świetlnej. Zastosowanie do wyrobu drucianych pierścieni osłon prze- 54683. 21.11 1952. Jan Czubak. Zastosowanie przedłuża­ wietrzników silników DGO i FK miękkiego drutu i wyelimi­ cza do świetlówek 25 watt. nowanie ich cynowania. 54685. 21.11 1952. Zygmunt Janiszewski. Prawidłowe za­ 55245. 1.12 1952, Paweł Michalik. U spraw nienie pracy łożenie instalacji elektrycznej, zabezpieczającej przed wypad­ przy przecinaniu preszpanu na nożycach gilotynowych. kiem. 55256—55261. 1.12 1952. Inż. Kazimierz Dobrowolski, Au­ 54735—54737. 21.11 1952. Ryszard Waglewski, Tadeusz gustyn Cwajna, Franciszek Konior, Jan Woźniak, Józef Śliw­ Kruś i Zygmunt Malik. Zaprojektowanie i wykonanie nowe­ ka i Kazimierz Trembia. Opracowanie i zastosowanie zmie­ go gniazda kontaktowego do wyłącznika olejowego 33 kV nionej technologii tłoczenia i pakietowania wirników. 54747. 21.11 1952. Feliks Tulik. Zastosowanie urządze­ 55284. 1.12 1952. Eugeniusz Gerber. Zastosowanie mecha­ nia do czyszczenia pieca 10-obiegowego w emalierni. nicznego czyszczenia rur chłodnika olejowego turbiny „Stal“. 54754. 21.11 1952. Mieczysław Głowacki. Zastosowanie 55285. 1.12 1952. Zdzisław Owczarski. Zmontowanie bez­ przyrządu do ręcznego wyginania na zimno rurek stalowo- sznurowej centralki telefonicznej w dyżurce ruchu. pancernycji. 55286. 1.12 1952. Tadeusz Szczerbaniewicz. Ulepszenie 54755. 21.11 1952. W acław Bakuła. Zastąpienie przegu­ uszczelki pokrywy transformatora. bu zamka mosiężnego w reflektorze parowozowym przegubem 55288. 1.12 1952. Władysław Pielak. Usprawnienie dzia­ z blachy żelaznej i mocowanie go do korpusu zgrzewaniem łania ochron na liniach 40 kV nr 71 i 84. zamiast nitowaniem. 55291. 1.12 1952. Adam Kosiec. Skonstruowanie szczotek 54756. 21.11 1952. Kazimierz Słomczyński. Zastąpienie wybieraka w centrali telefonicznej. nitowanego zaczepu mosiężnego do reflektora parowozowego 55206. 1.12 1952. Józef Stachurski. Zastosowanie instala­ zaczepem blaszanym, przymocowanym przez spawanie pun­ cji wodnej do łożysk oporowych prądnic w elektrowni ktowe. w przypadku zamknięcia zasuw głównych rurociągu. 54776, 54777. 21.11 1952. Mieczysław Wierzbicki i H en­ 55297, 55298. 1.12 1952. Bolesław Bojczuk i Józef Wa- ryk Malinowski. Regulacja natężenia prądu w spawarce z do wrzak. Zdalne sterowanie z przetwórni „Michała“ przetwórnią wolnej odległości. „Maksa“. 54803. 21.11 1952. Jan Giza. Zastosowanie szczotek me 55300. 1.12 1952. Zygmunt Hoffman. Przerobienie opra­ talowych zamiast szczotek węglowych przy odbieraczach prą­ wek typu „Mały Swan“ na oprawki typu E 14 do sygnaliza­ du suwnicy 7,5 t. cji w rozdzielni "Rusko“. 54826. 21.11 1952. Wiesław Ruszczynski. Przystosowanie 55301. 1.12 1952. Jan Kazienko. Zaprojektowanie bariery skręcarki cygarowej do skręcania linek lewostronnych. ostrzegawczej do drzwi jednoskrzydłowych na rozdzielniach 54827, 54828. 21.11 1952. Zdzisław Litwiński i Józef i punktach transformatorowych. Dziubek. Zastosowanie rolki do prowadzenia linki przy skrę 55302. 55303. 1.12 1952. Wacław Bakalarek i Karol III- carce szpulowej 6 + 12. guth. Wykonanie przyrządu do sprawniejszego i szybszego 54876. 26.11 1952. Eugeniusz Bujkiewicz. Wykonanie badania wyzwalaczy oraz przekaźników elektrycznych. przyrządu do usuwania z kabli płaszcza ołowianego. 55305, 55306. 1.12 1952. Tadeusz Kiziak i Bolesław Bła­ 54877. 26.11 1952. Stanisław Switoń. Przeróbka nie uży­ szek. Zastosowanie łożyska oporowego do pompy skroplin wanych dotychczas rozetek i zastosowanie ich. turbozespołu I. 54936, 54937. 26.11 1952. Jan Kołodziejczyk i Antoni 55308, 55309. 1.12 1952. Stanisław Cembrzyński i Rudolf Kreis. Zalewanie wirników podczas jednej zmiany do dwóchOrmianin. Zastosowanie instalacji przenośnikowej do zasila­ zespołów. nia pyłem węglowym kotła parowego „Steinmiller“. 54938. 26.11 1952. Florian Kubica. Wykonanie stalowych 55390, 55391. 2.12 1952. Antoni Kij i E rnest Ziob. Zmiana wlewnic spawanych do zalewania wirników. sposobu wyciągania stojanów z korpusu wiertarek elektrycz­ 54943. 26.11 1952. Mieczysław Wandzel. Wykonanie nych typu „Moj“. brzęczków elektrycznych do badania zwarć w cewkach. 55396. 2.12 1952. Ryszard Krawczyk. Uruchomienie 30 54945. 26.11 1952. Bronisław Chrobak. Wykonanie łyżek aparatów telefonicznych. do zalewania wirników. 55411. 2.12 1952. Inż. Antoni Kubiak. Zabezpieczenie za­ 54947. 26.11 1952. Paweł Michalik. Zastosowanie do prze­ silania wzmacniaczy typu amerykańskiego. cinania kabli maszynki zamiast nożyc ręcznych. 55416. 2.12 1952. Jan Augustyn. Zmiana m ateriału do 54948. 26.11 1952. Tadeusz Osowski. Zaprojektowanie wykonania podstawy styku nieruchomego do aparatów N-154. przeróbki zużytych głowic narzędzi dwuklatkowych, oddawa­ 55417. ,2.12 1952. Ja n Augustyn. Zmiana m ateriału do nych dotychczas na złom. wykonania podstawy styku aparatów N-154. 54954, 54955. 26.11 1952. Bronisław Paszek i Franciszek 55475. 6.12 1952. Czesław Bibel. Wykonanie przyrządu ze Konior. Przerobienie narzędzi do wytłaczania blach do silni­słuchawkami do wykrywania zwarć w silnikach elektrycznych ków S. B. J. C. 14a. i transformatorach. 54957—54959. 26.11 1952. Antoni Fołtyn, W ładysław Ta- 55476. 6.12 1952. Stanisław Starzyński. Zastosowanie toń i Franciszek Sordyl. Usprawnienie działania pompy ole­ osłon linek sterowniczych wyłączników wysokiego napięcia. jowej prasy hydraulicznej. 55494, 55495. 6.12 1952. Ignacy Imiela i Paweł Jokel. 54966. 26.11 1952. Stanisław Sikora. Zastosowanie do za­ Ulepszenie konstrukcji oporników silnikowych i zastąpienie lewania odpychaczy kompozycji zamiast matrixu. podkładek mosiężnych podkładkami żelaznymi o większej śre­ 54990. 26.11 1952. Eugeniusz Smęder. Zastosowanie m a­ dnicy. trycy gumoidtexowej przy opancerzaniu przewodów elektrycz­ 55593. 6.12 1952. O tm ar Kwieciński. Przekonstruowanie nych zamiast rolek gumowych. silnika elektrycznego do wirówki. 55001. 26.11 1952. M arian Iluk. Odtworzenie schematów 55604—55607. 6.12 1952. Stanisław Sawicki, Roman Lech, przy przebudowie C. A. M. Stanisław Szczap i Zenon Stempkowski. Zaprojektowanie 55064. 26.11 1952. Kazimierz Aduckiewicz. Skonstruowa­ urządzenia, umożliwiającego obsługiwanie pomiarowni z sal' nie przyrządu do wykonywania uszczelek metalowych do.dfa- centrali automatycznej. wnic olejowych i parowych. 55608. 6.12 1952. Józef Horoszczak. Zaprojektowanie 55067, 55068. 26.11 1952. Henryk Dąbek i Jan Wacław- szybkiego i oszczędniejszego sporządzania szczotek do wy­ czyk. Skonstruowanie narzędzia do cięcia prętów miedzianych bieraków Siemensa przy wykorzystaniu odpadków. do sworzni izolatorów przepustowych. 55609. 6.12 1952. Franciszek Bogusz. Przebudowa obwo­ 55115. 1.12 1952. Bernard Ryglewski. Przedłużenie czasu du pośredniczącego na translokację zdalnego wybierania jed­ pracy końcówek kalibrujących maszyn do natryskiwania izo­ nokierunkowego do centrali automatycznej satelitowej Sie­ lacji na przewody elektryczne. mensa i obwodu zgłoszeniowego. 55116. 1.12 1952. Emil Zwak. Wykonanie instalacji do ste­ 55683. 8.12 1952. Konrad Kwiatkowski. Skonstruowanie rowania maszyny „Demag“, niskim napięciem .przez włącze­ transformatora o napięciu regulowanym. nie transformatora 380/24 V. 55734, 55735. 8.12 1952. Edward Kubica i Zygm unt Ro­ 55117. 1.12 1952. Franciszek Palarczyk. Wykonanie przy­ goża. Renowacja zużytych elektrod spawarek. rządu do przesuwania szczotek silnika elektrycznego. 55777, 55778. 8.12 1952. Jerzy Biernacki i Jan Nowak. 55134. 1.1-2 1952. Jerzy Gabor. Naprawa kabla rentge­ Zmiana zwieracza silnika elektrycznego. nowskiego wysokiego napięcia. 55792. 10.12 1952. Franciszek Rogalski. Zaprojektowanie 55169. 1.12 1952. Walter Olszowski. Skonstruowanie przy­ urządzenia do przewijania kabli. rządu do badania silników na zwarcie międzyzwojowe. 55836. 10.12 1952. Eugeniusz Piaskowski. Zmiana ruro­ 55238. 1.12 1952. Jan Żymela. Wyeliminowanie operacji ciągu, doprowadzającego powietrze do chłodzenia prądnicy strugania. rowków w listwach, bakelitowych do pojazdowych prądu zmiennego. stacji transform atorow ych 160 i 200 kVA. 55876—55883.-; 10.12 1952. Zygmunt Osiński, Jan Strzelec, 220 WIADOMOŚCI URZĘDU PATENTOWEGO Nr 2/1953

Julian Sroka, Wacław Wiaderek, Józef Stanik, Stefan Czer­ przeróbki haków żelaznych z gwintem 1/4" z nakrętką na ha­ niawski, Jan Chrzanowski i Stefan Chrzanowski. Zainstalo­ ki z gwintem do drewna. wanie windy elektrycznej w dziale młynów kulowych. 56242. 12.12 1952. Zygmunt Malik. Zaprojektowanie i za­ 55924. 11.12 1952. Franciszek Palarczyk. W iercenie i n a ­ stosowanie pokrowca flanelowego do ochrony drążków apa­ gwintowanie w denku silnika SZZb-104a dwóch otworów ratu „Ferranti“ do badania rozkładu napięć na łańcuchach w celu wkręcania dwóch śrub, służących do ściągania denka. izolatorów wiszących. 55925. 11.12 1952. Gustaw Śliwka. Wyeliminowanie koń­ 56244. 12.12 1952. Józef Murmyło. Zastosowanie ciago- cówki w skrzynkach zaciskowych silników elektrycznych przy mierzy. równoczesnym skróceniu sworznia miedzianego o 15 mm. 56250. 12.12 1952. Stanisław M endyka. Renowacja uszko­ 55928, 55929. 11.12 1952. Jan Śliwka i Roman Jursza. dzonych i nie nadających się do użytku silników elektrycz­ Opracowanie przyrządu do przeprowadzania prób wodnychnych. kadłuba silnika elektrycznego. 56265. 13.12 1952. Bronisław Paszek. Zaprojektowanie 55945. 11.12 1952. Paweł Grolik. Zastosowanie kafara do samoczynnej oliwiarki do smarowania blach przy tłoczeniu. wbijania rur uziemiających. 56266, 56267. 13.12 1952. Edward Konior i Zbigniew Szu- 55958. 11.12 1952. Stanisław Kusek. Wykonanie elektrycz­ man. Maszynowe sortowanie podkładek i złączek. nej lutownicy z wymiennymi szczękami grzejnymi. 56268, 56269. 13.12 1952. W ładysław Bomba i Mfeczysław 55976. 11.12 1952. Alojzy Studnicki. Wykonanie przyrzą­ Stalmierski. Mechaniczne gwintowanie zacisków typu WP50 du do wyginania szyny połączeniowej. do baterii akumulatorowych. 55993. 11.12 1952. Alfred Wrazidło. Zastosowanie do 56270. 13.12 1952. Antoni Zieliński. Zmniejszenie - liczby dźwigu izolatorów drewnianych zamiast porcelanowych. płyt w ogniwie akumulatora. 56001. 11.12 1952. Jan Misiałkowski. Zastosowanie syg­ 56280. 13.12 1952. Zbigniew Szuman. Zabezpieczenie śrub nalizacji świetlnej, wskazującej pracę silników napędzających od odpychacza długotrwałym spinaczem stalowym. pompę wody obiegowej. 56281. 13.12 1952. Inż. Kazimierz Dobrowolski. Rozwią­ 56002. 11.12 1952. Franciszek Mańkowski. Skonstruowa­ zanie zagadnienia prądu stałego do prób i galwanizacji. nie noża obrotowego do wycinania krążków preszpanowych 56282. 13.12 1952. Roman Buczyński. W ykonanie osłony 56003. 11.12 1952. Franciszek Mańkowski. Skonstruowa­ żarówki w celu ochrony wzroku pracownika. nie palnika gazowego do lutowania uzwojeń transformatoro 56284-56287. 13.12 1952. Inż. Stanisław Fitta, Józef wych. Krystek, Julian Borowy i Józef Wajdzik. Zmontowanie dwóch 56004. 11.12 1952. Edwin Alwin. Skonstruowanie suszar­ młotków pneumatycznych na stole maszyny formierskiej. ki elektrycznej z podmuchem do suszenia transformatorów. 56288, 56289. 13.12 1952. Julian Borowy i W ładysław Ta- 56005. 11.12 1952., Edwin Alwin. Mechaniczne połączenie toń. Zmiana konstrukcji mieszaka. zbiorników olejowych w warsztacie do wyrobu transformato­ 56290—56292. 13.12 1952. Franciszek W ęglarz, W ładysław rów. Tatoń i Julian Borowy. Wykonanie stołów do formierek. 56006. 11.12 1952. Zygmunt Osmański. Skonstruowanie 56293. 13.12 1952. Stefan Staszek. Zastosowanie jednofa­ przyrządu do czyszczenia kapsli zamykadeł. zowego transformatora w celu zabezpieczenia przeciw prze­ 56009. 11.12 1952. Zenon Okoniewski. Zastąpienie wy­ palaniu grzejników kolb elektrycznych. łącznika 4-biegunowego dwoma wyłącznikami 2-biegunowy- 56294, 56295. 13,12 1952. Gabriel Knapik ł Witold M atu- mi. lewicz. Zastosowanie kabli o różnych długościach przy mon­ 56015—56017. 11.12 1952. Alfons Roskosz, Leopold Si- towaniu silnika typu RAD II. delko i Daniel Nitschke. Uruchomienie pełnej regulacji przy 56314. 13.12 1952. Inż. Jan Gardziejewski. Usprawnienie montażu transformatora regulacyjnego. ręcznej przeróbki masy formierskiej przez dostosowanie odpo­ 56018. 11.12 1952. Józef Klimaszewski. Dorobienie komu­ wiednich ustników do prasy próżniowej. tatorów do silnika o małej mocy do napędu maszyny do li­ 56322. 13.12 1952. Adolf Fiolek. Zastosowanie noża do czenia. cięcia izolacji papierowej. - 56019. 11.12 1952. Jan Głowacki. Przesunięcie otworów 56323. 13.12 1952. Piotr Bednarski. Uruchomienie apara­ w pokrywach wyłącznika ręcznego typu R-1260-100A. tu do gwintowania skrętek do muf kablowych. 56020, 56021. 11.12 1952. Tadeusz Szablewski i Stanisław 56345. 13.12 1952. Bronisław Bidiuk. Zaprojektowanie Góralski. Wykonanie przyrządu do dokładnego wiercenia zamka do dźwigni napędowej odłączników napowietrznych otworów w taśmie przewodowej do wyłącznika ręcznego 15 i 20 kV. 600 A. 56373. 13.12 1952. H erbert Podkowik. W ykonanie w skaf- 56024. 11.12 1952. Henryk Karczewski. Zaprojektowanie nika napięć elektrycznych zamiast woltomierza. przyrządu do nawijania cewek potencjometrów. 56375. 13.12 1952. Karol Łączek. Ulepszenie sposobu 56025. 11.12 1952. Marian Rynowiecki. Zaprojektowanie wyciągania gwintowników w formach bakelitowych przez za nawijarki do cewek koszykowych. stosowanie kluczy. 56030. 11.12 1952. Henryk Pierzgalski. Skrócenie przewo­ 56376. 13.12 1952. Klemens Podlasińskl. Zastosowanie du łączącego DG 4 mm2 przy przełączniku walcowym gwia- trzech zacisków zamiast czterech w puszkach żeliwnych 8703, zda-trójkąt typu N-161/3B-25 A. 8704, 8705. 56035. 11.12 1952. Oswald Kaszyca. Wykonanie we wła­ 56377—56379. 13.12 1952. Stefan Mączkowski, Hilary snym zakresie bezpiecznika transformatorowego 6 i 3 KV. Szarata i Waldemar Sosnowski. Zastąpienie tulejek mosięż­ 56048. 11.12 1952. Władysław Stawowczyk. Ulepszenie nych w spychaczach wyłączników pakietowych tulejkami że­ krótkozwieracza silnika. laznymi. 56056. 11.12 1952. Szymon Grzybek. Wykonanie z odpad­ 56380, 56381. 13.12 1952. Tadeusz Schreiber i Paw eł Mu- ków opornicy, służącej do regulowania prądu ładowania aku­ ział. Zastosowanie specjalnego noża do obcinania i gięcia mulatorów stacyjnych. środkowych sprężyn wyłączników 6 A. 56064. 11.12 1962. Czesław Bibel. Przeprowadzenie linii 56390. 13.12 1952. M arian Chamczyk. Zm iana odeskowan niskiego napięcia z tkalni do przędzalni, położonej w odległo­ przy budowie kanałów kablowych. ści 170 m, w celu zwiększenia napięcia ze 150 do 220 V. 56397. 13.12 1952. Piotr Czekałowicz. Zastosowanie grzej­ 56073. 11.12 1952. Feliks Rymanis. Zmiana sposobu nika elektrycznego do wyłącznika małoolejowego. ogrzewania żelazka elektrycznego. 56444—56446. 16.12 1952. W ładysław Rozum, Stanisław 56075. 11.12 1952. Franciszek Palarczyk. Wyeliminowanie Ościłowski i Zdzisław Moszczyński. Wykonanie przyrządów dwóch otworów w denku silnika elektrycznego „13“ jako zbęd­ do produkcji lamp specjalnych. nych. 56448. 16.12 1952. Józef Borzęcki. Zamocowywanie ka­ 56076. 11.12 1952. Jan Bochenek. Usprawnienie sposobu mieni odstępowych w listwach prowadniczych. ściągania kółka zębatego przy wózkach akumulatorowych. 56449. 16.12 1952. Roman Wojewódzki. Przerobienie skrę- 56117. 12.12 1952. Leopold Pietrzyk. Wykonanie przyrzą­ tarki, umożliwiające zwiększenie produkcji i asortymentu du. ułatwiającego spawanie złamanych ramion czcionkowych małozwojowych skrętek specjalnych. dalekopisów. 56450. 16.12 1952. Henryk M ierzejewski. W yelim inow anie 56138, 56139. 12.12 1952. Antoni M atuszewski i W acław łącznika gumowego do przewodów gazowych i zastąpienie go Chmieliński. Sporządzenie wykrojnika do wykonywania bez­ łącznikiem miedzianym. pieczników do zacisków sieci trakcyjnej. 56452. 16.12 1952. Zdzisław Dzięcioł. Zastosowanie sa­ 56146. 12.12 1952. M arian Jabłoński. W ykonanie wyłącz­ moczynnego wycierania osłony maszyny podczas produkcji nika elektrycznego do traków w obudowie żeliwnej na natę­ mostków mikowych. żenie 100 A z zabezpieczeniem. 56453. 16.12 1952. Janina Gawrońska. Zastosowanie szkla- 56190. 12.12 1952. Inż. Stefan Koszade. Wykonanie przy­ nej rurki z otworem jako uchwytu przy wytrawianiu skrętek rządu do badania kabli wielożyłowych. projekcyjnych. 56241. 12.12 1952. Józef Berus. Opracowanie sposobu 56454. 56455. 16.12 1952. Franciszek Banaszek i Remi­ Nr 2/1953 WIADOMOŚCI URZĘDU PATENTOWEGO 221 giusz Żelaźnicki. Zastąpienie pierścienia z importowanego pa­ 56835. 20.12 1952. Adam Bocheński. Skonstruowanie pieru bakelizowanego do lamp całoszklanych pierścieniami przyrządu optycznego do mierzenia wysokości słupów. preszpanowymi z surowca krajowego. 56849. 20.12 1952. Józef Kogut. Wykonanie kłódki do za-, 56457—56459. 16.12 1952. Bolesław Kaleta, Władysław mykania i odmykania odłączników w sieciach wysokiego na­ Michalski i Ryszard Mangos. Przekonstruowanie nie używa­ pięcia. nej zatapiarki do produkcji żarówek. 56856, 56857. 20.12 1952. Józef Gędłek i Stanisław Gar­ 56499. 17.12 1952. Michał Piątek. Zastosowanie zmian nek. Przerobienie prądnic polowych do reflektorów na spa­ w schemacie urządzenia sygnałowego. warki wirujące. 56500. 17.12 1952. Tomasz Kliszczewicz. Zmiana w ukła­ 56875. 20.12 1952. Alfons Flakus. Zabezpieczenie silni­ dzie schematycznym zespołu informacyjnego (zegarynki). ków, napędzających przetwornice szybowe. 56523. 19.12 1952. Alojzy Machulik. Zaprojektowanie 56876. 20.12 1952. Ryszard Paździorek. Zastąpienie wy­ uchwytu szczotek do silnika elektrowozu „AEG“. tłaczaniem wiercenia otworów w belkach transformatorów 56558. 19.12 1952. Bronisław Kamiński. Zmiana sposobu suchych. osadzania styków węglowych na oprawkach przełączników 56878. 20.12 1952. Bernard Grima. Zastąpienie przełącz­ metalowych. nikiem schodowym wyłącznika pakietowego do pojazdowych 56584. 19.12 1952. M arian Reszczyk. Zastosowanie kon­ stacji transformatorowych. densatorów do poprawy współczynnika mocy. 56893. 20.12 1952. Jan Królikowski. Zabezpieczenie ża­ 56600, 56601. 19.12 1952. Wacław Kopiński i Piotr Skar­ rówką 60 V wtórnego uzwojenia transformatora dzwoniącego. żyński. Zastosowanie śrub z gwintem metrycznym w urządze­ 56894. 20.12 1952 Antoni Jelito. Wykonanie urządzenia, niu do skręcania pól stykowych. umożliwiającego włączanie telefonistki międzymiastowej do 56602. 19.12 1952. Zdzisław Bohm. Zastosowanie haresu rozmowy lokalnej.' zamiast aluminium do wykonania listew łącznic telefonicz­ 56895. 20.12 1952. Feliks Guziolek. W ykonanie regulato­ nych. ra napięcia sieciowego z wyłączaniem samoczynnym i za­ 56603, 56604. 19.12 1952. P iotr Skarżyński i Wacław Ko- łączaniem sieci na stacji wzmacniakowej. iński. Zastąpienie nowego srebra do wyrobu przekładek 56896. 56897. 20.12 1952. Eugeniusz Kuźniewski i M ar­ -2231-198-3 mosiądzem. cin Nawrocki. Ulepszenie wspornika kominowego sieci miej­ 56607—56609. 19.12 1952. Kazimierz Kwapisz, Zdzisław skiej. Bilski i Marian Mołdawski. Wykonanie przyrządu do wykry­ 56904. 20.12 1952. Juliusz Wojtowicz. W ykonanie ręcznej wania zwarć w silnikach elektrycznych. nawijarki cewek napięciowych liczników 1—3-fazowych. 56612. 20.12 1952. Jan Borowski. Zastosowanie chłodze­ 56905. 20.12 1952. Stanisław Chudzik. W ykonanie prze­ nia wodą rozrusznika silnika elektrycznego do napędu wi­ dłużacza lewara* do ustawiania słupów. rówki. 56906. 20.12 1952. Roman Szwed. Zastosowanie drugie­ 56623—56625. 20.12 1952. Władysław Rakowski, Stani­ go zapięcia na ochronnym pasie monterskim. sław Małkowski i Kazimierz Bartecki. Zastosowanie prowa­ 56907. 20.12 1952. Piotr Kulik. Wykonanie przenośnego dnicy przy cięciu ceratki w przyrządzie U.PT.K-34. zacisku do uziemiania przewodów. 56634. 20.12 1952. Marian Gierałtowski. Opracowanie 56918. 22.12 1952. Zygmunt Żurawski. Wykonanie u- schematów uniwersalnych dla stanowisk międzymiastowych. chwytów do szczotek i zastosowanie szczotek węglowo-grafi­ 56645. 20.12 1952. Tadeusz Lipski. Zastąpienie galwa­ towych do prądnicy w galwanizerni. nicznego srebrzenia piórek i sprężyn srebrzeniem kontakto­ 56960. 22.12 1952. Józef Kopka. Zastąpienie tulejek ba­ wym. kelitowych do wtyczek łączeniowych przy centralce telefo­ 56667. 20.12 1952. Brunon Pacha i Franciszek Pluta. Za­ nicznej tulejkami z koszulek izolacyjnych. bezpieczenie napięcia 10 kV w transformatorze blokowym ge­ 56965. 22.12 1952. Wacław Wasiński. Zastąpienie zwykłą neratora. miękką skórą skórki irchowej na szczotkach do czyszczenia 56670, 56671. 20.12 1952. Brunon Pacha i Franciszek styków pól wybieraków wielokrotnych. Pluta. Nowy sposób połączenia uzwojeń przekładników ge­ 56966. 22.12 1952. Kazimierz Sulkowski. U m ożliw ieni neratora. konserwacji przenośni impulsów . 56672. 20.12 1952. Alfons Swadźba. Wykonanie transfor- 57003. 22.12 1952. Ignacy Szymański. W ykonanie pro­ matorka jednofazowego do badania na przebicie kanałów jektu przeróbki rejestru lokalnego w części „C“ centrali au­ mikanitowych. tomatycznej typu Ericson. 56673. 20.12 1952. Teofil Kubica. Przeniesienie konser­ 57004. 22.12 1952. M arian Komorowski. Zainstalowanie watora oleju ze skrzyni transformatora na ścianę komory. łącznicy awizo, umożliwiającej wykorzystanie łącznic auto­ 56676. 20.12 1952. Stanisław Tomiczek. Wykonanie urzą­ matycznych typu TN CAS 47. dzenia do montażu izolatorów. 57013. 22.12 1952. Zygmunt Żurawski. Zastosowanie wy­ 56687. 20.12 1952. Jakub Bajer. Wykonanie osłony do łączników olejowych do silników 50 KW. spawarek montażowych w celu zabezpieczenia ich przed 57016.' 22.12 1952. Hubert Lachowski. Skonstruowanie wplywamj atmosferycznymi. przyrządu do rozwiercania otworów w rozporkach bakelito­ 56690. 20.12 1952. Alojzy Wojciech. Wykonanie urządze­ wych. nia do rozpruwania parcianych kabli telefonicznych. 57021. 22.12 1952. Edward Knebloch. Skonstruowanie 56699. 20.12 1952. Inż. Stanisław Lapeta. Opracowanie kleszczy do przenoszenia słupów drewnianych. technologii produkcji prostownikowych izolatorów szklanych. 57022. 22.12 1952. Alfred Danielczyk. Skonstruowanie 56703. 20.12 1952. Czesław Janas . Zastosowanie prze­ przełącznika prądowego. łącznika gwiazda-trójkąt do silnika 80 K\V 3 80 V, napędza­ 57023. 22.12 1952. Jan Kopel. Zmiana wykonania uzie­ jącego sprężarkę. miacza rozdzielni. 56721. 20.12 1952. Antoni Załubka. Skonstruowanie igli­ 57025. 22.12 1952. Rudolf Pinocy. Przekonstruow ani cy do nawijania zwijek K.O.E. rynny wstrząsowej w mlynowni II. 56760. 20.12 1952. Józef Malik. Wykonanie przyrządu 57031. 22.12 1952. Brunon Kuhl. Zmiana zabezpieczenia z brzęczykiem i żarówką do badania, czy dany obiekt jest selektywnego kilku kabli 15 kV, zasilającvch prądem hutę. pod napięciem 110—170 V. 57032. 22.12 1952. Brunon Kuhl. Skonstruowanie urzą­ 56762, 56763. 20.12 1952. Stanisław Kostecki i Karol Sle- dzenia przenośnego do badania przekaźników wtórnych. ziński. Wykonanie zastępczego napędu odłącznika napo­ 57033. 22.12 1952. Edward Anuszewski. Skonstruowanie w ietrznego 6(3 kV. przyrządu do przebijania kabli. 56764, 56765. 20.12 1952 Edmund Mazurkiewicz i Bog­ 57034. 22.12 1952. Leon Hercog. Zastosowanie dźwigni dan Grabowicz. Zainstalowanie 'dodatkowego wyłącznika spa­ do podnoszenia włazów stacji transformatorowej. warki elektrycznej przy stanowisku spawacza. 57036. 22.12 1952. W ładysław Kuśka. Skonstruowanie 56781, 56782. 20.12 1952. Emil Polok i Jan Skoczykłoda. urządzenia do badania silników prądu stałego. Wykonanie wyłącznika do przerywania obwodu wzbudzające­ 57038. 22.12 1952. Franciszek Cieślik. Zabezpieczenie go wzbudnicy generatora. przed wypadaniem klinów dociskających w przyrządach Ś6783, 56784. 20.12 1952. Emil Polok i Jan Skoczykłoda. 31-PTK-70, 31-PTK-61 i 31-PTK-14. Wmontowanie wyłącznika AEG do generatora II celem ga­ 57051. 22.12 1952. Stefan Wojtasik. Zastosowanie prze­ szenia pola magnetycznego. kaźników P1 i P2, a zamiast opornika R — przekaźnika GW, do 56786. 20.12 1952. Tadeusz Zajączkowski. Wykonanie zasilania anodowego wzmacniaka. przełącznika 6-stykowego do badania przekaźników wtórnych 57052. 22.12 1952. Tadeusz M łynarski. W ykonanie urzą­ z żarówką neonową, sygnalizującą przy działaniu prądowym. dzenia, skracającego czas sprawdzania transformatorów. 56789. 20.12 1952. Wojciech Woch. Połączenie końcówek 57053. 22.12 1952. M ieczysław Augustyniak. Oddzielenie poszczególnych sekcji opornicy przez spawanie zamiast za kontaktów zbiorczych od zabrakowanych rotorów w celu za­ pomocą śrubek. stosowania ich w produkcji. 222 WIADOMOŚCI URZĘDU PATENTOWEGO Nr 2/1953

57054. 22.12 1952. Stanisław Bednarczyk. Zastosowanie 57665. 3.1 1953. Stanisław Lis.. Zm iana kurków odpo­ 12-stykowych płytek do skrócenia czasu badania wzmacnia­ wietrzających przy chłodnicach olejowych transformatorów cza uniwersalnego zamiast dwustykowych. 57666. 3.1 1953. Józef Dyktyński. Zabezpieczenie prze- 57055. 22.12 1952. Wacław Rusjan. Wykonanie urządze­ grzewaczy pary przy K26 przed szybkim przepalaniem przez nia do głębokiego wytłaczania przy produkcji kubków na zastosowanie izolacji szamotowej. prasie o małym skoku. 57667. 3.1 1953. Józef Wodziński. Skonstruow anie dźwi­ 57057. 22.12 1952. Stefan Wojtasik. Wykonanie urządze­ gni ręcznej przy urządzeniu do wyważania wirników. nia pomocniczego do pomiaru wzmacniaków. 57671. 3.1 1953. Stanisław Garstka. Przedłużenie czasu 57061. 22.12 1952. Zdzisław Nowak. Zastosowanie sztucz­ pracy bijaków przy młynach pyłowych K26. nego rdzenia do pomiarów uzwojeń transformatora rozwidla­ 57686. 3.1 1953. Konrad Błock. W ykonanie urządzenia jącego. przy przenośniku taśmowym, zabezpieczanego elektrody 57067—57069. 22.12 1952. M ichał Mikuła, Kazimierz Za- przed zanieczyszczeniem masą depolaryzacyjną. twardnicki i Alojzy Bednorz. Zmiana konstrukcji drzwi żelaz­ 57705. 7.1 1953. Stanisław Łukszo. Użycie maszyny syn­ nych stacji transformatorowych. chronicznej do poprawienia współczynnika mocy. 570S2, 57083. 23.12 1952.. Piotr Prociow i W acław M aty­ 57739. 7.1 1953. W ładysław Salomon. Zmiana sposobu siak. Skonstruowanie przyrządu do szybkiego montażu i de­ załadowywania na samochody papieru odpadkowego z ma­ montażu silnika i pompy. szyny do smarowania płyt. 57086, 57087. 23.12 1952. Józef Sikora i W ilhelm Webs 57746. 7.1 1953. Teofil Rosłowicz. Zm iana sposobu su­ Zmiana sposobu zalewania kondensatorów turbin VII i VIII. szenia silników.elektrycznych. 57138, 57139. 23.12 1952. W alerian Kłos i W alenty Gorol. 57782. 7.1 1953. Leopold Brudziński. Zastosowanie syg­ Skonstruowanie pomiarowego transformatora prądowego. nałów świetlnych na tablicy rozdzielczej. 57140, 57141. 23.12 1952. W alerian Kłos i W alenty Go­ 57794. 7.1 1953. Stanisław Karałow. Zm iana układu og ­ rol. Skonstruowanie urządzenia do cechowania amperomie­ niw baterii (biegunów) typu 4WP 50/3, 2WP 50/6, 2WP 50/7 rzy do 400 A, woltomierzy 0-150 V i przekaźników prądo­ w celu skrócenia układu połączeń kablowych. wych. 57801. 7.1 1953. Zygm unt Kotowicz. Zastosowanie spe­ 57150—57158. 23.12 1952. Feliks W iniarski, Bogusław cjalnych płaskich szczypiec do wymiany styków w przekaź­ Ferens, Rudolf Skóra, Leopold Bartoszek, Józef Szypuła, Fran­ nikach. ciszek Więcek, Jan Tesarz, Andrzej Kaczorowski i Franciszek 57802. 7.1 1953. A leksander Smaza. Zaprojektowanie urzą­ Kuboszek. Skonstruowanie przyrządu do naciągania drutu dzenia optyczno-akustycznego do sygnalizowania przerw przy ciągarce. w dopływie prądu w sieci. 57174—57176. 23.12 1952. H elena Myszkowska, Franci­ 57826, 57827. 8.1 1953. Zygmunt Degórski i W ładysław szek Braun i Robert Bobiński. Zlikwidowanie przesłuchu Bazan. Zainstalowanie wyłącznika przy kompensatorze. w centrali międzymiastowej. 57837. 8.1 1953. Józef Sędzielarz. Zaprojektowanie urzą­ 57262. 31.12 1952. Aniela Kuchta. Uproszczenie montażu dzenia do transportu koszy w oddziale rur. wkładek bezpiecznikowych. 57838. 8.1 1953. Jan Tesarz. Zastosowanie pompki trybi­ 57263. 31.12 1952. Zenon Iżykowski. Wykonanie urządze­ kowej przy chłodzeniu ciągadeł zamiast pompki odśrodko­ nia do wypychania rdzenia silnikowego z elektropompek. wej. 57271. 31.12 1952. Julian Gliński. Wykonanie urządzen;a 57857. 9.1 1953. Maksymilian Włodarski. Zastosowanie do badania szczelności pokrywek akumulatorów zasadowych. zderzaka wyłącznika do silnika dźwigu. 57291. 31.12 1952. Józef Tyrała. Ulepszenie uchwytu 57865. 9.1 1953. Zdzisław Orzechowski. Zastosowanie na szczotek maszyn elektrycznych. stanowisku obróbczym lampy z regulacją dopływu światła. 57294. 31.12 1952. Marian Szulejko. Zastosowanie prąd­ 57870. 9.1 1953. Bolesław Koch. W ykonanie prostownika nicy do ładowania akumulatorów. prądu zmiennego w układzie „Braetza“ do spawarki elek­ 57305. 31.12 1952. Kazimierz Łukaszczuk. Wykonanie ter­ trycznej. mometru w dolnej części nośnej łożyska T.17. 57307, 57308. 31.12 1952. Henryk Szymaniak Henryk 57906. 9.1 1953. Stefan Duda. Zm iana wykonania kali­ Porankiewicz. Montaż ogniw dodatnich i ujemnych osobno brów na skręcarce „Kraft“. jako oddzielnych akumulatorów. 57924. 9.1 1953. Leopold Brudziński. W ykonanie opornicy 57335. 31.12 1952. Jan Zieliński. Wykonanie dźwigu do do ładowan:a akumulatorów. podnoszenia bębnów oraz przyrządu do przewijania przewo­ 57928. 9.1 1953. Franciszek Czorny. Skonstruowanie dów i kabli z bębnów. skrzynek wodoszczelnych, zabezpieczających instalację elek­ 57336, 57337. 31.12 1952. Bolesław Bojczuk I Józef Wa- tryczną automatów tokarskich przed uszkodzeniem i zwar wrzak., Uruchomienie urządzenia do zdalnego sterowania ciem. z przetwórni „Michała“ przetwórnią "Maksa“. 57935. 9.1 1953. Kazimierz Holcgreber. Zmiana sposobu 57339, 57340. 31.12 1952. Czesław Macoch i Zdzisław naprawy przewodów mieszanki pyłowej kotła w elektrowni. Drewka. Wykonanie z materiału stalowego zbieracza prądu w postaci ruchomej rolki o ruchu dwukierunkowym. SERIA 6: TECHNOLOGIA MATERIAŁÓW 57377—57380. 2.1 1953. Romuald Jacek, Józef Lewando- BUDOWLANYCH I CERAMICZNYCH wciz, Jan Czarnowski i Franciszek Najderek. Wykonanie dźwigu elektrycznego z automatem do samoczynnego wyłą­ 53170—53172. 31.10 1952. Józef Jarkabuz, Spirus Prusa- czania. lis i Jan Bukiel. Zastosowanie zwykłej przekładni zanrast 57409. 2.1 1953. Ryszard Sobiech. Ulepszenie konstruk­ skrzynki biegów w maszynie do ciągnięcia rurek szklanych. cji głowic łożyskowych elektrowozów „AEG“. 53341. 6.11 1952. Stanisław Kalinowski. Zm iana sposobu 57411. 2.1 1953. Stanisław Andrzejczyk. Z asto so w an i polewania i wypału kafli. wózka dwukołowego do przewożenia beczek z olejem trans­ 53347,53348. 6.11 1952. Jan Bochenek i Franciszek Ce- formatorowym. larek. Naprawa głównego wału gniotownika szamotowego 57412. 2.1 1953. Adam Gąsiorek. Zaprojektowanie ochro­ suchego przy użycia sprzęgła stałego. ny krat zasobników węglowych. 53381,53382. 6.11 1952. Henryk Miedziński i Jan Machu- 57415, 57416. 2.1 1953. Władysław Pacześ i Jacek Gał­ ra. Zastosowanie formy do prasy do produkcji tac nr 365. czyński. Ulepszenie konstrukcji zacisków drutu przy aparacie 53418. 6.11 1952. Ludwik Śliwiński. Zmontowanie zawo­ do badania oporności. ru w rurze wylotowej pompy. 57421. 2.1 1953. Jan Lenik. Zastosowanie wieżyczek 53468. 6.11 1952. Kazimierz Czajka. Wyeliminowanie i windy do wymiany konstrukcji i poprzeczek slupów linii ręcznego obcinania brzegów liści przy formowaniu artykułów wysokiego napięcia. płaskich. 57560, 57561. 3.1 1953. G rzegorz Gajdzik i Konrad To­ 53469. 8.11 1952. - Jerzy Spiewakowski. Sposób spalania ma. Przerobienie elektrowozu kopalnianego. przerostów węglowych w piecach kapslowych. 57565. 3.1 1953. Józef Heliosz. Zastosowanie drzwiczek 53470. 8.11 1952. , Feliks Pietrzak. Zastosowanie przy oszklonych przy wyłącznikach „Cotrella“. wyjmowaniu z koszów kubków 043 podstawki i drążka do 57583, 57584. 3.1 1953. H enryk M arcinkowski i Otto podważania dolnej obręczy kosza w celu ochrony kubków Jüttner. Zastosowanie wyłączników -pakietowych do sporzą­ przed wyszczerbieniem. - - dzania wskaźników położeń i wyłączników sterujących. 57533. 3.1 1953. Antoni Radzik. Zastosowanie kolczatki 53471. 8.11 1952. Bolesław Fronczak. W ypalanie biskwilu staliwnej zamiast klinów do zespalania słupów o kształcie bez kapsli w stałych regałach. litery A i bliźniaczych. 53636—53638. 10.11 1952. Jan Bucior, Władysław Kaca 57664. 3.1 1953. Stanisław Lis. Przebudowanie konser­ i Wacław Gajda. Usprawnienie pracy ceglarki przez dodatko­ watorów oleju przy transformatorach. we wmontowanie łożyska i przedłużenie osi. Nr 2/1953 WIADOMOŚCI URZĘDU PATENTOWEGO 223

53687—53689. 11.11 1952. Inż. Zygmunt Supeł, Wincenty 56077. 11.12 1952. Jan Heczko. Zaprojektowanie budowy Kiesa i Janina Leżuch. Zastosowanie kapsli szamotowych pieca do suszenia form z cegły zwykłej, wyłożonego we­ o zwiększonej średnicy do wypalania porcelany technicznej. wnątrz masą szamotową, zamiast dotychczasowego z płyt 53690. 11.11 1952. Jan Wactawczyk. Zastosowanie pisto­ żeliwnych. letu malarskiego do odkurzania półfabrykatów porcelano­ 56315—56319. 13.12 1952. Antoni Przybyłowicz, Janusz wych. Drue, Mieczysław Mularczyk, Tomasz Pionka i Eugeniusz 53830. 11.11 1952. Paweł Patalong. Wyeliminowanie za­ Filip. Zwiększenie wydajności suszarń Kellera i usprawnienie biegu pakowania w papier bezpieczników elektrycznych, prze­ wywózki półfabrykatów. znaczonych do dalszej produkcji. 56524. 19.12 1952. Ignacy Pietrusewicz. W ykorzystanie do wypalania cegły szamotowej nie wyzyskanej dotychczas czę­ 53854—53856. 12.11 1952. Michał Jankowski, Jan Kawa­ ści pieca. lec i Leon Grodowski. Ulepszenie formy do formowania od­ 56555, 56556. 19.12 1952. Witold Kisiel i Aleksander Żu­ lewów magnezytowych. rowski. Opracowanie produkcji sztucznych pereł. 54032. 15.11 1952. Artur Gerstenkorn. Częściowa zmiana formy do prasowania szkieł wodowskazowych „Barex“. 56774. 20.12 1952. W acław Dziewulski. Przekonstruow i- nie złącza rury ssącej pomiędzy kadzią i pompą celem łat­ 54044. 15.11 1952. Józef Miądowicz. Zabezpieczenie wego jej odkręcania i czyszczenia. kształtek szamotowych przed uszkodzeniem w czasie susze­ 56812. 20.12 1952. Jan Skrzypek. Zastosowanie węgla nia. brunatnego przy produkcji cegły izolacyjnej, zastępującego 54045. 15.11 1952. Herbert Maliciusz. Polepszenie wa­ trociny i koks mielony. runków pracy silosów szamotowych. 56815. 20.12 1952. Franciszek Kozłowski. Zmiana kon­ 54137. 15.11 1952. Józef Szurman. Nowy sposób produk­ strukcji górnego zakończenia kafla. cji szklanych wyciskaczy do cytryn. 56816. 20.12 1952. Leon Limański. Zmiana konstrukcji 54138. 15.11 1952. Maksymilian Gerchard. Zastosowanie narzędzia do wykonywania odpraski dla części 462. przyrządu do kształtowania podstawek cukierniczek. 56840, 56841. 20.12 1952. Tadeusz Pawlikowski i Kle­ 54488. 20.11 1952. Ryszard Baron. Zastosowanie w ęglamens Sompoliński. Zaprojektowanie urządzenia do srebrzenia łupkowego zamiast orzecha II do opalania suszarni i wyta­ ozdób choinkowych. piania siarki. 56948. 22,11 1952. W ładysław Szymański. Poszerzenie 54494. 20.11 1952. Piotr M alinowski. Oszczędnościowe kól zębatych o 10 mm w celu zwiększenia czasu pracy tych wykorzystanie zużytych płytek form do prasy obrotowej. kół. 54495. 20.11 1952. Stefan Sułowski. Zaprojektowanie ra ­ 56953. 22.12 1952. W ładysław Szymański. Odzyskanie my do form szamotowych przy formowaniu maszynowym. nadmiaru ropy, odpływającej dotychczas bezużytecznie. 54647. 20.11 1952. Antoni Łączkowski. Zmiana zamoco­ 56954. 22.12 1952. W ładysław Szymański. Zastosowanie wania uchwytu płytek ..Terazzo“ przy szlifierkach talerzo­ przy wycisku sprzęgła w lokomotywie „Deutz“ łożyska kul- wych. kowo-oporowego w zamian łożyska „węglowego“. 54667. 21.11 1952. Józef Suliński. Zastosowanie przeciw­ 56955. 22.12 1952. W ładysław Szymański. Zastosowanie wagi przy toczeniu odlewów do pomp pras hydraulicznych. obciążników zastępczych przy lokomotywie „Deutz“. 54740, 54741. 21.11 1952. Michał Tatkowski i Antom 56957. 22.12 1952. Alfons Czech. Zastosowanie pierścieni John. Dorobienie do wózka transportowego drewnianej nasa­ miedzianych i skórzanych na przemian jako wkładek amorty­ dy, ułatwiającej przewóz tygli do suszarni i ich wyładunek. zacyjnych przy sprzęgle. 57047. 22.12 1952. Stanisław Nowak. Zastosowanie wóz­ 54742. 21.11 1952. Józef Dzida. Zastosowanie urządzenia ka do transportu kafli z pieców do magazynów. do zsuwania masy grafitowej przy produkcji tygli. 57292. 31.12 1952. Józef Karbowiak. Zastosowanie 54743. 21.11 1952. Ludwik Swierczek. Ulepszenie wózka kształtki zaporowej do pływaków w celu uniemożliwienia do suszenia tarcz przez zwiększenie liczby pólek przestaw­ odpływania od stałego ich położenia. nych. 57293. 31.12 1952. Józef Karbowiak. Zastosowanie w bu­ 55003. 26.11 1952. Kazimierz Majcherczyk. Zastosowanie cie szklarskim szczeliny do odprowadzania szklą w postaci mniejszego koła pasowego w celu zmniejszenia obrotów ła­ nici. macza z zachowaniem tej samej wydajności. - 57295-57297. 31.12 1952. W ładysław Woszczewski, Adolf 55004—55007. 26.11 1952. Feliks Bartosik, W ładysław Surmacz i Wacław Nowak. Zmiana sposobu wykonywania Kłeczek, Stanisław Chodacki i Kazimierz Majcherczyk. Zało­ główek szklankowych. żenie zapasowego pierścienia -tocznego na piec „Unax“ za­ 57298. 31.12 1952. Józef Karbowiak. Zastosowanie osło­ miast pierścienia wymienianego. ny do wyrobu masy szklanej. 55008. 26.11 1952. Kasper Pabis. Wybudowanie pomostu 57342. 31.12 1952. Jan Bałecki. Zastosowanie zastępczej pomiędzy piecami w celu ułatwienia transportu cegły do kształtki oporowej. obmurówki pieców. 57423. 2.1 1953. Zbigniew Olszewski. Zmechanizowanie 55092, 55093. 1.12 1952. Alfons W rześniak i Brunon D a­ transportu kwarcytu do łamaczy. maszek. Zmiana konstrukcji rusztów i wózków pieca ruszto­ 57428. 2.1 1953. Bernard Wilim. Zaprojektowanie uchwy­ wego. tu do umocowania filcu uszczelniającego w sitach wibracyj­ 55094—55096. 1.12 1952. Adolf Rytter, Paweł Winkler nych. i Paweł Saworka. Zastąpienie części wylotu korytowego pie­ 57435. 2.1 1953. Paweł Pawłaszczyk. Zmiana konstrukcji ca obrotowego trzema kawałkami szyn kolejowych. formy do formowania kształtek. 57470. 2.1 1953. H erbert Malicius. Zmiana umocowania 55097. 1.12 1952. Roch Kindler. Uproszczenie instalacji zgarniaczy w gniotowniku suchym. wody zwrotnej do chłodzenia łożysk. 57471. 2.1 1953. Jan Gajda. Zastosowanie podwójnej 55283. 1.12 1952. Edward Knoll. Wykonanie formy do rączki do opuszczania dolnego stempla prasy hydraulicznej. wyrobu popielnic po dwie sztuki równocześnie. 57861. 9.1 1953. Jan Chybiosz. Zabezpieczenie dołów ram 55384. 2.12 1952. Alfons Wrześniak. Uproszczenie kon­ przeładowczych przed zanieczyszczeniem uszkodzonymi pół­ strukcji części młyna „Concentra“ do mielenia cementu. fabrykatami. 55400. 2.12 1952. Alfred Stelmach. Zmiana konstrukcji 57893. 9.1 1953. Stanisław Piątkowski. Zainstalowanie rynny wstrząsowej pod chłodnicami. kurka spustowego w celu regulowania odpływu wody w ko­ 55448. 6.12 1952. Bronisław Lewandowski. Zastosowa­ rycie bębna rozdzielczego. nie do szlifowania rolek i galet do przędzy jedwabniczej 57894. 9.1 1953. Wincenty Scibut. Zastosowanie stołów tarczy żeliwnej zamiast karborundowej. listewkowych do produkcji płyt szklanych. 55449. 6.12 1952. Stanisław Władziewicz. Zastosowanie 57895. 9.1 1953. Tadeusz Szajewski. Zastosowanie spe­ odciągu pyłu z mąki przy formach cylindrowych. cjalnych haków do załadunku skrzyń ze szkłem. 55455. 6.12 1952. Stanisław Poroszewski. Przerobienie 57919. 9.1 1953. Stanisław Piątkowski. Zainstalow anie zużytych pacli od butelek 1/2 1 monopolowych na pacie do osłony przy przenośniku odprowadzającym tłuczkę obcą butelek „Bordo“ 0,75 1. z płuczkarki mechanicznej. 55776. 8,12 1952. Jan Nowak. Zastosowanie dodatkowe­ 57920. 9.1 1953. W ładysław Kurp. Zastosowanie podwój­ go łącznika odległościowego przy szlifierce. nej ochrony łożysk wałka tarczy szlifierskiej. 55779. 8.12 1952. Bernard Wilim. Przebudowa napędu 57921. 9.1 1953. Franciszek Marczyk. Wyeliminowanie praski do smarów przv łamaczu dynasowym. jednego pracownika przy produkcji dzbanów. 55781, 8.12 1952. Kazimierz Bobrowski. Przebudowa pie­ 57964. 9.1 1953. Michał Gerlach. W ykonanie toczaka do ca systemu "Kassel“. ostrzenia noży i toporów. 224 WIADOMOŚCI URZĘDU PATENTOWEGO Nr 2/1953

SERIA 7: TECHNOLOGIA DREWNA I PAPI ERU 54302—54305. 17.11 1952. Władysław Borowiec, Stanisław Kowalczuk, Konstanty Romaniuk i Tomasz Dorosz. Zmniej­ 53140, 53141. 31.10 1952. Józef Wiewiórowski i Jan Po- szenie ilości papieru do pakowania szczytów łóżek. litański. Zaprojektowanie ścieraka do przeróbki odpadków, 54306. 17.11 1952. Tadeusz Dąbrowski, W ykorzystanie powstałych przy ścieraniu drzewa na miazgę. odpadków przy produkcji mebli do dalszej produkcji elemen­ 53180. 3.11 1952. Władysław Woźniak. Wykonanie pro­ tów mebli. wadnicy do pił tarczowych (obrzynaczek). 54307, 54308. 17.11 1952. Karol Cychol i Jan Wiśniewski. 53181. 3.11 1952. Władysław Woźniak. Wykonanie stołu Zaprojektowanie zmiany sposobu opakowania kompletu me­ do segregowania fryzów parkietowych i regału do układania bli typu 1101. fryzów według wymiarów i liczby sztuk. 54310. 17.11 1952. Stanisław Lorenc. Wmontowanie 53222. 5.11 1952. Leonard Wenglewski. Zastosowanie grzejnika elektrycznego do zbiorniczka, podającego klej do przyrządu do wypełniania poduszek materacowych. otworów zamykanych na sękarce. 53248. 5.11 1952. Bernard Gajewski. Skonstruowanie 54311. 17.11 1952. Stanisław Jeneralczyk. Wykonanie maszyny do wyrobu klamer. dwóch operacji przez jedno przesunięcie wręgu i wpustu 53274—53278. 5.11 1952. Paweł Lieber, Wacław Kruk, w leżynie do szafy typu 130. Edward Sikora, Fryderyk Benek i Rudolf Kasper. Zastosowa­ 54312. 17.11 1952. Leon Nowak. Zastosowanie odpowie­ nie wentylatora do odprowadzania wiórów i trocin w sto­dniego szablonu w celu zmniejszenia Ilości operacji przy larni. wyrobie stołów. 53411, 53412. 6.11 1952. Stanisław Bryndza i Jan Mi­ 54327. .17.11 1952. W alenty Kaźmierczak. Zastosowanie chałowski. Zastosowanie stołu nastawnego do cechowania przyrządu do mocowania i heblowania wkładek do skrzyń na poziomnic. maszynie zamiast ręcznie. 53511. 8.11 1952. Jan Gnielczyk. Zwiększenie wydajności 54329. 17.11 1952. Jan Kuliński. Zastosowanie mecha­ strugarki do drewna. nicznego obcinania czopów przy produkcji skrzyń drewnia­ 53558. 8.11 1952. W łodzimierz Harkacz. M echaniczne nych. szpuntowanie desek. 54336. 17.11 1952. Stefan Sengiel. Usprawnienie produk­ 53852. 12.11 1952. Czesław Opara. Zaprojektowanie, cji torebek pergaminowych przez zastosowanie pudelka tek­ przyrządu do prowadzenia i przyciskania drewna przy fre­ turowego o wymiarach i formacie klejonej torebki. zowaniu. 54425. 19.11 1952. Józef Petyński. Zastosowanie specjal­ 53975, 53976. 15.11 1952. Franciszek Kopka i Stefan nego przyrządu do zaginania gwoździ. Kaczmarek. Zastosowanie przyrządu do przecinania listew 54448. 20.11 1952. Józef Danisiewicz. W ykonanie walca pod dowolnym kątem. o trzech nożach do jednoczesnego wykonywania wyżłobień 53977, 53978. 15.11 1952. Stefan Kaczmarek i Franci­ przy materiałach, służących do nabijania pierścieni na szpule szek Kopka. Zastosowanie przyrządu do mechanicznego drą­ tekstylne. żenia klepek na różny wymiar promieni. 54460. 20.11 1952. Kazimierz Pastuszek. Wyeliminowanie 53992, 53993. 15.11 1952. Emil Janik i Wilhelm Seidel. przy samoczynnej pile tarczowej rolek i zastąpienie ich ło­ Cięcie łożysk żywicznych za pomocą piły tarczowej. żyskami kulkowymi. 54006. 15.11 1952. Michał Roj. Zastosowanie kondensato­ 54461. 20.11 1952. Kazimierz W ojdal i Tadeusz Rowiń­ ra przy obrabiarkach do drewna. ski. Skonstruowanie specjalnego freza do obróbki walców 54007. 15.11 1952. Kazimierz Dutkiewicz. Zastosowanie drukarskich w celu usprawnienia produkcji i uzyskania osz­ kozłów do zawieszania płyt dachowych na sztaplach z tar­ czędności na kosztach robocizny. cicą. 54463, 54464. 20.11 1952. Tadeusz Rowiński i Kazimierz 54008. 15.11 1952.Feliks Kubiak. Wykonanie noży profi­ Wojdal. Zastosowanie na tokarce noża stałego o specjalnym lowych do głowicy dwustronnej przy frezarce zamiast frezów profilu do wytaczania otworu pod okucia walców łączniarek. otocznikowych. 54465, 54466. 20.11 1952. Stanisław Szaflik i Kazimierz 54010. 15.11 1952. Józef Wasilczyk. Zmiana konstrukcyj Pastuszek. Przerobienie i uruchomienie wahadłowej piły tar­ na płyty wierzchniej biurka PN/F-78016. czowej. 54011. 15.11 1952. Janina Sierszeń. Łączenie pasów 54467. 20.11 1952. Franciszek Siwka. Zastosowanie na ściernych szlifierek taśmowych papierem szczelinowym za­ maszynie szablonowej do toczenia szpul wątkowych wrzecio­ miast płótnem. na ruchomego na kulkach zamiast dotychczasowego stałego. 54012. 54013. 15.11 1952. Stefan Kosmatka i Edward 54479. 20.11 1952. Roman Gawęda. Zastosowanie do zu­ Czyżewski. Zmiany konstrukcyjne szlifierki trójwalcowej. żytej piły odlewniczej wstawki przedłużającej. 54014 15.11 1952. Andrzej Młynarczak. Wykonanie rolki 54512, 54513. 20.11 1952. Abram W aserm an i Aron Faj- do nawijania papieru ściernego na szlifierce bębnowej. man. Skonstruowanie przyrządu do krajania tektury na ukos. 54015. 15.11 1952. Edmund Kramer. Zastosowanie przy­ 54596. 20.11 1952. Gabriel Kwiatkowski. Ulepszenie kon­ rządu ściskowego do klejenia wieńców z cokołami. strukcji żłobiska jednoramiennego do żywicowania. 54016. 15.11 1952. Leonard Malinowski. Zastosowanie 54603. 20.11 1952. Aleksander Batecki. W ykonanie kołków stojaka-przystawki do czyszczenia drążków na szlifierce do do produkcji kadzi za pomocą odpowiedniego struga zamiast ostrzenia noży. ręcznie. 54017. 15.11 1952. Kazimierz Sandak. Zastosowanie urzą­ 54634—54636. 20.11 1952. Michał Czub, Stefan d e s z c z a k dzenia do sklejania szafek nocnych. i Józef Przybylski. Wyeliminowanie łożysk tocznych piły tar­ 54018. 15.11 1952. Marcin Gajewski. Wykonanie skrzyniczowej i zastąpienie ich łożyskami kulkowymi. z blachy cynkowej do kąpieli przy bejcowaniu wyrobów sto­ 54637—54640. 20.11 1952. Mieczysław Szajfler, Andrzej larskich. Szczapiński, Stanisław Szaflik i Stanisław Krupa. Wykona­ 54019. 15.11 1952. Grzegorz Szymborski. Zmiana tech­ nie dachów ruchomych z płyt jednolitych, służących do przy­ nologii produkcji cokołów do łóżek. krywania stosów drewna. 54710, 54711: 21.11 1952. Herm an Skoczowski i Ludwik 54020. 15.11 1952. Henryk Łuczyk. Wyeliminowanie jed­ nej operacji przy produkcji boków łóżek. Kalkowski. Usprawnienie sposobu wykonywania segmentów do modeli przez zastosowanie szablonu obrotowego i obróbki 54022. 15.11 1952. Gerhard Ligenza. Zastosowanie sza­ na frezarce zamiast na pile taśmowej. blonu do wiercenia otworów w dyszlu, podośce i kierownicy. 54744. 21.11 1952. W ładysław - Moskal. Zastosowanie 54023. 15.11 1952. Augustyn Preus. Zastosowanie szablo­ dwóch pił tarczowych na wrzecionie do wzdłużnego cięcia nu do wiercenia na wiertarce poziomej otworów do osadze­ listew z deski. nia szprych. 54024. 15.11 1952. Mieczysław Zieliński. Zastosowanie 54745. 21.11 1952. Justyn Kowal. Skonstruowanie suw a­ przenośnika do przenoszenia krzeseł. ka do cięcia na cyrkularce klocków na deski, chroniącego je­ 54028. 15.11 1952. Stefan Surgiel. Ulepszenie sposobu dnocześnie pracownika przed okaleczeniem. wyrobu torebek pergaminowych. 54829. 21.11 1952. Jan Jankowski. Zastosowanie urządze- nia-wyrzutni, umożliwiającego samoczynne wysunięcie cięż­ 54050. 15.11 1952. Józef Lubiński. Zastosowanie noża kich bel papieru przy krajarce papieru. profilowego do obróbki korytek tablicowych na strugarce długościowej. 54848. 22.11 1952. Sylwester Klawczyńskl. Zastosowanie 54051. 15.11 1952. Edward Warso. Zastosowanie pił wsporników zawieszanych na ścianie wagonu, ułatwiających wahliwych do wycinania połączeń krzyżowych. ładowanie tarcicy. 54074. 15.11 1952. Paweł Finkę. Ulepszenie prowadzenia 54868. 26.11 1952. Zygmunt Bosiakowski. Ułatwienie piły taśmowej. wiercenia otworów we wkładkach do skrzyń. 54180, 15.11 1952. Stefan Surgiel. Ulepszenie sposobu 54944. 26.11 1952. Franciszek M alarz. W ykonanie osłony zbijania kopert w albumy do płyt gramofonowych. skórzanej fornierek. Nr 2/1953 WIADOMOŚCI URZĘDU PATENTOWEGO 225

54971. 26.11 1952. M arian Gielec. Zastosowanie mecha­ Olichwiruk. Zastosowanie mechanicznego wyciągu wózka nicznego obcinania pila tarczową końców fibry oklejanej na z klocami z klocowiska do traków. czółenkach. 56106. 12.12 1952. Paweł Aleksiejew. Opracowanie ra­ 54972. 26.11 1952. Józef Langwerski. Przerobienie łożysk cjonalnego zużycia papieru ściernego na szlifierkach taśmo­ i rozłożenie oporów na każde łożysko przy tokarce szablono­ wych. wej do obróbki drewna. 55032. 26.11 1&52. Ludwik Bednarz. Zastosowanie wycią­56107. 12.12 1952. Stanisław Bylebył. Zastosowanie sza- gu linowego w fabryce mebli giętych. rego płótna zamiast taśmy tapicerskiej. 55033. 26.11 1952. Józef Kałuża. Skonstruowanie m atry­ 56110. 12.12 1952. Piotr Wróbel. Wykonanie i zastosowa­ cy do wycinania podkładek. nie szablonu do wyginania leżyn. 55070, 55071. 26.11 1952. Józef Łaciak i Alfred Lipa. Z a­ 56111. 12.12 1952. Józef Swiączkowski. Zmontowanie ru­ chomej piły tarczowej na wózku, poruszającym się po torze stosowanie urządzenia do natryskiw ania siedzeń A.388. kolejki. 55100. 1.12 1952. Józef Flak. Wykonanie kołowego wyci­ naka do jednoczesnego wycinania kilkunastu krążków z pa­ 56112. 12.12 1952. Józef Donke. Opracowanie projektu pieru szklistego. i wykonanie systemem gospodarczym urządzenia suszarni 55118—55121. 1.12 1952. Zdzisław Sławiński, Konrad z dawnej luszczarni obłóg. Mańka, Zdzisław Bardzik i Karol Szarek. Skonstruowanie 56113. 12.12 1952. Feliks Urbanowicz. Sposób regenera­ cji zużytego papieru ściernego. piły formatowej w celu przyśpieszenia produkcji skrzyń dre­ wnianych. 56194. 12.12 1952. Piotr Kudała. W ykonanie urządzenia 55218. 1.12 1952. Franciszek Grygiel. Wykonanie u rzą­ do ostrzenia noży do strugarek na wiertace stolarskiej. 56197. 12.12 1952. Piotr Kudała. Przymocowanie tarczy dzenia do seryjnej produkcji wkładek drewnianych do głowi­ cy S. drewnianej do koła piły taśmowej celem szlifowania desek. 55219, 55220. 1.12 1952. A leksander Janczak i Stanisław 56247. 12.12 1952. Grzegorz Osmólski. Zmechanizowanie Wąsowicz. Wykonanie urządzenia do seryjnego toczenia kor­ operacji obróbki klepek beczek piwnych przez skonstruowanie odpowiedniej strugarki-klepczarki. pusów z drewna do produkcji części S „Non-Ju 1—4“. 55247. 1.12 1952. Marian Wosik. Wykonanie specjalnego 56384. 13.12 1952. Józef Komosa. Wykonanie maszynki do produkcji okrągłych pudełek kartonowych. dłuta do obcinania sklejki na dźwigarze, uniemożliwiającego 56385. 13.12 1952. Marian Prokopowicz. Wykonanie wier­ uszkodzenie pasów dźwigara podczas pracy. 55248. 1.12 1952. M arian Wosik. W ykonanie zębaka z n a ­ tła do wiercenia otworów w warstwie papieru o grubości do 6 cm. kładką do rowkowania pasów dźwigarowych pod klejenie. 56440. 16.12 1952. Franciszek Szwed. Zastosowanie tarcz 55249. 1.12 1952. Zygmunt Kuliński. Skonstruowanie szlifierskich na kombinowanej frezarce do drewna. przyrządu do wycinania na tarczówce nacięć w żeberkach do osadzenia listwy. 56441. 16.12 1952. Franciszek Przybylski. Wykonanie 55334—55336. 2.12 1952. Wincenty Kołodziej, Stanisław sprzęgła do tokarki do drewna. Modrzejewski i Stanisław Lesiak. Wykonanie dłuta fasono­ 56442. 16.12 1952. Józef Andrzejewski. Zastosowanie su­ wego do wycinania otworów w środnikach żeber skrzydło­ waka do podsuwania klocków pod piłę podczas ich cięcia. wych. 56605. 19.12 1952. Czesław Szymański. Uproszczenie 55337. 2.12 1952. Zygmunt Kuliński. Wykonanie szablo­ obróbki listwy do ramy. nu do wiercenia wycięć w żeberkach skrzydełkowych. 56621. 20.12 1952. W ładysław Kamiński. W ykonanie sza­ 55370—55373. 2.12 1952. Michał Czub, Stefan Oleszczaki blonu do oklejania listew drewnianych preszpanem. Zygmunt Sztuka i Marian Gajewski. Założenie osłon nad ru­ 56622. 20.12 1952. Zdzisław Rama. Zastosowanie nożyc rami żebrowymi w suszarni celem zabezpieczenia przed po­ gilotynowych zamiast piły tarczowej do cięcia papieru bake­ żarem. litowego. 55377. 2.12 1952. Jan Pazda. Wykonanie osłony, zabez­ 56629. 20.12 1952. Antoni Szczygieł. W ykonanie szablo­ pieczającej pracownika przed skaleczeniem przy obróbce dre­ nu do montażu skrzynek. wna na frezarce. 56635—56637. 20.12 1952. Józef Drzymalski, Jan Berow- 55381. 2.12 1952. Stefan Głownia. Fornirowanie dykty do ski i Tadeusz Szmidt. Uproszczenie produkcji listew przez wykładania wnętrz tramwajów z jednej strony zamiast z obu. wyeliminowanie szlifowania. 55668. 8.12 1952. Jan Szygut. Skonstruowanie wiertła 56638, 56639. 20.12 1952. Tadeusz Szmidt i Eugeniusz do usuw ania sęków. Ostrowski. Cyklinowanie listew gniazdkowych przy użyciu 55687, 55688. 8.12 1952. Stefan Kaczmarek i Franciszek szablonu. Kopka. Skonstruowanie urządzenia pomocniczego do struga­ 56681. 20.12 1952. Józef Zybała. Zmniejszenie grubości nia desek. deski zsypowej. 55739. 8.12 1952. Ignacy Osak. Naprawienie ostrzarki do 56767 20.12 1952. Jan Zasadzki. Wykonanie urządzenia pił tarczowych. prowadniczego do ręcznej piły tarczowej o napędzie elektrycz­ 55740, 55741. 8.12 1952. Henryk Betka i Ludwik Mary- nym. niak. Zainstalowanie piły tarczowej przy wyrówniarce do 56778, 56779. 20.12 1952. Leon Gottwald i W incenty Fal­ obcinania nóg przednich krzeseł 202 równocześnie z wyrów­kowski. Ulepszenie konstrukcji drewnianych szaf rozbieral­ nywaniem. nych. 55926. 11.12 1952. Jerzy Zieliński. Szlifowanie krawędzi 56803. 20.12 1952. Stefan Sikora. Zastosowanie metody półokrągłych na szlifierce taśmowej. potokowej przy montażu strugarek. 55927. 11.12 1952. Jan Balicki. Zaprojektowanie urządze­ 56837. 20.12 1952. Kazimierz Pagacz. W ykonanie przy­ nia prowadniczego do wzdłużnego cięcia desek. rządu do skręcania, przesuwania i wtaczania slupów drew­ 55971. 11.12 1952. Henryk Kański. Zaprojektowanie m o­ nianych. delu do wykonywania czopów przy futrynach. 57341. 31.12 1952. Franciszek Smidoda. Spowodowanie 55372. 11.12 1952. Piotr Seremak. Zastosowanie korytek przetarcia dębiny w tartaku. do klejenia części skrzyń. 57487. 57488. 2.1 1953. Jan Zbyrad i Stanisław Motała. 55973. 11.12 1952. Bolesław Napieralski. Zastosowanie Założenie toru na placu składu tarcicy nr 2. zespołu pił tarczowych, obcinających jednocześnie końcówki 57580, 57581. 3.1 1953. Henryk Puzicki i Edward Adam­ toczonych trzonków grzejników elektrycznych. czak. Wykorzystanie zabrakowanej tarcicy przez zmianę wy­ 55974. 11.12 1952. Jan Jędrysa. Zastosowanie prow adni­ miarów po obróbce. cy kulistej do wyrównywania przedmiotów kulistych na wy­ 57649. 3.1 1953. Ludwik Kamiński. Przerobienie zużytych równiarce. matryc i wytłoczników i ponowne ich wykorzystanie. 56089. 11.12 1952. Jan Staszkiewicz. Usprawnienie spo­ sobu gięcia na formach poręczy do foteli składanych. 57650. 3.1 1953. Franciszek Golda. Zmiana napędu prze- 56098. 12.12 1952. Jan Staszkiewicz. Zmechanizowanie krawacza ligniny z ciernego na pasowy. wykonywania cynków, łączenia na jaskółczy ogon i wykony­ 57692. 7.1 1953. Alojzy Burczyk. W ykonanie specjalnej wania czopów. szlifierki do wygładzania modeli. 56099. 12.12 1952. Stanisław Babiarz. Wykonanie przy­ 57693. 7.1 1953. Alojzy Burczyk. W ykonanie specjalnych rządu do produkcji dyszli do grabiarek rolniczych. frezów do wykonywania rowków w modelach. 56100. 12.12 1952. Jan Staszkiewicz. Wykonanie przyrzą­ 57698. 7.1 1953. Franciszek Holisz. Zastosow anie przy­ du do wytaczania zębówdo grabiarek rolniczych. rządu kstwowego do klejenia płyt z desek drewnianych. 56101. 12.12 1952. Ludwik M aśnica. Wiercenie na frezar­ 57760. 7.1 1953. Stanisław a Mizerska. Skonstruowanie ce otworów podłużnych przy produkcji desek piekarskich. przyrządu do równoczesnego wycinania czterech otworów .56103, 56104. 12.12 1952. M arian Olejniczak i Adolf na nity w okładkach segregatorów. 22 6 WIADOMOŚCI URZĘDU PATENTOWEGO N r 2 /1 9 5 3

57761. 7.1 1953. W ładysław W udarczyk. Skonstruow anie 53449. 7.11 1952. Roman Kraszewski. Racjonalne rozmie­ przyrządu do przecinania pudełek. szczenie lamp oświetleniowych w tkalni, wykluczające możl- 57793. 7.1 1953. Stanisław Stańczuk. Zwiększenie śred­ wość krótkiego spięcia przewodów. nicy pił tarczowych do rozcinania tarcicy i bali na deski do 53450. 7.11 1952. Stanisław a Lewandowska. Zmechani­ wyrobu skrzyń. zowanie czynności wykończania koców. 53451. 7.11 1952. Lucjan M odrvgajłło. Zastosowanie SERIA 8: TECHNOLOGIA WŁÓKNA I SKÓRY przyrządu do ręcznego wyrównywania pasków dzielnikowych przy zgrzeblarce ostatecznej. ODZIEŻOWNICTWO 53452. 8.11 1952. Antoni Bonacld. Zastosowanie emulsji z oleju wrzecionowego do szlichty krepowej w celu zastą­ 53112. 31.10 1952. Emil Hałupski. Przekonstruowanie pienia oleju parafinowego. aparatu dzielnego do produkcji waty okiennej i drzwiowej. 53454. 8.11 1952. Stefania Lisiak. Zastosowanie dodatko­ 53113. 31.10 1952. Erwin Mrozek. Zastąpienie okrągłych wych rolek porcelanowych do naprężania nitek przy maszynie klinów na osiach nawijarek do guzików nicianych klinami „Schweitera“. płaskimi. 53455. 8.11 1952. Bronisław Perka. W ykorzystanie końca 53234. 5.11 1952. Tadeusz Ż ak. Zastosowanie szerszych nagrzewanej rurki szklanej w celu wykonania czubka (kro­ garów na zgrzeblarki przez przerobienie podstawy zwijadła. plomierza). 53360. 6.11 1952. Władysław Muzyk. Zastosowanie auto­ 53459. 8.11 1952. W acław Tarnawski. Przeróbka przesu­ matów olejowych przy wirówkach w oddziale desulfuracji za­ wanych okien oszklonych przy dużych maszynach przędzal­ miast suchych wyłączników. niczych. 53361. 6.11 1952. Lucjan Raczkowski. Wykonanie za­ 53460. 8.11 1952. Stanisław Jaśkiewicz. Zmiana kon­ stępczych pokrywek do babek z przędzą jedwabną przy odwi- strukcji wózka do rozwożenia tkanin w wykończalni. janiu. 53658, 53659. 10.11 1952. Zygmunt Waldek i Józef Mę­ 53363. 6.11 1952. Lucjan Kamiński. Zmiana średnicy drek. Zastosowanie rolek ebonitowych, umocowanych na pa­ otworu w uszczelkach gumowych, służących do mocowania łeczkach szklanych zamiast na aparatach wrzecionowych. filiera. 53660, 53661. 10.11 1952. Józef Kowalski i Adam Siotor. 53364. 6.11 1952. Józef Błędowski. Zastosowanie palców Zbudowanie pochylni do tkaninyW miejscu przesuwania się porcelanowych zamiast prowadników metalowych na maszy­ jej z jednej maszyny na drugą. nach stożkowych i porcelanek na drutach wyłącznikowych. 53668,53669. 10.11 1952. Józef Kręcisz i Mieczysław Dra- 53370. 6.11 1952. Dionizy Kacprzak. Zmiana dopływu jewicz. Regeneracja szpul bakelitowych. wody do mycia filtrów otwartych w kąpieli kwaśnej. 53673—53675. 10.11 1952. Józef Guzik, Franciszek Wło­ 53373. 6.11 1952. Jan Flis. Wykorzystanie odpadkowej darczyk i Stanisław Bordecki. Wykonanie przykrycia za po­ kąpieli osnowowej do krochmalenia przędzy do wyrobu kre- mocą filtrów otwartych z blachy ołowianej w pododdziale py . kąpieli kwaśnej. 53377. 6.11 1952. Bronisław Karaszewski. Zastosowanie 53722, 53723. 11.11 1952. Wilhelm M razek i Paul Rei- blachy cynkowej do wyrobu koryt wodnych przy dializerach. chelt. Urządzenie do zmiany obrotów zgrzeblarek. 53390. 6.11 1952. Wiesław Wawrzyński. Zastosowaiie 53732. 11.11 1952. Zygmunt Dobrowolski. Skonstruowa­ ramienia, umożliwiającego użycie podpórek o jednakowej nie urządzenia do maglowania wałków na zimno i gorąco. długości bez względu na szerokość krosna. 53757. 11.11 1952. Eryk Seemann. Skonstruow anie oświe- 53396. 6.11 1952. Stefan Iwański. Zastosowanie do okien tlarki ruchomej do wykonywania odbitek z rysunków. wentylacyjnych przy maszynach przędzalniczych dodatkowych 53762. 11.11 1952. Stefan Bugajak. Zmiana odbieraczy fartuchów gumowych. towarów z pralnic. 53397. 6.11 1952. H enryk Surowiecki. Zastosowanie w en­ 53773. 11.11 1952. Stefan Bugajak. Zastąpienie tarczy tylatora w suszarni. elastycznej tarczą drewnianą w sprzęgle elektrycznym pompy 53402. 6.11 1952. Józef Walczak. Zastosowanie łożyska ssącej do ługu. kulkowego w maszynie szwalniczej. 53872. 12.11 1952. Kazimiera Szym ańska. Zastosowanie 53403. 6.11 1952. Przemysław Lenkowski. Regeneracja ramy z wałkiem obrotowym do cerowania sieci. chlorowodorku semikarbazydu z odpadkowego semikarbazonu 53873. 12.11 1952. Kazimierz Sałański. Zastąpienie bla­ benzaldehydu. szanej główki cewki wątkowej główką aluminiową. 53404. 6.11 1952. Wacław Dobrzański. Uproszczenie spo­ 53874. 12.11 1952. Zenon Szczęśniak. Zamocowanie rurki sobu ładowania fenolu do autoklawu. blaszanej w główce aluminiowej cewki wątkowej. 53405, 53406. 6.11 1952. Aleksander Niedzielski i Antoni 53899. 12.11 1952. Bronisław Makowski. Zastosowanie Jasiukiewicz. Zabezpieczenie i regulacja obrotów przekładnio­ przędzy bawełnianej 40/2 w osnowie przy produkcji taśmy wych przy aparatach 5 pkt. kablowej. 53410. 6.11 1952. W ładysław Janicki. W zmocnienie czopa wałka szarpiącego zgrzeblarki walcowej. 53423—53426. 6.11 1952. Lucjan Gasyna, Leon Koprow­ ski, Michał Szramkowski i Wacław Kołodziejczyk. Rekon­ strukcja dwóch cylindrów małych pras. 53434. 6.11 1952. Stefan Galiński. Wykonanie szamoto­ Przepisy wych podstaw przegrzewacza. 53435. 6.11 1952. Stanisław Jarosz. Zastosowanie bez­ pieczników przy angielskiej maszynie włókienniczej „Nelson“. 53436. 6.11 1952. Franciszek Stefańczyk. Wykonanie kle­ o zgłaszaniu do ju do reperacji przykrywek gumowych. 53437. 6.11 1952. Tadeusz Rybiński. Zastąpienie prowad­ Urzędu Patentowego PRL ników stalowych przy maszynie „Nelson“ prowadnikami por­ celanowymi. 53438. 43439. 6.11 1952. Franciszek W łodarczyk i S tani­ wynalazków, wrzorów, sław Bordecki. Zmiana sposobu naprawy drewnianego filtru otwartego do kąpieli kwaśnej. znaków towarowych, 53440. 7.11 1952. Bronisła*w Pająk. Znakowanie przędzy, uzyskiwanej z bocznych niedoprzędów. 53441, 53442. 7.11 1952. Ryszard B ajan i Feliks Doma­ usprawnień i udoskonaleń galski. Zainstalowanie dźwigu elektrycznego do wyciągania kosza z. surowcem z aparatu farbiarskiego typu „Ober- meyer“. Cena I egzemplarza 60 gr 53443. 7.11 1952. M ichał Maciejewski. Usprawnienie produkcji na wykończalni mokrej przez zastosowanie owija­ nia wału pralnicy liną bawełnianą, ‘zabezpieczającą tkaninę przed uszkodzeniem. Administracja Wgdaumictuj 53444. 7.11 1952. Władysław Nowak. Wykonanie przy­ URZĘDU PATENTOWEGO PRL rządu do wyrobu prowadników skręcarek. Warszawa 1, Al. Niepodległości. 188 53447, 53448. 7.11 1952. Kazimierz Milczarek i Antoni Milczarek. Wykonanie uchwytu do papieru ściernego, służą­ cego do ostrzenia obić zgrzeblących. Nr 2/1953 WIADOMOŚCI URZĘDU PATENTOWEGO 227

53900. 12.11 1952. Edmund Maternowski. Zastąpieniemaszyny do równoczesnego odlewania kilku' krążków para­ paska skórzanego paskiem bezkońcowym, wykonanym z przę­ finowych do cewiarek. dzy lnianej, do obrotu bębna przy maszynach do wyrobu 54822. 21.11 1952. Franciszek Szymański. Zastosowanie sznura meblowego. naprężaczy nitki, prowadzonej z maszyn saneczkowych do 53901—53906. 12.11 1952. Egon Naidek, Władysław Kuź­ maszyn interlockowych f-my Bromley. micki, Ignacy Mikołajczyk, Kazimierz Wójcik, Józef Szajder 54823, 54824. 21.11 1952. Ludwik Susłowicz i Jan Ku- i Mieczysław Chmielewski. Zmechanizowanie przewijania kuła. Skonstruowanie odwadniania elektrycznego do inter- osnów. locków f-my Bromley. 53945-53947. 12.11 1952. Feliks Socha, Andrzej Klimo­ 54830. 21.11 1952. Tadeusz Przybyszewski. Zastosowanie wicz i Jerzy Sobolewski. Zastosowanie ścinek nie wulkanizo­ ochrony ząbków overlocku f-my „Textima“. wanego płótna gumowanego do produkcji płyty podeszwowej. 54836. 22.11 1952. Franciszek Kleczkowski. Przekonstru­ 53955. 12.11 1952. Stefan Jędrzejewski. Zastosowanie re­ owanie pióra czółenkowego. gulacji powietrza w suszarce dmuchawkowej do suszenia 54973. 26.11 1952. Franciszek Czerwiński. W yeliminowa­ dzianiny. nie korytek przy bidiach i zastąpienie ich odpowiednio zgię­ 53979. 15.11 1952. Ferdynand Hoffmann. Wykonanie sto­ tymi blachami, istniejącymi już przed usprawnieniem jako łu podawczego i odbiorczego przy trzepaku szmat. nakładki. 54031. 15.11 1952. Jan Czerwiński. Zastosowanie spręży­ 55028, 55029. 26.11 1952. Ignacy Rudnicki i W ładysław nek do wrzecion przewijarkowych w celu zabezpieczenia Torbus. Zastosowanie do szczeblaka napędu łańcuchowego. przed przesuwaniem się cewek. 55049. 26.11 1952. Józef Witkowski. Zastosowanie samo­ 54033. 15.11 1952. Edward Fołtyn. Skonstruowanie przy­ czynnego wyłącznika krosna przy zrywie nitki osnowowej. rządu pomocniczego do wiercenia otworów w chwytakach 55109. 1.12 1952. Bolesław Radomski. Zastosowanie pra­ maszyn szwalniczych „Overlock“. sy rymarskiej do wycinania dziurek w tkaninach. 54034. 15.11 1952. Bolesław Jasiński. Zmiana kształtu 55110. 1.12 1952. Maria Wolert. - Zmniejszenie zużycia przenośnika maszyny szwalniczej „Overlock“. tkaniny przy produkcji pokryć namiotowych. 54035, 54036. 15.11 1952. Maria Cienciała i Rudolf Ko­ 55122. 1.12 1952. Czesław Adamiak. Zmniejszenie zuży­ biela. Przekonstruowanie i zmechanizowanie przyrządu do cia tkaniny przy produkcji worków pościelowych. skręcania sznurów. 55194, 55195. 1.12 1,952. Alojzy Lezoch i Ryszard Kulik. 54037. 15.11 1952. Stanisław Jaroszewski. Zastosowanie Ulepszenie sposobu naprawy jaskółczych ogonów kopyt alu­ grzybka aluminiowego, zaopatrzonego w warstwę parafiny, miniowych. przy aparatach typu „Grossera“ do cewienia przędzy. 55199. 1.12 1952. Roman Cygan. Wykonanie urządzenia 54038. 15.11 1952. Stanisław Jaroszewski. Zastosowanie do nawijania materiału tekstylnego przy wysyłaniu do prze­ urządzenia do parafinowania przędzy w aparacie kulkowym róbki bez użycia drewnianego wałka. do cewienia przędzy. 55202. 1.12 1952. Wojciech Szywalski. Ograniczenie ilo­ 54132. 15.11 1952. Franciszek Kleczkowski. Przedłużenie ści wytłaczanych obsad do obuwia nr 23-39-35-40, wystar­ skoku puszczadła w skrzynce czółenkowej. czającej do jednogodzinnej pracy automatu do sklejania ob­ 54133, 54134. 15.11 1952. Andrzej Kowka i Stefan Bajda. sad z podeszwą. Zastosowanie wałków szczotkowych oraz wałków wyciska­ 55203. 1.12 1952. Wojciech Szywalski. Polerowanie obca­ jących przy opalaniu tkanin. sów i spodów na jednej maszynie. 54161. 15.11 1952. Władysław Gundz. Zastosowanie stem­ 55204. 1.12 1952. Jerzy Jaszkowicz. Skonstruowanie pla do wycinania z odpadków znormalizowanych kawałków ramy do przechowywania drutu klamerkowego do produkcji skóry do wyrobu teczek. pudełek z zamknięciem. 54235. 17.11 1952. Andrzej Bisberg-Abramski. Zmecha­ 55226. 1.12 1952. Józef Flipiak. Zastosowanie renowacji nizowanie ręcznej maszyny dziewiarskiej. sprężyn podwałkowych. 54376. 17.11 1952. Roman Rajski. Zastosowanie mecha­ 55241, 55242. 1.12 1952. Karol Lipka i Józef Duraj. Za­ nicznego rozbijacza do przygotowywania farb drukarskich. stosowania do żłobkarek uchwytu z odpychaczem. 54377. 17.11 1952. Roman Rajski. Zastąpienie łańcucha 55252—55255. 1.12 1952. Jerzy Malkusz, Jerzy Gołąbek, napędu maszyny drukarskiej pasem z sukna drukarskiego. Jerzy Freier i Jan Kauf. Wykonanie specjalnego stołu przy 54380. 17.11 1952. Edward Noski. Zastosowanie odpad­ maszynie do cięcia kieder. ków lakieru „nitro“ do produkcji guzików lakierowanych. 55263. 1.12 1952. W ładysław Janowski. Zastosowanie 54383, 54384. 17.11 1952. Stanisław Sasulski i Broni­ urządzenia do znakowania miejsc ćwiekowania zapiętków sław Zajder. Skonstruowanie sztuprowaczki ręcznej do wy­ przy nożu tnącym zapiętki. gniatania ząbków na kiedrze buta tzw. sztuprem. 55264. 1.12 1952. W ładysław Janowski. Renowacja części 54385, 54386. 17.11 1952. Stanisław Sasulski i Broni­ maszyny dwugłowicowej „Świt“. sław Zajder. Przeróbka ścieraczki czyszczarki podeszew 55269. 1.12 1952. Józef Blacha. Zmiana procesu techno­ „Bimsówki“ w celu polepszenia jej działania. logicznego wykonania bębna napędowego. 54385, 54386. 17.11 1952. Stanisław Sasulski i B roni­ 55270, 55271. 1.12 1952. Józef Widz i Antoni Pokora. sław Zajder. Skonstruowanie aparatu do lamowania do pła­ Zmiana technologii wykonania głowicy „MR“. skiej maszyny cholewkarskiej. 55272—55274. 1.12 1952. Maksymilian Bartkowiak. Jan 54449. 20.11 1952. Henryk Nasuciński. Wykorzystanie Orlikowski i Jan Tuchołka. Zastosowanie przenośnika do odpadków osnowy jako surowca na wątek do oplotów. podawania materiałów i obuwia z parteru na piętro. 54455, 54456. 20.11 1952. Franciszek Sałata i Bronisław 55276, 55277. 1.12 1952. Stanisław Szura i Kazimierz Jędrzejek. Skonstruowanie nowego rodzaju skrzydełek do Rutkowski. Wykonanie koła zębatego z innego materiału. samoprząśnicy 80-wrzecionowej. 55331. 2.12 1952. Józef Jędrzejczak. Zastosowanie przy 54457. 20.11 1952. Stanisław M atuszewski. Zastosowanie dziewiarskich maszynach oczkarskich igieł o trzonach -pół- większego wrzeciona i dodatkowej prowadnicy na mecha­ płaskich z kolankiem. nicznej cewiarce na mniejsze wymiary szpul. 55332. 2.12 1952. Stefan Zwierdło. Wykonanie urządzenia 54476. 20.11 1952. Bolesław Grzybowski. Zmiana kon­ do samoczynnego mierzenia długości wyrobów, produkowa­ strukcji śruby do bębna garbarskiego. nych na ręcznych maszynach saneczkowych. 54524. 20.11 1952. Józef Dobrowolski. Założenie rozsze- 55360—55362. 2.12 1952. M arian Kulion, M ichał Rowiń­ rzaczy wewnątrz napawarki. ski i Jan Gilankowski. Przekonstruowanie ręcznej wytła- 54537. 20.11 1952. Zofia Mrozowska. Zastosowanie jednej czarki na mechaniczną. pieczątki, na której umieszczono wszystkie niezbędne stem­ 55402. 2.12 1952. Kazimierz Ewertowski. Skonstruowanie ple, stosowane przez brakarza. przyrządu do rozwijania tkanin i rozkręcania lin. 54598, 54599. 20.11 1952. Czesław Kaniewski i W ładysła­ 55439. 2.12 1952. Franciszek Kapłanek Uspraw nienie pro­ wa Turyk. Wzmocnienie krocza kombinezonu przez wszycie cesu technologicznego przy wszywaniu listwy do dziurek wstawki. przy spodniach męskich i chłopięcych. 54600. 20.11 1952 Eugenia Dąbrowska. Wyrób sukiene- 55447. 6.12 1952. Antoni Paluch. Zabezpieczenie dźwigu czek dziecięcych z materiału zastępczego. farbiarskiego przed uszkodzeniem. 54601. 20.11 1952. Szymon Rak. Zastosowanie przyrządu 55460. 6.12 1952. Jerzy Kaczmarek. Zastosowanie w kufie do podtrzymywania pończoch w czasie farbowania. okrągłej w farbiarni zamiast wężownicy z rury okrągłej do 54714.21.11 1952. Stanisław Długosz. Zastosowanie grzania płynu kawałka rury płaskiej prostej o długości 1,8 m. osłony, zapobiegającej wciąganiu wykonywanych sieci do 55461—55463.- 6.12 1952. Jan Łuczak, St. Lubowiński przekładni zębatej. i Mieczysław Bełdowski. Przerobienie krosien klapowych na 54801. 21.11 1952. Alfred Wiśniewski. Zainstalowanie krosna stykowe. garnków kondensacyjnych, przy instalacji parowej. 55464. 6.12 1952. S tan !sław Pachnowski. Zastąpienie 54821. 21.11 1952. Franciszek Fronczak. Skonstruowanie skóry, używanej do klap krosien kortowych, tekturą. 228 WIADOMOŚCI URZĘDU PATENTOWEGO Nr 2/1953

55465. 6.12 1952. Stanisław Zmożek. Renowacja zużytych 55626. 6.12 1952. Kazimierz Szafrański. Zastosowanie biegaczy przez zmianę ich główek i przez zastąpienie do­ drewnianych spodów do starych cholew gumowych. tychczasowych wkładek skórzanych wkładkami metalowymi. 55627. 6.12 1952. Stefan Lasecki. Ulepszenie zabezpiecze­ 55466, 55467. 6.12 1952. Józef W alendzik i Czesław J a ­ nia przed darciem tkanin na stolach foluszowni. worski. Uruchomienie nieczynnego zespołu zgrzeblarskiego 55628. 6.12 1952. Witold Klarecki. Zastąpienie argoną starego typu. szewiotu do owinięcia wałka wyżymającego pralnicy. 55468. 6.12 1952. Michał Męcner. Zastosowanie w tkalni 55629. 6.12 1952. Karol M asłowski. Ulepszenie pracy wątkomierza, sporządzonego z blachy nierdzewnej. maszyny „Finisch“ do dekatury przez wywiercenie otworów 55469. 6.12 1952. Stefan Lasecki. Zmiana konstrukcji odprowadzających zbędną wodę. osadzenia bolca tarczy pociągowej maszyny do szycia. 55630. 6.12 1952. Władysław Rokowski. Wykonanie na­ 55472, 55473. 6.12 1952. Zygmunt Łapcik i Jan Nowak. prawy liczników do krosien. Zastosowanie prasy elektrycznej do produkcji sit z blachy 55632. 6.12 1952. Stefan Tomiczek. Przedłużenie osi dla pralni. bębna napędowego samoprząśnic 1 zastosowanie napędu na 55474. 6.12 1952. Józef Całka. Założenie przewodów oś i na powierzchnię bębna. rurowych od sprężarki do oczyszczania silników elektrycz­ 55633, 55634. 6.12 1952. Teofil Łakomy i Tadeusz Ko­ nych sprężonym powietrzem. curek. Zastosowanie urządzenia do cięcia koców. 55477. 6.12 1952. Bolesław Bachman. Przekonstruowanie 55635—55637. 6.12 1952. A. Swiderski, Z. Antonowicz kół zębatych w zgrzeblarce niedoprzędnej. i P. Pora. Zastosowanie dodatkowej dolnej osłony zespołu 55498. 6.12 1952. W ładysław Wieczorek. Zastosowanie zgrzeblarskiego, zapewniającej bezpieczeństwo pracy. sitek kwasoodpornych do zestawów włośnic zamiast sia­ 55638, 55639. 6.12 1952. Józef Dąbrowski i Jan Wożniak. teczek. Zabezpieczenie urządzenia napędowego maszynki nicielni­ 55540. 6.12 1952. Józef Kręcisz. Zastąpienie kadzi wy­ cowej przy krośnie. kładanej ołowiem przez kadź wyłożoną kamionką kwasood- 55640, 55641. 6.12 1952. Jan Wojciechowski i Stefan Ko­ porną. walczyk. Przyśpieszenie produkcji chustek przez zakwaszenie 55542. 6.12 1952. Edmund Szymczak. Zastosowanie pro­ na foluszach zamiast na pralnicy. wadnika do wiertła. 55642. 6.12 1952. Bronisław Dąbrowski. Zbieranie oleju 55543—55546. 6.12 1952. Florian Teszner, Stanisław ściekającego z kompresorów. Zamecki, Kazimierz Frydrych i Stanisław Piątkowski. Wy­ 55643. 6.12 1952. Edward Dziech. Zmniejszenie poślizgu konanie urządzenia do ponownego wykorzystania gorącej stołu podawczego szarparek przez oklejanie wałka napędo­ wody ściekowej przy płukaniu przędzy. wego tkaniną. 55547, 55548. 6.12 1952. Edw ard W ąsik i Florian Tesz­ 55644. 6.12 1952. Karol Jakubiec. W ym iana zużytego bol­ ner. Skonstruowanie windy do transportu kaprolaktamu. ca wrzeciona zamiast całego wrzeciona. 55549. 6.12 1952. Tomasz Araminowicz. Wykonanie ele­ 55645. 6.12 1952. W. Lewandowski. W ykonanie przyrzą­ mentów (świec) do kąpieli kwaśnej. du do badania wytrzymałości tkanin. 55553. 6.12 1952. Eugeniusz Łuszczewski. Zabezpieczenie 55646. 6.12 1952. Tadeusz Bartosiak. Przerobienie i do­ kół zębatych przy bębnach rozciągających. stosowanie licznika trójfazowego nowego typu z krosna an­ 55554. 6.12 1952. S tanisław Berner. Ulepszenie wieszaka gielskiego na krosna kortowe. do wałków z niedoprzędem. 55647. 6.12 1952. Andrzej Zender. Ulepszenie wału drew ­ 55555. 6.12 1952. Stefan Trzebiński. Przystosowanie czó­ nianego aparatu farbiarskiego do farbowania tkaniny. łenka do szpul skręcalniczych. 55648. 6.12 1952. Włodzimierz Sawicki. Zmniejszenie ilo­ 55556. 6.12 1952. Janina Palusiak. Zastąpienie sznurka ści sody przy praniu tkanin. angielskiego sznurkiem wrzecionowym. 55649. 6.12 1952. Rudolf Jasek. Umocowanie przy suszar­ 55557. 6.12 1952. Hieronim Kowalczyk. Zastosowanie ce ramowej szczotek, nabijających towar na igły łańcucha, z możliwością ustawiania według potrzeby i ochrona włosia szczelnych przegród na pralnicy. 55558. 6.12 1952. Karol Mikołajczyk. Wykonanie urzą­ dwiema tarczami. 55821. 10.12 1952. Franciszek W alczak. Przerobienie fre- dzenia do obtaczania kół, pierścieni i tulei. 55559. 6.12 1952. Z ygm unt Hochaus. Zastosowanie wóz­ 55823. 10.12 1952. Tadeusz Szubielak. Renowacja łań ­ ków do niedoprzędy i windy, dostarczającej te wózki na cucha suszarki ramowej. I i II piętro. 55825. 10.12 1952. Leonard Krajewski. Przyspaw anie 55612. 6.12 1952. Józef Luboliński. Zastąpienie rurki do „lagierka“ do podstawy wyrzutni krosna kortowego typu podnoszenia wyrzutni przy krośnie kortowym typu „Schwabe“ „Schönherr“. drążkiem. 55826. 10.12 1952. Nikodem Szewc. Wyrób nowego sznu­ 55613. 6.12 1952. Antoni Moczek. Zastosowanie szczotek ra za pomocą przyrządu ręcznego. do obić zrzeblnych do naiglania tkaniny na łańcuchu prowa­ 55827. 55828. 10.12 1952. Andrzej Mominek i Stefan Ja- dzącym suszarki ramowej. kielek. Przerobienie urządzenia bijaka krosna. 55614. 6.12 1952. Antoni Moczek. Ulepszenie sposobu 55829. 10.12 1952. Józef Scigalski. Skonstruow anie przy­ składania tkaniny, doprowadzanej do suszarki, przez zawie- rządu do zdejmowania sprężynek wrzecion przędzalniczych. szenie mokrej szmaty przy aparacie składającym. 55831. 10.12 1952. Tadeusz M ęczywór. Zastąpienie p as­ 55615. 6.12 1952. Aniela Jarnot. Zastosowanie zatyczki ków skórzanych w zgrzeblarkach paskami parcianymi. drucianej do cewki stożkowej w celu zabezpieczenia przędzy 55833—55835. 10.12 1952. Jan Srutw a, Stefan Tomiczek przed spadaniem na drut podczas przewijania. i Walerian Gabryś. Skonstruowanie urządzenia do toczenia 55616. 55617. 6.12 1952. H enryk Ujm a i Stanisław Jung. walców pralnicy bez ich demontażu. Wykonanie wykresu, usprawniającego pracę chronometraży- 55839. 10.12 1952. Lucjan Stępień. Zastosowanie osłon ty przy kontroli wyjazdów samoprząśnicy wózkowej. blaszanych do czesarek. 55618. 6.12 1952. Józef Dąbrowski. Uproszczenie u rzą­ 55866, 55867. 10.12 1952. Stefan Machelski i Jan M alarz. dzenia przerzutowego krosna typu „Schwabe“. Naprawa zgrzeblarki f-my Schimmel. 55619. 6.12 1952. Józef Luboliński. Wzmocnienie roz­ 55868. 10.12 1952. Józef G ustak. Ulepszenie dźw igu do porki krosna korytowego. przenoszenia tkanin. 55620. 6.12 1952. Antoni Jakubiec. Wymiana uszkodzo­ 55870, 55871. 10.12 1952. Jan O lejak i W ładysław Lasz- nego bolca zamiast całej podstawy dźwigni wyłączającej czak. Ulepszenie napędu snowarld. wrzeciona. 55894. 10.12 1952. Kazimierz Konieczko. Zastosowanie 55621. 6.12 1952. Wilhelm Bathel. Zabezpieczenie ściany zbieraka sprężynowego, zapobiegającego nawijaniu się przystawki samoprząśnicy wózkowej przez zamocowanie obu wełny na wałek bębna zanurzającego pralnicy. 55895—55897. 10.12 1952. Zdzisław Smolana, Karol M a­ końców wałka koła linowego. 55622. 6.12 1952. Karol W łodarczyk. Zaprojektow anie słowski i Jan Urbańczyk. Skonstruowanie urządzenia do maszyny o napędzie elektrycznym do cięcia kilku sztuk ko­ gaszenia ognia. ców równocześnie. 55898. 10.12 1952. Feliks Lisowski. Zabezpieczenie w en­ 55623. 6.12 1952. Stanisław Jakubowski. Zmniejszenie tylatora szarpacza przed owinięciem się nici na wałku wen­ odpadków na samoprząśnicy wózkowej przez zastosowanie tylatora. piątego walka zasilającego. 55899. 10.12 1952. W acław M ierzwiak. Zastosow anie sto­ 55624. 6.12 1952. Bartłomiej Niedziela. Zastosowanie sta­ łu do sortowania szmat. rych zużytych skór do hamulców zdwajarek. 55901. 10.12-1952. Zygmunt Szymański. Podwieszenie 55625. 6.12 1952. Józef Omyła. Zastosowanie tulejowych opraw oświetlenia jarzeniowego przy stołach brakarzy łożysk i przegubów wału korbowego krosna kortowego w celu umożliwienia dokładniejszego przeglądania tkanin. 55902. 10.12 1952. Zygm unt H ochaus. Przem alow anie n a „Schw abe". Nr 2/1953 WIADOMOŚCI URZĘDU PATENTOWEGO 229

jasny kolor desek pod cylindrem samoprząśnicy w celu dźwigni do podnoszenia stopki w maszynach szwalniczych uzyskania lepszej widoczności. kl. 1200 i 3000. 55903. 10.12 1952. W ładysław W ałecki. Zmiana sposobu 56568. 19.12 1952. Zygm unt Olejnik. Zaopatrzenie szli­ etykietowania towaru w magazynie. fierki w urządzenie do samoczynnego szlifowania noży. 55904.‘ 11.12 1952. Wiktor Snaczke. Zabezpieczenie zasu­ 56684. 20.12 1952. W acław Zęcin. Zastosowanie mydlin wy kotłowej przed przepaleniem przez założenie od strony z prania tkanin białych do prania tkanin kolorowych. paleniska warstwy szamotowej. 56692. 20.12 1952. Bolesław Napieralski. Zmiana sposo- 55906. 11,12 1952. D anuta Ptasińska. Wykorzystanie cie­ bu zamocowania śruby w stopce prawidełka do obuwia, pła odpadkowego z wykończalni do ogrzewania nowej hali i 56693. 20.12 1952. Jadw iga Bogucka. W ykonanie przy­ produkcyjnej. rządu, ułatwiającego przyszywanie na maszynach guzików 55907. 11.12 1952. Antoni Koperwas. Zastosowanie przy do bielizny. krośnie podstawek wiszących. 56704. 20.12 1952. Ludwik Zeiser. Zastosowanie pierście­ 55908. 11.12 1952. Leon Wojciechowski. Przekonstruo­ ni złączonych śrubą do umocowania tarcz ograniczających wanie regulatora biernego na krośnie kortowym. na wale osnowowym. 55909. 11.12 1952. Adam Kanik. Zastosowanie łożysk 56813. 20.12 1952. Oskar Selin. Zastosowanie sprężyn do żelaznych do wrzecion samoprząśnicy. odstawiaczy w maszynach cewiarskich krzyżowo-stożkowych 55910. 55911. 11.12 1952. Wiktor Fijak i Antoni Migdal. „Textima“. Przystosowanie wrzeciona skręcarki typu „Hartmann“ do 56845, 56846. 20.12 1952. Józef Kędzior i Karol Jaku­ cewek papierowych. biec. Wykonanie pralki mechanicznej do prania ubrań robo­ 55912. 11.12 1952. Józef Tatara. Przekonstruowanie bo­ czych i szmat w szarpalniach. ków krosien i dostosowanie ich do posiadanych maszyn. 56916. 22.12 1952. Jan Suszyński. Zastosowanie licznika 55962, 55963. 11.12 1952. Brunon Sekuła i Józef Dudek. do składarki gotowej tkaniny. Zainstalowanie sygnalizacji dźwiękowej i świetlnej w przy­ 56978. 22.12 1952. Bronisław Dąbrowski. Zainstalowanie padku zerwania się lub wyjścia taśmy wrzeciennicy lub zbiornika i przewodów rurowych do zalewania tkanin roz- ciągarki. czynem mydlą na foluszach. 55979. 11.12 1952. Henryk Kosmala. Zmiana organlzacji 56981. 22.12 1952. Antoni Foltyniak. Wykonanie zgrze­ pracy w magazynie towaru surowego. beł, czyszczących taśmy zrzeblarskie z resztek nieuży­ 56065. 11.12 1952. W ładysław Podwysocki. Zastosowanie tecznych. przyrządu do regulacji klap, znajdujących sie w skrzynkach 56984. 22.12 1952. M ichalina Kalbarczyk. Przyśpieszenie czółenkowych krosna. produkcji przez wykończanie kołder bez fastrygowania. 56066. 11.12 1952'. Mieczysław Pikierski. Wykorzystanie 56995. 22.12 1952. W anda Wróbel. Obrębianie dziurek starych skór odpadkowych jako skór obiegowych do czesa­ w płaszczach podgumowanych trzema nitkami jednorazowo rek i ciągarek. zamiast jedną nitką dwa razy. 56067. 11.12 1952. Ryszard Pytlak. Renowacja wrzecion 57125. 23.12 1952. Bolesław Kaniowski. Zastosowanie przewijarki wątkowej. prasy śrubowej do nacinania igieł do łapaczy włosia maszyn 56068. 11.12 1952. Stanisław Pierzgalski. Zastosowanie okręcarek włosia i krosien włosiankowych. osłony sprzęgła ciernego napędu krosna. 57127. 23.12 1952. Tadeusz Nowak. Przekonstruowanie 56069. 11.12 1952. Stanisław Nowak. Odsunięcie drabinki wodzika przewijarki krzyżowej. z niedoprzędem na samoprząśnicach wózkowych starej kon­ 57449. 2.1 1953. Michał Szczodrowski. Przebudowa kros­ strukcji. na bębnowego z przystosowaniem do tkaniny o szerokości 56084, 56085. 11.12 1952. Adam Kowański i W ładysław ponad 100 mm. Kowalski. Przerobienie skręcarki firmy „Howard“ na dłuż­ 57831, 57832. 8.1 1953. Edward Jamroży i Józef Choj­ sze nawijanie. nacki. Zmiana formatu zelówek z czworokątnego na owalny. 56153. 12.12 1952. Stefan Katarzyński. Wykonanie urzą­ 57833, 57834. 8.1 1953. Edward Jamroży i Józef Choj­ dzenia do przygotowywania brzeczki chromowej. nacki. Zastosowanie mechanicznego noża do obcinania 56155, 56156. 12.12 1952. Otylia Popiel i Agnieszka Sze- skóry. warda. Zastosowanie stołu o specjalnej konstrukcji do natłu­ 57835. 8.1 1953. Józef Chojnacki. Zespołowe przebieranie szczania i impregnowania skór kozich. i zastosowanie odpadków skóry. 56157. 12.12 1952. Jan M archula. Zastąpienie lanego 57851. 9.1 1953. W acław Matjatko. Skonstruowanie uni­ wałka gumowego zmiękczarki wałkiem z krążków gu­ wersalnego wykrojnika do wyrobu uszczelek okrągłych. mowych. 57867. 9.1 1953. Stanisław Pruski. Wykonanie prasy do 56158, 56159. 12.12 1952. Michał Kukulski i Franciszek belowania odpadków bawełny. Niemiec Zastąpienie sprężyny typu resorowego zmiękczarki 57889. 9.1 1953. Józef Bączek. Zastosowanie przyrządu sprężyną śrubową. do wywracania rękawic brezentowych. 56160. 12.12 1952. Bohumil Jakubec. Uproszczenie i przy­ 57891. 9.1 1953. M asymilian Kuszel. Zszywanie chole­ śpieszenie sposobu wykończania skór. wek pojedyńczym drobniejszym ściegiem. 56161. 12.12 1952. Kazimierz Kolasiński. Wykonanie 57896. 9.1 1953. Kazimierz Gozdowski. Ulepszenie pracy apretury do skór juchtowych od strony mizdry. głowicy aparatu lamelkowego. 56162. 12.12 1952. Czesław Zaremba. Zastosowanie kra­ 57904. 9.1 1953. Franciszek Alberski. Zmiana cylindrów ty drewnianej pod skóry z pierwszego farbowania w celu; w maszynach stopkowych przy mniejszym ich uiglen'u. zapobieżenia powstawaniu plam. 57905. 9.1 1953. Jan Arwar. Zastosowanie maszynki 56164—56166. 12.12 1952. Marian Gągol, Józef Drożdż elektrycznej do prasowania szalików. i Marian Grzelak. Przekonstruowanie aparatu różniczkowego 57916. 9.1 1953. Feliks Białecki. Wklejanie oczek na gips wrzeciennic. bez wyjmowania kapturów. 57917. 9.1 1953. Bronisław Jędrzejek. Zastosowanie no­ 56202. 12.12 1952. Tadeusz Fryczyńskl. Zastosowanie od­ ża mechanicznego do cięcia włókna. padów kruponowych do wykonywania zelówek. 56217. 12.12 1952. Stanisław Trybuła. Zastosowanie anti- SERIA 9: POLIGRAFIKA chloru do rozjaśniania skór. 56249. 12.12 1952. Stanisław Barański. Zastosowanie ło­ FOTO I KINOTECHNIKA żysk tocznych przy wentylatorze zamiast łożysk ślizgowych. PRZEMYSŁ INSTRUMENTÓW MUZYCZNYCH 56368. 13.12 1952. Józef Filipiak. Wykonanie urządzenia do wyrobu czopów wałków czyszczących. 53081. 31.10 1952. Dr .Oktaw Wyrobek. Skonstruowanie 56389. 13.12 1952. Michał Carapiej. Zastosowanie bez­ aparatu do powiększeń. piecznika do przesuwnika pasów przy samoprząśnicy typu 54039. 15.11 1952. Feliks Wiatrowski. Zastosowanie przy „Hartmann". maszynie drukarskiej przeginacza, pozwalającego na lepsze 56410—56416. 15.12 1952. Jan Balcerski, inż Zenon Hille- wykorzystanie papieru. brand, Witold Caban, Kazimierz Stachowicz, Zygmunt Jun- 54620. 20.11 1952. Jan Flanc. Wmontowanie w maszynie gowski, Stanisław Starzyński i Wincenty Życiński. Zmecha­ drukarskiej linii stalowej do perforowania. nizowanie dźwigu, obsługującego aparaty farbiarskie. 55201. 1.12 1952. Józef Kurpas. Wykonanie aparatu do 56483. 17.12 1952. Józef Cipiszewski. Zmiana kształtu wywoływania rysunków technicznych na papierze światło­ rolki prowadzącej ramię chwytacza w maszynie okrętkowej czułym. talerzykowej. 55315. 2.12 1952. Antoni Leśniewicz. Zastosowanie przy 56486. 17.12 1952. M aria M ajewska. Zastosowanie pier­ wyświetlarce walka, doprowadzającego papier światłoczuły ścieni gumowych zamiast sprężyn do zaciskania łubek drew­ wraz z kalką. nianych na wrzecionach maszyny krzyżowo-konicznej. 55433. 2.12 1952. Czesław Bortel. Wmontowanie amor­ 56487. 17.12 1952. .Henryk Perko. Zastosowanie nożnej tyzatora do kopiarki „Reiss“. . 230 WIADOMOŚCI URZĘDU PATENTOWEGO Nr 2/1953

56135, 56136. 12.12 1952. H enryk Bielski i Ja n Zarzycki. wozów chłodni typu „Leyland“ w celu zapewnienia ciąg­ Przekładanie druków perforowanych na maszynie podczas jej łości pracy chłodni. pracy, a nie w introligatorni. 53804. 11.11 1952. Sylwester Kemnitz. Skonstruowanie 56137. 12.12 1952. Zygm unt Izdebski. Usunięcie łapek maszynki do czyszczenia kresek cielęcych. odbierających w maszynie drukarskiej w celu odwracania 53805. 11.11 1952. Jan Jerzy Malik. Sposób zbierania arkuszy tak, aby pierwsza karta pozostawała na wierzchu po włosia z ogonów cielęcych. odwróceniu stosu. 53806. 53807. 11.11 1952. M gr Stanisław Chuchla i mgr 56200. 12.12 1952. Zbigniew Pałka. W ykonanie urządze­ Walentyna Odzińska. Sposób oznaczania tłuszczu w prze­ nia do wyświetlania rysunków technicznych. tworach mięsnych. 56527. 19.12 1952. Czesław Galczewski. Zastosowanie 53808. 11.11 1952. Michał Chmielewski. Zmiana kon­ kopiarki „Union“ 16 mm do kopiowania filmowych kopii strukcji stołu do czyszczenia świń. dźwiękowych. 53810. 11.11 1952. Bronisław Duzowski. Zwiększenie 57538. 2.1 1953. M arian W iśniewski. Zastosowanie dru­ przepustowości szczeciniarki duńskiej. ku wielobarwnego przy jednym obrocie cylindra do farby. 53811. 11.11 1952. Feliks Dalecki. Skonstruowanie spe­ 57539. 2.1 1953. Józef Kauer. Przesunięcie otworu do cjalnego stołu do spryskiwania półtusz bekonowych solanką. wsypywania kulek porcelanowych oraz nałożenie blach 53812. 11.11 1952. Stanisław Rybicki. Opracowanie spo­ ochronnych nad mimośrodem. sobu racjonalnego wykorzystania nóg wolowych i wiep­ 57540. 2.1 1953. P iotr Liss. Zastosowanie zużytego płót­ rzowych. na filtracyjnego do wykładania ramek wózków suszarniczych. 53813. 53814. 11.11 1952. Tadeusz KHmczak i- Tadeusz 57541. 2.1 1953. E dw ard Falkiewicz. Przekładanie dru­ Kisielewski. Upłynnienie dużych remanentów podrobów na ków co piąty arkusz oryginałem (innym drukiem) w czasie terenie większych ośrodków wiejskich. samego druku w celu wyeliminowania zbierania i komple­ 53815—53817. 11.11 1952. Alojzy Mimiec, Stanisław Sa- towania bloków w introligatorni. gala i Władysław Bednarczyk. Zainstalowanie dochladzacza 57542. 2.1 1953. Antoni Gablankowski. Zastosowanie ta­ amoniakalnego własnej konstrukcji. siemek metalowych przy perforacji maszynowej. 54025. 15.11 1952. Józef M aniak. Zastosowanie przyrządu 57543. 2.1 1953. B ernard Szewczyk. Dostosowanie wzo­ do otwierania korytka przenośnika wysłodków. rów druków pomocniczych do techniki anilinowej. 54026. 15.11 1952. Józef M aniak. Wzmocnienie konstruk­ 57544. 2.1 1953. Józef Giertler. Zastosow anie sita do cji wyrzutnika do płuczki buraczanej. filtrowania walcowej masy drukarskiej. 54027. 15.11 1952. M aksymilian Bernatek. Zastosowanie 57545. 57546. 2.1 1953. Paweł Góra i Marian Rosiński. przyrządu do czyszczenia sit. Uodpornienie brązu złotego na wypalanie w tempera­ 54040. 15.11 1952. Paweł Rocławski. Ulepszenie aparatu turze 130°C. do klejenia przy .pakowaniu kostek zupnych. 57547. 2.1 1953. W ilhelm Kszuk. Zastosow anie szczotki 54053. 15.11 1952. Emil Wencel. Wyremontowanie zde­ ręcznej do pudrowania i odkurzania. kompletowanej etykietarki. 57550—57552. 2.1 1953. Alfons Szulczyk, Edward Brzo­ 54109. 15.11 1952. Jan Gatys. W ykonanie przekładni do stowski i Tadeusz Skowroński. Nanoszenie konturów na ka­ uruchomienia półautomatycznej obciągarki dwudziestokurko- mieniu litograficznym sposobem fotokopii. wej. 57877. 9.1. 1953. Zenon Siniarski. Skonstruow anie roz- 54110. 15.11 1952. Jan Gatys. Zamontowanie rozdzielnika wiertaka z płytkami z węglików spiekanych. ciśnieniowego do jednoczesnego obciągania piwa z czterech beczek za pomocą jednej butli CO2. SERIA 10: PRZEMYSŁ PRZETWÓRCZO-ROLNY 54111. 15.11 1952. Alojzy Salomon. Dobudowanie zbior­ ników zimnej wody do chłodzenia brzeczki w aparatach ocie- SPOŻYWCZY I FERMENTACYJNY kowych. 54112,54113. 15.11 1952. Zdzisław Ratkę i Stanisław 53336. 6.11 1952. Ja n Ranik. Zastosowanie uszczelnienia Kasak. Zastąpienie żarówką elektryczną świecy parafinowej z filcu w łożyskach rolek nośnych myjki bezszczotkowej. przy badaniu na czystość beczek transportowych do piwa. 53344. 6.11 1952. S tanisław Jaśkowiak. Ulepszenie drew ­ 54114. 15.11 1952. H. W asielewski. Zainstalow anie ośmio­ nianej łopaty do opróżniania rynienek z krochmalu. krotnej obciągarki w innym miejscu i przenośnego transpor­ 53352. 6.11 1952. Alfred Grosm an. Zastosowanie szyb­ tera w celu ulepszenia transportu wewnętrznego. kiej metody oznaczania soli kuchennej, azotanów i azoty­ nów w przetworach mięsnych i solankach peklujących. 54115. 15.11 1952. Eryk Kornacki. Ustawienie pompki 54409. 6.11 1952. Bruno Kindt. Zastosowanie urządzenia ręcznej do soków przy przenośniku od myjki do obciągarki w celu usunięcia konieczności przenoszenia skrzynek z butel­ do cięcia orzeszków. 53518. 8.11 1952. Ja n Kaczmarek. Zwiększenie pow ierz­ kami do pompki. chni ładunkowej skrzyni samochodu do przewozu mięsa. 54116. 15.11 1952. W ładysław Borowski. Wykonanie 53519. 8.11 1952. Karol W yka. W ykonanie płaszcza do z blachy i części odpadkowych wozu do wożenia słodu. ogrzewania rurociągu, przez który tłuszcz przepływa do roz- 54147, 54148. 15.11 1952. P iotr Pietruszka i Stanisław Boruszak. Zastosowanie napędu ekstraktora dolnego za po­ 53520. 8.11 1952. M aksym ilian Geslerski. Zastosowanie mocą trybów talerzowo-stożkowych i wału napędowego. natrysku wiszącego do płukania świń zawieszonych po 54155, 54156. 15.11 1952. Feliks G rynszpan i Stanisław Gacki. Wykonanie skrzyń na ryby z odpadków drzewnych. ub o ju . 53521. 8.11 1952. A ntoni Kwiatkowski. Zaprojektowanie 54178. 15.11 1952 Jakub Tomiak. Zwiększenie włazu do ochraniaczy skórzanych z podkładką metalową, używanych czyszczenia płuczki. 54198. 17.11 1952. Franciszek Zdanowski. Zastąpienie przy skórowaniu świń. 53522. 8.11 1952. Antoni Kwiatkowski. Skonstruow anie stożków żeliwnych w prasie wysłodkowej stożkami kutymi. 54199, 54200. 17.11 1952. W ładysław Blaszczuk i Broni­ orzyciskacza z zaczepem przy stragach do parzenia świń. sław Sajpel. Wykonanie projektu przeczyszczenia chłodnicy 53523. 8.11 1952. W ła d y s ła w Majcher. Wykonanie apa­ podczas biegu turbiny z odpowiednią przeróbką przewodu do ratu do lutowania puszek nieokrągłych. wody chłodzącej odpływowej i przypływowej. 53524. 8.11 1952. A ntoni Kwiatkowski. Zaprojektowanie 54201. 17.11 1952. Bolesław Heubi. Zastosowanie suszar­ strąg do parzenia świń na bekony eksportowe. ki do suszenia cytrynianu wapnia. ' 53525. 8.11 1952. A ntoni Kwiatkowski. Skonstruow anie 54202—54204. 17.11 1952. Józef Koczwara, Paweł,Dawi- strąg żelaznych do parzenia świń wszelkiego rodzaju. dowicz i Feliks Kałużyński. Zastosowanie pokryw w celu 53526. 8.11 1952. Bronisław Duzowski. W ykonanie u rzą- zlikwidowania oparów na stacji błotniarek oraz zamontowa­ dzenia mechanicznego do płukania łopatek bekonowych po nie wentylatora wyciągowego. wvieciu z basenu. 54205. 17.11 1952. Aleksander Sobczak. Przerobienie 53527. 8.11 1952. Franciszek Kiełpinski. W ymurowanie urządzenia do hydromechanicznego transportu biota defeka- ścianki do odbijania płomienia w piecu duńskim. 53608,53609. 10.11 1952. Feliks N ap ierała i Edmund 54207. 17.11 1952. Edward Blaszczak. Zastosowanie prze­ Garstka. Urządzenie do chwytania większej ilości krwi przy wodu rurowego do odprowadzenia cieczy z tacy podstawionej pod prasę do najbliższego odstojnika. uboju. 54208. 17.11 1952. Teodor Bańczyk. Zastosowanie do 53786. 11.11 1952. Wiktor Urbański. Przystosowanie pra­ wysladzania błotniarek wody kondensacyjnej, chłodzonej sy do wyciskania skwarek. w starym wycofanym ogrzewaczu. 53794—53803. 11.11 1952. Adam D rajer, Stefan Konie­ 54347. 17.11 1952. Wincenty Oszustowski. Częściowe za­ czny Franciszek Nowak, Franciszek Smulikowski Henryk stąpienie tarczy mosiężnej aparatu do klejenia stali. Chrośniak. Józef Nowak, Tadeusz Orłowski Leonard Pięrar- 54339. 17.11 1952. Teresa Lenarska. Ulepszenie szufelki da, Sylwester Müller i Kazimierz Cegielski. Przerobienie Nr 2/1953 WIADOMOŚCI URZĘDU PATENTOWEGO 231

do pakowania papierosów „Belweder“ przez dorobienie sprę­ 55988. 11.12 1952. Alojzy Salamon. Zmontowanie dodat­ żynki, przytrzymującej i ułatwiającej właściwe pakowanie. kowych członów skraplacza amoniakalnego. 54350. 17.11 1952. Wincenty Oszustowski. Zastosowanie 55989. 11.12 1952. Mieczysław Jastrzębski. Zastąpienie ochronnej łuski stalowej na wytartej części wałka stalowego olejkiem tatarakowym importowanych olejków zapachowych maszyny papierosowej. do wyrobu kompozycji olejków do mydeł. 54351. 17.11 1952. Wincenty Oszustowski. Zastąpienie 55994, 55995. 11.12 1952. Stanisław Seremak i Szczepan brązowej części wymiennej pakowaczki OB-2 częścią stalową Lament, Zastosowanie w przewodzie do izobarometru dodat­ z kanalikami smarowniczymi. kowego filtru siatkowego do usuwania cząstek masy filtra­ 54352. 17.11 1952. Wincenty Oszustowski. Zastąpienie cyjnej. brązowej tulejki maszyny papierowej b/u „Skoda C-4“ tulejką 56080. 11.12 1952. Leonard . Dunicz. Usprawnienie przy- stalową. spawania króćców do kołnierzy. 54353. 17.11 1952, Wincenty Oszustowski. Naprawa wy­ 56218. 12.12 1952. Stanisław Jankowski. Wyeliminowanie tartego walka maszyny do wyrobu papierosów. skórzanych zakończeń ślizgów bocznych maszyny „Rostoplast 54354. 17.11 1952. Władysław Belina. Zastosowanie przy nr 1“ oraz zastosowanie jednostajnych ślizgów metalowych. budowie muru ogniotrwałego cegieł zwykłych w miejscach 56219. 12.12 1952. Franciszek Bentkowski. Wykorzystanie nie stykających się bezpośrednio z ogniem. pozostających bezużytecznie w magazynie remanentów białej 54644—54646. 20.11 1952. Roman Tomczak, Józef Mazu­ bobiny parafinowanej do opakowania batonów czekoladowych rek i Józef Kolasiński. Skonstruowanie urządzenia do samo­ z równoczesnym zmniejszeniem wymiarów opakowania. czynnego dosładzania piwa ciemnego. 56220. 56221. 12.12 1952. Jerzy Flieger i Stefan Chałup­ 54716, 54717. 21.11 1952. Edward Zagaj i Leon Tecław. ka. Skonstruowanie maszynki do krajania skórki pomarańczo­ Połączenie odsiewacza cylindrycznego z walcem do wyrobu wej na paski. płatków. 56222—56225. 12.12 1952. Feliks Szczepanek, Bernard 54718. 21.11 1952. Czesław Kasprzycki. Skonstruowanie Nadolny, Bolesław Dembiński i Antoni Barczewski. Uspraw­ łapacza zanieczyszczeń przy tarkach. nienie transportu wewnętrznego przez zastosowanie rucho­ 54760. 21.11 1952. Edward Bubulski. Skrócenie procesu mego ślizgu z pakowni do magazynu. zamrażania przez klasyfikację towaru. 56226, 56227. 12.12 1952. Stanisław Nadrowski i Franci­ 55103, 55104. 1.12 1952. Jerzy Lindert i Karol Słowik. szek Podgajny. Zastosowanie mechanicznego opróżniania ko­ Wykonanie kamienia ściernego do szlifowania wyszczerbio­ sza zarabiaczki do ciasta. nych ustników butelek do lemoniady. 56229. 12.12 1952. Stanisław Trzaska. Dobudowanie do­ 55106, 55107. 1.12 1952. Antoni Kudlicki i Michał Sadow­ datkowej chłodni i przerobienie systemu chłodniczego zespo­ ski. Recepta i sposób wykonania pasztetu z zajęcy w jelicie łu do czekolady nadziewanej. zamiast w puszkach blaszanych. 56230, 56231. 12.12 1952. Brygida Raciniewska i Maria Lewandowska. Sposób zawijania karmelków metodą koperto­ 55184, 55185. 1.12 1952. Tadeusz Siódmiak i Edward Si­ wą z wyeliminowaniem zbędnych ruchów. wiński. Przebudowa układu płuczki w celu zapobieżenia do­ 56232. 12.12 1952. Jan Szulc. Usprawnienie działania stawaniu się kamieni do dalszych części płuczki. przesiewaczki mąki. 55186. 1.12 1952. Edward Siwiński. Zastosowanie korytek 56233. 12.12 1952. Łukasz Zembaczyński. Usprawnienie z blachy ocynkowanej zamiast rur do odprowadzania mlecz­ sposobu usuwania popiołu i szlaki z pieca piekarniczego. ka spod sit rafinujących. 56234, 56235. 12.12 1952. Katarzyna Dudzińska i Halina 55187. 1.12 1952. Edward Siwiński. Zastosow anie sprę­ Jodłowska. Zastąpienie szczotek ryżowych i włosianych przy żyni metalowych przy sitach wstępnych, zamiast z listew je­ myciu form biszkoptowych wełną drzewną. sionowych. 56236. 12.12 1952. Adam Kulesza. Zastosowanie w pro­ 55190. 1.12 1952. Tadeusz Siódmiak. Zastosowanie rusztu dukcji nowego asortymentu wyrobów. przy kole podnośnym w celu usprawnienia pracy płuczki. 56237. 12.12 1952. Paweł Gocman. Dorobienie wymien­ 55191. 1.12 1952. Edward Siwiński. Zaprojektowanie sko­ nych noży zaciskowych do aparatu do obciągania skrzyń bed­ śnego osadzenia mieszadeł w maszynach krochmalniczych. narką. 55192. 1.12 1952. W ładysław Tonak. Uzależnienie pracy 56238. 12.12 1952. Agnieszka Kustoś. Usprawnienie pra­ ślimaków podających ziemniaki na tarki od działania tarek. cy przez zmianę miejsca roboczego i zlikwidowanie zbędnego 55193. 1.12 1952. W ładysław Tonak. Zastosowanie ukła­ transportu. du uzależniającego wzajemnie pracę tarek I i II i jednoczes­ 56299. 13.12 1952. Franciszek Gil. Zastosowanie do pom­ ne włączanie ich lub wyłączanie. powania gorącego syropu pompy wirnikowej zamiast pompy ręcznej. 55794, 55795. 10.12 1952. Jan Grochowski i Antoni Swier- 56342, 56343. 13.12 1952. Bolesław Chabros i Mieczysław czyński. Ulepszenie organizacji pracy przez przeniesienie mie­ Krzyśpiak. Zastosowanie pod kufy podkładów betonowych za­ szarki oraz młynka tarczowego i sita bębnowego na II piętro. miast drewnianych. 55796. 10.12 1952. M arian Ziółkowski. Zmiana organiza­ 56443. 16.12 1952. Stanisław Krzywański. Zaprojektowa­ cji pracy w dziale produkcji miodu. nie umieszczenia wyparki próżniowej do gotowania marme- 55797, 55798. 10.12 1952. Zdzisław Proksa i Tadeusz Ciec- lady w pomieszczeniu przy karmelami. kiewicz. Zainstalowanie pieca-kuchennego do gotowania gla­ 56488, 56489. 17.12 1952. Józef Nowak i Feliks Szalek. zury. Zaprojektowanie szczotki ręcznej z natryskiem do mycia be­ 55799. 10.12 1952. M aria Aranowska. Skonstruowanie konów. urządzenia do usuwania pozostałości ciasta z form. 56510. 18.12 1952. Kazimierz Brodowski. Zastosowanie 55800. 10.12 1952. Karol Cieślewicz. Zastosowanie „po­ noża do kłucia zwierząt w czasie uboju na wisząco z jedno­ trójnych“ grzejników do suszarek „Igetro“. czesnym odprowadzeniem krwi. 55801. 10.12 1952. Konstanty Dąbrowski. Zwiększenie 56543, 56544. 19.12 1952. Michał Pawlikow i Jerzy Po- rozpiętości skrzydeł wentylatora do przenoszenia surowego doski. Opracowanie receptury konserwy z dorsza pod nazwą makaronu. „potrawka z ryb morskich" . 55875. 10.12 1952. Józef Dudek. Zastosowanie pneuma­ 56648. 20.12 1952. Karol Ertel. Skrócenie czasu odtajania tycznego transportu wypalonego słodu z palarni do wyłado- chłodni przed dezynfekcją przez zastosowanie grzejników wywacza w warzelni. i wprowadzenie powietrza zewnętrznego. 55954. 11.12 1952. Anna Gładkowska. Zmiana sposobu 56649. 20.12 1952. Irena Nowaczyk. Zastosowanie stołu oklejania etykietkami epruwetek do aromatów. z dziurkowaną powierzchnią do zawijania cukierków w celu 55955. 11.12 1952. Henryk Brzeski. Zastosowanie opa­ zbierania okruchów cukierków w szufladzie. kowania zastępczego przy drobnicowych wysyłkach towarów 56650. 56651. 20.12 1952. Czesław Zewal i Seweryn Wiś­ gotowych. niewski. Przedłużenie czasu pracy łożysk dwóch maszyn do 55956. 11.12 1952. Bogusław Stefaniak. Zaprojektowanie zawijania cukierków. zbiornika z blachy kwasoodpornej i połączenie go z przewo­ 56702. 20.12 1952. W ładysław Prugar. Zastosowanie su- dem do przepływu soku. waka do staczania piwa do piwnic. 55957. 11.12 1952. Adam W ęgrzyn. Zastosowanie przy­ 56705. 20.12 1952. W iesław Urbanek. Zastąpienie; tulei rządu do zamykania opakowania, zmniejszającego ilość od­ brązowych przy maszynach formujących „Rostoplast“ łożyska­ padów. mi tocznymi. 55959, 55960. J 1.12 1952. Eugeniusz Rogoziński i Józef 56706. 20.12 1952. Stanisław Baran. Zastosowanie płot: Urban. Zastosowanie długich śrub drewnianych przy remon­na na przenośnikach przy agregatach. cie suszarek do makaronu. 56707. 56708. 20.12 1952. Stanisław Szala i .M arian Brą- 55965.11.12 -1952. Stanisław Szafran. Wykonanie. przy­ giel. Skrócenie drogi transportu skrzyń. rządu do nawilżania pasków nagumowanych, służących do 56709.1 20.12 1952. Czesław Boszko. Zastosowanie wóz­ oklejania kartonów. ków do przewożenia karmelków. 232 WIADOMOŚCI URZĘDU PATENTOWEGO Nr 2/1953

56743. 20.12 1952. Edward Stanowski. Przerobienie fore­ 57362. 2.1 1953. Stanisław Gubowski. Zamontowanie do­ mek o czterech różnych kształtach na foremki jednego datkowego palnika gazowego w wędzarni. kształtu. 57363. 2.1 1953. Tadeusz Smalec. Zastąpienie czterokoło­ 56744—56746. 20.12 1952. Józef Golec, Edward Stanow ­ wych wózków do -przewożenia balotów bekonowych wózkiem ski i Bruno Pretor. Skonstruowanie urządzenia ruchomego do poruszającym się po torze ślizgowym. przepompowywania syropu. 57364. 2.1 1953. Wincenty Witoński. Zainstalowanie kotła 56747. 20.12 1952. M arian Bandurski. Racjonalne wyko­ parowego do gotowania kawy. rzystanie pary do produkcji w Fabryce. 57365. 2.1 1953. Hieronim W asielewski. Zmiana sposobu 56748. 20.12 1952. Stefan Plaskota. Zastosowanie sklejki załadowywania i wyładowywania towaru w zamrażalni. zamiast azbestu do przykrywania ciepłych stołów karmelar- 57366. 2.1 1953. Klemens Dymarkowski. Zastosowanie skich. inhalatora do suszenia szynek. 56749. 20.12 1952. Maria Falkowska. Zmiana systemu 57367. 57368. 2.1 1953. Władysław Snopek i Bolesław chłodzenia karmelków na przenośnikach. Stanik. Przebicie przejścia do przepędzania świń bezpośred­ 56750. 56751. 20.12 1952. Roman Kielian i M arcin Bar- nio z poczekalni do hali ubojowej. dega. Zmiana sposobu eksploatacji młyna cukrowego. 57369. 2.1 1953. Stanisław Siudziński. Zastosowanie wóz­ 56752, 56753. 20.12 '1952. Zygmunt Chełstowski i Stefan ka do przewożenia puszek. Krakowski. Zainstalowanie kotła do rozpuszczania okruchów. 57370, 57371. 2.1 1953. Eryk Nadol i Szczepan Duda. 56754, 56755. 20.12 1952. Władysław Chalecki i Stefan Projekt zabezpieczenia torów kolejki wiszącej przed wypada­ Kozarski. Zmiana konstrukcji krajarki ręcznej do wycinania niem wózków z szyn. herbatników. 57372, 57373. 2.1 1953. Stanisław Jasiczak i Jan Hojan. 56795. 20.12 1952. Józef Czech. Zastąpienie stempli gip­ Zaprojektowanie przenośnika ramowego dla cieląt i kosza sowych do wykonywania form w sproszkowanym cukrze do na łby. wyrobu czekoladek stemplami bukowymi. 57374. 2.1 1953. Klemens Zaborski. Zaprojektowanie stołu 56825. 20.12 1952. Stefan Jasiński. Skonstruowanie m a­ do czyszczenia puszek na konserwy. szyny do cięcia pasków skórzanych. 57375. 2.1 1953. Stanisław D om agała. Zastosowanie 56843. 20.12 1952. Michał Varga. Wykonanie urządzenia kleszczy do wyjmowania szynek po gotowaniu. do mechanicznego mierzenia krwi. 57376. 2.1 1953. Andrzej Fecko. Przedłużenie rury ocyn­ 56858—56861. 20.12 1952. Jan Stachowiak, Stanisław kowanej na dnie basenu o 10 cm w celu zapobieżenia two­ Kasperski, Władysław Brzyski i Franciszek Zygmański. Ulep­ rzeniu się piany w basenach z solanką. szenie sposobu doprowadzenia mleczka do konwertora. 57381. 2.1 1953. Antoni Kwiatkowski. Przeniesienie hali 56862. 20.12 1952. Jan Stasiński. Obicie wałków suszar- uboju bydła do byłej sanitarki. nianych płótnem odpadkowym zamiast ponownego przetocze­ 57382. 2.1 1953. Jan Możyk. Zastosowanie dwudrogowe- nia drewnianych wałków. go lejka do napełniarki. 56870. 20.12 1952. Karol Ochał. Wykonanie uchwytu do 57383. 2.1 1953. Jan Kruczała. Zaprojektowanie rynny do szczotki. chwytania krwi. 56885, 56886. 20.12 1952. M aksymilian M ielcarek 1 Jan 57384. 57385. 2.1 1953. Feliks N apierała i Edmund G ar­ Forysiak. Zlikwidowanie zwisu rusztów ruchomych w pale­ stka. Zaprojektowanie urządzenia, umożliwiającego uchwyce­ nisku kotłowym. nie większej ilości krwi przy uboju. 56890. 20.12 1952. Stanisław Jankowski. Przedłużenie 57389. 2.1 1953. Aleksander Winicki. Zastosowanie stołów urządzenia przenośnikowo-chłodniczego przy produkcji lan- żelaznych z grubą płytą szklaną do ściągania tłuszczu ze skór dryn. świńskich. 56891, 56892. 20.12 1952. Paw eł Łukowski i Leonard Sar- 57410. 2.1 1953. Edward Nowak. Zastosowanie dodatko­ cewicz. Zainstalowanie w komorze fermentacyjnej dwóch rur wego chłodzenia maszyny do wyrobu świec. doprowadzonych z pieca centralnego ogrzewania w celu zwil­ 57453. 2.1. 1953. Kazimierz Cizio. Zbudowanie szynowej żania sucharów. kolejki napowietrznej, przeznaczonej do transportu mięsa. 57180. 24.12 1952. Wacław Budziński. Gotowanie cuk­ 57454. 2.1 1953. Feliks Jasiński. Zm iana uiożyskowania rzyc I rzutu z zasypką grubokrystaliczną przy małym prze­ zamykarki do puszek okrągłych typu „Lubeck 110“. syceniu. 57501. 2.1 1953. G erard Sładkowski. Zmiana wykonania 57319. 31.12 1952. Jan Kowal. Zastosowanie węża gumo­ osłony azbestowej termometru w piecach piekarskich. wego do przeprowadzania solanki z magazynu do basenów 57515. 2.1 1953. Stanisław Bujanowski. Powiększenie po­ przy wykorzystaniu różnicy poziomów. wierzchni użytkowej klepiska o 40 m2. 57320. 31.12 1952. Jan Meder. Zastosowanie podłogi 57516. 2.1 1953. Jerzy Ostarek. Zastosowanie przenośni­ i ścianek w ubojni świń w celu zapobieżenia powstawaniu ka ślimakowego do przeładunku jęczmienia z wagonów na podskórnych skrzepów. przyczepy samochodowe oraz ulepszenie dalszego transportu 57321. 31.12 1952. Bolesław Nowogrodzki. Zastosowanie jęczmienia przez skierowanie go wprost do aspiratora. lejka przy wyrobie salcesonów. 57517. 2.1 1953. Ernest Kitel. Przem ieszczenie trzech 57322. 31.12 1952. Eugeniusz Fudalej. Zastosowanie kur­ pomp tłokowych wraz z silnikami elektrycznymi, służących do ka spustowego o przekroju 1,2' w maszynie hydraulicznej do odprowadzania wody z klepisk, z wózków na wysięgniki w wyrobu kiełbas. murze. 57323. 31.12 1952. Bolesław Zasadzki. Przerobienie wóz­ 57518. 2.1 1953. Tomasz Podchalicz. Wybudowanie rów­ ków transportowo-wieszakowych. ni pochyłej z klepiska do windy wcelu ułatwienia transportu 57324. 31.12 1952. Józef Berezecki. Zastosowanie kołnie­ słodu zielonego. rza przy napelniarce wędliniarskiej. 57519. 2.1 1953. Stefan M uszalski. Zastosowanie rampy 57325. 31.12 1952. Jan Andrachiewicz. Zastosowanie no­ wgłębnej do ładowania piwa beczkowego na wozy konne i sa­ siłek do noszenia skrzynek z konserwami. mochody. 57338. 31.12 1952. Roman Małek. Wykonanie pędzelków 57520, 57521. 2.1 1953. Andrzej Stępień i Zygmunt Mil­ do lutowania puszek szynkowych z odpadków blachy i odpad­ czarek. Zastosowanie sokownicy do napełniania butelek do ków włosia. wód gazowych słodzonych syropem cukrowym. 57354. 31.12 1952. Mieczysław Jazgar. Zaprojektowanie 57522—57525. 2.1N953. Adolf Heiman, Władysław Fiał­ ramy żelaznej z hakami do parzenia nóg wolowych w base­ kowski, Jan Lewandowski i Jan Marczyński. Wykonanie do­ nie z gorącą wodą. datkowych otworów w górnej siatce suszarni do narzutu sło­ 57356. 2.1 1953. Feliks Miosga. Wykonanie wózka tran­ du na siatkę dolną. sportowego do przewożenia towaru gotowanego i surowego. 57669. 3.1 1953. Józef Sieradzki. Zastosowanie kosza do 57357. 2.1 1953. Feliks Miosga. Zaprojektowanie samo­ tłuszczu technicznego. czynnego podnoszenia świń z wózków po skórowaniu. 57670. 3.1 1953. M arian Machnica. Przedłużenie stopnia 57358. 2.1 1953. W iktor Anczok. Zainstalowanie zbiorni­ do wyłapywania krwi i nadanie mu korzystnej spadzistości. ka na wodę czystą, odprowadzaną dotychczas ze skraplacza 57674, 57675. 3.1 1953. Jan Kołodziejczyk i Kazimierz do kanałów. Rutkowski. Zastosowanie zbiornika na mięso, przymocowa­ 57359. 2.1 1953. Stanisław Janusz. Wykonanie stołu pół­ nego do nadziewarki. okrągłego, obitego blachą cynkową, z podstawką na skrawki 57810. 8.1 1953. Antoni Kwiatkowski. Zaprojektowanie do szarfowania skór świńskich. wózka do chłodzenia sadełek. 57360. 2.1 1953. Kazimierz Rymkowski. Zastosowanie 57811. 8.1 1953. Antoni Kwiatkowski. Skonstruowanie przeciwwagi na ramieniu dźwigni przy parzelniku. wózka do odwieszania sadełek według klas ubitych świń. 57361. 2.1 1953. Alojzy Potempa. Wykonanie urządzenia 57812. 57813. 8.1 1953. Edward Pilarek i Karol Giałbas. do uchwycenia tłuszczu odpadkowego w szlamiarni. Zastosowanie mankietów ochronnych dla skórowaczy świń. Nt 2/1953 WIADOMOŚCI URZĘDU PATENTOWEGO 233

57814. 8.1 1953. Stanisław Janusz. Skonstruowanie przy­ 53137. 31.10 1952. Antoni Kempa. Ulepszenie sposobu rządu do zbijania kopyt wolowych i cielęcych. montażu okien o dużej rozpiętości. 57853. 9.1 1953. Klemens Dymarkowski. Zmiana sposobu 53138. 31.10 1952. Józef Szolc. Zmiana sposobu uszczel- dodawania żelatyny do puszek konserw „Pork-Lein“ 6 lbs. niania wietrzników do okien pionowych i świetlikowych typu 57854. 9.1 1953. Józef Weber. Zmiana sposobu przecina­ „Wema“. nia głów wieprzowych. 53139. 31.10 1952. Robert Tomecki. Zastosowanie specjal- 57872. 9.1 1953. Stanisław Pietraszewski. Ułatwienie ob­ jjego uchwytu do mocowania wytłoczników do wycinania ot- sługi i kontroli studni, zaopatrującej w wodę dekstryniarnię.f worów. 57939. 9.1 1953. Bronisław Goryl. Zastosowanie ruchome­ 53314, 53315. 6.11 1952. Mieczysław Kukuła i Jan Bron- go parkanu do przepędu cieląt. del. Wybudowanie studni w rzece do zasilania parowozu 57953. 9.1 1953. Franciszek Remecki. Zainstalowanie wen­ wodą. tylatora odgórnego w pomieszczeniu oddziału obróbki ter­ 53366. 6.11 1952. Edward Zajkowski. Sposób remontu micznej wędlin. fundamentów pod pompy w budynku kąpieli kwaśnej. 57954. 9.1 1953. Zygfryd Sowa. Zastosowanie suwnicy do 53367. 6.11 1952. Edward Zajkowski. Wykonanie izolacji puszek konserwowych. słupów żelbetowych. 57955. 9.1 1953. Mieczysław Tomaszewski. Przedłużenie 53383, 53384. 6.11 1952. Henryk Wujczak i Józef Francke. odoliwiacza na zewnątrz maszynowni. Zastosowanie wózka do transportu rur zbrojeniowych i ka­ 57956. 9.1 1953. Stanisław Włosiński. Wybudowanie b a ­ nalizacyjnych. senu do solanki. 57957. 9.1 1953. Alojzy Imiolczyk. Wykrwawianie świń na 53509. 8.11 1952. Emil Smolarek. Usprawnienie sposobu wisząco. cięcia i fasonowania profilów okiennych. 57958. 9.1 1953. Stanisław Knap. Wykonanie iglicy z dru­ 53510. 8.11 1952. Wilhelm Dura. Usprawnienie sposobu tu stalowego, z jednej strony lekko wygiętego i zaostrzone­ wykonywania uszek do wietrzników przez zastosowanie do ich wyrobu płaskownika. go, z otworem podłużnym, w celu szybszego zawlekania sznurkiem. 53590—53592. 10.11 1952. Henryk Bukowski, Konstanty 57961. 9.1 1953. Inż. Adam Skrzypiec. Zastosowanie for­ Szokalski i Piotr Osip. Opracowanie metody oszczędnego my do wtłaczania denek do puszek okrągłych. stemplowania otworów okiennych i drzwiowych. 57962. 9.1 1953. Franciszek Kaniowski. Wprowadzenie do 53597, 53598. 10.11 1952. Mieczysław Karykowski i An­ kotła rurki z parą wodną w celu rozpuszczania cienkiej war­ toni Stankiewicz. Przeróbka mało używanych śrub 53N8 na stwy smalcu, znajdującego się na ściankach kotła. śruby 53N8-12. 57963. 9.1 1953. M arian Świdczak. Zastosowanie stałych 53634, 53635. 10.11 1952. Wilhelm Prchała i Janusz Cho- haków do zawieszania podrobów. maniec. Wyszukanie w złomie starej blachy falistej i wy­ 57966. 9.1 1953. Abraham Gruber. Zastosowanie mecha­ korzystanie do pokrycia budynku po odpowiednim przysto­ nicznego opróżniania kotłów parzelniczych. sowaniu. 57967. 9.1 1953. Michał Wolak. Zastosowanie inżektora 53935. 12.11 1952. Wincenty Lewicki. Wykonanie spe­ wodnego do wyciągania wód ściekowych w bekoniarni. cjalnej podstawy do wierteł i gwintowników. 57968. 9.1 1953. Józef Biały. Zastosowanie maszynki do 53951. 12.11 1952. Franciszek Kosiński. Skonstruowanie kruszek cielęcych. pomostu przenośnego do układania gazociągu pod konstruk­ 57978. 12.1 1953. Helmut Pieta. Zaprojektowanie wózka cją mostową oraz do badania gazociągu na szczelność. do przewożenia ryb. 53953. 12.11 1952. Antoni Dumański. Zastosowanie kor­ 57985. 12.1 1953. Stanisław Żyła. Zastosowanie uchwytu ka stalowego do zabezpieczenia gazociągu przed zanieczysz­ czeniem podczas układania gazociągu. do podciągania ramiączka z zawieszoną świnią. 57986. 12.1 1953. Stanisław Żyła, Zastosowanie przyrzą­ 54041. 15.11 1952. Bronisław Litwin. Zastosowanie mecha­ du z łapaczem krwi do uboju cieląt na wisząco. nicznego podawania mączki przy otaczarce „Warren“. 57987. 12.1 1953. Jan Sowiński. Zastosowanie łapacza 54320. 17.11 1952. Stefan M atyjas. Zastosowanie podbi­ krwi technicznej z klatki piersiowej trzody chlewnej. jania betonu pod elementy płaskie. 57988. 12.1 1953. Emanuel Kożuch. Zastosowanie pochyl­ 54321. 17.11 1952. Józef Petyński. Wykonanie - ścianki ni przy transporcie gotowych wyrobów masarskich do base­ działowej z odpadków drewna. nu chłodniczego. 54430—54432. 20.11 1952. R. Kossakowski, Adolf Rie- bandt i Stanisław Hildt. Skonstruowanie przewoźnej kuźni 57989. 12.1 1953. Klemens Dymarkowski. Zmiana sposobu polowej. opakowania szynek eksportowych. 57990. 12.1 1953. Stanisław Kaiser. Doprowadzenie insta­ 54441. 20.11 1952. Ryszard Sobolewski. Ulepszenie bicia lacji wodociągowej do przetwórni mięsnej. pali przez zastosowanie windy nowego typu. 57991. 12.1 1953. Franciszek Bożek. Wybudowanie insta­ 54442. 20.11 1952. Józef Kurzeja. Opracowanie projektu lacji do wyłapywania tłuszczu poza obrębem hal produkcyj­ umocnienia silnika spychacza HD-10. nych. 54542. 20.11 1952. Roman Gawlik. Zastosowanie odcin­ 57993. 12.1 1953. Stanisław Szymański. Zastosowanie ry ­ kowej metody pomiaru długości boków poligonowych. nienki do uchwycenia całości krwi przy uboju cieląt. 54551. 20.11 1952. Józef Zeniewski. Uproszczenie demon­ 57996. 12.1 1953. Franciszek Remecki. Wybudowanie spe­ tażu ciężkich i wysokich kominów stalowych. cjalnych wózków do transportu wewnętrznego. 54552. 20.11 1952. Bohdan Błaszczyński. Zaprojektowa­ 57997. 12.1 1953. Bronisław Duzowski. Zastosowanie nie ramy prowadniczej do wbijania szpuntów szczelnej ścian­ urządzenia mechanicznego do płukania łopatek bekonowych ki żelbetowej. po wyjęciu z basenu. 54589. 20.11 1952. Franciszek Jaworski. Zastąpienie zu­ 57998. 12.1 1953. Stanisław Jędrocha. Wykonanie sześciu żytych obrzeży kół lokomotywki przyspawanymi pierścienia-~ wózków do transportu wewnętrznego. mi, przeznaczonymi na złom. 57999. 12. 1 1953. Franciszek Remecki. Wybudowanie spe­ 54655. 20.11 1952. Edward Jurek. Uproszczenie produkcji cjalnej platformy zawieszonej na rolkach do transportu po­ okien żelaznych. łówek. 54656. 20.11 1952. Franciszek Barłóg. Zaprojektowanie 58000. 12.1 1953. Jan Kowalczyk. Przebudowa kotła do leja do betonu i wciągnika do podnoszenia kamieni. parzenia wędlin i wyrobów podrobowych. 54715. 21.11 1952. Józef Kopeć. Zastosowanie przy fil­ trach studziennych nadfiltrowej rury kielichowej, wyłożonej na brzegach gumą, przytwierdzoną nitami, i zaopatrzonej SERIA 11: INŻYNIERIA, BUDOWNICTWO w zamek. ARCHITEKTURA 54753. 21.11 1952. M arian Kasalewicz. Zastosowanie kar­ bidu do usuwania zacieków przy robotach malarskich. 53090. 31.10 1952. Teodor MuchowskL Przekonstruowa­ 54838—54841. 22.11 1952. Stefan Dąbrowski, inż. Tadeusz nie rozpryskiwacza do napryskiwania dysz w baterii kokso­ Błoński, Józef Formol i Kazimierz Wróblewski. Zastosowanie wniczej systemu ,.Otto“. urządzenia do odsiewania żwiru. 53101, 53102. 3J.10 1952. Wilhelm Nowak i Roman Cze­ 54849. 22.11 1952. Zygmunt Gallas. Użycie faszyny do ka. Ulepszenie transportu cegły szamotowej z wagonów do urządzenia zejścia z wysokiego brzegu do miejsca wykony­ wyciągu szybowego. wania robót wodnych w korycie rzeki. 53134, 53135. 31.10 1952. Paw eł Krajczyk i Alojzy Kraj- 54968. 26.11 1952. M arian Szustakiewicz. Wykonanie czyk. Zastosowanie ulepszeń przy wykonaniu wywietrzników przyrządu do mocowania na kłach tokarki przedmiotów ob­ systemu „Wema“. rabianych. 53136. 31.10 1952. Alojzy Krajczyk. Zmiana sposobu wy­ 54969. 26.11 1952. W ładysław Różycki. Zastosowanie konywania latarek oświetleniowych z napisami. podstawki rozdzielczej do równomiernego ułożenia i usztyw­ Wiad. Urz. Pat. — 5 234 WIADOMOŚCI URZĘDU PATENTOWEGO Nr 2/1953

nienia prętów nośnych dźwigarów żelbetowych mostowych przenośnego do prób instalacji centralnego ogrzewania wod­ podczas ich zbrojenia. nego. 54970. 26.11 1952. Józef Konieczny. Ułatwienie pracy 56882. 20.12 1952. Tadeusz Postaw a. Wykonanie wiertła tluczkarki przez zastosowanie podnośników. do nawiercania otworów w murach. 54986. 26.11 1952. Bernard Drabik. Zastosowanie rury 56937. 22.12 1952. Inż. Kazimierz Kowalewski. Wykona­ spustowej do doprowadzania rzadkiej zaprawy murarskiej na nie nomogramu tachymetrycznego „Z“. stanowiska robocze murarza przy wlotach komór i kanałów. 56961. 22.12 1952. Wilhelm Prchała. Zaprojektowanie 54991. 26.11 1952. Inż. Henryk Chyła. Zaprojektowanie przeróbki dachu w stalowni. produkcji cegły z wyrzucanego na hałdy odpadu wapna 56998—57000. 22.12 1952. Jan Joachimiak, Józef Skała i trocin. i inż. Kazimierz Zięcina. Wykonanie ciągarki do przesuwa­ 55019. 26.11 1952. Józef Kowalczyk. Skonstruow anie nia ciężkich przedmiotów na terenie zakładu. przyrządu do przenoszenia podwozia przenośnika. 57005. 22.12 1952. Jan Tymoszczuk. Przyspaw anie fartu­ 55034. 26.11 1952. M aksymilian Kurpas. Zm iana sposobu chów bliszanych do wózków wywrotek. przeprowadzania rurociągu o średnicy 50 mm. 57149. 23.12 1952. Henryk W idera. Skonstruowanie przy­ 55037, 55038. 26.11 1952. Eugeniusz Rok i Jan Głąb. rządu do naprężania łańcucha Galla betoniarki „Zafama“. Skonstruowanie przyrządu do obcinania rur do wykonywa­ 57270. 31.12 1952. Roman Śmietana. Wykonanie urządze­ nia rusztowań rurowych. nia do stawiania słupów przy kurzawce. 55072, 55073. 26.11 1952. Eugeniusz Rok i Jan Głąb. 57733. 7.1 1953. Maksymilian Lasota. Zabezpieczenie Skonstruowanie przyrządu do odwijania, nawijania i mie­przed zniszczeniem lin wyciągowych przy windach. rzenia pił taśmowych. 57927. 9.1 1953. Hubert Kaszuba. Przekonstruowanie m a­ 55074. 26.11 1952. Rudolf Urbaś. Zastosowanie na budo­ trycy do wycinania otworów podłużnych. wie specjalnej przyczepy dwukołowej do motocykla do prze­ 57975. 10.1 1953. Henryk Hofman. Zastosowanie przy wożenia mniejszych urządzeń i narzędzi. elektrycznej instalacji przeciwpożarowej w magazynach czu­ 55075. 26.11 1952. Czesław Lichwa. W ykonanie sposo­ jek sufitowych zamiast przenośnych pakowych. bem gospodarczym wierteł do betonu. 55268. 1.12 1952. Kazimierz Ewertowski. Skonstruowanie SERIA 12: TRANSPORT I KOMUNIKACJA przyrządu do wykonywania trapów sztormowych. 53200, 53201. 3.11 1952. Jerzy M ałysz i Rudolf Małysz. 55430. 2.12 1952. Józef Repucha. Zastosowanie koparki wielokublowej do kopania rowów szerokoprzestrzennych. Zastosowanie wózka-platformy do przewożenia ciężkich agre­ 55440. 4.12 1952. Bolesław Pławski. Zaprojektowanie gatów na terenie zakładu. przyrządu do wyciągania gwoździ z desek. 53326. 6.11 1952. Józef Kosturek. Zastosowanie sam o­ czynnego zamknięcia do rogatki mechanicznie zwodzonej. 56079. 11.12 1952. Kazimierz Dywicki. Ułożenie z od­ 53414. 6.11 1952. Jan Piechocki. Nowy sposób sm arow a­ padów desek toru dojazdowego do taczek na budowie. nia cylindrów silnika typu „Vollund“. 56081. 11.12 1952. Czesław Kasprowicz. W ykonanie grze­ 53678. 11.11 1952. Józef Gajewski. W ykonanie przewoź­ chotki do ściągaczy kotłów centralnego ogrzewania przy ich montażu. nego rozrusznika do silników samochodu „Praga". 53679. 11.11 1952. Józef Parym ont. Skonstruowanie 56096. 11.12 1952. Józef Olejniczak. Zastosowanie fre­ zarki do obróbki ptyt bakelitowych. zbiornika pomocniczego z lejem, umieszczonego na wózku do 56097. 11.12 1952. M arian Szustakiewicz. Zastosowanie tankowania autobusu „Chausson“. 53680. 11.11 1952. Jan M aroszek. Skonstruow anie przed­ przyrządu do wytaczania otworów ł planowania płaszczyzn niego zaczepu holowniczego do samochodu „Chausson“. w przedmiotach nie dających się zamocować na tarczy za- bierakowej. 53746—53748. 11.11 1952. Aleksander Zienkow, Edmund Majewski i Edmund Sieradzki. Wmontowanie tylnego resoru 56102. 12.12 1952. W incenty Zajączkowski. Zastosowanie samochodu „Skoda“ typu 1101. do opróżniania bębnów z asfaltem urządzenia do podgrze­ 53764. 11.11 1952. Stanisław Grudzień. Zmodernizowanie wania za pomocą niskoprężnego ogrzewania wodnego. zamka do tylnych drzwi samochodu „Renault“. 56105. 12.12 1952. Bronisław Litwin. Zaprojektowanie 53765, 53766. 11.11 1952. Jan Kluza i Adam Bednarski. przy otaczarce „Warren“ stałego umocowania zapasowego Wzmocnienie zawieszenia tylnego mostu w samochodzie „Sko­ zbiornika na masę asfaltową oraz instalacji do podgrzewa­ da". nia zasuwy parą, zapobiegającej zastygnięciu masy w zbior­ 53777. 11.11 1952. W ładysław Kozłowski. Zastosowanie niku. przyrządu do docierania gniazd główki podbijaka. 56198. 12.12 1952. Bogusław Habera. Wykonanie przy­ 53778.53779. 11.11 1952. Władysław Kozłowski i Ryszard rządu do zakładania skarp. Kalinowski. Zmechanizowanie smarowania łożyska głowic po 56305. 13.12 1952. Bogusław Ceregrzyn. Zabezpieczenie zastosowaniu bezużytecznego silnika i pompki. linek kafara przed przetarciem przez założenie rolek na 53780. 11.11 1952. Józef Grzyb. Uspraw nienie tłoczenia sworzniach. pompy malej rurociągu odprowadzającego wodę na statku. 56431, 56432. 16.12 1952. Kazimierz Maćkowiak I Szcze­ 53782. 11.11 1952. Jan Karalus. Zastosowanie tulejek pan Pierzchlewicz. Zastosowanie zbiorni-ka ciśnieniowego do w wziernikach silnika głównego na statku w celu zapobie­ spłukiwania muszli klozetowych. żenia ich zanieczyszczeniu. 56513. 18.12 1952. Paw eł Maks. Zastosowanie przyrządu 53783. 11.11 1952. Ryszard Kalinowski. Zwiększenie wy­ do przenoszenia wanien. dajności pompy chłodzenia silników głównych na statku. 56521. 18.12 1952. M gr Stanisław Bąk. Zastosowanie 53859. 12.11 1952. Józef Lawicki. Zastosowanie wózka oprawy izolującej do płytki interferencyjnej. z kołowrotem do przetaczania wagonów kolejowych. 56540. 19.12 1952. Antoni Kania. Wycięcie otworu w fun- 53866. 12.11 1952. Michał Vios. Zastosowanie przyrządu damencie do ustawienia podlogówki. do docierania zaworów paliwowych. 56541. 19.12 1952. Franciszek Gondek. Zastosowanie 53867. 12.11 1952. Antoni Musialik. Renowacja głowic czerpaka z rączką do wypróżniania aparatu spawalniczego silników przez wytaczanie otworów I wkręcanie nowych z wapna karbidowego. gniazd. 56542. 19.12 1952. S tanisław Perzyński. W yrem ontowa­ 53907. 12.11 1952. Stefan Morawiec. Zastosowanie przy­ nie betoniarki o napędzie elektrycznym i pojemności bębna rządu do rozmontowywania wtryskiwaczy samochodu „Fiat 150 1. 666“. 56560. 19.12 1952. Rudolf Radacz. Zmodernizowanie piły 53908. 12.11 1952. Stanisław Roszkiewicz. Skonstruow a­ ciesielskiej. nie przyrządu do holowania autobusu „Chausson“. 56561. 19.12 1952. Jan Odya. Skonstruowanie urządzenia 53909. 12.11 1952. Adam Łuc. N apraw a obudowy tylnego do wyciągania gwoździ. mostu samochodu „Fiat 666“. 56578. 19.12 1952. Franciszek Gondek. N apraw a tokarki 53910. 12.11 1952. Adam Luc. Zastosowanie racjonalnego przeznaczonej na zlom. sposobu lutowania tłoczków pompy wtryskowej samochodu 56579. 56580. 19.12 1952. W acław Urbański i Stanisław „P rag a“. Ciułek. Ułożenie torów kolejki wąskotorowej do transportu 53966. 15.11 1952. Feliks Rupiński. Zastosowanie przy­ materiałów budowlanych z dworca do magazynu. rządu do zakładania sprężyn do szczęk hamulcowych. 56796. 20.12 1952. Wilhelm Prchała. Zastosowanie pyłu, 54157. 15.11 1952. Norbert Tatera. Zastosowanie regula­ osiadającego na dachu, jako składnika masy do wypełniania tora zaworu zwrotnego pompy olejowej silnika „Praga RND“. dachów, krytych blachą falistą. 54408. 17.11 1952. Stefan Raczafnik. Zastosowanie do­ 56880. 20.12 1952. Marian Fuss. Wykonanie klucza i sto­ datkowego kółka, naprężającego pasek wentylatora w samo­ łu do skręcania i rozkręcania grzejników centralnego ogrze­ chodach. wania. 54423. 19.11 1952. Michał Kiszko. Zmiana konstrukcji 56881. 20.12 1952. Władysław Drożdż. Wykonanie kotła klucza do wtryskiwaczy samochodu „Praga“. Nr 2/1953 WIADOMOŚCI URZĘDU PATENTOWEGO 235

54471—54474. 20.11 1952. Józef Wewerko, Jan Gilanow- 56433, 56434. 16.12 1952. Jan Gołębiowski i Stanisław ski, Józef Danisiewicz i Henryk Zielkowski. Zastosowanie Leszczyński. Wykonanie urządzenia do zarzucania kotwicy. trójkołowych wózków do transportu wewnętrznego półfabry­ 56435, 56436. 16.12 1952. Jan Korsak i Józef Pyra. Za­ katów zamiast transportu ręcznego lub za pomocą skrzynek. projektowanie i wykonanie przyrządu do wywracania i sta­ 54576. 20.11 1952. Władysław Gawor. Zastosowanie urzą­ wiania beczek. dzenia mechanicznego z jedną dźwignią zwrotnicową do ry­ 56437, 56438. 16.12 1952. Józef Pyra i Jan Korsak. Za­ glowania zwrotnicy w położeniu na projektowanie wykonywania odbijaczy z lin zużytych w 90 54659. 20.11 1952. Edward Dutka. Zaprojektowanie ścią­ procentach. gacza półosi samochodu „Renault 2060“. 56482. 17.12 1952. Kazimierz Wasiak. Zmechanizowanie 54660. 20.11 1952. Stefan Zawistowski. Zaprojektowanie ~załadunku drewna, dłużycowego na przyczepy przy użyciu przyrządu do wyciskania sworzni tłokowych. ciągnika. 54681. 21.11 1952. W ładysław Gawor. Ulepszenie grze­ 56772, 56773. 20.12 1952. Konstanty M azur i Tomasz chotki używanej do pracy na linii przy montażu zamków nr Strzelecki. Gięcie blach zrębnicy dźwigarką ręczną. 409. 56811. 20.12 1952. Sylwester Budnik. W ykonanie przy­ 54682. 21.11 1952. Antoni Wojciechowski. Zabezpieczenie rządu do wyrobu śrubowych sprężyn stożkowych do nasta­ zasłony zapory przejazdowej przed przypadkowym otwie­ wiaczy klocków hamulcowych parowozów i tendrów serii raniem. Pm-2 i 3, Ty-2, Ty-4, Pt-1. 54696—54698. 21.11 1952. Władysław Grzesiak, Bolegław 56920—56924. 22.12 1952. Jerzy Nagórski, Antoni Moń­ Grzesiak i Edward Woźniak. Wybudowanieram p y z pochyl­ ka, Witold Poinc, Franciszek Stefanowski i Augustyn Dom-- nią do załadunku towarów. nik. Zastosowanie platformy do dekompresji nurków w celu 54778—54781. 21.11 1952. Edmund Szw agrzag, Jerzy zwiększenia bezpieczeństwa nurków. Baucz, Stanisław Zawrzykraj i Stanisław Grochowski. Uło­ 56925—56928. 22.12 1952. W ładysław Różycki, Józef żenie toru do transportu sekcji i podsekcji spod zasięgu Ostrowski, Jan Sikora i Marian Konarski. Renowacja uchwy- suwnic do zasięgu dźwigu wieżowego. - tów elektrod do spawania podwodnego. 54963. 26.11 1952. Józef Aleksandrowicz. Skonstruowanie 56938, 56939. 22.12 1952. Józef Mathea i Józef Ostrowski. wspornika, zabezpieczającego resor górny jednostek trakcyj­ Zastosowanie uchwytów-wodzików w celu zabezpieczenia nych. trzonu zaworowego przed zrywaniem na pontonach 500 t. 54967. 26.11 1952. Zdzisław Jakubczyk. Zastosowanie 56941, 56942. 22.12 1952. Witold Poinc i Zbigniew Smit- śruby rzymskiej do kręgów form betonowych. kowski. Założenie bocznych stępek do lodołamacza „Swaro- 55021. 26.11 1952. M ieczysław Wiese. Przedłużenie bocz­ życ" w celu umożliwienia wykorzystania go do zadań ratow­ nicy kolejowej w celu równoczesnego opróżniania kilku cy­ niczych i holowań dalekomorskich. stern z tłuszczem . 57046. 22.12 1952. Jerzy Wójt. Ułożenie torów kolejki 55041. 26.11 1952. Jan Kotoński. Zmiana sposobu skrzy­ wąskotorowej od hali produkcyjnej do windy i zastosowanie żowania sieci górnej tramwaj-trolleybus. przesuwnicy do przewozu wózka załadowanego po torach. 55229. 1.12 1952. Stanisław Szenkiel. Zastosowanie 57168. 23.12 1952. Zdzisław Juraszczyk. Przekonstruo­ w barkach rozporek odejmowalnych przy ładowaniu zamiast wanie zamka do tylnych drzwi samochodu „Renault“. przymocowanych do burt na stałe. 57169. 23.12 1952. Bolesław Kulinowski. Zm iana sposo­ 55321, 55322. 2.12 1952. Alfons Lewandowski i Stanisław bu oliwienia klawiatury samochodu „Opel Blitz“ typu 3-T-S Piątkowski. Zastosowanie szczap do mocowania pługów i sie- 57233. 31.12 1952. Hieronim Brzeźniak. Przekonstruow a­ wników na wagonach kolejowych przy transporcie. nie przycisku sygnału przy samochodzie „Willys“. 55573. 6.12 1952. Jan Siemiątkowski. Wykonanie spe­ 57234. 31.12 1952. Kazimierz Liebthal. Zmniejszenie licz­ cjalnego uchwytu do umocowania maźnic przy frezowaniu by sprężyn w oparciu siedzenia kierowcy samochodu „Ford kanałów do osadzania klinów. V8 Canada“. 55575. 6.12 1952. Wacław Lisowski. Wykonanie przyrzą­ 57514. 2-1 1953. Edmund Czyszczoń. Dorobienie złam a­ du, ułatwiającego nitowanie plecionki do dźwigni obsady nej części osi zaczepienia resorów samochodu G.M.C. szczotkowej silników trakcyjnych. 57743. 7.1 1953. M arian Sipiński. Skonstruowanie przy­ 55576. 6.12 1952. Feliks Parol. Wykonanie klucza do re­ rządu do wykrywania zwarć. gulowania naciągu sprężyny obsad szczotkowych silników 57803. 7.1 1953. Emilian Filipow. Zastosowanie sprężyny trakcyjnych. śrubowej w zamkach drzwi bocznych w samochodzie „Star 55577. 6.12 1952. Piotr Żak. W ykonanie szablonu do ze­ 20“. społowego wylewania panewek osiowych wagonów elektrycz­ 57804. 7.1 1953. Emilian Filipow. Zastosowanie przyrzą­ nych b. EKD. du do zdejmowania i zakładania sprężyn na szczęki hamul­ 55578. 6.12 1952. Jan Czubak. Wykonanie przyrządu, cowe kół samochodowych. ułatwiającego wkręcanie żarówek wysoko podwieszonych. 57806. 7.1 1953. Em ilian Filipow. Zmiana sposobu na- 55581. 6.12 1952. Roch Zawadzki. Wykonanie i zastoso­ prawy zamka do drzwi bocznych samochodu marki „Re­ wanie uszczelek tylnej panewki silnika samochodu „Citroen“. nault". 55982—55984. 11.12 1952. E. Balcerzak, W. Dragański 57907. 9.1 1953. Leonard Gruszczyński. Zastosowanie i Andrzej Dąbkowski. Zastąpienie pierścieni wycinanych pochylni zamiast schodów. z białych płyt azbestowych luźnymi włóknami azbestowymi. 56114. 12.12 1952. Stanisław Bublas. Zastosowanie SERIA 13a: ROLNICTWO, AGROTECHNIKA skrzynki metalowej jako Mezynia pomocniczego, ułatwiają­ cego napełnianie olejem przekładniowym samochodów ciężą 55108. 1.12 1952. W acław Matusiak. W ykonanie naparst­ rowych i osobowych. ków do ściągania liści pokrzywy w stanie świeżym. 56243. 12.12 1952. Aleksander . M aszczak. Zastosowanie 57346. 31.12 1952. Konstanty Rafiński. Zastąpienie mem­ uchwytów-do resorów samochodu „Skoda“ w celu wyelimino­ bran metalowych reduktora przy młotach membranami gumo­ wania złamań resorów i szpilek. wymi. 56251. 12.12 1952. Jan Korsak. Ulepszenie konstrukcji wkładu do lamp pozycyjnych. SERIA 13b: LEŚNICTWO 56346. 13.12 1952. Stanisław Muciek. Zastosowanie za­ 53249. 5.11 1952. Inż.- Czesław Dawidowski. Zastosowa­ stępczego czopa stożkowego drążka reakcyjnego do samo­ nie skrzynki do przewożenia przyborów i materiałów w te­ chodu G.M.C. renie. 56347. 13.12 1952. Karol W olański. Zaprojektowanie 53254. 5.11 1952. Konrad Nałęcz. Uzupełnienie tabel za­ przyrządu do zdejmowania opon z tarcz kół samochodowych możności drzewostanów dra Schappacha rubryką, zawierającą 56409. 15.12 1952. Stanisław Perkowski. Oszczędnościo­ dane o zapasie grubizny brutto i przeciętnym rocznym przy­ we zużycie opału na statku. roście grubizny w metrach sześć, na 1 ha dla wszystkich stop­ 56421. 56422. 16.12 1952. Jan Trzciński i Kazimierz Kie- ni zadrzewień. tliński. Skonstruowanie i zastosowanie odoliwiacza wody na 55310. 1.12 1952. Bronisław Brzózka. Zaprojektowanie statku. blaszanego kubka do żywicowania z przykrywką i otworem 56423. 16.12 1952. Feliks Reichert. Zastosowanie ogrze­ do osadzenia blaszki ściekowej. wania silnika w celu szybszego rozruchu. 55437. 2.12 1952. W iktor Poniński. Opracowanie tablicy 56424—56426. 16.12 1952. Jerzy Boniek, Jan Trzciński tangensów do nanoszenia ciągów busolowych. i Stanisław Walkowiak. Zastosowanie centralnego smarowa­ 55438. 2.12 1952. Franciszek Dzikowski. Zaprojektowanie nia walu śrubowego na statku. i wykonanie znaczonych jednostronnie drewnianych przykry­ 56427, 56428. 16.12 1952. Stefan Kwiatkowski i Feliks wek do zbiorników do żywicowania. Pfefer. Zastosowanie transformatora prądu przy czyszczeniu 56388. 13.12 1952. W ładysław Raganowicz. Ulepszenie kotła w celu zabezpieczenia i polepszenia warunków pracy. narzędzia do sadzenia wikliny. 236 WIADOMOŚCI URZĘDU PATENTOWEGO Nr 2/1953

SERIA 14: OGÓLNA 53548. 8.11 1952. Franciszek Chromik. Zaprojektowanie przyrządu do cięcia pasów skórzanych. 53007, 53008. 30.10 1952. Józef Krajewski i Czesław 53639, 53640. 10.11 1952. Bolesław Piechocki i Kazimierz Rzeszotarski. Wykonanie specjalnego koziołka z kołowrotkiem Kryściak. Dorobienie przy skrzyni wozu urządzenia, umożli­ do nawijania sznura i cięcia na odpowiednią długość. wiającego odchylanie tylnej ściany wozu przy wyładunku. 53009. 30.10 1952. Antoni Chmielewski. Zastosowanie ha­ 53645—53647. 10.11 1952. Władysław Mirowski, Stani­ ków zaginanych na zewnątrz do przymocowania rynny da­sław Faruga i Franciszek Cygan. Zasilanie kotłów wodą chowej. z chłodni przez kondensację kompresorem 18.000 m3/godz. 53010. 30.10 1952. Henryk Ster. Zabezpieczenie węży gu­ 53720. 11.11 1952. W ładysław Stawiński. Zastosowanie mowych przed zgnieceniem w magazynie. podwójnych sanek pod silnik elektryczny. 53025, 53026. 30.10 1952. Leon Małecki i Józef Ozimek. 53787. 11.11 1952. Leon Ziorkiewicz. Skonstruowanie Uruchomienie pionowej maszyny do skręcania sznurów. z zużytych żarówek pływaka do zbiorników z wodą. 53033, 53034. 30.10 1952. Józef Kupka i Augustyn Łusz- 53788. 11.11 1952. Szczepan Kowalewski. Skonstruow a­ czyk. Przebudowa wentylacji w warsztatach kopalnianych. nie ruchomych szczytów wózków transportowych. 53044, 53045. 30.10 1952. Karol Koloch i Jan Plawke. Z a­ 53809. 11.11 1952. Antoni Krzysztofiak. Zmechanizowa­ stosowanie młotka pneumatycznego do czyszczenia kamienia nie napędu toczaka do ostrzenia noży. kotłowego. 53818. 11.11 1952. Jan Grzesiuk. Skonstruowanie przy­ 53089. 31.10 1952. Józef Szawerna. Przedłużenie czasu rządu do przedmuchiwania rur płomieniowych parowozów. . pracy drewniaków przez obicie ich czubków osłoną blaszaną. 53819.- 11.11 1952. Franciszek Michnik. Zainstalowanie 53093. 31.10 1952. Kazimierz Sękowski. Skonstruowani rurociągu zasilającego studnię, z której pobiera się wodę do przyrządu do nastawiania lampy łukowej. kotłów parowych. 53128, 53129. 31.10 1952. Zygm unt Sapeta i Józef Baner. 53849. 12.11 1952. Jan Drab. Zastosowanie zam iast gipsu Zastosowanie form do prasowania korków azbestowych. środka zastępczego, wiążącego porcelanę z żelazem. 53149. 31.10 1952. Maksymilian Chłodek. Wykonanie do­ 53850. 12.11 1952. Zdzisław Jakubczyk. Zastosowanie datkowych obręczy do mniejszych opon wózka elektrycznego. przyrządu do spinania łańcucha Galla. 53150—53153. 31.10 1952. Ryszard Szędzielorz, August 53861. 12.11 1952. Jan Chlasta. Przeróbka wskaźników Hajzyk, Franciszek Zysin i Roman Klik. Uproszczenie kon­ oleju przekładni ślimakowej. serwacji łańcucha zgrzebłowego przenośnika komorowego. 53865. 12.11 1952. Stanisław Węgielek. Zastosowanie 53161. 31.10 1952. Władysław Śpiewak. Wykonanie uch­ przyrządu do zlewania oleju z beczek. wytu do przenoszenia i załadunku beczek bez przykrycia 53879. 12.11 1952. Józef Stankiewicz. Zastosowanie trw al­ w położeniu stojącym. szego ogumienia kół wózków transportowych. 53162. 31.10 1952. Aleksy Iwanow. Zastosowanie pompy 53880, 53881. 12.11 1952. W iktoria Kryspin i Janina G i­ elektrycznej do pompowania wody z kanałów wytłaczarni. lewska. Wkręcanie śrub śrubokrętem mechanicznym za po­ 53163. 31.10 1952. Aleksy Iwanow. Zastosowanie wkła­ mocą tulejek stożkowych. dek matrycowych do prasy typu „Fielding“. 53931. 12.11 1952. Stanisław Śnieżko. Zastosowanie spe­ 53191. 3.11 1952. Jan Drózd. Zastosowanie stojaka do cjalnej osłony do pędzla. optycznych pirometrów radiacyjnych. 53933. 12.11 1952. Wincenty Lewicki. W ykonanie specjal­ 53209. 3.11 1952. Bolesław Słomski. Zmiana sposobu wy­ nej szafki na narzędzia i akta budowy. robu grzebieni celuloidowych. 53934. 12.11 1952. Wincenty Lewicki. Wykonanie stojaka 53210, 53211. 3.11 1952. Ignacy Habel i Tadeusz Prząda. do narzędzi malarskich. Zastosowanie mechanicznego mieszadła do przygotowywania 53936. 12.11 1952. W incenty Lewicki. W ykonanie tablicy kleju z mączki kasztanowej. narzędziowei. 53250. 5.11 1952. Włodzimierz Pieczka. Przedłużenie 53938. 12.11 1952. W incenty Lewicki. W ykonanie mie­ trwałości rysunków warsztatowych przez powlekanie ich me­ szadła do farb. todą rozpylania lakierem acetonowym. 53253. 5.11 1952. Stefan Dzieło. Zmiana konstrukcji 53950. 12.11 1952. W ładysław Kubiak. Należyte wyko­ skrzynki amoniakalnej do wywoływania rysunków. rzystanie mocy silnika elektrycznego. . 53279. 5.11 1952. Feliks W rona. Przebudowa kanału żu­ 54005. 15.11 1952. Alojzy Smolka. Zastosowanie pod­ żlowego w kotłowni. kładki filcowej, nasyconej tuszem kolorowym, w celu dokład­ nego odbijania diagramów aparatów pomocniczych. 53280. 5.11 1952. Jan Kielar. Zastosowanie palników.ga­ 54042. 15.11 1952. W incenty Zajączkowski. Zastosowanie zowych do ogrzewania kotłów parowych. instalacji do ogrzewania wody do natrysków w łaźni. 53328. 6.11 1952. Ludwik Liberski. Wykonanie urządze­ 54043. 15.11 1952. Franciszek Szymik. Wykonanie lamp nia samoczynnegodo zmiany kierunku obrotów maszyn pral­ do indywidualnego oświetlenia. niczych. 54046. 15.11 1952. W alter Maliciusz. Zabezpieczenie ele­ 53331—53334. 6.11 1952. Józef Patora, inż. Tadeusz Hof­ watorów przed nadmiernym zrywaniem się łańcuchów. man, Mieczysław Kosmowski i Jerzy Wojciechowski. Zasto­ 54047, 54048. 15.11 1952. Jan Maliciusz i Stanisław Tur­ sowanie podmuchu przy kotłach Babcok-Vilcox. czyn. Wykonanie zastępczej uszczelki skórzanej do prasy hy­ 53342. 6.11 1952. M arian Nawrot. W ykonywanie zabez­ draulicznej. pieczenia dłoni z zużytych butów gumowych. 54049. 15.11 1952. Zbigniew Wesołowski. Zastosowanie 53395. 6.11 1952. Henryk Augustyniak. Zastosowanie racjonalniejszego sposobu cięcia kalki szkicowej z rolki. dźwigni do przesuwania zasuwy. 54135. 15.11 1952. Jan Wojtek. Oczyszczenie zużytych 53413. 6.11 1952. Józef M iarka. Zamontowanie startera wkładek celofanowych do okularów masek gazowych. do uruchamiania motopompy. 54176, 54177. 15.11 1952. Jadw iga M ichalik i Stanisław 53430, 53431. 6.11 1952. Antoni Latos i Stefan Stolarski. Plawgo. Zastosowanie osłony do palników gazowych w pralni. Przerobienie zasobników węglowych w celu całkowitego usu­ 54184. 17.11 1952. Józef Zroski. W ykonanie ze starych nięcia możliwości zatrzymywania się węgla. pił ciesielskich noży do cięcia taśmy gumowej. 53461. 8.11 1952. W alenty O sera. Usprawnienie windy 54188. 17.11 1952. Kazimierz Kaczor. Zastosowanie sta­ o napędzie ręcznym do podawania wapna w oczyszczalniłego kowadełka na młocie sprężynowym. kotłowni „Dϋrr“. 54190. 17.11 1952. Eugeniusz Żelechowski. Zaoszczędze­ 53462. 8.11 1952. Józef Imielski. Zainstalow anie wskaźni­ nie oleju przy transporcie sólników samochodowych. ków sygnalizujących obniżenie poziomu wody zasilającej 54191, 54192. 17.11 1952. Jan Kwiecień i Eugeniusz Że­ w zbiornikach „Dϋrr“. lechowski. Zastosowanie do transportu węgla dużej szufli 53505. 8.11 1952. Jakub Bartkowiak. Zainstalowanie metalowej, poruszanej ciągnikiem. urządzenia do zaopatrywania łaźni fabrycznej w gorącą wodę. 54206. 17.11 1952. Franciszek Dąbski. Zastosowanie syg­ 53534. 8.11 1952. Em anuel Twardoch. Zabezpieczenie zu­ nalizacji świetlnej przy wadze kolejowej. żytych resorów wozów 3.500 t. przed wysunięciem się na 54264. 17.11 1952. Antoni Banaszyński. Zmiana norm a­ zew nątrz. tywów zużycia olchowej sklejki wodoodpornej. 53536. 8.11 1952. Franciszek Wilk. Zastąpienie pierścieni 54309. 17.11 1952. Antoni M ajakowski. Zastosowanie „Growego“ trójkątną podkładką blaszaną, zapobiegającą od­ uszczelnienia z gumy do pompy zasilającej kocioł zamiast kręcaniu się nakrętek. sznura grafitowego. 53541. 8.11 1952. Henryk Kała. Zwiększenie wydajności 54343. 17.11 1952. Bronisław Buczkowski. Przedłużenie filtrów „Beolit“. wężownicy metalowej, ogrzewającej, smołę w kotle, w celu 53542. 8.11 1952. Franciszek Kuś. Zmiana sposobu obiegu przyspieszenia impregnacji juty. wody podgrzewaczy "Greena“. 54362. '17.11 1952. Stefan Polok. W yeliminowanie taśmy 53544. 8.11 1952. Jan Bonk. Ulepszenie zasuw do regulo­ przy doprowadzaniu węgla do kotłowni. wania ciągu kominowego w kotłowni. 54409. 17.11 1952. M ieczysław M rzygłód. Zastosowanie Nr 2/1953 WIADOMOŚCI URZĘDU PATENTOWEGO 237

przyrządu dźwigniowego do podnoszenia toru kolejki w miej­ 55157, 55158. 1.12 1952. Paweł Piecha i Józef Nowak. scu wymiany podkładów. Zmiana sposobu dekorowania budynków dyrekcji. 54420. 19.11 1952. Zygmunt Kędzia. Skonstruowanie 55200. 1.12 1952. Gerhard W istuba. W ykonanie pochylni przyrządu do przenoszenia butli z tlenem lub gazem. do wjeżdżania wózków na wagę. 54477. 20.11.1952. Stanisław Ziółkowski. Zastosowanie 55250. 1.12 1952. Ludwik Dudek. Wyeliminowanie wbija­ grzałki do topienia laku do pieczętowania przesyłek. nia gwoździ do obcasów obuwia, produkowanego systemem 54480. 20.11 1952. Marian Zalęga. Zastosowanie samo­ WEM. czynnego zasilania wodą zbiornika wytwornicy acetylenowej.'5 5 2 6 5 —55267. 1.12 1952. Paweł Golner, W iktor Komarnic- 54503. 20.11 1952. Bronisław Damski. Zastosowanie spe­ ki i Jan Potrykus. Zwiększenie obręczy kół platformy konnej cjalnej korbki do otwierania pokrywek skrzyń bakelitowych. w. celu wykorzystania posiadanych opon. 54520. 20.11 1952. Jan Boczula. Zastosowanie lutownic 55295. 1.12 1952. Feliks Różycki. Przebudowa paleniska podgrzewanych indywidualnie palnikiem gazowym. kotła przez zmianę konstrukcji o kształcie prostokątnym na 54523. 20.11 1952. Franciszek M atejczuk. Skonstruow a­ kształt leja. nie przyrządu do sprawdzania przekaźników i kuprytów. 55304. 1.12 1952. Mieczysław Bukowski. Zastosowanie 54544. 20.11 1952. Edmund Ryżycki. W ykorzystanie kon­ wody ciepłej z chłodnic do urządzeń kotłowni łaźni oraz do densatu z turbiny i rurociągów elektrowni własnej. polewania szlaki i węgla. 54545. 20.11 1952. Zdzisław Jakubczyk. Skonstruowanie 55307. 1.12 1952. Antoni Ciesielski. Zabezpieczenie haków zakrętki okiennej. do wózków węglowych. 54546. 20.11 1952. Zdzisław Jakubczyk. Skonstruowanie 53330. 2.12 1952. Czesław Wolski. Zamocowanie spręży­ przyrządu do wulkanizacji. ny włączającej na płycie przedniej zegara B-52 nitami za­ 54547. 20.11 1952. Mikołaj Filipow. Zastosowanie znacz­ miast wkrętami. ków do kontroli pracy robotników. 55338. 2.12 1952. Bolesław Dąbrowski. W ykonanie urzą­ 54562. 20.11 1952. Teodor M arcinek. Zastosowanie wody dzenia do zamykania trzech szuflad biurka jednym zamkiem. studziennej zamiast wody miejskiej w łaźni i w szatni. 55366. 2.12 1952. Jan Buchold. Przeprowadzenie dodatko­ 54565, 54566. 20.11 1952. Stanisław Wachowski i Maciej wego rurociągu do sąsiedniego zbiornika celem szybszego na­ Kuklis. Ulepszenie wentylacji kotłowni. pełniania kotła parowego wodą po czyszczeniu. 54574. 20.11 1952. Jan Wesołowski. Wykonanie krzyży 55418—55420. 2.12 1952. Bolesław Gburczyk, Jan Stoppel ukośnych. i Józef Cybulski. Zmiana sposobu opakowania i ładowania do 54650—54652. 20.11 1952. Stanisław Musiał. Stefan Mu­ wagonów pieców uniwersalnych nr 110 i 110 K. siał i Bronisław Opel. Zastosowanie zaworu trójdrogowego 55450, 55451. 6.12 1952. Bolesław Widenka i Stanisław do wskazań manometru roboczego przy kotle parowym. Chytrowski. Wykonanie uchwytu do gaśnicy typu proszko­ 54670. 21.11. 1952. Ignacy Bąk. Zastosowanie kosza z lin wego. stalowych przy naprawie opon samochodowych. 55453. 6.12 1952. Rudolf Kołaczek. Wykonanie przyrządu 54759. 21.11 1952. Stanisław Michalak. Zastosowanie do czyszczenia z kamienia kotłowego płaszczyzn walczaków specjalnego wózka do transportu butli z tlenem. kotłów parowych. 54806. 21.11 1952. Franciszek Kopka. Zamontowanie 55456. 6.12 1952. Jan Franik. Zmechanizowanie windy dmuchaw parowych pod rusztem kotłowym do chłodzenia ręcznej do wyciągu koksu z gazogeneratorów. rusztu i zgarniaczy oraz do gaszenia ognia. 55471. 6.12 1952. Otm ar Kwieciński. Zainstalowanie dźwi­ 54807. 21.11 1952. Eugeniusz Michalik. Zabezpieczenie gu ruchomego do transportu surowców. ■przed rozgrzewaniem sprężyny kleszczy do spawania elek­ 55480. 6.12 1952. Jerzy Drobny. Wykonanie stojaka do trycznego. wylewania cieczy, zapewniającego bezpieczeństwo pracy. 54809. 21.11 1952. Franciszek Kopka. Zastosowanie 55484, 55485. 6.12 1952. L. Graliński i P. Janosz. Zabez­ młotka pneumatycznego z odpowiednimi dłutami do czysz­ pieczenie ciągłości zasilania kotłów węglem. czenia z kamienia kotłowego kotłów i zbiorników wodnych. 55561. 6.12 1952. Jan Stania. Wykonanie noszy do cegieł. 54810, 54811. 21.11 1952. Franciszek Kopka i Stanisław 55563. 6.12 1952. Jan Wowra. Wykonanie uchwytu do Faruga. Przeprowadzenie antyawaryjnej naprawy kół ślimacz­ transportu szkła okiennego. nicy napędu rusztów kotłowych. 55570. 6.12 1952. Jan Czajkowski. Ulepszenie przyrządu 54820. 21.11 1952. Paweł Przybylski. Zastosowanie do regulowania wylotu pary odlotowej (dyszy) względnie osi ochraniacza do przegubowej lampy naftowej. komina. v 54825. 21.11 1952. Ludwik Susłowicz. Zastosowanie w en­ 55631. ,6.12 1952. Jan Olejak. Zainstalowanie samoczyn­ tylatora kowalskiego do podmuchu pod kocio! stojący. nego włącznika i wyłącznica pompy, zasilającej zbiornik wo­ 54831, 54832. 21.11 1952. Stanisław Wachowski i Ignacy dy do kotłów. Ebertowski.' Zainstalowanie kurka do odpowietrzania pompy 55661. 8.12 1952. Zdzisław Leśniewski. Otrzym ywanie wo­ odśrodkowej do wody. dy destylowanej z pary kotłów parowych. 54837. 22.11 1952. Karol Szafranek. Zastosowanie zabez­ 55662. 8.12 1952. Eugeniusz Adamczyk. Zm iana sposobu pieczenia przeciw rozlewaniu się oleju w czasie pompowania betonowania slupów przenośnika. go z beczek. 55663. 8.12 1952. Józef Mrówczyński. Wykonanie podkład­ 54870—54872. 26.11 1952. Stefan Zaczkiewicz, Aleksander ki uszczelniającej ze ścinków dermatoidu. Getka i Idzi Sowacki. Zmiana konstrukcji zamknięcia skrzyń 55694. 8.12 1952. Ginter Richter. Zastosowanie specjalne­ transportowych i dorobienie do nich uchwytów bocznych, ułat­ go wózka do transportu. wiających ich przenoszenie. 55697. 8.12 1952. Tadeusz Szapert. Zastosowanie przyrzą­ 54949. 26.11 1952. Jan Koczur. Zainstalowanie mieszarki du do wyjmowania sworzni resorowych przy samochodach piasku na miejscu pracy. „Star 20“. 55017. 26.11 1952. Tadeusz M atysiak. Zastosowanie 55720. 8.12 1952. Henryk Wichrowski. Zainstalowanie wspornika żelaznego zamiast podpory z muru do zamocowa­ włącznika, alarmującego bezpośrednio Miejską Straż Pożar­ nia koła napędowego sprężarki. ną o pożarze. 55089. 26.11 1952. Ludwik Ciesiel. Skonstruowanie piecy­ 55788, 55789. 8.12 1952. Mieczysław Sikora i Stanisław ka do grzania lutownicy przy robotach blacharskich na da­ Morończyk. Wykonanie ramienia kierownicy samochodowej. chu. 55815. 10.12 1952. Karol Romanowski. Zm iana instala­ 55078. 26.11 1952. Ludwik Stolpe. Zmiana sposobu plom­ cji wody cieplej w łazienkach. bowania magazynów zakładowych. 55874. 10.12 1952. Józef Kudzia. Przystosowanie wózka 55079. 26.11 1952. Ludwik Stolpe. W budowanie w maga- kolejki wąskotorowej do przewożenia węgla do paleniska su­ zynie gospodarczym drzwi. szarni. 55082. _26.11 1952. Józef Foryś. Skonstruowanie suszarki 55884. 10.12 1 952. Stefan Czerniawski. Zastosowanie do suszenia węży gumowych. specjalnych wózków do transportu beczek. 55098. 1.12 1952. Franciszek Stępień. Zastosowanie do 55900. 10.12 1952. W ładysław Zemanek. Oczyszczanie klejenia pasów mieszaniny kleju z octem w stosunku 1 : 1. wody pobieranej z rzeki. 55101, 55102. 1.12 1952. Alojzy Hawranek i Karol 55905. 11.12 1952. W ładysław Klenk. Pow tórne spalanie Sztwiertnia. Wykonanie urządzenia, sygnalizującego stan na­niedopalonego miału węglowego. pełnienia zbiornika syropem. 55975. 11.12 1952. M ieczysław Iłczyk. Zaprojektowanie 55135. 1.12 1952. Leopold Szwarc. Skonstruowanie u rzą­ dozowacza wody zmiękczonej. dzenia do zmiany szybkości obrotów wrzeciona tokarki: 55981. 11.12 1952. Jerzy Ruszczyński. Zastosowanie 55155. 1.12 1952. Emanuel Skubela. Naprawa rękawic ogrzewnicy wodnej. skórzanych dla spawaczy . 56007. 11.12 1952. Henryk Podsiad. Zmechanizowanie '.55156. 1.12 1952. Leon Frączek. Skonstruowanie aparatu wywozu żużla przez zastosowanie wózka wywrotki .i ciągni­ do wywoływania, rysunków gazem amoniakalnym. ka elektrycznego. 238 WIADOMOŚCI URZĘDU PATENTOWEGO Nr 2/1953

56008. 11.12 1952. Aleksander Hrynkiewicz. Ulepszenie 56502—56506. 17.12 1952. Zygmunt Michalczyk, Stefan sposobu spalania węgla w palenisku przez zaprojektowanie Szlachta, Wincenty Filus, Władysław Wandrasz i Franciszek specjalnej przegrody, kierującej powietrze bezpośrednio na Deja. Ulepszenie ładowania kotłów dwupłomienicowych do ruszt. wagonów. 56039. 11.12 1952. Ignacy Buczek. W ykonanie koziołka, 56514. 18.12 1952. Ludomir M ocarski. Zastosowanie listwy przytrzymującego lejek przy przelewaniu oleju. ochronnej do rysownicy. 56041. 11.12 1952. Emil Zoczek. Zastosowanie pasów kli­ 56519. 18.12 1952. Stanisław Leszczyński. Zastosowanie nowych zamiast kół zębatych przy napędzie rusztu w kotłowni. samoczynnej smarownicy. 56063. 11.12 1952. Rudolf Sochar. W ykonanie nowych sit 56520. 18.12 1952. W alter Olszowski. W ykonanie przyrzą­ do łazienek du do demontażu i montażu rdzeni z uzwojeniem z silników 56108, 56109. 12.12 1952. Karol Olszewski i Julian Ata- pomp przy obrabiarkach. manik. Skonstruowanie dolnego zaworu z zamknięciem samo­ 56525. 19.12 1952. Alfons Smółka. Zmechanizowanie po­ czynnym, służącego do przetaczania płynów z beczki do suwu taśmy do zasilania węglem kotłów „Pauker" i „Hum­ mniejszych naczyń. boldt“. 56115, 56116. 12.12 1952. Jan W ożga i inż. Karol T ar­ 56529. 19.12 1952. Jan Misztalewicz. Zastosowanie me­ nowski. Opracowanie uszczelnienia skrzyni zasypowej do taś­ chanicznego uruchamiania tarczy kolorowej reflektora w po­ my przenośnika. łączeniu z sygnalizacją. 56121. 12.12 1952. Tadeusz Żbikowski. Zastosowanie w ła­ 56549. 19.12 1952. Józef Miłkowski. Skonstruowanie m u­ ściwych narzędzi do otwierania pak i skrzyń bez ich uszko­ fy przelotowej do kabli. dzenia. 56553, 56554. 19.12 1952. Adam Ogrodnik i Józef Osiń-. 56127. 12.12 1952. Jerzy Tkocz. W yeliminowanie dwóch ski. Zmiana sposobu doprowadzania węgla na przenośnik. puszek wyłączników krańcowych poz. 117811 i 2KCE z pozo­ 56597. 19.12 1952. Jan Ogrodnik. Przebudow a zsuwni ry­ stawieniem tylko jednej. nien wstrząsowych. 56128. 12.12 1952. Paw eł Stachowiak. Zastosowanie mie­ 56675. 20.12 1925. Henryk Marcinkowski. Wykonanie wóz­ szadła do produkcji lakieru wlewnicowego i przebudowa pa­ ka do wywożenia wiórów i śmieci. leniska kotła parowego. 56689. 20.12 1952. Stanisław Grochulski. Zastosowanie 56133. 12.12 1952. Genowefa Sokołowska. Wykonanie ko­ uchwytu trójramiennego do dźwigu w magazynie surowców. rytka z tektury do wiązania pudełek. 56732. 20.12 1952. Kurt Buchwald. Zmiana konstrukcji 56134. 12.12 1952. Henryka Górska. Sposób smarowania przycisku sterującego wyłącznikiem samoczynnym. pasków do klejenia pudełek klejem rozcieńczonym, a tylko 56759. 20.12 1952. M arian Stachowicz. Zastosowanie su­ końców tych pasków klejem stężonym. szarnią taśmowej do wysłodków. 56141, 56142. 12.12 1952. Franciszek Kręciała i M ieczy­ 56761. 20.12 1952. W ładysław Sołtys. Ulepszenie urzą­ sław Nowak. Wykonanie urządzenia do rozgarniania miału dzenia do skraplania- pary. węglowego na hałdzie przed kotłownią. 56766. 20.12 1952. Stefan M argiela. Zastosowanie jedno­ 56154. 12.12 1952. Władysław Markuzel. Zainstalowanie stronnego oklejania drewnianych płyt izolacyjnych taśmami grzejnika połączonego z wentylatorem w celu zwiększenia brezentowymi. szybkości suszenia. 56785. 20.12 1952. Leon Hajduk. Uruchomienie ślimaka 56180. 12.12 1952. Wincenty Hoffman. Zastosowanie urzą­ do odprowadzania z filtru pyłu węglowego. dzenia do zabezpieczenia podłogi wagonów przy oklejaniu 56792, 56793. 20.12 1952. Stanisław Sadzik i Stefan Cza- ścian linkrustą. icki. Wykonanie klap w podeście zbiornika węglowego do za­ 56191. 12.12 1952. Stanisław Łogusz. W ykonanie noszy silania kotłów. do przenoszenia butli tlenowych. 56794. 20.12 1952. Karol Kubala. Zasilanie kotła parowe­ 56193. 12.12 1952. Józef Kot. Skonstruowanie łyżki do po­ go podgrzaną i odgazowanę wodą z pomp „Sulzer“. bierania węgla wprost z wywrotek kolejowych. 56804. 20.12 1952. Roman Romiński. Wykonanie wieszaka 56195. 12.12 1952. Alojzy Konieczko. Zastosowanie sznu­ do zawieszania wiader na drabinach malarskich. ra do rozruchu motoru sprężarki „Atlas Diesel“. 56810. 20.12 1952. Antoni Człowieczek. Wykonanie urzą­ 56248. 12.12 1952. Michał Cezak. Zastosowanie maszyny dzenia do oczyszczania oliwy. parowej do napędu w celu zmniejszenia poboru mocy. 56818. 20.12 1952. Franciszek Serafin. Przebudowa ba- 56278. 13.12 1952. Ignacy Malocha. Zmontowanie nowego grów. kosza zsypowego. 56819. 20.12 1952. Antoni Rygulski. Zmiana konstrukcji 56301. 13.12 1952. Stanisław Bednarski. Zaprojektowanie pokryw kominowych,, chroniących wentylatory przed desz­ zaworu bezpieczeństwa do kotłów próżniowych. czem. 56306. 13.12 1952. Edward Noszczyk. Zaprojektowanie 56820. 56821. 20.12 1952. Oskar M acioszek i Paweł Gu­ przyrządu do wyrównywania pasków gumowych, służących do zik. Zwiększenie pochyłości kolejki żużlowej. czyszczenia okien. 56834. 20.12 1952. Florian Łuczak. Usprawnienie kon­ 56307. 13.12 1952. Edward Noszczyk. Zastosowanie strukcji wałków skrzynki biegów napędu rusztów kotłowych. szczotki do czyszczenia świetlików dachowych. 56836. 20.12 1952. Paweł Kaczmarek. Zabudowanie pły­ 56308. 13.12 1952. Edward Noszczyk. Zastosowanie bliź­ waka przy sytniku wody zasilającej. niaczych wiader do czyszczenia fasad. 56838. 20.12 1952. Eugeniusz Jasiński. Zastosowanie pod­ 56309. 13.12 1952. Edward Noszczyk. Wykonanie przyrzą­ nośnika do układania rurociągu na slupach. du do czyszczenia szyb zamrożonych. 56839. 20.12 1952. Tadeusz Skierniewski. Zastosowanie do podnoszenia suwnic urządzenia, ułatwiającego wymianę kół 56344. 13.12 1952. Jan Biliński. Zmiana kształtu prądow­ biegowych. nicy do gaszenia pożaru miału węglowego. 56850. 20.12 1952. W ładysław Sołtys. W ykonanie przyrzą­ 56369. 13.12 1952. Stefan Chrzanowski. W ykonanie przy­ du do czyszczenia komina. rządu do czyszczenia blaszanek i mieszania farb. 56888, 56889. 20.12 1952. Edward Siejakowski i Jan 56382, 56383. 13.12 1952. Kocińska i Michał Otto. Z asto­ Purchala. Zastosowanie podgrzewaczy wody zasilającej kotły sowanie prasy do nakładania kapturków na zaciski przy ro­ parowe. zetkach. 56919. 22.12 1952. W acław Dworakowski. Wykonanie li­ 56396. 13.12 1952. Narcyz Hajman. Zastosowanie specjal­ stew do lakierowania przez zanurzanie. nej podstawy do kierowania światłem lamp w kotłowni. 56933. 22.12 1952. Edmund Kamracki. Zastosowanie sita 56399. 13.12 1952. Antoni Śliwka. Zastosowanie specjal­ wstrząsowego nad zbiornikami miału. nego wkrętaka do śrub. 56956. 22.12 1952. Edmund Goede. Zmechanizowanie pod­ 56401, 56402. 13.12 1952. Piotr Dietczenia i Kazimierz wozia agregatu gaśnicowego. Kaźmierczak. Zastosowanie dźwigu do załadowywania beczek 56958. 22.12 1952. Edmund Goede. Zainstalow anie dru- na samochód. kiej dodatkowej pakowni. 56403. 13.12 1952. Przem ysław Hlawaty. Zastosowanie 56979, 56980. 22.12 1952. Jan Klaja i W ładysław Pude­ kleszczy do noszenia słupów drewnianych. łek. Przebudowa paleniska kotła typu Tischbein. 56447. 16.12 1952. B arbara Kaleta. Zastosowanie do opa­ 57017. 22.12 1952. Eugeniusz Szczepański. Zastosowanie kowania skrętek, harmonijki papierowej, zamiast szklanych wylotowej pary pomp do podgrzewania wody zasilającej kotły. fiolek. 57018. 22.12 1952. Emil Bańka. Ulepszenie działania fil­ 56477. 17.12 1952. Jan Zieliński. Zaprojektowanie przy­ trów powietrznych. rządu do płukania beczek po zanieczyszczonym oleju tran­ 57019. 22.12 1952. Emil Bańka. Zastosowanie przy pom­ sformatorowym. pie próżniowej zbiornika na olej. 515498. 17.12 1952. Kazimierz G alas. Zastosowanie haka 57028. 22.12 1952. Józef Rai. Zwiększenie przelotności do zawieszania worków odsyłkowych. linii kolejki wąskotorowej do wywozu żużla. N r 2 /1 9 5 3 WIADOMOŚCI URZĘDU PATENTOWEGO 239

57030. 22.12 1952. Jerzy Dziuba. Zmiana umocowania sil­ '57594, 57595. 3.1 1953. Adam Panek i Ignacy Chłopek. ników napędu rusztu kotłów. Zastąpienie napędu turbinowego pompy napędem ,za pomocą 57037. 22.12 1952. Franciszek Łanuszka. Zastosowanie silnika elektrycznego. osobnych zaworów do odwadniania rurociągu wysokiego ciś­ 57596, 57597. 3.1 1953. Franciszek Hala i Jan Trela. Za­ nienia kotłów. stosowanie w obudowie podgrzewacza wody drzwi, ułatwia­ 57063, 57064. 22.12 1952. Hubert Adamik i Emil Mendec- jących wymianę uszkodzonych wężownic. ki. Zastąpienie starą gumą skóry do wyrobu łączników sprzę­ 57598. 3.1 1953. Franciszek Piechnik. Użycie wody chło­ gieł. dzącej generatory do. spłukiwania żużla. 57065, 57066. 22.12 1952. Teodor Knopik i Walter Nowak. 57605. 3.1 1953. Augustyn Bula. Rozlewanie kwasów do Zmiana sposobu sterowania podajników węgla do kotłów naczyń za pomocą odpowiedniego urządzenia. o prężności 80 atm. 57668. 3.1 1953. Kazimierz Kurkowski. Zastosowanie na­ 57136. 23.12 1952. Marta Ledwoń. Zmiana sposobu mie­ tryskowego systemu konserwacji samochodów. rzenia materiałów w magazynie głównym. 57672. 3.1 1953, Bolesław Tomczak. Zastosowanie tłuczki 57177. 24.12 1952. Józef Moś. Zastosowanie mieszanki do kamieni przy mieleniu złomu szamotowego. smołowo-asfaltowej do pokrywania na zimno papy izolacyj­ 57682—57684. 3.1 1953. Konstanty Spuida, Jan Gomulski nej. i Jan Janota. Zmiana sposobu umocowania zwijadel na sa­ 57218. 31.12 1952. Edward Michalski. Wykonanie uchwy­ mochodzie strażackim. tu do wytaczania bakelitowych pokryw rozdzielacza samocho­ 57685. 3.1 1953. Zygmunt Klimecki. Łączenie uzwojeń du „Ford V8“. maszyn elektrycznych przez zgrzewanie. 57219. 31.12 1952. Władysław Kwaśny. Wykonanie urzą­ 57770. 7.1 1953. Zygmunt Stebeł. Wykorzystanie pary dzenia do zdejmowania wąsa sterowego z sektora kierownicy. wodnej w kotłowni centralnej i skroplenie jej na wodę de­ 57228, 57229. 31.12 1952. Zdzisław Kayzer i Zygmunt stylowaną. Rembacz. Skonstruowanie urządzenia do wciskania uszczelek 57771. 7.1 1953. Witold Kołodziejczyk. Skonstruowanie koła silnika parowego „Willys“. zbieracza wody z trzonka szczotki do mycia okien wagonów 57230, 57231. 31.12 1952. Zdzisław Kayzer i Zygmunt osobowych. Rembacz. Skonstruowanie przycisku do wymierzania wysoko­ 57798. 7.1 1953. Franciszek Skłodowski. Zastosowanie ści tulei cylindrowych silnika „Skoda“. zgarniacza gumowego do zmywania posadzki. 57232. 31.12 1952. Tadeusz Konieczka. Uruchomienie pra­ 57825. 8.1 1953. Jan Rusocki. Wydobywanie asfaltu sy hydraulicznej do ściskania form. z beczki blaszanej przez wytapianie, nie niszcząc opakowania. 57246. 31.12 1952. Marceli Loksz. Zastosowanie w anny 57830. 8.1 1953. Teodor Aleksandrowicz. Zastosowanie z dźwignią dociskową do badania szczelności zbiorników pa­noża do trójkątnego obcinania pasków. liwa. 57852. 9.1 1953. Adam Trojan. Wyłożenie deskami wan­ 57257—57259. 31.12 1952. Paweł Solański, Stanisław Jur. ny na kwas solny. gawka i Teodor Skiba. Zwiększenie wydajności kotła parowe­ 57934. 9.1 1953. Józef- Wodziński. Zorganizowanie ruchu go przez wmontowanie w podgrzewaczu zastępczych rur sta­ kołowego wózków przy nowej windzie szlakowej. lowych zamiast pękniętych rur żeliwnych. 57946. 9.1 1953. Wilhelm Gajda. Skonstruowanie przyrzą­ 57274. 31.12 1952. Józef Krzyżak. Przekonstruowanie ta ­ du do wycinania szkła okrągłego. lerzyka pedału samochodu „Ford“. 57959. 9.1 1953. Mikołaj Kieliszek. Zainstalow anie od­ 57288. 31.12 1952. Stanisław Jędrocha. Mechaniczne za­ środkowej pompy wodnej o napędzie elektrycznym. mykanie i otwieranie wody w zbiorniku kotłowni. 57960. 9.1 1953. Adam Skrzypiec. Zaprojektowanie sztucz­ 57289. 31.12 1952. Edward Galoch. Zmiana ramki łuko­ nego ciągu kominowego dla kotłowni II. wej do aparatów światłokopii. 57994. 12.1 1953. Franciszek Remecki. Wybudowanie kot­ 57290. 31.12 1952. Jan Lachmann. Rozszerzenie czoła łów prostokątnych, dostosowanych do podgrzewania parą, za­ przekaźników do zasilania węgla przy kotle „Famo“. miast kotłów okrągłych, podgrzewanych gazem. 57301. 31.12 1952. Stanisław W aligórski. Wykonanie 57995. 12.1 1953. Zdzisław Guba. Zastosowanie pasów osłon z gumy „Polisar“, odpornej na chemikalia, które nakła­ klinowych do napędu czyszczarek puszek. da się na okulaki (z drewnianą podeszwą). 57317. 31.12 1952. Piotr Romaniak. Wykonanie rozpylacza oleju gazowego przy konserwacji samochodów. 57318. 31.12 1952. Franciszek Niedzielski. Zastosowanie 19 ochrony pływaka w zbiorniku wody zasilającej. 57355. 2.1 1953. Feliks Jasiński. Zautomatyzowanie windy. OPISY UDOSKONALENI TECHNICZNYCH I USPRAWNIEŃ 57413, 57414. 2.1 1953. Waldemar Gerlach i Władysław Nalepa. Zastosowanie sita w celu oddzielania pyłu węgłowe­ Urząd Patentowy Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej opu­ go od miału. blikował następujące opisy udoskonaleń technicznych (OU) 57418, 57419. 2.1 1953. Michał Brzuski ¡ Edward Szamia- oraz opisy usprawnień z zakresu techniki (O): nak. Wprowadzenie zbiorowej karty pracy w Technicznej Ob­ słudze Samochodów. ZESZYT 5 57420. 2.1 1953. Józef Murmyło. Zastosowanie zbiorni­ ków do oddzielania i zbierania oleju z pary odlotowej pomp 3 d O—1354 Maszyna do krojenia dzianiny. parowych. 4 c O—1355 Urządzenie zastępcze do wytwarzania par 57429. 2.1 1953. Józef Kucowicz. Zabezpieczenie łańcucha benzyny do zasilania palnika gazowego. wyciągu żużla w nowej kotłowni. 5 b O—1356 Uchwyt wzmacniający połączenie pokrywy 57460. 2.1 1953. Jerzy Śmiałek. Zastosowanie urządzenia, z korpusem wiertarki typu „MOJ“ WP7. zapobiegającego spływaniu na wał turbiny wody, powstałej 7 d OU—85 Przyrząd do prostowania gwoździ. ze skroplonej pary. 7 d O—1357 Przyrząd do wykonywania uch w spręży­ 57472. 2.1 1953. Czesław Schipke. Dołączenie zbiornika, nach śrubowych. zasilanego wodą z miejscowej studni, do sieci wodociągowej 7 e O—1358 Zaopatrzenie sprężyn, dociskowych w maszy­ zakładu. nach do produkcji gwoździ w śruby dociskające. - 57473. 2.1 1953. Jan Malinowski. Opracowanie konstruk­ 8 a O—1359 Kadź farbiarska z bębnem zastosowana do cji chwytaka do pionowego transportowania blach. barwienia barwnikami siarkowymi. 57474. 57475. 2.1 1953. Marian Keller i Alfred Folkel. 8 a O—1360 Krochmalenie surowej osnowy ze sztucznego Zmiana napędu przenośnika skrobakowego do żużla przy kot­ włókna łącznie z osnową barwioną. łach „Bensona“. 8 a O—1361 Wbudowanie walca prowadzącego w celu 57476. 2.1. 1953. M arian Olszowiec. Ulepszenie sposobu zwiększenia wydajności bębna suszącego krochmalarki. zdejmowania i zakładania pokrywy kondensatora. 8 a 0 —1362 Urządzenie do mechanicznego załadowywa. 57477—57479. 2.1 1953. Tadeusz Grela, Jan Pograniczny nia i wyładowywania wirówki. i Marian Keller. Zastosowanie regulacji temperatury pary 8 a O—1363 Maszyna do napawania. przegrzanej za pomocą wtrysku wody przed przedgrzewaczem 8 b O—1364 Urządzenia do gaszenia iskier przy opalarce kotła. gazowej. 57480, 57481. 2.1 1953. M arian Keller i Antoni Hoc. 10 a O—1365 Ekran izolujący do naprawy czół pieców Zmiana konstrukcji zsypu węglowego w kotłach stromorur- koksowniczych na gorąco. kowych. 12 f O—1366 Urządzenie dawkujące kwas siarkowy do - 57506. 2.1 1953. Stefan Krawiec. Zastosowanie w bud­ rozcieńczalni melasowej. kach strażniczych piecyków, opalanych trocinami. 12 q O—1367 Sposób zapobiegania wydobywaniu się z ka­ 57548. 2.1 1953. Marian Sieradzki. Zastosowanie odoli- dzi reakcyjnej gazowego amoniaku podczas zsypywa­ wiacza pary przy pompie parowej, zasilającej kotły parowe. nia do niej surowca. 240 WIADOMOŚCI URZĘDU PATENTOWEGO Nr 2/1953

13 c O—1368 Blaszka odblaskowa w wodowskazach kotło­ 42 1 OU—215 Zastąpienie węgla i grafitu spektralnie czy­ wych. stego proszkiem srebrnym przy analizach spektrogra 15 1 OU—205 Zgarniacz farby do walców drukarskich. ficznych. 18 c OU—206 Sposób nawęglania matryc i wykrojników 42 1 OU—216 Metoda oznaczania grubości pobiały blachy wykonywanych ze stali o niskiej zawartości węgla białej. (0,12—0,16%). 42 1 O—1380 Szybki sposób oznaczania zawartości krze­ 18 c O—1369 Sposób studzenia czopa osi kola polowego mu w surówce odlewniczej. pługa ciągnikowego H 28 podczas cięcia osi. 46 a OU—217 Aparat do badania pomp wtryskowych sil­ 20 h OU—207 Dźwignia do przetaczania wagonów. ników Diesla. 21 a2 O—1370 Indywidualne dozowanie proszku mikrofo­ 46 a O—1381 Sposób ogrzewania zimnego silnika Diesla nowego we wkładkach mikrofonowych. przed uruchomieniem. 21 c O—1371 Sposób układania kabla przez kanał. 46 c1 O—1382 Sposób naprawy przepalonych uszczelek gło­ 21 c O— 1372 Drążek izolacyjny .do badania tem peratury wicowych do silników samochodowych. styków urządzeń elektrycznych będących pod napię­ 46 c2 O— 1383 Ekran do kontroli zaworów wtryskowych do ciem. samochodowych silników Diesla. 21 c O—1373 Pas bezpieczeństwa ze stopniowym przedłu­ 47 a O— 1384 Klin z noskiem obustronnym. żaczem do linki zabezpieczającej. 47 a O— 1385 Zmiana konstrukcji śrub mocujących przed­ 21 c O—1374 Przyrząd pomocniczy do podciągania prze­ mioty na obrabiarce. wodów przy wymianie izolatorów wiszących przy za­ 47 b OU—218 Sposób przytwierdzania do rury eternito­ wieszeniu odciągowym. wej króćca żelaznego jako odgałęzienia bez jej wy- 21 c O—1376. Emalia elektroizolacyjna do cewek indukcyj­ montowywania. nych. 47 b O— 1386 Spawanie elektryczne połówek panewek 21 c O—1377 Klucz do nakręcania na trzony i odkręcania z brązu przed obróbką mechaniczną. z trzonów izolatorów silnoprądowych i teletechnicz­ 47 d O—1387 Zastosowanie łańcucha „Galla“ do napędu nych. nawijarki przy piecu do emaliowania drutów. 21 d1 O—1375 Przyrząd do nitowania uzwojeń prętowych 47 d O—1388 Naprężacz pasów klinowych w napędzie gię­ stojana generatora prądu elektrycznego. tarki szyn kopalnianych. 21 e OU—208 Indykator do pomiaru jonizacji przy bada­ 47 e O—1389 Wyłapywacz magnetyczny do czyszczenia niu stanu izolacji urządzeń elektrycznych. olejów w skrzynkach biegów i chłodziwa z zawartego 21 h OU—209 Elektryczne żelazko obrotowe do sklejania w nich pyłu żelaznego. pokrowców z błon polichlorowinylowych i innych mas 47 f OU—219 Urządzenie kompensacyjne do rurociągu termoplastycznych. wodnego. 22 g O—1341 Urządzenie do ściągania odstałego atramen­47 f OU—220 Zawór zastępczy. tu z kadzi. 47 f O— 1390 Przebijak do uszczelek. 22 g O—1342 Sposób wykorzystania kożuchów wytwarza­ 47 g O—1391 Kurek do napełniania wodą lamp karbido­ jących się na farbie olejnej. wych. 24 h O—1343 Warstwa przeciwkorozyjna ze zbrojonego be­ 47 f O—1392 Zmiana konstrukcji zaworów powietrznych tonu w zbiornikach węglowych w kotłowni. ~ pomp okrętowych typu „Duplex“. 24 k O—1344 Zmiana kształtu obmurza wewnętrznego 48 c O—1393 Zastosowanie tulei drewnianych do szpul ścian kotła. przy piecach emalierskich. 28 b O—1345 Zastosowanie prowadnika pasa w maszynie 49 a 0 — 1395 Specjalny nóż tokarski. do impregnowania pasów. 49 a O— 1396 Tokarski nóż profilowy. 30 i OU—198 Zastosowanie fluorokrzemianu sodu jako 49 a O—1397 Punktak samocentrujący. środka dezynfekcyjnego w chłodniach. 49 a O— 1398 Pogłębiacz z wymiennym prowadzeniem. 30 i OU—199 Wyjaławianie catgutu w jodbenzynie. 49 a O—1399 Sposób wytaczania głowic zwrotników zgrze- 31 c- OU—116 Skrzynie formierskie. blarek Z-6. 31 c OU—200 Sposób odlewania płyt manganowych. 49 a O— 1400 Przyrząd do wytaczania tulei. 31 c O—1346 Nowy sposób skręcania skrzynek formier­ 49 a O—1401 „ Przyrząd do toczenia pierścieni tłokowych. skich. 49 b O— 1402 Usprawnienie obróbek podstawy i pokrywy 32 a OU—201 Urządzenie do wydmuchiwania baloników korpusu łożyska. szklanych do żarówek. 49 c O— 1403 Opór nastaw ny do zacisku wykańczarki. 35 a O—1347 Aparat do smarowania lin wyciągowych. 49 c O—1404 Nóż strugarski stopniowy do przecinania 35 b O—1348 Kleszcze suwnicowe ułatwiające transport grubych płyt stalowych. i wybijanie skrzynek formierskich. 49 c O— 1405 Zm iana sposobu mocowania szczęk wymien­ 35 d O—1349 Zastosowanie obszycia skórzanego do lin nych imadła przy struganiu nacięć. konopnych do podnoszenia ciężarów. 49 c O—1406 Stempel do usuwania zadziorów. 37 a O—1350 Urządzenie ułatwiajace zsuwanie belek DMS 49 c O— 1407 U rządzenie hamujące przy strugarce po­ z szalki wyciągu typu „Stamo“. przecznej. 37 e OU—202 Rusztowanie do budowy zbiorników okrąg­ 49 c O— 1408 U suwanie szwów odlewniczych na szpry­ łych. chach za pomocą przeciągania. 38 b O—1351 Przystosowanie tokarki do drzewa do tocze­ 50 c O— 1409 Przyrząd do ścierania próbek ołowiu. nia modeli o większych średnicach. 53 1 O— 1410 Sito do cedzenia pulpy ow ocow ej. 38 b O—1352 Uchwyt nożowy do wycinania krążków słu­ 67 a O— 1412 Przyrząd do szlifowania cylindrów. żących do zaprawiania otworów po sękach w deskach. 67 a O—1413 Forma gipsowa do szlifowania filiżanek. 38 d OU—203 Głowica z nożami nastawnymi do Wpustów 81 e O—1411 Wózek dwukołowy do transportu silników płetwowych. elektrycznych. 38 e OU—210 .Urządzenie do mechanizacji procesu kleje­ 81 e O— 1414 Chwytak do cegieł. nia i wiercenia skrzydeł okiennych i drzwiowych. 81 e O— 1415 Ładowarka korbowa. 38 e 0 —1353 Nóż stolarski do heblarki z zużytej piłki ra­ 81 e_ O—1416 Łamanie i usuwanie koksu z pieców do mowej do metalu. grafityzacji elektrod za pomocą suwnicy. 38 f OU—204 Urządzenie do montażu elementów mebli 87 a O— 1418 Przyrząd do wykręcania urwanych śrub. giętych. 42 b OU—211 Przyrząd do -sprawdzania współosiowości ZESZYT 6 kwadratów z częścią cylindryczną wałków. 42 c OU—212 Sposób i narzędzie do dokładnego osadza­ 5 b O—1419 Zastosowanie przeciwwagi do klatki szybo­ nia znaków pomiarowych i granicznych. wej wyciągowej, poruszanej kołowrotem jednobębno- 42 e O—1378 Cylindryczne szkła wskaźnikowe przy zbior­ wym. nikach kwasowych. 5 d O— 1420 Zm iana sposobu staw iania tam podsadzko­ 42 f O—1379 Ulepszenie liczydeł wag węglowych przy wych na ścianach w kopalni węgła kamiennego. kotłach parowych. 5 d O—1421 Zabezpieczenie taśmy stalowej przy skipie 42 h OU—213 Sposób wyrobu balsamu do sklejania so­ przed zrywaniem się. czewek. 21 c O—1422 Tabliczka rozgałęźna do przewodów uziemia­ 42 1 OU—214 Zastosowanie standartowego płynu korozyj­ jących. nego do badania odporności powłok lakierowych puszek 21 c O—1423 Mieszanina do otrzymywania powierzchni do konserw mięsnych. przewodzących na izolatorach porcelanowych. Nr 2/1953 WIADOMOŚCI URZĘDU PATENTOWEGO 241

21 h O—1424 Przyspawanie płytek z węglików spiekanych 49 a O—1465 Urządzenie mocujące do toczenia zewnętrz­ do noży tokarskich. nych powierzchni panewek dwudzielnych. 22 f O— 1425 Sposób zabezpieczania przed utlenianiem 49 a O—1466 Urządzenie do wytaczania wydrążeń kuli­ roztopionego ołowiu przy produkcji minii ołowianej. stych do łożysk z kulistymi panewkami. 23 d O— 1426 Urządzenie do rozprowadzania katalizatora 49 a O—1467 Centrujące urządzenie wiertnicze przy to­ w oleju przed procesem utwardzania. karce. 24 c OU—221 Kształtki palnikowe do pieców ceramicz­ 49 a O—1468 Wkładki do wrzecion automatów Index-52 nych. dla umożliwienia korzystania na nichz uchwytów za­ 24 f O— 1427 Gaszenie żużla w leju zsypowym kotła w y­ ciskowych Pittlera. sokoprężnego. 49 a O—1469 Dostosowanie tokarki do toczenia mimo- 25 a O—1428 Zginacz igieł dziewiarskich do maszyn ocz- środów. karskich 49 a O—1470 Regeneracja zużytych noży piórkowych 31 a O—1429 Zatycżka do otworów spustowych pieców NN-17.0. płomiennych do topienia aluminium. 49 a O—1471 Wiertło do wiercenia otworów w cienkich 34 g O— 1430 Przyrząd do naciągania sprężyn tapczano­ blachach. wych. 49 a 0 —1472 Uchwyt rolkowy. 35 b O—1431 Uzębione krążki stykowe przy zbierakach 49 a O—1473 Urządzenie do usuwania zadziorów. prądu w suwnicy. 49 a O—1474 Wiertła do odlewów porowatych. 35 d O— 1432 Podnośnik śrubowy „Liliput“. 49 a O—1475 Głowica trzynożowa do wycinania denek 36 c O—1434 Urządzenie do usuwania zanieczyszczeń me­ w gniazdach zespórek przegubowych. chanicznych z wody w instalacji centralnego ogrze­ 49 a O—1476 Przyrząd do mocowania wykorbionych wa­ wania. lów kuźni polowych przy wytaczaniu rowków. 37 b O— 1435 Przyrząd pomocniczy do ustawiania słupów 49 b O—1509 Przyrząd do frezowania pólosiek wyłącz­ w gruntach piaszczystych, bagnistych i podmokłych. ników. 37 b O— 1436 Haki do obracania słupów sieciowych. 49 c O—1478 Pryzma do jednoczesnego zamocowywania 37 b O— 1437 Ulepszenie stołów wibracyjnych typu „Vis“. dwóch metalowych prętów okrągłych przy cięciu piłą 37 b O—1438 Przyrząd do wiązania prętów przy zbroje- tarczową. niu betonu. 49 c O—1479 Przyrząd do wycinania rur z kondensatorów 37 d O—1439 Sposób odnajdywania nieszczelności w ję­ parowych. zykach kominowych za pomocą lampy elektrycznej, 49 c O—1480 Urządzenie do podnoszenia imaka noża przy oświetleniowej. struganiu głębokich żłobków o kształcie T. 37 d O— 1440 Przyrząd do uszczelniania spoin w przewo­ 49 c O—1481 Urządzenie mocujące do cięcia na skos na dach kominowych. pile tarczowej. 37 f OU—222 Przesuwna betoniarnia do produkcji prefa­ 49 c O—1482 Uchwyt pilnika do ostrzenia pił tarczowych. brykatów żelbetowych. 49 c OU—223 Wykrojnik z przymusowym bocznym docis­ 37 f O—1441 Powtórne rapowanie nieszczelnych przewo­ kiem pasów blachy. dów dymowych. 49 e OU—224 Półautomatyczna gwinciarka do szpilek 38 a O—1442 Ścinanie drzewa piłami mechanicznymi. z gwintem do drewna. 38 a O— 1443 Przyrząd do wycinania na pile taśmowej 49 e O—1483 Urządzenie do mechanicznego gwintowania krzywizn we wstawkach oparciowych do krzeseł. rur. 38 e O—1444 Narzędzie, osadzone na młotku odbudowy, 49 e O—1484 Przyrząd do wkręcania szpilek (śrub dwu­ do wyrąbywania drewna na dole kopalni. stronnych). 38 h O— 1445 Impregnowanie kopalniaków. 49 e O—1485 Przyrząd do prostopadłego gwintowania 39 a O— 1446 Urządzenie do naw ilżania benzyną blaszek otworów. wulkanizacyjnych do łatek samochodowych. - 49 g OU—225 Łączenie drobnooczkowych siatek drucia­ 39 a O— 1447 Zastosowanie wkładów do bloków ebonito­ nych nitami w postaci płytek lub taśmy ołowianej. wych naczyń akumulatorowych przy procesie wulka­ 49 g OU—226 Przyrząd do nitowania za pomocą nitów nizacji. rurowych. 40 d 0 — 1448 Zastosowanie szyny zabezpieczającej skle­ 49 g O—1486 Wskaźnik wymiarowy przy młotach paro­ pienie okna wsadowego podczas żerdziowania. wych. 42 b O— 1449 Przyrząd do spraw dzania równoległości pro­ 52 a O—1487 Urządzenie do naszywania pierścieni skó­ wadnic obrabiarek. rzanych. 42 b O— 1450 Przedłużenie żywotności sprawdzianu wskaź­ 53 c O—1488 Metoda oznaczania zanieczyszczeń mecha­ nikowego. nicznych w smalcu. 42 b O—1451 Układ dwóch sprawdzianów połączonych59 a O—1489 Pierścień uszczelniający do uszczelniania cy­ z sobą sztywno do sprawdzania wymiarów na przed­ lindrów pomp wodnych parowozowych. ' miocie. 59 b O—1490 Chłodzenie wodne dławic pomp odśrodko­ 42 e O— 1452 Pom iar dużych ilości gazu za pomocą pom ia­ wych tłoczących gorący wywar. ru częściowego. 63 b O—1491 Wózek do przewożenia butli z kwasami. 42 k O —1453 Sposób kontroli szczelności chłodni próż­ 63 b O—1492 Przyrząd do transportu i układania rur be­ niowej. tonowych. 42 k O— 1454 Urządzenie do badania wytrzymałości m a­ 67 a O—1493 Oprawka rolki obciągacza tarcz szlifierskich łych odlewów na uderzenie. 67 a O—1494 Ostrzarka elektrostykowa na prąd zmienny. 42 1 O— 1455 Zmodyfikowane sitko Classena do pobiera­ 67 a O—1495 Przyrząd do dokładnego i szybkiego dia­ nia prób syropów międzykryształowych z cukrzyc za­ mentowania tarcz szlifierskich, służących do szlifowa­ wartych w mieszadłach. nia frezów ślimakowych. 45 f O—1456 Przyrząd ułatwiający przenoszenie skrzynek 67 a O—1496 Przyrząd do wygładzania cylindrów maszyn z sadzonkami. parowych. 47 f O— 1457 Zabezpieczenie łożysk kulkowych pompy 67 a O—1497 Uchwyt do szlifowania noży płytkowych do przed działaniem gorących płynów żrących. głowic frezarskich. 47 f 0 — 1458 Uszczelnienie rury przegrzewacza komory 67 a O—1498 Przyrząd do mocowania noży do nożyc gi­ zwrotnej kotła okrętowego. lotynowych przy ostrzeniu. 47 f O— 1459 Uszczelnienie gumowe przy klapach zamy­ 75 c O—1499 Farby klejowe ścierne i sufitowe w postaci kających szlamiarek. gotowej do użytku. 47 f O—1460 Przyrząd do czyszczenia butli stalowych do 80 a O—1500 Zastosowanie łożysk tocznych w walcach sprężonego powietrza, stosowanych w lokomotywach gniotących przy gniotowniku mokrym. powietrznych. 80 a O—1501 Stożek z porcelany do osadzania izolatorów 47 g O— 1477 Urządzenie do spuszczania cieczy ze zbior­ liniowych w celu nadania im ostatecznego kształtu. ników wagonowych (cystern). 80 b O—1502 Zaprawa do wózków tunelowych. 48 a O—1461 Aparat do galwanizowania drobnych przed­ 81 e O—1433 Dźwignia do przetaczania ciężkich bębnów miotów. z kablem. 49 a O— 1462 Przyrząd do ustaw iania noży w wytaczadle. 81 e O— 1503' Urządzenie do załadowywania żwiru do od; 49 a' O—1463 Przyrząd do ściskania pierścieni tłokowych żeleźniaczy wody. przy wkładaniu ich w uchwyt tokarski. 81 e O—1504 Pług węglowy o napędzie mechanicznym. 49 a O—1464 Przyrząd do toczenia prętów okrągłych na 81 e O—1505 Przyczepa samochodowa ż blaszanymi uko­ rewolwerówce lub tokarce. sami do wyładowywania materiałów sypkich. 242 WIADOMOŚCI URZĘDU PATENTOWEGO Nr 2/1953

84 d O—1417 Wzmocnienie ramy podwozia spycharki. 87 a O— 1508 Przyrząd do w yciągania wymienianych 87 a O—1506 Przyrząd spawalniczy do mocowania części oplomek z kotła parowego. ram lub futryn stalowych. 87 a O— 1510 Przyrząd do wyciągania ru r z sit konden­ 8/ a O—1507 Przyrząd do centrowania wrzecion przy przę­ satorów wyparniczych. dzalniczych maszynach obrączkowych w czasie ich 87 b O—1511 Przyrząd do czyszczenia z rdzy gwintów na pracy. trzonach izolatorów.

20 USPRAWNIENIA ADMINISTRACYJNE Projekty przyjęte przez Centralną Komisję Usprawnienia Administracji Publicznej przy Prezesie Rady Ministrów

448. 28.1 1952. Szczerbicki Józef, pracownik Dyrekcji Okr. 468. 20.6 1952. Olszewski Stanisław, pracownik Oddziału Poczt i Tel. w Szczecinie, opracował tabelę do obliczania do­ NBP w Białymstoku, udoskonalił sprawozdania miesięczne datków za zwlokę od zaległych opłat radiofonicznych z kontroli stanu finansowego spółdzielni i zakładów podle­ (CKU-5/1705). głych CRS „Samopomoc Chłopska“ przez wydzielenie towa­ 449. 28.1 1951. Gąsiorowski Feliks, pracownik Urzędu Pocz­ rów, pochodzących ze skupu (CKU-5/1724). towego w Toruniu, usprawnił pracę w zakresie rejestracji 469. 12.7 1952. Meizówna Pelagia, pracownica PK P, zapro. przesyłek poleconych, nadchodzących pod adresem placówek jektowala usprawnienie przy przewozie rowerów, nadawanych pocztowo-telegraficznych (CKU-5/1706). za biletami bezpłatnymi przez pracowników kolejowych 450. 25.1 1950. Stepaniak Aleksander, pracownik Urzędu (CKU-5/1756). Pocztowego w Skulsku, zaprojektował wprowadzenie na te­ 470. 14.71952. Skronski Janusz, pracownik Ministerstwa renie całego kraju jednolitej taryfowej stawki należności po- Przemysłu Lekkiego, spowodował oszczędności w używaniu stańczej za 1 km drogi przy doręczaniu telegramów i prze­ klisz ormigowych przez wprowadzenie do użytku obok klisz — syłek pośpiesznych (CKU-5/1711). także zużytego zadrukowanego papieru kredowego i in. ga­ 451. 9.3 1950. Pakulski Stanisław, pracownik Urzędu Poczt, tunków (CKU-5/1574). w Gorzowie Wlkp., zaprojektował zmianę formatu druku nr 471. 4.6 1952. Dobra Anna i Dorożała Tadeusz opracowali 601 „zamówienie zasiłku kasowego ‘ z formatu A5 na A6 specjalne tabele opłat niestałych w notariatach (CKU-5/1663). (CKU-5/1714). 472. 12.7 1952. Darowska Ksenia, pracownica NBP, zapro­ 452. 9.8 1951 Libudzisz Stanisław, pracownik Dyrekcji jektowała pieczątkę potwierdzenia odbioru dokumentów Okr. Poczt i Tel. w Łodzi, usprawnił pracę w załatwianiu not (CKU-5/1726). służbowych dotyczących niedoręczalności telegramów 473. 16.7 1952. Morosiewicz Stanisław , pracownik Oddziału (CKU-5/1704). NBP w Gliwicach, usprawnił pracę przy sporządzaniu zesta­ 453. 7.12 1950. Piec Bronisław, pracownik PK P w Opolu, wień dekadowych (CKU-5/1774). opracował jednolity wzór planów urlopów wypoczynkowych 474. 15.7 1952. Krawczyk Leon zaprojektował poprawki do (CKU-5/1683). regulaminu sądowego (CKU-5/1764). 454. 19.10 1949. Leszczyński Jan z W arszawy, zaprojekto­ 475. 30.6 1952. Żółkiewski Zenon, pracownik Sądu Woj. we wał zniesienie w urzędach obwodowych stałej kontroli doku­ Wrocławiu, zaprojektował nowy wzór zawiadomienia o roz­ mentów podległych placówek pocztowo-telegraficznych i wpro­ prawie cywilnej rewizyjnej (CKU-5/1737). wadzenie kontroli wyrywkowej (CKU-5/1476). 476. 1951. Szwedowski Stanisław, sędzia Sądu Woj. w Opo­ 455. 4.10 1951. Rostkowski Ludwik z W arszawy, uspraw nił lu, zaprojektował uchylenie pewnych zbędnych czynności sądu pracę przez przyśpieszenie obiegu korespondencji w Centrali dotyczących sprawozdawczości ą z wyroków uniewinniających Ministerstwa Zdrowia (CKU-5/1720). (CKU-5/1736). 456. 18.9 1951. Perłowski Bolesław, pracownik Instytutu 477. 21.7 1952. Witkowska Stefania, pracownica Banku Mechaniki Precyzyjnej, zaprojektował specjalną lampkę spiry­ Handlowego, usprawniła pracę przy sporządzaniu wykazów tusową do lakowania kopert i przesyłek (CKU-5/1208). dziennych wpłat i wypłat (CKU-5/1769). 457. 26.2 1952. Gromnicki Włodzimierz, pracownik Minister­ 478. 11.7 1952. Cianciara Eugenia, pracownik Banku H an­ stwa Gospodarki Komunalnej, zaprojektował nowy model tem- dlowego, usprawniła korespondencje z klientami zagranicz­ perówki do grafitów (CKU-5/1546). nymi (CKU-5/1748). 458. VIII 1951. Wożniak W anda z Sosnowca zaprojektowała 479. 9.7 1952. Betley Janina, pracownik Banku Handlowe­ nakładkę, ochraniającą palec przed uciskiem ołówka, tzw. go, usprawniła pracę w przenoszeniu sald obrotów dziennych „palcochron“ fCKU-5/902). (CKU-5/1746). 459. 28.5 1952. Laskowski Zbigniew, pracownik Centrali 480. 11.7 1952. Betley Janina i Perdzyńska Jadw iga, pra­ NBP, udoskonalił wzór formularza nr 10154 „wysyłanie do-' cownice Banku Handlowego, usprawniły kontrolę obrotów kumentów eksportowych na inkaso" (CKU-5/1652). walutowych (CKU-5/1751). 460. 28.2 1952. W róblewski M ieczysław, pracownik oddzia­ 481. 22.4 1952. Gościński Janusz, pracownik Banku Inwe­ łu NBP w Kłodzku, przyśpieszył obracalność środków obroto­ stycyjnego, opracował wytyczne organizacyjne i zakresu czyn­ wych w dziale inkasa faktur, skracając termin wykupu faktur ności wydziałów branżowych Dep. Finansowania i Kontroli z 5-ciu do 3-ch dni (CKU-5/1415). Centrali Banku Inwestycyjnego (CKU-5/1547). 461. 28.2 1952. Polaczek Stanisław, pracownik NBP, zapro­ 482. 14.7 1952. Królicki Zbigniew, pracownik II Oddz. Miej­ jektował formularze sprawozdań miesięcznych z wykonania skiego NBP w Bydgoszczy, udoskonalił wzór formularza „żą­ planów obrotów płatniczych z zagranicą (CKU-5/1653). danie zapłaty“ nadrukiem, służącym do zaznaczania częścio­ 462. 31.5 1952. Gawor Bogusław, pracownik NBP, uspraw­ wych wykupów faktur (CKU-5/1766). nił pracę przez wprowadzenie zmiany w systemie kontroli 483. 23.7 1952. Szczeblowska Bronisława, pracownik Od­ rozliczeń na kontach bilansowych 130 i 131 (CKU-5/1669). działu NBP w Poznaniu, udoskonaliła wzór formularzy „ze­ 463. 10.5 1952. Butkiewicz Helena, pracownik NBP, uspraw ­ stawienie awizów wysłanych“ (CKU-5/1776). niła uzgadnianie dziennych obrotów walutowych przez Wy­ 484. 21.7 1952. Chrapkowski Tadeusz, pracownik Oddziału dział Krajów Zamorskich (CKU-5/1661). NBP w Bydgoszczy, udoskonalił wzór awizów F-4400/I przez 464. 4.3 1952. Łojek Franciszek, pracownik Ministerstwa zmianę układu graficznego (CKU-5/1772). Finansów, opracował tabelkę przeliczeniową do wymiaru za­ 485. 24.11 1952. Nowakowski Felicjan, pracownik M inister­ liczki na podatek gruntowy na 1952 r. (CKU-5/1691). stwa Poczt i Telegrafów, zaprojektował nowy zmniejszony 465. 19.6 1952. Klekowicz Jerzy, W iewióra Jerzy i Lasko­ wzór koperty do telegramów ozdobnych (CKU-5/I490). wski Zbigniew, pracownicy NBP, usprawnili pracę przez 486. V 1952. Rusiecka Mieczysława, pracownik Oddziału wprowadzenie specjalnej pieczątki na dokumentach inkaso­ NBP w Kaliszu, zaprojektowała nowy udoskonalony wzór wych (CKU-5/1722). formularza „wzór podpisu“ (CKU-5/1543). 466. 20.61952. Boledziewicz Józef, Staszak Hieronim 487. 7.2 1952. Zastaw niak Franciszek, pracownik Dyr. U rzę­ i Szumski Zygmunt, pracownicy oddziału NBP w Bydgoszczy, du Probierczego w Krakowie, opracował projekt wzorcowego usprawnili pracę przez wykorzystanie adresarek typu „Adre- regulaminu pracy technicznej urzędów probierczych ma" do powielania pism o krótkiej treści (CKU-5/1726). (CKU-5/1290). 467. 11.12 1951. Paw lak W ładysław, pracownik Gminnej 488. 30.7 1950. Królikowski Zygmunt, pracownik Izby Skar­ Rady Narodowej w Jastarni, zaprojektował uproszczenie czyn­ bowej we Wrocławiu, zaprojektował zniesienie zabezpiecza­ ności, związanych z uzyskiwaniem dowodów osobistych nia kotłów warzelnych, stosowanego w browarach na czas (CKU-5/1218). . przerwy w ruchu (CKU-5/1538). Nr 2/1953 WIADOMOŚCI URZĘDU PATENTOWEGO 243

489. 9.3 1951. Pakulski Stanisław , pracownik urzędu pt. rza prac przez oddziały Banku i opracował odpowiedni wzór Gorzów Wlkp., udoskonalił wzór druku „zamówienie zasiłku (CKU-5/1761). kasowego“ (CKU-5/1714). 510. III 1952. Hofman Jan, pracownik Banku Inwestycyjnego 490. 1.8 1952. Nowak Feliks, pracownik Oddz. Woj. Państw. w Opolu, opracował schemat obiegu planów pokrycia finan­ Zakł. Ubezp. w Olsztynie, zaprojektował ujednolicenie spra­ sowego inwestycji w r. 1952 (CKU-5/1794). wozdawczości finansowej komórek organizacyjnych PZU 511. 9.2 1952. Krotochwil Jerzy, pracownik DOKP Stali- (CKU-5/1799). nogród, udoskonalił wzór formularza „specyfikacja wysyła­ 491. 7.5 1952. Trojanowski Mirosław, pracownik PZU, za­ nych pilników do regeneracji (CKU-5/1825). projektował uproszczenie miesięcznych rozliczeń składkowych 512. 4.2 1952. Bakłażec Jan, pracownik fabryki Maszyn z tytułu polis obrotowych w grupie transportowej „Cargo“ Żniwnych w Płocku, usprawnił pracę przez zmianę systemu (CKU-5/1800). -potwierdzania sald z kontrahentami (CKU-5/1827). 492. 6.8 1952. Urbański Aleksander, pracownik NBP, udo­ 513. 9.4 1952. Górecki Ryszard, pracownik M inisterstwa skonalił formę przekazywania obliga kredytów (CKU-5/1807). Finansów, wprowadził oszczędności przez zniesienie obo­ 493. 6.8 1952. GołębiowsKi Teofil, pracownik Oddziału N B P wiązku nadsyłania do Ministerstwa Finansów odpisów pism w Katowicach, zaprojektował nowy ulepszony wzór pisma od­ Dep. Kredytowego NBP (CKU-5/1826). działów NBP do jednostek nadrzędnych przedsiębiorstw 514. 10.5 1952. Żółkiewski Zenon, pracownik Sądu Woj. we (CKU-5/1806). Wrocławiu, udoskonalił wzór druków sądowych dotyczących 494. 4.9 1951. Wrzosek Wojciech, pracownik PKO, zapro­ odezwy o przedstawieniu akt sądowi (CKU-5/1819). jektował zniesienie zbędnych kartotek pracowników Ajencji 515. 16.8 1952. Trzemżalski Władysław, pracownik Sądu PKO (CKU-5/1699). Woj. w Stalinogrodzie, zaprojektował uzupełnienie druków są­ 495. 1.8 1952. Lenczewska Janina, pracownik Banku H and­ dowych dotyczących miesięcznego wykazu ruchu spraw czyn­ lowego, zaprojektowała skasowanie „zbiorówki“ przy księgo­ ności sądów powiatowych (CKU-5/1818). waniu maszynowym (CKU-5/1789). 516. 3.9 1952. Czyżewski Henryk i Rogowski Stanisław, 496. 1.8 1952 i 31.12 1951. Kochański Albin, Janusz W asie- pracownicy Banku Handlowego, usprawnili pracę przez opra­ wski i Strąk Julia, pracownicy PKO, zaproponowali maszy­ cowanie systemu dokonywania rozliczeń z kontrahentami za­ nowe wypełnienie blankietów automatycznych zleceń przele­ granicznymi (CKU-5/1844). wowych (CKU-5/1257). 517. 9.9 1952. Kazimirski Edmund, Lipińska Anna i Kolberg - 497. 20.6 1952. Olszewski Stanisław , pracownik Oddziału Stefan, pracownicy Banku Handlowego, opiacowali skróty NBP w Białymstoku, opracował nowy ulepszony wzór spra­ korespondencji z klientami w języku angielskim w celu przy­ wozdania miesięcznego z kontroli stanu finansowego spół­śpieszenia obiegu depesz i obniżenia kosztów (CKU-5/1846). dzielni (CKU-5/1724). 518. 8.8 1951. Kruk Jan, Ożarowska Józefa i Węgielska 498. 3.5 1952. Piotrowski Jerzy, pracownik CZPM ięsnego Kamila, pracownicy Głównego Instytutu Chemii Przemysło­ w Toruniu, wprowadził oszczędności przez zmniejszenie for­ wej, skonstruowali specjalny piecyk elektryczny, służący do matu formularza delegacji służbowej (CKU-5/1623). regeneracji kalki maszynowej i ołówkowej (CKU-5/905). 499. 16.6 1951. Stawski Jan z W arszawy zaprojektował ku­ 519. 24.5 1952. Frenkiel Czesław, pracownik Państwowego mulację ogłoszeń o ustanowieniu przymusowego zarządu pań­ Szpitala Chirurgicznego w Białymstoku, zaprojektował zmia­ stwowego (CKU-5/753). nę trybu przyjmowania chorych do szpitala, eliminując zbędne 500. 22.12 1951. Pazio Stefania i W awrzusiak Franciszek, formalności (CKU-5/1834). pracownicy Oddziału NBP w Łodzi, zaprojektowali nowy spo-' 520. 2.9 1950. Biernatek Jan, pracownik PKP w Stalino­ sób sporządzania inwentaryzacji i znakowania ruchomości grodzie, wprowadził oszczędności przez zmniejszenie wymia­ (CKU-5/1236). rów formularzy druków używanych na PKP (CKU-5/1835). 501. 25.5 1952. Ginter Stefan z W arszawy wprowadził 521. 30.8 1952. Morasiewicz Stanisław i Bunzel Erazm, oszczędności przez zaprojektowanie zmniejszonych formularzy, pracownicy Oddziału NBP w Gliwicach, usprawnili sprawo­ stosowanych w Radiofonii Kraju, dotyczących przeprowadze­ zdawczość kredytową i opracowali wniosek do planu kredy­ nia instalacji głośnikowych (CKU-5/1815). towego dla przedsiębiorstw produkcyjnych i usługowych 502. 12.6 1951. Rewucki Kazimierz z Chełma, udoskonalił (CKU-5/1851). układ druku karty inwentarzowej linii międzymiastowej i sie­ 522. 30.8 1952. Szpakowski Borys i Wojtowicz M aria, pra­ ci miejskiej (CKU-5/1781). cownicy Oddziału NBP w Stalinogrodzie, zaprojektowali kon­ 503. 29.3 1952. Zmuda Stanisław, pracownik Oddziału NBP trolę wydatków uczestników planowania kasowego w limito­ w Chrzanowie, usprawnił czynności w komórce inkasowej wanych tytułach planu kasowego (CKU-5/1850). 523. 5.8 1952. Szczypiorski Stanisław, pracownik Towarzy­ (CKU-5/1808). stwa Reasekuracyjnego „Warta“, zaprojektował korzystną 504. 5.8 1952. Bendig Helena, pracownik Oddziału N BP w zmianę systemu księgowości w Towarzystwie „Warta“ Bydgoszczy, usprawniła system rozliczeń kosztów centralnego (CKU-5/1813). ogrzewania (CKU-5/1809). 524. 12.9 1952. Chrabąszczewicz Zofia, pracownik Oddziału 505. 28.7 1952. Kwirynowicz Stanisław i Trompeteur K azi­ NBP w Koszalinie, zaprojektowała jednolite wzory sprawo­ mierz, pracownicy NBP, usprawnili pracę na odcinku finan­ zdań oraz kontrolki wypłat i akumulacji amortyzacji na ka­ sowania zapasów produkcyjnych w przedsiębiorstwach, stosu­ pitalne remonty, a także wzór zapotrzebowania na kapitalne jących fakturowania Upłatowe (CKU-5/1804). remonty (CKU-5/1867). 506. 28.7 1952. Wilczewska Zofia, pracownik NBP, w prowa­ 525. 12.9 1952. Otta Wiesław, pracownik Oddziału NBP w dziła udoskonalenie sposobu zestawienia sald wolnodewizo- Poznaniu, zaprojektował korzystne zmiany w tabelach doty­ wych na rachunkach operacji zagianicznych (CKU-5/1803). czących kredytowania przedsiębiorstw spółdzielczych 507. 1.8 1952. Sobolewska W anda, pracownik Oddziału NBP (CKU-5/1865). w Bydgoszczy, zaproponowała udoskonalenie wzoru zeszytu 526. 12.9 1952. Hermanowicz Jerzy, pracownik Oddziału ewidencji wydanych książeczek czekowych i przelewowych i NBP w Gdańsku, zaprojektował jednolitą kartotekę proble­ opracowała nowy lepszy sposób sporządzania dowodów me­mów w Oddziałach NBP (CKU-5/1863). moriałowych (CKU-5/1802). 527. 17.6 1952. Mółka Edward, pracownik PRN w Nowym 508. 28.11 1950. Pączkiewicz W ładysław, pracownik Prez. Sączu, udoskonalił- wzór kwitariusza na podatek gruntowy WRN w Stalinogrodzie, zaprojektował korzystne zmiany prze­ (CKU-5/1678). pisów kancelaryjnych dla władz terenowych (CKU-5/511). 528. 27.11 1951. Fedak Zdzisław, pracownik M inisterstwa 509. 14.7 1952. Jaślar Mieczysław, pracownik Banku Inw e Finansów, usprawnił pracę w zakresie techniki rozliczania stycyjnego w Poznaniu, zaprojektował prowadzenie termina- kosztów pośrednich (CKU-5/1537). PORADNIA URZĘDU PATENTOWEGO PRL DLA WYNALAZCÓW I RACJONALIZATORÓW Warszatua, Al. Niepodległości 188 Czgnna we wtorki od godz. 16—1730 Porady techniczne i prawne z zakresu wynalazków, udoskonaleń technicznych i usprawnień 244 WIADOMOŚCI URZĘDU PATENTOWEGO Nr 2/1953

22 ZNAKI TOWAROWE

REJESTRACJA

Grubym drukiem są podane numery rejestru znaków towarowych. Po numerach rejestru są zamieszczone daty dokonania zgłoszeń znaków towarowych i daty rejestracji. Następnie kolejno są zamieszczone nazwy i siedziby oraz rodzaj i zakres działania przedsiębiorstw, na których rzecz zarejestrowano znaki towarowe, oraz wykazy towarów, dla których oznaczania są zarejestrowane te znaki.

35989. 27.2 1952. 14.1 1953. Staatliche Por­ 35991. 7.5 1952. 14.1 1953. Rembertowskie zellan-Manufaktur Meissen VEB. Meissen (Nie­ Zakłady Mięsne Przetwórnia nr 42. Rembertów. Wy­ miecka Republika Demokratyczna). Wytwórnia wyro­ twórnia wyrobów mięsnych. Towary: wyroby mięsne. bów porcelanowych. Towary: wyroby porcelanowe, zwłaszcza przedmioty sztuki, i użytkowe, porcelana chemiczno-techniczna i chemiczno-farmaceutyczna,, porcelanowe dzwonki, plakiety, medale, odznaki, płytki ścienne, flizy, piece oraz okładziny kominków i grzejników, farby ceramiczne.

35992. 19.5 1952. 14.1 1953. Zakłady Mięsne w Krotoszynie. Krotoszyn. Wytwórnia wyrobów mięs­ nych. Towary: wyroby mięsne.

35990. 25.4 1952. 14.1 1953. Swiętochłowicka Wytwórnia Makaronu. Świętochłowice. Wytwórnia makaronu. Towary: makaron.

35993. 3.9 1952. 19.1 1953. Zakłady Mięsne w Tarnowskich Górach. Tarnowskie Góry. Wytwórnia wyrobów mięsnych. Towary: wyroby mięsne.

35994. 29.8 1951. 22.1 1953. Kafarske zavody narodni podnik. Bratysława (Czechosłowacja). Wy­ twórnia szczotek i pędzli. Towary: szczotki i pędzle.

Ochronę znaku zastrzeżono w kolorach: kłos i lite­ ra „S“ — żółtym; tło — granatowym. KOH-I-NOOR Nr 2/1953 WIADOMOŚCI URZĘDU PATENTOWEGO 245

35995. 13.8 1952. 22.1 1953. N. V. Philips* 35999.20.9 1952. 30.1 1953. Antoni Siatecki. Phonographische Industrie. Baazu (Niderlandy). Wy­ Warszawa. Wytwórnia aparatów do cięcia szkła.To­ twórnia aparatów dźwiękowych wszelkiego rodzaju. wary: przyrządy do cięcia szkła. Towary: płyty gramofonowe i inne nośniki zapisów dźwiękowych, aparaty do zapisywania, odtwarzania i wzmacniania dźwięków i ich części. SPECIAL-AS

36000. 30.9 1952. 30.1 1953. Wielkopolska Wytwórnia Produktów Zielarskich.Poznań. Wytwór­ nia ziołowych środków leczniczych i spożywczych. Towary: środki lecznicze i farmaceutyczne wszelkie­ go rodzaju, a zwłaszcza lecznicze i farmaceutyczne środki ziołowe, ziołowe: herbaty lecznicze, wyciągi, syropy, środki spożywcze, namiastki, środki odżyw­ cze, wyroby galeniki suchej i mokrej. 35996. 14.6 1951. 30.1 1953. Gdańska Fabry­ ka Opakowań Blaszanych Przedsiębiorstwo Państwo­ we Wyodrębnione. Gdańsk. Wytwórnia wszelkich opakowań i przedmiotów blaszanych.Towary: wszel­ kiego rodzaju wyroby blaszane a zwłaszcza latarki kieszonkowe wszelkiego typu, pudelka, futerały, puszki blaszane, naczynia blaszane, zbiorniki blasza­ ne, konwie blaszane, panwie blaszane, jak i wszel­ kie wyroby wycinane i wytłaczane z blachy. GEFOBLA

35997. 29.1 1952. 30.1 1953. Przemysłowo- Rolne Zakłady Zielarskie.Klęka. Wytwórnia artyku­ łów zielarskich. Towary:środek odżywczy. KAROTAN Ochronę znaku zastrzeżono we wszystkich kolorach i ich zestawieniach. 35998. 25.4 1952. 30.1 1953. Zakłady Przemy­ słu Tłuszczowego im. Gen. Wróblewskiego. Gdańsk- 36001. 1.10 1952. 30.1 1953. Sandoz A. G. Ba- Letniewo. Wytwórnia margaryny. Towary: marga­ zyleja (Szwajcaria). Wytwórnia środków chemicz­ ryna. nych. Towary: lekarstwa, produkty chemiczne do ce­ lów przemysłowych, medycznych, higienicznych i naukowych, specyfiki i preparaty farmaceutyczne, plastry, tkaniny opatrunkowe, środki do niszczenia zwierząt i roślin, środki dezynfekcyjne, środki do konserwowania żywności, produkty weterynaryjne. DIERGEN

36002. 1.10 1952. 30.1 1953. Sandoz A. G. Ba- zyleja (Szwajcaria). Wytwórnia środków chemicz­ nych. Towary: lekarstwa zawierające czynne substan­ cje sporyszu, produkty chemiczne do celów przemy­ słowych, medycznych, higienicznych i naukowych; specyfiki i preparaty farmaceutyczne; plastry, tkani­ ny opatrunkowe, środki do niszczenia zwierząt i ro­ ślin, środki dezynfekcyjne, środki do konserwowania żywności; produkty weterynaryjne. DIHYDERGOT 246 WIADOMOŚCI URZĘDU PATENTOWEGO Nr 2/1953

.36003. 1.10 1952. 30.1 1953. SandozA.G. Ba- zyleja (Szwajcaria). Wytwórnia środków chemicz­ nych. Towary: lekarstwa zawierające czynne substan­ cje sporyszu, produkty chemiczne do celów przemy­ słowych, medycznych, higienicznych i naukowych; specyfiki i preparaty farmaceutyczne, plastry, tkani­ Ochronę znaku zastrzeżono w kolorach czarnym ny do opatrunków, środki do niszczenia zwierząt i ro­i białym. ślin, środki dezynfekcyjne; środki do konserwacji żywności; produkty weterynaryjne. 36008. 12.5 1952. 18.2 1953. Szoplenickie Za­ kłady Przemysłu Tłuszczowego Przedsiębiorstwo ERGOHYDRIN Państwowe. Szopienice. Wytwórnia wyrobów tłusz­ czowych. Towary: proszek do prania, mydło, mydło do prania, płatki mydlane, margaryna. 36004. 15.10 1952. 30.1 1953. Farmaceutyczna Spółdzielnia Pracy „Unia“. Warszawa. Wytwórnia artykułów chemicznych. Towary: środki lecznicze, farmaceutyczne, drogeryjne, kosmetyczne, wetery­ naryjne, dezynfekcyjne, antyseptyczne, preparaty chemiczne, zielarskie, opatrunkowe i mydlarskie.

HALACID 36009. 22.8 1952. 18.2 1953. William Pearson Limited. Londyn (W. Brytania). Wytwórnia artyku­ łów chemicznych. Towary: środki chemiczne do ce­ lów weterynaryjnych i sanitarnych, preparaty che­ 36005. 7.5 1952. 31.1 1953. Zakłady Mięsne. miczne do celów leczniczych i farmaceutycznych, per-, Bydgoszcz. Wytwórnia wyrobów mięsnych. Towary: fumeria, artykuły toaletowe, mydło toaletowe, prepa­ wyroby mięsne. raty do pielęgnowania zębów i włosów. CREOLIN

36010. 16.9 1952. 18.2 1953. „Watt“ Glühlam­ pen und Elektrizitäts Aktiengesellschaft. Wiedeń (Austria). Wytwórnia i handel lamp żarowych, apa­ ratów elektrycznych wszelkiego rodzaju oraz apa­ ratów radiowych i ich części. Towary: lampy radio­ we i ich części oraz aparaty radiowe i ich części. SATOR

36006. 12.5 1952. 31.1 1953. Łódzkie Zakłady 36011. 6.10 1952. 18.2 1953. Zakłady Przemy­ Kinotechniczne Przedsiębiorstwo Państwowe. Łódź. słu Cukierniczego im. „22 Lipca“. Warszawa. Wy­ Wytwórnia sprzętu kinotechnicznego. Towary: pro­twórnia wyrobów cukierniczych. Towary: wyroby cu­ jektory, silniki, reflektory, statywy, liczniki do taśmy kiernicze. filmowej, przewijaczki, sklejarki, szafy do filmów, ' krzesła kabinowe, pudła.

36007. 22.4 1952. 18.2 1953. Scripto Inc. 36012. 1.7 1952. 24.2 1953. J. R. Geigy A. G. Atlanta (St. Zjedn. A. P.). Wytwórnia przyborów doBazyleja (Szwajcaria). Wytwórnia artykułów che- pisania. Towary: ołówki wszelkiego rodzaju. miczno-farmaceutycznych. Towary: środki lecznicze. Nr 2/1953 WIADOMOŚCI URZĘDU PATENTOWEGO 247

produkty chemiczne do celów leczniczych i higie­ nych i kwasoodpornych. Towary: wyroby szamotowe, nicznych, artykuły farmaceutyczne, plastry, opatrun­krzemionkowe, karborundowe, elektrokorundowe, ki, środki wyjaławiające i dezynfekujące. boksytowe, izolacyjne i kwasoodporne. BUTAZOLIDIN

36013. 3.9 1952. 24.2 1953. Sandoz A. G. Ba- zyleja (Szwajcaria). Wytwórnia artykułów farmaceu­ tycznych. Towary: produkty farmaceutyczne. DIGIPURPID 36018. 23.9 1952. 28.2 1953. Fabryka Pierni­ ków i Wyrobów Cukierniczych „Kopernik“. Toruń. 36014. 6.10 1952. 25.2 1953. Fabryka Cukrów Wytwórnia pieczywa cukierniczego i cukierków. To­ „Dąbrówka“, Kargowa. Wytwórnia wyrobów cukier­ wary: wyroby cukiernicze. niczych. Towary: wyroby cukiernicze.

36015. 23.9 1952. 27.2 1953.Fabryka.Cukrów 36019. 23.9 1952. 28.2 1953. Fabryka Cukrów „Optima“. Łódź. Wytwórnia cukierków. Towary: „Łodzianka“. Łódź. Wytwórnia cukierków i pieczy­ wyroby cukiernicze. wa cukierniczego. Towary: wyroby cukiernicze.

36016. 15.4 1952. 28.2 1953. Wrocławska Wy­36020. 6.10 1952. 28.2 1953. Fabryka Cukrów twórnia Kawy Zbożowej i Makaronu. Wrocław. Wy­„Hutnik“. Gliwice. Wytwórnia wyrobów cukierni­ twórnia mieszanki zbożowej, słodowej, kawy zbożo­czych. Towary: wyroby cukiernicze. wej i makaronu. Towary: mieszanka zbożowa, słodo­ wa, kawa zbożowa, makaron.

36021. 7.11 1952. 28.2 1953. Österreichisch- Amerikanische Magnesit Aktiengeselschaft. Raden­ thein, Kärnten (Austria). Wytwórnia magnezytu i produktów magnezytowych, Jak również innych mi­ nerałów, zwłaszcza węgla, oraz eksploatacja siłowni wodnych. Towary: stosowane do pieców przemysło­ wych podstawowe masy do wylepiania, masy do pa­ Ochronę znaku zastrzeżono w kolorach: żółtym, lenisk, masy do naprawy i łatania, produkty ognio­ niebieskim i czerwonym. trwałe do celów przemysłowych, ogniotrwałe kamie­ nie, ogniotrwałe elementy zamykające do pieców przemysłowych, Jak ściany, powały i sklepienia, po­ krywy pieców elektrycznych. 36017. 28.4 1952. 28.2 1953. Chrzanowskie Zakłady Materiałów Ogniotrwałych Przedsiębiorstwo Państwowe Wyodrębnione. Chrzanów. Wytwórnia wyrobów szamotowych, krzemionkowych, karborun- BASIT dowych, elektrokorundowych, boksytowych, izolacyj- 248 WIADOMOŚCI URZĘDU PATENTOWEGO Nr 2/1953

CZĘŚĆ III PRZEGLĄD WYNALAZCZOŚCI

IV KRAJOWA NARADA AKTYWU WYNALAZCZOŚCI PRACOWNICZEJ W STALINOGRODZIE

W dniach 2, 3 i 4 lutego 1953 r. w Stalinogrodzie i popularyzować, ale na obecnym etapie trzeba odbyła się czwarta z kolei krajowa narada aktywu z racjonalizatorami i innymi pracownikami praco­ wynalazczości pracowniczej. Narada została zor­ wać w oparciu o tę ogłoszoną tematykę. ganizowana z inicjatywy Departamentu Techniki Wyniki wielu resortów wskazują na bardzo niski Państwowej Komisji Planowania Gospodarczego stopień realizacji ogłaszanych tematów. Tak np. przez Ministerstwo Przemysłu Chemicznego, przy w Min. Przemysłu Maszynowego na ogólną ilość współudziale Zarządu Głównego Związku Pracow­ ogłoszonych 14.000 tematów tylko 9% zostało ników Przemysłu Chemicznego oraz Stowarzyszenia rozwiązanych. W innych resortach sprawa ta wy­ Inżynierów i Techników Przemysłu; Chemicznego. glądała i wygląda niewiele lepiej. Podobnie, poza Wzięli w niej udział pracownicy wydziałów wyna­nielicznymi wyjątkami, potraktowano sprawę bry­ lazczości i komórek wynalazczości centralnych za­ gad racjonalizatorskich. Wiele resortów pracowało rządów i zakładów pracy, a także przedstawiciele bardzo ofiarnie na odcinku popularyzacji brygad związków zawodowych oraz Naczelnej Organizacji racjonalizatorskich, niedostatecznie natomiast czu­ Technicznej. Naradzie przewodniczył dyrektor De­wano nad kontrolą ich pracy, nad osiągnięciami partamentu Techniki PKPG, inż. Zbigniew Mu­ i niedociągnięciami, jak również za mało było prze­ szyński. noszenia doświadczeń w metodach i formach pracy Narada miała charakter roboczy- i dotyczyła brygad racjonalizatorskich. w zasadzie najważniejszych problemów, które stoją Braki te wynikały przede wszystkim ze słabości w chwili obecnej przed ruchem racjonalizatorskim. naszego aparatu, słabości zarówno politycznej jak Praktyka roku 1952 wykazała, że pomimo po­ zawodowej. Trzeba to koniecznie podkreślić, gdyż ważnego wzrostu ilościowego i jakościowego ruchu nader poważne zadania na rok 1953 wymagają, aby racjonalizatorskiego posiada on w dalszym ciągu braki te stale i systematycznie usuwać. Konieczne duże braki, które należy usunąć przez poważną pra­ jest to dlatego, że wielu naszym pracownikom ilość cę całego aparatu administracyjnego w foku 1953. zgłoszonych w r. 1952 projektów przesłoniła te Praktyka ta wykazała, że administracja wyna­ istotne i zasadnicze braki. lazczości w wielu przypadkach poprzestała w r. 1952 Te właśnie, a nie inne przyczyny spowodowały, na pewnych osiągnięciach, nie troszcząc się dosta­ że narada była poświęcona trzem zagadnieniom: tecznie o pogłębienie i nmasowienie osiągniętych 1) metodom i formom doprowadzenia tematyki wyników. Odbiło się to szczególnie na odcinku pra­ do załogi, cy z racjonalizatorami, na tematycznym kierowaniu ruchem racjonalizatorskim oraz na pracy z robot- 2) osiągnięciom i brakom w pracy z brygadami niczo-inżynierskimi brygadami racjonalizatorskimi. racjonalizatorskimi w r. 1952, Zagadnienia te są dlatego najważniejsze w danej 3) książce i filmowi technicznemu jako niezbęd­ chwili, gdyż decydują o powiązaniu ruchu racjona­ nym elementom w. pracy klubów T. i R. lizatorskiego z codzienną walką naszych zakładów - Narada wykazała, że aktyw pracowniczy ruchu pracy o plan produkcyjny, decydują zatem o istot­ racjonalizatorskiego ocenił i ustosunkował się do nej i zasadniczej treści ruchu racjonalizatorskiego. tych zagadnień właściwie. Wielu dyskutantów mó­ Okazało się, że wielu odpowiedzialnych pracow­ wiło o rozmaitych formach pracy z tematyką, o ko­ ników aparatu wynalazczego uważało, iż wystarczy nieczności łączenia rozmaitych sposobów doprowa­ wydać w tej czy innej formie biuletyny tematyczne dzenia tematyki do stanowiska pracy z odpowiednią i na tym skończy się ich zadanie tematycznego kie­ pracą z racjonalizatorem przy pomocy książki rowania ruchem racjonalizatorskim, praca z racjo­ i filmu technicznego w klubach T. i R. Zwrócono nalizatorem oraz z brygadami racjonalizatorskimi. również uwagę na właściwą pracę z brygadami Zapominali oni o tym, że dobre wyniki pracy można racjonalizatorskimi, podawano konkretne przykłady osiągnąć tylko codziennym żmudnym wysiłkiem dobrych osiągnięć ich pracy. Narada dostarczyła i że organizować pracę należy w ten sposób, aby nięzwykle cennego materiału w postaci, około 100 każdy z ogłaszanych tematów dotarł do każdego wniosków, których realizacja przyczyni się do dal­ z pracowników zakładu. Uogólniając to, można by szego usprawnienia pracy naszego aparatu admi­ stwierdzić, że tematykę należy nie tylko ogłaszać nistracyjnego. Nr 2/1953 WIADOMOŚCI URZĘDU PATENTOWEGO 249

PRZEMÓWIENIE DYR. DEPARTAMENTU TECHNIKI PKPG INŻ. ZBIGNIEWA MUSZYŃSKIEGO W pierwszym dniu narady dyrektor De­ A gdy chodzi o wysokość średniej oszczędności, partamentu Techniki PKPG, inż. Zbigniew przypadającej na 1 przyjęty do wykorzystania pro­ M uszyński, dokonał podsumowania osiąg—jekt, porównajmy dane statystyczne. W roku 1951 nięć i braków w rozwoju ruchu wynalazcze- średnia wysokość oszczędności, przypadającej na go za rok 1952. Dyrektor Muszyński stwier­ 1 projekt, wynosiła 15.000 zł; w roku 1952 oszczęd­ dził m. in.: ność uległa malej obniżce, wynosiła bowiem 14.000 zł. Jednym z podstawowych warunków wykonania istnieją wszelkie podstawy ku temu (w związku planu 6-letniego jest dalszy postęp techniczny i po­ z dalszymi tendencjami rozwojowymi na odcinku wiązanie tempa realizacji planu 6-letniego z roz­ realizacji projektów), aby przewidywana oszczęd­ wojem nowej techniki. ność na 1 projekt w roku 1953 i w dalszych latach Aktywiści ruchu racjonalizatorskiego nie repre­ uległa poważnemu podwyższeniu, osiągając w la­ zentują oczywiście tego wszystkiego, co mieści tach 1953 — 1955 następujące wskaźniki: w sobie szerokie pojęcie nowej techniki; zadaniem bowiem aktywu wynalazczego jest rozwijanie jed­ 1953 1954 1955 nego tylko elementu postępu technicznego, elementu 20.000 zł 25.000 zł 30.000 zł będącego przejawem wielkich, niewyczerpanych sil rozwoju naszego społeczeństwa, mianowicie ruchu Sprawdzianem technicznej wartości złożonych masowej wynalazczości. projektów jest ich ilość przyjęta do wykorzystania. Bilansując działalność w zakresie wynalazczości W roku 1951 ilość projektów przyjętych do wyko­ pracowniczej, przy porównywaniu zestawień staty­ rzystania wynosiła 50%, w roku 1952 stan ten stycznych ż roku 1952 z zestawieniami z roku 1951, zasadniczo nie uległ zmianie i wynosił 49,3%, zauważamy ogromny skok naprzód. Rok 1952 cha­ w drugiej natomiast połowie planu 6-letniego prze­ rakteryzował się masowością zgłaszanych projek­ widujemy poważny wzrost: w 1953 r. 60%, tów, wyrażającą się liczbą 125.000 projektów, z któ­ w 1954 r. 65%, w 1955 r. 70%. rych 60.000 przyjęto do realizacji. Jeżeli popatrzy­ Odbiciem wartości pracy komórek wynalazczości my natomiast na efekty ekonomiczne ruchu wyna­ jest wskaźnik zaległości. Podczas gdy w roku 1951 lazczości, to zauważymy, że ta działalność dała na­ wskaźnik ten wynosił 2,7, to w roku 1951 nie uległ szemu Państwu Ludowemu oszczędności rzędu 850 min. zł, wynagrodzenie zaś, jakie otrzymali wielkiej zmianie i wynosił 2,6. racjonalizatorzy, przekroczyło 25 min. zł. Ewentualne maksymalne zaległości w drugiej Analizując poszczególne wskaźniki techniczno- połowie planu 6-letniego nie będą w każdym razie ekonomiczne, zauważamy przede wszystkim wzrost mniejsze niż 18% w roku 1953, w roku 1954 — wskaźnika umasowienia, który według planu miał 14%, a w roku 1955 nie mogą przekroczyć w żad­ wynosić w 1950 roku 60 i w każdym następnym nym wypadku 10%'. Wszystkie przytoczone dane roku obniżać się o 10, aby w roku 1955 dojść do 10. ilustrują stan ruchu wynalazczego w II połowie Rzeczywistość przeszła jednakże nasze najśmiel­ planu 6-letniego. sze oczekiwania. Porównując osiągnięcia ruchu Obok osiągnięć trzeba jednak stwierdzić, że racjonalizatorskiego za I połowę planu 6-letniego, jednym z wielkich mankamentów ruchu wynalaz­ zauważymy, że w r. 1950 wskaźnik umasowienia czego jest niedostateczne rozpowszechnienie pro­ wynosił 65, w 1951 r. 51, to znaczy był zgodny jektów. Zdarzyły się wypadki, że pewne usprawnie­ z założeniami teoretycznymi, natomiast w 1952 r. nia nie były stosowane w innych oddziałach tej zamiast spodziewanych 40 uzyskaliśmy 21. samej fabryki o zbliżonym procesie technologicz­ W związku z tymi osiągnięciami na odcinku uma­ nym, a nawet na sąsiednich obrabiąjkach. Dalej, sowienia powstaje pytanie, jak powinien kształto­ mimo umasowienia opracowywana tematyka nie wać.się dalszy rozwój ruchu wynalazczego w dru­ zawsze stała na odpowiednim poziomie, była czę­ giej połowie planu 6-letniego? Rozwój ten powinien sto spłycana i mało powiązana z istotnymi potrze­ iść w kierunku jeszcze poważniejszego umasowie­ bami i trudnościami, występującymi w zakładach nia z jednoczesnym zwróceniem szczególnej uwagipracy. na zagadnienie realizacji projektów. Mamy w tej Przed ustaleniem tematyki za mało poświęcano chwili niesłuszne tendencje uzyskiwania wzrostu czasu analizie rzeczywistych trudności produkcyj­ zgłoszeń za wszelką cenę. Tak więc w resorcie nych. Niektórzy towarzysze zapomnieli, że istnieją Przemysłu Maszynowego na skutek takiej sytuacji pewne standardowe źródła tematyki wynalazczej ilość projektów odrzuconych przewyższa ilość przy­ i że największą kopalnią, tematyki wynalazczości jętych do realizacji. Tego rodzaju tendencje są głę­ są narady produkcyjne właściwie prowadzone, na boko niesłuszne. Należy dlatego uzyskiwać takie których referowane są trudności każdego wydziału, wskaźniki umasowienia, które łączyłyby te dwa gdzie analizuje się zło, ustala się jego przyczyny nierozłączne ze sobą zagadnienia umasowienia i gdzie winno się od razu ustawić tematy racjona­ oraz powszechnej realizacji zgłoszonych projektów. lizatorskie, zmierzające do przełamania tych trud­ Wytyczne PKPG, jeżeli chodzi o wskaźniki umaso­ ności. Jeśli będziemy odpowiednio prowadzili na­ wienia i wskaźniki realności, idą właśnie w tym rady, jeśli aktyw dokona przeglądu trudności tech­ kierunku. W latach 1953— 1955 należy w skali krajo­ nicznych i zanalizuje je dokładnie, będziemy mieli wej uzyskiwać następujące wskaźniki umasowienia. z każdej narady kilkadziesiąt tematów racjonaliza­ torskich. 1953 1954 1955 Trzeba pamiętać o tym, że źródłem tematyki 16 12 10 winny być rezultaty kontroli jakości produkcji czy Wiad. Urz. P a t.— 6 250 WIADOMOŚCI URZĘDU PATENTOWEGO Nr 2/1953

to w formie meldunków z kontroli operacyjnej, czy Republika Ludowa, mniejsza od nas i o słabszym też omawianie pewnych braków. przemyśle, opublikowała dane statystyczne za Trzeba pamiętać o tym, że źródłem tematyki może I półrocze 1952 roku, z których wynika, że w ciągu być każda kartka zbrakowanego narzędzia, o ile tego okresu zgłoszonych tam zostało 154.000 pro­ przeanalizuje się, z jakich przyczyn te braki po­ jektów racjonalizatorskich, z których 77.000 przy­ wstały i zagadnienie to postawi się jako temat do jęto do produkcji. Spośród 77.000 usprawnień przy­ rozwiązania. Podobnym źródłem tematyki wyna­jętych do produkcji 5.000 zostało rozpowszechnio­ lazczości mogą być trudności zaopatrzeniowe oraz nych na wszystkie zakłady pracy. Oszczędności meldunki zbytu. uzyskane dzięki zastosowaniu projektów wynoszą Poza tymi niewykorzystanymi możliwościami 855 min. forintów. Jeśli wyniki bratniej Republiki trzeba stwierdzić, że w roku 1952 nie położono Węgierskiej porównamy z naszymi, to musimy dostatecznego nacisku na tworzenie brygad robot- stwierdzić, że są dwa razy lepsze. niczo-inżynierskich, a w szczególności nie prowa­ Mimo tego nie możemy pozostawać w tyle, lecz dzono analizy pracy brygad. Pomoc dla brygad byłamusimy wykorzystać wszystkie czynniki, mogące w większości wypadków powierzchowna i formalna. wpłynąć na dalszy rozwój ruchu wynalazczości Jeżeli dzielimy się uwagami negatywnymi, to nie w naszym kraju. Jednym z tych czynników jest możemy zapomnieć, że w dotychczasowej pracy zapewnienie ścisłej współpracy administracji, Zw. istniał brak dostatecznej opieki ze strony Związków Zawodowych, NOT-u i wyższych uczelni. Zawodowych oraz Stowarzyszenia Inżynierów Dla lepszej wyrazistości pokuszę się tutaj o do­ i Techników, i o tych brakach musimy też mówić. konanie próby podziału funkcji między zasadnicze W zakładach pracy należy żądać zainteresowania organy, zajmujące się wynalazczością: się naszą działalnością i włączenia się organizacji Zw. Zawodowych oraz SIT-u do ruchu wynalaz­ Związki Zawodowe są głównym promoto­ czego. Musimy wpoić we wszystkich to głębokie rem ruchu wynalazczości i jako takie powin­ przekonanie, że wynalazczość jest największym ny roztoczyć wielką troskę o umasowienie sprzymierzeńcem w wykonywaniu planów produk­ ruchu wynalazczości i dążyć do stworzenia cyjnych, nie zaś zagadnieniem ubocznym. optymalnego klimatu dla tego ruchu. Związki Zaległości są niewątpliwie największą zmorą Zawodowe winny kierować ogólną mobiliza­ i. hamulcem ruchu wynalazczości. W 1952 roku cją wokół . zagadnienia racjonalizacji. 28.000 spraw nie było załatwionych i działało prze­ Naczelna Organizacja Techniczna winna ciwko wynalazczości. I jeszcze jeden ciekawy objaw,- przyjąć na siebie innego rodzaju działalność, który w dyskusji musimy sobie wyjaśnić: w samym mianowicie winna zająć się przede wszyst­ tylko roku 1952 ilość wniosków przekroczyła kim pomocą techniczną we wszelkiej formie 125.000; tymczasem do dnia wczorajszego wpłynęło i wziąć w swoje ręce akcję szkoleniową i in­ zaledwie 60.000 wniosków o wystawienie zaświad­ struktaż. czeń racjonalizatorskich. W czyich szufladach leżą Administracja winna kierować organiza­ te zaległe wnioski i kto ponosi odpowiedzialność cją ruchu wynalazczego, ustalać ogólne ten­ za drugie 60.000 projektów? Dlaczego ci ludzie po­ dencje rozwojowe oraz bez przerwy udosko­ zbawieni są zaświadczeń? Dlaczego pomysły ich nalać styl i formy pracy swego aparatu, aby nie mogą być publikowane? móc w pełni spełniać te zadania, jakie stoją • Oprócz tych negatywnych przejawów obserwu­ przed aparatem administracyjnym takiego jemy rzecz najgorszą, mianowicie biurokratyczne masowego ruchu, jakim stał się u nas ruch podejście do załatwiania spraw racjonalizatorskich. wynalazczy. Są pracownicy specjaliści w wyszukiwaniu obiek­ tywnych trudności, którymi się zasłaniają, żeby Pomoc szkolnictwa wyższego winna gwa­ pewnych spraw nie załatwić w czasie. Szczytem rantować udział naukowców w rozpracowy­ w, tej materii jest sprawa inż. Terleckiego, której waniu specjalnie trudnych naukowych pro­ przez 3 lata nie umiał nikt załatwić (sprawa Min. blemów technicznych. Hutnictwa). Sprawy inż. Śmielewskiego i ob. Hein- drycha leżą od kilku lat nie załatwione w Min. Rok* 1953 powinien być właśnie rokiem pełnej, Przem. Maszynowego. Projekt inż. Ringlera czeka harmonijnej współpracy Zw. Zawodowych, NOT-u, na załatwienie w Min. Górnictwa. Od kilku lat administracji i przedstawicieli szkolnictwa wyż­ „kupuje“ patent inż. Lewandowskiego Min. Przem. szego i winien przynieść 200.000 projektów, z któ­ Drobnego i Rzemiosła. Sprawy te musimy nie­ rych 120.000 winno być przyjętych do wykorzy­ zwłocznie zlikwidować. Zaznaczam, że podałem tu stania. - kilka przykładów najsilniejszych, a jestem przeko­ Stan poślizgowych spraw, których w terminie nie nany, że wiele dziesiątków różnych spraw leży nie­można załatwić, nie powinien przekroczyć 18%. tkniętych do dnia dzisiejszego. Rok 1953 winien być także rokiem masowego W tym kierunku musimy bezwzględnie wypraco­ szkolenia pracowników komórek wynalazczości. wać nowy styl pracy. Jeżeli szukamy wzorca, bierz­ W tej materii przygotowywane są, odpowiednie my go ze Związku Radzieckiego, w którym mimo programy szkolenia, które będą zrealizowane . wielokrotnie większego napływu spraw ważniejszych w I i II kwarfale 1953 roku. niż nasze załatwienie ich nie napotyka na tego Rok 1953 powinien być rokiem masowego udziału rodzaju trudności. racjonalizatorów w opracowaniu planu technicz­ Bez wątpienia wspomniane osiągnięcia ZSRR nego w zakładach pracy, przy czym akcji tej winno nie są dla nas całkowicie osiągalne, jesteśmy bo­ się poświęcić II i III kwartał rb., jak również trzeba, wiem w tyle, jeśli chodzi o rozwój techniki; pamię­ by rok 1953 był rokiem dobrze opracowanej tem a­ tajmy jednak, że niektóre państwa demokracji ludo­ tyki wynalazczości, docierającej do każdego stano­ wej poważnie nas prześcignęły. Tak np. Węgierska wiska pracy. Nr 2/1953 WIADOMOŚCI URZĘDU PATENTOWEGO 251

Rek 1953 winien być rokiem podniesienia tech­ tyzmu, polegające na oddzielnej współpracy Zw. nicznej i ekonomicznej wartości projektów i wresz­ Zawodowych, NOT-u i innych organizacji, odpo­ cie powinien być rokiem wprowadzenia do ruchu wiedzialnych ża ruch racjonalizatorstwa, z gabine­ wynalazczości kontroli oddolnej. tami technicznymi. Spodziewamy się ponadto, że rok 1953 polepszy Wszyscy musimy włączyć się do ruchu, nie pa­ sytuację na odcinku wykorzystywania patentów -,trząc na to, by tylko dla siebie zdyskontować pewne i przyniesie ewent. reorganizację samego Urzędu ' osiągnięcia, gdyż jeden jest tylko ruch wynalazczo­ Patentowego. ści w Polsce Ludowej i wszyscy mamy jeden cel, mianowicie jak najpełniejszy rozwój techniki w na­ Kilka słów chciałem jeszcze poświęcić klubom szej Ojczyźnie. Nie można wreszcie pominąć mil­ techniki. Kluby techniki istnieją wprawdzie w wielu czeniem faktu, że w roku 1952 zaprzepaściliśmy zakładach pracy, nie wszystkie jednak wypełniły jeszcze jedną ważną rzecz, która mogłaby wybitnie wielkie zadania, jakie miały do spełnienia. Niektóre pomóc i zmobilizować szereg ludzi wokół ruchu z nich nie wiedzą, czym się mają zajmować, i są wynalazczości. Niektórzy z nas zapomnieli o na­ tylko pojęciami lokalowymi. Stąd też trzeba położyć grodach państwowych w dziedzinie postępu tech­ duży nacisk na ożywienie działalności klubów tech­ nicznego. niki i racjonalizacji. Trzeba będzie dopilnować, aby czołowi racjona­ Państwo Ludowe wykłada poważne środki mate­ lizatorzy w roku 1953 bezwzględnie szerzej niż rialne, umożliwiające powoływanie do życia i utrzy­ dotychczas zostali nagrodzeni nagrodami państwo­ mywanie gabinetów technicznych. Zdaje się, że wymi. Aby na przyszłość uniknąć zaniedbań w tym w roku 1952 nie umieliśmy ich jednak wykorzystać kierunku, trzeba spowodować, by przynajmniej na jako ośrodków promieniowania i dynamiki riichu szczeblach resortów naczelnicy właściwych wydzia­ wynalazczości. Gabinety techniczne zbyt słabo łów brali udział we wszystkich posiedzeniach, na włączyły się do ruchu i robią wrażenie kosztownego, których tego rodzaju sprawy będą rozpatrywane. dobrego instrumentu, na którym niestety grać nie Kończąc — mówił dyr. dep. inż. Muszyński — umiemy. Należy przeto przedyskutować, w jakim zwracam się do wszystkich uczestników narady zakresie administracja, Zw. Zawodowe czy wyższe z apelem, aby te 3-dniowe obrady jak najlepiej wy­ uczelnie pomóc mogą w prowadzeniu gabinetów korzystali, abyśmy mogli wypracować na przyszłość Technicznych i kierowaniu ich działalnością. Naj­ lepsze metody pracy, które w efekcie dadzą lepsze wyższy czas, ’ aby w stosunku do gabinetów tech­ rezultaty od tych, jakie planujemy na II połowę nicznych wyrugować na zawsze zjawisko separa­ planu 6-letniego.

Mgr ALEKSANDER PASZYNSKI ZADANIA KOMÓREK WYNALAZCZOŚCI W ROKU 1953 W ZAKRESIE TEMATYCZNEGO KIEROWANIA RUCHEM RACJONALIZATORSKIM

Referat wygłoszony na IV Krajowej Naradzie Aktywu Wynalazczości Pracowniczej w Stalinogrodzie dn. 2.2 1953 r.

W dniu dzisiejszym zamykamy bilans ruchu Pierwszy i zasadniczy wniosek, wynikający z bi­ racjonalizatorskiego za rok 1952. Był to niewątpli­ lansu za rok 1950, był następujący: wie rok przełomowy w całej naszej dotychczasowej ruch racjonalizatorski stał się w naszym kra­ walce o pełny rozwój wynalazczości pracowniczej. ju ruchem masowym, ruchem silnie związa­ Aby zdać sobie jasno sprawę z istoty tego przełomu nym z-klasą robotniczą i kadrą techniczną i aby w oparciu o tę analizę wyraźnie widzieć za­ naszych zakładów pracy. dania, których realizacja może zagwarantować właściwe wykorzystanie naszych zeszłorocznych Drugi, niezmiernie ważny wniosek, wynikający sukcesów, trzeba raz jeszcze scharakteryzować pod­ z bilansu za rok 1950, brzmiał: stawowe elementy tej sytuacji, ’ którą słusznie przełamano w zasadzie tkwiące w kierownic­ określamy mianem przełomu. twie zakładów pracy, centralnych zarządach Oceniając rok 1950 mówiliśmy, że ruch racjona­ i ministerstwach opory, polegające na nie­ lizatorski wykazuje gwałtowny, niespotykany do­ zrozumieniu roli, jaką odgrywa wynalaz­ tychczas w historii naszego przemysłu rozwój. czość w walce o realizację planów produk­ W ciągu roku 1950 zgłoszono przeszło 50.000 pro­ cyjnych, obniżenie kosztów własnych, zwięk­ jektów racjonalizatorskich, co stanowiło przeszło szenie wydajności pracy i wprowadzenie no­ 3-krotny wzrost w porównaniu z poziomem roku wej techniki. 1949, a 50-krotny w stosunku do roku 1948. Sie­ demnaście tysięcy wykorzystanych projektów przy­ Trzeci wniosek, wynikający z bilansu ruchu racjo­ niosło naszej gospodarce 447 min. zł oszczędności. nalizatorskiego za ten okres, stwierdzał, że Równocześnie wzrosła liczba racjonalizatorów do stworzono klimat zarówno polityczny jak i or­ 43.603, co w porównaniu z rokiem 1949 stanowi ganizacyjny oraz zapewniono warunki finan­ wzrost 5-krotny. sowe dla pełnego rozwoju ruchu racjonali­ Jakie wysuwaliśmy wnioski dwa lata temu? zatorskiego. 252 WIADOMOŚCI URZĘDU PATENTOWEGO Nr 2/1953

Tylko realizacja tych trzech wniosków mogła się w trakcie realizacji zadań drugiego etapu roz­ w konsekwencji dać efekty roku 1950 i tym samym woju ruchu racjonalizatorskiego. zapewnić w naszych fabrykach trwałe prawa oby­ Nie wolno oczywiście odrywać tych osiągnięć watelskie racjonalizacji, temu nieodłącznemu ele­ ruchu racjonalizatorskiego od ogólnego, coraz szyb­ mentowi produkcji socjalistycznej. W ten sposób ciej postępującego wzrostu politycznej świadomości rok 1950 stanowił zakończenie pierwszego etapu klasy robotniczej i inteligencji technicznej naszego rozwoju ruchu racjonalizatorskiego — etapu, który kraju. Ten wzrost świadomości politycznej mas, stworzył możliwości właściwego rozwoju tego ru­ coraz pełniej następująca ich aktywizacja, coraz chu i pozwolił sprzęgnąć go z wytycznymi rozwoju bardziej rosnące poczucie odpowiedzialności za los naszej gospodarki, naszego socjalistycznego prze­ socjalistycznej fabryki, za plan, za gospodarkę na­ mysłu. rodową — to wszystko w ostatecznej instancji wa­ Co uzyskaliśmy w pierwszym etapie rozwoju runkowało rozwój wynalazczości pracowniczej. ruchu racjonalizatorskiego? Mieliśmy jednak i jeszcze mamy często „teorety­ Po pierwsze, gwałtowny ilościowy wzrost zgła­ ków od organizacji“, którzy fetyszyzując swoją szanych projektów i ilości racjonalizatorów. Po dru­ organizacyjną machinę sądzą, że jest ona czyn­ gie, wciągnięcie poważnej kadry technicznej, inży­nikiem det&minującym tysiące projektów racjona­ nierów i techników do ruchu racjonalizatorskiego. lizatorskich. Mamy jeszcze ciągle takich „teorety­ Po trzecie, przełamanie w poważnym stopniu opo­ ków od organizacji“, którzy pracę kierowniczą rów, na które w pierwszych latach napotykał ruch w ruchu racjonalizatorskim potrafią dzielić na dwie racjonalizatorski w części kierownictwa technicz­ części — jedną „polityczną“, a drugą „organizacyj­ nego w fabrykach, zjednoczeniach i centralnych ną“, przydzielając tę część „polityczną“ organom zarządacH. Po czwarte, zrozumienie przez kierow­ związkowym czy partyjnym jako zresztą zadania nictwo techniczne faktu, iż nowatorstwo techniczne drugorzędne, a sobie zachowując monopol na spra­ jest nieodzownym czynnikiem walki o plan. Po wy organizacyjne. Ludzie ci nie chcą wie­ piąte, stworzenie bazy organizacyjnej komórek i ko­ dzieć, że ta ich swoista, rzekomo niezawodna me­ misji wynalazczości, klubów techniki i racjonaliza­ toda „czystej organizacji“ pochodzi z dawnych cji, wydziałów udoskonaleń technicznych i uspraw­czasów, kiedy to do tych zagadnień można się było nień pracowniczych w Urzędzie Patentowym PRL. w ten sposób ^ustosunkowywać. Niedostateczna umiejętność wiązania pracy orga­ Ale równocześnie z rozwojem ruchu rosły zada­ nizacyjnej i politycznej, niezrozumienie nieodzow­ nia naszego przemysłu, a tym samym zadania sa­ nej konieczności wprowadzenia każdej istotnej mego ruchu racjonalizatorskiego. Tak więc z jednej zmiany organizacyjnej w oparciu o szeroką akcję strony osiągnięcia, uzyskane w pierwszym etapie, polityczną (przez niektórych pracowników admini­ a z drugiej wzrost zadań pozostających w bezpo­ stracji odpowiedzialnych za rozwój ruchu racjona­ średnim związku z uchwaleniem i realizacją planu lizatorskiego), przy bardzo słabej w tym okresie sześcioletniego stworzyły konieczność i możliwość pracy politycznej ogniw związkowych na naszym przejścia do nowych wyższych form organizacyj­ odcinku, zadecydowały o chwilowym załamaniu nych ruchu. w II i III kwartale 1951 r. Zadania drugiego etapu były następujące: Po Wydaje się jednak, że możemy z całą stanowczo­ pierwsze, stworzenie doskonalszych podstaw orga­ ścią stwierdzić, iż mimo naszych poważnych bra­ nizacyjno-prawnych i finansowych dla ruchu ków w dziedzinie pracy masowo-politycznej i pro­ w oparciu o dekret o wynalazczości pracowniczej. pagandowej, mimo ciągle jeszcze występującej nie­ Po drugie, zapewnienie poważnego wzrostu warto­ udolności i ubóstwa form tej pracy, w ciągu dwóch ści technicznych i ekonomicznych zgłaszanych pro­ ostatnich lat, a szczególnie w ciągu roku 1952, prze­ jektów. Po trzecie, zapewnienie szybszego tempa łamaliśmy w zasadzie bierność naszych komórek wprowadzenia przyjętych projektów w życie. Po wszystkich szczebli w stosunku do pracy masowo- czwarte, skoncentrowanie twórczych możliwości politycznej, nauczyliśmy się — znowu w zasa­ naszych racjonalizatorów na najistotniejszych pro­dzie — patrzeć na nasz ruch nie jako na zjawisko blemach produkcyjnych zakładu pracy, na węzło­ oderwane od procesu przemian gospodarczo-spo­ wych zagadnieniach postępu technicznego. Po piąte, łecznych, wywołane naszymi organizacyjnymi ta­ dokonanie dalszego decydującego kroku w kierunku lentami czy pobudzone systemem wynagradzania, masowości ruchu racjonalizatorskiego. ale jako na zjawisko wynikające z przeobrażeń Takie były, ogólnie formułując, zadania określa­ w strukturze ekonomicznej naszego kraju, warun­ jące charakter naszej pracy w ciągu ubiegłych kowane zmianą stosunków produkcyjnych, jaka na­ dwóch lat. Takie były węzłowe problemy ruchu stąpiła po zdobyciu władzy przez klasę robotniczą, racjonalizatorskiego w tym czasie. Dzisiaj trzeba stanowiącej składowy element budownictwa socja­ sobie odpowiedzieć na, pytanie, w jaki sposób listycznego. I to jest pierwsze i podstawowe nasze i w jakim stopniu te węzłowe problemy udało nam osiągnięcie dwulecia — osiągnięcie, które niewątpli­ się rozwiązać. Odpowiedź na to pytanie dają wyniki wie zaważyło na dalszych sukcesach. naszego ruchu. Jak najostrzej odcinając się od różnych teoryjek, Wymowa cyfr, obrazujących rozwój ruchu racjo­ upatrujących w systemie organizacyjnym źródło nalizatorskiego w roku 1952, jest jednocześnie oce­ osiągnięć, nie wolno jednak zapominać, że organi­ ną naszych osiągnięć jak i naszych braków, jest zacja, wtedy gdy dana jest słuszna linia polityczna, zatem odpowiedzią zarówno na pierwszą jak i na decyduje o powodzeniu tej linii. Stąd uznać trzeba drugą część postawionego pytania. za słuszny drugi kierunek naszego działania, jakim Osiągnięte przez nas wskaźniki zgłoszeń, uma- była praca nad stworzeniem nowej bazy organiza­ sowienia, oszczędności, cały porywający swym cyjno-prawnej i finansowej dla ruchu racjonaliza­ ogromem efekt, z jakim przychodzimy dziś dla pod­ torskiego. sumowania naszych sukcesów w roku 1952 — to Rok 1950 zasygnalizował nam, że ramy organi­ najdobitniejszy wyraz tego .przełomu, jaki dokonał zacyjne ruchu racjonalizatorskiego nie odpowiadają Nr 2/1953 WIADOMOŚCI URZĘDU PATENTOWEGO 253

już sytuacji, jaka w efekcie dała 50.000 zgłoszeń. nie przygotowani na taki rozwój wypadków i dla­ Braki sprowadzały się przede wszystkim do: tego niedostatecznie szybko przystąpiliśmy do likwi­ 1) niedostatecznej odpowiedzialności za rozwójdowania tych niechętnych nastrojów, tak iż w wy­ wynalazczości pracowniczej ze strony administracji niku wrogiej propagandy nastąpił chwilowy odpływ gospodarczej, a szczególnie naczelnych i głównychzgłoszeń projektów racjonalizatorskich. inżynierów; Drugim źródłem załamania w roku 1951 była 2) niewłaściwego ustawienia komórek wynalaz­ f słabość personalna i organizacyjna ówczesnych czości, utrudniającego im przeradzanie się w organa organów wynalazczości. Słabość ta w poważnym planowego kierownictwa ruchem racjonalizator­ stopniu przewlekała tempo wprowadzania w życie skim; nowych przepisów i przedłużała okres reorganiza­ 3) nieusprawiedliwionego — w wyniku wzrostu cyjnych niedopowiedzeń. Stan ten był pogłębiony technicznej wartości zgłaszanych projektów — niedostatecznym naciskiem departamentów techni­ utrzymywania jednej kategorii projektów racjona­ ki PKPG i resortów w kierunku egzekwowania ter­ lizatorskich, mianowicie usprawnień; minów przewidzianych na opracowanie przepisów wykonawczych do ukazujących się zarządzeń. 4) konieczności wyodrębnienia usprawnień admi­ nistracyjnych; Trzecim źródłem załamania w roku 1951 były opory — nawet wśród pracowników resortowych 5) zbyt skomplikowanego trybu załatwiania pro­ komórek organizacyjnych wynalazczości — przy jektów racjonalizatorskich przez często zbędną wprowadzaniu poszczególnych zarządzeń, opory instancję komisyjną i niepotrzebne przekazywanie usprawiedliwiane najrozmaitszymi „obiektywnymi wszystkich spraw ocenie komisji; właściwościami“ różnych przemysłów. W praktyce 6) nie mobilizującego systemu wynagradzania, przejawiało się to w kurczowym trzymaniu się sta­ nie uwzględniającego wartości technicznej i eko­ rych form organizacyjnych, w których różni „Na­ nomicznej projektu itp. poleonowie“ ruchu racjonalizatorskiego wyrośli, do W roku 1951 przeprowadziliśmy gruntowną których się przyzwyczaili i które zaczęli traktować zmianę organizacyjno-prawnych i finansowych pod­jak swoje własne, nie podlegające żadnym ogólnym staw ruchu racjonalizatorskiego. Zmiana ta szła ustaleniom. Te oportunistyczne próby zachowania w kierunku likwidacji wszystkich braków ujawnio­ własnego systemu organizacji, albo kompilacji nych w roku 1950, w kierunku zlikwidowania dys­ starych i nowych form dla stworzenia wygodniej­ proporcji, jakie wytworzyły się między tempem roz­ szego dla siebie posłania, także poważnie przedłu­ woju ruchu racjonalizatorskiego a organizacyjną żyły proces wprowadzania nowych przepisów i po­ zdolnością jego obsłużenia przez administrację od­głębiły tym samym załamanie. powiedzialną za jego rozwój. Takie były podstawowe źródła ówczesnego zała­ Przy przepracowaniu systemu organizacyjnego mania. oparliśmy się na wspaniałym dorobku radzieckiego W III i IV kwartale 1951 roku przystąpiliśmy na ruchu racjonalizatorskiego, na ustawodawstwie ra­ całym froncie do likwidacji tych źródeł. dzieckim i radzieckiej praktyce. Wystawa Wrocławska i akcja popularyzacji za­ W wyniku przeprowadzenia omawianych prac rządzeń przez związki zawodowe, uchwała Sekre­ mieliśmy w końcu r. 1951 stworzony (poza pewny­ tariatu CRZZ o zadaniach związków zawodowych mi brakami) nowy system organizacji i finansowa­ w dziedzinie wynalazczości, zjazdy racjonalizato­ nia ruchu racjonalizatorskiego. Nie ulega wątpli­ rów na Wystawie Wrocławskiej, wreszcie ostatecz­ wości, że mimo kwestionowania tych czy innych ne wprowadzenie w życie zarządzeń i pierwsze elementów jest to. system lepszy i bardziej odpo­ efekty ich działania — to wszystko sprawiło, że już wiadający obecnemu etapowi rozwoju ruchu racjo­ w grudniu 1951 r. -i styczniu 1952 r. wkroczyliśmy nalizatorskiego, aniżeli wszystko'co uprzednio obo­ na drogę nieprzerwanego wzrostu zgłoszeń, który wiązywało. Nie ulega także wątpliwości, że dziś wynosi przeszło 100% w stosunku do r. 1951. właściwe wprowadzenie w życie tego systemu winno A zatem już przełom roku 1951/52 wykazał, że było zapewnić nowy gwałtowny wzrost ilościowy nie niesłuszność nowych postanowień organizacyj­ i jakościowy ruchu racjonalizatorskiego, i to już nych, prawnych i finansowych, ale słabość perso­ w roku 1951. Praktyka wykazała jednak, że ten nalna, polityczna i organizacyjna naszego aparatu oczekiwany wzrost nastąpił dopiero w roku 1952. była źródłem załamania. W roku 1951, i to tylko dzięki pewnym ostatnim Tak więc nowa struktura organizacyjno-prawna jego miesiącom, udało się jedynie nieznacznie prze­ruchu racjonalizatorskiego, mimo pewnych jej bra­ kroczyć cyfrę roku 1950. ków i mimo trudności przy jej wprowadzaniu w ży­ Jakie były źródła tego załamania? cie, była drugim wielkim sukcesem dwulecia. Nie­ Pierwszym i zasadniczym źródłem tego załama­ zależnie od zmiany struktury organizacyjnej ruchu nia były pokutujące jeszcze wówczas tendencje racjonalizatorskiego, systemu finansowania i wy­ odrywania pracy organizacyjnej od stałej pracy nagradzania, to znaczy niezależnie od zmiany do­ masowo-politycznej. Niewłaściwa informacja pro­ tychczasowych form, ich\dostosowania - do wyma­ pagandowa wokół nowych spraw, niedostatecznegań, jakie stawiał nowy etap lozwoju ruchu racjo­ wyjaśnienie szeregu trudnych problemów, wiążą­ nalizatorskiego, uregulowaliśmy w ciągu 1951 r. cych się z nowymi zagadnieniami, nasza niedosta­szereg dalszych problemów, które rozwijały się teczna czujność na możliwości niewłaściwej, szkod- wraz z ruchem. Do tych zagadnień należy przede dliwej interpretacji nowych zarządzeń, nieoparciewszystkim sprawa pomocy technicznej, niepracow- akcji wprowadzenia nowych zarządzeń o związki niczych, a zwłaszcza zagranicznych patentów, spra­ zawodowe — to wszystko ułatwiło pracę wroga, wa dokumentacji patentowej itp. który chwyta się wszystkich dosjjpnych i możliwych Podobnie zapewniliśmy wspólnie z CRZZ lepsze okazji w'celu zdyskredytowania poczynań władzy podstawy do pracy i dalszego rozwoju ljldbów tech­ ludowej. Trzeba wyraźnie powiedzieć, że byliśmy niki i racjonalizacji, a szczególnie dlą^fakiego usta- 254 WIADOMOŚCI URZĘDU PATENTOWEGO Nr 2/1953 wienia przedstawicieli technicznych, aby mogli stać jaka dokonała się w pracy naszych komórek wyna­ się poważnym instrumentem w dążeniu do pełnegolazczości, można by dzisiaj tylko marzyć o cyfrach, wykorzystania klubu T. i R. w realizacji zadań jakie powyżej przytoczyliśmy. drugiego etapu. Takie jest czwarte wielkie osiągnięcie drugiego Tak więc w roku 1951 nie tylko zmieniliśmy daw­ etapu rozwoju ruchu racjonalizatorskiego w naszym ną organizację ruchu racjonalizatorskiego, ale także kraju. uregulowaliśmy szereg dalszych poważnych proble­ W okresie 1952 roku rozwinęliśmy szeroką akcję mów organizacyjnych. Wprawdzie jest rzeczą bez­ propagandy ruchu racjonalizatorskiego. Dzięki po­ sporną, że proces wprowadzania w życie tych aktów mocy Komitetu Centralnego PZPR udało się uru­ normatywnych trwał zbyt długo, że jeszcze dzisiaj chomić w dużym, aczkolwiek jeszcze nie wystarcza­ nie wszędzie są one w pełni wykonywane, ale su­ jącym stopniu prasę centralną dla popularyzacji mując całość naszego dorobku w tym okresie, trzeba ruchu racjonalizatorskiego. Nie ma dziś w kraju wyraźnie stwierdzić, że rok 1951 w zasadzie dał gazety codziennej, która by nie pisała o ruchu ra­ nam zamknięty system organizacji ruchu racjona­ cjonalizatorskim lub nie popularyzowała postaci lizatorskiego. przodujących racjonalizatorów. Ten fakt stanowi trzecie nasze osiągnięcie w dru­ Poważną pomocą w rozwinięciu propagandy ru­ gim etapie. Owe trzy omówione uprzednio zasad­chu racjonalizatorskiego stało się uruchomienie nicze efekty, osiągnięte w ciągu roku 1951 w zakre­ przez Polskie Radio Radiowego Klubu Racjonali­ sie tworzenia nowej bazy organizacyjno-prawnej, zatorów. Uruchomiliśmy w ciągu roku 1952 ok. 200 i wprowadzenie nowych metod pracy pozwoliły na zakładowych wystaw racjonalizatorskich, ożywiły przystąpienie w ciągu roku 1952 do poważnej pracy się formy propagandy poglądowej w zakładach nad ich pogłębieniem, umocnieniem i rozszerzeniem.pracy. Prace te szły w trzech podstawowych kierun­ Organizowane wspólnie lub z inicjatywy Zw. kach. Po pierwsze, w kierunku wzmocnienia kie­ Zaw. konferencje i narady, szczególnie w Min. Leś­ rownictwa i kontroli nad pracą pionu wynalazczości nictwa, Min. Żeglugi, Min PGR, Min. Górnictwa, w centralnych zarządach i zakładach pracy. Po dru­ Min. Przem. Roln. i Spoż., Min. Przem. Chem. gie, w kierunku przeprowadzenia szeregu poważ­ i w innych resortach, przyczyniły się do dalszego nych akcji propagandowych zarówno w skali zakła­ wzmocnienia powagi ruchu racjonalizatorskiego, du pracy, jak i centralnego zarządu czy całego ukazania w całej pełni jego znaczenia i roli w na­ resortu. Po trzecie, w kierunku wdrożenia szeregu szym budownictwie. nowych metod i form pracy, głównie w oparciu Tak więc rok 1952 był okresem dalszego wytwa­ o doświadczenia radzieckie. rzania takiej atmosfery wokół wynalazczości w za­ Podsumowując kolejno te główne kierunki, we­ kładzie pracy, aby stała się ona bliska każdemu dług których rozwijała się praca nasza w roku 1952, pracownikowi, aby każdy pracownik zdawał sobie trzeba ją ocenić w aspekcie efektów, jakie w kon­ jasno sprawę, że pojęcia „racjonalizator“, „wyna­ sekwencji uzyskaliśmy. lazca“, „nowator produkcji“ stanowią najbardziej Na czoło tych efektów trzeba wysunąć osiągnię­ zaszczytne tytuły, o jakie może ubiegać się oby­ cia poważnego umocnienia aparatu organizacyjnego watel Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej. komórek wynalazczości wszystkich szczebli, po­ Takie jest piąte osiągnięcie dwulecia. cząwszy od resortów, a kończąc na zakładach pracy. W oparciu o wyniki wszystkich tych przedsię­ W wyniku poważnej pracy instruktorsko-kontrol- wzięć, a przede wszystkim o osiągnięty stopień nej, wprowadzenia systemu periodycznych odpraw,umasowienia ruchu racjonalizatorskiego i równo­ narad i konferencji i w dużej mierze w wyniku za­ legle następujące wzmocnienie struktury i stylu początkowania przez niektóre resorty akcji szkole­ pracy komórek wynalazczości, można było przystą­ niowej, przez żmudne wysiłki resortów i centralnych pić do wdrożenia szeregu nowych form i metod zarządów o właściwą obsadę i dzięki ich dążeniom pracy,- zmierzających do skierowania wynalazczości do wzmocnienia autorytetu komórek wynalazczo­ na tory ruchu nie żywiołowego, ale planowo kiero­ ści — mamy dziś mocny zespól dużo lepiej pracu­ wanego. Rok 1952 był niezwykle bogaty, jeśli chodzi jących komórek wynalazczości o pełnym poczuciu o wdrażanie tych nowych form i metod. odpowiedzialności za swą pracę i zrozumieniu wa­ Tematyka racjonalizatorska, brygady robotniczo- runków, form i metod tej pracy. inżynierskie, brygady pomocy technicznej, akcja Jeśli dawniej mogliśmy mówić tylko o mocnym konkursów, biuletyny tematyczne — to podstawowe aparacie w b. Ministerstwie Przemysłu Ciężkiego, elementy tych nowych form. Nie oznacza to oczy­ to dziś Ministerstwu Przemysłu-Maszynowego do­ wiście, że w ciągu roku 1952 w pełni wyczerpaliśmy równuje Chemia, a ogromny skok zrobiły takie re­ wymienione formy i metody pracy. Przeciwnie, nasz sorty jak Min. Przemysłu Lekkiego, Min. Budownic­ roczny dorobek w tym zakresie nazwać można ini­ twa Miast i Osiedli, Min. Przemysłu Rolnego i Spo­ cjatywą rozwinięcia nowych form. Ale też inaczej żywczego, Min. Leśnictwa, Min. Kolei, Min. Przem. być nie mogło. Mięsnego i Mleczarskiego, jak zresztą i inne resor­ Nowe formy i metody pracy mogły się zjawić ty. Czy oznacza to, że stan na tym odcinku jest wtedy dopiero, kiedy powstały odpowiednie warun­ zadowalający? Nie. Trzeba nam dalszej wytężonej ki, to znaczy kiedy rozmach ruchu racjonalizator­ pracy nad ilościowym i jakościowym stanem obsady skiego stworzył i potrzebę i możliwość ich stoso­ komórek wynalazczości i potrzebna nam jest wielka wania. Takie warunki powstały i równocześnie praca nad dokładnym przeszkoleniem tej obsady. zasygnalizowały konieczność wprowadzenia tych Jest Jeszcze w kraju wiele komórek wynalazczości, form w roku 1952. Ale powtarzamy ponownie — gdzie obsady w ogóle nie ma, albo jeśli jest, to inicjatywa nie oznacza jeszcze zakończenia sprawy. stanowi przytułek emerytów życiowych. Widząc W roku 1952 stworzyliśmy dopiero możliwości peł- jednak wyraźnie braki, trzeba równocześnie uzmy­ nego wykorzystany w następnym etapie tych słowić sobie, ogromny postęp, jaki osiągnęliśmy wszystkich elementów planowego kierowania ru­ w, ciągu póltorą roku. Bez tej jakościowej zmiany, chem racjonalizatorskim, jakie dają nam zainicjo­ , Nr 2/1953 WIADOMOŚCI URZĘDU PATENTOWEGO 255

wane formy pracy. I ten fakt jest szóstym i ostat­ Osiągnięte w tym okresie wyniki i to zarówno nim ważnym osiągnięciem drugiego etapu rozwoju ilościowe, jak i organizacyjne, świadczą wyraźnie ruchu racjonalizatorskiego, etapu zamykającego o uzyskanym przełomie. Wyniki te mówią wreszcie się w latach 1950 — 1952. wyraźnie o tym, że pracę naszą w roku 1953 rozpo­ Mówiąc o osiągnięciach minionych dwóch lat,czynamy w warunkach jakościowo innych aniżeli te, o doświadczeniach, o metodach i formach pracy, niew jakich pracowaliśmy uprzednio. Znaczy to, że sposób nie,zająć się jeszcze jedną szkodliwą teorią, obecnie wkroczyliśmy w trzeci etap rozwoju ruchu pokutującą ciągle wśród wielu odpowiedzialnych racjonalizatorskiego. pracowników pionu wynalazczości. Na licznych Co usprawiedliwia określenie obecnej fazy naszej' międzyresortowych odprawach i konferencjach, od­ pracy mianem trzeciego etapu rozwoju ruchu racjo­ bytych w ciągu 1951 i 1952 roku, wtedy gdy popu­ nalizatorskiego? laryzowaliśmy osiągnięcia i doświadczenia pracy Po pierwsze i przede wszystkim, osiągnięcie przodujących resortów — a trzeba powiedzieć że wskaźnika umasowienia, wyrażającego się liczbą były z początku osiągnięcia Min. Przem. Masz jeden projekt racjonalizatorski na ok. 20 pracowni­ później Min. Przem. Chem. i kilku jeszcze resor­ ków; taki jest wskaźnik przeciętny w kraju. Są tów — mówiono, że to nie są zjawiska masowe, jednak resorty, w których wskaźnik ten wynosi a więc nie typowe i dlatego nie mogą stać się pod­ 7 pracowników na jeden projekt, a w niektórych stawą do oceny pracy czy wytycznych dla ścisłego gałęziach gospodarki (CZP) jest jeszcze lepszy. ich stosowania. Powoływano się na różne stopnie Po drugie, uzyskanie w zdecydowanej większości rozwoju ruchu racjonalizatorskiego w poszczegól­ resortów gruntownej zmiany stylu, form i metod nych resortach, sugerowano, że w warunkach takich pracy komórek wynalazczości dzięki zamknięciu różnie można mówić o przodujących doświadcze­w jeden system struktury organizacyjnej ruchu ra­ niach, o typowych formach pracy itp. cjonalizatorskiego w zakładach pracy i centralnych W ujęciu marksistowskim to, co typowe, nie ozna-. zarządach. Po trzecie, zaszczepienie nowych form cza bynajmniej jakiejś średniej statystycznej. Typo- i metod pracy i uczynienie z nich dźwigni dalszego wość odpowiada istocie danego zjawiska, nie jest rozwoju ruchu racjonalizatorskiego. zaś po prostu zjawiskiem najbardziej rozpowszech­ Innymi słowy, uzyskaliśmy w wyniku realizacji nionym, najczęściej powtarzającym się. „Problem zadań drugiego etapu rozwoju ruchu racjonaliza­ typowości — mówił tow. Malenkow na XIX Zjeździe torskiego ogromną, wielotysięczną rzeszę racjona­ KPZR — jest zawsze problemem politycznym“. lizatorów, którzy przy właściwym planowym kie­ rowaniu wysiłkiem tego potężnego zespołu ludzi Byłoby nonsensem próbowanie szukania takich o niepożytych możliwościach twórczych stają się form i metod pracy, które by w danej chwili paso­ ważnym elementem walki o wykonanie naszych wały dla każdej gałęzi gospodarki narodowej, każ­ zadań gospodarczych. Obok tej armii racjonalizato­ dego centralnego zarządu czy zakładu pracy. By­ rów stworzyliśmy dostatecznie sprężystą, zorgani­ łoby także nonsensem sztuczne i formalne zlecenie zowaną kadrę pracowników komórek wynalazczości, stosowania pewnych praktyk organizacyjnych, nie­ zdolną do kierowania wysiłkiem tej armii. zależnie od warunków istniejących w danej jedno­ Tę kadrę kierowniczą uzbroiliśmy w nowe metody stce organizacyjnej. i formy pracy, które stanowią właściwe dźwignie Stawiając sprawy przodujących doświadczeń planowego kierowania myślą racjonalizatorów, przodujących resortów, nigdy nie żądano natych­dźwignię dalszego planowego rozwoju ruchu racjo­ miastowego ich stosowania we wszystkich innych nalizatorskiego. Pełna możliwość planowego kiero­ resortach, centralnych zarządach, zakładach pracy. wania ruchem racjonalizatorskim w każdym zakła­ Stawiając sprawy przodujących doświadczeń pizo- dzie pracy jest zatem pierwszą cechą obecnego dujących resortów, staraliśmy się pokazać perspek­ etapu rozwoju ruchu racjonalizatorskiego. tywę rozwoju ruchu racjonalizatorskiego, to co jest Drugą cechą obecnego etapu rozwoju ruchu ra­ w danej chwili najwyższe i najwartościowsze w tym cjonalizatorskiego jest — obok możliwości — ko­ ruchu, to co zawiera w sobie zalążek nowych, dal­ nieczność planowego rozwoju tego ruchu. W warun­ szych wartości rozwojowych. Taka jest istota wy­ kach tak gwałtownego ilościowego rozwoju ruchu miany naszych doświadczeń. Nawet te jednostki,racjonalizatorskiego, rozwoju, który się przecież które dziś są najdalej od możliwości wykorzysta­ nie zakończył lecz wzrasta nadal, zrezygnowanie, nia tych przodujących doświadczeń, muszą wyraź­z planowego kierowania oznaczałoby utracenie nie widzieć perspektywę dalszego swego rozwoju, szansy uczynienia z tego ruchu jednego z decydu­ perspektywę stałego równania do przodujących jących elementów walki o realizację planów roz­ doświadczeń i przodujących resortów. woju techniki. Doświadczenia, które w naszym, to znaczy mark­ Umasowienie ruchu racjonalizatorskiego bez sistowskim ujęciu są typowe, odzwierciadlają głów­ równocześnie następujących elementów planowego ne, decydujące kierunki rozwojowe w ruchu racjo­ kierowania oznaczałoby w praktyce wyjałowienie nalizatorskim. Dlatego stałe równanie do tych ruchu, zepchnięcie go na boczny, często ślepy for, typowych zjawisk przez wszystkie resorty, wszyst­ doprowadziłoby do zrezygnowania z utrzymania kie centralne zarządy i wszystkie zakłady pracy i wzrostu technicznych i ekonomicznych wartości, musi być podstawowym prawem w pracy organiza­ zgłaszanych projektów. cyjnej komórek wynalazczości wszystkich szczebli, Jeżeli udało się nam w trakcie pracy nad uma- oczywiście przy uwzględnianiu warunków pracy sowieniem ruchu nie tylko nie zmniejszyć przecięt­ tych komórek. Każde inne ujęcie sprawy jest nie­ nej wartości zgłaszanych projektów, ale przeciwnie możliwe do przyjęcia. zwiększyć tę wartość, to działo się to tylko dlatego, Omówione wyżej zagadnienia charakteryzują de­że równocześnie, wprawdzie w ograniczonym, za­ cydujące kierunki rozwoju ruchu racjonalizator­ lążkowym stopniu, realizowaliśmy zadanie piano, skiego w latach 1950 — 1953. wego kierowania ruchem racjonalizatorskim. Obec­ 256 WIADOMOŚCI URZĘDU PATENTOWEGO Nr 2/1953

nie bez planowego kierowania ruchem racjonaliza­ przedmiotem naszej narady, która z jednej strony torskim nie może być mowy o prawidłowym rozwoju zamyka bilans za rok 1952, z drugiej zaś perspek­ tego ruchu. tywą na rok 1953 otwiera trzeci etap rozwoju ruchu Tak więc cechą obecnego etapu jest z jednej racjonalizatorskiego. strony powstanie konieczności, a z drugiej powsta­ Treścią niniejszego referatu jest jeden z wyżej nie możliwości przejścia do pełnego, planowo kie­ wymienionych trzech węzłowych problemów, mia­ rowanego rozwoju ruchu racjonalizatorskiego. Nie nowicie zadania związane z tematycznym kierowa­ oznacza to, że uprzednio w naszych warunkach nie niem ruchem racjonalizatorskim. występowało to zagadnienie i że obecnie nie ma Mówiąc o tematyce racjonalizatorskiej, o jej poza nim żadnych innych problemów w ruchu racjo­ przyswojeniu przez nasz ruch, trzeba cofnąć się do nalizatorskim. Sprawa planowego kierowania ru­ toruńskiej odprawy, to znaczy o prawie cały rok. Na chem racjonalizatorskim występowała oczywiście odprawie toruńskiej po raz pierwszy postawiliśmy dużo wcześniej. Już na V Plenum KC PZPR, to przed wszystkimi resortami zadanie przystąpienia znaczy w roku 1951, minister Szyr mówił: do akcji opracowania tematyki dla całego prze­ ...Planowanie postępu technicznego wymaga pokie­ mysłu. rowania ruchem racjonalizatorskim w samych za­ Nie było to zresztą zadanie zupełnie nowe. Już kładach pracy. Trzeba stawiać przed masami pra­ przedtem da opracowania tematyki przystąpiły nie­ cującymi węzłowe zagadnienia, trzeba popularyzo­ wać pożądaną tematykę usprawnień wśród które resorty poza ówczesnym Min. Przem. Cięż­ szerokich rzesz robotników, techników, trzeba wy­ kiego, Min. Górnictwa i Min. Budownictwa. Nowe chowywać w klasie robotniczej wiarę w niepożyte było to, że w Toruniu postawiliśmy sobie cele i za­ siły duchowe, które wyzwala socjalistyczny stosu­ dania, że powiedzieliśmy, jak należy tematykę opra­ nek do pracy, trzeba walczyć o to, by jak najszyb­ ciej powstała prawdziwa armia, racjonalizatorów cować, i wreszcie to, że miała się ona stać zjawi­ produkcji, ludzi nowego typu, ludzi godnych stali­ skiem powszechnym we wszystkich resortach, cen­ nowskiej epoki, w której żyjemy... tralnych zarządach i we wszystkich zakładach Obok planowego kierowania ruchem racjonaliza­ pracy. torskim będziemy mieli szereg jeszcze innych po­ Obecnie, po prawie rocznym okresie czasu, mamy ważnych zadań. w zasadzie zakończony etap opracowania tematyki. Cechy charakteryzujące rozwój ruchu racjonali­ Nie był to mimo pozorów łatwy okres i nie tak zatorskiego, podobnie jak cechy charakteryzujące prosto, jakby się to mogło wydawać, przebiegała rozwój wszystkich innych zjawisk społecznych, nie walka o powszechność tematyki. Różnie wyglądał zjawiają się ani nie giną w jakiejś określonej go­ przebieg opracowania tematyki w poszczególnych dzinie za pomocą czarodziejskiej różdżki. Powstają resortach, wreszcie w poszczególnych centralnych one i ujawniają się w zależności od istnienia obiek­ zarządach tych samych resortów. tywnych warunków, które mogą te zjawiska powo­ Najlepiej i najszybciej opracował tematykę prze­ dować. Zasada planowo kierowanego rozwoju ruchu mysł maszynowy; w innych resortach sprawa ta racjonalizatorskiego występowała już uprzednio, bo przebiegała wolniej i niejednolicie. W przemyśle uprzednio już tworzyły się warunki wyzwalające tę chemicznym w pierwszym okresie szereg central­ zasadę. Obecnie powstały wszystkie warunki, po- nych zarządów, jak papierniczy, farmaceutyczny, zwalające na jej pełne stosowanie, i dlatego może­ gumowy, opracowało tematykę słabo, w oderwaniu my mówić, że zasada planowo kierowanego rozwoju od zakładów; w zakładach tych przemysłów opra­ ruchu racjonalizatorskiego musi stać się podstawo­ cowano jedynie kilka lub kilkanaście tematów. Cią­ wym prawem naszego działania. gle jeszcze słaba tematyka jest w resorcie Górnic­ Możliwość pełnego wcielenia w życie tej zasady twa, Kolei, w Przemyśle Mięsnym i Mlecz, i szeregu różni nas zasadniczo od ubiegłego okresu i tym innych ministerstw. samym charakteryzuje jakościowo inny wyższy Jakie wyłoniły się główne niedociągnięcia w trak­ etap — trzeci etap rozwoju ruchu racjonalizator­ cie opracowania tematyki? skiego w naszym kraju. Pierwszym poważnym brakiem w pierwszym Trzy są zasadnicze warunki gwarantujące pra­ etapie opracowania tematyki, który obecnie został widłowe stosowanie zasady planowo kierowanego w decydującej ilości zakładów przezwyciężony, była rozwoju ruchu racjonalizatorskiego. Po pierwsze sprawa hasłowości tematyki. Hasłowość tematyki i przede wszystkim, właściwie opracowana, sformu­ oznacza jej nieskonkretyzowanie na określonym łowana, doprowadzona do stanowiska pracy tema­elemencie procesu , produkcyjnego, określonym sta­ tyka racjonalizatorska i rozwinięte na podstawie nowisku pracy. Rzucenie ogólnego tematu bez dal­ tej tematyki wszystkie środki gwarantujące jej szego rozbicia go na szereg węższych, szczegóło­ zrealizowanie. Po drugie, szeroko rozwinięty ruch wych zadań wypacza w praktyce istotę tematyki, racjonalizatorskich brygad robotniczo-inżynierskich. przekreśla możliwość tematycznego kierowania ru­ Po trzecie, na wielką skalę rozwinięta popularyza­ chem racjonalizatorskim. Jeszcze ciągle mamy cja książki technicznej i filmu instruktażowo-szko- pewną ilość zakładów pracy grzeszących takim leniowego w służbie zadań związanych z realizacją właśnie ujęciem tematyki racjonalizatorskiej (np. tematyki i problemów postawionych przed bryga­ zakłady podległe CZP Maszyn Elektrycznych). dami robotniczo-inżynierskimi. Drugim poważnym brakiem, jaki wyłonił się Oczywiście, obok wymienionych warunków jako w trakcie opracowania tematyki w roku 1952, była ich uzupełnienie konieczne jest rozwinięcie wszyst­ jej ograniczoność, a czasami nawet przepadliwość. kich elementów, zabezpieczających wykonanie sta­ Oznacza to, że często tematyka obejmowała nie ca­ wianych zadań, a przede wszystkim aparatu pomo­ łokształt zagadnień produkcyjnych zakładu pracy, cy technicznej jako podstawy prawidłowej reali­ ale tylko jego fragmenty, nie zespół zagadnień zacji projektów. Te trzy węzłowe problemy warun­ wszystkich oddziałów i wydziałów, wszystkich ko­ kujące realizację zasady planowo kierowanego mórek organizacyjnych w taki czy inny sposób rozwoju ruchu racjonalizatorskiego stają się zatem związanych z produkcją danego zakładu pracy, Nr 2/1953 WIADOMOŚCI URZĘDU PATENTOWEGO 257

ale tylko problemy niektórych z tych jednostek rek, w niedostatecznym ich autorytecie i w ich sła­ organizacyjnych. bości politycznej. W miarę likwidacji tych słabo­ Trzecim brakiem naszej tematyki jest jej niezwią- ści — o czym była mowa w pierwszej części zanie z decydującymi ogniwami planów rozwoju referatu — likwidowaliśmy także braki w zakresie techniki danych zakładów pracy. Niezależnie od tematyki. Te resorty, w których proces dojrzewania tego, że tematyka stanowić powinna kompleksowe organizacyjnego i politycznego komórek wynalaz­ ujęcie wszystkich problemów produkcyjnych zakła­ czości nastąpił wcześniej lub trwał z tych czy innych du pracy, trzeba równocześnie wyraźnie wskazać względów (w dużej mierze także w wyniku lepszej decydujące kierunki ofensywy racjonalizatorskiej, pracy resortu) krócej, szybciej też likwidowały kierunki zgodne z ogólną tendencją technicznej re­braki w zakresie tematyki. To, a nie żadne inne konstrukcji zakładu pracy. zjawisko, upoważnia nas do stwierdzenia, że przo­ Takie są główne braki w opracowaniu naszej dującymi resortami na odcinku tematycznego kie­ tematyki racjonalizatorskiej, braki wprawdzie nie­ rowania ruchem racjonalizatorskim są: Przemysł równomiernie uwidoczniające się w poszczególnychMaszynowy (ale oczywiście nie wszystkie zakłady resortach, powoli przezwyciężane (zwłaszcza tyczy pracy podlegle Min. Przem. Masz.), częściowo Che: się to pierwszego braku), jednak ciągle jeszcze de­ miczny, Lekki, Rolno-Spożywczy, Bud. Miast i Osie­ cydujące, jeśli chodzi o przejście do rzeczywiście dli. To zjawisko także potwierdza, między innymi, planowo kierowanego rozwoju ruchu racjonaliza­ tezę, że w roku 1952 dopiero zainicjowaliśmy pracę torskiego. nad tematyką racjonalizatorską, że w chwili obec­ Bezpośrednią przyczyną omawianych braków nej w warunkach ogólnego poważnego skoku, jakie­ w zakresie opracowania tematyki był sposób jej go dokonały nasze komórki wynalazczości w kie­ powstawania i to z dwóch względów: runku podniesienia na wyższy poziom stylu swej Po pierwsze dlatego, że opracowaniem tematyki pracy, mamy możliwości właściwego opracowania zajmowała się tylko komórka wynalazczości, albo tematyki racjonalizatorskiej i w pełni powszechnego zarząd klubu techniki i racjonalizacji, albo któryś jej stosowania jako warunku planowego kierowania z doradców technicznych, bądź w najlepszym przy­ruchem racjonalizatorskim. padku trzy te czynniki łącznie. Opracowanie tema­ Chcemy, aby w ciągu pierwszego półrocza 1953 tyki w oderwaniu od całego kolektywu inżynieryj­ roku wszystkie resorty, a szczególnie te z nich, któ­ nego, technicznego w zakładzie pracy, w oderwaniu re pozostały w tyle, rozwinęły akcję zmierzającą od administracyjno-technicznego kierownictwa po­do likwidacji ujawnionych braków w zakresie opra­ szczególnych wydziałów, oddziałów i innych komó­cowania tematyki. Chcemy, aby tematyka na rek organizacyjnych zakładu pracy musiało w kon­ II kwartał we wszystkich resortach, centralnych sekwencji doprowadzić do cytowanych braków. zarządach i zakładach pracy była właściwie opra­ Po drugie dlatego, że w bardzo nielicznych cowana. Warunki realizacji tego zadania posiada­ wypadkach potrafiliśmy łączyć pracę nad opraco­ my, zatem tylko od naszej pracy zależeć będzie jego waniem tematyki z masową akcją wyszukiwania wynik. trudności produkcyjnych od dołu przez aktyw ra­ Takie jest pierwsze zadanie w zakresie tematycz­ cjonalizatorski i całą załogę. Pozostawienie całości nego kierowania ruchem racjonalizatorskim. spraw związanych z opracowaniem tematyki tylko Opracowanie tematyki nawet w jak najbardziej pionowi administracyjnemu i niesięgnięcie do za­doskonały sposób, jej jak najlepsze, najdokład­ łogi jako źródła tematyki musi oczywiście ograni­ niejsze i zarazem najprzystępniejsze sformułowa­ czyć zakres tej tematyki. Kierownictwo zakładu nie stanowi dopiero wstępny, pierwszy etap pracy pracy często przecież nie widzi poważnych zaha­ nad tematycznym kierowaniem ruchem racjonaliza­ mowań na takich czy innych odcinkach, a w każdym torskim. razie nie zawsze potrafi właściwie wskazać źródła Aby kierować myślą tak ogromnej armii racjona­ tych zahamowań . To administracyjne opracowanie lizatorów, aby skoncentrować ich uwagę i wysiłek tematyki jest zatem drugą przyczyną jej braków. na pożądanych dla zakładu kierunkach, nie wystar­ Oczywiście, nie może być mowy o kwartalnym czy jedynie postawić najlepiej nawet sformułowane opracowaniu tematyki w formie masowej akcji. zadanie. Aby kierować myślą racjonalizatorów, Taka akcja może mieć miejsce najwyżej raz do trzeba ponadto zapewnić dotarcie opracowanej te­ roku. matyki do załogi, tak ją spopularyzować, aby jej Nasuwa się pytanie, czy i w jakim stopniu oma­ rozwiązanie stało się ambicją każdego z członków wiane braki nadal występują? załogi indywidualnie i kolektywów, brygad, zmian, Aby na to odpowiedzieć, trzeba zająć się nie tylko wydziałów, oddziałów zespołowo. bezpośrednimi przyczynami tych braków, ale i ich Czy jest to zadanie wykonalne? źródłami. Źródłem nie mogła być i nie była nieja­ sność co do sposobu opracowania tematyki. Odpra­ Jest ono tak samo wykonalne, jak możliwe było wa toruńska w dostatecznym stopniu te sprawy rozwinięcie współzawodnictwa brygadowego, mię­ wyczerpała. Tym źródłem nie mogła być i nie była dzywydziałowego i międzyzakładowego, to znaczy niedostateczna energia ze strony resortów — wy­przejęcie współodpowiedzialności za wykonanie pla­ działów wynalazczości resortów — w kierunku do­ nu we wszystkich wskaźnikach przez cały kolektyw brego opracowania tematyki przez podległe jedno­ wydziału i przez cały zespól pracowników danej jed­ stki. Wiemy, że zwłaszcza w ostatnim czasie sprawa nostki organizacyjnej. Bez wciągnięcia załogi do tematyki była rzeczywiście przedmiotem dużej pra­ stałej troski o realizację tematyki trudno będzie mó­ cy ze strony resortów, że słusznie urosła do sprawy wić o pełnym tematycznym kierowaniu ruchem ra­ ambicyjnej każdego z resortów, do tego czym można cjonalizatorskim. Właściwe doprowadzenie tematy­ się szczycić i wykazać. ki do załogi, do stanowiska pracy, jest zatem dru­ Źródła tych braków tkwiły natomiast w niedo­ gim zadaniem w zakresie tematycznego kierowania statecznej dojrzałości organizacyjnej naszych komó­ ruchem racjonalizatorskim. 258 WIADOMOŚCI URZĘDU PATENTOWEGO Nr 2/1953

Do realizacji tego zadania przystępujemy już Po drugie — na niewskazywaniu na konkretne z pewnym dorobkiem, z zasobem doświadczeń. Trze­ efekty, jakie winno dać rozwiązanie tego czy innego ba więc ten dorobek zbadać, „przewietrzyć“, aby zo­ tematu dla podniesienia produkcji, zwiększenia wy­ stało to, co jest w nim słuszne, a odrzucić to, co dajności, zwiększenia bezpieczeństwa pracy itp. — zbędne i niepotrzebne. tzn. niewiązaniu całego zespołu ludzi pracujących Nasz dotychczasowy dorobek i dotychczasowe pró­ przy elemencie procesu produkcyjnego czy przy ma­ by popularyzacji tematyki stanowią niewątpliwie szynie, której usprawnienie jest w tematyce zaleca­ wyraz żywiołowo kształtujących się form i metod ne. Takie odrywanie zagadnień podawanych w te­ kierowania tym zagadnieniem. Ich stosowanie było matyce od żywotnych interesów całej załogi zwęża wynikiem zrozumienia tej podstawowej prawdy, że jej agitacyjny charakter, sprowadza podjęcie roz­ bez popularyzacji tematyki nie może być mowy o te­ wiązania konkretnego tematu do osobistej sprawy matycznym kierowaniu ruchem racjonalizatorskim., tego czy innego racjonalizatora. A przecież dobrze Dotychczasowe formy popularyzacji tematyki kon­ wiadomo, że tak nie jest. centrowały się głównie wokół Po trzecie — na niewskazywaniu racjonalizatorom 1. ogłoszeń i plakatów, zawierających zestawie­ na konkretne korzyści, jakie jemu osobiście da roz­ nie całej tematyki zakładu czy nawet branży; wiązanie danego tematu. Utraciliśmy w ten sposób 2. ulotek wydawanych w masowym nakładzie, poważną atrakcyjną formę zainteresowania racjo­ obejmujących na ogół całość zakładowej tematyki nalizatora rozwiązaniem tematu. Nie potrafiliśmy i rozdawanych wśród załogi; pokazać pełnej zgodności osobistych korzyści racjo­ 3. popularyzacji tematyki przez klub T. i R.; nalizatora z celami kolektywu, w którym on żyje. 4. popularyzacji przez radiowęzły i prasę zakła­ A przecież ta zgodność jest podstawą socjalistycz­ dową; nego społeczeństwa. 5. popularyzacji w zakładach roboczych; Takie są podstawowe dotychczasowe nasze nie­ 6. popularyzacji przez radio, Radiowy Klub Ra­ dociągnięcia w zakresie popularyzacji tematyki. cjonalizatorów, centralnie przez wewnętrzną prasę Mówiąc o dotychczasowych metodach i formach branżową, jak np. w Min. Bud. M. i Os., Bud. popularyzacji tematyki, nie sposób nie zająć się tą, Przem., w „Tasko“ itd.; która szczególnie w kluczowych przemysłach urosła 7. wreszcie ostatnio przez popularyzację tema­ do decydującej. Mowa o biuletynach tematycznych. tyki przede wszystkim przez biuletyny tematyczne. Na gdyńskiej konferencji postawiliśmy sprawę Taki jest podstawowy wachlarz dotychczas stoso­ szerokiego wykorzystania biuletynów tematycznych. wanych form popularyzacji tematyki racjonalizator­ Od tego czasu poszliśmy — znowu przede wszyst­ skiej. kim w przemyśle ciężkim — bardzo daleko naprzód Czy ten wachlarz środków jest wystarczający w kierunku wykorzystania biuletynów. Chyba na­ i czy był stosowany przez nas w całej pełni? Od­ wet za daleko. powiedź na to pytanie dają cyfry. Chodzi o to, że wielu pracownikom pionu wyna­ W roku 1952 zostało rozwiązanych około 20—25%' lazczości zaczęło się zdawać, że biuletyn tematycz­ ogłoszonych tematów. Na przeszło 100 tysięcy pro­ ny jest najlepszym i jedynym lekarstwem na słaba jektów jedynie ok. 10—15% to projekty rozwiązu­ znajomość tematyki przez załogę. Zaczęto zarzucać jące konkretnie zadania zaczerpnięte z tematyki. Je­ wszystkie inne formy popularyzacji tematyki, a całą żeli zważymy, że cyfry te nie są w pełni ścisłe, że energię koncentrować na jak najlepszym, najbogat­ są one oparte na analizie wykonania tematyki przez szym, najstaranniejszym wykonaniu biuletynu te­ grupę zakładów pracy i metodą prawdopodobień­matycznego. stwa uogólnione, że grupa zakładów pracy, na której Rzeczywiście, przemysł maszynowy posiada wspa­ nasze obliczenia oparliśmy, to zakłady duże, zakła­ niałe wprost osiągnięcia, jeśli chodzi o biuletyny dy przemysłu kluczowego, gdzie stopień realizacji tematyczne. tematyki jest większy niż w innych zakładach — to Większość biuletynów z przemysłu maszynowego trzeba sobie powiedzieć, iż jest to rachunek dość może być śmiało wysłana na międzynarodową wy­ optymistyczny. stawę tego rodzaju prac, gdyby taka była kiedyś Ale nawet ten optymistyczny rachunek mówi wy­ zorganizowana. raźnie, że dotychczasowe wysiłki w kierunku popu­ Ale jeżeli równocześnie z podniesieniem się, na­ laryzacji tematyki były nie wystarczające, że pozo­ wet gwałtownym, poziomu biuletynów następuje stawanie tylko przy starych formach i metodach n:e zanik innych form popularyzacji tematyki, to spra­ ułatwi zadania, jakie postawiliśmy sobie dla obecne­ wa nie przedstawia się dobrze. go etapu rozwoju ruchu racjonalizatorskiego. Na gdyńskiej naradzie sprawa postawiona była Na czym polegały dotychczasowe braki w zakre­ wyraźnie: sie popularyzacji tematyki? „Zaleca się szerokie wykorzystanie biuletynów te­ Po pierwsze — i przede wszystkim — na dotarciu matycznych jako jednej z form popularyzacji tema­ z tematyką tylko do stosunkowo wąskiej części za­ tyki. Biuletyny nie mogą jednak w żadnym wypad­ łogi, do starej kadry racjonalizatorskiej, do akty­ ku zastąpić innych dotychczas stosowanych metod wu racjonalizatorskiego. Większość elementów po­ popularyzacji tematyki, a jedynie winny stać się pularyzacji tematyki na taki właś nie element ludzi ich uzupełnieniem“. w praktyce była nastawiona mimo innych założeń. Taki był wniosek powołanej do oceny biuletynów Tyczy się to przede wszystkim plakatów i afiszów komisji. będących wykazami ogromnej ilości tematów racjo­ W ten sposób zrozumiało rolę biuletynów szereg nalizatorskich, a zatracających przez to charakter zakładów pracy i centralnych zarządów, na przykład plakatu, mającego mobilizować racjonalizatora Szczecińskie Zjednoczenie Budownictwa Miejskiego, wskazaniem wąskiego przekroju w produkcji. które potrafiło uruchomić cały wachlarz form popu­ Podobnie sprawa ma się z dużą częścią biulety­ laryzacji tematyki. Biuletyn tematyczny może speł­ nów, prasą itp. niać swą rolę tylko wtedy, gdy obok niego stoso­ Nr 2/1953 WIADOMOŚCI URZĘDU PATENTOWEGO 259 wane są wszystkie inne formy* popularyzacji tema­ środków masowej propagandy, aby ich realizacja tyki. Samo ujęcie treści i formy biuletynu, stosowa­ stała się sprawą całego kolektywu pracujących da­ ne przez większość zakładów pracy, zwłaszcza w nego zakładu pracy. Bez tej pracy przygotowawczej przemyśle maszynowym, przeznacza go dla aktywu, nie do pomyślenia byłyby uzyskane efekty. racjonalizatorskiego, dla aktywu klubu techniki Wnioski, wynikające z efektów konferencji partyj­ i racjonalizacji i dla niższego .personelu techniczne­no - technicznych, doświadczenia tych konferencji go zakładu pracy. należy w całej pełni wykorzystać w naszej praktycz­ Takie zwężenie popularyzacji tematyki jest pierw­ nej działalności. szym i głównym źródłem słabości tej popularyzacji. Musimy wzbogacić zakres naszych środków pracy Konkretne przykłady potwierdzają słuszność tej o te doświadczenia, jeśli chcemy osiągnąć zamie­ tezy. rzone wyniki. FSO Żerań posiada jeden z najładniejszych biu­ Na tych podstawach-możemy przystąpić do for­ letynów tematycznych w resorcie. Ta sama fabryka, mułowania zadań w zakresie właściwego populary­ znajdująca się pod bokiem ministerstwa, centralne­ zowania tematyki, doprowadzenia tematyki do sta­ go zarządu i zarz. głównego zw. zaw., nie stosuje nowiska pracy. żadnych innych form popularyzacji tematyki poza gazetkami wydziałowymi, które, jak wiadomo, nie Pierwsze ogólne zadanie związane jest z likwida­ stanowią najlepszej formy popularyzacji tematyki. cją omawianych uprzednio braków w dotychczaso­ Efekty — ok. 25%' zrealizowanej tematyki w II wym sposobie publikowania tematyki; oznacza to kwartale i ok. 30% w trzecim. Lepszego przykładu zerwanie z praktyką traktowania zadania sformuło­ nie trzeba chyba szukać. wanego w temacie w oderwaniu od całokształtu Dlaczego tak mocny akcent kładziemy na sprawę techniczno-ekonomicznych korzyści, jakie da rozwią­ właściwej popularyzacji tematyki? zanie tematu całemu zespołowi ludzi pracujących Po pierwsze dlatego, , że właściwa populary­ w danym wydziale, czy przy danej maszynie, w ode­ zacja tematyki i dotarcie jej do stanowiska pracy rwaniu od konkretnych finansowych korzyści, jakie jest w obecnych warunkach podstawą i gwarancją powinno przynieść zakładowi i racjonalizatorowi dalszego ilościowego wzrostu ruchu racjonalizator­ rozwiązanie tematu. skiego. Drugie zadanie związane jest ze zmianą decydu­ jącego ogniwa w całym systemie popularyzacji te­ Po drugie dlatego, że właściwa popularyzacja matyki. Takim decydującym ogniwem musi stać się tematyki i dotarcie tematyki do stanowisk pracy temat doprowadzony do stanowiska pracy. jest podstawą i gwarancją utrzymania i zwiększe­ Trzeba przyjąć za zasadę bezpośrednie ukazanie nia przeciętnej wartości projektu, przy jednoczes­ tematu tam, gdzie jego rozwiązanie znajdzie zasto­ nym zwiększeniu wskaźnika umasowienia. sowanie, aby pracujący na tym stanowisku pracy, Wniosek jest prosty — właściwa popularyzacja które powinno być usprawnione, cały zespół współ­ tematyki warunkuje obecnie prawidłowy, planowo towarzyszy miał stale na widoku i możliwość i wy­ kierowany rozwój ruchu racjonalizatorskiego. Dla­ raźnie określoną konieczność dokonania pożądanego tego tak wielką, zasadniczą rolę przypisujemy temu usprawnienia. problemowi. To konkretne wezwanie, skierowane do konkret­ Przykładem efektów, jakie może dać właściwa nego zespołu ludzi, czy do jednostki, przy równocze­ praca masowo-propagandowa wokół popularyzacji snym wskazaniu na efekty, jakie da jego realizacja postawionych zadań, mogą być przeprowadzone w dla rozwiązującego i całego zespołu, stanowi naj­ ostatnim czasie w szeregu zakładów pracy konfe­ bardziej agitacyjną formę popularyzacji tematyki. rencje partyjno-techniczne. Równocześnie zbyt długotrwałe figurowanie tematu ■ Wyniki, jakie dały te konferencje tylko w zakresie na danym stanowisku (tzn. nierealizowanie tema­ wynalazczości, dorównują, a często przewyższają tu), podkreślone jeszcze innymi elementami, stano­ dorobek, jaki dał ruch racjonalizatorski w tych za­ wi także niezmiernie agitacyjną formę wskazywa­ kładach w ciągu 8 lat swego istnienia. nia na brak aktywności racjonalizatorskiej danego Ilość projektów racjonalizatorskich, zgłoszonych zespołu ludzi, to znaczy ich bierności produkcyjnej, w dziesięciu zakładach w czasie przygotowań i trwa­ pozostawaniu w tyle za aktywnością całej załogi. nia konferencji, dorównuje ogólnej ilości zgłoszeń Taka powinna być główna forma popularyzacji projektów racjonalizatorskich w I półroczu 1952 r. tematyki. w zakładach przodującego pod względem ilości Drugą niemniej istotną formą musi stać się sy­ zgłoszeń przemysłu maszynowego. stem opracowania i popularyzowania kompleksowo Wyniki konferencji partyjno-technicznych świad­ujętej tematyki dla danego wydziału czy oddziału, czą z jednej strony o ogromnych wprost możliwo­ to znaczy niekoniecznie wszystkich tematów związa­ ściach rozwoju ruchu racjonalizatorskiego, mówią nych z produkcją oddziału czy wydziału, ale tych o tym, że zaplanowany wzrost zgłoszeń o 100% z nich, których rozwiązanie zlikwiduje podstawowe w roku 1953 w stosunku do roku 1952 nie jest za­ trudności danej jednostki organizacyjnej. Takie łożeniem abstrakcyjnym lecz w pełni realnym, wy­ kompleksowe ujęcie tematyki wydziałowej jest także konalnym pod warunkiem wyzwolenia ukrytych re­ najbardziej agitacyjną formą mobilizowania "całej zerw, a z drugiej strony stwierdzają, że uruchomie­ załogi wokół zagadnień racjonalizatorskich, wiąza­ nie rezerw jest możliwe tylko na bazie w pełni do­ nia uwagi zarówno kierownictwa wydziału, jak i za­ prowadzonych do każdego członka załogi zadań łogi, dla rozwiązania wydziałowej tematyki. Wresz­ przed nim stawianych. cie takie kompleksowe ujęcie tematyki i zaintereso­ Główną cechą tych konferencji obok postawienia wanie nią całego zespołu pracowników wydziału konkretnych, wyraźnych zadań przed całym zakła­ może stać się przedmiotem najrealniejszej formy dem, przed każdym wydziałem i oddziałem, przedwspółzawodnictwa racjonalizatorskiego — między­ każdym członkiem załogi, było takie spopularyzo­ wydziałowego współzawodnictwa o pełne zrealizo­ wanie tych zadań, przy użyciu całego wachlarza wanie wydziałowej tematyki. 260 WIADOMOŚCI URZĘDU PATENTOWEGO Nr 2/1953

Takie współzawodnictwo może stać się rzeczywi­ rowanego tematu. Ten dział lub pozycja w biuletynie stą dźwignią rozwoju ruchu racjonalizatorskiego. powinna być opracowana wspólnie z kierownictwem Trzecią formą popularyzacji tematyki powinny zakładowej biblioteki technicznej. stać się "błyskawice“ tematyczne. Celem błyskawic Po trzecie, omówienie ewentualnych zamierzeń byłoby popularyzowanie tych elementów tematyki, Klubu Techniki i Racjonalizacji, które mogłyby uła­ które mają szczególne znaczenie dla całego zakładu twić rozwiązanie tematu. Chodziłoby przede wszyst­ pracy, które są szczególnie terminowe i którymi trze­ kim o takie akcje, jak odczyty, pokazy filmów, wy­ ba zainteresować jak najszybciej całą załogę. cieczki związane z podanym tematem, nazwiska Oczywiście, obok tych form nie sposób w zupełno­ osób, które mogłyby konsultować zagadnienia zwią­ ści wyeliminować dotychczas stosowanych. Tyczy zane z zadaniem. się to przede wszystkim plakatów, ulotek itp. Po czwarte, niezbędny zwięzły materiał informa­ Aby wysunięte metody popularyzacji tematyki cyjny o działalności klubów T. i R. lub najważniej­ zdały w pełni egzamin, trzeba równocześnie uru­szych zagadnieniach ruchu racjonalizatorskiego w chomić cały arsenał środków sygnalizujących prze­ zakładzie, jak np. nazwiska i godziny dyżurów do­ bieg realizacji tematyki. Będą to tablice na wzór radców technicznych itp. tablic współzawodniczących robotników, podające Trzeba równocześnie pamiętać, aby ta część biu­ ilość tematów do realizacji, ilość zrealizowanych te­ letynu, zawierająca materiał informacyjny, w żad­ matów, przodujące wydziały i oddziały w zakresie nym przypadku nie stanowiła dominanty biuletynu, realizacji tematyki itp., opieszałość poszczególnych a jedynie była uzupełnieniem jego części podstawo­ wydziałów i oddziałów, ich kierowników i załogi wej, jaką jest opublikowana tematyka. w podejmowaniu inicjatywy w kierunku likwidacji Nic nie może być bardziej groźnego dla biuletynu, niedociągnięć swych odcinków pracy. jak próby przekształcenia go w jakieś pisma-gi- Cecha podstawowa wszystkich omawianych przed­ ganty klubów T. i R. sięwzięć — ukazywanie pracy nad realizacją tema­ A przecież z praktyki wiemy, że coraz cześciej tyki w powiązaniu z konkretnymi zadaniami pro­ próbuje się w ten właśnie sposób realizować biule­ dukcyjnymi zakładu pracy i na odwrót, każde opóź­tyn, zmieniając nawet jego nazwę na „Głos Ra­ nienie realizacji tematyki jako godzenie w interes cjonalizatora“, „Wiadomości Racjonalizatora“ itp. załogi, całego zakładu pracy, a więc jako postawa Tego rodzaju ujęciem grzeszą szczególnie niektó­ niegodna załogi socjalistycznej fabryki — musi stać re zakłady pracy podległe Ministerstwu Przemysłu się podstawowym prawem całej akcji popularyzacji Lekkiego, Ministerstwu Budownictwa Miast i Osie­ tematyki. Dopiero w warunkach uruchomienia oma- dli, a nawet skądinąd chwalone Zjednoczenie Bu­ wianych form dotarcia tematyki na stanowiska pra­ downictwa Miejskiego Szczecin. cy w całej pełni uwidoczni się rola i znaczenie biu­ Po piąte, należy w dużo szerszym niż dotychczas letynu tematycznego. W takich warunkach potrafi­ stopniu wykorzystać inicjatywę Ministerstwa Prze­ my uczynić z biuletynów rzeczywisty instrument mysłu Maszynowego w kierunku opracowania spe­ kierowania pracą aktywu racjonalizatorskiego, i to cjalnych biuletynów, poświęconych kompleksowemu zarówno w sensie technicznym, jak i organizacyj­ ujęciu ważnych zagadnień, jak np. oszczędności bla­ nym. Trzeba pamiętać, że organizacyjno-agitacyjna chy, materiałów kolorowych i deficytowych, małej praca aktywu racjonalizatorskiego jest niezmiernie mechanizacji, automatyzacji itp. ważna, zwłaszcza w dużych zakładach pracy, albo Po szóste, trzeba wydać zdecydowaną walkę mar­ tam gdzie są stałe komórki wynalazczości. notrawstwu i nieodpowiedzialnej rozrzutności, jaka Biuletyn wynalazczości winien stać się poważną cechuje niektóre biuletyny. pomocą w pracy komórki wynalazczości i klubu Pierwszy biuletyn Zakładów Starachowickich za­ techniki i racjonalizacji. wierał 50 arkuszy światłoczułego papieru. Szereg Jakie więc powinny być podstawowe cechy biule­ zakładów, jak np. Dolnośląskie Zjedn. Przem. Wę­ tynu? glowego, FSO, Zjedn. Bud. Miejsk. Szczecin i inne Po pierwsze, jego treść związana bezpośrednio wydają biuletyny w drukarniach. Wiele biuletynów z tematyką, z zadaniami racjonalizatorskimi. Wy­ posiada kosztowną szatę zewnętrzną. Ta nieodpo­ daje się, że nie jest ani celowe, ani możliwe, publi­ wiedzialna rozrzutność w żadnym przypadku nie kowanie w jednym biuletynie całego zestawienia powinna powtórzyć się przy następnych edycjach tematów istniejących w zakładzie pracy, zważywszy, biuletynów. iż przy prawidłowym opracowaniu tematyki zesta­ Takie byłyby główne cechy biuletynu tematycz­ wienie to obejmowałoby często kilkaset pozycji. W nego, spełniającego rolę informatora o technicznych dużych zakładach pracy należy przejść zatem na i organizacyjnych zagadnieniach związanych z ru­ biuletyny wydziałowe lub łączyć w jeden biuletyn chem racjonalizatorskim. problematykę dwu wydziałów, zachowując przy tym Do takiego ujęcia biuletynu powinniśmy dążyć w zasadę objęcia biuletynem całości tematyki danego najbliższym czasie. Omówione formy popularyzacji zakładu, wydziału lub wydziałów — w zależności nie likwidują oczywiście wszystkich innych dotych­ od tego, jaką jednostkę organizacyjną biuletyn ma czas stosowanych metod. obsługiwać. Chodzi o to, żebyśmy widzieli perspektywy rozwi­ Zważywszy, że tematy te będą w zasadzie prze­ jania naszych form dotarcia tematyki do stanowiska znaczone dla czytelników biuletynu — to znaczy dlapracy, jako jednego z głównych warunków realiza­ szerszego wprawdzie aktywu racjonalizatorskiego, cji zadań obecnego etapu rozwoju ruchu racjonali­ ale zawsze aktywu, możliwe jest głębsze ujęcie te­ zatorskiego. Trzeba postawić sobie zadanie rozwi­ matu, zawierające pewne techniczno-ekonomiczne nięcia w ciągu pierwszego półrocza 1953 roku po­ wprowadzenia, szersze ujęcie możliwości rozwiąza­ ważnej pracy dotarcia tematyki do' stanowisk robo­ nia tematu i spodziewanego efektu. czych w oparciu o omówione wytyczne, tak by ko­ Po drugie, pozycje omawiające literaturę technicz­ niec II kwartału stanowił w zasadzie datę wykona­ ną, jaka może być pomocna przy rozwiązaniu suge­ nia tej pracy. Nr 2/1953 WIADOMOŚCI URZĘDU PATENTOWEGO 261

Z kolei omówię efekty, jakie winno dać wykonanie Wykonanie wszystkich tych zadań jest jednoczesne postawionego dziś zadania. z osiągnięciem zasadniczego celu. Sprawa właściwej, wszechstronnej popularyzacji Konferencje techniczno-racjonalizatorskie są wi­ tematyki i pełnego jej doprowadzenia do załogi, do domym przykładem, na którym trzeba się wzorować, stanowiska roboczego, ukazanie tematyki w jej po­ ale równocześnie nauką, jak należy patrzeć na spra­ wiązaniu z całą działalnością gospodarczą zakładu wę tematyki racjonalizatorskiej. pracy, w aspekcie techniczno-ekonomicznej analizy Jak wspomniałem, techniczno-racjonalizatorskie przebiegu procesu produkcyjnego, stanowi podsta­ konferencje jako stała metoda pracy nie są u nas wową bazę wnązania wynalazczości z bezpośrednią zjawiskiem wykorzystywanym. Ale takie stwierdze­ problematyką techniczno-produkcyjną zakładu pra- nie nie oznacza bynajmniej, że u nas nie występują cy. w ogóle zalążki stosowania tych nowych form. Jeżeli uda nam się tak właśnie ukazać całej za­ Trzeba sobie wyraźnie powiedzieć, że zarówno łodze istotę wynalazczości i jeśli równocześnie po­sygnały tworzenia się kolektywów racjonalizator­ trafimy dobrze mobilizować załogę wokół realizacji skich, jak nawet stosowania podobnych, zbliżonych zadań przez wynalazczość wysuwanych, przekształ­ do konferencji techniczno-racjonalizatorskich form cimy wtedy zespół naszych racjonalizatorów w moc­ pracy miały i u nas miejsce. ny i zwarty kolektyw, czujący się bezpośrednio od­ Takimi sygnałami stały się przede wszystkim powiedzialnym za likwidację trudności produkcyj­ konferencje partyjno-techniczne, a raczej udział w nych, za wdrażanie postępu technicznego, za wyko­ tych konferencjach racjonalizatorów. nanie planu produkcyjnego, kolektyw zdający sobie Na przebiegu wielu konferencji partyjno-technicz- sprawę, że droga do praktycznego wykazania tej od­ nych zaważył głównie ruch racjonalizatorski; ilość powiedzialności prowadzi przez pełną realizację te­ racjonalizatorskich projektów określała często efekt matyki racjonalizatorskiej. tych konferencji ze szkodą nawet dla innych zagad­ Taki kolektyw stanie się rzeczywistą pomocą kie­ nień stawianych jako cel konferencji. Oznacza to, że rownictwu zakładu pracy i całej załodze w walce zawiązki nowych kolektywów są u nas coraz częst­ o wykonanie i przekroczenie planowych zadań za­ szym zjawiskiem. kładu. Takim sygnałem jest na przykład praca klubu Jeżeli taki kolektyw- powstanie — a w poważnej T. i R. aktywu racjonalizatorskiego w kopalni By­ mierze zależeć to będzie od naszej pracy nad dopro­tom, gdzie zarząd klubu wespół z aktywem dokład­ wadzeniem tematyki do stanowisk pracy — to śmia­ nie analizuje przebieg procesu produkcyjnego i na­ ło będziemy mogli mówić o wykonaniu zadań trze­wet nie w formie projektu racjonalizatorskiego pod­ ciego etapu rozwoju ruchu racjonalizatorskiego, o suwa kierownictwu rozwiązanie tych czy innych planowo kierowanym rozwoju tego ruchu. trudności, pracując często za dyrekcję kopalni. Powstanie ilościowo licznych i jakościowo moc­ A przecież klub bytomski nie jest wyjątkiem. Dla nych kolektywów racjonalizatorskich pozwoliło w przykładu można wymienić znany nam już z odpraw Związku Radzieckim przejść do zupełnie nowej, nie Klub w Nowej Soli, czy Klub Techniki i Racjonali­ spotykanej u nas formy kierowania ruchem racjo­ zacji przy Zakładach Papierniczo-Celulozowych we nalizatorskim, formy niewątpliwie wyższej i dosko­ Włocławku, o którego formach pracy będzie mowa nalszej od tych, jakie stosujemy u nas. Tą nową me­ później. todą kierowania rozwojem ruchu racjonalizatorskie­ Takim sygnałem jest wreszcie ostatnia narada go są techniczno-racjonalizatorskie konferencje, na racjonalizatorów, organizowana przez przemysł tłu­ których krystalizowane są podstawowe wytyczne dla szczowy, a poświęcona zagadnieniom mechanizacji. ruchu racjonalizatorskiego, oparte na analizie wy­ Jeżeli aparat administracyjny, odpowiedzialny za konania i niewykonania zadań produkcyjno-tech­rozwój ruchu racjonalizatorskiego, nie zawsze do­ nicznych przedsiębiorstw i ogólnych założeń orazstrzega to, co nowe, to nie dlatego, że nowego nie podstawowych kierunków -rozwoju techniki przed­ ma. Tempo rozwoju ruchu racjonalizatorskiego jest siębiorstwa. tak ogromne, a w związku z tym żywiołowe, oddolne Konferencje te odbywają się zarówno w przekroju szukanie nowych, odpowiadających temu tempu całej branży, jak i poszczególnych zakładów pracy. form organizacyjnych, tak gwałtowne, że admini­ Celem techniczno-racjonalizatoiskich konferencji nie stracja po prostu pozostaje w tyle za ruchem. jest omówienie poszczególnych projektów racjona­ Obecnie, kiedy widać coraz wyraźniej krystalizu­ lizatorskich. Techniczno-racjonalizatorska konferen­ jące się warunki, jakie stworzyły koncepcję technicz­ cja ustala kierunek pracy racjonalizatorów w naj­ no-racjonalizatorskich konferencji, można postawić bliższym okresie planowania. dla kluczowego przemysłu zadanie przystąpienia do Porządek obrad przewiduje przeważnie dwa tylko prac przygotowujących zorganizowanie zakłado­ punkty. Podczas gdy w pierwszym punkcie obrad wych techniczno- - racjonalizatorskich konferencji konferencji rozpatruje się przede wszystkim obecny oraz przeprowadzenie tych konferencji w połowie stan wykonania planu, to znaczy ocenia się uzyska­ 1953 roku, a dla pozostałych gałęzi gospodarki wy­ ne wyniki według ich znaczenia oraz omawia się raźną perspektywę równania do tych form w przy­ powody nienadążania produkcji ze względu na naj­szłości. różniejsze rodzaje zakłóceń i zahamowań, to w dru­ W ten sposób przedstawiają się sprawy związane gim punkcie stawia się racjonalizatorom konkretne z drugim zadaniem w zakresie tematycznego kiero­ zadania, wynikające z uprzednio omawianych bra­ wania ruchem racjonalizatorskim, zadaniem polega­ ków. jącym na właściwym doprowadzeniu tematyki racjo­ Konferencja wskazuje oczywiście główny cel, sto­ nalizatorskiej do załogi, do stanowiska pracy. jący przed ruchem racjonalizatorskim, np. automa­ Praca w zakresie tematycznego kierowania ru­ tyzację lub mechanizację produkcji. Zgodnie z usta­ chem racjonalizatorskim zawiera w sobie jakby trzy lonym celem zasadniczym poszczególne grupy ra­ elementy, trzy zasadnicze zadania: pierwsze zadanie cjonalizatorów otrzymują zadania zróżnicowane.to opracowanie i właściwe sformułowanie tematyki; 262 WIADOMOŚCI URZĘDU PATENTOWEGO Nr 2/1953 drugie to doprowadzenie tematyki do stanowiska i przynajmniej przybliżonych terminach realizacji. pracy; trzecim zadaniem jest uruchomienie wszyst­ W takiej sytuacji uzyskamy możność zapewnienia kich dostępnych środków dla ułatwienia racjonali­osobom podejmującym się rozwiązania wskazanych zatorom realizacji postawionych przed nimi zadań. tematów maksimum pomocy, jak najlepszych wa­ Jeżeli stawia się już dzisiaj jako bezpośrednie runków pracy, a wreszcie możność oddziaływania zadanie dążenie do tworzenia i umacniania silnychna terminy realizacji tych tematów. Możliwość kolektywów racjonalizatorskich, związanych z pro­ takiego zorganizowania personalnej odpowiedzial­ blematyką techniczno-produkcyjną zakładu, o peł­ ności za realizację tematyki nie tylko istnieje, ale nym poczuciu odpowiedzialności za rozwój tej jest już w praktyce realizowana. We Włocławku, problematyki, to trzeba równocześnie widzieć rów­ w Zakładach Celulozowo-Papierniczych, istnieje noległą konieczność uruchomienia tych dźwigni, niezmiernie interesujący klub techniki i racjonali­ które ułatwią racjonalizatorom realizację wytknię­ zacji, który po opracowaniu tematyki zanalizował tych im celów, jako warunku sine qua non ich wy­ możliwości twórcze aktywu racjonalizatorskiego, konania. kierunek zainteresowania poszczególnych racjona­ Przechodzę do omawiania trzeciego zadania lizatorów i na ogólnym zebraniu członków klubu w zakresie tematycznego kierowania rozwojem ru­ zwrócił się indywidualnie do poszczególnych osób chu racjonalizatorskiego — uruchomienia środków z propozycją podjęcia realizacji wskazanych tema­ gwarantujących realizację tematyki, czyli mówiąc tów przy zapewnieniu pełnej pomocy materiałowo- inaczej do kierowania pracą nad rozwiązaniem te­technicznej ze strony klubu T. i R. W wyniku przy­ matyki. jęcia przez klub techniki i racjonalizacji, przez Pracę tę należy ująć w dwu płaszczyznach: kolektyw racjonalizatorski jako całości i przez indy­ w płaszczyźnie działalności zakładu pracy i cen­ widualnych racjonalizatorów personalnej odpowie­ tralnego zarządu. dzialności za realizację tematyki, uzyskały Zakłady W zakładzie pracy winna ona koncentrować się Włocławskie jeden z najlepszych w kraju wyników wokół: w zakresie realizacji tematyki. Dziwić się jedynie trzeba, że dotychczas ani CZP Papierniczego, ani Po pierwsze, ogniskowania całej akcji odczyto- Min. Przem. Chemicznego nie potrafiły spopulary­ wo-szkoleniowej, pokazów, wymiany doświadczeń, zować tych osiągnięć. wycieczek itp. dokoła podstawowych problemów Sprawa personalnego zabezpieczenia wykonania tematyki. Oznacza to, że cała działalność klubu tematyki i ustalenia orientacyjnych terminów jej techniki i racjonalizacji, że prawie wszystkie pla­ realizacji jest niezmiernie ważnym zadaniem naj­ nowe zadania klubu muszą wynikać z tematyki, bliższego okresu. muszą stać się nadbudową dla tematyki. Trzeba Po trzecie — na bazie ustalonych personalnych przyjąć jako zasadę, od której nie należy w żaden zadań trzeba przystąpić do stałej kontroli przebiegu sposób odstępować, że nie powinna odbyć się żadnarealizacji poszczególnych tematów i organizowania akcja organizowana przez klub żaden odczyt, go- pomocy przy ich wykonaniu. Kontrola ta nie może kaz filmu, żadna wycieczka racjonalizatorów do ograniczyć się do formalnego stwierdzenia rytmicz­ innego zakładu pracy, której treść i cel nie będą ności czy nierytmiczności wykonania zadania. Kon­ służyć pogłębieniu, podbudowaniu tematyki. Opar­ trola powinna być nastawiona na wykrywanie po­ cie pracy klubu techniki i racjonalizacji o bazę wodów trudności realizowania tematu i na natych­ jaką jest tematyka, zapewni z jednej strony ureal­ miastowe organizowanie środków zaradczych. nienie pracy klubu techniki i racjonalizacji, zwią­ Równocześnie — w celu stworzenia warunków rea­ zanie tej pracy z podstawowymi kierunkami , roz­ lizacji zadania — trzeba także pomyśleć o całym woju ruchu racjonalizatorskiego, z drugiej zaś systemie pomocy, przede wszystkim o literaturze możliwości lepszego kierowania działalnością ra­ technicznej, zapewnieniu konsultacji i pomocy tech­ cjonalizatorów przez pokazywanie im kierunków, nicznej. prowadzących do rozwiązania stawianych zadań, przez ogniskowanie ich zainteresowań wokół pożą­ Takie są zadania dla przedsiębiorstw w zakresie danych problemów. To jest pierwszy warunek kie­ pracy nad rozwiązaniem tematyki. rowania pracą nad rozwiązaniem tematyki. Inaczej te zadania przedstawiać się będą na Po drugie — organizowania osobistej odpowie­ szczeblu centr. zarządu przemysłu. Iść będą dzialności za realizację tematyki. Brygady robotni- w trzech podstawowych kierunkach: czo-inżynierskie otrzymując konkretny temat do roz­ Po pierwsze i przede wszystkim, w kierunku usta­ wiązania podpisują socjalistyczne zamówienia, lenia, na podstawie analizy, pełnych zestawień za­ określające jego termin. Oczywiście nie chcemy kładowych tematyk poszczególnych przedsiębiorstw, takiej samej formy stosować do indywidualnych centralnych tematów dla całej branży lub podleg­ łych zakładów. racjonalizatorów. Ale wydaje się, że każdy klub Analiza zakładowej tematyki wykazuje zawsze techniki i racjonalizacji, nawet ten nie najlepiej pewne powtarzające się problemy, wspólne dla ca­ pracujący, może w ten sposób dysponować akty­ łej branży lub dla jednolitych pod względem profilu wem racjonalizatorskim, by skłonić konkretnego produkcyjnego zakładów pracy. Problemy te wyma­ indywidualnego racjonalizatora do podjęcia się roz­ gają szczególnej opieki i szczególnego wysiłku do wiązania konkretnego, wskazanego tematu. Nie ich rozwiązania. Zatem drugim kierunkiem pracy wystarczy do osiągnięcia tego stanu prawdopodob­ centralnego zarządu będzie organizowanie form nie tylko sama uchwała zarządu klubu. Trzeba roz­ realizacji tych decydujących tematów. wiązać akcję indywidualnych zobowiązań, wezwań systemem łańcuszkowym, tablic informacyjnych itp. Formami tymi są: W całej tej sprawie chodzi przede wszystkim o stwo­ 1) organizowanie konkursów na rozwiązanie rzenie gwarancji realizacji najważniejszych, decy­ ważnych zagadnień, dujących tematów, oparcie tej gwarancji na okre­ 2) organizowanie międzyzakładowych brygad ślonych, najlepszych dla danego zadania osobach robotniczo-inżynierskich, w skład których Nr 2/1953 WIADOMOŚCI URZĘDU PATENTOWEGO 263

wchodzić będą przedstawiciele wszystkich lub praca nad lepszym opracowaniem tematyki, 2) roz­ części zakładów, zainteresowanych zagadnie­ szerzenie form popularyzacji tematyki i jej dopro­ niem, wadzenie do stanowiska pracy, 3) przystąpienie do 3) wiązanie niektórych tematów z pracami insty­ prac przygotowawczych, a w dalszym rzucie do tutów naukowo-badawczych lub przekazywa­ organizowania konferencji techniczno-racjonaliza- nie szczególnie ważnych tematów do całkowi­torskich, 4) zapewnienie realizacji tematyki. tego ich rozwiązania w ramach prac instytutu, Realizacja wysuniętych zadań będzie przebiegała 4) powierzanie indywidualnym racjonalizatorom równolegle. Nie jest możliwe ustalenie terminów lub zespołom racjonalizatorskim jednego za­ rozpoczęcia i zakończenia tych prac. Trzeba jednak kładu opracowania zagadnienia dla całej przyjąć jako zasadę maksymalne rozwinięcie pracy, branży lub grupy zakładów pracy. aby zakończenie roku 1953 pozwoliło na podsumo­ Wszystkie te formy mają pewne swoje zalety, wanie takiego dorobku, który umożliwi przejście ale warunkiem wspólnym dla wszystkich, jeśli cho­ do nowych zadań dla nowych osiągnięć. dzi o celowość ich stosowania, jest stała kontrola Jeżeli uda nam się w pełni wykorzystać sześcio­ nad przebiegiem rozwiązania centralnych zagad­miesięczny okres, stworzyć takie napięcie zadań, nień oraz uruchomienia całego wachlarza środków które w konsekwencji zagwarantuje sukces, to rów­ pomocy dla ich wykonawców. nocześnie stworzymy bazę dla podniesienia w dru­ To jest trzeci z kolei kierunek, według którego gim półroczu ekonomiczno-technicznej wartości winna rozwijać się działalność centralnego zarządu,zgłaszanych projektów i tym samym w praktyce zmierzająca do rozwiązania centralnych tematów. wypełnimy postawioną na wstępie tezę o planowo Omówiłem główne problemy naszej pracy nad kierowanym rozwoju ruchu, racjonalizatorskiego tematycznym kierowaniem rozwojem ruchu racjo­ w kierunku ilościowego i jakościowego jego nalizatorskiego. wzrostu. Reasumując te problemy, można wysunąć cztery Jeżeli ten prawidłowy kierunek osiągniemy, to punkty, stanowiące główne ogniwa w dążeniu dobędzie można powiedzieć, że ruch racjonalizatorski realizacji zadań obecnego trzeciego etapu rozwoju dobrze zasłużył się sprawie wykonania trudnych ruchu racjonalizatorskiego. zadań naszej sześciolatki. A przecież o to przede Ogniwa te są następujące: 1) dalsza poważna wszystkim chodzi.

Mgr inż. M. DWORCZYK

ANALIZA ROZWOJU I PRACY ROBOTNICZO-INŻYNIERSKICH BRYGAD RACJONALIZATORSKICH

Referat wygłoszony na IV Krajowej Naradzie Aktywu Wynalazczości Pracowniczej w Stalinogrodzie dnia 3.2 1953 r.

Zarys historii rozwoju brygad w Polsce Jedną z pierwszych brygad racjonalizatorskich Uświadamianie sobie istoty i coraz większego była brygada, zorganizowana w Fabryce Wyrobów znaczenia robotniczo-inżynierskich brygad racjona­z Drutu w Gliwicach przez inż. T. Machnika, który lizatorskich 1) spowodowało, że sprawa ich rozwoju opracował regulamin brygad. Regulamin, po za­ w naszym kraju znalazła żywy oddźwięk wśród twierdzeniu przez Centralny Zarząd Wyrobów Me­ aktywu uczestniczącego w ruchu racjonalizator­ talowych, został rozpowszechniony przez, ORZZ skim. w Katowicach wśród innych zakładów pracy. Pierw­ Jednym z pierwszych w Polsce ośrodków, pro­ szy regulamin jednak zbyt szeroko określał zadania pagujących robotniczo-inżynierskie brygady racjo: brygad, jak podnoszenie wydajności i usuwanie nalizatorskie, była Politechnika im. W. Pstrowskiego wąskich przejść. Brygady miały same wyszukiwać w Gliwicach, a następnie Politechnika Gdańska. tematy usprawnień i opracowywać je. Brygady nie Uczelnia śląska, położona w centrum ośrodka miały obowiązku wykonywania dokumentacji. Po­ przemysłowego, szukała najwłaściwszych form radnia racjonalizatorska popularyzowała ideę bry­ współpracy pracowników naukowych z racjonaliza­ gad przez wyjazdy pracowników w terenz poga­ torami. Pierwotne formy tej współpracy ograniczały dankami na ten temat. się przede wszystkim do udzielania porad. Dalszy W ten sposób powstały pierwsze brygady w Ryb­ kontakt pracownika naukowego z racjonalizatorem nickiej Fabryce Maszyn Górniczych, w Kuźni urywał się. Dopiero forma brygad racjonalizator­ Raciborskiej i w innych zakładach. W I półroczu skich stworzyła dogodną płaszczyznę współpracy. 1951 roku w województwie śląsko-dąbrowskim Nie dziw więc, że została ona przejęta przez aktyw powstało około 40 brygad. Na Wybrzeżu powstało pracowników naukowych politechniki. Pionierami w tym czasie parę brygad. Gorącym propagatorem i gorliwymi propagatorami brygad racjonalizator­ ich na terenie Wybrzeża był racjonalizator Wł. skich byli: prof. inż. Staub z Politechniki Śląskiej Kosz. Zasługą śląskich zakładów, a specjalnie i zast. profesora inż. T. Machnik. huty Baildon, było to, że stworzyły one warunki do szerszego rozwoju brygad. Jeden tylko klub techniki i racjonalizacji huty Baildon na podstawie opraco­ 1) O istocie brygad racjonalizatorskich i ich znaczeniu — wanej tematyki, po przeprowadzeniu agitacji wśród patrz artykuł inż. B. Zahna i mgra inż. M. Dworczyka w numerze 6/1952 Wiad. Urz. Pat., str. 946. — Red. racjonalizatorów i inżynierów, zorganizował w II 264 WIADOMOŚCI URZĘDU PATENTOWEGO Nr 2/1953 kwartale 1951 r. 13 brygad. Brygady te co tydzień drugim etapie rozwoju brygad. W r. 1951 brygady odbywały narady w klubie T. i R. z przedstawicie­ zrealizowały tylko kilkadziesiąt projektów. W trze­ lami technicznymi. W kopalni „Katowice“ brygada cim etapie rozwijania brygad musieliśmy usunąć Franciszka Tomasika zwiększyła trzykrotnie zdol­ dotychczas popełnione błędy, polepszyć jakość pro­ ność produkcyjną starej sortowni. jektów brygad oraz zorganizować brygady w dal­ Masowy rozwój brygad racjonalizatorskich został szych zakładach. Mimo tych osiągnięć popełniliśmy zapoczątkowany dopiero w IV kwartale 1951 r. w rozwijaniu brygad szereg poważnych błędów, przez Starachowickie Zakłady Samochodowe. Ini­ które trzeba omówić, aby wytknąć właściwe drogi cjatorem tworzenia brygad racjonalizatorskich postępowania w tym zakresie w r. 1953. w tych zakładach był aktyw klubu T. i R. Prace te 1. Ważniejsze niedociągnięcia popełnione w trakcie wykonywano przy ścisłej współpracy komórki wy­ organizowania i popularyzowania brygad nalazczości zakładu pracy i centralnego zarządu. a) Z e strony resortów W okresie od października do 14 grudnia 1951 r. w Zakładach Starachowickich powstały 53 brygady. Źródłem popełnionych błędów było niedostateczne Klub techniki i racjonalizacji z okazji odbywającej zrozumienie istoty i znaczenia brygad na tle walki się w tych zakładach narady ministerstw przemysłu o postęp techniczny oraz niedoskonałość form pracy kluczowego w sprawie pracy komórek wynalazczo­ administracji ruchu racjonalizatorskiego. Przejawi­ ści wezwał do współzawodnictwa w tworzeniu bry­ ło się to bezpośrednio w spadku ilości zgłoszonych gad kluby przy innych zakładach przemysłu moto­ projektów przez brygady w III kwartale 1952 r. ryzacyjnego. oraz w braku zgłoszeń i realizacji projektów przez dużą liczbę powstałych brygad. W r. 1952 działało Wystąpienie Zakładów Starachowickich zakoń­ przeszło 4.200 brygad. Z tych brygad kilkaset nie czyło pierwszy etap tworzenia brygad przez różne wykonało swoich zadań, a część rozpadła się. ośrodki i zakłady pracy i zapoczątkowało drugi Zmniejszenie dynamiki zgłoszonych projektów było etap planowego rozpowszechniania brygad w przed­ alarmujące; mogłoby być dopuszczalne, gdyby to­ siębiorstwach. Pod koniec 1951 r. pracowało w kraju warzyszył temu wzrost wartości projektów brygad. ponad 200 brygad. W roku tym szukano właściwych Gorzej przedstawia się sprawa z niewykonaniem form pracy brygad i w różny sposób określono ich zadań przez brygady, z rozpadaniem się niektórych istotę i zadania. Zadanie brygad formułowano ogól­zespołów. Na obecnym etapie rozwoju brygad nie nie i szczegółowo. Praktyczne wyniki działalności można pogodzić się ani z jednym, ani tym bardziej brygad, zebrane doświadczenie i wykorzystanie z drugim zjawiskiem. materiałów radzieckich pozwoliło na wydanie przez Podstawowym błędem popełnionym przy rozwi­ Przewodniczącego PKPG zarządzenia z dniajaniu brygad było zaprzestanie przez część mini­ 15.12 1951 r. w sprawie robotniczo-inżynierskich sterstw dalszego śledzenia ich rozwoju po przepro­ brygad racjonalizatorskich. Zarządzenie to sprecy­ wadzeniu pracy zapoznawczej z istotą i zarządze­ zowało istotę i zadania brygad, podało ogólne ramyniem w sprawie robotniczo-inżynierskich brygad ich organizacji oraz zasady wynagrodzenia. Depar­ racjonalizatorskich oraz z pierwszymi doświadcze­ tament Techniki PKPG polecił ministerstwom prze­ niami w tym zakresie. Brygady są jeszcze u nas prowadzenie przy współpracy branżowych związ­ zjawiskiem nowym, zaczęliśmy je popularyzować, ków zawodowych oraz stowarzyszeń technicznych mając niewielkie doświadczenie w tym kierunku, akcji popularyzujących brygady. Równocześnie co powodowało w wielu przypadkach spłycenie tej przewodniczący CRZZ, Wiktor Klosiewicz, na VIII pracy. Niedostatecznie śledzono formy pracy i spo­ Plenum CRZZ postawił przed związkami zawodo­ sób wykorzystania brygad w zakładach, nie rozpo­ wymi poważne zadania w dziedzinie wynalazczości:wszechniano należycie przodujących doświadczeń Przed związkami zawodowymi stoją na obecnym w tym kierunku i nie instruowano należycie terenu etapie nowe zadania — wprowadzenie i spopulary­ w tym zakresie. Spowodowało to dotkliwe skutki zowanie brygad racjonalizatorskich we wszystkich w wielu resortach. . zakładach. Trzeba, aby zarządy główne wspólnie z resortami i centralnymi zarządami zanalizowały Przykładem może być resort przemysłu maszy­ osiągnięcia pierwszych brygad racjonalizatorskich, nowego. Ministerstwo to jako pierwsze wszczęło spopularyzowały ich metody pracy i wpłynęły na popularyzację brygad w szerszym zakresie z dużym zorganizowanie brygad w innych zakładach prze­ nakładem sił. Zapewniło ono włączenie projektów mysłowych. brygad do planów celem szybszej ich realizacji. Na Wydział Ekonomiczny CRZZ wydał w tej sprawie odprawie w ZWUT ministerstwo zapoznało sekcje pismo do zarządów głównych związków zawodo­inżyniera wynalazczości centralnych zarządów wych. Akcja trwała przeszło 4 miesiące i objęła z pierwszymi wynikami pracy brygad i kierownic- około 100.000 pracowników wszystkich gałęzi prze­ twa zakładu. Resort ten kontrolował tworzenie mysłu. Najczęstszą formą tej wielkiej akcji propa­ pierwszych brygad, po czym przestał się niemi zaj­ gandowej były narady i odprawy, na których opróczmować. Znaczne sukcesy resortu, wyrażające się omawiania istoty oraz zadań brygad racjonalizator­zgłoszeniem przez brygady 238 projektów w I kw. skich, wyświetlano wyprodukowany w r. 1951 film i 397 projektów w II kw., spowodowały samozado­ pt. „Racjonalizatorzy usprawniają produkcję“. Tak wolenie i niewrażliwość na odgłosy krytyki z dołu więc np. w resorcie Min. Kolei odbyło się w tym i z góry. Stan ten przyczynił się do spadku ilości okresie 250 odpraw i narad ze 155 seansami filmo­ zgłaszanych przez brygady projektów do 287 w III wymi, w resorcie Min. Przemysłu Maszynowego kw. i 204 w IV kw. Praca była zbyt nastawiona na 172 narady i odprawy z 52 seansami. efekt zewnętrzny i nie zapewniała na przyszłość Rezultatem tej pracy były projekty składane przez właściwych warunków rozwoju brygad. Współdzia­ brygady w poszczególnych kwartałach. W I kwar­ łanie resortu z branżowym związkiem zawodowym tale brygady złożyły 500 projektów, w drugim 1.100, i stowarzyszeniem technicznym było słabe, wskutek w trzecim 1.000, a w czwartym 1.400 — łącznie czego ogromna część pracy była wykonywana przez 4.000, co jest naszym poważnym osiągnięciem na administrację. Inicjatywa zarządu głównego zwiąż- Nr 2/1953 WIADOMOŚCI URZĘDU PATENTOWEGO '265

ku zawodowego i stowarzyszenia technicznego ganizował w lutym 1952 r. przy współpracy Min. w tym zakresie też była niewielka! Zaważyło to na Żeglugi naradę brygad racjonalizatorskich. pracy masowo-politycznej wokół brygad, organizacji Nasz aparat zbyt słabo uświadomił sobie kierow­ kontroli ich prac itp. niczą rolę inżynierów i techników w brygadach, Jakie potencjalne możliwości kryją się we wła­ a tym samym nie docenił należycie możliwości ściwie zorganizowanej współpracy ze związkami odziaływania stowarzyszeń technicznych na swych zawodowymi, świadczy rozwój brygad na Wybrze­członków drogą oczytów, szkolenia, pomagania żu, w szczególności w stoczniach. Po ukazaniu się zakładom pracy w doborze fachowców z poza ich zarządzenia Przewodniczącego PKPG w sprawie terenu do brygad itp. Stowarzyszenia techniczne brygad, ORZZ wespół z okręgowymi zarządami z wyjątkiem SliTP Chem. i SliTP Roln. i Spoż. nie branżowych związków zawodowych w Gdańsku przejawiały większego zainteresowania sprawą pierwsza zorganizowała odprawę przewodniczących brygad. Przedstawiciele SIMP-u i SEP-u nawet rad zakładowych, klubów T. i R., zaprosiła na nią nie zjawili się na zaproszenie Min. Przem. Maszy­ kierowników komórek wynalazczości większych za­ nowego dla omówienia planu rozwoju brygad w re­ kładów pracy i zaznajomiła zebranych z zarządze­ sorcie. niem i istotą brygad. Przedstawicielom zakładów Wysoce niezadowalająca sytuacja na odcinku pracy wręczono wzory socjalistycznych umów brygad zaistniała na wyższych uczelniach technicz­ i ustalono plany działania. Wynikiem tej kierow­ nych. Pierwsze formy współpracy wyższych uczelni niczej działalności ORZZ było uroczyste podpisanie technicznych z racjonalizatorami, polegające na kilkudziesięciu zamówień socjalistycznych po prze­ udzielaniu porad, opiece nad klubami, wygłaszaniu prowadzeniu szerokiej pracy zapoznawczej załogi, odczytów i pogadanek, właściwe w pierwszym aktywu związkowego i personelu inżynieryjnego. okresie rozwoju wynalazczości, okazały się już Pracę zapoznawczą prowadziła rada zakładowa, w r. 1952 nie wystarczające. Zdarzało się, że wyso­ klub T. i R. oraz dział, inżyniera wynalazczości. kokwalifikowany pracownik naukowy, zamiast roz­ Doświadczenia ORZZ Gdańsk, niestety, nie zostały pracowywać razem z brygadą ważny problem tech­ szeroko rozpowszechnione. niczny, jeździł do klubu z pogadanką, którą mogli wygłosić inżynierowie danego zakładu pracy. Po­ Nie lepiej również rozwijały się brygady w resor­ wodowało to obopólne niezadowolenie. Pracownik cie Hutnictwa, Energetyki, Górnictwa, Transportu ten chciał konkretnych tematów do rozpracowania i Żeglugi, Inne ministerstwa, które później rozpo­przez siebie i swych studentów przy udziale pra­ częły u siebie rozwijanie brygad; pracę w tym cowników zakładów pracy. Tematów tychz prze­ kierunku prowadziły gruntowniej. Równomierny mysłu nie otrzymywał wcale albo w niewielkim wzrost brygad zaznaczył się w Przemyśle Lekkim zakresie. Rezolucje Wrocławskiej Narady Naukow­ (39, 112, 143), Chemicznym (27, 112, 123), Spo- ców z grudnia 1951 r. zostały w niewielkim stopniu żywczo-Rolnym (14, 65, 75) oraz w Budownictwie zrealizowane. Wyższe uczelnie techniczne znalazły Przemysłowym (3, 20, 30). Ministerstwa zbyt słabo się praktycznie poza zasięgiem tematycznie kiero­ współpracowały z branżowymi związkami zawodo­ wanego ruchu wynalazczego. Nie rozwinęła, się for­ wymi i stowarzyszeniami technicznymi. Wyjątek ma podpisywania umów między pracownikami wyż­ stanowią: Min. Przemysłu Spożywczego i Rolnego, szych uczelni technicznych, racjonalizatorami i za­ Min. Przemysłu Chemicznego, Min. Poczt i Telegra­ kładami pracy, jak to ma miejsce w ZSRR. fów oraz Min. Żeglugi. Przykładem ścisłej łączności, jaka została Współpraca Min. Przemyślu Rolnego i Spożyw­ nawiązana między przedsiębiorstwami produkcyj­ czego z branżowym stowarzyszeniem inżynierów nymi i organizacjami naukowymi, może być Lenin- i techników przejawiała się w zorganizowaniu kur­ gradzki Instytut Politechniczny im. M. J. Kalinina. sów dla przedstawicieli technicznych, w czasie któ­Instytut ten był jednym z inicjatorów braterskiej rych omawiano m. in. sprawy brygad i zdobyte współpracy twórczej ludzi nauki i produkcji. Nad w tym kierunku doświadczenia. Resort ten zorgani­ wykonaniem umów o twórczej współpracy z zakła­ zował razem z branżowym związkiem zawodowym dami pracy Leningradu pracowało w 1952 r. 540 kurs na najlepszą brygadę. Ponadto Departament naukowych współpracowników instytutu, reprezen­ Techniki tego resortu zajmował się bezpośrednio tujących 74 katedry. W tej czynnej współpracy pracą brygad wykonujących ważne projekty. Wyni­ brało udział 700 studentów tej uczelni. kiem tej pracy jest stały wzrost brygad i projektów Sytuacja, wytworzona w naszych wyższych uczel­ w poszczególnych kwartałach. niach technicznych, spowodowała głębokie rysy Min. Przemysłu Chemicznego brało bezpośredni w istniejących poradniach racjonalizatorskich i unie­ udział w organizowaniu pierwszych brygad w 5-ciu możliwiła prowadzenie planowej pracy, odpowiada­ dużych wytypowanych zakładach. Ministerstwo pra­ jącej potrzebom wyższej uczelni technicznej i prze­ cę tę wykonywało przy udziale centralnych zarzą­ mysłu. Min. Szkół Wyższych nie zajęło się tą dów. Celem jej było nauczyć sekcje inżyniera wy­ sprawą w sposób dający konkretne efekty. Sytuacja nalazczości, jak organizować brygady i jak pokony­ ta wymaga przeprowadzenia radykalnych zmian na wać trudności z tym związane. W następnym etapie tym odcinku. Ministerstwa gospodarcze, w szcze­ Zarząd Główny Zw. Zaw. Prac. Przem. Chemicz­ gólności Przemysłu Maszynowego, Chemii, Budow­ nego, SliTP Chem. i Dep. Techniki Min. Przem. nictwa, Hutnictwa, Energetyki, będą musiały do­ Chem. zorganizowały 3-dniowe seminarium w spra­ starczyć w 1953 r. na każdą uczelnię łącznie po wie brygad dla doradców technicznych, instrukto­kilkadziesiąt tematów, aby można było zorganizo­ rów ekonomicznych zw. zaw. oraz kierowników ko­ wać po kilkanaście brygad robotniczo-inżynierskich. mórek wynalazczości dużych zakładów. Seminarium Brygadom tym trzeba będzie zapewnić specjalną zakończyło się podjęciem przez słuchaczy zobowią­ opiekę i pomoc w rozwiązywaniu ważnych zagad­ zania zorganizowania 96 nowych brygad. Również nień. Większość tematów powinna służyć na począ­ Zarząd Główny Zw. Zaw. Pracowników Żeglugi zor- tku jako temat końcowych prac studentów. Wyko­ Wlad. Urz. Pat. -7 266 WIADOMOŚCI URZĘDU PATENTOWEGO Nr 2/1953 nanie tej pracy przez nas, przy współpracy związ­ dach. Projekt racjonalizatora dotyczył konstrukcji ków zawodowych, będzie poważnym krokiem prostego stołu spawalniczego z zaciskami i miał naprzód w zacieśnieniu więzi wyższych uczelni ułatwić pracę spawaczek, obcinających płomieniem technicznych z przemysłem. grad na węzłówkach i kryzach w kadłubowni. Te­ Słabo lub wręcz wcale nie spopularyzowano mat tego projektu niewątpliwie nie był tak skom­ brygad w instytutach naukowo-badawczych i w biu­ plikowany, aby istniała konieczność rozpracowy­ rach projektowych. Placówki te same zaczęły wystę­ wania go przez brygadę. pować z inicjatywą w tym kierunku. Brygady nie mogą eliminować racjonalizatorstwa indywidualnego. Brygady mają rozpracowywać b) Z e strony zakładów pracy ważne problemy. Przykłady właściwie kierowanych Brak właściwego instruktażu terenu w sprawie brygad można było znaleźć w ZWUT w Warszawie, brygad i właściwej kontroli w tym zakresie odbił szczególnie w pierwszym okresie rozwoju brygad. się na pracy brygad w zakładach pracy. Warun­ W zakładzie tym powstała konieczność przedtermi­ kiem uzyskania odpowiednich efektów jest właściwe nowego uruchomienia siłowni i sieci węzła war­ tematyczne kierowanie brygadami przez admini­ szawskiego. Należało opracować w tym celu pro­ strację, kontrolowanie ich działalności, pomaganie jekty. Zadanie przydzielono czterem brygadom do im w rozwiązywaniu problemów oraz przestrzega­ rozwiązania, dzieląc między nie konkretne tematy. nie zasad wynagradzania. Kierowanie brygadami nie skończyło się na podpi­ saniu umów z brygadami. Kierownictwo zakładu Kierowanie pracą brygad odbywało regularne narady z ważnymi zespołami, Trzeba stwierdzić, że kierowanie brygadami po­ dopomagając im w wykonaniu prac. Projekty tych stawione było na niskim poziomie. Do niedawna czterech brygad dały przeszło 488 tys. zł oszczęd­ trafiały się brygady bez konkretnych tematów do ności i przyczyniły się w znacznym stopniu do rozwiązania. Należy liczyć się z tym, że istnieje przedterminowego wykonania przez zakład planu jeszcze pewna liczba takich brygad w terenie. Są rocznego. Tego rodzaju metody kierowania pracą zakłady, jak np. Miejskie Przedsiębiorstwo Komu­ brygad należy rozpowszechnić szeroko w naszych nikacyjne w Warszawie, w których nie podpisano zakładach. do tej pory zamówień socjalistycznych z brygadami. Podstawą właściwego kierowania brygadami Z 47 brygad tego zakładu tylko dwie rozwiązały musi być ścisły ich kontakt z kierownictwem tech­ podane tematy. Zjawiska te nie mają już na szczę­ nicznym przedsiębiorstwa. Najlepszą formą kiero­ ście charakteru masowego. Powszechnym natomiast wania pracą brygad jest wykorzystanie ich przy zjawiskiem jest dawanie brygadom do rozwiązania organizowaniu wysokosprawnych odcinków pro­ mniej ważnych dla zakładów problemów, dającychdukcji. Koniecznym do tego warunkiem jest posia­ niewielkie korzyści techniczno-ekonomiczne. Tema­ danie przez zakład kompleksowego planu uspraw­ ty wysuwane przez brygady nie są kontrolowane nień. Centralne zarządy powinny zorientować się, przez administrację co do celowości ich rozwiązy­ jakie zakłady prowadzą tego rodzaju prace lub wania. dojrzały do nich, i zapewnić wykorzystanie przy tym W zakładach „Stomil“ w Poznaniu młodzieżowa robotniczo-inżynierskich brygad racjonalizatorskich. brygada robotniczo-inżynierska wysunęła jako te­ Takie sprzyjające warunki ma np. „Ursus“. Zakład mat usprawnienia konstrukcję młynka do przesie­ ten ma silny personel inżynieryjno-techniczny, po­ wania składników do produkcji gumy. Na posie­ nadto na jego terenie pracują ekipy Instytutu dzeniu komisji wynalazczości okazało się, że zakład Ekonomiki i Organizacji Przemysłu, usprawniając posiada stare młynki w magazynie, które należy planowanie operatywne, a organizowanie wysoko­ poddać tylko generalnemu remontowi. sprawnych oddziałów wymaga usprawnienia plano­ Słaby, przypadkowy dobór tematów dla brygad wania, technologii, remontów, mechanizacji prac powoduje, że w wielu zakładach nie odgrywają one itp. W wyniku tych prac oddział musi wykonywać decydującej roli na odcinku wynalazczości i walki rytmicznie plany produkcyjne, obniżyć koszty wła­ o wprowadzenie usprawnień do produkcji. sne, uzyskać planowane wskaźniki techniczno-eko­ W zakładach „Ursus“ istnieje 65 brygad, zrze­ nomiczne, podane przez plan techniczny. Konieczne szających ok. 100 inżynierów i techników oraz wielu jest więc właściwe skoordynowanie prac uspraw­ wybitnych racjonalizatorów i przodowników pracy. nień. Istniejący potencjał twórczy nie jest jednak wła­ ściwie kierowany przez dyrekcję zakładu. Brygady Kontrola prac brygad i udzielanie im pomocy rozwijają się, złożyły 30 projektów, oddziaływanie Rady zakładowe, kluby T. i R., komórki wynalaz­ ich jednak jest jeszcze niewielkie. Wysokość wy­ czości i dyrekcje zakładów włożyły wiele pracy nagrodzenia należnego twórcom nie przekroczyła w zorganizowanie pierwszych brygad. W szeregu 1.085 zł dla brygady. Kierownictwo zakładu nie zakładów brygady nie dały jednak spodziewanych dostrzegło możliwości, jakie może uzyskać z wła­ efektów. Zostało to spowodowane brakiem dalszego ściwie kierowanych brygad. zainteresowania brygadami, brakiem właściwych W zakładach pracy administracja przyjęła pozy­ form kontroli ich pracy oraz udzielenia pomocy. tywnie brygady przede wszystkim z uwagi na fakt, Ogólną kontrolę administracyjną nad pracą bry­ że realizują one projekty, mniej zastanawiając się gad sprawuje zakładowa komórka wynalazczości. nad ich tematycznym kierowaniem. Wytworzyła się Tutaj zbiera się cała dokumentacja, dotycząca po­ w pewnych przedsiębiorstwach taka sytuacja, że wstania i postępów prac brygady. Technik wyna­ racjonalizatorom, zgłaszającym projekt indywidual­ lazczości na podstawie posiadanej dokumentacji nie, robiono trudności. Korespondent „Trybunypowinien wiedzieć, jak postępuje realizacja zadań. Ludu“, Jakub Kirkorowicz, w notatce z dnia 11.12 Należy w tym celu prowadzić rejestr brygad i tema­ ub. r. żali się na dział inżyniera wynalazczości tów wydanych do rozwiązania. Forma rejestru po­ w Stoczni Gdańskiej, że zbyt energicznie naciska winna ułatwić prowadzenie kontroli terminów rea­ na pracowników, aby zgłaszali projekty w bryga­ lizacji poszczególnych etapów prac. Nr 2/1953 WIADOMOŚCI URZĘDU PATENTOWEGO 267

Taka kontrola administracyjna nie jest zapobie­ klubów techniki i racjonalizacji sprawozdań z orga­ gawcza, tj. interwencje następują dopiero z chwilą nizowania działalności brygad i z ich wkładu w tę przekroczenia pewnych terminów. Należy więc za­ pracę. Rada zakładowa powinna domagać się od biegać o zorganizowanie sprawnej społecznej kon­ kierownictwa dostarczenia nowych tematów dla troli pracy brygad przez radę zakładową, klub T. i R. brygad oraz kontrolować, aby w skład brygad wcho- oraz kierownictwo zakładu. Jedną z form jest orga­ dzili robotnicy i technicy. Kontrola składu zespołów nizowanie wspomnianych odpraw kierownictwa nie może być mechaniczna. Właściwe składy brygad z brygadami. Inną formą, godną szerokiego roz- tworzą się przez odpowiednią pracę polityczną powszechnienia, jest prowadzenie w wydziałach wśród robotników, techników oraz poznanie metod produkcyjnych agitacji wśród zespołów na rzecz pracy brygad. przyśpieszenia realizacji projektów. Stocznia Ry­ backa w Gdyni wprowadziła tę metodę jako jedna Wynagradzanie brygad z pierwszych. Wyłoniono trójkę, składającą się Wkład pracy brygady w wykonanie zadania jest z członka oddziałowej rady związkowej, członka dużo większy niż indywidualnego racjonalizatora, organizacji partyjnej i pełnomocnika klubu w wy­ korzystającego ponadto z pomocy technicznej. Ce­ dziale, która w czasie przerwy obiadowej przepro­ lem ułatwienia brygadom wykonywania podjętych wadzała z członkami brygad rozmowy na temat przez nie prac stworzono uprzywilejowane warunki, postępu ich prac. umożliwiające wynagrodzenie w miarę postępu prac. W Stoczni im. Komuny Paryskiej w Gdyni praca Wynagrodzenie jest czteroskładnikowe. Brygada aktywu doprowadziła do podjęcia współzawodnic­może otrzymać wynagrodzenie zasadnicze, przewi­ twa o szybszą realizację projektów między bryga­ dziane dla twórców w przepisach o wynagrodzeniu, dami. Brygada Urbana wykonała zadanie o 7 dniwynagrodzenie za dokumentację, za wykonane prędzej, brygada nr 30 wykonała przyrządy o 10 w godzinach pozasłużbowych prace warsztatowe dni przed terminem. i pomocnicze oraz premię za współudział w reali­ zacji projektu. W hucie „Baildon“ przedstawiciele techniczni Przepisy te, niestety, nie są w pełni realizowane. klubu prowadzili stałą współpracę z brygadami. Np. w zakładach „Ursus“ i w ZWUT żadna brygada Współpraca polegała na organizowaniu cotygo­ nie otrzymała dodatkowego wynagrodzenia za przy­ dniowych dyskusji z brygadami nad opracowywa­śpieszenie realizacji, mimo że wiele z nich dopełniło nymi projektami. Brygadom udzielana jest stała wymaganych warunków. Również nie otrzymała pomoc w pracy. Zbyt często zapomina się o tym żadna z brygad wynagrodzenia za dokumentację przy wprowadzaniu usprawnień brygad do produk­techniczną. Szereg brygad w „Ursusie“ wykonywał cji. Zakłady uważają nieraz, że zobowiązanie bry­ szkice warsztatowe i na -ich podstawie realizował gady wprowadzenia usprawnienia do produkcjiprojekty. Trzeba poinstruować brygady, że jeśli uwalnia kierownictwo od obowiązku kierowania tą wykonują w tuszu tylko ogólne zestawienie rysun­ pracą. Nikt przecież nie zdjął z kierownictwa obo­ kowe, a rysunki detali w formie szkiców ołówko­ wiązku wprowadzenia do produkcji projektów ra­ wych, to i takie materiały, odpowiednio ponumero­ cjonalizatorskich przyjętych do wykorzystania, wane, należy złożyć u technika wynalazczości. a tym bardziej projektów brygad. Brygada może dostać za taką dokumentację wyna­ Wprowadzenie do produkcji poważniejszych pro­ grodzenie po przyjęciu jej przez zakład. jektów wymaga często wydania odpowiednich za­ Pewne trudności sprawia wynagrodzenie brygad rządzeń wewnętrznych w wydziale i przeprowadze­za godziny pozasłużbowe, związane z realizacją nia właściwej pracy politycznej wśród załogi. projektów. Jedne resorty, np. Min. Przem. Chem., Dlatego też kierownik wydziału, na którego terenie obliczają wynagrodzenie według stawek obowią­ działa brygada, powinien kierować całością prac. zujących dla danego rodzaju prac, bez dodatków Pomoc ze strony brygad dla zakładu przy realizacji za pracę w nadgodzinach. Za godziny przepraco­ projektu przejawia się w wykonywaniu urządzeń, wane przy realizacji projektu nie kumuluje się wy­ przyrządów, instruowaniu personelu, wykonywaniu nagrodzenia z miesięcznym uposażeniem. Wyna­ prób. grodzeń dokonuje się na zasadach prac zleconych Prace wykonywane przez brygady mają mieć z funduszu wynalazczości. Ministerstwo wydało przede wszystkim charakter twórczy, korygujący w tej sprawie okólnik usuwający istniejące na tym pierwotne rozwiązanie, podane w zatwierdzonymodcinku trudności. W resorcie Przemysłu Maszyno­ projekcie racjonalizatorskim. Przy większych pro­ wego wynagrodzenie obliczano jak dla godzin nad­ jektach, a o takie nam przecież chodzi, brygada liczbowych i opodatkowywano kumulując je z pen­ powinna wykonywać tylko główne prace, których sją. W pewnych przypadkach, szczególnie gdy wy­ jakość i sposób ich rozwiązania wpływa na zasad­ nagrodzenie za realizację stanowiło większość, nicze rozwiązanie koncepcyjne projektu. Szczegól­ potrącenia podatkowe były niekorzystne. Minister­ nej pomocy trzeba udzielać brygadom przy zaopa­ stwo Finansów wyraziło zgodę na nieopodatkowy- trywaniu ich we właściwe materiały, w uprzystęp­ wanie tego rodzaju prac o charakterze racjonaliza­ nianiu im odpowiednich narzędzi pracy. Klub T. i R.torskim. W przypadku realizacji projektu w'nor­ powinien organizować konsultacje dla brygad ze malnych godzinach pracy brygada oczywiście nie strony specjalistów zakładu i spoza jego terenu. otrzymuje dodatkowego wynagrodzenia. Premia za Dyskusje nad projektami w trakcie tworzenia po­ przyśpieszenie realizacji powinna być bezpośrednio lepszają jakość ich rozwiązań. wypłacona przez kierownictwo zakładu bez zbędnej Kierownictwo zakładu i rada zakładowa przy procedury zatwierdzenia jej przez centralny zarząd. współpracy organizacji partyjnej powinny zapew­ Mogą zaistnieć trudności w wynagrodzeniu bry­ nić właściwe warunki rozwoju brygad. Kierownic­ gad, w których skład wchodzą pracownicy instytu­ two zakładu powinno właściwie kierować pracą tów. Normalne wdrażanie pracy instytutu do pro­ brygad i pomagać im w realizacji projektów. Rada dukcji powinno odbywać się na zasadzie zawartej zakładowa powinna żądać od rad oddziałowychz przedsiębiorstwem umowy o socjalistycznym 268 WIADOMOŚCI URZĘDU PATENTOWEGO Nr 2/1953 współdziałaniu. Zakład pracy obowiązany jest wy­ z uprawnień, jakie dają im obowiązujące przepisy. korzystać opracowanie instytutu. Współpraca pra­ Muszą one poznać najwłaściwsze metody działania cowników przedsiębiorstwa z pracownikami takiej na poszczególnych etapach pracy, jak opracowywa­ placówki naukowej należy do normalnych obowiąz­ nia planu prac, zapoznawania się z istniejącymi ków służbowych i nie może być przedmiotem do­ metodami pracy, znalezienia właściwego rozwiąza­ datkowego wynagrodzenia, należnego robotniczo-nia, wykonania dokumentacji, urządzeń, prób, wpro­ inżynierskim brygadom. Dla lepszej współpracy wadzania usprawnień do produkcji. z instytutem celowe jest powoływanie w takich Miarą sprawności kierowania pracą brygad przez przypadkach odpowiedniego zespołu, grupującego zakłady powinien być wzrost wartości zgłaszanych pracowników naukowych instytutu i zakładu pracy. projektów i dotrzymywanie terminów realizacji, Zapotrzebowanie przemysłu na opracowanie istot­ wyszczególnionych w zamówieniach socjalistycz­ nych problemów technicznych przez instytuty wzra­ nych. Zakładom powinny pomóc gabinety technicz­ sta szybciej niż kadry naukowe. Zakłady te zmu­ ne przy ORZZ i stowarzyszenia techniczne, popula­ szone są więc obierać takie formy pracy, które ryzując doświadczenia przodujących zakładów zapewniają najwłaściwsze wykorzystanie wysoko i brygad, działających na danym terenie. kwalifikowanych kadr. Taką dogodną formę do wykonania części prac instytutów, szczególnie II. Wytyczne działania dla dalszego rozwoju brygad o charakterze usługowym pozaplanowym, stanowią W r. 1953 należy uzyskać dalszy wzrost ilości właśnie brygady. Kierują niemi wybitni specjaliści brygad, zrealizować w pełni wytyczne Przewodni­ instytutu pracujący w zespołach. Znaczna część czącego CRZZ oraz podnieść wartość techniczno- pracy twórczej tych fachowców może być przerzu­ ekonomiczną zgłaszanych i realizowanych przez cona na innych członków brygad, rekrutujących się nie projektów. Zamierzenia powinny iść w trzech z inżynierów i robotników zakładu pracy, na któ­ głównych kierunkach, mianowicie w kierunku rego terenie działa brygada. usprawnienia metod pracy samych brygad, przy­ Jeżeli pracownik instytutu wchodzi w skład bry­ ciągnięcia do brygad wyżej kwalifikowanego per­ gady, wykonującej pracę w zakładzie pracy i nie sonelu techniczno-naukowego, jak inżynierów oraz objętej planem prac instytutu, to przysługuje mu samodzielnych i pomocniczych pracowników, nauko­ wynagrodzenie tak jak innym członkom zespołu. wych wyższych uczelni technicznych i instytutów Instytut może w ramach obowiązujących przepisów naukowo-badawczych. o wynalazczości zwolnić pracownika od normalnych 1. Usprawnienie form kierowania pracą brygad zajęć do prac nad projektem rozpracowywanym uzyskamy przez: w brygadzie. W szczególnych wypadkach przedsię­ a) Udoskonalenie form kierowania tematycznego biorstwo może zorganizować robotniczo-inżynier- brygadami przez kierownictwa techniczne zakładów skie brygady z udziałem lub bez udziału pracowni­ pracy. Brygady należy wykorzystywać do rozwią­ ków naukowych celem wdrożenia do produkcji zywania pilnych problemów, wymagających rozwią­ ważnej pracy instytutu, wymagającej jeszcze odpo­ zania, i do dokonywania usprawnień całych odcin­ wiedniego rozszerzenia i znacznego twórczegoków produkcji w powiązaniu z realizacją planu wkładu pracy fachowców zakładu pracy. technicznego przez administrację. Brygady powin­ Na podstawie przewidzianych oszczędności ny brać udział przy organizowaniu wysokospraw- z wprowadzenia usprawnienia do produkcji oblicza nych odcinków produkcji oraz przy realizacji przed­ się wysokość wynagrodzenia zasadniczego, a to sięwzięć planu technicznego wtedy, gdy brygada według uchwały Rady Ministrów z dnia 14.4 1951 r.wykona je szybciej, taniej i jakościowo dobrze. o wynagradzaniu twórców pracowniczych wynalaz­Brygady nie mogą jednak zastępować pracy wła­ ków, udoskonaleń technicznych i usprawnień. Na­ściwych komórek organizacyjnych zakładu pracy, leżną sumę zasadniczego wynagrodzenia brygadynp. biur technologicznych. Niezbędnym warunkiem należy podzielić w stosunku odpowiadającym wkła­ właściwego kierowania pracą brygad jest odbywa­ dowi obu stron. Pracownicy instytutu nie otrzymają nie z nimi odpraw u głównych inżynierów, kierow­ części wynagrodzenia, gdyż ich praca wykonywana ników dużych wydziałów produkcyjnych itd. Formy w normalnych godzinach pracy, została już opła­ kierowania pracą brygad nie mogą powodować eli­ cona w formie stałych pensji miesięcznych. Pra­ minowania racjonalizacji indywidualnej. cownicy przedsiębiorstwa otrzymują należną część b) Udoskonalenie form kontroli wykonywania wynagrodzenia według przepisów obowiązujących. zadań przez brygady drogą założenia właściwej Jeśli pracownicy instytutu i zakładu tworzą bry­ jednolitej ewidencji brygad i terminów prac przez gadę, rozwiązującą ważny problem w ramach nor­ komórki wynalazczości. Ewidencja umożliwia kon­ malnych godzin pracy, i dokonują wynalazku, albo trolę terminów i wyciąganie wniosków z działal­ wynagrodzenie ich jest niewspółmiernie niskieności brygad przez administrację i związki zawo­ w stosunku do osiągniętych korzyści, wtedy według dowe. Podstawowym warunkiem dobrej . pracy art. 18 pkt 2 dekretu o wynalazczości pracowniczej zespołów jest zorganizowanie wychowawczej, spo­ mogą otrzymać wynagrodzenie. łecznej kontroli postępu prac brygad przez oddzia­ łowe organizacje związkowe i klub T. i R. przy c) Z e strony brygad pomocy organizacji partyjnych. Kontrola społeczna Wyniki pracy brygad zależą również przede musi obejmować również kontrolę przestrzegania wszystkim od nich samych. Najczęstszymi przyczy­ przepisów o wynagrodzeniu oraz o udzielaniu po­ nami niepowodzeń brygad są: zły dobór osób w bry­mocy brygadom przez administrację. Centralne gadzie dla rozwiązania określonego zadania, bez- zarządy i ministerstwa muszą analizować rozwój planowość w pracy, złe metody działania. Powo­ brygad i usuwać przyczyny jego zahamowań. Orga­ dują one rozpadanie się zespołów, niewykonywanieny te powinny zajmować się bezpośrednio pracą w terminie zadań, odrzucanie projektów. brygad, rozwiązujących ważne dla resortu tematy. Brygady trzeba nauczyć korzystać samodzielnie c) Wzmożenie pomocy dla, brygad ze strony Nr 2/1953 WIADOMOŚCI URZĘDU PATENTOWEGO 269 administracji zakładu, związku zawodowego i klubu prac oraz popularyzować przodujące osiągnięcia T. i R. Szczególnie konieczna jest pomoc admini­wespół z branżowymi związkami zawodowymi. stracji w trakcie realizacji projektu. Kierownictwo Przeprowadzeniem prac werbunkowych do brygad musi wiedzieć, że ono wprowadza usprawnienie dopowinny zająć się istniejące komitety współpracy produkcji a brygady tylko pomagają mu w tym. naukowców z racjonalizatorami, bądź poradnie ra­ Przy drobniejszych projektach brygady samodziel­ cjonalizatorskie, przy współpracy uczelnianych nie wprowadzają projekty w życie, a przy poważ organizacji partyjnych. W tych pracach powinni nych projektach wykonują tylko najodpowiedzial- brać udział przedstawiciele administracji. Należy niejszą pracę w ramach 200 roboczo-godzin oraz zapewnić sobie przy tym pomoc Komitetu Woje­ instruują personel. Kierownictwo powinno przede wódzkiego Partii oraz ORZZ. wszystkim dostarczać potrzebnych materiałów oraz d) Przez spopularyzowanie brygad w instytutach zapewniać warunki realizacji projektu. W przypad­ naukowo-badawczych jako form rozszerzenia zasię­ kach konieczności szybkiego wprowadzenia uspraw­ gu działania instytutu i pogłębienia opracowań nień do produkcji oraz możliwości zmniejszenia naukowo-technicznych. Brygady powinny być two­ kosztów realizacji projektu brygada według uzna­ rzone w trakcie rozpracowywania szczególnie trud­ nia kierownictwa może wykonać urządzenia w nor­ nych, wymagających dużego współdziałania zagad­ malnych godzinach pracy. Klub techniki powinien nień w zakładzie pracy, a nie dla wprowadzenia ułatwić brygadzie korzystanie z literatury oraz w życie gotowej pracy instytutu. Formy wprowa­ z konsultacji odpowiednich fachowców w celu zna­ dzenia w życie prac instytutów muszą być inne; nie lezienia właściwego rozwiązania projektu, ułożenia mieszczą się one w ramach przepisów dotyczących planu pracy, wyboru właściwej metody postępowa­ wynalazczości pracowniczej. Zakład pracy obowią­ nia przy wykonywaniu zadania itp. Klub musi zany jest zastosować pracę instytutu w produkcji, pomóc brygadzie w dokooptowaniu odpowiednichnależy to do jego podstawowych obowiązków po­ fachowców. dobnie jak realizowanie planu technicznego. Popu­ d) Przestrzeganie zasad wynagradzania brygad,laryzacją brygad powinny zająć się resortowe mi­ uproszczenie procedury zatwierdzania wynagro­ nisterstwa, którym podlegają instytuty. dzeń za przyśpieszenie realizacji oraz stworzenie Projekt planu działania dla dalszego rozwoju brygad ulg przy opodatkowaniu wynagrodzeń za realizację. 2. Usprawnienie metody pracy brygad jest ko­ Dalszy rozwój brygad wymaga skoordynowa­ nieczne do lepszego pokonywania przeszkód na nego działania administracji, związków zawodo­ poszczególnych etapach wykonywania zadania, wych, stowarzyszeń technicznych i szkół wyższych. zwiększenia, tempa i jakości prac. Trzeba w tym Należy zorganizować w resortach konkursy na celu popularyzować metody pracy brygad przodu­ osiągnięcia najlepszych brygad oraz zakładów pra­ jących, analizować niepowodzenia brygad, badaćcy właściwie rozwijających brygady i wykorzystu­ przyczyny rozwiązywania się zespołów i niedotrzy­ jących je. Konkurs należy poprzeć właściwą pracą instruktażowo-propagandową, opartą na szczegóło­ mywania terminów realizacji. Konieczne jest popu­ wej analizie dotychczasowego rozwoju brygad laryzowanie form pracy brygad opracowujących w poszczególnych branżach. Przeszkody, na jakie nowe metody pracy, nowe konstrukcje, nowe mate­ riały. Trzeba nauczyć brygady, jak mogą korzystać napotyka rozwój brygad, należy wykryć i usunąć odpowiednimi przedsięwzięciami organizacyjno- z pomocy zakładu pracy, jak dawać sobie radę moż­ technicznymi. liwie samemu w czasie pracy. 3. Przyciąganie nowych pracowników do brygad Zadania resortów gospodarczych uzyskamy przez: Departamenty Techniki ministerstw gospodar­ a) Propagowanie brygad przez związki zawodo­ czych: we drogą organizowania narad w związkach bran­ 1) przeanalizują rozwój brygad w swoich resor­ żowych, artykułów w prasie, instruowania w tym tach i własną pracę w tym kierunku, a także formy zakresie rad zakładowych, aktywu związkowego, pomocy i współpracę na tym odcinku zarządów racjonalizatorskiego, kontrolę pracy klubów techniki głównych zw. zaw. i stowarzyszeń technicznych; i racjonalizacji i rad zakładowych. 2) ustalą wspólny plan działania z zarządami b) Przez szersze wciągnięcie inżynierów i tech­ głównymi zw. zaw. i stowarzyszeń technicznych; ników drogą popularyzacji brygad i wyników ich plan działania musi obejmować co najmniej: pracy przez stowarzyszenia techniczne wśród człon­ a) zorganizowanie konkursu na najlepszą bry­ ków, przez przeszkolenie przedstawicieli technicz­ gadę w resorcie oraz najlepszy zakład wyko­ nych i członków NOT-u. Kierownicza rola inżynie­ rzystujący brygady i rozwijający je (patrz rów i techników w brygadach powinna być przy załącznik), tym szczególnie podkreślona. Wywierają oni wpływ b) przeprowadzenie instruktażu komórek wyna­ na obranie właściwych metod pracy zespołów. Mu­ lazczości, przedstawicieli technicznych klubów szą im być udostępnione najlepsze doświadczenia techniki i racjonalizacji, członków rad zakła­ w tym kierunku, uzyskane przez brygady w danych dowych i przewodniczących klubów w orga­ branżach. nizowaniu i kierowaniu pracą brygad, c) Przez przyciągnięcie pomocniczych i samo­ c) przeprowadzenie propagandy brygad wśród dzielnych pracowników naukowych wyższych uczel­ personelu inżynieryjnego, członków NOT-u ni technicznych do brygad w zakładach pracy. i kierownictw zakładów pracy drogą omawia­ Należy w tym celu dostarczyć ważniejsze tematy nia osiągnięć brygad, ich narad i wypowiedzi usprawnień z wytypowanych zakładów przemysło­ kierownictw przedsiębiorstw o formach pro­ wych, po czym przeprowadzić pracę werbunkową wadzenia z nimi prac, pracowników wyższych uczelni technicznych. Bry­ d) przeprowadzenie propagandy brygad i ich gadami tymi ministerstwa i centralne zarządy po­ osiągnięć wśród racjonalizatorów i aktywu winny opiekować się i kontrolować postępy ich związkowego drogą odpraw przedstawicieli 270 WIADOMOŚCI URZĘDU PATEN TOWEGO Nr 2/1953

rad zakładowych, przeniesienia warunków c) aktywność uprzednią brygady, złożone poprzednio pro­ konkursu do zakładów pracy, drogą propa­ jekty, gandy w prasie i w radio, d) opis metod pracy brygady. e) zorganizowanie społecznej kontroli pracy bry­ II. Wysokość nagród: gad i ich właściwego-kierowania i wynagra­ a) 1 pierwsza nagroda od 6 — 9 tys. zł, dzania przez zakłady pracy, b) 1 — 3 drugich nagród od 3 — 6 tys. zł, f) zorganizowanie instruktażu dla racjonaliza­ c) 2 — 5 trzecich nagród od 2 — 4 tys. zł. torów i brygad w celu informowania o wła­ Wynagrodzenie dla brygad należy wypłacić z funduszów ściwych metodach pracy brygad, na wynalazczość na podstawie zarządzenia Ministra Finan­ g) dostarczenie tematów z wytypowanych zakła­ sów z dnia 27 lipca 1951 r. § 2 pkt 7. dów pracy, leżących możliwie blisko wyż­ Ilość i wysokość nagród należy ustalić na 3 — 6 miesięcy. szych uczelni poradni racjonalizatorskich, po­ Rozpatrywane mogą być tylko projekty wprowadzone do litechnik, akademii technicznych, oraz otocze­ produkcji. nie opieką powstałych brygad z udziałem pra­ III. Okres trwania konkursu: cowników naukowych, Okres trwania konkursu należy ustalić na 3 — 6 miesięcy h) spopularyzowanie brygad na terenie podleg­ B. Wytyczne do konkursu na zakład najlepiej kierujący łych sobie instytutów naukowo-badawczych; działalnością brygad 3) zatwierdzą w PKPG regulamin konkursu oraz I. Kryteria oceny: plan działania; a) wpływ działalności brygad na wykonanie i przekro­ 4) przeprowadzą pracę według planu, kontrolując czenie planu produkcyjnego i technicznego, nieustannie jego realizację, każdy w swoim za­ b) organizowanie wysokosprawnych oddziałów produkcyj­ kresie; nych przy pomocy brygad, 5) złożą sprawozdanie ze swoich prac — odpo­ c) stały wzrost ilości i wartości zgłoszonych projektów wiednio w PKPG, CRZZ i NOT. prac brygady w r. 1953, Celem łatwiejszego zrealizowania tych zadań d) opis metod kierowania brygadami, prowadzenia z niemi powinno być przeprowadzone centralne semina­prac przez kierownictwo zakładu, komórkę wynalazczości, rium w sprawie brygad dla pracowników wydzia­ radę zakładową, klub techniki i racjonalizacji. łów wynalazczości ministerstw, pracowników za­ rządów głównych związków zawodowych oraz sto­ II. Wysokość nagród: warzyszeń technicznych, zajmujących się wynalaz­ a) 1 pierwsza nagroda 8 — 15 tys. zl, czością. b) 1 druga nagroda 6 — 8 tys. zł, c) 1 trzecia nagroda 4 — 6 tys. zł. A. Wytyczne do konkursu na najlepszą brygadę Nagroda powinna być podzielona między pracowników I. Kryteria oceny: aparatu administracyjnego 1 związkowego, którzy bezpośre­ Jako kryteria oceny najlepszej brygady należy wziąć: dnio przyczynili się do rozwoju brygad i właściwego kiero­ a) znaczenie projektu dla wykonania planu produkcyjnego wania niemi. zakładu pracy i danej branży przemysłu, III. Okres trwania konkursu: b) wartość techniczno-ekonomiczną projektu (usprawnienie, Okres trwania konkursu należy ustalić na trzy kwartały udoskonalenie, wynalazek). 1953 r.

Mgr JERZY REBZDA

WYNAGRADZANIE I FINANSOWANIE ROBOTNICZO-INŻYNIERSKICH BRYGAD RACJONALIZATORSKICH

Referat wygłoszony na IV Krajowej Naradzie Aktywu Wynalazczości Pracowniczej w Stalinogrodzie dnia 4.2 1953 r.

Przegląd lat ubiegłych w zakresie rozwoju ruchu rzenia bazy finansowej dla pokrycia wszystkich wy­ wynalazczego wykazuje gwałtowne tempo zgłoszo­ datków związanych z opracowywanymi projektami. nych, przyjętych i zrealizowanych projektów racjo­ W wyniku troskliwej opieki, jaką został otoczony nalizatorskich. ruch racjonalizatorski przez Państwo Ludowe, Z zagadnieniem projektów wprowadzonych do pro­kształtowały się jego nowe, wyższe formy. W końcu dukcji ściśle związane są korzyści, płynące z ich 1951 r. zaznaczył się rozwój brygad robotniczo- zastosowania; korzyści te zadecydowały o zdobyciu inżynierskich, których wyniki pracy wskazały wy­ dla ruchu wynalazczego prawa obywatelstwa, przy­ raźnie na wyższą jakość opracowywanych przez nie czyniając się niejednokrotnie do szybszego wykony­projektów. Dlatego też, biorąc pod uwagę lepsze wania planów produkcyjnych. wyniki pracy w brygadach, stworzono specjalnie Fakt masowego rozwoju ruchu oraz niezaprze­ sprzyjające warunki dla ich wynagradzania. czalnych efektów ekonomicznych, jakie ruch ten O zapewnieniu korzystniejszych warunków wy­ przynosi gospodarce narodowej, wytworzył koniecz­ nagradzania brygad racjonalizatorskich zadecydo­ ność ujęcia go w pewne ramy organizacyjne, uregu­ wał ich większy wkład pracy w opracowywanie pro­ lowania sprawy wynagradzania twórców projektów, jektów w porównaniu z racjonalizatorami indywi­ zapewnienia im teoretycznej i praktycznej pomocy dualnymi, którzy przy trudnościach napotykanych przy opracowywaniu projektów, a wreszcie stwo­ w trakcie opracowań mogą korzystać z pomocy Nr 2/1953 WIADOMOŚCI URZĘDU PATENTOWEGO 271

technicznej, zapewnionej im zarządzeniem Prze­To samo odnosi się do terminów wypłat wynagro­ wodniczącego PKPG. Należy pamiętać również dzeń. o tym, że praca indywidualnego racjonalizatora koń­ Należy z kolei poświęcić nieco uwagi wynagro­ czy się zazwyczaj z chwilą złożenia lepiej czy go dzeniu za sporządzanie dokumentacji technicznej. rzej opracowanego projektu, gdy tymczasem praca Z chwilą przyjęcia projektu racjonalizatorskiego, brygady kończy się dopiero z chwilą wprowadzenia opracowanego przez brygadę, do zastosowania projektu do produkcji. w produkcji lub wykonania odpowiednich prób W celu ułatwienia brygadom realizacji podjętych określeni członkowie brygady sporządzają dokumen­ przez nie prac zostały utworzone uprzywilejowane tację techniczną. Mogą oni według swego własnego warunki w zakresie ich wynagradzania, polegające wyboru otrzymać wynagrodzenie albo w oparciu na tym, że członkowie brygad otrzymują wynagro­ o przepis zawarty w uchwale Rady Ministrów nr dzenie w miarę postępu prac. Paragraf 12 zarzą­ 291, albo według osobnej umowy, np. według norm dzenia Przewodniczącego PKPG z dn. 15.12 1951 r.obowiązujących za sporządzanie dokumentacji wy­ w sprawie robotniczo-inżynierskich brygad racjona­ konawczej, według ilości rzeczywiście zużytych go­ lizatorskich przewiduje za wykonanie zadania ra­ dzin itp. Koszt sporządzenia przez brygadę doku­ cjonalizatorskiego cztery części wynagrodzenia, mentacji technicznej nie moż,e być większy niż koszt mianowicie: sporządzenia tej dokumentacji przez biuro konstruk­ 1) wynagrodzenie przewidziane dla twórcówcyjne według obowiązujących stawek. Przepis do­ w przepisach o wynagradzaniu wynalazczości pra­ tyczący wynagrodzenia za dokumentację, zawarty cowniczej, w zarządzeniu Przewodniczącego PKPG w sprawie robotniczo-inżynierskich brygad racjonalizatorskich, 2) wynagrodzenie za sporządzenie dokumentacjijest szczególnie korzystny dla członków brygad, na­ technicznej, kład pracy bowiem, konieczny do sporządzenia ry­ 3) wynagrodzenie za wykonane w godzinach po­sunków wykonawczych, szczególnie przy projektach zasłużbowych prace warsztatowe i pomocnicze przy dotyczących zmian konstrukcyjnych, jest niejedno­ realizacji projektu, krotnie o wiele większy niż za opracowanie samego 4) premię za współudział w realizacji projektów, projektu racjonalizatorskiego. W tych przypadkach przewidzianą w §§ 36—38 uchwały Rady Ministrówzatem wynagrodzenie za sporządzone rysunki, płat­ nr 291 z dnia 14.4 1951 r. o wynagradzaniu wyna­ne według przepracowanych roboczogodzin, bywa lazczości pracowniczej. czasami wyższe od zasadniczego wynagrodzenia, Z wymienionych wynagrodzeń wynagrodzenie zajakie otrzymują twórcy projektu racjonalizatorskie­ opracowanie dokumentacji technicznej oraz za fak­ go. Podstawą do dokonania wypłaty należności za tycznie przepracowane godziny pozasłużbowe wy­ sporządzoną dokumentację jest rachunek, wysta­ płaca się po przyjęciu dokumentacji oraz robót wiony przez wykonawców tejże dokumentacji, a po­ warsztatowych, niezależnie zaś od przyjęcia projektu twierdzony przez biuro konstrukcyjne lub technolo­ racjonalizatorskiego — jeżeli oczywiście prace te giczne zakładu pracy. zostały zlecone przez kierownictwo zakładu tytułem Jeśli brygada przy prostszych projektach wyko­ dokonania prób nad projektem lub normalnej reali­nuje w tuszu tylko ogólne zestawienie rysunkowe, zacji. a rysunki warsztatowe detali w formie szkiców Podczas gdy indywidualny racjonalizator możeołówkowych, to i takie materiały, odpowiednio po­ otrzymać tylko wynagrodzenie wymienione w pun­ numerowane, należy złożyć u technika wynalaz­ ktach 1 i 2, to brygada robotniczo-inżynierska ma czości. Pracownicy, którzy wykonali taką dokumen­ szanse otrzymania, wszystkich wymienionych ele­ tację, po przyjęciu jej przez zakład pracy otrzymują mentów wynagrodzenia. Wynagrodzenie dla bryga­wynagrodzenie stosownie do przepracowanych ro­ dy jest zatem wyższe niż dla indywidualnego racjo­boczogodzin. Ogólne zestawienie rysunkowe winno nalizatora. Mimo to jednak łączna kwota, wydatko­ być jednakże wykonane na kalce, aby można było wana przez zakład pracy na pokrycie kosztów zwią­ wykonać odbitki i projekt rozpowszechnić, jeżeli zanych z wprowadzeniem projektu do produkcji, nie oczywiście zachodzi tego potrzeba. Ewentualne po­ jest wyższa od nakładów koniecznych na realizację prawki w dokumentacji, które mogą wyniknąć projektu przy zgłoszeniu przez racjonalizatora indy­ w trakcie realizacji projektu, dokonywane są przez widualnego, korzystającego z pomocy technicznej; członków brygady bezpłatnie. fakt zaś szybkiego wprowadzenia projektu do pro­ Wprowadzenie do produkcji projektu racjonali­ dukcji daje większe korzyści przedsiębiorstwu, wy­ zatorskiego jest związane z wykonaniem przez wierając wpływ na jego rentowość i przyśpieszając członków brygady przyrządów i urządzeń, warun­ socjalistyczną akumulację. kujących zastosowanie projektu. Wymienione prace Jeśli chodzi o zasadnicze wynagrodzenie, przewi­realizowane są zwykle w godzinach pozasłużbo­ dziane dla twórców projektu, wchodzących w skład wych. W przypadkach, w których praca brygady brygady racjonalizatorskiej, to zostaje ono obliczo­ przy realizacji projektu wymaga więcej niż 200 ro­ ne przez zakład pracy na podstawie przewidywa­ boczogodzin, kierownictwo zakładu pracy na wnio­ nych rocznych oszczędności i winno być wypłacanesek kierownika komórki wynalazczości może zlecić po zastosowaniu projektu w normalnej produkcji wykonanie tych nadwyżkowych prac innym pra­ lub po sporządzeniu planu wykorzystania, określa­ cownikom zakładu w ramach ich normalnych zajęć. jącego szczegóły związane z wykonaniem oraz za­ Przytoczony przepis napotyka w terenie na wiele stosowaniem projektu. wątpliwości, przysparzając niekiedy kierownikom Jest rzeczą jasną, że wszystkie zasady odnośnie komórek wynalazczości dużo kłopotów. Konieczne zatwierdzania wysokości wynagrodzenia przez za­ jest zatem wyjaśnienie intencji ustawodawcy. Licz­ kład pracy, centralny zarząd lub ministerstwo sto­ ba 200 roboczogodzin, przewidziana w § 11 zarzą­ sowane przy projektach indywidualnych, stosuje się dzenia Przewodniczącego PKPG, ma spełnić nastę­ odpowiednio do -brygad robotniczo-inżynierskiclT.pujące zadania: 272 WIADOMOŚCI URZĘDU PATENTOWEGO Nr 2/1953

1) działać ograniczająco na dobieranie ilościowe­nić członków brygady od ich normalnych zajęć do go składu brygady przez samych racjonaliza- prac nad realizacją projektu, jeśli oczywiście istnie­ torów; dwieście roboczogodzin odpowiadaje potrzeba niezwłocznego wprowadzenia projektu w przybliżeniu pracy trzech robotników, pra­ do produkcji, a inni pracownicy nie mogą być za­ cujących co drugi dzień po godzinach pracy trudnieni. nad realizacją projektu; przeciętna wielkość Wynagrodzenie za wykonane przyrządy i urzą­ brygady wynosi wtedy 3 robotników i 2 inż. dzenia wypłaca się po odebraniu ich przez zakład, techn. tj. 5 osób; w okresach dokonywania wypłat zarobków pracow­ 2) brygada może dobrać sobie więcej osób do ze­ nikom. społu i jeśli wyrazi zgodę, może pracować Jeśli brygada w ustalonym terminie wykona za­ więcej roboczogodzin przy realizacji projektu; danie całkowicie, tj. wprowadzi projekt do normal­ 3) dwieście roboczogodzin ochrania brygadęnej produkcji, otrzymuje dodatkową premię. Przy­ przed stawianiem jej zbyt wielkich prac do znaje ją kierownik zakładu dla całej brygady. Bry­ realizacji przez kierownictwo, które w ten spo­ gada dzieli premię między wszystkich członków sób mogłoby chcieć uwolnić się od udzielenia według wewnętrznego porozumienia. W braku te­ brygadzie jakiejkolwiek pomocy. goż kierownik zakładu dzieli premię między po­ Przy realizacji dużych i skomplikowanych projek­ szczególnych członków w zależności od wkładu tów, wymagających poważniejszych 'prac praco­ pracy, inicjatywy i energii, wykazanej przez pra­ chłonnych, rola członków brygady sprowadza się cowników przy realizacji projektu. Wysokość premii, często do kierowania całością prac, wykonywanych przeznaczonej dla brygady za okres jednego kwar­ przez odpowiednią komórkę organizacyjną przed­tału, nie może przekraczać dwumiesięcznego łącz­ siębiorstwa, oraz do wykonywania wyłącznie robót, nego zarobku wszystkich jej członków. Wysokość decydujących o jakości projektu i terminie wprowa­ premii dla brygady ustala kierownik zakładu, bio­ dzenia go do normalnej produkcji. Wynagrodzenierąc pod uwagę termin ukończenia zadania, samo­ za tego rodzaju prace oblicza się według przepisów, dzielność zespołu, ważność projektu, trudność reali­ regulujących sprawę wynagrodzeń za roboty wyko­ zacji. Wydaje się słuszne przyznawanie najwyższej nywane w godzinach nadliczbowych, albo tak jak premii w przypadku przedterminowego i samodziel­ prace zlecone, w zależności od decyzji kierownic­ nego wprowadzenia projektu do produkcji. Jeśli twa. Wyliczenia dokonywane są na podstawie kart brygada wprowadziła projekt przy wydatnej pomo­ roboczych według stawek obowiązujących dla da­ cy innych osób, celowe jest objęcie premiowaniem nego rodzaju robót, niezależnie od stanowiska pra­również i tych osób. cownika realizującego projekt, np. pracownik umy­ słowy — technik, wykonujący roboty frezerskie, Całkowita premia za współudział w realizacji otrzymuje stawki frezera. projektu nie może przekraczać 25%' zasadniczego Członkowie brygady racjonalizatorskiej mogą być wynagrodzenia twórców projektu. Pod koniec każ­ w koniecznych przypadkach zwolnieni od swych za­ dego kwartału sporządza się listę osób i brygad, sadniczych zajęć do prac związanych z realizacją które przyczyniły się w tym okresie do szybszego projektu; otrzymują wtedy wynagrodzenie w wyso­ wprowadzenia projektów do produkcji, oraz wyzna­ kości średniego zarobku z ostatnich trzech miesięcy. cza się dla nich premie, oddzielnie za każdy projekt. To ważne udogodnienie ma specjalne znaczenie dla Poniżej podaje się przykład wynagrodzenia bry­ pracowników inżynieryjnych, wchodzących w skład gady. brygad działających poza ich miejscem pracy. Jeśli W wytwórni sprzętu rybackiego 19.1 1952 r. po­ np, pracownik centralnego biura konstrukcyjnego wstała robotniczo-inżynierska brygada racjonaliza­ za zgodą swego kierownictwa jest członkiem bry­ torska. W skład jej wszedł kierownik oddziału, pra­ gady działającej w oddalonym zakładzie pracy, docownik kontroli technicznej, tokarz — pełniący którego musi od czasu do czasu dojeżdżać w związ­ obowiązki mistrza w warsztacie naprawczym, re­ ku z realizacją projektu, to za czas spędzony poza ferent. zaopatrzenia i robotnica, wykonująca pracę, biurem otrzyma wynagrodzenie obliczone według którą należy usprawnić. Zadaniem brygady było podanych zasad. zmechanizowanie oddziału konfekcjonującego żyłki Kierownictwo zakładu pracy może również zwol­ rybackie, tak aby można było wykonać w istnieją­

Plan pracy brygady i podział wynagrodzenia W ynagro­ Łączne W ynagr. W ynagr. P rem ia dzenie w ynagro­ Z adanie W ykonaw ca za do­ za za Lp zasadni­ dzenie kum ent. realiz. przysp. cze czł. bryg. kierow nik 1 opracowanie projektu urządzeń, wykonanie opisu oddziału technicznego i rysunków wykonawczych technik 11,800 1.500 1 12:301

2 wyszukanie i zakupienie części składowych, za­ pracow nik projektowanych i uzgodnionych z brygadą i dyrekcją k ontroli w Warszawie technicznej 4.453 739 5.192 tok.ref.zaop. poza Warszawą 2.965 740 3.605

3 dorobienie brakujących części urządzeń, zmonto­ tokarz wanie urządzenia, prototypu p.o. majstra 8.900 400 740 10.040

4 przeprowadzenie prób konfekcji żyłki oraz przeszko­ lenie nowych pracowników w nowej metodzie pracy 1.485 150 740 2.375 29.603 1.500 550 2.960 34.613 Nr 2/1953 WIADOMOŚCI URZĘDU PATENTOWEGO 273

cych pomieszczeniach 10-krotnie zwiększony plan z rozwijającego się ciągle ruchu racjonalizatorskie­ produkcji na r. 1952. go. Trzeba powiedzieć, że system pokrywani a wy­ Brygada pracowała według sprecyzowanego pla­ datków na wynalazczość pracowniczą z funduszów nu, którego wykonanie kontrolował technik wyna­ zakładowych, który obowiązywał przed wejściem lazczości. Projekt został wprowadzony do normal­ w życie zarządzenia Ministra Finansów z dnia nej produkcji przed terminem, podanym w zamó­27.7 1951 r., nie odpowiadał w wystarczającej mie- wieniu „socjalistycznym dnia 15.3 1952 r. Reali­ r ze potrzebom życia. To też bolączki, polegające na zacja projektu da w ciągu roku 1.850.000 zł oszczęd­ częstym braku funduszów na pokrycie różnego ro­ ności. Projekt został uznany jako udoskonalenie dzaju przedsięwzięć racjonalizatorskich, bardzo techniczne i twórcom przyznano wynagrodzenie za­często towarzyszyły pracy kierowników komórek sadnicze w wysokości 29.603 zł. wynalazczości różnych szczebli. Wysokość wynagrodzenia zatwierdzał minister. Obowiązujące obecnie zarządzenie Ministra Fi­ Brygada nie zawierała umowy na wykonanie doku­ nansów z dn. 27.7 1951 r. wskazuje jako źródło mentacji. Komisja podwyższyła wynagrodzenie za pokrycia wszelkich wydatków, wynikających z do­ sporządzoną dokumentację o 5% zasadniczego wy­konywanych projektów racjonalizatorskich, własne nagrodzenia. Dokumentacja obejmowała rysunek środki obrotowe uspołecznionych przedsiębiorstw, zestawieniowy, wykonany na kalce, oraz kilkanaście wyłączając tylko te projekty, które ze względu na rysunków szkicowych detali, wykonanych odręcznie. swój ciężar gatunkowy przekraczają wartość inwe­ Urządzenia wykonywano częściowo w normalnych stycji pozalimitowych i muszą być włączone do pla­ godzinach pracy z uwagi na konieczność jak naj­ nów inwestycyjnych. szybszego podniesienia zdolności produkcyjnej od­ Dla jasności sprawy trzeba nadmienić, że zali­ działu. Za godziny nadliczbowe pracownicy otrzy­czone do inwestycji pozalimitowych nakłady na cele mali- 550 zł. Brygadzie przyznano za przyśpieszenie związane z racjonalizatorstwem i współzawodnic­ realizacji premię w wysokości 10% zasadniczego twem pracy mogą być dokonywane do wysokości wynagrodzenia. Zespół rozdzielił ją według poda­100.000 zł na jednostkę inwestującą w przemyśle nego klucza. kluczowym i do wysokości 20.000 zł w innych jed­ Dla. pełnego wyczerpania zagadnień, związanychnostkach. A zatem tylko koszty urządzeń, związa­ z wynagradzaniem członków brygad racjonalizator­nych z dokonywanymi projektami racjonalizatorski­ skich, należy wspomnieć o takim przypadku, w któ­ mi, których wartość przekracza podane wyżej kwo­ rym mamy do czynienia z wynagradzaniem perso­ty, pokrywane są na warunkach inwestycji limito­ nelu, objętego zasadą oryginalności, wyrażoną wych, tzn. z przydzielonych inwestorom planem li­ w § 19 uchwały Rady Ministrów nr 291. mitów inwestycyjnych. Zgodnie z postanowieniem § 13 zarządzenia Prze­ Wspomnieć trzeba, że w związku z nowymi prze­ wodniczącego PKPG w sprawie robotniczo-inży- pisami w zakresie wartości przedmiotów, wchodzą­ nierskich brygad racjonalizatorskich, członek bry­ cych w skład majątku trwałego, przedmioty o war­ gady, który z uwagi na zajmowane stanowisko nie tości od 300 zł, dla których okres użytkowania jest może otrzymać zasadniczego wynagrodzenia, gdyżdłuższy niż rok, zaliczane są do inwestycji. -przedmiot projektu leży w zakresie jego obowiąz­ Wyrażona wyżej zasada nie odnosi się jednak ków i nie posiada cech oryginalności, może być wy­ absolutnie do narzędzi, będących przedmiotami nie­ nagrodzony tylko za pomoc techniczną przy wyko­ trwałymi, tak samo jak inwentarz gospodarczy czy nawstwie rysunków technicznych, próbach i bada­odzież robocza. Nie można przecież zaliczać do ma­ niach oraz przy produkcji doświadczalnej. jątku trwałego noża tokarskiego, który nawet przy Należy jednakże pamiętać o tym, że socjalistycz­ pierwszym założeniu na maszynę może ulec znisz­ ne zamówienie racjonalizatorskie jest rodzajem do­czeniu. browolnej umowy, zawartej między brygadą racjo­ Przepis w sprawie obniżenia granicy wartości nalizatorską a uspołecznionym zakładem pracy. trwałych przedmiotów majątkowych przysporzył W zamówieniu tym należy więc sprecyzować dokład­ wiele niepotrzebnych kłopotów kierownikom komó­ nie uprawnienia i obowiązki umawiających się stron, rek wynalazczości na szczeblu centralnym i wyra­ w szczególności warunki wynagrodzenia za doko­ził się z ich strony twierdzeniem, że ukazanie się nanie i opracowanie projektu wynalazczego oraz tego przepisu przekreśliło możliwość pokrywania za współudział w jego realizacji. Fakt bowiem pod­ wydatków na narzędzia i urządzenia, konieczne do pisania przez zakład pracy umowy z brygadą ra­ zapewnienia szybkiej realizacji projektów racjona­ cjonalizatorską może być potraktowany jako stwier­ lizatorskich. Ryzykowne byłoby twierdzenie, że obo­ dzenie, że dokonanie danego projektu racjonaliza­wiązujące zarządzenie w sprawie źródeł pokrycia torskiego nie należy do obowiązków służbowych wydatków na wynalazczość pracowniczą rozwiązuje członków brygady racjonalizatorskiej i że przepisy w sposób idealny w zakresie sfinansowania koniecz­ § 19 uchwały Rady Ministrów z dnia 14.4 1951 r.nych nakładów wszystkie przypadki, które nasuwa o wynagradzaniu twórców pracowniczych projek­ życie. tów racjonalizatorskich nie mogą być brane w ra­ Bezsprzecznie tak nie jest. O ile można twierdzić, chubę. że zagadnienie samych wynagrodzeń dla twórców Drugim z kolei zagadnieniem, wiążącym się z za­ projektów jest uregulowane w ten sposób, że w do­ sadami wynagradzania członków brygad robotni-tychczasowej pracy nie napotykano na trudności czo-inżynierskich, jest sprawa źródeł pokrycia na­ z ich wypłatami, o tyle sprawa wydatków związa­ kładów, związanych z wynalazczością pracowniczą. nych z realizacją, projektów, czy to w godzinach Zmiany w zasadach gospodarowania funduszami nadliczbowych, czy też na prace zlecone, nastręcza w zakładach pracy, które były dokonywane w miarę trudności. stabilizacji systemu finansowego w naszym kraju, Zarówno fundusz płac, jak i bezosobowy fundusz doprowadziły w konsekwencji do konieczności zmia­ płac, są ściśle limitowane i bank finansujący dane ny zasad pokrywania wydatków, wynikających przedsiębiorstwo czuwa nad tym, aby ustalone limi­ 274 WIADOMOŚCI URZĘDU PATENTOWEGO Nr 2/1953

ty nie były przekraczane. Nie należy jednakże za­ podlegają już obróbce na różnych etapach wykona­ pominać o tym, że polityka w zakresie płac w na­ nia, a jeszcze inne zostały oddane do magazynu szym kraju jest jedna i że sprawy związane z reali­ produkcji gotowej lub wysłane odbiorcom. W związ­ zacją projektów nie mogą być uregulowane w ten ku z tym środki obrotowe, przechodząc kolejno sposób, aby można było oddać do dyspozycji zakła­z jednej formy w drugą, znajdują się jednocześnie dów pracy nieograniczony fundusz na realizacjęw różnych swoich postaciach — pieniężnej, produk­ projektów racjonalizatorskich. Zagadnienie to musi cyjnej i towarowej. jednak znaleźć rozwiązanie. Trudności napotkane Tyle dla wyjaśnienia samego pojęcia środków na odcinku braku funduszów na realizację, jak rów­ obrotowych, stanowiących zgodnie z zarządzeniem nież sprawa wyraźnego wskazania w zarządzeniu Ministra Finansów źródło pokrycia wydatków na Ministra Finansów kont, z których należy dokony­wynalazczość pracowniczą. wać wypłat oraz na które trzeba spisywać poszcze­ Ostatnie zagadnienie, wymagające wyjaśnienia, gólne wydatki, została zasygnalizowana w Mini­to sprawa opodatkowania omówionych wyżej wyna­ sterstwie Finansów, gdzie znajdzie napewno właś­grodzeń. ciwe rozwiązanie. Najwięcej nieporozumień wywołuje tutaj wydru- Wspomniano wyżej, że źródłem pokrycia wydat­ kowahy omyłkowo w części IV uchwały Rady Mini­ ków na wynalazczość pracowniczą są własne środ­ strów nr 291 z dn. 14.4 1951 r. tytuł rozdziału „Za­ ki obrotowe przedsiębiorstw. Dla przedstawienia twierdzanie i wypłata wynagrodzenia, zwolnienia obrazu obiegu tych środków w procesie produkcji podatkowe“ — w tekście bowiem tego rozdziału oświetlę pokrótce ich strukturę oraz udział w pro­ brak jakiejkolwiek wzmianki na temat zwolnień po­ cesie gospodarczym. datkowych przy wypłatach wynagrodzeń. Z uwagi Jeżeli chodzi o strukturę środków obrotowych na to, że sprawy podatkowe, są uregulowane odręb­ przedsiębiorstw socjalistycznych, to składają się one nymi przepisami, nie zostały one uwzględnione z funduszów obrotowych i funduszów obiegowych. w omawianej uchwale. Takie środki jak zapasy produkcyjne (surowce), ma­ Jeśli chodzi o samo wynagrodzenie przewidziane teriały pomocnicze, paliwo, opakowanie i części za­ dla twórców, przepis zawarty w ustawie z dnia pasowe do remontów bieżących oraz produkcja 4.2 1949 r. o podatku od wynagrodzeń (Dz.U. Nr 7, w toku, łącznie z półfabrykatami własnej produkcji, poz. 47) zwalnia te wynagrodzenia od podatku. Na­ zalicza się do funduszów obrotowych. Do fundu­tomiast dotychczasowy brak jasnych wytycznych szów obrotowych zaliczyć należy również wydatki w sprawie opodatkowania pozostałych wynagro­ przyszłych okresów. W odróżnieniu od funduszówdzeń, jak: trwałych, które zużywają się w procesie produkcyj­ nym tylko częściowo, przenosząc część swej war­ 1) wynagrodzenia i premii za pomoc techniczną tości na gotowy wyrób, fundusze obrotowe zuży­ (§ 2 i 3 zarządzenia Przewodniczącego PKPG wają się całkowicie w każdym cyklu produkcyjnym, z dn. 24.8 1951 r .) , przenosząc całą swą wartość na wytwarzaną pro­ 2) wynagrodzenia i premii dla robotniczo-inży- dukcję. Dla zapewnienia ciągłości procesu produk­ nierskich brygad racjonalizatorskich za wyko­ cyjnego elementy funduszów obrotowych muszą nanie zadania racjonalizatorskiego (§ 7 ust. stale znajdować się w tym procesie w ich natural­ 3 i § 12 zarządzenia Przewodniczącego PKPG nej formie. Fundusze obiegowe natomiast stanowią z dn. 15.12 1951 r.), wyroby gotowe na składzie, w drodze (towary wy­ 3) wreszcie premii za współudział w realizacji słane), środki pieniężne i środki w rozliczeniach. projektów (§§ 36—38 uchwały nr 291 Rady W toku socjalistycznej reprodukcji rozszerzonej Ministrów z dn. 14.4 1951 r.), środki obrotowe dokonywują stale, odpowiednio do — wywołał zjawisko bardzo różnorodnych spo- planu, ruchu okrężnego. Za środki pieniężne przed­ sobów~opodatkowywania tych wynagrodzeń w tere­ siębiorstwo nabywa towary, przedmioty pracy nie­ nie. zbędne do produkcji: surowce, materiały, paliwo, części zapasowa itp. W wyniku tego środki obroto­ Do najczęściej stosowanych metod trzeba zali­ we w postaci pieniężnej przechodzą w postać środ­ czyć kumulowanie wszystkich dodatkowych wyna­ ków produkcji jako zapasy produkcyjne. Na skutek grodzeń — poza wynagrodzeniem dla twórców — tego środki obrotowe ze sfery obiegu przechodzą do z zasadniczymi poborami i obliczanie podatków od sfery produkcji, nie biorąc jednak jeszcze bezpośred­ całej kwoty. Rzadziej traktowano wymienione ele­ niego udziału w procesie produkcyjnym. Następnie menty wynagrodzeń odrębnie i opodatkowywano środki obrotowe przybierają postać produkcyjną ja­ tak jak prace zlecone. W wyniku tych różnorodnych ko produkcja w toku, na którą składają się koszty i często niesłusznych form wystąpiono do Minister­ płac, elementy materiałowe — surowce, materiały, stwa Finansów z wnioskiem o zwolnienie od podat­ paliwo itp. W tym stadium środki obrotowe ucze­ ku wspomnianych wynagrodzeń. Zarządzenie w po­ stniczą już bezpośrednio w procesie produkcyjnym. wyższej sprawie zostało przez Min. Finansów pod­ Następna postać, którą przybierają środki obroto­ pisane i zostanie opublikowane w Monitorze Pol­ we, to postać towarów jako nowowytworzona pro­ skim 1). dukcja towarowa, po czym środki obrotowe ponow­ Zwolnienie od podatku wynagrodzeń, związanych nie przechodzą do sfery obiegu. z realizacją projektów racjonaliżatorskich, pozwoli Po sprzedaniu wytworzonej produkcji środki na szybsze wprowadzenie ich do produkcji, przy­ obrotowe przybierają znowu postać pieniężną i są czyniając się jednocześnie do zlikwidowania istnie­ wykorzystywane do podjęcia dalszego ruchu okręż­ jących w wielu resortach poważnych zaległości. nego. Proces gospodarczy odbywa się bez przerw. Podczas gdy przygotowuje się do wsadu pewne par­ 1) Zostało już ogłoszone w Monitorze Polskim. Nr A—22 tie czy też rodzaje wyrobów, inne partie czy rodzaje z dnia 6.3 1953 r., poz. 275 oraz w dzisiejszym numerze wyrobów s ą wprowadzane do produkcji, inne znówWiad. Urz. Pat. poz. 12. — Red. Nr 2/1953 WIADOMOŚCI URZĘDU PATENTOWEGO 275 DYSK U S J A

Do ciekawszych wypowiedzi, jakie miały załogę stał się ogłoszony w III kwartale 1952 r. miejsce w trakcie obrad IV Krajowej Narady konkurs na najaktywniejszego racjonalizatora. W Aktywu Wynalazczości Pracowniczej, nale­ okresie trwania konkursu, połączonym z wzmoże­ ży zaliczyć wypowiedzi następujących przed­ niem propagandy, zwiększył się znacznie napływ pro­ stawicieli: jektów racjonalizatorskich. Zwiększona ilość projek­ Ob. Polański z przemysłu maszynowego tów spowodowała wzrost trudności w realizacji tych omówił środki podjęte w jednym z zakładów w celu projektów, trudności wynikających ze zwiększenia przyśpieszenia rozwoju ruchu wynalazczego. Jednym wykonywania urządzeń, zmian konstrukcyjnych, tech­ z podstawowych elementów, który przyczynił się do nologicznych, planów operacyjnych, dokonywania podniesienia ruchu racjonalizatorskiego na wyższy obliczeń oszczędnościowych, słowem zwiększe­ poziom, była akcja tematycznego kierowania tym ru- nia przepustowości działów, które czynności te chem. Początkowo zbieranie tematów odbywało się wykonywały. Stan ten zaczął powodować zaległości w ten sposób, że na podstawie zarządzeń kierownic­i przetrzymywanie spraw w poszczególnych działach. twa zakładu poszczególne działy obowiązane były po­ Groziło to wstrzymaniem rozwoju ruchu racjonaliza­ dawać do komórki wynalazczości zagadnienia stano­torskiego, zniechęceniem racjonalizatorów i opóźnia­ wiące „wąskie gardła“ dla danego działu. Ten spo­jąc realizację projektów, powodowało straty dla za­ sób okazał się jednak niezupełnie słuszny dlatego, że kładu. kierownicy działów, nie mając przekonania, iż proble­ Aby temu w jak największym stopniu zapobiec, my podawane przez nich będą rozwiązane i działającoprócz środków administracyjnych, zmierzających do pod naciskiem, podawali zagadnienia nie zawsze naj­sprawniejszej realizacji projektów, przystąpiliśmy do istotniejsze. stosowania krytyki, która przyjęła u nas miano „ży­ Otrzymywane zagadnienia były opracowywane wej satyry“, zamieszczanej w biuletynach dla ra­ 1 podawane w formie tematów do rozwiązania przez cjonalizatorów. Krytyka czy raczej satyra obrazowała racjonalizatorów, do których docierały w wydawa­ działy lub osoby, u których przetrzymywane były nych raz na miesiąc biuletynach, opracowywanych projekty. Środek ten zdał prawie w zupełności egza­ przez klub T. i R. W biuletynach poruszano także min. Dział lub osoba, umieszczona w satyrycznej ilu­ Inne sprawy aktualne dla racjonalizatorów, Jak stracji, stała się przedmiotem docinków kolegów, to przepisy o wynalazczości, komunikaty klubu T. i R. zaś zmuszało do załatwienia sprawy. Ponadto racjo­ i komórki wynalazczości, propagujące zadania nalizatorzy, widząc, że należy się posługiwać wszel­ 1 osiągnięcia ruchu wynalazczego. Jednocześnie wy­ kimi środkami i walczyć o przyśpieszenie realizacji wieszano tematy na tablicach i ogłaszano przez ra­ ich projektów, czuli się mniej pokrzywdzeni. W ten diowęzeł. sposób w wyniku satyry -wiele spraw, tkwiących Okazało się też, że wydawanie biuletynów oraz po­ w biurkach lub na warsztatach, ruszyło z miejsca od dawanie tematów jest celowe i daje rezultaty. Pra­ razu po ukazaniu się biuletynu. cownicy zgłaszali projekty dotyczące ogłaszanej te­ Dla zobrazowania wyników tematycznego kiero­ matyki, a liczba zgłoszeń projektów wzrosła w II wania ruchem racjonalizatorskim trzeba podkreślić kwartale 1952 r. o 60% w porównaniu z I kwarta­ fakt, że tak paląca dla zakładu sprawa, jak brak łem. W tym okresie powstało również 10 brygad ro- wszelkiego rodzaju małych nitów do radiotechniki, botniczo-inżynierskich, które podpisały zamówienia została już obecnie rozwiązana. Zrealizowane 3 pro­ socjalistyczne na rozwiązanie problemów z tematyki. jekty racjonalizatorskie, dotyczące produkcji nitów Poszczególni kierownicy działów, widząc, że rozwią­ stalowych, mosiężnych i aluminiowych, zaspakajają zano już i wprowadzono do produkcji szereg tema­ potrzeby zakładu. Ponadto wiele problemów, wynik­ tów, zaczęli sami zwracać się do komórki wynalazczo­ łych przy wprowadzaniu nowych asortymentów, dzię­ ści z zagadnieniami produkcyjnymi, wymagającymi ki podaniu ich w tematyce zostało rozwiązanych rozwiązania. Ponadto źródłem tematyki były narady i wprowadzonych do produkcji. oddziałowe i dyrekcyjne. Doceniając dość poważne już wyniki ruchu wyna­ Początkowe osiągnięcia racjonalizatorów, aczkol­ lazczego w zakładzie, nie wolno zapominać o niedo­ wiek dotyczyły drobnych w skali zakładu problemów ciągnięciach. Przede wszystkim dotychczasowe wyni­ montażowych i technologicznych, jednakże sprawiają­ ki nie odpowiadają jeszcze istotnym potrzebom pro­ cych wiele kłopotów poszczególnym działom, wzbu­ dukcji. Niedostateczna jest jeszcze ilość brygad ro- dziły zaufanie do racjonalizatorów i przyczyniły się botniczo-inżynierskich, nie zapewniono racjonaliza­ do szukania środków, mających na celu zainteresowa­ torom odpowiedniej pomocy teoretycznej i praktycz­ nie szerszego ogółu pracowników sprawami racjona­ nej przy opracowywaniu i realizacji projektów racjo­ lizacji. Postanowiono przystąpić do ilustrowania za­ nalizatorskich. Dla uzyskania pełnych wyników ruchu gadnień podawanych w tematyce. Ilustracje te, wyo­wynalazczego konieczne jest umasowienie środków brażające w sposób humorystyczny trudności zakła­ przekazywania tematyki do wszystkich pracowników. du, przyciągały uwagę czytelników i zmuszały ich do Czynnikiem spełniającym to zadanie może stać się przeczytania podanych tematów. Ponadto karykatu­ wydawany masowo biuletyn tematyczny, dotychczaso­ ralna ilustracja do pewnego stopnia zawstydzała wa bowiem ilość wydawanych biuletynów jest nie członków załogi tym, że zagadnienie (przedstawionewystarczająca. Jeżeli biuletyn otrzyma każdy pracow­ karykaturalnie), łatwe według rysunku do rozwiąza­ nik, zostanie powiększona ilość racjonalizatorów nia, stwarza trudności w produkcji. Ten czynnik też i osiągnie się pełniejsze rezultaty w tematycznym miał wpływ na mobilizację pracowników. kierowaniu myślą wynalazczą. W dalszym rozwoju ruchu wynalazczego w zakła­ Ob. inż. Katarzyński z Fabryki Samocho­ dzie, oprócz biuletynów, propagandy wizualnej orazdów Osobowych w Warszawie mówił również o roli radiowęzła, ważnym czynnikiem mobilizującym biuletynów tematycznych w rozwoju ruchu wynalaz­ 276 WIADOMOŚCI URZĘDU PATENTOWEGO Nr 2/1953

czego. Spełnienie zadań, stawianych przed biuletyna­twardnienia, dobra przyczepność do blachy, twardość mi tematycznymi, zależne jest od szeregu czynników, i elastyczność, możliwość łatwego szlifowania, odpor­ mianowicie od aktualności ogłaszanych tematów, od ność na działanie temperatur w zakresie minus 30 do prawidłowości ich opracowania, wreszcie od masowo­ plus 120°C itd. Oczywiście, że tego rodzaju opisów ści biuletynu. Temat winien być opracowany tak, aby nie można tworzyć dla każdego tematu, jedynie jest wedle możności ułatwiał racjonalizatorowi dojście to calowe dla tematów szczególniejszej wagi. najkrótszą drogą do opracowania projektu. Biuletyn Zastanówmy się, czy biuletyn spełnia zadanie. FSO wykonywany był początkowo we własnym zakre­ Otóż, niestety, tylko w pewnej części. Na ogłoszone sie. Ze względu na trudności w wydawaniu i kolpor­ ogółem 73 tematy wpłynęło projektów racjonaliza­ tażu biuletyny docierały początkowo tylko do tych torskich zaledwie 23. Gdzie należy szukać przyczyn członków załogi, którzy rzeczywiście interesowali się tego stanu rzeczy? Część tematów jest bardzo trudna ruchem racjonalizatorskim. Nie spełniały przez to do rozwiązania. Wypływa to bezpośrednio stąd, że roli propagandowej w znaczeniu pozyskiwania no­ fabryka pracuje na licencji radzieckiej. Inaczej mó­ wych racjonalizatorów. Równoczesne podawanie te­wiąc, proces technologiczny zastosowany w FSO jest matyki racjonalizatorskiej drogą wywieszania biule­ tek doskonały, że rozwiązanie jakiegokolwiek proble­ tynów w gablotkach lub na tablicach też nie spełniło mu usprawniającego produkcję napotyka na bardzo swego zadania. duże trudności. Drugą przyczyną jest niewątpliwie Istniejący stan rzeczy spowodował konieczność bardzo młody wiek załogi. I tutaj właśnie jest pole przeanalizowania całego zagadnienia. Przede wszyst­do popisu. Trzeba wciągnąć jak najwięcej młodzieży kim postanowiono umasowić biuletyny. Sprawa była do ruchu racjonalizatorskiego. Wierzymy jednak, że ułatwiona dzięki temu, że na terenie FSO jest wyda­ dzięki odpowiednio redagowanym biuletynom gazeto­ wana tygodniowa gazeta zakładowa pt. „FSO War­ wym uda nam, się wciągnąć szeregi robotników, in­ szawa“. Postanowiono więc wydać drukiem biuletyn żynierów i techników do aktywnego udziału w ruchu tematyczny jako dodatek do ,,FSO Warszawa“. racjonalizatorskim. Przyczynimy się tym do szybsze­ W czasie przygotowywania biuletynu do druku wy­ go postępu technicznego, do skrócenia naszych pla­ nikła kwestia podbudowy propagandowej. Stąd nów produkcyjnych. Pamiętajmy słowa, które wypo­ powstała myśl wydawania stałego dodatku do gazety wiedział Prezydent Bierut na II Kongresie Inżynie­ zakładowej, poruszającego zagadnienie racjonali­ rów i Techników Polskich: zacji i postępu technicznego. I oto dnia 7.11 1952 r. ...Walka o szybki postęp techniczny w naszej go­ ukazał się 6-stronicowy numer gazety fabrycznej, spodarce ogólnonarodowej to wielkie patriotyczne poświęconej wyłącznie tym zagadnieniom. Zapocząt­ zadanie naszego pokolenia, to walka o rozkwit na­ kował on stałe wydawnictwo drukowanego miesięcz­ szej Ojczyzny, o jej potęgę i niezależność. Nie nika do dodatku dla racjonalizatorów. szczędźcie więc swych sil dla wcielenia w życie tego Jaka jest treść dodatku? Dodatek zawiera przede wielkiego i szczytnego zadania... wszystkim: biuletyn tematyczny oraz artykuły o cha­ rakterze propagandowym i informacyjnym. Propa­ Ob. mgr inż. Bursze z C. Z. P. Bawełnia­ ganda ta nie ma cech szablonowych, zamieszczane nego — obok sprawy tematycznego kierowania ru­ są bowiem artykuły propagujące osoby racjonalizato­ chem racjonalizatorskim — poruszył zagadnienie rów, ich osiągnięcia, oraz wypowiedzi racjonalizato­ rozpowszechniania projektów. rów, którzy w ten sposób dzielą się swoim doświad­ Rok 1952 był w przemyśle bawełnianym pierw­ czeniem z towarzyszami fabryki. szym rokiem wynalazczości planowanej i tematycznie Chcąc przyczynić się do zwalczania niechęci, jaką kierowanej. Przez tematyczne kierowanie i szeroką przejawia większość robotników do literatury tech­ propagandę osiągnięto pozytywne wyniki. Jedną nicznej, stworzono stały dział „Co czytać“. W dziale z form propagandy był biuletyn tematyczny, którego tym są zamieszczane krótkie notatki propagujące wydawanie opóźniło się, który jednak zdał egzamin książki i czasopisma dostępne swym poziomem dla ro­ od czasu wprowadzenia go w życie, tj. od konferencji botników. Przewidziane liczne nagrody w postacigdyńskiej. Jeśli chodzi o sam sposób opracowania prenumeraty czasopism technicznych z pewnością biuletynu, to wydawano go w małym formacie, stosu­ przyczynią się do popularyzacji współzawodnictwa jąc podział treści na 3 części, mianowicie: politycz­ wśród załogi. Działem poświęconym krytyce jest ną, tematyczną, zawierającą konkretne wskazania, „Zgrzyt hamulców“. Doceniając twórczą rolę kryty­ jak należy rozwiązywać poszczególne problemy, oraz ki, wiele miejsca poświęca się na wytykanie niedo­ informacyjną z zakresu prac klubu i komórki wy­ ciągnięć, biurokracji i niedbalstwa — czynników ha­ nalazczości. Formami zbierania materiałów do tema­ mujących rozwój ruchu racjonalizatorskiego. tyki były wieczory dyskusyjne, poświęcone wyłącz­ Ciekawą inowacją są wprowadzone ilustrowane hi­ nie określonemu tematowi, wypowiedzi mistrzów i do­ storyjki bez słów. Stworzona rysunkowa pozytywna zoru technicznego oraz zebrania klubu techniki. Nie postać racjonalizatora ośmiesza to, czego nie potra­ potrafiliśmy natomiast uaktywnić brygad robotniczo- fiłaby dokonać krytyka słowem drukowanym. Za­ inżynierskich, których praca była w r. 1952 nieza­ mieszczane są również „historyjki bez słów“ , propa­ dowalająca. W roku bieżącym chcemy zwiększyć wie­ gujące ruch racjonalizatorski, mechanizację itp. lokrotnie ich ilość i będziemy zdążali do ich umaso- Dla ułatwienia orientacji przystąpiono do rozsze­ wienia. rzenia tematyki. Oto przykład. Temat przed rozsze­ Poważnym również niedomaganiem w pracy do­ rzeniem: „Zastosować materiał zastępczy w miejsce tychczasowej był brak pomocy ze strony Zw. Zaw., 305 -wego lutu cynowego, używanego do lutowania które poza nielicznymi wypadkami nic nam nie po­ nierówności blachy nadwozia. Bliższych informacji mogły. Jeszcze gorzej przedstawia się sprawa ze udzieli dział Gł. Technologa“ . Temat po rozszerzeniu: Stow. Inżynierów i Techników, które nie potrafiło do Na wstępie krótki opis niedogodności stosowania chwili obecnej opracować w ogóle metod współpracy 30%-wego lutu cynowego, a dalej warunki dla ma­ z komórkami racjonalizacji. Dużą pomocą na odcinku teriału zastępczego (podano w skrócie): krótki czas racjonalizacji były 3 narady partyjno-techniczne, od Nr 2/1953 WIADOMOŚCI URZĘDU PATENTOWEGO 277 byte w r. ub. Zwrócę tutaj uwagę na typową meto­ czych, a na budowach, gdzie zagadnienie ruchu wy­ dę rozpowszechniania pomysłów, zastosowaną przez nalazczości było postawione lepiej, tematyka publi­ CZPB, mianowicie rozpowszechnianie ich drogą ad­kowana była za pomocą afiszów i radiowęzła. System ministracyjnych poleceń, wydawanych tym zakładom, ten stosowany był w okresie I półrocza 1952 r. w których metoda ta mogła znaleźć zastosowanie Opierając się na wytycznych z odprawy toruńskiej, W ten sposób upowszechniliśmy w 1952 r. 3.900 przedsiębiorstwa podległe resortowi Bud. M. i O. pomysłów po uprzednim przeprowadzeniu wnikliwej przystąpiły do szerszego rozpracowania tematyki analizy przez komórkę wynalazczości C. Z. W wyniku i umasowienia jej. W tym celu przystąpiono do wy­ tego ilość projektów zgłoszonych wzrosła w 1952 r. dawania kwartalnych biuletynów tematycznych, które 6-krotnie w stosunku do r. 1951, co pozwoliło osiąg­ niezależnie od tematyki zawierały pytania sugeru­ nąć 220% planu zgłoszeń. Metoda jest godna pole­jące oraz tematy przeznaczone dla brygad racjonali­ cenia pod warunkiem, że komisja przy C. Z. napraw­ zatorskich. dę zanalizuje każdy wniosek i zbada możliwości za­ Systemy opracowania kwartalnej tematyki były stosowania go w określonym zakładzie. różnorodne. W niektórych przedsiębiorstwach włączo­ W myśl życzeń przewodniczącego zebrania pragnę no całą załogę i administrację do zgłaszania tematyki wysunąć parę wniosków: drogą wypełniania ankiet, w innych żądano jej od 1) nieszczęśliwa sprawa - projektów administra­ kierowników produkcyjnych wydziałów budowli, za­ cyjnych — do chwili obecnej nikt nie potrafił za­ rządów budowlanych i zjednoczeń, albo też kierowni­ łatwić tych projektów i nie ma żadnego trybu ich za­ cy komórek wynalazczości sami zbierali ją w drodze łatwiania; wpływa to oczywiście na przewlekanie indywidualnych rozmów z kierownictwem budowli spraw i zniechęca pracowników do wysuwania pro­ i zarządów budowlanych. Ten ostatni system był naj­ jektów usprawnień; stawiam przeto wniosek o uregu­ więcej praktykowany, gdyż system zgłaszania tema­ lowanie w jakimkolwiek trybie sprawy załatwiania tów przez administrację techniczną, jak i drogą an­ projektów administracyjnych, mogących znaleźć za­ kiet, obejmujących całe załogi, najczęściej zawodził. stosowanie w zakładzie pracy; W niektórych zakładach powstały komitety redakcyj­ 2) według obowiązujących przepisów nie ma w za­ ne biuletynów, których zadaniem było zebranie tema­ sadzie możliwości wypłacania premii za zgłoszenie tów z wydziałów produkcyjnych i budowli, ich roz­ usprawnień przez inżynierów lub techników (podpa­pracowanie i opublikowanie w formie biuletynów. dających pod § 19 ustawy o wynalazczości pracow­ W ten sposób zebrany materiał był szczegółowo ana­ niczej), nie posiadających cech oryginalności; możnalizowany i rozpracowywany przez komórkę wynalaz­ zastosować wprawdzie wynagrodzenie w formie za­ czości przy pomocy doradcy technicznego klubu płaty za pomoc techniczną, lecz to jest metoda niewła­ T. i R., a następnie przedkładany naczelnemu inży­ ściwa i lepiej byłoby rozwiązać to zagadnienie w spo­ nierowi do akceptacji. Zdarzały się jednak wypadki, sób jasny; w których nacz. inżynier zapoznawał się z tematyką 3) dalsza sprawa to zagadnienie zaświadczeń Urzę­już po wydaniu biuletynu, kiedy to C. Z. zażądał du Patentowego, poruszane już na dzisiejszej konfe­ uzupełnienia biuletynu podpisem naczelnego inży­ rencji. Słabe zainteresowanie się zaświadczeniami niera. jest w pewnym sensie zrozumiałe, do chwili obecnej Nowością przy podawaniu tematyki w biuletynach bowiem czynniki kompetentne nie ustawiły racjonali­ było wprowadzenie rysunków. Poza tym np. w biule­ zatora na szczeblu przodownika pracy, który posiada tynach Zjedn. Budownictwa Miejskiego Warszawa 7 szereg poważnych uprawnień. W tych warunkach ra- umieszczano przy każdym temacie opracowane w spo­ racjonalizator nie widzi celu dopominania się o wysta­sób dowcipny rysunki, wiążące się z treścią tematów, wienie zaświadczenia. Konieczne jest przeto zrówna­które zachęcały racjonalizatorów do ich rozwiązywa­ nie racjonalizatorów z przodownikami w uprawnie­ nia. Dla przykładu: W związku z przeprowadzonymi niach za przykładem Zw. Radzieckiego, w którym ra­ próbami mechanicznego malowania umieszczono na­ cjonalizator cieszy się uznaniem i otoczony jest stępujący temat: Pomyśl — jak udoskonalić ,,pisto­ opieką. let“ , żeby wydajność pracy jeszcze zwiększyć, zabez­ Ob. Wojciechowski — CZBM War­ pieczając jednocześnie zdrowie człowieka przed szawa: Doświadczenie lat ubiegłych w resorcie szkodliwym działaniem rozpylanych farb. Obok przy­ B. M. i O. wykazało, że ruch wynalazczości pracow­ toczonego tematu umieszczono w biuletynie humory­ niczej nie może być ruchem pozostawionym własnemu styczny rysunek przedstawiający opancerzonego ry­ rozpędowi. Toteż dla wskazania racjonalizatorom naj­ cerza z dwoma rewolwerami, strzelającego w ścianę istotniejszych potrzeb rozwijającego się szybko bu­ pomieszczenia. downictwa i zwiększających się z roku na rok zadań, Na podstawie analizy biuletynów za III kwartał które wymagały natychmiastowego wykonania, opra­ 1952 r. CZBM Warszawa zachęcił pozostałe swoje cowano tematykę, przeznaczoną do rozwiązania przez jednostki do naśladownictwa tej formy podawania te­ racjonalizatorów. Tematyka, zawierająca 184 tema­ matów, w związku z czym kilka z nich poszło w ślady ty, została przesłana w drodze administracyjnej doZjednoczenia B. M. Warszawa 7, a tym samym uzy­ wszystkich jednostek, wchodzących w skład resortu skało większy procent rozwiązania tematów. Tematy, B. M. i O. oraz opublikowana w Dzienniku Urzędo­ opublikowane w biuletynie BW-7, zostały rozwiąza­ wym B. M. i O. z dnia 4.1 1952 r. Kluby techniki ne w 75% . Znając możliwości twórcze poszczegól­ i racjonalizacji tematykę tę rozpracowały, dostosowu­ nych racjonalizatorów, niektóre zjednoczenia w biu­ jąc ją do potrzeb swego budownictwa i w tej formie letynach zwracały się bezpośrednio do racjonaliza­ przekazały racjonalizatorom i brygadom robotniczo- torów, wymieniając ich nazwiska i wskazując temat, inżynierskim. np. „Halo! Halo! Kierownictwo Oddziału Warsztato­ Jeśli chodzi o doprowadzenie tematyki do racjona­wych Napraw, ob. ob. Kuskowski i Janiszewski, pro­ lizatorów, to odbywało się ono różnymi drogami. Pra­simy o zorganizowanie do dnia 1.11 1953 r. dwóch wie w każdym klubie wywieszano aktualną na dany brygad robotniczo-inżynierskich celem rozwiązania kwartał tematykę, omawiano ją na naradach wytwór­ następujących tematów itd...“. Tego rodzaju system 278 WIADOMOŚCI URZĘDU PATENTOWEGO Nr 2/1953 okazał się bardzo korzystny, gdyż wpłynęło około bezpośrednio lub pośrednio na obniżenie kosztów 60% rozwiązań. własnych i dały ogólny wkład do ogólnej gospodarki Jeśli chodzi o nakład, to jeden biuletyn przypadałzakładu. na 10 — 15 pracowników. Nakład w tym stosunku Masowe zgłaszanie pomysłów zawdzięczamy nara­ nie dał spodziewanych efektów, gdyż kierownicy nie­dom technicznym, na których wskazywaliśmy robot­ których budowli nie popularyzowali biuletynów na­ nikom trudności, napotykane w realizacji planu, lub leżycie i nie omawiali na naradach wytwórczych, zwracaliśmy się bezpośrednio do racjonalizatorów, a nawet sami nie zapoznawali się należycie z ich tre­ podsuwając im do rozwiązania najpilniejsze proble­ ścią. Kierownicy ci często w następnych biuletynach my. Okolicznością, która mogła również wpłynąć na w humorystyczny sposób zostali skrytykowani, co da­ podniesienie poziomu techniki, było upowszechnienie ło spodziewane wyniki. Bardzo dobre wyniki dał sy­brygad racjonalizatorskich. W ciągu r. 1952 spra­ stem imiennego przesyłania biuletynów do rąk racjo­ wa brygad nie została postawiona na właściwym po­ nalizatorów. Każdy racjonalizator, który otrzymał ziomie, mamy jednak nadzieję, że przy wspólnym biuletyn imiennie, czuł się do pewnego stopnia zo­wysiłku wszystkich czynników, odpowiedzialnych za bowiązany i starał się go wykorzystać i zgłosić jed­ akcję racjonalizatorską, uda się nam zagadnienie to no czy nawet więcej rozwiązań. rozwiązać poprawnie w roku 1953. Niezależnie od biuletynów tematykę podawano do Ob. Z b i e r s k i (Zakłady Budowy Ciężkich załogi przez afisze, co w warunkach budowy jest ko­ Obrabiarek): Na podstawie doświadczeń praktycznych nieczne, gdyż na budowie nie zawsze jest możliwość wydaje mi się celowe uprościć sprawę tematyki i wy­ studiowania biuletynów przez racjonalizatorów. dawania biuletynów tematycznych, które wymagają Najlepsze biuletyny za IV kwartał 1952 r. zosta­ dużego nakładu pracy, a czas ten poświęcić raczej na ły nagrodzone, co poważnie wpłynęło na ich jakość realizację projektów. Istnieją bowiem dwa rodzaje te­ w I kwartale 1953 r. Na 8 jednostek nadzorowanych matyki: przez CZBM Warszawa, które opracowały biuletyny 1) tematyka perspektywiczna roczna, którą ustala na IV kwartał 1952 r., biuletyny 4 jednostek zostały się na podstawie planu rozwoju techniki w komórkach uznane przez C. Z. jako bardzo dobrze opracowane, działu gł. mechanika, gł. technologa itp. oraz natomiast biuletyny na I kwartał 1953 r. dobrze 2) tematyka bieżąca, rodząca się na naradach wy­ opracowało 6 jednostek. twórczych bądź na stanowisku pracy, ukazująca naj­ Dzięki tematycznemu kierowaniu ruchem wynalaz­ pilniejsze potrzeby, a zatem wymagająca szybkiego czości w II półroczu 1952 r. myśli i wysiłek racjo­ zrealizowania. nalizatorów zostały skierowane na najpoważniejsze Pierwsza tematyka stanowi zadanie rozdzielone po­ zagadnienia oraz na trudności produkcyjne, wystę­między właściwe komórki organizacyjne, druga te­ pujące w postaci „wąskich gardeł“. Z tematów, matyka natomiast, wymagająca szybkiego zrealizo­ umieszczonych w biuletynach w jednostkach, nadzo­ wania, nie może być hamowana ani opóźniana robotą rowanych przez CZBM Warszawa, 32% zostało roz­ papierkową, jak ogłoszenie lub opracowanie biulety­ wiązanych. nów. Dla tej właśnie tematyki zastosowałem inną me­ Nawiązując do referatu mgra Paszyńskiego oraz todę dojścia do celu, mianowicie: w razie nasunięcia uwzględniając specyficzne warunki w budownictwie, się konkretnego tematu zwoływałem racjonalizatorów resort budownictwa wypowiada się za koniecznością do siebie, a znając możliwości twórcze każdego stosowania wszystkich sposobów doprowadzania te­ z nich, prosiłem o rozwiązanie tego trudnego proble­ matyki do racjonalizatorów, a w szczególności za po­ mu. Ten sposób doprowadzenia tematyki wydaje mi średnictwem afiszów, plakatów, ulotek, błyskawic się dużo lepszy od biuletynu. Metodę tę sprawdziłem i biuletynów, niezależnie zaś od tego za pomocą ra­ praktycznie przy montowaniu prototypu karuzelówki, diowęzłów i narad wytwórczych. przy której zacierała się przekładnia ślimakowa. Inż. Ambrożewicz (Min. Hutnictwa — Przez powołanie brygady zdołaliśmy w przeciągu CZPSSpec.) mówił m. in. o wykonywaniu planów dwóch tygodni ustalić, że przyczyną zacierania się wynalazczości w podległych zakładach, stwierdzając, było niedokładne wykonanie pewnych elementów, że ogółem wszystkie zakłady podległe CZPSSpec. wy­ i wyrugować błąd. Efektu tego nie osiągnęlibyśmy konały plany wynalazczości 15.11 1952 r., a plany z pewnością, zamieszczając temat w biuletynie. produkcyjne 19.12 1952. Normalnie wykonanie pla­ Wydawanie biuletynów tematycznych wydaje się nów produkcyjnych zależne jest od wykorzystywania niecelowe z tego również powodu, że wiele tematów maszyn, urządzeń i będących do dyspozycji sił ludz­winno być uprzednio przeanalizowanych przez po­ kich oraz od zaopatrzenia w odpowiednie surowce. szczególne komórki organizacyjne w zakładzie, Decydujący wpływ na kształtowanie się wykonawstwa a realizacja potraktowana jako normalne. obowiązki planów produkcyjnychm o g ą mieć jednak usprawnie­ danej komórki. nia, idące w kierunku lepszego wykorzystania ma­ Większość dyskutantów narzekała ria brak współ­ szyn i urządzeń technicznych, jak tego dowodzą fak­ pracy ze Stow. Inż. i Techn. i z komórką wynalazczoś­ ty z- 7 naszych zakładów. W zakładach tych wpłynęło ci. Jeśli chodzi o nasz teren, powołałem do komisji m. in. w r. 1952: wynalazczości 8 członków SIMP-u, specjalistów w określonych dziedzinach, i w ten sposób włączałem 179 projektów z dziedziny mechanizacji urządzeń ich do współpracy w dziedzinie wynalazczości. 117 projektów wyrugowujących czynności pracochłonne 224 projekty mające na celu lepsze wykorzystanie maszyn. Podam jeszcze przykład niewłaściwego stosunku 265 projektów z dziedziny usprawnienia transportu biur konstrukcyjnych do sprawy opiniowania projek­ 166 projektów z dziedziny usprawnienia organizacji pracy tów racjonalizatorskich. Jeden z pracowników zgło­ 169 projektów z dziedziny podniesienia bezpieczeństwa sił projekt zmiany konstrukcji pewnego typu obra­ i ochrony pracy. biarki, który został wysłany do CBK jako twórcy Zastosowane projekty przyczyniły się nie tylko do obrabiarki celem zaopiniowania. Opinia CBK była przedterminowej realizacji planów produkcyjnych, negatywna. Po jakimś roku przyszedł do zakładu in­ ale dały efekty ekonomiczne, które z kolei wpłynęły ny pracownik i zgłosił ten sam projekt, nie wiedząc. Nr 2/1953 WIADOMOŚCI URZĘDU PATENTOWEGO 279

że był już swego czasu opracowany i odrzucony. Mi­ użytku cukrowni Racibórz jeszcze przed zakończe­ mo poinformowania pracownika o tym, wysłano pro­ niem kampanii cukrowniczej. jekt na jego żądanie ponownie do tegoż CBK, który Przytoczony fakt świadczy wyraźnie, Jakie usługi orzekł, że projekt nadaje się do realizacji. Takie sta­ oddaje zorganizowanie racjonalizatorskich brygad ro­ nowisko CBK przysporzyło zakładowi kłopotu, o na­ botniczo-inżynierskich, powołanych do życia zarzą­ grodę bowiem za to samo usprawnienie ubiega się dzeniem PKPG z dnia 15.12 1951 r. Szybkie dwóch racjonalizatorów. Taki sposób załatwiania i sprawne zrealizowanie pomysłów racjonalizator­ spraw nie zachęca bynajmniej racjonalizatorów doskich prowadzi tylko przez brygady robotniczo-inży- wysilania twórczej myśli, a tym samym hamuje ruch nierskie, które są dobrze obmyślonym i bardzo sku­ wynalazczości. tecznym narzędziem szybkiego, realizowania postępu Inż. Panenko (Centr. Zarz. Przem. Cukrow­ technicznego. Aby wynik był szybki i dobry, powi­ niczego): Jednym z przykładów celowości istnienianien pracować zespół ludzi, wysilających swoje umy­ brygad robotniczo-inżynierskich w przemyśle cukrow­ sły i mięśnie w tym samym kierunku, ludzi zespolo­ niczym może być brygada, zorganizowana w cukrow­ nych wspólnym dążeniem do większego wysiłku, do ni Racibórz przez inż. Markiewicza, pracownika nau­ możliwości powiększenia swoich zarobków, do polep­ kowego Gł. Inst. Przem. Roln. i Spożywczego, daw­ szenia dobrobytu, do entuzjastycznego podejścia do nego długoletniego pracownika przemysłu cukrow­ pracy, do wdrażania nowej techniki i nowych metod niczego. W celu zmechanizowania załadunku bura­ pracy, a te możliwości daje odpowiedni dobór ludzi ków, kartofli, węgla i innych materiałów sypkich, przy powoływaniu do życia brygad robotniczo-inży­ które są czynnościami bardzo pracochłonnymi, pro­ nierskich. jektodawca dostosował do tego celu traktor „Ur­ Ob. Ż u r (Min. Górnictwa): Pragnę powiedzieć sus“. Zgłoszona łopata mechaniczna została nazwa­ parę słów o osiągnięciach w resorcie górnictwa na na przez autora „Paledron“ (od greckiego słowa, odcinku wynalazczości pracowniczej, Zaplanowany oznaczającego łopatę). Projekt wymagał rozpracowa­ wskaźnik umasowienia 1:28 został przez nasz resort nia konstrukcyjnego, opracowania dokumentacji tech­ wykonany. Ilość projektów zgłoszonych wynosiła nicznej i wykonania prototypu celem przekonania się 10.560, ilość przyjętych do realizacji 66%, a 6.000 o słuszności pomysłu. projektów zastosowano w produkcji. Jeśli chodzi o za­ Na wniosek komórki wynalazczości przy C. Z. ległości projektów, wyrażające się liczbą 2.123, to autor pomysłu zorganizował w cukrowni Racibórz ra­ były one spowodowane większą ilością zgłoszeń w IV cjonalizatorską brygadę robotniczo-inżynierską, do­ kwartale. bierając 5-ciu członków brygady, tak żeby stanowi­ Wysiłek, zmierzający do osiągnięcia efektów, ła ona grupę ludzi, którzy by reprezentowali specjal­ szedł w kierunku realności zgłoszonych projektów, ności, potrzebne do rozpracowania pomysłu, opraco­ zasadniczo bowiem każdy plan winien w pierwszym wania dokumentacji technicznej oraz pokierowania rzędzie przynosić efekty ekonomiczne. Dlatego Wy­ i załatwienia wykonawstwa, montażu i przeprowadze­ dział Racjonalizacji miał przede wszystkim na uwa­ nia prób. Skład tej brygady był następujący: kierow- dze realne wykonanie planu zgłoszonych projektów. nik brygady — pomysłodawca inż. Markiewicz, pra­ W dotychczasowej dyskusji spostrzegłem: 1) rozpa­ cownik naukowy; członkowie brygady: Rudolf Król — trywanie planów nie od strony ilości zgłoszonych pro­ konstruktor warsztatów cukrowni, Józef Wranik — jektów, ale od ilości zgłoszonych projektów realnych, ślusarz brygadzista, Paweł Bloch — traktorzysta kie­ 2) wielki wysiłek niektórych kolegów i niektórych rowca, Stanisław Słysz — dyrektor cukrowni, Wło­ resortów szedł w fałszywym kierunku, gdyż walczył dzimierz Romaniuk — kierownik produkcji. tylko o ilość zgłoszonych projektów, nie licząc się Tak dobrana brygada robotniczo-inżynierską mo­ z tym, że ilość odrzuconych projektów jest wielką gła wróżyć szybkie i dobre wykonanie prototypu. stratą dla gospodarki narodowej. Praca zespołowa, w której jeden uzupełniał dru­ W roku 1953 stawiamy sobie jako zadanie naczel­ giego, jeden pomagał drugiemu tam, gdzie wiedza ne, aby zgłaszanie realnych projektów było dla nas Jednego nie wystarczała, a rozwiązanie napotkanej prawem zgodnie z wypowiedzią tow. Bieruta na ostat­ trudności wymagało zespolonej mobilizacji wiedzy niej naradzie aktywu partyjno-technicznego. Aby cel i doświadczenia wszystkich członków brygady, nie mo­ten osiągnąć, musimy spotęgować siły, wyszkolić na­ gła dać wyników negatywnych. Kiedy jeszcze przedszych racjonalizatorów i postawić do naszej dyspo­ rozpoczęciem robót trzeba było czekać 10 dni i mar­ zycji dozór techniczny i przedstawicieli przy klubach, nować cenny czas, aż nadejdzie pociągiem towaro­gdyż od nich zależy, czy projekt jest istotny czy nie. wym z Warszawy przydzielony do zmontowania naGdy ponadto będziemy mieli na poziomie przedsta­ nim "łopaty“ traktor „Ursus“ Paweł Bloch podjął wicieli technicznych i pomoc ze strony NOT-u, to zobowiązanie i sprowadził go drogą kołową z Warsza­ ilość projektów realnych znacznie wzrośnie. wy do Raciborza w ciągu dwóch dni. Zaoszczędził W roku 1952, chociaż mieliśmy skromne osiągnię­ przez to 8 dni czasu dla brygady, co było bardzo waż­cia, jednak naszej gospodarce krajowej przyniosły ne wobec zbliżającej się kampanii cukrowniczej. one 18 min zł oszczędności. W roku 1952 współza­ Gdy rozpoczęły się pierwsze próby łopaty po jej wodnictwo opanowało nie tylko racjonalizatorów, ale wykonaniu, a z niemi nieuniknione poprawki, cała zostało zaprowadzone między klubami i komisjami brygada we wspólnym wysiłku, nie patrząc na to, czy wynalazczości i zatacza w dalszym ciągu coraz szer­ wymagało to pracy fizycznej czy umysłowej, napra­ sze kręgi. Z tego względu wskazane jest, by w przy­ wiała błędy konstrukcyjne, które okazały się podczas szłości rozwinąć współzawodnictwo między innymi prób, usuwała przeszkody i umożliwiała w ten sposób resortami. dalsze prowadzenie prób, które należało szybko za­ Druga forma naszej pracy to sprawa propagandy, kończyć wobec trwania kampanii buraczanej. Toteż która zasadniczo dużo pomogła nam w terenie. Trze­ wspólny wysiłek nie mógł pójść na marne i prototyp cią wreszcie formą było organizowanie wieczorów łopaty mechanicznej „Paledron“ pomysłu inż. Mar­ racjonalizatorskich i spotkań robotników z racjonali­ kiewicza został wykonany, wypróbowany i oddany dozatorami i przodownikami pracy. Dzięki temu spo­ 280 WIADOMOŚCI URZĘDU PATENTOWEGO Nr 2/1953

pularyzowaliśmy klub wśród racjonalizatorów i uzy­ szechniania opracowanych projektów. W r. ub. z ogó­ skaliśmy duży narybek racjonalizatorów. łu zgłoszonych projektów upowszechniono zaledwie Analizując pracę brygad inżyniersko-robotniczych, 4%. Z tego względu musimy wszcząć szeroką walkę muszę przyznać, że brygady zdały egzamin. Często o masowe upowszechnianie pomysłów racjonaliza­ projekty dopomogły nam w wykonywaniu planów pro­ torskich. dukcyjnych i zlikwidowaniu „wąskich gardeł". Np. Muszę tutaj zaznaczyć, że wszystkie kluby pracu­ brygada w kopalni „Karol" rozwiązała problem do­ ją bardzo słabo na odcinku zainteresowania kobiet ru­ starczania kamienia do podsadzki, a brygada kopalni chem racjonalizatorskim. Powodem tego jest chociaż­ „Bielszowice", rozwiązała problem wywozu kamie­ by nikła ilość kobiet na dzisiejszej naradzie aktywu nia. W kopalni „Barbara Wyzwolenie" dzięki pracy wynalazczości, a ponadto fakt, że żaden z kolegów brygad usunięto awarie, które przeszkadzały w wy­ nie wspomniał, aby kobieta wchodziła w skład bry­ konywaniu planów produkcyjnych. gady. Tymczasem w takich przemysłach jak przemysł Ob. Kusz (przedstawiciel CRZZ): Mówiąc o ra­ włókienniczy, odzieżowy, lekki i inne zatrudniamy cjonalizatorstwie od strony wykonawstwa, trzeba w produkcji tysiące kobiet, z których nie jedną moż­ abyśmy zastanowili się, jak w tej dziedzinie przebie­ na zainteresować racjonalizacją. Trzeba, aby kluby ga praca masowo-polityczna. Zagadnienie pracy poli­ postawiły to zagadnienie na właściwej płaszczyźnie. tycznej nie jest w dostatecznym stopniu rozwinięte. Mówiąc o planie wynalazczości na rok 1953, Wydawać by się mogło, że wystarczy, aby racjona­ śmiem twierdzić na podstawie doświadczeń z terenu, lizator złożył projekt, a realizacja nastąpi. Tymcza­ że plany te są najczęściej otoczone tajemnicą przez sem tak nie jest. Zagadnienie szerokiej mobilizacji kluby i zaufanych racjonalizatorów, tak że szerokie świadomości, dlaczego racjonalizator składa projekt, zastępy racjonalizatorów w ogóle ich nie znają. Trze­ jest istotą sprawy. Trzeba, aby- nasi racjonalizatorzy ba, abyśmy sprowadzili nasze plany do dołów; trze­ poza stroną techniczną coraz głębiej i szerzej rozu­ ba, aby robotnicy brali jak najszerszy udział w-opra­ mieli zagadnienia polityczne, związane z ruchem wy­ cowaniu tych planów, gdyż oni będą je realizowali; nalazczości. Dlatego też zagadnienie mobilizacji po­ trzeba, aby racjonalizator wiedział, ile tematów przy­ litycznej i świadomości każdego robotnika należy nie pada na jego dział, gdyż zachęci go to do wybrania tylko do zadań związków zawodowych, lecz także do jednego z planowanych tematów. Mam wrażenie, że szerokiego aktywu inżynierskiego. Związki zawodowe to zaniedbanie było przyczyną niskiej procentowości nie mają bynajmniej monopolu na politykę. Politykę wykonania planów wynalazczości w roku 1952, gdyż prowadzimy wszyscy i wszyscy musimy dokładnie były one po prostu nierealne. wykonywać zadania, postawione przez Partię. Uwagi krytyczne wielu kolegów, skierowane pod Ponadto dopóki nie nastąpi idealna współpraca po­adresem związków zawodowych, uważam za słuszne, między klubami techniki i komórkami wynalazczości zarządy główne oderwały się bowiem częściowo od w zakładach pracy, dopóty zagadnienie racjonaliza­ruchu wynalazczości, skierowując główną uwagę na torstwa będzie przebiegało dwoma torami. Dotych­ współzawodnictwo pracy. Zagadnienia racjonaliza­ czas sytuacja w zakładach wygląda tak, że kluby ro­ torstwa nie były analizowane na posiedzeniach pre­ bią swoje, a komórki wynalazczości swoje. Przecież zydiów zarządów okręgowych i głównych. Dlatego są to dwa istotne ogniwa, które powinny wzajemnieteż apeluję, abyśmy nareszcie weszli na właściwą dro­ kierować tym ruchem. Trzeba, abyśmy wreszcie zro­ gę, która zapewni potężny rozwój ruchu wynalaz­ zumieli, że na bazie współpracy tych komórek mo­ czości. żemy szeroko rozwijać zagadnienia racjonalizacji Słuszne były również uwagi kolegów na temat w zakładach pracy. przewlekłego załatwiania sprawy wypłat nagród dla Jak stwierdziło wielu dyskutantów, przyczyna złej racjonalizatorów. Przytaczam tutaj przykład racjo­ pracy klubów leży w braku lokali klubowych, jak np. nalizatora Kaczmarka, którego oglądaliśmy wczoraj w Zakładach „Stomil“ w Poznaniu, w „Zispo" i w in­ w jednym z filmów, a który do dnia dzisiejszego nie nych, które do dnia dzisiejszego nie posiadają lokaluotrzymał nagrody za usprawnienie. i racjonalizatorzy nie mają się gdzie schronić. Na­ Ob. Gajdowska (Min. Przem. Chem.): W do­ leżałoby zastanowić się, kto ponosi bezpośrednią winę tychczasowej dyskusji i referatach omówiono rozmai­ za ten stan. te sposoby niesienia pomocy racjonalizatorom. Nie Ponadto w wielu przypadkach kluby techniki na­ poruszono jednej jeszcze formy pomocy, której do­ stawiają się na liczebność członków, ale nie potra­ tychczasowe ustawodawstwo za pomoc nie uznaje. fią tych członków uaktywnić. W wielu klubach ilość Jest to obliczenie-korzyści, jakie da zakładowi po­ członków waha się w granicach 1000 — 1200, mysł racjonalizatorski, jego opłacalności z punktu a członków naprawdę pracujących jest zaledwie kil­ widzenia gospodarki narodowej oraz procentowego ka procent. Stan ten jest często następstwem złej udziału w tej korzyści racjonalizatora, mającego pracy zarządów klubów, dlatego też na sprawę wybo­ otrzymać nagrodę. Od obliczenia tych korzyści pla­ ru zarządów należałoby w przyszłości zwrócić bacz­ nowanych zaczyna się życie projektu; na obliczeniu niejszą uwagę. korzyści, faktycznie osiągniętych po roku stosowa­ Podkreślić tu należy z uznaniem organizowanie nia, kończy się zainteresowanie projektem czynni­ wystaw racjonalizatorskich przez wiele klubów tech­ ków, zajmujących się racjonalizatorstwem. Od szyb­ niki. Ta praca masowo-poglądowa daje bardzo po­ kości tego obliczenia zależy niejednokrotnie szybkość ważne efekty i jest dźwignią rozwoju wynalazczości. załatwienia projektu, a od dokładności i wnikliwe­ Dlatego nasuwa się wniosek: czy nie byłoby wska­ go uwzględniania wszystkich elementów oszczędno­ zane organizowanie w zakładach pracy stałych wy­ ści — wysokość nagrody. Oba te czynniki są ważne staw, które dopóty pokazywałyby projekt racjona­ z punktu widzenia racjonalizatora. Technik bądź in­ lizatora, dopóki nie zostanie zastosowany w pro- żynier, pomagający przy wstępnym czy też przy dukc)i. warsztatowym rozpracowaniu projektu, ma z tego Mówiąc o zastosowaniu pomysłów racjonalizator­ realną korzyść, otrzymując premię lub wynagrodze­ skich, nie można zapominać o konieczności rozpow- nie, ma wreszcie możność być premiowanym za przy- Nr 2/1953 WIADOMOŚCI URZĘDU PATENTOWEGO 281

śpieszenie realizacji, ustawodawstwo natomiast nie były narady partyjno-techniczne, szczególnie w Za­ przewiduje żadnej możności zainteresowania ruchem kładach Mechanicznych „Ursus“ i „Starachowice“, racjonalizatorskim kalkulatorów i kosztowców, włą­ Takie konferencje partyjno-techniczne powinny odby­ czając te sprawy w zakres ich obowiązków służbo­ wać się we wszystkich zakładach przynajmniej raz wych. Mam wrażenie, że wielu kierowników komó­ na kwartał, przy czym w większych zakładach powin­ rek styka się z tym zagadnieniem w swoim zakła­ ny odbywać się na szczeblu wydziału. dzie pracy i że ma z tym pewne kłopoty. Wniosek Co się tyczy realizacji projektów, to wydaje ml mój odnosi się do uznania przez ustawodawstwo po­się, że nie powinniśmy realizować pomysłów racjo­ mocy kalkulatorów i , kosztowców za czynnik, przy­ nalizatorskich za wszelką cenę, jak to nieraz ma czyniający się do umasowienia i rozszerzenia ruchu miejsce, ale badać wartości ekonomiczne i brać pod racjonalizatorskiego i stworzenia możliwości ich pre­ uwagę dobro planu. Musimy nauczyć się stopniowa­ miowania. nia realizacji projektów i w pierwszym rzędzie wpro­ Druga sprawa: mam wrażenie, że osłabienie ru­ wadzać usprawnienia, zmierzające do usunięcia wąs­ chu tworzenia brygad jest związane z formą wyna­ kich przejść produkcyjnych. gradzania wykonawstwa w ramach faktycznie prze­ Pomimo usilnych starań i opieki ze strony rady pracowanych godzin nadliczbowych, a więc nie prze­zakładowej i organizacji partyjnej działalność klu­ widującą zwyżki wynagrodzenia w miarę szybszego bów nie stoi jeszcze na poziomie. Dlatego też Jednym wykonania. Danie możności zawierania umów na pra­z zasadniczych zadań w r. 1953 winno być uaktyw­ ce zlecone według kalkulacji wstępnej stanowiłoby nienie działalności klubów. Wydaje się wskazane, dla brygad czynnik zachęcający. aby dyrekcje zakładów przydzieliły klubom , jeden Stwierdzono tu m. in. fakt wolnego wpływu pro­ etat dla prowadzenia prac administracyjnych. jektów do Urzędu Patentowego. Mówiąc z punktu Wszystkie nasze poczynania muszą być podbudo­ widzenia zakładu, myślę, że przyczyny tego należy wane masową pracą polityczną, gdyż inaczej na każ­ szukać w niedostatecznej personalnie obsadzie komó­ dym odcinku będziemy mieli mniejsze lub większe rek z jednej strony, z drugiej zaś w ciągłych trud­ trudności. nościach z drukami do dokumentacji. Wnioski: 1) zmodyfikować przepisy dotyczące Chciałabym również poddać dyskusji konieczność składu, osobowego brygad i § 19. uchwały Rady Mi­ zatwierdzania przez C. Z. P. projektów, w których nistrów z dn. 14.4 1951 r., 2) przydzielić dla każ­ jeden z projektodawców jest członkiem komisji. dego klubu techniki 1. etat administracyjny, 3) udo­ Zdarzają się przypadki, że członek komisji jest jed­ stępnić wszystkim komórkom racjonalizacji korzysta­ nym z kilku projektodawców projektu zespołowego nie z doświadczeń radzieckich w dziedzinie kierowa­ i swoim nieznacznym jeszcze nieraz udziałem kom­ nia ruchem wynalazczości, 4) organizować co kwar­ plikuje i przedłuża sprawę załatwiania projektu. tał konferencje partyjno-racjonalizatorskie w wydzia­ Na zakończenie, pogłębiając to, co powiedział tow. łach, 5) zorganizować w zakładach pracy stałe komi­ z CRZZ, chciałabym zwrócić uwagę na słaby udział sje problemowe dla opracowywania tematyki, 6) stwo­ kobiet w ruchu wynalazczym, i to zarówno w admini­ rzyć możliwość zakładania resortowych warsztatów strowaniu tym ruchem, jak również w szeregach ra­ do budowania prototypów poważniejszych projektów cjonalizatorów. Mam wrażenie, że należałoby ten racjonalizatorskich. ruch umasowić wśród kobiet. Inż. Zarębski (hutą „Pokój“ ): Do najważ­ Ob. Wojakowski (Min. Przemysłu Maszy­ niejszych zadań na obecnym etapie w rozwoju wyna­ nowego — C. Z. Motoryzacji): Rok 1952 był w prze­ lazczości pracowniczej należy tematyczne kierowanie myśle motoryzacyjnym rokiem poważnego umasowie- tym ruchem, tzn. podawanie istotnych niedociągnięć nia ruchu racjonalizatorskiego, co wyraziło się zgło­ na pewnym odcinku pracy, czy też agregacie, w celu szeniem 8.000 projektów racjonalizatorskich przy możliwie szybkiego usunięcia i poprawienia istnieją­ uzyskaniu wskaźnika umasowienia 1:4. Ponieważ cej sytuacji. osiągnięcia te zawdzięczamy zaprowadzeniu tema- Wielu z dyrektorów zakładu pracy bądź kierow­ tycznego kierowania ruchem racjonalizatorskim, zo­ ników poszczególnych wydziałów oraz innych pra­ bowiązuje nas to do tym większego zwrócenia uwa­ cowników nie docenia ruchu Wynalazczego; uważa gi na tematyczne kierowanie. ruch ten za coś przypadkowego i oderwanego od za­ Jedną z form kierowania ruchem było doprowa­ dań produkcyjnych. Tego, że pojęcie takie jest dzenie tematyki do wydziałów i do każdego pracow­z gruntu fałszywe, nie trzeba udowadniać, aby jednak nika produkcji. Drugą formą było zorganizowanie podkreślić znaczenie pracy kolektywnej i tematycz­ 338 brygad robotniczo-inżynierskich, nastawionych nego kierowania ruchem, przytoczę przykład z nasze­ na rozwiązywanie tematyki, z których 257 zgłosiło go zakładu z czasu konferencji partyjno-technicznej, projekty; 187 zgłoszonych projektów zostało nagro­ odbytej w dniu 22.10 1952 r. dzonych. W upowszechnianiu tematyki posługiwaliś­ W ramach przygotowań do tej konferencji jako my się biuletynem gazetowym i drukowanym. Tema­ czołowe zadanie postanowiono pobudzić załogę huty tykę staraliśmy się dostosować do potrzeb produkcji, „Pokój“ do rozwiązania zagadnień racjonalizator­ uwzględniając wąskie przejścia produkcyjne, i po­ skich. Kierowniczą rolę objęła podstawowa organi­ wiązaliśmy ją ściśle z planem technicznym drogą zacja partyjna, powołując komisję główną pod prze­ współpracy z komórką planowania technicznego, a na wodnictwem gł. inżyniera, do której zadań należało podstawie analizy braków i trudności — z produkcją powołanie komisji wydziałowych, koordynacja i kon­ i kontrolą techniczną. trola ich pracy oraz nawiązanie współpracy z Insty­ Przykładem tej operatywnej współpracy był fakt, tutem Naukowym i rozpropagowanie idei konferencji że jeden z inspektorów produkcji, napotkawszy trud­ techniczno-partyjnej. Z uwagi na‘różnorodność pro­ ności w ruchu, przedyskutował je z dyrekcją i akty­ dukcji powołano 18 komisji wydziałowych, do któ­ wem i sprecyzował w formie konkretnego tematu dla rych należało opracowanie tematyki dotyczącej racjonalizatorów. wszystkich trudności, wąskich przejść i niedociągnięć Drugim poważnym źródłem powstawania tematyki w zakresie wydziałów, aktywizacja załogi, pomoc Wiad. Urz. Pat. — 8 282 WIADOMOŚCI URZĘDU PATENTOWEGO Nr 2/1953 w opracowaniu projektów oraz wstępna analiza pro­ mało uwagi zwracała na szybkie załatwianie i reali­ jektów racjonalizatorskich pod względem technicz­ zację projektów, postanowiła wystąpić o powołanie nym i przydatności projektu dla danego wydziału. dwóch komisji, aby przyśpieszyć rozpatrywanie pro­ Każda komisja wydziałowa opracowała tematykę dla jektów. swego wydziału w oparciu o doświadczenia i wypo­ Kolektywna praca przejawiała się na każdym od­ wiedzi swych pracowników, obejmującą w zasadzie cinku m. in. przy opracowaniu tematyki, doprowadze­ ujawnione rezerwy produkcyjne i wąskie przejścia. niu jej do załogi i przy rozpatrywaniu projektów. Tak opracowana tematyka została przeanalizowana Opracowana tematyka obejmowała najważniejsze za­ przez komisję główną i zatwierdzona przez dyrek­ gadnienia zakładu pracy. Ogółem ogłoszono 40 te­ cję. W trakcie dyskusji nad opracowaniem tematyki matów. Z tej liczby 21 tematów zostało rozwiązanych postanowiono przyjąć obok ściśle podanej tematyki bądź przez poszczególnych racjonalizatorów, bądź na najaktualniejsze zagadnienia wydziału drugą for­przez brygady robotniczo-inżynierskie. mę, tj. podać tematy w ujęciu ogólnym, żeby nie krę­ Do poważniejszych projektów, które zostały roz­ pować myśli twórczej racjonalizatorów. - wiązane, należy zaliczyć: 1) poprawę jakości koksu, Tematykę doprowadzono do każdego członka zało­ 2) poprawę jakości szyn w kierunku wyrugowania gi różnymi sposobami, mianowicie: wad metalurgicznych, 3) poprawę jakości blach cię­ a) na widocznych punktach wydziału umieszczono tych, 4) zagadnienie jakości materiałów ogniotrwa­ tablicę z tematyką danego wydziału oraz tablicę łych w stalowni, 5) zagadnienie gospodarki energe­ z ogólną tematyką huty, tycznej. Wymienione tematy zostały rozwiązane przy b) przez radiowęzeł hutniczy omawiano tematykę ścisłej współpracy Instytutu Metalurgii. Poza tym każdego wydziału, osiągnięcia lub niedociągnięcia, przy współpracy Instytutu Spawalnictwa rozwiązano wąskie przejścia, czynności pracochłonne oraz wska­ zagadnienie spawania stali KS2. zywano na końcowy efekt rozwiązywania zagadnień, W ramach przygotowań do konferencji partyjno- c) przez zakładową gazetę „Głos Pokoju“, „bły­ technicznych zakończono prowadzone od dwóch lat skawice“ wydawane na papierze, jak również „bły­ badania nad wykorzystaniem wylewanych do kanałów skawicę“ pisaną kredą; „błyskawica“ ta była jedną ługów potrawiennych. Zastosowanie tego projektu, z najbardziej popularnych metod przekazywania te­ noszącego cechy wynalazku, zaoszczędzi wiele tysię­ matyki i najwięcej skutecznym sposobem doprowa­ cy ton kwasu siarkowego, które traciło się dotych­ dzenia tematyki do stanowisk pracy, czas bezpowrotnie. Ekspertyza Instytutu Metalurgii d) w różnych punktach huty ustawiono gablotki i Politechniki potwierdziła przydatność tego projektu świetlne, propagujące tematykę poszczególnych wy­ do produkcji. działów i tematykę całego zakładu, popartą instruk­ Reasumując, należy podkreślić, że uzyskanie cjami technologicznymi, w okresie przygotowania do konferencji partyjno- e) przez łączników K. T. i R., którzy bezpośred­ technicznej i w dalszym jej okresie 1700 zgłoszeń nio stykając się z załogą, przekazują im formularz projektów należy przypisać jedynie kolektywnej pra­ z tematyką, jak również przekazują tematykę pod­ cy całej załogi. Inż. Godlewski (Min. Przemysłu Rolnego czas przerw śniadaniowych. i Spożywczego): Nie będę dawał sprawozdania na te­ Niezależnie od tego na zebraniach załogowych po­ mat, jak pracuje resort w odniesieniu do biuletynu, szczególnych wydziałów tematyka była szeroko gdyż biuletyn zdobył sobie prawo obywatelstwa i jak­ i szczegółowo omawiana ze wskazaniem na wykrycie kolwiek uczestnicy dyskutowali nad formami popula­ rezerw produkcyjnych, zlikwidowanie wąskich ryzacji tematów, sprawa biuletynów jest przesądzo­ przejść, poprawę jakości i obniżenie kosztów włas­ na. Jeśli chodzi o nasz resort, zastanawiamy się nad nych, możliwe jedynie przy kolektywnej pracy całej wybraniem najwłaściwszej formy upowszechniania załogi. 1 tematyki, która zapewniałaby dotarcie tematyki do W toku tych prac natknięto się na różne trudności, miejsca pracy. Jedną z zastosowanych form jest za­ mianowicie: 1) brak zrozumienia u personelu niższe­ prezentowany w naszym stoisku notatnik racjonaliza­ go, 2) brak zrozumienia ruchu wynalazczości jako tora z wymienianą co kwartał wkładką, zawierającą awangardy ruchu współzawodnictwa i czynnika obni­tematy i hasła z dziedziny wynalazczości. Forma ta żającego koszty własne, 3) brak uświadomienia po­ spotkała się z dużym uznaniem ze strony racjonali­ litycznego oraz duże pozostałości z lat poprzednich. zatorów. Zaprowadzenie tej formy upowszechniania Trudności te przezwyciężamy przez: 1) organizo­ tematyki w innych resortach poddaję pod dyskusję. wanie odpraw z racjonalizatorami poszczególnych Nawiązując do wczorajszych wypowiedzi dysku­ wydziałów i podawanie wytycznych dla łączników wy­tantów na temat powstawania tematyki stwierdzam, działowych, wytypowanych spośród zasłużonych ra­ że w naszym resorcie tematykę tę czerpiemy bezpo­ cjonalizatorów, 2) omawianie na każdym zebraniu średnio ze stanowiska pracy oraz od takich komórek i na naradach roboczych akcji wynalazczości organizacyjnych, które mogą dostarczać odpowiedni z uwzględnieniem przepisów regulujących to zagad­ materiał, jak komórka kosztów, zaopatrzenia, ref. nienie, 3) organizowanie w K. T. i R. odczytów naBHP, KT i inne. aktualne tematy wynalazczości i postępu techniczne­ W jednym przypadku zastosowaliśmy ciekawą for­ go w odniesieniu do zakładu pracy, 4) wyświetlanie mę opracowania tematu, mianowicie gdy z powodu filmów propagandowych. braku korka naturalnego chodziło o wyszukanie ma­ Załoga huty przyjęła z dużym zrozumieniem zor­ teriału zastępczego do korkowania butelek. Zwoła­ ganizowanie konferencji partyjno-technicznej i we­no w tym celu naradę, wręczając każdemu z uczestni­ zwanie do masowego zgłaszania projektów racjona­ ków zeszyt z literaturą techniczną oraz szczegółowe lizatorskich. Były jednak wypadki, że załoga odnosiła rysunki z opisami technicznymi tego tematu, zarów­ się z pewnym niezadowoleniem ze względu na prze­no krajowe jak zagraniczne, co służyło jako mate­ wlekanie realizacji projektów. Dlatego też komisja riał do dyskusji. Narada zdała egzamin i w efekcie wynalazczości, która może w poprzednim okresie za problem został rozwiązany. Nr 2/1953 WIADOMOŚCI URZĘDU PATENTOWEGO 283

Mówiąc o współpracy rad zakładowych, związków przekroju produkcji i udowodniła, że praca kolek­ zawodowych i NOT-u na polu wynalazczości przyzna­ tywu, może przełamać wiele trudności ruchowych. ję, że przez okres jednego roku biadoliliśmy, iż zwią­ Obecnie brygady racjonalizatorskie stały się jak gdy­ zki zawodowe nie pomagają, i wyczekiwaliśmy aż by stałą komórką, pomagającą w realizacji planów włączą się do pracy w tej dziedzinie. Po roku doszliś­ produkcyjnych. my do wniosku, że taka sytuacja nie może trwać na- Podobnie jak poprzedni dyskutanci, muszę zwró­ dal, przeto udaliśmy się sami do wymienionych czyn­cić uwagę na brak współpracy pionu technicznego ników i ustaliliśmy wspólny plan działania na przy­z robotnikami. Aby temu zapobiec, trzeba wszcząć szłość. W wyniku tego NOT brał udział w opraco­ akcję uświadamiającą, przy wspólnym bowiem zrozu­ waniu tematyki, a Zarząd Główny uczynił wszystko, mieniu i połączeniu się kadr będziemy zdolni rozwią­ aby akcję ruszyć z martwego punktu. zać trudne problemy produkcyjne i wykażemy doj­ Jeżeli chodzi o ustawienie tematyki, to w II pół­ rzałość polityczną przy wykonywaniu planu 6-let- roczu 1952 r. położyliśmy nacisk na zagadnienie niego. małej mechanizacji po linii wynalazczości pracowni­ Muszę skierować kilka słów krytyki pod adresem czej. W tym celu zwołaliśmy odprawę wszystkich CZ, Urzędu Patentowego. Z końcem ub. r. jedna z brygad na której wygłoszono referat odnośnie małej mecha­ opracowała projekt wiertarki pneumatycznej, zdra­ nizacji w danym przemyśle, i wysłaliśmy ludzi w te- dzający cechy oryginalności. Projekt został skiero­ ren w celu opracowania tematyki, odrębnej dla każ­ wany do Urzędu Patentowego ze wszystkimi wyma­ dego z 12 przemysłów ze względu na odmienną tech­ganymi załącznikami. Po dwóch tygodniach Urząd nologię. W wyniku tej akcji 70% zgłoszonych po­ Patentowy zwrócił projekt wraz z nową instrukcją, mysłów racjonalizatorskich dotyczyło małej mecha­ żądając opracowania projektu według nowej instruk­ nizacji. cji. Równocześnie Urząd Patentowy zaznaczył, że je­ Jeśli chodzi o Urząd Patentowy, muszę tutaj przy­ żeli w ciągu dwóch miesięcy projekt nie zostanie na­ toczyć następujący przypadek: pewien zespół racjo­ desłany, to sprawa przepadnie. Projekt został zwró­ nalizatorów opracował projekt udoskonalenia tech­ cony do Urzędu Patentowego z adnotacją, że jest nicznego o bardzo dużej wadze, który został przesła­opracowany zgodnie z instrukcją. Mimo to sprawa do ny do Urzędu Patentowego wraz ze szczegółową do­dzisiejszego dnia leży nie załatwiona. Ponieważ pro- kumentacją. Urząd Patentowy 5-krotnie żądał uzu­ jektodawcy mają pretensje do kierownika komórki pełnień, a po przesłaniu ich oświadczył, że przyzna­ wynalazczości, zapytuję, jak długo jeszcze sprawa na racjonalizatorom premia jest za wysoka i trzeba powyższa będzie leżała w szufladach Urzędu Paten­ zwrócić się do CZ o jej zatwierdzenie. towego. Jeżeli chodzi o sprawę biuletynów, to na konfe­ Ob. Furmanik (Min. Bud. Miast i Osiedli): rencji gdyńskiej odniosłem się do nich z pewnym za­Mała jeszcze stosunkowo ilość projektów, zgłoszo­ strzeżeniem, a obecnie stwierdziłem, że biuletyny nych przez brygady racjonalizatorskie w r. 1952, spełniły swą rolę i prowadzenie ich we wszystkich mianowicie 123 na ogólną ilość 2.823 projektów zakładach pracy jest konieczne. zgłoszonych, świadczy o niewłaściwym podejściu O ile w r. 1952 realizowaliśmy przede wszystkim przez przedsiębiorstwa, podległe resortowi Bud. tematykę z zakresu małej mechanizacji, to w r. 1953 Miast i Osiedli, do zagadnienia brygad racjonaliza­ chcemy nastawić się głównie na doszkalanie pracow­ torskich oraz o niedocenianiu znaczenia tych brygad. ników komórek wynalazczości i racjonalizatorów Na podstawie przebiegu akcji organizowania bry­ i planujemy przeszkolić 150 osób w porównaniu do gad można stwierdzić, iż w pierwszym etapie: 1) 70 przeszkolonych w r. ub. stworzono stosunkowo dużą ilość, bo ok. 400 brygad, Ob. B ą k (Chorzowskie Zjednoczenie Przemysłu z których tylko niewielka część otrzymała zlecenia Węglowego): Kopalnie i warsztaty kopalniane są rozwiązania tematów; 2) wiele przedsiębiorstw nie­ wielkim kombinatem, otrzymującym różnego rodzaju właściwie ustosunkowało się do akcji popularyzacyj­ urządzenia, które wymagają dostosowania do potrzeb nej brygad; 3) stworzone brygady nie posiadały od­ przemysłu węglowego, stąd też są wielkim polem powiedniego składu osobowego (chodzi konkretnie działania dla racjonalizatorów. W celu upowszechnie­o powiązanie pracy naukowca bądź teoretyka z prak­ nia tematyki stosowaliśmy biuletyn na powielaczu, tykiem lub wykonawcą); 4) kierownictwo przedsię­ na „ormigu“ i na papierze światłoczułym, a ostatnio biorstw. a przede wszystkim komórki wynalazczości przeszliśmy na biuletyn drukowany. Masowy druk i kluby nie zaopiekowały się należycie brygadami; pozwala ha skierowanie biuletynu do najbardziej od­ 5) brygadom nie powierzono tematów, dotyczących dolnych stanowisk, tak że jeden egzemplarz przypada przede wszystkim wąskich przejść w produkcji, ale na dwóch pracowników, nie mówiąc o tym, że czas przeciwnie, istniały przypadki powierzenia tematów, wykonania biuletynu drukowanego jest o wiele krót­ nie związanych z planem produkcyjnym. szy. Masowe wydawanie biuletynu umożliwiło pod­ Przykładem niewłaściwego zlecania brygadom te­ niesienie wskaźnika umasowienia w stosunku 1:10 matów bądź podejmowania przez brygady tematów oraz zwiększenie wpływu zgłoszeń i podniesienie ja­ niewłaściwych może być fakt podjęcia przez brygady kości projektów. centralnych warsztatów sprzętu budowlanego rozwią­ Ob. Suszka (Ministerstwo Kolei): Okresem zania tematów z dziedziny wykonawstwa budowlane­ zwrotnym w rozwoju ruchu wynalazczości był I kwar­ go w ścisłym znaczeniu tego słowa. W wyniku akcji tał 1952 r., który charakteryzuje się zwiększonym przeprowadzonej w związku z tym przez minister­ napływem projektów i umasowieniem brygad racjo­ stwo sytuacja uległa pewnej poprawie, lecz nie jest nalizatorskich. Pragnę wspomnieć o trzech typo­ zadowalająca. wych brygadach, które wykonały przedterminowo za­ Według stanu na 31.12 1952 r. istniało 339 bry­ dania w zakresie wykonania produkcji narzędzi (wier­ gad; zlecono tym brygadom tematów 372. tarki, młotki pneumatyczne), mimo że zakłady nasze Jeżeli chodzi o przyczyny niewłaściwego posta­ nie są dostosowane do tego rodzaju produkcji. Pra­wienia zagadnienia brygad, to są one dosyć różno­ ca brygad przyczyniła się do usunięcia wąskiego rodne. Na skutek braku odpowiedniego uświadomię- 284 WIADOMOŚCI URZĘDU PATENTOWEGO Nr 2/1953

nia w ogólności, a politycznego w szczególności, zda­ W resorcie transportu zaniedbana jest natomiast rzały się przypadki, że robotnicy nie łączyli się całkowicie sprawa tematycznego kierowania ruchem w brygady, nie chcąc dzielić się wynagrodzeniem zawynalazczości oraz sprawa brygad racjonalizator­ rozwiązanie tematów — albo też personel inżynie­ skich. Z tego względu nie mogę podzielić się z kole­ ryjno-techniczny, nie licząc na pomoc ze strony ro­gami żadnymi doświadczeniami, a raczej skorzystam botników przy rozwiązywaniu tematów, unikał pracy ze wskazówek, jakie usłyszałem w czasie narady, aby w brygadach. Przepis § 19 uchwały nr 291 Rady Mi­ pewne metody pracy zaszczepić w naszym resorcie. nistrów z dn. 14.4 1951 r. w pewnym stopniu wpły­ Zagadnieniem opracowania tematyki zajęliśmy się wa hamująco na prawidłowy rozwój brygad i udział dopiero po Naradzie Gdyńskiej, a obecnie mamy już w nich personelu inżynieryjno-technicznego. Czynni­biuletyn i staramy się nadążyć za przodującymi re­ kiem do pewnego stopnia hamującym rozwój brygad, sortami. Oceniając dzisiejszą dyskusję, muszę powie­ zwłaszcza brygad o większym składzie osobowym. dzieć, że za dużo mówi się o formach podawania te­ Jest przepis § 32 wymienionej uchwały. Członkowie matyki, bardzo mało natomiast o trudnościach i czło­ takich brygad, partycypujący w minimalnych nieraz wieku. Wypowiedzi świadczą, że poza tematycznym kwotach w 25% -owej zaliczce na poczet wynagro­ kierowaniem ruchu wszystko jest w porządku i ruch dzenia, zrażają się i niechętnie przystępują do roz­ racjonalizatorski nie napotyka na trudności. Tymcza­ wiązywania tematów w brygadach. Zniechęcająco sem muszę stwierdzić, iż ruch racjonalizatorski po­ wpływa na członków brygad fakt potrącania podatku siada tak dużą ilość aktów normatywnych, że jest od wynagrodzeń za wykonanie w godzinach poza­zbiurokratyzowany, co przesłania racjonalizatora Ja­ służbowych prac warsztatowych i pomocniczych przy ko człowieka, a także i interes gospodarki narodowej. realizacji projektów. Zdarzały się wypadki niedo­ Przeglądając stoiska zauważyłem w szeregu biu­ trzymywania umów, podpisanych przez brygady ra­ letynów hasła na temat oszczędności stali i metali ko­ cjonalizatorskie, a tym samym sens tworzenia bry­ lorowych. A jak oszczędność ta wygląda w prakty­ gad został wypaczony. ce? W wielu przypadkach tulejkę odlewa się, a na­ Specyficzne trudności na odcinku budownictwa,stępnie toczy z pełnych wałów, marnując przy tym polegające na częstym przenoszeniu pracowników wiele cennego materiału. Jeżeli chodzi o nas, to inż. z budowy na budowę, wpływają niejednokrotnie naZawistowski zgłosił projekt wykonywania tulejek rozrywanie zorganizowanych i pracujących Już bry­ z rury ciągnionej, co daje duże oszczędności na ma­ gad. Napotykano również w budownictwie miejskim teriale i na obróbce. Projekt oceniony został pozy­ na trudności przy premiowaniu za przyśpieszenie rea­ tywnie, jednakże realizacja napotyka na trudności lizacji projektów, wynikające z interpretacji podstaw materiałowe. Nazbierała się już cała sterta korespon­ i kryteriów odnośnie uznania stopnia pilności pracdencji pomiędzy ministerstwami Maszynowym i Hut­ nad przyśpieszeniem realizacji projektu (§ 36 wym. niczym, lecz do dzisiejszego dnia sprawa nie została uchwały nr 291). załatwiona. ■ Pomijając braki i niedociągnięcia, stwierdzone Drugi przykład: znany jest powszechnie fakt, że na odcinku tworzenia brygad, jak i napotkane samochody ,,Star“ po wyjściu z fabryki posiadają w związku z tym trudności, należy stwierdzić z całą wadę konstrukcyjną, która m. in. powoduje przekro­ świadomością, że właściwie zorganizowane i pracują­ czenie norm zużycia paliwa. Jeden z pracowników ce brygady racjonalizatorskie, które w przewidywa­ naszej stacji obsługi obserwował to zjawisko nych z góry terminach kolektywnie rozwiązują naj­ i stwierdził, że przyczyna leży w złej pracy rozdzie­ trudniejsze i ściśle z planem produkcyjnym związa­ lacza. Kontakt rozdzielacza jest przedłużony za bar­ ne tematy, bezwzględnie przewyższają indywidual­dzo do tyłu, co powoduje niewłaściwe przeskakiwa­ nych racjonalizatorów pod względem możliwości nie iskry do miejsca zapłonu i nieregularną pracę sil­ i efektów rozwiązania. nika. Aby temu zapobiec, należało skrócić kontakt Celem poprawienia sytuacji na odcinku brygad ra­ rozdzielacza o 1 cm. Stacja obsługi zastosowała to cjonalizatorskich należałoby: 1) przeprowadzić od­ usprawnienie z wynikiem pomyślnym. Równocześnie górnie dobrze zorganizowaną akcję w rodzaju mie­ pomysł racjonalizatorski został przesłany Fabryce Sa­ siąca brygad racjonalizatorskich — przy pełnym mochodów ,,Star“ do oceny i wykorzystania. Fabryka współudziale czynnika partyjnego i związkowego: 2) przesłała z kolei projekt do Centralnego Biura Kon­ rozpatrzyć możliwość zmodyfikowania: a) przepisu strukcyjnego, jako twórcy tego typu samochodu, któ­ § 1 3 zarządzenia Przewodniczącego PKPG z dniare zawiadomiło po miesiącu, że projekt został przy­ 15.12 1951 r., przewidującego wynagrodzenie dla jęty i będzie wprowadzony do produkcji. Racjonali­ członka brygady, do którego ma zastosowanie § 19 zator otrzymał 1.500 zł nagrody ze Starachowic. Mi­ uchwały nr 291, tylko za sporządzenie dokumenta­ mo to do chwili obecnej pomysł nie został wprowadzo­ cji, b) przepisu § 32 uchwały nr 291 w odniesieniu ny do produkcji i samochody ,,Star“ wychodzą w dal­ do brygad przez odpowiednie podwyższenie procentuszym ciągu ze wspomnianą wadą, aczkolwiek chodzi zaliczki, wypłacanej z momentem zastosowania pro­ tutaj o drobny zabieg, jakim jest skrócenie kontaktu jektu, c) przepisów podatkowych odnośnie wynagro­ rozdzielacza. dzenia za prace warsztatowe wykonane w godzinach Trzeci przykład: jeden z kierowników działu tran­ pozasłużbowych. sportowego przedsiębiorstwa „Łączność“ skonstruo­ Ob. Wardziński (Min. Transportu Drogo­ wał całkowicie nowy i prosty oraz tani system ha­ wego i Lotniczego): Plan wynalazczości w r. 1952 mulców do samochodów, w których jako płynu uży­ wykonaliśmy w 113% - Posiadamy poważne osiągnię­ wa się w lecie zwykłej wody, w zimie natomiast wo­ cia zarówno ilościowe jak i jakościowe. Wzrost dy z domieszką denaturatu. Racjonalizator zastoso­ oszczędności w stosunku do roku poprzedniego wyno­ wał we własnym zakresie pomysł powyższy na jednym si 224% . Osiągnięcia te zostały uzyskane na skutek z pojazdów, przy czym działanie hamulców było nad­ uaktywnienia komórek wynalazczości, chociaż rów­ zwyczaj sprawne. Projekt uzyskał pełną aprobatę za­ nocześnie odczuwaliśmy trudności kadrowe i finan­równo C. Ż. Sprzętu Motoryzacyjnego jak i Instytu­ tu Badawczego, aczkolwiek może mieć zastosowanie sowe. Nr 2/1953 WIADOMOŚCI URZĘDU PATENTOWEGO 285 tylko do produkcji nowych pojazdów. Mimo -osobi­ lizacji. Dla klubów, mających doświadczenie w czy­ stych interwencji racjonalizatora w ministerstwie, taniu opisów i zastrzeżeń patentowych, materiał za­ Prezydium Rady Ministrów i PKPG, sprawa zastoso­ warty w opisie patentowym, zwłaszcza gdy dołączo­ wania projektu w produkcji nie posunęła się naprzód. ny jest doń rysunek, może być bardzo pożyteczny. Wynika z tego, że chętnie realizujemy projekty drob­ Z jednej strony materiał ten może być wykorzystany ne, nie umiemy natomiast podchodzić do wynalazkówjako - gotowe rozwiązanie problemu konstrukcyjnego poważniejszych, wymagających zmiany procesu pro­ lub technologicznego, z drugiej zaś może nasunąć dukcji. Stawiam przeto wniosek, aby PKPG zajęła nowe twórcze myśli. ,,Wiadomości Urzędu Patento­ się tymi ważnymi projektami i opracowała skuteczne wego“ zamieszczają wykaz patentów, udoskonaleń formy wdrażania tych projektów, choćby nawet drogą i usprawnień zgłoszonych w okresie sprawozdaw­ wprowadzenia ich do planów rozwoju techniki po­ czym: prawie w takiej samej postaci wyciągi z tego szczególnych ministerstw i do Narodowego Planuwykazu zamieszczają niektóre krajowe czasopisma Gospodarczego. techniczne. Bardzo celową formą informowania klu­ O b. Krok (racjonalizator Zakładów Azotowych bów. T. i R. jest wprowadzona ostatnio przez „Wia­ im. P. Findera w Chorzowie): Z dotychczasowej dy- domości Urzędu Patentowego“ rubryka pt. "Ciekaw­ skusji odnosi się wrażenie, jak gdyby chodziło tu sze wynalazki opatentowane w Polsce“ , gdzie za­ o konkurs na opracowanie najlepszego biuletynu.mieszczane są wyciągi z kilkunastu patentów, udzie­ Uważam natomiast, że celem narady jest znalezienie lonych w ostatnim okresie przed oddaniem zeszytu właściwych sposobów podejścia do pracownika ra­ do druku, oraz rubryka ,,O czym piszą inni!“. Opra­ cjonalizatora. Nie chodzi bowiem o ęfektowne wyda­ cowany w tej formie materiał patentowy, zawiera­ wanie biuletynów, ale o znalezienie człowieka pracy jący istotne dane, winien trafić do naszych licznych na jego stanowisku i skłonienie go do powiązania co­ klubów T. i R. oraz do technicznej prasy fachowej dziennej jego pracy z ruchem wynalazczości. Trzeba i w ten sposób przyczyniać się do wykorzystania dru­ robotnikowi podsunąć najpierw zasady i formy dzia­ków patentowych i wiadomości w nich zawartych. łania czy współpracy, a dopiero potem dać mu tema­ Może zdarzyć się nieraz, że kluby T. i R. nie są tykę. dostatecznie zaznajomione z nowós'ciami techniczny­ Mówiąc o naszych zakładach, wydawałoby się na mi z dziedziny je interesującej, a zwłaszcza z paten­ oko, że mamy duże osiągnięcia w r. 1952, ponieważ tami, przez co mogą tracić wiele czasu na opracowa­ ilościowy plan zgłoszeń wykonaliśmy w 149%, plan nie rozwiązanych już zadań. Może zdarzyć się rów­ oszczędnościowy natomiast w 179% . To samo doty­ nież, że interesujące i pożyteczne projekty mogą być czy wskaźnika umasowienia, który wyraża się w sto­ niewykorzystane w praktyce, pomimo że mogłyby sunku 1:10. W rzeczywistości ruch ten posiada istot­ dać dobre rozwiązanie pewnych założeń. Książki ną wadę, tj. że wnioski są niejako samoistne, wypły­ techniczne nie nadążają z podawaniem wszystkich wające w toku pracy. Takie postawienie zagadnienia wiadomości, zarówno ze względu na długi okres dru­ było dobre w roku 1949, 1950 i 1951, ale dzisiaj kowania, jak i skomplikowany charakter materiału, ruch wynalazczości musi być zespolony i oparty na jaki zwykle zawierają. W związku z tym musiał na­ planowym tematycznym kierowaniu. stąpić rozwój szybciej informującego piśmiennictwa Mówiąc o współpracy związków zawodowych czy technicznego w postaci periodycznej prasy technicz­ NOT-u w dziedzinie wynalazczości, przyłączam się do nej, informującej zainteresowane koła techniczne, głosu tych dyskutantów, którzy stwierdzili, że jeśli a przede wszystkim kluby T. i R. o aktualnych no­ ogniwa te nie przejawiają żadnej działalności, to mu­wych urządzeniach i nowych technologicznych proce­ simy wyjść im naprzeciw z inicjatywą. sach produkcyjnych. Prócz czasopism, drukujących Po dokładnym przeanalizowaniu całości zagadnie­artykuły z rozmaitych dziedzin techniki, ukazały się nia ruchu racjonalizatorskiego w naszym zakładzie, czasopisma poświęcone wyłącznie poszczególnym doszliśmy do przekonania, że w r. 1953 musimy dą­ branżom techniki. Zrozumiano, że jest rzeczą pożąda­ żyć do stworzenia w poszczególnych wydziałach pro­ną, aby każdy zainteresowany w postępach wiedzy dukcyjnych aktywu racjonalizatorskiego, aby w ten w określonej dziedzinie mógł szybko otrzymać wia­ sposób ściślej powiązać tematykę z planami produk domość, co, kto i gdzie na dany temat pisał. W ten cyjnymi poszczególnych wydziałów i odciążyć tymsposób powstała tzw. dokumentacja, tj. zgromadze­ samym komórkę racjonalizatorską. nie, usystematyzowanie i udostępnienie wszelkiego ro­ Dla uzyskania lepszych wyników będziemy po­ dzaju opublikowanych dokumentów, takich jak książ­ nadto kontynuowali szkolenie racjonalizatorów, ki, broszury, czasopisma, artykuły, opisy patentowe, a dla włączenia młodzieży w ruch racjonalizacji normy, katalogi, filmy naukowe itd. Po zapoznaniu i przygotowania jej do praktycznej pracy na tym po­ się z tym cennym materiałem kluby T. i R. oraz wy­ lu będziemy organizowali spotkania racjonalizato­ nalazcy i racjonalizatorzy nie będą na próżno tracili rów z młodzieżą przyzakładowych szkół przemysło­ czasu na badania i próby rozwiązania tych proble­ wych. Większą niż dotychczas uwagę zwrócimy też na mów techniczno-produkcyjnych, które zostały już roz­ brygady racjonalizatorskie, chociaż praca ich jest wiązane. Poza tym studiowanie cudzych projektów utrudniona ze względu na braki materiałowe i prze­ może nasunąć studiującym nowe, nawet donioślejsze ciążenie zakładu robotami remontowymi oraz ze rozwiązania. względu na to, że pomysły kierowników muszą posia­ Innowacją jest możliwość wypożyczania przez klu­ dać cechy oryginalności. Ten ostatni moment jest ha­by T. i R. oryginałów lub odbitek fotograficznych mulcem w tworzeniu brygad robotniczo-inżynierskich; z literatury obcej. Prace te są przechowywane w cen­ kierownicy, opracowując nawet dziesiątki pomysłów, tralnej kartotece tłumaczeń. Stosuje się też często nie zgłaszają ich, mając zastrzeżenie do przepisów pobieranie dokumentów i fotografowanie aparatami o oryginalności odnośnie ich projektów. mikrofilmowymi. Dzięki temu duże dzieło może zmie­ Inż. P u c h a ł a (Min. Energetyki): Opisy pa­ ścić się na kilku metrach filmu, do odczytywania któ­ tentowe zawierają wiele bardzo cennego materiału, rego służą specjalne aparaty, tzw. czytniki.,Niezadłu­ bardzo pożytecznego dla klubów techniki i racjona­ go więc przeciętny klub techniki i racjonalizacji za­ 286 WIADOMOŚCI URZĘDU PATENTOWEGO Nr 2/1953

żąda w ośrodku dokumentacji technicznej całego ma­ która pomoże do realizacji naszych planów produk­ teriału z literatury światowej w różnych językach na cyjnych, planów budowy podstaw socjalizmu temat jakiegoś procesu technologicznego i otrzyma w Polsce. parę metrów filmu, na którym odczyta to wszystko, Ob. Firganek (kierownik Wydziału Ekono­ co o interesującym go temacie napisano we wszyst­ micznego CRZZ): Chcąc ocenić obrady IV Krajowej kich językach świata. Przyczyni się to jeszcze bar­ Narady Racjonalizatorów, trzeba stwierdzić, że za­ dziej do tego, że postęp techniczny, a z nim racjona­sadniczo spełniła ona swoje zadanie, jednakże nie po­ lizacja i wynalazczość rozwijać się będą w Polsce trafiliśmy do końca odkryć źródła trudności, jakie Ludowej jeszcze szybciej. Już obecnie wychodzą stoją na drodze rozwoju umasowienia ruchu racjona­ w Polsce 53 czasopisma techniczne. Roczny nakład lizatorskiego. W przeciągu tych trzydniowych obrad tych czasopism dochodzi do 3 milionów egzempla­zebrało się bardzo dużo materiału, cennego tak z pun­ rzy. ktu widzenia związkowego, jak i z punktu widzenia O tempie wzrostu w Polsce powojennej czasopismPKPG. Materiał ten zostanie rozpracowany, jak rów­ technicznych może świadczyć rozwój czasopism Na­ nież będą wyciągnięte wnioski, które pozwolą na czelnej Organizacji Technicznej, która w r. 1946 wytknięcie takich form pracy i współdziałania, abyś­ wydala 4.500 egz., w r. 1951 wykonała swój plan my oceniając przebieg sytuacji roku 1953 mogli po­ wydawnictw na tym odcinku w ilości 1.227.000 egz., wiedzieć, że zrobiliśmy poważny krok naprzód. w roku 1952 około 1.600.000 egz., a na rok 1953 Mnie się wydaje, że należałoby podkreślić i usto­ zaplanowała 1.730.400 egz. sunkować się do pewnej części naszej dyskusji. Po­ W r. ub. zorganizowana została staraniem NOT-u ważnym brakiem w tej dyskusji był fakt składania i Państwowych Wydawnictw Technicznych wystawa: przez niektórych dyskutantów czegoś w rodzaju spra­ „Książka i czasopisma techniczne“, obrazująca roz­ wozdań i niewysuwania żadnych konkretnych wnio­ wój polskiej literatury technicznej w latach 1945 — sków. Obserwując powyższe w pierwszym dniu obrad 1952 oraz planowy wzrost ilości wydawnictw tech­ i mając na uwadze skierowanie dyskusji na właściwe nicznych w okresie planu 6-letniego. Wystawa obej­ tory, w moich poprzednich wywodach wyraźnie mowała ponad 2,5 tysiąca egz. wydawnictw tech­ przedstawiłem i zaapelowałem, aby nie rozdrabniać nicznych, podzielonych według tematów na działy,się na pewne zagadnienia i nie uogólniać ich. Sądzę, Jak górnictwo i geologia, hutnictwo, budowa maszyn, że. ta uwaga moja zmieniła sytuację, albowiem prze­ geodezja, kartografia, architektura, budownictwo, bieg obrad dnia wczorajszego i dzisiejszego udowod­ urbanistyka i inne. Każdy dział zaopatrzony był w bo­ nił, że olbrzymia większość towarzyszy wystąpiła gatą literaturę techniczną, omawiającą zagadnienia z konkretnymi wnioskami. Świadczy to o tym, że pro­ produkcji, przodujących metod pracy, racjonaliza­ blem wysuwania konkretnych postulatów w dyskusji cji i współzawodnictwa. jest bardzo ważny. Pragnę również zwrócić uwagę na doniosłość po­ Jednym z podstawowych wniosków, przewijają­ pularyzacji filmów oświatowo-naukowych i instrukta- cych się w dyskusji, jest zagadnienie związania ru­ żowo-szkoleniowych jako niezbędnego czynnika chu z produkcją i masami, bo tam właśnie znajduje­ w pracy klubów T. i R. W realizacji zadań socjali­ my największe możliwości rozwiązania wszystkich stycznego wychowania naszych racjonalizatorów fil­ poruszanych tu problemów, a szczególnie przeniesie­ my oświatowe i instruktażowe odgrywają również nia ruchu racjonalizatorskiego na warsztaty, bezpo­ bardzo poważną rolę. W celu ułatwienia klubom średnio do robotnika, do brygad — w celu coraz T. i R. przeprowadzenia projekcji filmów przewiduje głębszego zacieśnienia współpracy między robotni­ się zaopatrzenie w planie 6-letnim wszystkich więk­ kiem a inżynierem. Bazując na współpracy robotni­ szych zakładów pracy w wąskotaśmowe projektory ków z inżynierami, będziemy mogli z łatwością usu­ filmowe. Dotychczas projektory filmowe otrzymało wać wszystkie trudności, istniejące w poszczególnych kilkaset zakładów pracy na własny użytek, jednakże zakładach pracy, będące hamulcem w wykonywaniu w okresie gdy ilość zakładów mających własne pro­ naszych planów produkcyjnych. jektory jest nie wystarczająca, winny one w miarę Dalszym wnioskiem, przebijającym się w toku ca­ możności pomóc w przeprowadzeniu projekcji zakła­ łych trzydniowych obrad, było zagadnienie współ­ dom, znajdującym się w pobliżu. Pomoc winna być pracy pomiędzy administracją a związkami zawodo­ okazana bądź przez zorganizowanie pokazu na włas­ wymi. Uważam, że obok szeregu pozytywnych wypo­ nym terenie, bądź też przez wypożyczenie projektora wiedzi niektórych dyskutantów nie potrafiliśmy do filmowego wraz z obsługą. końca narady odsłonić braków współpracy między Niezależnie od powyższego Centralny Instytut Do­ związkami zawodowymi a administracją i nie wska­ kumentacji Technicznej podjął opracowanie kart do­ zaliśmy na formy, jakie winny być ustalone między kumentacyjnych dla filmów technicznych. Na kartach tymi dwoma czynnikami. dokumentacyjnych będą umieszczane filmy instrukta- Przed CRZZ i Departamentem Techniki PKPG żowo-szkoleniowe znajdujące się w pojedyńczych stanie zagadnienie rozpracowania właściwych form egzemplarzach w posiadaniu poszczególnych instytu­ współdziałania administracji, związków zawodowych cji i instytutów naukowo-badawczych. W ten sposób i komórek racjonalizacji w kierunku usunięcia karty dokumentacyjne umożliwią wykorzystanie fil­ wszystkich odsłoniętych tu braków. Jeżeli chodzi o to mów przez zainteresowane kluby T. i R., gdyż poin­ zagadnienie, trzeba, aby w przyszłości towarzysze na­ formują o istnieniu filmu, jego charakterystyce tech­ zywali je po imieniu i konkretnie wykazywali braki nicznej oraz treści, a również będą podawały, współpracy jest to bowiem materiał pożądany dla w czyim posiadaniu znajduje się kopia filmu. Objęcie nas, z którego możemy korzystać praktycznie. Kam­ filmów przez dokumentację naukowo-techniczną jest pania sprawozdawczo-wyborcza, tocząca się od listo­ jeszcze jednym dowodem, iż techniczny film instruk­pada i trwająca do dnia dzisiejszego, dała olbrzymie tażowy jest traktowany u nas na równi z książką, bro­ bogactwo materiału i odsłoniła wszystkie braki w za­ szurą i artykułem w czasopiśmie fachowym jako kładach pracy, w których niejednokrotnie praca nie źródło poważnej i pełnocennej informacji technicznej,układa się tak, Jak powinna. Nr 2/1953 WIADOMOŚCI URZĘDU PATENTOWEGO 287

Obecnie stajemy przed zagadnieniem narad bran­dania a plan 1953 r. będzie mógł być wykonany. żowych. Apeluję z tego miejsca do Was, abyście Moje osobiste życzenia do Was, całego aktywu przo­ w przypadku napotykania trudności przy organizo­ dującego na odcinku racjonalizacji obyście osiągnęli waniu narad na szczeblu zarządu głównego rad za­jak najbardziej owocne wyniki pracy na przestrzeni kładowych, zwracali się bezpośrednio do CRZZ o po 1953 r., z tymi sukcesami przybyli na następną kon­ moc, gdyż jedynie przy ścisłej współpracy i współ­ferencję i mogli się pochwalić, że zadania roku 1953 działaniu nasze narady będą mogły spełnić swoje za­zostały z honorem zrealizowane.

Inż. B. ZAHN

PODSUMOWANIE OBRAD I OMÓWIENIE NAJWAŻNIEJSZYCH PROBLEMÓW I ZADAŃ STOJĄCYCH OBECNIE PRZED RUCHEM RACJONALIZATORSKIM

Referat wygłoszony na IV Krajowej Naradzie Aktywu Wynalazczości Pracowniczej w dniu 4.2 1953 r. w Stalinogrodzie

Narada nasza, towarzysze, dobiega końca. wiązania poruszanych problemów. Odnosi się to W trakcie jej trwania obradowaliśmy nad najważ­ w szczególności do pierwszego poruszonego na od­ niejszymi w tej chwili zagadnieniami rozwoju ru­ prawie zagadnienia, mianowicie formy doprowadza­ chu wynalazczego, mianowicie nad dalszym rozwi­ nia tematyki do stanowisk pracy. Wytyczne PKPG nięciem i upowszechnieniem ruchu racjonalizato­ w tej sprawie zostały zawarte w referacie mgra Pa- rów i wynalazców. Uczyniliśmy to zarówno na ba­szyńskiego. Należy podkreślić, że dyskusja wykaza­ zie osiągnięć, jak i niedociągnięć naszej pracy ła, iż wiele z naszych resortów przystąpiło już do w 1952 r. Omówiliśmy kompleksowo pojętą sprawę tej pracy. Oczywiste jest, że realizacja wytycznych tematycznego kierowania ruchem racjonalizatorskim referatu będzie wymagała jeszcze bardzo poważnej od strony wyszukiwania, opracowywania i doprowa­ pracy całego naszego aparatu przy ścisłej współ­ dzania tematów do załogi, do stanowisk pracy. Omó pracy z klubami T. i R. Chciałbym to specjalnie za­ wiliśmy także zagadnienia odpowiedniej informacjiznaczyć, gdyż w świetle licznych na ten temat wy­ technicznej za pomocą literatury technicznej, filmów powiedzi dyskutantów mogłoby się niektórym technicznych i czasopism, niezbędnej do podnosze­uczestnikom narady wydawać, że zadania te w nie­ nia kwalifikacji oraz wiedzy tysiącznych rzesz racjo­ których zakładach pracy zostały już wykonane. nalizatorów i wynalazców po to, aby mogli te za­ Inspekcje dokonane w wielu zakładach przez PKPG gadnienia, które przed nimi stoją, rozwiązać. Wiele wykazują, że dyrekcje zakładów muszą jeszcze wło­ miejsca w naradzie poświęciliśmy sprawie zadań, żyć wiele pracy, aby posiąść w swoich zakładach które czekają nas w roku 1953. sprawne systemy dostarczania tematyki do załóg. Głęboka troska o jak najlepszą realizację tych za­ Można tu dla przykładu przytoczyć Min. Przemysłu dań cechowała wypowiedzi licznych dyskutantów, Maszynowego; część dyskutantów z tego minister­ czego zresztą konkretnym wyrazem było złożenie stwa wniosła wiele cennego materiału do tej spra­ na ręce prezydium naszej konferencji około 100 wy; resort, jako taki, posiada na tym odcinku jesz­ wniosków w sprawie usprawnienia dalszej pracy. cze bardzo poważne niedociągnięcia. Podobnie moż­ Podsumowując wyniki naszych trzydniowych obrad, na by powiedzeć o wielu innych ministerstwach. należy stwierdzić, że IV-tą naradę w porównaniu Stąd wniosek i zadanie: nie wystarczy posiadać z poprzednimi charakteryzuje przede wszystkim kon­ opracowaną tematykę, ale trzeba doprowadzić ją do kretyzacja poruszanych zagadnień. Wszystkie oma­ stanowisk pracy i stale kontrolować stopień jej rea­ wiane tutaj problemy znalazły wyraz we wnikliwie lizacji, jak i jej aktualność. opracowanych wnioskach, których większość nie­ Ocena pracy resortów, jak i dalsze wytyczne wątpliwie będzie musiała być zrealizowana. PKPG w sprawie rozwoju i pracy z robotniczo-inży- Co wykazała nasza trzydniowa dyskusja i co było ńierskimi brygadami racjonalizatorskimi, zostały jej istotą? Można stwierdzić zarówno na podstawie zawarte w referacie mgra inż. Dworczyka. Uczest­ tej dyskusji, jak i na podstawie wniosków, że za­ nicy narady samokrytycznie ocenili słuszność tej sadniczą troską dyskutantów było to, w jaki spo­ krytycznej oceny. Poważne niedociągnięcia na tym sób ustawić pracę komórek wynalazczości, jakimi odcinku dają przede wszystkim resorty przemysłu metodami pracować i co uprościć w przepisach kluczowego, w których brygady powinny i muszą prawnych, dotyczących załatwiania projektów racjo­ znajdować się w szczególnie dogodnych warunkach. nalizatorskich, aby można było podołać wzrastają­ Najlepsze w tej chwili osiągnięcia na tym odcinku cym zadaniom i zapewnić sprawne załatwianie zgła mają: Min. Przemysłu Rolnego i Spożywczego oraz szanych projektów. Wiele troski wykazywali dysku­ Min. Przemysłu Drobnego i Rzemiosła. Narada-wy­ tanci również o dalsze ¡ kierunki rozwojowe ruchu raźnie wskazała na to, że w roku 1953 w odróżnie­ wynalazczego. niu od roku 1952 ministerstwa będą musiały za­ Czy narada nasza odpowiedziała na nurtujące jejjąć się brygadami w sposób planowy i zorganizo­ uczestników zagadnienia? Niewątpliwie tak. Narada wany. Praca ta powinna odbyć się w oparciu nie tylko dała wnioski, ale i konkretne sposoby roz­ o szczegółowy instruktaż aktywu, zajmującego się 288 WIADOMOŚCI URZĘDU PATENTOWEGO Nr 2/1953 sprawami wynalazczości. Ponadto w roku 1953 na­ swego poziomu technicznego przez ludzi zajmują­ leży zorganizować konkursy na najlepsze osiągnię­ cych się tym problemem, wyraźnie i zdecydowanie cia brygad robotniczo-inżynierskich. Konkursy te odbija się na jego jakości. powinny być organizowane wspólnie z branżowymi Wydaje się celowe, abyśmy jeszcze raz, już na związkami zawodowymi oraz odpowiednimi stowa­ podstawie dyskusji, zatrzymali się nad wynikami rzyszeniami inżyniersko-technicznymi. naszej pracy w roku 1952, dokonali jej przeglądu Jeżeli chodzi o wytyczne i zadania na rok 1953, i w oparciu o wnioski tej narady, jak i o owe wy­ to uczestnicy narady stwierdzili, że głównymi za­niki za rok ubiegły, ustalili zadania na rok 1953. daniami w dziedzinie rozwoju ruchu wynalazczości Ocena wyników rozwoju ruchu wynalazczego w r. 1952 w roku 1953 są: dalsze umasowienie ruchu racjo­ nalizatorów i wynalazców, zwiększenie ilości zgło­ W r. 1952 zgłoszono 125.000 projektów, wykonu­ szeń projektów, wyraźne poprawienie ich jakości, jąc plan zgłoszeń w 125% (planowano 100.000), co zwiększenie ilości projektów przyjętych do wykorzy­ stanowi 2,3-krotny wzrost ilości zgłoszeń w porów­ stania, zmniejszenie zaległości, zwiększenie ilości naniu z r. 1951. Wskaźnik umasowienia wynalaz­ projektów rozpowszechnionych — w oparciu o bar­ czości w kraju wzrósł z 1:51 do 1:21. Ilość projektów dzo poważną poprawę aparatu administracyjnego, przyjętych do wykorzystania wynosiła 60.000, co zajmującego się wynalazczością. stanowi 49% całości. Wskaźnik projektów przyję­ Wykonanie tych zadań wymaga ścisłej współ­ tych był większy niż przewidywał plan (45%). Prze­ pracy administracji gospodarczej ze związkami za­ widywane oszczędności z ruchu wynalazczego w r. wodowymi oraz poważnego udziału NOT-u. Każdy 1952 wynoszą 850 min zł, co w porównaniu z 400 z wymienionych pionów ma swe ważne aktualne za­ mln zł w r. 1951 stanowi 2,1-krotny wzrost. Obok dania, których wykonanie jest niezbędne do umaso-tych istotnych osiągnięć należy stwierdzić bardzo wienia ruchu wynalazczego. Spełnienie jednak tych poważne niedociągnięcia. Są nimi: 28,500 zaległych zadań nie może odbywać się przez każdy pion osob­projektów i spadek oszczędności przypadającej na no, ale musi następować w ścisłym współdziałaniu jeden przyjęty projekt. Oszczędność ta wynosiła tych trzech organów, które ponoszą wspólną odpo­w 1952 roku 14,000 zł, a w 1951 roku 15,000 zł. Spo­ wiedzialność za rozwój masowego racjonalizator­ sób załatwiania projektów uległ pewnej poprawie; stwa. wskaźnik zaległości wynosi 2,5 w 1952 roku, Narada wykazała, że jeżeli chodzi o trzeci pro­ a w r. 1951 2,7. Nie uzyskano jednak zaplanowane­ blem, to jest o problem książki technicznej, nie zo­ go wskaźnika zaległości, wyrażającego się cyfrą 2. stał on jeszcze nawet zapoczątkowany. Zaintere­ Zasięg pomocy technicznej dla racjonalizatorów sowanie się komórek wynalazczości oraz klubów wzrósł w 1952 roku niewiele w porównaniu z rokiem T. i R. nową techniką w postaci literatury technicz­ 1951. Kwota wydatkowana na pomoc techniczną na nej jest minimalne. Wynika to stąd, że w dalszym jeden zgłoszony projekt wynosiła w 1951 r. 17 zł, ciągu większość wysiłku pracowników wynalazczo­ a w 1952 roku 23 zł. Wzrost ten powinien odpowia­ ści jest skierowana na sprawy czysto administra­ dać wzrostowi ilości zgłoszonych projektów. Wpły­ cyjne, związane z załatwianiem projektów. Wiadomo nęło to ujemnie na przeciętną wartość zgłoszonych nam przecież z praktyki, że tematyczne kierowanie projektów i na ilość zaległości. Poniższa tabela po­ ruchem racjonalizatorskim, bez stałego podnoszenia daje wyniki uzyskane w latach 1951 i 1952:

W ynagro­ Przewidywa­Oszczędności Ilość W skaźnik Ilość Ilość ne oszczę­ W skaźnik W skaźnik dzenie za po­ na 1 projekt Rok projektów um aso­ projektów projektów dności zaległości realności % moc n a 1 wmilionach przyjęty zgłoszonych w ienia zaległych przyjętych projekt zł zł zł

1 1951 54000 12134 2,7 27500 4.9 17 400 15000 51 1 1952 125000 28500- 2,5 60000 4.9 23 850 14100 21

Ważne projekty. Wpływ wynalazczości na rozwój techniki Na drugim Kongresie Inżynierów i Techników minister E. Szyr mówił o tym zagadnieniu w ten Same liczby, przedstawiające rozwój wynalaz­ sposób: czości, nie obrazują dostatecznie wpływu wynalaz­ „W nawale codziennej p racy nie zawsze zdaje­ czości pracowniczej na kształtowanie się nowej tech­ my sobie sprawę z rewolucyjnego charakteru już niki, na istotną pomoc, jaką daje ona w wykonaniu osiągniętego postępu technicznego, nie ogarniamy planów gospodarczych. W r. 1952 poważnie zwięk­ całego zasięgu skoków w technice, które polegają szyła się ilość krajowych zgłoszeń patentowych oraz na omijaniu pośrednich rewolucyjnych stadiów, na ilość zgłoszeń udoskonaleń technicznych. Wśród na­ przechodzeniu od niższego do wyższego i odmienne­ gród państwowych, przyznanych w dziedzinie postę­ go typu konstrukcji, od pracy ręcznej do mechani­ pu technicznego w r. 1952, 20% nagród przyznano zacji, a nawet pótautomatyzacji i automatyzacji pro­ racjonalizatorom i wynalazcom. Wynika z tego ja­ cesów produkcyjnych, od drabinki koźlarza do żu­ sno i wyraźnie, że ruch racjonalizatorski wzrósł nie rawi wieżowych, od łopaty ładowacza do kombaj­ tylko ilościowo, ale że w r. 1952 nastąpiło też po­ nu „Donbas“. ważne jego wzmocnienie pod względem jakościo­ wym. Trzeba tu stwierdzić, że nie zawsze to do­ Nie zawsze też nasi pracownicy mogą mieć obraz strzegamy. rozwoju całości ruchu racjonalizatorskiego nie -tyl- Nr 2/1953 WIADOMOŚCI URZĘDU PATENTOWEGO 289

ko od strony cyfr. Dlatego chciałbym na tej nara­ terowanych warstwą stali kwasoodpornej. Nowa me­ dzie podać przynajmniej kilka przykładów, które by toda produkcji kitu do celów elektrotechnicznych inż. mówiły o wpływie tego ruchu na rozwój nowej tech­ Supla pozwoliła na zaoszczędzenie- w ciągu 6 mie­ niki, na wykonanie planów produkcyjnych, słowem sięcy 36 ton glejty ołowianej i 5 ton gliceryny. Za­ o jego ważności dla wykonania zadań przez naszestąpienie roztworu soli kuchennej roztworem soli zakłady, o jego udziale w dokonywującej się u nas glauberskiej przy płukaniu sulfonowej rycyny za­ rewolucji technicznej. oszczędza w skali jednego zakładu ok. 70 ton. Pro­ Twórczość naszych racjonalizatorów i wynalaz­ jekt ten zrealizowała brygada robotniczo . inży­ ców dotyczyła szeregu nowych konstrukcji maszyn, nierska. uruchomienia nowej produkcji i technologii produk­ Znaczne sukcesy odnieśli racjonalizatorzy przy cji, oszczędności stali i metali nieżelaznych, wyeli­ mechanizacji robót pracochłonnych. Robotniczo-in- minowania importu różnych wyrobów, jak i urucho­ żynierska brygada racjonalizatorska w Gdańskich mienia ich produkcji w kraju. Zakładach Papierniczych zmechanizowała produkcję W. dziedzinie nowych konstrukcji i nowych pro­ pudełek, co pozwoliło na przesunięcie 67 pracowni­ dukcji dokonano uruchomienia nowej produkcji od­ ków do innych robót. Brygada inż. Jaroszyńskiego gromnika zaworowego, nie produkowanego w kra­ zmechanizowała wyrównywanie żłobków w stoja ju, projektu inż. Łukomskiego i towarzyszy, co dało nach i wirnikach elektrycznych, przystosowując do 8,8 mln zł oszczędności. Ważnym osiągnięciem było tej pracy niewykorzystaną karuzelówkę. Projekt za­ opracowanie i uruchomienie produkcji łożysk rol­ oszczędził 150 tys. roboczo-godzin. Stawiacz słu­ kowych — projekt inż. Fijałkowskiego — do wago­ pów, zamontowany na samochodzie ciężarowym, nów osobowych. Uruchomiono produkcję tranu lecz­ skrócił czas ustawiania słupa z 3,6 godzin do 25 mi­ niczego z wątróbek dorszy, produkcję proszku po­ nut. Brygada racjonalizatorska inż. Markiewicza midorowego i wiśniowego, nowego środka natłusz­ z cukrowni „Racibórz“ skonstruowała łopatę me­ czającego wełnę, preparatu impregnującego tkaniny chaniczną na bazie ciągnika „Ursus“, rozszerzając bawełniane i wełniane. Ten ostatni preparat opra­tym samym zakres jego stosowania. Realizacja tego cował zespół Łódzkich Zakładów Tłuszczowych. projektu pozwoli na zmechanizowanie prac załadun­ Opracowano metodę produkcji oleju flotacyjnego, kowych buraków cukrowych. Łopata zastępuje pracę importowanego dotychczas z zagranicy. Zastąpiono 15 ludzi. pigmenty zagraniczne surowcami krajowymi przy Praca komórek wynalazczości nad wdrożeniem produkcji sztucznej skóry; ponadto wyeliminowano ważnych projektów do produkcji uległa pewnej po­ jeszcze szereg innych wyrobów zagranicznych. Opra­ prawie, jednak jeszcze niedostatecznej. Minister­ cowano technologię produkcji mleka sojowego, 4 ra­ stwa jeszcze zbyt mało zajmują się ważnymi pro­ zy tańszego od krowiego; może ono zastąpić mleko- jektami, tracąc dużo czasu na załatwianie spraw, krowie-przy produkcji cukierków. Nowy typ pacy które z powodzeniem mogą załatwiać centralne za­ mechanicznej i zacieraczki projektu Michała .Kra­ rządy lub zakłady pracy. jewskiego przyczynił się w znacznym stopniu do Ocena wykonania zadań i przeprowadzenia ważniejszych za­ rozwoju tynkowania mechanicznego. mierzeń Następnie należy wspomnieć o powlekarce do pa­ pieru bakelizowanego konstrukcji Kulbingera i to­ Rok 1952 upłynął w atmosferze wzmożonej mo­ warzyszy. Twórcy ci otrzymali nagrodę państwową. bilizacji mas pracujących wokół wydarzeń, które Racjonalizatorzy skonstruowali nowy typ sieci, miały u nas miejsce, jak np. masowej dyskusji nad zwiększający o 30% połowy. Nowy typ konstrukcji , projektem nowej Konstytucji, w atmosferze wybo­ słupów wysokiego napięcia projektu inż. Martinie­ rów do Sejmu i wreszcie w 60-tą rocznicę urodzin go zaoszczędził 30% stali na słupie. Ob. Baran towarzysza Bieruta. Ta mobilizacja, prowadzona opracował konstrukcję narzędzi do wiórkowania kół pod kierownictwem naszej Partii, przy udziale zębatych. W górnictwie uruchomiono produkcję se­ związków zawodowych i aktywu frontu narodowe­ ryjną ładowarki typu ROK konstrukcji Regulskie­ go, również przyczyniła się do rozwoju wynalazczo­ go. Zespół racjonalizatorów inż. Kaniuty wykonał ści. W szczególności przyczyniły się do tego konfe­ ładowarkę zasięrzutną do kamienia LZK— 1P. rencje partyjno-techniczne, które praktycznie zapo­ Urządzenie do mechanicznego konfekcjonowaniaczątkowały przełom w poglądzie na znaczenie po­ taśm gumowych inż. Rosenberga dało 2 mln zł rocz­ stępu technicznego i wynalazczości pracowniczej nej oszczędności. Zmiana konstrukcji budki szofer- przy wykonywaniu planów produkcyjnych. W roku skiej samochodu „Star“ dała 465 tys. roboczo-go- tym zaznaczyła się wzmożona działalność propa­ dzin oszczędności. W budowie znajduje się proto­gandowa prasy- partyjnej i związkowej, radia i fil­ typ autobusu miejskiego „Star“ projektu inż. Paw­ mu. „Trybuna Ludu“, „Głos Pracy“ i „Radiowy łowskiego. Projekt ten jest pierwszym tego rodzaju Klub Racjonalizatorów“ omawiają systematycznie rozwiązaniem konstrukcyjnym w świecie i przynosi sprawy wynalazczości, pisząc i mówiąc o osiągnię­ duże oszczędności stali. ciach i brakach. Sprawami wynalazczości zajmuje Racjonalizatorzy dokonali szeregu cennych się również prasa miejscowa. Zbyt mało natomiast usprawnień technologii produkcji. Ob. Wejner udo­mamy do tej pory dobrych wydawnictw z dziedziny skonalił technologię uzyskiwania wiskozy do produk­ wynalazczości. cji włókien sztucznych, co dało 2,6 min zł oszczęd­ Na uzyskanie podanych wyników wpłynęła praca ności. Ob. Elszer zmniejszył straty penicyliny w cza­ naszego i związkowego aparatu, zajmującego się sie ekstrakcji (953 tys. zł. oszczędności). Metoda wynalazczością w roku 1952, gdyż; dodatkowej przeróbki pozostałości ropnej bezpara- 1) Pełniej zastosowaliśmy wydane w ubiegłych finowej, opracowana przez robotniczo-inżynierską latach zarządzenia drogą instruktażu i lepszej kon­ brygadę racjonalizatorską Giela - Setkowicza, dała troli ich realizacji ze strony PKPG i ministerstw. 2,4 min zł rocznej oszczędności. Inż. Mazanek Przeprowadzono tą drogą szereg odpraw, analiz i, Zdziennicki opracowali metodę produkcji rur pla­ pracy resortów i centralnych zarządów, prób orga­ 290 WIADOMOŚCI URZĘDU PATENTOWEGO Nr 2/1953

nizowania oddolnej kontroli załatwiania projektów Wprowadzenie planów rozwoju wynalazczości: racjonalizatorskich przez specjalne ogłoszenie mie­ sięcznej akcji wnoszenia zażaleń przez racjonaliza­ a) Zdynamizowało komórki wynalazczości od torów oraz ich udział w badaniu sprawności pracy ministerstwa aż do zakładu pracy. Komórki te komórek wynalazczości. dostały konkretny ilościowy i jakościowy plan 2) Wprowadziliśmy plany rozwoju wynalazczości, działania. Znaczenie komórek jako planują­ podając wyniki, jakie należy uzyskać, oraz określa­ cych, a nie tylko rejestrujących, znacznie jąc nakłady środków potrzebnych na ich realizację. wzrosło. Posiadanie planu zmusiło je do sy­ Pierwsze eksperymentalne plany rozwoju wynalaz­ stematycznej analizy jego wykonania, czyli do czości pod nazwą „programów umasowienia“ wpro­ analizy rozwoju wynalazczości. wadził Departament Techniki PKPG w III kwartale b) Przyczyniło się do zmobilizowania kierownic­ 1951 r. w kilkunastu wytypowanych wespół z mi­ twa zakładów w kierowaniu wynalazczością. nisterstwami zakładach pracy przemysłu ciężkiego, Centralne zarządy, w szczególności Centralny chemicznego, lekkiego i w Min. Kolei. Zebrane do­ Zarząd Motoryzacji, analizowały szczegółowo świadczenia pozwoliły ustalić metodologię planowa- przyczyny niewykonania planów rozwoju wy- nia oraz opracowania planów rozwoju przez po­ nalazczości. Dyrektorzy zakładów musieli szczególne resorty. Metody planowania spopulary­ składać odpowiednie wyjaśnienia. zowało jako pierwsze Min. Przemysłu Chemiczne­ c) Umożliwiło to ułożenie w zakładzie pracy go, polecając pismem okólnym z sierpnia 1951 r wspólnego planu działania przez wszystkich wprowadzić je we wszystkich zakładach. Jednakże zainteresowanych, obowiązanych do rozwija­ najbardziej dojrzały organizacyjnie plan rozwoju nia wynalazczości, a więc przede wszystkim wynalazczości, w oparciu o doświadczenia wszyst­ przez komórki wynalazczości, kluby T. i R. kich resortów, opracowano dla ministerstw i central­ i komórki NOT-u. nych zarządów dopiero w 1952 roku. Przez instruk­ d) Stworzyło możliwość kompleksowej analizy taż i nacisk na resorty i dzięki holownictwu Min. osiągniętych -wyników, pozwalając przy pomo­ Przemysłu Chemicznego i Min. Przemysłu Maszy­ cy kilku wskaźników na dokonanie istotnych nowego, mimo braku aktu normatywnego wxtej porównań i oceny zarówno zakładów, jak i jed­ sprawie, planowanie rozciągnięto również na inne nostek nadrzędnych. Za przykład może tu słu­ resorty. żyć następująca tabela:

Tabela wyników dla dwunastu resortów

przew i­ projektów projektów pomoc zgłoszo­ w skaźnik w skaźnik wskaźnik dywane no nie przyję­ techniczna Lp Ministerstwo umasowienia zaległości przyjętych oszczę­ projektów załatw io­ tych na 1 projekt dności 1952 nych 1952 zł w m ln . zl 1951 1952 1951 1952 1951 1952 1951 1952

1 Ministerstwo Prze­ mysłu Maszynowego 38292 20,7 4,7 11655 3,45 3,66 14542 53,0 49,0 108 15 44.5 2 Ministerstwo Hutni­ ctwa 9937 20,7 17,0 2677 2,64 5063 50,0 47 46,3 3 Ministerstwo Ener­ getyki 4688 20,7 14,0 324 0,8 3093 64,0 14 4 Ministerstwo Prze­ mysłu Chemicznego 7841 24 12,8 1516 2,8 2,0 4423 52 64,0 118 15,8 18 5 Ministerstwo Górni­ ctw a 10659 50 27,0 2413 1,85 2,8 5934 62 66,0 141 52 6 - Ministerstwo Prze­ mysłu Lekkiego 12912 95 42,0 2585 1,8 2,3 7310 65 68,3 105 28 42 7 Ministerstwo Prze­ m ysłu Rolnego i Spo­ żywczego 5024 33 15,5 635 1,1 0,8 3384 73 67,0 56 20 8 Ministerstwo Budo­ w nictw a M. i Os. 2823 98 58,0 551 2,9 2.2 1466 41 48,0 23 44 47 9 Ministerstwo Budo­ wnictwa Przem. 2747 100 61,0 571 5,7 2,0 1378 47 50,0 37 17 23 10 Ministerstwo Kolei 4886 100 61,0 804 2,1 2.1 2975 59 57,4 13 35 36 11 Ministerstwo Tran­ sp o rtu Drogowego i Lotniczego 1894 100 54,0 509 3,2 864 55,4 17 12 Ministerstwo Żeglugi 2447 27 15,0 437 2,6 2,2 1241 60,4 22 24

Formy planowania należało pogłębić również cami racjonalizatorów. Obecnie każdy zakład po­ w związkach zawodowych i w stowarzyszeniach siada tematykę. Sprawie tematyki poświęciliśmy na­ technicznych. szą II-gą instruktorską naradę resortów w Toruniu Celem ułatwienia realizacji ilościowych i jakoś­ w lutym 1952 r. Doprowadzenie tematyki do załogi ciowych zadań postawionych w planach: jest jednak jeszcze mocno niedostateczne. 3) Wprowadziliśmy tematyczne kierowanie pra­ 4) Posiadanie pierwszych tematyk zakładowych Nr 2/1953 WIADOMOŚCI URZĘDU PATENTOWEGO 291

i uzyskanie pierwszych doświadczeń brygad pozwo­ „Poradnik wynalazcy i racjonalizatora“ 1) ; Państwo­ liło na ich spopularyzowanie i rozpowszechnienie we Wydawnictwa Gospodarcze wydadzą książkę pt. w zakładach pracy. „Robotniczo-inżynierskie brygady racjonalizator­ W końcu 1951 roku Przewodniczący PKPG wy­ skie“, a Państwowe Wydawnictwa Techniczne sze­ dal zarządzenie w sprawie brygad, a Departament reg książek o doświadczeniach przodujących zakła­ Techniki pismo okólne, ustalające zadania mini­ dów w dziedzinie rozwoju ruchu racjonalizatorskie­ sterstw w tym zakresie. W roku 1952 brygady ra­ go, m. in. „Ruch racjonalizatorski w przemyśle cjonalizatorskie złożyły 4000 projektów. maszyn elektrycznych“. PWT wydadzą również 5) Walka z zaległościami była jednym z podsta­w 1953 r. pracę pt. „Istota i organizacja ruchu wy­ wowych zadań naszego ruchu w r. 1952. Wytyczne, nalazczego“, która będzie zawierała dotychczasowy udzielane resortom w tej sprawie, miały oczywiście dorobek kraju w tej dziedzinie. Niezależnie od te- rozmaitą formę; były to więc zalecenia Departamen­ go Wytwórnia Filmów Oświatowych — poza filma tu Techniki PKPG, listy do poszczególnych mini­ mi wyprodukowanymi w roku 1.952, jak „Racjonali­ strów, zwracające uwagę na niedociągnięcia w re­ zatorzy usprawniają produkcję“ oraz „Droga racjo­ sortach na tym odcinku, i ostatnio konkretne wy­ nalizatora“— dostarczą naszym zakładom szereg tyczne PKPG, zawarte w piśmie okólnym nr 16, innych filmów instruktażowych, jak „Kluby techni­ ustalające, że zaległości I półrocza 1952 roku należy ki i racjonalizacji w ofensywie“, „Jak wykonałem zmniejszyć o 50% na dzień 31.12 1952 r. Należy plan 6-letni w trzy lata“ itp. Zaopatrzenie w te ma­ stwierdzić, że zadanie to zostało wykonane. Świad­teriały komórek wynalazczości i klubów T. i R. oraz czy to o tym, że przy odpowiedniej pracy aparat uruchomienie szkolenia pracowników wynalazczoś­ nasz jest zdolny umiejętnie walczyć z zaległościa­ ci i racjonalizatorów pozwoli na podniesienie na­ mi i biurokratyzmem w naszym ruchu. Przykładem szej pracy na wyższy poziom właściwego wykony­ może tu być IV kwartał 1952, w którym rzeczywiś­ wania nałożonych na nas zadań. cie tempo załatwiania projektów było właściwe. Obok wydawnictw książkowych i filmów notuje­ W III kwartale 1952 r. mieliśmy 25 000 projektów my również poważne nasilenie artykułów w szeregu w załatwieniu przy 30 000 zgłoszeń. W IV kwartale pism fachowych o bieżących zagadnieniach w ruchu osiągnęliśmy w skali krajowej 48 000 zgłoszeń, czyli racjonalizatorskim. był to wzrost w porównaniu z III kwartałem o 18000 O czym mówią wyniki roku 1952? Stwierdzają projektów, zaległości natomiast wzrosły tylko o 3 000 one, że w roku tym dokonał się u nas poza wzro­ projektów. Ten przykład wyraźnie mówi nam, że stem ilościowym na odcinku zgłoszeń poważny można skutecznie walczyć z zaległościami, nie mo­ wzrost jakościowy pracy aparatu administracyjne­ że natomiast i nie powinien on przesłonić nam bez­go. Pracownicy nasi, mimo wielu jeszcze braków, spornego faktu, że około 30 000 ludzi w kraju z racji wykazali, że w roku 1952 swą pracą dobrze zasłu­ długotrwałego załatwiania spraw przez nasze ko­ żyli się naszej Ojczyźnie Ludowej. Większość z nich mórki nie wyraża się bynajmniej o ich pracy z en­ złożyła liczne dowody głębokiego umiłowania wy­ tuzjazmem. Należy dodać, że w liczbie tej znajduje konywanej pracy, wytrwałości, sumienności i troski się około 2 000 osób, których sprawy ciągną się już o podniesienie swej sprawności w załatwianiu pro­ nie pierwszy rok. jektów racjonalizatorskich. Należy o tym szczegól­ 6) Kluby T. i R. ożywiły swą działalność. W I pół­ nie pamiętać w obliczu warunków, w jakich pracują roczu 1952 r. w 1398 klubach, które nadesłały spra­ pracownicy komórek; ich ciężka i trudna praca nie wozdania, wygłoszono 7 969 odczytów i pogadanek, zawsze jest u nas odpowiednio doceniana. zorganizowano 212 wystaw, udzielono pomocy ra­ Biorąc to wszystko pod uwagę, tym bardziej mu­ cjonalizatorom przy opracowywaniu 4 969 projek- simy lepiej niż dotychczas walczyć o likwidację na­ tów. Praca klubów mocno jeszcze kuleje, nie wszyst­ szych niedociągnięć z roku 1952. Wiele jeszcze pra­ kie bowiem mają plany pracy i są odpowiednio kon­ cy będzie trzeba dokonać, aby czasokres załatwiania trolowane przez organa związkowe. Konieczne bę­ projektów racjonalizatorskich zbliżył się do tego, dzie przeprowadzanie wspólnej ze związkami za­ jaki jest ustalony zarządzeniami. wodowymi kontroli wykonania uchwał CRZZ oraz Pomimo pewnych, słabych co prawda jeszcze zarządzenia Przewodniczącego Państwowej Komisji osiągnięć na odcinku wynalazków skuteczniej niż do Planowania Gospodarczego w sprawie klubów. tej pory trzeba będzie zająć się tą sprawą. W roku 1952 zrobiono na tym odcinku bardzo mało i to przy 7) Rozpoczęliśmy pracę nad planowym wykorzy­ naprawdę dużym stałym nacisku PKPG. Dodatnie staniem literatury patentowej i patentów. Gospo­ wyniki odnoszą się raczej do wykorzystania opa­ darka uspołeczniona zakupiła 50 patentów, nad tentowanych wynalazków niż do stwarzania odpo­ 200-ma zaś przeprowadzane są obecnie badania ce­wiednich warunków dla nowych zgłoszeń. Wyjaś­ lem ustalenia możliwości ich wykorzystania przez niałem już wielokrotnie Kolegom, że zagadnienie zakłady pracy. wynalazków musi być przedmiotem szczególnej tro­ 8) W roku 1952 rozpoczęto też poważniejsze pra­ ski każdego z naszych pracowników. Trzeba będzie ce nad przygotowaniem odpowiednich materiałówto bardzo dokładnie omówić w toku naszego szkole­ szkoleniowych celem uruchomienia w roku 1953 nia. i w latach następnych powszechnego szkolenia pra­ W czasie dyskusji wiele mówiono o zaległościach, cowników wynalazczości oraz racjonalizatorów. o nie załatwionych projektach racjonalizatorskich. Po pierwszych wydawnictwach o ruchu racjonali­ I słusznie, wchodzimy bowiem w rok 1953 z około zatorskim, jak „Z zagadnień wynalazczości“ N. Kro­ 30 000 projektów nie załatwionych ostatecznie, nika, „Wynalazczość w planie 6-letnim“ inż. Zb. a w liczbie tej znajduje się około 2 000 projektów Muszyńskiego oraz popularnym wydawnictwie CRZZ zgłoszonych w roku 1951. Rozbijając tę liczbę „Zadania Związków Zawodowych w świetle przepi­ w przybliżeniu na projekty w próbach — około 25%, sów prawnych“, w roku 1953 nastąpią dalsze. Uka­ że się wydany staraniem Urzędu Patentowego PRL 1) Poradnik ten został już wydany. —Red. 292 WIADOMOŚCI URZĘDU PATENTOWEGO Nr 2/ 1953

w opiniach i uzupełnieniach na skutek niedostatecz­ Należy więc zmniejszyć możliwie do minimum nego opracowania projektów przez racjonalizatorów wielostopniowość różnych decyzji, związanych je­ 45% oraz nie załatwionych we właściwych termi­ szcze z pewną kategorią projektów. nach na skutek słabości czy biurokratycznych nawy. ków komórek wynalazczości — 30%, widzimy, że Z drugiej strony trzeba będzie już w roku 1953 problem projektów zaległych staje się u nas jednym przejść od żmudnych i pracochłonnych czynności z podstawowych zagadnień, na które musimy w ro­rejestracyjnych w różnych księgach, zeszytach i wy­ ku 1953 zwrócić baczną uwagę (pomimo pomyśl­ kazach do przemyślanych i prostych systemów kar­ totekowych, obejmujących całość zagadnień związa­ nych wyników w czwartym kwartale roku 1952). Uwagi dyskutantów w dziedzinie likwidacji zaleg­nych z przyjmowaniem i realizowaniem projektów racjonalizatorskich. Zadanie to obarcza szczególnie łości szły na ogół jednostronnie w kierunku, który nasze ministerstwa, np. Min. Przemysłu Maszyno­ miał na celu uzyskanie dodatkowych pul roboczo­ wego, Min. Hutnictwa, Min. Górnictwa, które godzin, warsztatów racjonalizatorskich itp. warun­ wydały już wiele decyzji w tej sprawie, zapominając ków. Nie zwrócono natomiast dostatecznej, moim jednak, że większość naszych zakładów ma obecnie zdaniem, uwagi na dwa niezbędne uzupełniające tę sprawę problemy: kilkakrotnie więcej zgłoszeń. To, co było dobre dla 10—200 projektów, staje się kłodą u nogi przy reje­ a) podnoszenie poziomu naszych pracowników stracji i kontroli załatwiania 2 000 zgłoszeń. przez ich systematyczne doszkalanie zarówno od Wydaje się także celowe, aby w roku 1953 większą strony metodyki naszej pracy i wiadomości facho­ niż dotychczas opieką otaczać komórki wynalazczo­ wych z tego zakresu, jak również poprzez infor­ ści, podnosić ich znaczenie i autorytet, stale dbać macyjne seminaria z zakresu najnowszych osiągnięć o to, aby praca ich ulegała ciągłemu ulepszaniu techniki w danej branży; i żeby pracownicy tych komórek znajdowali u dy­ b) stosunek samych racjonalizatorów do sprawy rekcji zakładów właściwe uznanie za swą pracę. zgłaszania ich projektów, stopień ich rozpracowania Uwaga inż. Wardzińskiego o konieczności zajęcia oraz stan, w jakim zostają zgłoszone do komórek się przez ministerstwa i PKPG ważnymi projektami wynalazczości. jest bardzo słuszna. Jest ona tym cenniejsza, że tra­ Jest to niezmiernie ważne w okresie tak gwałtow­ fiła w samo sedno sprawy. Ważnych wynalazków nego wzrostu ilości zgłoszeń, jaki teraz notujemy. i usprawnień nie mogą załatwiać tylko wydziały W dyskusji problemu tego nie poruszano. Okazuje wynalazczości, ale musi to robić cały aparat cen­ się, że nie ma w kraju klubu T i R., który by prze­ tralnego zarządu lub ministerstwa zajmujący się prowadził masową akcję, wyjaśniającą pracowni­ w sposób kompleksowy produkcją. Znaczy to, że kom swego zakładu, jakim koniecznym i niezbędnym oprócz Departamentu Techniki winien brać w tym warunkom powinno odpowiadać zgłoszenie projek­ udział Departament Planowania czy Produkcji, a w tu racjonalizatorskiego. Stąd wielu racjonalizatorów zależności od potrzeby Departament Inwestycji, Fi­ ma niesłuszny pogląd, że załatwianiem projektów nansowy itp. Przy takiej metodzie załatwiania powinny zająć się tylko komórki wynalazczości, projekty będą przychodziły z niższych szczebli do a w jakim stanie otrzymują one projekty — to nie ministerstwa tak przygotowane, aby można było ważne. Stwierdzam, że im bardziej racjonalizatorzy powziąć wiążącą decyzję. będą troszczyli się o ułatwienie pracy naszym ko­ Wiele wniosków z narady wskazuje na koniecz­ mórkom, tym lepiej będą mogły one pracować. ność intensywniejszego zajęcia się przez techników Szczegółowe zadania nie tylko na rok 1953, ale i inżynierów do spraw wynalazczości zagadnienia­ i na następne lata planu 6-letniego omówił już dy­mi wynalazczości z większym niż dotychczas rektor Departamentu Techniki PKPG inż. Muszyń- uwzględnieniem spraw produkcji. Kolegom wniosko­ ski. Zadania te na rok 1953 to osiągnięcie 200 000 dawcom chodzi o to, aby czynności uboczne, jak np. zgłoszeń i wprowadzenie 120 000 usprawnień i wy­administracyjne przygotowanie projektów pod obra­ nalazków do produkcji. Wykonanie tych zadań wy­dy komisji wynalazczości, odpadły. Wnioski te idą maga stworzenia naszemu aparatowi takich warun­ w kierunku likwidacji komisji wynalazczości i przej­ ków, aby realizacja projektów z zachowaniem inte­ ścia na wyłącznie administracyjny sposób załatwia­ resów gospodarki uspołecznionej odbywała się nia tych spraw. w sposób jak najprostszy. Uważam, że wspomniane wnioski powinny być Wielu dyskutantów słusznie stawiało w swych uzupełnione reorganizacją dotychczasowych klubów wnioskach zadanie takiego „ustawienia“ przepisów, T. i R. i powołaniem zamiast nich — według wzo­ aby jak najwięcej decyzji odnośnie projektów racjo­ ru radzieckiego — Komisji Masowej Wynalazczo­ nalizatorskich zapadało w zakładzie pracy. Wnioski ści, która zajęłaby się oddolną społeczną (kontrolą te wymagają oczywiście akceptacji PKPG. rozwoju wynalazczości w zakładzie oraz jej pro­ W jakim kierunku one zmierzały? Można by pagowaniem. Lokal klubu T. i R. należałoby wtedy krótko powiedzieć, że zdążały do podwyższenia przekazać, a jego przedstawicieli technicznych uprawnienia do wypłacania wynagrodzeń przez za­podporządkować komórce wynalazczości. Przynaj­ kłady z kwoty 5000 zł do kwoty 10 000 zł, do pod­ mniej na tle tych wniosków sprawa się w ten spo­ niesienia wysokości jednorazowych wypłat według sób kształtuje. Wymaga ona jednak oczywiście dal­ paragrafu 32a z 500 zł na 2 000 zł oraz do przenie­ szego przedyskutowania i zatwierdzenia przez kie­ sienia dotychczasowych uprawnień centralnych rownictwo PKPG. zarządów na odcinku zatwierdzania premii, wyna­ Obecnie staje się już koniecznością zaniechanie grodzeń itp. na zakład. Wnioski te są słuszne dlate­systemu otrzymywania zaświadczeń o dokonywaniu go, że masowy rozwój ruchu racjonalizatorskiego usprawnień i udoskonaleń z Urzędu Patentowego wymaga poważnego usprawnienia operatywnej pra- PRL i przejście na system wydawania tego rodzaju cy administracji wynalazczości w samych zakła­ dokumentów w zakładzie pracy. Trzeba będzie to tak dach pracy. przemyśleć i zorganizować, aby uniknąć wydawania Nr 2/1953 WIADOMOŚCI URZĘDU PATENTOWEGO 293 zaświadczeń na rzeczy powszechnie znane, i to na­Z drugiej strony niemało jest cennych projektów wet wielokrotnie. racjonalizatorskich, zgłoszonych przez robotników, Nie będę, oczywiście, poruszał wszystkich wysu­ którzy nie biorą udziału we współzawodnictwie, niętych przez dyskutantów (których było ponad 60) w walce o codzienne, systematyczne zwiększanie zagadnień i na wszystkie odpowiadał. Zatrzymam wydajności i poprawę jakości produkcji. Mamy się jeszcze nad dwoma. Pierwsze dotyczy koniecznowreszcie przodujących ludzi, łączących w sobie jed­ ści większego niż dotychczas łączenia współza­ no , i drugie, słowem — pionierów naszego ruchu wodnictwa i ruchu racjonalizatorskiego, a drugie stachanowskiego, wyższej formy współzawodnictwa szkolenia naszego aparatu. Wytyczne w tym kierun­ pracy. ku zostały podane przez nasze kierownictwo gospo­ Ruch stachanowski stanowi wyższy etap socjali­ darcze jeszcze w okresie odbudowy kraju. Na III stycznego współzawodnictwa dlatego, że wyraża Zjeździe Przemysłu Ziem Odzyskanych w Szczeci­ nie tylko sumienny, pełen entuzjazmu stosunek do nie towarzysz H. Minc mówił: pracy, ale i aktywny, twórczy stosunek do techniki. Stachanowcy to przodujący robotnicy, którzy opa­ ...ruch współzawodnictwa nie stanowi jeszcze rewolucji nowali należycie technikę. Czy mamy takich? Oczy­ technicznej... wiście. Możemy tu wymienić chociażby ślusarzy ...dzisiejsze współzawodnictwo... to jest skrupulatne wyko­ ZISPO, tow. tow. Jakimowskiego i Ławniczaka. nywanie swoich obowiązków, to jest zachowanie wzorowej Pierwsi spośród robotników ukończyli oni swe za­ dyscypliny pracy, to jest dobre zorganizowanie miejsca dania sześciolatki. Obaj czołowi ślusarze zawdzię­ pracy i dobre zorganizowanie dnia roboczego — to jest czają ten wspaniały sukces produkcyjny udziałowi wielki i sumienny wysiłek. To na dzisiaj wystarczy, ale na we współzawodnictwie oraz zastosowaniu pomysłów jutro to już nie wystarczy. racjonalizatorskich. Dzięki temu osiągają oni stale, Trzeba, żeby ten wielki wysiłek połączył się z wielkimi od półtora roku, około 500% normy. Tow. Perdas i gruntownymi zmianami technicznymi. I trzeba, żeby tej i Wójcik z Zakładów Mechanicznych im. J. Strzel­ fali, która wyszła z dołu od mas, tej fali współzawodnictwa, czyka w Lodzi, tow. tow. Ostrowski i Kołodziej tej fali przodowników pracy, wyszła na spotkanie zorgani­ z Pafawagu, inicjatorzy systemu dwójkowego obsłu­ zowana polska technika i polska nauka. Trzeba, aby powstał gi maszyn, łączą również ruch współzawodnictwa generalny plan techniczny ulepszeń w przemyśle, renowacji, z wynalazczością. Przodownik pracy tow. Perdas racjonalizacji, postępu. I jeżeli to, co dały masy w postaci zgłosił niedawno projekt przyrządu, dzięki któremu ruchu współzawodnictwa i przodowników pracy, połączy skrócił znacznie czas obróbki śrub. Inny przodujący się z tym, co da polska technika w postaci generalnego robotnik, a zarazem racjonalizator, tow. Deręgowski planu technicznego zmian w przemyśle, to otrzymamy z PPB Szczecin, używając własnego pomysłu obcę­ rzecz wielką — rewolucję techniczną w polskim przemy­ gów do zaginania blachy, osiągnął bardzo wysoką śle... wydajność pracy przy kryciu dachów.

Narodowy plan rozwoju techniki, masowy roz­ Wiązać współzawodnictwo z racjonalizatorstwem wój współzawodnictwa, a następnie na jego bazie ruchu racjonalizatorskiego, w pełni potwierdziły Nie są to przykłady odosobnione. Ale przodowni­ słowa towarzysza Minca. Ma to tym większe zna­ ków pracy, podwyższających swe wyniki we współ­ czenie, że wykonywanie planów produkcyjnych na­zawodnictwie dzięki stosowaniu projektów racjona­ szych zakładów wymaga zarówno od robotników, lizatorskich, i odwrotnie — racjonalizatorów, którzy jak i od kadry inżynierskiej znacznego podniesieniabiorą udział we współzawodnictwie, powinno być wydajności w oparciu o postęp techniczny i lepszą znacznie więcej. Omawiając rozwój współzawodni­ organizację pracy. ctwa pracy w okresie realizacji zobowiązań Bieru­ Założenia narodowego planu na rok 1953 przewi­ towskich, przewodniczący CRZZ tow. Wiktor Kłosie- dują, że wykonanie jego zadań w oparciu o wzrost wicz stwierdził, że ruch wynalazczości pracowniczej wydajności pracy i obniżkę kosztów własnych po­ stanowi nierozerwalną część składową i zasadniczy winno nastąpić przez szerokie stosowanie nowej element współzawodnictwa pracy. W jakim sensie? i pełne wykorzystanie starej techniki. Wymaga to, Oczywiście — postępu technicznego, który zapewnia aby z jednoczesnym wzrostem wyposażenia naszych stale podwyższanie wydajności prący. Szybkie opa­ zakładów w nowoczesne maszyny i urządzenia nowanie nowej techniki przez załogi wymaga od techniczne robotnicy opanowywali należycie nowe rad zakładowych aktywniejszego niż dotychczas kie­ metody pracy. rowania i opiekowania się ruchem współzawodni­ Sprawa postępu technicznego szybko rusza na­ ctwa i wynalazczości. Konieczne jest również, by przód wtedy, gdy robotnicy przyswajają sobie nowezakładowe komórki wynalazczości oraz kluby T. i R. przyzwyczajenia dla pełnego wykorzystania nowej dotarły z problematyką ruchu racjortalizatorskiego techniki. do każdego współzawodniczącego robotnika, wcią­ Praktyka wykazała, że wszechstronne formy gając go do czynnej pracy w klubie, zapoznając go współzawodnictwa rodzą nieustannie coraz dosko­z zakładową tematyką usprawnień, wskazując, jak nalsze metody pracy, usprawniają proces produkcyj­ wszechstronne korzyści przynosi udział w jej roz­ ny. Wpływa to w zasadniczy sposób na rozwój ru­wiązywaniu. chu racjonalizatorskiego wśród robotników, nic bo­ Rady zakładowe powinny szeroko popularyzować wiem tak nie pobudza twórczej myśli robotnika-ra- tych przodowników pracy, którzy swe wysokie wy­ cjonalizatora jak współzawodnictwo. robienie norm uzyskują dzięki przyswajaniu sobie przodującej techniki. Należy przekonywać i uzasad­ Wyższa forma współzawodnictwa niać konkretnymi przykładami Ostrowskich.i Koło­ Wielu jest w naszych zakładach przodujących ro­ dziejów, jak wiele zyskuje nasza gospodarka naro­ botników, którzy biorą udział we współzawodnictwie dowa i sami robotnicy przez ścisłe łączenie ruchu i osiągają dobre wyniki, ale nie są racjonalizatora­ współzawodnictwa i wynalazczości. mi, nie stosują szeroko zdobyczy nowej techniki. Postawiliśmy zadania na rok 1953 i wskazahś- 294 WIADOMOŚCI URZĘDU PATENTOWEGO Nr 2/1953 my, jakie powinny być w związku z tym założenia Starania nasze będą szły w kierunku zorganizo­ organizacyjne, które by zapewniły realizację tych wania przedtem szkolenia centralnego. Pierwszym zadań. Omówiono w trakcie narady podstawoweszkoleniem tego rodzaju będzie seminarium dla pra­ metody i formy pracy, dostosowane do tych zwięk­ cowników ministerstw w sprawie brygad robotni- szonych obowiązków, które nas czekają. czo-inżynierskich. Celem zapewnienia właściwego Pozostaje jeszcze zatrzymać się nad sprawą szko­ kierunku w przeprowadzanym następnie instrukta­ lenia pracowników wynalazczości. Zagadnienie to żu materiały z seminarium zostaną wydane cen­ było niejednokrotnie poruszane w dyskusji. Pierwsze tralnie. W podobny sposób odbędą się następne zapoczątkowało to szkolenie u siebie Min. Przemy­ zajęcia, to znaczy najpierw odbędzie się szkolenie słu Rolnego i Spożywczego, następnie Min. Prze­ centralne, a potem w oparciu o te materiały zostanie mysłu Chemicznego i Min. Leśnictwa. Próbę taką przeprowadzone odpowiednie szkolenie na niższych zrobiła również Warszawska Rada Związków Zawo­ szczeblach. Trzeba, aby CRZZ zwróciła uwagę po­ dowych. Niewątpliwie najpoważniejsze osiągnięcie szczególnym ogniwom związkowym od zarządów posiada w tej dziedzinie Min. Przemysłu Rolnegogłównych począwszy, a skończywszy na radach za­ i Spożywczego. Ogólnym brakiem w dotychczaso­ kładowych, na sprawę realizowania uchwały z dnia wym szkoleniu była jego fragmentaryczność, to jest 5.9 1952 r., by zadanie wynalazczości było rozpatry­ objęcie nim wyłącznie przepisów prawnych o wyna­ wane na posiedzeniach prezydiów wszystkich in­ lazczości pracowniczej. Przy następnych szkoleniach stancji związkowych. Uzyska się przez to przede należy takich błędów unikać. wszystkim obiektywne i krytyczne oświetlenie dzia­ Szkolenie winno pójść w następujących kierun­ łalności poszczególnych pionów administracyjnych kach: jak i niedociągnięć ogniw związkowych, a oświetle­ nie to pozwoli opracować wspólny plan działania 1) D l a aparatu administrujące­ i zapewni harmonijną współpracę organów związko­ go wynalazczością — wych, administracji i władz nadrzędnych na odcin­ a) Systematyczne szkolenie nie tylko na odcin- ku wynalazczości. ku wynalazczości, ale i organizacji produkcji, plano­ Zainteresowanie się związków zawodowych ru­ wania, znajomości prawa patentowego, współza­ chem Wynalazczości oraz pomoc związków temu wodnictwa pracy, przodujących metod pracy — to ruchowi podniosły się znacznie, czego dowodem jest jest ogólnej orientacji umożliwiającej wykonywanie fakt, że na dzisiejszej naradzie obecny jest kierow­ funkcji organizatora ruchu wynalazczości; szkolenie nik Wydziału Ekonomicznego Centralnej Rady 2—4 tygodniowe. Związków Zawodowych oraz przedstawiciele zarzą­ b) Dorywcze seminaria parodniowe celem prze­ dów głównych. Świadczy to, że ruch wynalazczości niesienia pewnych doświadczeń (kurso-konferen-leży im bardzo na sercu. Odcinek ten wzięła szcze­ cje), np. w sprawie brygad. Cel szkolenia: pogłębie­ gólnie pod uwagę CRZZ, zarządy główne natomiast nie wiadomości fachowych, zdobycie państwo­ pozostają często w tyle. Jednym z najsłabiej pra­ wego uprawnienia technika wynalazczości, zabezpie­ cujących jest Zarząd Główny Metalowców, a do nie czenie dopływu kadr i ich wymienności, rozpow­ lepszych pod tym względem należą Zarządy Głów­ szechnianie najlepszych doświadczeń metod pracy.ne Górników, Chemików i Włókniarzy, które niedo­ statecznie realizują wytyczne udzielane w zakresie 2) D l a aparatu związkowego — racjonalizatorstwa przez CRZZ. a) Systematyczne doszkalanie instruktorów za­ Nie ulega wątpliwości, że praca pionu wynalaz­ rządów głównych związków zawodowych i ORZZ czości jest bardzo ciężka i wymaga w wielu wypad­ celem włączenia spraw wynalazczości do zakresu kach ofiary i samozaparcia się. Wiemy jednak, że ich normalnej pracy. Tylko pracownik przeszkolo­ w miarę wzrostu zadań, stawianych przed naszymi ny, znający się na sprawach wynalazczości, może pracownikami, musi wzrastać ich wysiłek. efektywnie wpływać na jej rozwój. Pracownik nie W wypowiedziach przedstawiciela CRZZ i dyrek­ znający przedmiotu z obawy pomyłki nie zajmuje tora Departamentu Techniki PKPG słyszeliśmy wie­ się nim wcale lub w sposób dyletancki. le krytycznych uwag pod naszym adresem, dlatego Poprzez szkolenie aparatu związkowego i wzmo­ też będziemy musieli wiele zdziałać w roku 1953, żenie kontroli wykonywanych przez ten aparat za­ by pracę tę postawić jak najlepiej. dań możliwe jest wyzwolenie olbrzymich rezerw Pracownicy, przed którymi to zadanie staje do związków zawodowych dla rozwoju wynalazczości. wykonania, winni podnosić nie tylko swoje wiado­ b) Systematyczne doszkalanie członków rad za­ mości fachowe, ale i polityczne. Wiemy, że przed kładowych w danych okręgach ORZZ w sprawach całym krajem, przed całym narodem i przed zastę­ form kierowania wynalazczością, połączone z prak­ pami techników program Frontu Narodowego posta­ tycznymi pokazami i zadaniami. wił wielkie i poważne zadania. Możemy je wykonać c) Szkolenie aktywu klubu techniki i racjonali­ tylko dzięki szybkiemu rozwojowi postępu technicz­ zacji przez wykorzystanie gabinetów technicznych nego. przy ORZZ. Na zakończenie wyrażam podziękowanie Zakła­ dom Azotowym im. P. Findera w Chorzowie za wzo­ 3) D l a Naczelnej Organizacji rowe zorganizowanie narady. Aby wyniki tej nara­ Technicznej — dy zostały właściwie wykorzystane, PKPG z CRZZ a) Szkolenie doradców technicznych w zakresie udzielą wytycznych, które poprzez resorty i konfe­ podstawowych wiadomości o ruchu wynalazczym rencje branżowe z udziałem zarządów głównych oraz szczegółowo w zakresie metod udzielania po­ winny dotrzeć do zakładów pracy. W konferencjach mocy i opracowywania projektów racjonalizator­ tych winni wziąć udział przedstawiciele PKPG skich oraz ich realizacji. i CRZZ. b) Doszkalanie aktywu zakładowego NOT w za­ Na zakończenie życzę wszystkim aktywistom ru­ kresie wynalazczości. chu wynalazczości owocnej pracy. Nr 2/1953 WIADOMOŚCI URZĘDU PATENTOWEGO

Inż. ZYGMUNT CZESŁAW KOCZOROWSKI ZASADY TWÓRCZOŚCI W TECHNICE (2)

Drogowskazy dla wynalazców. — Drobna wynalazczośćwstępem do rozwiązywania trudniejszych problemów tech- nicznych. — Realność koncepcji wynalazczej. — Pomysłi jego praktyczna realizacja = wynalazek. — Wszystko wy- maga udoskonalenia. - Jak się zabrać do tego.

Nigdy nie nasycona chęć zdobywania coraz do­rodzinnego. Rozpowszechnienie zamiłowania do skonalszych narzędzi pracy oraz nowych środków tych domowych prac technicznych niewątpliwie lokomocji i źródeł energii zaprząta zawsze twórcze sprzyja rozwojowi kultury technicznej wśród społe­ umysły techników. Chęć ta pobudza wyobraźnię do czeństwa, a przez to również rozwojowi przemysłu sformułowania koncepcji wynalazczej. Od mglistego krajowego. jednak pomysłu daleka jeszcze droga do realizacji, Obmyślanie i realizacja takich drobnych ulepszeń czyli praktycznego Ucieleśnienia, które da lub nie i udogodnień jest doskonalą zaprawą i wstępem do da wyników użytecznych. poważniejszej pracy twórczej w technice. Konstruk­ Wynalazczość winna iść w kierunku aktualnych tor, zaprawiony do rozwiązywania drobnych zagad­ potrzeb ludzkich, a więc przemysłu, który zaspokaja nień techniki — w związku choćby np. z obmyśla­ przecież materialne potrzeby ludzkości, dając czło­ niem nowego typu wieszaka na garderobę lub wiekowi to wszystko, co składa się na poziom jego pomysłowej zabawki — nabiera rozpędu do zaata­ cywilizacji i kultury. Mieszkanie, umeblowanie, kowania trudniejszego problemu technicznego w pe­ oświetlenie, ogrzewanie, odzież, wyżywienie, komu­ wnej określonej specjalności. nikacja, uprawa roli, budownictwo, narzędzia i ma­ Korzystamy ciągle z drobnych przedmiotów co­ szyny produkcyjne — oto wdzięczne pole twórczej dziennego użytku, które niegdyś zostały opraco­ •pracy w dziedzinie techniki. wane i były ulepszane przez wynalazców i racjo­ Epokowe wynalazki, rewolucjonizujące warunki nalizatorów. Świat domaga się nowych artykułów życia człowieka, były dziełem genialnych twórców, powszechnego użytku. Zamiast więc marnotrawić na których ludzkość czekała całe wieki. Naszym czas na opracowywanie złudnych lub niepraktycz­ zadaniem jest ulepszać i rozwijać to, co od nich nych pomysłów, należy realizować wynalazki, udo­ otrzymaliśmy. Powołaniem racjonalizatora i drob­ skonalenia i usprawnienia istotnie ludziom po­ nego wynalazcy jest tworzenie stopniowego rozwo­ trzebne. ju technicznego przemysłu rodzimego, którego wy­ Człowiek o umyśle analitycznym i twórczym twory staną się dzięki temu lepsze i tańsze, czyniąc powinien rozejrzeć się wokoło siebie i popracować społeczeństwo zamożniejszym i szczęśliwszym. nad udoskonaleniem przedmiotów, z którymi styka Pamiętajmy, że każde usprawnienie lub udosko­ się codziennie. Użytkujemy przecież wiele bardzo nalenie techniczne maszyn produkcyjnych w prze­nieudolnie zaprojektowanych i wykonanych narzę­ myśle albo drobny wynalazek — np. w postaci no­ dzi, maszyn i artykułów powszechnego użytku, bo wego piecyka ekonomiczniejszego w zużyciu pali­ nie znalazł się dotychczas nikt, kto zanalizowałby wa, prostego konstrukcyjnie i zarazem pewnego ich niedoskonałość i ulepszył je. zamka do drzwi, a nawet chociażby wygodniejszej Przed przystąpieniem do opracowywania jakie­ w użyciu spinki lub agrafki do odzieży — uszczęśli­ gokolwiek pomysłu wynalazczego należy zastano­ wią więcej współobywateli niż pseudonaukowy wić się nad tym, czy to udoskonalenie techniczne wynalazek, którego przydatność sprowadza się za­ lub oryginalny wynalazek zainteresuje właściwą zwyczaj do zera. gałąź przemysłu, a następnie czy jako gotowy już Naturalną glebą, na której najlepiej kiełkuje, ro­ produkt znajdzie zbyt na rynku. Najbardziej nawet śnie i daje pożyteczne owoce drobna wynalazczość, pomysłowy wynalazek jest bezwartościowy, jeśli jest zamiłowanie, zwłaszcza wśród młodzieży, do nie znajduje odbiorców, czyli gdy życie praktyczne konstrukcyjnej pracy ręcznej, do tak zwanego nie potrzebuje go, chociaż pozornie wydaje się bar­ „majstrowania“ w warsztacie domowym w chwilach dzo użyteczny. Jeżeli zaniedbamy tej ostrożności, wolnych od zajęć zarobkowych lub szkolnych. Pod­ to czas i praca, włożone w realizację koncepcji nietą dla niej może być początkowo konieczność wynalazczej, pójdą na marne. Główną przyczyną naprawy lub wyregulowania domowych urządzeń niepowodzenia- wielu nawet utalentowanych wyna­ wodnych, elektrycznych i ogrzewniczych, albo ro­ lazców było to, że biedzili się nad opracowywa­ weru, motocykla czy odbiornika radiowego. niem wynalazków, których użyteczność istniała Przy wykonywaniu tej przyjemnej pracy dla sie­ jedynie w ich wyobraźni. bie, w obrębie własnego mieszkania lub podwórka, Badając swój pomysł należy ustosunkować się rozwija się z czasem charakterystyczne dla przy- doń krytycznie, analizując jego ewentualne wady szłych wynalazców zamiłowanie do obmyślania, lub przeszkody w zastosowaniu praktycznym. Przy konstruowania i wypróbowywania uzupełnień opracowywaniu zaś pomysłu trzeba mieć zawsze i ulepszeń w tych doprowadzanych do porządku na uwadze koszt własny wyprodukowania przed­ urządzeniach i maszynach, a następnie do kompo­ miotu, będącego jego ucieleśnieniem. nowania i wykonywania oryginalnych, nie znanych Koncepcja wynalazku lub udoskonalenia tech­ jeszcze przyrządów i udogodnień, podnoszącychnicznego winna być zbadana w samych jej podsta­ poziom życia domowego pod względem wygody wowych założeniach celem przekonania się, czy jest i estetyki. realna, a więc czy jest zgodna z istniejącymi Można powiedzieć, że poziom ogólnej kultury prawami przyrody. Niestety, zdarzają się jeszcze społeczeństwa wyraża się również tą chwalebną, w obecnych czasach nawet wykształceni ludzie, któ­ prawdziwie demokratyczną skłonnością obywateli rzy pod wpływem dziwnych urojeń(idée fixe) m ar­ do amatorskiej pracy ręcznej w warunkach życia nują swe siły i czas na opracowywanie jeszcze jed­ 296 WIADOMOŚCI URZĘDU PATENTOWEGO Nr 2/1953

nego perpetuum mobile lub podobnej „cudownej“ którzy wprowadzą do nich różne ulepszenia, czyli maszyny. że zostaną one jak gdyby ponownie wynalezione. Jeśli koncepcja wynalazcza jest realna, musi speł­ To że nasze obecne maszyny są jeszcze dalekie niać inny warunek: powinna być przy obecnym sta­od doskonałości, widać chociażby po współczesnych nie techniki i produkcji wykonalna, a więc parowozach kolejowych, które przetwarzają 8 ÷ należy brać np. pod uwagę, czy są do dyspozycji 10% energii cieplnej węgla spalonego w ich pale­ materiały potrzebne do jej realizacji. Pomysł tur­ niskach w użyteczną energię mechaniczną. Nie biny gazowej powstał już bardzo dawno, lecz do­o wiele lepszy jest samochód, wykorzystujący około piero w ostatnich latach został zrealizowany, a to 18% energii zawartej w paliwie, spalonym w jego dzięki wytworzeniu przez innych wynalazców sto­ silniku. Nawet przedmioty domowego użytku są pów metalowych, nie tracących potrzebnej wytrzy­ jeszcze dalekie od tego, jakimi być powinny. małości mechanicznej w wysokich temperaturach Wszystkie wytwory przemysłu i jego maszyny spalin, omywających koła łopatkowe takich turbin. produkcyjne domagają się ulepszeń. Pierwsza ma­ Należy również zastanowić się nad tym, czy do-szyna do pisania w porównaniu ze współczesną jest kładność wykonania wynalezionego me­ wprost śmieszna w swym prymitywizmie, lecz na chanizmu przy jego produkcji seryjnej lub masowej jej udoskonalenie złożyła się praca setek wynalaz­ będzie wystarczająca do zapewnienia niezawodnegoców. To samo stanie się w przyszłości z dzisiejszą działania. Nieuniknione w takiej produkcji wahania nowoczesną maszyną do pisania — za lat kilkadzie­ jakości użytego tworzywa i odchylenia w wymiarach siąt może stać się przestarzałym zbędnym sprzętem. części składowych tego mechanizmu mogą udarem­ Ilość patentów, wydanych przez urzędy patento­ nić oczekiwane działanie. we różnych krajów na wynalazki będące zupełną Trzeba również wziąć pod uwagę, czy zalety nowością techniczną, jest znikoma w porównaniu wynalazku po jego zrealizowaniu będą wystarcza­ z liczbą patentów i świadectw ochronnych, otrzyma­ jące do usunięcia z rynku służących do tego samego nych na udoskonalenia tych wynalazków podsta­ celu artykułów dawniejszego typu. Do tak bezstron­ wowych. Inaczej mówiąc, ilość wynalazków, dają­ nej oceny własnego dzieła należy mieć wiele samo­ cych całkowicie nowe-maszyny, przyrządy i arty­ krytycyzmu. kuły powszechnego użytku, jest minimalna, lecz Najważniejszą jednak cechą wynalazku lub udo­ przedmioty te są ciągle ulepszane przez innych, skonalenia technicznego winna być jego uży­ znacznie liczniejszych wynalazców, tworzących cią­ teczność społeczna, co jest zresztą samo gły postęp w produkcji. Można więc powiedzieć, przez się oczywiste. że udoskonalenia techniczne wielu podstawowych wynalazków mają dla cywilizacji znaczenie nie Gdy przedmiotem wynalazku jest artykuł po­ mniejsze niż te początkowe wynalazki. Ten nie­ wszechnego użytku, to — jak wykazało doświad­ ustanny rozwój pierwotnych wynalazków będzie czenie — łatwiej znajduje nabywców artykuł ulep­ podnosił ciągle poziom życia obywateli, da im wy­ szony niż zupełnie nowy, ponieważ now'y wzbudza godniejsze warunki egzystencji i nawet obniży kosz­ przez dłuższy czas nieufność wśród kupujących, ty utrzymania dzięki pełniejszemu wyzyskaniu z wyjątkiem może przypadku, gdy jest bardzo tani. bogactw naturalnych świata. Jeżeli nowy artykuł jest np. przedmiotem mody lub zabawką, to zazwyczaj znajduje krótkotrwałe zre­ Chcąc udoskonalić jakikolwiek przyrząd lub ma­ sztą powodzenie tylko dlatego że jest miły lub szynę, dobrze jest rozebrać ją na części składowe zabawny. i zbadać, co można by w nich zmienić, aby całość działała lepiej lub była tańsza. Wynalazców i racjonalizatorów można nazwać Mechanizm obserwowany codziennie przez ro­ szczególnie użytecznymi i zasłużonymi obywatela­ botnika przyzwyczaja go do myśli, że nadaje się on mi kraju, gdyż oni właśnie tworzą postęp tech­ jedynie do tego celu. Jeżeli jednak odrzuci on tę niczny, bez którego rozwój przemysłu i produkcji myśl i zastanowi się nad tym, jakie korzyści osią­ utknąłby na martwym punkcie. O ni są twór­ gnie się, zastosowując ten mechanizm do zupełnie cami tego, co i jak produkuje prze­ innych celów, to znajdzie się na drodze do zrealizo­ mysł. Naród bez wynalazców i racjonalizatorów wania wynalazku. staje się pod względem produkcji zacofanym, a rola Podobnie, obserwując określony- przyrząd lub jego w polityce światowej — drugorzędną. mechanizm oddzielnie, nie dostrzegamy, że w ze­ Analizując istotę wielkich wynalazków, docho­ stawieniu z jakimś innym przyrządem lub mecha­ dzimy do wniosku, że są one raczej wynikiem wnik­ nizmem może dać nowe użyteczne wyniki. Tak samo liwej obserwacji krytycznej i wytrwałej pracy ba­ jeden pomysł, wzięty oddzielnie, może być nieuży­ dawczej, a nie jakiegoś niezwykłego natchnienia teczny, a w połączeniu z innym pomysłem może ich twórców. Studiując historię epokowych wyna­ utworzyć praktyczny wynalazek. Łączenie i kom­ lazków, na podstawie których rozwinął się dzisiej­ binowanie koncepcji jest istotą twórczości na polu szy przemysł, dochodzimy do wniosku, że dokonanie techniki. każdego wynalazku jest procesem ewolucyjnym. Nowe odkrycia naukowe oczekują również na Pierwotna postać epokowych wynalazków była praktyczne zastosowania w postaci nowych wyna­ tak mało przekonywująca dla ówczesnych ludzi, że lazków. nie można się dziwić, iż przyjmowano je początko­ Jeżeli ktoś pragnie rozwiązać trudniejszy prob­ wo z lekceważeniem, a nawet drwinami. Z czasem lem techniczny i chce dać krajowi naprawdę nowy jednak, dzięki wielu udoskonaleniom tych wyna­ wynalazek, powinien przystąpić do tej pracy bez lazków, stały się one błogosławieństwem ludzkości. oglądania się za siebie, czyli nie krępując się istnie­ Wobec trwającego ciągle rozwoju techniki można jącą w tej dziedzinie techniki tradycją i stosowa­ powiedzieć, że istniejące obecnie narwiecie przy­ nymi dotychczas metodami produkcji. Wtedy dopie­ rządy i maszyny będą w przyszłości całkowicie ro może stworzyć coś zupełnie nowego w swej zmienione przez wynalazców i racjonalizatorów, podstawowej zasadzie. Nr 2/1953 WIADOMOŚCI URZĘDU PATENTOWEGO 297

Na przykład wynalazca, który obmyślił i wyko­ tylator elektryczny, umieszczony w dzisiejszym nał odkurzacz elektryczny, nie opracował mecha­ odkurzaczu. Potwierdza to wyrażoną poprzednio nizmu, pomnażającego ruchy rąk człowieka zamia­ opinię, że wiele maszyn, przyrządów i artykułów tającego miotłą lub szczotką podłogę lub trzepią­ codziennego użytku zostanie w przyszłości wyna­ cego dywany, lecz zastosował do tegoż celu lezionych w nowej postaci, opartej na nowych wsysanie kurzu z podłogi lub z dywanu przez wen­ zasadach.

JAN NOWAK Pracownik zakładów włókienniczych w Łodzi ODGŁOSY Z ZAKŁADU (Artykuł dyskusyjny)

Chcąc rozważyć czynniki, wpływające na rozwój wynalaz­ zaobserwowane cykle: okres bezczynności oraz okres wzmo­ czości pracowniczej, a zarazem decydujące o ilości zgłasza­ żonej działalności racjonalizatorów. nych wniosków racjonalizatorskich, trzeba mieć na uwadze Co wpływa zwykle na powstawanie okresów bezczynności? dwa zasadnicze aspekty, tego zagadnienia. Jednym z nichPrzede wszystkim brak zainteresowania zarówno komórki jest sprawa wyrobienia obywatelskiego i uświadomienia spo­ wynalazczości, przedstawiciela technicznego w klubie, jak łecznego, a drugim należyte ujęcie kwestii przez komórki wy­ i zarządu klubu. To oni przecież stanowią zespół, który ma nalazczości, kierujące pracą racjonalizatorską w zakładach. za zadanie rozbudzać zainteresowanie w dziedzinie wynalaz­ Należy przypuszczać, że ten ostatni czynnik jeszcze przez czości. Odpadnięcie jednego z tych członów lub też brak dłuższy okres czasu będzie decydował o wynikach naszej skoordynowanej akcji wytwarza szczerby. Osiągnięte wyniki pracy i dlatego należy omówić go we wszystkich jego możli­ zależą od wspólnego ich wysiłku. wych przejawach. Jakie objawy towarzyszą takiemu zjawisku? Oczywiście, Rozważając rozwój ruchu racjonalizatorskiego — tak, jak brak lub niedomaganie w działaniu zespołu (którym stanowi widzimy go w życiu codziennym w zakładach, trudno nieniejako motor wszelkich poczynań w tym zakresie) powoduje dostrzec jego cech dodatnich, pewnego rodzaju wzlotów, alelekceważenie zagadnienia jako całości. Lekceważenie takie również i okresów zastoju, stanowiących czarne plamy na powoduje niewątpliwie niedocenianie ważności złożonych karcie naszych osiągnięć. Czarnymi plamami w tym przy­ wniosków i opieszałe ich załatwianie. Złożone w tym okresie padku możemy nazwać stany bezczynności i odrętwienia. wnioski racjonalizatorskie muszą się „odleżeć“, „nabrać mocy Czy wobec tych przejawów mamy przejść do porządku urzędowej“ — słowem, czekać na kolejkę. dziennego, nie wnikając w istotę zagadnienia? Przecież to Postarajmy się omówić teraz, jakie skutki wywołuje to w są problemy podobne do tych, jakie spotykamy w każdej in­ praktyce. Załóżmy, że jest pracownik warsztatu ślusarskiego, nej pracy; są to sprawy, które każdy samodzielnie myślący który nosi się z zamiarem złożenia wniosku racjonalizator­ człowiek stara się analizować i wyciągać z nich odpowied­ skiego. Nawet jeżeli opracował już pomysł i nadszedł czas nie wnioski. jego zgłoszenia, będzie się wahał, zastanawiał i radził kole­ Mając to na uwadze, postaramy się poniżej omówić waż­ gów, czy warto go zgłosić. Jaka będzie opinia jego kolegów niejsze składniki tego zagadnienia. w tym zakresie? Jedni, życzliwie ustosunkowani do pracow­ Czy nam, ludziom bezpośrednio kierującym ruchem racjo­ nika, będą radzili zgłosić wniosek; inni zaczną tłumaczyć, nalizatorskim w zakładach, nie przyszło nigdy na myśl, co może przekonywać i zastanawiać się, czy warto, bo to długo właściwie decyduje o interesowaniu się przez pracowników trwa do czasu zatwierdzenia przez komisję, a jeszcze dłużej sprawami racjonalizacji? Do jakich wniosków doszliśmy wów­ do otrzymania wynagrodzenia w razie akceptacji. Inni, mniej czas, kiedy po pewnym okresie bezczynności wzmogła się życzliwi, a może nawet zazdrośni, zaczną w ogóle zniechęcać działalność racjonalizatorów zarówno zrzeszonych w klubie racjonalizatora, wyolbrzymiając przy okazji nieudolność bądź techniki i racjonalizacji, jak i nie będących członkami klubu? to kierownika komórki wynalazczości, bądź też klubu techniki Tego rodzaju zjawiska możemy zaobserwować jeszcze w więk­ i racjonalizacji, komisji wynalazczości lub wreszcie przedsta­ szości zakładów. Nasuwa się więc pytanie, czy w tych przy­ wiciela technicznego. padkach wniknęliśmy dostatecznie w przyczynę zjawiska? Tego rodzaju dyskusje i rady w najlepszym przypadku Brak należycie zorganizowanej i kierowanej pracy wy­ wpłyną na opóźnienie wprowadzenia pomysłu do produkcji. wołuje zwykle okresy zastoju, po których następuje pewne Mogą jednak równie dobrze spowodować, że ów pracownik wzmożenie zainteresowań. w ogóle nie zgłosi wniosku i zniechęci się na zawsze. Jego Winniśmy się tu zastanowić, czy to nasza działalność przy­ decyzja w tym przypadku będzie zależała od siły woli albo czyniła się do zwiększenia zainteresowań, czy też złożyły się umiejętności poszukania sobie osoby zaufanej, która potrafi na to inne przyczyny. Jeżeli zaobserwowaliśmy skutek, to skierować sprawę na właściwe tory. Nie dziwmy się więc, winniśmy drogą analizy dojść do przyczyny, która ten skutek jeżeli wniosek zamiast do komórki wynalazczości pójdzie w wywołała. Skoro poznamy przyczynę i skutek, to dlaczego nie wyciągnąć właściwych wniosków, żeby na przyszłość uni­ zapomnienie. knąć popełnionych błędów? W okresie gdy kwestia wynalazczości pracowniczej ulega Jest rzeczą bezsporną, że wyniki pracy w dziedzinie ra­ zaniedbaniu, w zakładach gromadzi się zwykle sporo pomy­ cjonalizacji zależą w głównej mierze od stosunku kierownika słów, które z braku zorganizowania naturalnego odpływu komórki wynalazczości do samego zagadnienia, od jego umie­ spoczywają gdzieś w zapomnieniu. Skoro jednak sprawa zacz­ jętności analizowania zjawisk i wyciągania należytych wnio­ nie ruszać z martwego punktu, daje się od razu zauważyć sków. On to bowiem nadaje ton całej akcji racjonalizatorskiej niezwykle ożywione zainteresowanie racjonalizacją. Wówczas w zakładzie i od jego działalności zależy przede wszystkim dopiero poszczególni pracownicy przypominają sobie, że prze­ kwestia zainteresowania się pracowników. cież był czas, kiedy myśleli nad pomysłami, że pracowali nad Aby rozważyć czynniki, jakie kierownik komórki wynalaz­ projektami. Znajdują się nawet tacy, którzy wprowadzili już czości winien mieć na uwadze, należy rozpatrzyć obydwa swoje pomysły do produkcji, często nie wiedząc, że winny one

W iad. Urz. pat, — 9 298 WIADOMOŚCI URZĘDU PATENTOWEGO Nr 2/1953

były być zakwalifikowane jako projekty racjonalizatorskie kimi ich zaletami i wadami i stykają się z wnioskami naj­ i że należało przyznać za nie odpowiednie wynagrodzenie.częściej tylko na komisji. Za to kierownik komórki wynalaz­ Warto tu wspomnieć, ile okazji zostało przeoczonych, ile czości i przedstawiciel techniczny w klubie znają lub winni zaprzepaszczono cennej inicjatywy oraz jakie straty poniosło znać całość zagadnienia w szczegółach, boć to do nich należy przedsiębiorstwo w tym okresie jedynie dlatego, że nie zna­ współpraca z racjonalizatorem od samego początku jego lazł się nikt, kto potrafiłby wykorzystać trwającą koniunkturę pracy. lub zdołał sprawę wynalazczości postawić na odpowiednim Z tych też względów jest rzeczą wskazaną, aby technik do poziomie. spraw wynalazczości i przedstawiciel techniczny w klubie Jakże odmienny natomiast przebieg będzie miała sprawa występowali na posiedzeniach komisji wynalazczości jako załatwienia pomysłu racjonalizatorskiego w tym zakładzie, pewnego rodzaju mediatorzy, pośredniczący pomiędzy skraj­ w którym kwestia wynalazczości pracowniczej została nale­ nie przeciwnymi opiniami pozostałych członków komisji a ra­ życie zorganizowana! Przede wszystkim, myśląc o pomysłach, cjonalizatorem, broniącym swego pomysłu. Ci dwaj ludzie racjonalizatorzy będą przeświadczeni, że każda ich inicjatywa winni znaleźć zawsze rzeczowe argumenty, stojąc na bez­ spotka się z uznaniem, z należytą oceną i życzliwością czyn­ stronnym stanowisku, że z jednej strony nie wolno zatwier­ ników, które mają za zadanie roztoczyć nad nimi należytą dzać pomysłów, nie przedstawiających wartości i nie kwali­ opiekę. Odpowiednia porada, pomoc — wszystko to znajdzie fikujących się do zatwierdzenia w myśl odpowiednich prze­ się w takim zakładzie bez trudności, na zawołanie. pisów, z drugiej zaś — muszą pamiętać, iż opinia, jaką urobił Dziś spotykamy jeszcze sporo osób, które mając pewne sobie racjonalizator w czasie posiedzenia komisji, może wpły­ pomysły, nie zawsze wiedzą, czy pomysły te przedstawiają nąć na ogólne ustosunkowanie się poszczególnych racjonali­ jakąś wartość, czy należy je zgłosić lub też porzucić myśl zatorów do kwestii wynalazczości pracowniczej. o dalszej pracy. Niektóre z nich, jak wyżej wspomniano, Z chwilą gdy pomysł został już zatwierdzony i przyznano będą radziły się kolegów, a inne pójdą wprost do technikawynagrodzenie, spotykamy się z nowym czynnikiem psycho­ do spraw wynalazczości. To ostatnie zdarza się jedynie wów­logicznym, tak często niestety niedocenianym. Jest nim spra­ czas, gdy pracownicy mają do technika zaufanie i gdy są wa wynagrodzenia. Kwestia pieniędzy jest sprawą bardzo przekonani, że udzieli on im pomocy i będzie służył poradą. drażliwą i dlatego wymaga możliwie najsprawniejszego za­ W takich przypadkach racjonalizatorzy wolą nie zwierzać się łatwienia. \ swoim najbliższym kolegom, bo ci mogą im odradzić, zazdro­ Racjonalizator, któremu zostało przyznane wynagrodzenie ścić albo po prostu... uprzedzić i złożyć taki sam wniosek. za pomysł, od razu przeznacza sobie daną sumę na odpo­ Jeżeli kierownik komórki wynalazczości dowie się, że ra­ wiednie cele. Nie to jest ważne, czy pieniądze te będą użyte cjonalizator pracuje nad jakimś pomysłem, winien utrzymać na kupno butów, czy też książek dla dziecka. Wiadomo, że z nim stały kontakt, dowiadywać się o postępie prac, o na­ na ogól ludzie wolą mieć gotówkę w kieszeni, niż oczekiwać potykanych trudnościach itp. Do zadań komórki należy usu­ na jej wypłacenie. Oprócz tego nie wolno nam pomijać czyn­ wanie trudności i niedopuszczenie do zahamowań. Znajomośćnika, jakim jest własne zadowolenie, a nawet duma racjona­ przepisów i zarządzeń władz nadrzędnych o sposobie postę­lizatora, nie tylko z otrzymania dodatkowego wynagrodzenia, powania jest w tych przypadkach czynnikiem koniecznym. niezależnie od normalnych zarobków, ale przede wszystkim Znając przepisy, zawsze znajdziemy wyjście z sytuacji, na­ z zaszczytnego wyróżnienia go spośród innych pracowników. wet gdyby chodziło o pomoc wybitnego specjalisty. Uczucie wyróżnienia, jakiego doznaje racjonalizator w razie Gdy pomysł zostanie już opracowany i zgłoszony w formie zatwierdzenia jego wniosku, stanowi bardzo ważny czynnik, wniosku racjonalizatorskiego, następuje dalsza faza obowiąz­ będący podnietą i bodźcem do dalszego wysiłku w zakresie ków komórki wynalazczości. Kierownik komórki, ażeby pod­ wynalazczości pracowniczej. trzymać zaufanie, jakim darzą go racjonalizatorzy, winien Po zgłoszeniu wniosku racjonalizator wyrasta niejako po­ zorganizować sprawne przygotowanie wszystkich materiałów, nad poziom swego środowiska. Koledzy będą odnosili się do potrzebnych na posiedzenie zakładowej komisji wynalazczo­ niego , z większym poważaniem i szacunkiem. Zaczną żywić ści. Okres od złożenia wniosku do jego rozpatrzenia przez doń większe zaufanie. Będą jednak i odwrotne objawy, spo­ komisję może niejednokrotnie zaważyć na dalszych sukcesach wodowane zgłoszonym lub zatwierdzonym do produkcji ruchu racjonalizatorskiego w zakładzie. Należy zawsze mieć pomysłem. Najbliższe otoczenie racjonalizatora podzieli się na uwadze fakt, że w zbiorowisku ludzkim łatwo jest pod­ na tych, którzy życzliwie odniosą się do wnioskodawcy, oraz kopać zaufanie, ale trudno je zdobyć. Psychologia zbiorowo­ na tych, którzy będą zazdrościli racjonalizatorowi osiągnię­ ści jest wypadkową najróżnorodniejszych, ścierających się tego wyniku pracy. Wśród tych ostatnich będą i tacy, którzy opinii i jedno potknięcie może zadecydować o wynikach na­powiedzą sobie: „Czy ja jestem gorszy od niego?“ — i za­ szej pracy. Pochlebne lub ujemne zdanie o naszej umiejętno­ czną również myśleć o racjonalizacji. ści jest przekazywane z ust do ust. Każde przeoczenie choćby Widzimy stąd, że wniosek racjonalizatorski może spowo­ szczegółu zostanie od razu podchwycone i nierzadko w for­ dować wzmożone zainteresowanie wynalazczością pracowni­ mie przekształconej i wypaczonej podane bliższym i dalszym czą bądź z pobudek nacechowanych życzliwością, bądź też kolegom racjonalizatorom. przez zazdrość, w wyniku czego zaobserwujemy pewien sto­ Gdy pomysł znajduje się w stadium rozpatrywania, wnio­ pień współzawodnictwa. Zjawisko to wystąpi najpierw w naj­ skodawca nabiera zaufania lub uprzedza się, zależnie od bliższym otoczeniu wnioskodawcy i stopniowo zacznie ujęcia kwestii przez poszczególnych członków komisji. Nie zakreślać coraz szersze kręgi. A zatem niemal w każ­ trzeba chyba dodawać, że pomysły są niejednokrotnie wyni­dym przypadku jeden bezstronnie rozpatrzony i zatwierdzony kiem długich i żmudnych badan, prób i dociekań racjonali­pomysł racjonalizatorski może przyczynić się do spotęgowa­ zatora. Dla każdego poszczególnego członka komisji pomysł nia ruchu racjonalizatorskiego w zakładzie. Stopień zainte­ jest czymś, co należy albo zatwierdzić albo odrzucić. Ale resowania będzie oczywiście zależał od ilości zatwierdzonych oprócz tego można jeszcze znaleźć szereg rozwiązań pośred­ pomysłów. nich, jak np. zalecenie przeprowadzenia dodatkowych prób Aby rozbudzone zainteresowania nie uległy ponownemu lub przerobienia pomysłu. Rzeczowe i nacechowane życzli­ uśpieniu, należy od razu zastanowić się nad sposobem pod­ wością ustosunkowanie się poszczególnych członków komisji trzymania stanu uaktywnienia racjonalizatorów. Nie wolno _ do rozpatrywanego projektu wyrabia we wnioskodawcy po­ zapominać ani na chwilę, że weszliśmy w nowy okres roz- gląd, którym będzie się on dzielił z kolegami. woju, nie pozbawiony pierwiastków psychologicznych. Dlate­ Oczywiście, członkowie komisji są tylko ludźmi z wszyst­ go też stan ten wymaga szczegółowego przeanalizowania Nr 2/1953 WIADOMOŚCI URZĘDU PATENTOWEGO 299

i zastanowienia się, jakimi środkami działać, żeby zapobiec Podobnie do tego rodzaju „wywiadów prasowych“ spełnią ponownemu osłabieniu ruchu. swoje zadanie ogłaszane w biuletynach nazwiska osób, na­ Jednym z czynników, podtrzymujących uaktywnienie ruchu gradzanych za zatwierdzone pomysły racjonalizatorskie. Za­ racjonalizatorskiego, może być wydawanie biuletynu dla ra­ mieszczenie każdorazowo wzmianki o jednej lub paru osobach cjonalizatorów. Trzeba tu podkreślić dodatnie działanie biu­nagrodzonych będzie zachętą dla pozostałych racjonalizato­ letynów na ogół pracowników. Samo ukazanie się pisma" rów lub tych, którzy myślą o opracowywaniu pomysłów. stanowi zaakcentowanie, że kwestia wynalazczości w zakła­ Z powyższego widzimy, że z chwilą rozbudzenia zainte­ dzie nie zamarła, że jest ktoś, kto myśli i — jak to się resowania wynalazczością pracowniczą w zakładzie trzeba mówi — „trzyma rękę na pulsie“. wytężyć wszystkie siły, żeby zainteresowanie to nie wygasło. Z kolei należałoby zastanowić się nad treścią wydawanych Stan psychicznych pobudek winniśmy podniecać, podtrzy­ biuletynów. Jeżeli przyjmujemy, że samo ich ukazywanie się mywać żarzący się płomień, rzucając na szalę propagowania posiada charakter mobilizujący, to trzeba również poddać coraz nowe argumenty, trafiające bezpośrednio do wyobraźni analizie czynniki, mogące jeszcze bardziej rozbudzić zainte­ pracowników zakładu. resowanie racjonalizacją. Wyniki w tym przypadku będą nie­ Nie w mniejszym też stopniu przyczyni się do podtrzyma­ wątpliwie dodatnie, o ile treść biuletynów trafi swą formą do nia zainteresowania racjonalizacją rozpisywanie konkursów. świadomości czytelnika, dla którego jest przeznaczona. Każdy Należy zwłaszcza mieć na uwadze przyznawanie nagród naj­ racjonalizator lub inny pracownik, myślący o kwestii wyna­ aktywniejszym racjonalizatorom danego okresu. Jest wska­ lazczości, spodziewa się znaleźć w biuletynie coś, co go inte­ zane, żeby przy ocenie ilości zgłoszonych pomysłów uwzględ­ resuje, co ułatwi mu bądź znalezienie dogodnego tematu do niać wnioski zatwierdzone oraz ich przydatność, biorąc pod opracowania, bądź poda wskazówki odnośnie postępowania uwagę wysokość oszczędności, jakie zakład osiągnie przez wnioskodawcy od czasu rozpoczęcia przezeń prac nad pomy­ wprowadzenie pomysłów do produkcji. słem aż do przyznania i wypłacenia wynagrodzenia. Oddziaływanie konkursów ma wpływ podobny jak prze­ Racjonalizator szuka najpierw odpowiedzi na wiele nie­ prowadzanie wywiadów prasowych z najaktywniejszymi ra­ znanych mu całkowicie lub niedostatecznie zagadnień. Stądcjonalizatorami, z tą tylko różnicą, że w pierwszym przy­ więc treść biuletynów winna zawierać artykuły, wyjaśniające padku działaliśmy na wyobraźnię celem spopularyzowania ogólne sposoby załatwiania pomysłów racjonalizatorskich, osoby danego racjonalizatora w zakładzie, w drugim zaś zgodnie z istniejącymi w tej mierze przepisami, przy równo­ czynnik popularności schodzi niejako na drugi plan, a kwe­ czesnym uwzględnieniu zwyczajów lub systemu, przyjętego stią zasadniczą staje się sprawa finansowa. w danym zakładzie pracy, np. do kogo racjonalizator winien Nakreśliliśmy wyżej w ogólnym zarysie kilka sposobów od­ zwrócić się o pomoc teoretyczną lub praktyczną itp. działywania na załogę. Sama metoda i wpływanie czynni­ Oprócz artykułów o treści zasadniczej należy zamieszczać ków, kierujących akcją w zakładzie, zależą od indywidualne­ również artykuły, mobilizujące pracowników danego zakładu. go ujęcia sprawy i umiejętności. Jednakże w każdym poszcze­ Znaczne usługi mogą oddać opisy rozmów, pewnego rodzaju gólnym przypadku należy mieć na uwadze aspekty, które wywiady prasowe, przeprowadzane z czołowymi racjonaliza­ przyczynią się do osiągnięcia zamierzonego celu. torami. Byłoby rzeczą wskazaną, żeby każdy biuletyn zawie­ Omówione sposoby oddziaływania, oprócz analizowania rał tego rodzaju artykuł dla podkreślenia, że zespól kierujący przebiegu akcji, wymagają ponadto natychmiastowego wy­ ruchem wynalazczości pracowniczej stara się utrzymać ścisły ciągania właściwych wniosków. Jednocześnie jednak pochła­ kontakt z racjonalizatorami. Przeprowadzanie rozmów z czo­ niają znaczną ilość czasu. Z odpowiednich przepisów i za­ łowymi racjonalizatorami zakładu stanowi wyróżnienie tych rządzeń władz wiemy, że zależnie od ilości pracowników osób i jest zaakcentowaniem należytego doceniania wyna­w zakładzie przewiduje się obsadę komórek wynalazczości lazczości. oraz zamianowanie przedstawicieli technicznych w klubie. Nie ulega wątpliwości, że tego rodzaju artykuły stanowią Istnieją jednak jeszcze w zakładach pewne niedociągnięcia, silny bodziec dla całej załogi zakładu. Wywiad stanowi wy­ przejawiające się w różnorodnym interpretowaniu przepisów, darzenie dnia, a osoba staje się popularną. Nie należy zapo­ regulujących obowiązki kierowników komórek wynalazczości. minać, że większość ludzi pracuje zwykle w zakładzie od Niektórzy kierownicy zakładów uważają, że komórka wyna­ dłuższego czasu i poszczególni pracownicy znają się już lazczości jest pewnego rodzaju „omnibusem“, którego zada­ w mniejszym lub większym stopniu. niem jest nie tylko opiekowanie się racjonalizacją i spełnia­ nie obowiązków, związanych ze składanymi wnioskami racjo­ Wystąpi tu zjawisko, przejawiające się w życzliwym usto­ nalizatorskimi, ale ponadto technik lub inżynier do spraw sunkowaniu się do wyróżnionego racjonalizatora, jak i czyn­ wynalazczości winien również wprowadzać do produkcji po­ nik zazdrości. W obu jednak wypadkach należy spodziewać mysły zatwierdzone przez organizowanie zespołów ludzi do się, że omówienie na łamach biuletynu rozmowy z czołowym przeprowadzenia prac, zamawiać potrzebny do tego sprzęt racjonalizatorem przyczyni się do pobudzenia zainteresowa­ i materiały, podpisywać z pracownikami umowy, nadzorować nia wynalazczością. Naturalnym objawem „wywiadu“ będzie prowadzenie robót, a nawet ponosić odpowiedzialność za wzmożona działalność w zakresie racjonalizacji. stopień ich wykonania. Słowem, komórka wynalazczości ma Rozważmy teraz, jakie fakty i okoliczności należałoby po­ zajmować się pomysłami przed ich zgłoszeniem, opiekować ruszyć w opublikowanej rozmowie. Treść rozmowy zależy się złożonymi wnioskami, przedkładać je do rozpatrzenia oczywiście od indywidualnego ujęcia kwestii przez przepro­ komisji, załatwiać wszelkie sprawy wniosków oraz realizować wadzającego rozmowę. Przebieg jej winien jednak przede pomysły... wszystkim ustalić: kiedy racjonalizator złożył swój pierwszy Nie trzeba chyba dodawać, że trudno byłoby podołać tak wniosek, ile pomysłów zgłosił dotychczas, jakie jest jego rozległym obowiązkom ze względu na ich zakres. Kryją się zdanie o rozwoju ruchu racjonalizatorskiego w zakładzie, co w tym jednak inne jeszcze zarodki, które mogą wypaczyć zdaniem wnioskodawcy mogłoby przyczynić się do zainte­wydane w tej mierze zarządzenia władz nadrzędnych. resowania wynalazczością pracowniczą itp. Wprowadzanie do produkcji zatwierdzonych pomysłów ra­ Zamieszczanie w każdym następnym numerze rozmowy cjonalizatorskich wymaga niejednokrotnie więcej czasu, ani­ i najaktywniejszym w danym okresie racjonalizatorem po­ żeli samo zebranie materiału na komisję i czynności związane zwoli utrzymać wśród załogi należyty poziom aktywności z poszczególnymi pomysłami. Nakłada ono ponadto na ko­ i będzie stanowiło okresowe bodźce, które zwiększą zainte­ mórkę wynalazczości znaczną odpowiedzialność za prace, resowanie załogi rozwojem wynalazczości. prowadzonew czasie realizacji pomysłów. Aby podołać ogro­ 300 WIADOMOŚCI URZĘDU PATENTOWEGO Nr 2/1953 mowi prac, a często dla uproszczenia sobie skomplikowanych Aby takiemu niezdrowemu zjawisku zmniejszenia ilości obowiązków, najprostszym wyjściem z sytuacji mogłoby być zgłoszeń zapobiec, należałoby bezwzględnie przeciwdziałać świadome dążenie do... zmniejszenia ilości zgłaszanych pomy.obciążaniu komórek wynalazczości odpowiedzialnością za słów, gdyż tylko w ten sposób możnaby wykonać wszystkie wprowadzanie pomysłów do produkcji. Tylko wówczas bo­ prace. W takich przypadkach trudno byłoby mówić o wzmo­ wiem będzie można liczyć na osiągnięcie realnych i pełnych żonej aktywności ruchu racjonalizatorskiego. wyników w zakresie wynalazczości pracowniczej w zakładach.

Mgr TADEUSZ MAJCHROWICZ Ref. wynalazczości Zakładów Przemysłu Odzieżowego we Wrocławiu „UJEDNOLICONE DRUKI" W SŁUŻBIE KOMÓREK WYNALAZCZOŚCI

W numerze 5 „Wiadomości Urzędu Patentowego“ z dnia ruszając przeto poszczególnych zagadnień, dotyczących for­ 31 października 1952 roku ukazał się artykuł dyskusyjny mgra malnego załatwiania wniosków racjonalizatorskich, należy inż. Karola Szerląga pod tytułem: „Ujednolicone druki w zastanowić się nad realnymi możliwościami wprowadzenia służbie komórek wynalazczości“. Wobec tego, że sprawozdaw­ w życie dokumentacji formalnej projektów racjonalizatorskich czość i ewidencja ruchu wynalazczości pracowniczej jest jed­ według zasad i systemu, proponowanego przez autora owego nym z podstawowych zagadnień, interesujących wszystkich artykułu. referentów wynalazczości — uważam za ze wszech miar wła­ Ogólnie biorąc, artykuł przewiduje stworzenie szeregu dru­ ściwe przystąpienie do dyskusji nad tą sprawą, której nale­ ków i formularzy, które mają stanowić obowiązkowy kościec żyte rozwiązanie dałoby niewątpliwie pewną stabilizację me­ ewidencji i sprawozdawczości, a więc nieodzowny, obowiąz­ tod pracy referentów wynalazczości — chociażby tylko w kowy warsztat pracy każdego technika wynalazczości. Należy przemyśle odzieżowym — i mogłoby przyśpieszyć i uspraw­ jednak zastanowić się nad możliwościami praktycznego wpro­ nić sprawozdawczość z rozwoju ruchu wynalazczości pracow­ wadzenia tego odcinka pracy administracyjnej na warsztat niczej. technika wynalazczości. Stan dotychczasowy na tym odcinku pracy nie przedstawia Nie jest to zupełnie prosta i łatwa sprawa. Przede wszyst­ się zbyt dobrze. Kwestia ewidencji, a co za tym idzie zagad­ kim ze względów natury praktycznej. Obsada personalna re­ nienie właściwej, terminowej i wiernej sprawozdawczości, feratów wynalazczości pracowniczej w poszczególnych zakła­ stanowi stałą niemal bolączkę wszystkich zakładów przemysłu dach pracy naszego przemysłu, a także w innych gałęziach odzieżowego. Dlatego uzdrowienie tego stanu rzeczy, ustale­ przemysłu — w ramach Ministerstwa Przemysłu Lekkiego — nie form i metod ewidencji ruchu wynalazczości pracowniczej jest w większości przypadków niedostateczna ilościowo. Brak jest niezbędne. mianowicie pracowników etatowych, pełniących wyłącznie Ruch wynalazczości pracowniczej w przemyśle odzieżowym i niepodzielnie obowiązki techników wynalazczości — nieza­ jest ruchem młodym, a jego okrzepnięcie i wejście w formy leżnie od niewątpliwego faktu, że odnośne przepisy, przewi­ masowości jest sprawą zapewne bliskiej przyszłości. Ponie­ dujące istnienie tego rodzaju etatowych stanowisk, wolnych waż przemysł odzieżowy jest przemysłem nowym w Polskiej od dodatkowego obciążenia pracą, są wydane i obowiązują. Rzeczypospolitej Ludowej, nie mającym tradycji w poprzed­ Technicy wynalazczości obok własnych obowiązków pełnią nich okresach, przeto organizacja produkcji i stworzenie wła­ niemal z reguły obowiązki, związane z innymi działami służ­ ściwych dróg postępu technicznego jest sprawą pracowników by, tak że tylko z największym trudem mogą podołać pracy pionu produkcyjnego, a wynalazczość pracownicza ma td terenowej i formalnej przy załatwianiu projektów racjonali­ ogromne pole do działania. zatorskich, a na same czynności, związane z ewidencją i spra­ Należy przypuszczać, że inne rodzaje przemysłu lekkiego wozdawczością, mogą niestety poświęcić bardzo mało czasu. znajdują się w analogicznej sytuacji jak przemysł odzieżo­ Te trudności natury personalnej są zjawiskiem niewątpliwie wy, tak że kwestia ustalenia form ewidencji ruchu wynalaz­ nienormalnym, wątpić jednak należy, czy będą usunięte w czego jest doprawdy zagadnieniem na miarę' ogólnokrajową,najbliższym czasie. a rozwiązanie tego zagadnienia — poza kwestiami natury Dlatego też czas służbowy techników wynalazczości — ściśle produkcyjnej — należy do najpilniejszych w naszym zwłaszcza w naszym przemyśle — jest ograniczony do wy­ przem yśle. konywania najważniejszych czynności administracyjnych, przy Właśnie wówczas, gdy ruch racjonalizatorski we wszyst­ położeniu zasadniczego nacisku na wywieranie najbardziej kich gałęziach naszej gospodarki przestał niedawno być ru­ realnego wpływu na rozwój ruchu wynalazczości pracowni­ chem żywiołowym, a wchodzi obecnie w ścisłe ramy organi­ czej w terenie. zacyjne gospodarki planowej, uzyskuje nierozerwalny związek Nie należy zapominać, że technik wynalazczości jest zara­ z zasadniczym planem produkcyjnym i podlega planom po­ zem z urzędu sekretarzem zakładowej komisji wynalazczości stępu technicznego — ewidencja ruchu racjonalizatorskiego i właściwe przeprowadzenie formalności natury administra­ oraz członkiem zarządu klubu techniki i racjonalizacji. Obie te funkcje, teoretycznie dodatkowe, zabierają bardzo dużo służ­ cyjnej w stosunku do projektów racjonalizatorskich ma po­ bowego czasu. Praca zarządów klubów techniki i racjonali­ ważne znaczenie i niewątpliwy wpływ na dalszy rozwój wy­ zacji jest właściwie oparta na referencie wynalazczości, od nalazczości pracowniczej. Dlatego też z pełnym uznaniem i zadowoleniem należy po­ którego umiejętności zawodowych zależy właściwe nastawie­ nie pracy tych zarządów i całokształt akcji propagandowej witać podjętą przez mgra inż. Szerląga próbę ujednolicenia ruchu wynalazczości pracowniczej. metod postępowania w tym względzie, i to próbę opracowaną w sposób nader dokładny, wnikliwy i szczegółowy, z pasją W tym stanie rzeczy usystematyzowanie sprawozdaw­ doświadczonego organizatora pracy biurowej i fachowca do­ czości i ewidencji ruchu wynalazczości pracowniczej jest ze brze znającego istotę poruszanego zagadnienia. wszech miar pożądane — pod jednym jednak warunkiem, aby Ponieważ jednak temat ten ma zbyt wielką wagę, nie po­ usystematyzowanie to zmierzało bezwzględnie do uproszczę- Nr 2/1953 WIADOMOŚCI URZĘDU PATENTOWEGO 301 nia pod względem formalnym czynności wykonywanych przeznalazczości. Technicy wynalazczości bowiem, jeśli pragną, aby techników wynalazczości. powierzone im obowiązki były wykonywane w sposób nale­ Tymczasem projekt, podany w cytowanym artykule dysku­ żyty, winni lwią część swego czasu służbowego poświęcić syjnym — pomimo wszystkich swych niewątpliwych i poważ­ na bezpośrednią pracę z ludźmi w wydziałach produkcyjnych, nych zalet — ma tę niesporną wadę, że znacznie zwiększa pracom zaś natury administracyjnej winno być pozostawione efekty prac biurowo-administracyjnych, wykonywanych przez konieczne miejsce, nie przekraczające jednak dopuszczalnych techników wynalazczości. granic praktycznych. Zwiększenie pracy ewidencyjno-sprawozdawczej w referacie Ewidencja i sprawozdawczość mają bardzo poważne zna­ wynalazczości jest zupełnie niecelowe. Raczej Należałoby za­ czenie dla rozwoju ruchu wynalazczości pracowniczej — ne­ stanowić się nad zupełnie uproszczonym systemem ewidencji gować tego nie można. Dobra ewidencja warunkuje dotrzy­ projektów racjonalizatorskich. manie terminów załatwienia wniosków, wypłaty premii ra­ Wzór dokumentacji prawnej i technicznej projektów racjo­ cjonalizatorskich zgodnie z przepisami, wypłaty dalszych rat nalizatorskich, opracowany przez Departament Techniki Mi­ premii, warunkuje należyte wykonywanie miesięcznych, kwar­ nisterstwa Przemysłu Lekkiego (Załącznik nr 1 do zarzą­ talnych i rocznych planów rozwoju ruchu wynalazczości pra­ dzenia Ministra Przemysłu Lekkiego nr 940 z dnia 23 listo­ cowniczej. pada 1951 r.) zawiera wszystkie dane natury: a) ewidencyj- Nie wolno jednak przeprowadzać reformy podstawowych no-formalnej, b) personalnej, c) cyfrowej, d) dotyczące stanu zasad ewidencji i sprawozdawczości w ruchu wynalazczości załatwienia wniosku racjonalizatorskiego. pracowniczej w ten sposób, aby na techników wynalazczości Prócz tego w referacie wynalazczości jest prowadzona księ­ nałożyć zupełnie zbyteczny ciężar pracy ściśle biurowej, która ga ewidencyjna projektów racjonalizatorskich, zawierająca zresztą nie jest zupełnie konieczna. Najprostsze bowiem druki następujące rubryki: ewidencyjne w liczbie dwóch lub trzech, zaprowadzone w spo­ sób jasny i wyraźny, dadzą oczywisty, realny obraz rozwoju a) L. p. projektu racjonalizatorskiego, ruchu wynalazczości pracowniczej — bez konieczności pro­ b) nazwisko i imię autora projektu racjonalizatorskiego, wadzenia szeregu formularzy, druków i druczków, które nie jego adres prywatny i stanowisko służbowe, dają specjalnych korzyści dla całokształtu prac ewidencyjnych c) treść projektu racjonalizatorskiego, i sprawozdawczych. d) datę złożenia wniosku, Dlatego byłoby wskazane zastanowić się nad tym, jaki sy­ e) datę załatwienia wniosku przez zakładową komisję wy­ stem ewidencji należy przyjąć w poszczególnych działach nalazczości, przemysłu. W każdym razie w tych zakładach typu przemy­ f) wysokość przyznanej premii, słowego, w których projekty racjonalizatorskie nie przekra­ czają liczby 100 w ciągu roku kalendarzowego, system pro­ g) wysokość oszczędności obliczonej w stosunku rocznym, ponowany przez autora cytowanego na wstępie artykułu jest h) nr i datę zarządzenia wykonawczego do projektu racjo­ przedwczesny. Wystarcza tutaj i musi wystarczyć sama do­ nalizatorskiego, kumentacja projektu i najprostsza księga ewidencyjna projek­ i) chronologię wypłat zaliczki i dalszych rat premii racjo­ tów racjonalizatorskich. nalizatorskiej, Tam natomiast, gdzie ilość projektów przekracza rocznie j) wysokość wynagrodzeń za udzieloną pomoc techniczną. kilkaset, istnieją sekcje wynalazczości, rozporządzające odpo­ Wobec tego, że referaty wynalazczości są obowiązane pro­ wiednią ilością pracowników administracyjnych. W tych przy­ wadzić lub zestawiać sprawozdania z rozwoju ruchu wyna­ padkach widzę możliwości, a nawet potrzebę stosowania peł­ lazczości (GUS-Z-6) w okresach kwartalnych, nic prostszego, nego systemu rozbudowanej ewidencji i sprawozdawczości jak wyjąć potrzebne dane bądź z oryginalnej dokumentacji ruchu wynalazczości pracowniczej. projektów, racjonalizatorskich, bądź z książki ewidencji pro­ Podkreślam jednak — na zakończenie mego skromnego jektów racjonalizatorskich. udziału w dyskusji — że należałoby stworzyć jednolity sy­ Pozwolę sobie być zdania, że wszelkie reformy natury ad­ stem ewidencji wynalazczości pracowniczej, system wolny ministracyjnej winny iść w kierunku jak najdalej posuniętego jednak od zbędnych formularzy i druków; system jasnej, uproszczenia pracy ewidencyjno-sprawozdawczej, w kierunku przejrzystej ewidencji — taki, który mógłby być przez każde­ zredukowania do minimum manipulacji biurowej. Tym bar­ go technika wynalazczości wprowadzony w życie bez widocz­ dziej zasada ta winna być stosowana w pracy referatów wy­ nej szkody dla podstawowych jego obowiązków.

ADMINISTRACJA WYDAWNICTW URZĘDU PATENTOWEGO PRL

WARSZAWA, AL. NIEPODLEGŁOŚCI 188, WYSYŁA NA ŻĄDANIE

Przepisy o zgłaszaniu do Urzędu Patentowego Wykaz patentów, udzielonych przez Urząd, Pa- wynalazków, wzorów, znaków towarowych, tentowy w roku 1949 15.— udoskonaleń i usprawni e ń —.60 Wykaz patentów, udzielonych przez Urząd Pa- tentowy w roku 1951 . . . . 15.— Klasyfikacja patentowa ...... Wykaz znaków towarowych słownych (1945—1949) 29.— Wykaz patentów, udzielonych przez Urząd Pa- Wykaz wzorów użytkowych zarejestrowanych tentowy w latach 1945-1948 ...... przez Urząd Patentowy w lalach 1945-1951 . 20.-

Należność za wydawnictwa należy wpłacać na rachunek Urzędu Patentowego PRL w Narodowym Banku Polskim VIII Oddział Miejski w Warszawie Nr B-69-412-319 cz. 6, dz. 5, rozdz. 17. 302 WIADOMOŚCI URZĘDU PATENTOWEGO Nr 2/1953 NOWE REWOLUCYJNE METODY RADZIECKIE W TRANSPORCIE RZECZNYM Normalną metodą napędu barek i innych jedno­najwyżej oporowi samej barki. Poza tym śruba ho­ stek wodnych pozbawionych własnego silnika jest lownika lepiej pracuje w „kilwaterze“, gdzie szyb­ holowanie. Specjalny statek, zwany holownikiem, kość względna przepływającej wody jest zmniej­ ciągnie za sobą barkę za pośrednictwem liny. Me­ szona. Wzrasta tutaj tzw. współczynnik sprawności todę tę można jednak odwrócić, ustawiając holow­holowania, co pozwala na lepsze wykorzystanie mo­ nik z tylu barki i każąc mu ją popychać. cy silnika. Zdawałoby się, że teoretycznie nie powinno być Trzecią przyczyną większej wydajności pchania żadnej różnicy pomiędzy tymi dwoma metodami na-jest uniknięcie działania fal, wywołanych śrubą ho­ pędu, jeżeli w obu przypadkach siła napędzająca lownika na barkę, jak to ma miejsce przy holowaniu. jest takiej samej wielkości. W rzeczywistości jednak Fale te, jak łatwo się domyślić, utrudniają znacznie cały szereg warunków towarzyszących poruszaniu poruszanie się barki. Wydłużanie linii holowniczej się na wodzie sprawia, że pchanie jest znacznie wy­ nie rozwiązuje kwestii, gdyż poza innymi niedogod­ dajniejsze niż holowanie. nościami powoduje to, iż barka traci swoją statecz­ Jednym z objawów oporu napotykanego przez po­ ność kierunkową i zaczyna „myszkować“, to zna­ ruszający się statek jest wywołanie tzw. „kilwate- czy zwracać się dziobem w kierunku poprzecznym ru“, to znaczy strumienia, w którym woda porusza do ruchu, na przemian w lewo i w prawo, co zwięk­ się w ślad za statkiem. Przy holowaniu holownik sza opór holowania. Opisane zjawiska nie mają i barka pokonują opór każde z osobna. Natomiast oczywiście miejsca przy pchaniu. przy pchaniu holownik, poruszający się w „kilwa- Powyższe przyczyny powodują zwiększenie pręd­ terze“ barki, nie tylko sam nie napotyka na opór, kości o 15— 18% przy pchaniu w stosunku do holo­ ale może zmniejszyć opór, wywierany na barkę. W wania przy zachowanej mocy silnika. ten sposób całkowity opór zespołu równa się co Metoda pchania barek za pomocą zwykłych holow­

Rys 1. Ogólny Widok holownika pchającego. W prawym rogu u góry pokazano zasadę zastąpienia steru obrotowego osłoną tunelową. Nr 2/1953 WIADOMOŚCI URZĘDU PATENTOWEGO 303

Rys. 2. Porównanie holowania z pchaniem. Łączny opór przy pchaniu jest mniejszy niż przy holo­ waniu, dzięki czemu prędkość zespołu jest większa.

ników znajduje zastosowanie w Związku Radziec­ wyposażony jest w jeszcze jedno ciekawe urządzę- kim już od roku 1950. W roku 1952 nowatorzy że­ nie w obrotową osłonę tunelową śruby napędowej. glugi na Wołdze, Jeniseju, Kamie, Dnieprze i innych Osłony tunelowe stosuje się w budowie okrętów już rzekach przewieźli tą metodą tysiące ton ładunku na od dawna. Taka osłona, nadając właściwy kierunek tysiące kilometrów odległości. Poszczególne zjed­ strumieniowi przepływającemu przez śrubę, zwięk­ noczenia żeglugi przechodzą od doświadczeń do or­sza jej sprawność. ganizowania stałych linii. Zastosowanie osłon obrotowych, pozwalających Na przeszkodzie wprowadzeniu metody pchania na odchylanie odrzucanego przez śrubę strumienia, w całym transporcie rzecznym stoją dwie przyczyny: stało się możliwe dzięki pracom radzieckich uczo­ trudność zapewnienia odpowiedniej sterowności ze­nych, a w szczególności B. J. Szuszkina, który opra­ społu barka-holownik pchający oraz widoczności cował teorię obliczenia takich osłon zastępujących dla sternika, kierującego tym zespołem. Widocz­ stery. ność można zapewnić umieszczając sternika w ka­ Działanie tunelowej osłony obrotowej polega na binie sterowej na barce. Jednakże sterowanie całym odchylaniu strumienia przepływającej przez nią zespołem z barki może okazać się niedostateczne, wody, co oczywiście zapewnia obrót holownika, jeżeli barka jest zbyt mało zanurzona lub jeżeli Ho­ a wraz z nim całego zespołu. Obrotowa osłona po- lownik jest zbyt długi. zwala na odchylenie strumienia aż o 35° na każdą Radzieccy inżynierowie rozwiązali t en problem, stronę, co umożliwia dokonywanie nawet bardzo budując mały silny holownik „popychacz“, napędza­ ciasnych skrętów. ny wysokoprężnym silnikiem spalinowym, będący W porównaniu ze zwykłym sterem obrotowa osło­ jak gdyby „pływającym silnikiem". Pływający sil­ na tunelowa ma szereg zalet. Podczas gdy do nik jest wielkim osiągnięciem przodującej techniki zdziałania zwykłego steru koniecznym warunkiem radzieckiej. Jest to niewielki stateczek, wyposażony jest ruch statku, przy czym zwrotność rośnie z jego w silnik o dużej mocy, ze śrubą i odpowiednim i prędkością, to osłona obrotowa zapewnia obrót na- urządzeniami. Ponieważ nowe szybkobieżne silniki wet, w miejscu oraz ułatwia manewrowanie hołow- odznaczają się małymi rozmiarami i ciężarem, także nikiem. rozmiary statku mogą być bardzo małe. Niemniej ważną zaletą jest całkowita sterowność Statek posiada specjalne urządzenia, pozwala­ statku przy wstecznym biegu, nie zawsze możliwa jące na silne zczepienie się z barką, tak że holownik przy zastosowaniu zwykłego steru. i barka tworzą jak gdyby jedną całość. W ten spo­ Wygoda w zastosowaniu metody pchania przy sób barka upodabnia się niejako do statku z wła­ napędzie statków, nie posiadających własnego na­ snym napędem. pędu, nie kończy się na uzyskaniu większej pręd­ kości i sterowności zespołu. Ściśle połączony z bar­ Sternik zespołu znajduje się na mostku kapitańs ką holownik może zaopatrzyć ją w energię elek- . kim barki, której ster z uwagi na niewielkie roz­ tryczną, mogącą służyć do celów oświetlenia miary „pływającego silnika“ zupełnie wystarcza- i radiofonizacji barki, a także mechanizacji cięż­ do kierowania zespołem. Sternik, podaje znajdujące­ kich prac, jak np. ładowania barki, słowem do po­ mu się- w kabinie holownika mechanikowi komendy, lepszenia warunków pracy załogi. dotyczące ruchu silnika, za pomocą specjalnego Szerokie rozpowszechnienie metody pchania na megafonu. rzekach Związku Radzieckiego umożliwi realizację Mechanik stęruje silnikiem zdalnie za pośrednic­ dyrektyw XIX Zjazdu Komunistycznej Partii Związ­ twem przekładni mechaniczno-hydraulicznej. W tenku Radzieckiego w kierunku polepszenia jakości sposób, nie opuszczając kabiny, może uruchamiać pracy transportu rzecznego. i zatrzymywać silnik oraz dawać pełny, średni, mały bieg, a także zmieniać kierunek obrotów (bieg Na podstawie artykułu „ Tiepłochod-tołkacz" z n-ru wsteczny). 1/1953 czosopisma „Tiechnika Mołodzieży" opraco­ Dla polepszenia sterowności zespołu holownik wał mgr inż. J. Swldziński. 304 WIADOMOŚCI URZĘDU PATENTOWEGO Nr 2/1953 W SZTUCZNYM KLIMACIE

Wytrwałość i mistrzowska wiedza fachowa ra­ dalej jednak na północ, tym mniejsze są możliwości dzieckich uczonych i hodowców doprowadziły dozastosowania do ogrzewania paliwa stałego. Nie wspaniałych rezultatów. W licznych północnych wszędzie także są elektrownie cieplne. Nasuwa się krainach, gdzie nigdy przedtem nic podobnego niewięc myśl zastosowania taniej energii elektrycznej rosło, dojrzewają drzewa owocowe, krzewy jagód, z elektrowni wodnych. Radzieccy uczeni pracują warzywa i zboże. W okręgach dalekiej północy po­ także nad problemem użycia taniej energii wiatru. wstają gospodarstwa o terenach uprawy chronio­ Wraz z ogrzewaniem nasuwa się jeszcze drugie nych przed ostrym klimatem za pomocą szklanych ważne zadanie: mechanizacja prac w inspektach. dachów — inspektów i cieplarni, w których można Podczas gdy w cieplarniach, posiadających dosta­ utrzymywać dowolną temperaturę, zależnie od cha­ tecznie dużą wysokość i przestrzeń, problem mecha­ rakteru i wymagań uprawianych roślin. nizacji robót pracochłonnych niewiele odbiega od Jednakże do hodowania roślin w inspektach i cie­podobnych problemów, napotykanych przy uprawie plarniach w warunkach surowej zimy zużywa się terenów otwartych, to w inspektach sprawa przed­ dużą ilość ciepła. Obliczono, że już w umiarkowa­ stawia się zupełnie inaczej. Inspekty, które są zwy­ nym pasie klimatycznym Kraju Rad na ogrzanie kle pomieszczeniami niskimi i płaskimi, pokry­ jednego hektara terenu w przeciągu siedmiomie- tymi wąskimi oszklonymi ramami, nie pozwa­ sięcznego sezonu użytkowania inspektów i cieplarni lają na rozwinięcie mechanizacji prowadzonych traci się 7 000 megakalorii ciepła. Równa się to w nich prac. Na ogół w inspektach można pracować stracie 8,12 milionów kWh energii elektrycznej. tylko w postawie pochylonej, co czyni pracę bardzo Jeśli ciepło to otrzymuje się normalnym sposo­ ciężką. bem przez spalanie drewna, torfu lub węgla kamien­ Mechanizacja prac w inspektach objęła tylko nie­ nego, to koszty ogrzewania są bardzo wysokie. liczne zabiegi jak siew siewnikiem ręcznym, podwo­ Znacznie ekonomiczniejsze jest stosowanie tzw. żenie nawozów taczkami, polewanie zasiewów „ciepła odpadkowego“, to znaczy ciepła nie wy­ wężem itp. korzystanego przez zakłady przemysłowe i elektrow­ Jak obliczono, obsłużenie jednego hektara inspek­ nie cieplne. tów wymaga 9 000—30 000 dniówek roboczych. Jest Cieplarnie i inspekty są specjalnie potrzebne to od 60 do 200 razy więcej niż wymaga tego upra­ w północnych krajach Związku Radzieckiego. Im wa warzyw w terenie odkrytym, a 600 do 2 000 razy

Kombajn do inspektów z oszkleniem dwuskłonow ym: 1) rama, 2) silnik elektryczny, 3) napęd pasa przenośnika 4) mechanizm do podnoszenia wyposażenia wymiennego, 5) miejsce zamocowania wy­ posażenia, 6) ryj do podnoszenia ram, 7) ryjek do wentylacji, 8) ograniczenie otwarcia ram 9) koń­ cówki spryskiwaczy, 10) rura do polewania, 11) aparat do spryskiwania, 12) zbiornik wody, 13) zbiornik nawozów, 14) czterdziestodwurzędowy siewnik, 15) podłużne ramy inspektu, stanowiące szyny kombajnu, 16) sieć elektryczna, 17) stykowy zbieracz prądu, 18) giętki przewód elektryczny. Nr 2/1953 WIADOMOŚCI URZĘDU PATENTOWEGO 305

więcej niż przy uprawie zboża. W tym stanie rzeczy nym gospodarstwie państwowym im. M. Gorkiego problem mechanizacji prac w inspektach staje się i w podmoskiewskim gospodarstwie zespołowym zagadnieniem palącym. „Zorza socjalizmu“, wykazała, że kombajn jest nad­ Rozważanie tego problemu należy zacząć przede zwyczaj wygodny w użyciu, zmniejsza wysiłek wszystkim od przejścia do inspektów, nowej kon­ i powiększa wydajność pracy 5—6 razy, a obsługi- strukcji. Już w roku 1938 Naukowo-Badawczy Insty­ wane nim inspekty dają znacznie lepsze plony w po­ tut Uprawy Warzyw w Moskwie opracował nowy równaniu ze zwykłymi inspektami. typ w pełni zmechanizowanych inspektów i uniwer­ Duże wymiary inspektu powiększają współczyn­ salnego elektrycznego kombajnu inspektowego. nik wykorzystania powierzchni zaszklonego grun­ Kombajn inspektowy jest to pojazd z napędem tu. Wysoki odstęp między ramami a glebą pozwala elektrycznym, do którego można przymocować me­ na hodowlę takich roślin wysokopiennych jak bakła­ chaniczne narzędzia rolnicze. Konstrukcja wózka żan, pieprz itp.Wszystkie uprawy warzywne rozwi­ przypomina suwnicę fabryczną. Kombajn porusza jają się w inspektach zmechanizowanych znacznie się na czterech kolach, napędzanych silnikiem ele­ lepiej niż w zwykłych. Dojrzewanie warzyw skraca ktrycznym, zasilanym z sieci napowietrznej. Nad­ się o 10—15 dni, urodzajność wzrasta o 40—80%, wozie kombajnu przypomina nadwozie samochodu, znacznie polepsza się jakość, dzięki czemu cena różni się jednak swoistego kształtu spadzistymi produktów ulega obniżeniu. Koszty mechanizacji ściankami z przodu i tylu pojazdu. in spektów amortyzują się po upływie dwóch lub trzech lat. Do posuwania się kombajnu wzdłuż inspektów Oprócz opisanych zalet mechanizacja inspektów służą szyny, którymi mogą być rury grzejne inspek­ pozwala na standaryzację prac, związanych z upra­ tów lub zwykłe listwy z żelazobetonu lub ze stali wą roślin inspektowych, i na dokładne planowanie węglistej. w całkowitej zgodności z wykresem okresowości. Oszklone ramy zmechanizowanego inspektu Kombajny i zmechanizowane inspekty podnoszą mogą być typu pojedynczego lub — lepiej — po­ gospodarstwo warzywne do poziomu prawdziwego dwójnego (dwuskłonowego). Od rodzaju oszkleniazakładu przemysłowego. Dla ochronionych roślin zależy typ użytego kombajnu. nie są straszne posuchy, ulewa i mróz. W zelektry­ Posuwając się wzdłuż inspektu z pojedynczymi fikowanych i zmechanizowanych inspektach i ciep­ ramami kombajn za pomocą specjalnych pasów larniach północy będą rosły najbardziej lubiące cie­ przenoszących podnosi jedno za drugim okna in­pło rośliny południowe: -winorośl, cytryny, poma­ spektów, oddzielając je od boków skrzyni inspekto­ rańcze, mandarynki, brzoskwinie, melony i arbuzy. wej. Przy dalszym poruszaniu się kombajnu ramy Z czasem stanie się możliwe dojrzewanie na pół­ inspektu, jedna za drugą, opuszczają się płynnie po nocy nawet roślin tropikalnych — ananasów, bana­ przenośnikach tylnej pochyłej ściany kombajnu nów itp. i samoczynnie układają się na swe poprzednie miej­ Na podstawie artykułu B. Każyńskiego i W. Mkrło- cziana z nr 1/1953 „Tiechniki Mołodzieży " opracował sca na skrzyni. Kombajn jak gdyby zanurza się mgr inż. J. Smidziński. przodem pod ramy inspektu, podnosi je na siebie i przechodzi pod niemi. Po przejściu kombajnu ramy układają się ponownie na swoje miejsce. Przy wstecznym ruchu kombajnu opisane czynności po­ wtarzają się w odwrotnym porządku. DOŚWIADCZENIE Do obsługi inspektu z oszkleniem dwusklonowym TOKARŻA-NOWATORA używa się kombajnów innego typu. Taki kombajn przypomina kształtem raczej czółenko tkackie niż K. A. ZUBOWA samochód. Przednim zaostrzonym dziobem czy (t) Tokarz Zubow zaopatrzył tokarkę w dodatkowy „ryjem“ kombajn podchodzi pod obie nachylone uchwyt nożowy, który podstawą (2) jest zamocowany na ramy, stanowiące dwa skłony oszklonego dachu górnej części suportu poprzecznego (1) w odstępie 100 mm inspektu, i otwiera je tak, że ustawiają się prawie od właściwego uchwytu nożowego. Podstawa ta posiada pionowo na swych zawiasach, umocowanych do pod­ łużnych ram skrzyni inspektu, przepuszczają po­ suwający się kombajn i po pochyłości tylnego dzio­ ba zsuwają się do poprzedniego położenia, stykając się z sobą górnymi brzegami. W czasie takiej wędrówki kombajnu pracownicy stanowiący jego załogę, posługując się zmechani­ zowanym wyposażeniem, bez wysiłku dokonują ta­ kich prac, jak nawożenie inspektu, nasypywanie warstwy świeżej ziemi, wyrównywanie jej, rzędowy siew nasion lub sadzenie rozsady, dokładne spul­ chnianie ziemi między rzędami roślin, orka i bro­ nowanie gruntu — zamiast dotychczasowego mało podłużne rowki teowe do mocowania śruby (4). W celu wydajnego przekopywania, równomierne polewanie, łatwiejszego osadzenia noża w przesuwanej płytce (3), o którą nóż się opiera, ma ona szczelinę podłużną. Nóż za- spryskiwanie roślin płynami szkodnikobójczymi, mocowuje się w znany sposób, przy czym jest on skierowany pielenie, naświetlanie roślin (w tych okręgach gdzie krawędzią przednią na dół. Taki uchwyt jest bardzo wygodny jest to konieczne), wentylacja inspektów, a wreszcie w eksploatacji, gdyż pozwala na wykonywanie podcinania zbiór plonów. i toczenia rowków z tylnego suportu i na znaczne skrócenie Długoletnia eksploatacja dwusklonowych zme­ czasu obróbki, a ponadto zwiększa wydajność tokarki o 10%. chanizowanych inspektów i kombajnów w warzyw­ (Stańki i Instrumient nr 12/52, str. 26) 306 WIADOMOŚCI URZĘDU PATENTOWEGO Nr 2/1953

Inż. KAROL PECHATY Instytut Naukowo-Badawczy Obróbki i Obrabiarek (CSR) NOWA KONSTRUKCJA NOŻY TOKARSKICH ZE WSTAWIANYMI PŁYTKAMI TNĄCYMI Pod pojęciem noży ze wstawianymi płytkami tną­ Spośród znanych zasad, dotyczących: cymi rozumiemy takie narzędzia, w których płytki a) noży tangencjalnych, gdzie element tnący są zamocowane w różny sposób — bądź mechanicz­ w kształcie graniastosłupa lub wałeczka z wę­ nie, bądź siłami skrawania. glika spiekanego jest ustawiony tangencjal- Często spotykamy się z pytaniem naszych kadr nie, tzn. w kierunku stycznej składowej Pz siły warsztatowych i technicznych: „Dlaczego zamiast skrawania (rys. 1), używanych dotychczas noży lutowanych stosować b) noży ze wstawianymi płytkami tnącymi, za­ noże ze wstawianymi płytkami tnącymi?“ Świadczy mocowanymi mechanicznie, gdzie ustalenie ono o braku znajomości głównych zalet noży ze płytki jest przeprowadzane na drodze mecha­ wstawianymi płytkami tnącymi. Należy więc zapo­ nicznej, w większości przypadków przy użyciu znać się z niemi. Zalety są następujące: nakładki, przyłożonej do powierzchni czoło­ 1) Usunięcie przyczyn powstawania pęknięć, wy­ wej płytki tnącej i przykręconej śrubą (rys. 2), woływanych lutowaniem. c) noży ze wstawianymi płytkami tnącymi, za­ 2) Usunięcie naprężeń wewnętrznych i innych mocowanymi siłami skrawania, które wciska­ cieplnych następstw lutowania, obniżających trwa­ ją płytkę między dwie odpowiednie powierzch­ łość ostrzy w czasie obróbki. Jak stwierdziliśmy, nie, co przeciwdziała jej przemieszczaniu noże zaopatrzone w płytki wstawiane osiągają (rys. 3), przeciętnie o 40%. większą trwałość niż noże luto­ wybraliśmy zasadę zamocowania siłami skrawa­ wane. nia, a to z tego względu, że takie zamocowanie jest 3) Oszczędność trzonków noży, po zużyciu się przede wszystkim szybkie, łatwe i niezawodne. Po­ bowiem płytki tnącej można do tego samego trzon­ za tym usuwa doskonale jakiekolwiek naprężenia ka założyć nową płytkę. wewnętrzne, a także możliwość powstania zewnętrz­ 4) Niezbędne zachowywanie geometrii płytki nych naprężeń współśrodkowych, niebezpiecznych w celu uzyskania dokładnego zamocowania, które zwłaszcza w przypadku zamocowania mechanicz­ umożliwia jednak jednoczesne zmniejszenie dotych­nego, kiedy to zachodzi ścisłe doleganie płytki czasowego ubytku trwałości ostrzy w warsztatach. w miejscach przytwierdzenia, podczas gdy w innych 5) Oszczędność metali kolorowych, niezbędnych miejscach, gdzie płytka nie jest dociskana, nie do­ do lutowania, oraz oszczędność materiałów szlifier­ lega ona dokładnie i może być poważnie uszkodzo­ skich, którymi zdejmuje się w przypadku noży lu­ na obciążeniami zginającymi. towanych materiał trzonka. Dalsza zaleta tej zasady polega na zaoszczędze­ 6) Zmniejszenie kosztów wytwarzania narzędzi, niu węglika spiekanego. Zużycie węglika spiekane­ ostrzenia bowiem nowych płytek tnących wobec jed­ go w przypadku zamocowania płytki siłami skra­ nakowych ich wymiarów nie trzeba przeprowadzać wania jest w odniesieniu do noży tangencjalnych oddzielnie, lecz grupowo. I tak np., jak podaje lite­ co najmniej o połowę mniejsze. Jest to spowodowa­ ratura radziecka, można ostrzyć metodą chemicz- ne tym, że noże tangencjalne należy ostrzyć po stę­ no-mechaniczną jednocześnie do 120 płytek. W tenpieniu wszystkich krawędzi jedynie na płaszczyźnie sposób czas- ostrzenia zostaje skrócony w odniesie­ czołowej, dzięki czemu ubytek ciężarowy, związany niu do każdej płytki do 1,5—2 minut. z ostrzeniem, jest znacznie niższy, przy jednoczes­ 7) Polepszenie warunków gospodarki narzędzio­ nym ostrzeniu z wierzchołka ostrza głównego i bocz­ wej, osiągnięte przez uproszczenie składowania no­ nego, a ewentualnie i w płaszczyźnie czołowej. ży w magazynach i narzędziowniach. W porównaniu z nożami z zamocowaniem mecha­ W ramach zadań badawczych rozwiązaliśmy opty­ nicznym, gdy pozostają stosunkowo duże resztki malną konstrukcję głównych elementów noży ze płytek, można w przypadku zamocowania siłami wstawianymi płytkami tnącymi. skrawania osiągnąć niemal całkowite wykorzysta­

Rys. 3. Zasada mocowania płyt­ Rys. 1. Zasada pracy noża tan- Rys. 2. Zasada m echanicznego ki siłami skrawania. gencjalnego. zamocowania płytki. Nr 2/1953 WIADOMOŚCI URZĘDU PATENTOWEGO 307

nie węglika spiekanego, przy tym bez jakiegokol­ jedynie przy dużych przekrojach wióra. Nigdy nie wiek lutowania. stosuje się podpórki wyższej niż płytka, bo wtedy Jakie kształty noży ze wstawionymi płytkami tną­ uległaby ona łatwo uszkodzeniu ze strony wiórów. cymi, zamocowanymi oporami' skrawania, zostały Po stronie bocznej krawędzi tnącej wykonany jest zaprojektowane i w jaki sposób? Wybraliśmy ogó­ na trzonku występ, do którego płytka jest dociskana łem trzy kształty noży: zdzierak prosty, nóż boczny- śrubą w kierunku głównej krawędzi tnącej. Jeśli i zdzierak wygięty. zachodzi potrzeba ostrzenia od strony krawędzi Zasada takiego zamocowania polega na tym, że bocznej, powstały luz kompensuje się dokręceniem płytka tnąca o przekroju równoległobocznym jest śruby. W przypadku skrócenia płytki więcej niż włożona między przeszlifowaną płaszczyznę docisko­ o 5 mm, wstawiamy między nią i śrubę wkładkę. wą w trzonku i płaszczyznę podpórki nastawczej. W celu maksymalnego wykorzystania płytki stosu­ W czasie obróbki siły skrawania dociskają płytkę jemy ogółem trzy wkładki ó grubości 5, 10, i 15 mm. do powyższych dwóch płaszczyzn. Dzięki temu płyt­ Dzięki podanemu rozwiązaniu osiągamy całkowitą ka jest zaciśnięta jednocześnie z dwóch stron. Prze­wydajność trzonka i wykorzystanie węglika spieka­ ciwdziała to wypadnięciu płytki w przypadku nawi­ nego w danym trzonku do rozmiarów 5 x 4 x 2,5 mm. nięcia się wiórów, lub w przypadku uderzeń płytki Tę niedużą płytkę można potem bez dalszej obróbki przy natrafieniu na występy. Zamocowanie to jest przylutować na przecinak. więc absolutnie bezpieczne, w związku z czym moż­ Dodatni kąt natarcia Ɣ = 15° umożliwia bardzo na stosować je również w przypadku strugania, kie­ szerokie stosowanie noża, w przypadku bowiem dy położenie noża jest pionowe i kiedy występują obróbki stali wykonuje się na płytkach skosy czoło­ stosunkowo duże początkowe obciążenia udarowe. we pod kątem +10°, +2°, —6°, —10° itd. o szero­ Na rys. 4 i 5 uwidoczniony jest zdzierak prosty ze kości 1—2,5 posuwu. Przy skrawaniu nieciągłym wstawioną płytką tnącą, zamocowaną oporami skra­ wykonujemy szerszy ujemny skos, wynoszący 3 do wania. Składa się on z trzonka i podpórki, wykona­ 4 mm. Do obróbki żeliwa wykonujemy na powierzch­ nej ze stali hartowanej i odpuszczonej na 55° Rc. ni czołowej skos pod kątem 0°, natomiast do obrób­ ki siluminu stosujemy kąt natarcia 15° bez skosu. Na nożu jest wytworzony kąt wierzchołkowy 10°, powiększający trwałość ostrza. W trzonku można założyć płytki, wykonane z róż­ nego rodzaju węglików spiekanych, następnie płyt­ ki ze stali szybkotnącej, a także płytki ze spiekanego korundu. Przy użyciu w opisanym trzonku płytek ze stali szybkotnącej usuwamy trudności, jakie powsta­ ją w związku z przylutowywaniem płytek do trzon­ ka, a także ograniczamy wahania twardości płytek.

Rys. 4. Zdzierak prosty ze wstawioną płytką tnącą, zamocowaną sitami skrawania.

Płaszczyzna dociskowa dla płytki tnącej jest wyfre- zowana i zaszlifowana pod kątemƔ = 15° i kątem nachylenia krawędzi tnącej X = +4°. Za tą po­ wierzchnią jest wykonane rowkowanie o szerokości rowków 1 mm i kącie ich nachylenia równym 60°. Z rowkowaniem tym współpracują odpowiednie rowki podpórki, zamocowanej za pomocą śruby. Między płaszczyznę oporową trzonka i podpórkę wkłada się płytkę tnącą. Po stępieniu i ponownym naostrzeniu, o ile szerokość płytki ulegnie znacz­ nemu zmniejszeniu, przestawiamy rowkowaną pod­ pórkę w miarę potrzeby o szerokość rowka lub jej wielokrotność. Opisana konstrukcja jest korzystna przy obróbce Stosuje się dwa rozmiary podpórek. Różnica po­ wykończającej, ponieważ wyklucza podważanie płyt­ lega jedynie na ich wysokości. W przypadku płytek ki. Podobna korzyść występuje także przy obróbce tnących o wysokości od 6 do 8 mm stosuje się pod­ zgrubnej stali, zwłaszcza w przypadku trzonka pórki o wysokości 6 mm, natomiast w przypadku o przekroju 32x32 i przekroju wióra 6 do 7 mm2. płytek o wysokości mniejszej niż 6 mm — podpórki Maksymalne wysunięcie płytki, mierzone w płasz­ o wysokości 4 mm. Można jednak stosować tylko czyźnie powierzchni oporowej trzonka, wynosi jedną podpórkę, mianowicie niższą niebezpieczeń­w najbardziej nie sprzyjających warunkach 1 mm. stwo uszkodzenia płytki mogłoby wówczas powstać Gdyby było większe, wówczas mogłyby wystąpić 308 WIADOMOŚCI URZĘDU PATENTOWEGO Nr 2/1953

Rys. 6 i 7. Przyrząd do ostrzenia płytek tnących. Rys. 8. Formowacz wiórów.

w płytce niebezpieczne obciążenia zginające. W cza­ Poza tym ostrzenie można przeprowadzać w po­ sie obróbki wypadkowa sil skrawania dociska płyt­ dobnym przyrządzie, przymocowanym do specjal­ kę do podpórki i płaszczyzny oporowej trzonka nego wychylnego ramienia, na szlifierce BBT 350 w ten sposób, że wytwarza się nacisk na jej płasz­ lub przy zastosowaniu dowolnej metody elektroero­ czyznę czołową i krawędź górną. Przy nagłym prze­ zyjnej. rwaniu ruchu obrotowego i nie wyłączonym posu­ Dla opisanej konstrukcji noża wykonano zdejmo- wie, co odpowiada przypadkowi przepalenia bez­ walny formowacz wiórów, uwidoczniony na rys. 8. pieczników lub wyłączenia prądu, występuje z re­ Główne jego zalety są następujące: guły uszkadzanie narzędzia lutowanego, które nie jest jednak powodowane nagłym ściśnięciem go przy 1) dostateczna sztywność, zapobiegająca jego drganiom przy większych głębokościach skrawania, zatrzymywaniu się wrzeciona, lecz wstecznym ru­ chem obrotowym tego ostatniego. W okresie zanika­ 2) sprężystość formowacza w kierunku podwa­ nia ruchu obrotowego obrabianego przedmiotu żania płytki, ważna w przypadku zanikania ruchu w mechanizmach przekładniowych między silnikiem obrotowego wrzeciona obrabiarki. i wrzecionem gromadzi się energia odkształceń 3) łatwa i szybka nastawialność, sprężystych, która obraca nieznacznie wrzeciono 4) równomierność kształtowania wióra, w kierunku przeciwnym kierunkowi ruchu robocze­ 5) mała wrażliwość na zmianę posuwu i głębo­ go, przez co następuje odciążenie płaszczyzny czo­ kości skrawania, osiągnięta dzięki wytworzeniu łowej narzędzia przy jednoczesnym zachowaniu na­dwóch płaszczyzn kształtujących, cisku na krawędź górną. W wyniku powstają znacz­ ne obciążenia zginające, skierowane ku płaszczyź­ 6) odporność na uszkodzenia i zużywanie się, osiągnięta dzięki temu, że każda płaszczyzna kształ­ nie czołowej narzędzia i powodujące poważne uszka­ tująca jest wykonana z węglika spiekanego, który dzanie noża. nie spoczywa bezpośrednio na płaszczyźnie czoło­ W przypadku noża ze wstawianą płytką tnącą, wej narzędzia, lecz na oddzielnym utwardzonym zamocowaną siłami skrawania, nacisk wywierany materiale, co zapobiega jego wyłamywaniu się przy na krawędź górną przy zanikaniu ruchu obrotowe­ ewentualnym nieprawidłowym ustawieniu formowa­ go, tj. przy odciążeniu płaszczyzny czołowej, wywo­ cza, wywołującym drgania. łuje podważenie płytki. Dzięki temu płytka bądź nie (Zlepsovatel a Vynalezce nr 17/1952) zostanie w ogóle uszkodzona, bądź uszkodzenie to w porównaniu z uszkadzaniem noża lutowanego będzie jedynie nieznaczne. Na' płytce tnącej są wytworzone ogółem dwa ORYGINALNE URZĄDZENIE ostrza, w związku z czym po stępieniu jednego PNEUMATYCZNE ostrza można płytkę obrócić i prowadzić obróbkę za pomocą drugiego ostrza. W ten sposób skraca­ (t) Zastosowano ostatnio ulepszone urządzenie pneuma­ my czas, potrzebny do wymiany narzędzia po jego tyczne do obrabiarek kłowych, które zwalnia obsługującego od konieczności posługiwania się zaworem powietrznym przy stępieniu. włączaniu i wyłączaniu uchwytu do mocowania obrabianego Ostrzenie przeprowadza się w specjalnym przy­ przedmiotu. Umożliwia ono zmniejszenie obciążenia wrze­ rządzie, przedstawionym na rys. 6 i 7, który zamo- ciona obrabiarki i okazało się szczególnie korzystne przy obróbce szybkościowej. Ponadto zautomatyzowany rozdział cowuje się na stole szlifierki narzędziowej TOS 102. powietrza urządzeń pneumatycznych znacznie skraca czas Przez zastosowanie tego przyrządu osiągamy szyb­ wykonywania zabiegów pomocniczych i zwiększa wydajność kie i dokładne naostrzenie płytki przy jednoczes­ obrabiarki. (Awtomobilnaja i Traktornaja Promyszlennóśt’ nym obniżeniu do minimum czasów pomocniczych.nr 6/52). Nr 2/1953 WIADOMOŚCI URZĘDU PATENTOWEGO 309

Inż. N. A. PONOMAREW (ZSRR) OBRABIARKA DO PRZECINANIA RUR

Przecinanie rur przy robotach techniczno-sanitar- . Na obrabiarcemożna przecinać rury proste, a tak­ nych w większości fabryk i na placach budowlano- że zgięte prostolinijne odgałęzienia odpowiedniej montażowych wykonuje się na obrabiarkach z pi­ długości. łami do metalu. Przecinanie rur- o małych wymia­ Konstrukcja głowicy odcinającej pozwala na prze­ rach wykonuje się na obrabiarkach za pomocą spe­ cinanie rur o średnicy od 1/2 do 4 cali, co umożliwia cjalnych tarcz obrotowych. przeprowadzenie większości robót tego rodzaju w Pierwszy sposób przecinania rur nie jest odpo­ technice sanitarnej. wiedni, gdyż otrzymywane tym sposobem płaszczyz­ Obrabiarka jest prosta, wygodna w użyciu i nie ny czołowe rur nie są prostopadłe do ich osi, wsku­ wymaga ani skomplikowanych przygotowań ani tek czego wynika potrzeba dodatkowego przecina­ wysokiej kwalifikacji obsługującego pracownika. nia na tokarce lub na innych obrabiarkach. Ponadto sam proces przecinania jest mało wydajny wskutek długotrwałości i niewygodny. Przy przecinaniu rur na obrabiarkach tarczowych produkcja jest zadowalająca, lecz taki sposób rów­ nież nie jest wygodny, gdyż rura, obracając się z dużą szybkością wokoło swej osi, jest niebezpieczna dla ludzi pracujących w sąsiedztwie. Oprócz tego podczas toczenia tarczy po rurze następuje zagnia­ tanie metalu, wskutek czego czoło zawalcowuje się do wewnątrz, co również pociąga za sobą koniecz­ ność podcięcia na innych obrabiarkach. Tak więc oba opisane sposoby przecinania rur ma­ ją istotne wady i nie odpowiadają potrzebom tech­ nicznym. W fabryce im. Kalinina Gławstrojinsłrumienta (Ministerstwo Budowy Maszyn Budowlanych i Dro­ gowych) skonstruowano i wypróbowano nową ob­ Rys. 2. Ogólny widok obrabiarki do przecinania rur S-246A; rabiarkę do przecinania rur typu S-246A (rys. 1), 1 — kółko ręczne, 2 — koło sterowe, 3 — zapadka podno­ opartą na zasadzie obracania się narzędzia skrawa­ szona, 4 — stojak, 5 — dźwignia, 6 — wziernik. jącego wokoło umocowanego wyrobu. Narzędziami skrawającymi są dwa zwykłe przecinaki tokarskie. Charakterystyka techniczna obrabiarki: Nowa obrabiarka do przecinania rur jest znacz­ nie doskonalsza i wygodniejsza od obrabiarek tar­ średnica przecinanych rur .... 1/2—4 cali czowych i obrabiarek z pilami do metali, gdyż wy­ liczba szybkości głowicy odcinającej .... 2 roby dowolnej długości ustawia się nieruchomo, tak liczba obrotów głowicy odcinającej na minutę 109 218 iż są bezpieczne dla obsługującego i dla otoczenia. największy skok suportu ...... 60 mm liczba s u p o r tó w ...... 2 liczba n o ż y ...... 2 moc s i l n i k a ...... 2 kW liczba obrotów silnika na minutę .... 1420 ciężar obrabiarki ...... 800 kG przeciętna produkcja w liczbach końców rur przeciętych w ciągu 8 godzin . . . 800—1000 Obrabiarka S-246A należy do konstrukcji stałej i ustawia się ją na fundamencie. Zasadniczym na­ rządem roboczym obrabiarki jest głowica odcinają­ ca, wmontowana w kadłub skrzynki biegów. Głowi­ ca składa się z dwóch części: stałej i obrotowej. Część stała głowicy jest skonstruowana na zasadzie samocentrującego uchwytu trój szczękowego i służy do umocowania wyrobu. Część obrotowa ma na ze­ wnętrznej stronie czołowej dwa suporty, zaopatrzo­ ne w przecinaki tokarskie. Posuw przecinaków do przedmiotu i odprowadze­ nie .Ich w położenie początkowe odbywa się za po­ mocą kółka ręcznego (1). Przez obracanie tego kółka wprowadza się w ruch specjalny mecha­ nizm, sterujący suportami głowicy. Koło sterowe (2) jest przeznaczone do mocowania przedmiotu. Odcinanie końców rur odbywa się za pomocą podno­ szonej zapadki (3). Podczas przecinania długich Rys. 1. Radziecka obrabiarka do przecinania rur S-246A. rur swobodne ich końce są podtrzymywane stoją- 3 1 0 WIADOMOŚCI URZĘDU PATENTOWEGO Nr 2/1953 kiem (4). Do zmiany szybkości obrotu głowicy od­ cinającej służy dźwignia (5). Mechanizm skrzynki biegów jest umieszczony w wannie olejowej. Do smarowania powierzchni trą­ cych głowicy wewnątrz skrzynki biegów służy tło­ kowa pompa olejowa, uruchamiana za pomocą mi- mośrodu, umocowanego na jednym z walów skrzyn­ ki biegów. Przebieg smarowania kontroluje się przez wziernik (6). Doprowadzenie cieczy chłodzącej ze zbiornika ka­ dłuba do przedmiotu odbywa się za pomocą pompy zębatej, umocowanej na bocznej ścianie kadłuba. Napęd obrabiarki od silnika elektrycznego, osa­ dzonego na pomoście kadłuba, odbywa się za po­ mocą pasów klinowych. Założenie przecinaków tokarskich w suportach pokazano na rys. 3. Przecinaki tokarskie (1) umoco­ wuje się w suportach (2) za pomocą śrub (3) w ten sposób, żeby ich krawędzie skrawające dotykały oprawki-sprawdzianu, zaciśniętej w szczękach gło­ Rys. 3. Zakładanie przecinaków tokarskich w su­ portach: 1 — przecinaki tokarskie, 2 — suporty, wicy. 3 — śruby, 4 — oprawka sprawdzian. (Miechanizacja Stroitielstwa nr 2/1952)

Inż. A. N. BIELIKÓW (ZSRR) ZASTOSOWANIE PROMIENI PODCZERWONYCH PRZY TŁOCZENIU PRZEDMIOTÓW Z BLACHY ZE STOPÓW MAGNEZOWYCH W ostatnich czasach zakres zastosowania stopów Temperatura odkształcania plastycznego stopu MAI magnezowych znacznie się rozszerzył. Stopy mag­ wynosi 320 — 380°C, a stopu MA8 300 — 370°C. nezowe MAI i MA8 są mało plastyczne na zimno Ogrzewanie stopów magnezowych przed tłocze­ i dlatego poddaje się je tłoczeniu na gorąco. Ogrze­niem związane jest z pewnymi trudnościami, ponie­ wanie tych stopów powoduje zmianę ich właściwo­ waż wymaga stałego lub-przesuwnego pieca elek­ ści mechanicznych, mianowicie następuje zwiększe­ trycznego, znajdującego się w pobliżu prasy. nie plastyczności i zmniejszenie wytrzymałości. Ponadto podczas przenoszenia obrabianej blachy z takich stopów z pieca do prasy blacha ulega szyb­ kiemu ochładzaniu, co ujemnie wpływa na jakość tłoczonych przedmiotów. W celu usunięcia tych niedogodności oraz w celu oszczędnego zużycia energii elektrycznej i skróce­ nia czasu ogrzewania autor tego artykułu opraco­ wał nowy sposób ogrzewania matryc i obrabianej blachy promieniami podczerwonymi oraz odpowied­ nie urządzenie do wykonywania tego sposobu. Temperatura ogrzewania promieniami podczer­ wonymi zależy ad odstępu między źródłem ciepła i ogrzewaną blachą, od mocy tego źródła i od kolo­ ru naświetlanej powierzchni. Po szybkim ogrzaniu w danych warunkach do temperatury maksymalnej dalsze naświetlanie powierzchni blachy prawie nie powoduje wzrostu jej temperatury (rys. 1). W celu zwiększenia współczynnika wyzyskania urządzenia zaleca się pomalować je na czarny kolor, najbardziej intensywnie pochłaniający energię pro­ mieniowania. Różnica temperatury formy prasy pomalowanej i niepomalowanej, naświetlanej w jed­ nakowych warunkach promieniami podczerwonymi, wynosi do 30 — 40%, co przedstawiono na rys. 2. Urządzenie do naświetlania promieniami podczer­ wonymi jest przedstawione na rys. 3. Ma ono kom­ Rys. 1. Temperatura naświetlanej powierzchni za­ plet reflektorów parabolicznych z polerowanej stali leżnie od jej odległości od źródła naświetlania ( l1, l2, l3) i od czasu ogrzewania: 1 — źródło cie­ nierdzewnej. W reflektorach tych są zamocowane pła, 2 — miejsce pomiaru temperatury, 3 — obra­ rurki porcelanowe, zaopatrzone w spirale nichro- biana blacha. nowe. Urządzenie jest zasilane prądem zmiennym z transformatora o napięciu 36 V. Nr 2/1953 WIADOMOŚCI URZĘDU PATENTOWEGO 311

Reflektory urządzenia są zmontowane na tarczy, Proces ogrzewania i wytłaczania przedmiotów zaopatrzonej w. cztery nóżki, z rolkami do przesu­ przedstawiono na rys. 4. wania urządzenia. Odstęp urządzenia od naświe­ tlanej powierzchni można regulować przez zamo- cowywanie jego tarczy z reflektorami w różnych otworach nóżek. Odstęp między sąsiednimi otwo­ rami nóżki wynosi 15 mm. Podczas dokonywania doświadczeń fabrycznych urządzenie umieszczono na płycie stalowej z arkuszem azbestowym, na któ­ rym przedtem umieszczono matrycę prasy ze stopu aluminiowego. Natężenie promieniowania (moc urządzenia w stosunku do powierzchni naświetlanej) odpowia­ dało 25 — 35 kW/m2. Odstęp między urządzeniem Rys. 2. Schemat naświetlania i krzywe ogrzewania i naświetlaną powierzchnią matrycy wynosił 25 mm, matryc: 1 — pomalowanych na czarno, 2 — nie natężenie prądu 320 A, napięcie elektryczne 36 V pomalowanych. i powierzchnia naświetlana 0,4 m2. Matryce o gru­ bości ścianek 40 mm ogrzewano do temperatury 300°C w takich warunkach w ciągu 15 minut, a-ma­ Doświadczenia przeprowadzone w warunkach tryce o grubości ścianek 60 mm ogrzewano do tem­ fabrycznych wykazały, że zastosowanie promieni peratury 250°C w ciągu 20 minut. Doświadczenia podczerwonych do ogrzewania stopów magnezo­ wykazały, że taka temperatura ogrzewania matryc wych wykazuje duże zalety w porównaniu z dotych­ jest zupełnie wystarczająca. Arkusze blachy o gru­ czasowymi sposobami ogrzewania (w piecach elek­ bości 1 mm ze stopu MA8 ogrzewano do tempera­ trycznych, za pomocą palnika gazowego). Urządze­ tury 330 — 350°C w ciągu jednej minuty. Do po­ nia do naświetlania promieniami podczerwonymi nownego ogrzewania matrycy po zabiegu wytłacza­ mają prostą konstrukcję, są lekkie, zajmują mało nia zużywano 5 — 10 minut. miejsca, nie wymagają uprzedniego ogrzewania Można również przesuwać całe urządzenie i zapewniają szybkie i równomierne ogrzewanie do wzdłuż płyty prasy. Podczas umieszczania na ma­ żądanej temperatury. Temperaturę ogrzewania moż- trycy wytłaczanych arkuszy urządzenie przesuwa się na bok, a następnie przesuwa się je z powrotem na miejsce poprzednie. Na wytłaczanym arkuszu umieszcza się warstwę gumy, odpornej na działa­ nie ciepła, i poddaje się wytłaczaniu na prasie hy­ draulicznej. Przy nastawianiu urządzenia żądane temperatury ogrzewania mierzono za pomocą- termopary po­ wierzchniowej i termoołówków, wykonanych przez MChTI im. Mendelejewa, które okazały się bardzo dogodne. Na naświetlanej powierzchni wytłaczanego arku­ sza lub matrycy wykonuje się termoołówkiem pasy Rys 3. Ogólny widok urządzenia do ogrzewania w różnych kierunkach. Według zmiany koloru każ­ matryc promieniami podczerwonymi. dego pasa można określić temperaturę naświetlanej powierzchni według poniższej tabeli.

Temperatura kolor do chwili kolor powierzchni ogrzewania ogrzania po ogrzaniu jej do odpo­ w °C powierzchni wiedniej temperatury

140 różowy czarny 200 fioletowy granatow y 250 zielony brązowy 300 liliow y beżowy 320 żóity (kolor ochry) czerwono-brązowy 340 pomarańczowy czarny 390 niebieski beżowy 430 biały brązowy i przy ochładza­ n iu żółty 490 niebieski biały (przez kolor beżowy) Rys. 4. Sposób wyrobu przedmiotów drobnych. 520 różowy biały 570 liliow y biały 600 zielony biały (przez kolor na łatwo regulować przez zmianę odstępu między brązowy) urządzeniem i powierzchnią naświetlaną. Ponadto urządzenie może być wykonane jako przenośne, co Przy wytłaczaniu drobnych przedmiotów można umożliwia ogrzewanie obrabianego materiału bez­ korzystać z miejscowych źródeł promieniowania. pośrednio na prasie przed wytłaczaniem. Zużycie W tym celu -zaciski urządzenia i wytłaczanego ar­ energii elektrycznej przy ogrzewaniu za pomocą kusza umieszcza się na płycie stalowej, ogrzewanej promieni podczerwonych jest 10 do 13-krotnie grzejnikami elektrycznymi, zasilanymi transforma­ mniejsze niż przy ogrzewaniu w piecach elektrycz­ torem spawalniczym. Arkusze ogrzewa się wzdłuż nych. linii zagięcia promieniowaniem źródła miejscowego. (Wiestnik Maszinostrojenja nr 1/1953) . 3 1 2 WIADOMOŚCI URZĘDU PATENTOWEGO N r 2 /1 9 5 3

E. REBSKE NOWOŚCI Z TECHNIKI OŚWIETLENIA NA TARGACH W HANOWERZE W lutym ub. r. opublikowano w Niemczech nowy jednakże liczby, podane przez prof. Cohna, mogą projekt normy pt. „Oświetlenie wnętrz światłem być uważane za dobre wartości przeciętne. sztucznym, DIN 5035“. Jeżeli pominąć ujęcie ramo­ Można jeszcze dodać, że w sali odczytowej o dłu­ we, które mimo jędrnej zwięzłości zdradza nadergości 13 m, przy średnim oświetleniu ok. 26 luksów, pieczołowite i sumienne pogłębienie najważniej­ litery o wysokości ok. 30 mm, napisane kredą na szych problemów, to specjalistę ruchu zaintere­ tablicy, można czytać bez wysiłku oraz że jasność sują przede wszystkim nowe zalecane wartości ja­ oświetlenia księżycowego podczas pełni przy czy­ sności. stym powietrzu wynosi 0,16 luksa. Tabele 1 i 2 podają wartości dawne i nowe. Z porównania tych liczb z liczbami projektu nor­ Obok znacznego zwiększenia jasności oświetlenia my z r. 1952 widać jasno zmianę zapatrywań co ogólnego — również w takich miejscach, gdzie do wymaganej jasności w okresie lat pięćdziesięciu. przewiduje się oświetlenie poszczególnych miejsc — Jasność 50 luksów, którą uważano wówczas za wy­ dokładniejszy podział „rodzaju robót“ przypadastarczającą w zecerniach i w salach rysunkowych, jeszcze na „rodzaj wymagań od oświetlenia“. Wi­uznaje się dziś za wystarczającą do „robót gru­ dać więc, że wymogi na stosowaną jasność wzrosły. bych“. Pokrywa się to z wynikami badań i doświadczeń Pierwsze wskazówki Niemieckiego Towarzystwa w innych krajach. Powyższe zrozumienie zostało Techniki Oświetleniowej, wydane w r. 1919, prze­ jednak osiągnięte dopiero w ostatnim dziesięciole­widywały dla oświetlenia roboczego i miejscowego: ciu, gdyż technika świetlna i oświetleniowa są sto­ do robót grubych . . . 15 luksów sunkowo młodymi gałęziami wiedzy. do robót półprecyzyjnych ...40 Zainteresowanie wzbudzi wyciąg z książki, wy­ do robót precyzyjnych 50 danej w r. 1899 pt. „Luk świetlny i jego zastoso­ do robót wysoko precyzyjnych .... 90 wanie“: — przy dodatkowym oświetleniu ogólnym 2 — 10 Tabela 17 luksów. Są to wartości, które również obecnie ucho­ Zapotrzebowanie światła (w luksach) dzą za bardzo niskie, lecz w stosunku do r. 1899 są w p r z ę d z a l n ia c h ...... 10 — 15 prawie dwukrotnie wyższe. w tkalniach: przy przeróbce materiałów o barwie Jest rzeczą jasną, że taka ewolucja, która szła jasnej ...... 25— 30 równolegle ze wzrostem intensywności i precyzyj­ przy przeróbce materiałów o barwie ciemnej 30 — 40 ności pracy, była możliwa tylko w związku z odpo­ w fabrykach maszyn, zakładach ślusarskich itd . 20 — 30 w warsztatach mechanicznych do prac precyzyj­ wiednimi postępami w dziedzinie źródeł światła. nych ...... 30 — 40 Rzeczywiście, żarówki zostały ulepszone w takim w drukarniach i z e c e r n i a c h ...... 40 — 50 stopniu, ż e dalszego ich znacznego rozwoju ze w salach odczytowych w zależności od wielkości względu na uwarunkowanie go granicami fizycz­ s a l i ...... 20 — 40 nymi nie należy się już spodziewać. Jako nowe w salach r y s u n k o w y c h ...... 40 — 50 w biurach h a n d l o w y c h ...... 25 — 35 źródła światła wystąpiły lampy wyładowcze: lampy w s k l e p a c h ...... 25 — 35 sodowe, rtęciowe, a później lampy fluoryzujące We wszystkich przypadkach tabelka powyższa (świetlówki). Te ostatnie dopiero w związku z wyż­ zawiera dane wahające się i należy przyjmować szą ich ekonomicznością dają w pewnym stopniu liczbę najniższą, jeżeli chodzi o małe zużycie prądu, możność uczynienia zadość rzeczywistym wymaga­ a liczbę wyższą, jeżeli chodzi przede wszystkim niom co do światła. Przy tym świetlówki, na skutek o dobre oświetlenie. ich różnorakich zalet pod względem barwy światła, Wartości doświadczalne, podane przez prof. ekonomiczności, jaskrawości i możliwości stopnio­ H. Cohna ze względów higienicznych, są następu­wania, zajmują miejsce specjalne. Powyższe wy­ jące: jaśnia również szybkie przenikanie świetlówek do przy 50 luksach oko może widzieć bez akomodacji jak przy wszystkich prawie dziedzin, m. in. do przemysłu, świetle dziennym, przy czym rozwój tych lamp nie jest całkowicie za­ przy 20 luksach można jeszcze czytać z trudem zwykły kończony, a przyszłość może jeszcze przynieść wiele druk (burgos), przy 10 luksach czytelność wynosi jeszcze 3/4 czytelności pomyślnych niespodzianek. Należy jednak zazna­ norm alnej. czyć, że również żarówka jeszcze przez długi czas Dane te podlegają oczywiście subiektywnej oce­ utrzyma swoją pozycję, obecnie zaś w żadnym razie nie, co m. in. zależne jest od właściwości oczu, nie może być usunięta z naszego życia codziennego. Tabela 1 Wartości zalecone przez obowiązujące od roku 1935 normy „Przepisy oświetlenia światłem sztucznym“ DIN 5035 oświetlenie wyłącznie ogólne oświetlenie miejsca pracy + oświetlenie ogólne

E m oświetlenie ogólne Rodzaj robót wartość Em in jasność w miejscu pracy wartość Em Emin najniższa zalecona 1x 1x 1x 1x 1x 1x roboty grube 20 40 10 50 . . . 100 20 10 roboty pół precyzyjne 40 80 20 100 .. . 300 30 15 20 roboty precyzyjne 75 150 50 300 . . . 1000 40 roboty wysokoprecyzyjne 150 300 100 1000 . . . 5000 50 30 E m —Jasność przeciętna; Emin— Jasność w najniekorzystniejszym m iejsc, najniższa. Nr 2/1953 WIADOMOŚCI URZĘDU PATENTOWEGO 313

Tabela 2 Wartości zalecone przez normy „Oświetlenie wnętrz światłem sztucznym” DIN 5035 z 1952r.

Rodzaj wyłącznie oświetlenie oświetlenie miejscowe z dodatkowym ogólne oświetleniem ogólnym wymagania od oświe­ przeciętna jasność oświetlenie miejscowe dod. oświetl, ogólne robót tlen ia 1 x ix 1x bardzo skrom ne 30 skromne roboty grube 60 —— przeciętne roboty półprecyzyjne 120 250 20 wysokie roboty precyzyjne 250 500 - 40 bardzo wysokie roboty wysokoprecyzyjne 600 1000 80 nadzwyczaj wysokie — 4000 . 300 Wystawa techniczna odzwierciadla najnowszy Obok różnych opraw, stosowanych normalnie rozwój techniki. Z tego powodu również i na tar w przemyśle, duże zainteresowanie wzbudziły oprą- gach w Hanowerze w dziedzinie techniki oświetle­ wy do świetlówek o budowie osłoniętej, ponieważ niowej wysunęły się na pierwszy plan zaintereso­ w porównaniu z rozwojem opraw żarówkowych wania oprawy do świetlówek. Z wielu nowych jest jeszcze w tej dziedzinie wiele do zrobienia. opraw, które wystawiono, ' wybrano tu stosunko­ Rys. 2 przedstawia galwanizernię, wyposażoną wo małą ilość i dlatego nie dają one obrazu peł­ w oprawy uszczelnione, zabezpieczające przed wodą, nego, lecz mogą być traktowane jako dobry przy­ według sposobu zabezpieczania C-VDE-0710. kład z tej dziedziny. W przemyśle coraz częściej dąży się do tego, aby oprawy świetlówek szeregować jedna za drugą w taśmy świetlne za pomocą szyn montażowych. Tego rodzaju instalację uwidocznia rys. 1. Na tar­ gach widziało się całe szeregi takich szyn montażo­ wych i można było stwierdzić zalety uzyskanych ułatwień montażowych. Dają one również możność prostego przyłączenia instalacji do sieci prądu trój­ fazowego (zdławienie efektu stroboskopowego).

Rys. 3. Procentowy wzrost krótkowzroczności w szkołach różnego stopnia łącznie z uczelnią aka­ demicką (według M. Luckiesha 1946): 1 — po uro­ dzeniu, 2 — w przedszkolach, 3 — w szkołach pod­ stawowych, 4 — w szkołach średnich, 5 — w szko­ łach akademickich. Specjalną pozycję w oświetleniu wnętrz zajmują szkoły. Ważność tego zagadnienia prawie we wszystkich krajach świata doprowadziła do opra­ cowania specjalnych zaleceń. W Niemczech we frede- burskich wytycznych pn. „Nakazy budowy nowej szkoły“ zagadnienie to ujęto w postaci bardzo zwię­ Rys. 1. Instalacja z oprawami do świetlówek, które za po­ złych i dobitnych sformułowań. Oto dla przykładu mocą szyn montażowych są uszeregowane jedna za drugą w taśmu świetlne. dwa zdania: „Najtańszym nakładem jest utrzyma­ nie zdrowia“ oraz „Światło i powietrze w domu zwiększają dobre samopoczucie i wydajność“. Może to ostatnie zdanie należałoby wyrazić jeszcze do­ bitniej, mianowicie, że światło i powietrze zwięk­ szają nie tylko dobre samopoczucie, lecz że dla dobrego samopoczucia, a przez to również dla zdro­ wia młodzieży szkolnej dobre światło i powietrze są niezbędne i muszą być czynnikiem decydującym. W związku z tym wzbudzi zainteresowanie wy­ kres, podany na rys. 3, pokazujący wzrost krótko­ wzroczności, stwierdzony w starszych klasach szkół w Stanach Zjednoczonych. Dotychczas przy oświe­ tleniu szkół dawano pierwszeństwo prawie wyłącz­ nie żarówkom, ponieważ przy niskim rocznym cza­ sie ich używania i przy uwzględnieniu kosztów zakupu są one obrachunkowo tańsze. Jeżeli jednak na nauczanie przewidziane są w szerokim zakresie także godziny wieczorne, np. w szkołach zawodo­ Rys. 2. Galwanizernia z uszczelnionymi oprawami do lamp sodowych, zabezpieczony ni sposobem C-VDE-0710. wych, porównanie wypada inaczej. Wiad. Urz. Pat. — 10 314 WIADOMOŚCI URZĘDU PATENTOWEGO Nr 2/1953

Na rys. 4 uwidoczniono szeregową oprawę zwie- Na rys. 6 przedstawiono wewnętrzną budowę no­ szakową do świetlówek, specjalnie skonstruowaną wej konstrukcji, z której widać, że montaż i obsługa jako oprawa do stosowania w szkołach. są łatwe. Również w dziedzinie oświetlenia ulicz­ nego świetlówka zgodnie z rozwojem w większości innych krajów ma coraz większe zastosowanie. Na rys. 7 uwidoczniono typową konstrukcję opra­ wy ulicznej. W konstrukcji tej przez zastosowanie trzech świetlówek, rozmieszczonych w kształcie litery V, oraz przez zastosowanie odpowiednich reflektorów zwiększono sprawność oświetlenia, a możliwość olśnienia zmniejszono.

Rys. 4. Szeregowa oprawa zwieszakowa z lampami sodowymi.

Korytkowa oprawa lustrzana, uwidoczniona na rys. 5, powinna zainteresować architektów i pro­ jektantów wnętrz, ponieważ z powodu małych wy­ miarów ułatwia nie rzucające się w oczy umie­ szczenie jej w rynnach świetlnych (we wspornikach kątowych) do pośredniego oświetlenia wnętrz. Jed­ nocześnie lustro, dokładnie obliczone co do kształtu, umożliwia silne skierowanie strumienia świetlnego. Rys. 7. Przykład oprawy ulicznej do lamp sodowych oprawy te zyskują coraz większe rozpowszechnienie.

W urządzeniach komunikacyjnych o dużej po­ wierzchni rozwiązano zagadnienie oświetlenia zu­ pełnie inaczej; wykonano np. oprawy o dużych reflektorach. (ETZ nr 9/1952)

NOW A KONSTRUKCJA ELEKTROD DO URZĄDZEŃ SPAWALNICZYCH Rys. 5. Korytkowa oprana lustrzana do lamp sodowych, specjalnie nadająca się do umieszczenia w rynnach świetl­ (t) W znanych urządzeniach spawalniczych elektrody za- nych (wspornikach kątowych) do pośredniego oświetlenia mocowuje się zwykle na gwint lub przez osadzenie w od­ wnętrz. powiednich gniazdach. Takie zamocowanie elektrod nie jest jednak pewne i wymaga dokładnego wykonania elektrod. Ponadto może pogorszyć warunki spawania i spowodować Ten ogólny krótki przegląd byłby niepełny, gdy­postoje urządzenia wskutek silnego ogrzania. Ostatnio za­ by nie wspomnieć o dziedzinie opraw zewnętrznych.stosowana elektroda nowej konstrukcji nie posiada powyż­ Oświetlenie ulic wraz ze stale wzrastającym ruchem szych wad i zapewnia dobre połączenie jej z uchwytem mo­ ulicznym zyskuje coraz większe znaczenie. Na wy­ cującym. Elektrody (3) zamocowuje się w gniazdach uchwy­ stawie przedstawiono przeprowadzone w wielu kra­ tów (1, 2) urządzenia za pomocą zwornicy stolarskiej (4) i śruby (5). Uchwyty mają kanały do doprowadzania cieczy jach badania, kojarzące liczbę wypadków przy ruchu chłodzącej. W celu zapobieżenia przeciekaniu tej cieczy przez nocnym z niedostatecznym lub zadowalającym szczelinę między elektrodą i uchwytem zastosowano gumowe oświetleniem ulicznym. Winno to zwrócić baczną tulejki uszczelniające (6). Tak zamocowane elektrody są uwagę wszystkich interesujących się oświetleniem łatwo dostępne przy spawaniu przedmiotów o dowolnym kształcie. (Wiestnik Maszinostrojenja n r 11/52, str. 64). ulic i zagadnieniem wypadków ulicznych. Należy podkreślić, że jak dawniej stosuje się w szerokim zakresie oprawy uliczne do światła NOWY RODZAJ BETONU mieszanego (żarówka i lampa rtęciowa zespolone DLA BUDOWNICTWA w jednej oprawie). HYDROTECHNICZNEGO (t) W radzieckim budownictwie hydrotechnicznym zasto­ sowano nowy rodzaj betonu piankowego, zawierającego pu­ meks o bardziej ścisłej budowie niż pumeks dotychczas sto­ sowany. Taki beton wykazuje szereg zalet technicznych, mia­ nowicie jest bardziej rozciągliwy, nie wykazuje dużego skurczu przy twardnieniu, posiada mały moduł sprężystości oraz jest znacznie tańszy niż stosowane dotychczas betony hydrotechniczne. Jest on jednak mniej odporny na ścieranie, co ogranicza zastosowanie go do wyrobu części konstrukcyj­ nych, narażonych na duże ścieranie. Mały moduł sprężysto­ ści tego betonu i mniejszy skurcz czyni go odpornym na powstawanie pęknięć tak w konstrukcjach betonowych, jak Rys. 6. Oprawa do światła mie­ żelbetowych, zwiększając jego trwałość. Wspomniane właści­ szanego z osłoną zewnętrzną wości betonu piankowego znacznie rozszerzają zakres jego dającą się opuszczać dla ułat­ zastosowania w budownictwie hydrotechnicznym. Gidro ( - wienia montażu i obsługi. tiechniczeskoje Stroitielstwo nr 11/52, str. 21). Nr 2/1953 W IADOM OŚCI URZĘDU PATENTOW EGO 315

Inż. M. I. NOTERZOR (ZSRR) ZASTOSOWANIE PŁYT Z DREWNA DO BUDOWY WAGONÓW OSOBOWYCH Obecnie podłogę, przegrody, ławki, półki i inne Wagonowe płyty z drewna (rys. 1) są to wielo­ części całkowicie metalowych wagonów osobowych warstwowe płyty drzewne z łuszczonego forniru wyrabia się z nowego rodzaju materiałów drzew­ brzozowego o grubości od 0,8 do 1,5 mm, sklejone nych, mianowicie z wagonowych i stolarskich płyt żywicą syntetyczną za pomocą prasowania na go­ z drewna. Wprowadzenie tego nowego materiału rąco. Grubość forniru licującego i warstwy przy­ zamiast stosowanych przedtem konstrukcji drzew­ ległej jest równa 2,2 mm. Kierunki włókien drewna nych poprzedziły prace doświadczalne, przeprowa­w warstwach przyległych są do siebie prostopadłe. dzone przy wyrobie płyt z drewna w fabryce budowy wagonów im. Jegorowa i w fabryce fornirów im. Awrowa. Rezultatem przestudiowania istniejącego wyposa­ żenia i procesów technologicznych w fabryce forni­ rów było oparcie się na płytach z drewna dwóch rodzajów: wielowarstwowych i stolarskich. Wielowarstwowe płyty z drewna (wagonowe) wy- rabia się dla fabryk wagonów w Tawdińskim i Po- wołżskim Kombinatach Fornirów. Wymiary wyra­ bianych płyt z drewna zależą od wymiarów pras i żądań, zgłaszanych przez przemysł budowy wa­ gonów. Oto one: T abela 1 wymiary płyt z drewna w mm Rys. 2. Zasuwane drzwi Rys. 3. Szafa przedziału W ytw órca przedziału wykonane z służbowego, wykonana ze długość szerokość grubość wielowarstwowej płyty stolarskiej płyty z drew­ licowanej z dwóch stron na, licowanej z jednej struganym fornirem dę­ strony struganym forni­ Kombinat Tawdiński 3000 1220 25 bowym. rem dębowym. Kombinat Tawdiński 2200 1220 25 Kombinat Powołżski 2950 1220 25 Zwykłe płyty z drewna wykonuje się w fabrykach Kombinat Powołżski 2200 1220 25 fornirów z początku bez licowania. Następnie podle­ Kombinat Powołżski 3000 1525 25 gają one licowaniu z jednej strony lub z dwóch stron Kombinat Powołżski 2200 1525 25 struganym fornirem dębowym. Do sklejania forniru Płyty z drewna o długości 3000 mm i 2950 mm dębowego używa się bakelitu, gdyż przy sklejaniu są wykorzystywane do wyrobu framug wagonów żywicą występują na dębie czarne plamy. niekrytych i pocztowych oraz do poprzecznych prze­ Dopuszcza się paczenie o strzałce ugięcia do 2,5 gródek wagonów miękkich. Płyty z drewna o dłu­ mm na 1 metr bieżący, mierzony po przekątnej pły­ gości 2200 mm wykorzystywane są na przegrody ty o grubości 25 mm. Wilgotność bezwzględna płyt wagonów wszelkich typów. z drewna — nie większa niż 13%. Wytrzymałość Wielowarstwowe płyty z drewna pod względem na zginanie w płaszczyźnie prostopadłej do po­ wyglądu zewnętrznego dzielą się na: a) płyty wierzchni płyty — nie mniejsza niż 150 kG/cm2. z drewna nielicowane, z łuszczoną powłoką brzozo- Wielowarstwowe płyty z drewna wykorzystywa­ wą gatunku W lub AW, z poprzecznym kierunkiem ne są w budowie wagonów osobowych do części włókien; b) płyty z drewna licowane z jednej stro­i połączeń obciążonych statycznie (rys. 2). ny struganym fornirem dębowym o grubości 1,5 mm, Zastosowanie płyt z drewna przy budowie wago­ z podłużnym lub poprzecznym kierunkiem włókien; nów umożliwia zmniejszenie czasu pracy w oddzia­ c) płyty z drewna licowane z dwóch stron struga­łach wykonawczych, a zwłaszcza na montażu. nym fornirem dębowym o grubości 1,5 mm, z pod­ Stolarskie płyty z drewna i fornir licowany 1) do łużnym lub poprzecznym kierunkiem włókien. budowy wagonów wykonuje się w Muromskiej Fa­ bryce Forniru. Wymiary podano w tabeli 2. T abela 2

Wymiary stolarskich płyt z drewna i forniru licowanego - w mm Uwagi

długość szerokość grubość

1820 1220 4 fornir licowany 1820 1220 10 fornir licowany 1525 1220 10 fornir licowany 1820 1220 19 nielicowana płyta z drewna 1820 1220 20 nielicowana płyta z drewna 1820 1220 25 nielicowana płyta z drewna Rys. 1. Wielowarstwowe wagonowe płyty z drewna. Odcina­ nie zelektryfikowaną piłką ręczną po wytrasowanych liniach 1) Fornir licowany jest to typ forniru dodatkowo licowane- przegród całkowicie metalowego wagonu miękkiego. go warstwą forniru o cennym gatunku (dębowym). 316 WIADOMOŚCI URZĘDU PATENTOWEGO Nr2/1953

Stolarskie płyty z drewna wykorzystywane są do pokrycia podłogi, wyrobu półek bagażowych, mebli O CZYM PISZĄ INNI itp. (rys. 3). Fornir licowany przeznacza się do we­ wnętrznego licowania wagonu i oddzielnych części,SPAWANIE STYKOWE NARZĘDZIA SKRAWAJĄCEGO a więc dolnych i środkowych półek, stolików w prze­ ZA POMOCĄ PRĄDU WIELKIEJ CZĘSTOTLIWOŚCI działach, drzwi w przedziałach wagonu miękkiego (t) Do takiego spawania zastosowano specjalne urządze­ itp. nie, posiadające dwie pryzmy (1), osadzone przesuwnie w kie­ runku pionowym wzdłuż stojaków (2). Stojaki mogą być Stolarskie płyty z drewna pod względem wyglądu przesuwane za pomocą śrub (3) wzdłuż prowadnicy. Na­ zewnętrznego również dzielą się na: a) płyty z drew­stawne pryzmy (1) siużą do osiowego nastawiania spawa­ na o grubości 19 i 25 mm nielicowane, z poprzecz­ nych części narzędzi, zamocowanych w nich śrubami (4). nym lub podłużnym fornirem łuszczonym brzozo- wym gatunku W lub AW; b) płyty z drewna o gru­ bości 19 i 25 mm licowane z jednej strony struga­ nym fornirem dębowym, z podłużnym lub poprzecz­ nym kierunkiem włókien; c) płyty z drewna o gru­ bości 19 i 25 mm licowane z dwóch stron. Stolarskie płyty z drewna i fornir licowany do­ datkowo warstwą struganego forniru o cennym ga­ tunku (dębowym) klejone są żywicą syntetyczną za pomocą prasowania na gorąco. Wewnętrzna część stolarskich płyt z drewna składa się z listew z drew­ na iglastego, sklejonych na sztorc klejem z kazeiny. Sklejona tarcza jest strugana na obrabiarce. Z obu Urządzenie zamocowuje się na stoliku generatora, a spa­ wanie wykonuje się w sposób następujący. Po oszlifowaniu stron tarczy z listew przykleja się na klej ży­ łączonych krawędzi narzędzia osadza się jego części ręcznie wiczny po dwie powłoki z forniru brzozowego, każ­ w dwuzwojowej cewce indukcyjnej (rys. 2) i ogrzewa się do da o grubości 1,5 mm. Na listwach płyty dopuszcza temperatury około 850°C. Następnie łączone końce narzędzia się siniznę, zabarwienie, sęki zdrowe i sęki wypa­ dające (pod warunkiem ich zatkania). Szerokość listew nie większa niż 35 mm. Wszystkie płyty z drewna, przeznaczone do bu­ dowy wagonów osobowych, są dokładnie kontrolo­ wane i podlegają badaniu na statyczne zginanie. Próbki do badania są wyrabiane w kształcie pręta zanurza się w sproszkowanym szkle, które służy jako topnik. o przekroju kwadratowym. Próbkę umieszcza się na Tak przygotowane części narzędzia zamocowuje się w pryz­ podporach tak, aby siła zginająca była prostopadła mach (1), po czym przez przesuwanie stojaków (2) łączone do arkuszy forniru. Odległość między środkami pod­ końce narzędzia wprowadza się do cewki indukcyjnej urzą­ pór wynosi 285 mm dla płyt o grubości 19 mm oraz dzenia, przy zachowaniu odstępu między nimi 5—8 mm, i włącza się cewkę. Po rozgrzaniu końców narzędzia aż do 375 mm dla płyt o grubości 25 mm. Maksymalne temperatury ich topnienia zbliża się je wzajemnie aż do obciążenie odczytuje się z dokładnością do 5 kG. zetknięcia przez przesuwanie stojaków (2), po czym wyłącza Granicę wytrzymałości na zginanie statyczne obli­ się cewkę indukcyjną. Uzyskaną spoinę spawalniczą szlifuje cza się według wzoru: się; w celu zaś usunięcia szkodliwych naprężeń ogrzewa się krótko w temperaturze 850 °C, po czym ochładza się w po­ 1,5 • P1/ wietrzu. (Stańki i Instrumient nr 12/52, str. 27). b h 2 gdzie P — obciążenie zrywające w kG; 1 — odleg­ SZYBKOŚCIOWE CIĘCIE METALI łość między podporami w cm; h — wysokość próbki PŁOMIENIEM TLENOWYM w cm; b — szerokość próbki w cm. (t) Wszechzwiązkowy Instytut Naukowo-Badawczy Spa­ Szerokie zastosowanie płyt z drewna i forniru li­ wania Gazowego (WNIIAwtogen) opracował nowy proces technologiczny szybkościowego cięcia metali za pomocą pal­ cowanego pozwoliło na wybitne poprawienie jakości nika tlenowego. Umożliwia on cięcie metali wzdłuż linii pro­ wagonów osobowych i znaczne udoskonalenie tech­stej i linii krzywej o dużym promieniu, przy czym można nologii montażu wewnętrznego ich wyposażenia. otrzymywać krawędzie proste lub ukośne. Przy cięciu blachy Doświadczenia z zastosowania płyt z drewna przy ze stali małowęglistej o grubości 3—30 mm szybkość cięcia można zwiększyć 1,5 do 3-krotnie. Jedną z zalet takiego cięcia budowie wagonów mogą być wykorzystane przy bu­ szybkościowego jest zmniejszenie szkodliwych odkształceń dowie i naprawie okrętów, jak również w innych ciętych metali, spowodowanych naprężeniami, występującymi dziedzinach gospodarki. przy ogrzaniu. Posiada to szczególnie duże znaczenie przy wykonywaniu długich cięć prostych, jak również przy przy­ (Wiesłnik Maszimstrojenja nr 711952) gotowywaniu krawędzi długich arkuszy blachy do samo­ czynnego spawania. Przy takim sposobie cięcia ulepszony palnik może być przesuwany z szybkością 400—2100 mm/min, tak bezpośrednio wzdłuż powierzchni ciętego przedmiotu, jak i wzdłuż odpowiedniej prowadnicy, zapewniającej szybkie ustawienie palnika i dużą dokładność cięcia. Stańki ( i Instru­ OBRÓBKA FREZAMI ZE STALI mient nr 12/52, str. 31). SZYBKOTNĄCEJ O DUŻYM KĄCIE FREZARKA PIONOWA DO SZYBKOSCIOWEI OBRÓBKI NATARCIA (t) Frezarka jest przystosowana głównie do obróbki przed­ miotów z lekkich stopów. Powierzchnia jej stołu wynosi (t) Ostatnio zbadano możliwości zastosowania frezów 1220 X 710 mm, a szybkości wrzeciona — 700, 1400 i 2800 o dużym kącie natarcia i stwierdzono, że obróbka stali węgli obr/min. Wrzeciono jest napędzane silnikiem elektrycznym stej lub stopowej frezami tarczowymi ze stali szybkotnącej o trzech szybkościach i o mocy 1,5 KM. Frezarka posiada daje bardzo dobre wyniki. Takie frezy pozwalają na znaczne bezstopniową zmianę wielkości posuwu wzdłużnego stołu zwiększenie szybkości skrawania bez zwiększenia zużycia w zakresie 75—1730 mm/min. Szybkość obrotu stołu wynosi freza. Autor artykułu podaje konstrukcję takiego freza i do 1,6 obr/min. (Machinery nr 2055/52, str. 597). wości jego zastosow ania. (Machinery nr 2058/52, str. 107). Nr 2/1953 WIADOMOŚCI URZĘDU PATENTOWEGO 317

URZĄDZENIE DO USUWANIA WIÓRÓW mienne trwałe wkładki, których zdolność przepustowa wy­ PRZY FREZOWANIU SZYBKOŚCIOWYM nosi do 100 kG stali. Ciężar aparatu wynosi 21 kG, robocze ciśnienie powietrza— (t) Opracowano ulepszone urządzenie do usuwania wiórów, 4,5 kG/cm2, zużycie powietrza 0,8—0.9 m3/min, szybkość które wyzyskuje energię kinetyczną skrawanych wiórów i po­ posuwu drutów 0,7—4,5 m/min, maksymalna . wydajność woduje wielokrotne łamanie wiórów w jego wnętrzu. Wióry 12 kG/godz. przy prądzie stałym i 7 kG/godz. przy prądzie są odprowadzane z urządzenia przewodem do odpowiedniegozmiennym. Aparat EM-6 jest pewny w działaniu, łatwy zbiornika. Urządzenie zamocowuje się na łożu frezarki w obsłudze i posiada prostą konstrukcję. (Awtogiennoje w pobliżu freza pod dowolnym kątem względem płaszczyzny Dieto nr 12/52, str. 23). pionowej. ZMECHANIZOWANA SZPACHLA

(t) Nakładanie na obrabiarkę warstwy szpachlówki jest według dotychczasowych Sposobów dość uciążliwe i wymaga dużo czasu, gdyż wykonuje się to zwykle ręcznie za pomocą szpachli metalowej. Zastosowano ostatnio do tego celu szpachlę zmechanizowaną o kształcie metalowej lub gumowej łopatki (1), posiadającej ścianki podwójne (2), tworzące szczelinę (5). Górna ścianka (2) jest o 2—3 mm dłuższa niż ścianka dolna i jest nieco odgięta do góry. Ścianki (2) są z boków połączone wzajemnie, tworząc przestrzeń połączoną z rurką (3), zaopatrzoną w drewnianą rączkę. Rurka ta jest połączona giętkim przewodem gumowym (5) z naczyniem (6), zaopatrzonym w pompkę powietrzną (7), manometr (10) i otwór (9) do napełniania go szpachlówką.

Tworzący się wiór trafia od razu na jedną z płaszczyzn urządzenia ustawionych tak, aby odbity wiór trafił na inną, pochyloną płaszczyznę. Występują przy tym dwa .przypadki łamania wiórów, zależnie od ilości energii kinetycznej wióra. W pierwszym przypadku wiór po odbiciu się od jednej płasz­ czyzny uderza o ścianki boczne komory urządzenia i po utra­ cie energii kinetycznej spada przez przewód do zbiornika. W drugim przypadku wiór, nie posiadając potrzebnej siły, stacza się po pochyłej płaszczyźnie do tego przewodu. Szpachlówkę doprowadza się z naczynia (6) do łopatki (1) Pojedyńczę wióry, które z jakiegokolwiek powodu nie trafiły przewodem (5) pod działaniem pompki (7). Ilość i szybkość do urządzania, są odbijane przez tarczę (1), umieszczoną doprowadzanej szpachlówki reguluje się za pomocą dławika między frezem i obsługującym. Tarcza ta jest zawieszona za (4). Urządzenie ma bardzo prostą konstrukcję i zwiększa pomocą pręta (2) na łuku (3), co umożliwia dowolne nasta­ wydajność szpachlowania. (Stanki i Instrumient nr 11/52, wienie jej względem freza. str. 35). Urządzenie może służyć jednocześnie do usuwania pyłu, tworzącego się np. przy obróbce żeliwa. W takim przypadku UCHWYT DO MOCOWANIA ROZWIERTAKA korpus urządzenia należy połączyć z wentylatorem ssącym. (Stanki i Instrumient nr 11/52, str. 37). (t) Uchwyt składa się z kor­ pusu (1), zaopatrzonego w stoż­ ELEKTRYCZNY APARAT EM-6 kowy trzon, z tulejki (2), tarczy DO METALIZACJI NATRYSKOWEJ - (4) i pokrywki (3). Korpus, tu­ (t) Wszechzwiązkowy Instytut Naukowo-Badawczy Spa­ lejka i tarcza są wykonane ze wania Gazowego (WNIIAwtogen) opracował aparat do stali stopowej, zahartowanej do metalizacji o bardzo dużej wydajności. Aparat ma postać twardości Rc = 55—60. Na tu ­ obrabiarki, do topienia zaś natryskiwanego metalu zastoso­ wano łuk elektryczny. Przeznaczony on jest głównie do lejce (2) jest osadzona podkład­ metalizacji dużych przedmiotów o powierzchni obrotowej. ka (7), zabezpieczająca uchwyt Aparat zamocowuje się zwykle na suporcie tokarki. Działa­ przed zanieczyszczeniem. nie jego podobne jest do działania znanych podobnych apa­ ratów elektrycznych, które polega na roztopieniu dwóch dru­ Tulejka (2) jest osadzona tów metalowych, tworzących łuk elektryczny, i na rozpyle­ przesuwnie za pomocą kulek, niu roztopionego metalu strumieniem sprężonego powietrza, umieszczonych w rowkach części przy czym używa się przeważnie drutów stalowych o śred­ nicy 1,5—2,5 mm. (1, 2, 3) uchwytu. Ruch tych Aparat składa się zasadniczo z trzech części: kulek jest ograniczony za po­ 1) z urządzenia napędowego, składającego się z silnika mocą odpowiednich trzpieni. elektrycznego i przekładni redukcyjnej, której koła zębate Głębokość rowków przyjmuje pracują w kąpieli olejowej; 2) z urządzenia do posuwu drutów metalowych do gło­ się równą 0,4 d, a ich promień wicy rozpalającej, naoędzanego małym krótkozwartym silni­ 1,05 d, gdzie d jest średnicą kiem elektrycznym DT-75 o napięciu 220 wolt, mocy 75 wa­ kulki. Opisany uchwyt wykazał tów i 2800 obr/min. liczbę obrotów urządzenia reguluje się za pomocą bezstopniowego reduktora ciernego typu Swie- przy eksploatacji duże korzyści. tozarowa; (Stańki i Instrumient nr 11/52, 3) z głowicy rozpylającej, składającej się z układu wał­ ków kierowniczych, i dyszy rozpylającej, zaopatrzonej w wy­ str. 37). 318 WIADOMOŚCI URZĘDU PATENTOWEGO Nr 2/1953 CIEKAWA KONSTRUKCJA POMYSŁU MGR Długoletni pracownik przemysłu cukrow­ niczego, mgr inż. Józef Markiewicz, obser­ wując uciążliwą pracę robotników, zajmu­ jących się ładowaniem i rozładowywaniem olbrzymich ilości ton buraków w trudnych niejednokrotnie warunkach atmosferycz­ nych, na deszczu, śniegu czy mrozie, przez długie tygodnie zastanawiał się nad skon­ struowaniem odpowiedniego urządzenia, które pracę ludzką zastąpiłoby pracą maszy­ n y .. W maju 1952 r. mgr inż. Markiewicz zgłosił odpowiedni projekt do Centralnej Komisji Wynalazczości przy Centralnym Zarządzie Przemysłu Cukrowniczego. Po­ mysł dotyczył urządzenia do mechanicznego załadunku buraków, ziemniaków, węgla i innych ciał sypkich, zainstalowanego na ciągniku „Ursus“. Urządzenie składa się z ramy, osadzonej obrotowo na czopach tylnej osi ciągnika, przy czym część tylna ramy, od punktu jej obrotu, jest zagięta ku górze i służy do ograniczenia ruchu przedniej części ramy do góry. Do przedniej części ramy jest przymoco­ wany sztywno czerpak, zaopatrzony w dno przechylne, osadzone na zawiasach i wy­ posażone w przeciwciężar w celu samoczyn­ nego zamykania czerpaka. Dno jest utrzy­ mywane w położeniu zamkniętym za po­ mocą haków. Do otwarcia dna czerpaka służy cięgno i zespół dźwigni, za pomocą których można wyhaczyć odpowiedni hak w celu opróżnie­ nia czerpaka. Do ramy w pobliżu czerpaka przymocowa­ no krążek, który obiega linka, prowadzona na krążkach, osadzonych na końcach stoja­ ków, a przymocowanych do kadłuba ciąg­ nika. W celu podniesienia przedniej części ramy nawija się końce linki na bębny, osa­ dzone na wale napędzanym przekładnią ślimakową i sprzężonym z wałem silnika ciągnikowego. Na wale tym jest osadzony hamulec ręczny w celu hamowania obrotu wału podczas spuszczania czerpaka pod działaniem siły ciężkości. Przednią część czerpaka można zaopa­ trzyć w zęby na podobieństwo wideł, ułat­ wiających napełnianie czerpaka. , Prototyp opisanego urządzenia wykonała i wypróbowała w grudniu 1952 r. bryga­ da robotniczo-inżynierska, zorganizowana w cukrowni Racibórz przez autora pomysłu, Nr 2/1953 WIADOMOŚCI URZĘDU PATENTOWEGO 319 INŻ. MARKIEWICZA W skład brygady wchodzili: Rudolf Król, kierownik biura konstrukcyjnego; Paweł Bloch, traktorzysta; Stanisław Słysz, na­ czelny inżynier cukrowni Racibórz; Włady­ sław Romaniuk, kierownik produkcji; Józef Wroński, monter. Urządzenie działa w następujący sposób: Ciągnik, zaopatrzony w opisane urządze­ nie, podjeżdża do materiału, który ma być ładowany, np. do buraków, pchając przed sobą czerpak ślizgający się po terenie. Po napełnieniu burakami czerpak podnosi się do góry przez sprzęgnięcie wału silnika z wałem, na którym są osadzone bębny, nawijające końce linki, umieszczone w ru­ rach przymocowanych do stojaków. Czerpak podnosi się do góry, dopóty, dopóki tylna część ramy, zaopatrzona w wałek, nie ze­ tknie się z terenem. Ciągnik z napełnionym i podniesionym czerpakiem podjeżdża do samochodu cięża­ rowego, wozu kolejowego itp. w celu wysy­ pania zawartości czerpaka. Próby działania prototypu opisanego urządzenia dały bardzo pomyślne rezultaty. Urządzenie ładuje około 25 ton buraków w ciągu jednej godziny z odległości 20 me­ trów, zastępując pracę 15 robotników na jedną zmianę. Uszkodzenie buraków jest minimalne. Ważną zaletą urządzenia jest to, że całą konstrukcję można w pół godziny wmonto­ wać lub odjąć od ciągnika, który może wobec tego spełniać również zwykłe swe za­ dania. 320 WIADOMOŚCI URZĘDU PATENTOWEGO Nr 2/1953 CIEKAWSZE WYNALAZKI OPATENTOWANE W POLSCE

Paleni nr 35241 (kl. 21 g, 3) Znane urządzenia do rozdrabniania słodu w posta­ Inż. Marian Lewandowski uzyskał patent na urzą­ ci młynków są na ogół mało wydajne i bardzo kosz­ dzenie do zmiany ruchu drgającego ciał na ruch obro­towne. Krajarka według wynalazku jest oparta na za­ towy, postępowy lub obrotowo-postępowy. Urządzenie sadzie krajarki do wyrobu kiełbas, ma dużą wydaj­ ma płaską sprężynę, najlepiej w postaci resoru ność, działa w sposób ciągły i umożliwia regulowa­ (a), zamocowaną w ten spo­ nie wielkości ziarn krajanego słodu. Krajarka posiada szereg noży (14, 15) ustawio­ sób, że grubszym końcem nych jeden za drugim, na przemian nieruchomych jest przymocowana do części i obrotowych. Słód jest doprowadzany za pomocą drgającej, np. do kotwicy przenośnika ślimakowego (3) do noży tnących rowka­ elektromagnesu, a cieńszym mi (18) wzdłuż wewnętrznego obwodu obudowy śli­ końcem opiera się o narząd maka i rozcinany w odstępach pomiędzy ramionami napędzany, np. o koło (b), noży nieruchomych (15) za pomocą noży obrotowych przy czym sprężyna ta, od­ (14). Noże (14, 15) są osadzone na wałku (8), wysta­ kształcając się pod wpły- jącym z przenośnika ślimakowego i ułoży skowanym wem drgań, wprawia w ruch w tulejce, stanowiącej przedłużenie sworznia śrubo­ obrotowy koło. wego (9). Sworzeń ten jest podtrzymywany strzemie­ Urządzenie takie, zwłaszcza o napędzie elektrycz­ niem (10), połączonym z tuleją (11), która stanowi nym, może działać rezonując mechanicznie z pewnąobudowę noży. częstotliwością prądu zasilającego lub niezależnie od tej częstotliwości. Koło (b) tworzy przekładnię cier­ Patent nr 35774 (kl. 37 a, 4) ną lub zębatą z kołem (b1), osadzonym na dowolnej Sredoceske cichelny, narodni podnik, uzyskał pa­ osi (c1) pojazdu i przenoszącym energię wstrząsów tent na budowlę z kształtek ceramicznych. Wynala­ na tę oś, umożliwiając praktyczne jej wykorzysta­ zek polega zasadniczo na tym, że do słupów z kształ­ nie Jako źródła ruchu obrotowego. tek (1), umieszczonych na sobie oraz spojonych wza­

P aten t nr 35669 (kl. 38 k, 4) Instytut Badawczy Leśnictwa (wynalazca inż. Ta­ deusz Perkitny) uzyskał patent na sposób wytwarza­ nia płyt, zwłaszcza zastępczych płyt stolarskich. Za­ stępcze płyty stolarskie wykonywano dotychczas z prasowanej masy klejowo-trzcinowej lub klejowo- wiórowej. Posiadają one te wady, że nie zawierają wolnych przestrzeni, wskutek czego są zbyt ciężkie w przypadku silnego sprasowania, w przypadku zaś słabego sprasowania są wprawdzie lżejsze, lecz mało wytrzymałe. Według wynalazku płytę otrzymuje się przez prasowanie dwóch nałożonych na siebie warstw odpowiedniego dowolnego materiału, między którymi umieszcza się pewną ilość pasm tworzywa sypkiego, najlepiej ogrzanego piasku, który po spra­ sowaniu płyty wysypuje się, tworząc równolegle wol­ ne przestrzenie. jemnie i usztywnionych żelazobetonem, wsuwa się Paten t nr 35768 (kl. 6 a, 10) z góry deski (6) do pionowych szczelin (5). Wolna Adolf Rybar uzyskał patent na krajarkę słodu, przestrzeń między deskami może być ewentualnie- nadającą się do zastosowania zwłaszcza w gorzel­ wypełniona materiałem izolującym cieplnie. W celu niach. uzyskania grubszej ściany stosuje się podwójne kształtki (1), umieszczone obok siebie.

Paten t nr 35781 (kl. 18 c, 3/15) Svit, narodni podnik, uzyskał patent na środek do nawęglania powierzchniowego stali. Najczęściej sto­ sowana do nawęglania mieszanina węglanu baru jest niedogodna z tego względu, że podczas transpor­ tu jej części składowe ulegają rozdzielaniu wskutek różnych ich ciężarów właściwych. Zapobiega się te­ mu przez zastosowanie według wynalazku środka na- węglającego, stanowiącego węgiel drzewny, odpo­ wiednio rozdrobniony i nasycony roztworem węglanu sodu. Węgiel należy nasycać węglanem sodu tak, aby zawierał po wysuszeniu 2,5 — 3%. Następnie wę­ giel skrapia się dodatkowo mrówczanem baru i wap­ nia o stosunku tlenku baru do tlenku wapnia, wy­ noszącym 4:1 — 3:2, Nr 2/1953 WIADOMOŚCI URZĘDU PATENTOWEGO 321

Patent nr 35834 (kl. 37 a. 2) opornika elektrycznego, umieszczonego w strumieniu Biuro Projektów Przemysłu Lekkiego (wynalazcy przepływającego paliwa. Im więcej paliwa przepłynie Tadeusz Wojdyga i Witold Kosecki) uzyskało patent w jednostce czasu, tym bardziej ochłodzi się taki na strop staloceramiczny z belek prefabrykowanych. opornik. Przez rurę (1) przepływa paliwo i ochła­ Belki takiego stropu wykonuje się z jednego rodzaju dza opornik (2), powodując naruszenie równowagi pustaków, a przestrzenie między belkami wypełnia mostka i wychylenie wskazówki woltomierza krzyżo­ się odwróconymi pustakami na zaprawie cementowej. wego (3). Do kompensowania wpływu temperatury Tak ułożone pustaki tworzą belkę teową o zwiększo­ służy opornik (4), zanurzony stale w zbiorniku (5) nym przekroju w strefie ściskania, co jest pożądane z paliwem. Woltomierz (3) jest połączony z szybko­ w konstrukcjach pracujących na zginanie i ściskanie ściomierzem samochodu. mimośrodowe. Taki strop posiada tę przewagę nad podobnymi stropami znanymi, że wymaga mniej be­ Patent nr 35870 (kl; 81 e, 1) lek, a więc i mniej stali zbrojeniowej, oraz daje Zakłady Koksownicze oszczędność na robociźnie i transporcie. „Gliwice“ (wynalazca Jan Patent nr 35843 (kl. 10 c, 8) Olesz) uzyskały patent n a pionowy przenośnik taśmo­ Przemysł Torfowy (wynalazca inż. Jerzy Meyer) wy. Przenośnik według wy­ uzyskał patent na prasę do prasowania suchego tor­ nalazku służy do przenosze­ fu. Prasa ta wyróżnia się tym, że umożliwia praso­ wanie torfu w sposób ciągły w postaci taśmy, którą nia materiałów sypkich, następnie tnie się na kawałki żądanej długości. ziarnistych lub rozdrobnio­ nych w kierunku pionowym. Posiada dwie ściśle współ­ pracujące taśmy (1, 2) bez końca, których stykające się części tworzą zamknięty z boków kanał do przenosze­ nia materiałów. Stykające się części taśm są prowadzo­ ne wzdłuż linii łamanej za pomocą rolek (3), przy czym szczone kolejno jedna za drugą następujące części: poszczególne odcinki tej li­ przenośnik ślimakowy (10), komorę (21) o kształcie nii są odchylone od pionu w ściętego ostrosłupa, której ścianki stanowią przenoś­ jedną i drugą stronę pod ką­ niki taśmowe, nóż tnący (5), skrzynię (4), zoapatrzo- tem mniejszym niż 25°. ną w urządzenie (2) do wiązania i umieszczoną w sto­ le obrotowym (1). Komora (21), w której odbywa się prasowanie, ma ścianki osadzone przesuwnie wzglę­ Patent nr 35878 (kl, 30 a, 3) dem siebie. Dzięki temu uzyskuje się zmianę stosun­ ku wielkości otworu wlotowego i wylotowego komory. Kopalnia Węgla Kamiennego „Dębieńsko" (wy­ nalazcy inż. Józef Jaros i Karol Kubeczek) uzyskała Paten t nr 35846 (kl. 21 1, 30/16) patent na wózek sanitarny. Wózek według wynalaz­ ku służy do przewożenia pracowników uległych nie­ Gebr. Böhler & Co. Aktiengesellschaft uzyskała szczęśliwym wypadkom w kopalni. Jest przystoso­ patent na otuloną elektrodę spawalniczą. Elektroda wany do poruszania się po drogach poziomych i po­ według wynalazku ma na celu przede wszystkim za­ chyłych, ręcznie lub mechanicznie. pobiegać pękaniu spoiny spawanej w podwyższonej temperaturze, zwłaszcza przy spawaniu nierdzew­ nych i kwasoodpornych stali chromowo-niklowych. Ma rdzeń ze znanej stali chromowo-niklowej, za­ wierającej ponadto 0,9 — 8% niobu i 0,6 — 3% man­ ganu. Ubytek tych składników stopowych wskutek spalania podczas spawania można kompensować przez odpowiednie zwiększenie ich zawartości w otulinie w postaci żelazoniobu i żelazomanganu. Dzięki temu zapewnia się zawartość tych składników w spoinie Wózek składa się z dwóch części: z podwozia (h) w ilości zapobiegającej jej pękaniu. na łożyskach stożkowo-wałkowych i z noszy rucho­ mych (a) do umieszczania przewożonych pacjentów. Pate n t nr 35852 (kl. 42 e, 23/05) Podwozie posiada uresorowanie (b), do którego przy­ Adam Kustroń uzyskał patent na przepływomierz mocowane są dwie poprzeczki zakończone widełkami. elektryczny do paliw płynnych. Pomiar przepływu Na widełkach układa się nosze (a) i zamocowuje się paliw w tym przyrządzie oparty jest na chłodzeniu za pomocą łubków przegubowych i zawleczek. Na podwoziu umieszczona jest skrzynka sanitarna (d) do przechowywania opatrunków oraz kabłąkowa ręko­ jeść (g) do ręcznego przewożenia wózka. Do mecha­ nicznego przewożenia wózka służy drążek pociągowy (e), osadzony w tulejce i zaopatrzony w dwie sprę­ żyny śrubowe, zapobiegające powstawaniu wstrząsów poziomych. 3 2 2 WIADOMOŚCI URZĘDU PATENTOWEGO N r 2 /1 9 5 3 CIEKAWSZE WYNALAZKI ZAGRANICZNE

Pat. ZSRR nr 72921. KI. 48 a. Sposób obróbki 12) do akumulatora (5). Kanaliki pierścieniowe (8), anodowej stopów aluminiowych, zawierających miedź wypełnione olejem, służą do uszczelnienia i oliwie­ i mangan, polega na działaniu prądem zmiennymnia powierzchni trących nurnika pompki. o gęstości ponad 2 A/dm2 w kwasie siarkowym, za­ wierającym 1—20 g/litr siarczanu żelaza. Sposób ten umożliwia wytwarzanie na stopach aluminiowych Pat. ZSRR nr 74619. KI. 48 c. Pionowy piec błonki tlenkowej zupełnie bezbarwnej. elektryczny do emaliowania drutu składa się z dwóch komór (4, 12), otoczonych wspólnym płaszczem izo­ lacyjnym (2). Drut (8) pokryty w wannie (13) emalią Pat. ZSRR nr 73024. KI. 47 f. Mufowe połącze­ jest przesuwany do komory (4), w której ogrzewa się nie rur polega na tym, że w łączonych końcach rur go w temperaturze 350 —500°C. Następnie przesu­ wykonuje się wycięcia o kształcie litery Z tak, aby wa się go za pomocą wał­ powstały zęby (3, 5). Na wzajemnie zazębiające się ków (8) do komory (12), końce rur nakłada się mufę (8), zaopatrzoną na koń- w której warstwę emalii poddaje się ogrzewaniu do­ datkowemu w temperaturze 250 — 350°C. Usuwa się przy tym z warstwy emalii kondensat wytworzony w komorze (4). Drut doprowa­ dza się przez komorę (12) ponownie do wanny (13) w celu zaopatrzenia go w dru­ cach w ścięcia (11) i w nagwintowanie zewnętrzne gą warstwę emalii, po czym do osadzenia nakrętek uszczelniających. W celu za­ przeprowadza się przez ko- pobieżenia obracaniu się mufy podczas osadzania na­ morę (4), w której następu­ krętek posiada ona rowek (9) do osadzenia okrągłego je polimeryzacja tej war­ klina (10). stwy. Podobne czynności wykonuje się kilkakrotnie, Pat. ZSRR nr 74241. KI. 48 a. Sposób elektro­ litycznego powlekania przedmiotów metalowymi sto­ aż uzyska się warstwę ema­ pami ołowiano-miedzianymi o zawartości 55% Cu lii żądanej grubości. i 45% Pb, który zapewnia powłoki nie ustępujące srebrnym. W celu stałego utrzymywania w elektroli­ Pat. ZSRR nr 74785. KI. 48 a. Urządzenie do cie stosunku zawartości ołowiu i miedzi równego np. odtłuszczania porowatych przedmiotów metalowych 3:1 włącza się do obwodu elektrycznego oporniki, za umożliwia stałe regenerowanie stosowanego rozpusz­ pomocą których ustala się odpowiedni rozdział prądu czalnika. Składa się ze zbiornika (22), zaopatrzone­ między elektrodami ołowianymi i miedzianymi. We­go w płaszcz wodny (23), wanny (16) do odtłuszcza­ dług wynalazku zastosowano elektrody miedziane oraz nia przedmiotów oraz z wę- nie rozpuszczające się w elektrolicie elektrody żelaz­ żownicy chłodniczej (1) u- ne o odpowiednio dobranych powierzchniach. Do elek­ mieszczonej nad wanną trolitu dodaje się okresowo soli czterowartościowego (16). Zbiornik (22) jest po­ ołowiu w celu utrzymywania stałego stosunku stęże­ łączony z wanną (16) rurką nia soli ołowiu i żelaza. Zapobiega to tworzeniu się (14) do doprowadzania par soli ołowiu dwuwartościowego. rozpuszczalnika. Wanna ta służy do odtłuszczania przed­ Pat. ZSRR nr 75680. KI. 46 c2. Pompka do paliw miotów i jest połączona rur­ lekkich wyróżnia się tym, że Jeden stopień jej nur­ kami (2, 15) z wężownicą nika służy do wtłaczania paliwa, a drugi stopień do (4) oraz syfonem (12) ze wtłaczania oleju. Nurnik (2) pompki jest przesuwa­ zbiornikiem (22), przy czym syfon służy do okresowego odprowadzania zanieczysz­ czonego rozpuszczalnika z wanny do zbiornika (22). Pary rozpuszczalnika dosta­ ją się ze zbiornika (22) rurką (14) do wanny (16), skąd przez rurkę (2) i wężownicę (4) wracają z po­ wrotem do wanny w postaci kondensatu. Po napeł­ nieniu wanny (16) rozpuszczalnik jest samoczynnie odprowadzany przez syfon (12) do zbiornika (22). ny w korpusie (1) za pomocą krzywkowego wału (7) za pośrednictwem wahacza (11). Podczas przesuwa­ nia się nurnika (2) w prawo następuje w komorze Pat. ZSRR nr 75967. KI. 47 e. Panewka o wyłoże­ niu grafitowym wykazuje mniejsze zużycie występu­ (3) ściskanie benzyny i jej tłoczenie do komory spa­ lania przez kanał. (9). Jednocześnie w komorze (4)jące wskutek tarcia oraz pozwala na zastąpienie do następuje ściskanie oleju i tłoczenie go kanałami (13, Jej wyrobu brązów ołowianych brązami bezołowiany- N r 2 /1 9 5 3 WIADOMOŚCI URZĘDU PATENTOWEGO 323 mi, żeliwem lub stalą. Rowki panewek żeliwnych lub Pat. szwajcarski nr 281 499. Kl. 40 b (76). Spo­ brązowych wypełnia się pastą grafitową, składającą sób odzyskiwania aluminium ze stopów aluminiowych się z 65% grafitu koloidalnego, 5% oleju lnianego za pomocą rtęcipolega na tym, że rozdrobniony stop lub pokostu i 30% terpentyny, po czym panewki aluminiowy, zawierający np. 4% miedzi, ogrzewa się poddaje się ogrzewaniu do temperatury 280°C w ce­ w temperaturze 520°C przy przeciwprądowym dopro­ lu wysuszenia pasty i zanurza się do gorącego oleju wadzaniu rtęci. Następnie otrzymany roztwór ochła­ mineralnego. Olej wypełnia pory, powstałe w paście dza się do temperatury 20°C. Metaliczne aluminium podczas jej suszenia. Taka panewka pracuje dobrze wydziela się przy tym w postaci drobnych kryształ­ w warunkach suchych lub półsuchych. ków.

Pat. szwajcarski nr 283 825. Kl. 18 b (75 b). Pat. francuski nr 1 019 566. Gr. 1, kl. 4. SposóbSposób wytwarzania technicznie czystego żelazaprzez i urządzenie do wydobywania gruczołu przysadki świeżenie surówki polega na tym, że roztopioną su­ mózgowej z łbów zwierząt zabitych w rzeźni, umożli­ rówkę, możliwie wolną od zanieczyszczeń, świeży wiające wydobywanie tego cennego produktu bez się w konwertorze przez przedmuchiwanie jej czy­ zewnętrznego naruszania wyglądu tej części korpusu stym tlenem (97%), przy czym nie dodaje się odtle- zwierzęcia. Bardzo mała objętość gruczołu przy­ niaczy, np. aluminium, krzemu lub manganu. Uzysku­ sadki mózgowej i dosyć uciążliwa sekcja łba ubitego je się miękkie żelazo, dające się dobrze odkształcać zwierzęcia sprawia, że dotychczas zabieg ten w rzeź­ na zimno, które nadaje się do wyrobu części elektro­ technicznych.

Pat. szwajcarski nr 283 826. Kl. 40 c (77). Spo­ sób strącania metaliz roztworów polega na zastoso­ waniu elektrod o różnym potencjale elektrochemicz- nym, oddzielonych wzajem, nie za pomocą odpowiedniej diafragmy. Urządzenie do wykonywania tego sposobu posiada dwie elektrody cy­ niach jest całkowicie zaniedbywany, zwłaszcza że łeb lindryczne (1, 13) oddzielo­ świni czy wołu po takim zabiegu, dokonywanym w prymitywny sposób, staje się obiektem o niskiej ne wzajemnie w elektrolicie wartości handlowej. Wynalazek umożliwia wydobywa­ za pomocą diafragmy (9). nie zawartości gruczołu bez strat przez otwór w po­ Elektroda (1) jest połączona tylicy w bardzo łatwy i szybki sposób, nie narusza­ i przewodem mosiężnym (2), jąc wyglądu łba zwierzęcia. Służy do tego małe na­ zamocowanym w obsadzie rzędzie złożone z dwóch łyżeczkowatych części, któ­ re złączone tworzą zamkniętą przestrzeń, chwytają­ (3) z masy plastycznej. Ob­ cą gruczoł. Wprowadzenie narzędzia przez otwór sada posiada wewnątrz prze­ w potylicy przeprowadza się w otwartym stanie i po strzeń pierścieniową (4), ruchu obrotowym, przecinającym tkankę mózgową która ma u dołu w dnie (5) otaczającą gruczoł, narzędzie zostaje zamknięte wraz szczelinę pierścieniową (6); z całą zawartością gruczołu. W takim stanie wydo­ Elektrody (1, 13) są wza­ bywa się je z głowy zwierzęcia. jemnie połączone elektrycz­ nie za pomocą przewodów Pat. szwajcarski nr 282 789. Kl. 7 a (79a). Wal­ (2, 17) i łącznika (12). carka do walcowania metali sproszkowanych,np. w postaci taśm. Sproszkowany metal doprowadza się Pat. brytyjski nr 581 610. K l. 117. Rozdzielanie z odpowiedniego zbior­ materiałów stałych,np. oddzielanie z wapienia zanie­ nika pomiędzy walce czyszczeń w postaci gliny, uzyskuje się w ten sposób, (2), a wywalcowana że rozdzielane materiały doprowadza się za pomocą taśma (3) kierowana jest za pomocą rynny (4) bezpośrednio do pieca spiekającego (5). Taśmę (3) walcuje się po wyjściu z pieca za pomocą jednej lub kil­ ku par walców (6) w celu nadania jej po­ trzebnej gęstości. Jed­ nocześnie można wal­ przenośnika taśmowego (2) na szybko obracający się cować dwie taśmy bęben (3). Ciężkie cząsteczki materiałów spadają od (3, 31), które po przejściu przez piec spiekający razu z Jednej strony bębna, natomiast cząsteczki lżej­ walcuje się razem za pomocą walców (6) w celu uzy­ sze i miękkie są porywane przez bęben (3) i odrzu­ skania taśmy pojedynczej (7). cane z drugiej jego strony. 3 2 4 WIADOMOŚCI URZĘDU PATENTOWEGO Nr 2/1953

Pat. brytyjski nr 581 542. KI. 72 i 82. Stop alu­ Pat. brytyjski nr 583 067. KI. 82. Stop do wyro­ miniowy, używany do wyrobu częs'cl silników spali­ bu kontaktów elektrycznych składa się z 85 — 95% nowych, zawiera 0.9 —2,2% Si, 0,9— 1,5% Ni do ogniotrwałych węglików metali, jak węgliki wolfra­ 0.2% V do 0,2% Mn 0,6 —1,2% Fe 0,09 — mu, molibdenu, tytanu, cyrkonu, wanadu, niobu lub 0.55% Mg 0,05 — 0-,2% Ti do 0,09% Cu i ewen­ tantalu, oraz 6 — 10% Co i 1 — 3% Ag. Taki stop tualnie Zr, Ce i Cb pojedynczo lub łącznie w ilości do otrzymuje się przez sproszkowanie podanej wyżej 0,2%. Przy odlewaniu go do form piaskowych stop mieszaniny, sprasowanie jej i spiekanie. Końcowy za­ ten nie powinien zawierać więcej niż 0,25% Mg; bieg spiekania przeprowadza się w atmosferze czyste­ poddaje się go wówczas obróbce starzenia w tempe­go suchego wodoru w temperaturze 1350 — 1500°C. raturze 160 — 180°C w ciągu 6 — 20 godzin. Przy Do prasowanej mieszaniny można dodać lotnych środ­ odlewaniu zaś stopu do wlewnic zawartość w nim ków wiążących, zmieszanych ze sproszkowanym sre­ magnezu może wynosić do 0,55%, a jego obróbkę brem. Środki takie ulatniają się podczas spiekania. cieplną przeprowadza się w temperaturze 485 — 550°C w ciągu około 16 godzin. Pat. brytyjski nr 583 411. Kl. 72 i 82. Obróbka cieplna stali magnetycznych do wyrobu trwałych magnesów anizotropowych polega na tym, że stal, Pat. brytyjski nr 581 849. Kl. 86. Sposób miesza­ zawierajacą 6 — 11% Al 20 — 30% Ni i 14 — 28% nia materiałów rozdrobnionych polega na tym, że ma­Co, poddaje się działaniu pola magnetycznego pod­ teriały granulowane lub sproszkowane doprowadza czas ochładzania jej od temperatury 1200 — 1280°C się do zbiornika (1), w któ­ do 700 — 600°C i następnemu ogrzewaniu w tempe­ rym są one na przemian od­ raturze 450 — 700°C dopóty, aż nada się jej właści­ rzucane płytami pochyłymi wości magnetyczne. Następnie poddaje się star osta­ (3, 10), rozmieszczonymi w tecznemu namagnesowaniu. Taka stal może zawierać tym zbiorniku pod określo­ nadto do 5% Cu, do 1% Zr, do 5% Ti i do 5% Si. nymi kątami. Stopień nachy­ Szybkość chłodzenia może wynosić 0,5°C— 15°C/sek. lenia płyt (3, 10) zwiększa się stopniowo w kierunku na Pat. USA nr 2 544 818. Alkilowanie fenolu. dół, a każda z nich ma za­ Mieszaninę 3 moli fenolu i 750 cm3 n-pentanu mie­ krzywioną krawędź (7) w sza się z 50 cm3 kwasu ortofosforowego, nasyconego celu lepszego odrzucania trójfluorkiem boru, po czym mieszaninę zadaje się mieszanych materiałów. Po­ gazowym izobutylenem (propylenem, cyklopentenem, nadto na mieszane materia­ cykloheksenem lub ich alkilopochodnymi). Otrzymu­ ły działa się przez otwor­ je się p-trzeciorzęd. butylofenol o temperaturze wrze­ ki (8) strumieniem powie­ nia 97,5°C. trza, pary lub gazu, dopro­ wadzanego giętkim przewodem (9). Pat. USA nr 2 546 446. Sposób wulkanizowania. W celu regulowania lub zmniejszenia szybkości wul­ kanizacji mieszanek kauczukowych, zawierających Pat. brytyjski nr 581 870. KI. 86. Mieszalnik do oprócz znanych przyśpieszaczy sadze, wykazujące mieszania cieczy w żądanym stosunku posiada szereg wartość pH = 8.6 — 10,5, zastosowano dodatek komór, przez które przepro­ 0,7 — 2,5% chloroparafin, zawierających 40 — wadza się mieszane ciecze w 72% chloru i 20 — 28 atomów węgla w cząsteczce. przeciwprądzie. Ilości mie­ szanych cieczy, doprowadza­ Pat. USA nr 2 578 306. Sposób wytwarzania ni- nych przewodami (2, 3), re­ skocząsteczkowych kwasów tłuszczowych. Kwasy te guluje się za pomocą tarcz otrzymuje się w sposób ciagły przez bezpośrednie (10, 11) rozrządzanych pły­ utlenianie odpowiednich alkoholi lub aldehydów. Pa­ wakiem (7). Pływak jest za­ ry alkoholu lub aldehydu wraz z gazem zawierającym mocowany na wałku (4), o- tlen przepuszcza się przez roztwór katalityczny, sta­ sadzonym przesuwnie w nowiący roztwór 2% octanu kobaltu i ewentualnie prowadnicach (5, 6) i połą­ 0,05 — 0,1% octanu chromu w kwasie octowym. czonym przegubowo z dźwigniami (12, 13). Ustawie­ Reakcję prowadzi się najkorzystniej w temperatu­ nie się pływaka zależy od gęstości mieszanych cieczy. rze 70 — 110°C pod ciśnieniem 1 — 10 atm. Akty­ wizację rozpuszczonego katalizatora osiąga się przez przepuszczenie przez roztwór umieszczony w piono­ Pat. brytyjski nr 582 921. KI. 82. Sposób odzy­ wej kolumnie aldehydu octowego i powietrza. Osią­ skiwania ze złomu węglików spiekanych, zawierają­ ga się wydajność 95 — 97%. cych metal pomocniczy, np. kobalt lub nikiel, polega na rozdrobnieniu takiego złomu i na topieniu go w obecności cynku w celu utworzenia stopu cynku Pat. USA nr 2 584 475. Wyroby ogniotrwałe. z metalem pomocniczym. Stop ten usuwa się przez Cerezynę rozpuszcza się na ciepło w terpineolu rozpuszczenie obrabianych materiałów w rozcieńczo­ i roztwór ochładza się, przy czym tworzy się substan­ nym kwasie. Otrzymane stałe pozostałości płucze się cja o konsystencji żelu. Żelem tym plastyfikuje się w celu odzyskania twardych węglików. Odzyskany MgO. TiO2, po czym w znany sposób kształtuje się węglik wolframu zawiera około 12% kobaltu i może przedmioty. Kształtki poddaje się następnie wypa­ być użyty ponownie do wyrobu węglików spieka­ leniu ceramicznemu. Można w ten sposób wytwarzać nych. ogniotrwałe tygle, rury itp. Nr 2/1953 WIADOMOŚCI URZĘDU PATENTOWEGO 325 ODPOWIEDZI Z DZIEDZINY WYNALAZCZOŚCI i ZNAKÓW TOWAROWYCH

Pytanie 34. Co to są kluby techniki i racjonalizacji oraz nowi, że przy przygotowywaniu i wykonywaniu planów pracy jakie są ich zadania? klubów należy korzystać z wytycznych, stanowiących załącz­ Odpowiedź. Najbardziej aktywne jednostki w uspołecznio­ nik do tego regulaminu. Zadaniem klubów techniki i racjo­ nych zakładach pracy, pragnąc podnieść wśród załogi tych nalizacji jest według regulaminu: 1) pobudzanie myśli twór­ zakładów poziom wiadomości technicznych oraz pobudzić czej i rozwijanie możliwości nowatorskich u ogółu pracow­ myśl twórczą i rozwinąć możliwości nowatorskie, jak również ników uspołecznionych zakładów pracy oraz umasowienie zwiększyć wartość zgłaszanych projektów wynalazczych, wynalazczości, 2) podnoszenie wśród pracowników uspołecz­ nionych zakładów pracy ogólnego poziomu wiadomości przystąpiły samorzutnie w pierwszej połowie 1949 r. do two­ technicznych i organizacyjnych oraz 3) zwiększanie wartości rzenia dobrowolnych zrzeszeń, nazywanych klubami racjona­ zgłaszanych projektów wynalazczych. lizatorów, klubami wynalazców itp. Kluby te, organizowane Zarządzenie Przewodniczącego PKPG z 1952 r., wydane wówczas w dowolny sposób, były widoczną oznaką rozu- w porozumieniu z CRZZ, uzupełnia i rozwija wzmiankowane mienia ogromnego znaczenia dla gospodarki narodowej wy­ zarządzenie z 1949 r. w części normującej sprawę wyzna­ nalazczości i racjonalizacji, wielkiej doniosłości postępu tech­ czania przedstawicieli technicznych uspołecznionych zakładów nicznego oraz warunkującej ten postęp konieczności krzewie­ pracy do klubów techniki i racjonalizacji. W przepisach doty­ nia wiedzy technicznej wśród szerokich rzesz pracowniczych. czących udzielania pomocy klubom ustala ono współzależność Dnia 18 października 1949 r. Sekretariat Centralnej Rady i współpracę zakładów pracy z klubami zarówno przy opra­ Związków Zawodowych zatwierdził wzorcowy regulamin klu­ cowywaniu kwartalnych i rocznych planów pracy jak i bu­ bu techniki i racjonalizacji (Wiad. Urz. Pat. z 1949 roku dżetów tych klubów. Przepisy te są w znacznym stopniu Nr 11/12, poz. 89). W ten sposób kluby techniki i racjonali­ nowymi normami, opartymi na prawie trzyletnim doświad­ zacji otrzymały po raz pierwszy jedną nazwę i jednolite for­ czeniu i przystosowanymi do aktualnych potrzeb uspołecznio­ my organizacyjne. Wymieniony regulamin określił zadania nych zakładów pracy oraz klubów techniki i racjonalizacji. klubów techniki i racjonalizacji, wskazał środki działania Zarządzenie Przewodniczącego PKPG z 1952 r., sharmo- konieczne do wykonania tych zadań, ustalił organizację klu­ nizowane całkowicie z postanowieniami wzorcowego regula­ bów, sprecyzował uprawnienia i obowiązki członków oraz minu klubu techniki i racjonalizacji z 1951 r., jest dowodem strukturę i zakres działania władz klubów, jak również unor­ troski Państwa o rozwój wynalazczości i racjonalizacji oraz mował zagadnienie ogólnego nadzoru nad działalnością, go­wyrazem opieki i pomocy, świadczonej pracownikom uspo­ spodarką, funduszami i majątkiem klubów. Zarządzenie Prze­ łecznionych zakładów pracy zrzeszonym w klubach techniki wodniczącego Państwowej Komisji Planowania Gospodar­i racjonalizacji. Owocna praca klubów zależy obecnie czego z dnia 26 października 1949 r. w sprawie organizowania w ogromnej mierze od należytej postawy kierowników zakła­ w zakładach pracy klubów techniki i racjonalizacji (Wiad. dów pracy, przy których są utworzone te kluby, tj. od doce­ Urz. Pat. z 1949 r. Nr 11/12, poz 88) umożliwiło nadanie niania przez nich doniosłego znaczenia klubów i od prawi­ klubom techniki i racjonalizacji mocnych i jednolitych pod­ dłowego stosowania przepisów zarządzenia, wydanego w celu staw organizacyjnych i finansowych oraz stworzyło tym zapewnienia tym klubom skutecznej pomocy. Wielka rola samym sprzyjające warunki rozwoju tych klubów. Zobowią­ przypada tu również do spełnienia przedstawicielom tech­ zało ono wszystkie ogniwa państwowego aparatu administra­ nicznym zakładów pracy, wyznaczonym do klubów. cji gospodarczej do udzielania już istniejącym tworzonym i Powstanie klubu techniki i racjonalizacji inicjuje według dopiero klubom jak najdalej idącej pomocy fachowej i ma­ regulaminu rada zakładowa w porozumieniu z kierownictwem terialnej. uspołecznionego zakładu pracy. Do powstania klubu jest Wzorcowy regulamin klubu techniki i racjonalizacji z r. 1949 potrzebna ilość co najmniej 15 członków założycieli. Władza­ utracił moc obowiązującą z chwilą zatwierdzenia przez Se­ mi klubu są: walne zebranie i zarząd. Pierwszy zarząd wy­ kretariat Centralnej , Rady Związków Zawodowych w dniu bierają członkowie założyciele na zebraniu organizacyjnym 5 września 1951 r. nowego wzorcowego regulaminu klubu na okres jednego roku. W następnych latach zarząd klubu techniki i racjonalizacji (Wiad. Urz. Pat. z 1951 r. Nr 6, jest wybierany corocznie na walnym zebraniu. W skład za­ poz. 80). Wspomniane powyżej zarządzenie Przewodniczące­rządu wchodzi z wyboru przewodniczący, zastępca przewod­ go PKPG z 1949 r. zostało uchylone zarządzeniem Przew od­ niczącego i sekretarz oraz z urzędu przedstawiciel techniczny niczącego Państwowej Komisji Planowania Gospodarczego zakładu pracy i kierownik komórki wynalazczości tego z dnia 14 lipca 1952 r. w sprawie wyznaczania przedstawicieli zakładu. technicznych do klubów techniki i racjonalizacji oraz udziela­ Członkiem klubu techniki i racjonalizacji może być każdy nia pomocy tym klubom (Monitor Polski z 1952 r. Nr A-65, pracownik fizyczny lub umysłowy uspołecznionego zakładu poz. 1001; Wiad. Urz. Pat. z 1952 r. Nr 5, poz. 52). pracy, należący do związku zawodowego, po złożeniu pisem­ Nowy regulamin klubu techniki i racjonalizacji zachował nej deklaracji. Utrata członkostwa następuje przez dobro­ wszystkie postanowienia regulaminu z 1949 r. w niezmienio­ wolne wystąpienie lub przez wykluczenie z klubu. Członek nej niemal redakcji. Na podstawie dwuletniego prawie do­ma prawo korzystać ze wszystkich urządzeń klubu oraz z po­ świadczenia uzupełniono jednak postanowienia regulaminowemocy klubu przy opracowywaniu projektów wynalazczych nowymi normami, jakich wymagała rozwijająca się coraz i w postępowaniu przed organami oceniającymi te projekty. bardziej wynalazczość i racjonalizacja oraz ich potrzeby. Obowiązkiem członka jest uczestniczenie w pracach i zebra­ Obowiązujący regulamin kładzie nacisk na konieczność obję­ niach klubu oraz udzielanie porad i pomocy członkom klubu. cia ruchem wynalazczości i racjonalizacji jak najszerszych Kierownicy uspołecznionych zakładów pracy sprawują mas pracowniczych w uspołecznionych zakładach pracy, na ogólny nadzór nad działalnością klubów techniki i racjona­ obowiązek planowania pracy w klubach techniki i racjonali­ lizacji oraz nad gospodarką, funduszami i majątkiem, przy­ zacji oraz na potrzebę ścisłej współpracy kierownictw i ko­ dzielonym klubom przez zakłady pracy. W porozumieniu mórek wynalazczości zakładów pracy z tymi klubami. Na z kierownikami komórek wynalazczości i radami zakładowymi podkreślenie zasługuje postanowienie regulaminu, które sta­ zatwierdzają kwartalne i roczne plany pracy klubów oraz 326 WIADOMOŚCI URZĘDU PATENTOWEGO Nr 2/1953 kontrolują ich wykonanie. Łącznie z planami pracy zatwier­ poz. 59 i z 1952 r. N r 1, poz. 1) normuje sprawę usprawnień dzają budżety klubów i przydzielają fundusze na wykonanie jedynie z zakresu techniki. Wydana na podstawie tego dekretu prac, objętych tymi planami. Przedstawiciele techniczni za­ uchwała nr 291 Rady Ministrów z dnia 14 kwietnia 1951 r. kładów pracy pełnią stale dyżury w lokalach klubów, współ­ w sprawie wynagradzania twórców pracowniczych wynalaz­ działają w udzielaniu członkom klubów porad i pomocy przy ków, udoskonaleń technicznych i usprawnień (Monitor Polski opracowywaniu projektów wynalazczych, przygotowują wstęp­ z 1951 r. Nr A-36, poz. 446, Wiad. Urz. Pat. z 1951 r. Nr 3, ne plany prac klubów oraz reprezentują wobec klubów kie­ poz. 29) stwierdza wyraźnie w § 1 ust. 2 pkt a) i c), że jej rownictwa zakładów pracy. przepisów nie stosuje się do usprawnień administracyjnych Jak wynika z postanowień wzorcowego regulaminu klubu dotyczących aparatu administracji publicznej oraz do uspraw­ techniki i racjonalizacji z. 1951 r. oraz z przepisów zarzą­ nień administracyjnych dotyczących aparatu administracji dzenia Przewodniczącego PKPG z 1952 r., kluby techniki gospodarczej, tj. ulepszenia organizacji i kierownictwa jed­ i racjonalizacji są dobrowolnymi zrzeszeniami pracowników nostek gospodarki uspołecznionej (np. uproszczenia lub ulep­ uspołecznionych zakładów pracy, organizacjami społecznymi, szenia sprawozdawczości, rachunkowości, dokumentacji, za­ znakomitym środkiem w rękach samych pracowników, służą­ opatrzenia lub zbytu). cym do umasowienia wynalazczości i racjonalizacji oraz do Normy prawne, regulujące zagadnienie usprawnień z za­ podnoszenia jej na coraz wyższy poziom. Obowiązkiem czyn­ kresu administracji publicznej, zwanych ogólnie usprawnie­ ników administracyjnych jest jedynie czuwanie nad sprawnąniami administracyjnymi, zawiera zarządzenie Prezesa Rady działalnością klubów, finansowanie ich działalności i harmo­M inistrów z dnia 2 grudnia 1950 r. o komisjach usprawnienia nizowanie poczynań klubów z założeniami zakładowycli pla­ administracji publicznej (Monitor Polski z 1950 r. Nr A-130, nów technicznych. poz. 1625; Wiad. Urz. Pat. z 1951 r Nr 5, poz. 62), obowią­ Zadaniem klubów techniki i racjonalizacji jest, jak już zujące od dnia 1 stycznia 1951 r. Zarządzenie to obejmuje powiedziano, propagowanie wśród wszystkich pracowników przepisy w przedmiocie usprawnień administracyjnych doty­ uspołecznionych zakładów pracy wynalazczości i racjonali­ czących aparatu administracji publicznej, tj. władz, urzędów zacji, prowadzenie akcji szkoleniowej mającej na celu pogłę­ i instytucji publicznych. Określa ono strukturę organizacyjną, bianie wiedzy technicznej tych pracowników, świadczenie skład osobowy, zakres działania i tryb postępowania komisji pomocy przy opracowywaniu projektów wynalazczych oraz usprawnienia administracji publicznej. udzielanie opieki tym pracownikom, którzy zgłosili już pro­ Na mocy wymienionego zarządzenia została powołana jekty wynalazcze w zakładach pracy. Uchwala Sekretariatu Centralna Komisja Usprawnienia Administracji Publicznej CRZZ z dnia 5 września 1951 r. w sprawie zadań związków przy Prezesie Rady Ministrów oraz komisje przy Państwowej zawodowych w dziedzinie rozwoju wynalazczości pracowni­ Komisji Planowania Gospodarczego, ministerstwach, pod­ czej (Wiad. Urz. Pat. z 1951 r. Nr 6, poz. 79) stwierdza ległych ministrom urzędach centralnych i przy prezydiach m. in.: „Węzłowym zagadnieniem stojącym przed związkami rad narodowych. W skład tych komisji wchodzą członkowie zawodowymi jest sprawa umasowienia wynalazczości pra­ stali, wyznaczani przez właściwych kierowników jednostek cowniczej i popularyzacji osiągnięć poszczególnych racjona­ administracji publicznej i przez organy związków zawodo­ lizatorów. Kluby T. i R. winny stać się kuźnią umasowienia wych, oraz członkowie niestali, powoływani w miarę potrzeby wynalazczości w zakładach pracy". ( bb) przez przewodniczących komisji spośród pracowników zain­ teresowanych działów administracji państwowej. Centralna Pytanie 35. Jakie odznaki, dyplomy i tytuły mogą uzyskać Komisja może powołać inne komisje usprawnienia admini­ wynalazcy i racjonalizatorzy? stracji publicznej oraz określić ich organizację, skład osobo­ Odpowiedź. W celu wyróżnienia racjonalizatorów i nowa­ wy i zakres działania. torów produkcji, którzy swą pracą w dziedzinie wynalazczości Zakres działania komisji ustala § 9 wymienionego zaizą- i racjonalizacji przyczyniają się do rozwoju poszczególnych dzenia, który stwierdza m. in., że „zadaniem komisji uspraw­ nienia administracji publicznej jest inicjowanie oraz popie­ gałęzi gospodarki narodowej, Rada Ministrów ustanowiła ranie inicjatywy usprawnienia administracji publicznej uchw alą z dnia 30 czerwca 1949 r. (M onitor Polski z 1949 r. i obniżenia kosztów jej utrzymania“ oraz że „zakres działa­ Nr A-46, poz. 625) odznakę „Racjonalizatora Produkcji“ oraz nia komisji rozciąga się na sprawy, dotyczące usprawnienia odznakę i dyplom „Zasłużonego Racjonalizatora Produkcji“. aparatu administracyjnego władz, urzędów i instytucji za­ Przy nadawaniu wymienionych odznak i dyplomów bierze się równo co do struktury tych jednostek, jak i metod pracy we pod uwagę wydajność i osiągnięcia w pracy oraz postawę wszystkich działach służby“. społeczną osób, które mają być wyróżnione. Osoby wyróżniane tymi odznakami i dyplomem mają prawo do tytułów racjo­ Wniosek w sprawie usprawnienia administracji publicznej nalizatora produkcji lub zasłużonego racjonalizatora produk­ lub obniżenia kosztów jej utrzymania może złożyć każdy do cji. Imiona i nazwiska wyróżnionych osób są ogłaszane którejkolwiek rzeczowo właściwej komisji. Za dokonanie w Monitorze Polskim. Pozbawienie odznak i dyplomów oraz usprawnienia administracyjnego dotyczącego władz, urzędów tytułów następuje wówczas, gdy nadanie tych odznak i dy­lub instytucji publicznych i przyjętego do realizacji Centralna plomów było oparte na fałszywych danych lub gdy postawa Komisja Usprawnienia Administracji Publicznej na wniosek właściwej komisji lub z własnej inicjatywy przyznaje twórcy społeczna wyróżnionych osób stała się niewłaściwa. odznaczenie, dyplom uznania, nagrodę książkową lub na­ Przepisy uchwały Rady Ministrów z 1949 r. zostały szcze­ grodę pieniężną. Wskazane formy wyróżnienia mogą być gółowo rozwinięte w uchwale Rady Ministrów z dnia 3 marca stosowane łącznie lub oddzielnie. 1950 r. (Monitor Polski z 1950 r. Nr A-29, poz. 338), która określa wzory rysunkowe, tryb wręczania, sposób noszenia Wnioskodawcy służy prawo odwołania od postanowienia i tryb pozbawienia odznak „Racjonalizatora Produkcji“ i „Za­ komisji. Odwołanie wnosi się za pośrednictwem komisji, służonego Racjonalizatora Produkcji“ oraz dyplomów „Zasłu­ która wydała postanowienie. Do wydania ostatecznej decyzji żonego Racjonalizatora Produkcji“. (bb) jest właściwa Centralna Komisja. Ponadto każdej osobie przysługuje uprawnienie do wniesienia zażalenia na działal­ Pytanie 36. Jakie, przepisy prawne normują sprawę ność komisji do komisji hierarchicznie wyższej lub bezpośre­ usprawnień administracyjnych? dnio do Centralnej Komisji. Odpowiedź. Dekret z dnia 12 października 1950 r. o w yna­ Nie wydano dotychczas przepisów prawnych, regulujących zagadnienie usprawnień administracyjnych dotyczących tych lazczości pracowniczej (Dz. U. z 1950 r. N r 47, poz. 428 jednostek gospodarki uspołecznionej (np. przedsiębiorstw i z 1952 r. N r 3, poz. 17; W iad. U rz ..P a t. z 1950 r. N r 5/6, Nr 2/1953 WIADOMOŚCI URZĘDU PATENTOWEGO 327

państwowych lub spółdzielczych), które nie są władzami, Nagrody państwowe przyznaje corocznie w dniu Święta urzędami lub instytucjami publicznymi. Odrodzenia Polski 22 lipca Prezydium Rządu na podstawie Należy zaznaczyć, że bez znaczenia jest okoliczność, czy umotywowanych wniosków, przedstawionych, przez Komitet usprawnienia z zakresu administracji, czyli usprawnienia Państwowych Nagród. Komitet ten jest organem wniosko­ administracyjne, mogą znaleźć zastosowanie w jednostkach dawczym dla Prezydium Rządu w zakresie przyznawania administracyjnych lub gospodarczych (produkcyjnych). Jeżeli państwowych nagród. Według uchwały nr 192 Rady Mini­ bowiem usprawnienie należy ze względu na swój charakter strów wnioski o przyznanie nagród mogą zgłaszać ponadto do zakresu administracji, to nie jest ono usprawnieniem, okre­ do Prezydium Rządu Przewodniczący PKPG, ministrowie: ślonym w dekrecie o wynalazczości pracowniczej, choćby nawet Szkół Wyższych i Nauki, Kultury i Sztuki, Zdrowia oraz mogło być stosowane tylko w jednostkach gospodarczych. Komitet Architektury i Urbanistyki. O rodzaju usprawnienia decyduje jego przedmiot, a nie miej­ Nagrody są indywidualne i niepodzielne. Mogą być one sce stosowania. przyznawane również za osiągnięcia zespołowe; wysokość Tytuły usprawnień administracyjnych, przyjętych przez poszczególnych nagród dla każdego członka zespołu okieśla Centralną Komisję Usprawnienia Administracji Publicznej wówczas Prezydium Rządu. przy Prezesie Rady Ministrów, oraz imiona i nazwiska twór­ Nagrody za osiągnięcia w dziedzinie postępu technicznego ców tych usprawnień są ogłaszane w Wiad. Urz. Pat.bb) ( mogą być przyznawane za prace naukowe, techniczne lub osiągnięcia praktyczne na odcinku wprowadzenia nowej tech­ Pytanie 37. Czy na podstawie obowiązujących przepisów niki, nowych konstrukcji, nowych tworzyw, materiałów za­ prawnych przysługuje twórcy wynalazku pracowniczego wy- stępczych itp., za opracowanie nowych metod pracy, wybitne nagrodzenie z tytułu zastosowania tego wynalazku w pra- osiągnięcia w ruchu współzawodnictwa, wynalazczości i no- cach doświadczalnych instytutu naukowo-badawczego? watorstwa. (bb)

odpow iedź. Prawo twórcy wynalazku pracowniczego do Pytanie 39. Czy wynagrodzenia i premie, przysługujące wynagrodzenia za dokonanie tego wynalazku określają prze­ na podstawie przepisów o wynalazczości pracowniczej, są pisy dekretu z dnia 12 października 1950 r. o wynalazczości pracowniczej (Dz. U. z 1950 r. Nr 47, poz. 428 oraz z 1952 r. wotne od podatku od wynagrodzeń? Nr 3, poz. 17; Wiad. Urz. P at. z 1950 r. Nr 5/6, poz. 59 Odpowiedź. Przepisy dekretu z dnia 12 października 1950 r. i z 1952 r. N r 1, poz. 1). o wynalazczości pracowniczej (Dz. U. z 1950 r. Nr 47, poz. Art. 9 ust. 1 dekretu stanowi mianowicie, że pracownikowi 428 oraz z 1952 r. Nr 3, poz. 17; Wiad. Urz. Pat. z 1950 r. przysługuje prawo do wynagrodzenia za dokonanie pracow­ Nr 5/6, poz. 59 i z 1952 r. Nr 1, poz. 1), uchwały nr 291 niczego wynalazku, przyjętego do wykorzystania. Przepisy Rady Ministrów z dnia 14 kwietnia 1951 r. w sprawie wy­ § 3 uchwały nr 291 Rady Ministrówz dnia 14 kwietnia 1951 r. nagradzania twórców pracowniczych wynalazków, udosko­ w sprawie wynagradzania twórców pracowniczych wynalaz­naleń technicznychi usprawnień (Monitor Polski z 1951 r. ków, udoskonaleń technicznych i usprawnień (Monitor Polski Nr A-36, poz. 446; Wiad. Urz. Pat. z 1951 r. Nr 3, poz. 29) Nr A-36, poz. 446; Wiad. Urz. Pat. z 1951 r. Nr 3, poz. 29) oraz zarządzenia Przewodniczącego PaństwowejKomisji normują, że wynagrodzenie za dokonanie pracowniczego wy­Planowania Gospodarczego z dnia 24 sierpnia 1951 r. w spra­ nalazku wypłaca się po przyjęciu tego wynalazku do wyko­ wie premiowania i wynagradzania za pomoc techniczną przy rzystania w trybie przewidzianym w przepisach o organizacji opracowywaniu pracowniczych wynalazków, udoskonaleń wynalazczości pracowniczej. „Przyjęcie do wykorzystania" technicznych i usprawnień (Monitor Polski z 1951 r. Nr A-82, określa § 39 ust. 2 zarządzenia Przewodniczącego Państwo­ poz. 1137; Wiad. Urz. Pat. z 1951 i. Nr 5, poz. 59) normują wej Komisji Planowania Gospodarczego z dnia 7 lipca 1951 r. zagadnienie wynagradzaniai premiowania: 1) za dokonanie o organizacji wynalazczości pracowniczej (Monitor Polskipracowniczych wynalazków, wzorów, udoskonaleń technicz­ Nr A-66, poz. 869; Wiad. Urz. Pat. z 1951 r. Nr 4, poz. 46), nych i usprawnień, 2) za pomoc techniczną udzielaną przy według którego-przyjęcie do wykorzystania oznacza decyzję opracowywaniu wymienionych projektów wynalazczych oraz e przystąpieniu do realizacji pracowniczego wynalazku i o za­ 3) za współudział w realizacji tych projektów. stosowaniu go w produkcji. Według przepisów przytoczonych aktów normatywnych Twórcy pracowniczego wynalazku nie przysługuje nato­ osobom, które dokonały pracowniczych projektów wynalaz­ miast prawo do wynagrodzenial tytułu zastosowania wyna­ czych (wynalazków, wzorów, udoskonaleń technicznych lazku jedynie w pracach doświadczalnych instytutu naukowo- i usprawnień) przyjętych do wykorzystania, a więc oczywi­ badawczego. (bb) ście i członkom robotniczo-inżynierskich brygad racjonaliza­ torskich, przysługuje prawo do wynagrodzenia. Za udziele­ Pytanie 38. Jakie przepisy obowiązują w sprawie puń- nie pomocy technicznej przy opracowywaniu pracowniczych stwowych nagród za osiągnięcia w dziedzinie postępu tech­ projektów wynalazczych przysługuje prawo do premii lub nicznego? wynagrodzenia. Pracownicy jednostek gospodarki uspolecz nionej, którzy współdziałają w realizacji pracowniczych pro­ Odpowiedź. W sprawie państwowych nagród za osiągnię­ jektów wynalazczych, czyli pracują nad przyśpieszeniem kon­ cia w dziedzinie postępu technicznego obowiązują następu­ strukcyjnego opracowania i wprowadzenia tych projektów jące akty normatywne: uchwała nr 192 Rady Ministrów w życie, nabywają prawo do premii. z dnia 10 marca 1951 r. w sprawie ustanowienia państwo­ wych nagród za osiągnięcia w dziedzinie nauki, postępu Wynagrodzenia i premie, przysługujące na podstawie prze­ technicznego i sztuki oraz trybu ich przyznawania (Monitor pisów powołanych na wstępie aktów normatywnych (a więc Polski z 1951 r. Nr A-51, poz. 675) oraz uchwała nr 194 wynagrodzenia za dokonanie pracowniczych projektów wy­ Rady Ministrów z dnia 10 marca 1951 r. w sprawie powoła­ nalazczych, premie i wynagrodzenia za pomoc techniczną nia oraz zakresu działania Komitetu Państwowych Nagród przy opracowywaniu tych projektów oraz premie za współ­ za osiągnięcia w dziedzinie nauki, postępu technicznego udział w ich realizacji), są wolne od podatku od wyna­ i sztuki (Monitor Polski z 1951 r. Nr A-51, poz. 676). grodzeń. Ustanowienie państwowych nagród za osiągnięcia m. in. Wzmiankowane powyżej wynagrodzenia i premie są wolne w dziedzinie postępu technicznego jest wyrazem szczególnej lub zwolnione całkowicie od podatku od wynagrodzeń na opieki Państwa nad rozwojem tego postępu oraz przejawem podstawie następujących aktów normatywnych: ustawy troski o wszechstronny rozwój kultury technicznej w Polsce z dnia 4 lutego 1949 r. o podatku od wynagrodzeń — art. 5 Ludowej. ust. 1 pkt 13 (Dz. U. z 1949 r. Nr 7, poz. 41), rozporządzenia 328 WIADOMOŚCI URZĘDU PATENTOWEGO Nr 2/1953

Ministra Finansów z dnia 21 maja 1951 r. o zmianie roz­ TRESC CZĘŚCI III; porządzenia Ministra Skarbu w sprawie wykonania ustawy o podatku od wynagrodzeń — § 1 pkt 5 (Dz. U. z 1951 r. »PRZEGLĄD WYNALAZCZOŚCI« Nr 29, poz. 228) oraz zarządzenia Ministra Finansów z dnia 10 lutego 1953 r. zmieniającego zarządzenie z dnia 6 czerwca IV Krajowa Narada Aktywu Wynalazczości Pracowni­ 1951 r. w sprawie całkowitego lub częściowego zwolnienia czej w Stalinogrodzie...... 248__294 niektórych kategorii wynagrodzeń od podatku od wynagro­ dzeń (Monitor Polski z 1953 r. Nr A-22, poz. 276; Wiad. Przemówienie dyr. Dep. Techniki PKPG inż. Zbig­ Urz. P at. z 1953 Nr 2, poz. 12). (bb) niewa M u s z y ń s k i e g o ...... 249

Mgr Aleksander Paszyński: Zadania komórek wyna­ lazczości w roku 1953 w zakresie tematycznego kierowania ruchem racjonalizatorskim . . 251 Jest do nabycia patent, udzielony w Polsce za nr 33896 f-mie Aktiengesellschaft Brown, Boveri & Cie, Mgr inż. M. Dworczyk: Analiza rozwoju i pracy ro- Baden (Szwajcaria), na wynalazek pt. „Sposób wy­ twarzania gorących gazów spalinowych pod ciśnie­ botniczo-inżynierskich brygad racjonalizatorskich . 263 niem przez zgazowywanie i spalanie paliw stałych oraz urządzenie do wykonywania tego sposobu“ lub Mgr Jerzy Rebzda: Wynagradzanie i finansowanie do udzielenia licencja na wykonywanie tego spo­ robotniczo-inżynierskich brygad racjonalizatorskich . 270 sobu. Dyskusja ...... 275 W iadomość: Kolegium Rzeczników Patentowych Inż. B. Zahn: Podsumowanie obrad i omówienie naj­ Warszawa, Al. Niepodległości 188 ważniejszych problemów i zadań stojących obecnie przed ruchem racjonalizatorskim ...... 287

Inż. Zygmunt Czesław Kocźorowski: Zasady twórczości Jest do nabycia patent, udzielony w Polsce za nr w techniće ( 2 ) ...... 295 33707 f-mie Elektrokemisk A/S, Oslo (Norwegia), na wynalazek pt. „Trwała elektroda“ lub do udzielenia Jan Nowak: Odgłosy z z a k ła d u ...... 297 licencja na wykonywanie tego wynalazku. W iadomość: Mgr Tadeusz Majchrowicz: „Ujednolicone druki“ Kolegium Rzeczników Patentowych w służbie komórek w y n alazczo ści...... 300 Warszawa, Al. Niepodległości 188 Mgr inż. J. Swidziński (oprać.): Nowe rewolucyjne metody radzieckie w transporcie rzecznym . . . 302

Mgr inż. J. Swidziński (oprac.): W sztucznym klimacie 304

Doświadczenie tokarza-nowatora K- A. Zubowa . . 305 Jest do nabycia patent, udzielony w Polsce za nr 33967 f-mie W. H. Miner, Inc., Chicago (Stany Zjed­ Inż. Karol Pechaty (CSR): Nowa konstrukcja noży noczone Ameryki), na wynalazek pt. „Cierny mecha­ nizm tłumiący uderzenia“ lub do udzielenia licen­ tokarskich ze wstawianymi płytkami tnącymi. . 306 cja na wykonywanie tego wynalazku. O ryginalne urządzenie p n eu m aty czn e...... 308 W iadomość: Kolegium Rzeczników Patentowych Inż. N. A. Ponomarew (ZSRR): Obiabiarka do przeci­ Warszawa, Al. Niepodległości 188 nania r u r ...... 309 Inż. A. N. Bielików (ZSRR): Zastosowanie promieni podczerwonych przy tłoczeniu przedmiotów z blachy ze stopów m agnezow ych...... 310

Jest do nabycia patent, udzielony w Polsce za nr E. Rebske: Nowości z techniki oświetlenia na targach 34331 f-mie Leje & Thurne Aktiebolaget, Sztokholm w H a n o w e r z e ...... 312 (Szwecja), na wynalazek pt. „Przyrząd do wytwa­ rzania wodnej zawiesiny miazgi papierowej i (lub) odpadków papierowych“ lub do udzielenia licencja Nowa konstrukcja elektrod do urządzeń spawalniczych 314 na wykonywanie tego wynalazku. Nowy rodzaj betonu dla budownictwa hydrotechnicznego 314 W iadomość: Kolegium Rzeczników Patentowych Inż. M. I. Noterzor (ZSRR): Zastosowanie płyt z drew­ Warszawa, Al. Niepodległości 188 na do budowy wagonów osobowych...... 315 Obróbka frezami ze stali szybkotnącej o dużym kącie natarcia ...... 316

O czym piszą i n n i ...... 316 Jest do nabycia patent, udzielony w Polsce za nr 33534 f-mie Nostrip, Inc., New York (Stany Zjedno­ Ciekawa konstrukcja pomysłu mgra inż. Markiewicza 318 czone Ameryki), na wynalazek pt. „Mieszanina bi­ tumiczna“, lub do udzielenia licencja na wykony­ Ciekawsze wynalazki opatentowane w Polsce . . . 320 wanie tego wynalazku. Ciekawsze wynalazki z a g ra n ic z n e ...... 322 W iadomość: Kolegium Rzeczników Patentowych Odpowiedzi z dziedziny wynalazczości i znaków to- Warszawa, Al. Niepodległości 188 w a r o w y c h ...... 325

O g ło s z e n i a ...... 28 СОДЕРЖАНИЕ

Часть I

Положения, постановления, извещения: 12. Постановление Министра Финансов от 10.2 1953 г. об изменении постановления от 6.6 1951 г. о полном или частичном освобождении некоторых вознаграждений от налога от зара­ ботков. Заграница: 13. Чехословакия. Устав № 7 от 28 3 1952 г. о временных мероприятиях по делам патентов. Международный союз для защиты промышленной собственности: 14. Наличие положения на I января 1953 г.

Часть II

15. Изобретения — выдача свидетельств (от № 35 930 до № 36 136); изменения в реестре; исключения из реестра. 16. Описания изобретений. 17. Промышленные образцы — выдача свидетельств (от № 9 747до № 9 787); исключения из реестра. 18. Технические усовершенствования — выдача свидетельств (№ № 2 074—2 076 и от JVb 2 241 до № 2 400). 19. Рационализаторские предложения — выдача свидетельств (от № 53 002 до № 58 000). 20. Описания технических усовершенствований и рационализаторских предложений. 21. Административные рационализаторские предложения (от № 448 до № 528). 22. Товарные знаки —выдача свидетельств (от № 35 989 до № 36 021).

Часть III

Обзор изобретений, технических усовершенствований и рационализатор­ ских предложений.

SOMMAIRE

1-e Partie

Législation, informations: 12.Ordonnance du Ministre des Finances du 10 2 1953 modifiant celle du 6.6 1951 sur la dispense — totale ou partielle — de certaines catégories des rétributions de l'impôt sur les salaires. Etranger: 13. Tchécoslovaquie. Loi du 28.3 1952 n° 7 contenant des mesures transitoires en matière de brevets. Union internationale pour la protection de la propriété industrielle: 14. Etat au 1-er janvier 1953.

2-me Partie

15. Inventions — délivrance de brevets (du n° 35 930 au n° 36136); changements dans le registre; radiations dans le registre. 16. Brevets imprimés. 17. Modèles — enregistrement des modèles d'utilité (du n° 9 747 au n° 9 787), radiations dans le registre. 18. Perfectionnements techniques — enregistrement (n°s2 074—2 076 et du n°s 2 241aun° 2400). 19. Pro­ jets de rationalisation — enregistrement (du n° 53 002 au n° 58 000). 20. Exposés de perfectionnements techniques et de projets de rationalisation. 21. Projets de rationalisation administratifs (du n° 448 au n° 528). 22. Marques de fabrique ou de commerce — enregistrement (du n° 35989 au n° 36 021).

3-me Partie

Revue d'inventivité. cea

SUMMARY

1-st Part

Legislation, information: 12. Disposition of the Minister of Finance of the 10.2 1953 changing the disposi­ tion of the G.6 1951 concerning total or partial discharge of some categories of rewards from the ¿alary tax. Foreign countries: 13. Czechoslovakia. Law of the 283 1952 No. 7 concerning transitory dispositions in th; nialler.s of patents. International Convention for the Protection of Industrial Properly: 14. Stale on 1.1 1953.

2-nd Part

15. Inventions granting patents (from No. 35 930 to No. 36 136); changes in the register; cancellations from the register. 16. Patent specifications. 17. Models — registration of utility models (from No. 9 747 to No. 9 787); cancellations from the register. 18. Technical improvements — registration (No. No. 2 074—2 076 and from No. 2 241 to No. 2 100). 19. Rationalization projects of technical character — registration (from No. 53 002 to No. 58 000). 20. Descriptions of tech nical improvements and of rationalization projects. 21. Rationalization projects of administrative character — registration (from No. 4 18 lo No. 528). 22. Trade marks — registration (from No. 35 989 to No. 36021).

3-rd Part

Inventional Review.

INHALT

I. Teil

Gesetze, Verordnungen, Bekanntmachungen: 12.Verordnung des Finanzministers vom 10.2 1953 betr. Änderung der Verordnung vom 6.6 1951 über die totale bzw. teilweise Befreiung von Lohnsteuer gewisser Arten von Vergütungen. Ausland: 13. Tschechoslowakei. Gesetz Nr 7 vom 28.31952 betr. zeitweilige Massnahmen in Patentange­ legenheiten. Internationale Unionzum Schutze des gewerblichen Eigentums: 14. Stand vom 1. Januar 1953.

II. Teil

15. Erfindungen — Erteilung von Patenten (von Nr. 35 930 bis Nr. 36 136); Änderungen im Register; Streichungen aus dem Register. 16. Veröffentlichte Patentschriften. 17. Muster — Eintragung von Gebrauchsmustern (von Nr. 9 747 bis Nr. 9 787); Streichungen aus dem Register. 18. Technische Verbesserungen — Eintragung (Nr 2 074—2 076 und von Nr. 2 241 bis Nr. 2 400). 19. Rationalisierungsvorschläge — Eintragung (von Nr 53 002 bis Nr. 58 000). 20. Veröffentlichte Druckschriften der technischen Verbesserungen und Rationalisierungsvorschläge.21. Administrative Rationalisierungsvor­ schläge — Eintragung (von Nr. 448 bis Nr. 528). 22. Warenzeichen — Eintragung (von Nr. 35 989 bis Nr. 36 021).

III. Teil

Übersicht des Erfindungswesens.

WYDAWNICTWO URZĘDU PATENTOWEGO POLSKIEJ RZECZYPOSPOLITEJ LUDOWEJ KOMITET REDAKCYJNY: Redaktor naczelny: WacławOlszewski, sekretarz redakcji: StanisławPrószyński, redaktorzy działowi: Henryk Bratek, Ludwik Gąsiorowski, mgr inż. Stanisław Madeyski, mgr inż. Adolf Towplik Redakcja i Administracja: Urząd Patentowy P. R. L., Warszawa, Al. Niepodległości 188, tel. 8-38-03 (wewn. 5) PRENUMERATA: rocznie zl 60.—, półrocznie zł 30.—. CENA OGŁOSZEŃ: po tekście oraz na 3 i 4.str. okładki zł 1,50 od wiersza 1 mm szpalty redakcyjnej. Rachunek Urzędu Patentowego PRL w Narodowym Banku Polskim VIII Oddział Miejski w Warszawie Nr B-69-412-319 cz. 6 dz. 5 (prenumerata, wydawnictwa, ogłoszenia — rozdz. 17)

Zakł. Graf. Dom Słowa Polskiego. Warszawa. Zam. 1397/e. C ena 10 zł Pap. druk. sat. V kl. Al/60 g. 4-B-1427 7