Środowisko Naturalne

Total Page:16

File Type:pdf, Size:1020Kb

Środowisko Naturalne Zespół w Chojnicach, 89-600 Chojnice ul. 31 Stycznia 56 Tel. (0-531) 792-08 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA I GMINY BRUSY. Opis studium Chojnice 1995-1997 2 A. ŚRODOWISKO PRZYRODNICZE I. ZASOBY I FUNKCJONOWANIE ŚRODOWISKA PRZYRODNI- CZEGO 1. ZASOBY ŚRODOWISKA PRZYRODNICZEGO 1.1. Ukształtowanie powierzchni terenu Pod względem geomorfologicznym obszar gm. Brusy położony jest na obszarze Niżu Polskiego i wchodzi w skład mezoregionów: Równina Charzykowska i Bory Tucholskie, wyróżnionych przez J. Kondrackiego. Ukształtowanie i przebieg głównych występujących tu form geomorfologicznych, będących następstwem faz postoju względnie nasunięć lądolodu oraz istnienie licznych pradolin powoduje, iż mają tu miejsce przede wszystkim częste procesy sedymentacyjne i denudacyjne. Elementami, które łączą te dwa podstawowe zespoły form polodowcowych, czyli zespoły moren czołowych i pradoliny (charakterystyczna jest kępa morenowa wynurzająca się spod pokrywy piasków w okolicy Brus), są szlaki sandrowe wytworzone równocześnie z morenami na przedpolu lądolodu, a prowadzące do pradolin. Stopień przekształcenia mikro- i makrorzeźby, dzięki istnieniu dużych połaci lasów, jest stosunkowo niewielki. Morfologia gminy jest zatem urozmaicona i zróżnicowana, a szczególnymi akcentami tej rzeźby są doliny rzeczne, rynny polodowcowe, wały wydmowe, zagłębienia bezodpływowe, a także stoki i załomy, terasy i klify występujące na zboczach kształtujących w/w składniki rzeźby. Szczególnie uwidocznionymi makroformami rzeźby są ciągi dolin rzeźby, a w szczególności rzek Brdy, Zbrzycy, Kłonecznicy, Kulawy. Układ dolin rzecznych jest więc w dużym stopniu uzależniony od przebiegu rynien glacjalnych. Podstawowymi formami rzeźby terenu są rynny polodowcowe. Oprócz wpływu na walory estetyczne krajobrazu, łączą one w sobie element środowiska wodnego, tworząc ciekawą symbiozę rzeźby z komponentami krajobrazu o szczególnych walorach rekreacyjnych. Ciekawymi przykładami długich, wydłużonych form 3 4 polodowcowych są południkowe rynny Kłonecznicy i Kulawy. W kierunku równoleżnikowym biegną rynny jezior: Laska, Śluza, Głuche Małe i Duże, Płęsno, Milachowo, czy rzeki Zbrzycy. Kształt, wielkość, nachylenie stoków oraz ukształtowanie dna rynien są zróżnicowane. Występują liczne przegłębienia, progi i kociołki. Szerokość rynien jest również zróżnicowana od 300 m do ponad 1 km. Średnie szerokości rynien kształtują się w granicach 500-700 m. Ich zbocza wynoszą na ogół 10-15 m licząc od powierzchni lustra wody wypełniających je jezior. W rynnach zajętych przez jeziora występują wyraźne terasy. Mniejszymi negatywnymi formami rzeźby sandru są liczne wytopiska po martwym lodzie. Niektóre mają postać lejków, kociołków i charakteryzują się okrągłym kształtem i dużymi głębokościami, a ich zbocza mają nachylenia dochodzące do 30°. Ich średnica wynosi 30-50 m. Na dnie tych obniżeń zalegają torfy i deluwia, często wypełnione wodą. Większymi formami o mniej regularnych kształtach są kociołki, których średnica dochodzi do 500 m. 1.2 Budowa geologiczna Obszar gminy Brusy położony jest w granicach tzw. synklinorium pomorskiego stanowiącego część synklinorium brzeżnego. Jednostka ta sfałdowana jest podłużnie. W jej obrębie występują asymetryczne antykliny, przechylone ku osi formacji w warstwach mezozoiczno-permskich. Na całym obszarze gminy rozpoznane zostały utwory mezozoiczne zalegające nad osadami paleozoiku. Reprezentują je osady triasu, jury i kredy. Trias budują w części dolnej iłowce, piaskowce wapniste, wapienie i zlepieńce, otoczaki wapienne oraz anhydryty. Miąższość całej serii należącej do triasu wynosi do 687 m. Jura występuje w postaci piaskowców i iłowców oraz mułowców, iłowców wapnistych, wapieni marglistych i wapieni - w części górnej i iłowców oraz piaskowców - w części dolnej. Miąższość jury waha się do ok. 290 m. Kreda górna posiada miąższość 660 m i tworzą ją m.in. margle, margle mułowcowe, iłowce, mułowce, piaskowce i iłomargle. Kenozoiczne utwory trzeciorzędu występują na obszarze gminy Brusy bezpośrednio pod osadami czwartorzędu, przy czym ich strop zalega na głębokościach 25 - 100 m n.p.m. Miocen wykształcony jest głównie w postaci iłów, mułków, pyłów, piasków drobnych, średnich i pylastych. Partie stropowe trzeciorzędu, szczególnie w miejscach jego wyniesienia, na kontakcie z utworami czwartorzędu wykazują zaburzenie tektoniczne w formie porwaków, przemieszczeń i sfałdowań. Nad utworami trzeciorzędu występują powszechnie utwory czwartorzędu. Ogólnie są one wynikiem akumulacji glacjalnej, przy czym charakteryzuje je duża zmienność frakcji zarówno w płaszczyźnie pionowej jak również poziomej. Spośród osadów pozostawionych przez zlodowacenia w okresie plejstocenu, zachowały się akumulaty głównie dwóch ostatnich zlodowaceń: środkowopolskiego i bałtyckiego. 5 Rozległe płaszczyzny sandrowe dominujące w krajobrazie gminy Brusy pokrywają osady czwartorzędowe zlodowacenia bałtyckiego. Miąższość ich maleje w kierunku południowym od ok. 100 m. Piaski pokrywające równiny sandrowe reprezentowane są głównie przez frakcje drobne, średnie i grube, rzadziej żwiry i otoczaki. Na obszarze występowania drobniejszych frakcji powstały piaski eoliczne budujące wydmy. Wyspy i półwyspy morenowe zbudowane są głównie z glin zwałowych z domieszkami piasków i żwirów z głazami. Najmłodsze utwory czwartorzędu - holoceńskie, zalegają głównie w rynnach jeziornych, dolinach rzek i wytopiskach. Są one wykształcone w postaci piasków i żwirów rzecznych, mułków. Rozległe obniżenia powstałe po ustąpieniu lądolodu wypełniają głównie utwory biogenne: torfy, gytie i kredy jeziorne. 1.3. Obszary o korzystnych warunkach fizjograficznych Grunty wokół wsi: Huta, Rudziny, Czarniż, Lubnia, Leśno, Czapiewice, Przymuszewo, Skoszewo. Są to prawie płaskie równiny sandrowe o spadkach 0-2% zbudowane z piasków fluwioglacjalnych z I-szym poziomem wody gruntowej występującym głębiej niż 2,0 m od powierzchni terenu o korzystnym zaopatrzeniu w wodę. Obszary o najbardziej korzystnych warunkach termicznych i wilgotnościowych powietrza. Tereny okolicy wsi Małe Chełmy. Jest to powierzchnia sandrów o intensywniejszym urzeźbieniu ze znaczną ilością zagłębień wytopiskowych i o spadkach w przewadze 5-10%. Warunki gruntowo- wodne i zaopatrzenie w wodę jak w typie a. Warunki nasłoneczniania i nawietrzania jak również warunki termiczne i wilgotnościowe zróżnicowane. Z uwagi na szczególnie atrakcyjne walory krajobrazowe obszary te kwalifikują się do zabudowy o charakterze rekreacyjnym. Tereny wsi: Czarniż, Wielkie Chełmy, Małe Chełmy, Czyczkowy, Czapiewice, Zalesie, Małe Gliśno, Główczewice. Jest to falista lokalnie płaska wysoczyzna polodowcowa o spadkach do 10% zbudowana z piasków i glin zwałowych. Zwierciadło wody gruntowej występuje głębiej niż 2,0 m od powierzchni terenu. Z możliwością okresowej stagnacji niewielkiej ilości wody. Korzystne warunki zaopatrzenia w wodę. Warunki klimatyczne zróżnicowane. 1.4. Klimat Gmina Brusy znajduje się na obszarze określonym jako najchłodniejszy rejon województwa bydgoskiego. Panujące tu warunki klimatyczne pozwalają na określenie panującego tu bioklimatu jako „dosyć silnie pobudzającego”. Takie cechy klimatu odczuwalnego preferują obszar gminy do aktywnych form turystyki, co jest zgodne z walorami jego środowiska i krajobrazu. Dość charakterystyczna jest długa jesień, dłuższa od wiosny o ok. 10 dni, co można tłumaczyć utratą ciepła na topienie pokrywy lodowej z jezior oraz dłużej zalegającą pokrywą śnieżną. Okres wegetacyjny jest krótki i trwa ok. 205 - 210 dni. 6 Najbardziej pochmurnym miesiącem jest listopad (21 dni z zachmurzeniem całkowitym lub zbliżonym do całkowitego). Najmniejsze zachmurzenie występuje w miesiącach wrześniu i marcu. Dni z mgłą jest dużo, przy czym koncentrują się one głównie w sąsiedztwie akwenów, podmokłych łąk, bagien itp. Lokalne warunki klimatyczne w poszczególnych fragmentach gminy są zróżnicowane zarówno pod względem nawietrzania jak również termiki i wilgotności. Różnice te są szczególnie wyraźne przy wyżowych typach pogody. Większe zróżnicowanie termiczne obserwuje się na obszarach o bardziej urozmaiconej rzeźbie i różnych w związku z tym warunkach solarnych. Temperatura Roczne temperatury wynoszą 6,5 - 7,0°C. Średnie temperatury lipca są najniższe w województwie. Lato jest dość chłodne i krótkie, trwa bowiem średnio 60 -80 dni, natomiast zima jest stosunkowo długa i trwa 90 dni. Dni z temperaturą minimalna niższą od 0°C (tzw. dni chłodnych) jest tu średnio 123, dni mroźnych (temp. maksymalna poniżej 0°C) jest 44, dni b. mroźnych (temp. maksymalna niższa lub równa - 10°C) jest ok. 2 dni w roku. Dni gorących (temp. maksymalna równa lub większa od 25°C) jest tu średnio 22 w roku. Opady Opady roczne wzrastają w kierunku północno-zachodnim od ok. 525 mm w rejonie Tucholi, poprzez ok. 600-650 mm. Maksimum opadów występuje w miesiącach letnich (VII - VIII), i zimowych (XII - I) minimum natomiast występuje wiosną (III - IV) i jesienią. W okresie wegetacyjnym (IV - IX) średni opad wynosi ok. 320 - 380 mm. Wiatry Zdecydowaną przewagę mają wiatry z zachodniego wycinka horyzontu, a więc pd.-zach., zachodnie i pn. - zach. tab. 1.4.1. Rozkład wiatrów w północno-zachodniej części woj. bydgoskiego w roku 1994. (Badania przeprowadzone w Stacji Hydrometeorologicznej w Chojnicach) Mies. północne pn.-wsch. wschodnie pd.-wsch. południowe pd.-zach. zachodnie pn.-zach. C Śr. v n v n v n v n v n v n v n v n v n 1. 1,0 2,0 3,5 2,9 5,5 2,9 5,0 3,6 13,5 3,7 30,5 5,8 28,0 6,1 5,0 3,2 1 4,9 2. 2,0 2,3 10,0 3,1 24,5 3,5 15,5 2,8 5,5 3,5 6,0 4,7 10,5 3,7 4,0 2,5 6 3,1 3. 2,0 3,8 1,5 3,3 2,5 2,6 4,0 4,8 15,5 4,2 24,5 5,6 31,5 6,0 7,5 3,7 4 4,9 4. 7,0 4,5 10,0 3,3 10,5 4,0 10,0 3,5 12,0 4,0 9,0 4,9 7,5 5,1 17,0 3,8 7 3,7 5. 15,5 4,0 14,0 3,9 11,0 3,0 17,0 3,7 6,0 2,2 6,0 4,3 13,0 4,0 8,5 3,9 2 3,6 6. 4,5 2,6 1,5 2,3 1,0 3,0 4,5 3,9 7,0 3,7 14,5 4,3 31,0 5,3 26,0 3,8 . 4,3 7. 16,0 2,6 23,5 3,3 20,5 2,7 13,5 2,7 8,5 2,4 1,0 2,0 1,0 5,0 7,0 3,2 2 2,8 8. 7,0 3,4 12,0 2,9 13,0 3,3 13,0 4,0 8,0 2,6 11,5 5,2 15,0 3,6 7,5 2,5 6 3,3 9.
Recommended publications
  • Uchwała Tekst Studium
    GMINA BRUSY UCHWAŁA TEKST STUDIUM 1 ZARZ ĄD GMINY BRUSY Zał ącznik Nr l do Uchwały Nr IV-32/99 Rady Miejskiej w Brusach z dnia 04 lutego 1999 r. STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMIN Y B R U S Y TEKST STUDIUM 1995 - 1999 2 Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Brusy Uchwała Nr IV-32/99 Rady Miejskiej w Brusach z dnia 4 lutego 1999 r. w sprawie studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Brusy. Na podstawie art. 6 ust. 6 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. o zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. Nr 89, póz. 415 z pó źń . zm.) Rada Miejska uchwala, co nast ępuje : § 1. Uchwala si ę studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzen - nego gminy Brusy składaj ące si ę z tekstu stanowi ącego Zał ącznik Nr l i cz ęś ci graficznej stanowi ącej zał ączniki: • Nr 2 - w skali l : 25000 • Nr 3 - w skali l : 10000 (stanowi ący uszczegółowienie zał ącznika Nr 2 w docelowych granicach administracyjnych miasta) do niniejszej uchwały. § 2. Wykonanie uchwały powierza si ę Zarz ądowi Gminy Brusy § 3. Uchwała wchodzi w życie z dniem podj ęcia. Przewodnicz ący Rady Miejskiej mgr in ż. Zbigniew Ł ącki 3 Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Brusy ZESPÓŁ AUTORSKI Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Brusy zostało wykonane w Wojewódzkim Biurze Planowania Przestrzennego w Bydgoszczy - Zespół w Chojnicach przez zespół w nast ępuj ącym składzie: Główny projektant - mgr in ż. Marzena Osuch St. asystent projektanta - mgr in ż.
    [Show full text]
  • Istituto Tecnico Tecnologico Baracca Kaszubskie Liceum
    ONLINE EXCHANGE BRESCIA & BRUSY Istituto Tecnico Tecnologico Baracca Kaszubskie Liceum Ogólnokształcące w Brusach 2021 Elisa Lacagnina Thanks to the Etwinning platform I had the possibility to know Ms. Alicja Frymark, English teacher from Kashubian Secondary School (Kaszubskie Liceum Ogólnokształcące) in Brusy, Poland. Since our first online meeting on Skype, we have kept talking, most of all, of our school project called “Online exchange - Brescia & Brusy”. To start, we decided to assign our students a partner to make them work in pairs. Their task was to exchange emails with their friend about the topic given and then, with the information, to write a short article in English. We assigned different topics like Covid 19 and lockdown; traditional food; language uses; interesting facts about the city, the country and the region; school; local tradition. The first part of the project went really well and I was satisfied with the work done. My 5th-year students are enthusiastic about having a “virtual” foreign partner. I decided to start an online exchange because my students felt the need to improve their English speaking and writing skills, as we have only 3 hour English a week. According to me, these opportunities are not only useful to improve the language skills but also to expand your knowledge, to meet new people, to know about the uses and the customs of different countries. Moreover, it was the right moment to start a project of this kind precisely in this difficult period. We have been experiencing a different life, due to Covid 19 home–schooling, restrictions, curfews, prohibitions etc.
    [Show full text]
  • Rozwój Otwartej Opieki Zdrowotnej Na Przykładzie Gminy Brusy W XX W
    Uniwersytet Mikołaja Kopernika Wydział Nauk o Zdrowiu Zakład Historii Medycyny i Pielęgniarstwa Katarzyna Ryżek Nr albumu: 230943 Praca: magisterska na kierunku Zdrowie Publiczne Rozwój otwartej opieki zdrowotnej na przykładzie gminy Brusy w XX w. Praca wykonana pod kierunkiem dr hab. n. hum. Walentyny Krystyny Korpalskiej Toruń 2013 Pracę przyjmuję i akceptuję Potwierdzam złożenie pracy dyplomowej ……..……………………. …………………………….. data i podpis opiekuna pracy data i podpis pracownika dziekanatu Pani dr hab. n. hum. Walentynie Krystynie Korpalskiej Składam serdeczne podziękowania za życzliwość, Cierpliwość i szczególną wyrozumiałość w pokonaniu Nie tylko naukowych trudności 3 Dziękuję mojej mamie, siostrze i ukochanemu Za pomoc, wsparcie i wyrozumiałość Oraz wszystkim, którzy przyczynili się do tej pracy. Niniejszą pracę magisterską dedykuję mojemu zmarłemu ojcu… 4 SPIS TREŚCI WSTĘP………………………………………………………………………………… 5 Rozdział I. Gmina Brusy……………………………………………………………….7 1.Zarys historyczny…… ..………………………………………………………………7 2. Podział gminy……………………………………………………………….……….14 3. Najważniejsze zabytki……………………………………………………...………..15 Rozdział II. Ewolucje systemu ochrony zdrowia……………………………………18 1. Reformy ochrony zdrowia…………………………………………………………...18 2. Ochrona zdrowia w samorządzie lokalnym.…………………………………………22 Rozdział III. Lekarze na wsi………………………………………………………….24 1. Lekarze i felczerzy…………………………………………………………………...24 2. Pielęgniarki, pielęgniarki środowiskowe i położne………………………………….25 3. Placówki leczące chorych……………………………………………………………27 4.Leki…………………………………………………………………………………...30
    [Show full text]
  • Szlak Anny Lajming
    Szlak literacki im. Anny Łajming (czarno-żółty) Studzienice do Lipusza J. Studzieniczno Wda i Kościerzyny łączno Lipusk Szklana Huta J. Wieckie Tuszkowy Duży Jabłuszek Trawice J. Wielkie Sarnowicze Kalisz Sominy J. Dywańskie Zbrzyca Turzonka Dywan J. Skoszewskie Skoszewo Skoszewko J. Somińskie Trzebuń Peplin Gapowo Młosienica Dziemiany Przymuszewo Lendy J. Kruszyńskie Wysoka Zaborska Kruszyn Parzyn Główczewice Zbrzyca Raduń J. Brze wo Młosina Lamk Leśno J. Wielkie Młosina Orlik Młosino Milachowo Kaszuba Zbrzyca J. Warszyn Rolbik Lubnia Zalesie Ni e chw J. Skąpe Czapiewice aszcz do W do Czarnowo d y Małe Gliśno łęsno Brusy Brusy Jaglie Kosobudy do Chojnic Łąckie Szlaki: Zbrzycy Partyzancki im. Józefa Gierszewskiego Zaborski Szlaki rowerowe gminy Studzienice Literacki im. A. Łajming Szlak rowerowy gminy Dziemiany A Kółowe Stegne Gochów Szlak rowerowy gminy Dziemiany B 4 km 8 km Szlak literacki im. Anny ¸ajming Brusy 2014 Wydawca: Zaborskie Towarzystwo Naukowe ul. Dworcowa 18, 89-632 Brusy Biuro - ul. Armii Krajowej 1 tel. 791 764 247 www.ztn.com.pl [email protected] Redakcja: Zbigniew Gierszewski Krzysztof Zabrocki Zdjęcia: Zbigniew Gierszewski Krzysztof Zabrocki archiwum rodziny Łajmingów - zdjęcia rodzinne Mapy: Grossem Volks-Atlas Velhagen&Klasing/Bielefeld und Leipzig 1937 Zaborski Park Krajobrazowy, Eko-Karpio Tłumaczenia: j. niemiecki - Sabina Słomińska j. kaszubski - Wojciech Myszk Korekta: Anna Kamińska Agnieszka Żywicka Opracowanie graficzne i skład: GALE Krzysztof Szultka ul. Derdowskiego 5, Brusy tel. 52 551 39 80 [email protected] Druk: Drukarnia Abedik Sp. z o.o. ul. Glinki 84, Bydgoszcz © Zaborskie Towarzystwo Naukowe, Brusy 2014 Spis treści strona 1. Zbigniew Gierszewski 4 Wstęp. Zostały wspomnienia 2. Reiseführer durch Reiseführer 11 3.
    [Show full text]
  • UCHWAŁA Nr 144/VII/11 Sejmiku Województwa Pomorskiego Z Dnia 27 Maja 2011 R. W Sprawie Zaborskiego Parku Krajobrazowego Na
    56A3FDD581806D75DC43B5B89F17CA96480E349B identyfikator 144/VII/11/10 Elektronicznie podpisany przez: "Jan Kleinszmidt; Urząd Marszałkowski Województwa Pomorskiego" Data: 2011.05.06 16:18:43 Odcisk palca certyfikatu: b2e d041 c666 4eb3 637d 292 265 429c 79b9 4e22 UCHWAŁA Nr 144/VII/11 Sejmiku Województwa Pomorskiego z dnia 27 maja 2011 r. w sprawie Zaborskiego Parku Krajobrazowego Na podstawie art. 18 pkt 20 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 roku o samorządzie województwa (tekst jednolity: Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1590 ze zm. 1 ) ) i art. 16 ust. 3 oraz art. 17 ust.1 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (tekst jednolity: Dz. U. z 2009 r. Nr 151, poz. 1220 ze zm. 2 ) ) Sejmik Województwa Pomorskiego uchwala co następuje: § 1 1 . Zaborski Park Krajobrazowy, zwany dalej „Parkiem”, obejmuje obszar o powierzchni 34.026 ha, położony na terenie następujących gmin województwa pomorskiego: Brusy (powiat chojnicki), Chojnice (powiat chojnicki). 2 . Przebieg granicy Parku określa Załącznik Nr 1 do niniejszej uchwały. § 2 Określa się szczególne cele ochrony Parku: 1 ) zachowanie unikatowych form ukształtowania terenu, w szczególności rynien jeziornych, dolin rzecznych oraz niecek wytopiskowych, 2 ) ochrona struktury hydrograficznej charakterystycznej dla obszarów sandrowych oraz poprawa stanu czystości wód powierzchniowych, 3 ) zachowanie ważnych dla utrzymania różnorodności biologicznej typów siedlisk, w szczególności specyficznych stref ekotonowych oraz siedlisk wodnych, torfowiskowych i bagiennych, UCHWAŁA Nr 144/VII/11 Sejmiku
    [Show full text]
  • Przekazuję Do Państwa Dyspozycji Kolejną Edycję Biuletynu
    Przekazuję do Państwa dyspozycji kolejną edycję Biuletynu Informacyjnego Komendy Powiatowej Państwowej Straży Pożarnej w Chojnicach, zawierającego podsumowanie zadań realizowanych w 2017 roku. W przygotowanej publikacji przedstawione zostały najważniejsze aspekty działalności naszej Komendy w minionym roku. Mam nadzieję, że przygotowany materiał poglądowy w znacznym stopniu przybliży Państwu zagadnienia dotyczące charakterystyki realizowanych zadań w zakresie ochrony przeciwpożarowej na terenie powiatu chojnickiego. Komendant Powiatowy Państwowej Straży Pożarnej w Chojnicach st. kpt. Błażej Chamier Cieminski Komenda Powiatowa Państwowej Straży pożarnej w Chojnicach Materiał zawarty w biuletynie opracowano w oparciu o dane z poszczególnych komórek organizacyjnych Komendy Powiatowej Państwowej Straży Pożarnej w Chojnicach. Materiały do biuletynu opracowali: mł. bryg. Alicja Kaźmierczak st. kpt. Marcin Wróblewski st. kpt. Rafał Buszek st. kpt. Błażej Chamier Cieminski mł. ogn. Wojciech Chamier Cieminski sekc. Joanna Kowalczyk sekc. Monika Ostrowska Aleksandra Marszałkowska Wykaz ważniejszych skrótów użytych w opracowaniu: JRG – Jednostka Ratowniczo – Gaśnicza; SKKP – Stanowisko Kierowania Komendanta Powiatowego OSP – Ochotnicza Straż Pożarna; PRM – Państwowe Ratownictwo Medyczne; ZRM – Zespół Ratownictwa Medycznego; KPP – Kwalifikowana Pierwsza Pomoc SIS – Siły i Środki KDR – Kierujący Działaniem Ratowniczym Autor zdjęcia na okładce biuletynu – Daniel Frymark Strona 2 Komenda Powiatowa Państwowej Straży pożarnej w Chojnicach Spis
    [Show full text]
  • Folder Krebane.Indd 18 O L D E R K R E B a N E
    ffolderolder kkrebane.inddrebane.indd 1 33/17/10/17/10 99:20:54:20:54 AAMM ffolderolder kkrebane.inddrebane.indd 2 33/17/10/17/10 99:21:01:21:01 AAMM ffolderolder kkrebane.inddrebane.indd 3 33/17/10/17/10 99:21:04:21:04 AAMM Szanowni Państwo! Zapraszam na spotkanie z Kaszubskim Zespołem Folklorystycznym „Krëbane” z Brus. Przez 30 lat działalności grupa, zrzeszająca kilka pokoleń miłośników regionalnego śpiewu i tańca, zasłużyła na miano ambasadora gminy Brusy w dziedzinie kultywowania i szerzenia kaszubszczyzny w Polsce i na świecie. Renoma Krëbanów zbudowana została z połączenia wiedzy, kunsztu i ciężkiej pracy z pasją odkrywania własnych korzeni, dlatego zespół niezmiennie od lat prezentuje wysoki poziom artystyczny i wciąż jest nagradzany w prestiżowych konkursach. Zachęcam Państwa do poznania tego wyjątkowego zespołu i zetknięcia się z pięknem i autentyzmem kaszubskiego folkloru. Witold Ossowski Burmistrz Brus ffolderolder kkrebane.inddrebane.indd 4 33/17/10/17/10 99:21:07:21:07 AAMM ffolderolder kkrebane.inddrebane.indd 5 33/17/10/17/10 99:21:13:21:13 AAMM Władysław Czarnowski& Marek Czarnowski „…a muzyczka na skrzëpeczkach bãdze nóm grała…” ffolderolder kkrebane.inddrebane.indd 6 33/17/10/17/10 99:21:16:21:16 AAMM Wszystko zaczęło się we wrześniu 1979 roku… Władysław Czarnowski – ówczesny dyrektor Gminnego Ośrodka Kultury w Brusach - wystąpił z inicjatywą Z kart histori… utworzenia Zespołu Pieśni i Tańca. Zebrała się spora grupa miłośników tańca, muzyki i śpiewu. Inauguracyjny koncert odbył się 9 marca 1980 roku. Skład zespołu tworzyły dzieci ze szkół podstawowych i średnich, zaś w pierwszej kapeli grali znani w okolicy weselni muzycy.
    [Show full text]
  • UCHWAŁA NR VII/48/11 RADY MIEJSKIEJ W BRUSACH Z Dnia 29
    UCHWAŁA NR VII/48/11 RADY MIEJSKIEJ W BRUSACH z dnia 29 września 2011 r. w sprawie uchwalenia miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego na terenie gminy Brusy w obrębie ewidencyjnym Czyczkowy i Orlik. Na podstawie art. 18 ust. 2 pkt 5 i art. 40 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 z pózn. zm.) oraz art. 20 ust. 1 w związku z art. 14 ust.8, art. 15, art. 16 ust. 1, art. 17, art. 27, art. 29 i art. 34 ust.1 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. z 2003 r. Nr 80, poz. 717 z pózn. zm.) Rada Miejska w Brusach stwierdzając zgodność z ustaleniami „Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Brusy”, zatwierdzonym uchwałą Nr IV­ 32/99 Rady Miejskiej w Brusach z dnia 4 lutego 1999 roku, uchwala § 1. miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego na terenie gminy Brusy w obrębie ewidencyjnym Czyczkowy i Orlik w granicach określonych na załącznikach Nr 1 i Nr 2 do niniejszej uchwały w skali 1:1000 zwane dalej planami. Rozdział 1. Przepisy ogólne § 2. Plany o których mowa § 1 obejmują tereny położone w gminie Brusy: 1) miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego dla działki nr 99 położonej w obrębie ewidencyjnym Orlik (Załącznik Nr 1 do uchwały), 2) miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego dla działek nr 957/9, 957/10, 1429 oraz części działki nr 957/12 położonych w obrębie ewidencyjnym Czyczkowy (Załącznik Nr 2 do uchwały). § 3. Przedmiotem ustaleń planów, o których mowa w § 2 są: 1) tereny zabudowy mieszkalno ­ usługowej oznaczone na rysunkach planów literami MN/U , 2) teren zabudowy usługowej oznaczony na rysunku planu literami U , 3) tereny komunikacji oznaczone na rysunku planu literami KDD, KDX .
    [Show full text]
  • DROBNE ECHA from the Issue of March 17, 1887: Installment #15 a German Has Hookwinked the Poles
    VOLUME 16 Winter 2008-09 NUMBER 4 DROBNE ECHA From the issue of March 17, 1887: Installment #15 A German has hookwinked the Poles. Dateline: Gnesen From Wiarus, 1886-1888 Gniezno [Gnesen], March 15. By Greg Kishel <[email protected] Dear Master Editor! Deign to publish these several words, After the historic events of this fall, elections are still on which I relate from our Polish farming everyone’s mind. We’ll use that theme for this installment of our colony of Gnesen. It lies 15 miles from coverage of Minnesota’s past in the Polish-language press. This Duluth, and hitherto only Poles have time we go to Gnesen Township in St. Louis County just north of resided here; but a couple of months Duluth - an early Polish agricultural settlement and probably the ago a Kraut settled here, and since then only place in the United States that can be said with certainty to quarrels immediately broke out among have been named after the ancient capital of the early Polish 1 us, about which I will inform Master kingdom. From Winona’s Wiarus, the first Polish-language Editor at greater length. newspaper published in Minnesota, we present breaking news of On March 8 speeches were held here the township elections in the late 1880s. It’s a tale of immigrants’ for the election of clerks for our experiences with American democracy on the local level, the township. Thus the Kraut fell to ethnic competition that tinged the events, and an accusation of Gnesen Article …. continued page 27 perfidy within the Polish-American community at Gnesen.
    [Show full text]
  • Ziemia Zaborska
    Terra Zaborenis Ziemia Zaborska lato 2009 Brusy Spis treści str. I. Rocznice Jan Karnowski (1886 – 1939) 3 Los człowieka: Wanda Kiżewska w 90. rocznicę urodzin 7 II. Zabory i Kaszuby III Pomorski Kongres Obywatelski 8 Młodzi twórcy ludowi Pomorza zjechali do Brus Marek Rodzeń, Kaszubska muzyka współczesna 12 Swornegacie – stara, kaszubska wieś 14 Jolanta Pozorska-Cuppa, Szlak Rydzkowskiego okiem ornitologa 15 Wydawca: 17 Zaborskie Towarzystwo Naukowe III. Działania 89-632 Brusy, ul. Dworcowa 18 Krzysztof Zabrocki, Biuro Porad Obywatelskich w Brusach 23 Zbigniew Gierszewski, Mały mistrz obserwacji przyrody 25 tel. 692 240 171, fax 52 396 90 88 Anna Orlikowska, Stowarzyszenie Na Rzecz Osób Niepełnosprawnych [email protected], http://ztn.org.pl „TY i Ja” już działa 26 Grażyna Jaszewska, Mariusz Grzempa, Akcja edukacyjno-informacyjna Redakcja numeru: Zbigniew Gierszewski „Jak pomagać nietoperzom?” 28 Agnieszka Turowska, Monitoring populacji dziuplaków w Parku Narodowym „Bory Tucholskie” 30 Teksty: IV. Inicjatywy Anna Orlikowska, Noc w bibliotece 33 Antoni Ciemiński, Tomasz Marcin Cisewski, Maciej Cybulski, Wojciech Derewecki, Maria Wyrowińska, Krzysztof Zabrocki, Chrońmy zieleń wysoką 34 Anna Frymark, Zbigniew Gierszewski, Mariusz Grzempa, Grażyna Jaszewska, Anna Tomasz Marcin Cisewski, Związek Szlachty Polskiej w Chojnicach 36 Orlikowska, Tomasz orłowski, Jolanta Pozorska-Cuppa, Marek Rodzeń, Weronika Apel III Pomorskiego Kongresu Obywatelskiego o włączenie Janina Rudnik, Bartosz Słomiński, Anna Szyszkiewicz, Jerzy Świerczek, Agnieszka dorosłych
    [Show full text]
  • Program Opieki Nad Zabytkami Dla Powiatu Chojnickiego
    Załącznik do uchwały nr IV/42/2015 Rady Powiatu Chojnickiego z dnia 19 lutego 2015 r. PROGRAM OPIEKI NAD ZABYTKAMI DLA POWIATU CHOJNICKIEGO NA LATA 2014 – 2018 Opracowanie: Piotr Najmajer wrzesień 2014 PROGRAM OPIEKI NAD ZABYTKAMI DLA POWIATU CHOJNICKIEGO NA LATA 2014-2018 SPIS TREŚCI 1. WSTĘP 4 1.1. PODSTAWA PRAWNA OPRACOWANIA POWIATOWEGO PROGRAMU OPIEKI NAD ZABYTKAMI 5 1.2. CEL OPRACOWANIA POWIATOWEGO PROGRAMU OPIEKI NAD ZABYTKAMI 5 2. UWARUNKOWANIA FORMALNO–PRAWNE, INSTYTUCJONALNE I PROGRAMOWE FUNKCJONOWANIA OCHRONY ZABYTKÓW W POWIECIE CHOJNICKIM 7 2.1. USTAWY REGULUJĄCE PROBLEMATYKĘ OCHRONY ZABYTKÓW I OPIEKI NAD ZABYTKAMI 7 2.2. STRATEGICZNE CELE POLITYKI PAŃSTWA W SFERZE OCHRONY ZABYTKÓW 13 2.3. PROBLEMATYKA OCHRONY ZABYTKÓW W SYSTEMIE ZADAŃ STRATEGICZNYCH, WYNIKAJĄCYCH Z KONCEPCJI PRZESTRZENNEGO ZAGOSPODAROWANIA KRAJU 15 2.3.1. RELACJE PROGRAMU OCHRONY ZABYTKÓW ZE STRATEGIĄ ROZWOJU WOJEWÓDZTWA POMORSKIEGO 15 2.3.2. RELACJE PROGRAMU OCHRONY ZABYTKÓW Z PLANEM ZAGOSPO- DAROWANIA PRZESTRZENNEGO WOJEWÓDZTWA POMORSKIEGO 18 2.3.3. RELACJE PROGRAMU OCHRONY ZABYTKÓW Z PROGRAMEM OPIEKI NAD ZABYTKAMI WOJEWÓDZTWA POMORSKIEGO 22 2.3.4. ZAŁOŻENIA „REGIONALNEGO PROGRAMU OPERACYJNEGO DLA WOJEWÓDZTWA POMORSKIEGO NA LATA 2014-2020” A PROBLEMATYKA OCHRONY ZABYTKÓW POWIATU CHOJNICKIEGO 28 2.4. WEWNĘTRZNE UWARUNKOWANIA PRAWNE I PROGRAMOWE OCHRONY ZASOBÓW DZIEDZICTWA I KRAJOBRAZU KULTUROWEGO POWIATU CHOJNICKIEGO 29 2.4.1. ZASADY OCHRONY WYNIKAJĄCE ZE „STRATEGII ROZWOJU POWIATU CHOJNICKIEGO DO 2025 ROKU” – WYCIĄG 29 3. DZIEDZICTWO KULTUROWE POWIATU CHOJNICKIEGO 32 3.1. RYS HISTORYCZNY 32 3.2. ZASOBY DZIEDZICTWA I KRAJOBRAZU KULTUROWEGO POWIATU CHOJNICKIEGO 37 3.2.1. WYKAZ ZABYTKÓW NIERUCHOMYCH Z TERENU POWIATU CHOJNICKIEGO WPISANYCH DO REJESTRU ZABYTKÓW WOJEWÓDZTWA POMORSKIEGO 37 3.2.2. ZABYTKI NIERUCHOME OBJĘTE WOJEWÓDZKĄ EWIDENCJĄ ZABYTKÓW 42 3.2.3.
    [Show full text]
  • Wykaz Dróg I Ulic Powiatowych Na Terenie Powiatu Chojnickiego
    Załącznik do uchwały nr IX/92/2015 Rady Powiatu Chojnickiego z dnia 18 września 2015 r. Wykaz dróg i ulic powiatowych na terenie Powiatu Chojnickiego WYKAZ DRÓG POWIATOWYCH Lp. Droga Długość Przebieg 1. 1750G 9,106 km (Lipczynek) - Kiełpin - Nowa Karczma -Żychce - Konarzyny 2. 2410G 17,426 km Brusy - Lubnia - (Wiele - Karsin) - Mokre - Malachin - Czersk 3. 2509G 0,227 km Nowa Karczma - (Nowa Wieś - Przechlewo ) 4. 2512G 3,923 km (Rzeczenica) - Korne - Konarzyny - Konarzyny - Konarzynki - DW 212 5. 2600G 5,052 km Parszczenica - Zielona Chocina 6. 2601G 7,725 km Kiełpin - Binduga - Nierostowo - Zielona Chocina 7. 2602G 9,458 km Zielona Chocina - Jonki - Dzięgiel - Niepszczołąg - Zielona Huta 8. 2604G 3,255 km Przyjaźnia- Łąg 9. 2605G 5,661 km Czersk - Ustronie - Mosna - (Śliwice - Tleń) Laska - Asmus - DW 236 - Czernica - DW 235 - Giełdon - Gutowiec DK22 - 10. 2606G 38,239 km Gartki - (Woziwoda) 11. 2607G 6,150 km Ustronie - Kurcze - (Rzepiczna) 12. 2608G 7,322 km Czersk - Klaskawa - Mosna 13. 2609G 3,942 km Łąg - Lipki - Kęsza - (Szlachta) 14. 2610G 17,059 km Brusy - Kosobudy - Czersk 15. 2611G 11,163 km Wojtal - Odry - Gotelp - Przyjaźnia - Kamionka - Łubna - Czersk 16. 2612G 2,873 km Czersk -Skrzypówki - Łukowo 17. 2613G 5,336 km Mokre - Stara Juńcza - Gotelp 18. 2614G 2,477 km Pustki - Gotelp 19. 2615G 7,676 km Odry - Zawada - Stare Prusy - Łąg 20. 2616G 7,022 km Bielawy - Kwieki - Krzyż - Gutowiec 21. 2617G 17,897 km Skoszewo - Przymuszewo - Leśno - Lubnia 22. 2618G 8,717 km Lendy - Przymuszewo - Wysoka Zaborska - Lamk 23. 2619G 8,852 km Kruszyn - Parzyn - Leśno DP 2617 G 24.
    [Show full text]