ffolderolder krebane.inddkrebane.indd 1 33/17/10/17/10 9:20:549:20:54 AMAM ffolderolder krebane.inddkrebane.indd 2 33/17/10/17/10 9:21:019:21:01 AMAM ffolderolder krebane.inddkrebane.indd 3 33/17/10/17/10 9:21:049:21:04 AMAM Szanowni Państwo!
Zapraszam na spotkanie z Kaszubskim Zespołem Folklorystycznym „Krëbane” z Brus. Przez 30 lat działalności grupa, zrzeszająca kilka pokoleń miłośników regionalnego śpiewu i tańca, zasłużyła na miano ambasadora gminy Brusy w dziedzinie kultywowania i szerzenia kaszubszczyzny w Polsce i na świecie. Renoma Krëbanów zbudowana została z połączenia wiedzy, kunsztu i ciężkiej pracy z pasją odkrywania własnych korzeni, dlatego zespół niezmiennie od lat prezentuje wysoki poziom artystyczny i wciąż jest nagradzany w prestiżowych konkursach. Zachęcam Państwa do poznania tego wyjątkowego zespołu i zetknięcia się z pięknem i autentyzmem kaszubskiego folkloru.
Witold Ossowski Burmistrz Brus
ffolderolder krebane.inddkrebane.indd 4 33/17/10/17/10 9:21:079:21:07 AMAM ffolderolder krebane.inddkrebane.indd 5 33/17/10/17/10 9:21:139:21:13 AMAM Władysław Czarnowski& Marek Czarnowski
„…a muzyczka na skrzëpeczkach bãdze nóm grała…”
ffolderolder krebane.inddkrebane.indd 6 33/17/10/17/10 9:21:169:21:16 AMAM Wszystko zaczęło się we wrześniu 1979 roku… Władysław Czarnowski – ówczesny dyrektor Gminnego Ośrodka Kultury w Brusach - wystąpił z inicjatywą
Z kart histori… utworzenia Zespołu Pieśni i Tańca. Zebrała się spora grupa miłośników tańca, muzyki i śpiewu. Inauguracyjny koncert odbył się 9 marca 1980 roku. Skład zespołu tworzyły dzieci ze szkół podstawowych i średnich, zaś w pierwszej kapeli grali znani w okolicy weselni muzycy. Nazwę dla zespołu – nazwę podregionu kaszubskiego, Zaborów, z centrum w Brusach, a w języku kaszubskim brzmiącą: Krubanie, Krëbane - zaproponował redaktor Kazimierz Ostrowski.
ffolderolder krebane.inddkrebane.indd 7 33/17/10/17/10 9:21:209:21:20 AMAM Podczas 20. Koncertu Jubileuszowego wojewoda pomorski powiedział:
„Po co nam Mazowsze, po co nam Śląsk? My mamy «Krëbane» !!!”
„Tańczymë, spiéwómë i sã wszëtcë kòchómë…”
ffolderolder krebane.inddkrebane.indd 8 33/17/10/17/10 9:21:259:21:25 AMAM Bardzo szybko grupa zaczęła się powiększać i rozpoczęła regularną działalność koncertową, odnosząc liczne sukcesy. Zespół zdobywał czołowe miejsca na wielu przeglądach ogólnopolskich, m.in. w Nakle, Chojnicach, Tucholi, Bydgoszczy, Płocku, Kielcach, Jaśle, Kazimierzu. Trzykrotnie występował dla papieża Jana Pawła II oraz na licznych koncertach charytatywnych, świętach, imprezach plenerowych i okazjonalnych… Od 1985 roku „Krëbane” zaczęli regularnie wyjeżdżać za granicę, pełniąc tam funkcję ambasadorów polskiej i kaszubskiej kultury. W 1986 roku powstała nowa, dziecięca grupa, potem także dziecięca kapela. W Brusach zespół stał się prawdziwą instytucją, bardzo dużą folklorystyczną rodziną. Po 15 latach Władysław Czarnowski przekazał jego prowadzenie swojemu synowi – Markowi Czarnowskiemu, który kierował nim przez kolejne 15 lat. Powstało wówczas kilka kolejnych grup tanecznych, wokalnych i muzycznych w Brusach i w gminie – w Leśnie, Czyczkowach, Kosobudach i Lubni. Dla rozpoznania, różne grupy miały swoje odmienne nazwy: Dzotczi (Dzieciaki), Fąfole (Fąfl e, Kumple), Treponce (Smarkacze), Purtki (Diabliki), Gwiżdże (Kolędnicy), Mali, Młodzi oraz Starzy Krëbane. Przez 30 lat zespół wykonał blisko 1000 koncertów, a przez jego szeregi przewinęło się ponad 1,5 tysiąca tancerzy i wokalistów oraz ponad 120 muzyków, tworząc prawdziwą rzeszę ludzi rozmiłowanych w folklorze i muzyce ludowej.
Zespół „Krëbane” prezentuje piękne tańce, pieśni i przyśpiewki kaszubskie, tworząc bogaty repertuar ponad 40 różnych tańców, kilkudziesięciu pieśni, przyśpiewek i melodii.
ffolderolder krebane.inddkrebane.indd 9 33/17/10/17/10 9:21:259:21:25 AMAM „Kaszëbsczié jezora, kaszëbsczi las, Kaszëbsczi dzéwczãta wòłają nas…”
ffolderolder krebane.inddkrebane.indd 1010 33/17/10/17/10 9:21:259:21:25 AMAM ffolderolder krebane.inddkrebane.indd 1111 33/17/10/17/10 9:21:289:21:28 AMAM Cały repertuar pogrupowany został tematycznie na tańce i melodie o pracy, miłości, zalotach, zabawie w karczmie… Dzieci zaś pokazywały program zabaw i wyliczanek dziecięcych. Na adwent i święta został przygotowany bogaty zbiór kolęd i pastorałek kaszubskich, które wydano najpierw na kasetach, a później w 1998 roku na CD. Wyjazdy zagraniczne podyktowały konieczność opracowania tańców z innych regionów. „Krëbane” oprócz folkloru kaszubskiego zaczęli zatem prezentować repertuar z różnych stron Polski: z regionu lubelskiego i krakowskiego, później opracowali program oparty o folklor rzeszowski a następnie łowicki. Dzisiaj w repertuarze mają jeszcze tańce górali spiskich, żywieckich oraz Krakowiaków wschodnich. W całości mogą tańczyć na scenie nawet kilka godzin!
ffolderolder krebane.inddkrebane.indd 1212 33/17/10/17/10 9:21:389:21:38 AMAM „Czë to młody, czë téż stôry, z nami mòże razno żëc”
ffolderolder krebane.inddkrebane.indd 1313 33/17/10/17/10 9:21:409:21:40 AMAM „Nigdë do zgùbë Nie przińdą Kaszubë…”
Hieronim Jarosz Derdowski
ffolderolder krebane.inddkrebane.indd 1414 33/17/10/17/10 9:21:429:21:42 AMAM ffolderolder krebane.inddkrebane.indd 1515 33/17/10/17/10 9:21:429:21:42 AMAM ffolderolder krebane.inddkrebane.indd 1616 33/17/10/17/10 9:21:579:21:57 AMAM „Hej tu u nas na Kaszëbach malowóné zemie”
ffolderolder krebane.inddkrebane.indd 1717 33/17/10/17/10 9:22:079:22:07 AMAM ffolder krebane.indd 18 o l d e r k r e b a n e . i n Nasze imprezy d d
1 8 festiwalowe koncerty. Karsin, Sierakowice, Czersk), wktórych takżeodbywająsię miejscowości (Chojnice, Charzykowy, Bytów, Kościerzyna, Do współpracy przyłączyły sięsamorządysąsiednich drugiej imprezy tegotypuwPolsce! głównym organizatorem, arozrósł siędosporych rozmiarów który nieprzerwanieodbywasięod 15lat.„Krëbane” sąjego Międzynarodowy Festiwal Folkloru „DniKulturyKaszubskiej”, realizuje kilkabardzo dużych imprez. Największąznichjest popularyzacja iupowszechnianie kultury ludowej. Zespół jest organizacją pożytkupublicznego. stowarzyszenie społeczno–kulturalne, aod2008roku tylko grupafolklorystyczna. Od1995roku działajako Kaszubski ZespółFolklorystyczny„Krëbane” tonie Celem jejjest 33/17/10 9:22:15 AM / 1 7 / 1 0
9 : 2 2 : 1 5
A M W ciągu 15 lat na festiwalowych scenach wystąpiło 181 zespołów z całego świata.
ffolderolder krebane.inddkrebane.indd 1919 33/17/10/17/10 9:22:199:22:19 AMAM ffolderolder krebane.inddkrebane.indd 2020 33/17/10/17/10 9:22:259:22:25 AMAM ffolderolder krebane.inddkrebane.indd 2121 33/17/10/17/10 9:22:299:22:29 AMAM Od 2003 roku „Krëbane” biorą aktywny udział w ruchu polskich tańców narodowych. Najlepsi tancerze wyjeżdżają na kolejne turnieje, reprezentując zespół i Brusy. Stowarzyszenie organizuje także własny Ogólnopolski Turniej Tańców Polskich „O naszyjnik księżniczki Gerd z Leśna”. W każdej z 7 edycji Turnieju brało udział około 100 par tanecznych z całego kraju. Zespół jest też organizatorem kilku innych imprez o folklorystycznym profi lu. Co roku zaprasza najlepszych śpiewaków z kilku kaszubskich powiatów do Leśna na konkurs kaszubskiej kolędy i pastorałki oraz grupy kolędnicze do Czyczków na przegląd kaszubskich widowisk jasełkowych i kolędniczych. Przez kilka lat organizował też Przegląd Zespołów Kaszubskich „O cytrę Wicka Rogali”.
ffolderolder krebane.inddkrebane.indd 2222 33/17/10/17/10 9:22:319:22:31 AMAM ffolderolder krebane.inddkrebane.indd 2323 33/17/10/17/10 9:22:329:22:32 AMAM ffolderolder krebane.inddkrebane.indd 2424 33/17/10/17/10 9:22:329:22:32 AMAM ffolderolder krebane.inddkrebane.indd 2525 33/17/10/17/10 9:22:359:22:35 AMAM Rosnący poziom i udział w wielu festiwalach, a także organizacja Międzynarodowego Festiwalu Folkloru zaowocowały licznymi możliwościami zagranicznych wyjazdów. Dzięki temu „Krëbane” reprezentują polską kulturę, kaszubski region i rodzime Brusy nie tylko w kraju, ale i poza jego granicami. Czterdziestokrotnie podróżowali z koncertami zagranicznymi, zwiedzili całą Europę od Portugali i Hiszpanii przez Wielką Brytanię na Zachodzie po Grecję, Bułgarię i Turcję na Wschodzie, od Szwecji, Estonii i Litwy na Północy po Włochy, Francję, Macedonię, Chorwację na Południu, nie wspomniawszy o całej reszcie w środku kontynentu. Występom często towarzyszy możliwość odwiedzenia nowych, ciekawych miejsc, poznanie nowych wspaniałych i serdecznych ludzi, a zawiązane więzi owocują długoletnimi serdecznymi przyjaźniami. Ze wszystkim i swoimi przyjaciółmi utrzymują stały kontakt.
ffolderolder krebane.inddkrebane.indd 2626 33/17/10/17/10 9:22:389:22:38 AMAM „W daleci stronie, w cezéj krainie…”
ffolderolder krebane.inddkrebane.indd 2727 33/17/10/17/10 9:22:389:22:38 AMAM „Bò dlô tëch mòjich piãknëch strón Jô mòjé całé serce dóm”
ffolderolder krebane.inddkrebane.indd 2828 33/17/10/17/10 9:22:389:22:38 AMAM ffolderolder krebane.inddkrebane.indd 2929 33/17/10/17/10 9:22:409:22:40 AMAM ffolderolder krebane.inddkrebane.indd 3030 33/17/10/17/10 9:22:459:22:45 AMAM „Chòc dôwno jô biégł w daleci ten swiat, To jednak mëslami jem tu”
ffolderolder krebane.inddkrebane.indd 3131 33/17/10/17/10 9:22:499:22:49 AMAM ffolderolder krebane.inddkrebane.indd 3232 33/17/10/17/10 9:22:509:22:50 AMAM ffolderolder krebane.inddkrebane.indd 3333 33/17/10/17/10 9:22:589:22:58 AMAM ffolderolder krebane.inddkrebane.indd 3434 33/17/10/17/10 9:23:069:23:06 AMAM ffolderolder krebane.inddkrebane.indd 3535 33/17/10/17/10 9:23:149:23:14 AMAM „Dookoła Brusów w całi ti stronie
ffolderolder krebane.inddkrebane.indd 3636 33/17/10/17/10 9:23:219:23:21 AMAM Kaszëbskô mòwa eszczi je doma” Jan Karnowski, Krëbane
ffolderolder krebane.inddkrebane.indd 3737 33/17/10/17/10 9:23:299:23:29 AMAM Założycielem i pomysłodawcą powstania grupy jest Mateusz Czarnowski, który pod wpływem doświadczeń i praktyki z muzykami ludowymi z całego świata namówił przyjaciół z kapeli ludowej „Krëbane” do wspólnego grania. I tak powstała grupa 6 osób o różnych muzycznych charakterach, ale o jednej kaszubskiej tożsamości. Nowym pomysłem było ubranie folkloru najpierw polskiego i kaszubskiego w nową, inną niż dotychczas, wschodnią stylistykę. Nazwę zespół zawdzięcza rosyjskiemu słowu „obwarzanek”. Koncertował w całej Polsce i zagranicą. Ma też za sobą nagranie na płycie pt. „Młodzi dla Gdańska” wydanej z okazji X Zjazdu Kaszubów w 2008 r., gdzie można usłyszeć dwa utwory grupy. Największym wyróżnieniem był dla zespołu koncert w Radio Gdańsk, transmitowany na żywo, oraz II miejsce na Międzynarodowym Festiwalu Muzyki Folkowej „Mikołajki Folkowe” w Lublinie w grudniu 2008 r. W lutym 2009 r. zespół został uhonorowany przez władze miasta Chojnice i powiatu chojnickiego nagrodą „Dokonanie Roku 2008” w kategorii Kultura i Nauka. W kwietniu 2009 r. zdobył I Nagrodę oraz Nagrodę Publiczności „Burza Braw” w konkursie XII Festiwalu Folkowego Polskiego Radia Nowa Tradycja. W tym samym czasie otrzymał nominację do nagrody Pomorska Nadzieja Artystyczna za rok 2008. Niespełna tydzień później grupa zwyciężyła w Zakopanem podczas „VIII Ogólnopolskiego Festiwalu Muzyki Górskiej i Folkowej”.
ffolderolder krebane.inddkrebane.indd 3838 33/17/10/17/10 9:23:369:23:36 AMAM ffolderolder krebane.inddkrebane.indd 3939 33/17/10/17/10 9:23:379:23:37 AMAM ffolderolder krebane.inddkrebane.indd 4040 33/17/10/17/10 9:23:419:23:41 AMAM Zespół „Bubliczki”powstał w lipcu 2007 roku w Brusach na Kaszubach, na bazie muzyków z Kaszubskiego Zespołu Folklorystycznego „Krëbane”
Mateusz Czarnowski - accordion, vocal Michał Czarnowski - violin, mandoline, tambourine Piotr Ringwelski - trumpet, tenorhorn Paweł Ringwelski - clarinet, trombone Artur Pacak - double bass Piotr Bruski - drum instruments
ffolderolder krebane.inddkrebane.indd 4141 33/17/10/17/10 9:23:419:23:41 AMAM The group was founded in Brusy (Poland) july 2007. The musicians of Bubliczki has played in the folklore band of Cashubian (The ethnic area of North Poland) Folk Ensemble “Krëbane”, where they has obtained musical experiences. The initiator of the project was Mateusz (Mathew) Czarnowski (accordion, vocal), whose learned from musicians from whole of the world and collected his friends. First was the brother of Mathew, Michael (tamboura, violin, back vocal, percussions), Michael’s friends: Arthur Pacak (double bass) and Peter Bruski (cajon, darabouka, tapan, frame drums, percussions) and Mathew’s friends Peter (trumpets) and Paul (clarinet, trombone). Six people and every man with another musical character, but with one cashubian identity. The idea of the group is a new way of playing the polish and cashubian folk music. The music of Bubliczki is a great fusion of Jewish tunes, Balkan wildness and Gypsy spontaneity with polish and especially cashubian base. Bubliczki came out during the International Folk Festival in Brusy (2007). The Band has performed also in Warsaw – Etno Cross Festival; Warsaw and Poznan „Unknown Cashubia”, Sopot „Cepeliada”, Znin „The autumn on Paluki”, Torun „Europian Days of Culture”, „International Meetings of Puppet Theaters”. The greatest success for the group was second prize on the “XVIII Mikołajki Folkowe” contest, concert in Gdansk Radio in 2008 and “The achievement of theKaszubski 2008 Zespół year” Folklorystyczny prize „Krëbane”in “culture and science” 89-632 Brusy, ul. Dworcowa 18, tel/fax +48 52 3982514 category. The namee-mail: [email protected]; bubliczki [email protected],(bublitchki) www. meanskrebane.pl bagels in Yiddish.
ffolderolder krebane.inddkrebane.indd 4242 33/17/10/17/10 9:23:429:23:42 AMAM ffolderolder krebane.inddkrebane.indd 4343 33/17/10/17/10 9:23:429:23:42 AMAM Folk Band from Pomerania county called “Krëbane”
“Here We are, Cashubia’s sons”
“Krëbane” from Brusy - dancers, musicians, singers, people of different age, children, youth and adults and seniors who were joint by passion to old folk art, music, dance, singing. The big whole “Kaszebe” family travelling all over the country and the world to promote polish culture, tradition and folk art.
From history pages... The whole history began in September 1979... Władysław Czarnowski as a head of County Cultural Centre in Brusy - He made initiative to create The Folk Band of singing and dancing. Great number of people devoted to music and dance gathered in there. The inauguration concert had been held on 9 March 1980. At the very beginning The band consisted of children from primary and secendary school but in the fi rst band musicians were taken from wedding bands (kapela weselna). The band was named Krëbane which defi nes the regional district were the band is come from. It is located within polish boarders but of a different culture, language and customs. The name was proposed by Kazimierz Ostrowski.
Very quickly the band was eanding and they started regular concert tours which were very successful. The Band scored leading positions in many folk musical and dancing contests among which were in Naklo, Chojnice, Tuchola, Bydgoszcz, Płock, Kielce, Kazimierz. Three times They performed for pope John Paul II, in numerous charity events, in the open air events, for special occasions and many more...
Since 1985 year “Krëbane” started out traveling abroad for international contests to be main representatives and advocates of polish and cashubian culture.
In 1986 The brand new band consisted of children and afterwards childish musicians also, in Brusy became a real institution and very big folk family.
After 15 years Władysław Czarnowski handed over his leader position to his son - Marek Czarnowski who run this Bands for next 15 years. In the course of time many more bands were
ffolderolder krebane.inddkrebane.indd 4444 33/17/10/17/10 9:23:459:23:45 AMAM established preoccupied with dancing,singing and playing in Brusy and the entire county in Leśno, Czyczkowy, Kosobudy and Lubnia. To be recognized correctly, all of the groups had the names on their own for example: Dzotczi (kids), Fąfole (mates), Treponce (the youngest), Purtki (The little devils), Gwiżdże (Carol Singers), Mali (The Small), Młodzi (The Youth) and Starzy Krëbane (The Old Krëbane). Throughout thirty years The Band performed nearly 1000 concerts and the number of people have risen up to 1500 attendants (dancers and singers) and over 120 musicians created a huge society being fond of folk culture and its music. During 20th Anniversary Concert The Head of polish Pomerania province said: “We do not need «Mazowsze», We do not need «Śląsk» at all... We have «Krëbane»!!!” („Mazowsze” and „Śląsk” are the biggest and well known polish folk groups all over the world)
“We dance and sing and We are being loved anywhere...”
The Band “Krëbane” at fi rst presented beautiful dances, songs, funny cashubian melodies creating very rich repertoire consisted of more than 40 different dances, several tens of songs, melodies of all kinds. The whole repertoire was divided into groups and was very varied in terms of subjects like ances and melodies about work, love, fl irts, fi rst love affairs, enjoyments and entertainments in bars and pubs, fancies... Children showed their own entertainments and childish plays like funny counts (1,2,3...) with tune. Before the Christmas time lots of special events were prepared in vast majority carols of various kinds, they were released on tapes, but later on in 1998 on CD’s.
When We started going abroad. We had to to adjust our capabilities to new demands and in this way We had to extend our repertoire of styles from other polish regions. Krëbane apart from cashubian folk began to show art of these regions and become a representative of folk art from polish land. They presented Lublin regional folk, Cracow regional folk afterwards was a program based on Rzeszów (Resovia folk) and Lowicki folk. Nowadays in the repertoire we may fi nd the dances of Spiska, Żywiec mountain dwellers and eastwards outside Cracow people. The dancers may last several hours altogether!
Our events
Cashubian Folk Band “Krëbane” this is not only a folk group. Since1995 year it works as a Social - Cultural Association and from 2008 became a public organization. The aim is to popularize and to spread village people culture.
ffolderolder krebane.inddkrebane.indd 4545 33/17/10/17/10 9:23:559:23:55 AMAM The organization introduced many vital big events, the biggest of them is International Festival of Folk ”The days of Kaszuby Culture” which has been held constantly since 15 years. Since 2003 year “Krëbane” have been very active and participated in polish national dance competition. The best dancers of these artists go to next tour of higher level representing The band and Brusy town. The Association organize General Polish folk dancing contest as well (the reward is the neckless of princes Gerd from Leśno), in each of seven editions of competitions 100 couples took their part from entire country.
The “Krëbane” it is a main host and organizes the festival which within process of time grew up to the large extent and this way become the second most important folk event in Poland. To the co-operation joined neighboring counties (Chojnice, Charzykowy, Bytów, Kościerzyna, Karsin, Sierakowice, Czersk where festivals and similar events are being held) Throughout 15 years on the festival stages performed 181 bands from all over the world. The band organized several events of folk profi le. Every year it invites the best singers from several “Cashubian Counties” to Leśno for Cashubian Carols and Christmas melodies contest as well as to Czyczkowy. For many years the band organized Cashubian bands contests (the reward was “Wicka Rogali gift”)
“Far far from here, in a different country...”
The level of performing in the festivals is still on rise as well as organization contributed to possibilities of many abroad trips. Thanks to it “Krëbane” represents polish culture, Cashubian region and Brusy town not only in Poland but most of all abroad. Forty times They traveled with concerts visiting The whole Europe from Portugal and Spain through Great Britain on the west to Greece, Bulgaria and Turkey on the east, from Sweeden, Estonia, Lithuania in the north till Italia, Macedonia, Croatia in the south, not mentioning the whole rest of the middle of European continent. The performances are combined very often with sightseeing and visiting new and interesting places, meeting new open-hearted and kind people with Whom They keep long lasting friendship. All of the friends They met have been keeping in touch till now.
ffolderolder krebane.inddkrebane.indd 4646 33/17/10/17/10 9:24:099:24:09 AMAM ISBN 978-83-919614-6-9
Wydawca Urząd Miejski w Brusach ul. Na Zaborach 1, 89-632 Brusy tel. 0 52 396 93 00 fax. 0 52 396 93 03 e-mail: [email protected] www.brusy.pl
Informacja turystyczna Chata Kaszubska w Brusach Jagliach tel./fax 0 52 398 32 02 e-mail: [email protected]
Projekt grafi czny, post-produkcja Bartłomiej Jakub Nowak studioshape.pl
Fotografi e Krystian Aszyk papilar.pl
Opracowanie tekstowe i merytoryczne Izabela Szyszka
Korekta Justyna Ziółtkowska
ffolderolder krebane.inddkrebane.indd 4747 33/17/10/17/10 9:24:169:24:16 AMAM ffolderolder krebane.inddkrebane.indd 4848 33/17/10/17/10 9:24:229:24:22 AMAM