Erzurum Tarımsal Yatırım Rehberi 2021
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
T.C. TARIM VE ORMAN BAKANLIĞI STRATEJİ GELİŞTİRME BAŞKANLIĞI TARIMSAL YATIRIMCI DANIŞMA OFİSİ ERZURUM TARIMSAL YATIRIM REHBERİ 2021 İÇİNDEKİLER TARIMSAL YAPI Genel Bilgiler Tarım Alanlarının Dağılımı Ve Üretim Miktarı Bitkisel Üretim Hayvan Varlığı Su Ürünleri İstatistikleri Tarım Ve Tarıma Dayalı Sanayi TARIMSAL YATIRIM POTANSİYELİ Erzurum’da Tarıma Yatırım Yapmak İçin Nedenler Erzurum’da Tarımsal Yatırım İçin Uygun Sektörler DESTEK, TEŞVİK VE HİBELER Kırsal Kalkınma Yatırımlarını Destekleme Programı (2021-2025) Hayvancılık Yatırımları Destekleri Ipard Kapsamında Verilen Ab Hibe Destekleri Tarımsal Krediler Orköy Destekleri Yatırım Teşvikleri Kalkınma Ajansları Tarafından Desteklenen Alanlar Kosgeb Hizmet Ve Destekleri Erzurum Havza Bazlı Destekleme Modeli Kapsamında Desteklenecek Ürünler İLETİŞİM BİLGİLERİ TARIMSAL YAPI GENEL BİLGİLER 762Bin kişi (BÜYÜKŞEHİR) Nüfus 73Bin kişi Toplam Çiftçi Sayısı 34Bin kişi ÇKS Kayıtlı Çiftçi Sayısı 25Milyon 6Bin dekar (25 Bin km2) Yüzölçümü 3Milyon 470Bin dekar (Yüzölçümünün %14) 1- Toplam Tarım Alanı 14Milyon 484Bin 660 dekar Mera Alanı (TUIK) 927Bin dekar (Yüzölçümünün %4) NADAS alanı 2Milyon 568Bin 820 dekar 2- Orman Alanı 21Milyon 536 Bin dekar (Yüzölçümünün %86) 3- Diğer Alanlar 152 Bin dekar (Ekonomik Olarak Sulanabilir Alanın %50) Sulanan Alan TARIM ALANLARININ DAĞILIMI VE ÜRETİM MİKTARI 2002 2019 2020 Üretim Üretim Üretim Üretim Üretim Üretim Alanı Miktarı Alanı Miktarı Alanı Miktarı (ha) (ton) (ha) (ton) (ha) (ton) Meyve 12.160 14.429 17.120 19.973 19.051 20.844 Sebze 18.160 27.001 9.976 30.703 10.595 34.140 Tarla 3.307.210 687.696 1.555.406 431.071 1.566.914 422.957 Kaynak: TÜİK BİTKİSEL ÜRETİM 2020 Tarla Ürünleri Verileri Türkiye Üretimi İl Üretimi Türkiye Üretimi Ürün Adı (Ton) (Ton) İçindeki Payı Buğday 20.500.000 168.333 0,82% Patates 5.200.248 88.397 1,70% Şekerpancarı 23.025.738 83.460 0,36% Arpa 8.300.000 57.264 0,69% Çavdar 295.681 12.852 4,35% TOPLAM 71.362.848 422.957 0,59% Kaynak: TÜİK 2020 Meyvecilik Verileri Türkiye Üretimi İl Üretimi Türkiye Üretimi Ürün Adı (Ton) (Ton) İçindeki Payı Elma 4.300.486 4.919 0,11% Dut 70.620 4.878 6,91% Ceviz 286.706 3.467 1,21% Armut 545.569 1.568 0,29% Erik 329.056 1.238 0,38% TOPLAM 23.585.768 20.844 0,09% 2020 Sebze Üretim Verileri Türkiye Üretimi İl Üretimi Türkiye Üretimi Ürün Adı (Ton) (Ton) İçindeki Payı Lahana 851.648 12.543 1,47% Domates 13.204.015 6.598 0,05% Hıyar 1.886.239 6.276 0,33% Fasulye (Taze) 547.349 3.755 0,69% Karpuz 3.491.554 871 0,02% TOPLAM 31.177.124 34.140 0,11% Kaynak: TÜİK HAYVAN VARLIĞI (Baş) Cins Tür Hayvan Ad 2002 2019 2020 Arı Kovanı Arı Kovanı Arı Kovanı 85.443 142.085 134.270 Manda Manda 2.308 2.081 2.118 Sığır Kültür 17.627 151.697 169.999 Büyükbaş Melez 193.290 636.463 654.875 Yerli (Sığır) 345.170 37.565 42.017 Sığır Toplam 556.087 825.725 866.891 Büyükbaş Toplam 558.395 827.806 869.009 Hindi Hindi 30.706 10.532 9.514 Kaz Kaz 41.270 17.755 18.988 Kanatlı Ördek Ördek 11.393 6.637 8.142 Tavuk Et 184.097 0 Yumurta 363.890 144.529 144.860 Tavuk Toplam 547.987 144.529 144.860 Kanatlı Toplam 631.356 179.453 181.504 Keçi Kıl 82.421 92.536 105.433 Tiftik 0 Küçükbaş Keçi Toplam 82.421 92.536 105.433 Koyun Merinos 482 135 317 Yerli (Koyun) 747.375 689.023 798.837 Koyun Toplam 747.857 689.158 799.154 Küçükbaş Toplam 830.278 781.694 904.587 Kaynak: TÜİK SU ÜRÜNLERİ İSTATİSTİKLERİ Avcılık Yetiştiricilik TOPLAM İçsu Deniz/İçsu YIL Üretim Tesis Sayısı Kapasite Üretim Miktarı Üretim Miktarı (Ton) (Adet) (Ton/Yıl) (Ton) Miktarı (Ton) 2016 69 30 2.470 726 795 2017 51 30 2.470 866 917 2018 45 30 2.470 892 937 2019 46 28 1.893 880 926 Kaynak: TÜİK TARIM VE TARIMA DAYALI SANAYİ İŞLETME SAYISI KONU SAYI KONU SAYI Süt ve Süt Ürünleri 47 Ekmek ve ekmek çeşitleri üretimi 220 Et ve Et Ürünleri 6 Makarna ve İrmik Üretimi Su Ürünleri İşleme Yumurta Paketleme 17 Meyve-Sebze işleme- paketleme 8 Dondurulmuş Gıda(mantı) 10 Hububat ve Bakliyat Üretimi 9 Hazır Yemek, Tabldot Yemek 17 Katı ve Sıvı Bitkisel Yağ 10 Hazır çorba ve bulyon, puding, toz karışımlar, mayonez, sos vb Şeker Üretimi (paketleme hariç) 1 Kuruyemiş ve Çerezler 14 Baharat İşleme - Gıda ile Temas Eden Tuz Paketleme 2 Maddeler 4 Tahin Helva, Pekmez Üretimi 10 Alkolsüz İçecekler 1 Fermente ve salamura ürün üretimi Alkollü İçecekler Bal, polen, arı sütü ve temel petek üretimi ve Pastacılık Ürünleri Üretimi 72 ambalajlama 25 Şeker Paketleme 10 Gıda Katkı ve Aroma Maddeleri Bisküvi, Çikolata, Kakaolu ve Benzeri Ürünler (Kahve ve Kahve Ürünleri) 1 Yem(Fabrika ve satış yeri) 243 Diğer (Yeniden ambalajlama ve gıda Un üretimi 7 ambalajlama) 9 Unlu mamuller üretimi 70 Kanatlı Parçalama Tesisi 5 Bağırsak İşleme Tesisi 1 Kaynak: İl Tarım ve Orman Müdürlüğü TARIMSAL YATIRIM POTANSİYELİ ERZURUM’DA TARIMA YATIRIM YAPMAK İÇİN 10 NEDEN 1. Kuzeydoğu Anadolu bölgesinde yer alan Erzurum ili, Kafkaslar ve İran üzerinden Rusya ve Orta Asya’ ya açılan, Doğu Karadeniz limanlarını (Trabzon, Rize, Hopa limanları) Doğu Anadolu ve Güneydoğu Anadolu bölgesine bağlayan yolların kesiştiği bir ticari kavşakta yer almaktadır. Kara, hava ve demiryolu gibi ulaşım unsurları gelişmiştir. 2. Erzurum ilinde birbirinden farklılık arz eden 3 tarım havzasını (Çoruh-Karasu, Aras-Van Gölü havzaları) içermektedir. Erzurum il sınırları içersinde iklim, bitki örtüsü, yağış rejimi, toprak yapısı gibi özellikleri ile birbirinden farklılık arz eden bu üç havza ilin üretim deseninin çeşitliliği konusunda avantaj oluşturmaktadır. Bu da aynı il içerisinde hayvancılık, tarla ziraatı ve meyvecilik konularını mümkün kılmaktadır 3. Tarım, gıda ve hayvancılık konularında oldukça iyi düzeyde bilgi ve deneyim sahibi olan Ziraat Fakültesi, Veteriner Fakültesi ve Su Ürünleri Fakültesi gibi pek çok fakülteyi bünyesinde barındıran köklü bir üniversite olan Atatürk Üniversitesi ile 2010 yılı itibariyle kurulan Erzurum Teknik Üniversitesi bilginin kaynağından temini hususunda önem arz etmektedir. 4. İlimiz kalkınmada öncelikli yöre olması nedeniyle tarımsal yatırımlara dönük hibe ve düşük faizli kredi olanakları sağlanmaktadır. Bakanlığımız İl Müdürlüğü ile TKDK kurumu ve Sanayi ve Teknoloji Bakanlığına bağlı ajans (KUDAKA) ayrıca Ziraat Bankası Bölge Müdürlüğü ve KOSGEB tarafından düşük faizli kredi imkanları sağlanmaktadır. 5. Türkiye’nin kara ve demiryolu güzergâhları ile ham petrol ve doğalgaz boru hatlarının önemli bir geçiş noktasında ve enerji doğu-batı ana aksı üzerinde olması (Bakü-Tiflis-Ceyhan Petrol Boru Hattı ve Bakü-Tiflis-Erzurum ve Doğu Anadolu Doğalgaz Boru Hattı Erzurum’dan geçmektedir), 6. Yatırım için gerekli arsa ve arazi gibi taşınmazlar, büyüklük açısından elverişli ve kiralama veya satış bedelleri özellikle sanayileşmiş illere ve arazi büyüklüğü bakımından sınırlı illere göre oldukça avantajlıdır. Ayrıca Türkiye ortalamasının üzerinde güneşlenme süresi (8,02 saat) ve global radyasyon değeri (4,44 KWh/m2-gün) ile güneş enerjisinden elektrik üretimine yönelik zengin potansiyele sahiptir. 7. Yüzölçümü açısından Türkiye’nin 4. büyük ili olan Erzurum; mera alanlarının genişliğinin yanı sıra, gerek meraların ülkemizin diğer bölgelerine oranla daha az tahrip olması ve çok fazla kimyasal kirliliğe maruz kalmamış olması gibi önemli avantajlara da sahip olup, arıcılık açısından da önem arz eden zengin florası dikkat çekicidir. Yem bitkileri ekilişinin tarla bitkilerine oranı Ülkemizde %10’larda iken İlimizde %34’dür. 2002 yılında yaklaşık 22.751 hektar olan yem bitkisi ekim alanlarının 2021 yılı rakamlarına göre yaklaşık 94.700 hektara yükselmesi bölgede yem bitkisi ekimine olan ilginin arttığını göstermektedir. Bu durum bölgedeki hayvansal üretimin gelişmesine katkı sağlayacak önemli bir girdinin karşılanması açısından kayda değer bir kaynak sağlamaktadır. 8.Kültür balıkçılığı açısından değerlendirilebilecek akarsu gibi yerüstü su kaynakları mevcuttur. Ayrıca il, termal kaynaklar açısından da oldukça zengindir. Sahip olduğu zengin termal kaynakları ile termal turizm ve sağlık turizmi alanında yatırımcılara önemli fırsatlar sunması (Erzurum’da sıcaklığı 50-60 0C olan yaklaşık 150 adet termal kaynak bulunmaktadır ve bu kaynakların sıcaklık, debi ve mineral değerleri oldukça tatmin edici düzeydedir),Termal kaynaklar seracılık ve tarımsal yapılar için uygun potansiyele sahiptir. 9.Hayvancılık sektöründe önde gelen İllerden olan Erzurum, hayvan varlığı açısından zengin olmakla birlikte, yıllık il dışı hayvan sevk sayıları dikkate alındığında ülkemizin genç hayvan tedarik merkezi konumundadır. 10.İlimiz organik tarım potansiyeline sahiptir. Kimyasal gübre ve ilaç kullanımının asgari düzeyde olması hatta bazı bölgelerde hiç olmaması toprakların ve doğanın korunmasında ve bu da organik tarım açısından avantaj sağlamaktadır. Bunun yanı sıra organik hayvancılık açısından da büyük önem arz etmektedir. ERZURUM’DA TARIMSAL YATIRIM İÇİN UYGUN SEKTÖRLER VE ALANLAR SEKTÖR ADI AÇIKLAMA Büyükbaş ve İlin mera varlığı, kalitesi ve yem bitkisi (94.700 ha) üretimi göz önünde Küçükbaş bulundurulduğunda mevcut hayvan varlığının çok daha üzerine potansiyeli vardır . Hayvancılık Bunun yanı sıra yem bitkisi ekimi için geniş parsel alanları mevcuttur. Doğal bitki örtüsü ve çeşitliliği ile su kaynakları ve iklimi açısından arıcılık için önem arz etmektedir. Bitkisel üretimde kimyevi gübre ve ilaç kullanımının az oluşu organik arı ürünleri üretimi için önemli bir potansiyel oluşturmaktadır. Arıcılıkta 134 bin koloni Arıcılık varlığı ile ülkemizde 15. sırada yer almakta olup yıllık üretim 2021 tüik verilerine göre 2.160 ton dur. Yıl içerisinde 145 bin arı kolonisini gezginci olarak barındırılmakta olup yaklaşık 400 bin arı kolonisini barındıracak