Przegląd Humanistyczny 2016/2 (453)

Total Page:16

File Type:pdf, Size:1020Kb

Przegląd Humanistyczny 2016/2 (453) PrzegladHum_2_2016 cz 8/2/16 1:30 PM Page 1 Ceny „Przeglądu Humanistycznego” w roku 2016: 2 Prenumerata roczna (4 numery) – 120,00 zł, Prenumerata półroczna (2 numery) – 60,00 zł, 2016 Opłata za pojedynczy numer – 30,00 zł. PRZEGLĄD Zamówienia na pojedyncze egzemplarze prosimy kierować na adres: [email protected] Zamówienia na prenumeratę „Przeglądu Humanistycznego” przyjmują: PRZEGL HUMANISTYCZNY RUCH S.A. Zamówienia na prenumeratę w wersji papierowej i na e-wydania można składać KWARTALNIK • ROK LX / 2016 • NR 2 (453) bezpośrednio na stronie www.prenumerata.ruch.com.pl Ewentualne pytania prosimy kierować na adres e-mail: [email protected] lub kontaktując się z Centrum Obsługi Klienta „RUCH” pod numerami: Ą 22 693 70 00 lub 801 800 803 – czynne w dni robocze w godzinach 7–17. D HUMANISTYCZNY W numerze piszą: Koszt połączenia wg taryfy operatora. JAN KIENIEWICZ KOLPORTER SA, ul. Kolberga 11, 25-620 Kielce MAREK STYCZYŃSKI JACEK UGLIK GARMOND PRESS SA, ul. Sienna 5, 31-041 Kraków SŁAWOMIR PIECHACZEK Subscription orders for all magazines published in Poland available through KONRAD BOGUTA the locał press distributors or directly through the Foreign Trade Enterprise JAKUB WYSMUŁEK ARS POLONA SA, ul. Obrońców 25, 03-933 Warszawa, Poland. BANK MACIEJ MASEWICZ HANDLOWY SA, Oddział w Warszawie, PL 02 1030 1016 0000 0000 0089 5001 JOLANTA KAZIMIERCZYK-KUNCER or IPS, ul. Noakowskiego 10 lok. 38, 00-664 Warszawa, Poland, tel. +48 22 625 16 63, e-mail: [email protected] EWA BALCERZYK HADRIAN KRYŚKIEWICZ JAKUB BOBROWSKI ANNA SPÓLNA MACIEJ JAWORSKI PAULINA URBAŃSKA Cena 30 zł (w tym 5% VAT) Prz. Hum. 2(453), Warszawa 2016, Indeks 370967 Warszawa 2016 Przeglad srodek 5/9/16 3:50 PM Page 1 PRZEGLĄD HUMANISTYCZNY PISMO UNIWERSYTETU WARSZAWSKIEGO Przeglad srodek 5/9/16 3:50 PM Page 2 RADA REDAKCYJNA Jerzy Franke, Brigitte Gautier (Paryż), Jan Kieniewicz, Luigi Marinelli (Rzym), Alojzy Z. Nowak, Józef Porayski-Pomsta, Marcin Poręba, Paweł Stępień, Dorota Walczak-Delanois (Bruksela), Jerzy Wasilewski, Andrzej Waśkiewicz, Elżbieta Wichrowska, Erika Worbs (Berlin) Przeglad srodek 7/14/16 5:09 PM Page 3 PRZEGLĄD HUMANISTYCZNY PISMO UNIWERSYTETU WARSZAWSKIEGO KWARTALNIK • ROK LX / 2016 • NR 2 (453) Warszawa 2016 REDAKCJA Tomasz Wójcik (redaktor naczelny) Grażyna Szelągowska (zastępca redaktora naczelnego) Lena Magnone (sekretarz redakcji) Marta Bucholc, Roman Chymkowski, Andrzej Kołakowski , Ryszard Kulesza, Joanna Michalik, Lech M. Nijakowski, Małgorzata Semczuk-Jurska, Jagoda Wierzejska, Magdalena Zawisławska Adres redakcji: 00-497 Warszawa, ul. Nowy Świat 4 www.przegladhumanistyczny.uw.edu.pl e-mail: [email protected] Redaktor prowadzący: Dorota Dziedzic Redaktor: Elwira Wyszyńska ISSN 0033-2194 © Copyright by Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego 2016 Czasopismo recenzowane Edycja papierowa jest wersją pierwotną pisma Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego 00-497 Warszawa, ul. Nowy Świat 4 [email protected] Dział Handlowy: tel. (48 22) 55-31-333 e-mail: [email protected] Księgarnia internetowa: www.wuw.pl Skład, łamanie i wersja elektroniczna: Dariusz Dejnarowicz Numer poświęcony pamięci Andrzeja Kołakowskiego SPIS TREŚCI Andrzej Mencwel, Pożegnanie Andrzeja Kołakowskiego ............................ 11 Bibliografia prac doktora Andrzeja Kołakowskiego (1942–2015) . ................... 13 Jan Kieniewicz, Poszukiwanie tożsamości w procesie transformacyjnym................ 29 Marek Styczyński, Berdyaev: Freedom Against the Objectified World.................. 41 Jacek Uglik, Obecność idei Piotra Czaadajewa w dyskursie o człowieku Aleksandra Hercena ............................................................. 49 Sławomir Piechaczek, Homo malus. Zło jako zasada świata w myśli Emila Ciorana....... 57 Konrad Boguta, Wpływ filozofii Protagorasa na myśl Platona ........................ 71 Jakub Wysmułek, Przyrodzone, poskramiane czy konstruowane? Dyskursy o emocjach w badaniach historycznych .............................................. 81 Maciej Masewicz, Bezradność liberałów. Postawa stronnictwa demokratyczno-liberalnego wobec radykalizacji życia politycznego w Galicji na przełomie XIX i XX wieku . ... 97 Jolanta Kazimierczyk-Kuncer, Prawosławie i Cerkiew we francuskich Rossica XVIII wieku – Chappe’a d’Auteroche’a i Charles’a Massona..............................107 Ewa Balcerzyk, De capite loquente – geneza legendy o mówiącej głowie papieża Sylwestra II ..........................................................121 Hadrian Kryśkiewicz, Symbolika średniowiecznych motywów liturgicznych w powieści arturiańskiej na przykładzie Poszukiwania świętego Graala (La Queste del Saint Graal)...............................................................137 Jakub Bobrowski, Językowa stylizacja historyczna w Rycerzu Lecha Majewskiego........155 Anna Spólna, Poeta, który „znalazł się w Nigdzie”. Poemat Orfeusz i Eurydyka Czesława Miłosza..............................................................165 Maciej Jaworski, Orfeusz i Eurydyka Czesława Miłosza: katabaza jako figura żałoby . ...175 Paulina Urbańska, Wymiary melancholii. Władysław Sebyła – Franz Kafka .............187 DYSKUSJE I POLEMIKI Marek Hendrykowski, Etyka newsów ...........................................195 Karol Michalski, Poeci filozofów...............................................209 8 Spis treści RECENZJE I PRZEGLĄDY Katarzyna Westermark, Na tropach dziedzictwa bizantyjskiego .......................219 Katarzyna Kaczmarek, Mistyka (w) dialogu ......................................222 CONTENTS Andrzej Mencwel, Farewell to Andrzej Kołakowski................................ 11 Bibliography of Works by Doctor Andrzej Kołakowski (1942–2015) . .................. 13 Jan Kieniewicz, Seeking Identity in the Transformation Process . ...................... 29 Marek Styczyński, Berdyaev: Freedom Against the Objectified World.................. 41 Jacek Uglik, The Presence of Pyotr Chaadayev’s Concepts in Alexander Herzen’s Discourse on Man ..................................................... 49 Sławomir Piechaczek, Homo malus. Evil as the World Principle in Emil Cioran’s Thought ... 57 Konrad Boguta, The Influence of Philosophy of Protagoras on the Thought of Plato....... 71 Jakub Wysmułek, Inherent, Restrained or Constructed? Discourses on Emotions in Historical Research .................................................... 81 Maciej Masewicz, Helplessness of Liberals. The Attitude of the Democratic Liberal Party Towards Radicalization of Political Life in Galicia at the Turn of the 19th and 20th Century....................................................... 97 Jolanta Kazimierczyk-Kuncer, The Orthodox Faith and Church in French Rossica of the 18th Century – Chappe d’Auteroche and Charles Masson....................107 Ewa Balcerzyk, De capite loquente – the Origins of the Legend of the Talking Head of Pope Sylvester II....................................................121 Hadrian Kryśkiewicz, Symbolism of Medieval Liturgical Motifs in the Arthurian Prose – A Case Study on the Example of The Quest for the Holy Grail (La Queste del Saint Graal) ..........................................................137 Jakub Bobrowski, Linguistic Historical Stylization in Rycerz (The Knight) by Lech Majewski............................................................155 Anna Spólna, A Poet Who “Found Himself in Nowhere”. A Poem Orfeusz i Eurydyka (Orpheus and Eurydice) by Czesław Miłosz.................................165 Maciej Jaworski, Czesław Miłosz’s Orpheus and Eurydice: Catabasis as a Figure of Mourning............................................................175 Paulina Urbańska, Dimensions of Melancholy. Władysław Sebyła – Franz Kafka.........187 DISCUSSIONS AND POLEMICS Marek Hendrykowski, Ethics of News...........................................195 Karol Michalski, Poets of Philosophers..........................................209 10 Contents REVIEWS AND NOTICES Katarzyna Westermark, On the Trail of the Byzantine Heritage . ....................219 Katarzyna Kaczmarek, Mysticism (in) a Dialogue ..................................222 PRZEGLĄD HUMANISTYCZNY 2, 2016 POŻEGNANIE ANDRZEJA KOŁAKOWSKIEGO Ze zdrowiem Andrzeja od dawna nie było dobrze, ale we współpracy nigdy nie zawodził i zawsze też przybywał na przyjacielskie spotkania. Zeszłego lata zacho- rował jednak już poważnie i przeżywał szpitalne męki, a w ostatnich miesiącach bardzo cierpiał i nie można było mu pomóc. Choć operacja nie przyniosła oczeki- wanych skutków, kolejne badania nie potwierdzały jednak podejrzeń najgorszych, więc nie traciliśmy nadziei i zapewnialiśmy przyjaciela, że niezadługo spotkamy się znowu przy winie i pogadamy sobie niespiesznie o tym, co było i minęło. Ale owego fatalnego poświątecznego wieczoru Andrzej zjadł rodzinną kolację, poło- żył się spokojnie do łóżka i nigdy już nie obudził. Można więc o nim powiedzieć, że zmarł tak, jak żył – prawie niepostrzeżenie. Przez całe lata, dziesiątki lat, pracował i działał społecznie nakładem wszystkich sił i umiejętności własnych – zawsze kompetentny i odpowiedzialny, solidarny i nie- zawodny, rzetelny i koleżeński. Zespołów, seminariów i redakcji, które zasilał i z którymi współpracował, było bez liku, a we wszystkich tych gronach był uznany i ceniony. Uznanie to jednak i uszanowanie pozostawało ograniczone do grona współpracowników, nie zataczało szerszych kręgów, nie zyskało takiego publicznego oblicza, na jakie sobie Andrzej zasłużył. Był dyskretny, jeśli chodziło o jego własne prace, lecz rozrzutny w pochwałach dla innych, czego sam doświadczałem; był skromny,
Recommended publications
  • Edited by Marek Rembierz Krzysztof Śleziński
    Studies of Polish Philosophy vol. 11(2016) Edited by Marek Rembierz Krzysztof Śleziński Cieszyn–Kraków 2016 ISSN 1897-8584 tom 11(2016) Pod redakcją Marka Rembierza Krzysztofa Ślezińskiego Cieszyn–Kraków 2016 Rada Programowa / Program Council Andrzej Biłat ∙ Jerzy Bobryk ∙ Stanisław Borzym ∙ Andrzej Bronk ∙ Anna Brożek ∙ Krzysztof Brzechczyn ∙ Pavol Dancák (Prešov) ∙ Anna Drabarek ∙ Borys Dombrovski (Lwów) ∙ Lukas Fasora (Brno) ∙ Czeslaw Głombik ∙ Jiří Hanuš (Brno) ∙ Jacek Juliusz Jadacki ∙ Marek N. Jakubowski ∙ Stanisław Janeczek ∙ Adam Jonkisz ∙ Janusz Jusiak ∙ Janusz Kaczmarek ∙ Ryszard Kleszcz ∙ Stefan Konstańczak ∙ Jerzy Kopania ∙ Dariusz Kubok ∙ Anna Latawiec ∙ Oresta Losyk (Lwów) ∙ Piotr Łaciak ∙ Dariusz Łukasiewicz ∙ Janusz Maciaszek ∙ Janusz Mączka ∙ Justyna Miklaszewska ∙ Ryszard Mordarski ∙ Tomasz Mróz ∙ Andrzej Murzyn ∙ Adam Nowaczyk ∙ Stanisław Pieróg ∙ Zlatica Plašienková (Bratysława) ∙ Ewa Podrez ∙ Paweł Polak ∙ Jan Skoczyński ∙ Oleksiy Suchyj (Lwów) ∙ Ewa Starzyńska-Kościuszko ∙ Krzysztof Szlachcic ∙ Barbara Szotek ∙ Tadeusz Szubka ∙ Grażyna Szumera ∙ Danuta Ślęczek-Czakon ∙ Włodzimierz Tyburski ∙ Jozef Vicenik (Bratysława) ∙ Andrzej Walicki ∙ Andrzej Wawrzynowicz ∙ Krzysztof Wieczorek ∙ Alfred Marek Wierzbicki ∙ Ryszard Wiśniewski ∙ Jan Woleński ∙ Kazimierz Wolsza ∙ Maciej Woźniczka ∙ Wiesław Wójcik ∙ Jan Zouhar (Brno) adres Redakcji: [email protected] Copyright © by Redakcja, 2016 Uniwersytet Śląski w Katowicach, 2016 Sekretarze redakcji – Secretaries Leszek Łysień, Maria Misik Korekta językowa – Language correction Katarzyna
    [Show full text]
  • Beata Adamczyk Cultural Cooperation Between Nations As an Important
    Beata Adamczyk Cultural cooperation between nations as an important factor of sustainable social development of the region of Central and Eastern Europe in the European Union : (for instance Poland and Lithuania) Studia Ecologiae et Bioethicae 5, 225-267 2007 Beata ADAMCZYK UW Warszawa Cultural cooperation between nations as an important factor of sustainable social development of the region of Central and Eastern Europe in the European Union (for instance Poland and Lithuania) Motto: So that the spirits of the dead leave us in peace... (Aby duchy umarłych zostawiły nas w spokoju...) CZESŁAW MIŁOSZA Cultural cooperation between nations is mainly based on pacts entered by the government of the Republic of Poland and the government of the Republic of Lithuania, on cooperation between academies and cultural facilities, and on collaboration of all nations living in the given area with respect to issues important to local communities, ^ e message of cultural cooperation is social and cultural integration. Cultural and social co-operation among nations lived in East and Central Europe has been sprung up over many centuries. In the 20th century, the nations of the part of Europe were subjected to an attempt to standardise their national cultures by means of introducing the socialist realist culture. According to purposes of contemporary authorities culture was created only officially. In language of the contemporary system, social issues were taken into account mainly in the mass aspect. ^ e author of article is a graduate of the Institute of Librarianship and Information Science at Warsaw University and because of it in the article mainly she treats of bookseller’s and publishing connected with Vilnius.
    [Show full text]
  • The Institutionalisation of Pedagogy in the Second Polish
    Konrad Nowak-Kluczyński BHE 40/2019 The Faculty of Educational Studies ISSN 2544-7899 Adam Mickiewicz University in Poznań DOI: 10.14746/bhw.2019.40.3 ORCID: 0000-0002-7814-1650 The institutionalisation of pedagogy in the Second Polish Republic period – the case of the Department of Pedagogy and Didactics at the University of the Piasts (Wszechnica Piastowska) Abstract: The institutionalisation of pedagogy in the Second Polish Republic period – the case of the Department of Pedagogy and Didactics at the University of the Piasts (Wszechnica Piastowska) The Second Polish Republic is a period of the institutionalisation and disciplinarisation of peda- gogy. The interwar period is characterised by the institutions, established for the pedagogical ed- ucation of teachers, and agendas that arise along with them, at Polish universities, aiming at ped- agogical education and generation of pedagogical knowledge. The example of such actions was the establishment of the Department of Pedagogy and Didactics at the University of the Piasts (Wszechnica Piastowska). It was due to the efforts of the first directors of the Department – Antoni Danysz, Bogdan Nawroczyński, and Ludwik Jaxa-Bykowski, that the Poznań academic pedagogy had played a significant role in the structures of the University of Poznań, and in the scientific de- velopment of Polish pedagogy. Despite it being shut down in 1933, within the continuous cooper- ation with the Department of Psychology, the Poznań University, gave the opportunity and shaped the future teachers. Keywords: pedagogy, the Department of Pedagogy and Didactics, Wszechnicza Piastowska, The University of Poznań, Antoni Danysz, Ludwik Jaxa-Bykowski, the University of the Western Lands, the interwar period Introduction The institutionalisation and disciplinarisation of pedagogy in Poland was initiated during the period of building the structures of an independent state – the Second Polish Republic.
    [Show full text]
  • Dariusz Tarasiuk the Attitudes of Poles Towards The
    Pobrane z czasopisma Studia Bia?orutenistyczne http://bialorutenistyka.umcs.pl Data: 16/05/2021 20:59:37 DOI:10.17951/sb.2016.10.29 Studia Białorutenistyczne 10/2016 Historia, socjologia, kulturoznawstwo Dariusz Tarasiuk Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie (Polska) Maria Curie-Skłodowska University in Lublin (Poland) e-mail: [email protected] The attitudes of Poles towards the Belarusian national aspirations in Minsk in 1917 Polacy wobec białoruskich aspiracji narodowych w Mińsku w 1917 roku Палякі ў адносінах да беларускіх нацыянальных імкненняў ў Мінску ў 1917 годзе he social and political aftermath of the February Revolution of 1917 in Rus- sia gave the nations living within the Russian empire a hope for political em- Tpowerment. Independence aspirations were voiced not only by Poles, who had a tradition of statehood, but also by other nations living within the Republic of Both Nations, including Belarusians1. This situation left the elites of both nations facing new challenges since their political plans for theUMCS Belarusian lands were markedly different. This was evidenced, e.g., in the efforts made by Roman Dmowski, the leader of National Democracy, which was the most influential party among Poles, who presented Arthur Balfour, British Foreign Secretary, with a memorandum, in which he openly stated that nobody in Poland believed in the possibility of rebuilding their statehood in cooperation with Russia. He went on to argue that the only way out was to create an independent Polish State, which would span over such governorates (guberniyas) as Grodno Governo- rate, Vilna Governorate, and the majority of Minsk Governorate2.
    [Show full text]
  • Title: Towards Scientific Metaphysics.Vol. 1In the Circle Of
    Title: Towards scientific metaphysics.Vol. 1In the circle of the scientific metaphysics of Zygmunt Zawirski : development and comments on Zawirski's concepts and their philosophical context Author: Krzysztof Śleziński Citation style: Śleziński Krzysztof. (2019). Towards scientific metaphysics.Vol. 1In the circle of the scientific metaphysics of Zygmunt Zawirski : development and comments on Zawirski's concepts and their philosophical context. Berlin : Peter Lang, doi 10.3726/b15411 Wydanie książki dofinansowane ze środków Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. Książka udostępniona w otwartym dostępie na podstawie umowy między Uniwersytetem Śląskim a wydawcą. Książkę możesz pobierać z Repozytorium Uniwersytetu Śląskiego i korzystać z niej w ramach dozwolonego użytku. Aby móc umieścić pliki książki na innym serwerze, musisz uzyskać zgodę wydawcy (możesz jednak zamieszczać linki do książki na serwerze Repozytorium Uniwersytetu Śląskiego). Towards Scientific Metaphysics Polish Contemporary Philosophy and Philosophical Humanities Edited by Jan Hartman Volume 15 Krzysztof Śleziński Towards Scientific Metaphysics Volume 1: In the Circle of the Scientific Metaphysics of Zygmunt Zawirski. Development and Comments on Zawirski’s Concepts and their Philosophical Context Bibliographic Information published by the Deutsche Nationalbibliothek The Deutsche Nationalbibliothek lists this publication in the Deutsche Nationalbibliografie; detailed bibliographic data is available in the internet at http://dnb.d-nb.de. Library of Congress Cataloging-in-Publication Data A CIP catalog record for this book has been applied for at the Library of Congress. Reviewed by Prof. Adam Jonkisz. This publication was financially supported by the University of Silesia in Katowice, Poland. ISSN 2191-1878 ISBN 978-3-631-78108-1 (Print) E-ISBN 978-3-631-78494-5 (E-PDF) E-ISBN 978-3-631-78495-2 (EPUB) E-ISBN 978-3-631-78496-9 (MOBI) DOI 10.3726/b15411 © Peter Lang GmbH Internationaler Verlag der Wissenschaften Berlin 2019 All rights reserved.
    [Show full text]
  • Cultural Cooperation Between Nations As an Important Factor Of
    Beata ADAMCZYK UW Warszawa Cultural cooperation between nations as an important factor of sustainable social development of the region of Central and Eastern Europe in the European Union (for instance Poland and Lithuania) Motto: So that the spirits of the dead leave us in peace... (Aby duchy umarłych zostawiły nas w spokoju...) CZESŁAW MIŁOSZA Cultural cooperation between nations is mainly based on pacts entered by the government of the Republic of Poland and the government of the Republic of Lithuania, on cooperation between academies and cultural facilities, and on collaboration of all nations living in the given area with respect to issues important to local communities, ^ e message of cultural cooperation is social and cultural integration. Cultural and social co-operation among nations lived in East and Central Europe has been sprung up over many centuries. In the 20th century, the nations of the part of Europe were subjected to an attempt to standardise their national cultures by means of introducing the socialist realist culture. According to purposes of contemporary authorities culture was created only officially. In language of the contemporary system, social issues were taken into account mainly in the mass aspect. ^ e author of article is a graduate of the Institute of Librarianship and Information Science at Warsaw University and because of it in the article mainly she treats of bookseller’s and publishing connected with Vilnius. A Quatation of performance of Czesław Miłosz. Gunter Grass, Czesław Miłosz, Wisława Szymborska and ttom as Venclova held lectures in Vilnius on 2 October 1999. 225 Beata Adamczyk Polish publishers played an important role in popularising the writings of world literature published in Polish language in Poland among the other socialistic countries.
    [Show full text]
  • Polish Philosophy and Philosophy in Poland)
    Dariusz Dąbek, Maciej Woźniczka Polish Ideas in Philosophy : (Polish Philosophy and Philosophy in Poland) Prace Naukowe Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie. Filozofia nr 8, 33-59 2011 PRACE NAUKOWE Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie Seria: Filozofia 2011, z. VIII Maciej WOŹNICZKA Dariusz DĄBEK Polish Ideas in Philosophy1 (Polish Philosophy and Philosophy in Poland) Literature and philosophy are the loudest expression of what is important for the national culture Literatura i filozofia są najgłośniejszym wyrazem tego, co jest istotne dla kultury narodowej Andrzej Krawczak (1987) Wszelkie tajniki myśli są słowu przystępne Each single secret of the thought is approachable by means of words August Cieszkowski (1869) Żaden prawdziwy filozof nie był ani Lutrem, ani Maratem, ani Kommunistą (pis. oryg.) None of genuine philosophers was either a Luther, or a Marat or a Communist Franciszek Krupiński (1863) Various can be the criteria on the basis of which the philosophy practiced by a given nation is presented. Usually the attention is on autonomy, identity, or the internal cohesion of a given tradition. For people who do not know the intellec- tual culture of a given country presentation of distinguishing, characteristic fea- tures of its national philosophy seems to be the most important. The addressee of that profile is also important. It does not seem relevant, for example, to describe 1 Text prepared for the seminar „Polish Philosophers”, org. Institute of Philosophy, Jan Długosz University, 13 June, 2007, for ETABU – Texas, USA. 34 Maciej WOŹNICZKA, Dariusz DĄBEK the main achievements of the speculative philosophy to the representatives of pragmatic culture. For the representative of the intellectual tradition of North America may also find connections with the American thought significant.
    [Show full text]
  • Erasmus Lectures.Indd
    ERASMUS LECTURES AT VILNIUS UNIVERSITY • This book is dedicated to Professor Ryszard Palacz, who, some years ago now, succesfully applied the mediaeval theory of impetus to the author of these lectures. • TOMASZ MRÓZ Selected Issues in the History of Polish Philosophy ERASMUS LECTURES AT VILNIUS UNIVERSITY Edited by Nijolė Radavičienė Vilnius University Publishing House VILNIUS, 2016 UDK 1(438)(091)(075.8) Mr27 Erasmus Lectures at Vilnius University Edited by Nijolė Radavičienė Language editing funded by the Institute of Philosophy, University of Zielona Góra The European Commission support for the production of this publication does not con- stitute an endorsement of the contents which reflects the views only of the authors, and the Commission cannot be held responsi ble for any use which may be made of the information contained therein. ISBN 978-609-459-781-7 (internete) ISBN 978-609-459-782-4 (spausdintinis) © Tomasz Mróz, 2016 © Vilnius University, 2016 Erasmus lectures at Vilnius University The initiative of the Erasmus lectures at Vilnius University symbolically starts with the lectures delivered at the Faculty of Philosophy, the oldest fac- ulty of Vilnius University founded in 1579. According to Johannes Scotus Eriugena: Nemo intrat in caelum nisi per philosophiam. It is also symbolic that the series is opened by the cycle of lectures of a Polish scientist – Professor adjunct dr. hab. Tomasz Mróz, from the Faculty of Humanities at the Univer- sity of Zielona Góra. Histories of Polish and Lithuanian Philosophies overlap to a considerable extent and researchers of both histories discover the most interesting and important material in the Archives of both countries.
    [Show full text]
  • Wydrukuj Tekst
    Pobrane z czasopisma Studia Bia?orutenistyczne http://bialorutenistyka.umcs.pl Data: 02/10/2021 20:57:50 DOI:10.17951/sb.2016.10.29 Studia Białorutenistyczne 10/2016 Historia, socjologia, kulturoznawstwo Dariusz Tarasiuk Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie (Polska) Maria Curie-Skłodowska University in Lublin (Poland) e-mail: [email protected] The attitudes of Poles towards the Belarusian national aspirations in Minsk in 1917 Polacy wobec białoruskich aspiracji narodowych w Mińsku w 1917 roku Палякі ў адносінах да беларускіх нацыянальных імкненняў ў Мінску ў 1917 годзе he social and political aftermath of the February Revolution of 1917 in Rus- sia gave the nations living within the Russian empire a hope for political em- Tpowerment. Independence aspirations were voiced not only by Poles, who had a tradition of statehood, but also by other nations living within the Republic of Both Nations, including Belarusians1. This situation left the elites of both nations facing new challenges since their political plans for theUMCS Belarusian lands were markedly different. This was evidenced, e.g., in the efforts made by Roman Dmowski, the leader of National Democracy, which was the most influential party among Poles, who presented Arthur Balfour, British Foreign Secretary, with a memorandum, in which he openly stated that nobody in Poland believed in the possibility of rebuilding their statehood in cooperation with Russia. He went on to argue that the only way out was to create an independent Polish State, which would span over such governorates (guberniyas) as Grodno Governo- rate, Vilna Governorate, and the majority of Minsk Governorate2.
    [Show full text]
  • Dariusz Tarasiuk the Attitudes of Poles Towards
    Pobrane z czasopisma Studia Bia?orutenistyczne http://bialorutenistyka.umcs.pl Data: 05/07/2017 13:49:09 DOI:10.17951/sb.2016.10.29 Studia Białorutenistyczne 10/2016 Historia, socjologia, kulturoznawstwo Dariusz Tarasiuk Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie (Polska) Maria Curie-Skłodowska University in Lublin (Poland) e-mail: [email protected] The attitudes of Poles towards the Belarusian national aspirations in Minsk in 1917 Polacy wobec białoruskich aspiracji narodowych w Mińsku w 1917 roku Палякі ў адносінах да беларускіх нацыянальных імкненняў ў Мінску ў 1917 годзе he social and political aftermath of the February Revolution of 1917 in Rus- sia gave the nations living within the Russian empire a hope for political em- Tpowerment. Independence aspirations were voiced not only by Poles, who had a tradition of statehood, but also by other nations living within the Republic of Both Nations, including Belarusians1. This situation left the elites of both nations facing new challenges since their political plans for theUMCS Belarusian lands were markedly different. This was evidenced, e.g., in the efforts made by Roman Dmowski, the leader of National Democracy, which was the most influential party among Poles, who presented Arthur Balfour, British Foreign Secretary, with a memorandum, in which he openly stated that nobody in Poland believed in the possibility of rebuilding their statehood in cooperation with Russia. He went on to argue that the only way out was to create an independent Polish State, which would span over such governorates (guberniyas) as Grodno Governo- rate, Vilna Governorate, and the majority of Minsk Governorate2.
    [Show full text]
  • Philosophica Vol
    FoliaPhilosophica vol. 44 Folia Philosophica 44 Redakcja / Editor Dariusz Kubok Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego Katowice 2020 Redaktor serii: Studia Philosophica Silesiensia / Editor of the Series: Studia Philosophica Silesiensia Dariusz Kubok Rada Redakcyjna / Editorial Board Dariusz Kubok (Redaktor naczelny / Editor-in-Chef), Tomasz Kubalica (Zastępca redaktora naczelnego / Deputy Editor), Marta Ples-Bęben (Sekretarz redakcji / Editorial Secretary), Alicja Pietras, Piotr Machura, Matúš Porubjak (Slovakia), Viorel Vizureanu (Romania). Rada Doradcza / Advisory Board Wojciech Kaute (filozofia polityki / political philosophy), Tomasz Kubalica (ontologia / ontology), Piotr Łaciak (epistemologia / epistemology), Andrzej J. Noras (historia filozofii / history of philosophy), Maria Popczyk (estetyka / aesthetics), Krzysztof Szymanek (logika / logic), Danuta Ślęczek-Czakon (etyka / ethics) Rada Programowa / Program Council Heinrich Badura (Universität für Musik und darstellende Kunst Wien, Austria), Gerhard Banse (Karlsruher Institut für Technologie, Germany), Józef Bańka (Uniwersytet Śląski w Katowicach, Poland), Ľubomir Belás (Prešovská univerzita v Prešove, Slovakia), Stanisław Borzym (Polska Akademia Nauk, Warsaw, Poland), Christoph Demmerling (Friedrich-Schiller-Universität Jena, Germany), Czesław Głombik (Uniwersytet Śląski w Katowicach, Poland), Jan Hartman (Uniwersytet Jagielloński, Cracow, Poland), Adam Jonkisz (Akademia Ignatianum w Krakowie, Poland), Andrzej Kiepas (Politechnika Śląska, Gliwice, Poland), Jerzy Kopania (Uniwersytet
    [Show full text]
  • B Altisch-Deutsche Kulturbeziehungen Vom 16. Bis 19. Jahrhundert Medien - Institutionen - Akteure
    B altisch-deutsche Kulturbeziehungen vom 16. bis 19. Jahrhundert Medien - Institutionen - Akteure BAND I I Zwischen Aufklärung und nationalem Erwachen Herausgegeben von RAIVIS BIČEVSKIS JOST EICKMEYER ANDRIS LEVANS ANŲ SCHAPER BJÖRN SPIEKERMANN INGA WALTER im Auftrag der Heidelberger Akademie der Wissenschaften, Akademie der Wissenschaften des Landes Baden-Württemberg Universitiitsverlag WINTER Heidelberg Bibliografische Information der Deutschen Nationalbibliothek Die Deutsche Nationalbibliothek verzeichnet diese Publikation in der Deutschen Nationalbibliografie; detaillierte bibliografische Daten sind im Internet über httpMnb.d-nb.de abrufbar. UMSCHLAGBILD Aus: Garlieb Helwig Merkel: Die Letten vorzüglich in Liefland 2., verbesserte Auflage, Leipzig 1800. München: Bayerische Staatsbibliothek, 2011 um:nbn:debvb: 12-bsb 10783072-4 Russ. 103 ISBN 978-3-8253-6881-4 Dieses Werk einschließlich aller seiner Teile ist urheberrechtlich geschützt. Jede Verwertung außerhalb der engen Grenzen des Urhcbcrrcchtsgcsctzcs ist ohne Zustimmung des Verlages unzulässig und strafbar. Das gilt insbesondere für Vervielfältigungen, Übersetzungen, Mikroverfilmungen und die Einspeicherung und Verarbeitung in elektronischen Systemen. © 2019 Universitätsverlag Winter GmbH Heidelberg Imprimć en Allemagnc • Printed in Germany Druck: Memminger McdienCcntrum, 87700 Memmingen Gedruckt auf umweltfreundlichem, chlorfrci gebleichtem und alterungsbcständigem Papier. Den Verlag erreichen Sie im Internet unter: www.winter-vcrlag.de Arvydas Pacevičius (Vilnius) Germans and
    [Show full text]