DOCSLIB.ORG

Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi-Journal of Turkish Researches Institute TAED-60, Eylül- September 2017 Erzurum ISSN-1300-9052

Total Page：16

File Type：pdf, Size：1020Kb

Download full-text PDF Read full-text
Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi-Journal of Turkish Researches Institute TAED-60, Eylül- September 2017 Erzurum ISSN-1300-9052 Dr., Azerbaycan Milli Bilimler Akademisinin Nahçıvan Bölümü, İncesenet, Dil ve Edebiyat Enstitüsü, Edebiyatşünaslık Bölümü, Nahçıvan-Azerbaycan. [email protected] ORCID ID: orcid.org/0000-0001-7450-2191 Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi-Journal of Turkish Researches Institute TAED-60, Eylül- September 2017 Erzurum ISSN-1300-9052 Makale Türü-Article Types : Araştırma Makalesi-Research Article Geliş Tarihi-Received Date : 15.12.2016 Kabul Tarihi-Accepted Date : 04.05.2017 Sayfa-Pages : 181-190 DOI- : http://dx.doi.org/10.14222/Turkiyat3697 www.turkiyatjournal.com http://dergipark.gov.tr/ataunitaed This article was checked by iThenticate. Öz Abstract Makalede XX yüzyıl Azerbaycan siyasi In the paper is considered the lecture fikrinin öncü siması, “Türkçülüğün Babası”, “Turks in the two West epics”, made by a ünlü yazar, gazeteci, eğitimci, ressam, prominent representative of the Azerbaijani romantik şair Ali Bey Hüseyinzade`nin public thought of the XX century, the “Father (1864-1940) 1926 yılında Bakü`de of Turkism”, famous writer, journalist, düzenlenmiş Birinci Türkoloji educator, artist romantic poet Ali Bey Kongresi`ndeki “Batı`nın İki Destanında Husseinzadeh (1864-1940) at the I Turkic Türk” isimli bildirisinden bahsediliyor. Bu Study Congress, carried out in Baku in 1926. bildiri zamanında çok büyük ilgiyle This lecture at the time aroused great interest, karşılanmış ve aynı yılda kitap halinde in the same year was published as a book and yayınlanarak kamuoyuna iletilmiştir. presented to the public. The report “Turks in “Batı`nın İki Destanında Türk” Portekiz şairi two poems of the West” is devoted to issues Kamoens`in “Luziada” ve İtalyan şairi T. related to the Turks in the works “Lusiads” of Tasso`nun “Kurtarılmış Kudüs” eserlerinde the Portuguese poet Camoes and “Liberated Türk ile münasebet meselelerini ele almıştır. Jerusalem” of the Italian poet T. Tasso. In fact, Aslında sembollerle yazılmış bu eser 1920 this work is an allegory denouncing the yılında Azerbaycan Demokratik occupation of Azerbaijan by Soviet Russia and Cumhuriyeti'nin devrilmesi ve Sovyet the fall of the Azerbaijan Democratic Republic Rusya’sı tarafından Azerbaycan`ın işgal in 1920. olunması hakkında bir ittihamnamedir. Anahtar Kelimeler: Türk, Hıristiyan, Key Words: Turkish, Christian, Muslim, Müslüman, demokrasi, bolşevizm, Kudüs. freedom, Bolshevism, Jerusalem. Giriş Azerbaycan edebiyatı ve içtimai fikri tarihine yetenekli edip, görkemli publisist, tengidçi, şair, tercümeçi ve filosof kimi dahil olan Ali Bey Hüseyinzade çokcehetli yaratıcılığa, zengin biliğe malik olmuş, manalı ve zor bir hayat geçirmiştir. “Birinci Dünya Savaşı’nın sonlarında Kafkas`a gönderilmiş ve Azerbaycan`ın millî bir devlet halinde kurulmasına çalışmış”tır (Turan, 2008: 49). Hayatının çoğunu Türkiye`de yaşayan Ali Bey için burası da Azerbaycan kadar doğma, aziz ve ümumi bir vatan olmuştur. Bu konuda Abdullah Cevdet böyle yazmıştır: “Ben Türküm, müslümanım. Türkiye bir Türk ve müslüman hükümetidir. Bu hissiyatla Türkiye her diğer vatandan daha ziyade vatanımdır” (Cevdet, 1908) “XX. asrın evvellerinde müstemleke asaretinin keskinleşdiyi, millî siyasi şüurun boğulduğu bir ortamda Ali Bey Hüseyinzade`nin demek istediği “hakikatın büyüğü” – Müslüman ve Türk halklarını azatlık ve ittihat uğrunda mücadeleye sesleğen çağırışı ifade ediyordu” (Hüseyinzade, 1996: 45). Aygün ORUCOVA Ucundadır dilimin, Hakikatın büyüğü. Ne koydular deyeğim, Ne kesdiler dilimi. ...Ayıltmadı kalemim, Bu Türk ile Ecemi. Ne koydular yazayım, Ne kırdılar kalemi (Hüseyinzade, a. 2007: 35). Profesör Dr. Turan Yazgan`ın sözleriyle söylesek, doğduğu, yaşadığı, çalışdığı yerlere bakmazsızın bütün Türk dünyasının mücahidi Ali Bey Hüseynzade Azerbaycan- Türk-İslam maneviyatını ilk defa olarak Doğu-Batı kontekstinde birleştirmeğe çalışmış büyük mütefekkir şahsiyetdir. O, halkının sosyal-manavi ihtiyaçlarını ilkin anlayanlardan biri olarak yaşadığı devrin bütün sosyal-siyasi-manavi ağırlıklarını kendi omuzlarında taşımıştır. Ali Bey Hüseyinzade “Türkler kimdir ve kimlerden ibaretdir?”, “Siyaseti- füruset”, “Kırmızı karanlıklar içinde yeşil ışıklar” ve d. değerli eserleri, “Hayat” gazetesi ve “Füyuzat” dergisindeki faaliyeti ile ismini altın harflerle Türklük ve Azerbaycanlık tarihine yazmıştır. Yazılarının birinde büyük edip yazıyordu: “Bize fedai lazımdır! Türk hissiyyatlı, islam etigadlı, Avropa (çağdaş) kiyafeli fedai!” Bu fikir “Taze hayat”, “İrşad”, “Yeni füyuzat”, “Hakikat”, “Tarakki”, “İkbal”, “Sedayi-hakk”, “Şelale”, “Açık söz”, “Basiret”, “Kurtuluş”, “Dirilik”, “Azerbaycan” basın ajansları tarafından tekmilleşdirilmiş ve “Türkleşmek, islamlaşmak, müasirleşmek” – Azerbaycanlık şeklinde formule edilerek tebliğ olunmuşdur. Bu üçlü görüş daha önce Ali Suavi tarafından ireli sürülmüş ve müdafia edilmiş, lakin sonralar unutulmuşdu. Ali Bey Hüseyinzade “Türkler kimdir ve kimlerden ibaretdir?” eseri ile Türkcülük ideyalarını bütünlükle ortaya koymuş, ustalıkla Türk halklarını tarihe, etnografiyaya, mekana, medeniyete, adlarının menşeyine, dinine göre araştırarak onlar hakkında mülahizelerini yürütmüştür. “Siyaseti-füruset” (“At oynatmak siyaseti”) irihacimli traktatında Zerdüşt, “Avesta”, Neron, Dante, Sofokl, Eshil, Evripid, Lermontov, Sen-Sans, Keyumers, Nevayi, Cami Celaleddin Rumi, Teymur Leng, Çingiz han, Nadir şah, Nerimanov, Hakverdiyev gibi onlarca tarihi ve efsanevi şahsiyet, siyasi, medeni hadise, klasik sanatkar, bedii, ilmi, felsefi eser fonunda İran ve Cenubi Azerbaycan`ın geçdiği çokasırlık tarihi yola nazar salınıyor” (Mirehmedov, 1984: 74-75). 1926 yılında Bakü`de düzenlenen I Türkoloji Kurultay`a Türkiye`den “Türkcülüğün babası” gibi tanınmış Ali Bey Hüseyinzade de davet olunmuştu. On altı yıllık ayrılıktan sonra doğma Bakü`nü, yakınlarını, dostlarını görmek büyük sanatkara nasip oluyor. İsmailiye binasının yanında koyulan radyo efirinde kurultayın gedişatı şehir sakinleri tarafından izleniliyordu. “Yıllar sonra doğma vatanına gelişi Azerbaycan`da büyük merakla karşılanmış, hakkında o devrin piyasasında bir çok yazılar, makaleler, resimler yayınlanmış, bazı makale ve şiirleri çıkmış, hatta bir belgesel de çekilmişdir (Handan, 1990: 55-59). Araştırmacıların fikrince, kurultayda Ali Bey Hüseyinzade Fuat Köprülüzade ile birlikte iştirak etmiş, “Batı`nın iki dastanında Türk” adlı meruze etmiştir. Bu meruze çok “Türkçülüğün Babası” Ali Bey Hüseyinzade büyük merak doğurmuş ve aynı yılda 45 sayfalık kitap halinde Bakü`de Üçüncü İnternasyonal Matbaasında latın alfabesiyle yayınlanmıştır. Bu çıkışdan sonra o, Türkün kurtarıcısı gibi yeniden şöhret kazanmışdır. Martın 5-de Ali Bey Hüseyinzade Azerbaycan Yazarlar Birliği`nin fahri üzvü seçiliyor. Ali Bey Hüseyinzade akademisyen Marr, Lunaçarski, Tomsen ve diğer görkemli şahsiyetler Kurultayın Reyaset Heyetine Onursal üzv seçilmişler. Lakin “Ali beyin konuşması, teessüf ki, kurultayın stenogramında bulunmamışdır. Hüseyinzade`nin bu kurultayla alakalı yazdığı birdefterlik notlarını Türkiye`li alim Hilmi Ziya Ülken “Türk sosyalizminin ve Türkcülüğün babası Ali Turan” eserine dahil etmiştir” (Hüseyinzade, 2007: 27). Bu notlar kurultay günlerinde geçirilmiş iclasların mazmununu ahate ediyor, konuşma metni değildir. “Batı’nın İki Dastanında Türk” Eseri “Biz Kafkazlıyız: Kafkaz ahlinin kendi ümuri-idaresine kendisi baka bilmek için gereken bağımsızlık talep ediniz. Biz Türküz: Dilimizin, lisanımızın gelişmesine engel olan her növ sedlerin, dıvarların yıkılmasına, ref olunmasına gayret ediniz” (Hüseyinzade, 1906: 36) – söyleyen Ali Bey Hüseyinzade Türk halklarının dil, alfabe birliği ve bağımsızlığı için halkı sesliyordu. Ali Bey Hüseyinzade`nin 1923 yılından yazmaya başladığı “Batı`nın iki dastanında Türk” eseri Azerbaycan Türklerinin azatlığı uğrunda çalışmayı hak yolu seçen Ali Bey Hüseyinzade`nin kendi halkı karşısında son sözleriydi. Bu konuşma büyük edibin siyasi vasiyyetiydi. Çünki halkının istiklaliyeti sona ermiş, vatanı Rusya tarafından ikinci kez bolşevizm giyafesinde işgal olunmuştu. Eser Portekiz şairi Kamoens`in “Luziada” ve İtalya şairi T.Tasso`nun “Kurtarılmış Küdüs” eserlerinde Türke münasibet meselelerinden bahs ediyor. Aslında sembollarla yazılmış bu eser 1920 yılında Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti`nin sügutu ve Sovyet Rusyası tarafından Azerbaycan`ın işgali hakkında ittihamnamedir. Her iki eserin mevzusu hıristiyan devletlerinin Doğu topraklarına tecavüzkarlığından bahs ediyor. Ali Bey 500 yıl bundan önce Portekiz denizcisi V.D.Gama`nın Hindistanı keşfiyle 1920 yılında Sovyet Rusyası tarafından Azerbaycan`ın işgalini bir-birine bağlıyor. Büyük sanatkar “Luziada”dan öyle bedii parçaları, fesilleri, tesvirleri, mühakimeleri eserine dahil etmişdir ki, bu hadiseler, tesvirler onun müdahilesile çok önemli siyasi hadiseleri dikkat önüne getirmişdir. “Luziada” eserinden Gama`nın sergüzeşti detalına müraciat Ali Bey Hüseyinzade`ye ermeni milletcilerinin Azerbaycan halkına karşı teşkil etdikleri soykırımı ifşa etmeye imkan yaratmışdır. Büyük sanatkar T.Tasso`nun “Kurtarılmış Küdüs” eserinde selip müharibelerinden bahs ederken adaletsiz müharibeleri, hıristiyan dövletlerinin müslüman halklarına karşı tecavüzkar siyasetini kötülemekle yanaşı millî heysiyeti tapdanan halkların kendi torpağını, şerefini korumak uğrunda mübarizesine de kendi reğbetini bildirmiştir. “Batı`nın iki dastanında Türk” eserinde bir-birine karşı duran iki dünyanın mübarizesi tesvir olunmuştur. Bu dünyanın biri Batı`nın tamahkarlık, gasbkarlık dünyası, digeri ise torpağını, varlığını, dinini, dilini koruyan Doğu dünyasıdır. Bu amaçla eserde esas iki çizgi vardır.
Load more

Recommended publications
  • The Enlightenment Movement and Cultural Revival In
    THE ENLIGHTENMENT MOVEMENT AND CULTURAL REVIVAL IN AZERBAIJAN IN THE LATE 19TH CENTURY By Turkay Gasimova Submitted to Central European University Department of History In partial fulfillment of the requirements for the degree of Master of Arts Supervisor: Professor Alfred J. Rieber Second Reader: Professor Karl Hall CEU eTD Collection Budapest, Hungary 2016 Copyright in the text of this thesis rests with the Author. Copies by any process, either in full or part, may be made only in accordance with the instructions given by the Author and lodged in the Central European Library. Details may be obtained from the librarian. This page must form a part of any such copies made. Further copies made in accordance with such instructions may not be made without the written permission of the Author. CEU eTD Collection i Abstract In this thesis I focus on the late 19th century Azerbaijani history from the perspective of intellectual history. I mainly talk about the Enlightenment Movement with an emphasize on the intellectual debates on Religion and Secularism. Intellectual influences of the newly emerged intelligentsia with a special focus on cultural and intellectual life in Baku is also one of the main focal points of the presented work. My main argument in the thesis is that, without cultural and intellectual revival of late 19th century, which became possible with Baku oil boom, establishing the first Democratic Republic in Muslim world in 1918 wouldn’t be possible. I start with Baku Oil Boom of 1870s and continue with the establishment of the first Azerbaijani newspaper, “Akinchi” and then after examining the main intellectual debates, I conclude the thesis with the two most influential Azerbaijani intellectuals of the late 19th century.
    [Show full text]
  • Descargar Descargar
    1 Revista Dilemas Contemporáneos: Educación, Política y Valores. http://www.dilemascontemporaneoseducacionpoliticayvalores.com/ Año: VII Número: Edición Especial Artículo no.:68 Período: Diciembre, 2019. TÍTULO: La idea de independencia en la literatura de la República Democrática de Azerbaiyán (1918-1920). AUTOR: 1. Tanzila Rustamkhanli. RESUMEN: El movimiento ilustrado, que comenzó en la segunda mitad del siglo XIX, jugó un papel importante en la autodeterminación nacional del pueblo azerbaiyano, en la consolidación de la idea de independencia nacional, en la transformación de la independencia y el nacionalismo en una ideología nacional. El profundiza en estos aspectos. PALABRAS CLAVES: idea, independencia, literatura, nacionalidad, turcos. TITLE: The idea of independence in the literature of the Azerbaijan Democratic Republic (1918- 1920). AUTHOR: 1. Tanzila Rustamkhanli. ABSTRACT: The enlightened movement, which began in the second half of the 19th century, played an important role in the national self-determination of the Azerbaijani people, in the consolidation of the idea of national independence, in the transformation of independence and nationalism into a national ideology. The articles deepens on these aspects. 2 KEY WORDS: idea, independence, literature, nationality, Turks. INTRODUCTION. The collapse of the Tsarist empire, which has become quite backward in the globalization process, lost its political and economic fiasco in the First World War, gained a reputation as an international prison of "people" gave the Russian imperialist impetus a boost. it even had to be left out of the international arena in an attempt to prevent it. Azerbaijani intellectuals, who have passed a great historical path from the Islamic-eastern context to the understanding of national identity and have embraced the ideology of national independence, have also made use of these historic circumstances to expose the nation's claim and will.
    [Show full text]
  • Uluslararası Alan Eğitimi Araştırmaları Dergisi
    Uluslararası Alan Eğitimi Araştırmaları Dergisi International Journal of Field Education Researches 2020; 1 (1): 27-33 Turkic-Muslim Socio-Political Thought of the Early XX. Century Milyausha GAYNANOVA Makale Bilgisi ABSTRACT Makalenin The Turkic-Muslim socio-political thought of the beginning of the XX century had a general geliş tarihi: 01.6.2020 tendency to the formation of a national ideology, the definition of the main ideas of the national liberation movement and national identity. The article examines the leading role of Makalenin kabul the Tatar, Azerbaijani and Crimean Tatar peoples in the formation process of the Muslim tarihi: 25. 6.2020 movement in the Russian Empire. After the revolution of 1905-1907, the Turkic-Muslim social thought was characterized by bright educational ideas, a new generation of progressive thinkers emerged, a periodical press appeared that promoted the penetration of reform and educational ideas among the Turkic population of Russia, and it became possible to create political parties and organizations. This article is devoted to the history of the nations’ formation, the creation of national elite, their dialogue and the organization of public relations with other Turkic nations. Special attention is paid to the Turkic-Muslim figures who tried to unite their efforts in the struggle for the independence of the Turkic peoples. Keywords: Russian Empire, the early 20th century, Turkic-Muslim socio-political thought, Turkic nations, Turkish-Muslim intellectuals, Turkey. 20. Yüzyılın Başlarındaki Türk-Müslüman Sosyo-Politik Düşüncesi ÖZET 20. yüzyılın başlarındaki Türk-Müslüman sosyo-politik düşüncesi, ulusal ideolojiyi oluşturma ve ulusal kurtuluş hareketi ile ulusal öz farkındalığın temel fikirlerini belirleme eğilimi gösteriyordu.
    [Show full text]
  • The Case of Azerbaijan (1900-1920)
    Journal of Balkan and Black Sea Studies Year 2, Issue 2, June 2019, pp. 31-55. Nation-Building in Southern Caucasus: The Case of Azerbaijan (1900-1920) Cengiz Çağla Abstract: This article deals with the specificities of Azerbaijani nation-building between 1900 and 1920. To do this, first it explores the rise of nationalism and the main theoretical approaches trying to illuminate this process. Secondly, it investigates the scholarship about the Azerbaijani national movement in the beginning of the XXth century using first and second hand sources. It shows that, backed by the wealthy classes, the Azerbaijanis first looked for the recognition of their particularity in a colonial context to protect their rights and culture and that gradually the movement evolved from a rights-based reformism founded on religious identity to a secular political movement of national autonomy and independence. The article defends also that the success and popularity of the movement was due to its leaders’ rich intellectual formation and political experience which enabled them to formulate a strong ideology rooted in the national identity, conditioned by regional political facts and a realistic understanding of western civilization including its modern political institutions. Keywords: Azerbaijan, nation-building, reformism, autonomy, independence Prof. Dr., Department of Political Science and International Relations, Yıldız Technical University, e-mail: [email protected] The author thanks Ahmed Senih, Ilgar Agayef and Hacıbala Nuriyev for their collaboration to transliterate the texts originally published in arabic and cyrillic alphabets. CENGİZ ÇAĞLA Introduction The opening of the XXth. century was an important period for the Russian Azerbaijanis in terms of articulating their national aspirations.
    [Show full text]
  • Republic of Azerbaijan
    REPUBLIC OF AZERBAIJAN On the rights of the manuscript ABSTRACT of the dissertation for the degree of Doctor of Science The 20th century of the Northern Azerbaijan prose and the idea of the divided native land and national-spiritual integrity in the Southern Azerbaijan migration literature Speciality: 5716.01 – Azerbaijani literature Field of science: Philology Applicant: Arzu Huseyn gizi Huseynova Baku - 2021 1 The work was performed at the department of History of Azerbaijan literature of Baku State University Official opponents: Doctor of Sciences in Philology, Professor Maarifa Huseyn gizi Hajiyeva Doctor of Sciences in Philology, Professor Badirkhan Balaja oglu Ahmadov Doctor of Sciences in Philology, Professor Yagub Maharram oglu Babayev Doctor of Sciences in Philology, Associate Professor Ragub Shahmar oglu Karimov Dissertation council ED-1.27 of Supreme Attestation Commission under the President of the Republic of Azerbaijan operating at the Institute of Folklore Azerbaijan National Academy of Sciences Chairman of the Dissertation Council: Academician, Doctor of Science in Philology, Professor _______________ Mukhtar Kazim oglu Imanov Scientific secretary of the Dissertation Council: PhD in Philology, Associate Professor _______________ Afag Khurram gizi Ramazanova Chairman of the Scientific Seminar: Doctor of Science in Philology, Professor ________________ Jalal Abil oglu Gasimov 2 GENERAL CHARACTERISTICS OF THE DISSERTATION Topicality and degree of using of the research. In the modern era of globalism Azerbaijani literature
    [Show full text]
  • Euroasia Journal of Social Sciences & Humanities
    EUROASIA JOURNAL OF SOCIAL SCIENCES & HUMANITIES | ISSN: 2651-5261 Arrival Date: 18.12.2020 | Published Date: 25.01.2021 | Vol: 8, Issue: 1 | pp: 79-90 | Doi Number: http://dx.doi.org/10.38064/eurssh.196 TÜRKLER İÇİN ORTAK İLETİŞİM DİLİ VE PROBLEMLERİ COMMON COMMUNICATION LANGUAGE PROBLEMS FOR TURKS Nazim HÜSEYNLİ Bakü Avrasiya Üniversitesi, f.e.d., professor ÖZET Milletlerin varlıklarını sürdürebilmelerinde diller, en önemli ortaklık görevini üstlenmektedir. Küreselleşen dünyada sosyal, siyasi ve medeni ilişkileri güçlendirmek için ortak iletişim dili şart haline gelmiştir. Bu bağlamda, Türk halklarının birliğini sürdürebilmeleri için ortak iletişim diline ihtiyaç duyulmaktadır. Tarihen Türk halkları arasında edebi dil birliğinin olması bu fikrin günümüzde de mümkün olabileceğini göstermektedir. Ortak geçmişi olan Türksoylu halkların hayatında yaşanan önemli tarihsel değişikliklerin ve farklı gelişimlerin sonucunda dillerinin farklılaşması ile beraber farklı olaylar da yaşanmıştır. Sonuç olarak, genel Türk dili farklı bölümlere ayrılmıştır. 19. yüzyılın sonunda Türk uluslarının tek bir ulus olarak gelişmesinde dil birliğinin gerekliliğini anlayan entelektüeller bu alanda ciddiyetle çalışmaya başlamışlardır. İsmail Gaspıralı Türk birliği için tek ortak edebi dilin şart olduğunu belirterek, eski Türk İmparatorluklarının var olmasını, Türkün muhteşem geçmişini ortak anlaşma dilinin varlığı ile izah etmiştir. İsmail Bey’in başlattığı bu işi Azerbaycan’da hayatını Türkçülük ideolojisine adamış Ali Bey Hüseynzade başarıyla devam ettirmiştir. Hüseynzade’nin dil konusunda ısrarla üzerinde durduğu hususlardan biri “Ortak Türk Dili” meselesiydi. Ali Bey, Türk kavimlerinin çok geniş topraklarda bazı lehçe farklarıyla aynı dili konuştuklarını belirtmiştir. Gaspıralı’nın başlattığı umumi dil hareketi Azerbaycan’dan başlayarak Osmanlı Devleti’nde, Mısır’da, Balkanlar’da bulunan Türk aydınlarından büyük destek görmüştür. Ziya Gökalp, Emin Yurdakul, Mehmed Hadi, Ahmet Aga(yev), Münevver Kari gibi yüzlerce aydın, Gaspıralıyla kader birliği yapmışlardı.
    [Show full text]
  • Uot 101.316.34 the Role of Ismail Gasprali, Ali Bey
    The Role of Ismail Gasprali, Ali bey Huseynzadeh and Yusif Akchura in the Formation... 145 UOT 101.316.34 THE ROLE OF ISMAIL GASPRALI, ALI BEY HUSEYNZADEH AND YUSIF AKCHURA IN THE FORMATION OF POLITICAL PAN- TURKISM Doctor of philosophical sciences, professor Etibar Najafov Senior adviser of the Department of Humanitarian Policy, Diaspora, Multiculturalism and Religious Issues of the Administration of the President of the Republic of Azerbaijan, Department of Philosophy and Social Psychology of the Academy of Public Administration under the President of the Republic of Azerbaijan [email protected] ABSTRACT Ismail Gasprali, Ali bey Huseynzadeh and Yusif Akchura are founders of political Pan-Turkism. The political orientation of their Pan-Turkist activity was seen in defending political rights of the Turkic people, particularly in their struggle for elaboration of common literary language of the Turkic peoples, opening national schools, development of secular education, in their fighting against illiteracy, socio-economic and political backwardness of the Turkic peoples, in appealing to people for active participation in political life of society, in criticizing the policy of russification pursued by the Tsarist Russia, in propagating idea on borrowing scientific and technological achievements of the Western civilization. Keywords: Pan-Turkism as a cultural movement, political Pan-Turkism, Ismail Gasprali, Ali bey Huseynzade, Yusif Akchura, Turkey, Azerbaijan, Russia Introduction According to Ziya Gokalp and Royd Chavan nationalism, national movements among Oriental peoples gradually pass through the following three stages: cultural, political and economic. They begin with a cultural awakening; they then assume the form of a political movement; and finally they also formulate an economic program (Gokalp 1959, 60; Royd 1973, 34).
    [Show full text]
  • Amcham Azerbaijan Congratulates HE Ilham Aliyev with Victory!
    A Word From Executive Director of AmCham Issue 30 Dear members, Welcome to the 30th edition of IMPACT Azerbaijan magazine, Credits dedicated to the "100th anniversary of Azerbaijan Democratic Republic". AmCham Executive Director: This year is remarkable for Azerbaijan and Azerbaijanis all Natavan Mammadova over the world. We celebrate the centenary of Azerbaijan Democratic Republic (ADR) – the first democratic republic Editor: among Turkic and Muslim world. Hundred years ago, Azerbaijani National Council proclaimed ADR a “fully Aykhan Nasibli sovereign nation consisting of the southern and eastern parts of Transcaucasia under the authority of the Azerbaijani Articles contributed by: people”. Ramiz Garalov Despite of two years of existence, ADR is remembered in the history with equal Sarkhan Babayev suffrage for women, establishment of Baku State University, to be the first modern- Rashid Mammadov type university, which laid a significant foundation for independence of Azerbaijan. Herein, principles of ADR are very much in line with the official agenda of modern Narmina Mamishova Azerbaijan, which is independent, strong and tolerant. As said, “there is no future Yagub Zamanov without a past”. I am glad that we do not forget our nation state building background, David Tsiskaridze but cherish and deepen it. Connecting to the modern day of Azerbaijan, it must be Zaur Akhmedzadeh mentioned that the architecture and vision have been developed by late-President H.E. Heydar Aliyev. This May we commemorate his 95th anniversary! Advertisers: Even more, I truly believe that declaring 2018 as a year of Azerbaijan Democratic Republic by the President of the Republic of Azerbaijan, H.E. Ilham Aliyev, is BP welcomed by every single Azerbaijani.
    [Show full text]
  • 1 REPUBLIC of AZERBAIJAN on the Rights of the Manuscript
    REPUBLIC OF AZERBAIJAN On the rights of the manuscript ABSTRACT of the dissertation for the degree of Doctor of Science The 20th century of the Northern Azerbaijan prose and the idea of the divided native land and national-spiritual integrity in the Southern Azerbaijan migration literature Speciality: 5716.01 – Azerbaijani literature Field of science: Philology Applicant: Arzu Huseyn gizi Huseynova Baku - 2021 1 The work was performed at the department of History of Azerbaijan literature of Baku State University Official opponents: Doctor of Sciences in Philology, Professor Maarifa Huseyn gizi Hajiyeva Doctor of Sciences in Philology, Professor Badirkhan Balaja oglu Ahmadov Doctor of Sciences in Philology, Professor Yagub Maharram oglu Babayev Doctor of Sciences in Philology, Associate Professor Ragub Shahmar oglu Karimov Dissertation council ED-1.27 of Supreme Attestation Commission under the President of the Republic of Azerbaijan operating at the Institute of Folklore Azerbaijan National Academy of Sciences Chairman of the Dissertation Council: Academician, Doctor of Science in Philology, Professor _______________ Mukhtar Kazim oglu Imanov Scientific secretary of the Dissertation Council: PhD in Philology, Associate Professor _______________ Afag Khurram gizi Ramazanova Chairman of the Scientific Seminar: Doctor of Science in Philology, Professor ________________ Jalal Abil oglu Gasimov 2 GENERAL CHARACTERISTICS OF THE DISSERTATION Topicality and degree of using of the research. In the modern era of globalism Azerbaijani literature
    [Show full text]
  • 5716.01 – Azerbaijani Literature Philology Ma
    REPUBLIC OF AZERBAIJAN On the rights of the manuscript ABSTRACT of the dissertation for the degree of Doctor of Philosophy AHMAD AGHAOGLU'S CREATIVITY IN TURKEY LITERARY, SOCIO-POLITICAL LIFE Speciality: 5716.01 – Azerbaijani literature Field of science: Philology Applicant: Madina Adil Karahan Baku–2021 The work was performed at the department of “Languages and Literature” of the Khazar University. Scientific supervisor: Doctor of Philological Sciences, Professor Badirkhan Balaja Ahmadov Official opponents: Doctor of Philological Sciences, Professor Ali Yavuz Akpinar Doctor of Philological Sciences, Professor Jalil Garib Nagiyev Doctor of Philosophy on Philology, Associate Professor Shahbaz Shami Musayev Dissertation council – ED 1.31 of the Supreme Attestation Commission under the President of the Republic of Azerbaijan operating at the National Museum of Azerbaijan Literature named after Nizami Ganjavi, Azerbaijan National Academy of Sciences. Chairman of the Dissertation Council: Full member of ANAS, Doctor of ____________________ Philological Sciences, Professor Rafael Baba Huseynov Scientific secretary of the Dissertation Council: Doctor of Philosophy on Philology ____________________ Ilhama Mursal Gultakin Chairman of the Scientific Seminar: Doctor of Philological Sciences, Professor ____________________ Vagif Soltan Verdiyev 2 GENERAL CHARACTERISTICS OF THE RESEARCH The relevance of the theme and the degree of development. The creativity of Ahmad bey Mirza Hasan Aghayev (Aghaoglu) (1869- 1939), who played a great role in the literary, social thought and political life of our twentieth century history, was widespread not only in Azerbaijan but also in Turkey, the Turkic world and Europe, his activities and works had a great impact on social processes. As a great public figure who wrote in France and Azerbaijan, and in Turkey after 1909, his political, social, literary and artistic work is extremely rich in terms of topics and problems, but also directly related to the socio- political life of his people.
    [Show full text]
  • Conference Book
    CONFERENCE BOOK NİZAMİ MƏDƏNİ İRSİNİN MÜASİR DÖVRDƏ İNTERPRETASİYASI THE INTERPRETATION OF NIZAMI'S CULTURAL HERITAGE IN THE MODERN PERIOD NIZAMI GANJAVI INTERNATIONAL CENTER & AZERBAIJAN COMPARATIVE LITERATURE ASSOCIATION Baku, 14-15 March 2018 1 Scientific Committee: Dr. Ismail Serageldin (Egypt) Prof. Kamran Talattof (U.S.A) Dr. Christine van Ruymbeke (U.K) Prof. Eero Tarasti (Finland) Prof. Irma Ratiani (Georgia) Prof. Naseem Ahmad Shah (India) Prof. Hamlet Isakhanli (Azerbaijan) Prof. Sudha Swarnakar (Brasil) Prof. Mehmet Kalpakli (Turkey) Prof. Rahilya Geybullayeva (Azerbaijan) Organizing Committee: Prof. Rahilya Geybullayeva Rovshan Muradov Arzu Tabrizli Elmira Tagizadeh Assoc.Prof. Fidana Musayeva PhD.student Ulker Yusifova Meleyke Elyasova Elnara Qaragozova Nizami mədəni irsinin müasir dövrdə interpretasiyası Bakı: “Elm və təhsil” nəşriyyatı, 2018, 72 səh. ISBN 978-9952-37-031-7 © Nizami Gəncəvi Beynəlxalq Mərkəzi 2 CONTENTS Plenary Session Welcome Speakers: Isa Habibbeyli ANAS, vice-president, Azerbaijan Teymur Kerimli ANAS, Institute of Manuscripts, director, Azerbaijan Keynote speakers: Dr. Ismail Serageldin Library of Alexandria, Egypt The Poetry of the Magnificent Sage Dr. Christine van Ruymbeke University of Cambridge, UK Complicating the narrative about Nezami Ganjavi: a giant brain, a formidable poet 3 Part I. Abstracts Panel 1. NIZAMI AND THEORIES OF IDENTITY FOR LITERARY-CULTURAL HERITAGE IN DISCOURSE OF COLLAPSING IDENTITIES NİZAMİ VƏ MİLLİ ƏDƏBİYYAT- MƏDƏNİYYƏT NƏZƏRİYYƏLƏRİ DƏYİŞƏN SƏRHƏDLƏR DİSKURSUNDA .................................................................................
    [Show full text]
  • Fifth Summit of the Turkic Council: a Rising Actor In
    www.sam.gov.tr FIFTH SUMMIT OF THE www.turkkon.org TURKIC COUNCIL: @sam_mfa A RISING ACTOR @TurkicCouncil IN REGIONAL COOPERATION IN EURASIA Fifth Summit of the Turkic Council Table of Contents The Turkic Council: A Strong Regional Mechanism to 1 Enhance Cooperation in Eurasia Ramil Hasanov, Secretary General, Turkic Council The Turkic Council: A Rising Actor in Regional 5 Cooperation in Eurasia Elmar Mammadyarov, Foreign Minister, the Republic of Azerbaijan The Perspective of the Kyrgyz Republic for Regional 9 Cooperation Within the Turkic Council Erlan Abdyldaev, Foreign Minister, the Kyrgyz Republic The Turkic Council: Engine of Turkic Integration 11 Erlan Idrissov, Foreign Minister, Republic of Kazakhstan Fulfilling the Promise of the Turkic World: 15 Celebrating the Past While Looking to the Future Feridun H. Sinirlioğlu, Foreign Minister, the Republic of Turkey TURKSOY: The Global Actor of Cultural 19 Cooperation in the Turkic World Prof. Dusen Kaseinov, Secretary General, TURKSOY TurkPa: The Parliamentary Dimension of 25 Cooperation Among Turkic Countries Jandos Asanov, Secretary General, TurkPA International Turkic Academy: A New Platform for 29 Intellectual Cooperation in Eurasia Prof. Darkhan Kydyrali, President, International Turkic Academy Table of Contents Cooperation Between Turkic Speaking Countries as One of 35 the Factors Strengthening Unity of the Turkic World Gunay Afandiyeva, President, Turkic Culture and Heritage Foundation Establishment of the Turkic Council Think Tanks Network: 39 A Major Step Forward Dr. Farhad
    [Show full text]