JAARVERSLAG 20 16 04 Media Audio Lineair en Online 56 Nominaties en Prijzen 62 05 Bedrijfsvoering 66 01 Ontwikkeling organisatie 68 Personeel 68 Onderzoek 70 Loopbaanontwikkeling 70 Stagiaires en afstudeerders 70 Diversiteit 70 Huisvesting, Faciliteiten en ICT 71 Medezeggenschap 72 05 06 Samenwerking 74 07 Financieel verslag 80 08 Bijlagen 92 Inhoud 06 02 01 03 07

04 01 Bestuursverslag 04 02 Verslag Federatieraad 18 03 Verslag Raad van Toezicht 24 04 Media Video en online 30 Betrokken journalistiek 34 Human Interest 38 Levensbeschouwing 42 Drama 48 08 Jeugd 52

2 Inhoudsopgave Inhoudsopgave 3 Voor wie steek jij een kaarsje op?

Een omroepbedrijf dat dagelijks aan kracht wint, zo viel Ledendag Night of the Proms Ahoy KRO-NCRV in 2016 te typeren. Een bedrijf waarin het talent van vele medewerkers gebundeld is in een heldere organisatie die sterk gericht is op het doorontwikkelen van innovatief media-aanbod met publieke waarden. Opvallende nieuwe programma’s zagen het licht, zoals 01 De Verenigde Staten van Eva, Chez Benali, Van A naar B, Vlucht HS13 en Petticoat. Voor radio werd een reeks nieuwe programma’s ontwikkeld voor onder anderen Ruud de Wild, Bert Haandrikman en Bert Kranenbarg. En met digitale initiatieven zoals de pestgame Iris, de app bij het programma De slimste mens en de chatbot bij Vlucht HS13 toonde KRO-NCRV dat zij ook op het vlak van digitale innovatie een leidende rol heeft. Deze initiatieven lieten bovendien nieuwe vormen van maat- schappelijk verankering zien. Bestuursverslag

Het media-aanbod van KRO-NCRV is gebaseerd op de missies van de Vereniging KRO en de Vereniging NCRV. Deze missies stemmen in belangrijke mate overeen en laten zich programmatisch vertalen in drie kernwaarden: inspireren, verbinden en duiden. Bij het realiseren van deze kernwaarden in ons media aanbod zijn innovatie en crossmedialiteit leidend. KRO-NCRV wil met haar media-aanbod mensen inspireren door maatschappelijke vraagstukken aan te snijden zoals bijvoorbeeld in het televisieprogramma Anita wordt Opgenomen. Ook wil zij mensen dichter bij elkaar brengen (verbinden). Het wekelijkse radioprogramma Adres Onbekend (dat voor zijn inspanningen in 2016 beloond is met de zilveren Reissmicrofoon) is hiervan een typerend voorbeeld. Tenslotte wil KRO-NCRV de alledaagse werkelijkheid voor mensen duiden door met name haar journalis- tieke programmering. KRO-NCRV levert met haar media aanbod op alle zenders en netten van de Nederlandse Publieke Omroep (NPO) en ook online een belangrijke bijdrage aan de publieke omroep. KRO-NCRV is breed maatschappelijk verankerd en voegt met haar inno- vatieve kracht, samenwerking met maatschappelijke organisaties, evenementen en activiteiten in het land waarde toe aan de samenleving.

4 Verslag van de directie Verslag van de directie 5 Omroepbedrijf KRO-NCRV Beleidsprioriteiten in 2016

De Vereniging KRO-NCRV heeft twee leden: De Statutaire Directie van KRO-NCRV is Op grond van bovengenoemde uitgangspunten heeft KRO-NCRV de Vereniging KRO en de Vereniging NCRV. het bestuur van KRO-NCRV en tevens in 2016 de volgende beleidsprioriteiten gesteld. Zij vindt haar basis in het katholieke en belast met het besturen van de Vereni- protestantse gedachtegoed van de twee ging KRO-NCRV. De Statutaire Directie is ledenverenigingen. De vanzelfsprekende verantwoordelijk voor de realisatie van de verbondenheid tussen de verenigingen is doelstellingen, de strategie en het (finan- vastgelegd in de statuten van de Vereni- ciële) beleid. ging KRO-NCRV, KRO en NCRV, en daar- naast in een Samenwerkingsovereenkomst. Leidend voor de prioriteiten in het beleid Alle drie de verenigingen vallen onder de van 2016 waren: Mediawet. Op 3 januari 2015 werd aan KRO- • de missies van de ledenverenigingen NCRV de aangevraagde erkenning voor de KRO en NCRV; concessieperiode 2016-2020 verleend. • het concessiebeleidsplan KRO-NCRV 2016-2020; • het strategisch beleidsplan KRO-NCRV 2015-2020.

Identiteit begrip en inspireren bij het richting geven aan je eigen leven of aan dat van anderen. De missie van het omroepbedrijf KRO- NCRV komt rechtstreeks voort uit de In 2016 is in samenwerking met het identiteit van de verenigingen KRO en reclamebureau N=5 gewerkt aan een NCRV. De identiteit van KRO-NCRV is communicatief concept dat de identiteit in gebaseerd op maatschappelijke betrok- woord en beeld vorm geeft. Het concept kenheid vanuit solidariteit en samen- draait om het woord ‘Vertel.’ en benadrukt levingsopbouw, geprofileerde aandacht enerzijds de onderscheidenheid van de voor zingeving en spiritualiteit en het mediaproducten van KRO-NCRV, en dient duiden van actuele ontwikkelingen in de anderzijds als een interne leidraad voor maatschappij. Bij deze identiteit hoort ook de makers. een aantal waarden, zoals respectvol zijn voor betrokkenen, hoogwaardige kwali- ‘Vertel.’ is het begin van een gesprek. Het teit leveren, optimistisch van toon zijn, is een uitnodiging en actieve eerste stap authentiek zijn, verdieping bieden en altijd waarmee je tegen de ander zegt: ik luister de menselijke maat in het oog houden. naar je. Bij mij kun je je verhaal kwijt en is het in goede handen. Wie ‘Vertel.’ zegt In onze programma’s op radio, televisie tegen een ander erkent de behoefte van en online laten we zien wat ons DNA, iemand om zijn of haar ideeën te delen, onze identiteit is. We delen persoonlijke is oprecht geïnteresseerd in de ander en verhalen om elkaar beter te begrijpen. snapt dat we alleen door goed naar elkaar Vertel Kijkers en luisteraars kunnen zich er in te luisteren echt verder komen. Zo leren herkennen of ze worden aangezet tot we elkaar beter begrijpen en kunnen we nadenken. Onze verhalen dragen bij aan elkaar inspireren.

6 Verslag van de directie Verslag van de directie 7 Door te luisteren leer je ook jezelf beter missie, Brandpunt+-website (die doel- Ook het eerste virtual reality verhaal alleen bereikt door het inzetten van tij- te begrijpen. De verhalen van een ander groepen aanspreekt die met de klas- Verwarde man is een voorbeeld van een delijke krachten, maar juist ook door de kunnen jou richting geven of een spiegel sieke RTV-kanalen niet worden bereikt), geslaagde innovatie en samenwerking met multi-inzetbaarheid van mensen met een voorhouden. Kortom ‘Vertel.’ is in beginsel datajournalistiek, de chatbot die is ont- een Startup waarmee we, aansluitend bij vaste aanstelling. Een optimaal flexibel een klein menselijk gebaar dat uiteinde- wikkeld bij de dramaserie Vlucht HS13, de missie van KRO-NCRV, proberen meer personeelsbestand en het realiseren van lijk voor iets groters zorgt: een meer en Jinek en een reeks van nieuwe radio- en inzicht en begrip te creëren voor mensen optimaal synergievoordeel door redac- hechtere verbinding tussen mensen die televisieprogramma’s die in 2016 al zijn die in een psychische onbalans terecht tionele samenwerking en samenwer- allemaal verschillend zijn. Dat is in essentie uitgezonden of die we in 2017 terug zullen zijn gekomen. Inmiddels is de virtual reality king tussen afdelingen geeft KRO-NCRV waar KRO-NCRV voor staat. zien op de zenders. experience uitgebouwd tot een gratis app meer bewegingsvrijheid en slagkracht. die beschikbaar in de Google Play Store Een mooie impactvolle online innovatie, en de App Store. Onverbrekelijk daaraan verbonden is het waar tevens sprake is van samenwer- investeren in kwaliteit van medewerkers Innovatie en creatie king met maatschappelijke organisaties, en leiding en het bieden van kansen aan high-performers. Zo blijft KRO-NCRV – Door het snel veranderende media-ge- Flexibiliteit en ook in een tijd van bezuinigingen – een bruik is het van belang om in hoog tempo kostenefficiëntie aantrekkelijke werkgever en ontwikkelen nieuw media-aanbod te ontwikkelen. Het we maximale concurrentiekracht door nieuwe media-aanbod wordt niet alleen via Door de snelle veranderingen in de media- ‘operational excellence’. de klassieke kanalen (de radio- en tele- wereld geeft de NPO op steeds kortere visiezenders) verspreid, maar ook steeds termijn en voor een steeds kortere peri- meer via online kanalen. Daarbij valt ook ode zekerheid voor de financiering van aan YouTube en sociale media te denken. programmering. Daarom is KRO-NCRV zo Brede Innovatie is voor iedere medewerker van flexibel en helder mogelijk georganiseerd. maatschappelijke KRO-NCRV van belang: op iedere afdeling Het bedrijf kent efficiënte productie- en verankering wordt voortdurend nagedacht over en bedrijfsprocessen met een laag kostenni- onderzoek gedaan naar wat de nieuwe veau. Dit maakt KRO-NCRV concurrerend KRO-NCRV is een krachtige en innovatieve digitale mogelijkheden betekenen voor Whatsapp game Iris tegen pesten met andere aanbieders van media-aanbod, mediaorganisatie die maatschappelijk rele- het bestaande media-aanbod. bovendien neemt KRO-NCRV hiermee haar vante programmering maakt. is de Iris pestgame app. Voor de Week verantwoordelijkheid om verantwoord met Onze brede maatschappelijke verankering Voor innovatie maakt KRO-NCRV niet tegen Pesten ontwikkelde KRO-NCRV een publieke middelen om te gaan. vindt haar fundament in de verbinding met alleen gebruik van de kracht van externe WhatsApp game voor jongeren. Hiermee de leden en de samenwerking met maat- producenten, ook zelf wordt nieuw betrok KRO-NCRV kinderen direct bij de schappelijke organisaties. media-aanbod ontwikkeld en geprodu- problematiek rondom pesten en gepest De omroeporganisatie KRO-NCRV is sterk ceerd. Om innovatie te stimuleren kent worden door middel van een WhatsApp maatschappelijk verankerd door de twee KRO-NCRV twee nauw met elkaar samen- applicatie waar (het fictieve personage) ledenverenigingen KRO en NCRV, bij de werkende innovatie-afdelingen: de afde- Iris via Whatsapp hulp vroeg omdat ze laatste telling in 2014 samen goed voor ling lineaire formatontwikkeling en de gepest werd. De reacties van de gebrui- maar liefst 800.000 leden. Voor KRO- afdeling digitaal en innovatie. Deze afde- kers bepaalden mede haar keuzes, zoals NCRV is in het huidige tijdgewricht de lingen ontwikkelen in nauwe samenwerking het wel of niet hulp vragen op school - hechte verbondenheid met deze groep met de programmaredacties formats en het verhaal had vier mogelijke eindes. Op leden alleen niet meer voldoende. Ener- concepten voor nieuwe producten. Ver- deze manier kregen kinderen inzicht in zijds zullen jongeren niet meer zo snel volgens maken de programmaredacties hun eigen houding ten opzichte van pes- lid worden van een omroepvereniging, deze producten. ten. Voor de game is samengewerkt met anderzijds staan we via interactieve en verschillende stichtingen die zich hard social media in verbinding met sympa- In de afgelopen jaren was innovatie en maken voor een veilig klimaat op school, thisanten van ons media-aanbod en met Reporter Academie: 6 arbeidsplaatsen voor creatie een beleidsprioriteit waar veel in is on- en offline, zoals de initiator van de journalistieke talenten die zich verder willen mensen die zich aangesproken voelen geïnvesteerd. De gewenste resultaten zijn Week tegen Pesten, Stichting School en ontwikkelen in de onderzoeksjournalistiek. door de wijze waarop we maatschappe- er inmiddels: in korte tijd heeft KRO-NCRV Veiligheid, Kikid en De Kindertelefoon. De lijke thema’s duiden. Daarom investeert op het gebied van innovatie een leidende game wordt doorontwikkeld om als lesma- Na de stevige bezuinigingsrondes van KRO-NCRV ook in andere vormen van positie binnen de publieke omroep weten teriaal te fungeren voor scholen. In mei 2014 en 2015 is er in 2016 vooral aan- maatschappelijke verankering. in te nemen. Lichtende voorbeelden zijn: 2017 zal de game uitgelicht worden op dacht besteed aan de flexibele inzet van De Monitor, de escaperooms van Zapp- het Nationaal Congres Pesten. personeel. Deze flexibiliteit wordt niet

8 Verslag van de directie Verslag van de directie 9 Anita wordt opgenomen: presentator Anita Witzier

Een duidelijke verbinding met publieks- te vertellen; iedereen vertelt zelf zijn groepen en een zichtbare maatschappe- of haar verhaal. Juist door persoonlijke lijke verankering is ook met het oog op de verhalen creëren we bewustwording, concessieverlening van 1 januari 2021 van maken we maatschappelijke thematiek belang. Redenen waarom (een versteviging begrijpelijk en brengen we haar dichtbij. van) maatschappelijke verankering onder- Zo begint de interactie tussen mensen, deel uitmaakt van de strategische koers ontstaan nieuwe beelden en inzichten en en beleidsprioriteiten van KRO-NCRV. kan er daadwerkelijk iets veranderen.

In de samenwerking met maatschappelijke organisaties wordt bovendien informatie uitgewisseld over actuele ontwikkelin- gen of over elementen die zich lenen voor het versterken van de wijze waarop onze maatschappelijke thema’s in onze pro- grammering tot uiting komen.

Zo werd voor het programma Anita wordt Opgenomen - waarin Anita een aantal maanden meedraaide met cliënten en medewerkers in een verslavingskliniek - Op social media werden 40.000 digitale kaarsjes aangestoken: Voor wie steek jij een kaarsje op? samengewerkt met Stichting Korrelatie en Novadic Kentron. Via de websites, social media en in persberichten van In veel van de programma’s is deze veran- de KRO-NCRV en de organisaties von- kering meer of minder expliciet zichtbaar. den doorverwijzingen plaats. Ook werd Met Voor wie steek jij een kaarsje op?, gebruikgemaakt van elkaars specifieke bijvoorbeeld, gaf KRO-NCRV in 2016 een expertise. stem aan hen die een dierbare moeten missen, door stil te staan bij de betekenis In twee uitzendingen schonk Spoorloos van het leven van de overledenen. aandacht aan het bestaan van de KID-DNA Databank in Nijmegen, waar nakomelingen Meer dan 40.000 mensen staken een van spermadonoren via DNA-matching op digitaal kaarsje op en 92% van de kijkers zoek kunnen gaan naar hun donor en/of oordeelde in ruime mate positief over de halfbroers of -zussen. Het programma bijdrage die we met dit programma leverde werkte in dit verband samen met het FIOM. aan de samenleving. Naar aanleiding van die uitzending zijn meer dan dertig kinderen van een donor Om nog meer impact en gerichtere in contact gebracht met hun familieleden. aandacht te genereren voor de maat- schappelijke thema’s die bij onze missie In 2016 is er gewerkt aan een plan om passen, werken we samen met een groot de maatschappelijke verankering nog aantal maatschappelijke organisaties, verder te vergroten en beter zichtbaar soms incidenteel, soms structureel. De te maken. Concreet betekent dit dat samenwerkingsvormen zijn divers. Deze KRO-NCRV enerzijds nog meer en inten- samenwerking maakt het ook mogelijk siever gaat samenwerken met maat- de verhalen van nieuwe, niet goed schappelijke organisaties en een aantal zichtbare of hoorbare, groepen voor het thema’s die bij ons passen nadrukkelij- voetlicht te brengen. ker zal adopteren. Anderzijds zal KRO- NCRV nog meer in contact treden met In de traditie van KRO-NCRV past niet dat mensen die zich aangesproken voelen de programmamakers als het ware tussen door het media-aanbod. Nieuwe (inter- mensen uit deze groepen en de kijker/ actieve) media bieden hiervoor de ideale luisteraar in gaan staan om het verhaal mogelijkheid.

10 Verslag van de directie Verslag van de directie 11 KRO-NCRV voegt dagelijks Met onze (leden)evenementen brengen om hun zoon Daan zo lang mogelijk, zo kwa- waarde toe aan de samenleving we mensen bij elkaar. litatief mogelijk en zo liefdevol mogelijk En via goededoelen acties voor onze leden thuis in het gezin te kunnen begeleiden. Via ons media-aanbod, digitale interactie brengen we een diversiteit van sociale Er is een groot publiek bereikt, er kwamen en evenementen brengen we maatschap- projecten onder de aandacht en acti- op social media veel reacties los, er werd pelijke thema’s die passen bij onze missie veren we onze achterban (zie ook de over gepubliceerd, de zorgverzekeraar onder de aandacht van kijkers, luiste- jaarverslagen 2016 van KRO en NCRV) . kwam in actie en er kwam politiek opnieuw raars, gebruikers en bezoekers met als aandacht voor een passend zorgaanbod doel maximale impact te genereren en de We deden in samenwerking met Omroep voor mensen met complexe zorgvragen. sociale cohesie te bevorderen. We willen Gelderland verslag van de Vierdaagse in De Reünie zoveel mogelijk mensen inspireren om een Het gevoel van de Vierdaagse en Bert In het forum bij SpangaS praatten via bijdrage te leveren aan het verwezenlij- Kranenbarg verzorgde de verslaglegging 150.000 accounts kinderen na over de ken van een inclusieve samenleving, waarin van Alpe d’HuZes, het evenement waarbij verhaallijnen. Met Ajouad ‘aftertalks’, ruimte is voor debat, er oprechte interesse ruim vijfduizend deelnemers de Alpe d’Huez Naar aanleiding van een uitzending van De gekoppeld aan het programma Ajouad: is in de ander, geluisterd wordt, en omge- beklimmen om daarmee geld op te halen Reünie over vluchtelingen (18 december kaaskop of mocro? trokken we 250.000 zien wordt naar de ander. Een samenleving voor KWF Kankerbestrijding. 2016) gaven kijkers aan dat de aflevering kijkers en 170.000 streamstarts. waarin het goed samen leven is. hun kijk op de wereld verbreedde (score Per ‘aftertalk’ werden er circa 750 Dat onze bijdrage aan de samenleving 4,1 op een schaal van 5). Kijkers naar Anita inhoudelijke reacties gegeven, ook In ons media-aanbod duiden we wat er hiermee groot is en dat we impact wordt Opgenomen en Hij is een Zij lieten over taboedoorbrekende onderwerpen speelt en creëren we bewustzijn over de genereren blijkt dagelijks uit: weten dat het programma een positieve als trouwen, maagdelijkheid en homo- betekenis ervan, waar mogelijk activeren bijdrage levert aan de samenleving (resp. seksualiteit binnen de islam. we mensen en soms brengen we veran- • Onze bijdrage aan innovatie met de 86 en 91%) en bijna alle kijkers zouden het dering teweeg. Whatsapp game Iris tegen pesten programma aan familie en vrienden aanbe- en de nieuwe vertelvormen via de velen (respectievelijk 90 en 100%). website Brandpunt +; • Onze bijdrage aan het onderwijs via lespakketten over pesten; • De documentaire Juffrouw Kiet over nieuwkomeronderwijs; • De samenwerking met maatschappe- lijke organisaties zoals bij Anita wordt opgenomen; • De samenwerking met culturele organisaties zoals met de BZT Muziek- shows; meer muziek in de klas

Deze maatschappelijke waarde laat zich niet altijd in cijfers vangen. Voorbeelden De Monitor: Virtual Reality project 'De Verwarde man’ uit de voorgaande paragrafen laten zien wat deze impact is en hoe we verbonden Online programma: No Limits Network Het eerste virtual reality verhaal Verwarde met onze achterban en met maatschap- man van KRO-NCRV maakt deel uit van pelijke organisaties waarde toevoegen het dossier Verwarde mensen van onder- aan de samenleving. We geven nog wat Met No Limits Network zetten we men- zoeksjournalistiek programma De Monitor. voorbeelden: sen met een beperking in hun kracht. We De oproep om te reageren op de vragen geven ze een podium om te laten zien dat wie verwarde mensen zijn, hoe ze worden een beperking geen beletsel is om zelf begeleid en of de hulp die geboden is vol- content te maken. Voor 2017 willen we de doende is, leverde veel respons op. NPO overtuigen dat het belangrijk is dat No Limits Network wordt voortgezet. Het item haalde het landelijke nieuws en 2Doc: De kinderen van Juf Kiet leidde tot Kamervragen aan minister Van De documentaire Zorg om Daan werd uit- der Steur die zich moest verantwoorden gezonden in november 2016. De documen- voor uitspraken van de politie in de uit- taire toonde de strijd van een ouderpaar zendingen.

12 Verslag van de directie Verslag van de directie 13 Brandpunt maakte een reconstructie over Samenwerking misstanden op een Amsterdams kinder- dagverblijf. Deze uitzending kreeg veel Samenwerken ziet KRO-NCRV als een media-aandacht, met onder meer grote kracht. Door samen te werken met artikelen in de Volkskrant en Het Parool maatschappelijke organisaties en andere en had veel impact op social media. Naar omroepen is het mogelijk om aandacht te aanleiding van de oproep van de gemeente genereren voor verschillende maatschap- Amsterdam voor betere wettelijke moge- pelijke thema’s. We hebben niet alleen lijkheden om misstanden aan te pakken samenwerking op programmaniveau en werden gesprekken gevoerd tussen met maatschappelijke organisaties maar gemeente en ministerie en kwam er een ook samenwerkingsverbanden vanuit onze Kamerdebat. verenigingen en juridische samenwer- kingen. Hiervoor is al een aantal samen- werkingen aan de orde gekomen en in hoofdstuk 6 van dit jaarverslag staat een uitgebreid overzicht van deze verschil- lende samenwerkingsvormen.

Radio presentator Gijs Staverman in Nepal voor Giro 555

Het programma Reporter Radio gene- Financiën Leden reert veel nieuws in kranten e.d. en leidt regelmatig tot Kamervragen, in 2016 meer Voor de financiële verantwoording over Voor KRO-NCRV zijn leden van onmis- dan 10. Dat het om echt relevantie kwes- 2016 verwijzen we naar het financieel jaar- kenbaar belang. Met de afdelingen in de ties gaat blijkt uit het feit dat het vaak niet verslag in hoofdstuk 7. regio en activiteiten door het gehele bij Kamervragen blijft. De Kamervraag over land zorgen zij voor maatschappelijke de invloed van het gebruik van pesticiden betrokkenheid. De ledenverenigingen op de gezondheid van kinderen, heeft KRO en NCRV hebben een aantal hoofd- bijvoorbeeld geleid tot een brief van de taken belegd bij KRO-NCRV zoals leden- minister en een plenair debat. Ook over werving en -behoud, de financiële en het couperen van staarten van paarden, ledenadministratie, de bestuurlijke leidden Kamervragen uiteindelijk tot een ondersteuning en de verzorging van de definitief verbod. jaarstukken.

Over het couperen van staarten van paarden, leidden kamervragen uiteindelijk tot mededeling van de minister tot een definitief verbod.

Reporter Radio: presentator Niels Heithuis

14 Verslag van de directie Verslag van de directie 15 Tijdelijke versterking de Raad van Toezicht en de Statutaire directie en evaluatie Directie met een positief advies voor governancestructuur besluitvorming aan de Federatieraad voorgelegd. In deze vergadering van 10 In 2016 werd de Statutaire Directie december was er op grond van de statuten gevormd door de Mediadirecteur en Zake- geen meerderheid om het totaalpakket lijk directeur waarbij de Zakelijk directeur aan verbetervoorstellen aan te nemen. tevens de positie van de Directievoor- Daarmee ontwikkelt de governances- zitter waarnam. Vanaf augustus werd tructuur zich nog niet verder. Inmiddels een interim directielid (niet statutair) worden er - na een verkennend gesprek toegevoegd. Het tijdelijk directielid had een tussen Raad van Toezicht en de besturen

specifieke taak gericht op de positionering van KRO-NCRV, KRO en NCRV - vervolg- Broodje Gezond: presentatoren Marlijn Weerdenburg en Ersin Kiris van KRO-NCRV in het licht van de nieuwe bijeenkomsten gepland om een nieuwe Mediawet en de verdere uitwerking van de impuls te geven aan het realiseren van ver- pijler maatschappelijke verankering uit het beterpunten in de governance structuur. strategisch plan KRO-NCRV. de openstelling van het bestel zal in 2017 druk op het bestel, ongemoeid zal laten Bij de fusie KRO-NCRV per 1 januari 2014 Mediawet verder zijn beslag krijgen. Wat dit daad- zodat de publieke omroepen kunnen doen was afgesproken om in 2016 de governance werkelijk betekent zal in het komende jaar wat van cruciaal belang is voor de demo- te evalueren. Na een redelijke periode van Met de aanname van een aanvullend wets- duidelijker worden. Daarnaast zet ook het cratie en een maatschappij waar we trots ervaring met de gekozen inrichting van voorstel op 25 oktober 2016 door de Eer- veranderende kijkgedrag van jongeren als op kunnen zijn: In een verbrokkelende de besturing werd het verstandig geacht ste Kamer werd de inwerkingtreding van de gevolg van diverse nieuwe technologische samenleving een krachtige bindende factor om na evaluatie tot herbevestiging dan nieuwe Mediawet een feit. Deze wet bevat mogelijkheden zich door. zijn die verschillende, vaak sluimerende wel herinrichting van de governance van belangrijke wijzigingen. Zo is de NPO voort- maatschappijvisies in de publieke ruimte KRO-NCRV, KRO en NCRV te komen. Dit aan sturingsorgaan en niet langer coör- KRO-NCRV volgt de vastgelegde strate- op onafhankelijke en betrouwbare wijze onderzoek is in 2016, na een offertetraject dinatieorgaan, het garantiebudget voor gische koers en heeft sinds de fusie flinke een eigen stem geeft. Op deze wijze gaan met drie bureaus en een positief advies de ledenomroepen is voortaan nog maar stappen voorwaarts gemaakt. Er ligt een ze met elkaar het debat aan. De luisteraar, van de Ondernemingsraad bij het geko- 50%, en de andere 50% wordt openge- hele goede basis om in 2017 verder te kijker en gebruiker kunnen daarvan kennis zen bureau, in opdracht van de Raad van steld voor intekening door producenten en groeien waarbij onze medewerkers als dra- nemen en er aan meedoen. Toezicht en de Statutaire Directie, in derden waardoor de creatieve competitie gers van de KRO-NCRV-identiteit weten de periode juni tot en met november moet worden aangewakkerd. De omroe- hoe je in deze tijd succesvolle content KRO-NCRV wil binnen het publieke bestel uitgevoerd door onderzoeksbureau AEF pen blijven altijd wel coproducent voor moet maken. Maar het werk is nooit “af”. volwaardig en gelijkwaardig blijven parti- (Andersson Elffers Felix). programmering van buitenproducenten. ciperen met andere publieke omroepen Er werd een klankbordgroep ingesteld – Het proces van dit wetsvoorstel is bijzon- Na het eind 2016 aangekondigde ver- en samenwerken met onafhankelijke pro- bestaande uit vertegenwoordigers van de der geweest en kende een lang traject trek van de Mediadirecteur wordt in het ducenten, maatschappelijke organisaties relevante gremia – die het proces van de in zowel de Tweede als de Eerste Kamer. begin van het nieuwe jaar gestart met de en overige derden. Samenwerking, het evaluatie begeleidde. De klankbordgroep KRO-NCRV heeft in de (aanloop naar de) invulling van de vacature die per 1 maart nog beter bereiken van jongeren met ons was samengesteld uit de voorzitter van het wetsbehandeling door contacten met ver- 2017 ontstaat. media-aanbod en het steeds weer opnieuw KRO Bestuur, de voorzitter van het NCRV schillende partijen, met name in de Eer- vinden en zichtbaar maken van nieuwe Bestuur, twee leden van de KRO Leden- ste Kamer, haar bezwaren goed onder de Begin 2017 bespreken de besturen van vormen van betrokkenheid bij onze raad, twee leden van de NCRV Verenigings- aandacht kunnen brengen. Onze inbreng KRO-NCRV, KRO en NCRV en de Raad programmering zijn van onmiskenbaar raad, de voorzitter van de Ondernemings- heeft evenals de inbreng van twee andere van Toezicht KRO-NCRV eventuele belang voor de toekomst van KRO-NCRV raad en een lid van het Managementteam omroepen, mede geleid tot een aanvullend vervolgstappen naar aanleiding van het en de publieke omroep. Daar zijn we KRO-NCRV. De Klankbordgroep Evaluatie wetsvoorstel welke op een aantal cruciale in 2016 uitgevoerde onderzoek Evaluatie dagelijks mee bezig en dat blijven we ook Governance kwam vier keer bijeen; in juli, punten tot verdere verduidelijking van de Governance. in 2017 doen. september, oktober en november. Mediawet heeft geleid. De Raad van Toezicht en de Statu- Op het moment van schrijven hebben taire Directie - de opdrachtgevers van landelijke verkiezingen voor de Tweede 31 maart 2017 het onderzoek - werden tussendoor Toekomst Kamer plaatsgevonden. De uitkomsten periodiek over het verloop van de evaluatie van de formatie zijn nog niet bekend. Het Y.E.A.M. de Haan geïnformeerd. Het medialandschap blijft zich in rap is ook nog niet duidelijk of de politiek de Directievoorzitter a.i. en Zakelijk directeur De door AEF als een totaalpakket gepre- tempo ontwikkelen. De nieuwe Mediawet (leden-)omroepen na twee kabinets- senteerde verbetervoorstellen zijn door is eind oktober in werking getreden en periodes van omvangrijke bezuinigingen en

16 Verslag van de directie Verslag van de directie 17 02

Verslag Federatieraad

De Federatieraad is het verenigingsorgaan zoals bedoeld in artikel 2:40 Burgerlijk Wetboek, bestaande uit vertegenwoordigers van de Vereniging KRO, zijnde de leden van de KRO-Ledenraad, en vertegenwoordigers van de Vereniging NCRV, zijnde de leden van de NCRV- Verenigingsraad. De Federatieraad komt regulier twee maal per jaar bijeen, in april en in december. Indien nodig worden er extra bijeenkomsten gehouden.

De Monitor: presentator Teun van de Keuken

18 MediaVerslag I JournalistiekFederatieraad Verslag Federatieraad 19 Vergaderingen

December-vergadering

In de reguliere vergadering op 10 december stonden Naast de besluitvorming die voortvloeide uit de eva- de rapportage, de conclusies en de aanbevelingen luatie van de governance werd de begroting van April-vergadering met betrekking tot de uitgevoerde evaluatie van de de Vereniging KRO-NCRV voor 2017 besproken en governance door onderzoeksbureau AEF centraal. goedgekeurd. De stand van zaken met betrekking In de reguliere vergadering op 23 april stelde de proces benoeming directie tot aan het vertrek van Op basis van een uitgevoerde enquête onder de tot het media aanbod en de nieuwe merkmissie van Federatieraad de Jaarrekening KRO-NCRV 2015 vast. de directievoorzitter, de evaluatie van de governance betrokken gremia – waaronder de leden van de Fede- KRO-NCRV werden gepresenteerd. De Commissie Financiën en de Commissie Evaluatie van de verenigingen KRO-NCRV, KRO en NCRV en de ratieraad – en twee rondes met ieder drie regionale Programmabeleid deden in deze vergadering verslag aanstelling van een interim toegevoegd directeur. bijeenkomsten voor leden van de Federatieraad waren Zoals statutair is bepaald, wisselt jaarlijks het voor- van hun bevindingen. Op grond hiervan en op grond de leden geconsulteerd en geïnformeerd over (de zitterschap en vicevoorzitterschap van de Raad van van het jaarverslag KRO-NCRV 2015 verleende de De Federatieraad benoemde twee nieuwe leden uitkomsten van) het onderzoek. Ook waren leden Toezicht. De vicevoorzitter van de Raad van Toezicht Federatieraad decharge aan de Statutaire Directie voor ontstane vacatures in de Raad van Toezicht van de Federatieraad vertegenwoordigd in de klank- is de voorzitter van de Federatieraad. Aan het eind voor het gevoerde beleid. KRO-NCRV en ging – na afronding van zijn eerste bordgroep Evaluatie Governance. van deze vergadering droeg de zittende voorzit- zittingstermijn – over tot herbenoeming van de hui- ter van de Federatieraad, de heer Bert de Jong, de Ook werd de Federatieraad geïnformeerd over de dige (vice-)voorzitter Raad van Toezicht KRO-NCRV/ In deze vergadering van 10 december was er op grond voorzittershamer over aan de voorzitter voor 2017, stand van zaken ten aanzien van de evaluatie van het voorzitter Raad van Toezicht NCRV. van de statuten geen meerderheid om het totaal- de heer Theo Camps. pakket aan verbetervoorstellen voor de governance aan te nemen.

2016 april juni december

Ingelaste vergadering juni

Naar aanleiding van het vertrek van de voorzitter eindrapportage van de desbetreffende evaluatie. van de Statutaire Directie KRO-NCRV in december De rapportage werd toegelicht door de extern 2015 was er bij alle betrokken gremia, waaronder de onderzoeker, de heer prof. ir. drs. Willem J. Vrakking. Federatieraad, behoefte aan een evaluatie van het procesverloop over de periode van de benoeming van Naar aanleiding van de rapportage en naar aanleiding de directie KRO-NCRV in 2013 tot aan het vertrek van de bespreking met de Federatieraad stelde de van de directievoorzitter eind 2015. Raad van Toezicht een aantal verbeterpunten op in zijn rol als toezichthouder en als werkgever van de Eind juni werd een extra vergadering van de directie. Federatieraad gehouden met op de agenda de

20 Verslag Federatieraad I Vergaderingen Verslag Federatieraad I Vergaderingen 21 september Regiobijeenkomsten in kader Commissies Federatieraad van Evaluatie Governance

Op 7, 12 en 20 september werden in respectievelijk Gouda, Zwolle en Eindhoven door onderzoeksbu- Commissie Evaluatie reau AEF regiobijeenkomsten georganiseerd voor Programmabeleid Commissie Financiën Voorzittersoverleg Federatieraadsleden inzake de evaluatie van de governance van KRO-NCRV. Het team van AEF De Commissie Evaluatie Programmabeleid beoordeelt De Commissie Financiën beoordeelt de Jaarrekening Het Voorzittersoverleg KRO-NCRV is een overleg presenteerde de uitkomsten van de uitgevoerde de verantwoording van de Directie over het gevoerde en de Jaarbegroting van de Vereniging KRO-NCRV tussen de voorzitters van de KRO-Afdelingsraden, enquête over de governance en ging hier vervolgens programmatische beleid van de Vereniging KRO-NCRV en brengt in de Federatieraad mondeling verslag uit de voorzitters van de NCRV-Regionale Commissies met de leden van de Federatieraad over in gesprek. en brengt in de Federatieraad verslag uit van haar over haar bevindingen. en de directie KRO-NCRV. In het Voorzittersoverleg Ook werd een aantal mogelijke ontwikkelrichtingen bevindingen. wordt informatie uitgewisseld, merendeels ter voor- verkend. Op 11 april besprak de Commissie Financiën met bereiding van de vergaderingen van de Federatieraad. Op 15 maart heeft de commissie samen met de Medi- de Zakelijk directeur de concept-Jaarrekening Daar waar nodig worden procesafspraken gemaakt. Op 24, 25 en 26 oktober werd een tweede ronde adirecteur de rapportage Evaluatie Programmabeleid KRO-NCRV 2015 en op 21 november de Begroting Voorafgaande aan de reguliere Federatieraadverga- bijeenkomsten in het land georganiseerd. Tijdens 2016 besproken; de Mediadirecteur informeerde de KRO-NCRV 2017. deringen kwam het Voorzittersoverleg KRO-NCRV deze bijeenkomsten deelde het team van AEF zijn commissieleden hiermee over de ontwikkelingen op op 7 april en 24 november bij elkaar. Op 23 juni was aanbevelingen voor verbeteringen in de governance het gebied van video, audio en online. er een bijeenkomst voorafgaande aan de ingelaste en werd er gelegenheid geboden tot het stellen Federatieraad van 28 juni. van vragen.

2016 2016

Vertrouwenscommissie Themabijeenkomsten Klankbordgroep Evaluatie Klankbordgroep Merkmissie procedure benoeming directie De Vertrouwenscommissie adviseert de Federa- Op 8, 10 en 14 maart werden in respectievelijk Gouda, tot vertrek directievoorzitter Om input vanuit de Federatieraad te krijgen voor tieraad over benoeming en ontslag van leden van Zwolle en Eindhoven themabijeenkomsten georga- het formuleren van een nieuwe kernboodschap voor de Statutaire Directie en Raad van Toezicht. Op 16 niseerd voor (nieuwe) leden van de Federatieraad. Om informatie bij de Federatieraad op te halen KRO-NCRV, die de essentie en identiteit van de maart is de Vertrouwenscommissie bijeengekomen Omdat in januari een groot aantal nieuwe leden tot is de Klankbordgroep Evaluatie procedure programmering weergeeft, is een Klankbordgroep in aanwezigheid van de voorzitter van de Raad van de Federatieraad was toegetreden, heeft de directie benoeming tot aan vertrek directievoorzitter ingesteld. Merkmissie tot stand gebracht. Deze klankbord- Toezicht KRO-NCRV in het kader van het benoemen van KRO-NCRV op deze avonden met name de gover- De klankbordgroep is samengesteld uit twee leden groep bestond uit een groot aantal Federatieraad- van een interim toegevoegd directielid. Op 9 mei werd nancestructuur, de wettelijke kaders, de strategie van de KRO-Ledenraad en twee leden van de NCRV- leden met interesse voor marketing, communicatie de Vertrouwenscommissie geconsulteerd door de en de financiën van het omroepbedrijf KRO-NCRV Verenigingsraad en werd op 19 mei door de externe en media. Op 15 november kwam de klankbordgroep heer prof. ir. drs. W.J. Vrakking in het kader van de toegelicht. Ook het omroepbestel en de relatie tot onderzoeker, de heer Vrakking, geconsulteerd. bijeen en werd hij over zowel de ontwikkelde merk- evaluatie van het proces benoeming directie tot en de NPO kwamen aan bod. missie als de vertaling van de merkmissie in het met vertrek van de directievoorzitter. creatieve concept ‘Vertel.’ geïnformeerd. In verband met de in begin 2017 vertrekkende Media- directeur heeft de Vertrouwenscommissie namens de Federatieraad een advies uitgebracht over de wijze van vervanging van de mediaportefeuille in de periode totdat er een nieuwe Mediadirecteur is geworven.

22 Verslag Federatieraad I Commissies Federatieraad Verslag Federatieraad I Commissies Federatieraad 23 03

De Raad van Toezicht houdt toezicht op het beleid van de Statutaire Directie en op de algemene gang van zaken in het omroepbedrijf KRO-NCRV. De Raad van Toezicht toetst het beleid van de Directie aan het Strategisch Plan en het daaruit voortvloeiende Operationeel Beleidsplan. De voorzitter van de Raad van Toezicht en de directievoorzitter hebben regelmatig overleg over actuele aangelegenheden.

VerslagRaad van Toezicht

Conform de Gedragscode Goed Bestuur en Integriteit Publieke Omroep 2012 stelt de Raad van Toezicht zich onafhankelijk en kritisch op. De Raad van Toezicht is, zoals vastgesteld in het profiel van de Raad van Toezicht, samengesteld op grond van verschillende competenties. Op deze wijze is er een brede deskundigheid in de Raad van Toezicht vertegenwoordigd. De profielschets is te lezen op de KRO-NCRV website. De Raad van Toezicht adviseert de Federatieraad, in het bijzonder over de financiële en beleidsmatige jaarstukken.

Voor wie steek jij een kaarsje op?

24 Verslag Raad van toezicht Verslag Raad van toezicht 25 Vergaderingen zicht verbeterpunten in zijn functioneren reguliere Raad van Toezicht vergadering In juni vond het jaarlijkse informele diner als toezichthouder en werkgever van de van februari werd gesproken over het pro- van de Raad van Toezicht plaats. Tijdens de vier reguliere vergaderingen en directie. fiel voor een interim toegevoegd directeur. twee extra vergaderingen van de Raad van De heer S.A. Braad werd aangetrokken Toezicht in 2016 is o.a. intensief gespro- om de opdracht uit te voeren. De Raad Samenstelling ken over het evaluatieonderzoek naar het Evaluatie governance besprak het concept van het door hem procesverloop rondom de benoeming van verenigingen KRO-NCRV, opgeleverde plan van aanpak in de regu- Wegens het aflopen van hun zittings- de directie KRO-NCRV tot aan het ver- KRO en NCRV: liere vergadering van november. termijn traden in april 2016 mevrouw L.F. trek van de directievoorzitter. Daarnaast Wiggers-Rust en de heer H.Th.J. Spaan vroeg het verloop van het onderzoek en de In de extra vergadering van de Raad van Naast deze onderwerpen kwamen de vol- terug als lid van de Raad van Toezicht voorbereiding van de besluitvorming over Toezicht in januari en in de reguliere gende – veelal reguliere – onderwerpen KRO-NCRV (en tevens lid van de Raad van de evaluatie governance de aandacht van vergadering van februari kwamen de on- in 2016 in de vergaderingen van de Raad Toezicht KRO). de Raad van Toezicht. Ook besteedde de derzoekkaders en planning ten behoeve van Toezicht aan de orde: Raad van Toezicht tijd aan het onderwerp van de evaluatie governance van de De twee door de Ledenraad KRO voor- Maatschappelijke Verankering. verenigingen KRO-NCRV, KRO en NCRV De Raad van Toezicht besprak in de gedragen kandidaten voor de ontstane aan de orde. De Raad van Toezicht en reguliere vergadering van maart, in aan- vacatures, te weten de heer A.J. Boekel- Statutaire Directie waren opdrachtgever wezigheid van de accountant, de Jaar- man en mevrouw C.M. Konst, werden door Onderzoek evaluatie procesverloop van het onderzoek en hebben onderzoeks- rekening KRO-NCRV 2015, evenals het de Federatieraad op 23 april in de Raad van benoeming directie tot aan vertrek bureau AEF in juni 2016 opdracht gegeven Jaarverslag 2015. Beide documenten Toezicht KRO-NCRV benoemd. Op grond directievoorzitter: de evaluatie uit te voeren. Nadat de Raad zijn met een positief advies ter vaststel- van de statuten benoemde de Raad van van Toezicht en de Statutaire Directie ling voorgelegd aan de Federatieraad. Toezicht KRO-NCRV deze twee leden Naar aanleiding van het vertrek van de tussendoor periodiek over het verloop van Ook gaf de Raad goedkeuring aan het vervolgens in de Raad van Toezicht KRO. directievoorzitter KRO-NCRV in decem- de evaluatie waren geïnformeerd, presen- Operationeel Beleidsplan KRO-NCRV 2016. Daarnaast werd de heer E.P. de Jong ber 2015 was er bij alle betrokken teerde AEF de verbetervoorstellen voor als (vice-) voorzitter Raad van Toezicht gremia behoefte aan een evaluatie van het de governance van KRO-NCRV, KRO en In de reguliere vergadering van sep- KRO-NCRV/voorzitter Raad van Toezicht procesverloop over de periode van de NCRV in de vergadering van november tember werd de financiële voortgang NCRV - na het aflopen van zijn eerste benoeming van de directie KRO-NCRV in aan de Raad van Toezicht. Deze verbe- tweede kwartaal Vereniging KRO-NCRV zittingstermijn - door de Federatieraad 2013 tot aan het vertrek van de directie- tervoorstellen werden door de Raad en de besproken, evenals de halfjaarrapportage in zijn functie herbenoemd. Hierover was voorzitter. Statutaire Directie met een positief advies Operationeel Beleidsplan 2016. In het door de Raad van Toezicht een positief voor besluitvorming aan de vergadering van kader van het realiseren van een nieuwe advies afgegeven aan de Federatieraad. In januari werd een extra vergadering de Federatieraad in december voorgelegd. imagocampagne werd de merkmissie voor van de Raad van Toezicht belegd voor De Federatieraad stemde niet in met het KRO-NCRV aan de Raad van Toezicht het bespreken van het onderzoeksvoor- totaalpakket aan verbetervoorstellen. De gepresenteerd. Auditcommissie stel voor deze evaluatie. Dit onderwerp Raad van Toezicht realiseert zich dat er kwam ook in de reguliere vergadering van sprake is van een moeilijk proces. Binnen De Raad van Toezicht besprak in zijn De auditcommissie is een vaste commissie de Raad in februari aan bod. Vervolgens alle betrokken bestuurlijke gremia is er een reguliere vergadering van november de van de Raad van Toezicht die onder meer werd besloten om de uitvoering van het brede gedragenheid om tot verbetervoor- financiële voortgang derde kwartaal en de tot taak heeft de financiële verslaglegging onderzoek - waarvan de Raad van Toezicht stellen te komen vanuit de overtuiging en Begroting KRO-NCRV 2017. De begroting en interne en externe accountantscontrole opdrachtgever was - te laten verrichten betrokkenheid bij het waarmaken van de is met een positief advies ter goedkeuring te beoordelen en de Raad van Toezicht ter door prof. ir. drs. W.J. Vrakking. De rele- missie en strategie van KRO-NCRV. voorgelegd aan de Federatieraad. zake te adviseren. De auditcommissie con- vante gremia zijn hierbij door de Raad van Middels een presentatie liet de Raad centreert zich voorts op de werking van Toezicht geconsulteerd. van Toezicht zich informeren over het de interne risico- en controlesystemen, Maatschappelijke Verankering: creatieve concept dat voortvloeit uit de financiële informatieverschaffing, de rol Op 15 juni besteedde de Raad van Toezicht de merkmissie. Ten slotte zijn de procu- en het functioneren van de interne finan- een ingelaste bijeenkomst aan de eind- Om verdere invulling te kunnen geven aan ratieregeling, het besluit tot oprichting ciële afdeling, het beleid met betrekking rapportage aangaande proces benoeming de strategische pijler maatschappelijke van een coöperatie binnen de publieke tot de belastingplanning en de relatie met directie tot aan vertrek directievoorzitter, verankering werd een toegevoegd interim omroep (die zich ten behoeve van haar de externe accountant. De auditcommissie in aanwezigheid van de heer Vrakking. De directielid aangesteld met een specifieke leden - omroepen en NPO - gaat bezig vergaderde regulier in 2016 twee keer en uitkomsten van het onderzoek werden op opdracht gericht op de positionering van houden met rechtenbeheer) en het overlegde daarnaast met de Directie over 28 juni in een extra belegde vergadering KRO-NCRV in het licht van de nieuwe vergaderschema voor 2017 goedgekeurd. de financiële voortgangsrapportages. met de Federatieraad gedeeld. Op grond Mediawet en de verdere uitwerking van De leden van de Raad van Toezicht namen van de rapportage en op grond van deze de pijler maatschappelijke verankering in 2016 deel aan de vergaderingen van de bespreking formuleerde de Raad van Toe- in het strategisch plan KRO-NCRV. In de Federatieraad.

26 Verslag Raad van Toezicht Verslag Raad van Toezicht 27 In april sprak de auditcommissie in aan- Op voordracht van de remuneratiecom- wezigheid van de accountant over de missie stelde de Raad van Toezicht in het door de Statutaire Directie opgemaakte vroege voorjaar van 2016 een nieuwe Jaarrekening 2015, waarna deze ter procedure voor het beoordelingsbeleid advisering aan de Raad van Toezicht is vast, ingaande met de beoordeling van voorgelegd. Ook het accountantsverslag de directie over 2016. is uitvoerig besproken.

In november 2016 besprak de auditcom- Ten slotte missie de conceptbegroting 2017 voor het omroepbedrijf KRO-NCRV. De auditcom- De Raad van Toezicht evalueerde zijn missie gaf aan van mening te zijn dat de functioneren over 2015, conform de begroting een goede financiële basis vormt richtlijn Goed Bestuur en Toezicht van de voor het te voeren beleid in 2017. De audit- Gedragscode Goed Bestuur en Integriteit commissie adviseerde de Raad van Toezicht Publieke Omroep. De jaarlijkse evaluatie deze begroting met een positief advies ter van de Raad is besproken aan de hand van goedkeuring aan de Federatieraad voor te een samenvatting van de door de leden leggen; dit advies werd door de Raad van aangeleverde zelfevaluatie. Toezicht opgevolgd. Daarnaast besprak de auditcommissie de voorgestelde De Raad van Toezicht heeft periodiek, wijzigingen in de procuratieregeling. tweemaal per jaar, contact met de Ondernemingsraad (OR). In februari en september nam een delegatie van de Raad Remuneratiecommissie van Toezicht deel aan het halfjaarlijkse overleg tussen de bestuurder en de OR De remuneratiecommissie is een vaste over de gang van zaken in de organisatie commissie van de Raad van Toezicht. van KRO-NCRV (conform artikel 24 Wet De remuneratiecommissie beoordeelt de Ondernemingsraad). omvang en samenstelling van de Statu- taire Directie, bereidt de gesprekken ter De Raad van Toezicht constateert met beoordeling van het functioneren van de genoegen dat KRO-NCRV met enthousi- directie voor en doet voorstellen over asme én succes de ambitieuze doelstel- het te voeren bezoldigingsbeleid voor de lingen voor 2016 heeft weten te realiseren. leden van de directie en van de Raad van Er is goed werk geleverd, getuige de Toezicht. Bij het ontstaan van een vaca- positie die de programma’s van KRO-NCRV ture in de Statutaire Directie doet de in de media hebben veroverd. De Raad remuneratiecommissie voorstellen over van Toezicht brengt tegen die achtergrond de selectiecriteria en de benoemings- hulde aan de directie, managers, leiding- procedure. gevenden en medewerkers van het omroepbedrijf KRO-NCRV. De remuneratiecommissie stelde in samenwerking met de Statutaire Directie E.P. de Jong de beoordelingscriteria voor 2016 vast. Voorzitter Raad van Toezicht Aan de hand van de voor 2015 vastge- KRO-NCRV in 2017/Vicevoorzitter Raad stelde criteria voerden de voorzitter van van Toezicht KRO-NCRV in 2016 de remuneratiecommissie en de voorzitter van de Raad van Toezicht in het voorjaar Th.W.A. Camps van 2016 de beoordelingsgesprekken met Voorzitter Raad van Toezicht de beide leden van de Statutaire Direc- KRO-NCRV in 2016/Vicevoorzitter Raad tie. In november voerde de remuneratie- van Toezicht KRO-NCRV in 2017 commissie voortgangsgesprekken met

de beide leden van de Statutaire Directie. Chez Benali

28 Verslag Raad van Toezicht Verslag Raad van Toezicht 29 Online programma: Jan rijdt door 04

Media Video Lineair en Online

30 Media Media 31

Vlucht HS13

We inspireren, we duiden en we verbinden.

Journalistiek

Deze speerpunten zijn terug te vinden in initiatieven te ontwikkelen, nieuwe (cross- onze programmering die voor een breed mediale) formats te produceren en nieuwe publiek toegankelijk is en nadrukkelijk bij- online content toe te voegen aan bestaande Drama Jeugd draagt aan het succes van de NPO-zenders. programmering. Door (lineair) televisie kijken Met de ontwikkeling van nieuwe formats te combineren met een online component en het maken van pilots zorgden we ook in bereikten we meer jongeren. Succesvolle 2016 weer voor veel nieuwe titels, terwijl voorbeelden daarvan zijn de dramaserie ook in bestaande programma’s volop werd Vlucht HS13 en de serie Ajouad: kaaskop 5 geïnnoveerd. of mocro? waar na elke uitzending live een Genres nagesprek was met de kijkers. Daarbij slaagden we er ook in om een nieuw van KRO-NCRV publiek te bereiken door stand alone digitale

Human Levens- Interest beschouwing

Jan Kooijman Marlijn Weerdenburg Daan Nieber Tess Milne

De kracht van KRO-NCRV-programmering thema’s in haar programmering en cre- Aan het succes van de programmering NCRV en de nieuwe formats en zorgden komt tot uiting in formats en program- ëert daar impact mee. Ook in 2016 maakte droeg ook de aanstelling van de nieuwe samen met de andere presentatoren ma’s waarin onze kernwaarden naar voren KRO-NCRV een duidelijke keuze voor de presentatoren Jan Kooijman, Tess Milne, voor een verdere versteviging van de komen, we inspireren, we duiden en we programmatische speerpunten Journalis- Marlijn Weerdenburg en Daan Nieber bij. positie en uitstraling van KRO-NCRV. verbinden. KRO-NCRV agendeert vanuit tiek, Human Interest, Levensbeschouwing, Zij passen bij de speerpunten van KRO- haar identiteit actuele maatschappelijke Drama en Jeugd.

32 Media Media 33 We hanteren het motto ‘kritisch naar de macht’

Betrokken Journalistiek

Als publieke omroep vinden we het onze taak om gebeurtenissen en ontwikkelingen in de samenle- ving te duiden en de toon van het maatschappelijke debat mede te bepalen. Daarom investeren we in kritische en betrokken (onderzoeks-)journalistiek. We hanteren het motto ‘kritisch naar de macht’, we zijn solidair met zwakkeren, we stellen ervaringen van mensen centraal, houden rekening met de toenemende veelkleurigheid die de samenleving kent en bieden met onze journalistieke program- ma’s een venster op de wereld.

De afdeling Journalistiek gaf in 2016 veel prioriteit aan vernieuwing, zeker ook in de digitale wereld. Televisie begint iets minder dominant te worden en individuele verhalen scoren op de digitale en sociale media soms een bereik dat het aantal kijkers op televisie benadert. KRO-NCRV ver- taalde in 2016 haar sterke nadruk op betrokken journalistiek naar het digitale domein, voor nieuwe doelgroepen, die op hun beurt op nieuws reage- ren, het delen en soms zelf aandragen. Met 360 graden-content en Virtual Reality experimen- teerden we met nieuwe vormen van Journalistiek.

360-gradenproductie rond het televisieprogramma 'In het spoor van de vluchteling’

34 Media I Journalistiek Media I Journalistiek 35 De Verenigde Staten van Eva: presentator Eva Jinek

Brandpunt+ toonde succesvol aan hoe groot het bereik kan zijn onder mensen die geen televisie meer kijken. De site, die gericht is op een jonger publiek dan dat van Brandpunt op televisie, trok met relevante verhalen, deels ontleend aan de inhoud van het programma Brandpunt en deels specifiek geproduceerd, samen met de bijbehorende social media toe- passingen veel jongeren, waarbij ook de minderheidsgroeperingen bereikt werden. Online weten we zo mensen te bereiken Jinek ging een sterkere rol spelen op die we met lineaire programmering niet NPO 1, met een talkshow die in thematiek, 2Doc: Wij Moszkowicz (meer) aan ons binden. gasten en benadering het gezicht van KRO-NCRV steeds verder laat zien. De sterke gerichtheid op permanente opvallende verhalen, deels ter onder- De succesvolle serie De Verenigde Staten innovatie bleek ook uit het aantrekken steuning van bestaande programma’s, van Eva, voorafgaande aan de verkiezin- van een groep datajournalisten. Vanaf zoals De Monitor, deels als zelfstandige gen daar, was belangrijk en behulpzaam augustus produceerden zij op een inter- producties die gepubliceerd werden op bij het verder profileren van Eva Jinek actieve en eigentijdse wijze een aantal onze sites. als een zeer professionele journalist met oprechte interesse voor haar onder- werpen. Ook rondom dit programma werden overigens digitale vernieuwingen gerealiseerd.

Net als in 2015 was ook in 2016 de Reporter Academy actief, later omge- doopt tot Reporter 2021: een redactie van zes jonge onderzoeksjournalisten die zich bezighield met de voor de jongere doelgroep belangrijkste thema’s voor de verkiezingen in 2017. Evenals de Twee nieuwe journalistieke series hebben documentaires - 2Doc en 3Doc - die datajournalisten werkten zij zowel voor op NPO 2 indruk weten te maken. Blij met onder de vlag van KRO-NCRV werden programma’s als De Monitor, Brandpunt de buren, waar Fons de Poel op een posi- gemaakt, en vaak intensieve begeleiding en De Ochtend, als voor eigen sites. tieve wijze de ziel van onze buurlanden vergden, waren over het algemeen zeer in de Europese Unie probeerde te door- succesvol en impactvol. KRO-NCRV heeft gronden, en Chez Benali waar Abdelkader in 2016 de documentairewereld meer De Monitor bleef als televisieprogramma Benali door middel van gerechten Marokko gezicht gegeven door een scenario- en online platform een vaste waarde als hielp te ontdekken. wedstrijd uit te schrijven, met als doel bondgenoot van mensen die aanlopen om maatschappelijke documentaires op tegen - bijvoorbeeld - Haags beleid en op de kaart te zetten en nieuwe verhalen, basis van hun eigen ervaringen uitleggen in andere vormen en samenwerkingsver- hoeverre realiteit en beleid zich tot elkaar banden te vinden. Vijftien documentai- verhouden. Brandpunt onderging een remakers gaven gehoor aan de oproep formulewijziging en is een van de weinige van KRO-NCRV 2Doc een scenario in te reportagerubrieken die de grote thema’s sturen over hedendaagse angst. in binnen- en buitenland behandelen. De documentaires - 2Doc en 3Doc - die onder de vlag van KRO-NCRV werden De

Blij met de buren: presentator Fons de Poel

36 Media I Journalistiek De Monitor: presentator Teun van de Keuken Media I Journalistiek 37 Human Interest

Met onze human interest programmering willen we mensen met elkaar verbinden, mensen elkaar laten ontmoeten en afstanden tussen mensen overbruggen. In programma’s die hierop gericht zijn draait het niet om harde nieuwsfeiten, maar ook niet om louter amusement. Het zijn pro- gramma’s waarin mensen centraal staan en op een persoonlijke en authentieke manier worden geportretteerd over bijvoorbeeld hun inspiratie en drijfveren. Het zijn bijzondere verhalen van gewone mensen die als een rode draad door onze programma’s lopen.

Bij Human Interest programmering van KRO- NCRV worden ook nadrukkelijk actuele maat- schappelijke thema’s die passen bij KRO-NCRV geagendeerd zoals in bekende en vertrouwde titels als Boer zoekt Vrouw (Internationaal), Memories, Spoorloos en De Reünie. In 2016 heeft het accent ook sterk op vernieuwing van programmering gelegen. We willen mensen met elkaar verbinden, mensen elkaar laten ontmoeten en afstanden tussen mensen overbruggen

Boer zoekt Vrouw Internationaal: presentator Yvon Jaspers

38 Media I Human Interest Media I Human Interest 39 In Ajouad: kaaskop of mocro? ging Naast de vertrouwde afleveringen van op de Spelen in Sydney (2000). In de presentator Ajouad El Miloudi op zoek De Reünie waren er ook dit jaar weer een uitzending in december lieten vluchte- naar zijn identiteit en gaf hij een inkijk aantal bijzondere uitzendingen. Vlak voor lingen die in 2015 in Nederland terecht in het leven van diverse Nederlandse de Olympische Spelen in Rio de Janeiro waren gekomen zien hoe het hen sindsdien Marokkanen. Na afloop van elke uit- werd in twee afleveringen teruggeblikt is vergaan. zending was er een mogelijkheid voor kijkers om live te chatten met Ajouad in de ‘aftertalk’. Het programma kreeg veel aandacht en onderstreepte dat KRO-NCRV onderwerpen agendeert die spelen in de samenleving. In aanwezigheid van Hare Majesteit Ajouad: kaaskop of mocro?: presentator Ajouad El Miloudi Koningin Máxima presenteerden Jetske van den Elsen en Pepijn Gunneweg vanuit Theater Carré in Amsterdam het Kerst Muziekgala 2016, de finale van de BZT Muziek Show. Het was een geslaagde uitzending, met veel kijkers en veel waar- BinnensteBuiten was een succes in de dering. Maar liefst 88% van de kijkers vond vooravond van NPO 2. Gemiddeld 450.000 dat het programma een positieve bijdrage kijkers keken elke werkdag naar het levert aan de samenleving en 83% vond programma waarin aandacht werd besteed het onderscheidend van andere program- aan wonen, eten en tuinieren en op duur- ma’s in zijn soort. zaamheid daarbij nadrukkelijk de focus lag. Eind december zijn twee afleveringen gemaakt over wonen en leven in Frankrijk BZT Kerst muziekgala met Koningin Maxima (BinnensteBuitenland). BinnensteBuiten bewees dat het ook in 2016 nog altijd mogelijk is een nieuwe titel succesvol neer te zetten.

Het afgelopen jaar zijn er ook twee programma’s gemaakt die alleen online verspreid zijn: Jan rijdt door en No Limits Network. Jan rijdt door is een variant op de titel Jan rijdt rond. Elke week werden er korte actuele filmpjes gemaakt voor de site op NPO 3. In 2017 wordt Jan rijdt door voortgezet op Facebook. Met No Limits Network gaven we mensen met een beperking een podium om te laten zien dat een beperking geen belemmering hoeft te vormen om zelf content te maken.

Online programma: Jan rijdt door

BinnensteBuiten: Chef-kok Sharon de Miranda

40 Media I Human Interest Media I Human Interest 41 We willen inspireren tot samen leven en tot het creëren van meer Levens- samenhang in de maatschappij beschouwing

Met onze programma’s over zingeving, spiritu- aliteit en levensbeschouwelijke vraagstukken willen we inspireren. We putten hierbij uit het oorspronkelijke gedachtegoed van KRO en NCRV en laten ons daarbij inspireren door de katholieke en protestantse tradities. Vanuit een maatschap- pelijke betrokkenheid willen we inspireren tot samen leven en tot het creëren van meer samen- hang in de maatschappij.

Een belangrijk voorbeeld van een programma waarin we inspireren en spirituele vraagstukken aansnijden is het programma Voor wie steek jij een kaarsje op? Ook in 2016 werd vanaf begraaf- plaats Westerveld een ode gebracht aan het leven door de herdenking van hen die ons ontvallen zijn. Een prachtige traditie, gebaseerd op Allerzielen, waarop duizenden geïnteresseerden afkwamen.

The Passion

42 Media I Levensbeschouwing Media I Levensbeschouwing 43 Joris' Kerstboom: presentator Joris Linssen

Nadat de levensbeschouwelijke omroep tie van KRO-NCRV besproken. Naast de RKK per 31 december 2015 werd opge- reguliere programmering die onder heven, werd in 2016 een belangrijk deel KRO-vlag wordt uitgezonden (Kruis- van de programmering bij KRO-NCRV punt, De zondagochtend op tv, Katho- voortgezet uit de geoormerkte middelen liek Nederland Televisie) waren er ook voor programmering voor de katholieke de documentaire over Kostas, de Missa stroming. in Mysterium van Herman Finkers en Antoine Bodar die in drie afleveringen in Met de vertegenwoordigers uit de de voetsporen van Paulus is getreden. bisschoppenconferentie wordt het In bijzondere uitzendingen werden de programmapakket gefinancierd uit Nederlandse Dagen in Rome en de slui- Aan het eind van het jaar stonden voor de geoormerkte middelen jaarlijks in ting van het Heilig Jaar gedeeld met de Joris’ Kerstboom op drie plaatsen in een bestuurlijk overleg door de direc- katholieke achterban in Nederland. Nederland kerstbomen: de vertrouwde in Den Bosch, en voor het eerst ook één in Leiden en Deventer. Hiermee wilde KRO-NCRV het succes van Joris’ Kerst- boom verder uitbreiden. Dat is gelukt - ook in Leiden en Deventer hingen veel mensen hun verhalen in een van de bomen. De aflevering werd uiteindelijk door 900.000 mensen bekeken.

Levensbeschouwelijke vragen werden ook

Missa in Mysterium wekelijks besproken in het programma De Wandeling. Joris Linssen wisselde vanaf het najaar Sander de Kramer af als presentator voor dit programma. Dit In samenwerking met de EO kwam The najaar sprak Joris Linssen onder andere Passion vanuit de gemeente Amersfoort. met Mildred Zijlstra, de buitenechtelijke Een kijktijdaandeel van 45% en 3,2 miljoen dochter van Prins Bernhard, gevolgd kijkers maakten duidelijk dat The Passion door een bijzondere aflevering waarin ertoe doet en dat het mogelijk is om het Sander de Kramer Natascha Kampusch Bijbels verhaal ook aan een breed en jong ontmoette, de Oostenrijkse die jarenlang publiek over te brengen. in een kelder was opgesloten. In De Wandeling wordt een mooie mix van geluk en verdriet getoond en komt de diversiteit van de samenleving terug. Samen met zandtovenaar Gert van der Vijver werd in Kerst met de zandtovenaar het verhaal van de geboorte van Jezus voor jonge kijkers op Zapp verteld aan de hand van zandtekeningen en muziek. Naar het bijbehorende evenement in Lelystad kwamen ruim 10.500 mensen.

Kerst met de Zandtovenaar De Wandeling: presentator Sander de Kramer

44 Media I Levensbeschouwing Media I Levensbeschouwing 45 Voor KRO-NCRV is het van belang dat In de boeddhistische programmering ‘de levensbeschouwelijke stem’ goed zijn vooral documentaires en langere geborgd blijft binnen het publieke reportages te zien waarin spiritualiteit bestel. Dat geldt niet alleen voor ons en boeddhisme centraal staan en die eigen katholieke en protestantse geluid, gericht zijn op een andere manier van kij- In Mijn Maria vertelden mensen wat Maria maar voor andere stromingen. Vanuit die ken. Naast deze programmering werd de voor hen betekent. In Maskers af heeft de overtuiging gaat KRO-NCRV respectvol zesdelige interviewserie Een andere kijk ongeneeslijk zieke Hansje van Bunschoten om met het geluid van andere levens- uitgezonden waarin presentatrice Sarah twee bijzondere portretten gemaakt. beschouwelijke stromingen; KRO-NCRV Marijnissen gasten ontvangt met wie ze staat in brede verbinding en verankering praat over het thema Ik en de ander. met de samenleving.

Mijn Maria: presentatoren Annemiek Schrijver en Wilfred Kemp Op grond van deze opvatting heeft KRO-NCRV voor de boeddhistische programmering - die gefinancierd wordt uit daarvoor bestemde geoormerkte middelen - een facilitaire rol. Die is consequent ingevuld en heeft ertoe geleid dat de boeddhistische pro- grammering meer en meer contouren krijgt. De ervaringen worden bespro- ken in het jaarlijkse bestuurlijke overleg

met de Boeddhistische Unie. Dat is een Geloofsgesprek op de zondagochtend: constructief overleg dat vertrouwen presentator Leo Fijen geeft voor de toekomst.

Voor de protestantse programmering is 2016 een bijzonder jaar geworden, met De Verwondering en Jacobine op zondag als markerende programma’s, en met een intenser contact met de Protestantse Kerk Nederland. Die samen- werking leidde ertoe dat tot twee keer toe de PKN zichtbaar werd en mede- verantwoordelijk was voor programma’s van de NCRV (Week tegen vervolgde Christenen, Verbintenissendienst nieuwe scriba van de generale synode van de Protestantse Kerk in Nederland).

Jacobine op zondag: presentator Jacobine Geel Boeddhistische programmering, documentaire: Terreur, bron van angst.

46 Media I Levensbeschouwing Media I Levensbeschouwing 47 We beschouwen drama als een andere manier van inspireren, duiden, verbinden en het creëren van impact

Drama

Drama vormt een van de vijf speerpunten van het mediabeleid van KRO-NCRV. Daarbij beschouwen we drama als een andere manier van inspireren, duiden, verbinden en het creëren van impact. Ook binnen drama haken we in op actuele maatschap- pelijke thema’s die passend zijn voor KRO-NCRV. We maken een onderscheid in jeugddrama - zoals de serie SpangaS - en drama voor volwassenen.

Een bekende titel is de dramaserie Penoza die een succesvol internationaal format kent. Penoza is sinds de eerste uitzending in september 2010 uitgegroeid tot een kijkcijfersucces met weke- lijks een miljoen kijkers voor Penoza IV in 2015. Ook online is de misdaadserie enorm populair met bijna 300.000 page-likes op Facebook en een succesvolle app. In 2016 bereikte Penoza – net zoals in 2014 - de finale van de Gouden Televizier-Ring.

Penoza: Carmen (Monic Hendrickx)

48 Media I Drama Media I Drama 49 Petticoat

In 2016 zorgde de dramaserie Vlucht HS13 Met het integreren van chatvormen in met in de hoofdrol Katja Schuurman voor storytelling toont KRO-NCRV de kracht een sterke kijkavond op de zondagavond van het publieke domein om nieuwe bij NPO 3. Integraal onderdeel van de experimentele mediavormen te ontwik- storytelling was een ‘chatbot’ die een van kelen waarmee de aansluiting bij jongere de personages verder tot leven bracht door doelgroepen gezocht wordt. te reageren op keuzes van de gebruiker.

Ook de door KRO-NCRV in 2016 uitgezonden dramaserie Petticoat werd door de kijker gewaardeerd.

Hoe het kijkgedrag aan het veranderen is, was goed te zien aan Rundfunk. Het programma was populair onder jongeren, maar dan vooral online. Op televisie bleven de cijfers achter bij de verwachtingen, online werd een Top 10-plaats behaald.

Rundfunk

In 2016 zond KRO-NCRV ook een aantal Telefilms uit zoals de Telefilm Moos en herhalingen van o.a. Zadelpijn, Zappbios Bluebird en Zappbios Blijf!

Telef ilm Moos

Katja Schuurman

50 Media I Drama Media I Drama 51 Jeugd

Jeugdprogrammering van KRO-NCRV is ‘van nu en voor later’. Dat wil zeggen dat de jeugdprogramma’s van KRO-NCRV kinderen handvatten geven om zelf beslis- singen te nemen en een mening te vormen. Uitgangspunt voor onze Tegelijkertijd maken we ook programma’s die kinderen vermaken. jeugdprogramma’s is plezier Uitgangspunt voor onze jeugdprogramma’s is plezier in het leven, ontdekken wat je in het leven, ontdekken wat kunt en wat er allemaal is, je openstellen voor anderen en jezelf een plek geven op je kunt en wat er allemaal is, de wereld. Vanuit onze wens om te verbin- den en te duiden maken we jeugdprogram- je openstellen voor anderen ma’s zoals Zapplive, BZTshow, Puberruil en jezelf een plek geven Zapp en Kindertijd. op de wereld

Zapplive: presentatoren Saskia Weerstand en Klaas van Kruistum

52 Media I Jeugd Media I Jeugd 53 Willem Wever: presentatoren Tess Milne en Ajouad El Miloudi

Jeugddrama SpangaS was ook in 2016 een Educatie zien we ook terug in Willem Wever vaste waarde op Zapp waarmee veel jonge waar Ajouad El Miloudi dit jaar werd bijge- kijkers getrokken werden met een mix van staan door Tess Milne. Samen gingen ze educatieve en verstrooiende verhalen. De met kinderen op zoek naar het antwoord aandacht van de jonge doelgroep werd op hun vragen; deze zoektocht is een leer- vastgehouden door steeds weer de online zaam avontuur. Het programma was ook in aanwezigheid te vernieuwen en nieuwe 2016 op televisie en online met de website personages te introduceren. ‘De Challenge’ een voortdurend succes SpangaS

In samenwerking met de Stichting ‘Meer Zapplive, een vaste waarde op de zater- een aantal weken attentie gaven aan een Muziek in de Klas’ werden nieuwe afleve- dagochtend, had dit jaar als bijzonder- project van deze hulporganisatie. In vijf ringen van de BZT Muziek Show gemaakt. heid een zelfgemaakte interactieve uitzendingen vroeg Zapplive aandacht Kinderen hebben mee kunnen doen aan escaperoom, waaruit elke week een voor vluchtelingenkinderen. Kinderen een wedstrijd voor een finaleplaats in het BN-er met behulp van kijkers moest zien werden opgeroepen om in actie te komen. Kerstgala 2016, waar 120 kinderen de BZT te ontsnappen. Het concept was in eigen Via deze acties werd ruim 18.000 euro XXL-band vormden. huis ontwikkeld en uitgevoerd. Dit was een ingezameld voor vluchtelingenkinderen groot succes, evenals de samenwerking in nood. van KRO-NCRV met Unicef, waarin we

BZT Muziek Show: presentatoren Pepijn Gunneweg en Jetske van den Elsen.

In de nieuwe serie Woezel en Pip overal vriendjes ontvingen Woezel en Pip wekelijks kinderen en een BN-er in hun tovertuin, met wie ze de mooiste avonturen beleven. Plezier en educatie gingen hand in hand in de zorgvuldig gemaakte televisie voor de jongste kijkers.

De tweede serie Klaas kan Alles, waarin Klaas van Kruistum allerlei nieuwe gadgets Woezel en Pip onderzoekt, was inhoudelijk een mooie stap in de ontwikkeling van het programma. De combinatie van spanning en educatie werd door de kijkers ook dit jaar gewaardeerd. Dit jaar werd het Zapp Sinterklaas- feest door Jetske van de Elzen en Pepijn Gunneweg gepresenteerd. Drie shows in de Jaarbeurs werden bezocht door telkens 7.000 mensen (kinderen en ouders). Een registratie van een van de shows werd op Zapp uitgezonden.

Klaas kan Alles: presentator Klaas van Kruistum

54 Media I Jeugd Media I Jeugd 55 Wout2day: presentator Wouter van der Goes 04

Media Audio Lineair en Online

Voor KRO-NCRV was 2016 een enerverend radiojaar. Een flink aantal titels kon niet worden voortgezet, er kwamen ook nieuwe titels en het was het eerste jaar van de KRO-NCRV Radioschool. De deelnemers hebben met veel programma’s meegelopen en mee- gewerkt en een aantal heeft inmiddels een baan gevonden binnen de radiowereld.

Het totale marktaandeel van de publieke zenders liep in 2016 wel wat terug en is gezakt tot onder de 30%. Dat kwam met name door de grote teruggang van het aantal luisteraars naar 3FM.

56 Media I JournalistiekRadio Media I Radio 57 NPO Radio 1 kende een relatief goed jaar Ochtend van 9.30 tot 12 uur is inhoudelijk met luistertijdaandelen die hoger lagen dan aangepast om het weer volledig eigentijds in 2015. Het programmapakket van KRO- te maken. In de zomer leverde KRO-NCRV NCRV op NPO Radio 1 is in 2016 ongewijzigd een bijdrage aan de NPO brede gezamen- voortgezet. Het dagelijkse programma De lijke programmering rond de sportzomer.

De Staat van Stasse: presentator Stefan Stasse

Voor NPO Radio 2 was het een goed jaar KRO-NCRV besteedde op NPO Radio 2 in met veel vernieuwing en verandering. Het 2016 opnieuw aandacht aan de actie Alpe luistertijdaandeel steeg zenderbreed D’Huzes. Daarnaast deed De Staat van langzaam. Radio 2 is al een aantal jaren ‘in Stasse verslag van de ‘Nacht van de Vluch- verbouwing’ en hoewel een radiozender teling’. In Grand Café Kranenbarg reikte nooit af is, lijken voor KRO-NCRV met de Bert Kranenbarg de Theo Koomen-award komst van Ruud de Wild de laatste echt voor beste sportverslag uit. Dit keer was grote veranderingen begin 2017 te zijn Olav Mol de gelukkige winnaar. Samen met afgerond. KRO-NCRV speelde ook in 2016 de EO deed KRO-NCRV op NPO Radio 2 een prominente rol op Radio 2. Wout2day verslag van The Passion vanuit Amersfoort. liet luisteraars kennismaken met de voor Voor de Nijmeegse Vierdaagse bedacht velen onbekende wereld van de gevange- KRO-NCRV een zenderbreed plan voor nis door twee live-uitzendingen te maken Radio 2 dat leidde tot vier dagen uitzen- vanuit de penitentiaire inrichting in Krimpen dingen vanaf locatie in Nijmegen. Daarbij De Ochtend: presentatoren Ghislaine Plag en Sven Kockelmann aan den IJssel. verhuisde een tweetal van onze presenta- toren uit de nachtopleiding naar reguliere programmering op NPO2 en NPO1.

De Taalstaat van Frits Spits op zater- Na een moeizaam 2015, was 2016 voor 3FM programmering. Hij nam het tijdslot van Paul dag bleef populair en het lukte Reporter zo mogelijk nog moeizamer. Door het ver- Rabbering over, die naar NPO 2 verhuisde. Radio, uitgezonden op de zondagavond, trek van een aantal prominente DJ’s was In het weekend kreeg KRO-NCRV zend- De Taalstaat: presentator Frits Spits om spraakmakende journalistieke repor- het luisteraandeel al fors gedaald en die tijd in de vroege ochtend met Angelique tages te maken. Het nachtprogramma daling zette verder door. Doordat er drin- Houtveen, die van FUNX naar KRO-NCRV Nachtkijkers is in 2016 verder uitgebouwd. gend actie vereist was, is de hele program- kwam, en tussen in de late avonduren met mering van 3FM drastisch gewijzigd. KRO- Olivier Bakker en Saskia Weerstand. Het NCRV kreeg door de wijzigingen andere programma Barend en Wijnand dat we tijdslots. In november verhuisde Wijnand samen met AVROTROS maakten is helaas Speelman van het weekend naar de week- niet teruggekeerd in het schema.

58 Media I Radio Media I Radio 59 De Ochtend van 4: presentator Margriet Vroomans Adres Onbekend: presentator Ron Kas

2016 was een stabiel jaar voor NPO van NPO Radio 4 speelde De Ochtend NPO Radio 5 liet in 2016 opnieuw groei binden. Met Adres Onbekend, Goudmijn Radio 4. Op programmatisch gebied waren van 4 opnieuw een prominente rol, onder zien waardoor zenderbreed een record en Theater van het Sentiment vormden er geen veranderingen voor KRO-NCRV meer in de vorm van een aantal loca- in het luisteraandeel werd behaald. Ook de programma’s van KRO-NCRV het hart op de zender. De Ochtend van 4 en tie-uitzendingen. de KRO-NCRV-programma’s op Radio 5 van de weekendprogrammering. Ook het Passaggio presteerden goed en tot grote presteerden uitstekend. Omdat de zender levensbeschouwelijke programma Zin in tevredenheid van de zendermanager. Met Het in 2016 nieuw gestarte programma volop in ontwikkeling is, namen we eind Weekend voldeed in 2016 aan onze ver- onze programmering zijn we voortrekker Tussen Hemel en Aarde op zondagoch- 2016 toch afscheid van Groot op 5. Volg- wachtingen. Dit programma werd gepre- van hoe de zendermanager de zender tend deed het uitstekend en maakte onze spot op de week-avonden wordt lang- senteerd door Wilfred Kemp en Annemiek verder wil ontwikkelen: toegankelijk en verwachtingen meer dan waar. Na Radio 2 zaam maar zeker door meer luisteraars Schrijver. met een bredere inhoud dan alleen klas- en 3FM kende Radio 4 sinds halverwege gevonden en de weekendprogrammering sieke muziek. Bij de speciale projecten 2016 ook een nachtopleiding. bleef relatief grote aantallen luisteraars

60 Media I Radio Media I Radio 61 Nominaties en Prijzen

Alje Kamphuis en Klaas den Tek - genomineerd met een reportage voor Brandpunt over een restaurantproject De staat van Stasse

Persprijs Rotterdam

Zilveren Reissmicrofoon voor ex-criminelen en verslaafden.

Radioprogramma Zilveren Ster Bert Haandrikman Radioprogramma Top 100 meest invloedrijke personen in deTaco Nederlandse Rijssemus, Hans Laroes, media Eva Jinek en Yvon Jaspers

PERSPRIJS ROTTERDAM

(categorie Fictie) TV Programma Kinderkast vakjuryprijsTrollie Eva Jinek Sonja Barend Award Cinekid TV Programma Dede Het Netwerk (Jeugdfilm) (Penoza App) Nominaties Emmy Award Nominaties Cross Media Award

Documentaire Puberruil Zapp De Tegel

Gouden Stuiver (Penoza IV)

Dramaserie

4JIM Monic Hendrickx (categorie Next TV & Film)

Spin Awards 2016

Zilveren Televisie-Ster Beste Actrice

Tegel Talent

(Reporter Radio) Penoza Astrid Cornelisse Televizierring 2016 Televizierring

62 Nominaties en Prijzen Nominaties en Prijzen 63 Filmacademie lichting 2016. Wildcard Fictiefilm.

BekroningGrijs van de eindexamenfilms is ook een van de Kleur Zapplive Award / Beste Zapp Programma

Dramaserie Jeugd SpangaS

Film

Documentaire Film Gouden Kalf / Dutch Directors Guild Award A Family Affair Bekroning van de eindexamenfilms van de Filmacademie lichting 2016 The OriginTuschinski of Troubleaward voor beste studentenfilm - Regisseuse Tessa Pope Wildcard Filmfonds twv 50.000 euro

Het Netwerk Radioprogramma Digitaal (Penoza App categorie Next TV & Film TV Programma Jeugddocumentaire Spin Awards 2016 Adres ZilverenOnbekend Reissmicrofoon Streetlab ) NPO Gemist Award NIEUWUnesco Special Prize (Prix de Jeunesse) (Regisseuse Eefje Blankevoort)

Prijzen Prijzen

Documentaire Film

Telef ilm Anita wordt Jeugddocumentaire Lucia de B. Opgenomen Naomi’s Milaan International Film Festival publieksprijs voor beste film Rabarber TV Beeld – beste Reality Geheim Emmy Kids Award IDFA / Special Jury Award

Dramaserie Documentaire

Penoza / Jacob Derwig De terugkeer van de monniken op Schiermonnikoog

TV Beeld / Beste bijrol

Dramaserie Religion Today Filmfestival / International Jury Award 4JIM Religion Today Filmfestival / SIGNIS Jury Award Documentaire

TV Beeld – Best second screen concept Kring van Nederlandse Filmjournalisten De kinderen van Juf Kiet 2e plaats Beste Nederlandse Film volgens De

64 Nominaties en Prijzen Nominaties en Prijzen 65 Streetlab 05

Bedrijfsvoering

66 Bedrijfsvoering Bedrijfsvoering 67 Ontwikkeling organisatie Personeel Contractvorm

Nadat in 2014 en 2015 een aantal reorga- Eind 2016 waren in totaal 430 mede- 2015 2016 nisaties werd uitgevoerd was er in 2016 werkers in dienst van het omroepbedrijf Vrouwen Mannen Totaal fte Vrouwen Mannen Totaal fte relatief meer rust op organisatorisch vlak. KRO-NCRV, 263 vrouwen en 167 man- Daarmee was er ook meer ruimte voor nen. Daarmee nam de personeelsomvang Bepaalde tijd 102 54 156 143,70 108 57 165 152,70 creativiteit en werd veel energie gestoken ten opzichte van eind 2015 af met zes in programmavernieuwing en formatont- medewerkers. Er waren 265 medewerkers Onbepaalde tijd 160 120 280 257,03 155 110 265 242,60 wikkeling. Ook de inzet op een brede inzet- met een contract voor onbepaalde tijd, baarheid van medewerkers kreeg steeds 61,6% van het totale personeelsbestand Totaal 262 174 436 400,73 263 167 430 395,30 meer gehoor en medewerkers vonden hun weg in het werken bij andere redacties en het verbreden van hun takenpakket door roulatie van werkzaamheden. Leeftijdsopbouw

De eind 2015 aangekondigde reorgani- 2015 2016

satie bij Digitaal & Innovatie werd begin EIND 2016 Vrouwen Mannen Totaal Vrouwen Mannen Totaal 2016 uitgevoerd en daarmee kon een start Leeftijd fte Aantal fte Aantal % fte Aantal fte Aantal % 430 gemaakt worden met het opbouwen van Medewerkers een afdeling die beter toegerust is op de 16 t/m 25 18,6 18,6 2,5 3 5 14,2 16 4,0 4 5 (technische) digitale ontwikkelingen en het ontwikkelen van concepten gericht 26 t/m 35 60,0 60,0 35,0 37 23 59,9 69 30,2 35 24 op interactie en participatie. 36 t/m 45 59,2 59,2 48,1 51 27 57,7 64 43,0 47 26 Halverwege het jaar beëindigde de hoofd- redacteur Journalistiek zijn werkzaam- 167 mannen EIND 2016 263 vrouwen 46 t/m 55 75,2 75,2 50,1 54 32 70,2 78 53,2 57 31 heden voor de organisatie wegens het 430 aanvaarden van een andere baan. Zijn Medewerkers 56 t/m 59 25,5 25,5 26,5 29 14 31,5 36 21,5 24 14 werkzaamheden als hoofd voor de afde- De gemiddelde leeftijd lag op 42,7; TOTAAL 2015 ling Levensbeschouwing continueerde hij iets lager dan die van vorig jaar Totaal 100 100 wel. Er werd een nieuwe hoofdredacteur Journalistiek ad interim aangetrokken. 43,1 In de tweede helft van 2016 is het fysiek Gemiddelde leeftijd samenbrengen van de diverse redacties 167 mannen 263 vrouwen Het ziekteverzuim exclusief zwangerschap geactualiseerde beschrijving ontvangen.

en journalistieke activiteiten voorbereid 2015 2015 bedroeg over 2016 2,6 %, een daling ten Nieuwe medewerkers ontvingen bij en uitgevoerd. De bedoeling is dat hiermee opzichte van 2015 (3,0%). In geval van indiensttreding hun profiel. de onderlinge samenwerking verbetert en 44,1 42,3 verzuim bespraken conform het ziektever- TOTAAL 2015 journalistieke en innovatieve kracht van zuimbeleid leidinggevende en medewerker De beoordelingsmodule in het personeels- 2016 2016 KRO-NCRV verder versterkt wordt. 43,1 welke mogelijkheden de medewerker had informatiesysteem is verbeterd. Het mid- 42,8 42,6 om (gedeeltelijk) te re-integreren. Ook denmanagement heeft een training gevolgd Vanwege het besluit van de Raad van frequent ziekteverzuim kreeg aandacht rondom de functioneringsgesprekken en Bestuur van de NPO om themakanalen te en werd in voorkomende gevallen snel ter voorbereiding op de beoordelings- centraliseren, te verminderen en anders in 2015 2015 bespreekbaar gemaakt met de mede- en planningsgesprekken. TOTAAL 2015 TOTAAL 2016 te richten zijn per juni 2016 de themakana- 44,1 42,3 werker. len overgeheveld naar de NPO. Voor KRO- 42,7 Het opleidingsbeleid en de bedrijfsre- NCRV had dit tot gevolg dat de (redactie) 2016 TOTAAL 2016 2016 Personeelsbeleid geling opleidingen is geactualiseerd. eenheid Themakanalen (onderdeel van de 42,8 42,6 In het voorjaar is het project rondom Voorheen lag de bewaking van de oplei- afdeling Video) is opgeheven waarbij een het actualiseren en harmoniseren van dingen op de afdelingen. In 2016 zijn de aantal arbeidsplaatsen is komen te verval- de functiebeschrijvingen afgerond. afzonderlijke budgetten naar P&O over-

len. Een aantal medewerkers heeft daarbij TOTAAL 2015 TOTAAL 2016 Het functieraster met daarin alle func- geheveld, om op deze wijze effectiever de overstap naar de NPO gemaakt, volgens 42,7 ties van KRO-NCRV is vastgesteld en en efficiënter op het totale budget te het mens-volgt-werk-principe. nagenoeg elke medewerker heeft een kunnen sturen. TOTAAL 2016

TOTAAL/fte 68 Bedrijfsvoering Bedrijfsvoering 69 143,70 fte

TOTAAL BEPAALDE TIJD

156 54 mannen 102 TOTAAL/fte

vrouwen 143,70 fte TOTAAL VROUW Contract TOTAAL MAN 262 TOTAAL 174 vormenBEPAALDE TIJD vrouwen 156 54 102 mannenmannen 160 Onbepaalde tijd vrouwen 120

TOTAAL VROUW Contract156 TOTAAL MAN 262 vormenONBEPAALDE TIJD 174 vrouwen fte 257,03mannen 160 Onbepaalde tijd TOTAAL/fte 120

ONBEPAALDE156 TIJD

257,03 fte

TOTAAL/fte

vrouwen 2014 mannen leeftijd fte aantal fte aantal

16 t/m 25 vrouwen 7,4 20149 3,8 mannen4 leeftijd fte aantal fte aantal 26 t/m 35 51,7 55 29,6 32 16 t/m 25 7,4 9 3,8 4 36 t/m 45 64,3 74 64,3 66 26 t/m 35 51,7 55 29,6 32 46 t/m 55 69,9 78 69,9 60 36 t/m 45 64,3 74 64,3 66

56 t/m 67 46 t/m 55 28,669,9 7833 69,928,6 6024

56 t/m 67 28,6 33 28,6 24 In samenspraak met leidinggevenden KRO-NCRV stimuleert medewerkers om In 2015 is een bedrijfsbrede werkgroep brainstorm geweest waar de vraag is uit- zijn de beleidsuitgangspunten voor van dit aanbod gebruik te maken. Door ingesteld die zich enerzijds richt op de gewerkt hoe we urban-jongeren kunnen Brede Inzetbaarheid opgesteld. Door de zeventien medewerkers is een traject programmering en anderzijds op de ont- bereiken. Hier is een leuk idee uitgekomen organisatie flexibel in te richten, wordt gevolgd. Hiervoor zijn externe loopbaan- wikkeling van het personeelbestand. dat in 2017 verder wordt uitgewerkt en KRO-NCRV minderEIND 2016kwetsbaar en kan adviseurs ingeschakeld. De medewerkers Op het vlak van personeel heeft dit in wordt getest op haalbaarheid. beter worden ingespeeld430 op wijzigingen hebben zelf kunnen kiezen bij welk bureau 2016 geresulteerd in een divers netwerk, in de omvangMedewerkers en de aard van de program- zij dit traject wilden volgen. waar de personele vacatures aan verzon- mering en wordt voorkomen dat gereor- den worden. Heel concreet heeft KRO- Huisvesting, Faciliteiten en ICT ganiseerd moet worden als hier drastische NCRV in 2016 twee werkervaringsplaatsen wijzigingen in plaatsvinden. Flexibiliteit Stagiaires en afstudeerders gecreëerd voor medewerkers met een KRO-NVRV is gevestigd in een pand dat bestaat enerzijds uit een verantwoorde allochtone achtergrond. sinds 2014 een modern, open en flexibel verhouding tussen vaste en tijdelijke KRO-NCRV biedt studenten graag de huisvestingsconcept kent. Deze huis- contracten, anderzijds uit een perso- mogelijkheid om stage te lopen of hun vesting bevordert met het concept van 167 mannen 263 vrouwen neelsbezetting die kwalitatief flexibel en afstudeerproject te doen. Zij worden werken de samenwerking, flexibiliteit en breed inzetbaar is. Brede inzetbaarheid veelal bij redacties ingezet. creativiteit binnen het omroepbedrijf. Eind is een gedeelde verantwoordelijkheid: In 2016 heette KRO-NCRV 108 stagiai- 2016 vond een grote interne verhuizing medewerkers zijnTOTAAL verantwoordelijk 2015 voor res welkom. Van hen volgden er 9 een plaats die de onderlinge samenwerking hun eigen inzetbaarheid en worden hierin MBO-opleiding, 80 een HBO-opleiding en bij journalistiek gaat bevorderen. Gekop- door KRO-NCRV43,1 gestimuleerd, gefacili- 19 een WO-opleiding. peld hieraan zullen alle medewerkers van teerd en begeleid. de afdeling Journalistiek van een laptop worden voorzien.

2015 2015 Onderzoek 42,3 Inspelend op een toename aan mobiel 44,1 werken, is de wifi-capaciteit in het pand

In het najaar2016 is door een extern2016 deskun- vergroot. De technische integratie van dige 42,8ten behoeve van de Risico42,6 Inven- de KRO en de NCRV ICT-infrastructuur is tarisatie en Evaluatie (RI&E) voor KRO- nagenoeg afgerond en er is gegevens- NCRV en de Stichting AKN een inspectie beveiliging ingevoerd die KRO-NCRV zal in ons pand uitgevoerd om mogelijke (moeten) beschermen tegen nieuwe arbeidsrisico’s vast te stellen. Het heb- TOTAAL 2015 TOTAAL 2016 virussen. Conform de eisen vanuit de Wet ben van een actuele42,7 RI&E is een wet- MBO 11 MBO 19 bescherming persoonsgegevens (Wbp) telijke verplichting.TOTAAL Op 2016 basis van het op is een procedure datalekken opgesteld. te leveren rapport zal in 2017 een Plan HBO 53 HBO 80 van Aanpak worden opgesteld waarin In de Video-montageomgeving is zowel staat beschreven welke maatregelen WO 12 WO 9 de hardware als de software (AVID) KRO-NCRV gaat nemen om de gecon- gemoderniseerd. De mogelijkheden om stateerde risico’s aan te pakken. totaal 76 totaal 108 te werken met verschillende video-input en output formaten is verruimd. Van A naar B: presentatoren Daan Nieber en Katja Schuurman In november is door een onafhankelijk Het in eigen technisch beheer nemen onderzoeksbureau een online onderzoek In 2016 nam KRO-NCRV deel aan een van de montageomgeving is afgerond, onder de medewerkers gehouden naarTOTAAL/fte stagedag waar studenten zich konden medewerkers zijn daarvoor geschoold. hun betrokkenheid; 70% van de medewer- oriënteren op stages bij diverse media- Ook op programmaniveau gebeurde het Ten aanzien van de radio-omgeving kan 143,70 fte kers heeft zijn bijdrage geleverd door de bedrijven. nodige. Met de start van Angelique Hout- worden vermeld dat de centrale hardware TOTAAL vragenlijst in te vullen. Begin 2017 wordenBEPAALDE TIJD veen voor een programma van KRO-NCRV is geüpgraded. de resultaten aan de organisatie terug- op 3FM maken we het blanke mannenbol- 156 54 gekoppeld. 102 Diversiteitmannen werk 3FM diverser. Vanwege het sterk toegenomen belang We participeren in Net in Nederland (zie dat KRO-NCRV toekent aan de zichtbaar- vrouwen KRO-NCRV hecht waarde aan een divers hoofdstuk 6 Samenwerking). KRO-NCRV heid op social media en “het web”, is in LoopbaanontwikkelingTOTAAL VROUW 262 Contractsamengesteld174 personeelsbestand,TOTAAL MAN zowel was participant in het evenement Innover- overleg met diverse geledingen vast- vormenomdat dat een (betere) afspiegeling vormt sity Parade, gericht op bewustwording van gesteld op welke wijze ook makers van vrouwen Conform de afspraken in de omroep cao van de maatschappij, als ook omdat meer diversiteit en het vergroten van diversiteit content voor deze media optimaal facili- mannen kunnen medewerkers eens in de160 vijf jaarOnbepaalde diversiteit tijd bijdraagt aan een meer diverse via innovatie. Het event was goed bezocht tair ondersteund kunnen worden. In 2017 deelnemen aan een loopbaantraject. benadering120 van programmaonderwerpen. en leidde tot inspiratie. Er is intern een zal hier opvolging aan worden gegeven.

ONBEPAALDE156 TIJD

70 Bedrijfsvoering 257,03 fte Bedrijfsvoering 71

TOTAAL/fte

vrouwen 2014 mannen leeftijd fte aantal fte aantal 16 t/m 25 7,4 9 3,8 4

26 t/m 35 51,7 55 29,6 32

36 t/m 45 64,3 74 64,3 66

46 t/m 55 69,9 78 69,9 60

56 t/m 67 28,6 33 28,6 24

Medezeggenschap Informeren De directie heeft begin 2016 met de OR gesproken Nu de organisatie in rustiger vaarwater over het traject harmonisering en optimalisering Met de OR is gesproken over het voorstel is gekomen besteedden de directie en productieondersteuning waarbij een interne pro- bandbreedte vast dienstverband versus flexi- de Ondernemingsraad (OR) meer tijd aan cesbegeleider via coaching en training on the job bel dienstverband. Conform de cao kunnen met het proactief bespreken van organisa- processen en procedures verder uniformeert en instemming van de OR afwijkende percentages tie-ontwikkelingen, waarbij de OR vooraf productiemedewerkers daar waar nodig verder worden afgesproken binnen een bandbreedte aan de bestuurder kan aangeven wat voor opleidt. van 60% contracten voor onbepaalde tijd en de OR van belang is bij het te ontwikke- 40% contracten voor bepaalde tijd. Het feit dat len beleid. Zo werd met de OR gesproken De directie informeerde de OR - tezamen met een er kort cyclisch wordt ingetekend, met nadruk op over beoogde veranderingen bij Drama vertegenwoordiger van de Raad van Toezicht die competitie en het openstellen van het bestel voor en Jeugd. als opdrachtgever optrad - over het onderzoek buitenproducenten, heeft invloed op de begro- proces benoeming directie tot aan het vertrek van ting en de realisatie daarvan. Dit zal effect hebben De directie stemde eind 2016 in - met het de directievoorzitter. Er werd met de OR gespro- op een grotere fluctuatie in het personeels- oog op de verkiezingen voor een nieuwe ken over de formulering van de opdracht als ook bestand, met name in de flexibele schil. Met de OR die begin 2017 plaatsvinden - met het over de keuze voor een externe onderzoeker. OR is afgesproken de verhouding 40% bepaalde reduceren van het aantal leden van de Na afronding van de opdracht is met de OR de en 60% onbepaalde contracten voorlopig met OR van 11 naar 7, dit om effectiever te uitgebrachte rapportage besproken. Ook over inachtneming van structurele inhuur van zzp’ers, kunnen werken. Deze vermindering gaat de reflectie van de Raad van Toezicht op de in als bovengrens te hanteren en deze verhouding samen met de wens van de OR om meer de rapportage geformuleerde aandachtspunten periodiek te monitoren en te bespreken. met projectgroepen te gaan werken. heeft de OR informatie ontvangen. Voor de inrichting en werkwijze van de projectgroepen gelden in principe de Daarnaast is de OR geïnformeerd over het besluit Advies kaders in de WOR ten aanzien van voorbe- van de Raad van Toezicht tot de aanstelling van een De Ondernemingsraad werd om advies gevraagd reidingscommissies als uitgangspunt. Met interim toegevoegd (titulair) directeur in deeltijd over: de Ondernemingsraad is afgesproken dat met een specifieke opdracht. De OR heeft daarbij • Reorganisatie themakanalen zij een voorstel uitwerken voor de nadere de gelegenheid gekregen zijn opmerkingen in deze • Externe adviseur voor de evaluatie naar de werkwijze met projectgroepen, met daarin kenbaar te maken. governance van KRO-NCRV, KRO en NCRV criteria en voorwaarden voor (deelname • Entiteit, dat wil zeggen de oprichting van een aan) de projectgroepen. Dit zal in 2017 De directie besprak met de OR het onderzoek naar coöperatie die zich ten behoeve van NPO en worden besproken. de evaluatie van de governance en legde aan de de omroepen) gaat bezig houden met rech- OR een adviesaanvraag voor over het beoogde tenbeheer en met bepaalde vormen van (bin- externe onderzoeksbureau dat de evaluatie zou nenlandse en buitenlandse) rechtenexploitatie uitvoeren. Daarnaast nam de voorzitter van de OR deel aan de Klankbordgroep evaluatie governance Eind 2016 werd de OR - in verband met de begin die bij het onderzoek het proces begeleidde. 2017 vertrekkende mediadirecteur - om advies gevraagd over de wijze van vervanging van totdat Ook de Risico Inventarisatie en Evaluatie, het soci- er een nieuwe mediadirecteur is geworven. aal jaarverslag 2015, de declaratieregeling en de verbetering van het beoordelingsformulier waren In februari en september vonden de zogenaamde onderwerp van overleg. ‘artikel 24-vergaderingen’ plaats. In deze overleg- De nieuwe merkmissie voor KRO-NCRV en de ver- vergaderingen worden de algemene zaken bespro- taalslag daarvan in het creatief concept Vertel. ken aangaande de onderneming, in aanwezigheid werden ook aan de OR gepresenteerd. van een delegatie van de Raad van Toezicht.

Instemming De Ondernemingsraad ontving een instemmingsverzoek over: • Procedure werving en selectie Spoorloos: presentator Derk Bolt • Bedrijfsregelingen gratificaties en woon-werk- verkeer

72 Bedrijfsvoering Bedrijfsvoering 73 Dokters vs Internet: presentator Anita Witzier 06

Samenwerking Samenwerking, zowel binnen als buiten de publieke omroep, heeft volgens KRO-NCRV vooral meerwaarde wanneer die een bijdrage levert aan de eigen taak en/of het publieke bestel als geheel. In 2016 werkte KRO-NCRV voor programma’s op radio en televisie veelvuldig samen met andere omroepen. Ook met externe organisaties is door KRO-NCRV in 2016 veelvuldig samengewerkt.

74 Samenwerking Samenwerking 75 De Wandeling: presentator Joris Linssen

Samenwerkingsomroep Vereniging KRO-NCRV

De (leden)verenigingen KRO en NCRV zijn lid van de Vereniging KRO-NCRV. In de Vereniging KRO-NCRV hebben de Ver- eniging KRO en de Vereniging NCRV hun omroepbedrijven gefuseerd.

Samenwerking binnen de Publieke omroep

AKN

Op facilitair gebied werkte KRO-NCRV 80 te Hilversum, het verlenen van (facili- ook in 2016 samen met de AVROTROS taire) services die deel uitmaken van de binnen de organisatie AKN. De Stichting huurovereenkomst en, naar behoefte, AKN richt zich op het gebouwenbeheer optionele (facilitaire) diensten. van het pand aan de ’s-Gravelandseweg

Samenwerking uitgave programmabladen

Voor de uitgave van haar programma- bladen participeert KRO-NCRV samen met de AVROTROS en uitgeverij Sanoma in Bindinc

Net in Nederland

KRO-NCRV heeft zich in 2016 aangesloten programma’s aan met Engelse en Arabische bij het project Net in Nederland, een online ondertiteling. De werkzaamheden wor- platform voor nieuwkomers, waarin tevens den verricht door nieuwkomers, waarvoor AVROTROS, BNN-VARA, VPRO, EO, MAX, werkervaringsplaatsen zijn gecreëerd. HUMAN, NTR en de NPO samenwerken. Net De omroepen die in dit project verenigd in Nederland is bedoeld om vluchtelingen, zijn gaan een inspanningsverplichting aan immigranten en expats met on demand ten behoeve van de doorstroming van de media-aanbod wegwijs te maken in onze kandidaten naar reguliere functies bij de samenleving en biedt Nederlandstalige omroepen.

76 Samenwerking 77 Samenwerking op programmaniveau Juridische verwantschappen

Vanuit diverse programma’s is er samen- KRO-NCRV heeft, op grond van juridische per jaar, versterkt het Kansfonds met gif- gewerkt met een collega-omroep, zie verwantschap, een samenwerkingsverband ten van betrokken medemensen en door hiervoor bijlage 3. met de, Stichting Kansfonds kennis en ervaring te delen. Zo draagt (voorheen Skanfonds) en Justitia et Pax. het Kansfonds bij aan een samenleving waarin plaats is voor iedereen. Een lid van de Raad van Toezicht KRO, tevens lid Stichting Kansfonds van de Raad van Toezicht KRO-NCRV, is Kansfonds helpt mensen omzien naar de bestuurslid van het Kansfonds. Samenwerking in het kader van de kwetsbaren in onze samenleving, zodat geoormerkte middelen voor de niemand buitengesloten raakt. Het Kans- fonds ondersteunt kansrijke initiatieven Justitia et Pax programmering voor de katholieke die kwetsbare mensen helpen om hun Justitia et Pax is een internationaal net- stroming en de boeddhistische stroming situatie te doorbreken. Het betreft ini- werk dat streeft naar sociale en juridische tiatieven die zijn opgezet door betrok- gerechtigheid voor iedereen. KRO-NCRV KRO-NCRV kent een samenwerkingsver- conferentie en de Boeddhistische Unie ken mensen die iets willen doen voor de is lid van de bisschoppelijke (advies)com- band met de Nederlandse Bisschoppen- Nederland (BUN). ander. Die initiatieven, zo’n zeshonderd missie.

Nederlandse BUN Bisschoppenconferentie Per 1 januari 2016 kwam er een einde aan de Op 1 januari 2016 werd de zendtijd voor 2.42-omroep BOS (Boeddhistische Omroep Facts en Villerius: presentator Jessica Villerius 2.42-omroep RKK (Rooms-Katholieke Stichting). In 2015 was door KRO-NCRV met zendgemachtigde) beëindigd. Tot die tijd de Boeddhistische Unie Nederland (BUN) verzorgde KRO-NCRV, in opdracht van de - als door de overheid erkende repre- Nederlandse Bisschoppen, de zendtijd voor sentant van de Boeddhistische stroming deze omroep. in Nederland - een overeenkomst gesloten, waarin werd afgesproken dat KRO-NCRV KRO-NCRV verzorgt vanaf 1 januari 2016 per januari 2016 de programmering voor het specifiek levensbeschouwelijke media- de stroming boeddhisme zou faciliteren aanbod vanuit het geoormerkte budget vanuit een daartoe geoormerkt levens- voor de stroming katholicisme. Dit op basis beschouwelijk budget voor de stroming van door de bisschoppenconferentie aan boeddhisme. de NPO uitgesproken vertrouwen in KRO- NCRV. In 2015 zijn in dit kader op basis van een protocol afspraken gemaakt met de Nederlandse Bisschoppenconferentie.

Samenwerking met externe organisaties

Naast de samenwerking met maatschap- pelijke organisatie (zie bijlage 3), is KRO- NCRV lid van het Verband van Katholieke Maatschappelijke Organisaties (VKMO) en het Christelijk Sociaal Congres.

78 Samenwerking Samenwerking 79 De Rekenkamer: presentatoren Daan Nieber en Tess Milne 07

Financieel verslag

80 Financieel verslag Financieel verslag 81 RabRadio: presentator Paul Rabbering

Financieel verslag

Ondanks de druk op de financiële middelen omroepbedrijf als via de ledenverenigin- van de Publieke Omroep als gevolg van gen, beschikbaar houden van voldoende doorgevoerde bezuinigingen, en de nieuwe (eigen) middelen om de prioriteiten in de Mediawet die leidt tot meer concurren- programmering te kunnen realiseren en tie door het openstellen van de Publieke middelen te kunnen inzetten om de orga- Omroep voor externe producenten, is nisatie verder te ontwikkelen. het media-aanbod dat omroepvereniging KRO-NCRV in 2016 heeft geproduceerd en De beschikbare eigen middelen van KRO- verspreid op radio, televisie, internet en NCRV die voortvloeien uit de inkomsten van via de digitale toepassingen op het niveau programmabladen en nevenactiviteiten zijn van 2015 gebleven. Dit mede dankzij de in 2016 ingezet voor de (ontwikkeling van grote innovatiekracht in eigen huis. In de de) programmering en ter dekking van de voorliggende hoofdstukken worden de kosten van de Vereniging KRO-NCRV. De activiteiten van KRO-NCRV in 2016 en de inzet vindt plaats in lijn met de speerpun- geleverde bijdrage aan het publieke bestel ten in het strategische plan en de focus verder toegelicht. Al in 2014 en 2015 is toe- ligt op die programmering die bijdraagt gewerkt naar de afspraken over financiële aan versteviging van de positie en iden- verhoudingen tussen fusieomroepen en titeit van KRO-NCRV, de ontwikkeling van stand alone omroepen, die samen met de nieuwe formats en digitale concepten en fusieafspraken voor de kalenderjaren 2016 het maken van pilots. tot en met 2020 zijn gemaakt. In 2016 zijn deze verhoudingen niet helemaal gerea- Om onverwachte tegenvallers op te kun- liseerd maar de benodigde correctie zal nen vangen zonder dat het eigen vermogen plaatsvinden in 2017. van de achterliggende Verenigingen KRO en NCRV direct hoeft te worden aange- Het boekjaar van de samenwerkingsom- sproken is het financiële beleid er in de roep KRO-NCRV over het jaar 2016 is basis op gericht om de reserve media aan- afgesloten met een positief resultaat uit bod als onderdeel van het eigen vermogen gewone bedrijfsuitoefening. Omdat de op een zo hoog mogelijk niveau te houden. Reserve voor Media-aanbod (RMA) haar Met het oog op de teruggang van het maximale omvang heeft en op basis van garantiebudget naar 50 % is het nog nieuwe regelgeving zelfs nog iets verlaagd belangrijker om het (vaste) kostenniveau moest worden wordt dit resultaat toege- zo laag mogelijk te houden en de flexibiliteit voegd aan de Overgedragen Reserve voor en effectiviteit van de organisatie voort- Media-aanbod (ORMA). De ORMA zal in durend te optimaliseren. De organisatie is 2017 volledig worden ingezet op program- zodanig flexibel ingericht dat het kosten- mering die bijdraagt aan de ontwikkeling niveau mee kan bewegen met wisselende van KRO-NCRV en versterking van onze (programma) inkomsten. De formatie is in programmering op netten en zenders. dat kader de afgelopen jaren terugge- KRO-NCRV is financieel gezond. Het eigen bracht naar een vaste kernformatie waar vermogen bestaat na verwerking van het een flexibele schil met tijdelijke formatie resultaat ultimo 2016 uit een Algemene omheen is gelegd. Zo kan optimaal worden Reserve met een omvang van € 9.458.000 ingespeeld op de (wisselende) vraag naar en de Reserve voor Media-aanbod van programma’s vanuit de netten en zenders € 5.500.000. en onze eigen ambitie.

Financieel Beleid Het financiële beleid van KRO-NCRV is gericht op continuïteit, een gezonde financiële huishouding (i.c. jaarlijks slui- tende exploitatie) en het, zowel via het

82 Financieel verslag Financieel verslag 83 Balans

Balans per 31 december 2016 (Na resultaat verwerking, bedragen x € 1000)

Activa 31-12-2016 31-12-2015 Passiva 31-12-2016 31-12-2015

Materiële vaste activa Eigen Vermogen

Bedrijfsgebouwen en terreinen 10.474 10.753 Algemene reserve 9.458 9.458

Inventaris en inrichting 433 618 Reserve voor media-aanbod 5.500 5.596

Andere vaste bedrijfsmiddelen 814 1.046 14.958 15.054

Niet aan de bedrijfsuitoefening dienstbaar 7.579 7.807 Voorzieningen

19.300 20.224 Reorganisatiekosten 50 1.822

Financiële vaste activa Onderhoud gebouwen 918 768

Deelnemingen 52 49 Diverse claims 200 240

52 49 Flexposities 562 529

Voorraden Jubilea 542 512

Onderhanden werk en gereed product m.b.t. media-aanbod 10.385 9.538 Overgangsregeling pensioenen 1.003 1.039

10.385 9.583 Loopbaantrajecten 337 212

3.612 5.122

Vorderingen Kortlopende schulden

Handelsdebiteuren 1.006 742 Leveranciers 10.129 9.201

Bijdragen derden 724 698 Belastingen en premies sociale verzekeringen 1.712 2.010

Belastingen en premies sociale verzekeringen 185 162 Schulden inzake pensioenen 128 -

Overige vorderingen 1.702 6.429 Overige schulden 6.608 10.030

Overlopende activa 135 231 Overlopende passiva 14.925 15.830

3.752 8.262 33.502 37.071

Liquide middelen 18.583 19.129

Totaal 52.072 57.247 Totaal 52.072 57.247

84 Financieel verslag Financieel verslag 85 Exploitatierekening (Bedragen x € 1000) Financiële Kerncijfers bedrijfsvoering dan kan worden toege- 31-12-2016 31-12-2015 voegd aan de RMA moet het resterende Baten Exploitatieresultaat 2016 bedrag als last worden verantwoord en Het saldo uit gewone bedrijfsuitoefe- worden gedoteerd aan de overgedra- ning bedraagt in 2016 € 460.000 (2015: gen reserve voor media-aanbod (ORMA). Media-aanbod 76.636 75.111 € 279.000). Het saldo uit gewone bedrijfsvoering Bij: inzet overgedragen reserve media-aanbod - 3.936 bedraagt € 460.000. Het resultaat 2016 De totale baten voor het totale media-aan- van de Vereniging KRO ad € 21.000 is toe- Totaal Media-aanbod 76.636 78.047 bod liggen iets onder de baten in 2015. Dit gevoegd aan de RMA. Rekening houdend OCW Bijdrage organisatiekosten 13.855 14.007 wordt veroorzaakt doordat er in tegen- met de noodzakelijke daling van de RMA OCW Bijdrage frictiekosten -307 1.057 stelling tot in 2015 geen overgedragen naar het nieuwe gemaximeerde niveau reserve media-aanbod beschikbaar was is € 577.000 ten laste van het saldo uit Programmagebonden eigen bijdragen 2.645 1.768 om in te zetten voor de programmering. gewone bedrijfsvoering gedoteerd aan Opbrengst programmabladen 21.511 22.280 De OCW bijdragen voor media-aanbod van de ORMA. Via de resultaatverwerking Opbrengst overige nevenactiviteiten 3.829 4.740 € 76.636.000 vallen hoger uit dan in 2015 is het per saldo negatieve exploitatie- (€ 75.111.000), ondanks dat een aantal resultaat van € 117.000 onttrokken aan Overige bedrijfsopbrengsten 128 129 televisieprogramma’s zijn doorgeschoven de RMA waardoor deze een omvang van Opbrenst bartering 814 287 naar 2017. € 5.500.000 heeft.

Totale bedrijfsopbrengsten 119.111 123.315 De programma-gebonden bijdragen van derden betreffen bijdragen van het Lasten Mediafonds en Cobofonds voor drama- series en documentaires. Deze bijdra- Lonen en salarissen -26.607 -27.602 gen stijgen in 2016 ten opzichte van 2015. Sociale lasten -7.117 -8.206 Hier staan extra uitgaven tegenover. Frictiekosten 260 -2.114 De opbrengsten programmabladen dalen Afschrijvingen op materiële vaste activa -1.376 -2.776 ten opzichte van 2015. Dit wordt onder Directe productiekosten -73.205 -72.788 meer beïnvloed door een dalend aantal abonnees als gevolg van demografische Overige bedrijfslasten -9.816 -9.367 factoren, de economische recessie en Kosten bartering -814 -287 het feit dat steeds meer mensen gebruik Totale bedrijfslasten -118.675 -123.140 maken van een EPG (elektronische pro- gramma gegevens) toepassing. Ook de advertentie-inkomsten van de program- Bedrijfsresultaat 436 175 mabladen vertonen een dalende trend. Maar mede door kostenreductie en een lagere ontkoppelingsbijdrage aan de Financieel resultaat ledenverenigingen is per saldo sprake van Resultaat deelnemingen 39 36 een stijging van het resultaat op program- mabladen. Rentebaten en soortgelijke opbrengsten 5 9 Rentelasten en soortgelijke kosten -8 -22 Samenhangend met de plaatsing van de programma’s en de inzet van eigen mid- Vennootschapsbelasting -12 81 delen en het wegvallen van inzet van de 24 104 ORMA dalen ook de totale bedrijfslasten.

Resultaatbestemming Saldo uit gewone bedrijfsuitoefening 460 279 In de per 10 mei 2016 gewijzigde bindende Af: Over te dragen reserve media aanbod -577 - regeling mediareserves is bepaald dat de RMA voor KRO-NCRV vanaf 2016 is gemaxi- meerd op € 5.500.000. Indien sprake Exploitatieresultaat na overdracht -117 279 is van een hoger resultaat uit gewone

86 Financieel verslag Financieel verslag 87 Eigen vermogen Compliance aan het management en bestaat er een Het eigen vermogen bestaat na verwer- meldingsplicht van (nieuwe) financiële king van het resultaat ultimo 2016 uit een Transparant handelen, integer besteden belangen bij partijen waarmee KRO-NCRV Algemene Reserve met een omvang van van de publieke middelen en naleven van direct of indirect zaken doet. Jaarlijks € 9.458.000 en een Reserve Media-aan- wet- en regelgeving waren ook in 2016 vindt er bij medewerkers, bestuurders en bod met een omvang van € 5.500.000. nadrukkelijk aandachtspunten van Direc- toezichthouders een integrale uitvraag tie en management. Speerpunten daarbij plaats naar nevenfuncties en financiële Algemene Reserve Totaal waren net als in voorgaande jaren onder- belangen. reserve media-aanbod werpen die ook in het publieke debat * € 1.000 * € 1.000 * € 1.000 aandacht kregen, zoals nevenfuncties en Contractvorming belangenverstrengeling, contractvorming, KRO-NCRV is niet dienstbaar aan het Eigen vermogen per 31 december 2015 9.458 5.596 15.054 cofinanciering en sponsoring, reclame en maken van meer dan normale winst door Overdracht uit exploitatieresultaat KRO - 21 21 scheiding van publieke en private mid- derden. (Voorgenomen) contracten met Exploitatieresultaat 2016 - -117 -117 delen. derden worden door het management van KRO-NCRV en door KRO-NCRV-ju- Eigen vermogen per 31 december 2016 9.458 5.500 14.958 In 2006 zijn de Richtlijnen ter bevordering risten getoetst aan deze bepaling uit de van Goed Bestuur en Integriteit Publieke Mediawet. De contractering met buiten- Omroep in werking getreden, de zoge- producenten voor televisieproducties is Financiële Kengetallen naamde CIPO-Code. Eind 2012 is de CIPO- belegd bij de mediadirecteur, de manager De financiële positie van KRO-NCRV per code herzien. Ook KRO-NCRV commit- Video en de productiemanager. 31 december 2016 kan door middel van teert zich aan deze regeling. KRO-NCRV onderstaande financiële kengetallen nader hanteert sinds 2014 voor medewerkers Geschenken worden beschouwd: ook een eigen Gedragscode KRO-NCRV. Een medewerker mag uit hoofde van zijn Deze gedragscode overlapt met de CIPO functie geschenken boven een bedrag 2016 2015 Code op het onderwerp integriteit (Richt- van vijftig euro geven noch ontvangen. lijn 2). Ten aanzien van naleving van de Dit betekent dat in 2016 sprake was van Solvabiliteit (EV/TV * 100) 28,7% 26,3% verschillende Richtlijnen van Code Goed een leeg register. Aandeel eigen vermogen ten opzichte van de inkomsten 0,13 0,12 Bestuur en Integriteit merkt KRO-NCRV het volgende op: Current ratio (Vlottende activa/ KT verplichtingen) 0,98 1,00 Richtlijn 3: Verslaglegging

Richtlijn 1: Goed bestuur en toezicht Ten aanzien van de normen en richtlijnen De solvabiliteitsratio toont de mate waarin voor een transparante verantwoording en op langere termijn voldaan kan worden aan De current ratio geeft een indicatie van De aanbevelingen van Richtlijn 1 van de verslaglegging volgt KRO-NCRV de Richt- de verplichtingen. Deze is verbeterd ten de mate waarin KRO-NCRV op korte ter- CIPO-Code hebben hun beslag gekre- lijn 3 ‘Verslaglegging’ van het CIPO en de opzichte van ultimo 2015. Door het ontvan- mijn aan haar verplichtingen kan voldoen. gen in de Statuten van de Vereniging richtlijnen uit het handboek ‘Financiële gen van te vorderen frictiekostenbijdragen Deze is voldoende en is nagenoeg gelijk KRO-NCRV, in de Reglementen voor de verantwoording’. Verantwoording over de en van rekeningcourantvorderingen op de gebleven ten opzichte van 2015. Statutaire Directie en voor de Raad van uitvoering van de hoofdtaken en neven- verenigingen enerzijds en het verminderen De liquiditeit van KRO-NCRV is goed door Toezicht (inclusief de commissies), en in activiteiten vindt plaats in voorliggend van de schulden op korte termijn aan de de eind 2016 ontvangen inkomsten uit het Reglement van de Federatieraad. Jaarverslag. De financiële verslaglegging NPO is sprake van een balansverkorting abonnementen op de programmabladen. vond plaats in de Jaarrekening 2016, die met € 5,2 miljoen waardoor de solvabili- verzonden wordt aan het Commissariaat teitsratio is gestegen. Richtlijn 2: Integriteit van de Media.

Nevenfuncties en financiële belangen Nevenfuncties van topfunctionarissen en Richtlijn 4: Beloningskader Presentatoren toezichthouders worden geregistreerd in de Publieke Omroep en openbaar gemaakt via de website van KRO-NCRV. Op 1 september 2009 is de code Belo- Het risico op belangenverstrengeling is ningskader Presentatoren Publieke op meerdere manieren geminimaliseerd. Omroep (BPPO) ingevoerd. Per 1 januari Zo moeten nevenfuncties van medewer- 2016 zijn er bij KRO-NCRV geen uitzon- kers ter goedkeuring worden voorgelegd deringen op de BPPO.

88 Financieel verslag Financieel verslag 89 Bij nieuwe contractafspraken blijft KRO- De Directie heeft in 2016 verder gewerkt • Risico 3: Geen/onvoldoende her- de monitoring verder worden ingebed in NCRV zich conformeren aan de BPPO. aan de verdere transparantie ten aanzien kenbare koppeling tussen (profiel) de Planning & Control-cyclus. van risicomanagement inclusief compli- ledenverenigingen en omroepbedrijf ance voor de onderscheiden onderde- • Risico 4: KRO-NCRV is financieel Vervolg risicomanagement in 2017 Regeling A: Klokkenluiders len Risicobereidheid, Strategisch risico- ongezond en middelen worden niet In 2017 vindt de verdere afstemming management en Operationeel risico- doelmatig besteed met de Raad van Toezicht plaats over de KRO-NCRV stelde in 2014 in het verlengde management. In ieder onderdeel wordt • Risico 5: Niet voldoen aan compliance, risicobereidheid en actualisatie van de van de gedragscode een separate Klok- het bewustzijn van het belang van risico- wet- en regelgeving strategische risicomatrix plaats en wordt kenluidersregeling op, conform de rege- management binnen de organisatie verder • Risico 6: KRO-NCRV is geen aantrek- de inventarisatie van het operationeel ling van het CIPO. In het kader van deze gestimuleerd, onder meer door kennis- kelijke werkgever risicomanagement afgerond. regeling deden zich in 2016 geen feiten deling. Risicomanagement draagt zo bij De toetsing op de werking van het stra- voor. aan een lerende KRO-NCRV organisatie. De Directie is verantwoordelijk voor het tegische en operationele risicomanage- realiseren van de strategische doelstellin- ment krijgt in 2017 weer verder zijn beslag. Risicobereidheid gen en de beheersing van de strategische De Directie rapporteert en legt verant- Risicomanagement De risicobereidheid is het risico dat we risico’s. Het strategische risicomanage- woording af over het systeem van risi- bereid zijn te accepteren om de strate- ment heeft dan ook haar voortdurende cobeheersing en interne controle aan Directie én de Raad van Toezicht van KRO- gische doelstellingen te behalen en onze aandacht en zij ziet toe op actualisatie de Raad van Toezicht na een bespreking NCRV zijn zich bewust van het belang van maatschappelijke, juridische en financiële van de risico analyse en de naleving van in de Auditcommissie. De wijze waarop adequaat risicomanagement. Het goede verplichtingen na te komen. de beheersmaatregelen. Het strategisch dit gebeurt, zal verder worden dooront- niveau van risicomanagement en interne Het expliciteren van de risicobereidheid risicomanagement is een integraal onder- wikkeld. beheersing bij KRO en NCRV is na fusie en het risicoprofiel draagt bij aan een deel van de planning & control cyclus. van de omroepbedrijven gehandhaafd en adequate en evenwichtige inrichting van Er vindt periodiek rapportage aan de Raad Klik hier voor de Jaarrekening 2016 er is een groot bewustzijn van de ver- interne beheersmaatregelen. van Toezicht over het bereiken van de van KRO-NCRV antwoordelijkheid voor een rechtmatige doelstellingen maar ook over de invloed en effectieve besteding van middelen, De Directie heeft een gebalanceerde risi- van externe en/of interne factoren op de naleving van wet- en regelgeving en cohouding waar het gaat om innovatie en de onderkende strategische risico’s en adequate inrichting van administratieve de realisatie van strategische doelstellin- de eventueel daarmee samenhangende organisatie en interne beheersing. In het gen. Zij heeft een kritische risicohouding aanpassingen in de beheersmaatregelen. risicomanagementsysteem zijn de naleving voor reguliere operationele processen. van wet- en regelgeving (compliance) en Er is sprake van een goede balans in de Operationeel risicomanagement de rechtmatigheidseisen vervat. Risico- afwegingen ten aanzien van risico en ren- Het operationele risicomanagement management staat op de agenda van de dement binnen de Directie. De organisatie bepaalt per proces binnen de organisa- Directie, Management en de Raad van is zich bewust van de mogelijke risico’s en tie welke risico’s het realiseren van de Toezicht. laat zich niet alleen leiden door oppor- operationele doelstellingen en ambities in tuniteiten. de weg staan en welke beheersmaatre- Het systeem van risicomanagement bij gelen zijn getroffen om deze operationele KRO-NCRV zorgt er voor dat risico’s en Strategisch risicomanagement risico’s te verminderen. beheersmaatregelen niet op een wille- In 2015 zijn, gekoppeld aan de strategi- KRO-NCRV heeft er voor gekozen om keurige, maar op een gestructureerde sche doelstellingen van KRO-NCRV, de haar operationeel risicomanagement wijze worden geïdentificeerd. zes belangrijkste strategische risico’s (ORM) in te richten naar bedrijfsketens. Het nemen van risico’s is inherent aan het vastgesteld en de interne beheermaat- Dit brengt het management samen die in zijn van een omroepvereniging anno nu. regelen die relevant zijn voor beheersing een bepaalde keten, gezamenlijke ver- Door een bewuste afweging te maken van deze risico’s benoemd met eigenaar- antwoordelijkheid dragen onder leiding tussen onze doelstellingen en de risico’s schap in de Directie. van een ketenmanager. Voor de risico- die we bereid zijn te nemen, streven we matrix op operationeel niveau is in 2015 naar een bestendige en maatschappelijk KRO-NCRV onderkent ook in 2016 een gestart met het uitwerken van de keten verantwoorde, beheerste en integere zestal strategische risico’s: Video. In 2016 is het operationeel risi- bedrijfsvoering in een omgeving die vraagt • Risico 1: Verliezen van de positie van comanagement verder uitgewerkt voor om creativiteit en flexibiliteit. Op deze KRO-NCRV in het publieke bestel Audio, Digitaal & Innovatie, Journalistiek, wijze vergroten wij de kans op het beha- • Risico 2: verslechtering van de positie Levensbeschouwing en de staffuncties. len van onze strategische doelstellingen. van KRO-NCRV in het publieke bestel Bij deze uitwerking wordt ook ingegaan op de maatregelen die de kwaliteit van onze producties moeten borgen. Alle ketens en

90 Financieel verslag Financieel verslag 91 BinnensteBuiten: tuinspecialist Martin Stuger 08

Bijlagen

92 Bijlagen Bijlagen 93 Bijlage 1 Bijlage 2 Organogram Overzicht Televisieprogramma's KRO-NCRV 2016

Journalistiek De Verwondering 2Doc Eucharistieviering Brandpunt Joris’ Kerstboom De Monitor Jacobine op zondag Federatieraad De Rekenkamer Katholiek Nederland TV De Verenigde Staten van Eva Kerst met de zandtovenaar Jinek Kerststal van de Sint Jan Keuringsdienst van Waarde Kruispunt Maskers af Raad van Toezicht Mijn Maria Human Interest Ochtendkus Ajouad: kaaskop of mocro? The Passion Anita wordt Opgenomen Wereldjongerendagen Beste vrienden Voor wie steek jij een kaarsje op? BinnensteBuiten De Wandeling Statutaire Directie BinnensteBuitenland Blij met de buren Boer zoekt Vrouw Internationaal Drama Broodje Gezond (incl. jeugddrama) Chez Benali Detectiveseries Bestuurszaken Financiën & Control Dance around the world Catch De Rijdende Rechter Kostuumdrama De Rijdende Rechter Wordt Vervolgd Petticoat De slimste mens Rundfunk Marketing Dokters vs internet Vlucht HS13 Personeel & Communicatie & Een Huis Vol Organisatie Leden Facts & Villerius Het gevoel van de Vierdaagse Jeugd Hello Goodbye Apennoten Hij is een Zij BZTshow Formal Ontwikkeling Jan rijdt rond BZT Muziek Show en Aansturing Juridische Zaken Katja’s Bodyscan Heibel langs de lijn Buitenproducenten Marlijn: de dolende dertiger Kindertijd Memories Klaas kan Alles Neem je zwemspullen mee Puberruil Zapp ICT en Beheer Onder de radar Puppy Patrol Digitaal & Innovatie Montage en Puberruil 10 jaar Puck en het verdwenen schaap Radiofaciliteiten De Reünie Spangas Spoorloos Woezel en Pip overal vriendjes Streetlab Zapp Echt Gebeurd: Leven tussen Top 2000 journaal twee huizen Tot elkaar Veroordeeld Zapplive Audio Video Journalistiek Levensbeschouwing Van A naar B Zappmissie: Lost in the game

Levensbeschouwing Bezieling in de zorg Bodar in de voetsporen van Paulus

94 Bijlagen Bijlagen 95 Bijlage 3 Overzicht samenwerking Eenmalig op programmaniveau Farce majeure al Kerst in Rome Levensbeschouwing 50 jaar actueel Human Interest Kerstnachtmis vanuit de Samenwerking met maatschappelijke organisaties / Audio Gedane zaken Human Interest St Martinuskerk te Sneek Levensbeschouwing Kerst Muziekgala 2016 Event Kerststal van de Sint Jan Levensbeschouwing Night of the Proms Event Missa in Mysterium Levensbeschouwing Radio 1: Radio 4: Nuhr back to basic Event Paaswake Levensbeschouwing KRO-NCRV op Radio 1 doet in zowel De Ochtend CPNB (Collectieve Propaganda voor het Tocht door de tijd Human Interest Pasen in Rome Levensbeschouwing als in De Taalstaat veel aan actuele ontwikkelingen Nederlandse Boek) in verband aandacht voor de De 100ste Nijmeegse Paus in Krakau terugblik op het gebied van de Nederlandse Taal. We werken Boekenweek en de Poëzie week in programma de Vierdaagse Human Interest wereldjongerendagen 2016 Levensbeschouwing daarbij structureel samen met Onze Taal, met Het Ochtend van 4. Boy next door Human Interest Slotviering Instituut voor de Nederlandse Taal en met de NRC. Streetlab oud en nieuw wereldjongerendagen Levensbeschouwing Staatsbosbeheer karaoke show Amusement Urbi et orbi Levensbeschouwing Daarnaast heeft De Taalstaat een structureel 3Doc Journalistiek samenwerkingsverband met de VRT bij de jaarlijkse Natuurmonumenten Een voor allen viering voor verkiezing van De Beste Leraar Nederlands, een de kerk in het Midden-Oosten Levensbeschouwing initiatief van De Taalstaat, met nu een structurele Stichting ‘Meer muziek in de klas’. Om aandacht te uitbreiding naar het Vlaamse taalgebied. vragen voor muziekonderwijs op scholen. Met dagblad Trouw werkt De Ochtend wekelijks samen op het gebied van Levensbeschouwing en Stichting ‘Instrumentendepot leerorkest’. tweemaal per week met de NTR op het gebied van In verband met het inzamelen muziekinstrumenten. Overzicht Radioprogramma's actuele ontwikkelingen in de wetenschap. Stichting muziekinstrumenten Fonds KRO-NCRV 2016 Reporter Radio werkt veel samen met regionale kranten en RTV stations om regionale onderzoeks- journalistiek landelijke uitstraling te geven op Radio 5: Radio 1: Radio 4 radio 1. O.a. Omroep Gelderland. Dagblad van het Vereniging Exodus. In verband met het Exodus- De Ochtend De Ochtend van 4 Noorden, De Limburger, Turbantia en de Krant van concert dat radioprogramma Volgspot uitgezond De Taalstaat Passaggio West-Vlaanderen maken deel uit van dit samen- vanuit de vrouwengevangenis in Nieuwersluis. Reporter Radio Tussen Hemel en Aarde werkingsverband. Exodus is een Landelijke Organisatie voor Opvang Nachtkijkers en Begeleiding van (ex-)gedetineerden. Radio 5 Radio 2: Groot op 5 Radio 2: Nacht van de Theologie: Gijs 2.0 Volgspot Stichting Vluchteling (Nacht van de Vluchteling; In samenwerking met de EO organiseert KRO NCRV Wout2day Theater van het Sentiment Staat van Stasse) de nacht van de Theologie 2016, de volgende De Staat van Stasse Adres Onbekend organisaties werkten hier aan mee. Bureau Kijk in de Vegte Goudmijn Min. Van Veiligheid en Justitie (Uitzending vanuit Paul! Zin in Weekend penitentiaire inrichting Wout2Day) • Protestantse Theologische Universiteit Helemaal Haandrikman • Uitgeverij Jongbloed Echt Jasper Rode Kruis Gijs is met het Rode Kruis meegeweest • Uitgeverij Boekencentrum naar Nepal om een jaar na de aardbeving verslag te • Vrije Universiteit 3FM: doen van de situatie op dat moment. • Christelijke Hogeschool Ede Wijnand • Remonstranten Angelique Alpe d’Huzes (Vooral onze Radio 2 programma’s, • Nederlands Bijbelgenootschap Saskia en Olivier maar Bert Kranenbarg heeft ook bijdragen gele- Kevin verd aan onze programma’s op andere zenders) Olivier RabRadio Weekend Wijnand 3FM: Barend en Wijnand Rode Kruis. Wijand Speelman is voor Serious Request met het Rode Kruis naar Ivoorkust geweest om daar reportages te maken.

96 Bijlagen Bijlagen 97 Samenwerking met maatschappelijke organisaties / Video

Jeugd en toewijding over hun pionierswerk • RK kerk Amersfoort

Zapplive in actie: WJD-gangers voor onderzoek naar spirituali- • Stichting Reliëf Zapplive besteedde in 5 afleveringen aandacht aan teit en geloofsbeleving onder jongeren. • KNR – Konferentie Nederlandse Religieu- vluchtelingenkinderen in samenwerking met Unicef. zen-fonds Er werd met allerlei acties geld ingezameld voor Kruispunt: kinderen in nood. • Maximacentrum voor kinderoncologie- redac- tie Kruispunt en directie Maximacentrum zijn Algemene samenwerkingen Levensbeschouwing: BZT Muziekshow: unieke samenwerking aangegaan, waarbij • Coalitie Erbij (Week van Eenzaamheid) Stichting meer muziek in de klas zet zich in om de tot standkoming van het ziekenhuis van • Verus (vereniging voor katholiek en protes- structureel muziekonderwijs te realiseren op alle binnenuit gevolgd wordt.. in 2016 leidde dit tot tants onderwijs) Onderzoeken voorbereiding Nederlandse basisscholen. De BZT Muziekshow 2 reportages. nieuwe serie. moedigde via 12 speciale uitzendingen scholen aan • De stichting St Jacobsgenootschap- innige • Kans fonds, veelvuldig overleg, ze leveren om mee te doen de wedstrijd die te volgen is op samenwerking rondom pelgrimage specials: input verschillende programma’s en tasten internet en bij NPO Zapp op 3. Er waren maar liefst De Weg naar Santiago nauwere samenwerking af. 375 inzendingen voor deze muziekwedstrijd. • VNB (Nederlandse bedevaarten) Veel contact tussen VNB en redactie Kruispunt ivm leden- Kerst met de Zandtovenaar: reis KRO naar Rome. Dit leidde tot een online • Adventsactie Human Interest reportage serie november 2017. • Protestantse Kerk • Van harte Restaurants: als bedrijf en afdeling • Nederlands Bijbelgenootschap Spoorloos: levensbeschouwing is er regelmatig contact • Gemeente Lelystad FIOM. In 2016 heeft Spoorloos in samenwerking met de restaurants. Dit leidt voor Kruispunt met FIOM Nederland in twee uitzendingen aan- tot reportages waarbij de maatschappelijke The Passion: dacht geschonken aan het bestaan van de KID-DNA urgentie van Van Harte naar voren komt. • Nederlands Bijbelgenootschap Databank in Nijmegen. Hier kunnen nakomelingen • Radboud Universiteit – God in Nederland. • Protestantse Kerk in Nederland van spermadonoren via DNA-matching op zoek Uitgebreide samenwerking rondom toon- • Gemeente Amersfoort gaan naar hun donor of halfbroers en halfzussen. aangevend onderzoek en publicatie God Resultaat van de uitzendingen is dat tot nu toe in Nederland. Dit leidde tot 2 reportages in meer dan dertig kinderen in contact kon worden Kruispunt. gebracht met hun donorvader en/of halfbroers en halfzussen. Zin in Weekend: (radio 5) • Dominicanen, Huissen. In de zomer 2016 is er tussen redactie Zin in Weekend en de Levensbeschouwing Dominicanen een uitgebreide samenwerking geweest die resulteerde in een zomerserie op Jacobine op zondag: radio 5. • Protestantse Kerk in Nederland - installatie • Stichting nieuw Sion, oecumenisch klooster van scriba Rene de Reuver Diepenveen • Kerk in Actie - Kerkdienst Een voor Allen Bezieling in de zorg: Mijn Maria: • Met onderstaande organisaties gewerkt aan • Catharijneconvent – Mariatentoonstelling, de een reportage serie over vrouwelijke religieu- tentoonstelling dient als decor voor diverse zen die letterlijk en figuurlijk aan de basis van opnames Mijn Maria ons huidig zorgsysteem hebben gestaan. We nemen met hen een kijkje bij ziekenhuiszorg, Roderick zoekt Licht: ouderenzorg, gehandicaptenzorg en thuis- • Universiteit van Tilburg – Wereldjongerenda- zorg. In elke uitzending keert een zuster terug gen. Studenten Theologie zijn gevolgd door naar de vroegere werkvloer. De religieuzen presentator Roderick Vonhogen in Krakau. hebben inmiddels het stokje overgedragen De universiteit gebruikt ervaringen aan zorgprofessionals maar praten met passie

98 Bijlagen Bijlagen 99 Bijlage 4 Mevrouw N.P. Lokerse, Terneuzen Mevrouw M. Pekkeriet-van der Zwaag, De heer G.J. Lunshof, Venlo NCRV-Regionale Commissie Oost Mevrouw J. van der Molen, Gouda De heer A. Vons, NCRV-Regionale Commissie West Samenstelling bestuurlijke gremia De heer M.J. Molendijk, Dordrecht De heer J. Haartsen, NCRV-Regionale Commissie Zuid De heer M. Morsink, Staphorst Mevrouw I. de Jong-Lindhout, KRO-NCRV Mevrouw M. Pekkeriet-van der Zwaag, Dalfsen NCRV-Regionale Commissie Zuidwest Federatieraad KRO-NCRV per 31 december 2016 De heer H. Pol, Zuidhorn Mevrouw J.H. Pot-Timmerman, Maastricht Vertrouwenscommissie De heer J.D. Renes, Maassluis De heer J.L. Simons, KRO-Afdelingsraad Groningen-Leeuwarden De heer J. de Ruiter, Haaksbergen Mevrouw G.M.F. Westerik-Kamphuis, Lid vanuit de KRO-Ledenraad De heer A.H. Russchen, Nunspeet KRO-Afdelingsraad Utrecht De heer E.Q. Appelman, Grootebroek De heer H.J. Spaan, Dongen De heer J.W.N. Slik, Haarlem De heer P.J.M. Korten (reservelid), De heer H.M.J. Beaujean, Heerlen De heer F.L.M. Spit, Barendrecht De heer C. Sprong, Eindhoven KRO-Afdelingsraad Roermond Mevrouw M.B.M. Beckers, Leeuwarden De heer W. Stoop, Santpoort-Noord 30 dec.’16 overleden De heer L.G. Stängel, Leeuwarden De heer W. Logtmeijer, NCRV-Regionale Commissie Oost Mevrouw P.W. van den Berg-Berkers, Best Mevrouw E.M.F. Sweere, Didam Mevrouw B.J.M. van Straelen, Wageningen De heer K. Vaartjes, NCRV-Regionale Commissie Zuid De heer J.W.H. Berghuis, Best De heer P.G.H. Vaanholt, Hengelo De heer W. Troost, Kortenhoef De heer J.G. van Veen (reservelid), De heer H.M. Besseler, Oldenzaal De heer J.G.P. Verbeek, Honselersdijk De heer K. Vaartjes, Etten-Leur NCRV-Regionale Commissie Midden Mevrouw M.G.M.L. Beurskens-Rohwer, Roermond Mevrouw A.J. Verboord-van Nistelrooy, Sittard De heer J.G. van Veen, Elst De heer J.H.M. Bonneur, Goes Mevrouw A.C.M. Visker, Tilburg De heer A. Vons, Leiderdorp De heer M.A.H.J. Bos, Middelburg De heer G.J.M. van Vliet, Zeist De heer J. de Vries, Enschede Raad van Toezicht Mevrouw G.W. Bosman-Asselman, Heerenveen De heer H.A.P. Weijnen, Maastricht Mevrouw H.A.C. Weigand-Timmer, Ermelo De heer J.J.W. van den Boom De heer D.I. Brügemann, Hoogeveen De heer G.E.J.M. Willems, Kronenberg Mevrouw J.A. Witkamp-van der Veen, Eindhoven De heer A.J. Boekelman De heer W.P.J. Bijman, Obdam Mevrouw T.O.H. van der Werf-Feenstra, Hattem De heer J.H. Zandvliet, Noordwijkerhout De heer J.H. Bos De heer A.C. van Casteren, Teteringen Mevrouw G.M.F. Westerik-Kamphuis, De Lutte De heer Th.W.A. Camps (voorzitter) De heer R.J. Derksen, Leusden De heer S.P. Wiersma, Leeuwarden Vaste commissies van de Federatieraad De heer R.R. Ganzevoort Mevrouw L.R.M. Dijkstra-Mulders, Breezand De heer F.G.C. Wouters, Overloon Commissie Financiën De heer E.P. de Jong (vice voorzitter) De heer N.H.M. Eshuis, woude Mevrouw L.H.M. van der Zande, Voorburg De heer A.A.G.M. Kockx, KRO-Afdelingsraad Breda Mevrouw C.M. Konst Mevrouw A.C.W.M. Fontijn, Amstelveen De heer P.Th.J. van der Zande, Halsteren Mevrouw P.W. van den Berg, KRO-Afdelingsraad Den Bosch De heer J. Garama, Rotterdam De heer S.P. Wiersma, KRO-Afdelingsraad De heer F.G.F. van Genugten, Den Bosch Lid vanuit de NCRV-Verenigingsraad: Groningen-Leeuwarden Statutaire directie De heer A.J.M. Gerards, Sittard Mevrouw A.A. Akkerma, Den Haag De heer A. Mes , KRO-Afdelingsraad Haarlem-Amsterdam Mevrouw Y.E.A.M. de Haan (directievoorzitter a.i. en zakelijk Mevrouw A.E.M. Glasbergen-Hartwijk, Den Helder De heer G.B. Beltman, Arnhem De heer H.A.P. Weijnen, KRO-Afdelingsraad Roermond directeur) De heer R.A.M. Halkes, Vlaardingen De heer H.J. Beumer, Leerdam De heer J.G.P. Verbeek, KRO-Afdelingsraad Rotterdam De heer T.S.G. Rijssemus (mediadirecteur) De heer C.H. Huijgens, Made De heer E. Boertien, Rotterdam De heer R.J. Derksen, KRO-Afdelingsraad Utrecht Mevrouw M.A. Jacobs, Delft Mevrouw C. Bos, Utrecht De heer H. Halma, NCRV-Regionale Commissie Noord De heer A.A.G.M. Kockx, Oudenbosch De heer J. Bouwmeester, Giethoorn De heer J.G. van Veen, NCRV-Regionale Commissie Midden Ondernemingsraad De heer F.J.A.M. Koevoets, Dieren Mevrouw Y. van den Brakel Visser, Alkmaar De heer M. Morsink, NCRV-Regionale Commissie Oost Mevrouw M.A.B. van den Berg De heer P.J.M. Korten, Stramproy De heer R. Brouwer, Veenwouden De heer J.H. Zandvliet, NCRV-Regionale Commissie West De heer M.P. Dekker (voorzitter) De heer H.J.M. van de Laarschot, St. Michielsgestel De heer E.F. de Bruin, Oosterhout De heer G.J. Lunshof, NCRV-Regionale Commissie Zuid Mevrouw E.D. Eefting Mevrouw J.C.M. van Leerdam-Dekker, De Goorn De heer J.W. Crins, Belfeld De heer E. Boertien, NCRV-Regionale Commissie Zuidwest De heer G.M. Grimmius De heer J.T.M. van der Linden, Vlaardingen Mevrouw S.S. Dalloesingh, Almere Mevrouw Y. Pelgrum De heer A.F. de Man, Rotterdam De heer G. Dijkstra, Leeuwarden Commissie Evaluatie Programmabeleid De heer E.P. Scheper De heer A. Mes, Avenhorn De heer E.L.F. Falger, Putten De heer J.H.M. Bonneur, KRO-Afdelingsraad Breda De heer T.E.M. van Vliet De heer L.H.L. Naus, Schoorl De heer J. Haartsen, Veldhoven De heer D.R. van Schijndel, KRO-Afdelingsraad Den Bosch Mevrouw A. de With De heer J.A. Neijzen, Elburg De heer H. Halma, Leeuwarden Mevrouw G.W. Bosman, KRO-Afdelingsraad Mevrouw W.M. Roelofs (ambtelijk secretaris) Mevrouw E.M. Oosterwegel, Bathmen Mevrouw T. Hiemstra, Groningen Groningen-Leeuwarden De heer L.H.M. Osterholt, Zoetermeer De heer A.W. Hofland, Zwijndrecht Mevrouw A.C.W.M. Fontijn, KRO-Afdelingsraad Mevrouw E.H.C.M. van Poppel, Oisterwijk De heer A. Holster, Gouda Haarlem-Amsterdam De heer M.W.M. Rijken, Nijmegen Mevrouw T.W. ter Horst-Oppewal, Wierden Mevrouw A.J. Verboord-van Nistelrooy, Mevrouw P.H. van Rijsoort, Allingawier Mevrouw I. de Jong-Lindhout, Heerjansdam KRO-Afdelingsraad Roermond Mevrouw C. Robeer, Leiden De heer J.E. de Jong, Drachten De heer L.H.M. Osterholt, KRO-Afdelingsraad Rotterdam De heer D.R. van Schijndel, Asten De heer J.A. Kingma, Bedum Mevrouw T.O.H. van der Werf-Feenstra, De heer Th.G. Schomaker, Ter Apel Mevrouw H. Kleijn-Bastiaan, Hardinxveld-Giessendam KRO-Afdelingsraad Utrecht De heer J.L. Simons, Roden De heer W.A. Koebrugge, Aalten De heer G. Dijkstra, NCRV-Regionale Commissie Noord Mevrouw M.A.B. van der Sloot, Den Bosch De heer W. Logtmeijer, Emmeloord De heer W.A. Koebrugge, NCRV-Regionale Commissie Midden

100 Bijlagen Bijlagen 101 Marlijn: de dolende dertiger: presentator Marlijn Weerdenburg

Bijlage 5 Fotografen

Foto Fotograaf Foto Fotograaf A Family Affair Conijn Film Radioschool KRO-NCRV Ajaoud: kaaskop of mocro? Stijn Ghijsen Reporter Academie Wim Kluvers Anita wordt opgenomen Stijn Ghijsen Rundfunk Kemna & Zonen Apennoten Gerdie Snellers SpangaS Annemieke van der Togt Boeddhistische programmering: Spoorloos KRO-NCRV Terreur, bron van angst KRO-NCRV Streetlab Stijn Ghijsen Boer zoekt Vrouw Linelle Deunk Telefilm Moos Kemna & Zonen Brandpunt Stijn Ghijsen The Passion Willem-Jan de Bruijn Brandpunt+ KRO-NCRV Van A naar B KRO-NCRV Broodje gezond Stijn Ghijsen Vlucht HS13 Pief Weyman BZT muziek Show Danielle van Coevorden Voor wie steek jij een kaarsje op Suzanne Karsters Chez Benali KRO-NCRV Wij Moszkowitz Pieter van Huystee Film & De Monitor Stijn Ghijsen TV Produkties B.V. De Ochtend van 4 Rogier Veldman Wijnand Hans Peter van Velthoven De Rekenkamer Suzanne Karsters Willem Wever Stijn Ghijsen De Reünie Bastiaan Heus Woezel & Pip Alexander Marks De Slimste Mens Stijn Ghijsen Wout2Day Jasper Zwartjes De Taalstaat Yvette Wolterinck Zapplive Suzanne Heikoop De Verenigde Staten van Eva KRO-NCRV Ajouad El Miloudi Stijn Ghijsen De Wandeling KRO-NCRV Alain Caron Stijn Ghijsen Jeugdfilm: Dede Corrino Media Angelique Houtveen Wessel de Groot Dokters vs. Internet Stijn Ghijsen Anita Witzier Stijn Ghijsen Facts & Villerius_1 Posh Productions Camilla Dreef Stijn Ghijsen Goudmijn Wessel de Groot Daan Nieber Stijn Ghijsen Het Kerstmuziek gala 2016 Michel Schanter Derk Bolt Yvette Wolterinck Hij is een Zij Linelle Deunk Jan Kooijman Wessel de Groot Jacobine op Zondag KRO-NCRV Joris Linssen Wessel de Groot Jinek Pim van Boesschoten Katja Schuurman Hans-Peter van Velthoven Joris’ kerstboom Stijn Ghijsen Klaas van Kruistum William Rutten Kerst met de zandtovenaar Frank Ruiter Marlijn Weerdenburg Stijn Ghijsen Keuringsdienst van Waarde Stijn Ghijsen Martin Stuger Stijn Ghijsen Klaas kan Alles Stijn Ghijsen Milton Verseput Stijn Ghijsen Marlijn de Dolende Dertiger Stijn Ghijsen Paul Rabbering Wessel de Groot Mijn Maria KRO-NCRV Pepijn Gunneweg Danielle van Coevorden Missa in Mysterium Jan Hordijk Ruud de Wild Jasper Zwartjes No Limits Network_1 Stijn Ghijsen Sharon de Miranda Stijn Ghijsen Penoza Pief Weyman Tess Milne Stijn Ghijsen Petticoat Pief Weyman Yvon Jaspers Hermien Lam

102 Bijlagen Bijlagen 103 Alain Caron

Colofon

Uitgave Omroepbedrijf KRO-NCRV Postbus 200 1200 AE HILVERSUM www.kro-ncrv.nl

Vormgeving BlueBerry Media

104 Bijlagen Bijlagen 105