Çinio, La Çi-Jara Kongreslando

ISSN 0014-0635 Bondezira Bondezira mesa¸o mesa¸o Çinio, la çi-jara kongreslando Çinio, la çi-jara kongreslando Oficiala organo de Universala Esperanto-Asocio (en oficialaj rilatoj kun UN kaj Unesko) Esperanta Vikipedio Esperanta Vikipedio 97-a jaro Estonteco Estonteco Kapitalo Kapitalo • n-ro 1166 (1)

• Kvaropo Kvaropo La brila La brila Januaro 2004 revuo Esperanto NovjaraNovjara mesa¸omesa¸o dede lala PrezidantoPrezidanto dede UEAUEA

Oficiala organo de Universala Esperanto-Asocio Enhavo (en oficialaj rilatoj kun UN kaj Unesko) 3 .... Novjara mesa¸o de la Prezidanto de UEA: Bondezira mesa¸o (Renato Corsetti). 4 .... Çinio, la çi-jara kongreslando (Yu Tao, Chen Ji). Fondita Bondezira mesa¸o en 1905 de Paul Berthelot (1881-1910). Establita kiel organo 6 .... Esperanta Vikipedio atingis 10 000 artikolojn (Vikipedio; Arno Lagrange). de UEA en 1908 de Hector Hodler 8 .... Nia kapitalo – nia estonteco (Ans Bakker-ten Hagen). (1887-1920). 9 .... La brila Kvaropo (Jefim Zajdman). Foje mi havas la impreson, ke mi estas stultulo, tre profunda stultulo, 11 .... Primovada babilado inter Claude Gacond kaj Henri Dognac: por diri la aferon per la ¸ustaj vortoj. Redaktoro: Stano Marçek. Edmond Privat kaj la privata Lernejo Privat (fino). 13 .... Ni elprovu Esperanton! (Intervjuo kun Marco Cappato; Dafydd ap Fergus). iam mi pensas tion? Tre ofte, preskaΩ çiutage. Kial mi ili ne estas konataj kaj ne premieblaj. Kredu min, da tiaj Adreso de la redakcio: Fonda√o Hans. pensas tion? Çar mi pensas, ke ni i¸is esperantistoj, çar esperantistoj ekzistas multaj. Mi neniam havas problemojn Revuo Esperanto 14 .... RECENZOJ: Chris Long pri La migranta judo. Jukka Pietiläinen pri Socia rolo de Kni volas disvastigi Esperanton al la tuta mondo, trovi maljunulinon, kiu el sia pensio financis la evoluon de p/a Stano Marçek, Zvolenská 15 kromamantoj en konservado de monogamia geedzeco. laΩgrade, laΩ niaj ebloj, eventuale dum jardekoj aΩ jarcentoj, Esperanto en tuta malriça lando, aΩ viron, kiu sukcesis instrui SK–036 01 Martin, Slovakio 15 ... Fernando de Diego pri La memor-ßtono. Anatolo Gonçarov pri Duamana traduko sed ni ja volas disvastigi ¸in. Çu mi miskomprenis? Esperanton en sia urbeto kaj konvinki la urban estraron starigi , +421 43 4222 788 por la Rusa Caro. Jefim Zajdman pri la kompakta disko Bela revo. Krome, kaj tio estas la pinto de mia stulteco, mi pensas, ke monumenton al Zamenhof, dum li samtempe persvadis la 16 .... En la novan jaron kun Grégoire Maertens (intervjuo okaze de lia 80-jari¸o). per Esperanto la mondo i¸us pli bona loko, kun pli da justeco lernejestron enkonduki kurson pri Esperanto en la lokan [email protected]; [email protected] 17 .... LASTE APERIS. inter popoloj malsamlingvaj kaj pli da egaleco rilate al kulturaj lernejon. Mi ankaΩ trovas junajn homojn, kiuj volas iri al Bruselo interßan¸oj. Mi ankaΩ opinias, ke oni finfine devos komenci kaj diri al la bruselaj politikistoj sian opinion pri tio, kion tiuj Aperas: 18 .... LOKE. agnoski la ekziston de Lingvaj Homaj Rajtoj, tio estas de rajtoj politikistoj nomas “multlingveco”. Mi trovas junajn √uslernintojn en çiu monato krom aΩgusto. 19 ... FAKE, PERSONE. OFICIALA INFORMILO. ANONCETOJ. apartenantaj al çiuj unuopuloj pro la simpla fakto, ke ili estas per la reto, kiuj volas traduki la Dian Komedion, çar ili ne scias, 20 .... TRA LA MONDO: Z-tago en Zamenhof-liceo (Andrzej Sochacky). La plej bona estis Redaktofino: homoj. Çiu homo rajtas paroli sian lingvon kaj çiu lingvo havas ke ¸i jam estas tradukita, aΩ kiuj volas starigi la Bervalan la vetero! (Karin Weirich). la 10-a de la antaΩa monato. la saman dignon. En internacia medio çies digno devas esti Esperanto-Asocion, çar ili ne scias, ke tiu jam ekzistas de 100 21 ... Nia çampiono (Julio Calegari). ¯eneva manifestacio (Mireille Grosjean). respektata, kaj çiu rajtas kompreni çion kaj esti komprenata jaroj. Mi trovas ankaΩ multajn aliajn esperantistojn, kiuj pensas, Legata en 115 landoj. 22 .... Navige tra TTT-pa¸oj. Krucenigmo (Jurij Petroviç Kivajev). de çiuj. ke la mondo bezonas justecon por atingi pacon, kaj pretas Voçlegata por vidhandikapitoj. Mi konscias, ke ne çiu esperantisto en çiu momento de sia persone agi kaj mem pagi (foje rimoj ne estas hazardaj). Nu, vivo povas pensi pri tiel noblaj celoj, kaj ke inter unu lingva eble la fenomeno de senesperi¸o ne estas tiel ¸enerala kiel Abonprezo: varias laΩlande (EUR KOVRILPA¯E: La Granda Muro en Çinio, unika ßtona konstrua√o longa 10 mil mejlojn homa rajto kaj la alia oni ankaΩ ¸uas la lingvon, legas kelkaj maloptimistoj ßajnigas. Se la afero estus kiel ili pensas, 32); informi¸u çe via landa asocio kun 25 mil gardoturoj, ßirmis Çinion kontraΩ dan¸eroj de ekstere dum jarmiloj. literatura√ojn, eventuale eç verkas ilin, trovas amik(in)on, kiu taksus tion realisma, ke bonstata juna okcidenta aΩ çe la CO. Çi-jare esperantistoj el la tuta mondo havos jam la duan fojon la okazon ekkoni la kolektas siajn poßtmarkojn (fakte mi ricevis unu tre belan el esperantista paro lasos çion por iri instrui Esperanton en la 5000-jaran civilizacion malantaΩ la plej impona konstrua√o. Legu pli sur la p. 4-5. Unuopa ekzemplero Brazilo hieraΩ), ktp. Mi ankaΩ akceptas, ke parolantoj de la brazila forlasita interno, kie la ebloj ¸ui sian esperantistecon kostas EUR 3,00. internacia lingvo Esperanto estas baze normalaj homoj kaj, ekzemple, partopreni la jarfinajn aran¸ojn en Germanujo Lastmomenta sciigo: malgraΩ la idealismo, kaj do ili renkontas çiujn homajn estas neekzistantaj? Mi ankaΩ trovas homojn, kiuj volas uzi Anonctarifo (EUR): 1 p. 1000, 1/2 p. Prezidanto de la Çina Popola Kongreso problemojn, kverelas inter si de tempo al tempo, envias sian freneze grandajn sumojn por anoncoj al neesperantistoj, kiuj 550, 1/4 p. 300, 1/8 p. 165, 1/16 p. najbaron kaj kaße fiparolas pri tiu aΩ tiu alia samideano. ne volas aΩskulti. 90. Movada rabato 50%. Anoncoj fari¸is Alta Protektanto de la 89-a UK! Sed, kial mi, do, estas stultulo? Mi kredas, ke mi estas tia, fari¸is Alta Protektanto de la 89-a UK! çar mi tro ofte renkontas parolantojn de Esperanto, kies çefaj Al çiuj çi kaj ¸enerale al çiuj esperantistoj, mi diras laΩ la sur ekstera kovrilo kostas duoble. Wu Bangguo, prezidanto de la Konstanta Komitato de la Tutlanda Popola interesoj estas tute aliaj ol tiuj, kiujn mi mem havas. Ili tro konata versa√o: Ne çesu, ne çesu!, çar tio en kor’ al ni sonas, kaj Rabato por tuja ripeto 20%. Kongreso de Çinio (la plej alta ßtata organo de Çinio), kun plezuro akceptis multe interesi¸as pri çio, kio laΩ mi estas mar¸ena (poßtmarkoj, samtempe mi diras: Multajn bondezirojn por feliça jaro 2004-a!. inviton de LKK esti Alta Protektanto de la 89-a UK. De 1995 ¸is 2003 li estis En çi tiu bondezira periodo oni serças espero-signojn en la Bankokontoj: 378964 çe Postbank, kvereloj kaj ¸uado de la lingvo), kaj tro malmulte pri tio, kio vicçefministro de Çinio kaj en 2003 elektita kiel prezidanto de la Çina Popola Kongreso. mondo. Tamen estas malfacile en çi tiuj lastaj monatoj trovi, Postbus 1800, NL-1000 BV Amsterdam laΩ mi estas esenca (informado, instruado kaj utiligado). Se ke la mondo pliboni¸is. Militoj kaj minacoj pri la mema (IBAN: NL24PSTB0000378964 multaj opinias tiel, kaj nur unu alimaniere, kion oni konkludu? pluvivado de la planedo abundas. Perforto milita, ekonomia, SWIFT: PSTB NL21) Aliflanke mi estas obstina, kaj mi fakte trovas çiutage aliajn kultura, trovas çiam pli da laΩdantoj. 42.60.51.599 çe ABN AMRO Bank, homojn, kiuj kaße kaj silente faras tion, kion aliaj publike kaj Estraro de Universala Esperanto-Asocio Sed bonßance kreskas ankaΩ la nombro de tiuj, kiuj vidas, Postbus 949, NL-3000 DD Rotterdam brue deklaras neebla aΩ çiukaze nevera. Amaso da homoj ke perforto ne solvas problemojn, ke la egoismo de nur (IBAN: NL66ABNA0426051599 Prezidanto (strategia forumo, strategio kaj lernas Esperanton en nur mallonga tempo (se vi ne kredas planado, Unesko): d-ro Renato Corsetti, Via del +385-(0)21-535-650 [h]; +385-(0)21-355-550min, [of];vizitu kursojn retajn aΩ çeestajn), dum niaj propraj malgranda parto de la homaro portos nin çiujn malaperi de SWIFT: ABNA NL2R). Castello 1, IT-00036 Palestrina, Italio; +39-06-957- +385-(0)21-393-597 [of]; [email protected] verkas librojn por klarigi ke Esperanto estas same la kosmo, ke evoluo havas s Financo, administrado: s-ino Ans Bakker-ten Hagen, encon nur se ¸i estas daΩropova - 57-13; +39-06-957-66-33;renato@esperanto. org. Kastelenstr. 231-II, NL-1082 EG Amsterdam, Nederlan-malfacile lernebla kiel aliaj lingvoj, kaj niaj verkistoj faras sian kaj medi-respekta. Kune kun tiu Kreditkartoj: Vicprezidanto (kulturo, esploro kaj doku- do; / +31-(0)20-642-18-53; ans.bakker@maksimuman eblon por igi la lingvon pli malfacila kaj normale parto de la homaro espe- mentado): prof. Humphrey Tonkin, 279 Ridgewood esperanto.org. escepto-hava. rantistoj laboras, çar ankaΩ ni Road, West Hartford CT 06107, Usono; +1-860-561- Eduko, ILEI-rilatoj, sporto, afrika agado: s-ro 26-69 [h]; +1-860-561-52-19 [h]; +1-860-768- Gbeglo Kofﬁ, B.P. 13169, Nyekonakpoe, MiLomé, ofte proponas esperantistojn volas kontribui al la savado 44-48 [of]; +1-860-768-44-11 [of]; tonkin@ Togolando; +228-227-21-17; esp.togo@ porcafe.tg. premioj. Neniam miaj de nia homa kultura Adreso de la Centra Oficejo de UEA: mail.hartford.edu. Informado, rilatoj kun TEJO: s-roproponoj Andrej estas akceptataj de riçeco. Nieuwe Binnenweg 176, NL-3015 BJ Vicprezidanto (eksteraj rilatoj): prof. Lee Chong- Grigorjevskij, ul. Lenina 40–14, RU-429120 ∑umerlja, la ju¸antaroj, eble çar mi AnkaΩ en çi tiu Rotterdam, Nederlando. Yeong, Shinsegae Town Apt. 5-1001, Soosung-Dong, Çuvaßa Respubliko, Rusio; +7/83536/59856; Taegu 706-031, Korea Resp.; +82-53-765-0880 [h]; [email protected]. proponas ¸uste tiujn kampo ne estu la forto +82-53-652-4488 [of]; +82-53-652-8141 [of]; +82- Landa agado: s-ino Michela Lipari, viale Giulioesperantistojn, Cesare kiuj laboras de la momentaj fortuloj, +31-10-436-1044, +31-10-436- 53-765-0881 [h]; [email protected]. 223, IT-00192 Roma, Italio; +39-06-39-72-61-98;trankvile, mem pagas kiu diktu la solvon. Ne 1751, [email protected] ¯enerala sekretario (faka agado, rilatoj kun siajn elspezojn, kaj la Komitato, kongresoj, Nobel-kampanjo): s- estu solvo de mastroj postulas nenion pro ro Ivo Osibov, Vinkovac˘ka 25, HR-21000 Split, Kroatio; kaj sklavoj, sed solvo de TTT: http://www.uea.org +39-06-39-72-61-69; michela.lipari@esperanto. org. tio, eç ne mencion en

foto: Ulrich Mathias egaluloj, çar homoj Observanto de TEJO: Sonja Petrovic´. la loka bulteno. Sekve ¯enerala Direktoro: Trevor Steele. Observanto de ILEI: Radojica Petrovic´. principe naski¸as tiaj. Diversnaciaj gejunuloj dum Ekumena E-Kongreso en Rimini, Italio. Renato Corsetti

1166 (1) januaro 2004 ESPERANTO 3 Çinio, la çi-jara

kongreslando Sur la bildo: Lee Chong-yeong, Renato Corsetti, Chai Zemin kaj Xu Jialu.

Novjara Saluto el Çinio Esperanton, en kiu ¸i per prelegoj de Pekino kun pli ol 100 fotoj. Jam estas la nova jaro 2004, kiu havas apartan kaj video-materialoj konigis al la AnkaΩ la albumo Çina Esperanto- Somera Palaco en Pekino signifon por çinaj esperantistoj. Post 18 jaroj aΩskultantoj la historion de Espe- Movado kaj la libro Cent Jaroj de la Universala Kongreso revenos al Çinio. Çe la sojlo de ranto. La Pekina Federacio de Soci- Çina Esperanto-Movado estas en la sciencaj Asocioj kaj la Pekina eldonplano. la nova jaro, kore salutas vin çinaj esperantistoj, Esperanto-Asocio kune planas kiuj deziras renkonti¸i kun vi en la Pekina UK en julio. organizi simpozion pri Esperanto, okaze de la 144-a datreveno de la Çinaj gravuloj sperantistoj estas homoj, kiuj En la rapide progresanta Çinio tamen naski¸o de Zamenhof. AntaΩtagmeze de la 26-a de amas amikecon kaj pacon kaj estas io, kio restas sama kiel antaΩ miloj Preparoj por la novembro 2003 Chai Zemin, E deziras kontakti¸i kun la aliaj. En kaj centoj da jaroj. La Granda Muro, la 89-a UK en Pekino Çinoj lernas prezidanto de la çina societo la Pekina UK, vi havos la unikan ßancon Terakotaj Militistoj kaj Çevaloj çe la Amikoj de Esperanto, renkonti¸is renkonti pli multajn çinajn esperant- maΩzoleo de la Unua Imperiestro de Çinaj esperantistoj kaj E-organizoj Çina Esperanto-Ligo kaj la kun Xu Jialu, vicprezidanto de la La Malpermesita Urbo en Pekino istojn ol en ajna antaΩa UK, eç en la Qin-dinastio, la Domo kaj Arbaro de aktive sin preparas por partopreni redakcio de El Popola Çinio Çina Popola Kongreso. organizas diversnivelajn E-kursojn. Pekina UK en 1986. Kaj vi vidos kia estas Konfuceo k.a. la Pekinan UK. u kaj Chai nun funkcias la çina movado, aΩdos kiel la çinoj La reve belaj naturaj pejza¸oj n Hubei-provinco oni organizis imilajn kursojn oni organizas en X respektive kiel honora prezi- parolas Esperanton. superos vian imagon. Jam 29 lokoj de E Kunlo¸adon, al kiu ali¸is pli ol 80 Sdiversaj lokoj de Çinio. Espe- danto kaj membro de la Honora Vi estos invitita viziti la oficejon de Çinio estis enskribitaj de Unesko en la esperantistoj el Huangshi, Wuhan kaj ranton oni lernas ankaΩ per Komitato de la 89-a UK. Çina Esperanto-Ligo, kiu en pli ol 50 liston de Mondaj Kulturaj kaj Naturaj aliaj urboj. En du tagoj oni ekzercis sin interreto. El Popola Çinio (http:// Dum la interparolo Chai konigis jaroj servas al la çinaj kaj alilandaj Hereda√oj. pri Esperanta konversacio kaj la www.espero.com.cn/, http://www. al Xu la preparlaborojn de la Pekina samideanoj, la redakcion de El Popola Nun preskaΩ çie en la mondo estas lingvonivelo. chinareport.com.cn/) malfermis UK. Xu ¸oje diris: Ja estas ekster mia Çinio, kiu papere eldonadis la revuon çinaj restoracioj, sed nur en Çinio vi Pri la aran¸o oni skribis en interreta rubrikojn Çinan kaj Esperantan atendo ke la kongreson povus çeesti en 50 jaroj kaj nun daΩrigas la povas ¸ui la plej çinecajn bongusta√ojn forumo: Kelkdek partoprenantoj per (http://www.chinareport.com.cn/ tiom granda nombro da esperant- eldonadon en TTT-ejo, kaj la E-sekcion kaj sperti la çinan gastronomian Esperanto babilis kaj ßercis, kio altiris uk2004/, http://www.espero.com. istoj el tiom multaj landoj. Kiel de Çina Radio Internacia, kiu festos 40- kulturon. multe da preterpasantoj en la ¸ardeno. cn/uk2004), por doni informojn pri amiko kaj subtenanto de Esperanto, jaran jubileon de sia Esperanto- Kompreneble en Çinio vi ankaΩ Iuj el ili demandis: “Çu Esperanto estas la kongreso. Krom tio ¸i havas mi volas fari ion por la kongreso. Çiela Altaro en Pekino elsendado en 2004. povos aprezi la orientan arton, kiel facile lernebla? Kie ni povas ¸in lerni?” subrubrikon speciale por komenc- Tuj post la renkonti¸o Chai Çinio estas lando kun vasta teritorio kaligrafio, papertondado, metiarto, Instruistino de apuda infan¸ardeno tuj antoj. Pluraj provincaj E-asocioj komunikis la vortojn de Xu al LKK- de 9,6 milionoj da kvadrataj kilometroj. pekina opero, Taijiquan (Taj¸içjuan) ktp. sin anoncis por lerni la lingvon. malfermis rubrikon pri lernado de anoj kaj instigis pri mobilizo de çiuj Tie vivas 1,3 miliardoj da lo¸antoj – Unuvorte ni havas cent motivojn por Kiam √urnalisto vidis la çinojn paroli nia lingvo. La Jilin-a Esperanta fortoj, precipe junaj, al la preparaj 22% de la tuta lo¸antaro de la mondo. vin inviti, kaj ni kredas, ke vi ne nian lingvon, li ßan¸is sian raport- Asocio faris sian retpa¸on (http:// laboroj. La vivo de nunaj çinoj ne estas bedaΩros pro la ali¸o al la Pekina UK. planon kaj intervjuis la kunlo¸antojn taijiquan.fajo.net), por prezenti kaj La supra foto montras la senproblema, tamen esperoplena. Yu Tao okaze de la 144-a datreveno de la instrui Taijiquan. ÇEL kaj kelkaj lokaj renkonti¸on de s-roj Xu (meze) kaj Kongresi en Çinio donos al vi la eblon komitatano de UEA naski¸o de Zamenhof. E-organizoj eldonis E-librojn pri Chai (la dekstra najbaro de Xu) kun vidi diversajn aspektojn de la popola ¯enerala sekretario La Pekina Esperanto-Asocio organizis Esperanto: Vivo de Zamenhof kun Renato Corsetti kaj Lee Chong- vivo, kiuj certe interesos vin. de Çina Esperanto-Ligo aktivadon kun la temo Çu vi scias pli ol 150 fotoj, Antikvaj Vidinda√oj yeong. Chen Ji

Potala-Palaco en Tibeto

∑anhajo, la çinia havenurbo Dayam-turo en Xi’an Somera Palaco en Pekino Mogao-kavernaro Pejza¸o de la Granda Muro Terakotaj militistoj

4 ESPERANTO januaro 2004 1166 (1) 1166 (1) januaro 2004 ESPERANTO 5 pa¸on. Alklakante ¸in la retumanto ricevas redaktofenestron ligiloj al samtemaj pa¸oj en aliaj lingvoj, se ili ekzistas. La Esperanta Vikipedio kun la teksto de la artikolo, en kiun tiu povas libere modifi multlingveco uzas la duliterajn lingvokodojn (vidu la lastan (korekti, kompletigi, plibonigi) kaj fine registri sian laboron Jarlibron): en por la angla, eo por Esperanto, cy por la kimra alklakante la butonon Konservi. Vi eble timas ke per tiu ktp. La çefpa¸o estas alirebla per la adreso http://xx.wikipedia. rimedo esti¸as ≈aoso kaj ke stultuloj plenigas pa¸ojn per org, kie xx anstataΩas la lingvokodon. Tiel la projekto estas atingis 10 000 sensenca√oj: la spertoj montras ke tute ne estas tiel. Male la preparita ankaΩ por novaj lingvoj. La interlingvaj ligiloj estas sinsekvaj redaktantoj de la artikoloj konstante plibonigas faritaj pere de la duliteraj kodoj. Ekzemple en la artikolon ilin. Malbonintencaj fußa√oj estas maloftaj kaj priatentataj Zoologio mi povos aldoni la ligilon [[de:Zoologie]] artikolojn de la ceteraj kunlaborantoj, kiuj rapide povas ripari ilin. Pri [[en:Zoology]] [[fr:Zoologie]] ktp, kiuj ligas respektive al la çiu artikolo estas diskutpa¸o: se du aΩ pluraj redaktantoj germana, angla kaj franca artikoloj pri zoologio. Tiam en la malkonsentas pri iu punkto, esti¸as diskuto en kiu çiu supro kaj en la malsupro de la pa¸o aperos post Aliaj lingvoj Esperanta fako de la interrete konstruata enciklopedio argumentas, ¸is oni atingas la koncernaj ligiloj kiel alklakeblaj vortoj, Vikipedio (http://eo.vikipedio.org), iniciatita de Chuck kontentigan rezulton. per kiuj eblas rapide aliri la alilingvajn Smith, Brian Vibber kaj Stefano Kalbo, atingis en artikolojn. La multlingveco tiamaniere decembro 10 000 artikolojn. La tuta multlingva ebligas reciproke pliriçigi la enhavon de projekto entenas pli ol 350 000 erojn. Inter kvardeko NeΩtrala vidpunkto Vikipedio en çiuj lingvoj. da lingvoj la Esperanta estas inter la dek plej grandaj. nu el la reguloj estas sekvi U neΩtralan vidpunkton. Viki- pedio ne volas esti tereno de Vikipedio sen reto – 1 006; çe≈a – 1 016; latina – 978. La çi-supraj grafikoj propagando de iuj ideoj. Çiu ideo ikipedio funkcias precipe kun Esperanto kaj Enciklopedioj montras la relativan gravecon de la diverslingvaj vikipedioj. devas esti prezentita neΩtrale. Vreta aliro, tamen jam ekzistas n la historio de Esperanto, gravas por la progreso de la Kiam estas malkonsento, diver- la eblo kopii ¸in por povi legi ¸in E lingvo la vortaroj ¸eneralaj, terminologiaj kaj Kvanto kaj kvalito saj vidpunktoj estas prezentataj ekster la konekto. Tiukaze oni enciklopediaj. Kian enciklopedion jam havas Esperanto? sinsekve (unuj opinias ke ... dum perdas kaj la eblon ¸in redakti, kaj rom la nombro estas konsiderinda la amplekso kaj la Enciklopedio de Esperanto, eldonita en la 30-aj jaroj kiel aliaj kritikas tion çar ...). la multlingvecon. kvalito de la artikoloj. Iuj estas nur elirartikoloj aΩ entenas rezulto de laborego de amaso da kunlaborantoj, precipe celis K Verßajne iam aperos paperaj ne sufiçe precizajn informojn, dum aliaj estas altnivelaj kaj montri bildon de la movado, kaj la faktoj kiujn ¸i mencias versioj. La demando estas disku- lerte verkitaj de spertuloj kaj konsistigas veran sciencan okazis antaΩ pli ol 70 jaroj. En la 50-aj kaj 60-aj jaroj estis Ligoj al la aliaj tata. Necesus ke la enciklopedio refera√on, uzeblan de studentoj kaj alireblan de kiu ajn kun projekto esperantigi la germanan enciklopedion Duden, sed ne de artikolo estas facile ligi atingu bonan nivelon (ke neniu reta konekto. Sed la artikoloj povas konstante progresi. la projekto eble ne tute finatingis sian celon. PIV ja havas sin al aliaj artikoloj: redak- grava temo estu neglektita) kaj En çiu lingva fako estas aro da redaktantoj, en la angla E ian enciklopedian aspekton, kun siaj ilustra√oj kaj diversfakaj tante sufiças çirkaΩigi vorton aΩ ke estu solvitaj la eldonaj miloj, en la Esperanta centoj, el kiuj dudeko da plej aktivaj. precizigoj. Tamen ¸i restas precipe vortaro. HodiaΩ do grupon de vortoj per duoblaj problemoj. Sed eblas ja printi Vikipedio estas verko de homoj kaj ¸ia valoro spegulas iliajn ankoraΩ forte mankas vera enciklopedio en Esperanto. Eble kvadrataj krampoj: [[Titolo]] aΩ artikolojn pri kiuj oni inte- spertojn, klerecon kaj fakkonojn. La Esperanta Vikipedio tamen estas granda ßanco ke ekestos tia verko dank’ al la [[Titolo kun pluraj vortoj]] kaj la resi¸as, anstataΩ havi volu- spegulas la diversnaciecon de la esperantistaro: la redakt- Vikipedio. çirkaΩita(j) vorto(j) aΩtomate menan paperan libraron el kiu antoj estas el pli ol dudek malsamaj landoj kaj inter la dudek fari¸as ligilo al la artikolo kun tia titolo. oni neniam legos pli ol 1%. plej aktivaj trovi¸as lo¸antoj de preskaΩ dudek landoj. Temas Se la ligilo aperas ru¸e, tio signifas ke pri laborema kaj produktiva komunumo, kiu kreis jam Kio ¸i estas? la artikolo ankoraΩ ne ekzistas, kaj relative grandan verkon per siaj malfortaj rimedoj. Certe ikipedio estas reta, libere kunredaktata multlingva alklakante tiun ligilon oni rekte Nia pozicio ekzistas multaj esperantistoj kiuj povus kunhelpi antaΩenigi enciklopedio, kies Esperanto-fako √us atingis dek mil malfermas redaktofenestron por povi imarkinda en la projekto V la projekton, ali¸ante al la komunumo. artikolojn. La projekto komenci¸is en 2001 en la angla lingvo. tuj ekredakti la artikolon. R estas la pozicio de Iom post iom aldoni¸is ankaΩ aliaj lingvoj. Nun estas pli ol Esperanto. ¯i trovi¸as en la 160 000 artikoloj en la angla, kaj sume en çiuj lingvoj pli ol Kiel oni redaktas Vikion? kapgrupo kun lar¸e disvast- 350 000. La Esperanto-fako estis lançita komence de 2002, Pri kopirajto igitaj lingvoj kiel la angla, ikipedio (angle: Wiki- kaj ¸i longe staris en la kvara ikipedio sekvas la Permesilon por germana, franca, sveda, his- pedia) estas speco de pozicio, ¸is aliaj lingvoj V libera dokumentado (GFDL) kiu pana, japana kaj aliaj. Espe- "vikio" kun enciklopedia V preterkuris ¸in. Nun ¸i estas devenas de la Permesilo por libera ranto nun okupas pli altan enteno. Vikio estas retejo kiun sur la 10-a loko. Jam ekzistas programado (GPL). ¯i regas la liberan pozicion ol la rusa, portugala, çiu vizitanto povas facile kaj fakoj en pli ol kvardek lingvoj malferman komputikon, el kiu Linukso itala aΩ çina. libere redakti: sur çiu artikola kaj dudeko el ili entenas pli estas la plej fame konata. La permesilo Konsiderante ke la mult- pa¸o estas butono Redaktu la ol mil artikolojn. Jen la signifas ke neniu rajtas alproprigi al si la entenon lingva Vikipedio nun ricevas statistiko de la 9-a de de Vikipedio kaj malpermesi ke oni kopiu ¸in. pli da atento ol konkurencaj decembro 2003: la angla – Temas pri kopilasilo (angle copyleft) kiu kontraΩe komercaj retaj enciklopedioj 180 966; germana – 40 623; de la kopirajto estas permeso al kiu ajn siavice (ekz. Encyclopedia Britannica), franca – 21 370; japana – 20 kopii la dokumenton, kondiçe ke tiu transdonas ¸i estas privilegia kadro por ke 466; sveda – 17 954; pola – la saman kopipermesilon. La kunlaborantoj akceptas tiun Esperanto montru al la vasta 17 661 – nederlanda: 16 437; regulon, kaj ili estas atentigitaj neniam kontraΩle¸e kopii publiko sian valoron kiel la monda kulturlingvo. dana – 14 168; hispana – 10 dokumentojn kun kopirajto por eviti ke la projekto povu esti 392; Esperanto – 10 106; persekutata pro malrespekto de ies kopirajto. kataluna – 5 200; itala – 4 382; çina – 2 799; Interlingva – 2 Esperanto kaj la konkurantoj 667; finna – 2 522; portugala – 1 188; hebrea – 1071; estona Multlingveco olapuka Vikipedio enhavas nur la çefpa¸on kaj eç ne Sur la bildoj: Supre: la grafikoj montras la relativan gravecon Vunu artikolon. Latino aperas kiel historia mortinta lingvo de la diverslingvaj Vikipedioj. Meze: ekzemplo de multlingveco: parta kaj unika trajto de Vikipedio estas ¸ia vivanta de la pasintaj jarcentoj. Interlingvao ßajnas esti pli serioza en Vikipedio ekzistas artikoloj pri Esperanto en 40 lingvoj. Amultlingveco. En çiu lingvo estas çefpa¸o kun bonvenigaj kun siaj pli ol 2 500 artikoloj, sed la plej multaj artikoloj estas Sube: la çefa pa¸o de Vikipedio en Esperanto kun bonvenigo vortoj kaj indekso de la çeftemoj (Matematiko, Naturscienco, nur duliniaj kaj multaj temoj tute ne estas traktitaj. Ido en Filozofio ktp) kaj de la plej gravaj subtemoj. Enestas ankaΩ aro Vikipedio ne aperas. Pripensiga estas la superreganta pozicio kaj instrukcioj, kiel uzi, korekti kaj redakti la artikolojn. Sur la 12 apuda pa¸o: kelkaj artikoloj el la Esperanta Vikipedio. da iloj por helpi trovi kion oni serças. El çiu pa¸o povas esti de la angl-usona lingvo.

6 ESPERANTO januaro 2004 1166 (1) 1166 (1) januaro 2004 ESPERANTO 7 Nia kapitalo – nia estonteco La brila Kvaropo Alproksimi¸as la centjari¸o de UEA kaj pluaj gravaj jubileoj. Lige kun la jubileoj, por En 2003 pasis 140 jaroj post la naski¸o kaj 90 jaroj post la morto de la rusa E-pioniro Nikolao firmigi la fundamentojn de la Asocio, UEA planas lançi grandan kampanjon Por la Borovko, homo konata al esperantistaro precipe dank’ al la letero de Zamenhof pri la deveno estonteco. Jen kelkaj klarigaj vortoj de la estrarano pri financoj Ans Bakker ten-Hagen. de Esperanto. Okupi¸ante pri Borovko oni komprenas, ke paroli pri li aparte de la tri aliaj famaj esperantistoj Çajkovskaja, Ostrovskij kaj Langlet ne eblas, tiom la sorto kunligis ilin. Nia kapitalo – nia estinteco entuziasmaj esperantistoj. Pli ol iam nia movado ri Çajkovskaja oni scias, ke Zamenhof estis kortußita, nur ke li multe propagandis Esperanton, en 1895 (???) ricevis tutmondi¸as kaj juni¸as. Sed samtempe malriçi¸as. kiam li en 1887, responde al la Unua libro, ricevis permeson eldoni E-gazeton kaj en 1905-1910 estis ano de Ni vivas en jaroj de jubileoj. Esperanto travivis P leteron de 15-jara knabino el Krimeo, kiu skribis en la Lingva Komitato. “Ne dense”, kiel oni diras ruse. Sed simpla historion. Eç la sola fakto ke ¸i a¸as jam 116 jarojn Esperanto, ke ßi jam ellernis la lingvon kaj instruas ¸in al trarigardo de La esperantisto kaj la Adresaroj montris, ke li estas signo de forteco. La pasinteco estas nia Nia kapitalo siaj amikoj. La fakto, ke la knabino estis el Krimeo, igis min estis tre aktiva esperantisto. En 1893 el inter malpli ol 900 kapitalo. Jen kelkaj trezoroj el tiu kapitalo: Jes, pezaj vortoj falis çi tie. Ni pli kaj pli frontas la esplori, kiu ßi estis, en kiu urbo de Krimeo ßi lo¸is, çu eble en abonantoj de La esperantisto – 100 varbis li. AnkaΩ en la Adresaroj mankon de mono por ke tiu entuziasmo disponu mia urbo Jalto? Çu ßi ne estis parenco de la fama rusa ç. 250 esperantistojn el diversaj urboj de Ruslando AntaΩ 50 jaroj, la 4-a ¯enerala komponisto P. Çajkovskij? kaj el aliaj landoj varbis li sola! 2004 : Konferenco de Unesko (Mon- minimume bezonatajn rimedojn. La tradiciaj, fidele kotizantaj membroj eksmodi¸as. La tria nomo, d-ro Ilja Ostrovskij el Jalto, delonge tiklis miajn Pri Borovko el la enciklopedio oni povas ekscii, ke li lernis tevideo 1954) akceptis rezolucion pri orelojn kaj okulojn. En iu malnova pola gazeto mi legis, ke Esperanton en ekzilo en Siberio, vigle partoprenis la E- AnstataΩ tio venis mendantoj de servoj. Esperanto. ¯in sekvis rezolucio pri la Jubilea en la pionira tempo li estis unu el la plej famaj esperantistoj movadon en Odeso, en 1896-97 estis la dua prezidanto de UEA jam delonge cerbumas kiel ¸i pli Jaro en 1985, dum la 23-a ¯enerala de la mondo. En malnova numero de Hungara vivo mi legis, ”Espero” en Sankt-Peterburgo kaj en 1911-1912 energie juste kaj efike reformu sian sistemon de Konferenco de Unesko en Sofio. ke d-ro Ostrovskij el Jalta dum la unua UK iniciatis oficialigon disputis kontraΩ Gaston Moch por fonetika skribado de enspezado. En tiu sistemo ekzistos de la E-flago, farita de la loka E-grupo. Mi okupi¸is pri la propraj nomoj en Esperanto. Tuj apude estas informo pri lia AntaΩ cent jaroj okazis solidareco kun la malriçuloj de la mondo. vivo kaj E-agado de la doktoro. El la Internacia E-muzeo en edzino A. Borovko-Çajkovskaja, informo pli kurta, sed pli 2005: la unua Universala Kon- La riçuloj nature helpos. Hector Hodler Vieno mi akiris numerojn de la unua beletra: ßi eldonis kaj dissendis greso de Esperanto en Bulonjo çe estis inter la unuaj kiuj heredigis al la ruslanda gazeto Esperanto, kies alvokon kontraΩ reformoj en Maro. La jubilea kongreso de 2005 asocio sian kapitalon. fondinto kaj redaktoro en 1905 li Esperanto, akompanis tra Krimeo okazos en Litovio. Krom kotizoj kaj vendoj, ankaΩ la estis. En la gazeto Ostrovskij skribis, Valdemar Langlet dum lia unua rento de kapitalo estas tre bonvena AntaΩ 120 jaroj ke li komencis lerni la lingvon en voja¸o al Ruslando, prelegis pri fonto de enspezoj. Kapitalo estas 2007: Zamenhof oficiale 1892, kune kun sia 10-jara filino Esperanto en vaporßipoj, krozantaj garantio por plu-funkciado, eç en prezentis la internacian lingvon. La Nadja, propagandis ¸in, multe inter Odeso kaj Jalta, kaj varbis la periodoj de borsaj krizoj kaj politikaj katastrofoj. saman jaron estis konstruita en Rotterdam domo, destinita korespondis, sed ne havis parolan faman verkiston V. Korolenko. Kelkaj tiusencaj kapitaloj jam ekzistas: Azia kapitalo, Afrika fari¸i la Centra Oficejo de UEA. praktikon kaj tial invitis al Jalto 19- Pri Valdemar Langlet: kunfondinto kapitalo, Kapitalo Dumvivaj Membroj, Kapitalo Belarta jaran aktivan svedan esperantiston de Lingvo internacia, unua prezi- AntaΩ cent jaroj, la 28-an de aprilo, estis fonda√o. Nun fondi¸os plia Kapitalo Estonteco kaj samtempe Valdemar Langlet, kies familinomo danto de Sveda E-Federacio, E- 2008: fondita Universala Esperanto-Asocio. ¯i reaktivi¸as Institucio Hodler 68. unui¸is en 1947, ankaΩ la 28-an de aprilo, kun Internacia frekventis tiam en la unua gazeto La voja¸anto, en 1925 geedzi¸o kun Esperanto-Ligo, fondita en 1936. esperantisto. Ostrovskij aran¸is la Nina Borovko – filino de lia E-amiko Kapitalo Estonteco voja¸on tiel, ke survoje Valdemar kaj N. Borovko. AntaΩ 50 jaroj TEJO fari¸is la junulara sekcio lia amiko Entzel çie renkontis esperantistojn. En la Odesa E- Pasis jarcento post la t.n. Rusa periodo de Esperanto, sep Kapitalo Estonteco 2008: de UEA. Kion servos tiu ? Pensu pri entuziasma klubo li konati¸is kun Nikolao Borovko kaj Antonina jardekoj post la apero de la enciklopedio kaj en la libro asocio kun membroj en çiuj kontinentoj, pri serva reto kiu Çajkovskaja (jen la enigma krimea knabino), kiu akompanis Maßino, kiu krias reaperis novelo de Borovko En la tombo, el Ni momenton memoru kaj honoru la sennombrajn glate funkcias, pri kultura centro, pri subtenado de instruistoj, ilin al Jalta kaj çiçeronis tra la montara Krimeo. Tiutempe La esperantisto (1892). La eldonisto de la libro, direktoro de esperantistojn kiuj per sia vivo kaj laboro heredigis al ni la pri informaj kampanjoj. Pensu pri energia, estonta asocio. Ostrovskij, interalie kuracisto de la fama rusa verkisto Anton la Internacia E-muzeo en Vieno H. Mayer, skizis tie literaturan movadon kiun ni nun havas. Iliaj fervoro, sindono, foje Çe≈ov, havis en la centro de la urbo vilaon “Esperanto” kaj tri agadon de Borovko kaj atentigis, ke li fakte estis unu el la suferado estas transdonitaj al ni per tiu Esperanto-movado domojn. Sur unu el ili antaΩ kelkaj jaroj la jalta E-klubo establis inkunabloj de la E-literaturo, la unua E-novelisto, kaj konfesis, kiun ni heredis kaj flegas. Institucio Hodler marmoran memortabulon al Ilja Ostrovskij en la lingvoj rusa ke pluaj spuroj pri Borovko mankas. Fondita en 1968, ¸i uzas sian kapitalon por la domo de kaj Esperanto. Dum E-aran¸oj super la tabulo flirtas E-flago. Kelkaj feliçaj koincidoj helpis al mi ekscii pli pri la familio Nia kapitalo – nia estanteco UEA en Roterdamo. En 2004 okazos granda riparado de tiu La familinomo Langlet la unuan fojon trafis miajn okulojn Borovko. En 2002 en la urbo Jalta, okaze de la 100-jara jubileo domo, samtempe ¸ia granda plibonigado. Tiu faciligos kaj nur kiam mi legis la rakonton de Ostrovskij. En Enciklopedio de la unua urba publika biblioteko, estis menciita la nomo Jam ni povas utiligi la atingojn de la efikigos la laboron de la teamo en la oficejo. La oficejo de Esperanto mi trovis menciojn pri niaj pioniroj. Pri Ostrovskij de la unua direktoro N.A. Borovko. Evidenti¸is, ke temas pri antaΩaj generacioj. Ni korespondas, gastigos bibliotekon Hodler digne kaj kongresas, amiki¸as, utiligas la lingvon kaj sekure. la movadon. Jam ni vivas en internacia Tiu metamorfozo kostos 300 000 eΩrojn, socio, tia, kia ¸in revis Zamenhof. Tiu socio parte elspezo, sed parte investo. La domo estas malgranda kaj ne çiutaga. Ni (multaj estos duoble pli valora post la renovigado. el ni) klopodas fortigi tiun socion, kiun iuj Kapitalo de kelkaj milionoj ßajnas esti nomas movado, aliaj komunumo. utopio, sed utopio ¸i ne estas. De 1887 ¸is nun esperantistoj amase investis en sian idealon. Pli ol milionojn. Ili investis Nia kapitalo dumvive, sed ankaΩ multaj heredigis UEA, kio estas postviva signo de lojaleco. De – nia estonteco nun ¸is la estonto la esperantistoj kaj Ni devas rigardi antaΩen. Multaj simpatiantoj certe investos denove. esperantistoj ne fidas la estontecon, sed En serio de artikoletoj ni plu informos estas pretaj batali por ¸i. Necesas fortigi la vin pri la Kapitalo Estonteco, pri niaj tradiciajn agadojn sed ankaΩ stimuli fonda√oj kaj pri la projektoj, kiujn viaj novajn. En la lastaj jardekoj kaj jaroj Azio, donacoj ebligis. Nia estonteco komenci¸as Nikolao Borovko Valdemar Langet Valdemar Langet (pli a¸a) Nina Çajkovskaja Latinameriko kaj Afriko estis fontoj de junaj, nun! Ans Bakker-ten Hagen

8 ESPERANTO januaro 2004 1166 (1) 1166 (1) januaro 2004 ESPERANTO 9 nia Borovko. PreskaΩ samtempe aperis Esperanta traduko pensado, en la urba √urnalo li gvidis sciencan kaj literaturan de la libro Kaoso en Budapeßto, kiun verkis Nina Langlet– revuojn je pseΩdonimo “_._.” (en E-gazetoj ¸i estis “EnBe”). Primovada babilado inter Claude Gacond kaj Henri Dognac Borovko. Jaltaj esperantistoj eç ne suspektis, ke krom d-ro Post la cara manifesto en 1905 en la √urnalo aperis tri liaj I.D. Ostrovskij en Jalto lo¸is kaj aktivis ankaΩ Nina Borovko. akraj artikoloj, kies sekvo estis elurbigo de la familio. Tamen Dank’ al helpo de Henry Thomander, Istvan Ertl, Kalle Kniivilâ, en 1908 li i¸is direktoro de la urba biblioteko en Simferopol, Monika Langlet (nepino de V. Langlet) kaj esploroj en arkivoj, çefurbo de Krimeo, kaj Antonina direktoro de alia urba mi sukcesis multon ekscii pri la brila duopo Nikolao – biblioteko. Borovko tiutempe estis aktiva ano de la Krimea Edmond Privat Antonina Borovko kaj komprenis, kiel rapide la tempo societo de naturesploristoj, gvidis arkeologiajn ekspediciojn, forvißas multon eç el la memoro de historiistoj. liaj artikoloj aperis en la centraj sciencaj gazetoj Studoj pri La 4-an de decembro 2002 oni solene festis la 100-jaran filozofio kaj psikologio kaj Studoj pri edukado. En la gazeto kaj la privata Lernejo Privat jubileon de la unua jalta publika biblioteko. Mi anticipe Naturo aperis postmorte lia plej grava studo Pri parolantaj informis pri tio kelkajn E-bibliotekojn, iloj. Post lia morto Antonina restis (daΩrigo, 2-a/lasta parto) Polan Radion kaj Radion de Pekino. kun kvar infanoj kaj ¸is 1917 ßi Al la biblioteko venis gratulleteroj de ricevadis monhelpon de la urbo por ● la Internacia Muzeo de Paco ilia edukado. Claude: Çe la juna Edmond Privat tiu lingvoprezento montri¸is ege fruktodona, same kiel por pluraj aliaj çeestantoj, ekskursoj oni tiradis kun si kanonojn, starigis tendojn, organizis (Uzbekio) kaj Internacia E-muzeo en Borovko mortis la 7-an de 26 Vieno, kiu sendis donace la libron februaro 1913 en Simferopol. Post kiel ekzemple la lerninto Adolphe Ferrière , fondonto de la kuirejon kaj çiuj infanoj ricevis plenumotan funkcion laΩ sia Institut Rousseau [instituto Rousseau]. Maßino, kiu krias. UEA al la biblioteko 90 jaroj okazis en Jalto solena grado. Formi¸is du armeoj, kiuj respegulis la eΩropan situacion, ● sendis donace bezonatajn pri- inaΩguro de marmora memor- Henri: Çu poste Edmond varbis al Esperanto sian la franca kaj la prusa. Batal-ludoj kun militkrioj kondukis fine al historiajn E-librojn. Komence de la tabulo, instalita sur la domo de la kamaradon Hector? venko de unu armeo kaj submeti¸o de la alia kaj poste al pac- ●Claude: Absolute ne! Çar kiam Edmond post eklerno de trakta√oj. Ru¸-kruca taçmento zorgis pri la vunditoj kaj kontrolis solena√o la estro de la biblioteko unua urba publika biblioteko, kie 30 demonstris al çiuj rara√ojn – tri librojn nun estas la Konsulejo de Kartvelio Esperanto eniris la licean klasejon per la mistera saluto Bonan la sorton de la enkarcerigitoj. Ni ne forgesu, ke la fondintoj kaj de generalo Guillaume-Henri Dufour, fakte amikoj de la lernejo. en la latina, eldonitajn en 1650 kaj en Krimeo. La solena√on partoprenis tagon!, tiam Hector tuj respondis al li: Ha, ankaΩ vi lernis la la Ru¸a Kuco estis interalie la ¸enevanoj Henri Dunand 27 ● donacitajn de N. Borovko al la 50 personoj: anoj de la E-klubo lingvon! La filo de la pentristo Ferdinand Hodler estis jam Henri: Neimageble! Memortabulo de memlerninta la lingvon proksimume samepoke, kaj tre ●Claude: Oni konsciu, ke la direktoro Emile Privat estis biblioteko en 1902. Poste mi rakontis d-ro Ilja Ostrovskij en Odeso “Tero”, reprezentantoj de la urbaj pri lia vivo. biblioteko kaj muzeo. Deputito de la verßajne ankaΩ pro la varba influo de la sama filozofo, çar partopreninta la defendon de la landlimoj svisaj okaze de la Nikolao Borovko naski¸is en nobela familio, sed lia patrino urba konsilantaro, esperantisto V. Strojvans, organizis post la eldono de sia priesperanta eseo Ernest Naville tre aktive milito franca-prusa de 1871. Rememore li ßatis montri al la mortis dum la nasko kaj la patro kiam la knabo estis 10- ekskurson por skoltoj tra la urbaj memorlokoj. La disdonis sian broßuron al la ¸eneva klerularo, kiun li soldatetoj sian tiaman pafilon, kaj li ankaΩ rakontis al ili, ke jara. Post fino de militista lernejo la juna oficiro estis sendita partoprenantoj eksciis multon pri Nikolao Borovko kaj aliaj propagande kontaktadis same efike, kiel siatempe li faris favore dum la napoleona invado de Genève Egiste Privat, la fondinto militservi al Odeso, sed en la stacidomo li mise lasis siajn jaltaj E-pioniroj, vizitis la domon de Ostrovskij, kiu situas al la proporcia voçdona sistemo okaze de elektoj. Tutcerte de la lernejo, post fu¸o al Nyon por ne esti rekrutita de la librojn, inter kiuj estis kelkaj malpermesitaj artikoloj de rusaj kelkcent metrojn de la Konsulejo. En la pionira periodo Jalta rekte aΩ pere de varbito Esperanta semo falis ankaΩ en la malamika napoleona armeo, revenis pli malfrue kun la aΩstria demokratoj. La rezulto: 5-monata aresto kaj ekzilo militservi estis unu el la centroj de la ruslanda E-movado. Inter la tiamaj atelieron de la pentristo, kaj ne la pentristo mem, sed lia filo armeo por liberigi la urbon. Kaj li fiere rakontis, kiel en 1915 la en fora regiono de Ruslando, kie la kutima okupo de oficiroj esperantistoj estis la urbaj agantoj, du princoj kaj grafo. lernis la lingvon. Aliaj tiaj dokumentoj respubliko Genève eniris la Svisan estis drinkado kaj kartludoj. Sed amo al literaturo kaj sciencoj En 1923 Valdemar Langlet, vizitinte Moskvon kiel atingis la fratojn Ferdinand28 kaj René29 Konfederacion kiel 22-a kantono. Kaj savis la junan oficiron. Li perfekte ellernis la francan kaj la √urnalisto, trovis tie Antonina kun la infanoj. Li volis iel helpi de Saussure kaj aliajn universitatajn levo de la svisa flago super la ¸eneva anglan, kaj en 1889 Esperanton. al la malsatanta familio kaj proponis kunpreni al Svedio iun profesorojn. Dankleteroj atestas pri tiu dum la soldat-ceremonioj celis Post 5-jara militservo li revenis al el la infanoj. Antonina petis preni Nina, propaganda rolo de Naville. komprenigi al la lernantoj, ke por eniri Odeso, tamen mencio en la dokumentoj kiu bezonis fini la superan muzikan ●Henri: Tio certe faciligis la organizon la svisan federacion la ¸eneva ßtato pri la aresto ne permesis al li servi en la edukon. de la dua UK en 1906. devis rezigni pri parto de sia suvereneco profite al proklamo de centra Rusujo. Li do elarmei¸is kaj laboris Nina estis 27-jara, kiam ßi la unuan ● Claude: Kaj ankaΩ ludis favoran rolon definitiva interkantona paco. kiel hejma instruisto. Dum ses jaroj li fojon ekvidis Valdemaron, junaspektan la amikeco, kiu intelekte ligis la lernintojn okupi¸is pri sinedukado en bonega urba 50-jaran viron. Li estis ßia idolo ekde la kaj la amikojn de la Lernejo Privat. En tiu ●Henri: Çu Edmond Privat rakontis biblioteko kaj fari¸is enciklopedie edukita infaneco. Super ßia lito çiam pendis foto, medio Edmond Privat trovis multajn al vi pri tiu soldateca eduko? homo: filozofo, psikologo, literaturisto kaj farita en 1895, sur kiu estas la kuracisto helpajn fortojn eç ankoraΩ en 1922-23, Edmond Privat en Boulogne-sur-Mer en 1905 ●Claude: Jes ja, plurfoje li raportis, kiel in¸eniero. En 1892 li kun V. Gernet fondis kun la filino Nadja, Antonina, Valdemar kiam li kampanjis por Esperanto çe la estas facile soldatigi knabojn, kies la odesan filion de la unua ruslanda E- kaj Entzel. Nina restis en Svedio kaj en juna Ligo de Nacioj, kaj en 1925 kiam li refoje organizispreferata ludo estas militadi. Sed tre verßajne, pro la instruoj de societo “Espero”. En la klubo li konati¸is 1925 ili geedzi¸is, lo¸is en Jugoslavio, Universalan Kongreson kaj fondis la radio-elsendejon RadioErnest Naville kaj de la interna ideo akompananta Esperanton, kun Antonina Çajkovskaja kaj en 1895 poste en Hungario. Tie Valdemar estis Genève. Edmond baldaΩ kreskigis sian patrujan amon al tutmondismo. ili geedzi¸is. profesoro de la sveda en Budapeßta Sed indas ankaΩ raporti pri la plej karakteriza trajto de laOkaze de prelegoj pri la temo Interpopola konduto31 , titolo de En tiu tempo Zamenhof devis kon- universitato ¸is 1944, kiam li ekgvidis la Lernejo Privat. Tio estas ¸ia disciplino soldateca kaj unula el liaj gravaj verkoj, Privat komprenigis al la publiko, ke kiel stante okupi¸i pri diversaj proponoj Svedan Ru¸an Krucon kaj kune kun Nina militekzercoj kun kanon-pafado, kiuj ripeti¸is semajnon postsuper la kantonaj flagoj nun flirtas en Svislando la svisa flago, reformi la lingvon. Inter la reformemuloj En Jalta, 1895: Valdemar kaj Antonina savis milojn da homoj de nazioj kaj semajno. La patro de Edmond gvidis tiujn militekzercojn kajla homoj devas labori, por ke super la naci-ßtataj flagoj foje estis Grabovski, Trompeter, de Wahl. La Borovko-Çajkovskaja (sidantaj); hungaraj faßistoj. liaj ordonoj skribitaj sur papero kun la svisa federacia krucofiere flirtu standardo, kiu konkretigos reale tutmondan Nadja Ostrovskaja, Ilja Ostrovskij kaj atingis la infanojn soldate vestitajn. Kaj la laboro mem en la plej principa kontraΩulo de ajnaj En Stokholmo estas strato kaj lernejo federacion kun tutmonda lingvo, kiu devigos çiujn ßtatojn kaj svedo Etzel (starantaj). lernejo efektivi¸is laΩ tag-ordoj, per elektado de leΩtenantoj, reformoj estis Borovko. En 1894 li kun kun la nomo Langlet. Nina kaj Valdemar ser¸entoj kaj kaporaloj. Infanteria kompanio kaj artileria sekcio çiujn naciajn lingvojn al reciproka respekto. Lia filozofia ustuloj de la mondo sia edzino propramone organizis en 1966 i¸is J kaj kutimigis la knabojn al la soldata vivo, kiu celis inspiri al la metamorfozo de sviso al mondano konkreti¸is en marto 1905 balotadon, kies rezulto estis kontraΩ- pasintjare Honoraj civitanoj de Israelo. lernantoj absolutan amon kaj servemon al la patrujo, per vasta poemo titolita La guerre (milito), kies aleksandraj reforma. Ekde1892 en La esperantisto aperis multaj rakontoj Ilja Ostrovskij, Nikolao Borovko, Antonina Çajkovskaja kaj nediskuteblan disciplinon obee al la superuloj kaj al la gepatroj. versoj esprimas lian hororon de la militemo murdema kaj la de N. Borovko: Okazo, En la tombo, Vivo, Nokto (Zamenhof Valdemar Langlet estis ne nur samideanoj: ili estis pli ol La militkrio je la levo de la flago estis Vivu la bonaj lernantoj kaj absolutan neceson obei al la ordono de Kristo sin reciproke aperigis ¸in en Fundamenta Krestomatio), teatra√o Lasta amikoj. Antonina skribis en La esperantisto (1894): Gastante la kompanio!. La tuta laboro en la lernejo efektivi¸is laΩ tag- ami reziste al la batalkrioj de la ßovinistoj naciistaj kaj kristanaj. sceno el Faust kaj per aparta eldono proza traduko de La çe s-ro Ostrovskij mi min sentas tiel bone, kvazaΩ mi gastus ordoj soldatecaj, kaj anstataΩ havi propran nomon ekde sia ●Henri: Lia patro Emile ne devis esti kontenta pri la filozofia ßtona gasto de A. Pußkin. çe mia propra kara frato, ni eç helpas unu al la alia en tute eniro en la lernejo la infanoj fieris pri sia numero. Okazis evoluo de sia filo. En 1896-1897 Nikolao kaj Antonina lo¸is en Sankt- privataj aferoj, kiel veraj parencoj. Ni konati¸is nur dank’ al inspektado de la armiloj kaj de la lernejaj aferoj kaj dum lernejaj ●Claude: Edmond Privat plurfoje aludis pri la ideologia Peterburgo, kie Nikolao gvidis la societon “Espero”. Tiam nia Esperanto. – Jes, dank’ al la interna ideo ili sentis sin distanco, kiu pli kaj pli izolis lin de la resto de lia familio politike naski¸is ilia unua infano – la filino Nina. En 1902 ili eklo¸is parencoj. Vere brila kvaropo! 26 27 28 31 en Jalto. Nikolao estris la urban bibliotekon kaj okupi¸is pri Jefim Zajdman (1879 Genève – 1960 Genève). (1853 Bern – 1918 Genève). (1857 – li ricevis la Nobel-premion pri paco en 1901. Unua eldono: Literatura 1913, lingvisto). 29 (1872 – 1943), sub la pseΩdonimo Antido aΩtorasMondo, Budapest, 1935. 32 scienca laboro. En 1904 aperis lia libro Psikologio de La fotojn disponigis Agneta Emanuelsson Juan Régulo-Pérez, La Laguna de Tenerife, 1960. decidigajn eseojn pri la Esperanta vortfarado.30 (1828 Genève – 1910 Heiden), 33 Universala Esperanto-Asocio, Genève, 1928.34 (1880 Bern – 1940 Bern).

10 ESPERANTO januaro 2004 1166 (1) 1166 (1) januaro 2004 ESPERANTO 11 radikal-tendenca, dum li fari¸is socialisto, protestantaj rakonton aludante al la Biblia kondamno de Adamo, çar vere kristanoj dum li fari¸is kvakero, fidelaj svisaj soldatoj dum li ßvitante sub ursofelo li pergajnis la monon, kiu ebligis al li Ni elprovu Esperanton! defendis militrifuzantojn kiel Henri Vatré. Sed en la familio unuaklase veturi al Boulogne-sur-Mer kaj tie lo¸i en unulita Privat regis demokrata sinteno respektema al la penso- La juna itala eΩroparlamentano Marco Cappato (32) plurfoje elpaßis çambro de komforta hotelo. Sed poste pli kaj pli Edmond diverseco. Tial sur foto realigita la 6-an de majo 1914 okaze pergajnis sian monon per verkado de gazet-artikoloj. Tiel publike kun la propono pli konsideri Esperanton kiam oni diskutas de la centjara jubilea festo de la Lernejo Privat rekoni¸as naski¸is lia √urnalista kariero. pri la estonto de la lingva re¸imo en la EΩropa Unio. Revuo Esperanto Edmond Privat apud siaj familianoj inter vicoj ●Henri: Kaj por la voja¸o al Usono? estis invitita diskuti kun li la aktualan lingvan demandon. da lernantoj soldatece vestitaj kaj bone armitaj ●Claude: Estas la eldonejo Hachette, kiu pagis kaj aliaj vicoj da lernintoj, fami¸intaj en karieroj ✪ Pligrandi¸o de EU aldonos dek novajn problemoj en EΩropo kaj la cetera al li la voja¸on kaj salajretis lin, por ke li trovu soldataj, diplomatiaj, universitataj aΩ komercaj. lingvojn, kaΩzante centojn da eblaj mondo? vendo-perantojn en tiu vasta lando. Tial la patro ● interpretaj kaj tradukaj kombina√oj. Tiu Henri: Çu la Lernejo Privat ankoraΩ ekzistas? akceptis, ke lia filo forlasu EΩropon. Sed krom ✪ Brita eΩroparlamentano (EP-ano) ● problemo estas parte solvita, danke al Claude: Post Emile Privat gvidis ¸in Philippe permeso, neniun alian helpon Edmond ricevis lastatempe diris ke kolegoj kiuj ne interpretado kaj tradukado per la angla. Privat, frato de Edmond, ¸is malfondo de la lernejo de li. En Aventuroj de pioniro li raportas pri parolas la anglan supozeble trovas Tiu estas financa solvo kiu signifas en 1960. Sub lia regado ekde 1930 akcepti¸is monproblemoj de dekokjarulo senmone perdita malfacila√ojn en Bruselo kaj sentas sin malbonan kvaliton de interpretado kaj knabinoj, kvankam la instruado restis ¸is la fino en New York kaj lia belega novelo Rozoj por la izolitaj. Çu vi konsentas? La EP-ano tradukado. La plej esprimplenaj EP-anoj kun disciplino soldateca. Tiurilate la lernejo restis sinjorino ankaΩ e≈as la situacion de mizeruloj. aldone sugestis ke politikistoj pensu nun devas tre atenti al tio kion ili diras. avangarda en epoko, kiam oni tendencis disigi la ● dufoje pri venado al Bruselo, se ili ne Henri: Fakte Edmond Privat fari¸is tre frue Marco Pannella, estro de Radikala lernantojn en klasoj knabaj kaj knabinaj. Dank’ parolas la anglan. reale memstara homo mone kaj pense. Partio, havas tre koloran kaj karisman Marco Cappato al la financa apogo de la Asocio de la Lernintoj ●Claude: Kaj tio estas tutcerte unu el la Estus kontraΩ demokrataj principoj parolmanieron. Iam li estis ironia, Philippe publikigis en 1963 ducentpa¸an bele konsekvencoj de la kvalita eduko, kiun li ricevis postuli ke EP-ano estu elektita nur se li dirante ke la Komisiono proponis ✪ ilustritan Histoire de l'Ecole Privat (historio de la Edmond Privat soldatumante en la Lernejo Privat. aΩ ßi parolas la anglan. Kaj mi studis la Tra la historio, la plej fortaj lingvoj grandiozan solvon. Kvankam li estis kiel la angla dominis la plej malfortajn. Lernejo Privat), kiu estas minejo da informoj. ●Henri: Kaj lia amiko Hector, kiel disvolvi¸is anglan eksterlande. Mi lernis la anglan parolanta malsincere kaj fakte kritikanta Angle parolantaj landoj estas la plej riçaj ●Henri: Çu Edmond ricevis financan helpon de sia patro lia memstari¸o? lerneje kaj universitate. Sed mi parolis la Komisionon, la interpretado ne trafis la anglan nur modere bone, laborinte kaj plej potencaj milite. Çu çi parolado Emile por siaj Esperanto-aventuroj? ●Claude: Ho, tio estas tuta romano inda je venonta la ironion. AΩskultante la interpretadon, dum 18 monatoj en Novjorko. Kaj pri Esperanto kaj lingva egaleco ne ●Claude: Lia patro agis çiam kun absoluta respekto de la konversacio! oni havis impreson ke Pannella laΩdas ankoraΩ nun, parolante la anglan estas vana? Çu vi ne batalas perdonte? formi¸anta personeco de sia filo, sed rifuzadis çian financan ● Henri: Mi antaΩ¸ojas aΩdi vin pri tio, kaj la hodiaΩa la Komisionon! publike aΩ dum vivaj TV-debatoj, mi ne La lukto por lingva egaleco ne estas apogon por la Esperanto-entreprenoj. Ekzemple Edmond babilado instigas min relegi la libron Aventuroj de pioniro. havas la samajn eblojn de esprimado perdota batalo. En EΩropo la angla ricevis la permeson veturi al Boulogne-sur-Mer nur kondiçe, ✪ Pasintjare radikalpartia EP-ano, ●Claude: Mi konsilas al vi ankaΩ legi liajn verkojn Juna¸a kiel brita EP-ano. Nur eta procento da evidente havas grandan rolon. Sed ke li pergajnu mem la necesan monsumon. 32 Maurizio Turco, proponis uzi Esperan- verkaro , en kiu kolekti¸as liaj poemoj kaj noveloj, kaj eΩropanoj facile parolas la anglan. grandega sumo estas elspezata por la ● ton kiel pontlingvon por interpretado Henri: Kaj kion Edmond faris por akiri tiun monon? Interpopola Konduto, kaj se vi volas preti¸i al la venonta angla en la publikaj kaj privataj sektoroj. ● kaj traduko en EP. Neil Kinnock, en la ✪ Claude: Li rakontis al ni, ke li alianci¸is kun ¸eneva fotografo, konversacio, eble ankaΩ legu la libron Hector Hodler, lia vivo Esperantistoj akuzis ke la Komisiono Esperanto estas multe pli facila ol la 33 34 nomo de la Komisiono, diris ke kiu posedis ursofelon. Kiel bruna urso sur la trotuaro li brakumis kaj lia verko de Eduard Stettler : vi konstatos, kiom ankaΩ financis eΩropajn organizojn kiuj angla. Zamenhof laboris sola sen Esperanto ne estas efektivigebla. Ekde la pasantojn dum la fotografo realigis fotojn, kiuj bone vendi¸is. çe la filo de la pentristo Ferdinand Hodler la instruo de la anoncas postenojn por denaske angle Interreto. Li atingis multon. Per la nova, tiam, nenio plu okazis. La duono de la profito iris al li. Kaj Edmond Privat ßatis finisian filozofo Naville estis fruktodona. parolantoj, English-native speakers (de- di¸ita teknologio, granda progreso eblas. Ni elprovu Esperanton kiel ponto- naskaj parolantoj de la angla), malgraΩ Intervjuis: Dafydd ap Fergus lingvon. Se vi interpretas kaj tradukas de ke teorie çiu eΩropa civitano rajtas Mondaj statistikoj montras ke estas pli granda proporcio 7 Altaj Valoroj de Vikipedio la itala al la angla, kaj poste al la franca, kandidati¸i. Kial neniu plendas? Rim. de la red.: BaldaΩ poste okazis, pro da homoj kun alireblo al la reto inter la parolantoj de iuj vi perdas la signifon. Esperanto estas pli Homoj ja plendas. Oni kampanju pri iniciato de çiuj eΩropaj parlamentanoj de lingvoj (la angla, la germana, la franca, la sveda, ...) kiuj sekve e iam plenumi¸os tio, kio nun ekzistas en nia menso pri fleksebla kaj pli facile sorbas la kulturojn tio. BedaΩrinde, multaj vidas tiajn la Radikala Partio, kunveno de subten- okupas pli gravan pozicion sur la reto, kompare kun ilia S la Vikipedio de la futuro, t.e. oceano da informoj pri plej de aliaj lingvoj. Per investado, tiu çi diskriminaciajn dunganoncojn, sed ne antoj de la partio, en kies kadro kunvenis parolantaro rilate al la monda lo¸antaro. diversaj temoj interret-eske interligitaj, kaj same grave, lingvo estus pli bona por aΩtomata vidas solvojn. Eble ili eç protestas kiel ankaΩ esperantistoj el EU-landoj kaj Spegulante tiun malegalecon, la angl-usona ne nur estas redakteblaj fare de çiuj uzantoj, la nura Vikipedio estos sufiça tradukado. Kial Esperanto rezistis tiom individuoj. Ili devas tamen esti politike diskutis pri la fondo de Komitato por la unue komencita fako de la vikipedio, sed havas la plej motivo por ke oni lernu nian lingvon. Eble ¸i estos longe, kun tiom da homoj kontraΩ si, kaj organizitaj. Ne estas sufiçe por montri efektivigi eksperimentan instruadon de vastan entenon, la plej grandan famon (gazetartikoloj, radio bonvenigata en landoj en kies lingvoj ne ekzistas tiaj informaj neniu intereso de naciismaj registaroj? sin koncernata kaj protesti, sed vi Esperanto en la EU-landoj. En tiu kunveno kaj televid-elsendoj kiel CNN), la plej presti¸an agnoskon (eç fontegoj. Certe la plej multajn landojn de la mondo Çu tio çi ne indikas ke la lingvo estus bezonas efektivan organizon, politikan ankaΩ Esperanto estis uzata kiel lingvo de universitatoj). konsistigas ¸uste tiaj, la tuta Afriko, Azio, grandioza solvo al komunikado- celon, kampanjojn kaj fondusojn. al kaj de kiu oni interpretis. LaΩ la reta serçilo Alexa (www. Sud-Ameriko, plejmulto el la eΩropaj lan- alexa.com), la multlingva vikipedia doj, – eble pli ol sep okonoj de la mondo! projekto apartenas al la mil plej a fonda√o servos al edukado de instruistoj en Afriko, La monon ili konservos en siaj propraj kontoj kaj la vizitataj retpa¸aroj en la tuta ilia partopreno en lernejoj de Interkulturo kaj en renton ili disponigos unufoje jare al la konto çe UEA. mondo! Granda kreskrapido Diverslingvaj vikipediistoj ofte aΩnombre Esperanto-parolantoj estas Lla programoj kaj seminarioj de ILEI kaj IEI, al Lernejoj Espereble ankaΩ aliaj esperantistoj ali¸os al la iniciato, konsideras la anglalingvan kiel la L minoritato kompare kun alilingvanoj. por evoluo (Konto Espero de UEA; sekvante tiun çi modelon. Eblas modelon kaj nur elangligas artikolojn. Tamen ili estas edukitaj kaj almenaΩ du- Solidareco kaj Lingvo de paco), al disponigi renton de kapitalo (lasante Cetere ¸eneralaj diskutoj pri la lingvaj, kleraj, kaj konas diversajn kultu- sendado de instrumaterialoj al Fonda√o Hans monon sur sia propra konto) aΩ projekto ¸is nun disvolvi¸as preskaΩ rojn. Do ili povas facile traduki en unuopuloj kaj grupoj en Afriko. donaci monon al la fonda√o. nur en la angla. Do ankaΩ neangla- Esperanton aΩ verki pri siaj ßatataj temoj. La fonda√o estos pli ol memora√o, Memore al Hans ten Hagen, unu el la Promesoj pri disponigoj de la rento lingvanoj devos batali por pli da lingva En Vikipedio la spektro de la temoj ne pli ol monumento memore al Hans plej aktivaj nederlandaj esperantistoj, validu por minimume tri jaroj. egaleco kaj demokratio. La statistiko montras la gravecon de divers-estas limigita per ajna aΩtoritato, do çiu ten Hagen: ¸i estos praktika daΩrigo forpasinta en marto 2003, estas Donacoj de 500 eΩroj kaj pli eniros Estas do dezirinde ke esperantistoj lingvaj vikipediaj fakoj (vidu la grafikonliberas en prezentado de materialoj, de de lia laboro. starigita Fonda√o Hans. ¯ia celo estas la kapitalon. Sub tiu sumo la donacoj levu la nivelon de la Esperanta la çiutagaj ¸is la fakaj. Verkado en La proponoj kiel uzi la rimedojn instruado de Esperanto en Afriko. rekte servos al la jaraj subvencioj por Vikipedio. Çiu esperantisto kun la reta aliro, kun iu ajn sperto Esperanto ¸enerale pli facilas por progresintoj ol en aliaj venos de la Afrika Oficejo de UEA, edukado de Esperanto-instruistoj en (pri fako, profesio, scienco, arto, historio, ktp.) kaj kun iom lernitaj lingvoj. Eç se ies kontribua√o ne estas tute ¸usta – çu surbaze de la raportoj de la unuopaj Afriko. da libera tempo, eç sen komputila sperto, devus zorgi pliriçigi enhave, lingve aΩ stile, aliaj ¸ustigos/kompletigos ¸in dank’ Esperanto-asocioj kaj kluboj sur la afrika kontinento. Donacoj bonvenas en la konto de UEA (vidu la la Esperantan Vikipedion, por ke ¸i fari¸u altnivela kaj al la viki-tekniko. Do fakte povas esti¸i diversspecaj La komencan kapitalon de 100 000 eΩroj disponigis kolofonon). Bonvolu indiki: Fonda√o edukado/konto Hans. enhavoriça montrofenestro de la kultura valoro de Esperanto, vikipediistoj: redaktaj, verkaj, tradukaj kaj enpa¸igaj. la familioj Ten Hagen-Renses kaj Bakker-ten Hagen. Por pliaj informoj bonvolu skribi al la Centra Oficejo. alirebla al çiuj interesi¸antoj. Arno Lagrange, kunredaktita de la vikipediistoj

12 ESPERANTO januaro 2004 1166 (1) 1166 (1) januaro 2004 ESPERANTO 13 Profitodona paradoksa√o La memor-ßtono. Ças-novelo (1994). Nikolaus Breyer. El la germana trad. Reinhard Haupenthal. Schliegen: Edition Iltis 2001. 112 p. ISBN 3-932807-22-7. 21cm. Prezo: € 16,80. a intrigo de çi novelo, samtempe spir- klari¸is justice, ankoraΩ ekzistas personoj retena kaj atentokapta, bazi¸as sur reala konantaj la postkulisa√ojn... L evento: en februaro 1932 nekonata Okazas do la paradokso, ke la internacia Libro por tralegi, relegi kaj diskuti murdinto mortpafis la sarlandan çasiston kaj publiko de la esperantistoj konati¸as kun la forstiston Nikolaus Kessler. Jardekojn poste, lia teksto pli frue ol la rekte koncernataj. Çi libron La migranta judo. August Vermeylen (1872-1945). El la nederlanda trad. Christian Declerk. Antverpeno: samlandano, la sarlanda aΩtoro Nikolaus oni legos kun granda profito: ne nur pro la streça Flandra E-Ligo, 2000. 21p. ISBN 90 71205 90 8. 31cm. Prezo: 8,40. Breyer, entreprenas la taskon rakonti la lastan rakonto simila al krim-romano, sed ankaΩ pro € vivojaron de la protagonisto en ties kunteksto la elstara lingva√o de pruvita traduka artisto, kiu historia: antaΩ ni revivi¸as la çasisto kaj ties alfrontis kaj venkis apartajn problemojn pro la onata temo (Ahasvero), malpli konata Ne timu: tiaj vortoj apenaΩ spicas la tekston. metio kaj medio; la topografio de la eventoj kun kompleksa terminologio çasistika kaj forstistika. aΩtoro. Alloge mallonga novelo el antaΩ Mi eç sopiris pli da: se prato utilas anstataΩ ties loka koloro kaj la sociaj faktoroj kunrolintaj. Ne mirige, ke li profitis el konsiloj de Albault, jarcento, pri homo kiu kaptis la rigardon herbejo, kion fari pri senarbejo? La tri montetoj K La germana originalo ¸is nun aperis nur Boulton, Burkhardt, Cherpillod, Neves kaj aliaj. de Kristo, restis kaptita kaj ne povas forgesi. supre rolas nur en listo, sen distingoj. La felietone en iom nekonata revuo: laΩ propra Utila glosaro kaj bibliografio finas la libron Kiu estis Vermeylen? Nenia enkonduka tradukisto rezistis la tenton ßan¸i senmalica al aserto de la aΩtoro li ¸is nun evitis la kies eldonaj kvalitoj estas pura, okulplaça antaΩparolo, nur frazoj surdorse pri aΩtobiografia ica! libroforman eldonon de la verko pro timo de tipografio kaj, kovrilpa¸e, foto de la memor- nuanco. Eble jes, por tiu kiu konas lian vivon. Nenio truda do, nur sugesto pri lingvaj eblecoj linç-justico: kvankam la murdo-kazo neniam ßtono. Fernando de Diego Temas pri spiritaj spertoj de iu ajn, kies penso kiam oni (çiun duan pa¸on) stumblas kontraΩ turni¸as kiel pudelo kiu persekutas sian voston, tia vorto, aΩ rimarkas duradikajn vortojn jen kun al kiu ßajnas, ke li trovu nur unu aferon, nur unu meza o, jen sen, jen kun streketo... Noktosvarmo, parolon por esti feliça; tamen nul homo tuttere al mur-dento, baraktfalas sur unu pa¸o: nu, mur- li tiun diri. por eviti pensojn pri murdo, musko-kovrita evitas Interesa por tradukistoj kaj lingvistoj Çapitroj pri Jesuo, pri faloj kaj ekstazoj – kaj muson kaj kokon, post kiam meza o evitas fine, post priskriboj de pejza¸oj, eksteraj kaj duoblan k... Duamana traduko por la Rusa Caro. Pri 17a-jarcentaj nova√tradukoj en “Vesti-Kuranty”. AΩtoroj: Ingrid internaj, iom da solidareco kun homoj (ciganoj, Do svarmoj da streketoj ie-tie forturnas la Maier – Wouter F. Pilger. Lelystad: Vulpo-Libroj, 2000. 95p. ISBN 90 70074 42 7. 20cm. Ilus. konstrulaboristoj, kelnerino), evidente la plej malfacila afero... atenton for de neologismoj al (verßajne neatingebla) neΩtrala Prezo: € 7,20. Ne aventuroj, sed mistika biografio, celanta universalon, stilo )nek okul- nek orelfrapa): çu pli grava por beletra verko € malbanale. ol novaj distingoj kaj konceptoj? ntaΩ Petro la Granda en la cara Rusio ne aventuraj momentoj, kio faras la sekan AnstataΩ postparolo – glosaro kaj notoj. Glosaro el Piç kaj Do: libro por tralegi (en unu-du horoj), relegi (por kapti ekzistis presitaj eldona√oj. Sed la caro kun sciencan esploron fojfoje interesa. “NG” (Neologisma Glosaro?). Nur unu pa¸on. Modela elekto pluajn mistikajn aludojn, precipe en la infera çapitro) kaj la kortego devis scii la eΩropajn nova√ojn Oni trovas altan teknikon de la ruslingva laΩ mi: hilo, holmo, holino, kozo, mokra, sultra... lingve diskuti – senfine! Chris Long A kaj tion liveris la ambasadoj kaj specialaj traduko. La aΩtoroj fojfoje eç konstatas, ke la senditoj. Oni skrupule tradukadis la tiamajn rusoj plibonigis la nederlandan tradukon, eΩropajn gazetojn kaj apartajn gravajn forigante la evidentajn erarojn de la nederlandaj dokumentojn. Tiele ekzistis t. n. manskribita tradukisto kaj presisto. Pamflete pri kromamantinoj gazeto Vesti-Kuranty. La manskribita informilo por la cara kortego Nome traduko de la dokumento kaj ties çesis çe la stabili¸o de la unua rusa presita Socia rolo de kromamantoj en konservado de monogamia geedzeco. AΩtoro: Agenita Ameno. El la analizo estas la bazo de çi libro. Temas pri gazeto. portugala trad. Paulo Sergio Viana. Schliegen: Gilbert R. Ledon, 2001. 81 p. 23cm. Prezo: 9,90. Packontrakto inter Nederlando kaj Hispanio de La libro povas esti interesa por tradukistoj kaj € la jaro 1648. La dokumento iris al la rusa lingvo lingvistoj. BedaΩrinde la bindo-tekniko eltenas tra la alia traduko hispana-nederlanda. La nur kelkajn foliumadojn de la libro, poste iuj ociologia literaturo en Esperanto çu en edzinoj havu kromamantojn kaj ke la aΩtoroj analizis la tutan tradukvojon ne sen folioj povas eli¸i. Anatolo Gonçarov originalajoj çu en traduko estas relative kromamant(in)oj estus necesaj por la konservado S malofta fenomeno kaj tiel çiu nova provo de geedzeco. Se la ebleco de kromamantinoj tiudirekte estas laΩdinda. estas rezervita nur por viroj (kvankam teorie la Fakte la libro de Agenita Ameno apartenas pli libro rajtigas tion ankaΩ al virinoj), çiu al grupo de sociaj pamfletoj ol al sociologiaj studoj. kromamantino fakte malaltigas la kvanton de Voço, kiu eç ne bezonas la akompanon La aΩtorino estas fakulino pri sociaj sciencoj en monogamiaj geedzecoj. Krome apenaΩ eblas Kompakta disko Bela revo. Kantas Anjo Amika. El div. lingvoj trad. Rados, Silfer k.a. La Chaux- Brazilo. La antaΩparolo deklaras, ke la titolo diras paroli pri monogamia geedzeco, se unu viro de-Fonds: LF-koop, 2002. 19 kantoj, 72 min. Prezo: 22,50. tion, kion çiu homo scias, sed hezitas diri – publike. havas kaj edzinon kaj kromamantinon. La € Tamen en la libro ne temas pri la defendo de rajto diferenco estas, ke unu el la rilatoj estas asintsomere en REJO-2 (junulara E-renkonti¸o apud ni. Sed ßia adopta patrino malpermesis viziti la grupon. Post al kromamantinoj, sed pri analizo de la nuna oficialigita kaj la alia ne. Kievo, Ukrainio) çarma junulino el Rumanio donacis al 13 jaroj ßi tamen denove renkonti¸is kun Esperanto, parto- situacio de seksaj roloj kaj proponoj kiel ßan¸i ilin. En la libro temas ne nur pri sociologio, sed P mi modestan E-gazeton el sia lando, kie mian atenton prenante Internacian Korusan Renkonti¸on en Bulgario, kaj Se diri mallonge la rezulto de sociologia esploro Agenita Ameno ankaΩ pri psikologio, antropologio kaj biologio, altiris la rubriko Kiam mi estis la plej feliça en la vivo? La decidis profunde ellerni la lingvon. La dua granda feliço estis, estas, ke ne estas bone vivi sola, sed geedzeco kaj foje mi sentis, ke tiaj ekskursoj al aliaj fakoj demandon respondis kelkaj diverslandaj kiam aperis ßia unua kasedo Por vidi la mondon. apenaΩ estas pli bona solvo kaj pro tio estas bezonata ne bone funkcias. Foje estas ankaΩ malfacile distingi inter la esperantistoj. Pasis iom da tempo. Mi estis Poste aperis la dua, Dimança koncerto. Kaj la kromamantoj. En la libro temas unuavice pri la brazila socio priskribo de la nuna (kritikinda) realo en Brazilo kaj tio, kion komenconta recenzi la diskon Bela revo kaj mi plej granda feliço por ßi estas, ke ambaΩ kasedoj kaj la rezultoj eble ne validas en aliaj socioj. la libro proponas; la aΩtorino i.a. kontraΩas la edukadon de subite rememoris, ke ties kantistino Anna Laszay havis sukceson. Partoprenante E-aran¸ojn, Anna La aΩtorino esploras ankaΩ la ekzistokialon de la knaboj kaj knabinoj en malsama maniero, objektecon de estis inter la respondintoj al la demando. akiras multajn geamikojn, tial ßia Esperanta monogamia geedzeco kaj opinias, ke la kialo estas virinoj kaj socie difinitajn seksajn rolojn, kaj proponas, ke ∑ia respondo estu enkonduko al la recenzo: kromnomo estas Anjo Amika. kapitalisma socia ordo. LaΩ mi la kialo estas multe pli simpla: necesus ßan¸i la rolon de virinoj kaj edzinoj en la socio kaj Anna estis plej feliça en la vivo, kiam ßi en 1971 Kaj nun pri la disko. ¯i entenas popolajn la egala kvanto da viroj kaj virinoj en la homa socio. Fakte tiam kromamantinoj ne plu bezonatus. eklernis Esperanton en la vila¸o Gardony kaj (hungarajn, italajn, grekan) kaj religiajn kantojn. estas kontraΩdiro inter tio, ke (brazilaj) viroj ne ßatus ke iliaj Jukka Pietiläinen kantis la kanton Esperanto estas la lingvo por La voço de la kantistino vere estas, mi diru, tre

14 ESPERANTO januaro 2004 1166 (1) 1166 (1) januaro 2004 ESPERANTO 15 hela, kun popola koloro. Napolaj kantoj en ßia plenumo sonas frazoj ne çiam estas kompreneblaj kaj la tekstaro de la kantoj en Esperanto tre bele, kvazaΩ en la itala. La voço ne bezonas bedaΩrinde forestas. sintezilan akompanon, eç se tiu imitas bonan orkestron. En Ave Maria de Bach la voço je orgena akompano sonas Pli taΩgus vivaj fluto, gitaro, orgeno – ajna natura kristale pure kaj forte, kiel montara rojo. En ¸i senteblas la instrumento. AΩ eç tute ne bezonatas iu instrumento, kion profunda kaj forta animo de Anjo Amika. Tiuj ecoj faris iam pruvas du kantoj a capella (senakompane). el la pasereto mondan stelulinon Edit Piaf. Kion do skribi Kvankam prononco de Anjo estas ne nur bona, sed eç aldone? Açetu kaj ¸uu. bela, diri multon pri la lingva√o de la kantoj ne eblas, çar la Jefim Zajdman LA SUBAJN TITOLOJN MENDU ÇE LA LIBROSERVO DE UEA, Nieuwe Binnenweg 176, NL- 3015 BJ Rotterdam, Nederlando. Bv. atenti ke al çiuj netaj prezoj de libroj sendotaj al adresoj en Eüropa Unio aldoni©as 6%, al tiuj de diskoj, insignoj k.s. 19% pro la aldonvalora imposto. Al çiuj netaj prezoj aldoni©as 10% por sendokostoj (minimume 2,25 eüroj). Antaüdankon En la novan jaron kun Grégoire Maertens pro via mendo! Ìisdata katalogo de haveblaj varoj estas çe http://www.uea.org/katalogo/. Vortaro por komencantoj, kun ç. La 1-an de januaro festis sian 80-jari¸on Grégoire Maertens, flandro, kiu dum 15 jaroj laboris 8000 frazeologiaj esprimoj Esperantaj. Tralaborita kaj 5000 vortoj en çiu direkto. € 13,50 Nova, pli ampleksa Esperanta kiel Estrarano de UEA (1977 ¸is 1992) kaj dum 6 jaroj (1980 ¸is 1986) kiel la UEA-prezidanto. kompletigita eldono de la Gran Diccionario Español- versio de la Biblio; la Malnova Domfabriko. A. Csiszár, K. Esperanto. Fernando de Diego. Testamento tradukita de L.L. Elkoran gratulon okaze de via jubileo. Çu vi memoras, kiel lokajn kaj regionajn oficialajn instancojn, la kulturajn kaj Kalocsay. Budapest: KAL-ÇI Santander: mga, 2003. 1279p. Zamenhof; krom la du testa- komenci¸is via verda vojo, kio aΩ kiu malfermis al vi la pordon komercajn reprezentantojn, en niajn kongresaran¸ojn. Dokumentaro, 2003. 215p. 21cm. ISBN 84 920931 3 7. 25cm. Bind. mentojn, enhavas la Duakanonajn al Esperantujo? Konsentite, temas pri pli da laboro, pli da kostoj ktp. Ni volas Ç. 1100 kapvortoj kun ties familio Impona vortaro kun preskaΩ 51 de vortkonstruoj, idiotismoj, Librojn. € 21,00 Dankon pro la gratuloj, sed la sanon kaj mian energion mievolui, profesii¸i, kio estas instrukcioj çefe direktitaj al niaj mil kapvortoj. € 75,00 parolturnoj ks; ordigita alfabete. Sentinelle, La 1926 1-5. grandparte ricevis pere de la genoj de miaj prapatroj! movadanoj; sed ankaΩ UEA ion faru. Mi memoras pri iuj klopodoj € Horlo¸o, La. Tomasz Chmielik. 30,30 Verkaro de E. Privat: Kolekto Stranga koincido, la eklerno de nia lingvo okazis pro la militokiel la ligo de KOMESKO ’83 kun la Kongresa temo Sociaj kaj Svidniko: Libro-Mondo, 2003. 23p. Artikoloj. E. Privat. Red. T. en 1940, kiam la lernantoj en mezgrada lernejo konstatis ke nelingvaj aspektoj de la moderna komunikado dum UK Budapeßto Alilingvaj erotikaj poezia√oj. 25cm. Rememoroj de judino 1983, kun multaj enlandaj specialistoj pri tiu temo. La EΩropaj Gaston Waringhien. Michel Duc savi¸inta el la HolokaΩsto helpe de Chmielik, C. Gacond. La Chaux- plu ekzistas multaj ebloj por amuzi¸o. Amiko Debaets sekvis de-Fonds/Svidniko: Ar≈ivaro kurson ekde la komenco de septembro. Do mi sekvis kun liparlamentanoj çeestis dum la kunveno de la sciencistoj en la Goninaz, enkonduko; Serge Sire, esperantistoj. € 5,40 ilustra√oj. En Esperanton trad. Edmond Privat/Libro-Mondo, kurson de Flandra Ligo Esperantista, grupo Antverpena UK 1982. La organizado de la Koloroj de sopiro. Paulina Georges Lagrange, Michel Duc 1993. 227+10+57p. 28cm. Franc- Paco kaj Justeco, instruisto Fernand Roose, Nitobe-simpozio en Prago UK 1996 ktp. Danute˙ Vidrinskiene˙. Marijam- Goninaz kaj la aΩtoro. Thaumiers: lingva. 98 gazetartikoloj, politikaj, historiisto, dum kvindek jaroj prezidanto de Ekzemple, kial la bonegaj aran¸oj de IKEF pole˙: La Kancerkliniko, 2003. 32p. ISSN sociaj, diplomatiaj; kelkaj E-temaj. la grupo, nun preskaΩ naΩdekjara. Post nur kun la lokaj komercaj çambroj ne povus Piko valandana, 2003. 63p. 33,00 okazi ene de la kongreso kun tradukado? 0398 5822. 15cm. Ilus. Poemoj de ISBN 9986 875 81 1. 14cm. Ilus. € kelkaj monatoj mi eniris la grupan estraron G. Waringhien verkitaj origine en Sentinelle, La 1928 1-5. Oni povas apelacii al niaj fakestroj por 11 proza√etoj – kvazaΩa çielarko de kiel "propagandisto"! lingvoj aliaj ol Esperanto; enestas Verkaro de E. Privat: Kolekto iniciati tiajn kunvenojn kadre de la kongreso. la sopirkoloroj. € 3,00 Chmielik, C. Gacond. La Chaux- Post la dua mondmilito vi aktivis en la ankaΩ la originalaj versioj. Artikoloj. E. Privat. Red. T. Kial prof. Tonkin ne povus lekcii en la Momento de malkovro. de-Fonds/Svidniko: Ar≈ivaro flandra movado. Sed longan tempon Suplemento al La Kancerkliniko. Chmielik, C. Gacond. La Chaux- kongresejo por la profesoroj de la regiono, Atradimo akimirkos link / K Edmond Privat/Libro-Mondo, € 4,50 de-Fonds/Svidniko: Ar≈ivaro Flandrio ne havis landan asocion ali¸intan eventuale eç en la angla se ni komence ne migu poznanija. Gediminas 1993. 370+10+ 67p. 28cm. Arbaro de Anyksˇcˇ iai, La. Edmond Privat/Libro-Mondo, al UEA. Kial tio daΩris tiom longe? disponas pri bona traduksistemo? Ni havas Dege˙sys. Vilnius: Trys zˇvaigz˛dute˙s, Franclingva. 142 gazet-artikoloj, Anykssˇcˇiu˛ sˇ ilelis. Antanas 1993. 270+10+62p. 28cm. Franc- Iom post la milito mia amiko Debaets kaj je dispono multajn specialistojn el la tuta politikaj, sociaj, diplomatiaj. Baranauskas. El la litova trad. 2003. 175p. ISBN 9955 545 63 6. lingva. 119 gazetartikoloj, precipe mi veturis Bruselen, en decembro 1946 por mondo, ni montru tion al la publiko. Ni nepre 48,00 Petras âeliauskas. Kaunas: Varpas, 21cm. Trilingva (E, litova, rusa). politikaj kaj sociaj. € 36,00 € la dua postmilita ¸enerala kunveno de devas malfermi nian kongreson. Konsek- 2003. 87p. ISBN 9955 9635 2 2. Debutpoemaro de juna kaj Sentinelle, La 1929 1-5.Spiritul limbii esperanto s,i vence tamen, tio povas okazi nur per 22cm. Bind. Ilus. Du-lingva (E, sentema poeto. € 6,00 Verkaro de E. Privat: Kolektovraˇjmaˇs˛iile dintre confrat˛i. Flandra Ligo Esperantista (FLE), kaj mi revenis plifortigo de nia kongresa centro en Ignat Florian Bociort. El Espe- litova) eldono de longa poemo, Sagao de Njal. El la islanda trad. Artikoloj. E. Privat. Red. T. Bru¸en kiel ¸enerala sekretario de la ligo. Roterdamo, anstataΩ la nuna tendenco por ranto trad. la aΩtoro. kies influo sur la litovan poezion Baldur Ragnarsson. Antverpeno: Chmielik, C. Gacond. La Chaux- Rotterdam: Mi tuj aktivis i. a. pri la ali¸o al Internacia redukti ¸in. Tio ne estas elspezo por Bero, 2004. 18p. 21cm. Ruman- daΩras ¸is la 20-a jc. € 9,00 FEL, 2003. 357p. ISBN 90 77066 de-Fonds/Svidniko: Ar≈ivaro Esperanto-Ligo, la internacia movado IEL burokratio, tio estas rekta elspezo por lingva versio de la premiita eseo English-Esperanto / Espe- 07 1. 21cm. La plej longa inter la Edmond Privat/Libro-Mondo, kun sidejo en Britio, tiam ankoraΩ dise de malrekte informi. Ni tamen scias ke nia rekta La spirito de Esperanto kaj la ranto-English Mini-Dictio- “sagaoj de islandanoj” kaj, laΩ iuj, 1993. 325+10+69p. 30cm. Franc- la malnova UEA en ¯enevo. La malfacila√o “samideanaj” malamika√oj. 2,10 informado ne tre sukcesas. la plej elstara el arta, stila kaj € estis la dueco de nia movado sur la nary. Edmund Grimley Evans. lingva. 139 gazetartikoloj, Grégoire Maertens Barlaston: EAB, 2003. 64p. ISBN psikologia vidpunktoj. 18,90 Veturu al piedpilklando! nederlandlingva teritorio de Belgio: Re¸a Dum via estraraneco kaj prezidanteco kreskis la nombro de € politikaj, sociaj, diplomatiaj. 0 902756 20 6. 15cm. Poßvortareto Jeronimas Laucius. Ilustris Ate˙ne˙ Belga Ligo, kiu kompetentis por la tuta lando, jam ali¸is al IEL,UEA-oficejoj: Novjorko, Antverpeno, Budapeßto, kiuj tamen Sankta Biblio, La. London: € 40,80 por anglalingvanoj kun po ç. 2500 British and Foreign Bible Society, Jasaite˙. El la litova trad. Inita ne estis do simple konvinki la estraron de IEL, kiu denove fari¸ismalaperis aΩ transformi¸is je aliaj institucioj. Kiel vi vidas nun Sentinelle, La 1930 1-5. vortoj en çiu direkto. 4,50 2003. 925+225p. ISBN 0564 UEA post la Berna UK en 1947. La FLE, fondita en 1930, protestistiujn projektojn? € Verkaro de E. Privat: Kolekto Tamosˇiüniene˙. Vilnius: Tri 018082. 19cm. Plaste bindita. jam dum la Pariza UK en 1932, salutante la gekongresanojn Cerbumante kun aliaj, çefe kun Prof. Tonkin kaj la nuna Esperanto fundamen- Artikoloj. E. Privat. Red. T. steletoj, 2003. 16p. ISBN 9955 454 nome de la idoj de Rubens, van Dyck kaj Jordaens per speciala,prezidanto Corsetti, mi tre koncize substrekas la jenajn kialojn 59 8. 29cm. KvazaΩmoko de la absurdo, kiun atingis la iom pompa dokumento, pro la fakto ke oficiala saluto dum lakiuj samvalidas nun kiel tiam: hodiaΩa sportado. Pre- inaΩguro ne estis permesita pro ne-ali¸inteco! tal. Marco Antônia cipe, sed ne nur, por La oficiala akcepto de Flandra Ligo okazis dum la Paska Ferreira Teixeira. Floria- infanoj. € 4,50 kunsido de la UEA-estraro en 1948. La sinpropono de 1932 tiam 1. Roterdamo ne estas centro de internaciaj aktiva√oj, la urbo nópolis: La aΩtoro, finfine efektivi¸is. eç neniam aperis en la listo de 30 mondaj urboj kun la plej 2003. 46p. 21cm. Kon- Yumeiho Terapio. multaj kongresoj kaj internaciaj renkonti¸oj, je kies pinto ankoraΩ Sciencaj raportoj kaj Vi estis LKK-ano jam en 1960, dum la UK en Bruselo. Dudek ciza lernolibro de çiam trovi¸as Parizo, Bruselo kaj Londono; en la listo por 2002 klinikaj raportoj el la jarojn poste, en via unua novjara mesa¸o de la prezidanto, vi Esperanto por portugal- Novjorko trovi¸as sur la 17-a loko, eç post Singapuro kaj Berlino. mondo (1987-2002). diris ke la UK-oj devus ankoraΩ pli multe malfermi¸i al la lingvanoj. € 3,60 ¯enevo, iam la sidejo de UEA, trovi¸as sur la 8-a loko. Red. Saionji Masayuki. kongreslanda publiko. Çu ßajnas al vi, post pliaj dudek jaroj, ke Esperanto-slovena Tokio: Internacia Insti- io evoluis çi-koncerne? 2. Ni ne kapablas stiri tutmondan movadon nur el urbo en vortaro / Slovena- tuto de Preventa Medi- Mi ¸ojas pro tiu via demando! La plej granda publikaunu lando, pro la multegaj aspektoj de la organiziteco. Pro la Esperanta vortaro. cina Praktiko, 2003. 197p. manifestacio de Esperantio okazas çiujare denove en sektecagravaj internaciaj kontaktoj ni fondis la Novjorkan, pro la Aleksander Herˇman, 21cm. Kun komputila KD. servado al propra publiko, kun, ofte tre bone organizitajekonomiaj avanta¸oj ni fondis la Budapeßtan oficejojn. La Zlatko Tisˇ ljar-Pajo. Pli ol 30 raportoj pri uzo informfluoj al la cetera mondo. Mi ne pledas por forlasi tiunestraro kontaktis pro diversaj aliaj kialoj Brazilon (presado de Maribor: E-societo, de Yumeiho-terapio en rutinan servadon al la propra publiko, sed ni devus enplekti lala revuo je mar¸enaj kostoj) kaj Japanion (deponejo por Azio 1999. 111p. ISBN 961 kuracado de diversaj san- kaj eldonejo de libroj). 18 6075 21 7. 21cm. problemoj. € 15,00

16 ESPERANTO januaro 2004 1166 (1) 1166 (1) januaro 2004 ESPERANTO 17 3. Ni portas grandan parton de niaj UEA-estraro nur malrekte povis disponi rilatoj, kaj vi mem ofte manpremis kun ✬ LITOVIO: La 19-an de decembro en ✬ DAFYDD AP FERGUS, kimra √urnalisto 16 kotizoj al la presisto. La duobla uzado pere de la rentoj. Ne ekzistis Financa gravaj politikistoj. Je kiu vi plej volonte KaΩna oficejo de Litova Esperanto- laboranta en Bruselo, estas proklamita de tiuj grandaj sumoj nur povas okazi Komisiono, revizoroj devis proponi al la rememoras? Asocio fini¸is vica unumonata çiutaga kiel la Esperantisto de la Jaro 2003. La per propra presejo: presado + laboro kaj komitato por malakcepti la spezokonton A. M. M'Bow, la ¸eneralan direktoron kurso de Esperanto por komencantoj internacia √urio elektis lin pro lia tre malrekta informado; ni ekis en Antver- de CO ktp. Mi plene subtenis tiun de Unesko en Parizo, mi ofte renkontis. kaj progresantoj. Ekzameni¸is 28 ✬ GERRIT BERVELING: La OSIEK-Premion aktiva informa laboro en la Brusela peno, simple çar ni tie trovis la vidpunkton en la tiamaj cirkonstancoj, Komence dum la kongreso en Islando personoj, kvankam la kurson frekventis 2003 atribuis sekreta voçdonado de Komunikad-Centro. adekvatajn cirkonstancojn. pruvitaj per postaj okazinta√oj. Kiel mi en 1977, kaj laste en Parizo la 16-an de pli multaj. La diplomojn ricevis 18 Organiza Societo de Internaciaj E- La magazino La Ondo de Esperanto Tiuj tri çefaj argumentoj ankoraΩ jam reliefigis, la cirkonstancoj tute decembro 1986, por la transdono de la komencantoj kaj 10 progresantoj. La Konferencoj, dum la IEK en Prago, Çe≈io, iniciatis en 1998 proklamon de la validas, kvankam la strategiaj punktoj ßan¸i¸is. Krome, la sama sistemo kiel premio Zamenhof. AnkaΩ dank’ al lia kurson gvidis la konata Cseh- al Gerrit Berveling, pro la verko Antologio Esperantisto de la Jaro. La unua eventuale ßan¸i¸us. Krome estas la sinteno rilate al Esperanto ni ricevis la por Institucio Hodler’68, ekis en diversaj instruistino el Pollando Ewa Bondar. Latina. La premio, kiun akompanas 500 laΩreato estis William Auld. En 1999 lin nuna konstato ke la domo en landoj kaj asocioj de la movado, ekz. Sofian rezolucion, kiu pli ol konfirmis la ✬ RUMANIO: La braßovaj esperantistoj eΩroj, rekompencas vivantan aΩtoron sekvis Kep Enderby. En la jaro 2000 Roterdamo estas dormanta vulkano Fame kaj la Fonda√o Ernst en Belgio. Ni rezolucion de Montevideo... preparas sin por gastigi en sia urbo la pro publikigita verka√o ne fikcia aΩ pro estis distingitaj tri rilate al la valorega biblioteko Hodler. jam traktis ene de la institucio la nunan Unuavice tamen mi volonte memoras IFEF-kongreson en 2005. Komence de grava traduklaboro. personoj: Hans Ne eblas laΩ mi perfekte sekurigi tiun situacion kaj eç diskutis pri la tiom da esperantistoj çie en la mondo kun kiuj mi interkonati¸is kaj kunlaboris septembro Ionel Onet, gvidis unusemaj- ✬ Bakker, Mauro trezoron en tiu domo, nek malfermi ¸in transpreno de la kapitalo fare de UEA, VERA JORDAN: Nova kantistino kaj dum mia dekkvinjara estraraneco çe nan kurson en Bras,ov, kiun partoprenis La Torre kaj tie por la publiko. La respondeco de la kun kiu la estraro de Institucio Hodler komponistino el Rio-de-¬anejro debutas UEA. Al ili çiuj kaj al çiuj legantoj de la dudeko da personoj. Pri ¸i raportis tre Jouko Lind- nunaj estraroj rilate al tiu sekurigo kaj ’68 povas kontrakti por la disponigo de en la E-a muzika mondo. ∑i disponigis revuo mi elkore deziras prosperan jaron pozitive loka televida kanalo kaj, la 9-an stedt. En 2001 malfermigo estas grava. la rento. por senpaga elßutado en la hejmo-pa¸o 2004 kaj sanon kaj energion por daΩre de septembro, la loka √urnalo Gazeta de de Kultura Kooperativo de Esperantistoj laΩreati¸is Vi estas, ankaΩ pro via profesia fono, Kiel prezidanto de UEA vi emfazis la labori por la aplikado kaj la disvastigo Transilvania (La Gazeto de Transilvanio). kvin belajn kanzonojn, kiuj kune kun Osmo Buller kaj gravecon de informado kaj eksteraj en 2002 ricevis la fakulo pri financoj. Oni diras, ke dum vi de nia lingvo. ✬ aliaj konsistigos baldaΩ eldonotan estis estrarano pri financoj, vi kuracis BRITIO: Junularo Esperantista Brita honoran titolon restari¸is kiel memstara organizo. ¯i kompaktan diskon. La adreso de la ttt- la tiam malsanan situacion de UEA. Nun ejo de KKE estas: http://www.kke.org.br. Michel Duc de kelkaj jaroj vi estas la komitata estis prezentita dum la lasta Brita Goninaz. revizoro. Kiel vi taksas la ekonomian Kongreso en Glasgovo. Krei¸is grupo de evoluon de la asocio en la epoko de aktivuloj, ekestis interreta listo kaj 30- membra grupo komencis interßan¸i interreto, kiam falas la nombro de nova√ojn kaj ideojn. Komence de julio JEB kotizantaj membroj? organizis laborgrupan semajnfinon por Dum la lastaj kvindek jaroj, la kotizoj krei novajn ali¸ilojn, informilojn kaj ret- neniam sufiçis por vivteni UEA. Konstat- ✬ MAKEDONIO: La ✬ pa¸aron, sekvis plia kunsido en oktobro. indas ke la donacoj kaj testamentoj Esperanto-societo SVEDIO: Okaze de la jarkongreso de Progreso La TTT-ejo atingeblas çe: www.jeb.org.uk. fakte estas tradicie antaΩvidebla parto en Prilep la 9-an de decembro la svedaj esperantistoj Eldona Societo 2003 donacis al la urba biblioteko Borka de nia bu¸eto, nur la grandeco de tiuj Esperanto prezentis sian plej novan NOVA DUMVIVA MEMBRO: Danio: Helen Huzisima 15,58; T. Huzita 23,38; Y. Izumi Taleski 30 E-librojn, eldonitajn en sumoj varias. Ni devas tamen uzi parton libron Nemesis – Nemeza, tragedion Claesson. 15,58; K. Katou 15,58; E. Kimura 15,58; K. Makedonio. Krom la libroj oni donacis de tiuj sumoj por la vivteno de la rutinaj verkitan de Alfred Nobel. La aΩtoro verkis Kurisu 15,58; A. Nonima 77,92; K. Sanpei KD-on kun makedonaj versoj en ¸in en sia lasta vivojaro kaj presigis ¸in NOVA DUMVIVA PATRONO: Italio: Ranieri 15,58; T. Takehama 77,92 ; S. Yamasaki 15,58. laboroj kaj por novaj projektoj. Nun UEA Clerici. Esperanto, eldonitan de Junulara E- en 1896, sed la tuta eldono estis detruita. Sumo çi-jara: 2 212,28. atingis certan kapitalon kiel bazon, ✬ FILMO: La 18-an de novembro Pola societo Estonto en Prilep. En la urba Temas pri dulingva eldono, sveda- SOCIETO ZAMENHOF 2003: Usono: antaΩ la okdekaj jaroj UEA devis labori Nacia Televido elsendis filmon La Sie¸o Fonda√o Junularo: Belgio: A. Bovendeerd biblioteko oni fondis apartan fakon por Esperanta, vera monda sensacio, Milton O. Brown. preskaΩ sen sufiça kapitalo kaj sen çar ¸i de Malbork de la konata pola √urnalisto- 5,00. Britio: M. Jones 15,69. Çe≈io: G. Heczko Esperanta literaturo. PATRONOJ DE TEJO 2003: 15,00. Francio: G. Letzgus 30,00; P. Pellicier sufiçe da likvidaj sumoj. Ni zorgu ke la estas kaj la unua eldono por svedoj, kaj esperantisto Roman Dobrzyn´ ski. ¯i Italio: Vittoria kapitalo restu stabila kun indico-apliko, ✬ TA¯IKIO: En la tagoj 4-14 okt 03 okazis la unua traduko en iun ajn lingvon. La Spina. 10,00. Germanio: B. Marx 25,00. Hispanio: prezentas la historion de la urbo X. R. Iturriotz 5,00. Hungario: V. Acsádi 5,00. kaj uzu la ceteran monon nun. Mi scias la 3-a Tutlanda E-Kongreso. Efektivi¸is libro estas 253-pa¸a kaj bele bindita. Malbork kaj ¸ian plej grandan brik- DONACOJ 2003 (EUR) Nederlando: R. M. M. Nobel 10,00; D. M. renkonti¸oj kun studentoj de du univer- ke la nuna estraro tre bone komprenis Eblos açeti ¸in en ordinaraj librovendejoj kastelon en EΩropo. Oni parolis ankaΩ ¯is la 31-a de oktobro Svejda 10,00. Sumo çi-jara: 1 243,63. tion kaj aplikas la principon kun la sitatoj: Teknologia kaj Slava-Ta¸ika. Said en Svedio kaj çe la kutimaj E-libroservoj. pri la tutmondaj kontaktoj de la urbo, ¯enerala Kapitalo: Britio: Peter A. ¯enerala Kaso: Belgio: R. De Clerck 10,00. necesa diverseco. Abbasi el Irano vizitis la universitatojn dank’ al Esperanto kaj la lokaj espe- ✬ IRANO: Irana Esperantisto estas Danning 3 525,88. Sumo çi-jara: 14 826,97. Francio: M. Bernard 4,00. Nederlando: kaj ekestis kunlaboro por krei rekodadan rantistoj, kiuj fondis interalie la Parkon Vi ludis gravan rolon kaj plu aktivas en dulingva (Esperanto-persa) revuo, kun Konto Afriko: Japanio: S. Mitukawa 77,91. Roterdama E-Soc. Merkurio 250,00. Sumo çi- komputilprogramon por tekstoj arabaj- de la Mondo kun 30 ZEO-j. En la filmo la Institucio Hodler '68, instuticio kiu interesaj artikoloj kaj informoj pri lingvaj Sumo çi-jara: 2 200,23. jara: 1 678,23. kirilaj. En la Slava-Ta¸ika universitato estis intervjuitaj i. a. la Nobel-premiito celas finance subteni UEA kaj ¸iajn aferoj, Esperanto kaj la E-movado, irana okazis renkonti¸o kun studentoj de la Reinhard Selten, la Prezidanto de UEA Fonda√o Azio: Japanio: A. Hosida 15,58; T. agadojn. Kiel fartas tiu „via infano“? kulturo, historio, literaturo ktp. La revuo Al çiuj tre koran dankon! UEA çina lingvo. La partoprenantoj spektis Renato Corsetti, japana entreprenisto kaj Kiam f-ino Vermaas iniciatis la estas unika pro tio ke oni povas ¸in açeti videofilmon Malproksima e≈o de la silka esperantisto, kiu dank’ al la kontaktoj institucion, la kapitalo de UEA preskaΩ en çiuj gazetar-budoj tra la lando. Pro vojo kaj vizitis koncerton de naciaj kantoj kun la loka esperantistaro malfermos 500 diversaj Esperanto-stampoj kaj poßtmarkoj. ne ekzistis. ∑ia plej grava zorgo estis kresko de la kvalito, plimulti¸o de la kaj dancoj, botanikan ¸ardenon kaj la fabrikon en Malbork, la urbestro de la Ofertolisto kontraΩ 1 irk. aΩ egalvaloro. Açeto de sekurigi iun laborkapitalon pri kiu la pa¸nombro (44 pa¸oj) kaj intereso de pitoreskan Barzoban valon. slovena urbo Maribor, kiu dank’ al nia AnoncetojAnoncetoj poßtmarkoj el la tuta mondo laΩ miaj açetlistoj: eksterlandaj abonantoj, estas bonvenaj Neussner, DE-37284 Waldkappel, Germanio. ✬ lingvo starigis oficialajn kontaktojn inter RUSIO: Solena akcepto en la ¯enerala proponoj de perantoj el eksterlando. Por 1 vorto = 1 internacia rpk Konsulejo de Pollando, prelegoj, semi- ambaΩ urboj. Milionoj da poloj ¸uis la (€ 0,75). Ni ne respondecas pri Deziras korespondi E-gelernantoj el Rusio: pli da informoj aΩ por la abono bonvolu la enhavo. Ripeto ne rajtigas INTERNACIA SEMAJNO DE AMIKECOnario pri kunlaboro de baltaj esperant- programon kaj la reagoj estis pozitivaj. Ljudmila Mitrjaeva & Julia Mitrjaeva, ul. kontakti la suban adreson. Pli da abonoj rabaton. Pri korespondpetoj Shahtjorov 2 B 6-3 Krasnojarsk, 660020 Siberio, istoj, koncerto de Georgo Handzlik, filmo La lasta semajno de garantios daΩran aperon de la revuo: ✬ TEATRO: La 17-an de decembro estis zorgas ankaΩ Koresponda Servo Rusio. (Du 13-jaraj ¸emelinoj, hobioj: artoj, filmoj, februaro (23 ©is 29)de Roman Dobrzyn´ski, fotoekspozicio, Mondskala, B.P.6, FR-55000 teatro, animaloj, naturo, kol. bildkartojn, Hamzeh Shafiee, Revuo Sabzandishan, prezentita en la teatro de Västerås, Longeville-en-Barrois, Francio, kiel çiujare estosproklamo de la rezulto de literatura P.O. Kesto 17765-184, Svedio, teatra√o laΩ la romano Popular- www.multimania.com/kosomo. telefonkartojn, monerojn, fotojn de siaj geamikoj). sub la devizo konkurso Liro-2003, leciono, ekskursoj Tehran, Irano; rete: muziko de Vittula Jevgenija Shatrova, ul. Uritskogo 125-176 de Mikael Niemi. Krasnojarsk, 660017 Siberio, Rusio. (16j. knabino, kaj agrabla Zamenhofa Bankedo estis en [email protected] Amikeco trans Esperanto havas sian lokon en la hobioj: voja¸oj, geografio, tradicioj, muziko, limoj. Kreita porla programo de la tradicia Zamenhofa romano, çar ¸i paroligis la amikon de Informi¸u, eduki¸u, amuzi¸u per la politika, televido, sporto, kol. sportajn magazinojn, konsciigi pri laSemajnfino, kiu okazis 5-7 dec 2003 en Matti, Niila, kiam alvenis pastro el Afriko. kultura, skandalema, ajnista La Kancerklinko, suvenirojn, bildkartojn, kalendarojn pri animaloj). amikiga rolo de laKaliningrado, kun 45 partoprenantoj el Ili uzis ¸in ankaΩ kiel sekretan lingvon. kiu aperas kvar fojojn jare en formato A4 (28 internacia lingvo, ©i Pollando, Ruslando, Litovio, Germanio La re¸isoro petis Wim Posthuma kontroli pa¸oj). Al ¸i kontribuas aΩtoroj el diversaj landoj Lija Bilina, pr. Mira 12-21 Krasnojarsk , 660049 – de komencantoj ¸is akademianoj. Abonu ¸in estas taüga okazo por komuna eventokaj kun Hispanio. La semajnfino altiris la la prononcon de la Esperantaj frazoj. Siberio, Rusio (12j. knabino, hobioj: moderna pere de la Libroservo de UEA, kontraΩ 20,00 neesperantistoj, kun societoj de aliajatenton movadoj. de amas-komunikiloj. € muziko, kantado, animaloj, legado, kol. bildkartojn, (la prezo varias laΩlande). fotojn pri animaloj, kalendarojn kaj afißojn).

18 ESPERANTO januaro 2004 1166 (1) 1166 (1) januaro 2004 ESPERANTO 19 Dimançe matene estis mia vico por prelegi kaj prezenti nian retejon Nia çampiono aliaflanko.de. Per komputilo mi prezentis unuopajn partojn de la retejo, La 6-an de decembro 2003 klarigis, kiel oni povas mem aldoni sian okazis en la urbo Jundiai, urbon, kiel anonci la aran¸ojn por la Brazilo, la unua ßtata çampion- kalendaro, kiel sendi senkostajn ludo de çuk-pilko (Tchoukball, bildkartojn al amikoj ktp. svisa pilko-sporto). BedaΩrinde la seminario proksimi¸is Z-tago en pola Zamenhof-liceo al sia fino. Restis la lasta komuna En la pola urbo Lodzo trovi¸as Liceo kun la nomo de tagman¸o kaj ni veturis hejmen. Mi jam L. L. Zamenhof. La 12-an de decembro 2003 instru- ¸ojas pri la venonta renkonti¸o printempe en Verdun. istoj kaj lernantoj de la Liceo, kun helpo de la PEA- Restas mencii kelkajn faktojn: La filio en Lodzo, organizis festotagon de sia patrono. seminarion partoprenis 68 personoj, ub la gvido de la instruisto kaj esperantisto Jan inter ili 26 francoj. Okazis kurso por n la ßtata çampionludo Szalowski okazis konkursoj, koncertoj kaj teatra√oj. komencantoj, paroliga kurso, bukeda partoprenis ses teamoj Inter la gastoj estis anoj de la Çefa Estraro de PEA kaj kurso kaj infankurso. La libroservon S el tri brazilaj urboj: São lodzaj esperantistoj . bone prizorgis Jean-Luc Thibias. E Paulo, Jundiai kaj Campinas. Gelernantoj de la mezlernejo prezentis interesan Funkciis foto-ekspozicio pri la pasintaj Post kvin tre lacigaj kaj porokazan programon. La gastojn kaj partoprenantojn tri kunvenoj, aran¸ita de Robert kaj mi. malfacilaj matçoj, la teamo de elkore akceptis la direktorino de la mezlernejo Boz’ena Dankon al la organizintoj kaj aparte al Esperanto Tchoukball Clube Matuszczak. La salonon ornamis bela porokaza tabulo kaj Maria Schiffer, kiu zorgis pri la financoj finis kiel çampiono! fotoj de A. Sochacki. Partoprenis la prezidanto de PEA kaj çiutage de√oris çe la akceptejo. Julio Calegari Stanislaw Mandrak kaj la prezidanto de PEA-filio en Lodzo Karin Weirich Robert Kamin´ski. Post la oficiala parto Irmina el la klubo Varsovia Vento forte kaj interese instigis al lernado de Esperanto. Fotis kaj raportis: Andrzej Sochacki ¯eneva manifestacio ranton, nun en la kurso estas 15 ¸is 20 De la 10-a ¸is la 12-a de decembro okazis en la çefa La plej bona estis la vetero! personoj. Poste Janek Bender informis eΩropa sidejo de Unui¸intaj Nacioj en ¯enevo pinta pri siaj klopodoj instali Esperanto- konferenco de ßtatestroj kaj ministroj pri informado, De la 17-a ¸is 19-a de oktobro 2003 okazis en Oberkirch, Germanio, la 26- kurson çe la firmao Bosch. Kvankam li kun la temo Ligu la neligitajn. Svisaj esperantistoj decidis a BAVELO-Seminario, komune kun la 54-a Regiona sta¸o de France-Est. vane provis kelkfoje, li ne rezignis, kaj montri sin surstrate antaΩ la konferenco kaj varbadi nun finfine sukcesis. Fine de oktobro pri Esperanto, kvankam la temo de la konferenco ne u la seminario estis malbona? kaj interkona vespero kun vigla okazis la kurso por komencantoj, kaj Tute ne! Sed se vi çeestintus, vi babilado en agrabla kompanio. temis ¸uste pri lingvaj problemoj. Tamen, çar multaj en novembro krome por la unua fojo √urnalistoj estis en ¯enevo, la manifestacio povis “movi konsentus: eç la plej agrabla Sabate matene Josef Schiffer (el okazos la kurso por progresantoj. Ç la pensojn”. seminario, la plej interesaj prelegoj, la Villingen) prelegis pri sia angle- Je la unua kaj duono post la plej bonaj man¸a√oj, la plej harmoni- Esperanto-kurso, kiu estas granda tagman¸o Hermann Heiss gvidis a sesan de decembro je la 2-a posttagmeze kunvenis plena kunestado ne povintus superi la sukceso. Li klarigis kiel la lernado grupon tra sia hejmurbo Oberkirch. Ni sepdeko da personoj en la stacidomo de ¯enevo. Multaj sunbrilon dum tiuj aΩtunaj tagoj. Kaj funkcias: la partoprenantoj lernas unu malsuprengrimpis la monteton, iris laΩ svisoj memkompreneble, pluraj francoj el la apuda ankaΩ la bela pejza¸o, la vitoj, kiuj lecionon de la angla kaj poste devas L la rivero Rench kaj atingis la urbo- provinco Bresse, el Montpellier, Clermont-Ferrand kaj Parizo, kreskas rekte antaΩ la fenestroj de la lerni unu lecionon de Esperanto. Multaj centron kun trabhavaj domoj, parte unu germano kaj unu ukraino el Kievo. man¸ejo, la jam multloke kolori¸intaj lernantoj jam post mallonga tempo konstruitaj sur la malnova urbomuro. Multaj afißoj videblis, trankvila marßado kondukis tra la Esperantan manifestacion el buso, li elsaltis, kaj montris folioj de la arboj ¸ojigis la seminari- diras, ke ili ne plu volas lerni la anglan, Ni rigardis montrofenestrojn de ligno- urbo al la Palaco de Nacioj, la eΩropa sidejo de UNO, kie ali¸is grandan intereson. Li rakontis, ke li konas esperantistojn en anojn. sed nur Esperanton. Kaj la nombro de skulptistoj kaj brandofaristoj (Oberkirch pliaj personoj. Entute estis pli ol 70 esperantistoj. Per Teherano. Do la marßo eble efikos – en Irano. La seminario komenci¸is per kursoj lernantoj konsiderinde kreskis: kutime estas la centro de la nigra-arbara laΩtparolilo kaj per disdono de flugfolioj oni informis la Post reveno el la manifestacio, Claude Piron sendis kaj kantado de vesperaj kantoj el Adoru venis 5 personoj por lerni nur Espe- brandofarado) kaj promenis tra la preterpasantojn pri Esperanto. interretan raporton pri la okaza√oj al √urnalistino de La Tribune granda bela urboparko. La organizantoj anticipe informis la gazetojn, la radion kaj de Genève, kiu intervjuis lin la antaΩan tagon. Li taksis la La sekva preleganto estis Thierry televidon, tamen venis neniu √urnalisto. La kaΩzo estas, ke, nombron de partoprenantoj je 75 personoj kaj klarigis kial Saladin, kiu prezentis la novajn aΩto- bedaΩrinde, okazas multaj tiaj aferoj en ¯enevo. Tamen venis Esperanto havas, nun pli ol iam ajn, ekzistokialojn. glumarkojn kun la surskribo: EΩropo surprizo: kiam irana √urnalisto de la √urnalo Daily vidis la Mireille Grosjean havas unu monsistemon: la eΩron, EΩropo bezonas komunan lingvon: Esperanton. Tiun ßildon li produktas en çiuj lingvoj de EΩropa Unio. La lasta programero de tiu tago estis prelego de Konrad Gramelspacher pri la radiostacio Radio Dreyeckland, t.n. libera radio, en kiu grupoj povas mem fari kaj elsendi programon pri siaj aktiva√oj. Konrad kaj lia grupo estas membroj de la radio-"klubo", kaj dum unu horo monate ili informas la aΩskultantojn pri Esperanto. Li aΩdigis al ni kelkajn eltira√ojn el siaj elsendoj.

1166 (1) januaro 2004 ESPERANTO 21 20 ESPERANTO januaro 2004 1166 (1) NAVIGE Krucenigma konkurso La kaßitajn proverbojn bonvolu sendi maksimume tri Tra TTT-pa¸oj monatojn post la apero (poßte, fakse aΩ rete) al la redakcio. Unu solvinto (decidos lotumado) ricevos libropremion. jen pluraj Solv(int)oj de la pasintjara septembra krucenigmo aperos verdaj gutoj venontnumere. el la informoceano de Tut-Tera Teksa√o. Sciigu la redakcion pri pliaj konsultindaj pa¸oj Esperantaj!

ARTO, MUZIKO: Beletro kaj poezio: klubo por ebligi legadon kaj sendadon de beletraj tekstoj, por diskuti pri literaturo kaj kulturaj aferoj: http://groups.yahoo.com/group/cezarpoezio. Bildkartoj: Virtuala Ekspozicio de E-Bildkartoj çe Eventoj enhavas 567 bildkartojn el div. landoj de la mondo. Çies kontribuo estas bonvena: http://www.eventoj.hu/bildkartoj. Elegio: en la E-lingva versio de la muzika retejo Elegio- muziko de l’ animo estas prezentita trankvilstila, trista, bela muziko de komponistoj de div. tempoj kaj landoj, kiun eblas uzi kiel kuracilon (muzika terapio). Do eblas tie kuraci kaj la animon kaj la korpon: http://elegia.kominet.ru. Akordotekstoj: granda kolekto da akordotekstoj en Esperanto troveblas çe: http://www.musicexpress.com.br/ listaMusicasCifras.asp?TipoProcura=genero&genero=36.

RADIO: Pola Radio: la ¸usta adreso de ¸ia TTT-ejo estas: www.radio. com.pl/polonia. Rimarkojn oni atendas çe: esperanto. [email protected] Radioj en Esperanto: informoj kaj sonarkivo de E-elsendoj trovi¸as en la retpa¸aro de UEA: http://www.tejo.org/uea/ Radioj_En_Esperanto. JUNULARO: Junularo Esperantista Brita havas novan ret-pa¸aron, atingeblan çe: www.jeb.org.uk. Historiaj informoj pri TEJO: Chuck Smith, volontulo en TEJO- Oficejo, kompilas historiajn datenojn pri TEJO. Li kompilis liston de prezidantoj kaj de volontuloj kaj petas vian helpon kompletigi la listojn, kiuj trovi¸as çe: http://eo.wikipedia.org/ wiki/Prezidantoj_de_TEJO; http://eo.wikipedia.org/wiki/ Prezidantoj_de_TEJO.

INSTRUADO: Britio: Novaj edukaj ttt-pa¸oj de EAB donas superrigardon pri E-kursoj de la brita asocio: www.esperantoeducation.co.uk kaj www.esperantoeducation.com. www.edukado.net lançis korespondan servon, kiu ebligas individuan kaj grupan anoncadon kaj serçadon laΩ diversaj kategorioj aΩ kriterioj. La korespondpetojn oni povas direkti al Katalin Kovats: [email protected], aΩ afißi en la pa¸aro http://www.edukado.net/korespondado.jsp. Por subteni kaj ricevi dumonatajn cirkulerojn Edukado.net, eblas ali¸i çe: http://www.edukado.net/komunumo.jsp. Korespondado: 300 koreaj gestudentoj lernantaj en tri universitatoj deziras rete korespondi. Via korespondopeto donos motivon kaj kura¸on al √usbakitaj koreaj gejunuloj. Skribu vian korespondpeton en la hejmpa¸o www.esperanto. co.kr çe Libera Skribo. La retadreso de docento LEE Jung- kee estas: [email protected]. Revuoj: La internacia diplomatika retpa¸aro Le Monde Diplomatique legeblas ankaΩ en Esperanto. Oni povas legi interesajn informojn kaj la çefajn artikolojn de la plej konata franca revuo kun seriozaj temoj çe: SIMBOLO DE http://eo.mondediplo.com. OSMIO

22 ESPERANTO januaro 2004 1166 (1)