DOCSLIB.ORG

Przemysław Paweł Grzybowski Recenzis: Prof

Total Page：16

File Type：pdf, Size：1020Kb

Download full-text PDF Read full-text
Przemysław Paweł Grzybowski Recenzis: Prof Przemys³aw Pawe³ Grzybowski Przemys³aw Pawe³ Grzybowski –Doktoro pri pedagogio, instruisto en Universitato de Kazimierz Wielki en Bydgoszcz (Pollando). Li interesiøas pri interkultura kaj kompara pedagogioj. i Ankaý vi estas Fremdulo! k s K u n o r d i g a n t o d e d i s k u t l i s t o w „Miêdzyszkolnik” de Forumo de Junaj o b Pedagogoj æe Komitato de Pedagogiaj y z Malgranda traktato Sciencoj de Pola Akademio de Sciencoj. r G ³ pri interkultura edukado Prizorganto de Akademia Centro de Volontuloj æe Universitato de e Kazimierz Wielki; volontulo en internacia movado de doktoroj w kaj pri Esperanto kiel ilo de øi a P – klaýnoj de Patch Adams. Elektitaj publika¼oj de li: Eýropa edukado – de multukultu- w a ³ reco al interkultureco. (Edukacja europejska – od wielokulturow- s y oœci ku miêdzykulturowoœci) Oficyna Wydawnicza Impuls, m e Kraków 2008; Interkultura edukado – gvidlibro. Nocioj, litera- z r turo, adresoj. (Edukacja miêdzykulturowa – przewodnik. Pojêcia, P literatura, adresy) Oficyna Wydawnicza Impuls, Kraków 2008; Interkultura edukado – kuntekstoj. De idento al internacia lingvo. ! o (Edukacja miêdzykulturowa – konteksty. Od to¿samoœci po jêzyk l ESPERANTO miêdzynarodowy) Oficyna Wydawnicza Impuls, Kraków 2011; u Renkontoj kun Diferenculoj. Lega¼oj por interkultura edukado. d m (Spotkania z Innymi. Czytanki do edukacji miêdzykulturowej) e r Oficyna Wydawnicza Impuls, Kraków 2011. F Kiel instruisto de Esperanto kaj preleganto li patroprenis s a plurajn internaciajn iniciatojn pri edukado – i.a. en Brazilo, Æinio, t s e Francio, Peruo, Pollando, Rumanio kaj Vjetnamio. i v ý a k n A Internacia Studumo pri Turismo kaj Kulturo Bydgoszcz 2011 ISBN: 978-83-62323-17-3 Przemysław Paweł Grzybowski Recenzis: Prof. Renato Corsetti - Sapienza, Università di Roma, Italio Red. Roman Dobrzyński, Warszawa, Pollando Ankaŭ vi estas Fremdulo! Ĉiuj rajtoj rezervitaj © Przemysław Paweł Grzybowski 2011 escepte de la Suplementoj, kiujn redaktis pluraj aŭtoroj kaj ĉiu rajtas Malgranda traktato utiligi ilin por edukado, kulturo kaj turismo indikante la fonton pri interkultura edukado kaj pri Esperanto kiel ilo de ĝi ISBN: 978-83-62323-17-3 ESPERANTO Presita de: Internacia Studumo pri Turismo kaj Kulturo Zakład Poligraficzny „Skonpres” 86-005 Kruszyn Krajeński Bydgoszcz 2011 2 Enhavtabelo Komunikado kaj interkultura kompetenteco - problemoj, teknikoj, didaktiko ..................................................................................... 133 Multkultura edukado kaj interkultura edukado - fundamentoj Antaŭparolo de la eldonisto ............................................................. 5 kaj praktiko ................................................................................. 137 Enkonduko de la aŭtoro ..................................................................... 6 Multkultureco kaj interkultureco en lernejoj .............................. 149 Kultura diverseco kaj instruistoj-klerigado kaj sociaj problemoj 155 UNUA PARTO Diferenculoj kaj Fremduloj - idento, konfliktoj, edukado .......... 157 Fremdaj lingvoj, dulingveco kaj plurlingveco - sociaj problemoj 1. Nocioj .............................................................................................. 8 kaj didaktiko ................................................................................ 160 1.1. Kultura diverseco ............................................................ 20 Etnismo - sociaj problemoj, edukado de minoritatoj .................. 165 1.1.1. Multkultureco .................................................. 25 Kultura diverseco kaj infanoj - migrado, rifuĝado, edukado ….. 169 1.1.2. Interkultureco .................................................. 31 Migrado kaj migrantoj - institucioj kaj edukado ......................... 171 1.1.3. Limoj kaj apudlimoj ........................................ 39 Sintenoj kaj antaŭjuĝoj - rasismo kaj ksenofobio ....................... 174 1.2. Edukado en kondiĉoj de kultura diverseco ..................... 48 Kultura diverseco kaj civitaneco-sociaj problemoj kaj edukado . 177 1.2.1. Multkultura edukado ....................................... 51 Kulturo kaj psikologio - problemoj kaj esploroj .......................... 178 1.2.2. Interkultura edukado ....................................... 59 Ekonomio kaj profesia agado en kultura diverseco ..................... 180 1.2.3. Regiona edukado ............................................. 72 Religioj kaj eklezioj - konfliktoj, dialogo, edukado .................... 182 1.2.4. Civita edukado ................................................ 78 Kultura diverseco kaj amaskomunikiloj-Interreto, televido, filmo 183 2. Interkultura pedagogio - de eduka praktiko al pedagogia Arto, teatro, folkloro, muziko kaj danco ...................................... 184 subdisciplino ...................................................................................... 83 Enciklopedioj, leksikonoj kaj vortaroj ......................................... 185 3. Universala lingvo kiel ilo de interkultura edukado ................... 92 Maloftaj kuntekstoj de kultura diverseco en literaturo ................ 185 3.1. Lingva bazo de dialogo ................................................... 92 3.2. Esperanto-movado kaj Esperanto-kulturo ...................... 98 SUPLEMENTO - Materialoj de Internacia Studumo pri 3.3. Esperanto kaj interkultura edukado ............................... 109 Bibliografio (cititaj verkoj) ............................................................ 114 Turismo kaj Kulturo en Bydgoszcz DUA PARTO Programo pri instruado de turismo en Internacia Studumo pri Interretaj adresoj ........................................................................... 122 Turismo kaj Kulturo en Bydgoszcz ............................................ 191 Verkoj pri kultura diverseco ......................................................... 125 Programo pri instruado de kulturo kaj pola lingvo en Internacia Metodologio de esploroj pri kultura diverseco ........................... 125 Studumo pri Turismo kaj Kulturo en Bydgoszcz ....................... 205 Kultura diverseco, mulkultureco, interkultureco - nocioj kaj teoriaj Programoj de Esperanto-instruado en Internacia Studumo pri bazoj ............................................................................................. 125 Turismo kaj Kulturo en Bydgoszcz ............................................ 220 Niveloj de lingva lerteco laŭ klasifiko de Eŭropa Unio ............. 241 3 4 Antaŭparolo de la eldonisto Enkonduko de la aŭtoro Ankaŭ vi estas Fremdulo! estas verketo, kiu prezentas teoriajn fundamentojn kaj historion de interkultura edukado. Krom scienceca Kultura diverseco de medio, en kiu oni naskiĝas kaj analizo de ĉefaj nocioj kaj sociaj problemoj ligitaj kun kultura maturiĝas, ne nur influas disvolvadon de idento, sed ankaŭ estas diverseco, ĝi enhavas riĉan gvidilon pri literaturo kaj interretaj paĝoj gravega faktoro de estontaj elektoj en la vivo. ligitaj kun ideoj de interkulturo, tolero, civitaneco kaj edukado en Mi naskiĝis en Lubsko - ĉarma urbeto proksime de landlima plurkulturaj kaj pluretnaj medioj. La internacia lingvo Esperanto estas prezentita tie ĉi kiel praktika ilo de interhoma komunikado, firme ligita transirejo Gubin-Guben. Sur tiu ĉi unika apudlima teritorio, de kun bazoj de edukado en kondiĉoj de kultura diverseco. jarcentoj kruciĝadis kulturoj germana, pola, luĵica, juda... kaj pro La libro certe interesos ne nur sciencistojn kaj instruistojn, sed tio la loko estis konata ankaŭ kiel Sommerfeld kaj Zemsz. ĉiujn legantojn konsciajn pri la gravega rolo de interkulturaj rilatoj en Miaj Gepatroj - Krystyna Grzybowska kaj Eugeniusz la nuntempa mondo. Grzybowski venis de du malproksimaj regionoj: la Patrino el Mi esperas, ke ĝi efike utilos kiel lernolibro de Internacia Studumo Bydgoszcz en Kujavio (centra Pollando), kaj la Patro el Sokoły pri Turismo kaj Kulturo en Bydgoszcz. en Podlahio (nordorienta Pollando). Ili renkontiĝis kaj kune La Lernolibro pli ol 250 paĝa de d-ro Przemysław Paweł Grzybowski lernis en Wrocław - hodiaŭ, pri sia historio, nomata la urbo de el Universitato de Kazimiro la Granda en Bydgoszcz, samtempe tre kvar kulturoj. Fininte lernejon ili ekloĝis en Lubsko. Kiel konata Esperanto-instruisto, estas eldonata okaze de la 152-a infanon, edukis min tie mirinda internacia paro: Herta Mikielinas naskiĝdatreveno de Ludoviko Zamenhof kaj laŭ ĝi la Aŭtoro gvidos (polino edukita en Germanio) kaj Romuald Mikielinas (litovo AIS-kursojn (24 horoj – 3 STU de AIS) pri “Interkultura edukado en la mondo” kadre de Zamenhofaj Tagoj en Bydgoszcz dum 10-18 de asimiliĝinta en Pollando). Niaj najbaroj estis elmigrintoj el iama decembro 2011 kaj tiutempe kaj per tiuj AIS-Kursoj ni inaŭguros en Sovetio, kiuj ofte rakontadis pri vivo en sia iama patrujo. Bydgoszcz en Internacia Studumo pri Turismo kaj Kulturo (ISTK) la Por kolekti necesan materialon, kiu permesis kompili tiun ĉi celebradon de 125-a Jubileo de Esperanto (1887-2012). libreton, mi ricevis grandegan helpon de esperantistaj Geamikoj: Valoras substreki, ke la du partojn de la lernolibro de la Aŭtoro ni Audrey Childs-Mee, Clovis Portes, Daniel Moirand kun Familio, kompletigas per kvar Suplementoj, kiuj enhavas studadprogramojn de Dominique Baron, Ghislaine Bayod kun Familio, Helga kaj John ISTK/AKB (AIS Klerigejo Bydgoszcz) pri turismo, kulturo kaj Rapley, Henri Boyet, Marie-Christine Pilon kun Familio, Marie instruado de Esperanto – la laŭvicaj eldonoj, ĉar la antaŭaj eldonoj jam Thérèse Lloancy kun Familio, Mayumi Deguchi, Mila van der plene elĉerpiĝis.
Load more

Recommended publications
  • Numero 8, Junio–Julio 2018 Al La Tuta
    Numero 8, Junio–Julio 2018 Al la tuta mondo: Bonvenon al la verda Gotenburgo ! Bonvolu viziti nian retpaĝon: www.esperanto-gbg.org Enhavo Paĝo 2. Enhavo. 17. Senlime en Kungahälla. Pri Ora Ĵurnalo. Kungahälla. 3. Espeporko informas. Oriente ĉe la rivero. Sommardagar i Göteborg – pröva en 18. Klosterkullen. intensivkurs i Esperanto 2018. ”Konungahælla Ytri”. 4. Esperanto ĉe la Roskilde-festivalo. 19. Ragnhildsholmen. Esperantofestival den 13–19 juli på La trireĝa renkontiĝo. Esperanto-Gården och Folkets Hus i 20. Upupo. Lesjöfors, Värmland. Vortludo de Monica Eissing. Somera programo en Grésillon. Anekdoto (el 1904). 5. Valdemar Langlet – forgesita heroo. 21. Pentekosto en la preĝejo de Angered. 6. Paret Langlet. 22. En vänlig grönskas rika dräkt. Ps. 201. 7. Skandinava Esperanto-kongreso memore 23. La 100-jara jubileo de la unua landa al la unua Skandinava kongreso, kiu kunveno de la sameoj. okazis 1918 en Gotenburgo. 24. Svenska teckenspråkets dag – La tago de 8. La jarkunsido de SEF sur la ŝipo Pearl la sveda signolingvo, 14 majo. Seaways, la 11an de majo. 25. Gejunuloj el Ukrainio vizitis Goteburgon. 9. Ana Cumbelic Rössum – interparolo sur 26. ”Esperanto – ett påhitt”. la ŝipo. Vad säger de om esperanto på Twitter? 10. Pliaj renkontoj sur la ŝipo. 27. Kia estas averaĝa Esperantisto? 11. Jens Larsen – ĉiĉeronis nin en 28. Kresko – Ora Ĵurnalos motsvarighet i Kopenhago. Kroatien. El ”Finaj vortoj” de Jens Larsen post la Recenzo de ”Adam Smith – vivo kaj ĉiĉeronado. verko” de Bo Sandelin. 13. Tri interesaj prelegantoj el Norvegio. 29. Miljöpartiet och esperanto. 14. En la katedralo Karl Johan en Oslo. Esperantista verkisto kiel kandidato por Debato en la revuo NU (liberala) 24an de la Nobel-Premio pri literaturo? majo 2018.
    [Show full text]
  • Harmony of Babel Harmony of Babel Profiles of Famous Polyglots of Europe
    In the late 1980s the distinguished interpreter Kató Lomb researched historical and contemporary lomb polyglots in an effort to understand their linguistic feats. Among her fellow polyglots she asked: “When can we say we know a language?” “Which is the most important language skill: grammar, vocabulary, or good pronunciation?” harmony “What method did you use to learn languages?” “Has it ever happened to you that you started learning a language, but could not cope with it?” of “What connection do you see between age and babel language learning?” “Are there ‘easy’ and ‘difficult,’ ‘rich’ and ‘poor,’ ‘beautiful’ and ‘less beautiful’ languages?” :Europe Polyglots of Famous of Profiles “What is multilingualism good for?” The answers Lomb collected from her interlocutors are singular and often profound. Grounded in real-world experience, they will be of interest to linguaphiles who are seeking to supplement their theoretical knowledge of language learning. kató lomb (1909–2003) was called “possibly HARMONY the most accomplished polyglot in the world” by linguist Stephen Krashen. One of the pioneers of simultaneous interpreting, Lomb worked in 16 languages in her native Hungary and abroad. She wrote several books on language and language of BABEL learning in the 1970s and 1980s. Profiles of Famous Polyglots of Europe http://tesl-ej.org KATÓ LOMB berkeley · kyoto HARMONY of BABEL HARMONY of BABEL profiles of famous polyglots of europe KATÓ LOMB Translated from the Hungarian by Ádám Szegi Edited by Scott Alkire tesl-ej Publications Berkeley, California & Kyoto, Japan Originally published in Hungary as Bábeli harmónia (Interjúk Európa híres soknyelvű embereivel) by Gondolat, Budapest, in 1988.
    [Show full text]
  • 6 Raoul Wallenberg Arresteras
    6 Raoul Wallenberg arresteras 6.1 Pilkorsväldet oktober till december 1944 Svenska beskickningen i Budapest hårt ansatt December 1944 var en kritisk månad, inte bara för legationen i Moskva, utan desto mer för legationen i Budapest. Den humanitära aktionen för skydd av judarna hade intensifierats efter pilkorsarnas maktövertagande i mitten av oktober och kom under december månad att nå sin största omfattning. 15–20 000 judar innehade vid årsskiftet 1944–45 olika typer av skyddshandlingar utfärdade av den svenska legationen. Samtidigt försämrades emellertid legationens möjligheter att ge aktivt bistånd åt de judar som innehade svenska skyddspass. Pil- korsregeringen under Szálasi aviserade, kort efter kuppen den 15 oktober 1944, att man framgent inte ämnade respektera de tidi- gare ungerska regeringarnas utfästelser gällande de svenska skydds- dokumenten (HP 21 Eu, 18/10-1944). Wallenberg lyckades emellertid därefter i förhandlingar med pilkorsarnas utrikesminister baron Kémeny utverka att den nya regimen trots allt skulle respek- tera innehavarna av svenska skyddsdokument. Från pilkorsarnas sida var man dock angelägen om att få ett svenskt erkännande av den nya regimen (HP 21 Eu, 22/10-1944). Från UD:s sida hade man dock redan den 19 oktober 1944 avise- rat att något erkännande av den nya regimen ”givetvis [inte kunde] ställas i utsikt” (HP 21 Eu, 19/10-1944). Dagen efter, den 20 okto- ber, informerades Tjernysjev, som nämnts, av von Post att man från svensk sida vägrade erkänna pilkorsregimen. Den ungerska legationspersonalen i Stockholm anmodades kort härefter att utrymma sina beskickningslokaler. 171 Raoul Wallenberg arresteras SOU 2003:18 Kamp mot klockan De följande veckorna under det sista kvartalet 1944 präglades av en nervpåfrestande kamp mot klockan där det gällde att så långt möj- ligt förhala ett svenskt erkännande utan att respekten för de av beskickningen utfärdade skyddsdokumenten helt undergrävdes.
    [Show full text]
  • 11 1/ Kopenhago Invitas 37 (P. )
    Driemaandelijkstijdschrift Afgiftekantoor: AntwerpenX.ISSN1013-2031 Jarkolekto41 -trimonata 111/ Redaktakomitato: József Németh(red.) LuizaCarol Luigi aOberrauchMadella RobMoerbeek Kunlaborantoj delaaktualanumero: JosiasBarboza DetlevBlanke NeilBlonstein RenatoCorsetti MichelDucGoninaz AgnetaEmanuelsson RonaldGlossop Isikawa Tieko MałgosiaKomarnicka KatalinKováts StefanMacGill RadojicaPetrović Ileana Schrøder HumphreyTonkin Kopenhagoinvitas 37(p. ) ENHAVO Stefan MAC GILL : Novjaraj – mezmandataj – meditoj ..........................................3 Detlev BLANKE : Ĉu instrui nur la lingvon? ..........................................................7 Michel DUC GONINAZ : Pri la leksika sistemo de Esperanto ...............................14 Karaj KER-ekzamenoj (Fulmintervjuo kun Katalin KOVÁTS ).............................. 18 Renato CORSETTI : Instruado de Esperanto en lernejoj ........................................21 Stefan MAC GILL : Epokfara lernopaka ĵo (recenzo pri la libro de J. Barboza) ..... 24 Humphrey TONKIN : Lingva lojaleco kaj E-o: okazinta ĵo en Novjorko ................ 26 Ronald GLOSSOP : Raporto pri instrua voja ĝo al Ĉinio en 2010... ........................ 30 El la landoj kaj sekcioj (HU, JP, PL, SE) .......................................................... 33 44-a konferenco de ILEI, Kopenhago 2011 (pliaj informoj) (R. PETROVI Ć)......... 37 Informoj pri ILEI, adresaro de la Sekcioj kaj Reprezentantoj ..............................41 ESTRARO DE LA LIGO Prezidanto : Stefan MAC GILL , Pannónia u. 30.I.6, HU-1136
    [Show full text]
  • Hoofdblad IE 31 December 2020
    Nummer 53/20 31 december 2020 Nummer 53/20 2 31 december 2020 Inleiding Introduction Hoofdblad Patent Bulletin Het Blad de Industriële Eigendom verschijnt The Patent Bulletin appears on the 3rd working op de derde werkdag van een week. Indien day of each week. If the Netherlands Patent Office Octrooicentrum Nederland op deze dag is is closed to the public on the above mentioned gesloten, wordt de verschijningsdag van het blad day, the date of issue of the Bulletin is the first verschoven naar de eerstvolgende werkdag, working day thereafter, on which the Office is waarop Octrooicentrum Nederland is geopend. Het open. Each issue of the Bulletin consists of 14 blad verschijnt alleen in elektronische vorm. Elk headings. nummer van het blad bestaat uit 14 rubrieken. Bijblad Official Journal Verschijnt vier keer per jaar (januari, april, juli, Appears four times a year (January, April, July, oktober) in elektronische vorm via www.rvo.nl/ October) in electronic form on the www.rvo.nl/ octrooien. Het Bijblad bevat officiële mededelingen octrooien. The Official Journal contains en andere wetenswaardigheden waarmee announcements and other things worth knowing Octrooicentrum Nederland en zijn klanten te for the benefit of the Netherlands Patent Office and maken hebben. its customers. Abonnementsprijzen per (kalender)jaar: Subscription rates per calendar year: Hoofdblad en Bijblad: verschijnt gratis Patent Bulletin and Official Journal: free of in elektronische vorm op de website van charge in electronic form on the website of the Octrooicentrum
    [Show full text]
  • What Happened in Cairo?1
    1 What happened in Cairo?1 C.G.McKay In 1982, Carl Ivan Danielsson, formerly Swedish Minister in Budapest during World War II , was named as one of the Righteous by Yad Vashem.2 Recognition of his work in assisting the Jews of Hungary came two years after that of his junior colleague Per Anger and considerably after that of Raoul Wallenberg (1963) and of Valdemar and Nina Langlet (1965). Although the decision process of the Yad Vashem committee remains secret, it is perhaps not too hard to discern a reason for these dates. Wallenberg and the Langlets had after all been much more actively involved in the rescue attempts and there were many Jews still alive due to their exertions who could testify to their work at “the sharp end”. By contrast, Danielsson had remained very much Head of Mission. Nonetheless Danielsson loyally supported the activities of his juniors Anger and Wallenberg and was noteworthy in personally signing many of the protective documents issued.3 Nor would it be true to say that his contribution lay simply in his signature. Danielsson was personally involved for example in the case of the Eismann sisters.4 Finally, instead of moving from Budapest at the suggestion of the Hungarian authorities, Danielsson chose to stay in the capital bis zum bittern Ende thus providing important moral support for Wallenberg and his activities. Despite these merits, there are still some puzzling features about the curious silence which surrounds Danielsson. The oddity has been well summed up by Göran Rydeberg: 1 © C.G.McKay, 2010 2 Lars Berg was made one of the Righteous the same year.
    [Show full text]
  • Valdemar Langlet and the "Grateful" Budapest
    VALDEMAR LANGLET AND THE "GRATEFUL" BUDAPEST The Swede journalist Valdemar Langlet (1872-1960) lived with his wife Nina (1896-1988) in Budapest from 1932. Valdemar lectured in Swedish at the university. His wife, of Russian descent, gave piano lessons. They acquired a good grasp of Hungarian, had a wide circle of acquaintances, took part in society affairs and had outstanding connections within the "upper crust". The Langlets were Esperantists. Nina, a member of the esperantist Russian Borovko family, became famous with her connection to Zamenhof, Valdemar, on the other hand, was the first president of the Swedish Esperanto Society. He first came to Budapest in 1902, making contact with the newly-formed Hungarian Esperanto Society, then indulging his favourite pastime of horse-riding in the Hortobágy. He came to Hungary for the second time in 1931 to criss-cross the country during the course of a horse-riding tour. The book of his journey ("On Horseback Through Hungary") which appeared in Swedish and English, devoted much space to the "praiseworthy past" of the country, as well as acquainting the readers with 40 historical people. A special chapter dealt with Trianon, the "injustice inflicted on Greater Hungary". He identified with the feelings and irrational approach suggested by the irredentist propaganda. "It cannot be that so many hearts shed so much blood in vain…..No, no, never!" was the final sentence in an article he wrote for a Hungarian newspaper. ("1100 kilometres in the Saddle", in Pesti Hirlap Vasárnapja March 23, 1932) When he then realised that irredentism was leading to a policy of war, he confined his activities to fostering Swedish/Hungarian relations.
    [Show full text]
  • Zsidóüldözés Oka, Az Antiszemitizmus
    Zsidóüldözés Oka, az antiszemitizmus • Már a középkortól jelen van az emberiségben, rendkívül bonyolult jelenség. Többféle hitet, filozófiát, attitűdöt, cselekvésmódot és ezeknek az alapjait foglalja össze. Az antiszemitizmust a középkorban részben a félelem és a primitív előítéletek táplálták, azonban ezek sok tekintetben átalakultak, illetve megszűntek. Később a zsidóság a társadalom sok-sok szegletében jelentős sikereket ért el, és ez újabb forrása lett az előítéleteknek. A zsidóság helyzete Európában • Az európai zsidók helyzete a 11. század közepéig általában viszonylag jó volt, azzal együtt, hogy közösségeiket a keresztény eszme alapján integrálódó Európában idegen testnek tekintették. Ipart űztek, kereskedtek, nem egy helyen földet műveltek és fegyvert is hordhattak. A távolsági kereskedelemben jelentős szerepet játszottak. Ennek az évezredes hagyomány mellett (már a Krisztus születése körüli időkben is léteztek zsidó kereskedelmi telepek) fontos tényezője volt az is, hogy az egymással kapcsolatokat tartó hitközségek hálózata Európa nagy térségeit lefedte. Nem elhanyagolható az sem, hogy ekkor – az egyházon és az államapparátusokon kívül – a zsidóság volt az írásbeliség letéteményese, hiszen vallási előírásuk az írni-olvasni tudás. • A 11. század végétől azonban helyzetük fokozatosan romlott: a keresztes hadjáratoknak ezrével estek áldozatul, az egyre erősödő katolikus egyház is általában ellenségesen tekintett rájuk. Lépésről-lépésre kiszorították őket a földművelésből és az iparból, csak azt a tevékenységet hagyva meg nekik, amit a középkor keresztény erkölcse gyanakvással figyelt: a kereskedelmet, és elsősorban a pénzügyleteket, az uzsorát. A 4. lateráni zsinat (1215) döntéseinek értelmében megkülönböztető viseletet (csúcsos süveget és sárga foltot) voltak kötelesek hordani és eltiltották őket a közhivataloktól is. Ibériai félsziget • 1391. június 6-án kora reggel lángra lobbant a sevillai zsidónegyed. A mintegy 20-30 ezer főnyi zsidó közösséget megsemmisítették: a legtöbb embert megölték, a túlélők nagy részét eladták a mohamedánoknak.
    [Show full text]
  • FÖRINTELSENS RÖDA NEJLIKA Förintelsens Röda Nejlika Och Omvärlden, För Såväl Som Ny Äldre Viktig Forskning
    Ulf Zander Raoul Wallenberg har fått status som en av andra världskrigets främsta FÖRINTELSENS RÖDA NEJLIKA hjältar tack vare de insatser han gjorde i Budapest 1944–1945 för att rädda judar undan Förintelsen. Samtidigt är hans öde förknippat med Raoul Wallenberg som historiekulturell symbol fångenskap och undergång i Sovjetunionen. I Förintelsens röda nejlika skriver Ulf Zander om den förändrade synen på Wallenberg i Sverige, Ungern och USA under efterkrigstiden. Diskussioner om det politiska och diplomatiska spelet kring honom är sammanflätat med olika kulturella gestaltningar av Wallenberg och hans öde. FÖRINTELSENS NEJLIKA RÖDA av Ulf Zander Ulf Zander är professor i historia med inriktning mot historiedidaktik vid Malmö högskola. Forum för levande historias skriftserie är en länk mellan forskarsamhället och omvärlden, för såväl ny som äldre viktig forskning. Syftet är att ge SKRIFT # 12:2012 spridning åt centrala forskningsresultat inom myndighetens kärnområden. Forum för levande historia FÖRINTELSENS RÖDA NEJLIKA Raoul Wallenberg som historiekulturell symbol av Ulf Zander SKRIFT # 12:2012 Forum för levande historia »Förintelsens röda nejlika – Raoul Wallenberg som historiekulturell symbol« ingår i Forum för levande historias skriftserie Författare Ulf Zander Redaktör Ingela Karlsson Ansvarig utgivare Eskil Franck Grafisk formgivning Ritator Omslagfoto Olivia Jeczmyk Foto Överst s. 186 Matti Östling Underst s. 186: Olivia Jeczmyk s. 127 och 132: Ulf Zander Övriga: Scanpix Tryck Edita, Västerås 2012 Forum för levande historia Box 2123,
    [Show full text]
  • We Were There. a Collection of Firsthand Testimonies
    We were There A Collection of Firsthand Testimonies about Raoul Wallenberg saving people in Budapest August August 2012 We Were There A Collection of Firsthand Testimonies About Raoul Wallenberg Saving People in Budapest 1 Contributors Editors Andrea Cukier, Daniela Bajar and Denise Carlin Proofreader Benjamin Bloch Graphic Design Helena Muller ©2012. The International Raoul Wallenberg Foundation (IRWF) Copyright disclaimer: Copyright for the individual testimonies belongs exclusively to each individual writer. The International Raoul Wallenberg Foundation (IRWF) claims no copyright to any of the individual works presented in this E-Book. Acknowledgments We would like to thank all the people who submitted their work for consideration for inclusion in this book. A special thanks to Denise Carlin and Benjamin Bloch for their hard work with proofreading, editing and fact-checking. 2 Index Introduction_____________________________________4 Testimonies Judit Brody______________________________________6 Steven Erdos____________________________________10 George Farkas___________________________________11 Erwin Forrester__________________________________12 Paula and Erno Friedman__________________________14 Ivan Z. Gabor____________________________________15 Eliezer Grinwald_________________________________18 Tomas Kertesz___________________________________19 Erwin Koranyi____________________________________20 Ladislao Ladanyi__________________________________22 Lucia Laragione__________________________________24 Julio Milko______________________________________27
    [Show full text]
  • American Esperanto Magazine, Large-Scale Experiment Shows Results of Esperanto Teaching
    AMERIKA ESPERI\NTISTO AMERICAN ESPERANTO MAGAZINE Language Learning — BibliographY Aiguel cle Cervantes en Esperuflto ichard H. Geoghegan EsperanfoP ion iro SEP- OCT 1956 AMERICAN ESPERANTO MAGAZINE (Amerika Esperantisto) Official bimonthly publication of the ESPERANTO ASSOCIATION OF NORTH AMERICA, Inc. 114 West 16 St., New York 11, N. Y. EDiTORIAL STAFF Editor: G. Alan Connor. Associate Editors: Dr. William Solzbacher, Doris T. Connor, Myron R. Mychajliw. SUSTAINING BOARL) OF EANA Dr. Luella K. Beechet, Dr. F. W. Breth, Allen L. Brown, A. M. Brya, John Burt, Carl W. Childress, C. C. Cummingsmith, S. M.,Preston Davis, Jr. Dr. Lee-Mm Han, Allan Hutcheon, Horace C. Jenkins, Paul J. Kovar, Dr. Francis A. Kubeck, Katherine Muttart, Merrill F. Muttart, Bertha E. Mullin, Paul E. Nace, George Hirsch, Dr. Ivy Kellerman Reed, Bertha F. Sloan, Harold S. Sloan, Dr. W. Solzbacher, \tazah F. Schulz, JackM. Warner, Jr., Virgil Whanger. CONTENTS — ENIIAVO “Urgent Need Today, an Auxiliary Language” . Havelock Ellis 131 Esperanto and Language Learning — Bibliography 132 Esperanto in Action Around the World 136 Esperanto in the Schools 139 Esperanto Literature .— Day of the Esperanto Book 140 Cervantes en Esperanto W. S 143 Now Is the Time to Withdraw from UEA John M. Brewer 146 EANA Dissolves its Affiliation with UEA . Board of Directors 146 Richard Henry Geoghegan, Esperanto-Pioniro . William Solzbacher 149 153 The Big EANA Congress, 1957, Newark, N. J La Esperanto-Studanto — “La Nova Modo” Doris T, Connor 154 Esperanta Kroniko 155 New Editions — Books 157 Deziras Korespondi 158 Bildo sur kovrilo AOtunaj folioj falas sur lagon en gtato New flampshire Subscriptions in the United States and Canada: $3.00 per year, j arabono eksteriande pot kalendara jaro: 51.50 ab egalvaloro.
    [Show full text]
  • 17 Perioden Efter 1965
    17 Perioden efter 1965 17.1 Wallenberg-ärendet borta från dagordningen 1965–78 I denna utrednings direktiv anges inget slutdatum efter vilket ana- lys av utrikesledningens agerande inte får bedrivas. Utredningen har alltså haft fria händer att se på agerandet ända fram till 2002. Såsom framkommit ovan har dock denna utredning prioriterat analys av den svenska utrikesledningens agerande för åren 1945–57. Särskild tonvikt har härvid lagts vid åren 1945–47. Det finns flera skäl till detta. Som nämnts finns det goda skäl att anta att en fel- aktig svensk handläggning av ärendet under i synnerhet åren 1945– 47, men också under perioden 1947–57, hade större möjliga skade- verkningar på utsikterna att få Raoul Wallenberg fri, än under åren därefter, då den sovjetiska positionen var låst genom Smoltsov-rap- porten. Det skall dock åter understrykas att den omständigheten att utredning valt att göra denna prioritering ingalunda skall tolkas som att utredningen utesluter möjligheten att Raoul Wallenberg kan ha levt långt efter det angivna dödsdatumet i juli 1947, undangömd som nummerfånge i Vladimir eller på annan ort i Sovjetunionen, eller isolerad på mentalsjukhus. Det finns, som nämnts, ett stort antal, ehuru ytterst svårutredda vittnesmål, som pekar i denna riktning. Denna utredning vill dock notera det kan finnas anledning att erinra mot vissa aspekter av utrikesförvaltningens och utrikesled- ningens agerande i fallet Raoul Wallenberg även efter 1957. Detta gäller t.ex den svenska utrikesledningens agerande i den s.k. ”Svingel-affären” 1966. 563 Perioden efter 1965 SOU 2003:18 17.2 Svingel-affären En av de mer kryptiska episoderna i Wallenberg-ärendet utgörs av den s.k.
    [Show full text]