Punime Të Kuvendit Legjislatura E 16-Të Viti 2004, Nr.6 Përgatiti Për Botim Drejtoria E Shërbimit Të Botimeve Parlamentare PUNIME TË KUVENDIT Seancat Plenare
Total Page：16
File Type：pdf, Size：1020Kb
Punime të Kuvendit Legjislatura e 16-të Viti 2004, nr.6 Përgatiti për botim Drejtoria e Shërbimit të Botimeve Parlamentare PUNIME TË KUVENDIT Seancat plenare Viti 2004 6 Tiranë, 2009 REPUBLIKA E SHQIPËRISË Punime të Kuvendit Seancat plenare LEGJISLATURA E 16-të Sesioni i gjashtë E hënë, 28.06.2004 Drejton seancën Kryetari i Kuvendit, Seanca e pasdites, ora 18:00 zoti Servet Pëllumbi Servet Pëllumbi – Zotërinj deputetë, ju lutem standardeve të shoqërisë ku ne duam të aderojmë. zini vend në sallë! Historikisht popullsia shqiptare është karakterizuar Zotërinj deputetë, hapim seancën. nga marrëdhënie harmonike midis saj dhe pakicave Në seancën e sotme kemi: që jetojnë në Shqipëri. Këto marrëdhënie janë 1.Interpelancë me Ministrin e Punës dhe zhvilluar në shekuj, janë përmirësuar, duke e shquar Çështjeve sociale, kërkuar nga deputeti Ligoraq Shqipërinë si një vend model për bashkëjetesën Karamelo. midis komuniteteve të ndryshme dhe besimeve 2.Përgjigje pyetjeve të deputetit Hasan Hoxha fetare. nga Ministri i Punëve dhe Çështjeve Sociale. Në interpelancën e sotme dëshiroj të ndalem te 3.Përgjigje pyetjeve të deputetit Rahmi një nga minoritetet më problematikë, më të varfër, Mehmetllari nga Ministri i Industrisë dhe më të diskriminuar dhe më pak të zhvilluar. Ai është Energjetikës. minoriteti i romëve të Shqipërisë. Në fillim të vitit 4.Raporti i Inspektoratit të Lartë të Deklarimit 2003 u hartua strategjia kombëtare për përmirësimin dhe Kontrollit të Pasurive. Pyetje dhe diskutime. e kushteve të jetesës së komunitetit rom në Shqipëri. Fillojmë me interpelancën e zotit Karamelo. Pa dyshim që kjo nismë institucionale e Qeverisë Zoti Karamelo keni fjalën. është përshëndetur nga të gjitha shoqatat e këtij Ligoraq Karamelo – I nderuar zoti Kryetar! komuniteti dhe është parë si një dokument në të I nderuar zoti Ministër! cilin do të përmbushen disa nga objektivat kryesore Të nderuar kolegë deputetë! që aktualisht janë dhe problemet kryesore që Procesi i integrimit të Shqipërisë në Bashkimin shqetësojnë këtë komunitet. Evropian kërkon midis të tjerave dhe respektimin e Romët në Shqipëri nuk janë trajtuar edhe më të drejtave të pakicave etno-gjuhësore sipas parë si një komunitet më vete me karakteristikat e 1665 Viti 2004 Legjislatura e 16-të tyre të veçanta, gjuhën, zakonet, ritet, mënyrën e grave e vajzave për qëllime shfrytëzimi, shkeljen e tyre të jetesës. Fakti që në të gjithë historinë e të drejtave të romëve nga institucionet publike, regjistrimit që ka bërë shteti shqiptar nuk rezulton persona juridikë dhe fizikë. Shpesh veprimtaria e asnjë rom në Shqipëri dëshmon se ky minoritet këtyre shoqatave ka qenë e pakoordinuar dhe e është parë i mënjanuar, i nënvleftësuar dhe pse jo organizuar mirë për të përdorur burimet e komunitetit edhe i asimiluar. në funksion të zhvillimit dhe të përmirësimit të Historikisht romët e kanë prejardhjen sipas jetesës së tyre. Më tepër ato duhet të prezantojnë hipotezave, nga India dhe në Evropë janë shfaqur me dinjitet vlerat, elitën intelektuale rome, lobimin në shekujt X-XI. Ndërsa shtegtimi i tyre ka filluar në dhe përfshirjen në proceset vendimmarrëse vendore shekullin XII-XIII. Sipas një regjistrimi otoman të vitit dhe qendrore në lidhje me çështje e romëve. Edhe 1532, në trojet tona ka pasur 374 familje rome. strategjia kombëtare është rezultat i përpjekjeve të Ndërsa sipas autorëve italianë familjet e para rome përbashkëta të Qeverisë dhe përfaqësuesve të në Shqipëri janë shfaqur në vitin 1635. Sipas të organizatave të komunitetit rom. dhënave të shoqatave rome dhe të atlasit gjeografik Situata e vështirë e komunitetit rom në Shqipëri të kohëve të fundit, në Shqipëri jetojnë mbi 120 mijë është e një natyre të përbërë. Është një mangësi romë. Drejtimi më i hershëm nga kanë hyrë karvanët sociale që ata kanë një nivel të ulët arsimimi dhe e romëve në Shqipëri ka qenë jugu i vendit dhe janë kualifikimi, kanë familje me numër të madh vendosur në zona të tilla si Bilishti, Korça, Pogradeci, anëtarësh, jetojnë në pjesë të vendit me Elbasani, Lushnja, Fieri, Vlora, Tirana, Delvina dhe infrastrukturë jo të zhvilluar dhe në vendbanime të deri në Fushë-Krujë. Drejtimi tjetër më i vonshëm i varfra dhe me një nivel më të ulët se mesatarja. ardhjes së romëve ka qenë verilindja dhe ata janë Papunësia masive pas viteve 1990 goditi romët më vendosur në zonën Shkodrës, Kukësit, Milotit dhe shumë se çdo grup tjetër, sepse ata e patën të shumë pak në Dibër dhe në Mat. Këto dëshmohen vështirë përfshirjen me kërkesat e reja të tregut të edhe me lidhjet fisnore që kanë romët e këtyre punës. Po ashtu pas viteve ’90 u vu re një braktisje qyteteve me romët në Greqi, Kosovë, Serbi, Bullgari, masive e shkollës nga romët dhe numri i fëmijëve Hungari, ish Republikën Jugosllave të Maqedonisë romë që vazhdojnë arsimin e mesëm dhe të lartë dhe deri në Rumani. Sipas karakteristikave të është sot pothuajse minimal. Ndërsa para viteve dialekteve gjuhësore dhe zakoneve në Shqipëri 1990 frekuentimi i fëmijëve romë që kryenin arsimin veçohen katër fise të mëdha rome. e detyrueshëm kishte tregues pothuajse të barabartë Romët historikisht njihen si njerëz punëtorë. Janë me fëmijët e tjerë, sot rreth 85% e fëmijëve romë përpjekur dhe përpiqen të sigurojnë në mënyrë nuk e përfundojnë arsimin e detyrueshëm. individuale mjetet e tyre të jetesës. Janë njerëz Analfabetizmi është plaga më e madhe sociale sot paqësorë, shumë të komunikueshëm dhe te romët. mirënjohës. Kryejnë punë të ndryshme si në tregti, Pra kushtet e vështira të jetesës dhe situata e bujqësi e të tjera. Kanë karakteristikë të veçantë pafavorizuar e romëve në Shqipëri është një problem dashurinë për artin, muzikën. Kanë gjuhën e tyre të që strategjia kombëtare i kushton vëmendje të përbashkët dhe të veçantë me anë të së cilës mund veçantë. Situata e romëve nuk mund të thjeshtëzohet të komunikojnë me romët e tjerë në çdo cep të globit si një problem varfërie apo si një çështje e një politike dhe kjo dëshmon për një unitet të këtij komuniteti minoriteti. Në analizën e saj në praktikë konstatohen në botë. raste të përjashtimit dhe vetëpërjashtimit shoqëror Romët kanë filluar të organizohen menjëherë pas si rezultat i rrethanave ekonomike, sociologjike dhe proceseve demokratike që ndodhën në vendin tonë psikologjike. Gjendja aktuale e kësaj shtrese dhe ekzistojnë shoqata në të gjitha qytetet kryesore karakterizohet nga probleme të shumta që kërkojnë të Shqipërisë si në Tiranë, Elbasan, Korçë, Fier etj., zgjidhje. Akumulimi vazhdimisht i problemeve të çka tregon se ky minoritet ka filluar të mbetura pezull po përkeqëson gjithnjë e më tepër ndërgjegjësohet për të kërkuar dhe luftuar për të situatën e këtij minoriteti. Shumica e familjeve rome drejtat e veta në një shoqëri demokratike. me shumë anëtarë që nuk kanë të ardhura, që kanë Njëkohësisht këto shoqata luajnë një rol të humbur punën, që nuk janë në gjendje të sigurojnë rëndësishëm për njohjen, zbulimin dhe zbutjen e të paktën një jetesë minimale, që të përballojnë problemeve sociale. Ata kanë sensibilizuar opinionin strehimin në banesa në kushte të pranueshme dhe për fenomenet e rrezikshme si trafikimi i fëmijëve, i të paguajnë faturat e shërbimeve publike. Këto 1666 Viti 2004 Legjislatura e 16-të pengesa i detyrojnë ata të lëvizin në vendbanime në Në zbatim të Konventës “Kuadër për kushte jo të përshtatshme, jo të shëndetshme, pa respektimin e të drejtave të minoriteteve dhe infrastrukturën minimale të jetesës dhe që nuk kanë integrimin evropian”, Qeveria Shqiptare ndërmori status legal. Kjo i bën ata më të distancuar nga veprimtarinë për hartimin e strategjisë kombëtare shërbimet publike, nga shkollat, nga shërbimet për përmirësimin e kushteve të jetesës së komunitetit shëndetësore dhe mundësitë e punësimit. rom. Kjo veprimtari iu ngarkua grupi ndërministror Karakteristikat e jetesës së familjes rome kanë të udhëhequr nga Ministria e Punës dhe Çështjeve një ndikim të konsiderueshëm te fëmijët, të cilët Sociale dhe me pjesëmarrjen e të gjithë specialistëve duke mos marrë arsimin e duhur nuk u përshtaten nga dikastere të ndryshme, me pjesëmarrjen e kërkesave të tregut të punës, humbi shanset shoqatave të ndryshme të komunitetit rom, si dhe kulturore dhe shoqërore që të jep shkollimi dhe si në bashkëpunim me organizatat ndërkombëtare rezultat sjellin qarkullimin e varfërisë në problemet të tilla si OSBE, Këshilli i Evropës, Bashkimi sociale në një cikël të mbyllur, i trashëguar në breza. Evropian etj. Gjithashtu, mungesa e informacionit rreth edukimit Kjo strategji është miratuar me vendim të veçantë seksual dhe problemeve të planifikimit familjar bën të Këshillit të Ministrave dhe është vlerësuar si një që familjet rome të jenë të zgjeruara dhe me shumë ndër strategjitë më të mira në këtë fushë. Qëllimi i fëmijë, gjë që i bën ato të përballen me vështirësi të kësaj strategjie është që të promovojë integrimin jashtëzakonshme për të funksionuar. Duke pasur social dhe ekonomik të popullsisë rome që jeton në një nivel shumë të ulët ekonomik, arsimor dhe Shqipëri dhe të sigurojë në të njëjtën kohë kushtet kulturor, shumica e familjeve vuajnë nga probleme e duhura për mbrojtjen e identitetit të tyre si minoritet të mprehta sociale si dhuna, mosrespektimi i të gjuhësor. drejtave të grave, të fëmijëve, divorcet, abuzimi me Nga studimet e ndryshme të kryera mbi gjendjen alkoolin, vështirësi në administrimin e të ardhurave, social-ekonomike të romëve rezulton se ajo është shtatzani në adoleshencë etj. Këto familje bien pre e rënduar dhe romët jetojnë në kushte të vështira e personave të inkriminuar të cilët i kanë ato jetese. Treguesit social dhe ekonomik për popullsinë kontingjentin e parë për llojet e ndryshme të trafiqeve rome vlerësohen më të ultët se mesatarja kombëtare si dhe për shfrytëzimin e prostitucionit të grave dhe dhe një pjesë e tyre jeton në kushte të pasigurta, të të vajzave, për trafikun e organeve, shfrytëzimin e pambrojtura dhe në kufijtë e varfërisë absolute. Për punës së fëmijëve për të lypur, për të shitur, për t’u një pjesë të konsiderueshme të komunitetit është përfshirë në aktivitete të paligjshme dhe veprimtari karakteristike papunësia, analfabetizmi dhe niveli i abuzuese seksuale.