 Gëzuar Vitin e Ri 2015!

www.rrugaearberit.com GAZETË E PAVARUR. NR. 12 (104). DHJETOR 2014. ÇMIMI: 50 LEKË. 20 DENARË. 1.5 EURO.

AKTUALITET INTERVISTË HISTORI SPORT 600 vende pune, Monika Stafa: Mbi emërtesat Korabi i rekordeve! 25 milionë USD Vizita në Dibër, Dibër e Epër dhe 100 mijë euro për investime një peng i heshtur Dibër e Poshtme sportin në Bulqizë

Nga HYSEN LIKDISHA - FAQE 10 Nga SASHENKA NDREKA - FAQE 13 Nga MOISI MURRA - FAQE 12 SPECIALE NE FAQET 11,20-21 SHQIPËRI-KINË: FIRMOSET MEMORANDUMI ““RrugaRruga e AArbrit,rbrit, ffrutiruti i pparëarë i njënjë epokeepoke tëtë re”re”

Ja ku janë shkelur standardet e ndërtimit FAQE 4-5

Pas Samitit të Beogradit rriten shpresat për fi llimin e rrugës së Arbrit në segmentin Tiranë - Ura e Vashës. Opozita shpreh skepticizëm për marrëveshjen, ndërsa qeveria thekson se në fi llim të vitit nisin punimet. Kryeministri e cilësoi këtë marrëveshje si fi nalizimin e përpjekjes 1-vjeçare për gjetjen e një formule inovative për fi nancimin e Rrugës së Arbrit. Rama: Projekti i parë i kësaj epoke të re bashkëpunimi mes dy vendeve do të jetë Rruga e Arbrit, e cila do të nisë vitin e ardhshëm. Minierat, turizmi, bujqësia, industria e ushqimit dhe pasuritë hidrike në zonat ku kalon rruga kthehen në mundësi për rritjen ekonomike vendore, me kontribut fi nal në ekonominë kombëtare. Rruga e Arbrit do të shërbejë për të lidhur ekonomitë e tre rajoneve: rajonit bregdetar, rajonit malor të Bulqizës, Klosit, Dibrës e viseve të Sharrit dhe rajonit kontinental: Kërçovës, Gostivarit, Tetovës dhe Shkupit.  Financimi i rrugës së Arbrit, diçka më shumë sesa një projekt  KKina,ina, ShqipëriaShqipëria dhedhe njënjë marrëveshjemarrëveshje fi timtarëtimtarë përpër tëtë dyjadyja palëtpalët  Vizioni i Kryeministrit për rrugën e Arbrit, garanci për një vepër moderne të infrastukturës  Marrëveshja e arritur, një lajm i gëzuar  Dibra shpreson, por peticioni vazhdon  Dritë në tunelin e Qafës së Buallit, punimet vazhdojnë.  Haxhinasto: Rruga e Arbrit, tuneli i Qafë Buallit po ndërtohet me standarde Deputetët e Dibrës ndajnë këndvështrime të kundërta.  Keta: Rruga e Arbërit, një premtim i pambajtur i qeverisë Manja: Rruga e Arbrit është kartolina me e bukur për Dibrën. Raport special, komente dhe opinione nga ANDI BALLA, BEN ANDONI, BASHKIM LLESHI, SKËNDER MINXHOZI, ILJAZ KACA, GËZIM ALPION, ULSI MANJA, ROLAND KETA, HYSEN UKA, HYSEN LIKDISHA, BUJAR KAROSHI - Faqe 2-9

cyan magenta yelloë black 1  2 - Dhjetor 2014 nr. 104 “Projekti i parë i kësaj epoke të re bashkëpunimi mes dy vendeve do të jetë Rruga e Arbrit, e cila do të nisë vitin e ardhshëm. Minierat, turizmi, bujqësia, industria e ushqimit dhe pasuritë hidrike në zonat ku kalon rruga kthehen në mundësi për rritjen ekonomike vendore, me kontribut fi nal në ekonominë kombëtare. Rruga e Arbrit do të shërbejë për të lidhur ekonomitë e tre rajoneve: rajonit bregdetar, rajonit malor të Bulqizës, Klosit, Dibrës e viseve të Sharrit dhe rajonit kontinental: Kërçovës, Gostivarit, Tetovës dhe Shkupit. Kryeministri e cilësoi aktualitet këtë marrëveshje si fi nalizimin e përpjekjes 1-vjeçare për gjetjen e një formule inovative për fi nancimin e Rrugës së Arbrit”.

FIRMOSET MEMORANDUMI I BASHKËPUNIMIT MES SHQIPËRISË DHE KINËS

Gazetë e pavarur. Rama: Rruga e Arbrit, fruti Nr. 12 (104). 1 - 31 Dhjetor 2014

Redaksia e gazetës falënderon lexuesit dhe bashkëpunëtoret e saj për mesazhet dhe shkrimet e sjella për botim. i parë i një epoke të re Kujtojmë bashkëpunëtorët, të cilët duan që shkrimet e tyre të botohen patjetër në numrin e radhës, të konfi rmojnë më parë sjelljen e materialit në numrat e Nga BUJAR KAROSHI telefonit të redaksisë ose emailin e gazetës. Shkrimet refuzohen për botim vetëm në rast se “Mos prisni që unë sot të fl as për Rrugën e merrni përgjigje me email. Për çdo rast tjetër Arbrit. Ai është një investim që meriton një shkrimet priten për botim në numrat e radhës. vizitë të posaçme”, mësohet t’u ketë thënë Kryeministri Rama pushtetarëve lokalë të Shkrimet në redaksi për numrin e radhës priten Bulqizë, sapo ai ka zbritur në qytetin e mina- deri më datë 20 të muajit, përveç rasteve të bashkëpunëtorëve të rregullt. torëve për inspektimin e punimeve të hapjes së thellësisë së minierës dhe disa investimeve Gjithashtu, ju kujtojmë bashkëpunëtorëve se në infrastrukturë dhe shkolla. shkrimet deri në dy faqe daktilografi ke kanë Më 16 dhjetor Kryeministri Shqipërisë Edi përparësi botimi. Rama njoftoi përmes Facebook-ut nënshkri- JU LUTEMI, SHKRIMET QË VIJNË PËRMES min e memorandumit të bashkëpunimit me EMAIL-it, TË KENË PATJETËR ZANOREN “ë”. Chinese Exim Bank. “U nënshkrua mbrëmë Ju falënderojmë që jeni pjesë e gazetës! memorandumi i bashkëpunimit me Chinese Exim Bank për hapjen e një kantieri pro- jektesh në Shqipëri me fi nancime kineze. BOTUES: Projekti i parë që do të çelë siparin e një Musa Riçku epoke të re bashkëpunimi mes Shqipërise Bujar Karoshi e Kinës do të jetë Rruga e Arbërit, e cila do Shaqir Skarra të nise vitin e ardhshëm”, shkroi ai ne faqen hen me palën kineze për infrastrukturën, jenë vënë në funksion duke ofruar zhvillim zyrtare ne FB. zonat industriale si dhe në mbështetjen e ekonomik, qoftë për investimet kineze, qoftë Kontribuan për këtë numër: Lajmi u mirëprit nga qytetarët, të cilët mëtejshme të rilindjes së bujqësisë përmes për ekonominë shqiptare”. Hysen LIKDISHA gjetjen e fi nancimeve e kishin quajtur si një një fi nancimi të ndjeshëm për rehabilitimin Zërave kritikë lidhur me transparencën e Sashenka NDREKA nga punët më të vështira të qeverisë në këtë e gjithë sistemit të ujitjes e kullimit. Kryemi- marrëveshjes, burimi pranë qeverisë tha se Andi BALLA kohë të vështirë për investime. nistri kinez Li Keqiang shprehu dëshirën për kjo do të behët në kohën e duhur, kur mar- Deputeti i Dibrës Ulsi Manja shkroi në Bashkim LLESHI rritjen e importeve bujqësore nga Shqipëria rëveshja konkrete të fi nalizohet. Lidhur me faqen e tij në FB se “Rruga e Arbërit është si dhe investimeve të kompanive kineze dyshimet se fi nancimet kineze në Shqipëri Ben ANDONI kartolina me e bukur për Dibrën dhe Dibra- Defrim METHASANI në prodhimin e energjisë dhe zhvillimin e do të kenë impakte negative lidhur me të ar- nët për Festat e Fundvitit. Një ëndërr e vjetër infrastrukturës”. dhmen e Shqipërisë në Bashkimin Europian, Esmeralda BICA tashmë realitet. Faleminderit z. Rama për Ndërkohë, agjencia kineze e lajmeve burimi citon thënien e Kryeministrit Edi Rama Femi SUFAJ fjalën e mbajtur, dibranët i respektojnë për- Xinhuanet në versionin e gjuhës angleze në Beograd se “Shqipëria nuk jep garanci Gëzim ALPION jetë burrat e fjalës së mbajtur.” “Edhe njëherë shkruante se Kryeministri “Li foli shumë sovrane, por ofron dhe vë në dispozicion Hasan PASHA faleminderit në emër të të gjithë Dibranëve, për miqësinë tradicionale midis Shqipërisë çdo instrument të mundshëm për një bash- Hysen UKA mbylli statusin e tij në FB deputeti i Dibrës. dhe Kinës në takimin e tij me kryeministrin këpunim ekonomiko-fi nanciar që do të sillte Iljaz KACA Ndërkohë, ky lajm nuk kaloi edhe pa kri- Shqiptar, Edi Rama... Li i tha Ramës që Kina zhvillim ekonomik të vendit dhe rajonit”. Ilmi DERVISHI tika e dyshime. Kryetari i PD, Lulzim Basha, është gati të luajë një rol aktiv në ndërtimin “Shuma prej 10 miliardë $ është kredi e Mevlud BUCI shkroi në faqen e tij në FB se “Rruga e Arbrit e autostradave, hekurudhave dhe porteve butë me interesa shumë të ulëta. Shqipëria ka nisur prej vitesh, por njësoj si Bulevardi Moisi MURRA në Shqipëri, por gjithashtu të promovojë zë një vend të veçantë në paketë, për vende dhe Lumi i Tiranës, njësoj si autostrada El- edhe kompani Kineze në fushat e bujqësisë, të ndryshme nuk është se ka limite pasi pak- Monika STAFA basan -Tiranë dhe si dhjetëra vepra të tjera Sakip CAMI turizmit, parqeve ekonomike dhe punës në eta është zgjeruar edhe me 30 miliardë $ të publike është bllokuar, vonuar dhe zvarritur miniera.” Gjithashtu, Xihuanet thekson fjalën tjerë, tha Ministri Ahmetaj gjatë një emisioni Skënder MINXHOZI nga njeriu që nuk i duron dot veprat e mëdha. e Kryeministrit Rama se “Shqipëria i mirëpret për Top Channel. “E theksoj që brenda kësaj Sulejman TOMÇINI Më pas, simpatizantë të kësaj partie postuan investimet e Kinës dhe do të thellojë bash- shume nuk ka limite, sa më shumë projekte Afrim KAROSHI në rrjetet sociale deklarimin e ish kryemin- këpunimin në ekonomi, tregti, agrikulturë, arrijmë të ofrojmë, aq më shumë fi nancime istrit Berisha, se ai e kishte lënë të gatshme ndërtim dhe arsim”. mund të tërheqim. E rëndësishme është që Arkivi i gazetës është ME pagesë në faqen e fi rmosjen e marrëveshjes me kinezët, kështu Ndërsa ditët kaluan, përveç optimizmit Shqipërisë nuk i është kërkuar që të afrojë internetit www.rrugaearberit.com. që Rama nuk kishte bërë ndonjë gjë të re. për nënshkrimin e marrëveshjes, u kërkua garanci sovrane për fondet që do të arrijë Falënderojmë z. AGIM DEVA për kontributin Në Ditarin e Këshillit të Ministrave të nga media dhe qytetarë më shumë informa- të tërheqë. Përkundrazi, do të ketë instru- e vazhdueshëm për mirëmbajtjen e faqes së datës 19 dhjetor 2014, u botua lajmi me cion për marrëveshjen. mentë inovativë në mënyrë që të tërheqim gazetës në internet dhe arkivin online. titullin “Infrastruktura Europiane: Nis vitin “Nuk ka një marrëveshje të shkruar sa më shumë fi nancime projektesh. Një nga Pajtimet në gazetë mund t’i bëni në çdo kohë e ardhshëm ndërtimi i Rrugës së Arbrit”. për Rrugën e Arbrit, tha një burim pranë instrumentet do të jetë pjesëmarrja publike- duke komunikuar në adresat e redaksisë. “Të mërkurën u nënshkrua memorandumi qeverisë, por ka një memorandum bashkë- private midis kompanive kineze me shtetin i bashkëpunimit me Chinese Exim Bank punimi dhe ky memorandum do të fi llojë shqiptar. Një nga projektet me më shumë Për kontribute për gazetën mund të për hapjen e një kantieri projektesh në të konkretizohet që në fi llim të vitit 2015 mundësi që të jetë në këtë instrument është kontaktoni redaksinë ose mund t’i bëni ato Shqipëri me fi nancime nga pala kineze, me Rrugën e Arbrit”. “Bashkëpunimi me Rruga e Arbrit, Parku Industrial i Spitallës dhe përmes numrit të llogarisë më poshtë: shkruhet të Ditarin e Këshillit të Ministrave. qeverinë kineze do të jete afatgjatë, thotë më tej edhe autostrada Adriatiko-Joniane”, Raiffeisen Bank Projekti i parë i kësaj epoke të re bashkë- burimi, dhe është i hapur për investime në shpjegoi Ahmetaj. Rruga e Arberit punimi mes dy vendeve do të jetë Rruga e infrastrukturë, industri dhe bujqësi.” Pavarësisht raportimeve kontradiktore nga Nr. llog. në lekë: 4700036640 Arbrit, e cila do të nisë vitin e ardhshëm. Gjatë konferencës me rastin e 65 vjetorit të mediat dhe rrjetet sociale, lajmi për gjetjen e IBAN: AL90202112190000004700036640 Minierat, turizmi, bujqësia, industria e vendosjes së marrëdhënieve mes Kinës dhe burimeve të fi nancimit duket se është pritur ushqimit dhe pasuritë hidrike në zonat ku Shqipërisë, Ministrit i Zhvillimit Ekonomik, me shumë gëzim nga qindra qytetare që Adresa e gazetës: kalon rruga kthehen në mundësi për rritjen Tregtisë dhe Sipërmarrjes, z. Arben Ahmetaj mbështesin dy forcat kryesore politike. Rr. “Zenel Baboçi”, ekonomike vendore, me kontribut fi nal në pati deklaruar: “Unë dua të përmend një Jashtë debatit politik të ditës, rajoni i Di- Pall. “Ferar”, Tiranë ekonominë kombëtare. Rruga e Arbrit do Tel. +355 4 22 33 283 shkëmbim thëniesh midis palëve që, në qoftë brës në dy shtetet, me ndërtimin e Rrugës së të shërbejë për të lidhur ekonomitë e tre se Kina mendon për pesë vjet ose 100 vjet, Arbërit, pret të çlirojë energji të pashtershme +355 69 20 68 603 rajoneve: rajonit bregdetar, rajonit malor E-mail: [email protected] ne jemi të detyruar të mendojmë për katër ekonomike e sociale. Rruga do t’i japë Dibrës të Bulqizës, Klosit, Dibrës e viseve të vjet, në kuptimin e të treguarit të qytetarëve frymëmarrjen e pritur, zhvillim industrial e Opinionet dhe komentet e botuara nuk shprehin Sharrit dhe rajonit kontinental: Kërçovës, të rezultateve ekonomike. Kjo do të thotë se bujqësor, komunikim dhe popullim, për ta domosdoshmërisht qëndrimin e redaksisë Gostivarit, Tetovës dhe Shkupit. Kryeministri detyra jonë është që t’i përgjigjemi interesit rikthyer këtë zonë të harruar për afro një e cilësoi këtë marrëveshje si fi nalizimin e të investimeve kineze në mënyrë të drejtpër- shekull në qendrën e trojeve shqiptare. Çdo shkrim apo foto e botuar i nënshtrohet ligjit përpjekjes 1-vjeçare për gjetjen e një formule drejtë dhe konkrete, dhe me një ambicie që Segmenti Tiranë- Ura e Vashës pritet të për respektimin e të drejtave të autorit. Ndalohet inovative për fi nancimin e Rrugës së Arbrit. investimet kineze në fund të këtij mandati përfundojë brenda 18 muajve nga dita e parë riprodhimi, fotokopjimi, shpërndarja apo ribotimi pa Një sërë projektesh të tjera pritet të fi nalizo- lejen e autorit të shkrimit apo redaksisë. të jenë nga më të konsiderueshmet dhe të e nisjes së punimeve. nr. Dhjetor 2014 - 3 104

Editorial i gazetës TIRANA TIMES: Duket se projekti i parë që do të marrë inves- time kineze – dhe ndoshta edhe zbatimi direkt – do të jetë një rrugë e rëndësishme kryesore në malet e Shqipërisë lindore – rrugë që njihet lokalisht si Rruga e Arbrit. KKina,ina, SShqipëriahqipëria ddhehe nnjëjë mmarrëveshjearrëveshje ffitimtarëitimtarë përpër ttëë ddyjayja ppalëtalët Nga ANDI BALLA Çdo qeveri ka rënë dakord që Rruga e Arbrit duhej ndërtuar, ina po hedh hapin për të siguruar një burim të ri fi nancimi dhe investimi për por asnjë prej tyre nuk ka qenë Kdisa vende në rajonin, duke përfshirë në gjendje të gjejë paratë e edhe Shqipërinë, dhe lëvizja është pozitive duhura për rrugën – rreth $250 për të gjitha palët e përfshira – vendet vetë, Kinën dhe Bashkimin Europian – dhe këtë milionë – derisa Kinezët u futën të fundit të gjitha vendet e Ballkanit Perën- në lojë, duke negociuar së pari dimor po synojnë ti bashkohen dikur në të ardhmen. me qeverinë e shkuar, dhe duke e Kina solli së bashku 16 udhëheqës qever- vulosur marrëveshjen me qeverinë ish nga Europa Qendrore dhe Juglindore e tanishme, pas disa bisedimeve kësaj jave si pjesë e një prirje për të rritur praninë e saj ekonomike dhe ndikimin në të tjera. Marrëveshja e plotë nuk rajon, duke investuar në projekte infrastruk- është arritur akoma, por pjesa e turore kyçe. fi nancimit – pjesa që do të sigurojë Megjithëse një vend i vogël dhe largësisë sjellin në ekuacion. Duket se ka 10 miliardë $ fonde të gjeografi ke nga Kina, ne Kine ka një grup të Disa Europianë kanë shprehur parehatinë gatshme për t’u investuar në rajon. Edhe nëse Banka Kineze Exim, bankë e fortë admiruesish të Shqipërisë, kryesisht mbi e tyre me këtë zgjerim ekonomik kinez në Shqipëria përfi ton një sasi të vogël prej kësaj qeverisë Kineze, për zhvillimin e të 40-tat, thonë disa që janë të familjarizuar Ballkan, por në fund të fundit, investimet në me Kinën. Ky afrimitet i ka rrënjët në lidhjen fjalë janë me fi tim edhe për BE-në gjithashtu. shume, do të jetë një burim i mirëpritur fi - projektit – duket se është siguruar. nancimi për qeverinë e tanishme të varfër në e fortë të Shqipërisë komuniste të kohës me Përveçse rritjes së tregtisë me tregun fonde, qeveri e cila nuk ka fare fonde të cak- Kinën, pasi ndarjes me Bashkimin Sovietik. kinez, rrugët, hekurudhat dhe portet që po tuara për projekte të reja në infrastrukturë. dhe agrokulturor, që aktualisht është një Është një grup miqësor ndaj Shqipërisë ne ndërtohen me ndihmën e Kinës, do të lidhin Duket se projekti i parë që do të marrë nga zonat më të varfra e më të izoluara të Kine, që duket se nuk është përdorur mjaf- në fund të fundit më mirë rajonin me pjesën investime kineze – dhe ndoshta edhe zbatimi Shqipërisë. tueshëm për lidhje më të forta me Kinën, gjë tjetër të Europës dhe përtej – diçka të cilën direkt – do të jetë një rrugë e rëndësishme në Çdo qeveri ka rënë dakord që Rruga e Ar- që mund të ndryshojë në të ardhmen nëse BE-ja e nxit dhe përfi ton. malet e Shqipërisë lindore – rrugë që njihet brit duhej ndërtuar, por asnjë prej tyre nuk ka projektet e propozuara do të përparojnë. Më tej, ndryshe nga shumë vende të fuq- lokalisht si Rruga e Arbrit. Kur të mbarojë, qenë në gjendje të gjejë paratë e duhura për Për Kinën përfi timet janë gjithashtu të ishme të lindjes me interesa në rajon, Kina do të jetë projekti i dytë për nga rëndësia i rrugën – rreth $250 milionë – derisa Kinezët qarta. Ajo fi nancon rezervat valutore në është në vijim e qartë me qëndrimin e saj këtij lloji, pas Rrugës së Kombit që tani lidh u futën në lojë, duke negociuar së pari me projekte që sigurojnë fi time fi nanciare, e ndaj Ballkanit dhe BE-së. “Kina mbështet Shqipërinë me Kosovën. Rruga e re shkurton qeverinë e shkuar, dhe duke e vulosur mar- lehtëson tregtinë me një zonë më të gjerë, Bashkimin Europian, proceset e integrimit largësinë mes Tiranës dhe Shkupit me rreth rëveshjen me qeverinë e tanishme, pas disa dhe sigurisht, ka të ngjarë të gjejë më shumë Europian dhe një Euro të fortë”, tha kry- 100 km, dhe krijon mundësi për Portin e bisedimeve të tjera. Marrëveshja e plotë nuk vullnet të mirë politik për të ardhmen. eministri kinez në takimin më të fundit me Durrësit të jetë i hapur për një treg krejtësisht është arritur akoma, por pjesa e fi nancimit – Kina është gjithashtu një bast i sigurt udhëheqësit rajonale të mbajtur në Beograd. të ri, që shkon deri në Sofje. Këtë fakt e citoi pjesa që do të sigurojë Banka Kineze Exim, për rajonin sepse largësia gjeografi ke dhe për Tirana Times një grup lobistësh të kësaj bankë e qeverisë Kineze, për zhvillimin e mungesa e lidhjeve të ngushta kulturore *Shkrimi origjinal është në gjuhën rruge nga rajoni i Dibrës. Gjithashtu rruga projektit – duket se është siguruar. Pjesa ose fetare shmang shumë nga rreziqet që angleze. do të rigjallërojë një rajon të pasur minerar tjetër e detajeve janë ngelen të paqarta. investitorë të tjerë të mundshëm si Rusia Përktheu: AFRIM KAROSHI Financimi i rrugës së Arbrit, diçka më shumë sesa një projekt emorandumi i fi rmosur të hënën (16 kompanitë e interesuara kushtet e fi nancimit. Samitit të Beogradit, duke vlerësuar se kjo që shohin te investimet kineze, atë “Plan dhjetor 2014) mes bankës kineze Nga Ministria e Transporteve mësohet se prani në rritje e Kinës në Europën Lindore Marshall” që nuk erdhi nga Perëndimi. Kështu M“Exim Bank” dhe qeverisë shqiptare studimi i fi zibilitetit për segmentin që do të është shqetësuese. Eksperti gjerman Frank nëse i hedhim një sy përmbajtjes së Protokol- me shumë gjasë se do t’i hapë rrugë dhënies jepet me koncesion është gati nga qeveria Sieren, pasi bën një prezantim të investime lit të Bashkëpunimit Shqipëri-Gjermani, do të me koncesion të një segmenti të caktuar të e kaluar dhe se tani pritet vetëm vendimi i e të mëdha kineze në rajon, shton faktin se vëmë re një sërë klauzolash shtrënguese që Rrugës së Arbrit. Ky duket se ka qenë kushti Këshillit të Ministrave që do të formalizojë “5 nga 16 vendet pjesëmarrëse në takim, nuk e vënë palën shqiptare përballë detyrimeve kryesor i palës kineze për të marrë përsipër dhënien me konçesion të një segmenti të janë anëtarë të BE-së”. Mes tyre është edhe që lidhen me disa standarde. Marrëveshjet fi nancimin e këtij projekti të shumëdebatuar. kësaj rruge, në mënyrë që Ministria e Trans- Shqipëria dhe pikërisht për këtë arsye, këto me Kinën nuk kanë nga këto “shqetësime”. Vetë qeveria shqiptare është treguar porteve si autoriteti kontraktues bashkë me vende vijnë në vështrim të posaçëm. Më Në një editorial të vetin, Arben Rrozhani, shumë e rezervuar lidhur me detajet e këtij Komisionin e Konçesioneve të hapë garën tej, i njëjti ekspert përfundon se: “Frika po kryeredaktori i gazetës “Shekulli, gazetë që memorandumi që ka marrë fi rmën si të min- për kompaninë fi tuese. rritet se investimet e Pekinit do t’i sigurojnë zotërohet nga deputeti socialist Koço Kokëd- istrit të Financave, Shkëlqim Cani dhe atij të Po sipas të njëjtave burime, miratimi i kon- mundësinë e infl uencës politike dhe në fi nale hima, një promovues i investimeve kineze në Transporteve, Edmond Haxhinasto. tratës koncesionare pas shpalljes së fi tuesit do ta ndajnë Europën”. Natyrisht Shqipëria Shqipërinë e pas Berishës, shkruante ndër të Zëdhënësja e Ministrisë së Transporteve e nuk do të kalojë në procedurë parlamentare është një pikë në këto lëvizje, por është pozi- tjera për një element të memorandumit që kontaktuar nga “ResPublica” është shprehur pasi ndryshimet e bëra në ligjin për konc- cioni që i jep asaj disa mundësi. Marrëveshja duhet marrë në konsideratë: “Për herë të parë se nuk është e autorizuar për të dhënë asnjë esionet i lejojnë Ministrisë së Transporteve që përmbylli qeveria shqiptare për Rrugën e në historinë e marrëveshjeve të Shqipërisë me informacion pa mbërritur më parë në Tiranë miratimin e kontratave për nivele të caktuara Arbrit, është bërë me një bankë që zotërohet investitorët e huaj, nuk kërkuan as garancinë shefi i saj Haxhinasto, ndërsa zv/ministri Ylli fi nancimi. nga shteti kinez dhe që është e vetmja që ka sovrane të shtetit shqiptar”, shkruan Rrozhani Manjani i kontaktuar nga mediat është shpre- Financimi nga “Exim Bank” mendohet të drejtën për të dhënë kredi koncesionare. Ka që e quan Kinën “ekonomia e parë në botë”. hur se nuk kishte dijeni për çfarë bëhej fjalë të jetë në shifrat e 200-300 milionë dol- edhe dy momente që e vendosin qeverinë e Nuk ka asgjë të keqe te pragmatizmi, por dhe se ai nuk është marrë fare me këtë çështje. larëve që nevojiten për ndërtimin e tunelit Edi Ramës në pozitat e një pale të interesuar mbetet e paqartë sesi do të realizohet ky bash- Burime nga Ministria e Financave thanë të Qafë Murrizit dhe të një ure përgjatë këtij për investimet kineze. Së pari është hapja e këpunim ekonomik, duke shmangur kthimin për “ResPublica” se autoriteti i kontraktuar segmenti. institutit “Konfuci” ku mori pjesë vetë kryemi- e vendit në atë që eksperti gjerman, Frank për këtë vepër publike do të jetë Ministria e nistri dhe së dyti janë tratativat për t’u dhënë Sieren e quante Porta e Pekinit në Europë, e Transporteve dhe forma e kontratës do të jetë MIQËSI BUJARE kinezëve me koncesion portin e Shëngjinit. ku përfshihet i gjithë rajoni. Aq më tepër kur e partneritetit publik privat, çka nënkupton Memorandumi me palën kineze, përveç Më tej akoma, vizita e kryeministrit Edi Rama klasa politike ka dështuar në thithjen e inves- dhënien me konçesion të pjesës së tunelit të interesit ekonomik të qeverisë shqiptare, fton në Kinë, u sponsorizua nga ambasada kineze, timeve të qenësishme nga BE-ja, që sikurse Qafë Murrizit, i cili kërkon investime të mëd- për një koment të natyrës politIke. Depër- që i vuri në dispizicion Edi Ramës edhe çarter. u kërkua edhe në Konferencën e Berlinit, i ha. Në këtë rrugë aktualisht janë duke u kryer timi i Kinës në Europë është një proces që Së fundmi, që ndoshta është më e rëndësish- kushtëzon ato me bashkëpunim rajonal, me punime nga Autoriteti Kombëtar i Rrugëve që po shoqërohet me shqetësim nga Brukseli. mja, është leximi i vazhdueshëm i raporteve standarde ligjore dhe me një klimë që i ka ka mbuluar rreth 2 km të investimit. Mjafton të sjellim këtu në vëmendje faktin, se të dikurshme si një bazë e qëndrueshme për lënë pas sherret dhe rivalitetin në mikrokoz- Sipas të njëjtave burime, do të jetë Banka edhe dje(datë 15 dhjetor)” media gjermane, një miqësi që forcohet nga interesat. Një gjë mosin ballkanik. kineze “Exim Bank” që do të nënshkruaje me “Deutsche Welle” i kushtonte një editorial të ngjashme kanë bërë edhe vendet fqinje, (respublica.al) 4 - Dhjetor 2014 nr. 104 Në foto: Pamje e Qafë Buallit. Në VL të dampës (shënuar me rreth)pozicioni ku duhet të fi llonte hapja e tunelit. Foto Bashkim Lleshi, nëntor 2006 vëzhgim

“E presim me entuziazëm edhe Shpresojmë që kinezët të marrëveshjen e fundit në parim, Memorandumin e Bashkëpunimit ndërtojnë një autostradë midis Qeverisë Shqiptare dhe asaj Kineze, që u nënshkrua më me standarde. Urojmë 16 dhjetor 2014 në Tiranë, ku Banka “CHINESE EXIM BANK” që fatin e Tunelit të Qafë do të fi nancojë disa projekte Buallit të mos e pësojë në vendin tonë, e në radhë të parë projektin për përfundimin Tuneli i Qafë Murrizës e Rrugës së Arbërit. Më së fundi po na ngjallet shpresa, që edhe Rruga e shumëpërfolur e Dibrës, Rruga e Arbërit, rruga më e shkurtër që pret Shqipërinë nga perëndimi në lindje, rruga e di- Ja ku janë shkelur standardet branëve këndej e matanë kufi rit, rruga e të gjithë shqiptarëve, rruga që afron Tiranën 100 km në ndërtimin e rrugës së Arbrit me Shkupin po vihet në rrugën e zgjidhjes përfundimtare, për t’ju gjeologo-inxhinierike që vështirësojnë hapjen së rrugës mbi varrezat e qytetit të Bulqizës rritur në masë të ndjeshme shpenzimet për përgjigjur standardeve të rrugëve e këtij tuneli nuk ka patur. mund të ketë lidhje edhe me zgjerimin e kryerjen e 1ml. tuneli. europiane.” Në korrik të vitit 2009 fi lloi puna për dambës, pikërisht në vendin ku do të fi llonte Meqenëse hapja e këtij tuneli dhe fi llimi i ndërtimin e segmentit Bulqizë-Ura e Vashës, të hapej tuneli i Qafë Buallit. punimeve në objektet e tjera u ndërprenë për Nga BASHKIM LLESHI me afat të kryerjes për 20 muaj, deri në mars Si rregull para se të përpilohet projekti një kohë të gjatë, drejtuesit e dy shoqatave të vitit 2011. Në intervistën që ka marrë teknik i hapjes së tunelit duhet të kryhet të “Lidhjes së Intelektualëve Dibranë” dhe aluan mbi 10 vjet nga përfundimi gazetari Bujar Karoshi në shkurt të vitit 2009 studimi gjeologo-inxhinierik i zonës ku do të “Nismës Dibrane”, në mars të vitit 2014, i e miratimi i Studimit të Fizibilitetit në “Infra Trans Projekt L.t.d.”, thuhet : “...Në hapet tuneli, nëpërmjet të cilit caktohet aksi dërgojnë një relacion Ministrit të Transportit Kdhe rruga e shumë premtuar nga kryqëzimin e shëtitores që lidh qytetin e ri i hapjes së tunelit, duke përcaktuar koordina- e Infrastrukturës, dhe 6 deputetëve të Di- politikanët në të gjitha zgjedhjet vendore e dhe qytetin e vjetër të Bulqizës, parashikohet tat e lartësitë e grykave të hyrjes dhe daljes brës, ku propozojnë : “...që për objektet e parlamentare nga viti 2005 e deri në fund ndërtimi i një mbikalimi, i cili nuk do ta ndër- së tij. Kryerja e këtij studimi presupozon rëndësishmë të kësaj rruge si, tunelet e Qaf të vitit 2014 nuk arriti të vihet në rrugën e presë lëvizjen në aksin e Rrugës së Arbërit. edhe punime shpimi gjatë aksit të tunelit ku Buallit e Qaf Murrizës dhe Urën e Vashës, drejtë të zgjidhjes përfundimtare. Vonesat Me një tunel në Qafën e Buallit 847 metra, merren kampione për përcaktimin e vetive të rishikohen e përmirësohen projektet e në ndërtimin e kësaj rruge, këto tre vitet e ajo del në luginën e Planit të Bardhë, duke fi ziko-mekanike të shkëmbinjve. Në rast se zbatimit, duke bërë edhe krahasimet me fundit (2011-2013), shumë politikanë edhe vazhduar deri te Ura e Vashës. Mbi Urën ekziston një studim i tillë i cili në vepra të projektet e hartuara...” (Nuri Abdiu, Bujar të lartë në biseda e takime të ndryshme dhe e Vashës parashikohet ndërtimi i një ure, tilla është domosdoshmëri për t’u kryer, si ka Karoshi, 2014) Për këtë relacion, as nuk në media janë munduar ti justifi kojnë, jo me por detajet teknike të saj janë në përgatitje mundësi që tuneli të vendoset në pozicionin u dha ndonjë përgjigje dhe as nuk u thirr neglizhencat e papërgjegjshmërinë e tyre për e sipër, paralelisht me hartimin e projektit më të keq të mundshëm, aty ku kalon prishja ndonjë specialist për ndonjë konsultim. sigurimin e fondeve, por me ndonjë arsye teknik për segmentin Ura e Vashës-Qafa e e madhe tektonike nga lugina e Planit të Për çudi, në fi llim të tetorit të këtij viti, gjoja gjeologjike e hidrogjeologjike, të sug- Murrizës.” Në vazhdim jo vetëm se nuk u Bardhë në Qaf Buall dhe vazhdon në luginën menjëherë pas vizitës së Kryeministrit Rama në jeruara nga ndonjë specialist jo kompetent zbatua asnjë afat për ndërtimin e këtij seg- e Vajkalit deri në Fushë Bulqizë që ndan Kinë më 11 shtator, kur u dha sihariqi se Rruga e servil i pushtetit. menti, por me tunelin e Qafës së Buallit, janë masivin ultrabazik të Bulqizës në dy pjesë, e arbrit do jepej me konçension dhe për objek- Në gusht të vitit 2013 një grup pune i tallur projektuesit dhe zbatuesit e projektit. në atë veriore dhe jugore. Për çudi grykat e tet që nuk ishin fi lluar u sugjerua se duhet të shoqatave “Lidhja e Intelektualëve Dibranë” Nuk dihet gjithashtu që tunelin e projektuar hyrjes dhe daljes së tunelit janë vendosur në kryhen përmirësime që në fazën e projektimit, dhe “Nisma Dibrane” kryen vrojtime nga prej 847 ml., aq sa ishte parashikuar në aksin e kësaj prishje tektonike, ku shkëm- fi lloi me shpejtësi hapja e tunelit të Qaf Buallit Ura e Vashës deri në Tiranë dhe konstatuan Studimin e Fizibilitetit, kush e reduktoi në binjtë janë plotësisht të shkatërruar. Asnjë në vendin ku nuk duhet të vazhdonte hapja e se: “Gjatë gjithë aksit që përshkon Rruga e 460 ml, duke e ngritur në lartësi dhe duke specialist i fushës së gjeologjisë, e jo më i tij. Në muajin janar thuhet se do të mbarojë, Arbërit, pothuajse vetëm traseja e hapur nga krijuar një kthesë të fortë në hyrje të tunelit gjeologjisë inxhinierike, edhe sikur të mos por ashtu si segmenti Dalje e Bulqizës-Ura e Tuneli i shkurtër në afërsi të Zall Dajtit deri tek nga Bulqiza. Në fund të tremujorit mujorit ketë fare eksperiencë, nuk mund të caktojë, Çerenecit edhe ky tunel do të ngelet si njollë ish Uzina e Artilerisë në afërsi të Urës së vjetër të parë të vitit 2011, kur duhet të kishte jo me studim, por edhe pa studim, vendosjen e zezë që po prish cilësinë e kësaj rruge dhe të Brarit dhe një pjesë e trasesë në luginën e mbaruar tuneli, ai nuk kishte fi lluar akoma, e aksit të tunelit aty ku kanë fi lluar përgatitjet mundësitë për ndërhyrje e përmirësim, sido- Planit të Bardhë e mbi Urën e Vashës, mund bile nga ndonjë diletant rrugësh u arrit deri për hapjen e grykave të këtij tuneli. mos për tunelin janë të pamundura. të quhen trase të Rrugës së Arbërit, ndërsa në absurditetin se nuk ka nevojë të hapet ky Nga kompania që ka marrë përsipër Segmenti nga Dalja e Bulqizës në drejtim në pjesët e tjera kemi ose rikonstruksion të tunel, se mund t’a hapim në formë huseku e hapjen e tunelit, duke mos arritur të krijonin të Tunelit të Qaf Buallit, nga nënkalimi tek rrugës ekzistuese ose shmangje nga aksi i më pas t’a mbulojmë, etj., etj., kur për hapjen një ball tuneli të qëndrueshëm, u vazhduan rruga që lidh qytetin e vjetër të Bulqizës me Rrugës së Arbërit.” (Bujar Karoshi, Gazeta e këtij tuneli si pjesë përbërëse e Rrugës së grykat e hyrjes në të dy anët në formë useku të riun në vend që të shkonte drejt, në pjesën “Rruga e Arbërit” gusht 2013) Shmangja më Arbërit ka një miratim të Këshillit Kombëtar nga niveli i tunelit deri në sipërfaqe, për mbi e poshtme të ish parkut automobilistik dhe të e madhe është ajo ku po hapet Tuneli i Qaf të Rrugëve që në gusht të vitit 2004. Po të 200m në të dy anët dhe në pamundësi për Varrezave të qytetit të Bulqizës, në fushë, e Buallit e cila është trajtuar që në vitin 2008 mos parashikohej tuneli nuk kishte nevojë të të vazhduar nga ana teknike, ndoshta edhe të dilte në pjesën veri lindore të Dambës së e në vazhdim. (Bashkim Lleshi 2008, 2013) kalohej traseja e rrugës përball Bulqizës, për fi nanciare, punimet u ndërprenë për gati Fabrikës së Pasurimit, pësoi një ngritje duke Në studimin e fi zibilitetit për Qafën e të bërë shpenzime të tepërta, sepse varianti mbi 2 vite. Gjatë kësaj periudhe janë thirrur krijuar një usek të panevojshëm i cili gjatë Buallit është argumentuar hapja e këtij tuneli më i mirë për të kaluar Qafën e Buallit nga specialistë me eksperiencë në fushën e mini- dimrit është problematik nga akulli e dëbora. me gjatësi 850m. Me dalje nga ana e Bulq- sipërfaqja ishte vetëm rruga ekzistuese. erave që kanë drejtuar punimet për hapjen e U shtuan mijëra m3 volume në mes të fushës izës në lartësinë 800m, rreth 5m. mbi nivelin Gjatë kohës që vazhdonin projektet e Traverbankut të Klosit dhe janë tërhequr, nuk pa patur asnjë problem gjeologo-inxhinierik maksimal të Dambës se Fabrikës së pasurimit zbatimit në vitet 2008 e 2009 filloi me e kanë marrë përsipër drejtimin teknik për për ta bërë këtë ngritje dhe që nuk ka çuar në të kromit Bulqizë, në pjesën veri lindore të shpejtësi të zgjerohet damba e fabrikës së hapjen e këtij tuneli aty ku është vendosur, ndonjë përmirësim të cilësisë së rrugës, por kësaj dambe. Në këtë studim theksohet se: pasurimit të kromit në ekstremin veri lin- jo se nuk ka asnjë mundësi teknike për t’u përkundrazi e ka prishur cilësinë e saj. Puna “Tuneli i Qafë Buallit kalon nëpër shkëm- dor të saj, pikërisht në pozicionin ku do të hapur, por për t’u hapur aty ku është ven- e bërë deri tani në segmentin Bulqizë–Ura binj të fortë e të qëndrueshëm ultrabazikë kalonte rruga dhe do të hapej gryka e tunelit. dosur duhet përdorur teknologji e metoda e Çerenecit dhe dalje e Bulqizës Tuneli i me karakteristika fi ziko-mekanike shumë të Ndoshta ngritja e panevojshme e trasesë speciale (me ngrirje) ose me paraecëse, duke Qafë Buallit është e vështirë të korrigjohet. mira”.(Bashkim Lleshi 2003, 2008). Megjithatë, marrja në koncension nga ki- Ky konkluzion është arritur nga vrojtimet nezët, ka zgjuar një shpresë të komunitetit sipërfaqësore në zonën e Qafës së Buallit dibran dhe intelektualëve dibranë, që aty dhe nga shpimet e kryera nga Gjeologjia e ku ka mundësi të ndërhyhet për ndonjë Bulqizës ngjitur me Qafën e Buallit në pjesën përmirësim edhe në segmentin Dalje e veriore të saj. Theksojmë se në të njëjtat Bulqizës (qyteti i ri)-Ura e Çerenecit, për formacione gjeologjike janë hapur 12 km. t’a vazhduar trasenë e rrugës në drejtim të tunel (dy tunele paralel nga 6 km. secili) nga Dragunit, përball pishave, në pozicionin që Shëngjuni në drejtim të Bulqizës (Traverbangu ishte parashikuar në Studimin e Fizibilitetit, Klos-Bulqizë) e me mijëra ml. tunele që lidhin apo vazhdimin nga Ura e Qytetit deri në Zall vendburimin e Bulqizës me atë të Batrës, apo Sopot gjatë shtratit të lumit Zalli i Bulqizës. se në shkëmbinj të tillë ultrabazikë është hapur Këto përmirësime do të bënin që edhe ky aks tuneli i Kalimashit në rrugën e Kombit. Arsye Pamje e trasesë së rrugës mbi Urën e Vashës. Foto B.Lleshi gusht 2013 i ndërtuar jashtë çdo standardi t’u përgjigjej nr. Dhjetor 2014 - 5 104 kryesore kërkesave të një rruge me standarde të kohës. Në intervistën që i ka dhënë inxhinieri shqiptar Shefki Aliti, gazetës “Rruga e Arbërit” në shtator të vitit 2013, tërheq vë- mendjen se, Rruga e Arbërit po ndërtohet larg standardeve europiane. Ai thekson se: “Pjesa që është ndërtuar në Shqipëri është paraparë me lëvizje maksimale të shpejtësisë me 80 km/orë, ndërsa Federata Europiane e Autostradave me seli në Brukselnuk pranon standarde të ndërtimit të autostradave me shpejtësi nën 120 km/orë... Kjo nuk është Vargmali në veri të Qaf Murrizës që do të kalohet me tunel. Foto B.Lleshi, 31 gusht 2013 një autostradë që lidh dy shtete e më tej por një rrugë lokale.” (Shefki Aliti, shtator 2013) Për vazhdimin më tej të ndërtimit të kësaj sepse kjo është një luginë me formacione gjoja gjeologjike e hidrogjeologjike që janë Formacionet mesatarisht të qëndrueshme rruge, dy nyjet kryesore ku nuk ka fi lluar gjeologjike të qëndrueshme, pa rrëzime të përdorur për të justifi kuar këto vonesa, preten- alevrito-ranore të pjesës së fi llimit të tunelit ndërtimi i tyre, për të cilat duhet të ndërhy- shpateve, pra me shpate të qëndrueshme e të dimet e paraqitura deri tani për pengesat që nga ana e Tiranës dhe ato fl ishore të daljes het në projektet e zbatimit, në drejtim të qeta. Mirë është që rruga të kalojë në shpatin mund të lindin nga ujrat e shumta që mund nga ana e Matit, që të dyja së bashku nuk përmirësimit të cilësisë së rrugës janë: Nyja verior të luginës që gjatë dimrit të rrihet më të dalin gjatë hapjes, apo për formacione të bëjnë as 20% të gjatësisë së tunelit, nuk problematike e Urës së Vashës e Tunelit të shumë nga dielli, meqenëse lartësitë ku do shkatërruara e të pakalueshme në hyrje e në janë më të paqëndrueshme se formacionet e Gurit të Bardhë dhe Tuneli i Murrizës. kalojë rruga në këtë pjesë do të jenë nga 700 dalje të tunelit nuk qëndrojnë. përzierjes ofi olitike me prurje uji të tunelit të deri në 820m. Për të hapur një tunel nuk është një Qaf Thanës, ato ranore e argjilore të tunelit të NYJA PROBLEMATIKE E URËS SË VASHËS punë e lehtë, pa tjetër që është një sipërmarrje Krrabës, apo formacionet e disa kilometrave DHE TUNELIT TË GURIT TË BARDHË TUNELI MURRIZËS e vështirë, ka vështirësi, por ne në vendin tonë tunele të rrugës nga Janina në Selanik të nuk është hera e parë që hapim tunele, edhe fqinjit tonë jugor Për Urën e Vashës, propozimi fi llestar në Në intervistën dhënë Gazetës Rruga e të këtyre përmasave. Nuk ka qenë më e lehtë Në rast se duam të ndërtojmë rrugë me Skicëide (Bashkim Lleshi prill 2003) dhe në Arbërit nr. 9(41) shtator 2009, Dr.Ing. Faruk hapja e tunelit të Qaf Thanës, në formacione cilësi të standardeve të kohës, tuneli i Murrizës Studimin e Fizibilitetit ka qenë që ajo të ndër- Kaba për tunelin e Murrizës shkruan : “... më të vështira se ky tunel dhe me prurje ujërash nuk duhet të ngrihet mbi 830-850m nga ana e tohet në pjesën ku lugina e lumit është më Sidoqoftë ka qenë e nevojshme të kapërce- të mëdha, apo 12 km. tunel të Traverbankut të Tiranës dhe jo mbi 820-850m nga ana e Matit, e ngushtë, pra mbi Urën e Vjetër me harqe het Qafa e Murrizës me një tunel 3,5 km. të Klosit, e disa kilometra tunele të përmasave të prandaj për derisa puna nuk ka fi lluar akoma, të Vashës. Vazhdimi i mëtejshëm i rrugës në gjatë... Tuneli është projektuar të kalojë në mëdha të niveleve kryesore që lidhin Bulqizën mendojmë se kemi kohë për të rishikuar drejtim të Gurit të Bardhë do të ishte në shpatin kuotën 800-820m. Tuneli fi llon në shtëpitë me Batrën, pa përmendur tunelin e Kalimashit lartësinë e hapjes së këtij tuneli si nga ana e e përroit të Dishit deri në vendin ku bashkohen e sipërme të fshatit Murrizë, nga krahu i dhe së fundi atë të Krrabës. Matit ashtu edhe nga ana e Tiranës. Bile në dy përrenjt që zbresin nga fshati Guri i Bardhë, Tiranës dhe del në grykën e lumit të Mash- Afro 80 % e gjatësisë së tunelit të Mur- vartësi të lartësisë së daljes së tunelit nga ana e për të vazhduar me tunelin e Gurit të Bardhë, norit, pranë shtëpive të fshatit Xibër, poshtë rizës do të përshkohet nga depozitime të Matit, në përroin poshtë shkollës së vjetër fi llore poshtë Petralbës me gjatësi rreh 870m. ose shkollës së këtij fshati, në kuotë rreth 820m. shkëmbinjve gëlqerorë pllakorë, me ndërtim të Xibër Murrizës duhet të dalë pozicioni më i poshtë lagjes Laskaj (sipas Skic Idesë) me gjatësi mbi nivelin e detit...Vetëm tuneli i Murrizit kompakt e të qëndrueshëm, me pak ose as- përshtatshëm dhe lartësia e hyrjes së tunelit nga 1500m. (Bashkim Lleshi 2003) kushton rreth 90 milion euro. Vështirësia e pak ujë, pa probleme të vështira teknike për ana e Tiranës. Në vartësi të këtyre lartësive do Në të dy rastet tuneli do të dilte në përroin tij shtohet po të kemi parasysh kushtet gje- hapjen e tunelit. Edhe depozitimet e fl ishit të të dalë gjatësia e tunelit të Murrizës. e Mashnorit për të vazhduar sipas rrjedhjes së ologjike ku kalon ky tunel, të cilat janë nga hershëm, në dalje të tunelit nga ana e Matit Ngjitja e rrugës nga Zall Dajti në drejtim përroit në drejtim të Murrizës, duke shman- më të dobtat. Për të përcaktuar pozicionin nuk paraqesin probleme të vështira teknike. të Shpalit, Marecit, deri poshtë lagjes Lile e gur kalimin në sipërfaqe të rrugës në nyjën më të përshtatshëm të tij janë bërë tentativa Pak vështirësi paraqet vetëm hyrja e tunelit asaj Kaçu nuk është problematike. Në afërsi shumë problematike poshtë fshatit Shkallë të shumta dhe grupi i inxhinierëve është i nga ana e Tiranës, poshtë lagjeve Lila e Kaçu, të këtyre lagjeve, poshtë tyre duhet gjetur ku fi llon zbritjen përroi i Mashnorit. Në besimit se ka gjetur pozicionin më të për- në afërsi të tyre, për shkak të rrëzimeve të vendi më i përshtatshëm për të fi lluar hapjen prag të miratimit të Studimit te Fizibilitetit, shtatshëm..... Për tunelin e Murrizës janë dukshme në sipërfaqe, të ardhura nga pjesët e tunelit nga ana e Tiranës. pozicioni i kësaj ure ndryshoi, u zbrit poshtë paraqitur edhe dy variante të tjerë me tunele e sipërme të shpatit. Por pasi të fi llohet e Gjeologu i vjetër dibran, Prof. As. Dr.Vesel urës së vjetër të Vashës, aty ku edhe lugina e me gjatësi 3,6 dhe 4,2 km....” sigurohet hyrja e tunelit depozitimet fl ishore Hoxha, pasi lexon artikullin e gazetarit Bujar lumit është më e gjerë, duke ndryshuar edhe Pas dy vitesh, për të justifi kuar vonesat alevrito-ranore do të kalohen pa vështirësi. Karoshi të muajit gusht 2013 “Shpëtoni rrugën pozicionin e tunelit të Gurit të Bardhë, mbi në fi llimin e punimeve të këtij tuneli fi lluan Bile ato kanë shumë pak ujë, kryesisht në e Arbërit”, në Gazetën“Rruga e Arbërit” nr. fshatin Fshat. Zgjatja e rrugës më poshtë u të dalin nëpër intervista pushtetarë të lartë afërsi të kontaktit me depozitimet fl ishore me 9 (89) shtator 2013, shkruan : “…Lexoni ju justifi kua me pretendimin për t’ju afruar më e “specialistë” ku fl isnin për problemet gje- ndërtim karbonatik, pra edhe uji nuk përbën lutem shqetësimet njerëzore mbushamendëse afër Klosit, sikur kjo rrugë po bëhej vetëm ologjike e hidrogjeologjike të cilat shkaktuan, ndonjë problem se në depozitimet fl ishore të bazuara në shkencë.... ku argumentohet për t’u lidhur vetëm me Klosin. Megjithëse sipas tyre, vonesën dhe kushtëzuan ngritjen e nuk kemi të zhvilluar fenomenin e karstit, si mbi bazën e studimeve, realiteti ku ndodhet janë bërë debate për këtë problem qysh në nivelit të tunelit në lartësinë 950, rrjedhimisht në gëlqerorët e Malit me Gropa në pjesën Rruga e Arbërit, duke tërhequr vëmendjen e vitin 2008,(Bashkim Lleshi, maj,gusht 2008) shkurtimin e gjatësisë së tij nga 3500ml, në jugore të Qafës së Murrizës, nga burojnë të gjithëve, vëmendjen e atyre që ju dhimbset projektet teknike të zbatimit vazhduan në të rreth 2400ml. Pavarësisht nga problemet gurrat e Linosit e të Gurit të Bardhë. sadopak Dibra dhe Shqipëria, për të ndërhyrë njëjtën linjë, ura u projektua më e gjatë dhe secili në mënyrën dhe mundësinë e vet, sa më e lartë duke rritur koston e saj. nuk është vonë, për t’u bërë ato përmirësime Në një intervistë dhënë Gazetës Rruga e që rekomandohen , rekomandime jetike për Arbërit nr. 9(41) shtator 2009, Dr.Ing. Faruk standartin që kërkohet për t’u realizuar në Kaba jep detajet e projektit nga Bulqiza në rrugën e dytë të Kombit. Rruga ndërtohet një Tiranë të Rrugës së Arbërit, ku për Urën e herë e mirë kur thonë, ndaj me rrugët nuk Vashës shkruan: “...Vështirësia tjetër më e duhet lënë askush të bëjë shaka me to. Profe- madhe është kapërcimi i luginës së Matit sor Lleshi thotë : “Standardi i Rrugës së Arbërit me urë, pranë urës së vjetër të Vashës... Ura është në rrezik.” Ky është sinjal alarmi…”( është zgjedhur më gjatësi rreth 300m. me Vesel Hoxha 2013) tre hapsira, ku hapsira më e madhe është Shqetësimi i këtij specialisti të shquar di- 140m....lartësia e urës është rreth 133m...” bran, është krijuar tek të gjithë intelektualët (Faruk Kaba, Tiranë shtator 2009) dibranë që u dhimbset Dibra dhe Shqipëria. Duke e parë në vend këtë nyje problema- Për këtë arsye e pritëm me entuziazëm edhe tike, mendojmë se nuk është vonë që për hir marrëveshjen e fundit në parim, Memo- të rëndësisë që ka ndërtimi me cilësi i kësaj randumin e Bashkëpunimit midis Qeverisë rruge, të diskutohet dhe të krahasohen edhe Shqiptare dhe asaj Kineze, që u nënshkrua ekonomikisht variantet e kalimit të rrugës më 16 dhjetor 2014 në Tiranë, ku Banka nga Ura e Vashës deri në përroin e Mash- (Lart). Depozitimet “CHINESE EXIM BANK” do të financojë norit. Traseja e hapur poshtë pozicionit të fl ishore alevrito-ranore në disa projekte në vendin tonë, e në radhë të Urës së vjetër të Vashës të vazhdohet për të rrugë mbi lagjen Selçune parë projektin për përfundimin e Rrugës së lidhur Klosin me aksin kryesor të Rrugës së në J-L të lagjes Kaçu në Arbërit. Më së fundi po na ngjallet shpresa, Arbërit, ndërsa pozicioni i Urës së Vashës lartësinë 1080m. që edhe Rruga e shumëpërfolur e Dibrës, të spostohet aty ku lugina e lumit është më Rruga e Arbërit, rruga më e shkurtër që pret e ngushtë, pra mbi Urën e vjetër të Vashës, Pamje e depozitimeve Shqipërinë nga perëndimi në lindje, rruga e duke ngushtuar hapësirat, rrjedhimisht duke fl ishore alevrito-ranore dibranëve këndej e matanë kufi rit, rruga e zvogëluar gjatësinë e Urës, rrjedhimisht edhe në shpatin e rrugës të gjithë shqiptarëve, rruga që afron Tiranën shpenzimet për ndërtimin e saj. “Egnatia” Janinë-Selanik 100 km me Shkupin po vihet në rrugën e Vazhdimi i rrugës për gjatë përroit të (Greqi ) në sektorin zgjidhjes përfundimtare, për t’ju përgjigjur Mashnorit deri tek gryka e tunelit të Mur- Kozanë - Veria, ku janë standardeve të rrugëve europiane. rizës nga ana e Matit, nuk është problematik, hapur mijëra ml. tunele. Tiranë, dhjetor 2014 6 - Dhjetor 2014 nr. 104

Ministri i Transportit dhe Infrastrukturës viziton kantieret e ndërtimit në Burrel dhe Bulqizë: “Shumë shpejt do nënshkruhet marrëveshja koncensionare për ndërtimin e pjesës së mbetur prej 27 km për Rrugën e Arbrit aktualitet Haxhinasto: Rruga e Arbrit, tuneli i Qafë Buallit po ndërtohet me standarde Nga HYSEN LIKDISHA INTERVISTA E MINISTRIT TË TRANSPORTIT DHE undjava e parë e muajit dhje- INFRASTRUKTURËS, EDMOND HAXHINASTO, tor ka sjellë një lajm shumë EKSKLUZIVISHT PËR GAZETËN “RRUGA E ARBËRIT” Ftë mirëpritur nga Dibra dhe dibranët, atë të ndërtimit të rrugës së Arbrit. Lajmi aq më tepër bëhet Shkurtimi i tunelit nuk e jo vetëm shpresëdhënës, por edhe i besueshëm, pse jo, kur jepet nga goja e ministrit të Transporteve prek standardin e rrugës dhe Infrastrukturës, Edmond Hax- Gjatë inspektimit të punimeve për ndërtimin e Tunelit në Qafën e Buallit, hinasto, i cili e bëri një deklarim të mundëm t’i marrim një intervistë për gazetën “Rruga e Arbrit”, ministrit tillë gjatë një vizite për inspektimin të Transporteve dhe Infrastrukturës, Edmond Haxhinasto, për të mësuar e punimeve për ndërtimin e Tunelit në lidhje me problematikat dhe ecurinë e ndërtimit të kësaj rruge. Zhbllokimi i fondeve për vijimin e punës në të Qafës së Buallit, pjesë e ndërtimit të kësaj rruge. - Cili është qëllimi i inspektimit të punimeve për hapjen e Tunelit të ndërtimin e Tunelit në Qafën e Buallit, është Qafës së Buallit, pjesë e rëndësishme e Rrugës së Arbrit? bërë nga qeveria shqiptare, e cila ka dhënë MINISTRI NË BURREL: 210 MIL- - Qëllimi është për të parë në vend ecurinë e punimeve të hapjes së IONË LEKË PËR URËN E RE këtij tuneli prej 460 metrash, i cili është pjesë e rëndësishme e ndërtimit një fond investimi prej 1.6 milion dollarë për të Rrugës së Arbrit. fi rmën tenderuese “Gjoka konstruksion” që po izita e Haxhinastos në qa- rkun Dibrës, realizuar në - Dhe ç’farë konstatoni me këtë rast? kryen këto punime. fundjavën e parë të muajit - Konstatojmë me kënaqësi se po ecet me ritme të mira nga kompania V për të realizuar sipas grafi kut të gjitha zërat e këtyre punimeve, si dhe dhjetor, ka nisur në Burrel, tek Ura e Matit, ku nën shoqërimin e stafi t po bëhet kujdesi i duhur që këto punime të jenë të standardit të lartë dhe HAXHINASTO NË QAFË BUALL: fi rmën tenderuese “Gjoka konstruk- të tij, ka parë ecurinë e punimeve gjithmonë të realizuara në kohë. Nga çfarë po shihet po ecet me ritmin e MË 30 DHJETOR HAPET TUNELI sion” që po kryen këto punime. për ndërtimin e kësaj ure. Kjo urë duhur ku kompania po punon në të dy krahët e tunelit hyrje-dalje. Deri “Loti 3-të i Rrugës së Arbrit, dalje ndërtuar që para çlirimit nga ital- më tani janë realizuar 70% e këtyre punimeve dhe besoj se në kohën e dalesa e dytë e ministrit Ura e Vashës-Bulqizë, me gjatësi ianët, në vazhdimësi ka shfaqur duhur, që është 30 dhjetori i këtij viti, do të përfundojë i gjithë ndërtimi Haxhinasto, gjatë kësaj viz- 1960 m. linear, -tha në fjalën e probleme për shkak të amortizimit i këtij tuneli. Nite pune, ka qenë në Qafën tij ministri gjatë inspektimit të të saj, veçanërisht për kalimin e Buallit, Bulqizë, ku ka inspektuar punimeve në Qafën e Buallit, ka - Pra Viti i Ri 2015-të do të sjellë me vete edhe lajmin për hapjen e punimet për ndërtimin e tunelit një vlerë kontrate prej 19 milione e automjeteve të rënda në të që këtij tuneli? transportojnë mineralin e kromit në këtë zonë, pjesë e Rrugës së dollarë. Afati i përfundimit të këtij - Patjetër që ky vit i ri do të japë sihariqin për ndërtimin e tunelit, ku Arbrit. Tuneli në Qafën e Buallit segmenti është Korrik 2015.” nga Bulqiza drejt Portit të Durrësit. më 30 dhjetor do të jetë dita që do të bashkohen dy anët e këtij tuneli. “Konstatoj me kënaqësi se puni- është pjesë e lotit të 3 të ndërtimit të Ky lot përbëhet nga Tuneli i Qaf met për ndërtimin e kësaj ure, po - Sipas projektit të prezantuar ndër vite, gjatësia e Tunelit të Qafës Rrugës së Arbrit, dalje Ura e Vashës- Buallit me gjatësi 460 ml përfshirë ecin me ritmin e duhur dhe sipas së Buallit, ka qenë parashikuar të ketë gjatësinë rreth 890 m, nëse nuk Bulqizë. Ndërkohë që punimet për dhe portalet si dhe 2 segmentet projektit. gabojmë. Ndërkohë sipas punimeve që po kryhen aktualisht, gjatësia e ndërtimin e Rrugës së Arbrit edhe rrugore në hyrje dhe në dalje të Ura me një fond investimi prej këtij tuneli do jetë jo 890 m, por 460m. Pse ky ndryshim dhe a cenohen në lotin e 3-të të saj ishin pezulluar tunelit me një gjatësi 1520 ml. 210 milion lekë të reja, po vijon kështu standardet në ndërtimin e tij? për shkak të mungesës së fi nan- Gjerësia e rrugës është 2 x 3,5m të ndërtohet sipas projektit, me - Sigurisht që në mënyrë të vazhdueshme bëhen axhustime të projektit, cimit, gjë për të cilën qeveria nisi pjesa kaluese e asfaltuar, 2 *1m sigurinë dhe cilësinë e nevojshme por në funksion të përmirësimit të cilësisë së projektit për të ofruar një negociatat me kinezët për të arritur bankina të asfaltuara, si dhe nje të ndërtimit të saj, tha në fjalën e segment rrugor me cilësitë më të larta që ne kemi në rrugët tona. marrëveshjen për fi nancimin e saj, korsi 3m në ngjitje kur rruga ka në muajin tetor nisin punimet për pjerrësinë 6%. Kanë përfunduar tij ministri. Po ecën me ritme sipas - Pra mendoni se një gjë e tillë e shkurtimit të gjatësisë së tunelit nuk hapjen e Tunelit në Qafën e Buallit, punimet në segmentin prej 1520 planifi kimit e cila do të ndihmojë e dëmton cilësinë e ndërtimit të rrugës, kur dihet se Qafa e Buallit, nji- nga kompania tenderuese e këtij m deri në shtresën e çakëllit. shumë zhvillimin ekonomik të het për kushte atmosferike të veçanta gjatë stinës së dimrit, me reshje e loti rrugor “Gjoka konstruksion”. Ndërkohë avancimi i punimeve në kësaj zone. Me disa ndryshime të stuhi shiu e dëbore të shoqëruara me erëra të forta si askund në vendin “-Me ç’farë po shohim këtu, tunel është përkatësisht 205ml nga vogla në projekt besoj se në bash- tonë, që tradicionalisht kanë shkaktuar vështirësi, pse jo edhe bllokim vërejmë se po ecet me ritme të ana e qytetit të Bulqizës dhe 90 ml këpunim me pushtetin lokal, do të qarkullimit në këtë segment rrugor? shpejta dhe unë bindem se ndërtimi nga ana e Tiranës.Veç punimeve ndërtojmë me këtë rast edhe një - Aspak nuk do të dëmtohet cilësia. Në vlerësimin e gjykimin tim, i tunelit do ndërtohet se shpejti për hapjen e tunelit kryhet edhe zbukurim të mjedisit, pasi vënia ndryshimi i bërë në projekt nga specialistët e Autoritetit Rrugor Shqiptar, sipas planifi kimit më 30 dhjetor”, përforcimi me ankera dhe shortaret. në funksionim e këtyre dy urave do kanë patur parasysh respektimin e të gjitha standardeve për ndërtimin tha Minsitri i Transporteve gjatë Paralelisht me këto punime krijojë mundësinë edhe të ndërtimit e kësaj rruge. të një pedonalje. inspektimit në tunel. “Jam i kënaqur vazhdon dhe betonimi i bazamen- Ura e re që po ndërtohet, vijoi - Fondet fi nanciare për ndërtimin e këtij tuneli, si janë siguruar, pasi se shoh se punimet në ndërtimin e tit të tunelit shtrirja e tokëzimit, në fjalën e tij, Haxhinasto, është është folur për mungesë fondesh fi nanciare, gjë e cila ka sjellë zvarritjen këtij tuneli po bëhen në standardet izolimi dhe kanalet për largimin e në një distancë 13.8m nga ura pa të drejtë të ndërtimit të kësaj rruge? e duhura bashkëkohore teknike”. ujerave. Vlera e realizuar e këtyre ekzistuese dhe do të ketë një gjatësi - Fondet buxhetore janë siguruar nga buxheti i shtetit që tashmë janë Pyetjes për ndryshimin e bërë punimeve është 67% deklaroi në prej 100 metrash. Ndërhyrja për të siguruara. në projekt për shkurtimin e gjatë- fjalën e tij ministri Haxhinasto. ndërtimin e urës së re ishte tepër - E fundit, por jo për nga rëndësia, si do vijojë sigurimi i fi nancimeve sisë së këtij tuneli, ai iu përgjigj “Konstatoj me kënaqësi se po pu- e domosdoshme për faktin se ura për ndërtimin e Rrugës së Arbrit? se “natyrisht që në vijimësi bëhen nohet me ritme shumë të shpejta ekzistuese kishte ulur në mënyrë - Qeveria shqiptare dhe vetë kryeministri Rama, e konsiderojnë si tejet axhustime në projekt, por gjith- dhe garantoj se data 30 dhjetor e të ndjeshme sigurinë rrugore. Ura të rëndësishëm projektin për ndërtimin e Rrugës së Arbrit. Dhe ky projekt monë në përmirësimin e mëte- këtij viti, do shënojë shpimin e këtij e re sipas projektit do të ketë tre jo vetëm që nuk do të ketë kthim prapa dhe zvarritje të mëtejshme të jshëm të tij”. “Kështu ka ndodhur tuneli në të dyja anët e tij”. hapësira drite HD=3x30m. Ndërsa tij, por do të fi nalizohet se shpejti marrëveshja me kinezët, brenda këtij edhe me ndryshimin e variantit të Me këtë rast ministri i bëri thirrje mbistruktura e saj me gjerësi 9.44m muaji, për fi nancimin e ndërtimit të saj. Kjo është e sigurtë. Ndaj qoftë bërë në projekt për shkurtimin e kompanisë ndërtuese për cilësi të , do të ketë pjesën kaluese e cila nga burimet e brendshme të buxhetit të shtetit janë parashikuar ata fonde gjatësisë së këtij tuneli nga 890 lartë në realizimin e këtyre puni- është e përbërë nga dy vija kalimi që realizojnë ecurinë normale të këtij projekti dhe e përsëris se unë jam metra në 460 metra, - që sipas tij, meve. “Jemi në fazën e fundit të me gjerësi 3.5m dhe trotuare me optimist se edhe pjesa tjetër prej 27 km që mbetet është në rrugë të mbarë - kjo jo vetëm nuk do të cënojë bisedimeve me kompani serioze gjerësi 2x1.22 m të kufi zuar në të dhe shumë shpejt do kemi marrëveshje koncensionare me kinezët. cilësinë e ndërtimit të tij, por do kineze për segmentin 27 km ku nuk dy anët me parmakë metalik. Kanë Bisedoi: H. Likdisha. të çojë në ofrimin e standardeve kanë nisur punimet ende, bisedime përfunduar punimet për ndërtimin më të larta të ndërtimit të tij”, - këto që pritet të mbyllen brenda e themeleve të urës, pilave, si dhe tha ministri. këtij muaji, pasi qeveria dhe vetë kanë përfunduar punimet e ndër- istri Haxhinasto kërkoi nga fi rma ardhshëm 2015-të. Ndërkohë ai Ndërkohë ai bëri me dije se kryeministri Rama, e kanë prioritet timit të ballit nga qyteti i Burrelit. zbatuese e punimeve që të sigurojë hodhi idenë që Ministria e Trans- zhbllokimi i fondeve për vijimin e ndërtimin e kësaj rruge që zhvil- Është kryer spostimi i ujësjellësit të standardin e cilësisë së punimeve, porteve do jetë në kontakt me push- punës në ndërtimin e Tunelit në Qa- lon jo vetëm zonën, por na lidh qytetit, i cili shtrihet përgjatë ballit përshpejtimin e ritmeve të punës tetin vendor, për të parë mundësinë fën e Buallit, është bërë nga qeveria edhe me rajonin e fqinjët”, tha në tjetër, ku ka përfunduar ndërtimi i për respektimin e afateve të kryerjes për përdorimin funksional rekreativ shqiptare, e cila ka dhënë një fond përfundim të fjalës së tij ministri pilotave. Në fund të fjalës së tij min- së punimeve, që është maji i vitit të të urës ekzistuese. investimi prej 1.6 milion dollarë për Haxhinasto. nr. Dhjetor 2014 - 7 104

Rruga e Arbrit është një projekt “silur”, që shemb muret ndërshqiptarë në rajon, duke krijuar një realitet të ri gjeopolitik për opinion shqiptarët dhe perspektiva zhvillimi me një temporitëm epokal. Iljaz Kaca*: Vizioni i Kryeministrit për rrugën e Arbrit - garanci Marrëveshja e arritur, për një vepër moderne të infrastukturës një lajm i gëzuar lerësoj shumë angazhimin e Kry- Nga HYSEN UKA* Deklaratë e deputetit të Dibrës, Ulsi Manja: eministrit në vendosjen e këtij Vprojekti si prioritar në listën e “Projekti i parë që do të çelë siparin e një epoke “Rruga e Arbërit është kartolina me e bukur për Dibrën dhe Dibranët për Festat investimeve me fi nancime nga Kina. Në të re bashkëpunimi mes Shqipërisë dhe Kinës e Fundvitit. Një ëndërr e vjetër tashmë realitet. Faleminderit z. Rama për fjalën të gjitha rastet, dhe nga të gjitha qeveritë do të jetë Rruga e Arbrit, e cila do të nisë vitin e e mbajtur, dibranët i respektojnë përjetë burrat e fjalës së mbajtur.” “Edhe është pranuar rëndësia e ndërtimit të ardhshëm”- shpalli Kryeministri, zoti Edi Rama njëherë faleminderit në emër të të gjithë Dibranëve, mbylli statusin e tij në FB rrugës së Arbrit, edhe pse është bërë ende menjëherë pas nënshkrimit të memorandumit deputeti i Dibrës. shumë pak. Por, në dallim nga qeveritë të bashkëpunimit me Chinese Exim Bank për hapjen e një kantieri projektesh në Shqipëri. e mëparshme mendoj dhe shpresoj se Ky ishte lajmi më i gëzueshëm që mund të Rruga e Arbrit nuk është qeveria e zotit Edi Rama, ka zgjidhur merrnim këtë fund viti, ky është lajmi më i mirë thjesht dhe vetëm një problemin kyç, lidhur me këtë projekt: ka me të cilin do të nisë viti 2015, për të gjithë projekt rrugor, që lidh zgjidhur problemin e fi nancimit. Për mua, popullsinë që gjallon sot në trojet e Arbërisë, territore e tregje, por mbi marrëveshja e arritur me Qeverin kineze qytetarët e Durrësit e Tiranës, Dibrës, Malësinë të gjitha është një projekt është e gëzueshme dhe për një fakt tjetër: e Mavrovës, Kërçovës e të Luginës Pollogut, i rilidhjes dhe i rilindjes besimi që kam në seriozitetin dhe cilësinë por dhe për Kumanovën e shqiptarët e Luginës shpirtërore e kulturore të një e punimeve që mund të bëjën kinezët. së Preshevës. popullsie të ndarë tragjikisht Kina ka ndërtuar në Shqipëri një numër Shoqata për Zhvillim e Kulturë “Nisma Di- të konsiderueshëm veprash industriale, në brane”, si zëri i parë, që në vitin 1995 artikuloi me dhunë nga aleanca e e luftoi fort, mbi domosdoshmërinë e ndërtimit projekte nacionaliste të të cilat njerëzit kanë parë seriozitetin dhe modern të rrugës së Arbërit, i shpreh një falën- koordinuara një shekull më cilësinë me të cilën ato punojnë. Shpresoj derim të thellë Kryeministrit, i cili, me punën parë. që kjo çfarë kemi dëgjuar e lexuar këto dhe angazhimin e tij të drejtëpërdrejtë, që nga ditë, si në Tiranë edhe në Beograd, të jetë sa më shpejtë realitet, të kemi rrugën Samiti i Bukureshtit një vit më parë e deri në Edi Rama është i pari nënshkrimin e këtij Memorandumit të investi- e ndërtuar nëpër të cilën të udhëtojmë. kryeministër që e ka meve me Qeverinë e RP Kinës, ku ndërtimin e * Arkeolog, ish kryetar i Shoqatës “Nisma Dibrane” rrugës së Arbërit e ka vendosur në krye. kuptuar thellë këtë dhe Në përpjekjen tonë 20 vjeçare, të advokimit e ka shprehur qartë për këtë Nismë, na u bashkuan edhe një rrjet i rëndësinë e këtij projekti, Gëzim Alpion: gjerë shoqatash të shoqërisë civile, zëdhënëse duke e cilësuar ndërtimin të vullnetit popullorë të banorëve të mbarë e Rugës së Arbrit “projekt Dibra shpreson, por rajoneve shqiptare nga Tirana, Dibra, Tetova startegjik të infrastrukturës etj. Besojmë se shprehim edhe mirënjohjen peticioni vazhdon dhe falënderimet e tyre, për rolin që po luan rrugore kombëtare”. Dhe Kryeministri i vendit, në të mirë të realizimit të për këtë falënderimi për ot kam marrë disa mesazhe nga këtij projekti, me rëndësi jetike për zhvillimi, të sot, dhe aq më shumë kolegë, miq dhe njerëz të panjohur përparimin e integrimin, në radhë të parë ndër- nesër kur rruga të fi llojë e për të më bërë me dije për njoftimin shqiptarë, të rajoneve tona. përfundojë, duhet të jetë S e përcjellur nga Kryeministri Edi Rama në Ky projekt infrastrukturor, në dukje i zakon- mbarëkombëtar. shëm, është i një rëndësie të veçantë, thënë Facebook për nënshkrimin e ‘memorandu- qartë, i një rëndësie ekzistenciale për shqiptarët mit të bashkëpunimit’ me Bankën Kineze në Maqedoninë Perëndimore, por edhe për shpesh, ndaj edhe krahas besimit tonë në fjalën punë mjaft e dobët, pa cilësi e në shkelje të Exim për fi nancimin e disa projekteve në shqiptarët e Luginës së Preshevës, për të cilët dhe angazhimin e Kryeministrit, ka patur edhe standardeve, me një projekti që nuk u bë as- Shqipëri, përfshirë Rrugën e Arbërit, e cila, rruga e Arbrit, është një dorë e zgjatur, një krah skepticizëm dhe pandehma se premtimet për njëherë publik, një projekt që nuk përmbante po sipas Ramës, do të nisë vitin e ardhshëm. i shtrirë për ta nga shteti shqiptar. rrugën e Arbrit, ashtu si më parë, do të ishin fjalë as kërkesat e as vizionet tona për një investim Ne e përshëndesim sigurimin e fondeve Rruga e Arbrit nuk është thjesht dhe vetëm e thënë, e jo fjalë e dhënë, jo fjalë e mbajtur. me rëndësi kombëtare, një projekt i tjetërsuar për këtë vepër jetike për infrastrukturën e një projekt rrugor, që lidh territore e tregje, Edhe në këtë rast, Nderi dhe vlerësimi i shkojnë nga përshtatje të vazhdueshme me qëllim jus- Dibrës, Shqipërisë verilindore, dhe këtij por mbi të gjitha është një projekt i rilidhjes Kryeministrit Edi Rama, i cili zgjodhi njeriun e tifi kimin e dështimeve të programeve politike rajoni në Ballkan. dhe i rilindjes shpirtërore e kulturore të një duhur, për t’i dhënë fjalën popullit të Dibrës e qeverisëse, të partisë në pushtet. Duke shkelur Shpresojmë që qeveria Rama të bëjë popullsie të ndarë tragjikisht me dhunë nga më gjerë. Ai shënoi për këtë një nga personal- mbi personalitetin profesional, pjesë e këtyre publike sa më shpejt kushtet e nënshkrimit aleanca e projekte nacionaliste të koordinuara itetet e shquara të Dibrës, profesorin e nderuar, lojërave janë bërë edhe disa inxhinierë që janë një shekull më parë. Shkëlqim Cani, i cili ka qenë i angazhuar që marrë me studimin dhe projektimin e rrugës të marrëveshjes me këtë bankë dhe të Të gjitha rrugët kanë edhe një aspekt politik, në fi llimet e përpjekjeve tona, në mbështetje së Arbrit që nga fi llimi. Ajo çfarë është bërë njoftojë se kur do të fi llojë dhe përfundojë por Rruga e Arbrit e ka të spikatur këtë, për të këtij projekti dhe të Shoqatës “Nisma”, i deri më tani nuk është aspak më shumë se sa çdo segment i Rrugës së Arbërit. Ne do të shkak të ndikimit të madh që sjell në shtimin e ndërgjegjshëm dhe i vetëdijshëm më shumë se modifi kim e përshtatje e rrugës ekzistuese, të bëjmë një prononcim më të detajuar për lidhjeve e të bashkëpunimit, funksionalizimin shumëkush për dobinë dhe domosdoshmërinë rrugës së vjetër, dhe se kjo duhet bërë objekt mediat kur të kemi më shumë informacion. organik e normal, të gjithë hapësirës nga buza e ndërtimit të Rrugës së Arbërit. investigimi për abuzimet e mundshme me Pavarësisht lajmit optimist për sigurimin e ujit, në Portin e Durrësit, në fushën e Tiranës, Me fi llimin e punimeve dhe me ndërtimin standardin e rrugës. e fondeve, ne vazhdojmë ta monitorojmë Krahinën e Dibrës e Luginën e Pollogu, Luginën e rrugës nesër, Kryeministri ka fi tuar një sfi dë Në këtë kuptim, vonesa shkon për mirë, proçesin. Siç kemi premtuar më 18 mars e Preshevës e deri në Vranjë. Por, më e veçanta personale me popullin e Dibrës dhe me ven- sepse projekti i ndërtimit të rrugës së Arbrit do 2013, peticioni do të qëndroj i hapur deri është se vetëm përmes rrugës së Arbrit, më në dimmarrjen politike të Partisë Socialiste. Falën- të realizohet nën vizionin, përkujdesjen dhe në përfundimin e metrit të fundit të rrugës fund shteti shqiptarë vihet realisht në zotërim derimi në këtë rast ju shkon të dyve, Ramës këmbënguljen e Kryeministrit të Shqipërisë, z. me cilësi dhe standarde ndërkombëtare. Ju të një njërës nga luginat më të rëndësishme të dhe Canit, për punën që kanë bërë në arritjen Edi Rama, i cili, që gjatë fushatës elektorale e vendit tonë, Luginës së Drinit të Zi. Të gjitha e marrëveshjes, nënshkrimin e Memorandumit deri më tani ka treguar se zotëron gjithë gjithë bëjmë thirrje të vazhdoni të nënshkruani këto hapësira hyjnë në një marrëdhënie të re për “një kantier projektesh në Shqipëri”. Ju vizionin për rrugën dhe se ky vizion është një peticionin online. lëvizshmëri e bashkëpunimi edhe me rrjetet in- keni fi tuar një sfi dë të madhe, më të madhe se garanci për ne, se do të kemi më në fund në 16 dhjetor 2014 frastrukturore ballkanike, duke fi lluar nga Porti ndërtimi i rrugës së Arbrit. vendin tonë, një vepër të infrastrukturës rrugore, https://www.change.org/p/ i Durrësit në Adriatik e deri në Portin bullgar Përmes përpjekjeve e punës që kemi bërë me model të standardeve dhe të cilësisë së lartë. Për complete-the-construction-of-the- të Varnasit në Detin e Zi. këtë Nismë, si shoqëri civile jemi pjekur, jemi fatin tonë të mirë kjo do të jetë Rruga e Arbrit. Rruga e Arbrit është një projekt “silur”, që aftësuar dhe kemi kuptuar edhe rëndësinë dhe Ndjehemi fatlum që rruga e Arbrit do të jetë arb%C3%ABri-road-nd%C3%ABrtoni- shemb muret ndërshqiptarë në rajon, duke kri- fuqinë tonë dhe se mund t’ia dalim të ndikojmë e para vepër që lind si iniciativë qytetare dhe sa-m%C3%AB-shpejt-dhe-me-standarde- juar një realitet të ri gjeopolitik për shqiptarët në institucionet vendimmarrëse, kombëtare e realizohet nga qeveria Juaj. rrug%C3%ABn-e-arb%C3%ABrit dhe perspektiva zhvillimi me një temporitëm lokale, nëse jemi të qartë në idetë tona dhe të Ne mezi presim të kemi vëmendjen e qe- epokal. vendosur në përmbushjen e tyre. Në këtë rast, verisë shqiptare, të komunikojmë e të bashkë- Edi Rama është i pari kryeministër që e ka një falënderim shumë i madh ju shkon të gjithë punojmë me Kryeministrin e Shqipërisë edhe kuptuar thellë këtë dhe e ka shprehur qartë atyre njerëzve që i janë bashkuar, si anëtar për nisma të tjera, për zhvillimin e përparim, rëndësinë e këtij projekti, duke e cilësuar apo si mbështetës dhe simpatizantë shoqatës ngritjen e iluminimin e shoqërisë sonë të re ndërtimin e Rugës së Arbrit “projekt startegjik “Nisma”, në punën e saj të madhe këmbën- demokratike. Edi Rama është shprehur se na të infrastrukturës rrugore kombëtare”. Dhe për gulëse për ta bërë të dëgjohet e të vlerësohet konsideron partner të rëndësishëm në ndër- këtë falënderimi për të sot, dhe aq më shumë projekt-idetë tonë për rrugën e Arbrit, nga të timin e Shqipërisë dhe ne do të përpiqemi të nesër kur rruga të fi llojë e përfundojë, duhet të gjitha qeveritë, që nga viti 1995 e deri më sot. jemi të denjë dhe ta meritojmë partneritetin Firmos dhe komento peticionit në change.org jetë mbarëkombëtar. Edhe vonesat e deritanishme, do ti kon- me qeverinë. http://www.change.org/en-GB/petitions/complete-the-construction-of-the- arb%C3%ABri-road-nd%C3%ABrtoni-sa-m%C3%AB-shpejt-dhe-me-standarde- Gjatë 20 viteve punë e përpjekje, kemi siderojmë për mirë, kur shohim atë pak punë * Shoqata “Nisma” për Zhvillim e Kulturë rrug%C3%ABn-e-arb%C3%ABrit?utm_campaign=petition_created&utm_ shpresuar shumë por dhe jemi zhgënjyer që është bërë deri më tani me këtë projekt, – Dibër&Tiranë medium=email&utm_source=guides 8 - Dhjetor 2014 nr. 104 analizë

të Ministrisë së Zhvillimit të Ekonomisë. Është kërkuar ndërthurje e projekteve kineze me ato të BE-së dhe partnerëve të tjerë. Janë rreth 600 milion Euro për Shëngjinin, që me Rrugën e Kosovës, bëhet shumë i domos- doshëm tashmë për Ballkanin. Vështirësitë e mëtejshme janë ato burokratike, por jo nga pala shqiptare, vëren zyrtari.

SPITALLA

Interesi më i madh i kinezëve, në fakt, nuk ka qenë vetëm në këto projekte por në disa syresh. Një nga këto ishte Zona e lirë e Spital- lës. “Ne jemi në bisedime për Zonën e Lirë Ekonomike të Spitallës, e cila është një zonë prej 500 ha dhe këto negociata prej palës kineze insistonin dhe më tepër, pasi donin dhe 2000ha”, thotë Xhafo. Por, sipas tij, problemi është një gjigand tjetër kinez, që kërkon një zonë po kaq të madhe. “Problemi jonë është të gjejmë një të tillë hapësirë që të jetë e krahasueshme me të…”. Arsyeja e këtij insistimi lidhet me pozitën e Spitallës.Tregu më i madh i Kinës sot është BE-ja dhe për fat Shqipëria ka disa marrëveshje me BE-në dhe rajonin. Në këto kushte, sipërmarrjes kineze Kryeministri që ka nostalgji për Adem Rekën i intereson të jetë më afër tregut dhe me këtë rast të eliminojë tarifat e transportit, që janë Nga SKËNDER MINXHOZI- BEN ANDONI, revista JAVA problem, ndërkohë që nga territori ynë Ev- ropën e kanë afër dhe po ashtu edhe lëndën amiti i Beogradit përfundoi para pak më e mirë”, tha Li duke cituar një thënie e forumeve, traktateve të ndryshme, thjesht e parë, nga ku mund të realizojnë më shpejt ditësh, me një vitrinë liderësh të Eu- të vjetër kineze. Shqipëria dhe shumica e kanë qenë në radhët e pasme. Si asnjëherë dhe pa kosto prodhimet e tyre. Spitalla është Sropës Lindore, që u thirrën nga kryemi- vendeve të tjera në Europën Qendrore dhe tjetër, në samitin kinez të Beogradit, kry- një projekt, që do të mundësojë gati 100.000 nistri kinez Li Keqiang, për të diskutuar për Lindore, vendosën marrëdhënie diplomatike eministri i vendit Rama, jo vetëm ka qenë të punësuar. “Është një projekt masiv. Do një paketë fi nancimesh që Kina mendon të me Kinën në ditët e para të themelimit të në radhën e parë, por edhe është përpjekur dhe pak kohë që të kryhet negociata, pasi ata akordojë për vendet në fjalë… Republikës Popullore të Kinës në 1949, çka ta bëjë protagoniste vendin e tij në grantin i marrin dhe i zhvillojnë me faza projektet Bëhet fjalë kryesisht për vepra në infra- i dha Kinës mbështetje të paçmuar, sipas e madh prej 10 miliardë dollarësh akorduar e tyre dhe do marrin mbështetjen edhe të strukturë, energji e transport, të cilat do të agjencisë Xinhua. nga Kina për Ballkanin. Kështu, Shqipëria, ndonjë prodhuesi të njohur botëror. Kjo na modernizojnë të gjithë rajonin e Lindjes “Ne gjithmonë e kemi ushqyer këtë miqësi mes të tjerave, ka kërkuar që projekti i madh intereson dhe neve në terma ekonomikë, europiane. Por krahas këtij aspekti të rëndë- të vërtetë”, tha Li. kinez i SILK-Road, i cili ka një infrastrukturë pasi jemi të interesuar të vijë një prodhues i sishëm zhvillimor, kjo paketë kredish të buta Sipas Kryeministrit, sot, shumëkush në komunikacioni komplete, të ketë akses dhe madh. Në këtë rast, duam të vijë Haier, prod- që gjigandi aziatik përgatitet të hedhë në Kinë e mban mend ende kontributin his- në rrjetin hekurudhor të Evropës Juglindore huesi më i madh i elektro-shtëpiakeve sot në këtë pjesë të botës, shënon edhe një shkelje torik që Shqipëria bëri për rivendosjen e dhe të Ballkanit. botë që tregun e ka në Evropë”, sipas Xhafës. këmbësh të sikletshme për Perëndimin: për të drejtave të ligjshme të saj në Kombet e Por, në ditët e samitit, Shqipëria ka paraqi- Spitalla do jetë një zonë, ku do të ketë prod- BE në rradhë të parë, por edhe për SHBA. Bashkuara, në vitin 1971. tur projektet e saj, ku nënvizimi ka qenë në hime elektronike, elektrike dhe industrinë e Shqipëria e ka parë me shumë entusiazëm Pamjet e grave luftëtare të guximshme në disa projekte në infrastrukturë, bujqësi, en- lehtë. Por jo industri e rëndë, pasi s’është nismën kineze. Qysh në Samitet e Varshavës fi lmin “Horizonte të Hapura” dhe veshjet ergji nga qeveria e saj. Marrëveshjet për këto zona e banuar. Investitorëve kinezë u duhet (2012) dhe Bukureshtit (2013), qeveritë shq- në fi lmin “Oshëtimë në Bregdet” lanë një bashkëpunime u konfi rmuan gjatë takimit që kjo infrastrukturë, pasi Spitalla ka parkun iptare e kanë mirëpritur iniciativën e Pekinit, gjurmë të pashlyeshme në mendjet e një kryeministri Edi Rama pati me homologun e energjetik, impiantin e ujërave të zeza dhe për të ndihmuar me kredi zhvillimi Europën brezi të tërë të popullit kinez,kujtoi Li. tij kinez Li Keqiang. është vetëm 8 kilometra me Durrësi. Lindore. Tirana zyrtare ka llogaritur lidhjet e “Gjenerimi i rezultateve më të arritshme vjetra tradicionale që dy vendet kanë patur nëpërmjet bashkëpunimit reciprokisht të KATËR PROJEKTET TË TJERA mes tyre, përfshirë ndihmën e Shqipërisë dobishëm ka qenë një aspiratë e përbash- gjatë afrimit të Kinës Popullore në OKB. kët të popujve të vendeve tona”, tha Li. Ai Katër projektet thelbësore që paraqiti “Chinese Exim Bank” do jetë Banka nga Një aspekt që e pasqyron edhe përmbledhja shtoi se kjo është edhe mënyra më e mirë Shqipëria në Samit lidheshin specifi kisht me ku do kalojnë paratë për ndërtimin e “Rrugës e intervistës së kryeministrit kinez, të cilën për të çuar përpara miqësinë e përbashkët “Rrugën e Arbrit”, “Autostradën Blu”, Portin së Arbrit”, punimet e të cilës do të fi llojnë po botojmë më poshtë. Lidhjet tradicionale tradicionale. e Shëngjinit dhe hekurudhat shtetërore. Kjo e vitin e ardhshëm , por edhe disa projekteve shqiptaro-kineze, kanë qenë dhe janë një Kryeministri vlerësoi se krijimi dhe zh- fundit me idenë që të propozohej përmirësimi të tjera. Kryeministri Rama ka deklaruar se potencial i rëndësishëm zhvillimi, por në villimi i platformës së bashkëpunimit mes i të gjithë nyjeve shtetërore dhe pastaj të bëhej Rruga e Arbrit është vetëm fryt i parë i një 25 vjetët e fundit kanë mbetur në suazën e Kinës dhe vendeve të Europës Qendrore lidhja me ato ndërkombëtare, duke e futur epoke të re. Bashkëpunimi me këtë bankë retorikës, pa rezultate konkrete të prekshme. dhe Lindore, kanë shtuar një dimension vendin në sistemin e fqinjëve: në Veri me ka dhe përparësitë se shumë nga fi rmat janë Qeveria shqiptare ka njoftuar se konform të ri në marrëdhëniet ndërmjet Kinës dhe Malin e Zi, në Lindje me Maqedoninë dhe në shtetërore dhe banka ka fonde shtetërore, nismës kineze, janë identifi kuar disa pro- këtyre vendeve, duke injektuar një stimul Jug me Greqinë. Ky është një nga projektet që sipas zyrtarit. Me shumë interes është pritur jekte, të cilat po negociohen me Pekinin. të fuqishëm në bashkëpunimin dypalësh. pretendohet se do të fi nancohet menjëherë. edhe një propozim i ri, inincuar nga Shq- Më së pari është rruga e Arbrit, për të cilën Kina dhe Shqipëria po punojnë bashkër- E veçanta e përfaqësimit të Shqipërisë në ipëria: lidhja e gjithë zonës ballkanike dhe u fi rmos një memorandum mes dy palëve isht për të rrokur mundësi të tilla historike, në këtë samit, kish të bënte me përgatitjen e më gjerë e plot 17 vendeve me “Projektin e pak ditë më parë. mënyrë që të nxitin aktivisht bashkëpunimin saj specifi ke. Ajo ka bërë një përgatitje spe- madh kinez Silk-road që është një projekt i Përveç këtij projekti, janë edhe disa praktik në transport dhe energji. Takimi i ciale në fi sha-projekte, për të mos përsëritur madh hekurudhor, por që duam të ketë sa me plane të tjera konkrete për bashkëpunim Beogradit do të konturojë një skicë më të gabimet e qeverive paraardhëse, që kanë shumë atribute. Tani është vetëm problemi ekonomik, të cilat po i rendisim më poshtë. detajuar të bashkëpunimit të mëtejshëm dhe shkuar në të tilla takime me përshkrime të i tyre burokratik, pasi duhet që të lëvizin në do të hapë një derë edhe më të gjerë për një thata. Në fi sha-projektet e kësaj here, ishin strukturat e tyre, përfundon shefi i kabinetit. LI KEQIANG, KRYEMINISTRI QË KA baskëpunim ku përfi ton secila palë, duke të paraqitura në mënyrë shumë konkrete Ndërkohë që po vazhdojnë tratativat me NOSTALGJI PËR ADEM REKËN iu përgjigjur pyetjes së ngritur nga gazeta përshkrimet e detajuara dhe kostot e pro- kompaninë kineze të China Reconstruction shqiptare. pozimeve. Si rezultat i kësaj pune, të nisur Company. Kjo është kompania që mendohet Miqësia e thellë tradicionale dhe besimi “Ne jemi gati të punojmë me Shqipërinë herët, “Rruga e Arbërit” është në fund të se do të zhvillojë Shëngjinin dhe krejt zonën i përbashkët dhe i palëkundur politik, kanë për t’i dhënë vrull bashkëpunimit dhe të negociatave dhe puna për të nisi me mar- industriale. Ndërkohë, ata, vetë, kanë fi lluar krijuar themele të forta për bashkëpunim të shënojmë arritje të reja në bashkëpunimin rëveshjen e dy kryeministrave tanë. Porti i punë duke kërkuar partnerë për menaxhimin mëtejshëm ndërmjet Kinës dhe Shqipërisë, ndërmjet Kinës dhe vendeve të Europës Qen- Shëngjinit është gati si projekt. “Mendohet e portit, duke parë tek kompani holandeze. vlerësoi Kryeministri kinez Li Keqiang duke drore dhe Lindore, dhe në bashkëpunimin që të bëhet port kontanierësh. Ka pak punë iu përgjigjur pyetjeve të Albania Daily News. ndërmjet Kinës dhe Shqipërisë”, deklaroi Li. studimore, pasi do bëhet studimi i rrymave * * * Në vigjilje të takimit të tretë ndërmjet *** detare dhe me radhë…Por një nga projektet udhëheqësve kinezë dhe atyre nga vendet Kanë qenë të pakta samitet e huaja është edhe zhvillimi i Vlorës. Janë tetë zona Zaret janë hedhur. Kurse titulli i fi lmit e Europës Lindore, e cila u mbajt të martën të viteve të fundit, ku Shqipëria ka qenë të lira industriale dhe një zonë ekonomike, “Horizonte të hapura”, që u citua nga kry- në Beograd, Li dha intervistë për mediat e pjesëmarrëse, e që kanë pasur impaktin e por që nuk ishin ndërtuar. Tani jemi duke eministri kinez, është metafora më e bukur këtyre vendeve. samitit të ditëve të fundit. Arsyeja ka qenë e mbyllur reformat e zonave të lira dhe indus- e marrëdhënieve mes dy shteteve, që po “Miqësia është si vera, sa më e vjetër aq thjeshtë: zyrtarët shqiptarë, edhe pse pjesë triale”, thotë Etjen Xhafa, Drejtori i Kabinetit rilindin një marrëdhënie historike. nr. Dhjetor 2014 - 9 104 aktualitet Deputeti Roland Keta: Rruga e Arbërit, një premtim i pambajtur i qeverisë

jë premtim të pa mbajtur të qeverisë, e Nka quajtur deputeti i Qarkut të Dibrës, Roland Keta, projektin e shumëpërfolur të ndërtimit të Rrugës së Arbrit. Kështu, në një intervistë për TVBulqiza, në vigjilje të Vitit të Ri 2015-të, deputeti i zonës, Roland Keta, ka bërë me dije se qeveria Rama-Meta, nuk ka arritur për të nënshkruar marrëveshje me kinezët për ndërtimin e Rrugës së Arbërit. Si vizita në Pekin, ashtu edhe ajo në Samitin e Beogradit, të trumbetuara nga kryeministri Rama si tejet të suksesshme, për thithjen e investimeve kineze në vendin tonë dhe posa- Bulqizë, 70 minatorë në çërisht për ndërtimin e shumë të përfolurës Rruga e Arbrit, janë veçse një mashtrim, ka protestë për punë në të zezë thënë ai gjat kësaj interviste. Kjo pasi në asnjë rast nga këto dy takime, nuk ka patur morale pa përmendur atë elektorale për ne, 70 minatorë në pjesën jugore të minierës së Bulqizës, thënë ndryshe “Zona D” e kësaj nënshkrim marrëveshje për ndërtimin e tha deputeti Roland Keta. miniere, kanë ndërprerë punën nw fi llim tw muajt, duke u hedhur në protestë për mo- saj mes palëve. Edhe marrëveshja e fundit, Deputeti keta foli në televizionin lokal spagesën nga ana e fi rmës “Marea” ku ata punojnë, të sigurimeve shoqërore, raporteve sipas deputetit Keta, ka qenë një mashtrim edhe lidhur me uljen e moshës së daljes në mjekësore dhe ditët e festive e pagën e 13-të, sipas kontratës së nënshkruar. i radhës, pasi në Samitin e Kinës me 16 pension të minatorëve nga 60 në 55 vjeç. Në përgjithësi që nga vera e këtij viti në vazhdim, minatorët e këtij subjekti ish “Tur- vende të Evropës Juglindore, zhvilluar në Ai e quajti këtë një mashtrim të radhës të Alba”, protestuan për ditë me radhë deri sa detyruan këtë fi rmë që të japë dorëheqjen Beograd është nënshkruar një memoran- qeverisë kjo ulje do të shoqërohet me rritje për t’ia kaluar atë fi rmës aktuale “Marea”. Pas disa muajsh të qetë administrimi nga dum dhe jo marrëveshje. Mbi bazën e këtij të pagesës së kontributeve prej tyre në masën ana e kësaj fi rme, sot shënohet dita e parë e protestave të minatorëve, të cilët përsërisin memorandumi, u deklarua hapja e një sërë 5%. Nga kjo rritje, 2% do t’i përballojnë të njejtat kërkesa si edhe më parë nën administrimin e “Tur-Albës”. Minatorët thonw projektesh me fi nancime kineze, ku vetë vetë minatorët dhe 3% biznesi. Kjo sipas tij se fi rma “Marea”, nuk u paguan sigurimet shoqërore, raportet mjekësore dhe pagën e kryministri Rama deklaroi se projekti i parë do të çojë në uljen e pagave për minatorët, 13-të konform kontratës së nënshkruar mes tyre. që do të çelë siparin e këtyre fi nancimeve, pasi biznesmenët llogarisin fi timet e tyre, “Punojmë në kushte skandaloze të sigurisë në punë, ku dhjetra prej nesh janë ak- do të jetë Rruga e Arbërit. Pra bëhet fjalë për ndaj kjo kosto prej 3% për ta, do t’i faturo- sidentuar me plagë për të cilat kemi marrë edhe raporte mjekësore, por nuk na janë projekte dhe jo nënshkrim marrëveshje për het prap minatorëve. Ndërkohë, vijoi në paguar nga ana e fi rmës.” “Firma, - vijojnë të tregojnë minatorët protestues, - nuk na ndërtimin e kësaj rruge, tha në vijim të fjalës prononcimin e tij deputeti Keta, një tjetër paguan jo vetëm siguracionet e jetës në punë, por as edhe ata të sigurimeve shoqërore së tij deputeti Keta. Sipas tij, nënshkrimi i hile e këtij ligji mbetet dhe ajo e viteve të për pjesën më të madhe prej nesh.” kësaj marrëveshje bëhet mjaft i vështirë pasi punës në nëntokë për minatorët. Sipas këtij “-Jam 25 vjeç, thotë J. Lica, punoj në galeri dhe nuk më paguhen nga ana e fi rmës kinezët për marrjen e ndërtimit të kësaj rruge ligji minatori duhet të ketë 30 vite punë për sigurimet shoqërore, ku nesër nëse arrij të kap pensionin nuk jam i siguruar. Ndërsa me konçension kërkojnë mjaft detyrime nga të dalë në pension, prej të cilave 12.6 vite për sigurimin e jetës, as që bëhet fjalë, kur dihet se kjo zonë, është vlerësuar si më e qeveria, që në tërësinë e tyre mbeten mjaft në nëntokë. Mirë 12.6 vite në nëntokë, por pasigurta nga specialistët dhe aksidentet me humbje jetësh nuk kanë munguar, pasi të vështira për tu plotësuar prej saj. Kjo ka për të plotësuar 30 vite punë atij i duhet që edhe kushtet e sigurisë në punë lënë shumë për të dëshiruar.” qenë arsyeja e vërtetë që Kryeministri Rama, të punojë jo 12.6 vite, por edhe 17.4 vite Ndërkohë minatorët shprehen të vendosur për vijimin e protestave të tyre deri në nuk e ka përmendur fare ndërtimin e Rrugës të tjera, për të plotësuar 30 vite punë që të plotësimin e kushteve nga ana e fi rmës sipas kontratës së nënshkruar me të. së Arbrit, gjatë vizitës së tij në Bulqizë. Nuk dalë në pension, të cilat përveçse në galeritë H.Likdisha e di se si është ndjerë deputeti i zonës dhe e minierës, nuk ka tjetërkund ku t’i realizojë. njëherësh ministër i Financave të qeverisë Pra përfundimisht mbetet që një minator për Rama-Meta, Shkëlqim Cani, që në këtë vizitë të dalë në pension i duhet të punojë jo 12.6 shoqëronte kryeministrin. – “Kini parasysh, vite në nëntokë sipas ligjit të qeverisë, por vijoi në fjalën e tij Keta, se kemi të bëjmë 30 vite. Me këtë rast, deputeti gjatë kësaj in- me një projekt mjaft të rëndësishëm dhe terviste, shprehu shqetësimin e tij, për punën FFtesëtesë ppërër bbashkëpunimashkëpunim strategjik pasi kjo magjistrale rrugore, jo në të zezë në minierë, e cila është kthyer në vetëm e bën Bulqizën lagje të Tiranës, por një shqetësim serioz. Kjo për arsye se sipas Gazeta “Rruga e Arbërit” në bashkëpunim me Botimet M&B lidh Dibrën këndej dhe andej kufi rit, si dhe tij, informaliteti në Minierën e Bulqizës, ka Shkupin me Tiranën. Të gjithë ne deputetët përfshirë edhe të rinjtë e moshave 18-20 vjeç ka në projekte për vitin e ardhshëm disa veprimtari e Dibrës, përfshirë edhe vetë Kryeministrin e lart dhe kontrolli i instancave shtetërore Edi Rama, kemi premtuar gjatë fushatës ele- për këtë problem në vijimësi ka lënë dhe dhe botime në fushën e kulturës, me vlera historike, kulturore ktorale ndërtimin e kësaj rruge dhe tërheqja len shumë për të dëshiruar. dhe kombëtare për Dibrën dhe gjithë Shqipërinë. nga ky premtim përbën një kosto të rëndë Hysen Likdisha Ministria e Mjedisit, kontroll subjekteve Ftojmë individë, shoqata apo institucione vendore të minerare per lejet e mjedisit bëhen bashkërealizuese të këtyre projekteve. Inspektorët e Ministrisë së Mjedisit kanë verifi kuar në minierën e Bulqizës lejet mje- Për më shumë informacion mund të shkruani në email disore për shfrytëzimin e galerive nga kompanite konçensionare dhe ata të vogla private. [email protected], [email protected] ose mund të Pas këtij kontrolli, 27 subjekte që shfrytëzojnë mineralin e kromit në këtë zonë janë telefononi në numrin 069 20 68 603. gjobitur me nga 500,000 lekë, pasi rezoltuan pa lejet mjedisore.9 prej tyre u wshtw Faleminderit! pezulluar aktiviteti. Ky Inspektoriati ka nisur një aksion për të gjitha subjekete që shfrytëzojnë minera- lin e kromit, e ndërsa në rrethin e Bulqizës janë 86 subjekteve minerare që ushtrojnë Librat e botuar nga Botimet M&B mund ti gjeni në Tiranë pranë aktivitetin e tyre. librarisë së Shtëpisë Botuese M&B, në rrjetin e librarive “Adrion”, Ergys Agasi, inspektor i përgjithshëm shtetëror i Mjedisit, Pyjeve dhe Ujërave në si dhe në disa librari kryesore në Tiranë. ministrinë e Mjedisit, bëri me dije se aksioni do të vazhdojë në të gjithë territorin e Në Peshkopi: Libraria “Fleta XXI”, pranë Muzeut. republikës. Gjatë aksionit, jo vetëm që do të kontrollohen lejet mjedisore, por edhe lënda drusore që subjektet përdorin për armimin e galerive, në plotësim të kushteve të Në Durrës: Libraria “Dyrrah”. Tel. 0694053353 sigurisë në punë për minatorët. Për porosi: tel. (04) 22 33 283 / 069 20 68 603 Sipas tij, nga verifi kimi i bërë deri më tani, janë konstatuar se në Bulqizë veprojnë 068 65 08 441 / 067 30 73 265 86 subjekte minerare, dhe mbi 50% e tyre nuk janë të pajisur me leje mjedisore. E-mail: H. L. 10 - Dhjetor 2014 nr. 104 Kryeministri Edi Rama, vizitë në Burrel dhe Bulqizë investime

Nga HYSEN LIKDISHA

22 dhjetori i këtij viti ka qenë një ditë e veçantë për qytetet e verilindjes së vendit, 600 vende të reja pune, Burrelit dhe Bulqizës, pasi janë vizituar nga Kryeministri Edi Rama. Në këtë tur vizitash, ai është shoqëruar nga ministri i Energjitikës dhe Industrisë, Damian Gjiknuri dhe depu- tetët e zonës, Shkëlqim Cani dhe Përparim 25 milionë USD investime Spahiu. “Në Bulqizë investim i ri VIZITA NË BURREL: 600 VENDE PUNE ME 600 DOLLARE RROGËN në krom 25 mln USD dhe transformim urban që do Gjatë vizitës në qytetin e Burrelit, kry- eministri Rama ka ndaluar në Uzinën e të preket edhe më shumë Ferrokromit, ku ka parë në vend vënien në 2015. Bulqiza - jo më në punë të kësaj uzine, si dhe është in- teresuar për kushtet e punës për metal- shpellë për grabitësit!” urgët. Uzina e Ferrokromit në Burrel prej vitesh kishte ndaluar punën për pasurimin e kromit, duke lënë pa punë të paktën 200 metalurgë. Mbi bazën e interesimit ktimit kryeministri është shprehur i kënaqur dhe ndërhyrjes së qeverisë, u mundësua me realizimin e këtyre investimeve. ndërhyrja me fonde investimi nga ana e “-Kryetari me 19 milion lekë, - ja ç’farë ka kompanisë AlbChrome, për vënien e saj realizuar, po sikur t’i japim më shumë, çfarë në punë. Gjatë kësaj vizite, Kryeministri mund të bëjë ai!” – tha kryministri gjatë këtij Rama u shpreh tejet i kënaqur që në këtë inspektimi. Ndërkohë ka sugjeruar terrene uzinë fi lloi puna për përpunimin e kromit, sportive për shkollat. gjë për të cilën u investuan 15 mln USD. - “Do mbështeteni me fi nancim për t’i Mbi bazën e investimeve të dhëna, kjo dhënë pamjen e duhur qytetit, theksoi Kry- uzinë do krijojë një potencial punësimi eministri në fund të kësaj vizite. Në qoftë për 600 punëtorë, rroga e të cilëve do se Bulqiza është trajtuar në mënyrën më të të jetë 600 dollarë, -tha gjatë kësaj vizite keqe të mundshme, kjo ka ardhur pasi janë kryeministri Rama. Pas kësaj vizite Kry- me fi nancime kineze, ku vetë kryministri Një informacion më të detajuar për mir- shpërdoruar fondet e dhëna, prandaj ka eministri i shoqëruar edhe nga kryetarja Rama deklaroi se projekti i parë që do të funksionimin e minierës dha për Kryemini- mbetur në këtë gjendje”. e bashkisë, Adelina Farrici, ka bërë një çelë siparin e këtyre fi nancimeve, do të jetë strin Rama, drejtori i kësaj miniere Edmond Ndërkohë, gjatë kohës që po kryente këtë vizitë në Parkun e lojrave që po ndërtohet Rruga e Arbërit, ndërtimi i së cilës do të nisë Xhafa. Mesazhi i shkurtër, por mjaft shpres- vizitë në qytetin e minatorëve, Kryeministri në Burrel, me një fond investimi prej 70 në vitin e ardhshëm 2015, gjë e cila është dhënës për ecurinë efektive e të duhur në shkroi në faqen zyrtare në FB: “Në Bulqizë milion lekë të ri, i cili sipas projektit do të mjaft e mirëpritur nga Bulqiza, Dibra dhe këtë minierë, që kryeministri Rama përcolli investim i ri në krom 25 mln USD dhe jetë i paisur me të gjitha komponentët e dibranët këndej dhe andej kufi rit. gjatë kësaj vizite ishte: “Miniera e Bulqizës, transformim urban që do të preket edhe më duhur. Po kështu kryeministri inspektoi Gjatë inspektimit në minierë, foli ministri jo më shpellë e grabitjes. shumë në 2015. Bulqiza - jo më shpellë për punimet edhe për sistemim-asfaltimin e Gjiknuri, i cili e informoi Kryeministrin se Pasi vizitës në minierë, Kryeministri grabitësit!” bulevardit në lagjen “Budi”, punime këto ndër vite kjo minierë, ka qrenë pre e abuz- Rama, nën shoqërimin e kryetarit të bash- Gjatë këtyre vizitave kryeministri Rama u të realizuara me një fond investimi prej 15 imit dhe grabitjes. Me ndërhyrjen e qeverisë kisë Bulqizë, Myfi t Duriçi, ka inspektuar shoqërua, edhe pse nuk ishin lajmëruar për milion lekë të ri. Po kështu në këtë lagje dhe investimin e ri në krom prej 25 mln usd, investimet e dhëna nga qeveria për sistemim- një gjë të tillë, nga qindra banorë të këtyre është kryer edhe një tjetër investim prej kjo minierë tashmë është vënë nën kontrollin asfaltimin e rrugëve në lagjen Gjeologu dhe qyteteve dhe të zonave përreth që kishin 17 milion lekë të ri, për rehabilitimin e dhe funksionimin ligjor të saj. rikonstruksionin e Gjimnazit. Gjatë inspe- dalë në pritje të tij. fasadave të pallateve. Intervistë me kryetarin e bashkisë Bulqizë, Myfit Duriçi. VIZITA NË BULQIZË: VËZHGIM NË PUSIN E THELLËSISË DHE INVESTIMEVE NË QYTET Viti i ardhshëm do sjellë më shumë investime Ndalesa e radhës në këtë tur vizitash në ër të marrë një informacion më në verilindje, të kryeministrit Rama, ishte në detaje në lidhje me vizitën e kryemi- qytezën e minatorëve të kromit, Bulqizë. Ai Pnistrit Rama në Bulqizë, biseduam me fi llimisht ka shkuar në minierën e kromit, ku kryetarin e Bashkisë, zotin Myfi t Duriçi, i cili është pritur nga drejtues dhe minatorë, si dhe e ka shoqëruar Kryeministrin në çdo hap të një grup specialistësh kinezë, që punojnë kësaj vizite, ku dhe i ka bërë prezente atij prej muajsh këtu të kontraktuar nga fi rma të gjitha investimet e realizuara në pak më shumë se një vit në krye të kësaj bashkie. konçensionare që menaxhon aktualisht - Si u mundësua realizimi i vizitës së kry- minierën, Balfi n Group, për realizimin e eministrit Rama në qytetin truaj të Bulqizës punimeve për hapjen e thellësisë së pusit dhe cili ishte qëllimi i kësaj vizite nr.9, nën nivelin e 16-të të tij. Hapja e thellë- - Kryeministri Edi Rama ju përgjigj dëshirës sisë së minierës, ka qenë dhe mbetet një dhe ftesës për të bërë një vizitë në qytetin nga problemet dhe sfi dat më të mëdha për tonë, për të biseduar për gjithë investimet e tu realizuar, pasi ka të bëjë me jetgjatësinë realizuara me fondet e dhëna nga qeveria e saj, por që ndër vite është është zvarritur gjatë këtij viti, si dhe për të parë ecurinë dhe ka mbetur e pa realizuar. e punimeve në hapjen e thellësisë së pusit Sipas specialistëve të minierës, thellimi i nr.9, gjë e cila është mjaft e rëndësishme për pusit nr.9, hap perspektivën e shfrytëzimit të hapjen e perspektivës së minierës. kësaj miniere, të paktën edhe me 20 vite të - Dhe si e vlerësoi punën për hapjen e tjera. Kryeministri gjatë kësaj vizite “rezer- këtij pusi kryeministri? voi” një takim të veçantë me punëtorët e - Kryeministri pasi u informua për punën - Me çfarë mesazhi u largua Rama nga e gjelbërt të kësaj rruge. -”Kryetari me 19 specialistët kinezë, duke i pyetur ata një nga e bërë për hapjen e këtij pusi u shpreh miniera? milion lekë, - ja ç’farë ka realizuar, po sikur një për shëndetin, u është drejtuar atyre në mjaft i kënaqur me ecurinë e mirë të këtyre - Jam i kënaqur, - tha Rama, me ecurinë t’i japim më shumë, - çfarë mund të bëjë shqip, duke i thënë gjithësecilit prej tyre - “si punimeve që po realizohen me cilësi dhe dhe ritmin e punimeve që po kryhen nga ai! – tha kryministri gjatë këtij inspektimi. je”, si për të thënë që ata duhet të mësojnë konform projektit përkatës. Gjendja paraq- kinezët për hapjen e thellësisë së minierës, Ndërkohë ka sugjeruar terrene sportive për shqip. Kjo “kërkesë” e Kryeministrit për itej e tillë që ishtë në fazën përfundimtare të gjë për të cilën inkurajoj kontraktuesit dhe shkollën e mesme dhe dy shkollat 9-vjeçare. kinezët që të mësojnë shqip, ndofta u bë vendosjes së makinerive, të cilat do mundë- garantoj se miniera dhe biznesi në përgjithësi - Projekti për sistemimin e rrugës që lidh për të thënë se bashkëpunimi me kinezët sojnë fi llimin e punës për avancimin e hapjes dhe konçensionari në veçanti, do të ketë dy pjesët e qytetit, u diskutua me kryemi- së thellësisë. do vijojë për gjatë, po të kemi parasysh mbështetjen e qeverisë. nistrin? - Kur mund të nisë puna për këtë avancim? - Po dhe mora premtimin se në janar edhe marrëveshjen e nënshkruar së fundmi - Po gjatë inspektimeve në rrugën dhe - Drejtuesit dhe specialistët e minierës shkollën e mesme, ç’farë i tërhoqi vëmend- 2015-të, do bëhet kalimi i të gjitha fondeve në Samitin e Kinës me 16 vende të Evropës deklaruan para kryeministrit se hapja e jen Kryeministrit. fi nanciare për realizimin e plotë të këtij pro- Juglindore zhvilluar në Beograd. Në këtë thellësisë do vijojë pas 1 muaji, pra fund- - I tërhoqi vëmendjen puna e bërë për këtë jekti me të gjithë aksesorët përkatës. Samit, u deklarua hapja e një sërë projektesh janari i 2015-tës. rrugë me aq pak investime, ku veçoi brezin Bisedoi: H.Likdisha nr. Dhjetor 2014 - 11 104

“Mjeshtër i Madh” për Ismail Ketën Ç’kemi Vëllezërit kampion i dhurojnë qytetit të Bulqizës afro 100 mijë Euro asaj Dibre! Nga BUJAR KAROSHI

y muaj ishte i mirë me lajme për KDibrën, sidomos për lajmet për Rrugën e Arbërit. Edhe gënjeshtër të jetë, bukur është. Mbaj mend kur na gënjenin kur ndërtohej Rruga e Kombit: Sa të mbarojë, do plasin minat në tunelin e Murrizës... Por minat plasën në tunelin e Krrabës, atij të Murrizit i plasën ujërat... Meqë jemi te tuneli, i doli drita tunelit të Qafë Buallit. I doli dy ditë para se tha Ministri, por lajmin e lam ta japim me 30, që t’i dalë fjala ministrit, i cili u mundua shumë të shpjegonte, se shkurtimi i tij ishte standard i arritur... Kundërshtarët e kryeministrit u sulën në rrjetet sociale: U ka falur kinezëve minierën për Rrugën e Arbërit... Pse ka 20 vjet që minierën e shfrytëzojnë pa kriter, duke shfrytëzuar punën e smail Keta u nderua nga Presidenti i fëmijëve, grave e pleqve, apo gjakun e Republikës, Bujar Nishani, me titullin viktimave në galeri, nuk fl et kush... I“Mjeshtër i Madh” me motivacionin Por, sidoqoftë, kryeministri kinez “Në vlerësim të përkushtimit të tij të duket sa ka premtuar seriozisht për rrallë, duke e konsideruar sportin e Tai dhe Kik Boksit si një mision madhor për Rrugën. Ndoshta sepse kishte simpati t’i shërbyer Shqipërisë. Me talentin dhe për Adem Rekën, djalë Dibre, dhe për aftësitë e veta, ai është kthyer në një këtë ka vendosur ta bashkojë Durrësin përfaqësues të denjë te komit shqiptar në me Dibrën... arenën ndërkombëtare”. Këtë muaj media zbuloi se sipas Mjeshtri Keta e mori titullin gjatë statistikave, dibranët kishin qenë spiunët një mbrëmje gala të organizuar nga më të mëdhenj: shkruanin letra sigurimit të promovojmë vendlindjen tonë, Gjetanit për Titullin Kampion Europe, ti Presidenti i Republikës me rastin e Vitit për njëri-tjetrin, madje njëri kishte futur të Ri. Bulqizën, në gjithë botën. Përveç çekun bashkangjiten donacioneve për sportin edhe vëllain në burg... Më 24 dhjetor, Ismaili se bashku prej afro 45 milionë lekësh, në projekt e Bulqizës. me vëllain e tij, Gjetanin, i dorëzuan janë dhe hekurat e Arenës prej rreth Duke llogaritur në vlerë fi nanciare Në Dibër u organizua një konkurs: Bashkisë së Bulqizës çekun prej 4.5 40 mijë eurosh, që do t’i përdorim për gjithë kontributin - çekun, arenën dhe Kush kap peshkun më të madh në liqen, milionë lekësh, të cilat u mblodhën pallatin e sportit ose për futbollin në çmimin e Gjetanit si Kampion Europe,- fi ton 100 euro... Çmimin nuk e fi toi nga reklamat dhe biletat në ndeshjen Bulqizë”, thotë kampioni i botës në Tai & vëllezërit Keta kanë dhuruar për sportin asnjëri, se jo vetëm peshk i madh nuk e zhvilluar për Kampion Europe nga Kik Boks. e Bulqizës një shumë mbi 100 mijë u kap, por as i vogël...Vetëm atëherë Gjetani në muajin tetor. “Gjatë një bisede me Ministrin e Euro, duke e renditur këtë donacion u kuptua se koncensionari aktual e ka për qytetin e vogël të minatorëve, si një “Ishte kënaqësi që me mundësitë Finavcave, z. Shkëlqim Cani, thotë Keta, shfarosur të gjithë peshkun e Liqenit të tona profesionale si sportistë, mundem i kemi kërkuar atij që lekët që i takojnë ndër më të madhin në historinë e saj. Dibrës… U kap “banda e babagjyshëve”. Njërin nuk e ka kapur dot policia: mori plumbin ballit në korrik në Dibër. Këtë muaj ishte në Peshkopi shumë e lumtur. Ti mos mendo se do të të lë një dëgjesë publike për arsimin. Letër Babagjyshi për Vitin e Ri! pa të shpërblyer edhe unë Babagjysh. Sapo të Korrespondenti ynë e ndoqi takimin dhe mbërrish, do të të çoj në një vend ku burojnë përcolli lajmin: Drejtori recitoi fjalimin, ujëra termale, “llixha” - u themi ne. Ato do vartësit cicërinë pas tij: matura ishte më I dashur babagjysh, Ato po thyejnë rekorde: janë kampionët të të qetësojnë e do të ta heqin lodhjen e e dobta në republikë, në olimpiada nuk Në fi llim të kërkoj shumë ndjesë nëse për e dimrit në kampionatin e futbollit. Edhe rrugës së gjatë, si me dorë. Në qoftë se do të fajin tim, dikush do të mbetet pa dhuratë. për ta kam një kërkesë Babagjysh. Dua një kesh nge Babagjysh, do të të çoj të shohësh pati as pjesëmarrës, jo më të mendosh Unë vetë nuk jam fëmijë, por kam shumë thes me para. Mos u habit, nuk i dua për Kalanë e Grezhdanit, është më e madhja në fi tues, per ngjarjet kriminale në shkolla fëmijë të cilët më kanë braktisur dhe më asnjë qëllim negativ. Nuk duam t’i blejmë Ballkan. Më pas nëse do të më marrësh dhe nuk merr kush përgjegjësi, një fëmijë kanë lënë në mëshirë të fatit. ndeshjet, as albitrat, atyre u kam mësuar se mua në slitë, sepse dhe për atje është rrugë e bie nga kati i dytë i shkollës, por askush Unë jam një grua e moshuar, dhe mos e në jetë ecet me drejtësi, djersë e mund, jo gjatë dhe e vështirë e s’kalojmë dot ndryshe. nuk del fajtor.... Fjalët kyçe të takimit ndërpre leximin këtu të lutem, sepse nuk i më mashtrime e rrugë të padrejta. Jam nënë Do të të çoj të shohësh Liqenet e Lurës dhe të ishin Akademi, Akademizëm, Cilësi, dua dhuratat për vete, dua t’ua lë trashëgim e më dhimbsen kur i shoh të stërviten në të Balgjajt. Unë e di se ti ke parë shumë vende Standard... Kështu që takimi nga “Dëgjesë të botës por këtu të premtoj se do të mbetësh fëmijëve të mi. Ato janë shumë të zënë me ftohtë, në borë, në shi. Në fushën plot baltë. publike” u bë “fërgesë publike”... punët e tyre e nuk kanë kohë të vijnë të më Dua t’ju bëj atyre një palestër të mbyllur, i mahnitur. shohin, ndaj Babagjysh bëje Rrugën e Arbrit, sepse si atje në Pol të Veriut ku je ti, edhe Po të duash babagjysh, do shkojmë edhe Studentët vazhdojnë protestat, ditë pas sa më shpejt, sepse po më djeg malli për këu tek ne bie shumë borë e bën ftohtë. Dua në Korab të rrëshqasim njëherë me slitën dite. U fol për një greve urie, por me sa bijtë e mi. Jam e sigurt që me ndihmën tënde t’ju blej atyre uniformat e përshtatshme, tënde... Në Korab, babagjysh, mund të vish duket e kanë lënë pas vitit të ri. Ndoshta ato do të vijnë më shpesh të më vizitojnë. t’ju krijoj kushte, t’u gatuaj mirë sepse ata edhe në verë: lart në male ka dëborë, ndërsa edhe qeveria për festa ndërron mendje: i Kështu i kam justifi kuar gjithmonë, kështu stërviten fort. poshtë në kullotë bagëtia hazdiset livadheve lë studentët të vazhdojnë shkollën si deri justifi kohen dhe ato. E di ti Babagjysh sa e Njësoj si këto më dhimbsen fëmijët e tjerë që zbukurohen me plot lule shumëngjyrëshe. më tani: 50 euro një provim, pavarësisht lodhshme është rruga ndaj s’ju vë faj... që po shkolloj Babagjysh. Atyre duan t’ju E fundit Babagjysh, do kisha nevojë edhe se nuk dinë as shkrim e këndim... Dëgjo Babagjysh, nëse do të na e bësh mbyllin universitetin, t’i nxjerrin në rrugë. për një xhiro nga Radika... Do ta shohësh sa Korabi u shpall Kampion i Dimrit. rrugën këtë vit, do të jetë më mirë edhe për Unë nuk kam para të mjaftueshëm për t’i e bukur është dhe kërkoj ndihmën tënde për Tifozët mbushën stadiumin, por nuk ty, sepse vitin e ardhshëm kur të vish prap shkolluar në një vend tjetër dhe ti e di mirë ta mbrojtur Babagjysh... tek unë, do të kursesh shumë kohë dhe para që pa shkollë s’bën dot asnjë hap përpara. Në fund të vizitës babagjysh, do të të kanë rënë dakord akoma për emërtimin me të cilat mund të kënaqësh fëmijë të tjerë. Mendo një zgjidhje optimale dhe për ta shtroj një gosti më të gjitha të mirat: ushqime e grupit të tifozëve... Se harrova të të them, nuk më kanë Babagjysh. bio të të gjitha llojeve, që do të të shijojnë Viti që iku ishte me strese për Dibrën: braktisur të gjithë bijtë jo, i kam ca në gjirin Kam edhe disa kërkesa të tjera, por nuk shumë nën shoqërinë e djemve të mi, që do Radika, Universiteti, Rruga, Miniera... tim. Janë çunat e “Korabit”, Babagjysh. Duhet dua të të mërzis e të të lodh. Në qoftë se do të të mbajnë me muhabet gjithë natën! 2015 erdhi me dëborë! Qoftë me fat të të kesh dëgjuar për ta, po, po, ke dëgjuar. të më plotësosh këto sa përmenda do të jem Si të duket Babagjysh? bardhë, si vetë bora që solli! 

12 - Dhjetor 2014 nr. 104 Ku ndahet Dibra e Epër nga Dibra e Poshtme, Topalltia dhe Malësia si dhe mbi përdorimin e gabuar të ndarjeve Dibër e Madhe - Dibër e Vogël. histori Mbi emërtesat Dibër e Epër dhe Dibër e Poshtme Dibra e Epërme nga Dibra e Poshtme ndahet nga një vijë që del në jug të malit Krepi i Zanit (2116) aty ku fillojnë të burojnë dy rrjedhje të Radikës, kthen drejt jugut, ulet në Qafë të Kadisë, Guri i Velpnës, përroi i Krojftit, len fshatin Grekaj, Tanushaj dhe Zhirovnicë në Dibër të Poshtme dhe fshatrat Zhuzhinja, Nivishtë, Verbjan, Bitushë në Dibër të Epër, e del Nga MOISI MURRA në malin e Hinoskës(L.1998). ë në antikitet Dibra është ndarë në Nga mali i Hinoskës ulet në QDibër e Epër dhe Dibër e Poshtme. Kodrat e Qenokut, duke lënë në Shkrimtari bizantin Akropoliti është i pari, më 1259, që përdori emrin e krahinës në Dibër të Epërme fshatrat Erebar shumës (Dibrat). dhe Dovalan dhe në Dibër të Në arkivat e Venedikut ndarja në Dibër të Epër dhe Dibër e Poshtme njihet që në Poshtme fshatrat Ilnicë, Trepçë, vititin 1467. Historiani kroat Milan Shuflaj, Pjeçë, Pejkë. Nga Kodrat e duke iu referuar arkivave të Venedikut, shkruan se në vitin 1467 “Dibra ka qenë Qenokut kufiri zbret në Drinin një krahinë e dyfishtë, e sipërme dhe e e Zi dhe pasi e kapërcen ate në poshtme”. Në defterin emëror osman të vitit 1467 Dibra e Epër jepet me 159 veri të Urës së vjetër të Daut fshatra (48 Golloborda, 47 Reka); ndërsa Murres , ndjek rrjedhjen e Dibra e Poshtme me 76 fshatra. Puke- vil (Poequeville) përmendin dy Dibra, e Gurrës së Mazhicës, duke lënë Sipërme me 200 shtëpi dhe Poshtme me në Dibër të Poshtme fshatrat Kufiri nis nga Guri i Kuq i Lurës, ulet dhe përreth. Përdorimi i emërtesave Dibër e 700. Shumë autorë, të huaj dhe vendas, Hotesh, Lishan i Poshtëm, vazhdon rrjedhen e përroit të Mallës, Madhe dhe Dibër e Vogël nuk ndryshon Dibrën, në të Epër dhe të Poshtme e nda- Kalon Drinin e Zi, rrotullohemi pak nga gjë me emërtim tradicional Dibër e Epër jnë sipas rrjedhjes së Drinit të Zi. Anën Lishan i Epërm , kalon në Qafë veriu deri në Qafë-Draj (Draj-Reç), kthe- dhe Dibër e Poshtme. Por është gabim t’i lindore të Drinit e kanë marrë për Dibër të Qarr, në Majën e Shullanit, hemi përsëri nga jugu e zbresim në ujët e thirrësh Shehërit (Oranikut famëmadh) të Epër dhe anën perendimore për Dibër të Veleshicës. Prej këtu, duke ndjekur rrjed- Dibrës, Dibër e Madhe. Sipas kësaj logjike Poshtme, gjë që është kryekëput gabim. Qafë Torrë, Maja e Runjës, hjen e ujët të Veleshicës ngjitemi në Korab, dhe me emërtesën Dibër e Vogël duhet Kristo Frashëri thotë se emrtimet Dibër Qafas (Zhuri i Pllajit, Lurë). kthejmë drejt juglindjes e zbresim aty ku të kuptojmë qytetin e Peshkopisë. Aq keq e Epërme dhe Dibër e Poshtme janë për- fillon të burojë Radika, në jug të fshatit ka hyrë në përdorim Dibër e Madhe për caktuar nga rrjedhja e lumit Drini i Zi, Restilicë të Komunës së Prizrenit, e prej Shehrin (qytetin) e Dibrës sa që kur pyet mbasi në Dibër të Epërme Drini është, këtu sipas ndarjes që u tregua për Dibrën e një qytetar të Peshkopisë, apo të fshatrave në krahasim me nivelin e detit, më lartë (Shtrunga-Kurdari), Mali i Kreshës, Mali Epërme dalim në Pllajin e Lurës, kalohet në të Dibrës se ku shkon, ai të përgjigjet: se në Dibrën e Poshtme. K.Frashëri nuk i Lepurit, Qafë Buell, ngjitet në Liqenin pjesën lindore të malit të Dejës, që ndan në Dibër të Madhe. Por kjo nuk është e ka referencë për këtë parashtresë dhe si e Zi , Kalon në Prodan e në Malin e Macukullin nga Gurë Lura, pastaj në Fushë drejtë. e tillë paraqet dobësi, por për deri sa nuk Gurit, zbret në Qafë Shkallë të Llangës, Vjerdhës të Mirditës, Lajthizë e përfundon Dibra ka njohur dhe një ndarje tjetër: kemi tjetër indikacion jemi të detyruar të vazhdon nga Qafa e Helmit, te Panja e aty ku u nisëm, në Gurë të Kuq. Topallti dhe Malësi ose Nandë Malet . heshtim. Sul Tupit, Mali i Draganit, mali i Darsit, Në Dibër të Poshtme numrohen shtatë Topallti quhej ajo pjesë e Dibrës që Dibra e Epër nga Dibra e Poshtme nda- Mali i Shebenikut ose malet e Kuqe, del te mikrokrahina : Luznia, Muhurri, Lura, kishte pranuar e njohur sundimin turk, het nga një vijë që del në jug të malit Krepi Varri i Nuses, pastaj vazhdon para faqes Reç e Dardhë, Uj’ e m’ujë, Çidhna dhe d.m.th. paguante vergji, të dhjeta e xhelp i Zanit (2116) aty ku fillojnë të burojnë dy veriore të maleve të Belicës, fut brenda Katundet e Epërta e ata për rreth qytetit të dhe ndonjë herë më të rrallë jepte dhe rrjedhje të Radikës, kthen drejtë jugut, Jabllanicën, pret Drinin e Zi, vazhdon në Peshkopisë. ushtarë. Në Topallti hynte qyteti i Dibrës, ulet në Qafë të Kadisë, Guri i Velpnës, për- Mbigjur të Misllodezhit, ngjitet në malin Veç emërtesave Dibër e Epërme dhe Reka, krahina e Zhupës, Golloborda roi i Krojftit, len fshatin Grekaj, Tanushaj e Llokmave, duke lënë brenda Dibrës Dibër e Poshtme nisi të përdorej dhe lindore dhe të gjithë katundet në lindje dhe Zhirovnicë në Dibër të Poshtme dhe së Epër mikrokrahinën e Zhupës, kalon Dibër e Madhe dhe Dibër e Vogël. Nuk të rrugës: Koxhaxhik, qyteti i Dibrës- fshatrat Zhuzhinja, Nivishtë, Verbjan, në fshatin Sencë, Duf, ngjitet në Malet dihet me saktësi se kur nisi të përdoren Peshkopi-Kastriot. Bitushë në Dibër të Epër, e del në malin e Kozhuf e Bistrica, e mbyllet atje ku u nis, këta emërtesa, por ka shumë mundësi të Pjesa tjetër quhej “Malësi”. Malësia Hinoskës(L.1998).Nga mali i Hinoskës ulet lartësia 2116 m. ketë nisur nga mesi i shekullit XVII. Nga ndryshe quhej “Nandë Malet e Dibrës”, në Kodrat e Qenokut, duke lënë në Dibër Këtu të tërheqin vemendjen tri fshatrat një letër e konsullit italian në Durrës, të cilët kurrë nuk i kanë qenë nënshtruar të Epërme fshatrat Erebar dhe Dovalan e Rekës: Grekaj, Tanushaj dhe Zhirovnica Xhuzepe Kapriata, dërguar eprorëve të sundimit turk. dhe në Dibër të Poshtme fshatrat Ilnicë, që hynë në Dibër të Poshtme. tij, më 9 qershor 1784, mbi masat stabili- Malësia kishte një administratë auto- Trepçë, Pjeçë, Pejkë. Nga Kodrat e Qe- Në Dibër të e Epër numërohen dhjetë zuese të Kara Mahmud Pashës, hasim në nome dhe sundohej me ligjin e maleve, nokut kufiri zbret në Drinin e Zi dhe pasi mikrokrahina me veçori etnokulturore të emërtesën Dibra e Vogël: ”...Mamut Bek që dibranët e moçëm e quanin “Kanuni i e kapërcen ate në veri të Urës së vjetër të ndryshme si: Gryka e Vogël, Gryka e Mad- levante in Cavaglia, e con tutto quest’ Skenderbeut”. Daut Murres , ndjek rrjedhjen e Gurrës së he, Katër Grykët, Bulqiza, Golloborda ammaso di gente il Pasc medesimo si e Në Malësinë e Dibrës (Nandë Malet) Mazhicës, duke lënë në Dibër të Poshtme fshatrat e Gollobordës Perëndimore (Ok- diretto ad ataccare il comandante di Zibra hynin: Reçi, Dardha, Çidhna, Muhurri fshatrat Hotesh, Lishan i Poshtëm, Lishan shtun, Prodan, Zabzun, Sebisht, Borovë, piccolo. (... Mamud Bej i ngritur në Kavaj dhe Luznia në Dibër të Poshtme dhe Gryka i Epërm , kalon në Qafë Qarr, në Majën Muglicë, Llëngë), Drinkolli i Dibrës (Otis- dhe me gjithë këtë grumbull njerëzish po e Vogël, Gryka e Madhe, Bulqiza, Katër e Shullanit, Qafë Torrë, Maja e Runjës, han, Xhepishtë, Drenok, Modriç, Llukovë, ai Pasha u drejtua të sulmoi komandantin e Grykët në Dibër të Epër. Qafas (Zhuri i Pllajit, Lurë). Nerezi, Bezova, Piskupshtina, Jabllanica), Dibrës së Vogël (Jusuf bej Hysenagollin-M. Gjithashtu është quajtur Malësi, d.m.th Ne se duam shtrirjen e Dibrës së Zhupa, Reka dhe Fusha e Shehrit. Murra). hynin në Nandë Malet dhe katundet e Epërme, vija kufitare zbret në Vanas, vazh- Dibra e Poshtme kufizohet nga veriu me Më vonë, aty nga viti 1878, me Gollobordës Perendimore (Okshtun, Pro- don me Kepin e Qetës, Mali i Allamanit, Kukësin, nga juglindja me Dibrën e Epër, emërtesën Dibër e Madhe fillojë të dan, Zabzun, Sebisht, Borovë, Muglicë, Vinjoll (Mat), Fusha e Thatë, Maja e Thatë nga Perëndimi me Matin dhe Mirditën. nënkuptohej Shehri i Dibrës me fshatrat Llëngë).

cyan magenta yelloë black  –

nr. Dhjetor 2014 - 13 104104 Intervista me gazetaren Monika Stafa Shoshori është realizuar në kuadër të bashkëpunimit të gazetës “Rruga e Arbërit” me faqen sociale në FB “Peshkopi,Dibër,Albania”. Ajo do botohet edhe në faqen në internet http: peshkopidiberalbania.wix.com. Bashkëpunimi synon të bëjë publike me anë të intervistave intervistë sukseset e dibranëve në fusha të ndryshme të jetës.

Nga SASHENKA NDREKA Çdo grua ngjan me Sofinë e a krijuar imazhin e vet në MONIKA STAFA: mençur dhe të bukur nëse ekran dhe zor se mund ta ngatërrosh. Është Monika lufton të jetë si ajo. Asgjë nuk Stafa. Spikerja e parë e vjen nëse nuk përpiqesh ta Top Channel-it, e cila Knuk i është ndarë asnjëherë karriges informative kesh me dituri dhe mençuri. të këtij televizioni. Por ajo nuk është thjesht personi që lexon lajmet. Pasioni për gazetarinë Jeta është e bukur vetëm ka bërë që Monika të ideojë dhe të realizojë kështu. Gratë tona kanë nevojë një sërë dokumentarësh historikë, duke u vlerësuar gjithashtu me çmime të rëndësishme, vetëm për pak më shumë më i freskëti ai i “Gazetares së vitit”, dhënë nga Unioni i Gazetarëve. Ajo nuk e rastësishme ndjeshmëri për veten dhe në dokumentarët historikë, pasi Monika është diplomuar në degën e Historisë. Dashuria dhe tjetrin, për empatinë. Tingëllon pasioni për fjalën e ka çuar atë më tej, në e thjeshtë por nuk është dhe botimin e një seri librash, ndër të cilët mund të përmendim: “Çështja e Shën Naumit”, “Monarkia aq. kundër Republikës”, “Gati për rinisje” dhe më i fundmi, “Një ditë si Sofia”. Intervista e mëposhtme është një bisedë ekskluzive për gazetën Rruga e Arbërit. Unë e vlerësoj të bukurën dhe të mençurën dhe përpiqem të - Çdo të përjetonim po të ishim “Një ditë si Monika”? jap maksimumin për t’i nxjerrë Gjëra të bukura, aspak të mërzitshme. Askush në pah këto vlera që i kemi nuk do ta përjetonte njësoj jetën në thelbin e vet edhe po të donin të jetonin një ditë si dhe, kur i gjejmë, t’i nxisim. Monika, secili do ta përjetonte në mënyrën e tij, pavarësisht se do të përpiqeshin të ndiqnin çfarëdo modeli.

- Keni provuar të bëni shumë zhanre mediatike, gjithashtu keni ardhur dhe ndryshe tek publiku, si shkrimtare. Si jeni ndier më mirë? Unë ndihem mirë sa herë krijoj dhe sjell në fund një vepër që mban emrin tim. Puna, natyrisht është në skuadër, por impenjimi në krijimtari është personal. Nuk do t’i ndaja dot zhanret. Vizita në Dibër, Për mua secila prej tyre kanë impenjimin e vet maksimal dhe që përpiqem të arrij sipëroren.

- Keni drejtuar një emision në kuadër të 100 Vjetorit të Pavarësisë, që personalisht më ka lënë një peng i heshtur mbresa të thella “Kush e ngriti flamurin”. Si do ta cilësonit këtë moment në karrierën tuaj? Ka një gjë të veçantë në fakt, nëse do ti gjesh ndopak më shumë cilësi apo emër. U krijua në kuadër të 100 Vjetorit të Shtetit Shqiptar dhe për mua një emision i tillë ishte më shumë se sa kënaqësi, ishte një çmim në motivimin për të kryer më shumë punë e aksione në shërbim të vendit ku jetojmë e që i përkasim.

- Po frymëzimin për të shkruar, ku e merrni? Merrni nxitje nga realiteti shqiptar? Unë e vlerësoj të bukurën dhe të mençurën dhe përpiqem të jap maksimumin për t’i nxjerrë në pah këto vlera që i kemi dhe, kur i gjejmë, t’i nxisim. A ka frymëzim më të madh se ky? Jo vetëm realiteti shqiptar ka vend për frymëzim, të mirat e tij mundohem t’i kuroj dhe nga ana tjetër të modeloj ato vlera që na humbasin shpesh në egërsinë tonë të përditshme.

- A ngjajnë gratë shqiptare me Sofinë tuaj? Çdo grua ngjan me Sofinë e mençur dhe të bukur nëse lufton të jetë si ajo. Asgjë nuk vjen nëse nuk përpiqesh ta kesh me dituri dhe mençuri. Jeta është e bukur vetëm kështu. Gratë tona kanë - Koha mediatike është gjithmonë në disfavor si motiv. Ëndrrat e mia lidhen me të ardhmen e tim kisha para syve babin tim e të gëzonte bashkë nevojë vetëm për pak më shumë ndjeshmëri të punonjësve të saj. Si ia bëni ju për të menaxhuar biri, natyrisht, por dhe me kujtimet e së shkuarës, me mua. Është një ndjesi që më vjen sa herë më për veten dhe tjetrin, për empatinë. Tingëllon e kohën tuaj dhe për t’iu kushtuar familjes? të cilave kur kthej kokën pas them se jam në rrugën duhet të gëzojë pa të këto vite. Ai do të ishte thjeshtë por nuk është dhe aq. Oh, është një pyetje e vjetër tashmë. Tani e duhur të realizimit të tyre. Asgjë s’është kryer, do njeriu që do të kënaqej shumë për mua, ndoshta - Nëna juaj është dibrane. Ç’karakteristika të jam kthyer mbrapsht unë. Koha është flori për të doja madje dhe më shumë. Por një gjë e kam të i vetmi deri në lot. Dibrës ka trashëguar ajo tek ju? të gjithë, por për mua është një kohë pa kohë. qartë, sa kohë kam frymë nuk do ndalem të bëj më Mençurinë e heshtur apo dhe vullnetin për Shpesh herë më duket sikur vazhdon pafundësisht të mirën në kryerjen time të plotë ashtu si ajo fëmija - Po projektet e 2015 cilat janë? punë ndoshta? Se di duhet të pyesni atë. pa stacione. që gëzon në fund të ditës mes morisë së lodrave të Detyrat dhe planet janë të shumta në të gjitha saj. Po këtu gëzoj tamam si fëmijë. fushat. Preferoj t’i tregoj kur t’i kem kryer një - A mund të ndani me ne një eksperiencë me - Ekziston akoma shpirti i fëmijës tek ju, duke e nga një. Jam pak supersticioze si natyrë dhe Dibrën që ka mbetur akoma në kujtesën tuaj? qenë se dhe djalin keni zgjedhur ta quani Aladin - A do ta konsideronit 2014 vitin tuaj? i besoj misterit. Bota është e jashtëzakonshme Jo e kam të pamundur. Nuk kam qenë atje apo shihni tek ai realizimin e një ëndrre tuajën? Falë Zotit kam vite që i konsideroj vitet si të nëse rrethohet me të dhe plotësisht e sigurt nga asnjëherë. Është një peng i heshtur dhe një detyrë Jo, nuk them se ëndrrat e mia i shoh tek djali. Kjo mitë. Dashuria dhe suksesi më kanë shoqëruar përplasjet e gjithfarshme që vijnë nga mbështjellat në kalendarin tim të punëve. nuk më pëlqen madje as ta dëgjoj e jo më ta kem pafundësisht. Por natyrisht do kisha dëshirë të e saj apo mijëra trupa qiellorë në galaktikë.

cyan magenta yelloë black 13  14 - Dhjetor 2014 nr. 104 Drama shumë shekullore e shqiptarëve ortodoks të Rekës së Maqedonisë shpaloset nëpërmjet rrëfi mit ekskluziv të Branko Sinadinovskit. Ligjëruesi universitar me prejardhje nga Beliçica e Rekës së Epërme nga rajoni i Mavrovës në Maqedoni, së fundmi doli publikisht dhe deklaroi preardhjen e tij etnike. 66 vjeçari që për shumë vite jetoi në Lindjen e Mesme rrëfen në Info Magazine të Klan Kosovë historinë personale për asimilimin e shqip- tarëve ortodoks nga Maqedonia. Thotë se edhe vetë është një rast i tillë, ndonëse e pranon se i ati dhe gjyshërit kanë folur vetëm shqip. Për çudi të shumëkujt ai është themelues i partisë VMRODPMNE, subjektit politk të kryeministrit aktual të Maqedonisë Nikola Gruevski. intervistë Sinadinovski: Jemi 75 mijë shqiptarë Përse pas shumë vitesh vendosët të deklaroheni ta mbyllur derën por më ranë fuqishëm te gjunjtë, si shqiptar. Cila është arsyeja për një gjë të tillë? ku edhe më tutje po ndjejë dhembje të madhe. Sinadinovski: Nuk është kjo e viteve të fundit, Këta njerëz edhe më tutje nuk po më lënë të qetë, unë gjithëmonë jam ndjerë dhe kam qenë shqiptar. po e shkruajnë në derën time “SHIPTAR”, e kanë Kjo sepse përkatësia kombëtare, sipas të gjitha shkruar një letër me fjalë tejet fyese dhe me alfabet kushtetutave në botë, është ndjenjë intime dhe as latin, të cilën ia tregova dhe policëve që erdhën, unë nuk kam pasur nevojë që ta manifestoj pub- e ku thuhej edhe ajo se mua dhe familjarët e mi likisht. Për herë të parë në një libër timin kushtuar do të na therrin. Josif Bagerit, para katër a pesë vjetësh, u hetua dhe publikisht se përkatësia dhe prejardhja ime e A po frikesoheni Z. Sinadinovski? babait dhe gjyshes time dhe e paraardhë sve të mi Sinadinovski: Unë, për veten time, që gjatë të afërt e më të largët është shqiptare dhe se jemi jetës time kam parë shumë gjëra, nuk fi kësohem, shqiptarë ortodoksë . por objektivisht po frikësohem për familjarët e mi, për vajzën time sidomos, që e dua shumë, për Prej nga e keni prejardhjen profesor Sinadi- bashkëshorten time të shkëlqyeshme, që gjithashtu novski? e dua shumë e të cilat janë të vetmet që fuqishëm Sinadinovski: Me prejardhje jam nga Beliçica më mbështesin në krejt këtë punë. e Rekës së Epërme, ndryshe, vëllai i gjyshes time, Pavli, ishte shume i respektuar nga krejt shqiptarët. A ju ka ofruar dikush ndihmë? Si kanë vepruar Ai ishte Kmet, që atë herë kjo ishte punë e madhe organet shteterore? dhe e respektueshme, sidomos te shqiptarët. Si e Sinadinovski: Nuk mu ka ofruar kurrëfar ndi- thashë quhej Pavle dhe pasi që në Kiçinicë nuk hme, pavarësisht se policia është njoftuar për këto kishte shkollë e në Beliçicë kishte, te ai ka jetuar raste. Se a kanë ndërmarrë ata diçka si Polici, këtë dhe ka mësuar në shkollë fi llor edhe xhaxhai im, nuk e di dhe nuk mundë të them asnjë gjë, por Brankoja, që tashmë jeton në Amerikë. ata veç kanë ardhur te shtëpia ime, kanë marrë deklaratë prej meje dhe u kam treguar se çfarë Si është e mundur Profesor që të mos fl isni ka ndodhur dhe më askush prej tyre nuk më ka shqip dhe të thoni se jeni shqiptar? thënë asnjë gjë. Sinadinovski: Është e mundshme dhe nuk jam vetëm unë por ka dhe shumë shqiptarë, që A do të vazhdoni ti promovoni vlerat e shqip- janë të rëndësishëm në historinë bashkëkohore tareve ortodoksë të Maqedonisë, pavarësisht se shqiprare e që nuk dinin shqip apo që nuk folnin keni patur problem te shtëpia juaj? mirë shqip. Konkretisht për veten time do të them mundë të them se në gjithë Maqedoninë tashmë shkruar në makinë shkrimi por veç me dorën e saj. Sinadinovski: Askush nuk mundë mua të më se krejt rrethanat e dyzet e pesë vjetëve të fundit ka rreth 70 apo 75 mijë shqiptarë ortodoksë, po Nga ajo pati hequr dorë dhe nëna ime, njësoj kam frikësoj dhe të më detyrojë që të heq dorë nga ajo ndikuan dhe nuk munda të kontaktoj me motrat sigurisht se kjo shifër nuk duhet të merret si një fakt vepruar dhe unë, që nuk e njoh më si motër timen që jam, që jam shqiptar, që jam pjesë e Kombit të dhe vëllezërit e mi shqiptarë që jetonin jashtë i kryer, se numri i tyre do të dihet vetëm atëherë dhe që është më e dhimbshmja, ajo që mundohej madh Shqiptar, që ka historinë më të begatshme vendit dhe për këtë kjo është arsyeja themelore. kur do të bëhet regjistrimi i popullsisë edhe sipas ta “mbronte” babain tim se nuk qenka shqiptar, në këto troje të Ballkanit, duke fi lluar që nga Pel- I ri u largova dhe u ktheva vetëm pas shpërbërjes përkatësisë së tyre fetare. Fakti se në promovimin përmes gjykatëses Toshanova të Gjykatës së Parë lazgët dhe Ilirët, Skënderbeu, Hasan Prishtina dhe së Jugosllavisë. e librit tim për shqiptarët ortodoksë të Republikës të Shkupit ishte përpjekur që babain tim, që kishte Boletini e të tjerë. Unë krejt këto që i kam thënë së Maqedonisë, në Hotel “Aleksandar Pallace”, ca probleme shëndetësore, ta shpallte të paaftë bile do t’i vazhdoj edhe më tutje. I mbaj krejt këto Cila është historia e familjes tuaj në pak fjali. kur u promovua dhe libri i bashkëshortes time dhe pas një viti të vdekjes së tij! qëndrime, i vetëdijshëm se krejt kjo është me Ku gjendet Reka dhe çfarë do t’u thoshit shq- për Rilindësit shqiptarë, që është gjithashtu profe- Si ndihen të tjerët familjarë tuaj. A keni motra rëndësi jo vetëm për popullin tim shqiptar por dhe iptarëve të Kosovës dhe të Shqipërisë për këtë soreshë, morën pjesë më shumë se 120 shqiptarë dhe vellezër të tjerë? për maqedonasit, sepse ne nuk kemi problem me çështje? ortodoksë, shumica të rinjë, gjithashtu fl et shumë Sinadinovski: Vëllezër dhe motra nuk kam, popullin maqedonas, kemi probleme me disa struk- Sinadinovski: Reka e Epërme gjithëmonë ishte dhe dëshmon se edhe nëse dikush përpiqet që ti kam të afërmin tim të vetëm Xhaxhain tim, Branko tura me tru të çimentuar, që nuk mund ta kuptojnë bërthamë e shqiptarëve ortodoksë dhe jo vetëm asimilon, nuk mundet më ta bëjë këtë, sepse kur të Manojllovskin, të ciline njohin të gjithë, por dhe se sa më shumë të jetë një shoqëri multikulturore tash – me shekuj ishte e tillë. Zatën ata, si dhe gjithë rinjët nisin të fl asin, fryma nga Llamba e Aladinit ka ai kishte problem me familjen e tij kur tha se ishte dhe më multikonfesionale, aq më e begatshme shqiptarët ortodkosë, janë plotësisht shqiptarë dhe dalë dhe atë nuk mundet askush më ta kthen prapa. shqiptar ortodoks, por si thotë populli – çudia më do të jetë. Çështja se si dikush deklarohet a se çka janë pasardhës të drejtpërdrejtë të Ilirëve. Edhe ju e e madh tre ditë zgjatë! Pavarësisht se as nga ai është, kjo është e garantuar edhe me Kushtetutën dini se shqiptarët deri te islamizimi i tyre, jo vetëm Te kthehemi pak te familja juaj z. Sinadinovski, nuk më duhej të reagonte, sepse për mua fl asin e Republikës së Maqedonisë. Një gjë dëshiroj në Rekë por gjithë kund, ishin të përkatësisë fetare si keni folur në shtepi ju, si kanë folur nëna dhe dhe librat e mi, se unë jam shqiptar ortodoks, ta theksoj, se çështja e Kishës Ortodokse Maqe- ortodkose dhe pastaj pranuan besimin katolik dhe babai juaj? megjithatë ai pasi dëgjoi këto marrëzitë që i thoshte donase, bile sipas Kushtetutës, është e ndarë nga atë islam. Përndryshe, po e përsëris dhe një herë, Sinadinovski: Nëna ime nuk ishte shqiptare. ajo që paraqitej si motra ime, e bëri dhe u paraqit Shteti dhe ajo ka dhe duhet të ketë status të njejtë bërthama ishte Reka, por nga kjo trevë shumica e Por babai dhe gjyshja ime, Parashqevia, me sa e edhe nga Amerika me një shkrim, të cilin e botoi me bashkësitë e tjera fetare dhe mu për këtë ata popullatës, për shkaqe objektive, janë shpërngulur mbajë mend unë, fl isnin mes veti pastër shqip. në “Facebook” e ku thoshte se “ai nuk mundë të nuk janë të autorizuar të më thonë mua se kush dhe shumica e shqiptarëve ortodoksë të kësaj ane Gjithashtu mbajë mend, si fëmijë, kur ajo më jet tjetër pos një shqiptar ortodoks “ siç them dhe apo çfarë jam ose ku apo në cilën kishë duhet të jetojnë tash nëpër gjithë Maqedoninë, në Lindje thirrte gjithëmonë “Djali i dadës”, që unë dhe unë se “ai nuk mundë të jet askush tjetër pos një shkoj, sepse për krejt këto punë unë vendosi dhe e në Perëndim dhe në Jug të saj, ndoshta më së nuk e merrsha vesh se çdo të thoshte kjo, por më që është Xhaxhai im”. do të vendos vet për vetveten time. shumti ka në Shkup, por ka që jetojnë dhe në qytete vonë e kuptova se më ledhatonte dhe me këtë ma të tjera të Republikës së Maqedonisë. shprehte krejt dashurinë e saj. Ndryshe, babain tim A ka qenë kundër paraqitjes tuaj publike vetëm Këto ditë unë kuptova se Ju po tentoni të që ishte mësues, professor në Shkollën Normale motra juaj, apo edhe sistemi politik dhe Kisha themeloni Kishën Ortodokse Shqiptare të Maqe- Profesor, a keni qenë edhe ju dhe familja juaj të Shkupit dhe profesor universitar e shkencëtar, Ortodokse Maqedonase? donise? Si vendoset z. Sinadinovski? A është e objekt i një asimilimi? Si ka ndodhur kjo? e respektonin të gjithë shqiptarët që vinin shumë Sinadinovski: Më e zëshmja, që nuk e prisja, vërtetë kjo? Sinadinovski: A kam qenë objekt i asimilimit? shpesh te ne dhe këshilloheshin me të e ai, me ishte Kisha Ortodokse Maqedonase. Unë u Sinadinovski: Nëse kjo lejohet me ligjet e Them se po, se është bërë presion i caktuar. Është sa mundej u ndihmonte bashkëkombë sve të vet sulmova me një fjalorqë nuk i ka hije sidomos Maqedonisë, ne këtë dhe do ta bëjmë. Ne jemi ndjekur dhe babai im, që kishte dhe një dosje të shqiptarë, se i tillë ishte. Më kujtohet dhe tash se njerëzve anëtarë të Sinodit të Shenjtë të KOMit, qytetarë lojalë të këtij vendi dhe nuk do të bëjmë madhe policore, pavarësisht se ishte professor si rrinin vonë dhe ngriteshin në mëngjes, shpërn- se jam shovinist, se jam nacionalist, se dëshiroj asnjë gjë që nuk lejohet me ligj. Nuk do të bëjmë universitar. Janë ndjekur nga policia dhe më shumë danin mes veti dhe ndiznin cigare, pinin çaj dhe të asimiloj popullin maqedonas me këtë që po asgjë që do tu shërbente të tjerëve thonë se po duan njerëz të mi të afërm e pak më të largët. Është fakt folnin për historinë shqiptare. prezentohem si shqiptar ortodoks, etj etj. Sikur t’i të na shkatërrojnë Shtetin, por ata po harrojnë se se gjithë shqiptarët ortodoksë të Rekës e të gjithë thoshte gjithë këto ndonjë politikan, ndoshta dhe ky është Shtet yni i përbashkët, se për të nuk kanë Republikës së Maqedonisë së tashme e të kohës Kur jemi te familja juaj, së fundmi është reali- do ta kuptoja, por asnjë politikan serioz nuk i thotë derdhur gjak vetëm maqedonasit, kanë derdhur kur ishte pjesë e Turqisë otomane, i janë nënshtruar zuar një intervistë me motrën tuaj. Ajo tha se ju ato gjëra. Megjithatë nuk po mundë ta kuptoj se shumë gjak dhe shumë shqiptarë, kanë harruar se fi llimisht dukurisë së asimilimit të fuqishëm që në nuk jeni shqiptar, jeni maqedonas dhe mashtrues. pse ata janë frikësuar aq shumë dhe aq shum po Sekretar i Përgjithshëm i Republikës së Krushevës kohën e Turqisë otomane e të Serbisë, pastaj nga Pse e bëri këtë gjë dhe a janë të vërteta ato çfarë frikësohen kur ne nuk po ekzistuakam si shqiptarë ishte një shqiptar ortodoks i cili quhej Gjorgji Çaçe, bullgarët dhe normanët. Megjithatë , shqiptarët po thotë ajo? ortodoksë. Ata tash, kur Kisha Ortodokse Shqiptare kanë harruar gjithashtu se dy anëtarë të Kuvendit ortodoksë të kësaj ane janë fenomen botërorë, se Sinadinovski: Jo. Ajo kryesisht ka folur për atë se po na ofrohet për mbajtje të liturgjisë në gjuhën të ASNOMit ishin shqiptarë, kanë harruar se edhe përkundër asimilimit të madh e të fuqishëm, kanë unë nuk qenkam shqiptar dhe kjo është qesharake, shqipe, po vazhdojnë si më parë të na minimizojnë Partia Komuniste u ishte drejtuar shqiptarëve me arritur që ta ruajnë gjuhën e tyre amtare. se ajo nuk mundë të futet te shpirti im, te ndjenjat ndërsa vetë mua po më sulmojnë. Krejt kjo është Proklamatat drejtuar të të ashtuquajturve Arnautë, e mia personale. Por ajo e di shumë mirë se babai kundërthënëse, sepse ne ekzistojmë dhe do të jemi që ti bashkangjiteshin asaj për tu çliruar nga forcat Kur fl asim për identitetin e shqiptarëve orto- dhe gjyshja ime ishin plotësisht shqiptarë dhe gjith- dhe më shumë në të ardhmen, bile shumë më tepër pushtuese fashiste. Për këtë, sa është Ilindeni i doksë, a janë shumë ata në Maqedoni? monë folnin shqip mes veti vetëm shqip. Duket se ajo shifra prej 75 mijëve, që e thashë më herët. maqedonasve , po aq dhe ndoshta edhe më shumë Sinadinovski: Ka një studim që është punuar shumë qartë se krejt kjo është një konstrukt me një është i shqiptarëve, sa është ASNOMi i maqe- dhe është shpallur në fi llim të shekullit të XX, të skenar të parapërgatitur për të më njollosur në një Ju keni qenë të sulmuar në shtëpinë tuaj për donasve , po aq dhe ndoshta dhe më shumë është cilin e kam botuar dhe unë në librin tim, që e plan sa më të gjerë, mirë po kjo nuk pati sukses, këtë çështje, apo jo? i shqiptarëve. E thash dhe me parë se ky vend dhe kam prezentuar. Dhe, në se në Rekën e Epërme të sepse ata që e përgatitën këtë skenar gabuan duke Sinadinovski: Fatkeqëisht po, jam sulmuar ky Shtet yni është i përbashkët, ndajmë bashkarisht atëhershme , që ishte bërthama, jetonin tetë deri përzgjedhur personin e gabuar. Ajo që prezentohej fi zikisht, isha nga pak naiv, nuk ma ka marrë krejt këtë ajër dhe këtë qiell dhe duhet të jetojmë në dhjetë mijë shqiptarë ortodoksë , ndërsa pasi si motra ime që moti nuk është më e tillë, sepse ajo mendja se dikush mundë të më sulmon fi zikisht, bashkë, se asnjë herë historikisht nuk kemi patur tani regjistrimi i popullsisë nuk bëhet më sipas është dënuar për më shumë vepra penale, ka një por një natë rreth orës 8 a 8 e një çerek dikush i ra problem mes veti dhe këto probleme po i krijojnë përkatë sisë fetare, sipas një vlerësimi tim të lirë, dosje të trashë penale, ka rrahur bile dhe nënën ziles së derës, kinse për të kërkuar ndonjë ndihmë vetëm disa kokënxehur që nuk kanë punë tjetër që e kam dhe duke pasë për bazë edhe faktin se time, e cila ka lënë testament me të cilin e ka hequr dhe kur e hapa derën më shtynë fuqishëm dhe pos krijimit të problemeve! Por dhe ata këtë betejë te ne shqiptarët shkalla e natalitetit është e lartë , nga trashëgimia. Krejt ai testament nuk ka qenë i rashë e u rrëzova. Mblodha forcën e u ngrita për që më parë e kanë të humbur! nr. Dhjetor 2014 - 15 104 Edhe përkundër kërcënimeve dhe sulmueve, ky promovues i vlerave të shqiptarëve ortodoks thotë se nuk frikësohet për vete por për familjen e tij. Sipas Sinadinovskit janë rreth 75 mijë shqiptarë ortodoks vetëm në Maqedoni. Madje sipas tij shumë të tillë shërbejnë edhe nëpër funksione të rëndësishme në institucionet në Shkup. Shqiptarë ortodoks sipas Sinadinovskit ka edhe në Kosovë, kryesisht në mesin e goranëve tek zona e Dra- gashit. Të cilit do vend qofshin, Sinadinovski i quan gjithë shqiptarët vëllezër dhe motra. Ai thotë se është krenar me prejardhjen e tij, kur deklaron se do të iniciojë edhe themelimin e Kishës Ortodokse Shqiptare të Maqedonisë, pavarësisht kundërshtimeve të palës maqedonase. Detajet tjera rreth dëshmi rrëfi mit rrëqethës të Sinadinovskit mund t’i ndiqni në intervistën e plotë më poshtë të dhënë për televizionin Klan Kosova.

vjetër. Kjo anë qanë dhe kërkon por dhe do një dorë kujdesi, e të gjithë ne duhet të angazhohemi që ta ringjallim dhe ta ripërtrijmë Rekën, ta bëjmë ortodoks në Maqedoni që sërisht të jetojë. Z. Sinadinovski, a janë këto probleme të gjatë atje po ndodh një lloj rilindjeje dhe për këtë më të mistershme. Shoqata që mbanë emrin e tij, Sa është ruajtur tradita në këto anë? këtyre 20 viteve sa Maqedonia është Shtet i pa- së shumti ndikoi krejt ajo që ndodhi në vitin 2001, të Bagerit, po përpiqet për gjetjen e varrit dhe Sinadinovski: Traditën e kanë ruajtur. Vetëm t’i varur, apo këto probleme të njëjta kanë qenë edhe ndikuan ngjarjet që ndodhën dhe më të cilat dhe kthimin e eshtrave të tij në vendlindje. Unë do shihni ato kostume dhe ato veshje e mbathje tradi- gjatë kohës së Jugosllavisë? shekujt u tejkaluan! Deri atëherë të gjithë ata atje t’ua them edhe këtë se jam optimist se progresin, cionale të Anës së Rekës, ti shihni ato vajza të bukura Sinadinovski: Këto probleme kanë ekzistuar janë trajtuar si njerëz jo të rendit të dytë por dhe që mbështetet vetëm tek 5 përqinshi i njerëzve të shqiptare ortodoske me ato veshje tradicionale, që gjithmonë. Sikur të realizoheshin qëndrimet pro- si të rendit të tretë e të katërt. Por tashti shqiptarët mençur e të guximshëm të botës, nuk mundë ta janë ruajtur për breza që nga koha e Ilirëve. Ekziston gramore të ASNOMit , ku ishte paramenduar po bëhen gjithënjë e më të barabartë … ndalë asnjë forcë retrogarde. Kjo nuk ka mundur aty një traditë e begatë tradicionale shqiptare nga e Maqedonia si Shtet i përbashkët i maqedonasve të ndodhë as në Amerikë e as në Rusi dhe aq më cila duket që dikush dhe po frikësohet shumë këtu në dhe shqiptarëve e të tjerëve që jetonin në të dhe Cilin ndikim e ka pasur konfl ikti i vitit 2001 tek pak mundë të ndodhë në Maqedoni. Ekzistimi i Republikë të Maqedonisë. Kur unë e botova librin për sikur të realizoheshin synimet e Ilindenit , sigurisht shqiptarët ortodoksë të Maqedonisë? këtij shtetit të përbashkët, do të thosha vëllazëror Josif Bagerin ndërmora dhe nismën për themelimin që nuk do të zhvillhej ai proces i asimilimit të Sinadinovski: Kishte ndikim shumë të madh shqiptaromaqedonas të Maqedonisë , është në të e një Çmimi Kombëtar që do të mbante dhe emrin fuqishëm të shqiptarëve, jo vetëm ortodoksëve por pozitiv, ndikoi te vetëdijësimi dhe dhënia e guximit mirë të popullit shqiptar dhe të popullit maqedo- e Josif Bagerit, çmim siç i kanë dhe i japin dhe të dhe të tjerëve, që tash do të ishim rreth një millioni që ta thonë atë që janë. U çliruan nga frika dhe nas. Dhe mu për këtë nuk shoh ndonjë arësye që tjerët e që do tu jepej veprimtarëve të dalluar nga dhe që nuk jam i sigurt se sa jemi, pasi që nga presioni që e kishin më parë, se do të largoheshin të frikësohet nga kjo Kisha Ortodokse Maqedonase, Maqedonia. Kjo deri më tash ende nuk është bërë viti 2002 e deri tash nuk kemi pasur regjistrim të nga puna vetëm se do të thonin që janë shqiptarë se ne nuk po bëjmë ndonjë punë të keqe, nuk por nuk do të thotë se nuk do të bëhet. Por dhe me popullsisë. Megjithatë është fakt dhe ka shembuj të ortodoksë, nga frika se fëmijët do tu mbeten pa kemi marrë pushkët në duar, vetëm po botojmë emrat e Kristoforidhit dhe Millosh Gjergj Nikollës, shumtë se është zhvilluar një asimilim i tmerrshëm punë e pa shkollë dhe tash ata janë bërë të gux- libra dhe po përpiqemi që të demistifikojmë që gjithashtu janë nga Reka, që janë veprimtarë tanë jo vetëm kohës së pushtimit pesë shekullor të imshëm, gjë të cilën e dëshmon dhe fakti se në rrenat që janë përhapur për punën e shqiptarëve mëdhenjë e që ju kemi borxh jo vetëm ne shqiptarët Perandorisë së Turqisë por dhe të Serbisë dhe në promovimin e librit tim morën pjesë më shumë ortodoksë të Maqedonisë. Dhe ta them edhe këtë, ortodkoksë por gjithë Kombi Shqiptar. Nëse asgjë kohën e RSFJsë, që jo rastësisht u shkatërrua dhe se 120 shqiptarë të rinjë ortodoksë, të rinjë seç se satsfaksionin më të madh e kemi përfi tuar mu tjetër, ata meritojnë që bile ndonjë Çmim, që do ta që duhej shkatërruar, por jo për fajin tonë. Ju dhe je dhe ti, e të cilët fl isnin shqip. Ky proces nuk ka nga KOMi , që thonë tashmë se liturgjitë mund ti jepte ky Shtet yni i përbashkët shqiptaro – maqedon, në ato kohë ishit profesor. kthim prapa dhe unë në mënyrë fi gurative them se mbajmë dhe në gjuhën tonë por, siç thonë ata, ta mbajë dhe emrin e tyre. tashmë kjo frymë doli nga Llamba e Aladinit dhe në kishat e tyre! Këto janë deklarata të tyre, edhe Cili ka qenë qendrimi Juaj për shqiptarët? Cili kthim prapa nuk ka e ky është progresi të cilin e nga kreu i KOMit dhe nga një anëtar i Sinodit, që Profesor si i ndjeni shqiptarët tjerë, që nuk ka qenë qëndrimi Juaj gjatë viteve të 70-ta dhe solli viti 2001, që do të jetë temë vlerësimesh edhe më kishte sulmuar ashpër më parë mua si fashist janë nga Maqedonia? Ju thatë edhe vet se për dhe të 80-ve? për brezat e ardhëshëm. Zatën, sipas vlerësimeve e si nacionalist. Mirëpo unë për krejt këto po ua shqiptarët çdo herë në plan të parë ka qenë etnia Sinadinovski: Qëndrime të këtilla kam patur të mia, shqiptarë ortodoksë nuk ka vetëm në Maqe- lë që vetë të gjykojnë shikuesit e Televizionit e jo feja? gjithmonë dhe për këtë fl asin dhe ato 39 librat e doni, ka dhe në Kosovë, në Serbi e në Rumani e Tuaj të nderuar, motrave dhe vëllezërve të mi në Sinadinovski: Unë i ndjejë dhe gjithë shqiptarët mi, ku themelorja ka qenë respektimi i të drejtave Bullgari, në Greqi ku janë Arvanitasit. Unë është Kosovë, pasi ta shikojnë këtë bashkëbisedim tonin i kam vëllezër të mi dhe sinqerisht e nga thellësia e themelore të njeriut te popujt e pushtuar. Kam bot- dashtë që kem një takim dhe me Pangallosin, që dhe të shohin nëse ka shovinizëm, nacionalizëm zemrës dhe e shpirtit tim u dëshiroj që të përparo- uar libra për palestinezër, për kurdët dhe armenët është Arvanitas, por takimi nuk u mbajt për shkaqe dhe përpjekje asimilimi në këto qëndrime të miat, jnë. Kosova ende po rrugëton nëpër një periudhë e tash edhe për shqiptarët ortodoksë, etj. Krejt kjo shëndetësore të tij, se dhe ai është dhe në moshë. si dhe në katër librat që i kemi botuar për këto vështirësishë, por një dijetar antik ka thënë se “Ajo dëshmon se i kam mbështetur popujt e pushtuar çështje të shqiptarëve ortodoksë në Maqedoni e që fi tohet lehtë dhe humbet lehtë”, ndërsa Kosova, dhe kam bërë ashtu siç ka bërë I madhi Skënderbe Po në Kosovë kush janë ata shqiptarë orto- të Rilindësve shqiptarë. motra dhe vëllezërit e mi në Kosovë e dëshmuan por dhe Hasan Prishtina e shumë e shumë kolosë doksë? se e meritojnë që të kenë Shtet dhe këtë askush më të tjerë, ashtu siç ka bërë dhe bashkëvendësi im i Sinadinovski: Janë në mesin e goranëve dhe A është interesuar dikush për Juve këtu në nuk do të mundë t’ua marrë. Kjo punë u bë dhe madh nga Nistrova – Josif Bageri, i cili që në vitin e do të vjen dhe koha kur dhe ata këtë do ta thonë. Maqedoni dhe nga Kisha Ortodokse Shqiptare? çështje kohe do të jet kur dhe fqinjët do të kthjel- largët 1910 në Sofje, bashkë me mërgatën e madhe Ka shqiptarë ortodoksë në Rusi dhe në Ukrainë, Sinadinovski: Kam marrë ftesë dhe besoj se lohen dhe do ta njohin edhe ndërkombëtarisht si të shqiptare kërkoi nga pushteti bullgar që të formohet ku kam qenë dhe unë. Sipas vlerësimeve, se nuk shumë shpejt do të shkoj në SHBA si mysafi r i Kishës tillë Shtetin e Kosovës. Zatën kjo bile dhe do të jet Kisha Ortodokse Shqiptare, por kjo nuk iu lejua. ka regjistrime dhe të dhëna statistikore, jashtë dy Ortodokse në Çikago, ku ekziston Kisha Ortodokse më shumë në interes të tyre se sa dhe të Kosovës, Se si do të shkojë kjo punë as unë nuk e di, se nuk shteteve të njohura ndërkombëtarisht – Republikës Shqiptare siç ekziston dhe në Kalabri, ku jetojnë më se ajo tashmë dhe është njohur edhe ndërkombë- jam profet, por e ardhmja do ta dëshmojë. Por kjo së Kosovës dhe Shqipërisë, jetojnë rreth dy milionë shumë se 250 mijë shqiptarë ortodoksë dhe shpresoj tarisht nga shumë shtete, ndër to dhe nga shumë nuk është arsye që të ndahemi dhe të frikësohemi. shqiptarë ortodoksë, pavarësisht shqiptarëve të se shumë shpejtë do ta vizitoj edhe Kalabrinë. Ky fuqi të mëdha botërore. Maqedonisë, që janë këtu rreth një million. proces tashmë ka fi lluar dhe atë do ta çojmë përpara Dua t’ju pyes dhe diçka tjetër. Ju keni patur bashkë me Xhaxhain tim Branko Manojllovski, me A keni miq ne Kosove dhe Shqiperi? edhe një karrierë politike? Jeni dhe themelues i Profesor, si Ju ka pritur popullata shumicë e të cilin bashkarisht e nisëm, ndërsa krejt kjo nisi më Sinadinovski: Kam dhe me këto që po them dua subjektit politik VMRO? shqiptarëve myslimanë të Maqedonisë? Dhe jo herët me dorëshkrimet që i shkroi babai im dhe të ti përgënjeshtëroj gjithë ata që po më quajnë mash- Sinadinovski: Po, e vërtetë është dhe, si duket, vetëm ata, pse jo edhe të shqiptarëve të Shqipërisë cilat janë botuar te librat e mia. trues, se mashtrues nuk mundë të jetë ai që shkruan krejt kjo dikujt po i dhemb dhe më së shumti … Isha dhetë Kosovës? libra, katër libra emotive kushtuar çështjes kombëtare. njëri ndër njerëzit kyç që e kanë bërë programin Sinadinovski: Është dashtë që të merrni pjesë në Cilat janë ato dorëshkrime? A mund të na Kam një mik të madh sidomos nga Lloshkobarja e politik për Maqedoninë e mëvetësishme dhe të pa- promovim, se ajo nuk ishte vetëm një promovim shpalosni disa? Ferizajit, Sejdë Reshanin, që në shtëpinë time dhe varur. Për këtë punë kam botuar dhe libër dhe tash libri, nuk është mirë që unë si autor të fl as, por Sinadinovski: Po i kemi në libra dhe ka dorësh- ka jetuar për një kohë të rëndë të regjimit të Serbisë pres që goditjet do të nisin nga kjo pikëpamje, pasi pa modesti do ta them se krejt ajo ishte si një akt krime edhe të vitit 1951… kur, duke i parë gjithë në Kosovë, nga i cili dhe fshihej dhe për të cilin per- nuk arritën me këtë të deritashmen dhe do të thonë historik. Salla ishte përplot, ishin më shumë se 5 a 6 ato që po ndodhnin ,e pati thënë dhe një medim sonalisht kanë garantuar te Ambasadori i Gjermanisë se ai e falsifi koi dhe historinë. Por unë nuk fl as për % veta dhe krejt fjala ime që mbajta për shqiptarët tejet gjenial se “ që të jesh maqedonas në Repub- për t’i dhënë një “pasavan” për të shkuar nga Shkupi vetveten, për mua fl asin ata që e dijnë se unë isha ortodoksë ndërpritej çdo dhjetë minuta nga shumë likën e Maqedonisë, do të luftosh për gjithëmonë, në Gjermani. Ndryshe, po të mos bëhej kjo, po të që e kreva punën më të madhe ideopolitike për aplaudime. Krejt kjo ngjarje ndodhi në ditën tonë por jo me armë, vetëm me forcën e fjalës dhe të mos ikte, serbët do ta likuidonin. Të dëshmoj unë se planin dhe programin e Maqedonisë së Pavarur. më të rëndësishme kombëtare, më 28 Nëntor në argumenteve për të dëshmuar se në Maqedoni kush jam, kjo është qesharake, se këtë e dëshmojnë Nëse përpiqen dhe në këtë fushë, betejën edhe në Ditën e Flamurit, që është dhe Dita e Pavarësisë, ekzistojnë dhe jetojnë jo vetëm shqiptarët orto- vet librat e mi dhe krejt këto që i kam bërë deri më të do ta kenë të humbur që më parë. kur Ismail Qemali e ngriti Flamurin e Pavarësimit doksë por dhe shqiptarë të shumtë të tjerë të sot. Shpresoj që të mos më ndodh ndonjë e keqe të Republikës së Shqipërisë ! shtypur nga regjimi. Edhe ju duhet të pajtoheni, se dhe së pari shpresoj që të jem shëndosh e mirë dhe A keni qenë pjesë dhe e Partisë? A distancoheni sa shumë e vështirë por dhe e guxmshme ka qenë pastaj do të shkruaj dhe libra të rinjë për pupullin nga veprimtaria juaj? Cilët janë shqiptarët tjerë të njohur ortodoksë të thuhet kjo në vitin 1951, kur ende ishte në fuqi e Maqedonisë dhe bile edhe për Xhemë Hasën e Sinadinovski: Po kam qenë. Nuk distancohem të Maqedonisë? Ju thoni se janë shumë. Cilët janë pushteti i tmerrshëm i Aleksandar Rankoviqit dhe njohur, që e vranë dhe e shpallën armik dhe e i cili, nga e kaluara ime asnjë herë, se kjo do të ishte e ata? Janë nëpër institucione? unë me këtë mendim gjenial edhe e kam nisur dhe siç pati thënë dhe babi im, në atë kohë vetë u ishte tmerrshme. Sinadinovski: Ka shumë të tillë, por nuk është e kam përmbyllur librin tim kushtuar shqiptarëve afruar partizanëve me më shumë se 12 mijë veta për mirë që unë të fl as për ta, sepse nuk e di që nën ortodoksë të Republikës së Maqedonisë. ta çliruar vendin, por krejt këtë punë e kishte minuar Ata të VMROsë nuk kanë qenë aq shumë miqë- çfarë presioni janë ata dhe si do të reagojnë. Por Tempoja, që e njohin të gjithë. sor ndaj shqiptarëve? ka në të gjitha nivelet e strukturave shoqërore dhe A shkoni shpesh në fshatin tuaj, në Beliçicë? A Sinadinovski: Ka qenë nga pak me fl uktuime, shtetërore, duke fi lluar nga Akademia e Shkencave, e vizitoni shpesh Rekën? A e keni vizituar kohëve të fundit Kosovën dhe por unë gjithmonë dhe normalisht se kam qenë Universiteti dhe gjithë strukturat shoqërore, por le t’i Sinadinovski: Fatkeqësisht jo. Me ndërtimin e Shqiperinë? Tiranën dhe Prishtinën? me njerëzit e mi, me popullin tim. Por edhe në lëmë ata që vetë të veprojnë siç veprova dhe unë, që Liqenit artifi cial të Mavrovës, por dhe për shkak Sinadinovski: Kam qenë dhe shkoj me kënaqësi atë VMRO kishte njerëz me kulturë e që nuk mora guximin dhe e thashë atë që duhej thënë. Por të kurbetit dhe gjetjes së rrugës për të siguruar një në Kosovë dhe në Shqipëri. Kosova po përparon, kishin asgjë kundër shqiptarëve. Shikoni, ata që dhe unë tash po u bëj thirrje që të mos frikësohen jetë më të mirë për veten e tyre, shumica e shq- Prishtina po shndërrohet në një kryeqytet tamam. janë kundër dikujt nuk e duan as popullin e vet, se nuk kanë pse që të frikësohen, sepse krejt ajo do iptarëve ortodoksë janë shpërngulur nga Rajoni i Shpresoj se shumë shpejt sërish do të shkoj. Edhe ndërsa ata që e duan popullin e vet i rspektojnë të ndikojë në stabilizimin e Maqedonisë, sepse nga Rekës dhe tashmë janë në që të katër anët e botës, kjo intervistë tashmë e imja do të ndihmojë në dhe të tjerët. raportet maqedono – shqiptare do të varet jo vetëm ndërsa në mbarë Maqedoninë, siç kam thënë dhe prezantimin e librit tim kushtuar Shqiptarëve paqeja por dhe zhvillimi ekonomik, siguria dhe e më lartë, janë rreth 75 mijë të tillë. Unë dhe shkoj ortodoksë të Maqedonisë, por dhe të librave të Profesor, më thoni diçka për Rekën, më ardhmja e Shtetit tonë të përbashkët. Maqedonia rrallë herë, por shumëçka ka mbetur shkret, kanë tjerë të mi kushtuar çështjes shqiptare e të librit të shpjegoni pak për Rajonin e Mavrovës dhe Rekën? mundë të ekzistojë vetëm si Shtet multinacional mbetur shumë shtëpi të rrafshuara apo dhe vetëm bashkëshortes time kushtuar Rilindësve shqiptarë, Si është zhvilluar popullata e atjeshme? dhe multikonfesional e multikulturor. muret e rrënuara. Kanë mbetur shkret edhe shtëpitë të cilët shumë shpejt do të prezentohen edhe për Sinadinovski: Kryesisht janë kurbetqarë, njerëz e gjyshes time Parashqevisë, të gjyshit dhe të dajës publikun tjetër shqiptar në SHBA. Për mua, si të qetë janë, që në të shumtën në kohëra më të Si mos të frikësohen ata kur Ju keni qenë të tim Pavle, që ishte atbotë Kmet … pavarësisht se shkencëtar, nuk ka satisfaksion më të madh si ai i largëta kanë shkuar për të punuar në Stamboll, sulmuar në shtëpinë tuaj? Si të dalin ata publikisht krejt kjo ka ndodhur dhe po ndodh dhe për më botimit të librit, që është sikur të të lind një fëmijë. në Sofje, siç kishte shkuar për të punuar dhe Josif kur mund të sulmohen në secilin moment? shumë arsye objektive, ne shqiptarët ortodoksë, Sidomos kur mirëpritet nga lexuesit dhe publiku, Bageri, në Bukuresht dhe në më shumë qytete të Sinadinovski: Në këtë jetë tonën, gjithçka ka gjithë ne shqiptarët, tek të cilët nuk bëhen dallime siç u mirëprit dhe libri im më i ri nga vëllezërit vendeve fqinje, prej nga sollën kulturë e dituri dhe çmimin e saj. Për Bagerin as sot e kësaj dite nuk për fe, nuk guxojmë të lejojmë që të shuhet ky e mi shqiptarë në Maqedoni. Shpresoj se njësoj njohuri të reja. Ishin të emancipuar dhe përkundër e dijmë se ku i pushojnë eshtrat të ndjerit. Nuk e margaritar i Ballkanit me ato 23 fshatrat e e shqip- do të ndodh edhe në SHBA dhe në Tiranë e në ndërhyrjeve të fuqishme asimiluese e pushtuese, dijmë se si përfundoi jeta e tij në Prishtinë, ku më tarëve ortodoksë, ku kanë jetuar bashkarisht dhe Prishtinë e satsfaksion më të madh se ky nuk ka Perandorisë Turke , të Serbisë dhe bullgarëve e 1915tën duhej të takohej me Hasan Prishtinën, me vëllezërit shqiptarë të besimit islam, por ku ka për një shkencëtar që ka botuar më shumë se normanëve, mbetën shqiptarë ortodoksë. Tash ndërsa u zhduk për gjithmonë në mënyrë tejet patur dhe nga ndonjë vlleh e madje dhe sllavë të tridhjetë libra. 16 - Dhjetor 2014 nr. 104 Leksion publik i Dr. Gëzim Alpion në Londër recencë

Dr. Alpion theksoi se Terziu ‘Bunari’ është një hymn i vonuar është një ndër autorët për një nga zonat më të shquara bashkëkohorë që e trajton dhe tragjikisht më të harruara jo traditën me origjinalitet. Dr. vetëm në Dibër por në të gjithë Shqipërinë, si dhe një vlerësim Alpion u përqëndrua kryesisht i merituar i përkushtimit të në tre romanet e para të banorëve të saj fjalëpak ndaj Terziut: ‘Grykës’ (2010), atdheut. Harresa që ka përjetuar ‘Bunari’ (2012) dhe ‘Kojrillat’ dhe po përjeton Dibra, vazhdoi (2013). Krijimtaria shumë Dr Alpion, është një paralajmërim planëshe e Terziut u trajtua në që të mos lëjojmë as tani as aspektin biografi k, dhe rolin kurrë që pjesë të tjera të truallit e intelektualit në mërgim në kombëtar dhe komunitete faza të ndryshme të letërsisë bashkëatdhetarësh të kthehen në shqiptare që nga Rilindja dhe të ‘huaj’ në atdheun e tyre. deri në kohën e sotme. ‘Intelektuali dhe Mallkimi i Vegjetimit – harresa e imponuar në veprën letrare të Fatmir Terziut’ eksioni Publik me temë ‘Intelektuali është një ndër autorët bashkëkohorë që e veçanërisht të autorëve të rinj, të cilët shpesh i vonuar për një nga zonat më të shquara dhe Mallkimi i Vegjetimit – Harresa e trajton traditën me origjinalitet. Disa herë injorohen. dhe tragjikisht më të harruara jo vetëm në LImponuar në Veprën Letrare të Fatmir gjatë leksionit Dr Alpion aplikoi analizën Nuk duhet të gënjejmë veten, tha ndër Dibër por në të gjithë Shqipërinë, si dhe Terziut’, i njoftuar nge mediat në Shqipëri, disksursive duke iu referuar veprave të ndry- të tjera Alpion, se po i ndihmojmë dhe një vlerësim i merituar i përkushtimit të Kosovë dhe diasporë që në tetor, u mbajt shme të Terziut. vlerësojmë krijuesit duke organizuar pro- banorëve të saj fjalëpak ndaj atdheut. Har- të shtunën, më 6 dhjetor në Ambasadën e Në pjesën e tretë Dr Alpion u përqëndrua movime të pafund librash; qëllimi kryesor resa që ka përjetuar dhe po përjeton Dibra, Shqipërisë në Londër, nga Dr Gëzim Alpion, kryesisht në tre romanet e para të Terziut: i promovimeve të tilla të bujshme, tha ai, vazhdoi Dr Alpion, është një paralajmërim sociolog i mirënjohur i Universitetit të Bir- ‘Grykës’ (2010), ‘Bunari’ (2012) dhe ‘Kojril- duket sikur është të mbulojmë autorët me që të mos lëjojmë as tani as kurrë që pjesë minghamit. lat’ (2013). Krijimtaria shumë planëshe e lëvdata, shpesh të pamerituara. të tjera të truallit kombëtar dhe komunitete Leksioni u ndoq me interes nga një numër Terziut u trajtua në aspektin biografi k, dhe bashkëatdhetarësh të kthehen në të ‘huaj’ në i madh intelektualësh, krijuesish dhe drejtues rolin e intelektualit në mërgim në faza të ROMANI ‘BUNARI’ SI PIKË KULMORE atdheun e tyre. shoqatash shqiptare me banim në Londër ndryshme të letërsisë shqiptare që nga Ril- Dr Alpion e cilësoi Terziun si nje intele- dhe qytete të tjera në Mbretërinë e Bashkuar. indja dhe deri në kohën e sotme. Një vend të veçantë në leksion iu kushtua ktual dhe shkrimtar ‘i njerëzishëm’ që nuk Para se të fi llonte ligjërata 90 minutëshe e Dr Alpion, i cili ka studiuar letërsinë romanit ‘Bunari’ që, sipas studiuesit Alpion, ka rreshtur, që kur erdhi në Angli, për të Dr Alpion, të pranshmit u përshëndetën nga anglo-amerikane në Universitetin e Kajros përbën një pikë kulmore dhe një premtim në studiuar, për tu specializuar dhe për të për- Ambasadorët e Republikës së Shqipërisë dhe nga 1985-93 dhe pastaj në Universitetin e krijimtarinë e Terziut, si dhe një arritje për fi tuar nga eksperienca e pasur britanike si në Republikës së Kosovës në Londër, Mal Beri- mirënjohur të Durhamit në Angli, ku në vi- letërsinë bashkëkohore shqiptare. Kjo vepër, fushën akademike, letrare, dhe publicistike, sha, dhe Lirim Greiçevci, si dhe organizatori tin 1997 përfundoi doktoratën, theksoi ndër u argumentua në leksion, dëshmon aftësinë ashtu edhe në industrinë e fi lmit, etj. i aktivitetit Lutfi Vata, drejtues i Shoqatës të tjera në leksion se ndërsa po rritet numri krijuese, kurajon intelektuale, dhe integrite- ‘Ardhmëria’ dhe i Forumit të Bashkimit të i botimeve në lëmin e krijimtarisë artistike, tin e autorit për tu ballafaquar me tabu. KONKLUZIONE Shoqatave në Londër. kritika shqiptare është në një gjendje krye- ‘Bunari’, theksoi Alpion, është një hymn Leksioni i Dr Alpion u vlerësua lart nga sisht amatoreske dhe për Dr Alpion, i cili është cilësuar të pranishmit për tematikën, perceptimin, pasojë nuk po luan rolin nga kritika perëndimore si studi- analizën dhe sugjerimet e bëra në lidhje me që duhet. uesi më autoritar i Nënë Terezës letërsinë dhe kritikën letrare të traditës dhe Megjithë angazhimet e në gjuhën angleze dhe është atë bashkëkohore në përgjithësi, ashtu edhe tij të shumta akademike, vlerësuar për dramat e tij që janë për vlerësimin e tij objektiv për krijimtarinë Dr Alpion herë pas here ka shfaqur me sukses në disa skena e larmishme të Fatmir Terziut në veçanti. botuar shkrime për romanet britanike, e përfundoi ligjëratën Në diskutimin interesant që u zhvillua pas e disa autorëve bashkëko- e tij publike duke theksuar se leksionit të Dr Alpion, përveç ambasadorëve horë si Visar Zhiti dhe ‘tradita’ dhe ‘harresa’ në veprën Berisha dhe Greiçevci, e morën fjalën edhe Thanas Jorgji, të cilat kanë e Terziut kanë gjetur një krijues një numër intelektualësh dhe krijuesish si gjetur jehonë të gjerë në të përkushtuar që shpërfi ll kor- Xhavit Gasa, Xhemail Peci, Lutfi Vata dhe media. Në këto shkrime rektësinë politike dhe që është Burim Turjaka. si edhe në leksionin në gjithmonë në gjurmim të së Londër kushtuar veprës së harruarës, ri-zbulimi i të cilës LETËRSIA, INTELEKTUALI DHE Terziut, Dr Alpion theksoi njëherazi na fajëson kolektivisht SHKRIMTARI se është e rëndësishme të dhe tregon se çfarë duhet bërë jemi më zemërgjerë kur që të mos përsëriten gabimet. Në këtë leksion Dr Alpion u përqëndrua është puna për të prom- Po ashtu, Dr Alpion theksoi kryesisht në tre tema. Në fi llim ai u ndal në ovuar talentet dhe vlerat e se shteti, si në Shqipëri ashtu ‘traditën’ dhe mënyrën se si ky koncept është kulturës tonë si në Shqipëri edhe në Kosovë, duhet të bëjë perceptuar dhe trajtuar në faza të caktuara në dhe Kosovë ashtu edhe në më shumë për të promovuar letërsinë shqiptare. Shembujt në këtë pjesë të disaporë. vlerat intelektuale dhe krijuese leksionit ishin përzgjedhur nga krijimtaria e Profesori i Universitetit në diasporë. Alpion u ndal klasikëve si Jeronim De Rada, Pashko Vasa, të Birmingamit e quajti lek- gjithashtu edhe në kujdesin që Naim Frashëri, Andon Z. Çajupi, Gjergj sionin e tij një ‘gjest modest shteti duhet të tregojë për per- Fishta, Fan S. Noli, Faik Konica, Lasgush për të promovuar vlerat sonalitetet e shquara të artit dhe Poradeci dhe Ismail Kadare. Në këtë pjesë shqiptare në përgjithësi kulturës të cilët tani në pleqëri të leksionit Dr Alpion theksoi se tradita është në Londër’ dhe vlerat ndihen të braktisur. një nga temat kryesore dhe më interesantet njerëzore dhe krijuese të Letërsia, tha në fund Dr Al- në krijimtarinë e shkrimtarit Fatmir Terziu. Terziut në veçanti. Ai thek- pion, është art që e ka kryer Në pjesën e dytë të ligjeratës Dr Alpion soi se shpreson që leksioni misionin kur të shqetëson, dhe u ndal në veçantitë në jetën e disa autorëve publik për Terziun të paso- jo argëtim. Ai shtoi se lexuesi, të lartpërmendur për të shpjeguar motivet e het nga aktivitete të tilla që është i përgaditur të sëkëll- tyre për përzgjedhjen e ‘traditës’ si leitmotiv të ngjashme ku ekspertë diset nga mesazhet që përcjell thelbësor në krijimtarinë e tyre. Po në këtë të letërsisë të promovo- letërsia pa kompromise, duhet pjesë, Dr Alpion pastaj theksoi se Terziu jnë veprat e shkrimtarëve, të lexojë Fatmir Terziun. nr. Dhjetor 2014 - 17 104

Botimet Dita 2000 Fjalë arabe që qarkullojnë ISBN: 978-99956-92-96-4 botime Çmimi: 1000 lekë në të folurën e Dibrës

Nga SULEJMAN TOMÇINI Sistemi i ndëshkimeve në Shqipëri shtu si në mbarë gjuhën shqipe,edhe në të folurën e Dibrës përdoren shumë fjalë arabe,qe kane hyrë nëpërmjet turqishtes. ADisa prej tyre ruajnë kuptimin dhe domethënien e tyre origjinale,ndërsa disa të tjera jane transformuar.Këte transformim FEMI SUFAJ mund ta kete bere gjuha turke,nga e cila erdhën tek ne,ose edhe gjatë regjimit komunist vete gjuha shqipe gjate viteve.Unë nuk e njoh gjuhën turke,që të mund të japë ndonjë mendim të specializuar për përdorimin dhe kuptimin e këtyre fjalëve në këtë gjuhë.Por po mjaftohem duke i Nga FEMI SUFAJ dhe parimet e shoqërisë edhe persona të rënditur një pjesë të madhe të tyre,se mund të ketë edhe të tjera,duke tjerë, të cilët regjimi i konsideron armiq dhënë kuptimin e tyre në gjuhën arabe.Ndërkohë mund të ketë edhe ohët e fundit tematika e studimeve të popullit dhe janë kundërshtarë aktivë ndonjë fjalë shqipe që rastësisht ngjason me atë arabe,gjë që mund historike është shtrirë jashtë kuadrit ose pasivë të regjimeve në fuqi, madje të sqarohet nga studime te mëtejshme nga specialistët e fushës. Ktradicional të saj dhe ka hedhur kjo pjesë në momente të veçanta është Them se disa prej këtyre fjaleve mund të ishin zëvendësuar me dritë edhe në fusha të parrahura deri dominuese numerikisht. Ndryshimet janë kohë me fjalë të shqipes,disa të tjera tashmë jane rrënjosur dhe janë tani. Një temë e tillë është “Sistemi i të thella në mënyrat e reagimit dhe në bërë pjesë e fondit të saj leksikor.Megjithate, me pakë përpjekje, ndëshkimeve në Shqipëri në periudhën shkallën dhe ashpërsinë se si ka reaguar shumica e tyre mund te zëvendësohen me fjalë shqipe. 1944-1991”, e cila është bërë objekt i sistemi ndaj krimeve. Shembuj për këtë * * * këtij studimi. gjinden në të gjithë botën, por ne mund të Në kuadrin e rishikimit të historisë së krahasojmë reagimin e drejtësisë penale SISTEMI I NDËSHKIMEVE sotme të Shqipërisë dhe veçanërisht të në periudhën e monarkisë në Shqipëri. Akt - lidhje, marrëveshje, kontratë periudhës komuniste, tema e mësipërme Në vitin 1936, regjistrohen deri në 1600 NË SHQIPËRI GJATË Belagji – i gojës, orator hedh dritë në një aspekt shumë të rëndë- të dënuar2 dhe të paraburgosur. Në vitin Beleg – 1. kapje, zënie; 2. shpallje, njoftim sishëm të historisë së vendit tonë. Studimi 1946, numri i të dënuarve, arrestuarve REGJIMIT KOMUNIST Beqar – i virgjër në fjalë do të ndihmojë për zbatimin e dhe internuarve dokumentohet zyrtarisht 1945-1990 Bereqet – bekim rekomandimeve të Këshillit të Europës në 10.000 persona,3 për të njëjtin numër të Beter - i shëmtuar, i keq, qe s’bën të mira Rezolutën nr. 1096 datë 27.06.1996 dhe popullsisë. nr. 1481 datë 25.01.2006 si dhe vendi- Objektivi i këtij punimi është që nëpër- Beze – rrobë prej pambuku ose lini min e Kuvendit të Shqipërisë për dënimin mjet burimeve arkivore të pashqyrtuara Bidad – diçka e bërë për herë të parë,diçka e padëgjuar e krimeve të komunizmit. Nuk bëhet fjalë deri tani të kryhet një studim konçiz, ndëshkimor pas krijimit të shtetit të pa- më parë; rrisi. për hapjen e proceseve penale për mijëra mbi sistemin e dënimeve penale gjatë varur më 1912 deri më 1944, kur vendi Biftan - shpifje, gënjeshtër krime, vrasje burgosje, internime dhe periudhës se diktaturës komuniste, i cili u çlirua nga okupatorët fashistë dhe u Bilbil – bilbil, zog këngëtar persekutime të padrejta, por për ngritjen të kontribuojë për pasurimin e historisë vendos qeveria komuniste. Në kreun e Bilgerihak – pa të drejtë e mekanizmave ligjorë dhe praktikë për kombëtare gjatë kësaj periudhe. Studimi parë është trajtuar ngritja e sistemit të dre- Bilur - kristal parandalimin e çfarëdolloj diktature e synon të infl uencojë për përmirësimin jtësisë penale nga viti 1945 deri më 1952. Bina - ndertesë dhune mbi qytetarët, siç rekomandohet dhe pasurimin e teksteve dhe programeve Në këtë kre është trajtuar në mënyrë të Bismilahi – në emëre të Zotiti në rezolutat e sipërcituara. Informacioni mësimore të arsimit të të gjitha niveleve, përmbledhur instalimi i shtetit komunist Budalla – i ndalur. Në Dibër përdoret me kuptimin e dhe të dhënat që ofrohen nga ky studim, si dhe të shërbejë për njohjen e brezit të dhe ngritja e institucioneve të sistemit të janë burim për analiza të mëtejshme të ri me këtë pjesë të jetës së shoqërisë tonë drejtësisë penale, gjykatave, prokurorisë, njeriut të trashe,njeriut të lehtë nga mendja. studiuesve dhe kërkuesve të rinj, të cilët dhe të orientohet më mirë për t’u bërë policisë dhe sistemi i ekzekutimeve të Burgji - vidhë, bulon. do të kontribuojnë për pasqyrimin sa më mbrojtës i lirive individuale dhe të pari- vendimeve penale. Kemi bërë një shtjel- Bustan - kopsht i rrethuar, ku rriten pemë e bimë të të plotë të aspekteve te dënimeve penale meve të shoqërisë demokratike. Nëpërm- lim të përgjithshëm të legjislacionit penal tjera. gjatë diktaturës komuniste. Brezat, të jet këtij studimi do të paraqiten të dhëna dhe veçanërisht të Kodit Penal të vitit Bylik – i rritur, i pjekur.Është në bylik- është i cilët nuk e kanë jetuar atë kohë dhe ata të shumta mbi përmasat e përndjekjes 1952, parimet e përgjithshme, dënimet rritur,është në moshë që do të vijnë, do të kuptojnë më mirë gjatë regjimit komunist dhe njëherazi penale dhe veprat kryesore. Mbi bazën Çark - lak, grackë rolin e diktaturave në manipulimin dhe analiza të aspekteve të rëndësishme si për- e të dhënave statistikore janë dhënë Çehre - qartësi, mënyrë publike e të vepruarit përdorimin e qenies njerëzore në shërbim bërja sociale e të dënuarve politikë gjatë përmasat e ndëshkimeve politike, ekze- Çorape - veshje këmbësh të një interesi, i quajtur i përgjithshëm, regjimit komunist, diferencimi dhe veçimi kutimet, burgimet dhe internimet dhe Çorbë – supë por në fakt ishte i një kaste sunduese të politik i grupeve të caktuara të shoqërisë, janë analizuar gjyqet kryesore politike të përhershme. pasojat e politizimit dhe ideologjizimit periudhës 1945-1952. Në këtë kapitull Dai - i zgjuar, i shquar. Natyra e mbyllur e institucioneve të të sistemit të drejtësisë penale, i kuadrit i është kushtuar vëmendje kontrollit të Dajre – rreth,unazë sistemit të drejtësisë penale në shtetin e ligjor dhe i personave të punësuar në këtë rreptë të partisë mbi sistemin e drejtësisë, Damkë - stemë,vulë; pullë; shenjë tipit totalitar e bën të vështirë kërkimin shërbim, pasojave negative të reagimit për jo vetëm nëpërmjet diktimit të dënimeve Dava - ankesë, ankim, padi; çështje, proces gjyqsor dhe publikimin e praktikave të tyre për qytetarët etj. Do të bëhen përpjekje për të arbitrare, pa u bazuar në prova, por edhe Davet - grishje; ftesë publikun e gjerë. Kjo është arsyeja, që për pasqyruar në mënyrë sa më reale dhe të në zgjedhjen dhe emërimin e drejtuesve Def – shtynë, largon; E bëra def – e dëbova një periudhë të gjatë të sundimit të shtetit qartë mënyrën si ka funksionuar sistemi dhe punonjësve të sistemit të drejtësisë. Dekikë – minutë të diktaturës komuniste, në Shqipëri nuk u shtypës në periudhën komuniste dhe cili Në kreun e dytë është trajtuar periudha Deng – ngushticë, ngushtësi bë e mundur asnjëherë, publikimi i infor- ka qenë rezultati dhe pasojat negative mbi 1952-1966. Në këtë periudhë arrihet Derexhe – shkallë, gradë macioneve mbi ekzekutimet e vendimeve jetën e qytetarëve. të konsolidohet më tej sistemi drejtë- Devër - qarkullim; periodë; kohë; alternim, këmbim; penale dhe dënimet. Me sa duket, dëni- Gjatë periudhës 1944 deri 1991 nuk sisë në kuadër të sistemit socialist. Pas met dhe persekutimet e qytetarëve nuk është publikuar ndonjë studim mbi ndësh- eliminimeve kryesore brenda strukturës radhë; ndërresë prodhimi; cikël konsideroheshin si punë të “lavdishme” kimet penale dhe brenda këtij kuadri as së partisë u fuqizua më tej klani dhe kulti Din – besim, fe të shtetit komunist, kështu që, ato mba- për politikat e sigurimit e trajtimit të dënu- i udhëheqësit të vendit Enver Hoxha, i Dovlet - shtet heshin të fshehura për publikun. arve. Por nga institucionet e këtij sistemi cili e ashpërsoi më shumë luftën e kla- Dua – lutje, thirje Portat e burgjeve janë një rrugë e janë bërë studime mbi përbërjen sociale, save për mbrojtjen e pozitave të tij dhe Duhan – tym, duhan brendshme, ku mund të kalohet për të nivelin e arsimit, kategoritë e krimeve etj., eliminimin e kundërshtarëve. Një prej Dumus – i errët, i fshehur në arrësirë kuptuar më mirë historinë e shoqërisë në të cilat kanë vlerat e statistikave inform- ilustrimeve më të forta të luftës politike Dynja – botë. E mori vesh dynjaja - e mori vesh bota përgjithësi. Shkalla e demokratizimit të uese. Analizat janë në frymën ideologjike, dhe luftës së klasave të kësaj periudhë, Edebsës – Fjalë e përbërë nga fjala arabe edeb,që do të një shoqërie, hapësirat e lirisë që ekzis- por duke qenë sekret, ato nuk janë vënë ishte konferenca e Tiranës dhe zhvil- thotë kulturë a sjellje,dhe ajo turke sës .Në të folmen tojnë dhe respektimi i drejtave njerëzore, në dispozicion të lexuesit apo studiuesve. limet pas saj. Në këtë pjesë është bërë dibrane vjen me kuptimin i poshtër, i panderë do të kuptohen më mirë duke parë se si Pas periudhës komuniste kemi një sasi të një trajtim edhe mbi rezistencën brenda shteti i trajton personat e dënuar me heqje konsiderueshme botimesh, si kujtime dhe vendit dhe mbështetjen e shërbimeve të Ef ! – ef! të lirisë dhe si e bën drejtësinë.”Thuhet monografi të ndryshme të cilat japin një huaja ndaj saj për rrëzimin e qeverisë së Ejvallah – ( ej-uallah) njëmend,po për Zotin se askush nuk e njeh me të vërtetë një ndihmesë të çmuar në njohjen dhe studi- Hoxhës. Trajtimi i të dënuarve në kampe Elhamdurilah ( elhamdu-li-lahi) - lavdi Zotit. komb, pa u futur njëherë brenda burgjeve min e ndëshkimeve penale. Autorët janë dhe burgje gjatë kësaj periudhe është Elhyqmulilahi – (elhukmu-li-lahi) pushteti i perket Zotit. të tij. Një komb nuk duhet të gjykohet nga kryesisht nga shtresa e të persekutuarve trajtuar në detaje. Emër – urdher, urdherim; Kur të bëjë emër Zoti- kur të mënyra si i trajton qytetarët e tij shembul- të regjimit komunist apo ish të dënuar të Në kreun e tretë trajtohen zhvillimet japë urdhër Zoti. lorë, por ato më të këqijtë”1 regjimit. Por mangësia e tyre thuajse e e sistemit të drejtësisë në periudhën Emir – princ. Sistemi i dënimeve dhe ekzekutimeve përgjithshme është burimi mbi të cilat ato 1966-1976. Në këtë periudhë është ar- Emrullah – ( emru-llah) urdhëri i Zotit. të vendimeve penale, është një reagim janë ndërtuar. Si burim kryesor janë kujti- ritur të dominohet më tej politika penale Enë – enë, pajisje guzhine që bën shoqëria ndaj kriminalitetit dhe met personale dhe të dhënat gojore. Nuk nga ideologjia dhe politika e Partisë Enkas – me qellim merr të gjitha tiparet e makrosistemit. janë shfrytëzuar si duhet dokumentet arki- së Punës. Ministria e Drejtësisë dhe Shoqëritë në zhvillimin e tyre historik vore. Subjektivizmi është i dukshëm, për mbrojtja ligjore pushuan së ekzistuari, Erz – nder, organet e turpshme të njeriut kanë evoluar dhe ndryshuar dhe njëkohë- shkak të ngarkesave emocionale që sjell me nismën e drejtpërdrejtë të partisë Esfel - me i ulti, me i poshtmi; më i poshtri sisht kanë ndryshuar edhe mikrosistemet vuajtja dhe privimi i lirisë. Megjithëkëtë dhe drejtuesve të saj. Pas orientimit të Eshhedubilah – (eshhedu-bi-lahi) deshmoj në Zotin përbërëse të saj. Në këtë kuadër, sistemi botimet rreth kësaj periudhe janë një pa- ri ndërkombëtar të politikës së jashtme Esmer – zeshkan. i burgjeve ka ndryshuar gjatë rrjedhës suri e çmuar e kulturës së vendit tonë dhe të Republikës së Shqipërisë fi lloi fushata Esnaf – klasë, kategori historike duke, krijuar tipe karakteristike një kontribut shumë i madh i autorëve, të e revolucionarizimit dhe e zbatimit të Estekfi rullah – ( estegfi ru-llah) kerkoj mbrojtje a sipas sistemeve politike. Misioni, vizioni cilët janë përpjekur të hedhin dritë mbi vijës së masave, duke ju dhënë goditje përdëllesë nga Zoti dhe qëllimet e dënimeve gjatë sistemeve një të kaluar tepër të rëndë jo vetëm për të reja drejtësisë, administratës, institu- Evlad – femijë diktatoriale ndryshojnë nga sistemet ata si individë, por për gjithë popullin e cioneve shtetërore dhe fetare dhe letër- Evlija - besimtar i mirë, i shenjtë; demokratike. Para së gjithash, ato ndry- thjeshtë, që përballoi vuajtje dhe shtypje, sisë e artit. Në këtë kapitull janë trajtuar Exhel – afat, vdekje shojnë në përbërjen e popullatës së bur- izolim dhe ndëshkim. edhe internimet, e mira qytetarëve si gut. Në shtetet totalitare dhe diktatoriale, Studimi është organizuar në katër ka- ndëshkim për shkak të origjinës dhe Eza - jep sinjalin për fi llimin e një veprimi. Thirrje për klientë të burgjeve janë përveç atyre që pituj dhe paraprihet nga një hyrje që bën pozitës së tyre shoqërore, bazuar në në falje Ezber - i madh, i fuqishëm shkelin rendin publik dhe cënojnë normat një përmbledhje të zhvillimit të sistemit (Vijon në faqen 23) (Vijon numrin e ardhshëm) 1618 - Dhjetor 2014 nr. 104

Nëpër fletët e librit: Zerqani, mrekullia njerëzore botime

Shënime për novelën “Pengu” Zerqani, mrekullia njerëzore të Nexhi Baushit Nga ESMERALDA BICA Duke udhëtuar nëpër faqet e Një libër që

ëto ditë doli në dritë libri: “Zerqani, mrekullia librit zbulojmë se zerqanasi Knjerëzore” e autorit Destan Rama. Libri çelet duhet lexuar me parathënien në të cilën njihemi me pamjen që që diti të mbajë të ndezur fiziko-gjeografike të Grykës së Madhe (Zerqanit), luftën për liri përparim dhe me bukuritë natyrore të tij ku spikasin “qilimi i blertë i maleve” (fushat) si edhe ata që quhen “Syri begati, diti edhe të organizojë magjik” i tyre (liqenet) e bukur malorë të cilët mund të shndërrohen në qendra të rëndësishme mjaft mirë edhe e qeverisjen turistike apo HC-e të fuqishme. Nga parathënia e librit veçojmë rreshtat: Sapo vendore. Fillimisht u drejtua nga fut këmbën në luginën e bukur të Zerqanit do të bashkësia juridike krahinore në përballesh me bukurinë magjepsëse të saj, me ajrin e pastër, erën e këndshme të luleve, me kushtet e ekzistencës së malit, gurgullimën e ujit të gumave që zbresin vrul- lshëm nga mali për të parë dritë e falur jetë... Do ku një kontribut të shquar të përballesh me zërin e ëmbël të bilbilit e mbi të dhanë këtu drejtuesit e Teqes së gjitha me zërin e ëmbël e melodioz të zerqanasit që të uron nga zemra mirëseardhjen, rrugë të Zerqanit. mbarë dhe mirëardhsh. E rëndësishme është se autori me studimet e hulumtimet e tij ka arritur t’i gjejë Zerqanit një fshat që shekujt ia kishin fshehur në thellësinë e harresës, fshatin “Gropa”. Ndaj ai shkruan: luan dot, përveç dyfeqeve”. Në kapitullin “Nëntë ne njihemi me administratën e këtyre njësive Ne u gëzuam shumë, ashtu siç gëzohet prindi Nga ILMI DERVISHI kur gjen fëmijën e humbur pas shumë vitesh. Malet dhe Zerqani”, ku ideatori dhe organizatori vendase dhe udhëtimin e tyre në vite, deri tek i Luftës së Drinit të Zi, 23 tetor 1844 ka qenë komuna sot. Krenohemi me bijtë e fshatit tonë Andrea, Pal anairi i librit të autorëve dibranë dh librit Sheh Mustafë Zerqani. Sheh Mustafa bashkoi Duke kapërcyer faqet e librit të bie në sy një e Zakaria Gropa që paskan pasur gjak nga ky i shkruar për Dibrën që u hap për herë të në një të Nëntë Malet e Dibrës kundër Hajredin titull metaforik i një kapitulli “Dritën e shpirti na P yni, - shkruan autori. parë në Peshkopi në këtë vit, krahas veprave Pashës, ashtu siç bëri Skënderbeu që bashkoi në e dhatë ne”. Këtu flitet për zigzaget e zhvillimit Mjaft domethënëse dhe prekëse është hyrja të shkruara për Dibrën dhe autorëve të njohur një principatat shqiptare. Në libër lexojmë: Sheh të arsimit në trevë, etjen për dije të vogëlushëve, e librit, e cila i kushtohet Zerqanit, vendlindjes dibrane, pati dhe një prurje të re në vepra dhe Mustafa me atin e zi/ Shemi malet, i l’shoi n’Dri/ kontributi i vyer i patriotëve vendas, i mësim- së autorit, i cili nëpërmjet vargjeve i bën një autorë të rinj. Nançin vorret kush i bani?/ Gryka e Madhe e dashësve dhe veçanërisht Sheh Sulës si theme- retrospektivë tërë historisë së kësaj treve duke Një ndër këta ishte dhe poetja dibrane Sheh Zerqani. luesi i parë i shkollës shqipe në Zerqan që më përmendur burrat e mençur, trimat më të zotë Nexhi Baushi, që në panairin e Peshkopisë Të rrënqethet trupi e të shkojnë mornica kur 14 mars 1893. Kjo ditë që përkonte me ditën e të saj, nga Zakaria Gropa, ish bashkëluftëtari i ishte e pranishme mek atër tituj librash. lexon... Në gjetshi kohë të bëni një sy gjumë mushujëverës nuk do të harrohet kurrë. Produkti Skënderbeut, Sheh Mustafë Zerqani, Ahmet Leka, “Kur loton qielli” – poezi; “Autograf i paz- sonte, mirë, në mos shnosh, u pjekshim nesër!... u i kësaj shkolle qenë katër ministrat që drejtuan Can Bajrami, Fasli Malja, Rizvan Alla, Sheh Sulë bardhur” – poezi; “Poezia m’i solli pranë sytë tha Shehu krerëve të largët, të cilët ikën si era. ministritë nga më kryesoret të shtetit shqiptar në Zerqani, Sheh Hajredinin e vazhdon me Jashar e ty” – poezi; dhe botimi i fundit i vitit 2014 Por problemet me pushtuesit e Zerqanit s’iu vite. Rrahman Hanku, Ahmet Kamberi, Qemal Kalën, Ramiz Hysenin e Isak Metalinë. të novelës “Pengu”. Tanimë poetja Nexhi ndanë kurrë. Ai ishte vend i lakmuar nga armiqtë. Disha, Tefta Cami. Po kështu autori me fakte historike bindëse Baushi në poezinë e saj ka lexuesit e vet dhe Nga libri ne mësojmë se as çallmexhinjtë turq, as Këtu spikat humanizmi i pashoq i mjaft indi- mbron tezës se “Beteja e Torviollit”, 29 qershor kritikat letrare në shtypin e shkruar e kanë sergjitë serbë e as pushtuesit më të rinj, austro- vidëve të cilët me mjeshtri e talent kryen punën 1944 u zhvillua në fushën e Kalasë, komuna Zer- thënë fjalën e saj. Poezia e saj vjen me gjetje hungarezë, bullgarë, italianë e gjermanë nuk e e stomatologut, të ortopedit, të pneumatologut qan për të cilën flet edhe vetë toponimi. kreative, me një tematikë të gjerë, me një mposhtën kurrë. në ndihmë të bashkëndihmësve të tyre duke u Në libër lexojmë se Zerqani ka qenë vend- poezi me mendim filozofik e me një mesazh Duke udhëtuar nëpër faqet e librit zbulojmë se pagëzuar me emrin “mjekë popullarë”. banim parahistori. Këtë e mësojmë nëpërmjet të qartë, shkruar me ndjenjë dhe me një varg zerqanasi që që diti të mbajë të ndezur luftën për Këtu mbi të gjithë hedh dritë veprimtaria e pasurisë së objekteve të gjetura nga banorët të veshur me figura artistike. liri përparim dhe begati, diti edhe të organizojë mjekut popullor Muharrem Zogu i cili shëronte vendës, si edhe të punë spasionante e të palodhur Në vargjet e saj, shkruan studiuesi Ali R. mjaft mirë edhe e qeverisjen vendore. Fillimisht çdo sëmundje. të dy arkeologëve dibranë Adem Bunguri dhe Iljaz Berisha: “Nuk ka frazeologji inerte, ka mall, u drejtua nga bashkësia juridike krahinore në Shërbimi shëndetësor për Zerqanin nisi rrugën Kaca. Si të tilla përmenden qyteza e Sofraçanit, dhembje, brenga, lektisje, mallëngjim por jo kushtet e ekzistencës së malit, ku një kontribut e tij nga viti 1936 me emërimin e dr. Aristotel e Krajkës, Kisha Manastir e Libarazit, si dhe e melankoli, jo rezignatë, jo zili, as xhelozi”. të shquar dhanë këtu drejtuesit e Teqes së Zer- Thomo, dr. Thoma Harito, çeljen e spitaleve par- disa pikave të tjera që mbeten objekt studimi për Shpesh poetët e mëdhenj pas poezisë ose qanit. tizanë në shtëpitë e Hasan Kolecit Adem Sinanit, arkeologët. krahas saj merren dhe me prozën. Kështu Njëkohësisht në libër lexojmë për punën e Zenel Cekës e çeljes së spitalit rural tek hoteli i Nga libri ne mësojmë disa tipare të karakterit ndodh edhe me Nexhi Baushin. Herë pas shkëlqyer të bërë nga klerikët, Sheh Sula, Baba Myftarit, deri tek rihapja e tij më 1962 në Zerqan të zerqanasit, si: trimërinë, guximin, mençurinë, here provonte të shkruante prozë, tregimin Jashar Krena, Baba Rushit Tollja dhe sot Baba Is- e spitalin e ri sot. Ndërsa shërbimin shëndetësor zgjuarsinë, atdhedashurinë, patriotizmin etj. Të e shkurtër, skicën, ese dhe në një moment mail Jangulli, për zgjidhjen e mosmarrëveshjeve, në fshatra e mësojmë nëpërmjet intervistës me gjitha këto zbulohen vetvetiu nëpërmjet vepri- hodhi në letër dhe novelën “Pengu”, proza e të konflikteve, pajtim gjaqesh etj. infermiere-maminë Shahie Hysa. Motoja e librit meve të mrekullueshme njerëzore në të gjithë parë e saj e botuar. Ndjehesh krenar kur mëson se Zerqani u është: “Po nuk dite ku je, nuk ke për të ditur ku situatat e paraqitura në kohë të ndryshme. Këtë Subjekti i novelës mbështet mbi një ngjarje emërua nënprefekturë që me vendimin e qeverisë do të shkosh”. e lexojmë në kapitujt “Të Nëntë Malet dhe Zer- reale. Një histori e dashurisë së parë, që për së Vlorës, 1912 e Sheh Sula nënprefekti i parë i Mendoj se të tjerë do të flasin më shumë për qani”, “Në luftë për lirinë, lumturinë dhe begatinë arsye të ndryshme në rrethanat, në kohën, saj. Qeverisja e parë me rang nënprefekture (zyr- këtë libër, pasi të përjetojnë ngjarjet e veprimet e e popullit”, të ilustruara me thëniet e mençura të dhe mjedisin shoqëror ku zhvillohet ngjarja, tare) filloi më 1922-1947. Po kështu mësojmë se kryera nga njerëzit e mrekullueshëm, në një vend akademikut Rexhep Qosja dhe Fan Nolit. “Te liria sa në Malësinë e Shkodrës e në Sarandën e pas vitit 1928 Zerqani ka qenë njëkohësisht me të mrekullueshëm si Zerqani. nuk arrihet me lule, por me vuajtje dhe mundime bukur, nuk realizohet por mbetet peng. Kjo nënprefekturën edhe Bashki (komunë). Në libër të gjata...” dhe “këngën e lirisë asnjë saze s’e histori reale, por e zgjeruar në vepër letrare nga autorja Nexhi Baushi. Personazhet krye- sore Genci dhe Miranda, dy të rinj në një Botim i ri dashuri të parë, e pafajshme, njerëzore por e pa fat në rrethanat e kohës, pas shumë vitesh e Agron Tufa - NGA HIRI I TË VDEKURVE shtyjnë Gencin në kërkim të dashurisë së parë Botime M&B. ISBN: 978-9928-172-39-6. 164 faqe. Çmimi: 700 lekë me kuriozitetin për të ditur se si ka përfunduar “Nga hiri i të vdekurve” - një libër me ese kulturologjike. Në këto ese shkrimtari trajton raportet e tij personi që ja bëri zemrën t’i rrahë fuqishëm me fëmijërinë, vendlindjen, kulturën, traditën, ideologjinë, gjuhën, historinë dhe artin e të shkruarit. për herë të parë, me dashurinë e parë. Autorja ka ditur të shmangë konfliktin mes Përmes stilit të tij ekspresiv, dinamik e sugjestiv, Tufa në këto ese bën një guidë meditative nëpër të rinjve, duke dashur të nxjerrë në pah kon- stacione të trazuara të së shkuarës dhe bashkëkohësisë dhe në sëmundjet e qytetërimit tonë. tradiktat e vetë shoqërisë në të cilën jetonin AGRON TUFA dy të rinjtë. Nga hiri Libra të tjerë nga Agron Tufa që i gjeni në librarinë e Botimeve M&B: Me një rrëfim të rrjedhshëm, me një gjuhë i të vdekurve “Dueli” - Roman, “Frymë mbi Ujëra”- Poezi, “Dibra me sytë e të huajve” të kuptueshme. Ese Autorja e bën lexuesin jo vetëm të shijojë

Botimet M & B Tel: + 355 4 22 33 283 / + 355 692068603 / + 355 686508441 / + 355 673073265 leximin por edhe të marrë mesazhe dhe email: [email protected] kënaqësi estetike. nr. Dhjetor 2014 - 1915 104104

Shënime dhe refleksione për dëshminë e Gjeneralit Gëzim Ostreni para Tribunalit Ndërkombëtar për ndjekjen penale të individëve përgjegjës për shkelje të rënda të të drejtës humanitare histori ndërkombëtare kryer në territorin e Ish Jugosllavisë që nga viti 1991 Dëshmia e gjeneralit Gëzim Ostreni para Gjykatës së Hagës dhe pasngjarjet e Beogradit Nga SAKIP CAMI Shembulli i Gjeneral Ostrenit

KUSH ËSHTË GJEN. GËZIM OSTRENI? është domethënës dhe frymëzues. Në krye të ushtrisë Gjeneral major Gezim Ostreni është lindur në qytetin e Dibrës me 1 nëntor 1942. Pas mbarimit dhe të luftës për të drejtat e të shkollës normale, mbaron edhe shkollën e ofi- cerëve të rezervës si dhe disa kurse në Akademinë shqiptarëvë në Kosovë dhe Ushtarake. Diplomohet në Fakultetin Filozofi në Maqedoni, në Gjykatën e dhe Sociologji në Prishtinë. Në lëmin ushtarak ka kryer detyrën e koman- Hagës për të dëshmuar dhe për dantit të mbrojtjes territoriale në Dibër. Ka marrë pjesë në luftën e UCK , në fillim në detyrën e të vërtetuar se shqiptarët nuk shefit të shtabit të Zonës së III, më pas komandant janë terroristë por paqësorë, i Zonës së III Operative të Trupave të Mbrojtjes së Kosovës me gradën Gjeneral Brigade. Në vitin vitalë dhe të kulturuar. 2000 gradohet Gjeneral Major dhe ngrihet në detyrën e Shefit të Shtabit të TMK. Dëshmia e tij është historike, Në vitin 2001 me fillimin e konfliktit në është pjesë e historisë së Maqedoni merr detyrën e shefit të shtabit të përgjithshëm të Ushtrisë Clirimtare Kombëtare , popullit tonë që kurrë nuk u ushtri që u krijua nga shqiptarët e Maqedonisë në tremb dhe nuk u nënshtrua... mbrojtje të të drejtave të tyre legjitime. Së bashku me Ali Ahmetin, komandant dhe drejtues politik i kësaj ushtrie e detyruan faktorin ndërkombëtar Maqedoni në vitin 2001, sepse pati qarqe dhe me- mbrojtjen e lirive dhe të drejtave të shqiptarëve. të drejtat e tyre. dhe qeverinë, parlamentin dhe Presidentin e dia shtetërore maqedonase dhe ndërkombëtare që Teksti i betimit ushtarak: Pas 13 vjetësh të përfundimit të konfliktit në Maqedonisë të nënshkruanin Marrëveshjen e u përpoqën që ta paraqesin Ushtrinë Clirimtare të “Unë gjithmonë do t’i shërbej dhe do të mbroj Maqedoni, pas 15 vjetësh të përfundimit të konf- Ohrit për të drejtat e shqiptarëve të Maqedonisë, shqiptarëve të Maqedonisë si terroriste dhe luftën jetën dhe pronën e cdo qytetari të Maqedonisë. liktit në Kosovë dhe të shpalljes së Kosovës shtet marrëveshje që tashmë është pasqyruar edhe në e saj si të padrejtë . Cdo lexues shqiptar, maqedo- Unë gjithmonë vendosmërisht do të mbroj të i pavarur dhe të njohjes ndërkombëtarisht nga kushtetutën e Maqedonisë. nas apo ndërkombëtar ka mundësinë që të lexojë drejtat dhe liritë e njeriut dhe për realizim të mëse 110 shtete, sllavët serbë dhe ata maqedonas Nga 3 tetori i vitit 2002 është deputet i Ku- process verbalin origjinal të Gjykatës së Hagës ku detyrave nuk do të toleroj asnjëherë diskrinimin shfaqen dhe rishfaqen herë pas here me histeritë vendit të Maqedonisë. Në vitin 2004 ka qenë janë të akuzuar zyrtarët e lartë maqedonas Lube mbi baza etnike, të gjuhës ose të lojalitetit.” e tyre antishqiptare. kandidat për president i shtetit të Maqedonisë Boshkovski dhe Johan Tarcullovski. Gjeneral Gjeneral G.Ostreni, pyetjes se përse është Mjaftoi një ndeshje futbolli në Beograd në dhe nga viti 2002 deri në vitin 2006, nënkryetar Gëzim Ostreni është thirrur dhe ka deponuar në futur në tekstin e betimit ushtarak mbrojtja e të tetorin e vitit 2014, midis Serbisë dhe Shqipërisë i Kuvendit të Maqedonisë. cilësinë e dëshmitarit dhe të gjeneralit. Kryesues i drejtave dhe lirive të njeriut, i është përgjigjur që një stadium prej 30 mijë spektatorësh serbë të Mban gradën Doktor i shkencave dhe ka botu- seancës gjyqësore ka qenë juristi Australian Kevin se në bazë të Kartës së Lirive dhe të Drejtave të ar një sërë librash dhe studimesh për historinë dhe sundohej nga thirrjet histerike:”Vritni shqiptarët” Parker dhe prokuror Den Saxson. Njeriut është e rëndësishme për UCK që ushtarët dhe të sulmoheshin fizikisht lojtarët shqiptarë. luftën e popullit shqiptar për liri, pavarësi dhe Libri në fjalë, nëpërmjet gojës së autorit- të mos rrezikojnë jetën e qytetarëve civilë. të drejtat e tij vecanërisht për shqiptarët jashtë Cfarë tregon kjo? dëshmitar sjell fakte dhe dokumente, dëshmi, Pyetjes se a ishte në planet e UCK krijimi i një Pas 100 vjetëve të padrejtësive do të shfaqen trungut amë, duke dhënë një përgjigje të merituar shteti të pavarur dhe të vecantë , Gjeneral Gëzim audio dhe video, foto dhe ngjarje për atë cfarë padrejtësi të reja? Nuk mjafton kjo, por edhe një shkencore profesorëve serbë dhe maqedonas që ngjau në Maqedoni në vitin 2001, kush ishin Ostreni i është përgjigjur se në të gjitha doku- institucion sportiv nga më të mëdhatë dhe më duan të hedhin baltë mbi gjenezën dhe traditën agresorët dhe kush ishin viktimat, kush ishin të mentet dhe komunikatat e UCK është shprehur prestigjiozët në Europë si UEFA nuk dënon këto historike të shqiptarëve. shtypurit dhe kush ishin shtypësit, shkelësit e të fakti se UCK është në favor të sovranitetit dhe të thirrje raciste dhe luftënxitëse , por bën sikur drejtave të shqiptarëve. Gjen. integritetit të Maqedonisë. nuk i sheh dhe nuk i dëgjon dhe mban anën e DËSHMIA E GJENERALIT Gëzim Ostreni me maturi dhe argument de- Edhe në dokumentet e tjera të UCK vihen luftënxitësit. noncoi shpifjet e mediave të pushtetit maqedonas në dukje kërkesat e herë pas herëshme për Vendimi i UEFA-s ndonëse jo përfundimtar Gjen. Gëzim Ostreni ish shef i shtabit të Ush- dhe fabrikimet e politikës zyrtare të Maqedonisë mbështetje nga faktori ndërkombëtar për zgjid- trisë Clirimtare të shqiptarëve të Maqedonisë për kryengritjen e shqiptarëve të Maqedonisë, si u hjen e konfliktit, për regjistrimin real të popullsisë, ishte jo sportiv, por politik, jo juridik, por favori- në nëntor të vitit 2007 deponon në Gjykatën e zhvillua kjo luftë, që coi në Marrëveshjen e Ohrit për ndryshimin e kushtetutës që shqiptarët të jenë zues për Serbinë. Federata Shqiptare e Futbollit Hagës për 19 ditë dhe argumenton me fakte dhe dhe në vendosjen e të drejtave të shqiptarëve në element konstituitiv i shtetit të Republikës së njofton se ka apeluar vendimin dhe se do të dokumente se lufta e Ushtrisë Clirimtare të shq- trojet e tyre. Maqedonisë , që të hiqej diskriminimi në fushën vazhdojë të kërkojë që të vihet në vend drejtësia iptarëve të Maqedonisë ka qenë një luftë e drejtë E vështirë ishte lufta, por akoma më e vështirë e kukturës, shkencës, edukimit, institucioneve e munguar. , për të drejtat themelore të shqiptarëve dhe që ishte paslufta, tregon Gjeneral Gëzim Ostreni. Të shtetërore etj. Shembulli i Gjeneral Ostrenit është domethë- s’ka të bëjë aspak me veprimet terroriste. vendosësh dhe të ruash paqen është gjëja më e Fakti që ky konflikt përfundoi me ndërhyrjen nës dhe frymëzues. Në krye të ushtrisë dhe të Dëshminë e tij në Hagë e ka botuar në librin vështirë. T’i tregosh faktorit ndërkombëtar se bën e faktorit ndërkombëtar , me firmosjen e Mar- luftës për të drejtat e shqiptarëvë në Kosovë me titull “Dëshmia e Gjeneralit” në vitin 2011, një luftë të drejtë, se shqiptarët nuk janë terroristë , rëveshjes së Ohrit, me ndryshimet kushtetuese, dhe në Maqedoni, në Gjykatën e Hagës për në tre gjuhë, anglisht, shqip dhe maqedonisht, por qytetarë të lirë që luftojnë për të drejtat e tyre, tregoi për luftën e drejtë të popullsisë shqiptare të dëshmuar dhe për të vërtetuar se shqiptarët ku versioni në anglisht është marrë direkt nga ta shpjegosh atë cdo ditë të luftës dhe më pas në në Maqedoni për të drejtat e tyre. nuk janë terroristë por paqësorë, vitalë dhe të procesverbali i kësaj gjykate nga faqja 7414 deri Gjyqin e Hagës ishte shumë e vështirë. Edhe Gjykata Ndërkombëtare e Hagës , pas kulturuar. në faqen 7885. Më poshtë po japim disa fragmente nga dësh- deponimeve të Z. Ostreni dhe të luftëtarëve të Dëshmia e tij është historike, është pjesë e Qëllimi i këtij botimi është që të bëjë trans- mia dhe disa pjesë nga rregullorja e UCK që tre- tjerë shqiptarë vërtetoi se shqiptarët e Maqe- historisë së popullit tonë që kurrë nuk u tremb parente për opinionin e gjërë, atë që ndodhi në gojnë për karakterin paqësor dhe luftën e drejtë për donisë zhvilluan një luftë të drejtë për të fituar dhe nuk u nënshtrua ndaj padrejtësive.

Gazeta “Rruga e Arbërit” kërkon korrespondent për Dibrën dhe Komunën e Dibrës së Madhe Gazeta do të jetë në shërbim të të gjithë të rinjve që duan të promovohen në fushën e gazetarisë

Të interesuarit të shkruajnë në email: < [email protected] > ose të kontaktojnë në numrin e telefonit: 069 20 68 603 20 - Dhjetor 2014 nr. 104 Pamje nga ndeshja Korabi - Erzeni. Foto: © Edmond Hasani sport

PAK HISTORI ë se shfl etojmë historikun e futbollit Ndibranë kuptojmë se në vitin 1935 Bashkimi Dibranë ngriti skuadrën e parë të futbollit në këtë krahinë, ndërkohë që në vitin 1944 ky sport u shpërbë për shkak të luftës. Një vit më vonë janë përsëri dashamirësit e futbollit që ri ngrenë ekipin e tyre. Asokohe kishte 60 anëtarë në këtë sport. Për herë të parë dibranët luajtën në elitën e futbollit në vitin 1963. Për shumë vite kjo skuadër ka debutuar në Kategorinë e Dytë. “KORABI ME TIFO- GRUP, BINJAKËZIM ME “SOKOLAT” E DIBRËS SË MADHE” FLET PRESIDENTI I EKPIT TË FUTBOLLIT, FEMI MËZIU: residenti Meziu, ndër të tjera nuk Pharron që të falënderoj edhe ti- fozerinë, madje ai u bën apel që të “Arritja e Korabit, tani s’e njohin vetëm jenë “Fair-Play” si dhe të sillen korrekt, në mënyrë që të jenë shembull dhe të demonstrojnë kulturën dhe mikpritjen dibrane. “Natyrisht që tifozët kanë qenë nga mali, dhurata ime 4 lojtarë” lojtari i 12-të i Korabit dhe unë i kam falënderuar dhe me anë të gazetës suaj, Nga HASAN PASHA dua që t’u shpreh mirënjohje. Unë kërkoj “Nga tifozët dua vetëm “Fair-Play” dhe korrektesë, për të prej tyre vetëm që të bëjnë sjellje “Fair- arku i Dibrës, tashmë nuk po bëhet treguar mikpritjen dibrane, u premtoj se në fazën e dytë Play”, të jenë korrekte dhe gjithmonë të i njohur vetëm nga Mali i Korabit bëjnë tifozeri, duke mbështetur ekipin apo dhe nga Minierat e Kromit. skuadra do të jetë më e fortë si dhe do të ketë përforcime dhe duke kërkuar më shumë tek skuadra, Q por kurrsesi të ketë fjalë fyese për miqtë Korabi i futbollit, duket se po bënë jehonë, me lojtarë cilësorë për të shkruar historinë edhe në futboll”. madje si një surprizë e bukur, është një ekip në tribuna apo në shkallët e stadiumit. rekordesh, që ndoshta rrallë skuadra e ar- Futbolli, ndryshe quhet edhe “Ambasa- të vazhdojë me synime madhore dhe synimi MERKATO DHE AMBICIET – Duke qenë rijnë. Asnjë humbje në një fazë kampionat dori i paqes” dhe unë këtë sport e shoh i të gjithëve do të jetë që ta ngjisim patjetër se jemi në prag të festave, Femi Meziu, në dhe e mbyll si “Kampion Dimri” në vend si bashkim mes krahinave. Ndërsa nga Korabin në të Parën”, u shpreh fi llimisht karakterin e vet si një njeri human, natyrisht të parë dhe me katër pikë diferencë nga tifo-grupi dua të falënderoj djemtë që e presidenti Meziu. që premton dhurata edhe për tifozët dibranë. Erzeni i vendit të dytë. Por, ajo që duhet mbështesin skuadrën si: Ledi Cenga, Ma- MBËSHTETJA – “Natyrisht që dua të “Natyrisht, ne kemi fi lluar nga puna dhe unë përmendur është fakti se nuk është më një rio Makishti, Arbër Zeneli, Pajtim Vraniqi, përgëzoj edhe Bashkinë me kryetarin e saj, premtoj se janë jo pak, por katër futbollistë, Korab agresiv, por tashmë ka harruar edhe Flamur Vraniqi. Të gjithë si udhëheqës të Ilir Krosi si dhe zv.kryetarin që kujdeset të cilët kanë qenë edhe pjesë e skuadrave të kartonët, falë disiplinës dhe kërkesës së tifo-grupit, kanë krijuar dekore fantastik, për sportet, Sabri Laçi, të cilët kanë dhënë Kategorisë së Parë, apo dhe Superligës që do presidentit. Natyrisht që meritë të madhe për sidomos në ndeshjen me Erzenin, ku në maksimumin me kontributin e tyre për Ko- të veshin fanellën e Korabit. Në merkato, do këtë ka edhe presidenti i skuadrës së Korabit, stadium ishin 5000-6000 tifozë, ndërsa rabin. Natyrisht, që dua të përgëzojë të gjithë të përzgjedhim lojtarë cilësorë, që kanë qenë një djalë nga Dibra, i cili ka kontribuar për binjakëzimi me “Sokolat” e Dibrës së deputetet e Qarkut Dibër, të cilët na janë titullarë në skuadrat e tyre fazën e parë, në dekada në futboll, madje edhe kur ndodhej madhe, natyrisht që tregon se në Dibër gjendur afër dhe e kanë mbështetur skuadrën mënyrë që të mos na ndalë askush në fazën jashtë vendit me bazë materiale për skuadrën e duan sportin e futbollit”. edhe moralisht, madje dhe duke përgëzuar e dytë. Natyrisht që kemi mbyllur një fazë të e zemrës, Korabin. Dikur e kishte ëndërr që ekipin për sukseset, e duke ndjekur sfi dat parë të shkëlqyer dhe unë besoj se do e rua- këtë ekip ta shihet në të Parën, ndërsa tashmë, DIBRA KRENOHET në stadium. Nuk mund të lë pa përmendur jmë këtë ritëm. Duhet një mobilizim i të gjithë javë pas jave, ëndrra po kthehet në realitet. edhe biznesmenët vendas, që me ndihmat e faktorëve, për të ruajtur këtë ritëm dhe për të EDHE ME BULQIZËN Korabi duket në rrugë të mbarë, ndërsa merita tyre modeste, kanë treguar se e duan futbol- realizuar ëndrrën madhore, që të gjithë mezi kryesore i takon presidentit Femi Meziu, i cili E FUTBOLLIT! lin dhe Korabin. Kam besim se 2015-ta, do e presin. Korabi është i gjithë Dibrës, ndaj të verën e shkuar arriti që të ndërtojë një ekip të na gjejë të gjithëve më të “shëndoshë” gjithë duhet që të rrugëtojmë drejt suksesit, orabi më shumë se çdo ekip tjetër simpatik, me djem të kulturuar dibranë, por fi nanciarisht për të çuar Korabin aty ku e por gjithmonë duke parë punën tonë, me Kështë mbështetur fuqishëm nga edhe një pjesë prej tyre jabanxhinj, por që meriton”, shtoi presidenti Meziu, natyrisht lojë korrekte dhe ndershmëri e mbi të gjitha tifozët e zjarrtë të zjarrtë nga të dyjat shumë shpejt fi tuan zemrat e gjithë krahi- duke bërë edhe batutë. “Fair-Play”, ka pohuar presidenti Femi Meziu. anët e kufi rit. “Shqipet e Korabit” dhe nës, falë kontributit të tyre për Korabin. Në “Sokolat” e Dibrës së Madhe i kanë një prononcim enkas për “Sport Ekspres”, dhënë një mbështetje të fortë skuadrës presidenti i skuadrës së Korabit, Femi Meziu, LIVANI, PORTIERI REKORDMEN QË dibrane. Në ndeshjen e fundit me është i lumtur për këtë sukses madhor që DO T’I NGJAJË ALBAN HOXHËS rivalin e drejtpërdrejtë, Erzenin, po përjeton skuadra që ai fi nancon, ndërsa mijëra tifozë nga dy Dibrat rrethuan meritat kërkon t’i ndajë me të gjithë ata që po ANI LIVANI është portieri i Korabit. Tenton t’i ngjajë portierit të Partizanit, Alban Hoxha. fushën e futbollit, madje brohoritën japin kontributin e tyre qoftë edhe minimal MAktualisht ai në 720 minuta lojë nuk ka pësuar gol dhe ka ambicie që të vijojë të jetë i fuqishëm deri në fi toren e skuadrës së pathyeshëm dhe në ndeshje të tjera. Nuk është mësuar të intervistohet, por shprehet se lojën që futbolli të rritet në nivel. “Gjithmonë, kam Korabit. Ultrasit e kësaj skuadre kishin e bukur të futbollit e ka nisur me pasion që në moshën 8 vjeç. “Verën e këtij viti u ftova nga dashur që të kontribuoj për skuadrën e qytetit menduar dhe për dekorin e ndeshjes. zyrtarët e klubit Korabi për t’u testuar. Kisha emocione dhe nuk njihja lojtarët e grumbulluar. tim të Lindjes, Korabin, qysh kur isha fare i ri Shumë shpejt fi tova besimin e stafi t teknik dhe vesha fanellën e Korabit. Drejtuesit e skuadrës Parullat, fi shekzjarret dhe brohoritjet e në moshë. Vite më partë, e kam ndihmuar me kanë vendosur që unë të jem në formacionin bazë të ekipit dhe shpresoj të kem bërë më të tyre u dhënë më shumë zemër futbol- bazë materiale, por edhe me fi nanca, ndërsa mirën e mundshme”, shprehet Livani i Peshkopisë. Ai është optimist se Korabi pas ngjitjes në listëve në fushën e lojës, ndërkohë qysh prej verës së shkuar, jam afruar dhe po Kategorinë e Parë do të pretendojë për t’u ngjitur dhe në elitën e futbollit shqiptar. I pyetur se cila Merdini, një futbollist me të ardhme, bëjë të pamundurën për të realizuar ëndrrën ka qenë ndeshja më e vështirë për Korabin gjatë këtij sezoni gardiani i portës dibrane thotë se shënoi golin që do të mbahet mend, time, por edhe të gjithë Qarkut të Dibrës, për Luzi 2008 kishte sulmues “vrastar”, të shpejtë, luftarak, madje dhe agresiv. Jo e lehtë për Korabin duke bërë që Erzeni të mbetet katër ta parë Korabin në të Parën, aty ku ka luajtur sipas Livanit ka qenë dhe përballja me Partizanin B. Ai veçon mbrojtjen solide të kësaj skuadre. pikë prapa Korabit. Qarku i Dibrës me edhe dekada më parë. Natyrisht që unë dua Duke folur për planet e afërta të Korabit portieri Livani thotë se donatori Meziu dhe stafi drejtues performancën e Korabit dhe Bulqizës të vlerësoj punën e trajnerit Erblin Laçi dhe duhet të ndalin largimet e lojtarëve. “Ky kontigjent lojtarësh janë në gjendja ta ngjisin Korabin një kërkon të bëjë histori në futbollin ndihmësit të tij, Shpëtim Toska, por pa harruar kategori më lart. Ai duhet konsoliduar dhe promovuar”, theksoi lojtari i Korabit. Kampionati në shqiptar. Jo vetëm tifozët janë rikthyer edhe një nga specialistët e spikatur dibranë, gjykimin e Livanit është i gjatë dhe i vështirë. Pankina duhet forcuar për të rritur konkurrencën për të ndjekur këtë sport të bukur, por Telman Përlekën, një trajner me eksperi- mes lojtarëve. “Deri tani, thotë Livani, skuadra e Korabit ka dy sponsorë, Bashkinë Peshkopi dhe edhe sponsorët po e mbështesin fort encën i cili bën një punë të pa lodhur me Femi Meziun. Në fund të këtij viti jemi ftuar në një festë në Dibër dhe në dijeninë time do të ketë atë. Femi Meziu në Peshkopi dhe Andi lojtarët kryeqytetas që stërviten në Tiranë, dhe të ftuar që kanë potencial ekonomik dhe që do të shprehin dëshirën e tyre për të fi nancuar Topi e Hakik Çekiçi në Bulqizë po por edhe drejtorin Sokol Muho, i cili i rri për futbollin. Me siguri ata do të tregojnë bujarinë e tyre për ato tifozë të zjarrtë të Korabit, pasi investojnë për futbollin. Sakaq matja- pranë skuadrës dhe lojtarëve në mënyrë që kështu skuadra arrin rezultate më të mira”. Portieri Mani Livani nuk harron të falenderojë ultrasit nët megjithëse janë në vendin e pestë të mos i mungojë asgjë, qoftë në ndeshjet e Korabit, presidentin Femi Meziu dhe shefi n e klubit, Sokol Muho. në grupin A tentojnë të jenë përsëri brenda por edhe në ato jashtë. Puna jonë do Marrë nga gazeta “Sport Ekspres” dikush në këtë sport burrëror. nr. Dhjetor 2014 - 21 104

Festa e golit me Erzenin. Foto: © Edmond Hasani

Peshkopia, 52 vjet pritje për një sukses në futboll. Dibranët mbushin stadiumin dhe shpallen kampion të dimrit në grupin A të kategorisë së dytë. Qindra tifozë festuan të shtunën e fundit të muajit titullin “Kampion i Dimrit” në Pallatin e Kulturës në Peshkopi.

Këta djem meritojnë me shumë kujdes, më shumë para, më shumë kushte, që të shkojnë atje ku duam në të gjithë, në kategorinë e parë. Korabi i rekordeve!rekordeve!

Nga DEFRIM METHASANI të heshtur përballë fenomenit Korab. në kryeqytet. Ndihma e pakursyer e djalit të Gjithsesi, të tilla shifra kurrë s’i kam parë Dibrës, Femi Mëziu që dha gjithçka për këtë NDESHJET E KORABIT Kisha kohë që prisja, jo vetëm unë, por në ecurinë e skuadrës sonë të zemrës, në ekip, ka vendin e vet dhe meriton shumë Sukthi – Korabi 1-2 mijëra dibranë, ta shihnin skuadrën e tyre gjithë këto vite të ekzistencës së saj. Natyr- lavdërime, ashtu si pjesa e klubit me drejtor Korabi – Shenkolli 2-0 dinjitoze dhe të suksesshme. Tashmë një isht që para viteve 90-të, veçmas pas viteve zotin Sokol Muho, ish futbollist i Korabit dhe Luzi 2008 – Korabi 0-1 realitet i ri ka lindur dhe Korabi për herë 80-të, ne kemi parë një Korab që arriti të bashkinë e qytetit Peshkopi, nga ku varet Korabi – Tirana B 4-2 të parë është shpallur kampion i dimrit në ishte deri në fi nale dhe të bënte ndeshje ekipi dhe klubi. Olimpik – Korabi 0-1 grupin e tij në kategorinë e dytë. Vërtet e dinjitoze në kupat e Shqipërisë, si me Labi- Sportdashësi ka notën 10-të, sepse Korabi – Domosdova 2-0 pabesueshme, por një rezultat që shërben notin, Vllazninë, Tiranën, Skënderbeun, etj, përveçse mbështeti fuqishëm edhe tregoi Skrapari – Korabi 0-1 edhe si rekord. Në 12 javë, kurrë s’kishte por shifrat e kësaj faze, janë vërtet fenom- qytetari dhe kulturë sportive, duke u kthyer Korabi – Teuta B 1-0 ndodhur që futbollistët e një skuadre me enale. Të fi tosh 11 ndeshje në 12 javë dhe në një model në të gjitha stadiumet tona të Partizani B – Korabi 0-0 emrin e bukur Korabi, të arrijnë 11 fi tore dhe të shënosh 17 gola e të pësosh vetëm 3, kjo futbollit. Korabi – Vora 1-0 vetëm një barazim, dhe ky në Tiranë kundër nuk është e lehtë të arrihet. Kjo është meritë Gjithsesi, është vetëm gjysma e rrugës. Albpetrol – Korabi 0-1 Partizanit B, që prishi vargun e fi toreve të e padiskutueshme e të gjithë djemve futbol- Për të hyrë në kategorinë e parë dhe për Korabi – Erzeni 1-0 njëpasnjëshme, brenda dhe jashtë. Tashmë listë, që dua t’i përmend me emër, Levani, të shuar atë ankthin e pritjes së gjatë prej tema e ditës për secilin dibran është futbolli Torba, Lleshi, vëllezerit Doçi, Xhafa, Bardhi, 52 vitesh, duhet edhe një fazë tjetër, duhet RENDITJA: dhe skuadra e tyre. Kacnia, Karaj, Adili, Lahi, Toska, Xhonpalaj, një përkushtim maksimal dhe mbështetje Korabi 34 Përballë Erzenit, pasditen e 21 dhjetorit, Karameti, Brahasani, Mëziu, Merdini, Laçi, po e tillë. Këta djem meritojnë me shumë Erzeni 30 ekipi i drejtuar me maturi nga trajnerët Erblin Ibra, Jashari dhe Selami dhe dy trajnerëve, kujdes, më shumë para, më shumë kushte, Partizani B 27 Laçi një djalë i ri, por me ide dhe vizion të Erblin Laçi e Shpëtim Toska. që të shkojnë atje ku duam në të gjithë, në Luzi 2008 22 qartë për futbollin dhe i mirënjohuri Shpëtim Një kontribut jo të vogël në këtë drejtim kategorinë e parë. ... Toska, ia dolën mbanë duke fi tuar 1-0, me ka dhënë edhe Telman Përleka, që është Korabi është i të gjithëve dhe ne jemi po Domosdova 5 golin e të voglit dhe të madhit Oli Mërdini, marrë me grupin e futbollistëve që vinin nga të tijtë. E pafshim në elitë, atje ku i ka takuar Skrapari 5 gol që erdhi në pjesën e parë dhe ngriti Tirana dhe stërviteshin gjatë javës pikërisht prej shumë kohësh futbollit dibran…. peshë mbi 5 mijë të pranishëm në stadiumin e bukur të qytetit të Peshkopisë. Dibra feston për futbollin përmes një spektakli artistiko-sportiv Një lojë e luftuar deri në minutën e fundit dhe një angazhim total, bëri të mundur që djemtë tanë të dilnin kokëlartw nga fusha KKorabiorabi nderohetnderohet ssii kampionkampion dimridimri dhe të festonin si kampionë, porta e gjysmës së rrugës në një kampionat jo të lehtë. Vlerësohen me mirënjohje Tashmë Korabi është kampion dimri, duke grumbulluar 34 pikë dhe duke lënë pas nga bashkia, stafi i skuadrës rivalin direkt, Erzenin e Shijakut, me 4 pikë së futbollit dhe disa nga pro- më pak, por pa harruar edhe Partizanin B, apo edhe ekipe të tjera që e lakmojnë shumë tagonistët e këtij suksesi një vend në kategorinë e parë. Në një fazë rekordesh, skuadra e një presidenti modest, brëmjen e 27 dhjetorit, dibranët fes- por që bën gjithçka, si Femi Mziu, bëri më të Mtuan bukur titullin kampion dimri në mirën e mundshme, falë edhe përkujdesjes futboll përmes një spektakli artistiko-sportiv, së bashkisë, veçmas kryebashkiakut Ilir Krosi gërshetuar me art dhe sport. Protagonist dhe nënkryetarit, një ish futbollist, si Sabri kanë qenë futbollistët dhe stafi i skuadrës, të Laçi, që si duket kontributin e ka rezervuar cilët janë ngjitur në skenën e pallatit të kul- familjarisht në këtë arritje, meqë dy djemtë turës dhe kanë marrë duartrokitjet e qindra e tij janë pjesë e skuadrës, njëri trajner dhe njerëzve që ishin të pranishëm, mes të cilëve tjetri futbollist. edhe kampioni i europes në boks, Gjetan Gjatë gjithë kësaj faze e kam përcjell me Keta i ftuar nderi në këtë takim spektakël. emocion çdo ndeshje dhe kam parë besimin Moderatorët, babë e bijë, Defrim dhe Lu- dekoruar edhe gazetarin sportiv Defrim pjesë e ekipit dhe anëtar nderi. që fi toi Korabi, duke luftuar deri në fund për nada Methasani kanë dhuruar mjaft emocion Methasani, për promovimin që i ka bërë Këngët dhe humori kanë zbukuruar këtë një fi tore. Që nga Sukthi e më pas në Luz, me prezantimin edhe të disa prej materialeve sportit në këtë qytet prej vitesh. Një vlerësim spektakël, ndërsa kulmin e shënoi mbyllja Skrapar, Tiranë, Patos e kudo luajti, motoja të transmetuara nga TVSH, madje duke iu të posaçëm bashkia kishte vendosur të bënte e tij, kur ikona e futbollit dibran, Shpëtim e këtyre djemve ishte vetëm fi torja dhe asnjë rikthyer edhe arkivit për Korabin. edhe për tre grupet e tifozërisë së zjarrtë di- Toska, është lauruar nga Media&Sport me rezultat tjetër. Nga java në javë, interesimi Kryebashkiaku Ilir Krosi është ngjitur dy brane: Shqiponjat, Ultrasit e Dobrovës dhe çmimin e karrierës në futboll, duke përlotur edhe i sportdashësve dibranë erdhi në rritje, herë në skenë, sepse fi llimisht ka vlerësuar Sokolat e Dibrës së Madhe. këtë futbollist të madh, që dha gjithçka për madje me Erzenin u shënua një rekord, që stafi n e ekipit, trajnerët Erblin Laçi, Shpëtim Më pas salla ka shpërthyer në ovacione, Korabin ne vite. s’ishte parë që pas vitit 1990. Vërtet për t’u Toska por edhe drejtuesin e klubit Sokol kur kampioni europës është ftuar të ngjitet Edhe pse një natë dimri, ky takim spektakël admiruar, një admirim që gjeti vend edhe Muho dhe presidentin që e ka mbështetur në skenë dhe aty ka marrë shumë respekt dhuroi shumë ngrohtësi dhe emocion, duke në ekranin e TVSh, ku në emisionin “E hëna këtë ekip prej vitesh, Fehmi Meziu. Një nga bashkëqytetarët e tij. Fillimisht kryetari dhënë më shumë shprese tek dibranet që ta Sportive”, s’mund të mungonte Korabi, një vlerësim ka patur edhe për trajnerin Telman i bashkisë e ka dekoruar me Mirënjohjen vazhdojnë këtë rrugëtim të bukur drejt kat- risi kjo për një media publike, ndërsa bashkë Perleka dhe ekipin e Korabit si skuadër që e qytetit zotin Keta dhe me pas presidenti egroisë së parë në futboll, një ëndërr e kaher- me mua në këtë promovim, u bënë edhe vendosi një rekord në futbollin dibran. Meziu i ka dhuruar uniformën e Korabit me shme që i mungon kësaj treve prej 52 vitesh. gazetat sportive, që tashme s’mund të ishin Në këtë mbrëmje, bashkia e qytetit ka numrin 12, duke e vlerësuar kampionin si Korresp. Rr.A. 22 - Dhjetor 2014 nr. 104

Aqif Xhemal Balla u lind në lagjen e Manazdrenit të fshatit të Qafëmurrës së Dibrës më 7 qershor 1948 portret Udhët e jetës të Aqif Ballës së Manazdrenit Nga MEVLUD BUCI Për Aqif Ballën flet Manazdreni Aqifi nuk i kurseu. Ndërsa punonte në Cërujë si kryesondist në gjeologji përfundon gjim- eta njerëzore është sa e bukur aq edhe e e Qafëmurra e Katër-Grykëve, nazin e Klosit më 1976 dhe ngjiti shkallët e Jvështirë, sa e shtrenjtë aq edhe e stërmun- karrierën si intelektual i talentuar, si mjeshtër duar, sa rrezatuese, aq edhe gjurmëlënëse. flet fisi e rrethi vëllazëror i drejtimit të punëve në frontin e vështirë Njeriu i ngjan një mali të lartë me plot bukuri e miqësor. Sigurisht edhe të gjeologji-minierave. Në vitin 1977 Aqifi e rrezatime, por i ngjan herë-herë edhe një përfundon edhe specializimin pranë shkollës pusi shumë të thellë me plot minerale të inxhinier Sami Bruçi sot drejtor i së bashkuar në Tiranë ku u titullua oficer. Me çmuara me plot enigma, të cilat i zbulon rezultate të larta përfundon edhe shkollën koha, jeta. Të lënë mbresa e të japin dëlirësi gjeologji- -minierave në Bulqizë, e Bashkimeve Profesionale në Durrës më shpirtërore udhët e jetës të Aqif Ballës së po kështu edhe pedagogu dhe 1974. Për gati 20 vite u shqua si oficer, ko- Manazdrenit të Qafëmurrës së Dibrës. Një mandant i kompanisë së parë ushtarake dhe rritje në dallgë jete, nëpër shkulma djerse e mjeshtri i drejtimit arsimor, si zëvendës komandant i batalionit të Sel- fisnikërie nëpër fronte diturie e punë në ballë ishtës së Katër-Grykëve si dhe 30 vite djersë e të vështirësive. Intelektual që u farkëtua me Adem Selman Kasmi, kanë përkushtim si kryesondist, brigadier shpimi, dashuri për dije, për sondat e gjeologji-mini- sondist, përgjegjës e organizator i talentuar erave, me respektin e thellë për shokët, për shumë për të thënë për Aqif në frontin e gjeologji-minierave Mat deri në Manazdrenin e traditat popullore e bëmat e Ballën, sepse janë gjurmët e vitin 1991. Në vitin 1993 doli në pension, klasës punëtore. Kur njeh kronikën e jetës sipas ligjit në fuqi më 60%. Me hyrjen e të Aqif Ballës të kujtohet thënia e urtësisë djersës në udhët e jetës... demokracisë Aqifi, si mjeshtër i palodhur së pleqve të Katër-Grykëve: i punës hapi të parin biznes me mobilje Kjo dynja res res... Aqif Xhemal Balla i Manasdrenit në fshatin e lindjes. Në vitin 1996 vjen me Kujt i mbet që do t’i jes (?) banim familjarisht në Kamëz të Tiranës. Ka Kur nuk i mbet Krishtit e Hazretit Aliut, Lufton n’kambët Liman Jakupi fal Ballës tokën e semtit të tij në Manazdre 6 fëmijë secilin më të mirë e me të zotin se S’do t’i jes birit të njeriut... Drit’e Za i dha tanë venit të Qafëmurrës. Pjesa e pasardhësit të Limanit tjetri, të kulturuar e të përkushtuar. Liman Balla i Manazdrenit... vijnë nga Shlliu i Matit në tokën e dhuruar Përparimi, Flora, Shpëtimi, Leonardi, Pra kjo do të thotë lum kush ka gjurmë nga Allamani rreth çerekut të parë të viteve Ariani dhe Hania. Së bashku me bash- mirësie e djerse, gjurmë të nderimit njerë- Heroizmi e vepra trimërore rrezatojnë pas 1700. Limani kishte lënë Bajramin dhe Jak- këshortën Alien, bijë e Bruçit të fisnikërisë zor, që kur kthen kokën pas krenohet me plot 100 viteve, sepse Liman Balla ka veprën upin, të cilët ndërtuan jetën në Manazdre. rrëzë Runjes kanë pasuritë më të çmuara: të kaluarën e vet. Aqif Balla ka rrezatimin e e qëndresës, ka muranën në Fushë të Thatë, Pas vrasjes së Limanit kundër serbëve në fëmijët e edukuar e të mbarë në udhët e shpirtit të fisnikëruar, dritësimin e shpirtit të ka gjurmët e jetës e të trimërisë në kujtimet Fushë të Thatë, Jakupi, gjyshi i Aqifit, mbeti jetës. Aqif Balla krenohet me gjurmët e fisnikëruar, dritësimin e udhëve nëpër dall- e brezave të Manazdrenit shekullor, ku luftoi i vetëm me motrën Vashën e cila u martua brezave, nuk i harron rrënojat e kullës mbi gët e jetës, krenarinë për Manazdrenin, për e ra në shqut, në majë të Mllezës historike po në Manazdre me Ali Lalën, e cila ka lënë 200 vjeçare të Manazdrenit. Ai kujton me lëkurën e vendlindjes, për udhët e shtigjeve të Qafë Murrës së Dibrës. 3 djem e 2 vajza. Xhemati, djali i Jakupit nderim genin e dajave të shquar, Hysenliket të punës e të atdheut. Çdo publicist apo (babai i Aqifit) martohet me Hane Hysenlikën si oficerin e lartë e atdhetar nënprefektin e dashamir i bëmave të njerëzve të thjeshtë * * * nga fshati Shëlli i Matit dhe punonin tokën Gjakovës Jakup Hysenlikën, intelektualët e e të shquar do të emocionohej e do të Historia ndrit dhe rrezaton nëpërmjet edhe atje për të plotësuar më mirë nevojat talentuar të Manazdrenit si inxhinieri Bash- meditonte nëse do të njihte udhët e jetës së veprës së brezave, nëpërmjet trimërisë e e familjes. Xhemat Balla, babai i Aqifit, kim Ndregjoni, nënkolonelin, ish-drejtorin Aqif Ballës së Manazdrenit të Dibrës. Udhë bujarisë, vëllazërimet e qëndresës së fiseve. ka dhënë ndihmesë humane në tharjen e e policisë ushtarake në Tiranë z. Skënder në të cilat shpërfaqet dritë atdhetarie, dritë Ajo që të emocionon për gjurmët e Aqif kënetës së Maliqit, në hapjen e tunelit në Ramadan Hasmeta, Rustem Laçin, Osman djerse e përkushtimi, udhë që tregojnë sesi Ballës së Manazdrenit është kronika e fisit, malin e Dajtit, në sjelljen e ujit të Sehtës së Lalën, Adem Ballën, Afrim Isuf Laçin, Kujtim bleron tradita, puna, dituria, vëllazërimi e kultura e kullës së lashtë, thjeshtësia, bujaria Malit, në minierën e Kurbneshit etj. Ky bir Lalën, Nuredin Riza Hasmetën etj. Para se fisnikëria, uniteti i fisit, vlerat e shoqërisë e dhe uniteti vëllazëror e miqësor i fisit të i Manazdrenit, që u shqua në udhët e djer- të mbyll shkrimin m’u kujtuan vargjet e Fran të miqësisë. nderuar Balla. sës, la tre djem: Ademin, Limanin e Aqifin Bardhit të lashtësisë i cili shkruante: Ku janë Fisi Balla i Manazdrenit të Qafëmurrës së dhe një vajzë Nafien. Ademi, djali i madh u ata pleq bujarë? * * * Dibrës vjen nga fshati Cudhi i Krujës (treva shkollua dhe punoi në punë me rëndësi, tani Dhe Aqif Balla i kujton të paharruarit Manazrreni, lagjja më në kufi me Qafëmur- e Bendës) rreth viteve 1630 ku vendos nuk jeton, ka lënë vetëm një vajzë, Adelina pleqtë e urtësisë Rexhep Hasan Miha, Sali rën, me Matin, me fshatin Vinjol. Një vend fillimisht në fshatin Shëlli të Matit. Sipas Ballën, Limani ka punuar në punë të ndry- Rrahman Ndregjoni, Sali Lala, Shaqir, Ra- me bukuri të rrallë i rrethuar me pyje e gojëdhënave e dëshmive historike i pari që shme në gjeologji të Bulqizës, ka 3 djem e 2 madan e Hamit Hasmeta, veteranët e LANÇ, gjelbërim, me plot burime, ara e livadhe ku u vendos në Shëlli të Matit ishte katragjyshi vajza, është në pension dhe banon në Kamëz Sefer Sala, Shaban Ndregjoni, i paharruari, në rrethina lartësohen lisat e pishat shekul- i Aqifit, Zenel Balla. Zeneli kishte dy djem: të Tiranës. Nafia, motra e Aqifit u martua në organizatori, ish kryetari i lagjes “Partizani” lore. Në unitet e vëllazëri prej shekujsh, në Hasanin dhe Limanin. Këta ishin shumë të Murrë (të Qafëmurrës) me Qazim Tokën e të Matit e prijësit të talentuar me policinë Manazdre, kanë banuar e jetuar fiset e nderu- zotët, bile thuhet që ishin edhe të shkolluar cila ka katër djem e tri vajza, të cilët ban- e shtetit Shaqir Hasmeta e plot të tjerë. Për ara si Balla, Hasmeta, Miha, Lala, Ndregjoni, në mejtepet e regjimit otoman, sepse kishin ojnë në Tiranë e Durrës me familjet e tyre. Aqif Ballën flet Manazdreni e Qafëmurra e Laçi e Hysenlika. Këtu janë domethënëse shëtitur edhe në Turqi e Lindjen e Mesme kudo ata ruajnë gjurmët e traditat e kullës e Katër-Grykëve, flet fisi e rrethi vëllazëror toponimet si Kepi i Vogël, Kepi i Dervishit, në Egjypt, Siri, Jordani e gjetkë. Kur u kthyen të fisit, shpirtin bujar e virtytet e urtësisë e e miqësor. Sigurisht edhe inxhinier Sami Kepi i Tivarit, mali i Plakërrisë që ndan Man- kishin sjellë edhe shuma të konsiderueshme të thjeshtësisë njerëzore. Në udhët e jetës, Bruçi sot drejtor i gjeologji- -minierave në zdrenin e Qafëmurrës me Vinjollin e Matit, lirash turke dhe filluan një jetë prej të pasur- përmes punës e fisnikërisë u rritën brezat e Bulqizë, po kështu edhe pedagogu dhe mali i Balgjajt (mali i Allamanit), Fusha e ish. Nga kjo, siç mësohet për atë kohë, vijnë fisit Balla. Ata shkruan nëpër vite gjurmët e mjeshtri i drejtimit arsimor, Adem Selman Lathit, Qafa e Gjelase, Fusha e Thatë etj. edhe xhelozia e disa shtëpive në zë (të Matit përkushtimit, gjurmët e dritës e të djersës, të Kasmi, kanë shumë për të thënë për Aqif Në Fushë të Thatë janë edhe sot e kësaj të asaj kohe) dhe në pabesi Hasani vritet, cilat flasin e rrezatojnë nëpër breza. Ballën, sepse janë gjurmët e djersës në ud- dite llogoret e Serbit, kufi me Manazdrenin më vonë dhe Limani (i parë), por të dy lanë hët e jetës. Aqif Balla kujton edhe shokët e ku në pranverë të vitit 1915 u vra në mej- fëmijë, ndërkohë që edhe babai i tyre Zeneli * * * nderuar të fronteve të punës e të drejtimit dan të trimërisë Liman Jakup Balla. Në këtë jetonte. Ishte në moshë shumë të thyer, kur Aqif Xhemal Balla, më i vogli i brezit të si heroin Ismail Losha, inxhinier Bashkim vend, në majë të Mllezës (Në Shqut), pasi një ditë po rrinte në hije të manit i vjen një pestë të vazhdimit të familjes së Zenel Ballës, Duvën (ish drejtor) inxhinierët: Rustem Çol- vrau 3-4 serbë, ndonëse ishte i armatosur u hoxhë nga Sopoti i Dibrës dhe i thirr nga u lind në lagjen e Manazdrenit të fshatit të laku, Elmaz Leka, Çezar Thanasi. Ekspeditat vra në rrethim nga serbët. Plagosi edhe një larg: Hajde, hajde or Zenel Balla. E lake (po Qafëmurrës së Dibrës më 7 qershor 1948. në zonën e Martaneshit, Bulqizës, Batrës, oficer serb, i cili më vonë vdiq. Eposi popul- e le) manin me dy çatalla... Në vitin 1955 vazhdon me sakrifica shkollën Theknit e Manazdrenit, këto fronte si dhe lor gdhend trimërinë, ai shkruan kronikën e Zeneli plak i përgjigjet: fillore në fshatin Vinjoll të Matit. U dallua llogoret e atdheut, urtësia pranë shkol- vërtetësisë, kronikën e qëndresës ndaj vepra Hajde bujrum, or Hoxhë Sopoti në kryerjen e shërbimit ushtarak në brezin lave si prind shembullor e shpirtbujar, si e trimit sikur bleron në vite e kohëra: Ku din t’i sa ban Zoti kufitar në Korçë në vitet 1966-1969. Pas intelektual i mençurisë dhe i përkushtimit ... N’at’ pranverë t’vitit ’15-të O bjen shi apo del moti?! shërbimit ushtarak përfundon me rezultate nëpër vite janë udhët e jetës së Aqif Ballës N’at’ Fushë t’Thatë shqipja me fletë, Kur ishin gjallë dy vëllezërit Hasani dhe të larta arsimin 8-vjeçar në Vinjoll të Matit së Manazdrenit. Urime biri i Dibrës, in- Lëshon zanin n’log t’burrnisë Limani, (djemtë e Zenelit) ndihmuan edhe (pa shkëputje nga puna) me drejtor të pahar- telektuali model i punës dhe i thjeshtësi, Përballë krajlit të Serbisë Oxhakun e Allamanit në luftë me semtin e ruarin, intelektualin e shquar Sadik Zeneli. rrezatimi i udhëve të dritës e të djersës; Aqif Plumbi i hasmit jo se tuti Çelës së Matit dhe për rrjedhojë Allamani i Jeta kërkonte më shumë dije e djersë, të cilat Xhemal Balla!

...... nr. Dhjetor 2014 - 23 104104 Përkujtohet 1 vjetori i ndarjes Sistemi i ndëshkimeve nga jeta të Prof. Dr. Agim Dobit kujtesë në Shqipëri gjatë regjimit komunist Agim Dobi, gjeologu që zëvendësoi (Vijon nga faqja 17) dyshime dhe paragjykime të paargumen- tuara dhe të paprovuara. sovjetikët në minierën e Bulqizës Kreu i katërt analizon sistemin e ndësh- kimeve pas periudhës 1976, që lidhet me miratimin e Kushtetutës së re deri më 1990. Me ndarjen nga jeta të Profesor gjeologjisë(Mineralogiji e Petrografi). Në Në këtë periudhë është avancuar më tej Bulqizë, ai krijoi familje. U martua me më- në politizimin e sistemit të drejtësisë. Kodi Agim Dobit, familja humbi suesen nga Berati Popovina Alikaj (Dobi) me Penal i vitit 1977, i hartuar në frymën e të cilën lindën rritën dhe edukuan dy djem kushtetutës, ka devijuar nga parimet krye- njeriun e tyre më të shtrenjtë, të mbrekullueshëm, Bledarin e Edvinin. Të sore të politikës penale klasike, ka rritur më dy djemtë e Agimit kanë lindur në Bulqizë. tej numrin e veprave penale që dënohen Ai ishte modeli i një njeriu e familjari shumë me vdekje, ka politizuar parimet kryesore ndësa ne, kolegët e gjeologjisë. dhe qëllimin e ndëshkimit, duke e kthyer të mirë. atë në një instrument në shërbim të partisë një nga bashkëpunëtorët Në vitin 1974 transferohet nga Bulqiza në në pushtet. Në fund të viteve ‘80, sistemi i Institutin e Kërkimeve Gjeologjike në Tiranë, drejtësisë u gjet para një krize, që lidhej jo më të mirë si dhe një nga në fillim si specialist në Grupin e Kromit dhe vetëm me inefi çencën e tij në luftën kundër më vonë si Përgjegjës i këtij grupi dhe Drej- kriminalitetit, por mbi të gjitha me nevo- shkencëtarët më të shquar të tues i projekteve të rëndësishme të perspek- jën e ngutshme për hartimin e një kuadri tivës dhe prognozës së mineralit të kromit në ligjor të plotë, mbështetur në standardet kësaj fushe... masivët e Bulqizës, Lurës e Shebenikut. Si në ndërkombëtare për procedimin penal dhe gjeologjinë e Bulqizës ashtu edhe në Institut respektimin e të drejtave themelore të ai ka dhënë një kontribut të rëndësishëm në njeriut dhe për ngritjen e një infrastruk- ture të re për sigurimin dhe trajtimin e të sqarimin e ligjësive të përhapjes së mineral- dënuarve të cilët ishin mbajtur në kushte izimit të kromit në këto masivë. të mjerueshme, larg zonave urbane, pranë Krahas punës në Instititut, ai ka punuar minierave dhe fronteve më të vështira të edhe si pedagog i jashtëm në Fakultetin e Gje- punës. Në vitin 1963 menjëherë pas mbarimit ologjisë e të Minierave ku ka dhënë mësim Tema është trajtuar në mënyrë kro- Nga BASHKIM LLESHI të shkollës së lartë filloi punën në Ndërmar- në lëndët e Petrografisë e Petrolologjisë së nologjike, duke i parë zhvillimet në sistemin jen gjeologjike të Kukësit, ndërsa dy vite shkëmbinjve, magmatikë, sedimentarë e e ndëshkimeve brenda kuadrit të përgjith- metamorfikë. Në vitin 1983 ai mori gradën shëm të zhvillimeve të sistemit të diktaturës ë 14 dhjetor 2014 në një nga sallat e më vonë u transferua në në Gjeologjisë së komuniste. Problemet e trajtuara janë të Hotel Tiranës u përkujtua 1 vjetori i Bulqizës. Agimi ishte ndër gjeologët e parë shkencore Kandidat i Shkencave(Doktor) dhe M më vonë, titullin shkencor Asistent Profesor karakterit historiko-juridik, kështu që janë ndarjes nga jeta të Profesorit të shquar të shqiptarë që filloi punën në Bulqizë, men- përdorur metoda ndërdisiplinare, historike, gjeologjisë, Agim Dobi. Në drekën e shtruar jëherë pas largimit të specialistëve sovjetikë dhe Profesor. juridike dhe të analizave statistikore. më këtë rast nga familja, muarën pjesë miq dhe së bashku me gjeologët e tjerë me punë Ka marrë pjesë në shumë aktivitete Burimet kryesore të përdorura janë: e të afërm të familjes Dobi, si dhe disa nga e përkushtim arritën të marrin drejtimin e shkencore brenda e jashtë shtetit ku ka Dokumentet zyrtare të Kuvendit Popullor, kolegët me të cilët ka punuar Agimi, në punimeve të gjeologjisë në këtë sektor të drejtuar grupe studimi dhe ka referuar për të Qeverisë dhe institucioneve kryesore të Gjeologjinë e Bulqizës, Institutin e Studi- vështirë e të rëndësishëm. petrologjinë e shkëmbinjve magmatikë dhe sistemit të drejtësisë penale. Të tilla janë: meve dhe Projektimeve të Gjeologjisë dhe Në fillim punoi në zonën e Martaneshit, për ligjësitë e përhapjes së mineralizimit të Prokuroria e Përgjithshme, Gjykata e Lartë, Fakultetin e Gjeologjisë dhe të Minierave pastaj në grupin e përgjithësimit të ndër- kromit dhe mineraleve të tjerë të dobishëm Ministria e Brendshme. Dokumentet e më- në masivët ultrabazikë të vendit tonë. Me sipërme janë ruajtur në AQSH në fondet në Tiranë. marjes dhe më vonë drejtoi grupin e rilevimit përkatëse. Arkivi i Ministrisë së Punëve Nën kujdesin e bashkëshortes së tij, më- gjeologjik në shkallë 1:10 000 në zonën e njohuritë që kishte në fushën e petrografisë e petrologjisë së shkëmbinjve magmatikë të Brendshme, fondi Dega e Kampeve e sueses së vjetër Popovina Dobi dhe nipit të Patin - Cërrujës të masivit të Bulqizës dhe Burgjeve, Arkivi i Drejtorisë së Përgjith- tij, Doktor Drini Dobi ishte përgatitur një grupin e rilevimit gjeologjik në shkallë 1:10 ai ka dhënë një kontribut të rëndësishën shme të Burgjeve. Gjatë studimit kemi dokumentar i shkurtër kushtuar jetës dhe 000 në masivin e Lurës. në studimin e metalogjenisë së ofioliteve të shfrytëzuar një numër të konsiderueshëm veprës së Agim Dobit, i cili u ndoq me shumë Në vitet e fundit që ka punuar në Bulqizë vendit tonë. të botimeve të historiografi së shqiptare, si interes nga të pranishmit. Edhe kolegët e ka drejtuar Ekipin e kërkim revizionimit të Në sajë të kualifikimit të lartë të tij si tekstet e Historisë së Shqipërisë, botim të punës që muarën pjesë në këtë drekë famil- kromit në objktete përball vendburimit të shkencëtar në fushën e gjeologjisë ai ka Akademisë së Shkencave, tekstin e Profe- jare, Isuf Latifi, Bashkim Lleshi, Enver Qoku, Bulqizës. Ai së bashku me gjeologët e tjerë udhëhequr mjaft diplomantë në shkollën sor doktor V. Duka, “Histori e Shqipërisë Kristina Gjeci e Ilir Alliu sollën kujtimet e të kësaj ndërmarje kanë dhënë një kontribut e lartë e disertantë në kualifikimin shken- nga viti 1912-2000”, tekstin e studiueses cor pas universitar si dhe ka marrë pjesë së mirënjohur Smirnova, të E. Zhak etj. Një tyre në Gjeologjinë e Bulqizës, Institutin e të rëndësishëm në gjetjen e shfaqjeve të rëja burim shumë i mirë që kemi përdorur kanë Gjeologjisë e Fakultetin Gjeologji-Miniera të mineralit të kromit e shtimin e rezervave në komisionet e dhënjes së këtyre diplo- mave dhe gradave e titujve shkencorë. Me qenë studimet e Profesor doktor D. Dyr- në Tiranë, me Agimi Dobin. të këtij minerali në vendburimet e objektet mishi, si “Lufta politike në gjirin e PPSh”, Agim Dobi ka lindur më 07.02. 1938 nga e kromit të masivit të Bulqizës në zonat e ndarjen nga jeta të Profesor Agim Dobit, si dhe shumë artikuj të tjerë të tij dhe të një familje e shquar e me tradita patriotike të Bulqizës, Martaneshit, Cërrujë-Shkallë-Maja familja humbi njeriun e tyre më të shtren- historianëve të tjerë të publikuar në revistën qytetit të Gjirokastrës. Arsimin 7 vjeçar e të e Kunorës, Balgjaj-Kacni-Qaf Murrës e në jtë, ndësa ne kolegët e gjeologjisë një nga historike dhe shtypin e ditës. mesëm i kreu me rezultate të shkëlqyera në masivin e Lurës. bashkëpunëtorët më të mirë si dhe një nga Një burim i rëndësishëm kanë qenë rapor- vendlindje, ndërsa arsimin e lartë në fushën Me hapjen e shkollës së mesme të gje- shkencëtarët më të shquar të kësaj fushe. tet e AI (Amnesty International) mbi burgos- e gjeologjisë(dega petrografi) e kreu në Uni- ologjisë e minierave në Bulqizë, Agimi ka jen politike në Shqipëri. Këto burime kanë versitetin e Bratislavës në Çekosllovaki. dhënë mësim në lëndët e specialitetit të Tiranë 20 dhjetor 2014 shumë mangësi dhe pasaktësi, sepse janë hartuar kryesisht mbi bazën e deklarimeve të ish të burgosurve politikë të arratisur, megjithatë kanë vlerë të rëndësishme si i vetmi zë nga institucione ndërkombëtare, i profi lizuar në mbrojtjen e lirive dhe të drejtave të njeriut dhe me eksperiencë në këtë fushë. NJOFTIM PËR BASHKËPUNËTORËT Dokumente private, si letra të të dënu- arve drejtuar institucioneve dhe drejtuesve Të nderuar bashkëpunëtorë, të shtetit, kanë vlerë shumë të madhe, pasi futen në grupin e dokumenteve bashkëko- Për të pasur një bashkëpunim të suksesshëm, ju lutemi të kini parasysh disa kritere për materialet që sillni pranë redaksisë. hore, pra, janë krijuar nga dëshmitarë oku- - Shkrimet duhet të jenë të daktilografuara, jo më shumë se 1500 fjalë (10000 karaktere, përfshirë hapsirat). Shkrimet duhet të larë të ngjarjeve. përmbajnë shkronjat “ë” dhe “ç”. Shkrimet me më shumë fjalë, do ti nënshtrohen procesit të redaktimit. Burim tjetër janë akte ligjore, ligje, kode, - Fotografitë për shkrimin duhet të jenë me diçiture dhe më emrin e fotografit. rregullore, udhëzime, mbi dënimet penale dhe trajtimin e të dënuarve. - Materialet me karakter aktual dhe problematikën e ditës kanë përparësi botimi. Botimet, kujtime, ditare, monografi mbi - Materialet historike, recensat apo portretet, nuk do pranohen për botim, n.q.s. ato konstatohen se janë botuar në ndonjë media persekutimin komunist dhe dënimet në Shq- tjetër apo rrjete sociale. ipëri, përbëjnë gjithashtu një informacion të - Shkrimet duhet të jenë origjinale dhe të respektojnë të drejtat e autorit. domosdoshëm për t’u shfrytëzuar, me gjithë të metat që konstatohen. Do të përmendim - Shkrimet duhet të sillen nëpër nëpërmjet Postës Shqiptare në adresën e gazetës, postës elektronike në e-mail, ose mund tu dorëzohen personave të autorizuar nga redaksia. sor Sami Repishtin, studiuesin Agim Musta, - Shkrimet që janë jashtë platformës së gazetës, nuk botohen dhe redaksia nuk është e detyruar të japë shpjegime për çdo rast. publicistin Fatos Lubonja etj. Burim i rëndë- Duke shpresuar në mirëkuptimin tuaj, ju përcjellim konsideratat më të mira për bashkëpunimin e deritanishëm. sishëm ka qenë edhe zyra gjyqësore pranë Ministrisë së Drejtësisë. Për sqarime më të hollësishme mund të na kontaktoni me email në adresën Redaksia (Marrë nga hyrja e librit) 

24 - Dhjetor 2014 nr. 104 Pajtohu në gazetë - 1 vit vetëm 600 lekë

Market KEN Market KEN Market KEN Market KEN Market KEN Market KEN Laprakë, Tiranë Laprakë, Tiranë Laprakë, Tiranë Laprakë, Tiranë Laprakë, Tiranë Laprakë, Tiranë Tel: +355 4 22 50 480 Tel: +355 4 22 50 480 Tel: +355 4 22 50 480 Tel: +355 4 22 50 480 Tel: +355 4 22 50 480 Tel: +355 4 22 50 480 Cel. 068 20 36 394 Cel. 068 20 36 394 Cel. 068 20 36 394 Cel. 068 20 36 394 Cel. 068 20 36 394 Cel. 068 20 36 394

www.rrugaearberit.com GAZETË E PAVARUR. NR. 2 (94). SHKURT 2014. ÇMIMI: 50 LEKË. 20 DENARË. 1.5 EURO. www.rrugaearberit.com GAZETË E PAVARUR. NR. 3 (95). MARS 2014. ÇMIMI: 50 LEKË. 20 DENARË. 1.5 EURO. www.rrugaearberit.com GAZETË E PAVARUR. NR. 5 (97). MAJ 2014. ÇMIMI: 50 LEKË. 20 DENARË. 1.5 EURO. www.rrugaearberit.com GAZETË E PAVARUR. NR. 6 (98). QERSHOR 2014. ÇMIMI: 50 LEKË. 20 DENARË. 1.5 EURO. www.rrugaearberit.com GAZETË E PAVARUR. NR. 9 (101). SHTATOR 2014. ÇMIMI: 50 LEKË. 20 DENARË. 1.5 EURO. www.rrugaearberit.com GAZETË E PAVARUR. NR. 10 (102). TETOR 2014. ÇMIMI: 50 LEKË. 20 DENARË. 1.5 EURO.

PROPOZIMI SIMPOZIUMI BOTIME PROPOZIMI AKTUALITET STUDIM BOTIME BLOGER VENDIMI ARSIM BOTIME KRYESORE INVESTIMI DEBAT BLOGER PANAIRI I LIBRIT BOTIME TOPONIMIA BLOGGER INTERVISTË BOKS Bliret e Peshkopisë Reka dhe shqiptarët e Bibliografi e Grup ekspertësh Çidhna në rrezik Reka në shënjestër Monografi për Ç’kemi asaj Dibre! Ndryshon ligji, Festohet përvjetori Kurora e dytë Rruga e Arbërit, Albcrome, 20 A janë dibranët Ç’kemi asaj Dibre! Ta kthejmë Një libër për Gurabardha JASHTË RRUGËS: Iva Mera: Babai Keta, flori i Katundar nderi! duhet të shpallen Rekës së Epërme punimeve shqiptare të për mbrojtjen nga ndërhyrjet të asimilimit Said Najdenin e Familja, toka, atdheu! pritet zgjidhja i shkollës shqipe në e Lurës shumë informacione milionë USD pasardhës të Lapidar për makinat... librin në odat Kolgjegjën dhe e Dibrës dhe nuk donte të mbitokës së Trebisht, Homesh DITARI I NJË VAJZE: merresha me art Bulqizës! monument kulture fushës së Psikologjisë e lumit Radika në natyrë... kombëtar Hafiz Langun Ditari i një vajze: “Mëjr” e Bulqizës për asgjë... për minierën Doberëve? Ditari i një vajze: “Sania” e Dibrës... etnokulturën Maqedonia S’kam ku ec! FAQE 17 FAQE 7 FAQE 9,10,11 Rikthehet Korabi Nga ABDURAHIM ASHIKU - FAQE 9 Nga EDIBE SELIMI-OSMANI - FAQE 19 Nga PROF. DR. NURI ABDIU - FAQE 13 Nga BARDHYL MARKU - FAQE 4 Nga ISLAM CANI - FAQE 7 Nga SEJDI M.GASHI - FAQE 19 Nga REXHEP TORTE - FAQE 16 Nga RAMIZ LUSHAJ - FAQE 18-19 Nga BUJAR KAROSHI - FAQE 7 Nga HYSEN LIKDISHA - FAQE 6 Nga GAFUR ZOTA - FAQE 18-19 FAQE 17 Nga ILMI DERVISHI - FAQE 16Nga FEJZULLA GJABRI - FAQE 15 Nga AGIM ÇADRI - FAQE 19 FAQE 12 Nga SASHENKA NDREKA - FAQE 10 FAQE 8

ÇËSHTJA RADIKA MBETET, NDRYSHOJNË VETËM TAKTIKAT.NDËRKOMBËTARIZOHEN PROTESTAT, PAS NEW YORK DHE ITALI, SË SHPEJTI EDHE NË BRUKSEL. ga data 5 maj deri me 9 maj, nga TOP CHANNEL UDHËTON NË GJURMËN E RRUGËS SË ARBËRIT: SI PO ECIN PUNIMET NË RRUGËN QË Peshkopia në Tiranë e Vlorë, u SPECIALE MBI SHKOLLIMIN DHE PUNËN E FËMIJËVE Zhytur në varfëri, Rruga e Arbrit PËR “POLITIKËN” ËSHTË DUKE PËRFUNDUAR, POR NË REALITET PUNIMET NUK KANË FILLUAR!!! Nzhvilluan një serë veprimtarishë me synim promovimin e çështjes së fëmijëve të zonave Rama: Jemi duke Pa Rrugën e Arbërit Rrugës së Arbërit. Këto takime publike e rurale u mungon e Folklori, teatri dhe libri ELEM: Sasia e ujit të Radikës, mediatike patën si qëllim sensibilizimin finalizuar një edhe një herë të shoqërisë shqiptare Të shpëtojmë fëmijët drejta për arsimim për nevojën dhe domosdoshmërinë e marrëveshje për Rruga e Arbërit e ndërtimit në një kohë sa më të shpejt Vdekje, mjerim dhe Dibra mbetet e izoluar dhe me standarde europiane të Rrugës së SKAVICA financimin sekret shtetëror!!! Arbërit. fëmijët në industrinë në Odën e Dibrës )LCVÅXK\KVÅUPÅ-KPÅPÅſNNKOVÅOWCLKVUJVCVQT Protesta në Itali, Shkup dhe Peshkopi kundër devijimit të lumenjve. Problemet ibra, pavarësisht pozicionit të saj nga shfrytëzimi dhe minerare shqiptare Rikthehet debati: -T[GOKPKUVTK'FK4COCWVCMWCOGJQOQNQIWP ekologjike po zëvendësohen me retorikat nacionaliste. Lumit Radika deri më gjeograſ k, larg metropolit dhe e G  VKL MKPG\ .K -GSKCPI 4CRQTVKOGV G RCTC VÅ sot i janë marrë 80 % e ujit që ka pasur në vitet 1945-1950. Pra, jo vetëm ndarë në dysh, ka akoma energji Puna e fëmijëve OGFKCXG VJGMUWCP UG F[ MT[GOKPKUVTCV  MCPÅ ‘Shqipërisë tjetër’ D FKUMWVWCTRÅTKPXGUVKOGVMKPG\GFJGUGSGXGTKC që premtojnë për të ardhmen. që nuk duhet të diskutojmë për grabitje e mëtejme të ujit të Radikës, por në Shqipëri i heq MKPG\G FQ VÅ ODÅUJVGUÅ PFÅTOCTTLGV MKPG\G duhet të kthehet edhe sasia tjetër që i është grabitur deri më tani. Këshilli Të ndërtohet apo jo! VÅ PFÅTVKOKV VÅ CPIC\JQJGP PÅ \JXKNNKOKP G eticioni, i cili deri tani është errësira e analfabetizmit shkëlqimin industrisë Komunal i Dibrës së Madhe refuzon një kërkesë për ngritjen e një komisioni KPHTCUVTWMVWTÅU  PÅ 5JSKRÅTK  )C\GVC ő6GOCŒ nënshkruar nga afro 7000 njerëz Ŗ Pse dështoi tenderi në TCRQTVQKUGPLÅPICKPXGUVKOGVMKPG\GFQVÅKUJVG RÅTXGTKſMKOKPGVÅFJÅPCXGPÅVGTTGP#TU[GVPWMDÅJGPVÅFKVWTCNë qoftë online dhe në letër, nuk duhet së kromit P Nga mungesa e shkollimit të fëmijëve dhjetor 2008? GFJGCWVQUVTCFC5JSKRÅTK/CSGFQPK shikuar si një nismë një-vjeçare, por si një se Maqedonia arrin ta devijojë Radikën, atëherë për dibranët në Dibrën e te puna mbi stoqet e kromit FAQE 2 /CFJGPWMMCTÅPFÅUKUGMWUJKſVQP\ILGFJLGVRCUKCVCFQVÅLGPÅVÅJWODWTKV etapë e re në përpjekjet e intelektualëve Ŗ Skavica, me një digë apo me dibranë, të cilët për afro 20 vjet, po tre diga? Oda Dibrane Nga BUJAR KAROSHI, AXEL KRONHOLM dhe HANE BURNETT theksojnë se ndërtimi i Rrugës së Arbërit Ŗ Çfarë parashikon projekti  Radika, projekti është i pamundur! do të mundësojë ſ llimin e rimëkëmbjes Speciale në faqet 2,3,4,5 i KESH për ndërtimin e dy Festivali i  Zona aktualisht është militarizuar dhe po punohet” ekonomike të Dibrës. Pavarësisht dorëzimit zyrtar të peticionit, këmbëngulja digave në vend të Skavicës së këngës, valles  Parku kombëtar i Mavrovës është i kërcënuar e intelektualëve do të jetë deri në madhe? ndërtimin e metrit të fundit të rrugës, me Ŗ A vazhdon ideja e Skavicës cilësi dhe me standarde. humoristike, ritit  Kapja ujërave është forma më e rëndë e krimit mjedisor së projektuar në vitet 1980 Nga Tryeza e Rrumbullakët e zhvilluar në librarinë Tirana Times me 7 Maj në Tiranë. Foto: Afrim Karoshi (Lexoni në faqet 2-3) apo mbeten zgjidhje të dhe alegorisë Intervistë dhe opinione nga mundshme ndërtimi i 2 apo (GUVKXCNK ő1FC &KDTCPGŒ JCR F[GTV G UCL OÅ /QNPCT-QNCPGEK/GVQFKLC8GNGXUMK$CUJMKO/CUJMWNNKFJG$CTFJ[N/CTMW Interviste me shkrimtarin Agron Tufa tre digave?  VGVQT  FWMG UJÅPWCT PLÅMQJÅUKUJV SPECIALE NË FAQET 4,5,6,7,8 GFJGXLGVQTKPGUCL-ÅVÅXKVRÅTJGTÅVÅRCTÅ Ŗ Specialistët: Zgjidh nevojat HGUVKXCNKFQ\JXKNNQJGVGFJGPÅ&KDÅTVÅ/CFJG Interviste me Dr. Gezim Alpion: Cfare po ndodh me peticionin? Dibra më bëri ta njoh shumë shpejt ligësinë për energji dhe bën FWMGJCRWTMÅUJVWPLÅGRQMÅVÅTGPÅOÅP[TÅPG QTICPK\KOKVő1FC&KDTCPGŒMCPKUWTPKUWTLGVÅP funksionale kaskadën e GVKLPÅXKVKPKMQPEGRVWCTPÅſNNKOUKVCMKO Zhvillohet në Peshkopi edicioni i 20-të i Odës Dibrane, festivalit folklorik mbarëkombëtar, ku konkurrojnë 25 Drinit. KTCRUQFGXGRQRWNNQTG grupe nga të gjitha trojet shqiptare. Mbi 100 autorë dhe mbi 300 tituj librash prezantohen në Panairin e Parë FAQE 7 Pa Rrugën e Arbërit, Dibra është e vdekur njerëzore, vogëlsinë dhe fanatizmin absurd Ŗ Kundërshtarët: Mbyt të Librit në Peshkopi. Autorët dibranë dhe botimet për Dibrën ishin kryefjala e këtij panairi. Në Dibër të Madhe për 7 net me radhë mbahet edicioni i 13-të i Festivalit të Teatrit Shqiptar. ibra, apo më saktë Dibrat, po e vuajnë sakatimin e kombit më shumë ër Dibrën në Shqipëri, siç i thonë një fjale, fshati që duket nuk do kallauz. Interviste me shkrimtarin Agim Vinca vleresim “hambarin” e Dibrës, Studim se çdo krahinë tjetër e truallit shqiptar edhe 100 vjet pas kasaphanës Dibra po jep shpirt. Ndërsa rruga aktuale Peshkopi-Tiranë, po t’i hidhni ematika e realet e Dibrës në veprën time ibra është realisht një zonë provinciale, pavarësisht Raport special nga SASHENKA NDREKA, ATLI DEMA, NEKI FETA dhe opinione nga VELI VRANIÇI, D P Duke xhiruar pranë Urës së Vashës. Foto: © Bujar Karoshi ndan Dibrën në dy pjesë UÅVÅU5KTG\WNVCVKMÅVKLCMVKOCMCDÅT&KDTCSÅILGQITCſMKUJVÅUJVÅ PLÅU[JCTVÅUÅUJVÅPLÅQHGPFKORÅTKPVGNGMVKPFJGÁOGPFWTKVÅEKNÅVFKDTCPÅV janë të pafundme; shpesh ato nuk bien potencialit të saj të rrallë bujqësor, blegtoral e Ambasada e Izraelit Reka e Epërme, ILIR KROSI, BUJAR LESKAJ, ARIAN SUKNIQI, ZEF ÇOBA, ARIAN AVRAZI, ERMIR DIZDARI, ISAK SHEHU në qendër të hapësirës shqiptare, i ngjan një viktime që vandalët i vodhën nuk duhet ta durojnë as edhe një legjislaturë më shumë. Ttrashë në sy, po gjithë bota dibrane është Dfrutikultural, sikundërse është edhe një zonë e pasur Në Dibër të Poshtme gjeta dhe e bën jo funksionale. Speciale në faqet 4-7,9-13 veshkën pa u merakosur të paktën t’i qepnin plagën. MBI 5000 QYTETARË FIRMOSIN ONLINE PETICIONIN PËR RRUGËN E ARBËRIT DHE MBI 1000 TË TJERË E e kamuƀ uar pas matricës letrare. Dhe natyrisht, me minerale nga kromi deri tek gjipsi, pa folur për resurset në Tiranë nderon ë mendosh se zona që nxorri heronj të përmasave kombëtare dhe Dëmtohet ekosistemi. Mbyt plagë e Studim Å MQJÅP VQPÅ MWſLVÅ RQ DÅJGP ILKVJOQPÅ G OÅ UKODQNKMÅ FJG TPFÅTMQODÅVCTGPÅNWHVÅRÅTODTQLVLGPGMQODKVUK5MÅPFGTDGW'NG\+UWſ NËNSHKRUAJNË ATË NË LETËR. MINISTRI HAXHINASTO KONFIRMON: PO PRESIM KINEZËT! bota e një njeriu formësohet aty ku ai ka mbërritur turistike. Por këto margaritarë të Dibrës janë rraposur në trashëgiminë historike dhe Nshpresoj që kjo të aplikohet edhe në Ballkan. Megjithatë, Dibrat nuk Dom Nikollë Kaçorri, Haxhi Vehbi Dibra, etj., për të ardhur tek heronjtë e adoleshencën. Unë jam rritur e kam kaluar moshën baltë, pa Rrugën e Arbrit, e cila rrugë do të thotë Treg, rrënjët e të parëve të mi Prof.dr. Shaban Sinanin FQVÅRÅTſVQLPÅPICMNKOCGVCPKUJOGGDCUJMÅRWPKOKV'WTQRKCPSÅFQVÅ .WHVÅU UÅ &[VÅ $QVÅTQTG XC\JFQP VÅ KPLQTQJGV FGTK PÅ RÅTDW\LG ÅUJVÅ PLÅ mbi njëzet vjeç në Dibër. E prapë, vetë tingëllimi Dinamizëm teknologjik, Turizëm, Kulturë, Zhvillim, kulturore. Kompensimi i pashëruar Nga krijuesit e sotëm dibranë do të përmendja, në radhë në kodin zakonor etj. Kam lexuar një libër të tij me titull Ambasada e Izraelit në Shqipëri ka Reka e Epërme, plagë e përfshijë gjithmonë e më shumë edhe Ballkanin tonë të trazuar, për aq FÅUJVKOƀCITCPVKUJVGVKVPFCLRÅTILGILÅUKUÅSÅMCRÅTFKDTCPÅVÅEKNÅV i fjalës “Dibër” gjithmonë më emocionon. Por e rrjedhimisht - Mirëqenie. Atëherë do ta shohim nëse është të parë, Agron Tufën, një krijues tejet i talentuar e me Optika e Schmitt-it për Skënderbeun... Po ta kishte nderin t’i japë këtë mirënjohje Prof. ulët dhe krijon probleme MQJÅUCKPHTCUVTWMVWTCVÅODGVGVCLQSÅÅUJVÅPÅVÅF[CPÅVGMWſTKV MCPÅMQJÅSÅRTGUKPOÅMQVSÅ6KTCPC\[TVCTGVÅMWLVQJGVRÅTVC kam për vete dhe s’duroj dot ta lavdërojnë njerëzit apo jo Dibra zonë provinciale. Provincialiteti ekziston energji të pashtershme krijuese: poet, prozator, sudiues, shkruar dikush tjetër këtë libër, ndonjë krijues më pranë sociale gjatë shpërnguljes së në popull Të (mos) jesh shqiptar Shaban Sinanit, në shenjë vlerësimi përkthyes, publicist etj., krijimtarinë e të cilit përpiqem vëmendjes së medias dhe të institucioneve, do të kishte pashëruar në popull ër Dibrën e Madhe bashkatdhetarët tanë atje, jam i sigurt se janë në KDTC ÅUJVÅ PLÅ OW\GWO K ILCNNÅ FJG PLÅ RGTNÅ G RC UJQSG G PCV[TÅU UK Shoqëria civile: Të rishihet projekti banalë, as ta shajnë s’duroj dot. vetëm se në mendje, jo në hapësirat potenciale të Dibrës. për studimin e vazhdueshëm, 'FJGRUG RLGUC FÅTOWGUG G DCPQTÅXG VÅ 4GMÅU UÅ ta ndjek rregullisht. E marr shpesh në dorë sidomos librin pasur jehonë shumë më të madhe se ç’pati në të vërtetë popullsisë. Nga MARIN MEMA ende të pashuara të këtij komuniteti. Në mesin e shumë dijetarëve atdhedashës nga Shtirovica, dallohet gjendje të bëjnë një argumentim shumë më të informuar se unë se nga bukuritë e mahnitshme dhe relievin epik, ashtu edhe për pasuritë e e tij me poezi Avangardë engjëjsh, me elegjitë brilante dhe se ç’meriton të ketë. përgjatë dy dekadave, të burimeve 'RÅTOG KUJKP VÅ FGV[TWCT VÅ OKITQLPÅ PÅ XKUG VÅ P D Drejtuesit e dy shoqatave, “Lidhja e Intelektualëve Dibranë” dhe “Nisma Dibrane” i shkruajnë Ministrit të Transportit dhe Infrastrukturës dhe gjashtë deputetëve të Një panoramë e historisë së Shumica e këtij komuniteti ka qenë e vendosur në zonën e edhe Matej Milani, i cili ishte i lindur në fshatin Shtirovicë më si janë trajtuar nga shteti maqedonas dhe se çfarë përpjekjesh po bëjnë UJWOVCOKPGTCNGDWTKOGVWLQTGRGOVCTKPÅFJGR[LGVžUJVÅOKTÅSÅUJGKMÅVG romake e strofat e lëmuara vjeneze dhe posaçërisht me Përshtypje të veçantë më ka bërë edhe romani Bibollasit mbi marrëdhëniet ndërmjet PFT[UJOGVÅDQVÅUCVCRCFCNNKOHGLGUQVMWFQSÅ ÅT UJSKRVCTÅV QTVQFQMUÅ VÅ /CSGFQPKUÅ ƀKVGV RCM 6Å NGPÅ Rekës së Epërme, jo larg Dibrës dhe dikur pjesë e natyrshme e saj. Dibrës. Nga një vrojtim i përgjithshëm i punës së kryer deri tani gjatë gjithë aksit që përshkon Rruga e Arbrit, pothuajse vetëm traseja e hapur nga Tuneli i shkurtër baladat e mrekullueshme të Drinit të Zi - nga veprat letrare  )LCVÅ MQJÅ LGVQK FJG RWPQK PÅ 4WOCPK 5KRCU TTÅſOKV VÅ politikanët shqiptarë atje për të ndihmuar konkretisht atë zone. Kohët e RQNKVKMÅUUJSKRVCTGSÅRQFJLCOQUGPILCVÅF[FGMCFCXGVÅHWPFKVOGMTQOKPG Sa ka ndikuar Dibra në krijimtarinë e tij letrare? Kur mendoi se do të bëhej shkrimtar dhe kur e shkroi poezinë e parë? Cilat i Ramiz Gjinit, dibran edhe ky, që jeton në Amerikë; një hidrocentralit që ka penguar ILGPFGPSÅPFTQLPÅMTGPCTPWMLWVTGODGPVÅTDKOKV mënjanë nën presion të vazhdueshëm dhe ballë skemave Deri të paktën 100 vjet më parë në këtë zonë që ka pasur rreth 15 të tij, si dhe librin Stacioni në shkretëtirë të Brodskit - nga roman satirik par excellence, i cili fshikullon pa pardon, por shqiptarëve dhe hebrenjve, studim DKTKVVÅVKL&CPKGNKVKCVKKVKLMCSGPÅCVFJGVCTKƀCMVÅ#SUJWOÅ fundit kam ndjekur me shqetësim lajmin në lidhje me devijimin e Radikës, Bulqizës t’i vënë gishtin kokës sa më shpejt dhe të bëjnë diçka konkrete për t’i në afërsi të Zall Dajtit deri tek ish Uzina e Artilerisë në afërsi të Urës së vjetër të Brarit dhe një pjesë e trasesë në luginën e Planit të Bardhë e mbi Urën e Vashës, janë pasojat e diktaturës? Dibra është provincë apo qendra e Shqipërisë? A duhet të jemi krenarë që jemi dibranë? Çfarë është VÅRQNKVKMÅUCUPÅVÅMCNWCTÅPFJGCUUQV$CTVKPODK përkthimet dhe pres me padurim përkthimin tashmë të në mënyrë mjeshtërore, me një sarkazëm të tipit gogolian që arriti majat me botimin e veprës zhvillimin e rajonit që nga vitet Ppërçarëse me shqiptarët e besimit mysliman shumica u mijë banorë, masa dërrmuese ishin shqiptarë të besimit ortodoks, pat vepruar ai për përhapjen e librit shqip e të dritës së shenjtë që përbën jo vetëm një hap tjetër mbrapa për Dibrën por edhe një akt UJÅTD[GT&KDTÅUFJG\QPCXGVÅVLGTCVÅJCTTWCTCVÅEKNCVRÅTOÅUGPLÅUJGMWNN mund të quhen trase të Rrugës së Arbrit, ndërsa në pjesët e tjera kemi ose rikonstruksion të rrugës ekzistuese ose shmangie nga aksi i Rrugës së Arbrit. Mbështetur në UWRGV G V[TG MWFQ SÅ ILGPFGP VTCFKVÅP HQNMNQTKP CUKOKNWCPFWMGMTKLWCTPLÅKFGPVKVGVCTVKſEKCNGVÅNCTIÅVPICCKK VÅUJRÅTPFCTÅPÅHUJCVTC&QMWOGPVGVSÅƀCUKPRÅTRÅTMCVÅUKPÅ Universiteti i Dibrës? Çdo të thotë Rruga e Arbërit për Dibrën? Këto dhe shumë pyetje të tjera në një intervistë me gazetaren paralajmëruar të poezive të Mandelshtamit në shqip... e suiftian, trillet e tranzicionit shqiptar dhe keqpërdorimin së tij monumentale mbi mbrojtjen të atdhedashurisë shqipare, saqë e zënë serbët dhe e nxjerrin ta vandalizmi ekologjik. Në një vend që nuk ka rrugë dhe ujë nuk mund të LCPÅXKMVKOÅGUJH[VÅ\KOKVPICŎMQNQPKCNK\OKPCEKQPCNŏ Xhafer Martini ka bërë punë të çmueshme në fushën ‘60 të shekullit të kaluar. TKVGVXGUJLGPRQRWNNQTGUJSKRVCTGGVLGTÅ XÅTVGVÅUJSKRVCT(UJCVTCVÅVÅTÅSÅFKMWTƀKUPKPILWJÅPGV[TGUQV etnike shqiptare të kësaj zone janë të shumta e mund të gjendet konstatimet e mësipërme për objektet më të rëndësishme të kësaj rruge si: Tuneli i Qaf Buallit, Ura e Vashës e Tuneli i Gurit të Bardhë dhe Tuneli i Murrizës, për të Sashenka Ndreka, ekskluzivisht për gazetën “Rruga e Arbërit” dhe faqen sociale në FB “Peshkopi,Dibër,Albania”. e njeriut nga pushteti “demokratik” sot, sikundër edhe nga dënojnë para krajlit në Beograd.... ƀKVGVRÅT\JXKNNKO e etnokulturës së Dibrës, trevë kjo që është një thesar i ai autokratik diktatorial dikur. dhe shpëtimin e hebrenjve gjatë janë braktisur apo janë asimiluar e megjithatë gjurmët janë ende mjaftueshmërisht ndër ata autorë e studiues që kanë hulumtuar LEXONI NË FAQEN 2-3 EKNCVPWMMCſNNWCTPFÅTVKOKKV[TGRTQRQ\QLOÅSÅVÅTKUJKMQJGVGRÅTOKTÅUQJGVRTQLGMVKFWMGDÅTÅGFJGMTCJCUKOGVOGRTQLGMVGVGJCTVWCTC - LEXONI NË FAQET 4-5 Nga BUJAR KAROSHI - FAQE 4-5 NGA EDIBE SELIMI-OSMANI - FAQE 21 SPECIALE NË FAQET 2-3 vërtetë në këtë plan: në gjuhë, në folklor, në etnograſ , Nga MENTOR HOXHA - FAQE 9 Holokaustit. FAQE 15 aty. Ne do të përpiqemi të ecim përmes tyre për të sjellë të vërtetat mbi Rekën dhe banorët e saj. (Vijon në faqen 2) Nga EDIBE SELIMI - OSMANI - FAQE 17 Pajtohu në gazetën RRUGA E ARBËRIT Merr versionin PDF ose kopjen print duke fi lluar me 50 lekë/muaj

Gazeta ofron faqet e saj për REKLAMA apo NJOFTIME të ndryshme për biznese dhe individë. ÇMIME TË ARSYESHME për faqet me ngjyra dhe bardh e zi. Për individët, njoftimet deri në 50 fjalë (1/16 e faqes) ofrohen falas!

Për informacion: E-mail: [email protected] Tel: +355 69 20 68 603