Aktualisieren Rowerem Z Danii Do Krajów Nadbałtyckich

Dänemark Oldenburg in Holstein Insel Poel (Rundweg ca. 27 km) Saal Das ehemalige Zisterzienserkloster Hilda Überreste der gotischen Stadtmauer und Dania wowa budowla jest jednym z najstarszych 47 m zwieńczona jest ośmiobocznym heł- wyburzeniu wieży zachodniej, wybudowa- Kemnitz Szwecji i Norwegii, który spędził w nim Die St.-Johannis-Kirche (Dom) wurde Die romanisch-gotische Dorfkirche in Mit der Errichtung der Dorfkirche (später Eldena) wurde um 1200 gegründet. diente als Klosterkirche der seit 1277 hier ceglanych kościołów Europy Północnej i mem nazywanym »biskupią czapką«, jest no zachodnie przęsło z oknami zakończony- Kościół św. Krzyża to sześcioprzęsło- schyłek swojego życia w latach 1449–59. 9 14 21 30 Haderslev 1156–1160 vom letzten Oldenburger Kirchdorf wurde im 13. Jh. errichtet. wurde um 1300 begonnen. Der back- Bis ca. 1245 entstanden die ältesten erhal- ansässigen Zisterzienserinnen. Ein weiterer Haderslev znaczącym przedstawicielem ceglanych romańska. Wnętrze kryje m.in. dwa cenne mi okrągłymi łukami. Inwentarz kościoła wa prostokątna budowla z prostym Najważniejszą sakralną budowlą miasta Wenn Sie mit einem Segelboot Ihre Bischof Gerold als romanische Basilika Später im 13. und 14. Jh. folgten mehrere steingotische Hallenbau weist am ehem. tenen Bauteile der Kloster kirche. Nach backsteingotischer Anziehungspunkt ist Jeśli chcą Państwo rozpocząć swój rajd romańskich budowli. Wyposażenie wnętrza skrzydłowe ołtarze (pocz. XV w. I 1500 r.). jest w znacznej mierze barokowy. Jedynie zwieńczeniem chóru z XIV w. Godny uwa- jest Kościół Mariacki (XIV w.), ogromna 1 Radtour beginnen möchten, können 1 erbaut. Der dreischiffige Bau ist eine der Umbauten. Im 19. Jh. kam die Südvorhalle Chorportal sowie am Nordportal reiche Plünderungen im Dreißig jährigen Krieg u. a. die 1383 erbaute Gertraudenkapelle. rowerowy żaglówką, mogą Państwo (po 1773 r.) i hełm wieży (1778 r.) są baro- Dreveskirchen => 7 km granitowa chrzcielnica i filigranowe malun- gi jest późnogotycki przedsionek i połu- bazylika z potężną wieżą. Ze średniowiecz- Sie durch den Haderslev-Fjord bis in den ältesten Backsteinkirchen Nordeuropas und hinzu. Der 47 Meter hohe Turm mit einem Gewändeprofile auf. Zur Ausstattung gehö- verfielen jedoch die Gebäude. Ihren hohen wpłynąć przez fjord Haderslev do samego kowe. Fehmarnsund => 30 km ki ścienne pochodzą ze średniowiecza. dniowy portal nawy. Na szczycie wschod- nych fortyfikacji zachowała się tylko Ortskern gelangen. Hier lebt die Geschich- Dreveskirchen (Blowatz) ein bedeutender Vertreter der Backstein- achtseitigen Helm, der »Bischofsmütze«, ren u. a. eine aus gotländischem Kalkstein Bekanntheitsgrad erlangte die Ruine nach Iwięcino (Eventin) centrum miasta. Historia żyje tu dalej w Barth => 8 km nim widać blendy z liśćmi koniczyny i Brama Wysoka. te der Stadt in den über 400 Jahre alten romanik. Die Innenausrichtung (nach 1773) ist romanisch. Das Innere beherbergt u. a. gefertigte Taufe (15. Jh.) sowie ein Altar- 1800 durch die Gemälde Caspar David Marien- liczących ponad 400 lat kamieniczkach i Wyspa Fehmarn (objazd, ok. 63 km) Również romańsko-gotycki kościół 36 Die aus dem 14. Jh. stammende 15 Barth blendę krzyżową w towarzystwie rom- Krótki wypad do Sławna => 23 km Bürgerhäusern und dem Dom weiter. Die sowie die Turmhaube (1778) sind barock. zwei wertvolle Flügelaltäre (Anfang 15. Jh. aufsatz mit sehenswerten Reliefverzierun- Friedrichs. Die Nikolaikirche (Dom), kirche, errichtet in einer Kombination katedrze. Purystyczna katedra Domkirke Na wyspie jest wiele historycznych wiejski powstał w XIII i XIV w. bów. Zakrystia ma sklepienie krzyżowe. puristisch gestaltete Dom kirke Haders lev 10 Budowę halowego Kościoła Ustka => 49 km Fehmarnsund => 30 km und um 1500). gen (18. Jh.). urkundlich 1262/63 erstmals erwähnt, ist aus Back- und Feldsteinen, zählt zu den Haderslev robi wrażenie swoimi wymiara- kościołów z kamienia polnego i cegly. Zakrystia jest jego najstarszą częścią. 23 Kröslin => 30 km (Dom zu St. Marien) beeindruckt durch Mariackiego rozpoczęto w XIII w., Dreveskirchen => 7 km Bodstedt => 12 km mit ihrem fast 100 Meter hohen Turm die schönsten gotischen Dorfkirchen in West- mi: jej sklepienie jest najwyższym w całej Kościół św. Piotra w Landkirchen, kościół Szczyt od wschodniej strony jest bogato Sławno, do którego można dotrzeć rów - www.eurob.org ihre Dimension: Das Decken gewölbe ist das Insel Fehmarn (Rundweg ca. 63 km) rozbudowywano go w XV i XIX w. Od nie- älteste und größte Kirche Greifswalds. pommern. Das Äußere beeindruckt durch Skandynawii. Także fantastyczna akustyka św. Jana w Petersdorf i w Bannes dorf zdobiony. Wyposażenie wnętrza pochodzi Kröslin nież zbaczając ze szlaku, należy do najstar- höchste in Skandinavien. Auch die fantas- Auf der Insel gibt es vier historische dawna kryje się w nim odrestaurowana 10 Dreveskirchen (Blowatz) Bodstedt Die Marienkirche wiederum ist eine der einen stattlichen und reich gegliederten i organy – drugie co do wielkości w kraju – oraz kościół św. Mikołaja w Burg (wszyst- ze średniowiecza i baroku, kościół ma orga- 31 Gotycki kościół salowy ze sklepie- szych miast Polski Północnej – miasto zało - tische Akustik der Kirche und ihre Orgel – Feld- bzw. Backsteinkirchen: Die Kirche Die ebenfalls romanisch-gotische Die ehem. Wallfahrtskapelle są bardzo słynne. W swojej dzisiejszej for- kie z XIII w.) W kaplicy św. Jerzego w ny zbudowane przez słynnego meklembur- biblioteka. Neogotyckie wyposażenie F. A. niem krzyżowo-żebrowym powstał na 15 22 bedeutendsten Hallen kirchen der nord- Turm. Im Inneren befindet sich eine um - Stülera i malowidła ścienne C. G. Pfann- żono w 1317 r. na prawie lubeckim. Gotycki die zweitgrößte Kirchen orgel des Landes – St. Petrus in Landkirchen, die St.-Jo han - Dorfkirche entstand im 13. und 14. Jh. St. Ewald wurde im 15. Jh. als deutschen Backsteingotik. Mit dem Haus mie ten gotycki kościół powstał w 1440 r. Burg zachowały się malowidła z XV w. skiego budowniczego organów, Paula przełomie XIII i XIV w. Średniowieczna fang reiche barocke Ausstattung. schmidta mają ogromne znaczenie. Brama Kościół Mariacki, początkowo należący do sind berühmt. In seiner heutigen Form nis-Kirchen in Petersdorf und in Bannes- Die Sakristei ist der älteste Teil der Kirche. Saalkirche errichtet. 1786 wurde das Markt 11 hat sich eine der schmuckreich s- Bukowo Morskie => 8 km Początkowo wysoka wieża, która była wej- Grömitz => 46 km Schmidta w 1754 r. Rerik => 17 km wieża otrzymała w XVIII w. hełm w Per Rad von Dänemark ins Baltikum Dammtor i wieża Fangelturm są Zakonu Joannitów, jest gotycką ceglaną wurde der hochgotische Backsteinbau um dorf sowie die St.-Nikolai-Kirche in Burg Der Ostgiebel ist reich verziert. Die Innen- mit Rundbogenfenstern ver sehene ten Bürger hausfas saden Norddeutsch lands ściem do katedry, została zniszczona w kształcie piramidy. Wewnątrz kościoła Grömitz Rerik pozostałościami średniowiecznych fortyfi- bazyliką z ogromną wieżą zachodnią. Po 1440 fertig gestellt. Der ursprüngliche (alle 13. Jh.). In der Kapelle des St.-Jürgen- aus stattung stammt aus dem Mittelalter westliche Joch nach Abbruch des erhalten. Bukowo Morskie (See Buckow) pożarze w 1627 r., zastąpiono ją dzisiej - znajdziemy tkany dywan na ołtarz z 1948 Kościół św. Mikołaja powstał prawdo- Kościół św. Jana zbudowano po kacji miejskich. wejściu Armii Czerwonej w 1945 r. kościół Etappe 1: Ostseeküsten-Radweg große Turm, der den Eingang bildete, wur- Stifts in Burg sind Malereien aus dem 15. und der Barockzeit, die berühm te Orgel Westturms hinzugefügt. Das Inventar Kemnitz => 11 km In Buckow passiert man das ehem. szym »prowizorycznym« wejściem. 11 16 r. oraz gotycką chrzcielnicę (XIV w.). 37 podobnie w 1230 r. Ten jednonawowy 1250 r. i jest on jednym z najlepszych Hanzeatyckie Miasto Stralsund został zniszczony, później odbudowany de während des großen Stadt brandes 1627 Jh. erhalten. (1754) von dem mecklenburgischen Orgel- der Kirche ist größtenteils barock. Zis ter zienserkloster, welches 1259 Løjt => 25 km Książęce Miasto Wolgast => 10 km przez Zakon Franciszkanów. Ze średnio- zerstört und durch den jetzigen »proviso- Grömitz => 46 km bauer Paul Schmidt. Einzig die Tauffünte aus Granit und Kemnitz von Mönchen aus Dargun in Mecklenburg prostokąt i skrzynkowy chór z głazów przykładów wczesno gotyckich kościołów => 43 km Løjt wiecznych fortyfikacji zachowały się dwie Rowerem z Danii do krajów nadbałtyckich rischen« Eingang ersetzt. Rerik => 17 km die filigrane Wandmalerei an der Nord- Die Heilig-Kreuz-Kirche ist ein sechs- ge gründet wurde. Das Hauptkloster ist voll- narzutowych pochodzą jeszcze z czasów ceglanych z cokołem z kamienia polnego Książęce Miasto Wolgast 30 bramy: Koszalińska i Słupska. Obie bramy Løjt => 25 km Grömitz seite sind mittelalterlich. jochiger Rechteckbau mit geradem ständig verschwunden, erhalten hat sich 2 Początkowo romański kościół Løjt zakładania kościoła, wieża i zakrystia zosta- na wybrzeżu Meklemburgii. Dwuprzęsłowa, Hanzeatyckie Miasto Liczące 750 lat miasto książęce i miej - Die Kirche St. Nicolai wurde vermut- Rerik Kirke został z biegiem czasu wyposa - ły dobudowane z cegly w XV w. Wewnątrz trójnawowa hala z kwadratowym chórem i Stralsund 32 są pozostałościami dawnych obwarowań Etap 1: Trasa rowerowa wybrzeżem Morza Bałtyckiego 11 Barth => 8 km Chor schluss aus dem 14. Jh. Sehenswert noch eine kleine gotische Backstein kirche, sce narodzin malarza Philippa Otto miejskich pochodzących z początku XV w. Løjt lich um 1230 errichtet. Das einschiffige Die St.-Johannes-Kirche wurde nach sind die spätgotische Vorhalle und das die als Pfarrkirche für die einfachen Kloster - żony w poźnogotyckie dobudówki. Bogate kościoła zobaczyć można m.in. barokowy potężną wieżą przykrytą »biskupią czapką«. Stralsund, założony w 1234 r., jest Runge często określane jest »bramą na Die ursprünglich romanische Løjt Langhaus und der kastenförmige Chor aus 16 1250 errichtet und ist eines der besten Barth 24 2 südliche Schiffsportal. Am Ostgiebel sieht bewohner diente. w detale malowidła na jego ścianach ołtarz, chrzcielnicę i rokokową ambonę. Wewnątrz godne uwagi malowidła z 1668 r. razem z Wismarem od 2002 r. na liście Uznam«. Most nad Peene łączy miasto z Ustka Kirke wurde in der Folgezeit mit spät- Findlingen stammen noch aus der Grün- Beispiele einer frühgotischen Backstein- Die im 13. Jh. begonnene und im man gestaffelte Blenden mit Kleeblatt- Darłowo => 12 km powstały ok. 1520 r. Jedyny w swoim rodza- Kühlungsborn => 15 km światowego dziedzictwa kulturowego 23 Krótki wypad do Cismar => 7 km wyspą. Kościół św. Piotra, trójnawowa 39 W tym małym uzdrowisku u ujścia gotischen Anbauten versehen. Die detail- dungs zeit, der Turm und die Sakristei wur- kirche mit Feldsteinsockel an der meck- 15. und 19. Jh. erweiterte Hallenkirche bogenabschluss und eine von Rhomben ju rzeźbiony ołtarz jest znany w całej Danii. UNESCO i stanowi otwartą księgę bogatej bazylika z XIV w., był wielokrotnie prze- Słupii został w 1365 r. poświęcony reichen gotischen Wandmalereien wurden den im 15. Jh. aus Backstein gebaut. Im lenburgischen Küste. Sie ist eine zwei- St. Marien beherbergt seit Kurzem wieder Darłowo Åbenrå => 8 km Neustadt/Holsztyn => 17 km Kühlungsborn begleitete Kreuzblende. Die Sakristei ist (Rügenwalde) historii. Kościół św. Mikołaja z XIII w. budowywany, ale zawsze na wzór gotycki. pierwszy kościół farny. Ponieważ budynek um 1520 geschaffen. Der einzigartige Inneren der Kirche sind u. a. ein barocker jochige, dreischiffige Halle mit quadra- die restaurierte historische Kirchenbib lio- Kościół św. Jana pochodzi w swoim kreuzgratgewölbt. 38 Die pommerschen Herzöge errichteten Zbaczając z trasy dojeżdżamy do klasz- 17 może być uważany za najstarszy z trzech Był jednocześnie kościołem dworskim i w XIX w. stał się zbyt mały, wybudowano w goti sche Schnitzaltar ist in ganz Däne - Altar, eine Taufkrone und eine Rokoko- tischem Chor und mächtigem Turm mit thek. Die neugotische Ausstattung von F. im 14./15. Jh. hier eine Burg, die ihre Åbenrå rdzeniu z XIII w. Najstarsza część to średniowiecznych kościołów farnych. Kröslin => 30 km toru Cismar (1238–60), którego kościół miejscem pochówku książąt linii Pomorze- latach 1885–88 neogotycki kościół. mark bekannt. kanzel zu sehen. einer »Bischofs mütze«. Bemer kens wert A. Stüler und die Wandmalereien von C. G. Glanzzeit unter Erich von Pommern, dem 3 Budowa Sankt Nicolai Kirke rozpoczę- nawa zbudowana z kamienia polnego. W Zbudowany jako trójnawowa bazylika z ła się w 1250 r. Kościół św. Mikołaja należy do najbardziej znaczących gotyc- 1400 r. drewniany sufit zastąpiono sklepie- Wolgast. Za wykonaną w latach 2002– Åbenrå => 8 km im Inneren sind die festlichen Ausmalun - Pfannschmidt sind von hoher Bedeu tung. Kröslin abgesetzten skandinavischen König erlebte, kich budowli w Szlezwiku-Holsztynie poza obejściem chóru ma 87 m długości i 2007 restaurację sarkofagów książęcych Krótki wypad do Słupska => 20 km Abstecher Cismar => 7 km gen von 1668. Mit dem und dem Die gotische wurde um die jest jednym z najważniejszych przykładów niem i dobudowano chór. Drewniana wieża Dammtor Fangelturm 31 Kirche der dort 1449–59 seinen Lebensabend ver- Lubeką. wraz z Ratuszem tworzy jeden z najpięk- kościół otrzymał nagrodę Dziedzictwa Łeba => 71 km Åbenrå Neustadt in Holstein => 17 km Kühlungsborn => 15 km sind Reste der mittelalterlichen Stadtbe- Wen de vom 13. zum 14. Jh. als kreuz- brachte. Der wichtigste Sakralbau des Ortes duńskiego gotyku ceglanego. Nie miał stoi od 1680 r. Wewnątrz średniowieczne niejszych zespołów budowli w Północnych Mit dem Bau der Sankt Nicolai Kirke Kulturo wego UE (Europa Nostra Award) w festigung erhalten. rippengewölbte Saalkirche errichtet. ist die Marienkirche (14. Jh.), eine großzü- nigdy wieży, za to wysoką sygnaturkę na Neustadt/Holsztyn oraz barokowe elementy wystroju. Niemczech. Założony w 1254 r. dla Kolejny zjazd ze szlaku daje możliwość 3 wurde um 1250 begonnen. Sie ist Per Abstecher erreicht man das Kloster Kühlungsborn 2010 r. Kaplica św. Gertrudy została Hansestadt Stralsund => 43 km Dem mittelalterlichen Turm wurde im gige Basilika mit mächtigem Turm. Von der dachu. Wewnątrz znajdziemy liczne epita- Trójnawowy kościół miejski z dwu- Bad Doberan => 12 km Franciszkanów klasztor św. Jana należy do zobaczenia miasta Słupsk. Zamek eines der bedeutendsten Beispiele dänischer Cismar (1238–60), dessen Kirche zu den Die stammt im 12 wybudowana w stylu późnego gotyku w 17 St.-Johannis-Kirche 18. Jh. ein Aufsatz mit Schweifkuppel mittelalterlichen Stadtbefestigung hat sich fia, barokowy ołtarz oraz późnogotycką przęsłowym chórem pochodzi z okresu najstarszych budowli regionu. Z przyklasz- Książąt Pomorskich wybudowano tu w Back steinromanik. Einen Turm hatte die bedeutend sten gotischen Kirchenbauten Kern aus dem 13. Jh. Der älteste Teil ambonę. Bad Doberan XV w. i uchodzi za kopię Grobu Św. w 1507 r. i przebudowano później w stylu Schleswig-Holsteins außerhalb Lübecks Hansestadt Stralsund und Pyra miden helm hinzugefügt. Im das gotische Hochtor erhalten. zakładania miasta (1244 r.). Od 1334 r. tornego kościoła zostały tylko ruiny i mury Kirche nie, aber einen hohen Dachreiter. ist das aus Feldstein gebaute Kirchenschiff. Sønderborg => 40 km W 1186 r. mnisi cysterscy założyli tutaj Jerozolimie. Jest jedną z 31 kaplic św. renesansowym. Na jego terenie stoi Młyn gehört. Stralsund, gegründet 1234, gehört seit Kirchen inneren sind der geknüpfte Altar- nawę przebudowywano na bazylikę. 18 zewnętrzne. Kościół Mariacki ze słynnymi Im Inneren sind u. a. zahlrei che Epitaphien, Um 1400 wurde die Holzdecke durch ein 24 Abstecher Sławno => 23 km klasztor, który wkrótce stał się jednym Gertrudy na Pomorzu, zachowało się z Zamkowy. Jednonawowy długi kościół 2002 mit Wismar zum UNESCO-Welt- teppich von 1948 sowie der gotische Sønderborg Wewnątrz podziwiać można cenne malowi- barokowymi organami Stellwagena został nich tylko kilka. ein barocker Hochaltar sowie eine spät- Neustadt in Holstein Gewölbe ersetzt und die Kirche um einen erbe und erweist sich als eine nicht versie- Taufstein aus dem 14. Jh. Blickfang. Ustka => 49 km dła (ok. 1350 r.) i rzeźbiony ołtarz (1643 r.). z najważniejszych w Meklemburgii. Kolejna wspomniany na piśmie po raz pierwszy w dominikański Św. Jacka wybudowano w gotische Kanzel zu sehen. Chorraum erweitert. Der hölzerne Turm Zamek Sønderborg powstał około Ahlbeck (Uznam) => 38 km Die dreischiffige Stadtkirche mit gende Quelle lebendiger Geschichte. Herzogstadt Wolgast => 10 km 4 Brama Kremper Tor jest jedyną pozostałą ważna epoka zaczęła się, gdy książę 1298 r. W dzisiejszej formie powstał w 1400 r. Ze średniowiecznych fortyfikacji Sønderborg => 40 km 12 existiert seit 1680. Im Inneren sind mittel- Sławno (Schlawe), ebenfalls per Ab ste- 1200 r. i był w XV w. jedną z potężniej- einem zweijochigen Chor stammt aus St. Nikolai aus dem 13. Jh. kann als die bramą miejskich fortyfikacji. Kaplica Fryderyk Franciszek I założył w Doberan latach 1384–1478. Znany średniowieczny Wyspa Uznam zachowały się Brama Nowa i Wieża alterliche sowie barocke Ausstattungs- cher erreichbar, zählt zu den ältesten Städ - szych twierdzy w kraju. Z gotyckiego der Zeit der Stadtgründung (1244). Ab älteste der drei mittelalterlichen Pfarr- Herzogstadt Wolgast szpitala św. Ducha jest skromną ceglaną swoją letnią rezydencję: w 1793 r. założono dom szczytowy Wulflamhaus. Na wyspie leży Koserow ze średnio- Czarownic. Sønderborg stücke zu sehen. ten Nordpolens – der Ort wurde 1317 neu zamku pozostały widoczne tylko północne 33 1334 wurde das Schiff zu einer Basilika kirchen betrachtet werden. Als dreischiffi- Die 750 Jahre alte Herzogstadt und budowlą z 1408 r. pierwsze niemieckie kąpielisko Heiligen- Brandshagen => 12 km wiecznym kościołem, najstarszym na Das Schloss Sønderborg wurde um Bad Doberan => 12 km 32 gegründet und erhielt Lübecker Stadtrecht. drzwi wejściowe i »Sala trabantów« ze skle - damm. Łeba 4 1200 errichtet und war im 15. Jh. eine umgebaut. Im Inneren sind wertvolle Aus- ge Basilika mit Chorumgang erbaut, besitzt die Geburtsstadt des Malers Philipp St.-Marien-Kirche, bałtyckim wybrzeżu wyspy. Pochodzi z Die gotische ursprüng- pieniem, ponieważ przebudowano go w Krótki wypad do Altenkrempe => 4 km W Łebie możemy zwiedzać ruiny der stärksten Festungen des Landes. Vom malungen (um 1350) und ein Schnitz altar sie eine Gesamtlänge von 87 Metern und Otto Runge wird häufig als »Tor zur Insel Wyspa Rugia XIII w., został rozbudowany w XV w. i 40 Bad Doberan lich dem Johanniterorden gehörend, ist latach 1549–57 w stylu renesansowym, a w Krótki wypad do Lubeki Klasztor Doberaner Münster – »perła pół- kościoła św. Mikołaja, które przypo- gotischen Schloss sind nur die nördliche (1643) zu finden. Das Kremper Tor ist das bildet mit dem Rathaus eines der städte- Usedom« bezeichnet. Die Peenebrücke eine stattliche Backsteinbasilika mit gewal- okresie 1718–26 w barokowym. nocnoniemieckiego gotyku ceglanego« to (objazd, ok. 264 km) kryje w sobie m.in. rzeźbiony ołtarz z pra- minają o pierwotnym położeniu miasta: w einzige erhaltene Tor der Stadtbefesti gung. 1186 gründeten Zisterziensermönche baulich eindrucksvollsten Ensembles Nord- verbindet die Stadt mit der Insel. Die (z Travemünde) => 20 km Rugia z powierzchnią prawie 1.000 km2 cowni, w której powstał też ołtarz główny Eingangstür und der gewölbte »Traban- 18 hier ein Kloster, das bald das bedeu- tigem Westturm. Nach dem Einmarsch der Flensburg => 37 km Hanzeatyckie Miasto Wismar => 74 km przede wszystkim wybudowany pod 25 XIII i XIV w. leżało ono dwa kilometry tensaal« sichtbar, da es von 1549–57 im Die Kapelle des Hospitals zum Heiligen deutschlands. 1254 für die Franziskaner Kirche St. Petri, eine dreischiffige Basilika Roten Armee 1945 wurde die Kirche zer- koniec XIII w. ogromny gotycki kościół jest największą wyspą Niemiec. Obok kościoła św. Mikołaja w Stralsundzie. dalej na północny zachód, musiało się Geist ist ein Backsteinsaalbau von 1408. tendste Mecklenburgs werden sollte. Eine errichtet, zählt das Johanniskloster heute aus dem 14. Jh., erfuhr im Laufe der Zeit Re naissance-Stil und von 1718–26 zum stört, später aber vom Franziskaner or den W położonym nieopodal Altenkrempe byłego klasztoru Cystersów. Klasztor miał wspaniałej przyrody oferuje wiele zabyt- Także poza trasą rowerową znaleźć można przenieść ze względu na przesuwające się zweite wichtige Epoche begann, als Groß- zu den ältesten Bauten Norddeutschlands. viele Veränderungen, wurde aber immer ków. W licznych miejscowościach wyspy budowle ceglanego gotyku, np. w miejsco - Gdańsk Stralsund Barockschloss umgebaut wurde. Abstecher Altenkrempe => 4 km her zog Friedrich Franz I. Doberan zu seiner wieder aufgebaut. Von der mittelalterlichen warto zwiedzić późno-romańską bazylikę w średniowieczu ogromne polityczne i spo- ruchome wydmy. Von der Klosterkirche stehen nur noch wieder nach gotischem Vorbild aufgebaut. znajdziemy gotyckie kościoły, jak np. wościach Krummin, Liepe, Mellenthin, Flensburg => 37 km Abstecher Lübeck Sommerresidenz erkor: 1793 wurde das Stadtbefestigung haben sich zwei hohe Tor- Niemcy (1190–1240), która wykazuje wiele podo- łeczne znaczenie, które widać w budowlach Puck => 83 km Chorruine und Außenmauern. Die Kirche Sie war gleichzeitig Hofkirche und Grab- Kościół Mariacki w Bergen, który budo- Morge nitz, Netzelkow i Usedom (miasto). (ab Travemünde) => 20 km erste deutsche Seebad Heiligen damm t ürme erhalten, das Kösliner Tor und das Szlezwik-Holsztyn bieństw m.in. do katedry w Ratzeburgu. i wystroju wnętrz. Wyposażenie udało się St. Marien mit der berühmten barocken lege der herzoglichen Linie Pommern-Wol- Stolper Tor. Beide Tore sind Reste der ochronić przed zawirowaniami dziejów: w wano od 1180 r. Jest to najstarszy kościół Ahlbeck do Kamienia Pomorskiego Puck Hansestadt Wismar => 74 km gegründet. Stellwagen-Orgel wurde erstmalig 1298 gast: Für die 2002–2007 erfolgte Restau- Flensburg Kolejny z trasy doprowadzi nas do na Rugii. Jego malowidła ścienne należą do => 70 km W Pucku warto zobaczyć zrewitalizowa- alten Stadtmauer aus dem 15. Jh. zjazd żadnym klasztorze Cystersów w Europie 41 Deutschland Im nahegelegenen Altenkrempe lohnt Das Doberaner Münster – die »Perle der erwähnt. In der heutigen Form wurde sie rierung der Särge der Pommernherzöge Główny kościół miasta pod wezwa- Hanzeatyckiego Miasta Lubeka, która od nie znajdziemy bogatszego średniowiecz- najstarszych w Niemczech Północnych. ny Rynek oraz gotycki kościół farny von 1384–1478 erbaut. Das bekannteste wurde der Kirche der EU-Kulturerbepreis 5 Schleswig-Holstein ein Besuch der schönen spätromanischen norddeutschen Backsteingotik« – ist die Ustka (Stolpmünde) niem św. Mikołaja ma trzynawową 1987 r. jest na liście światowego dziedzic- nego wystroju. W zespole klasztornym Kolejne budowle ceglanego gotyku to św. Piotra i Pawła, potężny kościół halo- Basilika (1190–1240), die Parallelen u. a. im späten 13. Jh. erbaute gewaltige hoch- der mittelalterlichen Giebelhäuser ist das (Euro pa Nostra Award) 2010 verliehen. In dem kleinen Seebad an der Mün dung halę, która powstawała w dwóch etapach twa kulturowego UNESCO. Na Starówce kryją się inne gotyckie skarby, jak np. kościół farny w Altenkirchen, pobudowa- Polska wy z zachodnią wieżą, który kryje w sobie Wulflamhaus. Die Kapelle St. Gertrud wurde im 15. Jh. 39 Dänemark | Dania Flensburg zum Ratzebur ger Dom aufweist. gotische Kirche des ehem. Zisterzienser- der Stolpe wurde 1365 eine erste Pfarr- pomiędzy 1390 a 1480 rokiem. Nawa środ- znajduje się ponad 1000 historycznych ceglane domy Beinhaus i Kornhaus. ny w 1200 r. przypuszczalnie na miejscu wiele skarbów – m.in. kaplicę chrzcielną z Die größte Hauptkirche der Stadt, klosters. Das Kloster hatte im Mittelalter Brandshagen => 12 km als ein spätgotischer Zentralbau errichtet kirche geweiht. Da der Bau im 19. Jh. zu kowa jest podwyższona i ma w pierwszej budynków, gotyk ceglany reprezentują tu Rethwisch => 8 km słowiańskiego cmentarza, oraz wybudowa- Kamień Pomorski XV w. Deutschland | Niemcy 5 St. Nikolai, ist eine dreischiffige Per Abstecher gelangt man auch in die und gilt als Nachbau des Heiligen Grabes => 59 km höchste politische und gesellschaftliche klein wurde, errichtete man 1885–88 eine części okrągłe filary z bogato zdobionymi m.in.: katedra i kościoły: Mariacki, św. na przez Cystersów w 1291 r. kaplica 34 W pobliżu Wyspy Wolin leży Kamień Gdańsk Haderslev Stufenhalle, die zwischen 1390 und 1480 Hansestadt Lübeck, die seit 1987 auf der Bedeutung, die sich in Bau und Ausstat- Insel Rügen in Jerusalem. Sie ist eine von ursprünglich neugotische Kirche, die seit 1945 Hei lands- archiwoltami w arkadach. Są w niej też Piotra, św. Jakuba, św. Katarzyny, św. Rethwisch Kościoła Mariackiego w Waase na Pomorski, jedno z najstarszych miast Polen | Polska in zwei Abschnitten errichtet wurde. Das UNESCO-Welterbeliste steht. In der Alt- 31 St.-Gertrud-Kapellen in Pommern, von tung zeigt. Die Innenausstattung blieb (Rundweg ca. 264 km) kirche genannt wird. pozostałości późnogotyckich malowideł. Aegidien oraz szpital św. Ducha, brama 19 Wiejski kościół zbudowano na pocz. Ummanz, z gotyckim rzeźbionym dębo- Pomorza Zachodniego. Zmiany epok Gdańsk Mittelschiff ist stark überhöht und besitzt stadt finden sich über 1.000 historische Rügen ist mit fast 1.000 km2 die größte denen nur noch wenige existieren. Kolejne ważne gotyckie obiekty to Kościół Holstentor i Ratusz. Przede wszystkim XIV w. z kamienia polnego i cegły, wym ołtarzem. Kolejne malownicze gotyc- można prześledzić bardzo dobrze na Gdańsk, miasto z ponad tysiącletnią von Kriegswirren und Bilderstürmen ver- 25 Abstecher Słupsk => 20 km 42 im ersten Bauabschnitt massige Rundpfei - Gebäude: backsteingotisch sind u. a. der Insel Deutschlands. Neben den heraus- Ahlbeck (Usedom) => 38 km Mariacki i św. Jana oraz kaplica św. kościół Mariacki, »kościół-matka gotyku przy czym trójprzęsłowy i trójnawowy kie kościoły znajdą Państwo m.in. w Katedrze pw. św. Jana Chrzciciela. historią, kończy naszą wycieczkę rowe- schont: So ist europaweit in keiner anderen Łeba => 71 km ler mit reich verzierten Arkadenarchivol- Dom und die Kirchen St. Marien, St. Zisterzienserkirche eine reichere mittelal- ragenden Naturerlebnissen hat die Insel Ducha. Szlezwik/Holsztyn => 42 km ceglanego«, ma ogromne znaczenie. Był on budynek jest starszy niż chór i wieża. Schaprode, Bobbin, Poseritz, Wiek, Budowla powstała po 1176 r. jako pierw- rową. Tutaj zawsze panowała atmosfera Insel Usedom Minsk

ten. Im Mittelschiff ﬁnden sich Reste Petri, St. Jakobi, St. Aegidien, St. zahlreiche Kulturdenkmäler zu bieten. Auch bowiem wzorem dla innych kościołów Ostatnią zbudowano z drewna w 1707 r. i Landow, Lancken-Granitz, Gingst, szy ceglany kościół romański na wschód tolerancji i bogactwo płynące z handlu, co 3

terliche Ausstattung erhalten geblieben. Als ein weiterer Abstecher bietet sich 1 Auf der Insel liegt Koserow mit seiner Szlezwik/Holsztyn einer spätgotischen Ausmalung. Weitere Katharinen sowie das Heiligen-Geist- beschauliche Backsteinkirchen prägen hier Hanzy. W 1251 r. rozpoczęła się przebudo- wyposażono w dzwon z 1412 r. Do wystro- Middelhagen, Trent i Garz. od Odry. Nawę główną dodano w latach było widoczne w kulturze, nauce i sztuce. V E

In der Klosteranlage beﬁnden sich weitere 33 Słupsk (Stolp) an. Das Schloss der pom- , mittelalterlichen Kirche, die älteste an W czasach Wikingów położone w pobli- 11 EV 0 backsteingotische Höhepunkte sind die Hospital, das Holstentor und das Rat- viele Orte. So ist die St.-Marien-Kirche Belarus wa pierwotnego kościoła na gotycką kate- ju wnętrza należy nadstawka ołtarza z 1330–1385 w stylu gotyckim. Wieża 1

backsteingotische Schätze, wie z. B. das merschen Herzöge wurde hier 1507 errich- 6 der Usedomer Ostseeküste, auf der Strecke. żu Haithabu było jednym z najważniej - Brandshagen Kościół Mariacki to największy ceglany V 11 EV Kirchen St. Marien und St. Johannis haus. Vor allem die Marienkirche, die Beinhaus und das Kornhaus. in Bergen, die ab 1180 gebaut wurde, die drę, powstała ogromna ceglana bazylika z ponad 40 rzeźbionymi ﬁgurami (XVI w.). zawdzięcza dzisiejszy wygląd latom E Sie stammt aus dem 13. Jh., wurde im tet und später im Renaissancestil umge- szych targowisk Północy, a książęca rezy- Pierwsza wzmianka o chórze Kościoła gotycki kościół Europy. Jego budowa trwa- sowie die Heiliggeistkapelle. »Mutterkirche der Backsteingotik«, ist Rethwisch => 8 km älteste Kirche Rügens. Ihre Wand malereien baut. Auf dem herzoglichen Gelände steht dwiema liczącymi 125 m wieżami. 26 30-tym XX w. Wewnątrz kościoła znajdzie- Schleswig => 42 km bedeutsam. Sie stand Vorbild für Kirchen gehören zu den ältesten in Norddeutsch- 15. Jh. erweitert und beherbergt u. a. einen dencja Gottorf uczyniła Szlezwik kultural- Najwyższe gotyckie sklepienie na świecie Krótki wypad do Rostocku Mariackiego pochodzi z 1249 r. my bogaty ołtarz główny i dębowe stalle ła 159 lat (1343–1502). To techniczne Latvija

auch die Schlossmühle. Die einschifﬁge Vilnius

Schnitzaltar aus der Werkstatt des Hoch al- nym centrum Europy Północnej. Rozkwit Trójnawowa hala i wieża doszły w XIV w. mistrzostwo swoich czasów kryje dzisiaj 11 EV

(z Warnemünde) => 13 km EuroVeloEV=

Tallinn

Helsinki E im gesamten Gebiet der Hanse. 1251 land. Zu den weiteren Höhe punkten zählen Eesti V Rethwisch

wieńczyło na wys. 38 m nawę środkową. (XV w.). Na rynku wzrok przyciąga późno- 1 0 3 1

, V

und besonders langgestreckte Domini ka ner- E

tars aus der Stralsunder Nikolaikirche. Auch Rīga Schleswig begann der Umbau der Vorgängerkirche Die Dorfkirche wurde Anfang des u. a. die Pfarrkirche Alten kirchen, um tych epok jest widoczny po dziś dzień. Miasto bursztynu Wewnątrz podziwiać możemy resztki gotycki Ratusz ze wspaniałymi szczytami m.in. dużą ilość oryginalnych gotyckich In der Wikingerzeit war das nahegele- 19 abseits des Radwegs ﬁndet man backsteinkirche St. Jacek wurde um 1400 errichtet. malowideł przedstawiające sceny biblijne i ołtarzy i jedyny w swoim rodzaju zegar

Ribnitz-Damgarten => 48 km EV 11 zur gotischen Kathedrale: Eine enorme 14. Jhs. aus Feld- und Backsteinen 1200 vermutlich auf einem slawischen Paldiski 6 Von der mittelalterlichen Stadtbefestigung Pierwsza wzmianka o katedrze św. Piotra Meklemburgia-Pomorze Przednie po stronie wschodniej i zachodniej. gene Haithabu einer der wichtigsten gotische Gebäude, so in Krummin, Liepe, statki. Ołtarz z 1707 r. jest bogato zdobio- astronomiczny z XV w. autorstwa Hansa Lietuva hochgotische Basilika mit zwei rund 125 errichtet, wobei das dreijochige und Be gräbnisplatz errichtet, sowie die 1291 Neue Tor Hexen- Zbudowano go w dwóch etapach w XIV i Handelsplätze des Nordens, und die fürst- Mellenthin, Morge nitz, Netzel kow und haben sich das und der pojawiła się w 1134 r., jest to jedna z naj- Hanzeatyckie Miasto Wismar W tym miejscu można zjechać do ny i udekorowany pełnymi wyrazu ﬁgura- Duringera. Majestatyczny Żuraw nad

Meter hohen Türmen entstand. Die welt- -schifﬁge Langhaus älter ist als der Chor durch Zisterziensermönche geschaf fene turm erhalten. bardziej znaczących budowli w północno- Nad XV w. Po zniszczeniach II wojny odbudo- Suomi Hanzeatyckiego Miasta Rostocku. EV10 liche Residenz der Gottorfer Herzöge . Planung) (in 11 EV höchsten Backsteingewölbe überspannen und der Turm. Letzterer wurde 1707 aus Kapelle der St.-Marien-Kirche in Waase Usedom (Stadt) 13 Wismar, od 2002 r. razem ze Stralsun- mi i portretami statków. wano go wiernie w 1969 r. Późnogotycka Motławą, pochodzący z XV w. jest symbo- machte Schleswig zum kulturellen Zentrum Ahlbeck nach Kamień Pomorski => 70 km niemieckiej historii kościoła. Około 1300 r. dem na liście światowego dziedzictwa miastem góruje Kościół Mariacki, potężna Reinberg => 6 km lem miasta. W średniowieczu był najwięk-

in rund 38 Metern Höhe das Mittelschiff. Holz gebaut und mit einer alten Glocke auf Ummanz mit dem gotischen Schnitz- Łeba (Leba) Brama z Basztą Wolińską jest częścią for- Ventspils

powstał chór i trójskrzydłowy krużganek ceglana bazylika, która powstawała od Warszawa

Nordeuropas. Die Blüte dieser Epochen ist kulturowego UNESCO, miasto znane jako szym dźwigiem portowym. W jego wnę- Rossija 3 1 Klaipėda

von 1412 bestückt. Zur Innenausstattung altar aus Eichenholz. Weitere pit toreske Ruine der St.-Niko- E Liepāja In Leba kann die tyﬁkacji miejskich.

»Schwahl«. Katedra znana jest przede połowy XIII w. Kolejną ważną budowlą Reinberg 0

hier bis heute erlebbar. 40 port, ale też z potężnych gotyckich cegla- trzu można podziwiać zrekonstruowany Kaliningrad V gehört u. a. ein Altaraufsatz mit über Backsteinkirchen ﬁnden Sie u. a. in Schap- laus-Kirche besichtigt werden, die an Kołobrzeg => 81 km E Mecklenburg-Vorpommern Olsztyn wszystkim za sprawą trójskrzydłowego nych kościołów, kamieniczek i Rynku. jest kościół św. Piotra, który powstał w Budowę chóru kościoła wiejskiego napęd. Kolejne kościoły gotyku ceglanego Polska

27 Płock Der Dom St. Petri, 1134 erstmals erwähnt, 40 ge schnitzten Figuren (16. Jh.). rode, Bobbin, Poseritz, Wiek, Landow, Polen den früheren Standort der Stadt erinnert: ołtarza, stworzonego w latach 1514–1521 XIV w. jako trójnawowa bazylika. Do kolej- rozpoczęto tu w XIII w. Trójnawowa Hansestadt Wismar Lancken-Granitz, Gingst, Mid delhagen, Centrum miasta prawie nie zmieniło swoje- Kołobrzeg to m.in.: kościół św. Katarzyny, kościół ist eines der bedeutendsten Bauwerke Im 13. und 14. Jh. lag die Stadt ursprüng- przez Hansa Brüggemanna. Klasztor św. nych historycznych budowli należą m.in. hala, wieża i zakrystia doszły w XIV i XV Wismar, seit 2002 mit Stralsund Abstecher Rostock Trent und Garz. Kamień Pomorski go średniowiecznego obrysu. Kościół św. Bazylika Mariacka od wieków zdobi św. Brygidy i dominikański kościół św. nord deutscher Kirchengeschichte. Um 1300 13 lich rund zwei Kilometer weiter nordwest- Jana, były klasztor Benedyktynek, zalicza- kościół św. Mikołaja, klasztor św. w., a budynek ozdobiono pokrytym szkli- 35

UNESCO -Welterbe, wird von dem Hafen, (ab Warnemünde) => 13 km (Cammin in Pommern) lich, musste jedoch wegen der Dünen wan- Mikołaja z XIV i XV w. jest jedynym z panoramę miasta. W XIII w. była Mikołaja oraz św. Jana. Toruń entstanden der Hallenchor und der drei- 34 Chełmno ny jest do najlepiej zachowanych zespołów Krzyża, brama Kröpeliner Tor, Ratusz i wem ornamentem w kształcie okrągłego 9 EV mächtigen Backsteinkirchen, Giebelhäusern Bernsteinstadt Brandshagen Gegenüber der Insel Wollin liegt de rungen weichen. trzech dużych kościołów farnych, który kolegiatą, którą rozbudowywano etapami

ﬂügelige Kreuzgang »Schwahl«. Berühmt Stockholm sowie dem Marktplatz geprägt. Der Stadt- Ribnitz-Damgarten => 48 km Der Chor der Kirche St. Marien wurde Cammin, eine der ältesten Städte in West- klasztornych w Szlezwiku-Holsztynie. Ten przetrwał II wojnę światową. Jego 37 m wiele domów szczytowych. łuku na całym obwodzie. Na chórze w XIV/XV w. Baszta Lontowa z XIV w. to Puck => 83 km Nynäshamn ist der Dom vor allem für seinen dreiﬂü- 26 Szary klasztor powstał w 1234 r., prawdo - zwieńczonym sklepieniem krzyżowo- Gdańsk

kern hat seinen mittelalterlichen Grundriss erstmals 1249 erwähnt. Die dreischifﬁ- pommern. Der Wechsel der Epochen lässt nawa środkowa należy do najwyższych jedyna zachowana cześć fortyﬁkacji miejs- 0

Oxelösund

geligen Bordesholmer Altar, 1514–1521 Es kann auch ein Abstecher in die podobnie na pozostałościach duńskiego Miasto bursztynu żebrowym uwagę przyciągają bogato zdo- V bis heute nahezu unverändert bewahrt. Die ge Halle und der Turm wurden im 14. Jh. sich gut an der Kathedrale St. Johannes Puck (Putzig) pomieszczeń kościelnych gotyku ceglane- kich. Ponadto zachowała się kamienica Bildnachweis/Zdjęcia E

von Hans Brüggemann geschaffen. Das St.- St.-Nikolai-Kirche aus dem 14. und 15. Jh. Hanse stadt Rostock unternommen hinzugefügt. Im Innern lassen sich Reste nachvollziehen. Der Bau wurde nach 1176 In Putzig lohnt es sich, den revitali- dworu królewskiego jako siedziba zakonu go. Kościół kryje w swoim wnętrzu bogate Ribnitz-Damgarten biony portal krypty i malunki na sklepieniu rodziny Schliffen z XV w.

aktualisieren 3

Europäische Route der Backsteingotik Sławno

ein ehem. Benediktine- werden. Über der Stadt thront die 41 10 EV Jo hannis-Kloster, St.- żebraczego Franciszkanów. Ribnitz-Damgarten jest bramą do (XIV w.). Neuenkirchen => 17 km 10 EV

ist die einzige der drei großen Stadtpfarr- von Wandmalereien zu biblischen Szenen als erste romanische Backsteinkirche öst- sierten Marktplatz sowie die gotische wyposażenie. Kościół św. Ducha z XIV w. V

20 e.V., VisitHaderslev, Martin Poley, E rinnen kloster in der Nähe vom »Holm«, kirchen, die den Zweiten Weltkrieg heil Marien-Kirche, eine gewaltige Backstein- und Schiffsdarstellungen bewundern. Der lich der Oder begonnen. Das Langhaus Pfarrkirche St. Peter und Paul, eine Eckernförde => 29 km otrzymał dzisiejsze oblicze w XVI w. i jest nadmorskiego regionu Fischland-Darß- Krótki wypad do Koszalina gilt als besterhaltene Klosteranlage in basilika, die ab Mitte des 13. Jhs. errichtet Zingst. Złoto wybrzeża, bursztyn, dał mia- Neuenkirchen k. Greifswaldu (z Mielna) => 13 km Doberaner Münster, Tourismuszentrale Kamień Kamień Pomorski überstanden hat. Ihr 37 Meter hohes Mittel- Altar von 1707 ist reich dekoriert und mit wurde 1330–1385 in gotischem Stil hinzu - mächtige Hallenkirche mit Westturm, zu częścią zachowanego prawie w całości Stargard Szczeciński Schles wig-Holstein. Das Graukloster wur - wurde. Ein weiterer Höhepunkt ist die Eckernförde stu drugą nazwę. Do średniowiecznych Kościół salowy pochodzi głównie z Iwięcino => 55 km der Hansestadt Stralsund, Hallfarth,

28 Rønne schiff gehört zu den höchsten Kirchen räu- ausdrucksvollen Figuren und Stifter por- gefügt. Das heutige Aussehen verdankt besichtigen, welche einige Kunstschätze, średniowiecznego szpitala. Do kolejnych Karlshamn de 1234 vermutlich auf den Resten eines Petri kirche, die im 14. Jh. als dreischifﬁ - Kościół św. Mikołaja pochodzi z XIII budowli gotyku ceglanego należą m.in. XIV w. Chór jest nieco starszy, a Stadtamt Kamień Pomorski, Dział

men der Backsteingotik. Die Kirche birgt in traits verziert. 7 Sverige der Kirchturm einem Neubau in den 1930er darunter eine Taufkapelle aus dem 15 Jh., ważnych budowli gotyku ceglanego należą 10 EV

dänischen Königshofes als Heimstatt der ge Basilika erbaut wurde. Zu den weite ren w. Z biegiem czasu z tego jednonawo- Kościół Mariacki – kościół miejski szkieletowa nadbudówka wieży oraz dach Tu polecamy zjechanie z trasy do Promocji Urzędu Miejskiego w Sławnie, ihren Mauern eine reiche Ausstattung. Die Reinberg => 6 km Jahren. Im Inneren der Kirche ﬁndet man beherbergt. domy szczytowe oraz gotycka dzielnica 7 EV Szczecin wego romańskiego kościoła powstała trój- w kształcie piramidy doszły w 1694 r. Na Koszalina z Katedrą Niepokalanego Marek Angiel Szczecin Swinoujście Franziskaner-Bettelmönche gegründet. historischen Backsteinbauten gehören Swinoujście Heiligen-Geist-Kirche aus dem 14. Jh. er- u. a. einen prächtigen Hauptaltar und ein Gdańsk => 59 km wokół Rynku, z kościołami św. Jerzego i Ribnitz, trójnawowy kościół halowy z rdze- nawowa gotycka budowla z sygnaturką na wschodnim szczycie chóru i zakrystii widać Poczęcia NMP z XIV/XV w. Kościół zam- Trelleborg Frankfurt/Oder

Eckernförde => 29 km hielt ihre heutige Gestalt im 16. Jh. und ist u. a. die Nikolaikirche, das Kloster zum Reinberg eichenes Gestühl (15. Jh.). Blickfang am niem z XIII w. Wewnątrz zachowały się Wolgast Mariackim. 7 EV Anklam EV 7 Prenzlau Heiligen Kreuz, das Kröpe liner Tor, Mit dem Bau des Chors der Dorfkirche dachu. Godny uwagi jest tu barokowy ornamenty schodkowe i ząbkowe oraz zdo- kowy znajduje się nieopodal ruin gotyc- Detaillierte Karte/Dokładna mapa Prenzlau Teil eines nahezu vollständig erhaltenen Markt ist das spätgotische Rathaus mit (Danzig) resztki późno barokowego wyposażenia po Berlin Stralsund Gdańsk Neubrandenburg Eckernförde 27 Køge ołtarz. Kościół Borbyer Kirche jest późno bione blendy. Malowidła na sklepieniu (XV kich murów miejskich i służył od 1277 r. Greifswald mittelalterlichen Hospitals. Zu den weite- das Rathaus sowie mehrere Giebel- wurde im 13. Jh. begonnen. Die drei- prächtigen Giebeln an der Ost- und West- In Danzig, einer Stadt mit tausend- Krótki wypad do Neukloster => 18 km 1795 r. Klasztor Klarysek w Ribnitz był Dänemark/Dania: Ribnitz- Damgarten Die St.-Nicolai-Kirche stammt aus häuser. schifﬁge Halle, der Turm und die Sakristei 42 romańską budowlą z kamienia polnego, Fährdorf (Poel) => 12 km jedynym klasztorem tego zakonu w całym w.) ukazują m.in. męskie postaci. Cysterkom. Kolejna gotycka atrakcja to 7 ren wichtigen backsteingotischen Bauten seite, das in zwei Bauabschnitten im 14. jähriger Geschichte, endet unsere Contains data from Geodatastyrelsen, Neukloster Güstrow

dem 13. Jh. Im Laufe der Zeit entstand która powstała w XII w. Jego krzyżowo- Greifswald => 2 km wybudowana w 1383 r. kaplica św. Gedser Parchim Næstved København kamen im 14. und 15. Jh. dazu, und das Schwerin

regionie. Kościół przyklasztorny wyświęco- Wolgast Kort500, June 2013 3 gehören die Giebelhäuser sowie das goti- und 15. Jh. errichtet wurde. Nach den Zer - Fahrrad tour. Hier trugen schon immer Insel Rügen aus dem einschifﬁgen romanischen Bau żebrowe sklepienie pochodzi z okresu póź- Po Wismarze można z trasy do 1 zjechać Gertrudy. Stendal V Bernsteinstadt Gebäude wurde umlaufend mit einem gla- no w 1393 r. Wystawa o historii klasztoru i Anklam Prenzlau EV 10 E sche Viertel rund um den Marktplatz mit störungen im Zweiten Weltkrieg hat man die Atmosphäre der Toleranz und der aus Deutschland/Niemcy: Medingen Brandenburg/Havel eine dreischifﬁge backsteingotische Kirche nego gotyku. Kilonia => 46 km Neukloster nad idyllicznym jeziorem o tej Uniwersyteckie i Hanzea - Stralsund wald Isenhagen

sierten Rundbogenfries verziert. Im kreuz- Sassnitz Greifs- Ribnitz-Damgarten późniejszym zakonie szlacheckim pokazuje 3 EV Ebstorf mit einem Dachreiter. Bemerkenswert ist der St. -Georgen- und St.- Marien- Kirche. es 1969 originalgetreu wiederhergestellt. dem Handel ﬂießende Reichtum Früchte samej nazwie. Miasteczko uchroniło się w tyckie Miasto Greifswald Iwięcino © GeoBasis-DE/BKG 2012 Lüne Ribnitz-Damgarten ist das Tor zur rippengewölbten Chor beeindrucken das wspaniałe średniowieczne eksponaty. Lübeck

Wolliner Tor Kiel

Das spätgotische ist der letz- in der Kultur, Wissenschaft und Kunst. Kilonia Pochodzący z XIV w. Kościół Klöster der hochbarocke Altar. Die Borbyer Kirche 20 dużym stopniu przed wojennymi zniszcze- Greifswald leży na lagunie pomiędzy Aarhus Polen/Polska: 3 EV Abstecher Neukloster => 18 km Küstenregion Fischland-Darß-Zingst. reich verzierte Gruftportal und die Gewölbe- 36 Wienhausen Kościół miejski św. Bartło mieja w Lüneburger 29 Neubrandenburg ist eine spätromanische Feldsteinkirche, te erhaltene Teil der Stadtbe festi gung. Kościół św. Mikołaja powstał równo- niami, jest w nim wiele średniowiecznych Rugią a Uznamem. Obok Hanzy dla roz- Mariacki to kombinacja z cegły i Fährdorf (Poel) => 12 km Das Gold des Meeres, der Bernstein, gibt malerei (14. Jh.). Die Marienkirche ist die größte Backstein- 8 Darmgarten sięga swoim chórem do późne- The General Geographic Database Ribnitz- Damgarten

Kołobrzeg => 81 km cześnie z nadaniem praw miejskich kamienia polnego, należy on do najpięk- Güstrow

die im 12. Jh. erbaut wurde. Das Kreuz rip- Lüneburg budowli. Rarytasem ceglanego gotyku jest woju miasta decydujące znaczenie miało (BDO) in scale of 1: 500,000, as a Walsrode der Stadt ihren Beinamen. Zu den mittel- Neuenkirchen => 17 km kirche Europas. Ihr Bau dauerte 159 Jahre go XIII w. Wieża kościelna jest neogotycką Danmark pen gewölbe entstammt der Spätgotik. Nach Wismar bietet sich ein Abstecher w 1242 r., a w XIV w. stał się kościołem niejszych kościołów wiejskich Pomorza

wspaniale zachowany kościół przyklasz- założenie uniwersytetu w 1456 r. Schleswig source material for this elaboration, is Buxtehude

Gedser alterlichen Backsteinbauten gehört u. a. (1343–1502). Das technische Meisterwerk 3 EV Kołobrzeg (Kolberg) halowym. W latach 1877–1884 odrestauro- przybudówką. Ostatnia zachowana część Zachodniego. Jego zewnętrzną powłokę Flensburg Kiel => 46 km nach Neukloster am idyllischen Neu- Neuenkirchen bei Greifswald torny św. Marii w Sonnenkamp z XIII w. Bad Doberan die Ribnitzer Stadtkirche St. Marien, Seit jeher prägt das Westmassiv des seiner Zeit beherbergt heute u. a. eine fortyfikacji miejskich to brama Rostocker a part of the National Geodetic and Neukloster kloster see an. Das vom Zweiten Welt krieg Die Saalkirche stammt im Wesent li- 35 wano go w stylu neogotyckim. Mocno Były klasztor Cystersów Hilda (później zdobi wspaniała wieża. We wnętrzu znaj- eine dreischiffige Hallenkirche, im Kern Kolberger Doms St. Marien das Stadt- große Zahl originaler gotischer Altäre und Ma on wspaniałe malowidła w swoim Tor z XV w. Saal => 11 km Cartographic Resource, managed by Schwerin Wismar Kiel 28 zniszczony podczas II wojny, odbudowany został założony w 1200 r. Do ok. dziemy bogate barokowe wyposażenie. Deutschland weitgehend verschonte Städtchen ist reich chen aus dem 14. Jh. Der Chor ist wnętrzu. Przepiękne witrażowe okna są Eldena) the Surveyor General of Poland on the Die Kir che St. Nikolai entstand gleich- aus dem 13. Jh. Im Inneren bewahrt sie panorama. Im 13. Jh. bestand dort ein eine einzigartige astronomische Uhr von w 1950 r. Wewnątrz m.in. rzeźbiony skrzy- 1245 r. powstały najstarsze zachowane czę- Bukowo Morskie => 8 km Parchim 8 an mittelalterlichen Bauten. Eine back- etwas älter, und der Fachwerk-Turmaufbau drugimi co do wieku kolorowymi oknami Saal basis of the Bill of Law on Geodesy and zeitig mit der Verleihung der Stadt- Reste der spätbarocken Einrichtung nach Kollegiatsstift, dessen Kirche im 14./15. Jh. Hans Düringer aus dem 15. Jh. Das im dłowy ołtarz z 1460 r. i chrzcielnica z brązu ści przyklasztornego kościoła. Po splądro- steingotische Rarität ist die hervorragend und das Pyramidendach wurden 1694 hin- kościelnymi w Europie Północnej. Kolejne Budowę wiejskiego kościoła Cartography (Dz. U. z 2010 r. Nr 193, rechte um 1242 und wurde im 14. Jh. als 1795. Das Klarissenkloster Ribnitz etappenweise ausgebaut wurde. Der 15. Jh. entstandene majestätische Krantor z 1344 r. 21 waniu w czasie wojny trzydziestoletniej Bukowo Morskie erhaltene Klosterkirche St. Maria im zugefügt. An Ostgiebeln von Chor und możliwości spotkania z ceglanym goty- rozpoczęto w 1300 r. Ceglana gotycka poz. 1287). Users of the source materi- Hallenkirche fertig gestellt. 1877–1884 war das einzige Kloster dieses Ordens in Luntenturm (Pulverturm) aus dem 14. Jh. an der Mottlau ist das Symbol der Stadt. budowle popadły w ruinę. Stała się ona W Bukowie możemy zobaczyć Kontakt Gefördert durch das Ministerium Sonnenkamp aus dem 13. Jh. Sie ist mit Sakristei finden sich Treppen- und Zahn- kiem oferuje teren klasztorny, z dzwonni- budowla halowa ma bogato zdobione 37 al shall not copy, reprint, sale, grant wurde sie neugotisch restauriert. Im Zwei- der gesamten Re gion. Die Klosterkirche ist der einzige erhaltene Teil des mittelal- Im Mittelalter galt es als größter Hafen- Krótki wypad do Preetz => 15 km znana dzięki uwiecznieniu jej na obrazie były klasztor Cystersów, założony für Bildung, Wissenschaft und beeindruckenden Malereien ausgestattet. fries sowie Blendenschmuck. Die im cą, parkiem i proboszczówką. Mieszkanie obramienia w dawnym portalu chóru i por- access or by any other means distrib- Europäische Route der ten Weltkrieg schwer zerstört, erfolgte der wurde 1393 geweiht. Die Ausstellung terlichen Befestigungssystems. Erhalten kran überhaupt. Im Inneren gibt es den Oldenburg/Holsztyn => 75 km przez Caspara Davida Friedricha po 1800 r. w 1259 r. przez mnichów z Dargun w Die minutiös gestalteten Kirchenfenster Langhausgewölbe freigelegten Malereien proboszcza jest obok kościoła najważniej- talu północnym. Do wyposażenia należą ute and disseminate either its frag - Backsteingotik e.V. Kultur Mecklenburg-Vorpommern Wiederaufbau 1950. Im Inneren sind u. a. zur Klosterge schich te und zum späteren hat sich zudem das Bürgerhaus der Familie rekonstruierten Antrieb zu sehen. Weitere został Meklemburgii. Główny klasztor już nie ist- sind die zweitältesten farbigen Kirchen- (15. Jh.) zeigen u. a. männliche Figuren Szlachecki klasztor Preetz przyciąga szym zachowanym budynkiem z czasów m.in. chrzcielnica wykonana z wapienia z Kościół św. Mikołaja (katedra) ments or the entire material, especial- ein geschnitzter Flügelaltar von 1460 und adligen Damenstif t zeigt herausragende Schliffen aus dem 15. Jh. stattliche Back steinkirchen sind u. a. die pierwszy raz wymieniony na piśmie ok. nieje, zachował się jednak mały gotycki (Europejski Szlak fenster in Nordeuropa. Weitere Möglich- Greifswald => 2 km budynkiem kościoła (1325–40), który kryje klasztornych. Na terenie klasztoru znajduje Gotlandii (XV w.) oraz nadstawka ołtarza z ly by any electronic means like com- ein Bronze-Taufbecken von 1344 zu sehen. mittelalterliche Expo nate. Die Damgar- Katha rinenkirche und die Brigitten- 1262/63 r., to najstarszy i najwyższy (wieża kościół, który służył jako kościół farny keiten, Backsteingotik zu erleben, bietet Abstecher Koszalin (ab Mielno) => 13 km w sobie przepiękne tablicowe malowidła i się także muzeum Neukloster. godnymi uwagi zdobieniami reliefów puter systems and networks or other Gotyku Ceglanego) tener Stadtkirche St. Bar tho lo mäus kirche sowie die Dominika nerkirche St. ma prawie 100 m) kościół Greifswaldu. prostym mieszkańcom klasztoru. Abstecher Preetz => 15 km das Klostergelände mit dem Glockenturm, geht mit ihrem Chor auf das späte 13. Jh. Universitäts- und Hansestadt Iwięcino => 55 km Nikolai und St. Johannes. ołtarze. (XVIII w.). Darłowo => 12 km informatics systems. Littenstraße 10, D-10179 Berlin Wyspa Poel (objazd, ok. 27 km) Kościół Mariacki jest jednym z najbardziej Oldenburg in Holstein => 75 km Klosterpark und Propsteigebäude. Die zurück. Der Kirchturm ist eine neugo - Greifswald Bodstedt => 12 km t Es empfiehlt sich hier ein Abstecher Oldenburg/Holsztyn Romańsko-gotycki wiejski kościół w znaczących halowych kościołów ceglanego +49 (0)30 206132555 einstige Wohnung des Klosterpropstes ist tische Zutat. Der letzte erhalte ne Teil Greifswald liegt am Bodden zwischen 14 Darłowo Quelle der EuroVelo-Routen/ f Das lockt neben der Kirche das wichtigste erhaltene 29 Rügen und Usedom. Für die Entwick lung nach Koszalin (Köslin) mit dem Dom Kościół św. Jana (katedra) wybudo- Kirchdorf powstał w XIII w. Później, Bodstedt gotyku Północnych Niemiec. Dom nr 11 +49 (0)30 20613251 Adelige Kloster zu Preetz der Stadtbefestigung ist das Ros tocker 9 38 Książęta Pomorscy założyli tutaj w Źródło szlaków EuroVelo Ministerium für Bildung, mit der Klosterkirche (1325–40), die u. a. Bauwerk aus der Klosterzeit. Auf dem der Stadt war neben der Hanse die Grün- St. Marien, erbaut im 14. und 15. Jh. wany został w latach 1156–1160 przez jeszcze w XIII i w XIV w. był wielokrotnie Dawna kaplica pielgrzymów św. przy Rynku – Haus Markt 11 – ma jedną z XIV/XV w. , który przeżył cza- [email protected] Tor aus dem 15. Jh. 22 Zamek EuroVelo, the European cycle route Wissenschaft und Kultur wertvolle Tafelbilder und Altäre beherbergt. Kloster gelände befindet sich ebenso das dung der Universität 1456 entscheidend. Die Schlosskirche befindet sich unweit der ostatniego oldenburskiego biskupa przebudowywany. W XIX w. dobudowano Ewalda została zbudowana w XV najpiękniej zdobionych fasad tego regionu. sy świetności za Eryka Pomorskiego, króla Saal => 11 km network, www.EuroVelo.org www.eurob.org Museum Neukloster. Gerolda jako romańska bazylika. Ta trójna- południowy przedsionek. Wieża o wys. w. jako kościół salowy. W 1786 r., po Kemnitz => 11 km http://bricks.eurob.org Europäische Route der Backsteingotik – per Rad von Dänemark ins Baltikum | Etappe 1: Ostseeküsten-Radweg 0 16,5 33 49,5 66 km Maßstab: 1 : 825 000

www.visithaderslev.dk v Über Jahrhunderte prägte die Hanse das Leben entlang der Ost- v Neben Radwegen und verkehrsarmen Nebenstraßen wird auf dem v Auf dem OKR verläuft die Strecke in Richtung Hansestadt Wismar über Kemnitz und Kröslin in die Herzogstadt Wolgast. Von hier aus seeküsten bis weit hinein ins Binnenland. Noch heute zeugen unzäh- folgenden Abschnitt stellenweise über Sand-, Wald- oder Feldwege – meist auf Radwegen nahe der Küste. Von dort kann ein Abstecher ins geht es auf die Insel Usedom. EuRoB entlang des lige backsteingotische Meisterwerke von Macht und Reichtum. Die die letzten verbliebenen Originaltrassen des historischen Ochsen- idyllische Neukloster unternommen werden. Die Hauptstrecke führt Ostseeküsten-Radwegs Europäische Route der Backsteingotik verbindet dieses Kultur erbe – wegs – gefahren. Ab Schleswig verläuft die Strecke entlang des weiter zur Insel Poel und anschließend durch Dreveskirchen, einem v Auf polnischer Seite folgt man in Anlehnung an die EuroVelo- Weitere Radfernwege 39 Städte und Regionen in Dänemark, Deutschland und Polen sind Wikinger-Friesen-Wegs. Bei Götheby wird auf den lokalen Radweg Ortsteil von Blowatz, Rerik und Kühlungsborn. Hier wird der OKR Route 10 der Beschilderung »R10«. Der erste Halt ist Kamień EuRoB-Städte Haderslev Ihre Gastgeber. nach Eckernförde gewechselt. Nun geht es entlang des OKR nach kurz verlassen, um nach Bad Doberan zu gelangen. Von dort aus Pomorski. Zumeist geht es auf Radwegen weiter nach Kołobrzeg: Weitere Städte 1 Kiel. Hier kann ein Abstecher in den südlich gelegenen Ort Preetz geht es über die Landstraße nach Rethwisch und wieder zurück auf Auf halber Strecke biegt die Route von der Küste ins Landesinnere mit Backsteingotik v Die Europäische Route der Backsteingotik ist hervorragend für gemacht werden, oder man folgt dem Verlauf des OKR weiter nach den OKR. In Warnemünde kann ein Ausﬂug nach Rostock unter- ab – dieser Abschnitt ist zum Teil stark befahren. Das nächste Ziel Fahrradtouren geeignet. In der Publikation stellen wir eine Oldenburg in Holstein. Nächste Etappe ist die Insel Fehmarn, die auf nommen werden, wo Anschluss an den Radweg Berlin-Kopenhagen ist Koszalin, dafür muss der OKR bei Mielno verlassen werden. Auf ca. 1.600 km lange Route in drei Ländern vor, die natürlich auch einem Rundweg erkundet werden kann. Zurück auf dem Festland besteht. Ansonsten geht es weiter bis nach Neuhaus, wo der OKR der nächsten Etappe sind Abschnitte auf befahrenen Straßen zu EuRoB wzdłuż trasy rowero- in Abschnitten gefahren werden kann. Die Strecke verläuft überwie- folgt man der Wegführung des OKR nach Grömitz, wo ein Verlassen erneut verlassen wird, und man gelangt in die Bernsteinstadt Ribnitz- bewältigen, jedoch lohnt ein Halt in Iwięcino und Bukowo Morskie. wej wybrzeżem Bałtyku gend entlang des Ostseeküsten-Radwegs (OKR) durch eine Viel zahl der Route für einen Abstecher nach Cismar lohnt. Das nächste Ziel Damgarten. Südlich der Darß-Zingster-Boddenkette fährt man auf Von Darłowo kann ein Abstecher nach Sławno unternommen Inne trasy rowerowe 2 Løjt attraktiver Städte mit imposanten backsteingotischen Bauten. Los ist Neustadt in Holstein, wo sich ebenso ein Abstecher nach Alten- ver kehrsarmen Landstraßen über Saal und Bodstedt nach Barth und werden oder man folgt der Route auf unbefestigten Nebenstraßen Łeba Åbenrå Miasta EuRoB

geht es in Haderslev auf der gut ausgebauten dänischen National- krempe empfiehlt. Zurück auf dem OKR geht die Fahrt weiter Rich- weiter zur Hansestadt Stralsund. Von hier aus kann zur Insel Rügen direkt weiter bis Ustka. Von dem kleinen Seebad lohnt ein Ausflug 40 Puck 41 3 Inne miasta z route 5 Richtung Süden über Løjt und Åbenrå bis nach Sønderborg. tung Süden. Bei Timmendorfer Strand muss auf den befahrenen übergesetzt werden, die auf einem teils anspruchsvollen Rundweg nach Słupsk. Das nächste Ziel über teils unbefestigte Landstraßen gotykiem ceglanym 1 Die Strecke wechselt hier auf die Nationalroute 8 in Richtung Straßen etwas Acht gegeben werden, bis Travemünde erreicht wird. erkundet werden kann, der größtenteils über Nebenstraßen verläuft. ist Łeba, von wo es über Puck – und ab dort größtenteils über Sønderborg dänisch-deutsche Grenze. Abschnittsweise fährt man auf befestig- Hier gibt es verschiedene Möglichkeiten der Weiterreise. Es besteht Zurück auf dem Festland geht es vornehmlich auf einer denkmalge- Radwege – weiter nach Gdańsk, dem Ziel unserer Route, geht. 4 ten Waldwegen, und ab Kobbermølle (Kupfermühle) folgt man der direkter Anschluss nach Lübeck, und von dort kann u. a. entlang der schützten Kopfsteinpflasterstrecke über Brandshagen, Reinberg und Beschilderung der EuroVelo-Route 10 (EV10), um nach Flensburg »Alten Salzstraße« durch Ratzeburg und Mölln bis nach Lüneburg Neuenkirchen in die Universitäts- und Hansestadt Greifswald. Nah zu gelangen. gefahren werden. am Wasser und vielerorts über asphaltierte Radwege führt der Weg Ustka 42 39 25 32 5 Gdańsk 42 Flensburg Słupsk

Darłowo 38

Insel Rügen Bukowo Morskie 37 Sławno Schleswig

Eckernförde 25 6 Insel Fehmarn Iwięcino 36 7 10 www.ruegen.de www.wolgast.de Barth www.neukloster.de 22 23 Stralsund Abstecher nach Neukloster Saal Koszalin Bodstedt Kiel 21 24 www.gdansk.pl www.gdansk4u.pl 8 35 20 Kołobrzeg Olsztyn > ca. 176 km Oldenburg in Holstein 9 Brandshagen 26 Reinberg 27 www.ostseefjordschlei.de Preetz Ribnitz-Damgarten Cismar Kühlungsborn 17 Neuenkirchen 28 31 Altenkrempe 19 Kröslin www.slawno.pl 11 29 30 Abstecher nach Sławno Neustadt in Holstein Rerik 16 Rethwisch 12 18 Rostock 32 Grömitz Greifswald Kemnitz 34 Kamień Pomorski Bad Doberan Wolgast Insel Usedom Insel Poel 14 15 24 33 www.kamienpomorski.pl Dreveskirchen (Blowatz) 34

Anklam 13 Neukloster Lübeck 6 Wismar Güstrow Warunki na TRWB są bardzo różne. trasy etapami, ale także dłuższymi Mimo sporej przebudowy nie mamy fragmentami. Dla orientacji zobacz Chełmno > ca. 8 km na całym jej przebiegu tras rowero - też m.in.: bikeline Przewodniki po tra- wych. Obok wyasfaltowanych odcin- sach rowerowych TRWB 1, 2 i 3, które www.stralsundtourismus.de ków trasa co rusz biegnie po spokoj- były pomocne przy konstruowaniu nych mniej lub bardziej drogach bocz- przebiegu tej trasy. nych oraz odcinkach z niewielkimi Schwerin Neubrandenburg wzniesieniami, których jakość w Informacje o poszczególnych etapach dużym stopniu zależy od warunków i budowlach znalezione zostały w róż- pogodowych. Publikacja zaleca korzy- nych mediach i zostały sprawdzone stanie z wypróbowanych map rowero- przez nas i ekspertów Europejs kiego Szczecin wych. Liczne dworce, miejsca noclego- Szlaku Gotyku Ceglanego z największą we i możliwości spożycia posiłków, starannoscią. Jednakże wszystkie dane Toruń > ca. 34 km Stargard Szczeciński które leżą wzdłuż trasy, oferują podajemy bez gwarancji. Buxtehude Parchim wygodne możliwości do pokonywania Prenzlau Płock > ca. 131 km 18

13 www.ribnitz-damgarten.de 20 www.greifswald.info 29 Lüne www.kloster-ribnitz.de Europejski Szlak Gotyku Ceglanego – rowerem z Danii do krajów nadbałtyckich | Etap 1: Trasa rowerowa wybrzeżem Morza Bałtyckiego Skala: 1 : 825 000 Lüneburg

v Hanza przez setki lat wpływała na życie wzdłuż wybrzeża Morza v Obok ścieżek rowerowych i bocznych dróg z niewielkim ruchem, v TRWB biegnie dalej do Hanzeatyckiego Miasta Wismaru, przeważ- Kemnitz i Kröslin do Książęcego Miasta Wolgast. Stąd możemy poje- Bałtyckiego, aż po tereny będące jego zapleczem. Po dziś dzień na tym odcinku trasy poruszamy się także częściowo po drogach nie ścieżkami rowerowymi przy wybrzeżu. Stamtąd można zboczyć chać na wyspę Uznam. niezliczone budowle gotyckich mistrzów świadczą o sile i bogactwie leśnych, polnych lub piaszczystych, ostatnich oryginalnych odcin- do idyllicznego Neukloster. Główna trasa wiedzie na wyspę Poel i regionu. Europejski Szlak Gotyku Ceglanego łączy to kulturowe dzie- kach historycznej Bawolej Drogi (Ochsenweg). Od Szlezwika trasa następnie przez Dreveskirchen, dzielnicę Blowatz, Rerik i Kühlungs- v Po polskiej stronie poruszamy się wzdłuż oznakowania »R10«. Medingen dzictwo – 39 miast i regionów z Danii, Niemiec i Polski będzie biegnie wzdłuż Fryzyjskiej Drogi Wikingów (Wikinger-Friesen-Weg). born. Tu na chwilę porzucamy TRWB i udajemy się do Bad Doberan. Pierwszym przystankiem jest Kamień Pomorski. Dalej jedziemy Państwa gospodarzami na Szlaku. Na wysokości Götheby skręcamy na lokalną ścieżkę rowerową do Stamtąd możemy pojechać drogą krajową do Rethwisch i z powro- trasą rowerową do Kołobrzegu: w połowie trasa skręca z wybrzeża Ebstorf www.bad-doberan-heiligendamm.de www.muenster-doberan.de Eckernförde. Teraz jedziemy wzdłuż TRWB do Kilonii. Tutaj można tem na TRWB. W Warnemünde możemy zdecydować się na wycieczkę w stronę lądu – na tym odcinku panuje spory ruch. Następnym www.kirchen-in-wismar.de www.wismar.de v Europejski Szlak Gotyku Ceglanego znakomicie nadaje się na odbić do położonej na południu miejscowości Preetz albo podążać do Rostocku, gdzie mamy połączenie z trasą rowerową Berlin-Kopen- celem jest Koszalin, żeby do niego dotrzeć musimy w Mielnie zjechać rowerowe wycieczki. W publikacji przedstawiamy Państwu trasę dalej do Oldenburga/Holsztyn. Następnym etapem jest wyspa haga. Albo możemy jechać do Neuhaus, gdzie znowu opuścimy z TRWB. W następnym etapie musimy pokonać odcinki z dużym rowerową liczącą prawie 1.600 km w trzech krajach, którą oczywiście Fehmarn, którą można objechać. Wróciwszy na stały ląd jedziemy TRWB i udamy się do miasta bursztynu, Ribnitz-Damgarten. Na połu- natężeniem ruchu, warto zatrzymać się w Iwięcinie i Bukowie można pokonywać odcinkami. Trasa biegnie w przeważającej części wzdłuż oznakowania TRWB do Grömitz, gdzie warto opuścić na dnie od laguny Darß-Zingster-Boddenkette jedziemy spokojnymi Morskim. Z Darłowa można zboczyć w kierunku Sławna albo poru- Lüneburger Klöster wzdłuż Trasy Rowerowej Wybrzeżem Bałtyku (TRWB), poprzez wiele chwilę trasę i wybrać się do Cismar. Następnym celem jest Neustadt/ wiejskimi drogami przez Saal i Bodstedt do Barth i dalej, do Hanzea - szać się dalej trasą, po nieutwardzonych bocznych drogach, do Walsrode Die Wegbeschaffenheit des OKR vari- weise zu befahren und gegebenenfalls iert stark. Trotz regen Ausbaus ist längere Ab schnitte zu überbrücken. atrakcyjnych miejscowości z imponującymi budowlami ceglanego Holsztyn, gdzie można zboczyć do Altenkrempe. Po powrocie na tyckiego Miasta Stralsundu. Stąd możemy dostać się na wyspę Ustki. Z tego małego nadmorskiego kurortu warto wyruszyć kein durchgängiger Radweg vorhan- Zur Orientierung siehe u. a. bikeline gotyku. Rozpoczyna się w Haderslev na dobrze utrzymanej duńskiej TRWB jedziemy dalej na południe. Na wysokości plaży w Timmen- Rugię, którą można zwiedzić poruszając się wymagającą okrężną tra- na wycieczkę do Słupska. Następny cel, który osiągniemy po przeje- den. Neben asphaltierten Radwegen Rad tourenbücher Ostseeküsten-Rad- trasie krajowej nr 5 w kierunku południa, przez Løjt i Åbenrå, aż do dorf trzeba trochę uważać na wzmożony ruch, aż do Travemünde. są rowerową, w większości przebiega ona po bocznych drogach. Na chaniu po w części nieutwardzonych wiejskich drogach, to Łeba, verläuft die Strecke immer wieder weg 1, 2 und 3, die bei der Erstellung Isenhagen auf ruhigen bis mäßig befahrenen der Route hilfreich waren. Sønderborga. Tutaj trasa zmienia się w trasę krajową nr 8 i biegnie Tutaj mamy wiele możliwości kontynuacji podróży. Jest bezpośred- stałym lądzie, po powrocie, jedziemy po zabytkowych kocich łbach stąd droga poprowadzi nas przez Puck – i od tego miejsca w więk- Neben straßen sowie Abschnitten mit w kierunku duńsko-niemieckiej granicy. Odcinkami poruszamy się nie połączenie do Lubeki, a stamtąd możemy jechać dalej wzdłuż przez Brandshagen, Reinberg i Neuenkirchen do Uniwersyteckiego i szej części szlakami rowerowymi – dalej do Gdańska, celu naszej kleineren Anstiegen, deren Qualität Die Informationen zu den einzelnen po utwardzonych leśnych drogach, a od Kobbermølle podążamy za »Starej Trasy Solnej« (»Alte Salzstraße«) przez Ratzeburg i Mölln do Hanzeatyckiego Miasta Greifswaldu. Droga prowadzi dalej blisko podróży. dazu stark witterungsabhängig sein Etappen und Gebäuden wurden über kann. Daher erübrigt die vorliegende verschiedene Medien eingeholt und oznakowaniami trasy EuroVelo nr 10 (EV10), by dotrzeć do Lüneburga. wody, w wielu miejscach jest wyasfaltowana, jedziemy nią przez Publikation nicht die Verwendung von uns sowie von Experten aus dem Stendal Flensburga. Wienhausen ausge wiesener Radkarten. Eine Viel- Umfeld der Europäischen Route der zahl an Bahn höfen, Unterkünften Backsteingotik mit größtmöglicher und Versorgungs punkten liegt an Sorgfalt geprüft. Dennoch sind alle der Strecke und bietet die bequeme Angaben ohne Gewähr. Möglichkeit, die Route etappen- Brandenburg/Havel Frankfurt/Oder