Generating Generosity Financing Poor Relief Through Charitable Collections in Dutch Towns, C

Total Page:16

File Type:pdf, Size:1020Kb

Generating Generosity Financing Poor Relief Through Charitable Collections in Dutch Towns, C Generating Generosity Financing poor relief through charitable collections in Dutch towns, c. 1600-1800 Daniëlle Teeuwen Cover image: drawing in an account book from the Zwolle City Poor Chamber of 1799 (HCO, Stadsarmenkamer, inv. no. 127). Generating Generosity Financing poor relief through charitable collections in Dutch towns, c. 1600-1800 Vrijgevigheid genereren. De financiering van armenzorg door middel van collectes in Nederlandse steden, c. 1600-1800 (met een samenvatting in het Nederlands) Proefschrift ter verkrijging van de graad van doctor aan de Universiteit Utrecht op gezag van de rector magnificus prof. dr. G.J. van der Zwaan, ingevolge het college van promoties in het openbaar te verdedigen op vrijdag 13 juni 2014 des middags te 2.30 uur door Nelie Magdalene Teeuwen geboren op 10 juli 1985 te Bergambacht Promotoren: Prof.dr. A.F. Heerma van Voss Prof.dr. M.H.D. van Leeuwen Copromotor: Dr. E.J.V. van Nederveen Meerkerk Dit proefschrift werd mede mogelijk gemaakt door financiële steun van de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO). Acknowledgements Knowingly or unknowingly, many people helped me to write this PhD thesis. To start with, I would like to thank my supervisors, Lex Heerma van Voss, Marco van Leeuwen and Elise van Nederveen Meerkerk, for their advice, encouragement, and support. I was in the lucky situation that we regularly met with the four of us, and that all three of them thoroughly commented on draft versions of chapters and papers. Lex was always able to make complex situations comprehensible, and Marco’s expertise and wit were also of great value. To Elise, who acted as my daily supervisor, I could turn for advice on the most diverse issues. She, moreover, shared parts of her data with me. Furthermore, without her encouragement that I should try to obtain a PhD position, I would perhaps never have tried at all. My research was part of the larger project ‘Giving in the Golden Age’ (GIGA), which was funded by the Netherlands Organization for Scientific Research (NWO), and hosted by the International Institute of Social History (IISH). Utrecht University provided additional financial means for my sub-project. Being part of the GIGA- project was a valuable experience, not only because it gave me the opportunity to learn a lot from working together with more experienced researchers, but also because of our joint conference visits and project dinners. I very much enjoyed working with Henk Looijesteijn, a postdoc researcher for the GIGA-project, whom I worked alongside at the IISH. His expertise on early modern charity is impressive. In fact, the term ‘walking encyclopaedia’ fits him well, as he seems to know everything about everything, and I have frequently made use of his knowledge. The IISH provided me with a nice office, my own desk, a new computer, and more than enough space to store my books, which has become somewhat of a luxury within the Dutch academic world. My research, moreover, benefited from the expertise available at the institute, and several colleagues commented on papers and presentations, for which I am most grateful. In this respect, I am especially indebted to Jan Lucassen, Karin Hofmeester, Pim de Zwart, Reinoud Bosch, and Ulbe Bosma. Also because of the warm and friendly working environment and social activities, it 5 was a pleasure to be part of the Research Department. Furthermore, it was great to be able to share the PhD experience with Pim, and I very much enjoyed his company, support and jokes. Over the past year, I was (unofficially) part of another research team as well, namely the department of Economic and Social History at Utrecht University. Not only was I welcome to attend seminars, and allowed to use the flex office spaces in the attic, but they also invited me to dinners and outings, and even offered me the possibility to gain teaching experience. For all this, I am most grateful to Bas van Bavel, Jan Luiten van Zanden and Maarten Prak. The large group of PhD students and postdocs working at this department was the other main attraction of working part- time in Utrecht, and Auke Rijpma, Daniel Curtis, Felix Meier zu Selhausen, Katalin Buzási, Lotte van der Vleuten, Miguel Laborda Péman, Mikołaj Malinowski, Pim de Zwart, Ruben Schalk, Sandra de Pleijt, Sarah Carmichael, and Selin Dilli all made doing a PhD an unforgettable experience. Special thanks to Sarah for introducing me to these great group of people, as well as for offering major support in the final stages of my research. The PhD training program of the N.W. Posthumus Institute provided me with the opportunity to present early versions of papers and chapters, and helped me to develop my research plans. I, moreover, benefited from comments from the audiences of the ESH lunch seminar of Utrecht University (March 2012), the Datini Conference in Prato (April 2012), the European Social Science History Conference in Glasgow (April 2012), the World Economic History Congress in Stellenbosch (July 2012), and the N.W. Posthumus Conference in Eindhoven (April 2013). I, furthermore, owe a great debt of gratitude to David van der Linden, Jelle Bosma, Jo Spaans, Joris van Eijnatten, and Peter van Rooden, to whom I could turn with my questions on seventeenth- and eighteenth-century sermons. Els Stronks was so kind to share her knowledge on early modern literature on the topic of poverty and charity with me. I also wish to thank the staff of the municipal and regional archives in Delft, Utrecht, Zwolle, and ’s-Hertogenbosch (and then especially the former archivist Aart Vos), as well as the librarians of the IISH. In addition, I am most grateful to Adriejan van Veen, Auke Rijpma, and Benjamin Guilbert who commented on parts of my thesis, and to Daniel Curtis, Pim de Zwart and Sarah Carmichael for proofreading the manuscript. My family and friends helped me by showing interest in my research, and by providing me with some welcome distraction every once in a while. I especially would like to thank my parents, Klaas and Lenie Teeuwen, as well as my friends Anna Sparreboom, Christie Miedema, Ditte van Dulmen Krumpelman, Erik Hagen, Katie Minderhoud, and Marit den Ouden for their support. The last person I need to thank 6 is Adriejan van Veen, with whom I, over the last year and a half, simultaneously tried to finish a dissertation. Due to this remarkable situation, he always understood my stress and worries, and never complained about the many weekends I spent in the library (and was, in fact, often sitting close by, working on his thesis as well). In spite of his own deadlines, he read parts of my thesis when I was stuck, and gave me extremely valuable advice. Without his help, this thesis would not be what it has become. May 2014 7 8 Table of Contents 1. Introduction ......................................................................................................................................... 13 1.1 Poor relief in the Dutch Republic ........................................................................................... 15 1.2 Research questions ...................................................................................................................... 19 1.3 Choices and boundaries ............................................................................................................. 23 1.4 Methodology and source material ......................................................................................... 27 1.5 Outline of the thesis ..................................................................................................................... 28 2. Organizing poor relief ...................................................................................................................... 31 2.1 Introduction .................................................................................................................................... 31 2.2 Reforming medieval social care .............................................................................................. 32 2.2.1 Poor relief in the Middle Ages ............................................................................................ 32 2.2.2 Changing circumstances and ideas .................................................................................. 33 2.2.3 Different outcomes of the reorganization process .................................................... 36 2.3 Poor relief in a Golden Age ....................................................................................................... 41 2.4 The system under pressure ...................................................................................................... 47 2.5 Conclusion ....................................................................................................................................... 51 3. Financing outdoor poor relief ...................................................................................................... 53 3.1 Introduction .................................................................................................................................... 53 3.2 Income ............................................................................................................................................... 54 3.2.1 Collections and alms boxes ................................................................................................. 56 3.2.2 Testamentary bequests and inter vivos gifts ............................................................... 61 3.2.3 Income from
Recommended publications
  • Eropuit in Noordoost Fryslân
    Land waar je landt; eropuit in Noordoost Fryslân Een gezamenlijke visie op Toerisme en Recreatie in Noordoost Fryslân 2020-2030 2 Colofon Gemeenten Noordoost Fryslân en © Bureau voor Ruimte & Vrije Tijd, juni 2019. Projectgroep Jelle Boerema, gemeente Noardeast Fryslân Frederik Kamstra, gemeente Noardeast Fryslân Grietje Kraak, gemeente Noardeast Fryslân Simon Hoeksma, gemeente Noardeast Fryslân Tineke Bergsma, gemeente Tytsjerksteradiel Ilona Boekhorst, gemeente Achtkarspelen Sabina Reitsma, Stichting RMT Fokko Eybergen, Stichting RMT Bureau voor Ruimte & Vrije Tijd drs. J.J. (Jan Jaap) Thijs A. (Annemiek) Riefel, BSc E. (Ellen) Ruiter, MSc Fotomateriaal Stichting RMT Ontwerp en opmaak Buro 28 3 Inhoudsopgave Inhoud Inleiding 5 1.1 Totstandkoming visie 5 1.2 Leeswijzer 5 2 Achtergronden: een sector in ontwikkeling 7 2.1 Kenmerken recreatie en toerisme Noordoost Fryslân 7 2.2 Actuele ontwikkelingen 9 2.3 Toeristische levenscyclus 11 2.4 In gesprek met de sector 13 2.5 Leren van andere regio’s 13 3 Ambitie en doelen: economische groei en een prettige leefomgeving 16 4 Analyse en speerpunten voor de regio 19 4.1 SWOT analyse Noordoost Fryslân 19 4.2 Speerpunten: waar gaan we mee aan de slag? 20 5 Analyse en speerpunten per streekmerk 23 5.1 Streekmerk: Elfstedenstad Dokkum 23 5.2 Streekmerk: Werelderfgoed Waddenzee 23 5.3 Streekmerk: Nationaal Landschap De Noardlike Fryske Wâlden 24 5.4 Streekmerk: Nationaal Park Lauwersmeer 25 5.5 Streekmerk: Nationaal Park De Alde Feanen 25 5.6 Invulling speerpunten per streekmerk 27 6 Tijd voor actie: uitvoeringsagenda 29 6.1 Uitvoeringsagenda; van strategie naar acties 29 Actielijst visie toerisme en recreatie Noordoost Fryslân 30 Bijlage 1 35 Bijlage 2 38 VISIE TOERISME EN RECREATIE NOORDOOST FRYSLÂN 4 5 1 Inleiding De regio Noordoost Fryslân bestaat uit vier gemeenten: Achtkarspelen, Dantumadiel, Noardeast Fryslân en Tytsjerksteradiel.
    [Show full text]
  • Terpaarde Als Bemesting Tekst En Beeld Maarten Boersema Samenstelling
    donderdag 28 juli 2016 historie 13 Reformatorisch Dagblad Het interieur van de kerk op de terp van Hegebeintum biedt een hand gesneden preekstoel met zand loper, een zeven- tiende-eeuwse herenbank, grafstenen, kerkbanken en een collectie rouwborden. Jaarlijks beklimmen duizenden toeristen de terp van Hegebeintum. Terpaarde als bemesting tekst en beeld Maarten Boersema samenstelling. Er gaan ook wel een klein spoorljntje aangelegd. eeuwse herenbank, grafstenen, te worden. De overleden armen gezinnen met kinderen mee, maar Via dit traject kon de terpaarde kerkbanken en een collectie rouw- kreeg een plek buiten.” In totaal kent Friesland dat gebeurt niet vaak.” Een van naar kleine vrachtschepen in het borden. Vlak bj de terp is de zoge- Boonstra brengt langere tjd een kleine duizend terpen. de toeristen legt uit dat hj het haventje aan de andere kant van naamde Harsta State gelegen. De door bj de collectie van zestien Een van de bekendste interessant vindt om te weten te de terp worden gebracht. Door bewoners van deze state hebben rouwborden. „Deze borden zjn komen hoe men vroeger leefde. het vele afgraven van de grond is hun stempel op het interieur van voor veel mensen de aanleiding is die van Hegebeintum, „Op deze manier komt een land uiteindeljk slechts een klein deel de kerk gedrukt. Boonstra wjst om de kerk te bezoeken, omdat met zijn 9 meter de hoog- voor mj nog meer tot leven. Ik van de terp in stand gebleven.” erop dat de kerk oorspronkeljk zo’n uitgebreide collectie uniek ste en grootste terp van ben trouwens weleens eerder in Boven op de terp staat een een rooms-katholiek godsgebouw is.” Rouwborden zjn bedoeld om Nederland.
    [Show full text]
  • Vitaal Verbonden, Een Onderzoek Naar De Vitaliteit Van Erfgoednetwerk Noardeast-Fryslân
    Vitaal verbonden een onderzoek naar de vitaliteit van erfgoednetwerk Noardeast-Fryslân Figuur 1. Kaart Noardeast-Fryslân met erfgoedensembles (eigendom N0.0RDPEIL) Reinwardt Academie, Cultureel Erfgoed Onderzoeksverslag afstudeeronderzoek Thema: Diversiteit en participatie Datum: 19 januari 2021 Kans 1 Student Lisa Venema 100626128 [email protected] Afstudeerbegeleider Reinwardt Academie Marieke van der Duin [email protected] Voorwoord Voor u ligt het onderzoeksverslag Vitaal verbonden: een onderzoek naar de vitaliteit van erfgoednetwerk Noardeast-Fryslân, geschreven in het kader van mijn afstudeeronderzoek voor de studie Cultureel Erfgoed aan de Reinwardt Academie. Dit onderzoeksverslag verkent de vitaliteit van het erfgoednetwerk Noardeast-Fryslân, daarmee vormt het ook de basis voor het beroepsproduct Vitaliteitsweegschaal: erfgoednetwerken. Voor het onderzoek is gebruik gemaakt van verschillende soorten vakliteratuur en zijn er diverse interviews afgenomen. Het resultaat is dit onderzoeksverslag waarin theorie en praktijk samen worden gebracht. Ik hoop dat dit eindproduct aanzet tot nadenken, inspireert en gesprekken losmaakt. Het onderwerp voor dit onderzoek: ‘erfgoednetwerken en vitaliteit’, is voortgekomen uit het project Ecomuseum Noardeast-Fryslân van onderzoeks- en adviesbureau N0.0RDPEIL. Met dit project wil N0.0RDPEIL de ontwikkeling van een ecomuseum in deze gemeente onderzoeken en realiseren. De uitdaging in dit onderzoek was om een stevige, theoretische basis te vormen van waaruit een haalbaarheidsonderzoek kon worden gedaan. Zo kon worden gepeild of het ecomuseum ook voet aan de grond kan krijgen in de regio Noardeast- Fryslân. De conclusie hierop leest u in dit rapport. Met het afronden van dit onderzoek komt er een einde aan mijn studietijd aan de Reinwardt Academie. Ik kijk terug op vier mooie jaren waarin ik bijzondere ervaringen heb opgedaan en waardevolle vriendschappen heb opgebouwd.
    [Show full text]
  • Watergebiedsplan Ferwerderadiel – Leeuwarderadeel Wetterskip Fryslân Postbus 36 | 8900 AA Leeuwarden | Tel.: 058 - 292 22 22 |
    Watergebiedsplan Ferwerderadiel – Leeuwarderadeel Wetterskip Fryslân Postbus 36 | 8900 AA Leeuwarden | tel.: 058 - 292 22 22 | www.wetterskipfryslan.nl Blije Boatebuorren Farebuorren Ferwert Hegebeintum Westernijtsjerk Lichtaard Marrum Ginnum Reitsum Jannum Vijfhuizen Jislum Hallumerhoek Hallum Wânswert Watergebiedsplan Burdaard Ferwerderadiel-Leeuwarderadeel Hijum Alde Leie Tergrêft Feinsum Bartlehiem Stiens Tichelwurk Britsum Koarnjum 't Haantje Jelsum Vierhuis november 2011 CoLofon Dit is een uitgave van Wetterskip fryslân Postbus 36 8900 AA Leeuwarden Telefoon (058) 292 2222 BezoekaDres: Harlingerstraatweg 113 8914 AZ Leeuwarden www.wetterskipfryslan.nl opgesteld i.s.m. project Watergebiedsplan-projecten (P. .8112001) geBieD Ferwerderadiel - Leeuwarderadeel status Definitief contactpersoon Wetterskip fryslân Libbe Zijlstra (projectleider) Postbus 36 8900 AA Leeuwarden (058) 292 2222 [email protected] FotograFie Libbe Zijlstra regie/reDactie Wetterskip fryslân Cluster Plannen Cluster Communicatie uitgave 2011 Foto 1. Farebuorren 2 35 Waarom een Watergebiedsplan? In het Waterhuishoudingsplan en Waterbeheerplan 2010-2015 hebben de provincie Fryslân en Wetterskip Fryslân afspraken gemaakt over de voorbereiding en vaststelling van het gewenste peilbeheer en overige wateropgaven. Om dit te realiseren worden voor het totale beheergebied van Wetterskip Fryslân 19 watergebiedsplannen opgesteld. Deze plannen gaan over het landelijke gebied inclusief de verspreide bebouwing en geven een onderbouwing voor het gewenste peilbeheer
    [Show full text]
  • 3 Betuwse Bloem
    3Betuwse bloem Eric Poot, Sietze Vellema Abstract The transition programme Betuwse Bloem was carried out to enhance economic and sustainable development of the horticulture sector in the River Area in the province of Gelderland, the Netherlands. Horticulture in the River Area takes place in five highly specialised clusters, separated both spatially and organisationally. The premise at the start of the public-private initiative of Betuwse Bloem was that uniting the clusters will lead to synergy and a powerful competitive area. This should be rewarded with the Dutch Greenport Status. On an institutional level the question arises if and how juxtaposed living and working professionals commit themselves to the ambitions of overarching Betuwse Bloem. 3.1 River Area ‘Betuwse Bloem’ (Flower of Betuwe) is the name for a programme with the aim to stimulate horticulture in the River Area (‘Rivierengebied’) in Gelderland, the Netherlands (Figure 1). Figure 1 Location of the River Area in the Province of Gelderland in the Netherlands The River Area lies roughly between Gorinchem in the west and Nijmegen in the east. It is embedded between the Rhine and Waal rivers and the A12 and A15 motorways. Together with the Betuwe Lijn railway, these rivers and motorways form a cluster of important west-east connections for the supply of European markets, especially Germany. Horticulture is a relatively important economic sector. The Rhine, Waal and also Linge rivers shaped the landscape, and for very long time horticulture has been WUR Nota 2015-016 |23 practised on the fertile banks of these rivers. The rivers are also important transport routes.
    [Show full text]
  • Den Eelder Farm Small Farm Scale Mono-Digestion of Dairy Slurry for Energy Independence and Reduction in Greenhouse Gas Emissions
    BIOGAS IN SOCIETY A Case Story DEN EELDER FARM Small farm scale mono-digestion of dairy slurry for energy independence and reduction in greenhouse gas emissions IEA Bioenergy Task 37 IEA Bioenergy: Task 37: February 2017 BIOGAS IN SOCIETY – Den Eelder Farm Mission and Vision The Den Eelder farm’s website proudly boasts that ‘our cows The digester system poo electricity and heat!’ Thanks to a closed circuit mono- The first-phase mono-digestion installation processed 7,000 digestion system, the farm actually runs on green energy tons of fresh manure per year. This yielded 250,000 cubic produced from its own manure. However, owner Ernst van der metres of biogas. The combined heat and power (CHP) Schans warns not to expect farm biogas to make you wealthy. generator produced 500,000 kWh of electricity and 1 million In the early 1980s, Mr van der Schans started farming near kWh of heat every year. The heat is used to raise the Well-Ammerzoden, in the province of Gelderland, in the temperature of the manure before it goes into the digester and Netherlands. In 1990, he branched out to dairy processing, a to heat the digesters. The electricity is used on the farm. The rather energy-intensive process. He now has a relatively large Den Eelder farm recently expanded its capacity by adding an dairy farm, with around 500 cows. The concept of producing extra digester. The additional digester can hold up to biogas from cattle manure was of great interest to him. This 1,500 cubic metres of manure and store a thousand cubic was not just about using this renewable energy on the Den metres of gas.
    [Show full text]
  • (Hi)Storytelling Churches in the Northern Netherlands "2279
    religions Article “This Is My Place”. (Hi)Storytelling Churches in the Northern Netherlands † Justin E. A. Kroesen Department of Cultural History, University Museum of Bergen, P.O. Box 7800, NO-5020 Bergen, Norway; [email protected] † Article written in the framework of: Project of the Ministry of Science and Innovation AEI/10.13039/501100011033: “Sedes Memoriae 2: Memorias de cultos y las artes del altar en las catedrales medievales hispanas: Oviedo, Pamplona, Roda, Zaragoza, Mallorca, Vic, Barcelona, Girona, Tarragona” (PID2019-105829GB-I00). The author is Council member of Future for Religious Heritage (FRH) since 2020. Prof. Diarmaid MacCulloch (Oxford), Prof. Jan N. Bremmer (Groningen) and Mr. Peter Breukink (Zutphen), former director of the Foundation of Old Groningen Churches, made valuable comments on the manuscript. Abstract: This article proposes storytelling as a tool to return historic church buildings to the people in today’s secularized society. It starts by recognizing the unique qualities shared by most historic churches, namely that they are (1) different from most other buildings, (2) unusually old, and (3) are often characterized by beautiful exteriors and interiors. The argument builds on the storytelling strategies that were chosen in two recent book projects (co-)written by the author of this article, on historic churches in the northern Dutch provinces of Frisia (Fryslân) and Groningen. Among the many stories “told” by the Frisian and Groningen churches and their interiors, three categories are specifically highlighted. First, the religious aspect of the buildings’ history, from which most of its forms, fittings, and imagery are derived, and which increasingly needs to be explained in a largely post-Christian society.
    [Show full text]
  • Masterplan Opvaarten Noordoost Fryslân Inhoudsopgave
    Masterplan Opvaarten Noordoost Fryslân Inhoudsopgave H1 INLEIDING 3 H2 OPVAARTEN IN DE AANDACHT 4 H3 OPVAARTEN PASSEND BIJ BELEID EN AMBITIES BREDE WELVAART 10 H4 LOKALE DYNAMIEK, BELANG & KOPPELKANSEN 13 H1 Inleiding H5 VISIE EN DOEL 21 Voor u ligt het masterplan van de opvaarten in die de aanleiding is voor dit totaalplan. Het gaat H6 TOTAALOVERZICHT EN UITWERKINGEN DEELGEBIEDEN 23 Noordoost Fryslân. niet om op zich zichzelf staande losse initiatieven Het is niet het initiatief van een bevlogen voor het verdiepen of verbreden van vaarwater, 1. HALLUM - ALDE LEIJE 27 ambtenaar, een ambitieuze bestuurder of een het verhogen van een brug of het in ere herstellen 2. FERWERT - HEGEBEINTUM 30 gedreven cultuurhistorische instantie. van een historisch haventje. De op- en trekvaarten Het is de sterke lokale betrokkenheid en inzet staan in relatie met elkaar en zijn een belangrijk 3. HOLWERD - RAARD 34 van de streek voor verbeteren van haar omgeving deel van het DNA van dit deel van Friesland. 4. WIERUM - TERNAARD 37 Het belang gaat tevens verder dan het bootje dat de kosten. Het behelst nog geen gedetailleerd plan van 5. ANJUM - MORRA 41 er doorheen kan varen. Water brengt dynamiek en aanpak of haalbaarheid of exacte inventarisatie per traject. 6. OOSTRUM - DOKKUM 44 levendigheid en maakt een omgeving afwisselend en Het betreft ook geen projectplan met het doel alles in aantrekkelijk. De samenhang van het stelsel van op- en één keer op te pakken en uit te voeren. Het heeft wel als 7. TUSSEN LAUWERS EN DE SWEMMER 47 trekvaarten vormt de rode draad door het cultuur- doel om het belang en het totaal overzichtelijk bij elkaar 8.
    [Show full text]
  • Report No. 173
    REPORT NO. 173 HISTORICAL OFFICER CANADIAN MILITARY HEADQUARTERS 25 Mar 47 THE WATCH ON THE MAAS 9 NOV 44 - 8 FEB 45 CONTENTS PAGE ALLIED AND ENEMY DISPOSITIONS ....................... 1 FIRST CDN ARMY AREA ........................... 4 REGROUPING AND FUTURE PLANS ........................ 8 1 BRIT CORPS FRONT ............................15 CHANGES IN ENEMY DISPOSITIONS, 9-30 NOV 44 ................18 "OFFENSIVE DEFENCE" ............................25 FOUNDATIONS FOR OPERATION "VERITABLE" ..................29 THE ENEMY HITS BACK ...........................46 THE FIRST CDN ARMY FRONT, 1-7 JAN 45 ...................46 THE LEFT FLANK: 2 CDN CORPS, 8-14 JAN ..................52 THE RIGHT FLANK: 2 CDN CORPS, 8-14 JAN .................54 THE LARGER PICTURE ............................56 INTENSIVE PATROLLING AND SMALL-SCALE ACTION, 15-21 JAN ..........59 APPRECIATION AND PLANS ..........................62 THE ATTACK ON KAPELSCHEVEER .......................67 1 Report No. 173 ACTIVITIES OF 2 CDN CORPS, 22 JAN - 4 FEB ................71 "VERITABLE" ON THE WAY ..........................72 APPENDICES "A" 2 CDN CORPS OPERATION ORDER, 22 NOV 44 "B" MAP - ALLIED AND ENEMY DISPOSITIONS (NORTHERN SECTOR) 0600 HRS 9 NOV 44 "C" MAP - DISPOSITIONS OF FIRST CDN ARMY, 0600 HRS 1 JAN 45 "D" MAP - THE BATTLE FOR KAPELSCHEVEER, 26-31 JAN 45 "E" MAP - DISPOSITIONS OF FIRST CDN ARMY, 1200 HRS 1 FEB 45 2 Report No. 173 REPORT NO. 173 HISTORICAL OFFICER CANADIAN MILITARY HEADQUARTERS 25 Mar 47 THE WATCH ON THE MAAS 9 NOV 44 - 8 FEB 45 1. The present report is a detailed account of the operations of Canadian Forces in North-West Europe from 9 Nov 44 to 8 Feb 45. During this period First Cdn Army, deployed on the left flank of 21 Army Group, was charged with the responsibility for the security of two vitally important sectors of the Allied Front: the NIJMEGEN bridgehead and the long line of the River Maas from Middelaar to the sea.
    [Show full text]
  • Ontgonnen Verleden
    Ontgonnen Verleden Regiobeschrijvingen provincie Friesland Adriaan Haartsen Directie Kennis, juni 2009 © 2009 Directie Kennis, Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit Rapport DK nr. 2009/dk116-B Ede, 2009 Teksten mogen alleen worden overgenomen met bronvermelding. Deze uitgave kan schriftelijk of per e-mail worden besteld bij de directie Kennis onder vermelding van code 2009/dk116-B en het aantal exemplaren. Oplage 50 exemplaren Auteur Bureau Lantschap Samenstelling Eduard van Beusekom, Bart Looise, Annette Gravendeel, Janny Beumer Ontwerp omslag Cor Kruft Druk Ministerie van LNV, directie IFZ/Bedrijfsuitgeverij Productie Directie Kennis Bedrijfsvoering/Publicatiezaken Bezoekadres : Horapark, Bennekomseweg 41 Postadres : Postbus 482, 6710 BL Ede Telefoon : 0318 822500 Fax : 0318 822550 E-mail : [email protected] Voorwoord In de deelrapporten van de studie Ontgonnen Verleden dwaalt u door de historisch- geografische catacomben van de twaalf provincies in Nederland. Dat klinkt duister en kil en riekt naar spinnenwebben en vochtig beschimmelde hoekjes. Maar dat pakt anders uit. Deze uitgave, samengesteld uit twaalf delen, biedt de meer dan gemiddeld geïnteresseerde, verhelderende kaartjes, duidelijke teksten en foto’s van de historisch- geografische regio’s van Nederland. Zo geeft het een compleet beeld van Nederland anno toen, nu en de tijd die daar tussen zit. De hoofdstukken over de deelgebieden/regio’s schetsen in het kort een karakteristiek per gebied. De cultuurhistorische blikvangers worden gepresenteerd. Voor de fijnproevers volgt hierna een nadere uiteenzetting. De ontwikkeling van het landschap, de bodem en het reliëf, en de bewoningsgeschiedenis worden in beeld gebracht. Het gaat over de ligging van dorpen en steden, de verkavelingsvormen in het agrarisch land, de loop van wegen, kanalen en spoorlijnen, dijkenpatronen, waterlopen, defensielinies met fortificaties.
    [Show full text]
  • LEADER Ontwikkelingsstrategie: 'Dorpen Aan Zet' Eindversie Maart 2015 Noordoost Fryslân Gerealiseerd Door
    COLOFON LEADER Ontwikkelingsstrategie: ‘Dorpen aan zet’ Eindversie maart 2015 Noordoost Fryslân Gerealiseerd door: DE WERKGROEP EN LAG A.I. VAN NOORDOOST FRYSLÂN: Doeke Fokkema (voorzitter, wethouder Tytsjerksteradiel) Albert van der Ploeg (vicevoorzitter, wethouder Dongeradeel) Marjan Vroom (themalid natuur en landschap) Tineke de Vries (themalid landbouw) Klaas van der Ploeg (themalid MKB) Han Westerhof (themalid zorg en welzijn) PROJECTGROEP: EINDREDACTIE: Jitze Tadema (projectleider) Marijn Oud Marijn Oud (redacteur) Jitze Tadema Gerwin van Oene (adviseur) MET DANK AAN: Dorpencoördinatoren van de 6 gemeenten in Noordoost Samenwerkende partners Agenda Netwerk Noordoost Deelnemers aan de dorpenbijeenkomsten, gesprekken en interviews Contactpersonen diverse bestaande netwerken CONTACT: Streekhûs Noordoost Fryslân Florynwei 3c, 9251 MP Burgum T 0511 479213 [email protected] www.fryslan.frl/noordoost | www.dwaande.nl 1 Inhoudsopgave COLOFON .....................................................................................................................................................................................1 1. TOTSTANDKOMING ..................................................................................................................................................... 4 1.1 INLEIDING ................................................................................................................................................. 4 1.2 PROCES ......................................................................................................................................................
    [Show full text]
  • Rennen! Vitesse! Races!
    Rennen! Races! Vitesse! Racing Circuits Netherlands Belgium Germany Austria Luxembourg Switzerland Rob Semmeling Rennen! Races! Vitesse! Page 2 Contents Foreword 3 Netherlands 5 Belgium 44 Germany 78 Austria 133 Luxembourg & Switzerland 148 Copyright © Rob Semmeling 2009-2016 / all rights reserved www.wegcircuits.nl Rennen! Races! Vitesse! Page 3 Foreword Motorsport essentially consists of three ingredients. First, you need a motor vehicle - which can be anything from a Formula 1 car to a lawn mower, or from a MotoGP motorcycle to a pocket bike. Second, you need a driver or rider to operate the vehicle, and finally, a place to go racing - a circuit. To most people this last ingredient is probably the least interesting. The number of books about famous racing drivers and cars, or great riders and their motorcycles, is far larger than the number of books about racing circuits. However, to me circuits are the most interesting aspect of motorsport, for two main reasons. First is their great diversity: in terms of shape, layout, length, difficulty, fame and many other factors, every circuit is different, and each has its own story to tell. Second, it is fascinating to see just how many circuits there are. Once you start looking, you can find them just about any- where. Finding lost circuits or discovering long-forgotten tracks is one of the most fun aspects of researching racing circuits. When looking for information about racing circuits online, I often found it frustrating that the available sources were not complete, and that they often lacked detail and accuracy. This is one of the reasons why I started my website www.wegcircuits.nl and why I made Rennen! Races! Vitesse! - a downloadable pdf-file that lists racing circuits of past and present in four European countries: the Netherlands, Belgium, Germany and Austria.
    [Show full text]