interview. Voor het leven geschorste Johan Bruyneel klimt opnieuw uit het ravijn ‘Ik ben arrogant geweest, maar ik moet verder’

Zijn vrouw was al weg toen hij in oktober levenslang werd geschorst. Zijn kinderen hoort of ziet Johan Bruyneel (54) voorlopig niet meer. De ex-ploegleider van ging in survivalmodus en haalde in zijn woonplaats Madrid de fiets van stal. ‘Ik kom terug. In het wielrennen, jawel.’ HANS VANDEWEGHE

ohan Bruyneel rijdt over de M-40 van We rijden Barajas binnen en stoppen aan een ver- collega’s van Lance Armstrong. Haast alles, toen het restaurant in La Moraleja rich- keerslicht ter hoogte van de Melía Barajas. “Hier ook de last man standing – Lance himself – bij ting de wijk Barajas, waar mijn hotel in dit hotel sliepen soms renners van ons als ze…”. Oprah overstag ging. ‘Did you?’ ‘Yes, I did.’ ligt. “Ik ben veranderd”, heeft hij een Ik maak zijn zin af: “…bij Fuentes (de Madrileense We weten dat Armstrong, naast wie Bruyneel paar keer gezegd in de afgelopen zes dopingdokter, HV) kwamen?” Een inside joke. We als renner in het peloton had gereden, hem had uur dat we zijn leven hebben gefi- lachen. “Serieus, dat hotel waar hij zijn bloed- gevraagd om zijn sportdirecteur te worden. We leerd. “Ik weet hoe ik vroeger was: transfusies deed, dat was hier ook ergens in die weten dat Armstrong in 1999 zijn eerste Tour niet altijd de aardigste.” buurt, dicht bij de luchthaven. Handig, met ren- won. Een voormalig kankerpatiënt won de Ik stel hem gerust. Dat hij altijd ners die van overal kwamen. Maar wij gingen niet zwaarste sportwedstrijd ter wereld, een wonder respect heeft betoond en dat een bij Fuentes, dat weet jij wel.” was geschied. discussie op niveau aan hem wel was We leerden nadien uit publicaties van de besteed. Hij glimlacht. Zeven en een Wat weten we van die onzalige tijd? Veel inmid- Franse sportkrant L’Equipe dat dit gebeurde op half jaar geleden zaten we samen op dels, te beginnen met al die federale onderzoeken epo, het fameuze, toen nog onopspoorbare hor- Sloane Square, waar hij tussen de riches of van de Amerikaanse belastingen. Nog meer, met moon dat het bloed van meer zuurstof voorzag. London resideerde, en ik vroeg hem bij wijze van dank aan al die gedetailleerde getuigenissen van In 2004 al lazen we in L.A. Confidentiel van David Jafsluiter hoe groot de kans was dat de hemel op Walsh en Pierre Ballester dat er van alles fout was zijn hoofd zou vallen. Hij antwoordde eerlijk: “Die aan Armstrong; naasten hadden getuigd. kans bestaat, maar moeten ze nu echt koeien van We zagen hem zeven Tours op rij winnen, de tien jaar geleden uit de gracht halen?” ene al makkelijker dan de andere, de laatste twee Was het maar bij de hemel gebleven. in 2004 en 2005 met de vingers in de neus. En Inmiddels is ook de grond onder hem wegge- toen stopte de beste ronderenner uit de geschie- spoeld. Ooit was Johan Bruyneel de onbetwiste ‘Dat is het enige voordeel denis en kon een hoofdstuk worden afgesloten. heerser bovenaan de voedselketen van de koers. Of toch niet, want hij kwam terug in 2009 en In 2012 werd hij op non-actief gezet en na de aan een levenslange iedereen dacht: ai, hybris, als dat maar goed Oprah Winfrey-bekentenissen eind 2013 van zijn afloopt. Die uitkomst is gekend. kopman/vriend Lance Armstrong werd hij een schorsing: ik kan zeggen Geen interview, had Johan Bruyneel eerst outcast in zijn sport. In oktober van dit jaar heeft wat ik wil. Wat kunnen ze gezegd. “Ik werk aan een boek.” En toen, out of hij in een zelf aangespannen beroepsprocedure the blue: “Kom toch maar af, maar ik ga niet alles alsnog levenslang gekregen. De grote dopingheks doen? Mij twee keer vertellen. Er moet ook nog wat in mijn boek. Ik – die hij níét was, voor alle duidelijkheid – moest heb geen mooi verhaal, maar probeer het positief op de brandstapel. levenslang schorsen?’ op te schrijven. Meer vraag ik niet.”

12 zeno. ► ‘Lance Armstrong en ik hebben plannen om iets samen te doen, maar daar kan ik echt niets over kwijt.’ © JACOBO MEDRANO

zaterdag 15/12/2018 13 Johan De ploeg- Bruyneel, leider/ de renner manager:

u geboren op u vanaf 1999 23 augustus 1964, ploegleider van in Lance Armstrong bij US Postal (1999- u opgeleid als 2004), Discovery baanwielrenner, Channel (2005-’07), werd prof op de Astana (2008-’09) weg tussen 1987 en RadioShack en ‘98. (2009-’12) u won twee u Won zeven keer Touretappes in op rij met 1993, waaronder Armstrong als kop- toen de snelste ooit man de Tour u zevende in de u leidde ook Tour van 1993 u derde in de Vuelta naar twee van 1995 Tourzeges u raakte wereldwijd u in oktober 2012 bekend om zijn val door de Amerikaanse in een ravijn in de dopinginstanties afdaling van de beschuldigd van het Cormet de organiseren, facilite- Roselend in de Tour ren, aanzetten tot en 1996, waar hij zelf vervoeren van meteen uit klau- doping. terde u in 2014 voor tien u reed voor SEFB, jaar verbannen uit Lotto-SuperClub, de sport, omgezet ONCE, Rabobank in oktober 2018 in en weer ONCE levenslang

Ik begin met een grapje. Je hebt je vandaag keer levenslang schorsen?” straf. Maar sportrechtspraak is anders, en de nog niet boos gemaakt op Twitter? regels worden geïnterpreteerd à la tête du client.” Johan Bruyneel: “Toch wel. Daarnet nog heb ik De Amerikaanse dopinginstantie USADA is ook Antoine Vayer (ex-wielertrainer en consultant van je favoriete schietschijf. De omschrijving ‘most sophisticated doping ‘Le Monde’, HV) van antwoord gediend. Ze heb- “Zij wilden de kop van Armstrong en co, en al de program’ klopte alvast niet... ben een video gemaakt van Lance Armstrong en rest was bijzaak. Hun reasoned decision waar ze “Dat was het ook niet. We deden minder dan onze linken daarin het feit dat hij aan zijn broek trekt zo graag naar verwijzen, is sensatie en zeker niet dichtste concurrenten.” aan het bestaan van een motortje. Hoe bestaat objectief. De getuigen is beloofd dat ze geen straf het? Lance had een tic nerveux en trok inderdaad zouden krijgen als ze ons maar aan de galg praat- ...maar misschien logistiek het beste aan zijn broek, maar wel om dat zeemvel op zijn ten. Een aantal heeft gezegd hoe het echt ging. georganiseerd, door de controlefreak in jou. plaats te houden. Anderen hebben overdreven en sommige getui- “Zo ben ik. Maar wij gingen niet naar Fuentes om “Lance zegt net als jij dat ik beter niet reageer, genissen zijn verdraaid. Wat mijn zaak betreft, bloed te laten invriezen en in een bank te maar het is sterker dan mijzelf. Dat is het enige waren de zwaarste beschuldigingen verjaard. In bewaren. Van de zaak-Fuentes is nog niet alles voordeel aan een levenslange schorsing: ik kan een normale rechtspraak, zeggen mijn advoca- geweten. Ik weet wie bloedzak 22 is (een van de 211 zeggen wat ik wil. Wat kunnen ze doen? Mij twee ten, is er geen zaak, of krijg ik hooguit een lichte zakken die zijn gevonden bij Fuentes, HV) en ik ken

14 zeno. ‘Het is een wonder dat ik nog rechtsta. Ik heb veel nachten

wakker gelegen, ik ben grijzer Moedig. Sorry, ik niet. (bitter lachje) De conclusie levenslang volstond. Ik heb epo zien komen, en geworden en mijn haar is dunner, hoe. Ineens reden sprinters mij bergop voorbij en liep het halve peloton met frigoboxjes rond. Epo werd de doodnormaalste zaak van de wereld. Of allemaal van de miserie’ je deed aan epo, of je kwam er niet aan te pas.”

Wat als je niet in beroep was gegaan? “Dan was het tien jaar gebleven en had ik geen klein fortuin kwijtgespeeld aan advocaten.” nog een paar andere namen die niet zijn uitgeko- niemand anders. Het is nog hypocrieter hoe wij men. Als die bekend worden, hebben er toch een zijn behandeld, vooral als je ziet wie er nog rond- Is dat de reden voor je scheiding? paar een groot probleem.” loopt in dat peloton en een grote mond opzet. “Alles kwam bij elkaar. Van vandaag op morgen “In 2014 kreeg ik tien jaar en ik ben in beroep was ik altijd thuis in plaats van altijd weg. Kort In de Dauphiné van 2006 vond jij het onbegrij- gegaan, hopend op strafvermindering. Vorige daarna brak ik mijn been met het skiën. Mijn pelijk dat ik niet geloofde dat Armstrong clean zomer kreeg ik een aanmaning van het TAS scheenbeen was net onder de knie versplinterd was. Na twee flessen wijn zijn we tot een verge- (Arbitragetribunaal voor de Sport, HV) in Zwitser - door een torsiebreuk. Ik kon een tijdlang hele- lijk gekomen: Lance reed niet op betere brand- land. Snel 36.000 Zwitserse francs (32.000 euro) maal niks. Ik zag toen hoe mijn vrouw leefde, hoe stof dan de rest. overmaken, want het beroep had zo lang aange- ze haar gang ging. Enfin, van het een komt het (lacht) “Dat weet ik niet meer. Zo was het: dezelfde sleept (vier jaar, HV) dat ze niet meer uit de kosten ander. En nu is het oorlog. brandstof. Het is simpel: elke kampioen van zijn kwamen. Ik heb niet betaald en dacht toen: in het “De kinderen zijn na de breuk een jaar bij mij generatie heeft de middelen gebruikt die voor- allerslechtste geval blijft het tien jaar schorsing. geweest. Mijn vrouw heeft mij altijd verweten dat handen en niet opspoorbaar waren. Greg “Mijn advocaat belde: levenslang. Een moker- wij uit Londen zijn vertrokken. Zij was daar LeMond zegt dat hij een fysiologische uitzonde- slag. Ik ben een paar dagen down geweest. graag, ik niet. Bovendien was het te duur en we ring is, ik geloof hem niet. Een VO2max (maxi- Gelukkig was ik toen zwaar aan het trainen, com- hadden dit mooie huis in Madrid, waar ik nu nog male zuurstofopnamevermogen, red.) van 92, allee pleet met ketogeen dieet (gericht op vetverbran- woon. Zij is nu terug naar Londen en ze heeft de zeg. Ik heb een test van hem en die geeft een ding, HV), allemaal met het oog op een lange kinderen mee. Ik weet niet van wat ze daar leeft. waarde aan van 75, niet meer. mountainbikewedstrijd die ik met mijn broer zou “De laatste maand hoor of zie ik mijn kinderen “Ik ga niet goedpraten wat er is gebeurd, maar rijden, de Sierra Norte Bike Challenge, 217 kilome- niet. Victoria is 14, zij en ik waren twee handen op wij hebben doping niet uitgevonden en na ons is ter. Ik heb nog een keer of twee goed getraind en één buik, maar nu ben ik de slechte. Via Victoria doping ook niet gestopt. In 2008 kwam er wel een kort daarna arriveerden mijn broer en moeder sprak ik vroeger met Cristian, mijn zoon van 9. kentering, en vanaf mijn jaren bij Astana ook in Madrid. Dat heeft mij geholpen om de zin- Dus nu ook niet meer. Ooit komen ze terug, daar gebeurde niets. Ik was daar blij om en had daar nen te verzetten. De wedstrijd zelf was zwaar – troost ik mij mee. niet de minste moeite mee, want de besten blijven 4.500 hoogtemeters – maar ik wilde die absoluut “Ik heb altijd alles voor mijn kinderen gedaan, de besten, met of zonder doping. uitrijden. Dat heeft mij boven water gehouden.” maar terugkeren naar Londen vond ik erover. “Het is hypocriet hoe wij zijn verraden door Londen is fiscaal interessant als je, zoals ik des- een stel laffe Amerikanen, hoe al het vuil in onze In je eigen getuigenis in het 104 pagina’s tijds, geen Engels inkomen hebt en een niet-gedo- hoek is geveegd. Europeanen zijn toch anders, ze tellende vonnis, leg jij uit hoe je zelf als renner micilieerde resident bent. Dat voordeel was weg, klikken minder snel. Ik heb ook getuigd, maar ik met doping in aanraking bent gekomen. maar niet het nadeel: het leven is er enorm duur. heb meteen gezegd: ik praat over mijzelf en over “Staat dat daar ook in? Heb jij ze alle 104 gelezen? Bovendien wilde ik al na een jaar weg uit Londen, maar voor mijn vrouw ben ik gebleven.”

Van de zomer werd mij gesignaleerd dat je failliet was gegaan. (haalt de schouders op) “Dat faillissement ging om één bedrijf. Ik ben zelfstandige en ben met dingen bezig. Ik kan daar niet te veel over kwijt omdat ik tegelijk in een complexe financiële situatie zit die nog eens wordt bemoeilijkt door een zeer moei- ‘Het is hypocriet hoe al het vuil lijke scheiding. Niemand hoeft zich zorgen te maken om mij. Het is niet meer zoals vroeger, ik pas iets beter op. Vooral voor mijn ex, die is zeer in onze hoek is geveegd. Het is nog inhalig. Ze heeft al een zaak aangespannen tegen mij voor een Britse rechtbank, maar die vonnis- hypocrieter hoe wij behandeld sen zijn hier moeilijk uitvoerbaar.” Zeg nu eens hoe het echt met je gaat? zijn, vooral als je ziet wie er nog “Je zei dat je op sociale media zag dat het goed met mij ging, maar dat is niet de werkelijkheid. rondloopt in dat peloton’ Met alles wat ik de laatste zes jaar op mijn kop heb gekregen, is het een wonder dat ik nog recht- sta. Ik heb veel nachten wakker gelegen: gewoon de slaap niet kunnen vatten van het piekeren. Ik ben grijzer geworden en mijn haar is dunner, alle- maal van de miserie.

zaterdag 15/12/2018 15 “Steun? Van de familie wel, natuurlijk. Ik train nog 1,6 miljoen dollar van jou. Hematocriet hoger dan 48: niet starten. Tom de zoon van mijn zus, die bij de beloften rijdt. Ik “Ik denk wel dat ik de VS binnen geraak. Wat er Danielson kwam in bloedvorm toe voor de Ronde mag geen wielrenners trainen, familie uitgezon- nog speelt, is een burgerrechtelijke procedure, van Catalonië, maar had 48,5. Naar huis, kniepijn derd. Vrienden in België hoor ik ook geregeld. maar ik heb geen ambitie om dat uit te proberen. was de reden. Ik heb nooit geweten dat bij iemand België is mij niet vergeten. Anderen uit de wieler- Lance heeft gezegd dat hij weleens mijn kant uit- van ons het hematocriet kunstmatig naar bene- wereld? Bijna niemand, zelfs niet de mensen die komt. Nu gaat het goed met hem. Hij heeft ook den is gehaald. We hebben ook nooit een fuck-up ik van straat heb geholpen. (Midden in het gesprek zware problemen gehad. Onderschat niet wat (bedoeld wordt: een dopinggeval, HV) gehad. En krijgt hij berichtjes, onder meer van Bradley zo’n zaak met een mens en zijn gezin doet. Onder dan maar zeveren dat wij op voorhand waren Wiggins, HV) meer die schadevergoeding hing als een zwaard ingelicht... Bullshit.” “Bradley verzamelt shirtjes. Ik verzamel fiet- boven zijn hoofd, maar hij heeft in mei kunnen sen, een dure hobby. Ik heb oude originele fietsen settelen voor 6 miljoen. Nog veel geld, maar geen Armstrong was een superatleet en dat heeft hij van alle renners die op mij indruk hebben 100 miljoen meer.” bewezen als age grouper tegen de wereldtop gemaakt en die laat ik restaureren. (toont een foto in het triatlon. op de iPhone) Hier, de Faema-fiets van Merckx, De eerste keer dat het bij jou is gaan dagen dat “Hoe die nu nog tekeergaat. Op zijn 21ste werd hij perfect nagebouwd door Masi, de originele fiet- de hemel op jullie hoofd zou kunnen vallen, al wereldkampioen. Dat was in 1993, hij zonder senbouwer. Ooit komen ze van pas in mijn plan- was dat met dat boek L.A. Confidentiel in 2004, epo tegen een peloton dat wel op epo reed. Weet nen.” van Walsh en Ballester? je wat zijn en onze sterkte was? Niet onze doping, “Daar stond al een en ander in: mensen die van maar zijn mentaal overwicht. Wat hij deed in Vlucht jij in tranen, vrouwen, therapie, wijn? alles wisten hadden hun mond voorbijgepraat. koers, grensde aan het onmogelijke.” “Ik drink graag wijn, maar nooit alleen thuis. Maar de trigger voor alles is de comeback van Vrouwen? (lacht) Even genoeg van, maar ik heb Lance geweest in 2009. Zonder die comeback Niet dat jullie fraudeerden was het probleem, maar dat jullie zo véél wonnen. En vooral de manier waarop. “Dat klopt. Wij creëerden een mythe die er hele- maal niet was. Lieten wij uitschijnen tegen een plaatselijke journalist dat Armstrong op training ‘We zijn ten onder gegaan zes keer achter elkaar l’Alpe d’Huez naar boven was gereden, dan stond het in alle kranten. In het echt was hij de tweede keer niet eens boven aan overmoed en door foute geraakt, zo slecht was hij uit de VS gearriveerd. “Die speciale tijdritfiets, weet je dat nog, de inschattingen, zoals de bekentenis one million dollar bike? Smaller aan de cranks om beter door de wind te snijden, enfin, een heel verhaal. Wat was de realiteit? Lance was uit van Lance bij Oprah. Die is vorm naar Murcia gekomen, raakte geen meter vooruit, en al helemaal niet op die fiets. Hij wilde in zijn aangezicht ontploft’ er niet mee rijden. Trek, Nike, Giro, Oakley waren bij dat project betrokken en hadden een hele campagne opgebouwd. Ze waren in alle sta- ten. Dus reden wij gewoon níét met die fiets maar hielden wel het verhaaltje levendig. En iedereen trapte daar in. vriendinnen. Tranen? Neen, ik ben een West- zouden wij vandaag niet spreken. En was Lance “Jan Ullrich zag ons en hij was al geklopt. Soms Vlaming. Therapie hoef ik ook niet. Of toch wel: geen Amerikaan, dan zou er ook niets aan de lachten we daarmee. Aan die overmoed zijn we met de velo rijden.” hand zijn. USADA baseerde zich op een federaal ten onder gegaan, en door foute inschattingen, onderzoek in de VS om actieve sporters onder zoals de bekentenis van Lance bij Oprah. Blijft hij Eens een renner, altijd een renner. druk te zetten. Wat eigenlijk niet mag. daar weg, dan is er geen sprake van die spijtop- “Door die beenbreuk. Fietsen, zei de chirurg. “Toen Lance over een comeback sprak, heb ik tantenzaak die tegen hem heeft aan- Fietsen in Madrid is levensgevaarlijk, althans op hem gewaarschuwd: alles is veranderd, niks is gespannen namens de Amerikaanse staat, en die de weg. Dus werd het mountainbike en dat beviel nog toegelaten, en Alberto Contador rijdt zeer rap Landis bijna een miljoen dollar heeft opgebracht. mij buitengewoon. Ik fiets soms met veel beter omhoog. Ik wist dat hij Contador in 2009 niet Die show bij Oprah is in zijn aangezicht ontploft, getrainde atleten dan ik, maar bergop doe ik met aankon. Ik vind zijn derde plaats in die Tour van dat weet Lance inmiddels ook.” die gasten wat ik wil. Raar vind ik dat.” 2009 nog altijd een hele knappe prestatie.” Je betuigde onlangs je spijt, maar heb je niet Ik hoop dat je je hematocriet niet controleert? In de film The Armstrong Lie zie je hem vloeken vooral spijt dat jullie zijn ontmaskerd? “Neen, echt niet. Ik rijd wel op hartslag en als ik ga als Contador hem klopt in die proloog in “We hebben geen spijt over de prestaties. Lance fietsen – drie, vier keer per week – dan is dat met Monaco. hééft zeven keer de Tour gewonnen. Wat de een trainingsdoel. Pedaaltred, coördinatie, hart, “Die film heb ik nooit gezien. Ik heb ook nooit één doping betreft, heb ik spijt dat we deel uitmaak- longen, als je van jongs af aan hebt gekoerst, dan van die boeken gelezen. Ik weet wat er echt is ten van die generatie die niet zonder epo kon. Ik heb je dat en dat hou je. Deze ochtend ben ik met gebeurd en als ik dan zie hoe het allemaal zo kan ook geen spijt hebben over de aanklacht dat wat weekendrijders op pad geweest. Een beetje eenzijdig, zonder context wordt voorgesteld, laat ik renners tot doping heb aangezet, want dat heb traag, maar wel goed gezelschap om wat te bab- maar… ik nooit gedaan. Die renners wisten heel goed belen. Morgen ga ik alleen en dan gaat het snel- “Ik heb mijn verhaal gedaan bij TAS. Zeer waar de mosterd werd gehaald. Dave Zabriskie, ler.” nederig, jawel. Ik had de indruk dat ze mij begre- die nu samen met Landis cannabisolie verkoopt, pen. Ik ben in 1999 sportdirecteur geworden. Ik hing een heel verhaal op over hoe ik hem aan de Geen zin om met Lance Armstrong te gaan rij- was 34 en wist hoe het peloton rondreed. Ik heb doping heb gebracht. Welnu, dat is compleet ver- den in Colorado, of is dat te link? Ze willen daar gekozen voor controle en voor de gezondheid. zonnen. Hij heeft er zelf om gevraagd. De vraag

16 zeno. ► Armstrong en Bruyneel na de laatste rit van de Tour 2005. ‘Wat hij deed in koers, grensde aan het onmogelijke.’ © BELGA

kwam altijd van de renners. Ik zou daar niet over liegen als het anders was.”

Is een genuanceerde erfenis Armstrong- Bruyneel onmogelijk? “Het is erg dat UCI-voorzitter David Lappartient ► Tijdens de Sierra Norte Bike Challenge. ‘Ik fiets soms met veel beter getrainde atleten Bradley Wiggins onder zijn voeten geeft omdat dan ik, maar bergop doe ik met die gasten wat ik wil.’ © RV die Armstrong als een icoon ziet. Nog erger: Christian Prudhomme die zegt dat Armstrong voor hem niet bestaat. Wie denk je dat de Tour commercieel groot heeft gemaakt? Niets tegen Alberto Contador – fantastische coureur en goeie gast – maar hij is ook een Tour kwijt door doping en vandaag is hij ambassadeur van de Tour. Hoe hypocriet is dat?” Wat brengt de toekomst? ‘Ik heb nooit renners tot “Lance en ik hebben plannen om iets samen te doen, maar daar kan ik echt niets over kwijt. Ik werk ook aan een boek. Pokerface is de titel. Tegen doping aangezet. De vraag de Tour moet het er liggen. Ondertitel: ‘De onge- makkelijke waarheid van het profwielrennen’. kwam altijd van hen. “Ik mis de wielersport niet. In 2007 wilde ik er al uit. Ik had wel liever zelf besloten hoe en wan- neer ik was gestopt. Maar ooit kom ik terug. In Ik zou daar niet over liegen het wielrennen, jawel. Ik zou graag een tiende Tour winnen. In welke hoedanigheid, dat vertel ik als het anders was’ pas als het concreet is. (denkt na en geeft wat geheimen prijs) “Mooi plan, niet, om al die ellende achter mij te laten? Sinds 1999 draai ik mee in een mallemolen en nogmaals, ik heb veel fouten gemaakt, veel men- sen afgesnauwd, ben arrogant geweest, maar het is wat het is. Zelf heb ik ook vaak diep gezeten. Ik moet ook verder.”

zaterdag 15/12/2018 17