Merkuriusz Polski Nr 352 Merkuriusz Polski
Total Page：16
File Type：pdf, Size：1020Kb
Merkuriusz Polski nr 352 Merkuriusz Polski : dzieie wszystkiego świata w sobie zamykaiący dla informacyey pospolitey. 1 Od 3. stycznia 1661 r. ISSN 2391- 7679 (Merkuriusz). Merkuriusz Polski nr 352 Merkuriusz Polski : dzieie wszystkiego świata w sobie zamykaiący dla informacyey pospolitey. 2 Od 3. stycznia 1661 r. ISSN 2391- 7679 (Merkuriusz). Merkuriusz Polski nr 352 Merkuriusz Polski : dzieie wszystkiego świata w sobie zamykaiący dla informacyey pospolitey. 3 Od 3. stycznia 1661 r. ISSN 2391- 7679 (Merkuriusz). Merkuriusz Polski nr 352 Merkuriusz Polski : dzieie wszystkiego świata w sobie zamykaiący dla informacyey pospolitey. 4 Od 3. stycznia 1661 r. ISSN 2391- 7679 (Merkuriusz). Merkuriusz Polski nr 352 Merkuriusz Polski : dzieie wszystkiego świata w sobie zamykaiący dla informacyey pospolitey. ISSN 2391- 7679 (Merkuriusz) Numer 352, sprzedaż eklektroniczna, cena 1,23 PLN Redakcja: ul. Dolina Zielona 24a 65 - 154 Zielona Góra, e-mail wydawnictwo(małpa)wieczorna.pl telefon 604 443 623 Redaktor naczelny Adam Fularz, Redaktor prowadzący Adam Fularz, Wydawca: Merkuriusz Polski- Wieczorna.pl ul. Dolina Zielona 24a 65 - 154 Zielona Góra Merkuriusz Polski : dzieie wszystkiego świata w sobie zamykaiący dla informacyey pospolitey. 5 Od 3. stycznia 1661 r. ISSN 2391- 7679 (Merkuriusz). Merkuriusz Polski nr 352 Państwo Wiślanii w czasach przedkatolickich Autor: Wieczorna Wiślica uchodzi za stolicę Państwa Wiślan. Jeszcze przez krótki czas XII stulecia znajdowała się tutaj stolica niepodległego księstwa, którego władca panował nad doliną Nidy. Część badaczy postawiła tezę iż "Wiślica była już w IX i w pierwszej połowie X wieku ośrodkiem państwa Wiślan" [a]. Nad górną Wisłą istniało słowiańskie państwo. Wymienia je autor w książce „Opis Niemiec”, kraj ich nazywa „Visleland” – Kraj Wiślan. [a] . “Jeszcze jeden dokument potwierdza fakt istnienia państwa Wiślan, jest nim „Chorografia”, czyli tak zwane anglosaskie uzupełnienie opisu świata sporządzone na podstawie relacji wikingów Othera i Wulfstana za czasów króla Alfreda Wielkiego (871-899). Tam też znajdujemy informację „na wschód od Moraw jest kraj Wisła (Wisle land)”. [a]http://prawoslawnypartyzant.wordpress.com/multimedia/ksiazki/po-polsku/frank- kmietowicz%E2%80%93%E2%80%9Ekiedy-krakow-byl-trzecim- rzymem%E2%80%9D/] W „Żywocie św. Metodego”, napisanym przez jednego z uczniów tuż po roku 885, znalazł się następujący ustęp:„Pogansk knjaz, silen vel’ma, sedja v Yisle, rugasesja krstjanom i pakosti dejase. Poslav ze k nemu ręce: dobro ti sje krstiti, synu, voleju svojeju na swojej zemli, da ne plenem nudmi krscen budesi na cuzej zemli i pomjanesi mja, jeże i byst”. W polskim tłumaczeniu wzmianka brzmi: „Potężny książę panujący we Wisłach, urągał” chrześcijanom i wyrządzał im krzywdy. Posławszy więc do niego wieść (Metody) rzecze: Dobrze byłoby, synu, abyś się dobrowolnie ochrzcił na swej ziemi, bo nie będziesz wzięty do niewoli i pod przymusem ochrzczony na cudzej ziemi. I wspomnisz mnie, co się też stało”. Na mapie Agryppy, datowanej na 12 rok przed Chr. figuruje forma „Vistula”. Grecki geograf, Strabo, określa go jako naród wielki, zamieszkujący dorzecze Wisły w I wieku po Chr. Tacyt w dziele „Germania”, z 98 roku po Chr. mówi o rozsiadłym narodzie Legii, podzielonym na plemiona. O rzece Vistula, Sudetach i Karpatach pisał także w 152 roku po Chr. Ptolemeusz, aleksandryjski geograf. Wiślanie to Merkuriusz Polski : dzieie wszystkiego świata w sobie zamykaiący dla informacyey pospolitey. 6 Od 3. stycznia 1661 r. ISSN 2391- 7679 (Merkuriusz). Merkuriusz Polski nr 352 nazwa geograficzno-historyczna, pochodząca od Wisły. (...) Nazwa osady – według legendy – ma pochodzić od imienia jej założyciela, księcia Wiślan, Wiślimira, który wraz ze swym otoczeniem miał przyjąć chrzest około 880 roku (za: " http://www.zrodlo.krakow.pl/rocznik-2011/numer-26-2011/perly-dawnej-malopolski/ ") "Pierwsza wzmianka spisana po łacinie pochodzi z roku 7-5 r. p.n.e. na wystawionej w Porticus Vipsania mapie Agryppy oraz wzmiance Pliniusza o rzece Viscla. Od V wieku Vistla (Divisio orbis terrarum). W okresie tym dorzecze Wisły zasiedlone było od południa przez plemiona celtyckie, a od północy przez plemiona wschodniogermańskie. W wiekach od II w. – IV w., pod nazwą Viscla – Gaius Iulius Solinus, Pliniusz Starszy, Klaudiusz Ptolemeusz. Ptolemeusz podał także nazwy i siedziby plemion nad Wisłą: Wenedów, Gythonów, Galindów. Wisła u rzymskich historyków uchodziła do Bałtyku zwanego wówczas Morzem Swebów, łac. Mare Suebicum; Tacyt I wiek, lub Zatoki Wenedzkiej (II wiek) – „de internis eius partibus Alba, Guthalus, Viscla amnes latissimi praecipitant in oceanum”. W germańskiej tradycji pisanej nadwiślańskie lasy (Widsidh) są ojczyzną Wandalów, Sasów i innych plemion germańskich, chociaż w rzeczywistości pochodzą one ze Skandynawii." (Wikipedia) O wczesnej historii tutejszej państwowości wiadomo niewiele: Piastowski nurt Odry - Strona 21, books.google.pl/books?id=o5cbAAAAMAAJ Wojciech Myślenicki - 1972 "Visle Lond. Tak zanotował nazwę tego kraju w Opisie Europy król angielski Alfred Wielki (871—891), a kilkadziesiąt lat wcześniej, bo już około 840 roku, w Geografie Bawarskim wymieniona była nazwa ludności tego kraju: Vuislane." Historia od VI do IX wieku Nie sposób określić, kiedy przyjęła się nazwa Wiślanie dla wspólnoty osadniczej w dorzeczu górnej Wisły. Konstantyn Porfirogeneta wymienia w dziele De administrando imperio Białą Chorwację jako miejsce skąd w VII wieku 7 plemion chorwackich miało wyruszyć na Bałkany (na terytorium dzisiejszej Chorwacji) na zaproszenie cesarza Bizancjum Herakliusza, by bronić granic cesarstwa. Według Konstantyna część plemion pozostała w swojej starej ojczyźnie. Historycy wiodą spór co do umiejscowienia wymienionej przez Konstantyna Białej Chorwacji, nawet negując jej istnienie. Kwestia pochodzenia Wiślan od sarmackich, zeslawizowanych Chorwatów, którzy mieli napłynąć ze wschodu Europy w swojej wędrówce na zachód i południe, pozostaje wciąż nierostrzygnięta. Również nie ma pewności, że opisywana Biała Chorwacja (Chrobatia) leżała na terytorium Wiślan, chociaż prawdopodobne jest, że to właśnie Biali Chorwaci kryją się pod nazwą Wiślan w dziele Geografa Bawarskiego (ok. 845 r.). Z kolei Alfred Wielki (po 890 r.) lokuje ziemie Chorwatów (Horithi) na północ od Wielkich Moraw. Kraj Wiślan nie wyróżniał się szczególnym zaludnieniem na tle Merkuriusz Polski : dzieie wszystkiego świata w sobie zamykaiący dla informacyey pospolitey. 7 Od 3. stycznia 1661 r. ISSN 2391- 7679 (Merkuriusz). Merkuriusz Polski nr 352 innych ziem polskich. Prawdopodobnie aż do połowy VIII wieku miejscowa ludność nie budowała grodów, co mogło wynikać z częstego przemieszczania się. (wikipedia) Daty wg Joachima Lelewela (Polska wiekow srednich: czyli Joachima Lelewela w dziejach narodowych ..., Tom 2, Joachim Lelewel) 871 Method chrzci czeskiego Borziwoja 880 Wiching biskupem Nejtra 880 król królów z lechita Popiel strącony Ziemowit syn kmiecia Piasta przez Polan na tron wyniesiony 884 Methodej wzywa Wyszewita wiślickiego aby chrzest przyjął jeśli chce w doma pozostać 907 Morawy upadły .Madjary panują morawska obrządku słowiańskiego ludność rozbiega się. Popiele z Wiślicy wyparci. Michał syn Wyszewita do Zachlumu serbskiego ustępuje Kolegiata w Kruszwicy, Źródło: http://3.bp.blogspot.com/- sk6Cr724d9k/T_Ne4idXR_I/AAAAAAAABME/hL6H3GbcIq8/s1600/wi8.jpg Wiślania w źródłach z epoki Fragment Żywotu św. Metodego, rękopis Soboru Uspieńskiego z XII w., dotyczący "Księcia pogańskiego, bardzo silnego, siedzącego ... v-Vislě" (Поганьскъ князь сильнъ вельми сѣдя въ Вислѣ, w najstarszych odpisach choć uważanych za "gorsze"[5] - wersja v-Vislěch/въ вислѣхъ) Merkuriusz Polski : dzieie wszystkiego świata w sobie zamykaiący dla informacyey pospolitey. 8 Od 3. stycznia 1661 r. ISSN 2391- 7679 (Merkuriusz). Merkuriusz Polski nr 352 Istnieją trzy przekazy źródłowe, które łączy się z plemieniem Wiślan. Najsłynniejszym z nich jest informacja z Żywotu świętego Metodego (zwanego też Legendą Panońską) o przepowiedni, której autorem miał być Metody: Był zaś w nim [Metodym] także dar proroczy, tak że spełniało się wiele przepowiedni jego, z których jedną lub dwie opowiemy. Książę pogański, silny bardzo, siedzący w Wiślech [Wiśle ?], urągał wielce chrześcijanom i krzywdy im wyrządzał. Posławszy zaś do niego [kazał mu] powiedzieć [Metody]: Dobrze będzie dla ciebie synu ochrzcić się z własnej woli na swojej ziemi, abyś nie był przymusem ochrzczony na ziemi cudzej, i będziesz mnie [wtedy] wspominał. I tak też się stało. Drugim źródłem, które zdaje się potwierdzać istnienie Wiślan jest tzw. Geograf Bawarski, którego autor wymienia plemię Vuislane. Trzecie źródło to powstała w IX wieku Germania króla angielskiego Alfreda Wielkiego, będąca przeróbką dzieła Orozjusza z V wieku. Zawiera ona wiadomość o Wisle lond, leżącym na wschód od Moraw i graniczącym z Dacją. Tekst o księciu siedzącym w Wiślech w Żywocie świętego Metodego stał się powodem sformułowania hipotez o podboju państwa Wiślan przez Morawy, chrystianizacji Wiślan w obrządku wschodnim i stolicy ich państwa w Wiślicy, ale ostatnią z tych tez obaliły wykopaliska archeologiczne, a pozostałych dotychczasowe badania archeologiczne nie zdołały potwierdzić. Źródła o powstaniu Wiślanii Początek jego ginie w pomroce wieków a może w pogańską zapuszcza sio starożytność Założycielem jego miał być niejaki Wisław, jeden z chrobackich władzców którego tragiczną historyję na powadzę jakiejś dawnej kroniki wymownie opowiada Bielski Zresztą ową legendę Wnlcerze i Wisłnwie powtarzają inni kronikarze polscy