Xuanzang Biyografisi'ndeki Çince Sözlerin
........... XUANZANG BİYOGRAFİSİ’NDEKİ ÇİNCE SÖZLERİN SINIFLANDIRILMASI Classification of Chinese Words in The Xuanzang Biography Hacer TOKYÜREK*1 Dil Araştırmaları, Güz 2018/23: 123-157 Öz: Şiŋko Şeli Tutuŋ tarafından 10. yüz yılda Çinceden Uygurcaya çevrilen Xuanzang Biyografisi ünlü seyyah Xuanzang’ın 7. yüzyılda Çin’den Hindistan’a yapmış olduğu seyahati içerir. 10 kitap hâlinde olan bu biyografi, içerdiği kelimeler, atasözleri, coğrafi adlandırmalar, dinî terminoloji ve daha pek çok konuda bize zengin malzeme sunar. Ne var ki eser Çinceden Uygurcaya çevrilmiş olsa da 法師fashi, 白馬寺 baimasi, 班 ban, 碑 bei, 貝 bai, 戊wu, 草 cao, 笙歌 shengge, 瀔 gu, 道恭 daogong, 夾 jia, 街 jie, 晋昌 里 jichangli vs. gibi pek çok Çince kelimeyi içinde barındırır. Bu çalışmada eserde geçen bir kısım Çince kelimeler tespit edilerek bu kelimelerin sınıflandırılması yapılacak ve hangi alanlarda kelime alıntılandığı ortaya konulanacaktır. Anahtar Kelimeler: Xuanzang Biyografisi, Çince, Çince-Uygurca Abstract: The Xuanzang Biography, translated from Chinese to Uyghur by Shiŋko Sheli Tutuŋ in the 10th century, includes the famous traveler Xuanzang’s journey from China to India in the 7th century. This biography, which is in the form of 10 books, provides us with rich material on words, proverbs, geographic nomenclatures, religious terminology and many more. However, even though the work was translated from Chinese to Uyghur, it contains many Chinese words like 法師fashi, 白馬寺 baimasi, 班 ban, 碑 bei, 貝bai, 戊wu, 草 cao, 笙歌 shengge, 瀔 gu, 道恭 daogong, 夾 jia, 街 jie, 晋昌里 jicahangli etc. In this study, some Chinese words will be identified and they will be categorized. Keywords: Xuanzang Biography, Chinese, Chinese-Uyghur Giriş Eski Uygur Türkçesi, Türk dil ve kültür tarihi açısından oldukça önemli bir dönemi içinde barındırır.
[Show full text]