Bakgrunn for Vedtak Småkraftverk
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
Bakgrunn for vedtak Uttak av drikkevatn frå Sjåvatn Hjartdal kommune i Telemark fylke Tiltakshavar Hjartdal kommune Referanse 201305523-25 Dato 27.11.2015 Notatnummer KI-notat 22/2015 Ansvarleg Gry Berg Sakshandsamar Silje Aakre Solheim Dokumentet vert sendt utan underskrift. Det er godkjent etter interne rutinar. E-post: [email protected], Postboks 5091, Majorstuen, 0301 OSLO, Telefon: 09575, Internett: www.nve.no Org.nr.: NO 970 205 039 MVA Bankkonto: 7694 05 08971 Hovedkontor Region Midt-Norge Region Nord Region Sør Region Vest Region Øst Middelthunsgate 29 Vestre Rosten 81 Kongens gate 14-18 Anton Jenssensgate 7 Naustdalsvn. 1B Vangsveien 73 Postboks 5091, Majorstuen 7075 TILLER 8514 NARVIK Postboks 2124 Postboks 53 Postboks 4223 0301 OSLO 3103 TØNSBERG 6801 FØRDE 2307 HAMAR Side 1 Samandrag Hjartdal kommune søkjer om løyve etter § 8 i vassressurslova til uttak av drikkevatn frå Sjåvatn. Hjartdal kommune satsar på nærings- og hytteutvikling i Tuddal, som er eit av dei mest attraktive turistområda i Telemark. Dersom dette området skal kunne utviklast vidare er det behov for ny og sikker vassforsyning. Det er søkt om eit årleg uttak på 300 000 m3 eller gjennomsnittleg 9,5 l/s. Dette utgjer 0,8 % av det totale tilsiget til Sjåvatn sitt nedbørfelt. Vassuttaket vil i liten grad påverke vasstanden i Sjåvatn. I tørre år vil vassuttaket kunne vere større enn tilsiget i deler av januar, februar og mars. Dette vil gje ei senking av Sjåvatn på inntil 1,5 cm. Inntaket skal etablerast 500 m frå land og på 20-30 m djup. Det er behov for 2-3 km ny tilkomstveg. Vassleidning fram til framtidig vassbehandlingsanlegg vil bli ca. 4 km lang. Sjåvatn (Kåla og Digeråi) vart i 2005 verna mot kraftutbygging gjennom supplering av verneplan for vassdrag. Det er tidlegare gjeve konsesjon til uttak av drikkevatn frå Djupetjønn som ligg høgare oppe i same vassdrag. Dette vassuttaket har søkjar teke omsyn til når hydrologiske berekningar er gjort. Telemark fylkeskommune stiller krav om undersøking etter kulturminnelova § 9 før dei vil gje endeleg uttale. Notodden kommune har ingen direkte merknadar til søknaden, men ønskjer at anleggsvegen inn til inntaket vert fjerna etter at anleggsarbeidet er avslutta. Torunn Hovde Kaasa og Håvard Kaasa er positive til å nytte Sjåvatn til drikkevasskjelde under føresetnad om at anleggsvegar vert ført tilbake til naturen når anlegget er avslutta. Liv Marit G. Smylingsås med fleire er negative til å nytte Sjåvatn som drikkevasskjelde. Det vert stilt spørsmål ved omfattande inngrep i LNF-område og meiner det fins alternative vasskjelder nærare brukaren. Meiner også at Sjåvatn vil bli påverka av uttaket og at etablering av veg i høgtliggande og sårbart område vil vere uheldig. Ole Øystein Grøgård er i utgangspunktet ikkje i mot å hente drikkevatn frå Sjåvatn, men er ueinig i søknaden si verdisetting av området. Meiner det er lagt opp til unødvendig store inngrep i urørt natur og at grunneigarane langs vatnet ikkje er teke omsyn til. Morten Sandaker meiner at veg og røyrgate vil utgjere eit betydeleg inngrep og at fleire tjern vert påverka. Han meiner det fins alternative kjelder til hyttefelta i området. Viser til ein alternativ leidningstrase dersom Sjåvatn likevel skal nyttast. Halvor Bøen er i mot å nytte Sjåvatn som drikkevasskjelde og meiner tiltaket vil gje store naturinngrep. Hans Olaf Rue viser til at kommunen har sett ei grense på 2 km rundt Sjåvatn der det ikkje skal byggast noko, og no søkjer dei sjølv om tiltak i det aktuelle området. Meiner tiltaket vil gje store inngrep i naturen. Viser til Kovstulvatn som alternativ kjelde. Det er behov for ny drikkevassforsyning til Kovstulheia-Russmarken forsyningsområde dersom Hjartdal kommune skal kunne halde fram nærings- og hytteutvikling i Tuddal. Side 2 Grunnlaget for vernet av Digeråi og Kåla, som inkluderer Sjåvatn, er at området ber preg av å vere urørt. Det er knytt fleire fugleartar til våtmarksområda her, samanlikna med i regionen elles. I tillegg er friluftsliv viktig bruk. Verneplan for vassdrag inneber i utgangspunktet vern mot kraftutbygging. Det står likevel tydeleg i retningslinjene at verneverdiane skal takast omsyn til også ved andre inngrep. NVE vurderer at ny drikkevassforsyning til Kovstulheia-Russmarken forsyningsområde er nødvendig, og viktig for samfunnsinteresser knytt til utvikling av kommunen/regionen for reiseliv. NVE meiner at ein i utgangspunktet bør prøve å unngå vassuttak i verna vassdrag dersom det fins gode alternativ. Søkjar viser i søknaden til at dei har vurdert 7 ulike alternativ, men har landa på Sjåvatn som det beste av desse. NVE ser at Sjåvatn har fordelar knytt til storleik, plassering og vasskvalitet. Ulempene knytt til dette vassuttaket vil først og fremst vere i form av fysiske inngrep i eit vassdrag som er verna, mellom anna, på bakgrunn av at det ber preg av å vere urørt. Sjølve inntaket vil ikkje vere synleg og det omsøkte vassuttaket vil ikkje gje synlege verknadar på vasstanden i Sjåvatn. Etablering av nedgraven røyrgate og permanent veg heilt inn til Sjåvatn vil sette spor i naturen. Med god planlegging og skånsamt anleggsarbeid meiner NVE at følgjene av desse inngrepa vil kunne reduserast til eit akseptabelt nivå, og ikkje føre til store negative konsekvensar for verdiar lagt til grunn for vern av vassdraget. Etter ei heilskapleg vurdering av planane og dei innkomne uttalane meiner NVE at fordelane av det omsøkte tiltaket er større enn skadar og ulemper for allmenne og private interesser, slik at kravet i vassressurslova § 25 er oppfylt. Etter NVE sitt syn vil ikkje uttak av drikkevatn frå Sjåvatn utgjere ein særleg konflikt med verneverdiane, og kravet i vassressurslova § 35, post 8 er oppfylt. NVE gjev Hjartdal kommune løyve etter vassressurslova § 8 til uttak av drikkevatn frå Sjåvatn. Løyvet er gjeve på nærare fastsette vilkår. Innhald Samandrag ............................................................................................................................................... 1 Søknad ..................................................................................................................................................... 3 Høyring og distriktsbehandling ............................................................................................................... 5 NVEs vurdering ..................................................................................................................................... 10 NVEs konklusjon .................................................................................................................................. 14 Forholdet til anna lovverk ..................................................................................................................... 15 Merknadar til konsesjonsvilkåra etter vassressurslova .......................................................................... 16 Side 3 Søknad NVE har mottatt følgjande søknad frå Hjartdal kommune, datert 28.8.2013: «Hjartdal kommune ynskjer å etablere uttak av 9,5 l/s frå Sjåvatn, Hjartdal kommune og søkjer om fylgjande løyve etter vassressurslova § 8: Uttak av 9,5 l/s til drikkevassforsyning til forsyningsområde Kovstulheia – Russmarken Opplysningar om tiltaket gjeng fram av vedlagte utgreiing.» Uttak av drikkevatn frå Sjåvatn, endeleg omsøkte hovuddata TILSIG Hovudalternativ Nedbørfelt km2 38,6 Årleg tilsig til inntaket mill.m3 37,7 Spesifikk avrenning l/(s∙km2) 31 Middelvassføring l/s 1200 Middelvassføring normalår l/s 1100 Middelvassføring tørrår l/s 720 Alminneleg lågvassføring l/s 130 5-persentil sommar (1/5-30/9) l/s 280 5-persentil vinter (1/10-30/4) l/s 120 VASSFORSYNINGSANLEGG Inntak moh. 875 Inntaksleidning m 500 Inntaksleidning, diameter mm 200 Pumpehus Båtstå moh 896 Nedgrave røyr, ca. m 3800 Nedgrave røyr, diameter mm 200 Vassbehandlingsanlegg Nystul moh 820 Totalt uttak m3/år 300 000 Gjennomsnittleg uttak l/s 9,5 Maks uttak l/s 15 Om søkjar Tiltakshavar er Hjartdal kommune. Skildring av området Sjåvatn ligg 896 moh. i Hjartdal og Notodden kommunar i Telemark. Vatnet har utløp til Kåla og Digeråi, som igjen munnar ut i Tinnsjøen. Det er lite busetnad kring Sjåvatn, men der er enkelte seterbuer og lågstandard hytter. Landskapsformene kring vatnet er avrunda med viddepreg og stort sett dekt av myr, granskog og fjellbjørk. Side 4 Teknisk plan Inntak Inntaket skal etablerast på frostfritt djup ca. 20-30 m og ca. 500 m frå strandkanten ved Båtstå. Inntaket og sjøleidning vil vere lite synleg. Pumpehus Det skal etablerast eit pumpehus på inntil 10 m2 ved Båtstå. Vassveg Frå inntaket går vassvegen 500 m i sjøleidning mot pumpehuset på Båtstå. Derifrå går leidningen vidare i nedgraven grøft på 3800 m til etablert vass- og avlaupsnett på Russmarken. 500 m av leidningstraseen går gjennom areal som er inkludert i verneplan for vassdrag. I anleggsfasen er det nødvendig å rydde i om lag 12 m breidde der leidningen skal gravast ned. Veg Det skal byggast ein enkel anleggsveg tilsvarande vegklasse 8 på inntil 3000 m i samband med etablering av inntakspunkt, pumpehus og overføringsleidning. Leidningstraseen og vegen skal i størst mogleg grad følgje kvarandre. Terrenginngrep innanfor verna vassdrag Rydde 12 m breidde for vassleidning i ei lengde på 500 m Etablering av 500 m anleggsveg med forventa vegbreidde på 2,5-3 meter Etablering av 500 m grøft for vassleidning Etablering av landtak ned til frostfritt djup i Sjåvatn Etablering av sjøleidning med lodd ute i vatnet frå frostfritt djup til inntakspunktet Etablering av pumpehus Arealbruk Rydde 12 meter breidde med vegetasjon i lengde